The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

Галя Измайлова. Народная артистка Уз.ССР. Очерк. — Ташкент: Госиздат УзССР, 1953. — [на узб.языке] — 45 000 экз.

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Самиг Абдукаххар, 2022-08-10 15:26:27

Самиг Абдукаххар. Галя Измайлова.Народная артистка УзССР. Очерк 1953 (Сами Абдуқаҳҳор, Sami Abduqahhor)

Галя Измайлова. Народная артистка Уз.ССР. Очерк. — Ташкент: Госиздат УзССР, 1953. — [на узб.языке] — 45 000 экз.

'Т'усатдан сову^ шамол эсабошлади. Барглари алла
^ачон гукилиб кетган дарахт шохлари тинмай ла-

гтанглайди. Нортуядек n a F a - n a F a булутлар карвони кух
юзида сузнб юриптн.

Сер^атнов асфальт йулка буйлаб цулига сумка уш-
лаган, котмагина жажжи киз келмо^да.

Симёгочга урнатилган радио карнайядан пионер
зрталиги хабарлари эшнттирилмокда. Кизча узун-узун
киприкларини ппрпнратиб, карнайга караб-караб цуяди.

Киз муйилишга етганда тухтади. У, хар куни эрта-
лаб мактабга кетаётиб, мана шу ерда бир тухтаб утади.
Эрталаб бу ерда ранг-баранг афиш алар ёпиштирилган
буладн. Ана, бир кулоч тахта когозга катта босма харф-
лар блан «Б. В. Асафьев, Бокчасарой фонтани. Балет...»
деб ёзиб ^уйилнпти. Унииг юрагидаги хавас, бу сузларни
укиб яна ?^ам ёллугланиб кетди...

К,изча. калби хаяжон блан тепиб, уткир кузларини
афишадан-афишага югуртирди-ю, бир зум уйланиб

!^ОЛДИ.

^адам лни санаб босаётгандай аста келаётган бир
кампир цизчага я^инлашгач, ^изиксиниб одимини секин-
латди. Шошилиб кетаётган бнр семиз киши ^ам синовчи
назар блан у томонга цараб утди. ^ и з гуё ердан усиб
чи ^ан д ай ^амон жойидан жилмай турарди. Иуловчи-
лар назаридан ийманиб ^улидаги дафтар-китоб солин-
ган сумкача блан сиёхдонига царадн-да, чац^он юриб
кетди.

Туррида цуш ^аватли, ^адрдон мактсб биноси ку-
ринди. Унинг нкки табака эшиги ^изчага кучок очиэ
тургандай эди...

***

Хадича опа бош кутариб ^араса, стол лампаси ^али
учмапти. У девордаги соатга норози бир назар ташлаб,
йна ёсти^ка бош ^уйдн. Хадича опа, юмшоц курсида
цалин китобни тиззасига цуйиб у^иб утирган цизига б /
сафар индамади. Лекин, бирпасдан кейин суради:

— Тургеневми, кизим?
— ^а, ойи,— жавоб берди киз китоб сатрларидан
куз узмай.
— «Овчининг мактублари»ми?
Хадича опа Иван Сергеевич Тургеневнинг бу асарини
яхши курарди. Узи ^ам цайта-^айта у^иган. ^и зча
китобни .цсзир онаси блан бнрга у^иётгандай, унга му-
рожаат цилди:
— Ойижон, уша ма^алда уз цуши^лари блан киши-
лар ^албини ^аяжонга солаолган, одамларнинг нозик

4

туйрулариин уйготган ^икоя ^а.^рамони Яков сингари
халц талаьтлари куча-куйда шундай сарсон-саргардон
булиб юрггнми?

— Нимасини айтасан, кнзим, утмишнинг ути цур-
син,— Хадкча опа жойпда тузукро^ урнашиб олиб, мех-
рибон кузларини ^нзига тикди,— мана энди узингдад
^иёс ^ил. Сян’ат, театр деса юзингга ^изил югуради. Шу
оугун балет мактабида бирипчи машрулотни утказиб
келиб, кенг уйимга сирмадинг. Сендек орзу истакли ёш-
л а р озмунчами? Кайси з^унар, нима касбни истасанг э^ам-
ма нареа сенларга му^айё. Яковлар даври яхши ^авас-
ларни хазон циларди, ^изим. Энди сан’аткорларимиз
халц ^урматида.

1^из балет мактабидаги урто^лари з^ацида сузлай
кетди. Кечагина танишган синфдошлари — Светанинг
ипакдек майин сочлари, Му^аддаснинг зе^ни уткирлиги,
Розанинг ширмон ю зидаги мулойим кулгуси, барча 1^из-
ларнинг хул^ ва хислатларини ало^ида-ало^ида сузлаб
берди.

Айни^сз, укитучиси Евгения Константиновна Обухо­
ва ^а^ида зур \урмат блан гапириб берди. У^итучининг
доно насих.атларини такрорлади.

К,излар бу мехрибон у^итучини биринчи машрулотда-
поц севиб колган эдилар.

Уциш, машрулот ^ацидаги су^бат она блан кизнинг
кундалик одати тусига кнриб кетди. Б а ’зи кунлари циз
ойисига узи урганиб келган янги балет ^аракатларини
^илиб курсатар, она эса бу жозибали з^аракатдан 1^уво-
1 :иб, узини куйгани жой топаолмасди.

5

Кунлар севнмли ЗД'кар йулидаги интилиш ва маш-
рулотлар блан утиб, киз ^аёти янгн во:^иа, янги маз-
мун блан бойиб борди. Мана у, биринчи марта са^нада,
оммавим уйинларда катнашди. Севикли уцитучиси Е. К
Обухова уни ру^лантириб юборди.

— Галя, мен сени катта са^няда кургнм келадн...
Албатта кураман...

— Ра.^уат...
Бир куни Галя спектакльдан кейин уйига бир даста
гул кутариб келди. Пойтахт тамошабинлари шу куни ёш
раодосани ба^ор гуллари блан табриклаган эдилар,
Галя остонадаёц онаси цучогига таш ланар экан, се-
винч ёшларини тухтатолмади.
— Вой тентак ^из-ей, куз ёшинг нимаси? Бу с а н ’-
атга барпшланган катта з^аёт йулингдаги биринчи рунча.
Х,али униш гуллари бор. Иш килиб у^иш, урганишга
зур бер...
Хадича опа гулдастани кукимтир, новча вазага ур
натиб, стол устига келтириб ^уйди. Улар эрталаб нонуш-
та ^илар ?жан, Галя бу рангба-ранг гуллардан куз уз-
касди. Ешлигидаёц турилган оташин ^авасининг биринчи
меваси, унинг ^албидаги орзу умидининг илк куртаги
куз унгида турарди...

***

...Галя Измаилова 1941 йилда Тошкентдаги балет
мактабини ва 10 йиллик мактабни барча ф анлардан
а ’ло ба^о блан «Мактов ^огози» олиб битириб ч и р и .
Шу йичлариё;^ опера ва балет театрининг ижодий кол-

6

лективига келпб цушилди. У сазана фаолиятининг бирин-
чи давридаги оммавий уйинларда з^ам, з^арбир уйиннинг
чукур мазмунлн, жозибадор, з^аракат бирлиги ва ижро-
нинг роят ю^ори савияда булнши учун курашди, у бутун
куч-билимпни шунга баришлади.

Кечадан кура бугун, эртага эса ундан з^ам яхшироц
1\унт блан ишлаган, тунларни кундузга улаб, кнтоб устида
мутолаа цилган ёш равдоса бирин-кетпн янги образлар
яратиб, пойтахт тамошабинлари олдида жиддий синов-
дан утабошлади. Василенконинг «О^ бнлак» балетида,
Брусиловскийнинг «Гуландом» балетида бош рольларни
муваффа^ият блан ижро эгди.

У, узбек рацсларини жуда севар, бу созвала зур
иштиё^ блан, тинимсиз ишларди. Сид^идиллик блан кил-
ган мез^нати натнжасида, тез орада узбек хал ^ ра^с-
ларини роят усталнк блан ижро этучи сан’аткор дара-
жасига кутарнлаолди, Галя, уз майоратный 1946 ниля
Ватанимизкинг юраги — севикли Москва тамошабин­
лари олдида намойиш цилди. Бутуниттифо^ эстрада
гртистлари конкурсида узбек хал^ уйинларидан «Занг»
ва «Пахтах- ра^сларини ижро этиб, катта муваффа^ияг
козонди.

Москва таассуротлари, пойтахтдаги отошли сап ’аг-
корлар блан булган суз^батлар Галя к,албида чукур из
цолдирди. М осквада утган .^арбир соат, унннг з^аёт даф-
тярига сра унутмлмас олтип саз^ифалар булиб кнрдн.

1947 йи. 1 Галя учун янги ижодий муваф ф а^кят йили
булди. У, П рага шазфида утказилган Халцаро демокра-
гик ёшлар фестивалига датнашиш шарафигз муяссар

7

булди. У Прагада узбек хал^ рацсларини зур махорат
блан бутук жа^онга курсатди.

Г аля кейинги ун йил ичида бирцанча классик ва
совет балетларида йирик образлар яратди. У Алишер
Навоий номли Мез^нат К,нзил Байро^ орденли опера ва
балет театри са^насида оммавий уйинлар ^атнашчнси-
дан балет солисти даражасига кутарилди, классик
рацсларнинг мо^ир устасига айланди.

Тошкент тамошабинларн «Бо^часарой фонтами»
балетида Мария, «Копелия»да Сванильда, «О^^уш ку-
ли»да Одетта-Одиллия образларини яратган Галя уйин-
ларини мароц блан тамоша цилдилар. Унинг ижодий
усишини курсатучи бу образлар тамошабинларда катта
таассурот цолдирди. «Красный мак» балетидаги Тай
Хао, «Конёк Горбунок» даги Малика ^из рольлари
ижодий улрайиш йулида жиддий синов булди. Галя
И зм айлова узбек совет балетининг отошли солистлари-
дан бири булиб цолди.

***

1949 йил, август. Табнат ямяшил либосда. Ором
бахш борлар файзи дилни мафтун этади, юракларни
цитицлаб, уз цучогига чорлайди. Киев, Львов ореада
¡(^олди. Халцаро демократик ёшлар ва студентлар фес-
тивалига совет ёшлари делегациясини олиб келаётгад
поезд эрталаб Венгрия чегарасидан уч километр бери-
даги Захопь ша^арчасида тухтади. Поезд перронга ки-
риб келиши блан уни минглаб кишилар ураб олдплао.

8

Тинчликнинг таянчи ва байроцдори булган Совет
Иттифоци хамда Ул>т Сталин шарафнга цудратли «Ура!»
овозлари янгради. Вокзалда СССР ва Венгрия давлат
байроклари з^илпирайди...

Совет делегациясининг а ’золарн М осквадан Буд а-
пештгача булган бутун йул давомида мана шундай дуст-
лик олцишларининг гувоз^и булдилар. И н ’ом этилган
даста-даста гулларда Венгрия халцининг самимий му-
хаббати, оташин дустлик з^ислари ифодаланган эди. С о ­
вет ёшлари мана шундай шодиёна учрашувлар ва^тида
минглаб мезбонлар огзидан:

— Эйлен Сталин!
— Эйлен Комсомол!
— Да здравствует Советский Союз!— деган ^алб
сузларини куп марта эшитдилар. Улар Эйлен — «яшасин»
деган суз эканини таржнмонсиз билиб олдилар.
Поезд Будапештда. Шонли Ленин — Сталин комсомо-
лининг вакиллари муз^ташам вокзал майдонида. Яна с а ­
мимий дустлик учрашувлари... Фестивальга ^атнашиш
учун буерга келган булгор ва хитой, цурия ва италия,
польша ва чехословакияли йигит з^амда ^и злар совег
делегатлари цулини дустона ^исиб, ^учоц-^учо^ гуллар
та^дим этдилар.
Совет делегацияси составила ^уёшли Узбекистон
кизи Галя з^ам бор. Вокзал майдонида хитой цизи у
блан опа-сингилдай ^учо^лашиб куришди. Сочларига
ск тушган мезбон аёл Галяга каттакон гулдаста узатди.
Галя capa гулларни шодлнк туйрулари тулиб-тошган
куксига босар экан, у аёлга ташаккур билдирди. Бу гул-

9

лар Галя ор^али узбек халцига йулланган дустлик сало-

Ь:И ЭДИ.

14 август куни Уйпешт стадионида фестивальнинг
очилиш мэросимига тантанали парад бошланди. Стади-
сндан 70 мамлакат байроцдорларининг колоннаси утиб
бормоцда. Ж а\он ёшлари колоннаси сафида ер юзининг
барча мамлакатларидан вакиллар бор. Француз ёшлари
«-Даниэль Казанова ватанн Зоя Космодемьянская Вата-
нига ^арши .\ечва^т урушмайди!» деб хитоб ^илдилар.
Ж анг майдонидан келган грек ёшлари, индонез ^изи,
^инд де^кони, польша студенти, ^а^рамон хитой фар-
запднга е.шадош булиб, Италиядаги «Авангарди Гари-
балдини» ёшлар ташкилотининг а ’золари бормо^далар.

ААана ба^увват бир йигит С СС Р д авл ат байрогини
к)тариб, майдонда пайдо булди. Унинг ор^асида ун ол-
тита иттифо^чи республиканинг байро^лари, Сталин
портрети ьа гуллар кутаргап совет ёшлари... 52 минг
лиши йигилган стадионда Улуи Сталин шарафига сунг-
сиз хитоблг.р, ^арсаклар гуруллади. Бутун стадион буй
лаб демократик ёшлар Гимни жаранглайдн:

Дустлик куйин янгратамиз биз ёшлар,
Биз ёшлар> бмз ёшлар.
Бу цушнцни буролмас ^ечбир куч, сафга кир н;ардошлар
Биз ёшларга жур булади бутуп бир дун’ё
Бу цуцпцни бугол.час ^ечСпр куч, сафга кир цардошлар.

Фестиваль байрогини кутариш учун бир гуру^ тур
лм миллат ёшлари майдонга чикадилар. Улар срасидл
жа^он чемпиони, хизмат курсатган спорт мастери Нина
Думбадзе ^ам бор. ^аворанг байроц магрур ^илпираб,

10

юзлаб, оппоц каптарлар стадион устида парвоз ^илади-
лар...

Шу куни Будапештнинг опера театри биносида совет
делегация-.:ининг биринчи концерта булди. Театрдаги
сазана ишчил^ри совет делегациясининг шу ерда концерт
беришини эшитиб, уч кун мобайннда театрдан кетмади-
лар. Концерт куни театр залига уч мингдан орти^
шмош абин й и р п л д и . Концерт бошланишидан олдин суз-
лаган Ги де Буассон бу концертни барча будапештли-
лар ни^оят сабрсизлик блан кутганларини айтди.

Сахнада СССР Д авлат герби-.. Тамошабинлар Совет
Иттифоци Д авлат Гимнини оёэда туриб тинглайдилар.
Концертни Сталин номли автозавод хор коллективн
Александровнииг «Сталин з^а^ида кантата»си блан бош-
лади. Шу куни будапештлилар ¡^ирриз ^изи М ариям
Махмудова, ^озо^ ^изи Роза Багланова, белорус ^изл
Раиса Киндел, арман цизи Зара Далуханова, узбек кизи
Галя И змайловаларнннг сан’атини курдилар, самимий
олдишладллар.

Галя фестивальда узбек халц ра^сларини ижро этиш-
да уз ма.^сратини яна Ъир марта намойиш килди. 70
А'амлакатнинг ёшлари узбек сан ’атини ^албдан табрик-
ладилар.

Фестиваль кунлари шаз^ар паркнда очилган кургаз-
ма роят маро^ли булди. Мана, С С С Р павнльони. Ж а н у -
бий Африкадан келган цора йигит катта бир раем
олдида турибдн. Расм да бир гуруз^ узбек йигит ва ци.з-
ларннинг «Университет» деб ёзилган з^ашаматли бинэ
дан чициб келаётганлари ифодаланган. 1^ора йигитнинг

II

киприкларида ёш пайдо булди. Англия мустамлакачи-
лари бу йигитни илм олиш ^у^у^идан мазфум этган-
лар... Фраьцуз ¡цизлари Зоя портрети олдида... Мана
павильонга америкали ёшлар кириб келди. Америка здо-
кумати уларга фестивальга келишга рухсат бермаган ва
пароход компаниялари билет сотмаган эди. Америкалл
ёш лар жаз^он ёшлари сафига келиб цушилди. Мана
у лар з^ам совет павильонидаги экспонатларни берилиб
тамоша цилмоцдалар.

... Ш ундан бери икки йилча утди. Галя фестиваль ва
ундаги учраш увлар з^ацида з^амон олам-олам севинч
блан гапиради:

— Прага ва Будапештда булиб утган Хал^аро демо­
кратии ёш лар ва студентлар фестивальларини з^амиша
эслайман. 70 мамлакатнинг ёшлари бу ерга тупланиб,
т н ч л и к учун биргаликда курашишга аз^д ^илдилар. Мен
ана шу фестивальларда ^ат н а ш ар эканман, дун’ёдаги
ёшларнинг тинчлик йулидаги интилиши накадар кучлн
эканлигини уз кузим блан куриб, ишондим.

Мен негр куйчиси Эрик О Коннорнинг суратини
хамон уйимда сацламо^даман. У фестивальда Амери-
кадаги негрларнинг мусибатли з^аёти з^а^ида гуссаля
аш улалар куйлаб берди. У менга Прагага куп маша^-
цатлар блан етиб келгани;:и айтди. Америка К,ушма
Ш татларининг з^укумати уни хал^ демократияси мам-
лакатига келишга тусцинлик килган.

Калькуттадан келган бир уцитучи менга ^индистон
кизлари орир ^уллик з^аётини кечираётганини з^икоя
цилди. Мег» капиталистик ва мустамлака мамлакатлар-

12

дан фестизальга келган кишилар ^ознр каерда эканини

билмайман. Ленин мен калькуттали у^итучи ^ам, Эрик

О Коннор ^ам тинчлик учун фидокорона кураш олиб

бораётганларини яхши биламан. <■>

Мен хал^аро фестивальларда узим блан бирга иш-

тирок этган дустларимга: америкали негрларга, Триест

ва ^индистон ёшларига, Индонезия жангчиларига ва

Грециядаги эркпарвар йигит-цизларга, Италия ва Фран­

ция докерларига... мурожаат циламан: цадрдон дуст-

«парим! Одамзоднинг тинчлиги учун курашингиз! Сиз-

лар яшаб турган мазлум улкалар тепасига нурли цуёш

кутариладиган кун узо^ эмас!

Мазлум Шарц хотин-^изларининг аччи^ цнсмати,
хурланган ^аёти Галяга мутла^о бегона! У совет ^изи.
социализмнинг Ш ар^даги м а ш ’али булган Узбекистон
фарзанди уз халцининг сан’атини, Октябрь социалис-
тик революцияси берган шаклан миллий, мазмунан
социалистик маданиятни бутун дун’ё олдида намо-
йиш цилиш шарафига сазовор булгани блан бахтли-
дир.

У бирнеча хал^ демократияси мамлакатларида бул-
дн. Янги .»¡аёт ^ураётган Хитой ёшлари блан танишди.
Демократик Венгриянинг олий укув юртларида уциётгаи
йигит-цизлар блан су^батлашдп. Пекин шазфида шодол
^аёт кечираётган, бахтиёр болаларни курди...

Энди бу юртларда янги .^аёт, янги исти^бол!

13

***

1^иш жуда ^ам эрта бошланди. Гузал Тошкентнинг
хушманзара Театр майдонидаги дарахтлар барг тукмай,
пор ёгиб колди. К,ирчнллама сову^ кунлар бошланди.
Бир ё ^ а н цор эриб кетмай, устма-уст цор тушар, ерда
цалин ^ор цатлами пайдо булар эди.

Кун ёйилиб кетган. Енгнл изририн кезади. Дарахт-
ларнинг шохларндан ^ор тукилади.

Пойтахт кучасида ^отмагина хушбичим коракул ёка­
ли пальто кийган бир ^из кзлмо^да. У шошилмас, гуё
ширин хаелларга мает булгандек, уйчан борарди.

Симёгочга урнатилган катта радио карнайидан Шос­
такович ораториясининг ^удратли садолари ша^арга
таралмокд:!. К из узун киприклариии ю^ори кутариб,
радио кариаиига ^аради-да, мийирида кулди. Сунг йули-
да давом ¿тиб, муйилишга етгач, тухтади.

М ана куз олднда яна э’лонлар тахтаси. М у^таш ам
бино расми солинган каттакон афиша, унинг уртасида
кукка маррур буй чузган мис чавандоз... Афишага тики-
либ турган циз пичнрлаб у^иди, «Ме^нат К изи-Л Байро^
ордспли Алишер Навоии номли узбек давлат опера вз
балет театри. Р. Глиэр «Мне чавандоз» Балет. Параша ро-
лини Узбекистон ССР да хизмат курсатган артист, Сталин
мукофотининг лауреати Галя Измайлова ижро этади..»

Киз узо^ фурсат туриб цолдн. Икки-уч йуловчиникг
афишага ма^лиё булиб турган ^изга ^араб утганларинл
^ам сезмади. Хилма-хил ажойиботларга бени^оя бой
булган хотира дафтари унинг кунглида бирма-бир вара^-
ланмокда ¿д»:

14

... Ешгина, котмадан келган, паст буили ^изча кунда
шу ерда афишаларга куз югуртнб, Халима Носирова,
Мукаррама Тургунбоева номларини кайта-кайта укирди
Уша ма^алда у Мукаррамахоннинг кайси купи к а т а й
ра^с ижро этганинн ало^ида тутган дафтарига ёзиб бор-
ган эди...

.Мана, у балет мактабининг уцучиси. Биринчи маш
рулотдан кейин кечцурун мезфибон онаси Хадича опа
блан унда булган ширин суз^бат. М ана биринчи марта
саз^нада — «Дон Кихот»да кичик пари ролида. Шундан
кейин накшин кукимтир вазада биринчи муваффакият
учун ин’ом этилган гулдаста пандо булди...

Хотиралар ^из кунглидан ана шундай бирин-кетин
утабошлади.

Узбек хал^ ракслари, классик ва совет балетларида-
ги у яратган образлар, М осквада булиб утган Бутун-
иттифо^ куриги, Прага ва Будапештдаги халцаро фести-
вальлар з^сзир куз олдида гавдаланди... Узбек халци
^’зининг талантли сахна устаси блан хакли равиш да
фахрланади. Узбекистан з^укумати унга «Узбекистан
ССРда хизмат курсатган артист» унвоними берди. Итти-
фо^ ^укум ати узбек совет сан ’атини юксалтнриш сох.а-
сидаги му?юсиб з^иссаси учун « ^ у р м а т белгиси» ордени
блан мукофотлади.

1949 йилда Галя Измайлова узбек халц ра^сларини
нжро этишда уз маз^оратини ошириб, зур ижодий муваф-
фациятга эришди. СССР Министрлар Советининг царо-
ри блан унга Сталин мукофоти лауреата унвони берил-
АН.

15

Турмушда сра унутилмас бахтли кунлар буладики,
улар киши руз^ида з^амиша тирик ва мангу яшайди, з^аёт-
нинг мазмунига мазмун кушади. Галянинг чорак асрлик
з^аёти мана шундай шодон кунларга бойдир.

Баш ариятнинг сунмас куёшн, буюк коммунизм ме’-
мори, тинчлик байрокдори Улур Сталиннинг 70 ёшга
тулган кули шарафига Кремльда берилган концертда
Иттифо^нинг энг отокли ва хурматли сан’ат арбобларн
к,аторида Галя з^ам цатнашди. Социалистнк Совет Ш ар-
^ининг сан’ати Улур Сталиннинг оталарча рамхурлиги
туфайли гуллаб-яшнаётганини кувона-^уБОна ифодалаб
бердн. Бу кунни у з^аяжон ва зур ифтихор блан тилгз
олади.

Озод Хитойнинг шаз^ар ва ^ишло^ларидаги концерг-
л ар з^озир унинг куз олдидан кино лентаси каби утаётир.
Биргина Пекиндаги концертга ^атнашган 60 мингга
и^ин киши совет сан ’атчиларини мамнунлик блан таб-
рикладилар. Шанхай саноат корхоналарининг ишчила-
ри, Харбин деэдонлари, озод Хитойнинг кенг мандон-
ларида берилган концертларга йирилган минглаб йигит-
цизлари, бахтиёр кексалар, ёрурликка чиркан оналар
сан’аткорларимизни ь^айта-цайта олкишладилар, гуллар-
га кумиб юбордилар.

)^озир у, мактабда имтиз^ондан утиш учун тайёрлана-
ётган уцучи киздек катта з^аяжон ичида. Юрак сабрсиз-
лик блан одатдагидан ^аттшфок урмо^да. У бугун чиндан
^ам имти.цон беради. Аммо синфда эмас, пойтахтнинг
энг етук геатри сахнасида, талабчан совет тамошабини
олдида синовдан утади.

15

Кейинги ойлар роят жпддий ме.\иат кучогида, ижо-
днй изланиш блан цайта-[^айта такрорланган машгулог
ва мутолаалар ичида утди. М ана шу кунларда Галя ;уз
севгисига содик. соддадил, камтар ва латофатли оддий
рус ^изи Парашанинг ёр^ин образини яратиш устида
жиддий ишлади.

Унинг бутун фикр-уйи асар авторлари тал^ин этгак
мураккаб образни тамошабинга тула-тукис етказиб бе
ришда.

^озир у афишадаги «Премьера» сузнга ^араб узи
бажариши лозим булган бутун асар давомидаги ^амма
^аракатини ^арбир деталигача кунглидан утказди. У бу-
ларнинг ^арбиринм неча бор такрорлаган!

К,из афишадаги кукка магрур буй чузиб турган мис
чавандозга сунггн бор караб, чапга бурилиб кетди.

Ярим тун... Пойтахтнинг ^ашаматли Театр майдони-
да — Ильич чиро^лари порлайди. «Победа» машинала-
ри театр остонасидан ша^арнинг турли томонларига
жунаб кетмо^да.

Асардан бени^оя мамнун булган тамошабинлар уз
таассуротларини сузлашнб борадилар. Бу — пойтахт­
нинг йирик театри ва унинг ижодий коллективи эришгаа
янгн ютуцдан бахс этадн.

^озир сиз, шу минутда сахна ор^асига куз ташласан-
гиз, янги муваффа^ият ва ижодий галабадан шодон.
кучо^-цучо^ гуллар орасида утирган бахтиёр ^и?ни,
Парашани — Узбекистан ССРда хпзмат курсатган а р ­

тист, Сталин мукофоти лауреати Галя Измайловани
курар эдннгиз...

***
1951 йил. Узбек хал^ининг шаклан миллий, мазмунан
социалист,ж маданияги катта синовдан утди — Москва-
д а булиб утган узбек адабиёти ва сан’ати декадаси сан’-
атчи ва адабкётчиларимиз эришган катта ютуштрни
намойиш килди.
Москванинг концерт залларида, пойтахт тамошабин-
лари олдида узбек сан’аткорлари сафида етук сгн ’аткор
Галя Измайлова ^ам уз муваффакиятини намойиш килди.
Галя кейинги йилларда ^озирги замон темасида
ёзилган к/пгина асарларда бош рольларни ижро этди.
Сталин мукофотига сазовор булган М. Чулакининг
« ё ш л и к » балети совет ёшларининг энг севимли китоби —
Николай Островскийнинг «Пулат ^андай тобланди» аса-
ри асосида ёзилган- Павел Корчагин ва унинг жанговар
дустларининг са^нада пайдо булиши ёшларимизни бе-
ни^оя мамнун этди. Сиз зур диктат блан са^нага тики-
либ, гражданлар уруши героикасини курар экансиз, куз
олдингизди жасоратли киз — Дашка пайдо булади. Бу
ажойиб рус ^изи, райратчан, чарчамас Дашка Галя
нжросида етук образлар даражасига кутарилган.
Галя яратган образлардан бири — Георгий Мушель-
нинг «Раккоса» балетидаги Гулнора образидир. Тошкенг
тамошабинлари хотирасида узоц ва^т са^ланучи Гул-
нора образи — бу чиндан хам Галя ^аётининг ажралмас
бнр кисми, унинг узгинаси! Галяга шу рольии бериш-

18

ганда у, Гулноранинг узига ухшаган киз эканини куриб
бе^ад севинди.

...Оддий узбек ^изи Гулнора ёшлик чогидано^ сан’ат-
ни жуда севади. Ж он аж он колхозида мул пахта ^осили
туйи. Бу гантанага колхозни оталикка олган хореогра­
фия макт.абининг уцучилари >^ам ме.^мон булиб келади
ляр. Л^е^монлар ^ам, колхознинг бадиий ^аваскорлик
тугараги >,ам катта концерт беради. Концерт Е а ^ т и д а
уйнаган Гулноранинг исте’доди ва ма^орати ^амманинг
дивдатини узига тортади. Уларнинг уйинлари эса Гул-
норада чу^ур т а ’сир ^олдиради. У^нтучи ва у^училар
>ни узлари блан кетишга, балет мактабига киришга
д а ’ват этадилар. Гулнора рози булади. Аммо, даласи
Шокир ота аввал бунга кунмайди. Лекин, ^из балет мак­
табига кириб, ^авас блан у^ийбошлайди...

Асар охирида Гулнора совет ёш сан ’атчилари деле-
гэцияси составида хал^аро демократик ёшлар ва сту-
дентлар фестивалига ^атнашиб, уз ма^оратини бутун
дун’ё ёшлари олдида курсатади. Ж а^он ёшлари тинчлик
^ушигини янгратиб, узларининг чинакам бирлик ва
дустликларини намойиш ^иладилар.

Галя Гулнора образи устида ишлар экан, узи ишти-
рок этган Будапешт ва Прага фестивальларини эслади.
^ндаги дустона учрашувлар, ^изгнн дустлик су^батлари
унинг куз олдидан бир-бир утди. Бу эса, образнинг бо 1
буё^ли ва тула цонли булиб чи^ишига катта ^исса куш-
ди. Бу об’^аз Галянинг уз бахтиёр ^аётидан ба^с э т а д и ..

Узбек адабиёти ва сан’ати декадаси кунлари пойтахт
тамошабинлари узбек сан’аткорларипи зур самимият блан

19

кутиб олдилар. Декада куплари берилган концертларда
мо){ир р а ^ о с а Галя Измайлова ^ам узининг янги ютуц-
ларга эрилганини ва бу эришган ютуцлари блан чекла-
ниб цолмай, уни бойитиш ва муста.^камлаш йулида тин-
май курашаётганини курсатди. У, улуя пойтахт ме^нат-
кашларин-шг ^изгин олцишларига сазовор булди.

Совет хукумати камтар узбек ^изининг химматнни
юксак ба^олаб, декада кунлари уни Ленин ордени блан
тацдирлади Узбекистан ^укумати «Узбекистон ССР
халц артисти» деган фахрли унвсн берди.

Сталин мукофоти лауреати, исте’додли сан ’аткор
Галя Измайлова социалистик сан’атимизни, шаклал
миллий, мазмунан социалистик маданиятимизни юксал-
тиришда уз ^иееаснии ^ у ш м о ^ а.


Click to View FlipBook Version