KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 38 3.0 KABAALAN MONUAT STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 3.1 Momonsoi boros. Kaanu o tangaanak: 3.1.1 Monuat (i) 24 pimato konsonan (ii) 5 pimato vokal 3.1.2 Monoriulud putul boros montok momonsoi boros di kirati kokomoi:. (i) numbul ( hatus, ribu, riong) (ii) bontuk (iii) sikul (iv) boogian tinan (v) piobpinayan (vi) lamin (vii) tadau sominggu' (viii) tua'-ua' (ix) kinotuan 3.1.3 Monuat boros mintootoiso. 3.1.4 Monuat numbul tumanud nuludan di kotunud 0 gisom 1000. 3.1.5 Tumanud ponontudukan do mongingia' montok popisuai ponuatan do boros di kipimato: (i) /b/ om /b/ (ii) /d/ om /d/ (iii) /'/ om /h/
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 39 STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 3.2 Momonsoi ayat di kotunud om olinuud id ponuatan. Kaanu o tangaanak: 3.2.1 Popisudong putul boros motok momonsoi boros mintootoiso' maya' ponguhupan do bahan pongunsub. 3.2.2 Popisudong frasa montok momonsoi ayat: (i) toomod (a) popointutun (b) popoilo (ii) pongudio (a) mintutun (b) mokiilo (iii) ponuhuan (a) monguhot (b) popotuduk 3.2.3 Monupu' ayat miampai ponguhupan do mongigia'. 3.2.4 Momili' tanda' basa' di kotunud montok mogikaakawo ayat. (i) . (ii) , (iii) ? (iv) Pimato tagayo
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 40 STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 3.3 Momonsoi mogikaakawo genre ponuatan miampai momoguno boros om Puralan Boros di kotunud om olinuud. Kaanu o tangaanak: 3.3.1 Momoguno format ponuatan di kotunud maya' ponontudukan do mongingia'. 3.3.2 Mongulud koilaan sumiliu iso' pangaan. (i) suat (ii) pibarasan 3.3.3 Mongulud ayat sumiliu pangaan. (i) tangon (ii) rencana 3.3.4 Momogonop teks mantad grafik kumaa linear. 3.3.5 Momonsoi (i) uhu (ii) kapsyen (iii) pason id kad
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 41 TAANG KOINABASAN KABAALAN MONUAT STANDARD PRESTASI TAANG KOINABASAN KOINTALANGAN 1 Kaanu momosoi boros om ayat om ponuatan is pagaan maya' ponguhupan do mongingia'. Koilaan di polombuson id ponuatan au' oulud om au' nogonop. Kaanu popokito kaparagatan momongo isoiso' buruon. 2 Kaanu momoguno ija'an di kotunud. Koilo momonsoi ayat di tangasaanang. Kaanu mongulud tonsi id ponuatan. Koilaan di polombuson kosudong. Kaanu popokito kaparagatan do momoguno boros Kadazandusun di songisom id ponuatan. Kaanu popokito kaparagatan do momongo isoiso' buruanon. 3 Kaanu momoguno ija'an di kotunud. Koilo momonsoi mogikaakawo ayat. Kaanu mongulud tonsi id ponuatan. Koilaan di polombuson awasi'.Kaanu popokito kaparagatan do momoguno boros Kadazandusun di songisom id ponuatan. Aparagat do momongo isoiso' buruanon. 4 Kaanu momoguno ija'an di kotunud. Koilo momoguno mogikaakawo ayat di kotunud id ponuatan. Kaanu mongulud om monguyad tonsi id pangaan. Kaanu popolombus do koilaan di kotunud miampai momoguno boros Kadazandusun di oulud om olinuud id ponuatan. Kaanu popokito kabaalan mongompuri soira' monguyad do tonsi id ponuatan. Aparagat do momongo isoiso' buruanon. 5 Kaanu momoguno ija'an di kotunud. Koilo momoguno mogikaakawo ayat di kotunud, oulud om olinuud id ponuatan. Kaanu mongulud koilaan om monguyad tonsi miampai pounayan di olojik id pangaan. Kaanu popolombus do koilaan di tawasi' miampai momoguno boros Kadazandusun di kotunud, oulud om olinuud id ponuatan. Kaanu popokito kabaalan mongompuri om manahang soira' monguyad do tonsi id ponuatan. Aparagat do momongo isoiso' buruanon. 6 Kaanu momoguno ija'an di kotunud. Koilo momoguno mogikaakawo ayat di kotunud, ouluud om olinuud id ponuatan. Kaanu popolombus do koilaan di opinto miampai momoguno boros Kadazandusun di kotunud, oulud, olinuud om popokito woyo' pomusarahan di kreatif, kritis om akawas id ponuatan. Aparagat do momongo isoiso' buruanon.
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 42 4.0 KABAALAN KOLUMISON BOROS STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 4.1 Monginonong om momogompi kointutunan tinaru Kadazan om Dusun. Kaanu o tangaanak: 4.1.1 Mongintutun koilaan kokomoi tadon tinaru Kadazan om Dusun. (i) Kotumbayaan sandad do tinaru. (ii) Kointutunan Tinaru 4.1.2 Monginonong susuyan kokomoi: (i) kapanaandakan Lamai Tadau Kaamatan (ii) kapanandakan Lamai Tinaru Dusunik suai 4.1.3 Momonsoi poster montok monimung koilaan kokomoi taakanon koubasanan tinaru Kadazan om Dusun 4.1.4 Kaanu momonsoi ilustrasi kokomoi basaan koubasanan tinaru.
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 43 STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 4.2 Popolombus do boros tinungkusan tinaru. Kaanu o tangaanak: 4.2.1 Tumanud ponontudukan do mongingia' montok popolombus do: (i) tangon (ii) sundait (iii) hiis (a) Tudodoi (b) Taala-ala' 4.2.2 Momonsoi buuk tonini' montok monimung sundait om sisimbar do sundait. 4.2.2 Minsingkono' tumanud tangon di nabasa' toi ko' norongou.
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 44 STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 4.3 Popotilombus do Toilaan Sandad Tinaru Kadazan om Dusun. Kaanu o tangaanak: 4.3.1 Mongintutun om mogibooboros kokomoi toilaan sandad do tinaru. (i) Pomutanaman (ii) Pongumoligan 4.3.2 Poposunud toilaan sondii' kokomoi toilaan sandad do tinaru miampai momoguno do peta pomusarahan. 4.4 Manahang om momorun tungkus koinusan tinaru Kadazan om Dusun. Kaanu o tangaanak: 4.4.1 Monoriuk koilaan kokomoi (i) kabaalan mamatu (ii) momonsoi manik 4.4.2 Popoilo laang: (i) mamatu (ii) momonsoi manik 4.4.3 Momonsoi tungkus koinusan maya' ponguhupan do mongingia'.
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 45 5.0 KABAALAN PURALAN BOROS STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 5.1 Momuhondom koroitan om ija'an Boros Kadazandusun. Kaanu o tangaanak: 5.1.1 Monompipi (i) pimato konsonan om (ii) pimato vokal. 5.1.2 Mamarait tuni pimato mantad bontuk pimato di okito. 5.1.3 Mongija' boros tumanud tuni pimato.
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 46 STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 5.2 Momoguno mogikaakawo Sompuruan Boros id pibarasan om ponuatan. Kaanu o tangaanak: 5.2.1 Papatantu kawo sompuruan boros. (i) Boros ngaran (ii) Boros maan (iii) Boros ula 5.2.2 Manahak poomitanan do sompuruan boros. 5.3 Momonsoi mogikaakawo boros di kotunud montok gunoon id pibarasan om ponuatan. Kaanu o tangaanak: 5.3.1 Monuat boros tumanud putul boros (i) numbul ( hatus, ribu, riong) (ii) bontuk (iii) sikul (iv) boogian tinan (v) piobpinayan (vi) kakamot id lamin (vii) tadau sominggu' (viii) tua'-ua' (ix) kinotuan 5.3.2 Minsingumbal monuat boros di kipimato: (i) /b/ om /b/ (ii) /d/ om /d/ (iii) /'/ om /h/
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 47 STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 5.4 Momonsoi mogikaakawo ayat di kotunud om olinuud id pibarasan om ponuatan. Kaanu o tangaanak: 5.4.1 Mongintutun nuludan ayat (i) MS (ii) MSMO 5.4.2 Minsingumbal momonsoi ayat nuludan (i) MS (ii) MSMO 5.4.3 Momili' tanda' basa' di kotunud montok mogikaakawo ayat. 5.4.4 Momonsoi mogikaakawo ayat mintootoiso. (i) Ayat toomod (ii) Ayat pongudio (iii) Ayat kotigagan
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 48 STANDARD PONUANGAN STANDARD PAMBALAJALAN 5.5 Momoguno pomoroitan ginumu' id pibarasan om ponuatan. Kaanu o tangaanak: 5.5.1 Momili' pomoroitan ginumu' di kotunud montok nunu i okito id bahan pongunsub. 5.5.2 Mogibooboros montok poposogu' kopomoroitan ginumu' montok nunu i okito id bahan pongunsub. 5.6 Momoguno tukadan id pibarasan om ponuatan. Kaanu o tangaanak: 5.6.1 Popisudong tukadan om rati do tukadan. (i) Boros mikagos (ii) Boros poiradan 5.6.2 Momili' tukadan di kotunud montok momogonop do ayat.
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 49 GLOSARI NUMBUL BONTUK SIKUL BOOGIAN TINAN 1. Hatus 1. Ourod 1. Sikul 1. Tutok 2. Soribu 2. Tuundu'-undu' 2. Kelas 2. Munung 3. Duo noribu 3. Obundui 3. Mongigia' 3. Dila' 4. Hatus noribu 4. Osoputang 4. Luguan Mongingia' 4. Pingas 5. Soriong 5. Rombituon 5. Lunsing 5. Tipus 6. Hatus riong 6. Apasagi' 6. Bondira' 6. Balayan 7. Tolu Pasagi' 7. Pomisok Tapui 7. Pokilok 8. Sinasawat 8. Siku 9. Tansar 9. Lunggayan 10. Gana' 10. Toruntud 11. Pagagawasan 11. Kangkab 12. Kantin 12. Kagang 13. Linimput Mongingia' 13. Tawak 14. Pantaran 14. Poo 15. Bodtung 16. Lukap 17. Lapap 18. Tampangil 19. Gontod
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 50 PIOBPINAYAN LAMIN TADAU SOMINGGU' TUA'-UA' KINOTUAN 1. Todu' 1. Lamin 1. Tontolu' 1. Punti 1. Tou’ 2. Taki 2. Taap 2. Mirod 2. Pulutan 2. Kulunsong 3. Mamai 3. Bantaan 3. Madsa 3. Piasau 3. Bintorung 4. Inai 4. Siling 4. Tadtaru 4. Tupolo 4. Lado 5. Pinsan 5. Natad 5. Kurudu 5. Liabas 5. Sangop 6. Totobon 6. Kukuak 6. Sadur 6. Luong 7. Tontiil 7. Tiwang 7. Nangko 7. Layo 8. Torigi 8. Linting 8. Sogumau 9. Tinongusan 9. Mombu 9. Balatung 10. Tukad 10. Tapayas 10. Pisula 11. Tolig 11. Tintingabai 11. Tawadak 12. Titigaon 12. Bunsadan 12. Sansam 13. Ronggitom 13. Bogoi 14. Rangalau 14. Mundok 15. Kombirilan 15. Gorouk 16. Bunahau 16. Guol 17. kosula 18. Tangkap-angkap
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 51 PANEL MINOMONSOI Sandra Logijin Bahagian Pembangunan Kurikulum, KPM Sitiamah Sahat Sektor Pengurusan Akademik, JPN Sabah Victor Baga IPG Kampus Kent, Tuaran Evelyn Annol IPG Kampus Kent, Tuaran James Molijoh IPG Kampus Kent, Tuaran Juhilin Takun IPG Kampus Keningau, Keningau Clara Anselmus IPG Kampus Gaya, Kota Kinabalu Rita Lasimbang Yayasan Bahasa Kadazandusun Benedict Mujah SK Kionsom, Tuaran Boni Wilfred Henry SK Togudon, Penampang Cernelius Intang SK Pahu, Tuaran Charles Gustin SK Nambayan, Tambunan Daria Peter Indu SK Barambangon, Kudat Emily Maikat SK Kusilad, Pitas Founnah Lumabai SK Sarang, Kota Belud Innocentia Marcus SK Menawo, Keningau Ivy Dusity SK Darau, KK Jaisim Sauting SK Kilimu, Ranau Jemir Kinsom SK Tampasuk 2, Kota Belud Jopihin @ Kamsiah Sabin SK Menanam, Telupid Juliana John SK Bahang, Penampang Marcellus Anthony SK St Francis Xavier, Keningau
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 52 Mathilda Peter Limpas SK Bandau, Membakut Mimie Kimbin SK Tombongon, Tuaran Nestor Leo SK Rangkam, Tambunan Patrick Jolius SK Kibabaig, Penampang Rosie Johnny SK Putaton, Penampang Roslin Sampai SK St. Joseph, Papar Satina Sintingan SK Tamu Darat, Kota Belud Silva Elaine Micheal SK Kelangsat, Sipitang Thirteen Bin Sodoi SK Tiong Baru, Membakut Zamrul Bin Mohd Aslie SK Tomis, Tuaran NOKOGOMPIT MINOMONSOI Sairi Adenan Bahagian Pembangunan Kurikulum, KPM Francesca Gidju SK St. Theresa, Inobong Juvianah @ Baijura Normie SK Kionsom, Kota Kinabalu Rosie Johnny SK Putaton, Penampang
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 53 KOPONONGKOTOHUADANAN MONONONTUDUK Dr. Sariah binti Abd. Jalil - Pengarah Shamsuri bin Sujak - Timbalan Pengarah Datin Dr. Ng Soo Boon - Timbalan Pengarah MONONONTUDUK EDITORIAL Dr. A’azmi bin Shahri - Ketua Sektor Mohamed Zaki bin Abd. Ghani - Ketua Sektor Haji Naza Idris bin Saadon - Ketua Sektor Hajah Chetrilah Binti Othman - Ketua Sektor Zaidah Binti Mohd. Yusof - Ketua Sektor Mohd. Faudzan bin Hamzah - Ketua Sektor Dr. Rusilawati binti Othman - Ketua Sektor Mohamed Salim bin Taufix Rashidi - Ketua Sektor
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 54
KSSR BAHASA KADAZANDUSUN TAHUN 2 55