หน่วยที่ 4 การพูดในโอกาสต่างๆ ของงานสังคม การพูดในโอกาสต่างๆ การพูดในโอกาสต่างๆ เป็นการสื่อสารอีกรูปแบบ หนึ่ง เพื่อแสดงอัธยาศัยไมตรีและความสัมพันธ์อันดีงาม ต่อกัน โดยมีจุดมุ่งหมายแน่ชัดว่าต้องการให้เกิดผลใดแก่ ผู้ฟัง เช่น การสนทนา การพูดแบบพิธีกรและโฆษก การกล่าวต้อนรับ การกล่าวแสดงความยินดี ผู้พูดจึงควร ศึกษาวิธีการพูดให้ถูกต้องตามหลักเกณฑ์ รู้จักกาลเทศะ ก่อให้เกิดความประทับใจแก่ผู้ฟัง วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
หลักในการพูดในโอกาสต่างๆ การพูดในโอกาสต่างๆ มีหลักในการพูด ดังนี้ 1. การขึ้นต้น ขึ้นต้นให้น่าสนใจ เพื่อกระตุ้นให้ผู้ฟัง อยากติดตามฟังต่อไป 2. เนื้อหา พูดในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับเจ้าภาพหรือ เจ้าของงานมากที่สุด 3. วิธีการพูด พูดในทางบวกเท่านั้น 4. เวลา พูดสั้นๆ ไม่ใช้เวลานานมากเกินไป วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
การพูดในโอกาสต่างๆ 1. การกล่าวต้อนรับ : ใช้ในโอกาสที่มีผู้มาเยือน เพื่อพบปะ เยี่ยมชมกิจการ หรือมีผู้มาร่วมงานใหม่ เป็นการกล่าวต้อนรับเพื่อแสดงความปรารถนาดีและ ความยินดี ผู้กล่าวต้อนรับควรเป็นผู้มีสถานภาพเหมาะสม กับผู้มาเยือน การกล่าวต้อนรับผู้มาเยือนควรแนะนำ ให้ ผู้มาเยือนรู้จักสถานที่นั้นดีขึ้น ถ้าเป็นการกล่าวต้อนรับ ผู้มาร่วมงานก็มุ่งก่อให้เกิดความสัมพันธ์อันดีระหว่างกัน และเป็นการแนะให้ทราบถึงสิ่งที่ควรปฏิบัติร่วมกัน ผู้มาเยือนก็จะรู้สึกอบอุ่นใจ เกิดความรู้สึกเป็นกันเองกับ ผู้เป็นเจ้าของสถานที่ ผู้กล่าวต้อนรับไม่ควรพูดยาวนัก และต้องมีการเตรียมตัวล่วงหน้ามาเป็นอย่างดี วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
หลักการกล่าวต้อนรับ มีดังนี้ 1. กล่าวปฏิสันถารผู้มาเยือน 2. กล่าวแสดงความยินดีที่ได้มีโอกาสต้อนรับผู้มา เยือนหรือผู้มาร่วมงานใหม่ 3. กล่าวถึงจุดมุ่งหมายของการมาเยือน แสดงให้เห็น ว่าฝ่ายต้อนรับนั้นเห็นความสำ คัญของการมาเยือน ถ้าเป็น ผู้มาร่วมงานก็กล่าวถึงหน้าที่การงาน กิจการในปัจจุบัน และตำ แหน่งหน้าที่ของผู้มาใหม่ 4. กล่าวยกย่องผู้มาเยือน เช่น เป็นใคร มีผลงาน ดีเด่นอะไร มีความสัมพันธ์อย่างไรกับเจ้าของสถานที่ 5. แสดงถึงความปรารถนาดีของเจ้าของสถานที่ว่า ต้องการให้ผู้มาเยือนได้รับความพึงพอใจ ความสะดวก สบาย และได้รับผลตามจุดมุ่งหมาย หรือแสดงความหวัง ว่าผู้มาร่วมงานใหม่จะได้ร่วมมือกันดำ เนินงานให้ลุล่วงไป ด้วยดี 6. ขออภัยในสิ่งที่จะบกพร่องและตั้งความหวังว่า ผู้มาเยือนจะกลับมาเยือนอีก หรือจะได้ร่วมงานกันไปด้วย ความราบรื่น 7. แสดงให้เห็นถึงความจริงใจของผู้ต้อนรับ ใช้ถ้อยคำ สั้นๆ กะทัดรัด ไม่ยกยออีกฝ่ายจนเกินความจริง วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
2. การกล่าวขอบคุณ : ใช้ในโอกาสที่มีผู้อื่น ได้ช่วยเหลือ ให้ความอนุเคราะห์ ถือว่าเป็นมารยาทที่จะ ต้องแสดงความยินดี และกล่าวขอบคุณในน้ำ ใจของผู้ให้ คือ เป็นการแสดงออกถึงวัฒนธรรมที่ดีงามที่ควรรักษาไว้ อย่างยิ่ง หลักการกล่าวขอบคุณ มีดังนี้ 1. กล่าวปฏิสันถารบุคคลหรือคณะบุคคลที่จะได้รับ การขอบคุณ 2. ขณะกล่าวขอบคุณ ควรมองไปที่ผู้ได้รับการ ขอบคุณ 3. แสดงความรู้สึกที่ได้รับเกียรติหรือได้รับมอบ หมาย ให้เป็นผู้กล่าวขอบคุณในนามของผู้ฟังหรือองค์กร 4. กล่าวถึงความประทับใจที่ได้จากการรับฟัง เช่น การบรรยาย การอภิปราย การแสดงที่ให้สาระความรู้อัน เป็นประโยชน์ หรือเป็นการแสดงที่ตื่นเต้นเร้าใจ 5. กล่าวขอบคุณ ในนามของผู้จัด ผู้ฟัง กล่าวแสดง ความหวังว่าจะได้รับเกียรติอีก (มอบของที่ระลึก (ถ้ามี) และปรบมือ) วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
ข้อสังเกต การใช้คำ ขอบคุณต้องใช้ให้เหมาะสมกับบุคคล ดังนี้ ขอบใจ ใช้กับผู้ที่มีอาวุโสน้อยกว่า ขอบคุณ ใช้กับผู้ที่มีอาวุโสมากกว่า หรือ ระดับเดียวกัน ขอบพระคุณ ใช้กับผู้ที่มีอาวุโสมากกว่า และผู้เคารพนับถือ กราบขอบพระคุณ ใช้กับผู้ที่มีพระคุณต่อ ผู้พูดมาก ๆ เช่น พ่อแม่ ปู่ ย่า ตา ยาย ครู อาจารย์ ตัวอย่างการกล่าวขอบคุณ 1. พี่ขอขอบใจน้องมากที่ช่วยซื้อของให้ 2. ดิฉันขอขอบคุณ คุณมาลีที่มาส่งลูกที่บ้าน วันนี้ค่ะ 3. หลานขอกราบขอบพระคุณคุณตาที่ให้ ความช่วยเหลือค่าเทอมกับหลานค่ะ วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
ตัวอย่างการกล่าวขอบคุณผู้ที่มีอาวุโสกว่า วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
3. การกล่าวอวยพร : นับเป็นวัฒนธรรมที่ดี งามอย่างยิ่ง การกล่าวอวยพรนั้นนอกจากจะใช้ อวยพรคนสนิทแบบไม่เป็น ทางการแล้ว หรือ อวยพรผู้ที่มีอาวุโสมากกว่าแบบทางการ บางครั้งมี ความจำ เป็นต้องเตรียมร่าง คำ กล่าวไว้ล่วงหน้า เลือกสรรถ้อยคำ สำ นวนภาษาที่ดีงาม ไพเราะและ สุภาพตามวาระโอกาสต่างๆ เช่น งานมงคลสมรส งานวันเกิด งานขึ้นปีใหม่ เป็นต้น ผู้ที่รับเกียรติให้ เป็นผู้กล่าวอวยพร ควรพูดข้อความ ให้สอดคล้อง กับโอกาส กล่าวถ้อยคำ อันเป็นมงคล มีใจความสั้น กะทัดรัด วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
หลักการกล่าวอวยพรวันเกิด มีดังนี้ 1. กล่าวปฏิสันถาร 2. แสดงความยินดีที่ได้รับเกียรติ ให้เป็นผู้ กล่าวอวยพร 3. กล่าวถึงความสัมพันธ์ของผู้พูดกับเจ้าภาพ 4. กล่าวถึงเกียรติคุณ ความดีงาม ผลงาน อันเป็นคุณประโยชน์ที่ปรากฏ 5. กล่าวอวยพรให้มีอายุยืนนาน มีความเจริญ รุ่งเรืองยิ่งๆ ขึ้น เพื่อจะได้เป็นที่พึ่งของครอบครัว และบุตรหลานตลอดไป พร้อมทั้งเชิญชวนให้แขกผู้ มีเกียรติดื่มอวยพร (ถ้ามี) วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
ตัวอย่างการกล่าวอวยพร วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
4. การกล่าวแสดงความรู้สึก: ในชีวิต ประจำ วันเราอาจต้องพบเหตุการณ์ต่างๆ ที่มีความ สุข ความเศร้า ความทุกข์ อาจจะเกิดแก่ตัวเราหรือ บุคคลอื่นก็ตาม เมื่อมีบุคคลที่รู้จักสนิทสนมได้ ประสบกับเหตุการณ์ใดๆ มักจะพูดแสดงความรู้สึก ต่อเหตุการณ์นั้นๆ ซึ่งถือว่าเป็นการแสดงน้ำ ใจไมตรี อย่างหนึ่ง เช่น พูดแสดงความดีใจใน ความสำ เร็จ ในอาชีพของเพื่อนร่วมงาน พูดแสดงความเสียใจที่ เพื่อนต้องสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก เป็นต้น วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
หลักการกล่าวแสดงความรู้สึก มีดังนี้ 1. กล่าวปฏิสันถาร 2. กล่าวแสดงความชื่นชมยินดีให้เหมาะสม กับกาลเทศะ บุคคล และโอกาส 3. กล่าวถึงความสำ คัญของงาน 4. น้ำ เสียงและท่าทางเหมาะสมกับเหตุการณ์ ที่พูด เช่น ท่าทางและน้ำ เสียงที่บอกถึงความยินดี อย่างจริงใจ 5. กล่าวอวยพร ด้วยถ้อยคำ ที่น่าประทับใจ หรืออาราธนาสิ่งศักดิ์สิทธิ์อำ นวยพร มอบของ ที่ระลีก และปรบมือให้เกียรติ วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
ตัวอย่างการกล่าวแสดงความยินดี วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
หลักการกล่าวแสดงความเสียใจ มีดังนี้ 1. กล่าวแสดงความเสียใจแก่ครอบครัว ผู้เสียชีวิต 2. กล่าวสรรเสริญผู้เสียชีวิต ประวัติ สถานภาพทางครอบครัว คุณงามความดีอย่างสั้นๆ 3. กล่าวถึงความอาลัยของญาติพี่น้อง เพื่อน และผู้ที่อยู่เบื้องหลัง 4. กล่าวแสดงความหวังว่าผู้เสียชีวิตคงจากไป สู่ภพภูมิที่ดี 5. กล่าวให้ผู้ที่มาร่วมงานศพสงบนิ่ง 1 นาที วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
ตัวอย่างการกล่าวแสดงเสียใจ วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
5. การกล่าวคำ อำ ลา : เป็นการกล่าวใน โอกาสที่มีการเปลี่ยนสถานที่ทำ งาน สิ้นสุดการ ทำ งานในสถานที่เดิมเพื่อไปรับ ตำ แหน่งอื่นหรือใน กรณีเกษียณอายุราชการ หลักการกล่าวคำ อำ ลา มีดังนี้ 1. กล่าวปฏิสันถาร 2. แสดงความรู้สึกขอบคุณในน้ำ ใจไมตรีจิต ที่คณะผู้จัดงานและผู้มาร่วมงานมอบให้ มีความ ประทับใจ 3. กล่าวถึงความรู้สึกอาลัยที่ต้องจากไป เพราะได้รับความอบอุ่นจากผู้ร่วมงาน ทั้งในการ ปฏิบัติงานและส่วนตัวเป็นอย่างดี 4. แสดงความมั่นใจถึงความสัมพันธ์ จะคงอยู่ ตลอดไป (ไม่มีวันลืมทุกท่านมีสิ่งใดจะให้รับใช้ขอ น้อมรับด้วยความยินดี) 5. กล่าวขอบคุณและอวยพรให้ทุกท่านมี ความสุข ความเจริญตลอดไป ก่อนกล่าวคำ อำ ลา วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101
ตัวอย่างการกล่าวอำ ลา วิชาทักษะภาษาไทยเชิงวิชาชีพ 30000-1101