วินัยและการรักษาวินัย

วินัยและการรกั ษาวินัย

นางอรษา ศรอี รณุ นางสาวจอมขวญั ศกั ดต์ิ ระกูล
ครโู รงเรยี นชมุ ชนวดั ขนั เงนิ รองผูอ้ านวยการโรงเรยี นชมุ ชนวดั ขนั เงนิ

ความหมายของวินัยขา้ ราชการครู

• วินยั คอื กฎหมาย กฎ ขอ้ บงั คบั ระเบียบ และแบบธรรมเนียมทก่ี าหนดให้

ปฏิบตั ติ ามหรอื งดเวน้ การปฏิบตั ิ

• วินยั ขา้ ราชการครแู ละบคุ ลากรทางการศกึ ษา หมายถงึ ขอ้ กาหนด

พฤตกิ รรมสาหรบั ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาในการปฏิบตั ติ าม
ระเบยี บแบบแผน ขอ้ บงั คบั ทก่ี าหนด เพ่ือใหก้ ารปฏิบตั หิ นา้ ทรี่ าชการบรรลุตาม
เป้ าหมายและวตั ถุประสงคข์ องทางราชการอยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ

• ขา้ ราชการตอ้ งรกั ษาวนิ ยั โดยเครง่ ครดั อยเู่ สมอ ผใู้ ดฝ่ าฝืนหรือไมป่ ฏิบตั ิ
ตามถือวา่ ผูน้ นั้ กระทาผิดวนิ ยั จะตอ้ งไดร้ บั โทษ(มาตรา 65)

• ผูบ้ งั คบั บญั ชามีหนา้ ทส่ี ง่ เสรมิ และดูแลระมดั ระวงั ใหผ้ ูอ้ ยใู่ ตบ้ งั คบั บญั ชา
ปฏิบตั ติ ามวนิ ยั ถา้ รูว้ า่ ผูอ้ ยใู่ ตบ้ งั คบั บญั ชาคนใดกระทาผดิ วนิ ยั จะตอ้ ง
ดาเนินการทางวนิ ยั ทนั ที

• ผูบ้ งั คบั บญั ชาผูใ้ ดละเลย ไมป่ ฏิบตั หิ นา้ ท่ี ผนู้ น้ั กระทาผดิ วนิ ยั (มาตรา
82)

พระราชบญั ญตั ริ ะเบียบขา้ ราชการ วนิ ัยข้าราชการครู
ครูและบุคลากรทางการศึกษา มี ๒ ประเภท
พ.ศ. ๒๕๔๗
๑. วนิ ัยไม่ร้ายแรง
หมวด ๖ ๒. วนิ ัยอย่างร้ายแรง
วินยั และการรกั ษาวินยั
มาตรา ๘๒ – มาตรา ๙๗

วินยั ขา้ ราชการครู มีดงั น้ี มาตรา 84 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการ
ศึกษาตอ้ งปฏิบตั หิ นา้ ทรี่ าชการดว้ ยความ
มาตรา 82 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษา ซอ่ื สตั ยส์ ุจรติ เสมอภาคและเทยี่ งธรรม มีความ
ตอ้ งรกั ษาวนิ ยั ทบี่ ญั ญตั เิ ป็นขอ้ หา้ ม และขอ้ ปฏิบตั ไิ วใ้ น วริ ยิ ะ อุตสาหะ ขยนั หมนั่ เพียร ดแู ลเอาใจใส่ รกั ษา
หมวดน้ีโดยเครง่ ครดั อยเู่ สมอ ประโยชนข์ องทางราชการ และตอ้ งปฏิบตั ิตนตาม
มาตรฐานและจรรยาบรรณวชิ าชพี อยา่ งเครง่ ครดั
มาตรา 83 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา
ตอ้ งสนบั สนุนการปกครองในระบอบประชาธิปไตย มาตรา 85 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการ
อนั มพี ระมหากษตั ริยท์ รงเป็นประมุขตามรฐั ธรรมนูญ ศกึ ษาตอ้ งปฏิบตั หิ นา้ ทร่ี าชการใหเ้ ป็นไป
แหง่ ราชอาณาจกั รไทยดว้ ยความบรสิ ุทธใิ์ จและมีหนา้ ที่ ตามกฎหมาย ระเบียบแบบแผนของทางราชการ
วางรากฐานใหเ้ กดิ ระบอบการปกครองเชน่ วา่ นนั้ และหน่วยงานการศกึ ษา มตคิ ณะรฐั มนตรี หรือ
นโยบายของรฐั บาลโดยถือประโยชนส์ ูงสุดของ
ผเู้ รยี น และไม่ใหเ้ กดิ ความเสยี หายแกท่ างราชการ

มาตรา 86 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาตอ้ ง มาตรา 88 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษา
ปฏิบตั ติ ามคาสงั่ ของผบู้ งั คบั บญั ชาซง่ึ สง่ั ในหนา้ ทร่ี าชการ ตอ้ งประพฤตเิ ป็นแบบอยา่ งทด่ี แี กผ่ เู้ รยี น ชุมชน
โดยชอบดว้ ยกฎหมายและระเบียบของทางราชการ โดยไม่ สงั คม มคี วามสุภาพเรยี บรอ้ ย รกั ษาความสามคั คี
ขดั ขืนหรอื หลีกเลย่ี งแตถ่ า้ เห็นวา่ การปฏิบตั ติ ามคาสง่ั นน้ั จะ ชว่ ยเหลือเก้อื กูลตอ่ ผเู้ รยี นและระหวา่ งขา้ ราชการ
ทาใหเ้ สยี หายแกร่ าชการ หรอื จะเป็นการไมร่ กั ษาประโยชน์ ดว้ ยกนั หรอื ผรู้ ว่ มปฏิบตั ริ าชการ ตอ้ นรบั ใหค้ วาม
ของทางราชการจะเสนอความเหน็ เป็นหนงั สอื ภายในเจด็ วนั สะดวก ใหค้ วามเป็นธรรมแกผ่ เู้ รยี นและประชาชนผู้
เพ่ือใหผ้ บู้ งั คบั บญั ชาทบทวนคาสง่ั นนั้ ก็ไดแ้ ละเมื่อเสนอ มา ตดิ ตอ่ ราชการ
ความเห็นแลว้ ถา้ ผบู้ งั คบั บญั ชายนื ยนั เป็นหนงั สอื ใหป้ ฏิบตั ิ
ตามคาสงั่ เดมิ ผอู้ ยใู่ ตบ้ งั คบั บญั ชาจะตอ้ งปฏิบตั ติ าม มาตรา 89 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษา
ตอ้ งไม่กลนั่ แกลง้ กลา่ วหา หรอื รอ้ งเรยี นผอู้ นื่ โดย
มาตรา 87 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาตอ้ ง ปราศจากความเป็ นจรงิ
ตรงตอ่ เวลา อทุ ศิ เวลาของตนใหแ้ ก่ ทางราชการและผูเ้ รยี น
จะละท้งิ หรอื ทอดท้งิ หนา้ ทรี่ าชการโดยไมม่ ีเหตุผลอนั สมควร
มิได)้

มาตรา 90 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษาตอ้ ง มาตรา 92 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศกึ ษา
ไมก่ ระทาการหรอื ยอมใหผ้ อู้ น่ื กระทาการหาประโยชนอ์ นั ตอ้ งไมเ่ ป็นกรรมการผจู้ ดั การ หรอื ผจู้ ดั การ หรอื
อาจทาใหเ้ สอื่ มเสยี ความเทยี่ งธรรมหรอื เสอ่ื มเสยี เกียรติ ดารงตาแหน่งอนื่ ใดทมี่ ีลกั ษณะงานคลา้ ยคลงึ กนั นน้ั
ศกั ดใิ์ นตาแหน่งหนา้ ทร่ี าชการของตน ในหา้ งหุน้ สว่ นหรอื บรษิ ทั
มาตรา 91 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาตอ้ ง มาตรา 93 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา
ไมค่ ดั ลอกหรือลอกเลียนผลงานทางวชิ าการของผูอ้ น่ื ตอ้ งวางตนเป็นกลางทางการเมืองในการปฏิบตั ิ
โดยมิชอบ หรอื นาเอาผลงานทางวชิ าการของผอู้ นื่ หรือ หนา้ ทแี่ ละในการปฏิบตั กิ ารอนื่ ทเ่ี ก่ียวขอ้ งกบั
จา้ ง วาน ใชผ้ อู้ นื่ ทาผลงานทางวชิ าการเพื่อไปใชใ้ นการ ประชาชน โดยตอ้ งไม่อาศยั อานาจและหนา้ ทร่ี าชการ
เสนอขอปรบั ปรุงการกาหนดตาแหน่ง การเลอ่ื น ของตนแสดงการฝักใฝ่ สง่ เสรมิ เก้อื กลู สนบั สนุน
ตาแหน่ง การเล่ือนวทิ ยฐานะหรอื การใหไ้ ดร้ บั เงนิ เดอื น บุคคล กลุม่ บุคคล หรอื พรรคการเมืองใด
ในระดบั ทสี่ งู ข้ึน การฝ่ าฝืนหลกั การดงั กลา่ วน้ี เป็ น
ความผดิ วินยั อย่างรา้ ยแรง

มาตรา 94 ขา้ ราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาตอ้ ง การดาเนินการทางวนิ ยั แก่ผอู้ ยใู่ ตบ้ งั คบั
รกั ษาชอ่ื เสยี งของตนและรกั ษาเกียรตศิ กั ดขิ์ องตาแหน่ง บญั ชาซงึ่ มกี รณีอนั มีมลู ทคี่ วรกลา่ วหาวา่
หนา้ ทรี่ าชการของตนมิใหเ้ สอ่ื มเสยี โดยไมก่ ระทาการ กระทาผดิ วนิ ยั ใหด้ าเนินการตามทบ่ี ญั ญตั ไิ ว้
ใดๆอนั ไดช้ อ่ื วา่ เป็นผปู้ ระพฤตชิ วั่ ในหมวด 7
มาตรา 95 ใหผ้ บู้ งั คบั บญั ชามีหนา้ ทเ่ี สรมิ สรา้ งและ
พฒั นาใหผ้ อู้ ยใู่ ตบ้ งั คบั บญั ชามวี นิ ยั ป้ องกนั มิใหผ้ อู้ ยใู่ ต้ ผบู้ งั คบั บญั ชาผใู้ ดละเลยไม่ปฏิบตั หิ นา้ ที่
บงั คบั บญั ชากระทาผดิ วนิ ยั และดาเนินการทางวนิ ยั แกผ่ ู้ ตามมาตราน้ีและตามหมวด 7 หรอื มี
อยใู่ ตบ้ งั คบั บญั ชาซงึ่ มกี รณีอนั มมี ลู ทคี่ วรกลา่ วหาวา่ พฤตกิ รรม ปกป้ อง ชว่ ยเหลอื เพื่อมใิ หผ้ อู้ ยใู่ ต้
กระทาผิดวนิ ยั บงั คบั บญั ชาถกู ลงโทษทางวนิ ยั หรอื ปฏิบตั ิ
หนา้ ทด่ี งั กลา่ วโดยไมส่ ุจรติ ใหถ้ ือ วา่ ผนู้ น้ั
กระทาผิดวนิ ยั

ลกั ษณะวินยั ๑.ไม่มีอายุความ
๒.ยอมความไมไ่ ด้
๓.ลาออก วนิ ยั ดาเนินการตอ่ ไป
๔.ตาย วนิ ยั ยุติ



ความผดิ ไม่รา้ ยแรง มีโทษ

ภาคทณั ฑ์ ตดั เงนิ เดอื น ลดขน้ั เงนิ เดอื น

วิธีพจิ ารณา

กฎหมายไมบ่ งั คบั ใหต้ อ้ งตง้ั คณะกรรมการสอบสวน ผบู้ งั คบั บญั ชาลงโทษไดเ้ อง
เพียงใหผ้ ถู้ ูกกล่าวหาไดช้ ้แี จงแกข้ อ้ หาก็ลงโทษได้

ความผดิ รา้ ยแรง มีโทษ

ปลดออก ไล่ออก

วิธีพจิ ารณา

ตอ้ งแตง่ ตงั้ คณะกรรมการข้นึ ทาการสอบสวน เสนอ อ.ก.ค. กรม พจิ ารณามีมตใิ ห้
ลงโทษเสยี กอ่ น ผบู้ งั คบั บญั ชาจงึ สง่ั ลงโทษได้ ขอ้ ยกเวน้ ทไี่ มต่ อ้ งสอบสวน ใหถ้ อ้ ยคา
รบั สารภาพเป็นหนงั สอื ตอ่ ผบู้ งั คบั บญั ชาจงึ สงั่ ลงโทษหรอื ตอ่ คณะกรรมการสอบสวน

กรณคี วามผดิ ที่ชดั แจง้

ตามกฎ ก.พ. ฉบบั ท่ี 7 ความผดิ ทปี่ รากฏชดั แจง้ มีความผดิ วนิ ยั อยา่ งรา้ ยแรงอยู่
2 กรณี เรยี กวา่ “ความผดิ ทปี่ รากฏชดั แจง้ ” คอื

1. ละท้งิ หนา้ ทรี่ าชการตดิ ตอ่ กนั เกนิ กวา่ 15 วนั โดยไมม่ เี หตผุ ลอนั สมควรหรือโดย
มพี ฤตกิ ารณท์ แี่ สดงถึงความจงใจไมป่ ฏิบตั ติ ามระเบียบของทางราชการ

2. กระทาความผิดอาญาจนไดร้ บั โทษจาคกุ เวน้ แตเ่ ป็นโทษสาหรบั ความผิดทไ่ี ด้
กระทาโดยประมาทหรือความความผดิ ลหุโทษ

“ความผดิ ที่ปรากฏชดั แจง้ ” ตา่ งกบั ความผิดวนิ ยั อยา่ งรา้ ยแรงใน
กรณีอน่ื ๆ อยปู่ ระการหนึ่ง คอื ความผดิ วินยั อย่างรา้ ยแรงใน
กรณอี นื่ ๆ ก่อนจะลงโทษใหอ้ อก ปลดออก หรอื ไล่ออกตอ้ งแต่งตง้ั
คณะกรรมการสอบสวนก่อน แต่ “ความผดิ ที่ปรากฏชดั แจง้ ” ผูม้ ี
อานาจจะลงโทษใหอ้ อก ปลดออก หรอื ไล่ออก โดยไม่สอบสวนก็ได้