คู่มือสอนผู้ป่วยเบาหวาน

การสอนผูป้ ่ วยเบาหวานทมี่ ี
ภาวะนา้ ตาลในเลอื ดตา่

Hypoglycemia

Content

1.ความหมายของภาวะน้าตาลตา่ ในผูป้ ่ วยเบาหวาน
2.สาเหตกุ ารเกดิ ภาวะน้าตาลต่าในผูป้ ่ วยเบาหวาน
3.กลมุ่ เสยี่ งของผูป้ ่ วยเบาหวานทมี่ ภี าวะน้าตาลต่า
4.ผลเสยี ของภาวะน้าตาลต่า
5.วธิ แี กไ้ ขภาวะนา้ ตาลต่า
6.การป้ องกนั ภาวะน้าตาลตา่

ความหมายของภาวะน้าตาลตา่ ใน

ผูป้ ่ วยเบาหวาน

ภาวะนา้ ตาลในเลือดต่า (Hypoglycemia) หมายถงึ ภาวะทม่ี ี
นา้ ตาลในเลือดต่ากวา่ 60 มก. /ดล. หรือผู้เป็ นเบาหวานบาง
ราย เม่อื ระดับนา้ ตาลในเลอื ดต่ากวา่ 70 มก./ดล. อาจมอี าการ
ไดห้ ากมีประวตั นิ า้ ตาลสูงมากมานาน ภาวะนา้ ตาลในเลอื ดต่า
มักพบไดใ้ นผู้เป็ นเบาหวานทรี่ ับประทานยาหรือฉีดอนิ ซูลินอยู่
โดยเฉพาะคนทคี่ วบคุมเบาหวานได้ดี ซง่ึ การเกิดภาวะนา้ ตาล
ในเลือดต่าเกดิ จากความไม่สมดุลระหวา่ งนา้ ตาลกับระดบั
อนิ ซูลินในเลอื ด ซึง่ เป็ นปัจจยั ทท่ี าใหร้ ะดบั นา้ ตาลในเลอื ด
ลดลง

สาเหตกุ ารเกดิ ภาวะน้าตาลตา่ ในผูป้ ่ วยเบาหวาน

1.ใชย้ ามากเกนิ ขนาดทกี่ าหนด ยารกั ษาเบาหวานทที่ าใหเ้ กดิ นา้ ตาลต่าไดบ้ อ่ ย
คอื อนิ ซลู นิ และยาเม็ดกระตนุ ้ การหลง่ั อนิ ซลู นิ

2. ฉีดอนิ ซลู นิ หรอื รบั ประทานยาเบาหวานไมถ่ ูกเวลา เชน่ ฉีดอนิ ซลู นิ หรอื
รบั ประทานยาโดยไม่รบั ประทานอาหาร

3. งดรบั ประทานอาหารในบางมอื้ หรอื รบั ประทานอาหารผดิ เวลา
4. ใชแ้ รงหรอื ออกกาลงั กายมากเกนิ ไป
5. ไตวาย ผูเ้ ป็ นเบาหวานรว่ มกบั มไี ตวายซงึ่ เป็ นโรคแทรกซอ้ นทสี่ าคญั ของ

โรคเบาหวาน มคี วามเสยี่ งทจี่ ะเกดิ นา้ ตาลตา่ ไดบ้ อ่ ยกวา่ ผูท้ ไี่ ตทางานปกติ

กลุม่ เสยี่ งของผูป้ ่ วยเบาหวานทมี่ ี
ภาวะน้าตาลตา่

ผสู้ งู อายุ
มีภาวะไตวาย
เป็นเบาหวานมานานมากกวา่ 10 ปี
รกั ษาดว้ ยอนิ ซลู ิน
ไมม่ ีอาการขณะนา้ ตาลต่า

ผลเสยี ของภาวะน้าตาลตา่

เพม่ิ ความเสยี่ งตอ่ โรคหลอดเลอื ดหวั ใจและการเสยี ชวี ติ ในผูม้ โี รค
หลอดเลอื ดหวั ใจอย่แู ลว้ หรอื ผูท้ ม่ี คี วามเสย่ี งสูงทจี่ ะเป็ นโรค
หลอดเลอื ดหวั ใจ

สมองเสอ่ื ม

โรคซมึ เศรา้

เพมิ่ ความเสย่ี งตอ่ การเกดิ อบุ ตั เิ หตถุ า้ เกดิ น้าตาลต่าขณะขบั รถ

เพมิ่ ความเสย่ี งตอ่ การหกลม้ และเกดิ กระดกู หกั โดยเฉพาะผูส้ งู อายุ

การเกดิ น้าตาลตา่ บอ่ ย ๆ ทาใหร้ า่ งกายรบั รตู ้ อ่ การเกดิ นา้ ตาลตา่ ครง้ั
ตอ่ ไปนอ้ ยลง ทาใหเ้ สย่ี งตอ่ การเกดิ น้าตาลต่าชนิดรนุ แรง

วธิ กี ารแกไ้ ขภาวะน้าตาลตา่

เมอื่ เรมิ่ รสู ้ กึ ใจสน่ั ตาลาย ใหต้ รวจนา้ ตาลในเลอื ดกอ่ น (ถา้ มเี ครอื่ งตรวจ) แลว้ แกไ้ ขดงั นี้

ใหร้ บั ประทานของหวานอยา่ งใดอยา่ งหน่ึงต่อไปนีท้ นั ที ใหน้ ่งั พกั สกั ครู่ หา้ มนอนราบ

นา้ ตาลทราย 2-4 ชอ้ นชา หรอื นา้ ตาลกอ้ น 2 กอ้ น ถา้ ดีขนึ้ และใกลเ้ วลาอาหารมือ้ หลกั ใหร้ บั ประทานอาหารเลย

ลกู กวาดหรอื ทอฟฟ่ี 2 เม็ด ถา้ ดีขนึ้ และยงั ไมใ่ กลเ้ วลาอาหารมือ้ หลกั ควรกินอาหาร
สม้ หรอื กลว้ ยนา้ วา้ 1-2 ผล
นา้ หวาน นา้ ผลไม้ หรอื นา้ อดั ลม ½-1 แกว้ ถา้ เป็นนา้ หวานเขม้ ขน้ วา่ งเพียงเลก็ นอ้ ย เชน่ แซนดว์ ชิ ชนิ้ เลก็
เชน่ เฮลซบ์ ลบู อย ใหใ้ ชน้ า้ หวานเขม้ ขน้ 2 ชอ้ นโต๊ะ ผสมนา้ ½ แกว้

การป้ องกนั ภาวะน้าตาลตา่

รบั ประทานอาหาร ใชย้ าใหถ้ กู อยา่ ใชแ้ รงหรอื ออก เวลาออกนอกบา้ นควร
ใหต้ รงเวลาทกุ วนั ขนาด กาลงั กายหกั พกนา้ ตาลหรอื
ในปรมิ าณท่ี และตามเวลาท่ี โหมเกนิ ไป ลูกกวาดหรอื นา้
ใกลเ้ คียงกนั กาหนด
ผลไมก้ ล่องตดิ ตวั

ไวเ้ สมอ

อาการของภาวะน้าตาลตา่ หวิ บอ่ ย
ออ่ นเพลยี
เวยี นหวั /ปวดหวั
สายตาพรา่ มวั หวั ใจเตน้ เรว็
กงั วล
ฉุ นเฉี ยวง่ าย ตวั สน่ั

Thank You