การอ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและร้อยกรอง

การอา่ นออกเสียง
บทร้อยแกว้ และบทรอ้ ยกรอง

การอ่านออกเสียง

แบง่ ตามลักษณะคาประพนั ธท์ ่ีนามาอ่านได้ 2 ประเภท ดงั นี้

รอ้ ยแก้ว หมายถงึ ข้อความที่เรียบเรียงอย่างสละสลวยถูกตอ้ งตามลักษณะภาษา
แตไ่ ม่กาหนดขอ้ บังคบั ตามฉนั ทลักษณ์

รอ้ ยกรอง หมายถงึ ถอ้ ยคาท่ีมลี ักษณะบังคับในการแต่งซ่ึงทาให้เกดิ ความไพเราะ
จากเสียงสัมผสั จังหวะ และเสียงหนักเบาตามฉนั ทลักษณ์ที่กาหนด
เช่น กลอน กาพย์ โคลง ร่าย ฉนั ท์

การอา่ นออกเสยี ง
บทรอ้ ยแกว้

การอา่ นออกเสียงบทรอ้ ยแก้ว

หลกั เกณฑใ์ นการอา่ น

1. ศกึ ษาเร่อื งทอี่ ่านใหเ้ ขา้ ใจ โดยศึกษาสาระสาคัญของเร่อื งและขอ้ ความทกุ ข้อความ
เพอื่ จะแบ่งวรรคตอนในการอา่ นไดอ้ ย่างเหมาะสม

2. อา่ นออกเสยี งดังพอเหมาะ โดยใช้เสียงดังพอเหมาะกับสถานท่แี ละจานวนผู้ฟงั
ให้ผู้ฟังได้ยนิ ทั่วกนั ไม่ดงั หรือคอ่ ยจนเกินไป

3. ออกเสียงใหถ้ ูกตอ้ งตามอักขระวิธี อา่ นออกเสียงให้ชดั ถอ้ ยชัดคา โดยเฉพาะตวั ร ล
หรือคาควบกลา้ ต้องออกเสยี งใหช้ ดั เจน

4. อ่านออกเสียงให้เป็นเสยี งพูดอยา่ งธรรมชาติท่ีสุด

การอ่านออกเสียงบทรอ้ ยแก้ว

หลักเกณฑใ์ นการอา่ น (ต่อ)

5. เน้นเสยี งและถ้อยคาตามน้าหนักสาคญั ของใจความ ใชเ้ สยี งและจงั หวะให้เป็นไปตามเนื้อเรือ่ ง
เช่น ดุ ออ้ นวอน จริงจัง โกรธ เป็นตน้

6. อา่ นออกเสียงให้เหมาะกับประเภทของเรื่อง รู้จกั ใส่อารมณใ์ ห้เหมาะสมตามเน้อื เรือ่ ง
7. ขณะท่อี า่ นควรสบสายตาผู้ฟงั ในลกั ษณะท่ีเปน็ ธรรมชาติ
8. การอ่านในท่ีประชุม ตอ้ งจับหรือถือบทอ่านใหเ้ หมาะสมและยนื ทรงตัวในทา่ ที่สงา่

เพจภาษาไทยไมจ่ ก๊ั เดียม

ตัวอยา่ งบทอา่ น
ผ้คู นในชนบทนั้น ไม่อาจเขา้ ใจภาษาสลบั ซับซ้อนของคนเมอื งได้ เวลาคนในเมืองกลา่ วว่า
แม่เป็น "ขุมทรัพย์แห่งความรัก" จึงซบั ซอ้ นเกนิ ไปสาหรบั พวกเขา สาหรับคนชนบทในเวยี ดนามนน้ั
เปรยี บแม่ของตวั เองกบั บรรดากลว้ ยทดี่ ีท่ีสุด นา้ ผ้งึ ขา้ วท่หี วานหอม หรอื ไม่กอ็ อ้ ย พวกเขาแสดง
ความรกั อยา่ งเรียบง่ายตรงไปตรงมาเชน่ น้ี สาหรับข้าพเจา้ แล้ว แม่เปน็ เหมอื นกล้วยท่ดี ีทสี่ ุด
ขา้ วท่ีหวานหอมทส่ี ุด และก็อ้อยทอ่ี รอ่ ยที่สุด

เมตตาภาวนา คาสอนวา่ ดว้ ยรัก

ตัวอย่างบทอ่าน

ฝ่ายโจโฉ ครน้ั เวลาเช้าจงึ ข่ีม้าพาทหารไปเทย่ี วตรวจดูคา่ ยบก เห็นมนั่ คงอยแู่ ลว้ กก็ ลับมา
คร้นั เวลาเย็นก็ลงเรอื ออกตรวจกองทัพเรือซ่งึ อกิ ๋ิมมอกายจดั แจงให้ผกู เปน็ แพรอ้ ยโซไ่ วเ้ ป็นกอง ๆ
แลว้ สงั่ ใหท้ หารจดั แจ้งเครอ่ื งศสั ตราวุธและเกาทณั ฑ์เตรียมไวร้ ิมคา่ ย แลว้ แต่งโต๊ะเลย้ี งทหารทง้ั ปวง
ในขณะนั้นพระเจ้าเหย้ี นเต้เสวยราชได้สิบสองปี (พ.ศ.744) เมือ่ โจโฉลงมาตรวจกองทพั เรือนน้ั
เป็นเดอื นอา้ ย ขน้ึ สิบห้าคา่ พระจนั ทร์ส่องสว่างลมสงบ คลนื่ ในท้องทะเลราบดังหน้ากลอง และเรือ
ขนานท้ังปวงแนน่ ดงั แผ่นดนิ ถงึ มาตรว่าจะเกดิ ขน้ึ ลมใหญ่ เรอื ก็ไม่ระส่าระสาย ทั้งทหารก็มีไดเ้ มาคลื่น

สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)

ขอ้ สงั เกตตัวอยา่ งบทอ่านท่ีไดน้ าเสนอพบว่า
บทอา่ นแรกใชถ้ อ้ ยคาท่อี ่านงา่ ย ภาษาไม่เป็นทางการ ไมม่ ีศัพท์เฉพาะ

เนอ้ื หาแสดงถงึ ความรักของผ้เู ขียนทีม่ ตี ่อแม่
ส่วนบทอ่านท่สี องเป็นรอ้ ยแกว้ จากวรรณคดีเรือ่ งสามก๊ก ซ่ึงมสี านวนภาษา

แบบโบราณ เนือ้ หาบรรยายเกย่ี วกบั การทาสงคราม ดงั นนั้ การถ่ายทอดน้าเสียง
ระหว่างบทอา่ นท้งั สองบทจงึ ต่างกัน

การอ่านออกเสยี ง
บทรอ้ ยกรอง

การอา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยกรอง

การอา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยกรองเป็นการอ่านท่ีมุ่งให้เกิดความเพลดิ เพลนิ ซาบซ้งึ ในรสของ บทประพันธ์ซง่ึ
จะตอ้ งอ่านอย่างมีจังหวะ ลีลา และทว่ งทานองตามลักษณะของคาประพนั ธ์แตล่ ะชนิด การอา่ นบทรอ้ ยกรอง

อ่านได้ 2 แบบ ดังน้ี

อา่ นออกเสียงธรรมดา เปน็ การอ่านออกเสยี งพูดตามปกตเิ หมอื นอา่ นร้อยแก้ว
แตม่ ีจังหวะวรรคตอนมกี ารเน้นสมั ผัสตามลกั ษณะบงั คับ
ของคาประพนั ธ์แตล่ ะชนดิ

อา่ นทานองเสนาะ เป็นการอา่ นมีสาเนยี งสูง ตา่ หนกั เบา ยาว สัน้ เป็นทานอง
เหมอื นเสียงดนตรี มีการเอ้อื นเสียง เนน้ สมั ผัส ตามจังหวะ ลีลา
และท่วงทานองท่แี ตกต่างไป ตามลักษณะบงั คบั ของคาประพันธ์
ชนดิ ตา่ ง ๆ ทาให้ผู้ฟังเกดิ อารมณค์ ลอ้ ยตาม

การอา่ นออกเสียงบทร้อยกรอง

หลกั เกณฑ์การอา่ นออกเสียงบทร้อยกรอง

1. ศึกษาลกั ษณะบังคบั ของคาประพันธ์แต่ละชนดิ ให้เขา้ ใจ เชน่ การแบง่ จงั หวะ จานวนคา
สมั ผสั เสียงวรรณยกุ ต์ เสยี งหนักเบา เป็นตน้

2. อา่ นใหถ้ ูกต้อง ตามลกั ษณะบงั คบั ของคาประพนั ธ์ชนิดนั้น ๆ
3. อ่านออกเสียงคาใหช้ ัดเจน ถูกต้อง โดยเฉพาะคาทอ่ี อกเสียง ร ล และควบกลา้
4. อ่านเสียงดงั พอสมควร ให้ผู้ฟงั ไดย้ นิ ทวั่ ถงึ ไมด่ ังหรอื เบาจนเกินไป

การอา่ นออกเสียงบทร้อยกรอง

หลกั เกณฑ์การอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง (ต่อ)

5. อา่ นมจี งั หวะ วรรคตอน รู้จักทอดจังหวะ เอ้ือนเสยี ง หรือหลบเสียง
6. คาท่ีรับสมั ผัสกนั ตอ้ งอ่านเนน้ เสยี งให้ชัด ถ้าเปน็ สมั ผสั นอก ต้องทอดเสยี งใหม้ ีจงั หวะ

ยาวกวา่ ธรรมดา
7. คาที่มีพยางค์เกนิ ใหอ้ า่ นเรว็ และเบา เพอ่ื ใหเ้ สยี งไปตกอยูพ่ ยางค์ท่ตี อ้ งการ
8. มศี ลิ ปะในการใชเ้ สยี ง เอ้อื นเสียงให้เกิดความไพเราะ และใชเ้ สียงแสดงความรู้สกึ

ใหเ้ หมาะกบั ขอ้ ความ เพ่ือรกั ษาบรรยากาศของเรื่องทีอ่ ่าน

การอา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยกรอง

หลกั เกณฑ์การอา่ นออกเสยี งบทร้อยกรอง (ต่อ)

9. อา่ นเออื้ สมั ผสั ในเพือ่ เพม่ิ ความไพเราะ เชน่

อันรกั ษาศลี สัตย์กตเวที อ่านวา่ กัด-ตะ-เว-ที เพื่อให้สมั ผสั กบั สัตย์
ขา้ ขอเคารพอภิวันท์ อา่ นวา่ อบ-พิ-วัน เพอ่ื ใหส้ มั ผัสกับ เคารพ
ไมม่ กี ษตั รยิ ค์ รองปฐพี อ่านวา่ ปัด-ถะ-พี เพ่ือใหส้ ัมผสั กับ กษัตริย์
คิดถงึ บาทบพิตรอดิศร อา่ นวา่ อะ-ดิด-สอน เพอ่ื ให้สมั ผัสกับ บพติ ร

10. เมื่ออ่านถงึ ตอนทจี่ ะจบบท ต้องเอื้อนเสียงและทอดจงั หวะให้ช้าลง จนกระทั่งจบบท

วิธีการอา่ นออกเสียงบทร้อยกรอง

ในการอ่านทานองเสนาะจากคาประพนั ธ์จะมีเครอ่ื งหมายแบง่ วรรคตอนในการอ่าน
ดังนี้

เครื่องหมาย / หมายถงึ การหยดุ เวน้ ช่วงจงั หวะสั้น ๆ
เครื่องหมาย // หมายถึง การหยดุ เวน้ ช่วงจังหวะท่ยี าวกว่าเครอ่ื งหมาย /

วิธีการอา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยกรอง

1. การอ่านกาพย์

กาพยย์ านี 11

มจี ังหวะการอา่ นวรรคละ 2 จงั หวะ คือ วรรคหนา้ 00/000 และวรรคหลงั 000/000

วิชา/เหมอื นสนิ คา้ // อนั มคี า่ /อยู่เมืองไกล//

ต้องยาก/ลาบากไป// จงึ จะได้/สนิ คา้ มา//

จงตั้ง/เอากายเจา้ // เป็นสาเภา/อนั โสภา//

ความเพยี ร/เปน็ โยธา// แขนซา้ ยขวา/เปน็ เสาใบ

สุภาษิตศรีสวัสดิ์

วธิ กี ารอา่ นออกเสียงบทรอ้ ยกรอง

กาพยฉ์ บัง 16
มีจังหวะการอา่ น คือ วรรคท่ี 1, 3 มี 3 จงั หวะ สว่ นวรรคท่ี 2 มี 2 จงั หวะ

สัตว/์ จาพวกหนงึ่ /สมญา// พหุ/บาทา//
มเี ทา้ /อเนก/นบั หลาย// สองพวก/ภิปราย//

เทา้ เกนิ /กวา่ ส่/ี โดยหมาย//
สัตว์นา้ /สตั ว์บก/บอกตรง

สตั วาภธิ าน

กาพยส์ รุ างคนางค์ 28 วิธีการอา่ นออกเสียงบทรอ้ ยกรอง

มจี งั หวะการอ่านเทา่ กนั ทกุ วรรค คือวรรคละ 2 จงั หวะ

สรุ าง/คนางค์//

เจ็ดวรรค/จกั วาง// ให้ถกู /วิธ/ี /

วรรคหนึง่ /สี่คา// จงจา/ให้ด/ี /

บทหนง่ึ /จึงม/ี / ยสี่ ิบ/แปดคา//

หากแต่ง/ต่อไป//

สัมผัส/ตรงไหน// จาให/้ แมน่ ยา//

คาทา้ ย/วรรคสาม// ติดตาม/ประจา//

สมั ผัส/กับคา// ท้ายบท/ตน้ แล

ฐะปะนีย์ นาครทรรพ

วิธีการอา่ นออกเสียงบทรอ้ ยกรอง

2. การอา่ นกลอน

กลอนสุภาพ

เป็นคาประพนั ธท์ ี่มีจานวนคาแต่ละวรรคประมาณเจด็ ถึงเกา้ คาแต่ทีน่ ยิ มคือแปดคา

การอา่ นอาจเป็น ๐๐๐/๐๐/๐๐๐ หรือ ๐๐๐/๐๐๐/๐๐๐

สรวงสวรรค์/ชั้นกวี/รจุ รี ัตน์// ผ่องประภัสร/์ พลอยหาว/พราวเวหา//

พริง้ ไพเราะ/เสนาะกรรณ/วัณณนา// สมสมญา/แหง่ สวรรค/์ ชนั้ กวี//

อิม่ อารมณ์/ชมสถาน/วมิ านมาศ// อนั โอภาส/แผ่ผาย/พลายรงั สี//

รศั มี/มเี พียง/เสียงดนตรี// ประทีปที/ฆรัสสะ/จงั หวะโยน

สามกรงุ

วธิ กี ารอ่านออกเสยี งบทรอ้ ยกรอง

กลอนสกั วา

กลอนสกั วาเป็นคาประพนั ธ์ท่ีมลี กั ษณะคลา้ ยกลอนสุภาพจานวน 2 บท โดยขน้ึ ต้นคาแรก
ด้วยคาวา่ "สักวา" และจบทา้ ยดว้ ยคาวา่ "เอย" การแบ่งวรรคในการอ่านใชห้ ลักเดียวกบั กลอน
สภุ าพคอื ๐๐๐/๐๐/๐๐๐

สกั วา/หวานอน่ื /มีหมืน่ แสน// ไม่เหมือนแม้น/พจมาน/ทหี่ วานหอม//
กลนิ่ ประเทียบ/เปรยี บดวง/พวงพะยอม// อาจจะน้อม/จติ โน้ม/ดว้ ยโลมลม//

แมน้ ล้อลาม/หยามหยาบ/ไมป่ ลาบปล้ืม// ดังดูดด่มื /บอระเพ็ด/ต้องเข็ดขม//

ผดู้ ีไพร่/ไมป่ ระกอบ/ชอบอารมณ์// ใครฟังลม/เมนิ หน้า/ระอาเอย

พระเจา้ บรมวงศ์เธอ กรมหลวงบดนิ ทรไพศาลโสภณ

วิธกี ารอา่ นออกเสียงบทรอ้ ยกรอง

3. การอา่ นโคลงสภุ าพ

โคลงสองสุภาพ
มจี ังหวะการอา่ นแบง่ เปน็ วรรคท่ี 1 ๐๐๐/๐๐ วรรคท่ี 2 ๐๐๐/๐๐

และวรรคท่ี 3 ๐๐/๐๐ (00)

โดยอรรถอัน/ถ่องถว้ น// แถลงเลศ/เหตุเลอื กล้วน//
เลิศอ้าง/ทางธรรม// แลนา
สภุ าษติ พระร่วง

เพจภาษาไทยไม่จ๊ักเดยี ม วิธกี ารอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง

โคลงส่ีสุภาพ

มีจงั หวะการอ่านแบง่ เปน็ วรรคหน้านยิ มอา่ น ๐๐/๐๐๐ และวรรคหลังนิยมอ่าน 2 กรณี

กรณีทเ่ี ปน็ คาสรอ้ ยหรือวรรคสุดทา้ ยของบทที่มี 4 คาให้แบง่ ๐๐/๐๐//

เสียสนิ /สงวนศักดไิ์ ว้// วงศ์หงส/์ /

เสยี ศกั ด/ิ์ สปู้ ระสงค์// สง่ิ ร/ู้ /

เสียร/ู้ เร่งดารง// ความสัตย/์ ไวน้ า//

เสยี สตั ย/์ อย่าเสียส/ู้ / ชพี ม้วย/มรณา

โคลงโลกนิติ

วิธีการอา่ นออกเสยี งบทรอ้ ยกรอง

4. การอ่านรา่ ยสภุ าพ
รา่ ยสภุ าพมจี งั หวะการอ่านแบง่ เป็น ๐๐๐/๐๐ เหมือนกันทุกวรรค แตว่ รรคสดุ ท้าย

เปน็ ๐๐/๐๐/(00)

ลกู เอยจง/ฟังคา// เง่ยี โสตจา/ใส่จิต// อย่าครุ่นคดิ /โศกา//
มารดาสอน/ส่งั ไว/้ / จงอยา่ ลมื /เลือนให้// หมั่นน้อม/คานึง/เนืองเทอญ

จากหนงั สือ หลกั ภาษาไทย ของ อ.กาชัย ทองหลอ่ (ไมป่ รากฏผ้แู ตง่ )

วิธกี ารอ่านออกเสียงบทรอ้ ยกรอง

5. การอา่ นฉันท์

วสนั ตดลิ กฉนั ท์

วรรคหน้า 00/00/0000 วรรคหลงั 000/000

แสงดาว/วะวาว/ระกะวะวบั // ดจุ ะดบั / บ เด่นดวง//

แขลับ/ก็กลบั /พภิ พะสรวง// มสิ ะพรบึ /พะพราวเพรา//

เคยเห็น/พระเพญ็ / ณ รัศมี// รัชน/ี ถนดั เนา//

เหนอื นั่น/แนพ่ ลัน/จะสละเงา// กลเงิน/อรา่ มงาม

เหมือนพระจนั ทร์ขา้ งแรม

วธิ กี ารอา่ นออกเสียงบทร้อยกรอง

อนิ ทรวเิ ชยี รฉันท์

วรรคหนา้ 00/000 วรรคหลัง 000/000 เหมอื นกนั ทุกวรรค

บงเนอ้ื /กเ็ นอื้ เต้น// พศิ เสน้ /สรรี ร์ ัว//

ท่ัวร่าง/และทง้ั ตัว// กร็ ะริก/ระรวิ ไหว//

แลหลงั /ละลามโล// หติ โอ้/เลอะหลงั่ ไป//

เพง่ ผาด/อนาถใจ// ระกะรอ่ ย/เพราะรอยหวาย

สามัคคีเภทคาฉนั ท์

ขอบคุณครบั