pocketbookวัดพระปรางค์เหลือง

คู่มือท่องเที่ยว

ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง

ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์



คำนำ

คู่มือท่องเที่ยวชุมชนวัดพระปรางค์เหลืองเล่มนี้ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ “การพัฒนา
ศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชนตามเส้นทางวิถีสายน้ำ บนฐานประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมอัต
ลักษณ์ท้องถิ่นของชุมชน มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์” คณะผู้จัดทำได้สำรวจและรวบรวม
ประวัติ สถานที่ ผลิตภัณฑ์ และอาหารเด่นของชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง ตำบลท่าน้ำอ้อย
อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ โดยได้ความอนุเคราะห์ข้อมูลจากประชาชนในพื้นที่และผู้มี
ส่วนเกี่ยวข้องหลายฝ่าย มาพัฒนาเป็นเล่มคู่มือท่องเที่ยวชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง โดยภายใน
เล่ม ประกอบด้วยข้อมูล ภาพถ่าย สถานที่และผลิตภัณฑ์ที่เป็นจุดเด่นของชุมชน

คณะผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า คู่มือนี้จักเป็นประโยชน์กับชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง ใน
การเป็นสื่อประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวของชุมชนให้แก่นักท่องเที่ยว และผู้ที่สนใจ อันจะนำมา
ซึ่งกิจกรรมการท่องเที่ยวของชุมชนต่อไป

สุดท้ายนี้ คณะผู้จัดทำขอขอบคุณชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง ผู้ประกอบการและหน่วยงาน
ในพื้นที่ ที่มีส่วนสนับสนุนให้คู่มือท่องเที่ยวชุมชนเล่มนี้สำเร็จลุล่วง หากมีข้อผิดพลาดประการใด
คณะผู้จัดทำต้องขออภัยมา ณ ที่นี้

คณะผู้จัดทำ
2565

ส า ร บั ญ

หน้า ประวัติ

4 ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง
5 วัดพระปรางค์เหลือง
16 โซ่คล้องช้าง
16 ระฆังหินยุคทวาราวดี

ตามรอยพระพุทธเจ้าหลวงเสด็จ
ประพาสต้น วัดพระปรางค์เหลือง

8 วิหารหลวงพ่อเงิน
10 เก๋งเรือพระราชทาน
11 กุฏิหลวงพ่อเงิน
12 ศาลาเหยียบฉ่า
13 แพท่าน้ำรับเสด็จ
14 วิหารหลวงพ่อโตประดับเครื่องสังคโลก
15 องค์พระปรางค์เหลือง
17 อาคารตามรอยเสด็จประพาสต้นพระบาทสมเด็จ

พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5

แผนที่ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง

1 แผนที่ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง

ส า ร บั ญ

ผลิตภัณฑ์ชุมชน หน้า
วัดพระปรางค์เหลือง
19
ครัวทิดเทือง 21
ปลาร้าจ่าวิรัช 23
ขนมจีนรัชชานนท์ 24
กระเป๋าผ้า 25
ขนมไทยแม่สมจิตร 27
ข้าวต้มมัด 29
กระเช้าดอกไม้ประดิษฐ์ชุมชน 30
วัดพระปรางค์เหลือง 31
ลูกประคบและนวดแผนไทย 33
ร้านแม่สมปอง 34
ดอกไม้ประดิษฐ์
เปลถัก

กิจกรรมท่องเที่ยวชุมชน

สำรับอาหารชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง 18

ตลาดปรางค์เสด็จ 35
37
โปรแกรมท่องเที่ยวชุมชน
วัดพระปรางค์เหลือง1วัน

1

2

“ โบราณสถานเมืองบน ประพาสต้นวัดพระปรางค์
งานช่างงานฝีมือ ขึ้นชื่ออาหารไทย ”

3

ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง

ชุมชนวัดพระปรางค์เหลืองตั้งอยู่ที่ ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
ประกอบด้วย หมู่บ้าน 3 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ 1 ท่ายายล่า, หมู่ 2 คลองบ้านเหล็ก และหมู่ 3 บ้านท่า
ดาน ชุมชนวัดพระปรางค์เหลืองมีพื้นที่ตั้งอยู่ติดริมแม่น้ำเจ้าพระยา วัดพระปรางค์เหลืองเป็นศูนย์
รวมของประชาชนในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียง

หมู่ 1 บ้านท่ายายล่า ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้าน ยายล่าเป็นชาวมอญได้อพยพมาอยู่
และตั้งถิ่นฐานอยู่ในหมูบ้านแห่งนี้ ยายล่าได้ถางป่าริมแม่น้ำเพื่อลงไปใช้น้ำที่แม่น้ำเจ้าพระยาและ
ยังมีขาวบ้านจากหลายหมู่บ้านมาร่วมกันใช้ท่าน้ำแห่งนี้ เมื่อยายล่าเสียชีวิตลงชาวบ้านทุกคนใน
หมู่บ้านนี้พร้อมใจกันรียกหมู่บ้านแห่งนี้ว่า “บ้านท่ายายล่า”

หมู่ 2 คลองบ้านเหล็ก ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้านคลองบ้านเหล็กแห่งนี้ เคยพบเตาเผา
เหล็กสมัยอยุธยา และเคยมีการตีมีดส่งไปขายที่อยุธยาโดยส่งไปทางเรือที่ท่าเรือท่าน้ำอ้อย

หมู่ 3 บ้านท่าดาน ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้านท่าดาน เป็นหมู่บ้านที่มีดินดานเยอะ
หมู่บ้านนี้ตั้งติดริมแม่น้ำเจ้าพระยาบ้านท่าดานเลยเป็นหมู่บ้านที่มีท่าน้ำ

ปัจจุบันมีการแบ่งเขตการปกครองท้องถิ่น หมู่บ้านบริเวณวัดพระปรางค์เหลืองซึ่งใช้ชื่อว่า
“ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง”

ที่ตั้ง
เลขที่ 1 หมู่ที่ 1 ตำบลท่าน้ำอ้อย
อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์

4

วัดพระปรางค์เหลือง

วัดพระปรางค์เหลือง เป็นวัดที่ถูกสร้างขึ้นในประมาณปีพุทธศักราช 2305
ซึ่งเป็นสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย จากปูชนียสถานโบราณเป็นสิ่งบ่งบอกอายุ ของ
โบราณสถานแห่งนี้ ซึ่งทำให้เราได้ทราบว่า วัดพระปรางค์เหลืองมีอายุยาวนานถึงปัจจุบันประมาณ
230 ปี จากบันทึกของทางวัด และจากจดหมายเหตุของทางราชการกล่าวว่า พระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 หรือ พระพุทธเจ้าหลวง ได้เคยเสด็จฯ ณ วัดพระปรางค์
เหลืองถึง 3 ครั้ง ในการเสด็จประพาสต้นทางภาคเหนือของประเทศไทย

ครั้งที่ 1 เสด็จฯ ในรัตนโกสินทร์ศก 120 ตรงกับวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ.2444 เวลาบ่าย 4 โมง
เรือพระประเทียบทัศนาจร เสด็จฯ แวะวัดพระปรางเหลืองทอดพระเนตรพระอุโบสถที่
เสร็จใหม่ และกุฏิที่ช่างจีนสร้างทอดพระเนตร การเหยียบฉ่าโดยพระหมอจาก
นครราชสีมา

ครั้งที่ 2 เสด็จฯในรัตนโกสินทร์ศก 125 ตรงกับวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ.2449 เสด็จฯ ณ วัดพระ
ปรางค์เหลือง ตามหลักฐานจากหนังสือ “ จดหมายเหตุเรื่องประพาสต้นในรัชกาลที่ 5 ”
หลวงพ่อเงินเจ้าอาวาสวัด มีโอกาสได้รดน้ำมนต์ถวายรัชกาลที่ 5 ครั้งที่ 2 นี้ ถือว่าเป็น
การเสด็จฯ ครั้งที่สำคัญของวัดพระปรางค์เหลือง

ครั้งที่ 3 เสด็จฯ ในรัตนโกสินทร์สก 127 ตรงกับ พ.ศ.2451 เสด็จฯ โดยทางรถไฟ จากนั้นทรงลง
เรือพระที่นั่ง ซึ่งเป็นเรือชะล่าขุดจากซุงไม้ทั้งต้นล่องน้ำจากนครสวรรค์ลงมาแวะยัง
วัดพระปรางค์เหลือง

ที่ตั้ง ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์

5

พระบรมรูปรัชกาลที่ 5

ศาลาสามมุข

6

เสด็จตปารมะรพอายสพต้รนะพวุัดทพธเรจะ้าปหราลงวคง์เหลือง

7

วิหารหลวงพ่อเงิน

หลวงพ่อเงิน เกิดเมื่อ พ.ศ.2384 มีบิดาเชื้อสายจีนไหหลำ ชื่อ “ หุ่น ” มารดาชื่อ “ โพธิ์ ”
เป็นชาวบ้านย่านไม้รวก จังหวัดสิงห์บุรี มีพี่น้องร่วมบิดามารดา 3 คน ครอบครัวได้อพยพตั้งแต่
หลวงพ่อเงินยังเด็ก มาอยู่ที่บ้านหนองหมู ตำบลเนินมะกอก อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
มาเพื่อประกอบอาชีพทำไร่ อายุประมาณ 10 ปี บิดาได้นำไปฝากตัวที่วัดเขาแก้ว อำเภอพยุหะคีรี
ซึ่งสมัยก่อนเป็นสำนักเรียนที่มีชื่อเสียง และเป็นลูกศิษย์วัดด้วย เมื่ออายุครบ 20 ปี ได้อุปสมบทที่
วัดเขาแก้ว

หลวงพ่อเงินมีความเก่งและแตกฉานในเรื่องการเทศน์ ได้มาเทศน์ที่วัดพระปรางเหลือง
หลายปีติดต่อกัน จนกระทั่งคุ้นเคยกับ “ หลวงพ่อสี ” เจ้าอาวาสวัดพระปรางเหลืองในสมัยนั้น
หลวงพ่อสีชวนให้จำพรรษาที่วัดพระปรางเหลือง เรียนรู้สมถะกัมมัฏฐาน ได้เรียนรู้และมีความ
ชำนาญทางสมุนไพร ยารักษาโรคแผนโบราณ โดยมีเวทย์มนต์คาถากำกับเป็นที่เล่าลือไกล มีผู้คน
มารักษาที่วัดมากมาย อีกทั้งโด่งดังในเรื่องการรดน้ำมนต์ ตำราจินดามณี จนเทียนจุดบูชากอง
ท่วมหัว หัวบันไดกุฏิไม่แห้ง

ต่อมาหลวงพ่อสีได้มรณภาพ ญาติโยมอุบาสกอุบาสิกาก็ร่วมนิมนต์ให้หลวงพ่อเงินเป็นเจ้า
อาวาสวัดพระปรางเหลือง และไม่นานนักก็ได้รับแต่งตั้งจากคณะสงฆ์ให้เป็นพระครูพยุหานุสาสก์
เจ้าคณะเมืองพยุหะคีรี

รูปหล่อหลวงพ่อเงิน

8

น้ำมนต์ “ จินดามณีสารพัดนึก ”

9

เก๋งเรือพระราชทาน

เก๋งเรือพระราชทานหลังนี้หลวงพ่อเงินได้รับพระราชทานจากรัชกาลที่ 5 เมื่อคราวได้
พระราชทานสัญญาบัตรพัดยศเป็นพระครูพยุหานุสาสก์ เจ้าคณะเมืองพยุหะคีรีพร้อมกับ
พัดยศชั้นพิเศษเทียบเท่าเจ้าคณะจังหวัด และพระราชทานตราทำด้วยงาช้างจำนวน 3 ชิ้น
เก๋งเรือนี้ลักษณะเป็นเรือมากเก๋งสี่แจวคล้ายเรือ “ ยอดไชยา ” ของสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ
กรมหลวงดำรงราชานุภาพ ซึ่งใช้สำหรับออกตรวจราชการทางน้ำ เรือมาดประทุนลำนี้หลวง
พ่อเงินได้ใช้ในการแห่กฐิน ผ้าป่า ทางน้ำเป็นประจำทุกปีต่อมาตัวเรือได้ชำรุดเหลือแต่เก๋งเรือ
ที่ทำด้วยไม้สักทอง

10

กุฏิหลวงพ่อเงิน

กุฏิหลวงพ่อเงิน สร้างเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2448 โดยช่างชาวจีนไหหลำสร้างถวาย
หลวงพ่อเงินใน วโรกาสที่พระพุทธเจ้าหลวงรัชกาลที่ 5 ทรงเลิกทาส และมีการบูรณปฏิสังขรณ์
โดยหลวงพ่อนวล (พุทธสโร) อดีตเจ้าอาวาสวัดพระปรางค์เหลือง เมื่อปี พ.ศ. 2488 เป็นศิลปะ
แบบจีนไทย เป็นเรือนไทยทรงปั้ นหยา คือระเบียงมีลวดลายแกะสลักแบบจีน เรือนไม้ใต้ถุนโปร่ง
หลังคามุงกระเบื้องปูนซีเมนต์ รูปสี่เหลี่ยมรูปว่าว และลูกกรงไม้ลวดลายแบบกุฏิหลังเดิม แต่ก่อน
จะมีบันไดขึ้นลงหันหน้าไปทางแม่น้ำเจ้าพระยา มีหลังคาสามมุข ข้างบันไดมีหอระฆัง มีความสูง
หนึ่งเมตรเศษ เมื่อได้บูรณปฏิสังขรณ์ใหม่จึงได้สร้างสูงขึ้นเล็กน้อย ลักษณะตัวเรือนเหมือนเดิม
ทุกอย่าง ส่วนหอระฆังย้ายไปไว้ที่ข้างศาลาบันไดขึ้นลงหันไปทางทิศตะวันออก

11

ศาลาเหยียบฉ่า

ในอดีตวัดพระปรางค์เหลืองมีชื่อเสียงในเรื่องการรักษาโรคภัยไข้เจ็บแผนโบราณ โดย
ยาสมุนไพรไสยศาสตร์ รดน้ำมนต์ และคาถาอาคมเป็นที่เลื่องลือ คือ การเหยียบฉ่าเมื่อปี
พ.ศ.2442 มีพระหมอชาวเขมรมาจากนครราชสีมารักษาด้วยการใช้เท้าเหยียบสมุนไพรหรือ
น้ำมันยา และเหยียบลงบนเหล็กเผาไฟจนแดงร้อนจัด เวลาเหยียบลงบนคนใช้ตรงที่เมื่อยขบ
บริเวณที่ต้องการรักษาเป็นการรักษาอาการปวดเมื่อยขัดต่าง ๆ เหน็บชา อัมพฤกษ์ อัมพาต
ตามวิธีโบราณในปีพ.ศ.2444 และ พ.ศ.2449 รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จวัดพระปรางเหลืองทรงทอด
พระเนตรการเหยียบฉ่าปัจจุบันมีการถ่ายทอดวิธีการเหยียบฉ่ารักษาโรคโดยหลวงพ่ออินทร์
และหลวงพ่อบุญชู ที่วัดเกาะหงส์ อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์

12

แพท่าน้ำรับเสด็จ

แพท่าน้ำแห่งนี้เคยเป็นที่รับเสด็จพระพุทธเจ้าหลวง รัชกาลที่ 5 ถึง 2 ครั้ง ตามหลักฐานที่
ปรากฏในบันทึกพระราชหัตถ์เลขาของ รัชกาลที่ 5 คือ

ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2444 (ร.ศ. 120)
ครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2449 (ร.ศ. 125)
แพท่าน้ำนี้มีอายุกว่า 100 ปี ได้รับการอนุรักษ์ซ่อมแซมให้คงสภาพเดิมโดย พระครูนิสิต
คุณากร (หลวงพ่อสนม) เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบันมีลวดลายที่เสาแกะสลักเป็นลายเครือวัลย์ทั้ง
หกต้น ปัจจุบันชำรุดไปหนึ่งต้นและมีการเปลี่ยนลูกบวบจากไม้ไผ่สีสุกเป็นถังเหล็กแทน

13

วิหารหลวงพ่อโต
ประดับเครื่องสังคโลก

วิหารหลวงพ่อโตนี้เดิมเป็นพระอุโบสถ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นพร้อมกับวัดพระปรางค์เหลือง
จากหลักฐาน กรมศิลปากรว่าสร้างในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลายในราาว พ.ศ. 2305 ลักษณะ
เดิมมีผนังด้านหลังทำอยู่ด้านเดียวเล็ก และแคบ หลวงพ่อเงิน (อดีตเจ้าอาวาส) วัดพระปรางค์
เหลืองจึงสร้าง อุโบสถใหม่ในราวปี พ.ศ. 2444 พระประทานเป็นพระพุทธรูป ปางมารวิชัย
เรียกชื่อกันว่า “ หลวงพ่อโต ” แกนองค์ถึงเศียรเป็นไม้ และก่ออิฐถือปูนพับเป็นศิลปะอยุธยา
ตอนปลายเป็นที่นับถือของชาวบ้านเป็นเวลาช้านาน

ต่อมาในปี พ.ศ. 2543 พระครูนิสิตคุณากร (หลวงพ่อสนม) เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน ได้บูรณ
ปฏิสังขรณ์วิหารหลวงพ่อโต แต่ยังคงรูปลักษณ์เดิมไว้ด้านแนวบนหลังคาสันนิษฐานว่าเป็น
รูปปั้ นสัตว์สมัยทวาราวดี ส่วนหน้าบรรณ ประดับตกแต่งด้วยถ้วยชามสังคโลกของเก่า
และใหม่ ด้านหน้าวิหารเป็นเสาโบสถ์ 3 สมัยคือหินตั้งสมัยทวาราวดี เสมาสมัยสุโขทัย
และสมัยอยุธยาที่ทางวัดเก็บรักษาไว้ มีส่วนเพิ่มเติมคือผนังทั้งสามด้าน มีประตู หน้าต่าง
และพื้นปูด้วยหินแกรนิต

14

องค์พระปรางค์เหลือง

องค์พระปรางค์เหลืององค์เดิมนั้นมีเรื่องเล่าสืบต่อกันมาว่า เป็นเจดีย์องค์ เก่าอยู่ในพื้นที่
โบราณสถานเมืองบนสมัยทวารวดีและมีการบูรณะในสมัยอยุธยา โดยหลวงพ่อเงินได้กราบทูล
องค์พระยาดำรงราชานุภาพว่า บนกองอิฐนั้นน่าจะเป็น องค์พระปรางค์เล็กๆ และทาสีเหลือง
ไว้ สมควรชื่อพระปรางค์เหลือง ซึ่งปัจจุบัน พระปรางค์องค์นี้มีลักษณะเป็นพูนดินสูงเหมือนเนิน
เขาเตี้ย จึงได้มีการสร้าง องค์พระปรางค์เหลืององค์ใหม่ พระปรางค์องค์ปัจจุบัน หรือพระ
ปรางค์จามเทวี ศรีสุวรรณ เป็นศิลปะแบบอยุธยาตอนปลาย แบบก่อสร้างจำลองจากเจดีย์เก่า
ข้างพระอุโบสถที่ก่อสร้างมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2460 ภายในพระปรางค์ บรรจุพระบรม สารีริกธาตุ
และพระอรหันตธาตุ (สาเหตุที่ไม่สร้างครอบพระปรางค์องค์เดิมเพราะ ต้องการอนุรักษ์ให้กับ
คนรุ่นหลังได้เห็นพระปรางค์องค์เก่า)

พระปรางค์จามเทวีศรีสุวรรณ (พระปรางค์เหลือง) สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2541 แล้วเสร็จปี
พ.ศ. 2543 โดยพระครูนิวิฐมณีวงค์ (หลวงพ่อสะอาด) วัดเขาแก้ว เป็นผู้สร้าง มีพระครูนิสิต
คุณากร (หลวงพ่อสนม) เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน (2563)
เป็นที่ปรึกษาในการก่อสร้างเป็นพระปรางค์ที่มีทัศนียภาพ
สวยงามตั้งอยู่ริมน้ำเจ้าพระยา โดยทำเป็นสีขาวทั้งองค์
สูงประมาณ 29 เมตร ตั้งอยู่บนฐานสูงสามชั้น
(ข้อมูลจาก วัดพระปรางค์เหลือง)

15

โซ่คล้องช้าง

พพพกัาลบรหหาะแลนยรตวา่ะมงงชใะพตนัท่้ลงิอกาหิมเจนีงลลิขนัโวกซอเง่ษลงเีพ้สสย่ณ้อนงงะเชฆนงี้์งิ้าสนามงีำยชเจห้ปาำา็รวนังนบสเเวชจชวื้น้าอยาคงงก3าณหพเมชนะลึื่อรงเาัมชเกยืพอกมเศงพาะืพ่ผลูอล้ิทยใีชุืพ่หช่อ5้ระเ้ปอไค็ีดนมร้ี

ระฆังหินยุคทวาราวดี

หินเจาะรู เชื่อกันว่าเป็นระฆังหิน มักพบตามเมืองโบราณ
ทั่วไปที่มีอายุมากกว่า 1,000 ปี พบในหลายจังหวัด เช่น

จังหวัดสิงห์บุรี พบที่ วัดโพธิ์เก้าต้น และพิพิธภัณฑ์
สุสานแห่งชาติอินทร์บุรี
จังหวัดลพบุรี พบที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ
จังหวัดชัยนาท พบที่ วัดมหาธาตุ และวัดสองพี่น้อง
จังหวัดนครสวรรค์พบได้ที่ ”วัดพระปรางค์เหลือง”
อำเภอพยุหะคีรี

16

อาคาพรตระาจมุลรอจอยมเสเกด็ลจ้ปาเรจะ้าพอายสู่หตั้วนพรัชรกะบาาลทที่ส5มเด็จ

ณอำวัเดภพอรพะยปุหราะงคีคร์ีเจหังลืหอวงัดตนำคบรลสทว่ารรน้คำ์อ้อย

17

ชุมชนวัดสพำรรัะบปอราาหงาค์รเหลือง

สำรับอาหารคาว ได้แก่ ปลาร้าทรงเครื่อง
ยำหัวปลีใส่ถั่วพู ขนมจีนน้ำยาปลาตะโกก

ฝ(อตยสาทำมอรฤับงดอูเกาม็าหดลาข)รนหเุชนว่นาหนขม้นไอดมแ้แทกกอง่ งขขหนนยมิมบไตททายลอโงเบหปร็ยนาอตณ้ดน

18

ครัวทิดเทือง

ครัวทิดเคทืรอัวงทเิปด็นเทรื้าอนง อร้าาหนาอราขหนาารดแในหะญน่ำมใีนเมอนำูเพืภ้ นอบพ้ายนุหใะห้คเีลรืีอจักงมหาวักดมนาคยรหสลวารกรคห์ ลายเมนู
ชื่อ-นามสกุล นายอยู่ ด้วงหอม
ที่ตั้ง หมู่ 1 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์

19 เบอร์โทรติดต่อ 087-199-2727

Don't miss our ยำหัวปลีถั่วพูล
eSnudp-eorf-Syaealer!แกงคั่วหอยขม

ฉู่ฉี่ ปลาเนื้ ออ่อน 20
ปลาร้าครัวทิดเทือง

ปลาร้าจ่าวิรัช

ประวัติความเป็นมาปลาร้าจ่าวิรัช

ปลาร้ายายน้าว หรือ ปลาร้าจ่าวิรัช เมื่อร้อยกว่าปีที่ผ่านมา ชาวพยุหะคีรี
จะมีสักกี่คนที่ไม่รู้จักหรือเคยลิ้มชิม ปลาร้ายายน้าวแห่งท่าน้ำอ้อยที่คัดสรรปลา
แม่น้ำอันอุดมสมบูรณ์ ในสายน้ำเจ้าพระยา และบึงบอระเพ็ด นำมาหมักบ่มจน
ได้ที่ กับข้าวคั่วชนิดพิเศษ ทำให้ปลาร้ายายน้าว หอมกรุ่น อร่อย ถูกอกถูกใจยิ่ง
นักด้วยสูตรที่สุดยอดนี้ ได้ตกทอดสืบสาน จนกลายเป็นตำนาน ปลาร้าจ่าวิรัช
ปลาร้าเงินล้านของลุ่มน้ำเจ้าพระยาในปัจจุบัน

ที่ตั้ง 56 หมู่ 1 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์

21 เบอร์โทรติดต่อ 093-149-9382, 056-381-111

สินค้าแนะนำ

น้ำพริกปลาร้าทรงเครื่อง
แจ่วบองทรงเครื่อง
น้ำพริกนรกปลาร้า
น้ำปลาร้า
น้ำพริกตาแดง
ปลาร้าทรงเครื่องแห้ง
น้ำพริกนรกแมงดา

22

ขนมจีนรัชชานนท์

ชื่อ-นามสกุล นางกรี สังข์ทอง
ที่ตั้ง หมู่ 1 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
เบอร์โทรติดต่อ 081-181-7082

23 ขนมจีนน้ำยาปลาตะโกก

แกงเขียวหวานไก่

กระเป๋าผ้า

ชื่อ-นามสกุล นางทองหล่อ ปั้ นทอง
ที่ตั้ง หมู่ 3 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
เบอร์โทรติดต่อ 081-283-1942

24

ขนมไทยแม่สมจิตร

ชื่อ-นามสกุล นางณัฐธัญญา เพ็ชร์อินทร์
ที่ตั้ง หมู่ 2 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
เบอร์โทรติดต่อ 082-226-7991

25

ขนมหม้อแกง ขนมไทยยอดนิยม
ซาลาเปาทอด
ขนมไข่สวรรค์ ทองหยิบ
แป้งข้าวหมาก ทองหยอด
ฝอยทอง

26

ข้าวต้มมัด

ชื่อ-นามสกุล นายอำนวย ศรีทับทิม
ที่ตั้ง หมู่ 1 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์
เบอร์โทรติดต่อ 087-736-4155

วัตถุดิบ

1. ข้าวเหนียว
2. น้ำตาลทราย
3. เกลือ
4. กล้วย
5. ใบตอง
6. ตอก
7. กะทิ

27

ขั้นตอนการทำข้าวต้มมัด

นำข้าวเหนียวมาซาวน้ำ 3 ครั้ง ให้น้ำใสแล้วใส่กะทิ เกลือ และน้ำตาลจากนั้นผัดทั้งหมดให้เข้า
กันจนแห้ง แล้วนำมาห่อใส่ใบตอง เอามามัดแล้วนำไปนึ่ง 1 ชั่วโมง

28

ดอกไม้
สับปะรดมงคล

กระเช้าดอกไม้ประดิษฐ์
ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง

29

ประวัติความเป็นมา

เริ่มจากคุณยายเป็นหมอตำแยต้องใช้
ลูกประคบในการคลึง และอยู่มาจึงได้
สืบทอดการทำลูกประคบมาสู่ลูกหลาน
และได้มีการผลิตส่งให้ร้านนวด จากนั้นจึง
รวมกลุ่มกันทำลูกประคบสมุนไพร เพื่อ
อนุรักษ์และสืบทอดภูมิปัญญาไทย และ
เพิ่มรายได้ให้ครอบครัว

ลูกประคบและนวดแผนไทย

ชื่อ-นามสกุล นางวิเชียร เสือแจ่ม
ที่ตั้ง หมู่ 1 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์
เบอร์โทรติดต่อ 097-138-7349

30

ร้านแม่สมปอง

ชื่อ-นามสกุล นางสมปอง พูลฉนวน
ที่ตั้ง หมู่ 5 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์

เบอร์โทรติดต่อ 089-642-1317

วุ้นเส้นกะทิ
ห่อหมกปลาเทโพ

31

ขนมข้าวกระยาคู

ปสำรชคะุัเมญพชตณ่นีาขวงัดอๆพงชรุขมะ้าปชวรนกาจรงะะคม์ยีเกหาคาลูืรอหทงรำืมอีอ“ขขา้้าชาีววพยกหารลคะัูกยคทาำคาวู่ง”าเกขยึ้ษนาคตเูพืรม่อการรจัรบามปกรคภืะอาทษกาาานรบปแาลลลูีะกว่ถาข้วายาวายคโพุดรยะใในนเทงาศนกปารละงเาพนณี

ข้าวยาคูมีประโยชน์ 5 ประการ คือ ช่วยบรรเทาความหิว บรรเทาความกระหาย ทำให้ลมเดิน
สะดวก ช่วยชำระลำไส้ และช่วยย่อยอาหาร

ใบเกตายรทกำรขอ้งาดว้กวยระผ้ยาาขคาู วใบช้าข้งาวนทำั้งน้รำวสีงเอข่ีอยนวอแ่อลนะใทีบ่ไขด้้ามวาทเี่คมี่ียสีวเขเีตยิวมอน่้อำนตานลำมแลาโะขกละกทิใจห้นแขห้นลพกอใส่น้ำ

ประมาณ ถือได้ว่าเป็นขนมไทยโบราณที่ปัจจุบันเป็นของที่หาดู และหารับประทานได้ยาก
ข้าวกระยาคู
เนื่ องจากเป็นขนมที่จะได้เฉพาะช่วงก่อนฤดูการเก็บเกี่ยวข้าวนาปี 32

ดอกไม้ประดิษฐ์

ชื่อ-นามสกุล นางราตรี โพธิ์ประจักษ์
ที่ตั้ง หมู่ 1 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์
เบอร์โทรติดต่อ 086-351-7969

33

เปลถัก

ชื่อ-นามสกุล อาจารย์พรทิพย์ ก้อนจันทร์เทศ
ที่ตั้ง หมู่ 3 ตำบลท่าน้ำอ้อย อำเภอพยุหะคีรี
จังหวัดนครสวรรค์
เบอร์โทรติดต่อ 086-207-4762

เปลถัก เป็นงานถักด้วยมือ ใช้เชือกเปียก
ความยาว 2 เมตร 80 เซนติเมตร (ทบครึ่ง)
ความยาวเต็มของเชือกเปียกที่ใช้มีความ
ยาว 5 เมตร 60 เซนติเมตร ถักจากกลางไป
หาปลาย เปลที่ถักเสร็จแล้วจะมีขนาดความ
ยาว 3 เมตร

34

เปิด เสาร์/อาทิตย์ ตลาดปรางค์เสด็จ
เวลา 08:00 - 14:00 น.

35

36

โปรแกรมท่องเที่ยว

1ชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง วัน

ช่วงเช้า ตามรอยเสด็จประพาสต้น ณ วัดพระปรางค์เหลือง เรียนรู้ ประวัติศาสตร์การเสด็จ
ประพาสต้น รัชกาลที่ 5 ซึ่งจัดทำไว้เป็นจุดท่องเที่ยว จำนวน 7 จุด ประกอบด้วย

จุดที่ 1 นมัสการหลวงพ่อเงิน
จุดที่ 2 เก๋งเรือพระราชทาน
จุดที่ 3 กุฏิหลวงพ่อเงิน
จุดที่ 4 นิทรรศการการสาธิตเหยียบฉ่า
จุดที่ 5 แพท่าน้ำ
จุดที่ 6 วิหารหลวงพ่อโต
จุดที่ 7 องค์พระปรางค์เหลือง

เรียนรู้กิจกรรมการทำสำรับคาวหวาน ตามความสนใจ ประกอบด้วย

1. กิจกรรมการเรียนรู้การทำขนมจีน / ยำหัวปลีใส่ถั่วพลู
2. กิจกรรมการเรียนรู้การทำขนมไทย

ช่วงกลางวัน รับประทานอาหารสำรับคาวหวานของชุมชนวัดพระปรางค์เหลือง

37

ช่วงบ่าย สามารถเลือกกิจกรรมตามความสนใจ ประกอบด้วย

กิจกรรมการประดิษฐ์ดอกไม้สับปะรด ของกลุ่มกระเป๋าผ้า
กิจกรรมการทำลูกประคบสมุนไพร ณ วัดพระปรางค์เหลือง
กิจกรรมการถักเปล ของกลุ่มเปลถัก
กิจกรรมนวดแผนไทยหรืออบสมุนไพร ณ ห้องอบสุมนไพร
ภายในวัดพระปรางค์เหลือง

ช่วงเย็น สามารถเลือกกิจกรรมตามความสนใจ ประกอบด้วย

ปั่ นจักรยานตามเส้นทางรอบหมู่บ้านชมวิถีชีวิตของชุมชน
ชมทุ่งนาข้าว สวนผักปลอดสารพิษ รวมทั้งโบราณสถาน
เมืองบน
ล่องเรือชมวิถีชีวิตและบรรยากาศริมแม่น้ำเจ้าพระยา ชม
การหาปลาจากประมงพื้นบ้าน และการเลี้ยงปลาในกระชัง
ริมแม่น้ำเจ้าพระยา

ช่วงเย็น เลือกซื้อสินค้าผลิตภัณฑ์ชุมชน ทั้งอาหาร
และของที่ระลึก จากร้านค้าภายในชุมชน

38

Facebook