Insrires Model

คูม่ ือการบริหารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศกึ ษาโดยใช้
คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษา

(ก.ต.ป.น.) เป็นฐาน ตามรูปแบบ INSPIRES Model
ของสานกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

สานกั งานเขตพ้ืนที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1
สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ

คูม่ ือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model ก

คานา

คูม่ ือการบรหิ ารจัดการและพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาโดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน ตามรูปแบบ INSPIRES
Model ของสานักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 จดั ทาขึ้นเพ่ือเป็นคู่มอื การดาเนินงานสาหรบั
คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพื้นท่ีการศึกษา (ก.ต.ป.น.) รวมทัง้
คณะอนุกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจัดการศึกษา (อ.ก.ต.ป.น.) โดยมเี ปา้ หมายหลักเพื่อพัฒนา
คณุ ภาพการจัดการศกึ ษาของโรงเรียนในสังกัดสานักงานเขตพืน้ ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 ในรปู แบบ
การบรหิ ารจดั การแบบ INSPIRES Model และนวัตกรรมการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM
TEM ตามระเบยี บกระทรวงศกึ ษาธิการว่าดว้ ยการตรวจราชการ การติดตาม ตรวจสอบ และประเมนิ ผลการจัด
การศกึ ษา พ.ศ. 2560 ซง่ึ กาหนดหนา้ ท่ีของ ก.ต.ป.น. ให้ศึกษา วเิ คราะหว์ จิ ยั นเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผล
การบรหิ ารและการดาเนนิ การ โดยมุ่งเน้นผลสัมฤทธิ์ของหน่วยงานและสถานศึกษาในสังกัดเขตพื้นที่การศึกษา
เพอ่ื เตรยี มรับการนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลจากหน่วยงานภายนอก ตามบรบิ ทของเขตพ้นื ที่การศึกษาและ
โรงเรยี นในสงั กัด จงึ หวงั เป็นอย่างยิง่ ว่าคมู่ ือเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการดาเนนิ งานของ ก.ต.ป.น. และ
ผู้เกีย่ วขอ้ งทุกฝา่ ย เพ่ือให้การพัฒนาการศึกษาของโรงเรียนในสังกัดสง่ ผลต่อคุณภาพผูเ้ รียนอยา่ งแทจ้ ริง ตาม
เปา้ หมายของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน และแผนการศกึ ษาแห่งชาติ พ.ศ.2560-2579

ขอขอบคุณคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษาของเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษา
(ก.ต.ป.น.) คณะอนุกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจดั การศึกษา (อ.ก.ต.ป.น.) ผ้ทู รงคุณวฒุ ิ ประธาน
สหวทิ ยาเขต ผอู้ านวยการกลุ่มของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 คณะทางาน และ
ผมู้ สี ่วนเก่ยี วข้องทุกฝา่ ย ท่ีมสี ว่ นรว่ มในการจดั ทาคู่มือการบรหิ ารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศกึ ษาโดยใช้
ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน ตามรูปแบบ INSPIRES Model ของสานกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1
ให้มีความสมบรู ณ์และเปน็ ประโยชน์ต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาต่อไป

นายเต็ม เสอื อ่วม
ผอู้ านวยการสานักงานเขตพื้นทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

คมู่ อื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model ข

สารบัญ

เรือ่ ง หนา้

คานา ก

สารบัญ ข

สว่ นที่ 1 บทนา 1

● ความสาคัญ 1

● หลกั การ 2

● วตั ถปุ ระสงค์ 3

● นยิ ามศพั ท์ 3

สว่ นท่ี 2 แนวทางการดาเนนิ งานของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และ

นเิ ทศการศกึ ษาของเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษา (ก.ต.ป.น.) 6

● บทบาทหน้าทข่ี อง ก.ต.ป.น. 6

● แนวทางการดาเนนิ งานของ ก.ต.ป.น. 6

● รปู แบบการบรหิ ารจัดการของ ก.ต.ป.น. โดยใชห้ ลักการมีสว่ นรว่ ม โมเดล 5 ร 8

● แนวทางการดาเนนิ งานของสานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษา 8

● การประเมนิ ผลการบริหารจดั การของ ก.ต.ป.น. 9

● ตัวบ่งช้ีการประเมนิ ผลการบรหิ ารจดั การของ ก.ต.ป.น. 9

สว่ นที่ 3 การบรหิ ารจดั การและพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษาโดยใช้ คณะกรรมการตดิ ตาม

ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศกึ ษาของเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษา (ก.ต.ป.น.)

เปน็ ฐาน ตามรปู แบบ INSPIRES Model 11

● ความเปน็ มาและความสาคัญ 11

● หลกั การและแนวคดิ 12

● ความเชื่อมโยงของ INSPIRES Model 13

● วัตถุประสงค์ 13

● ขั้นตอนการพัฒนา INSPIRES Model 13

● แนวทางการนา INSPIRES Model และนวตั กรรมไปใช้ 16

● ผลที่คาดวา่ จะไดร้ ับ 16

● ปจั จัยแห่งความสาเรจ็ 17

สว่ นท่ี 4 การพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษาโดยใชก้ ระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล

แบบ CHON1 TERM TEM ของสานกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 18

● ความเปน็ มาและความสาคญั 18

● แนวคิด หลกั การ ทฤษฎที ่ีนามาใชใ้ นการพัฒนานวัตกรรม 19

● นิยามศพั ท์ 20

คมู่ ือ ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model ค

สารบญั (ตอ่ ) หนา้

เรือ่ ง 22
27
● ขนั้ ตอนการพัฒนากระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM
● ผลทค่ี าดวา่ จะได้รบั 28
บรรณานุกรม 29
คณะทางานจดั ทาคู่มือ

คูม่ อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model ง

สารบญั แผนภาพ หนา้
15
เร่อื ง

แผนภาพท่ี 1 แสดงกระบวนการดาเนินงานของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล
และนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.) ของสานกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศึกษา
ชลบุรี เขต 1 โดยใช้รูปแบบการบรหิ ารจัดการและพัฒนาคุณภาพการศึกษาแบบ
INSPIRES Model และนวัตกรรมการนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผล
แบบ CHON1 TERM TEM

แผนภาพที่ 2 แสดงกระบวนการดาเนินงานนเิ ทศ ติดตามและประเมินผลแบบ 26
CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1

คมู่ ือ ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 1

สว่ นท่ี 1
บทนา

ความสาคญั

สานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 เป็นหน่วยงานท่อี ยภู่ ายใต้การกากับดูแล
ของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พื้นฐาน กระทรวงศกึ ษาธิการ มหี นา้ ที่ในการกากับ ดูแล ตดิ ตามและ
ประเมนิ ผลสถานศึกษาขน้ั พนื้ ฐานในสงั กดั และในเขตพ้นื ท่ีการศึกษาตามพระราชบัญญัติระเบยี บบริหารกระทรวง
ศกึ ษาธิการ พ.ศ. 2546 มาตรา 20 ซง่ึ กาหนดไว้ว่า ในระดบั เขตพื้นที่การศกึ ษาใหม้ ีคณะกรรมการตดิ ตาม
ตรวจสอบและประเมนิ ผลการจัดการศกึ ษาของเขตพืน้ ท่ีการศกึ ษา (ก.ต.ป.น.) ทาหนา้ ที่ศึกษา วิเคราะห์ วจิ ัย
นิเทศตดิ ตาม ตรวจสอบและประเมินผลการบรหิ ารและการดาเนนิ การ โดยมุ่งเน้นผลสัมฤทธ์ขิ องหนว่ ยงานและ
สถานศกึ ษา ในสังกดั เขตพนื้ ท่ีการศกึ ษา เพื่อเตรยี มการรับการนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผลจากหนว่ ยงาน
ภายนอก และระเบยี บกระทรวงศกึ ษาธกิ ารวา่ ด้วยการตรวจราชการ การตดิ ตามตรวจสอบและประเมินผลการจดั
การศกึ ษา พ.ศ. 2560 ส่วนที่ 4 วา่ ดว้ ยการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศกึ ษา ระดับเขตพื้นที่
การศกึ ษา ข้อ 26 ให้คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนิเทศการศึกษาของเขตพนื้ ท่ีการศึกษา
(ก.ต.ป.น.) มีอานาจหน้าที่ ดงั นี้ 1) ส่งเสรมิ สนับสนุนใหม้ ี การนามาตรฐานการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน มากาหนดเปน็
แนวทางในการตดิ ตามประเมินผล และนิเทศ การบริหารและการดาเนินการของหนว่ ยงานและสถานศึกษาใน
สงั กดั เขตพน้ื ที่การศึกษา 2) กาหนดแนวทางการศึกษา วเิ คราะห์ วจิ ัย การบรหิ ารและการดาเนินการของ
หน่วยงานและสถานศึกษาในสังกดั เขตพน้ื ท่ีการศึกษา 3) พจิ ารณาแผนการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและ
นิเทศการศึกษา โดยมุ่งเน้นผลสัมฤทธ์ิของหนว่ ยงานและสถานศึกษาในสงั กดั เขตพืน้ ท่ีการศึกษา 4) ติดตาม
ประเมินผลและนิเทศการบรหิ ารและการดาเนินการตามแผนทีก่ าหนด 5) รบั ทราบผลการติดตาม ประเมนิ ผลและ
นิเทศการบริหารและการดาเนินการตามแผน และให้ข้อเสนอแนะ เพ่ือการปรับปรงุ และพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา
อย่างต่อเน่อื ง 6) ส่งเสรมิ ให้มีการประสานการติดตาม ประเมินผลและนเิ ทศการศึกษากับคณะกรรมการและ
หนว่ ยงานที่เกีย่ วข้อง 7) แต่งต้ังคณะอนุกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจัดการศึกษาตามความจาเปน็
และ8) ปฏบิ ัตงิ านอ่นื ตามท่ีได้รับมอบหมาย

ทั้งน้ี จากบทบาทและอานาจหนา้ ที่ของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนเิ ทศ
การศึกษา (ก.ต.ป.น.) ของสานกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 ซ่ึงได้ดาเนนิ งานตามบทบาท
หน้าทใี่ นการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนเิ ทศการศึกษา โดยใช้รปู แบบการบริหารจดั การรวมท้ังรปู แบบ
การนเิ ทศท่ีชดั เจนและเป็นระบบ เพ่อื ให้คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนิเทศการศึกษาของ
เขตพ้ืนทกี่ ารศึกษา (ก.ต.ป.น.) คณะอนุกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลการจดั การศึกษา (อ.ก.ต.ป.น.)
และผ้ทู เ่ี กี่ยวข้องทกุ ฝ่ายสามารถดาเนนิ การไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธผิ ล จึงได้จดั ทาคู่มือการบรหิ าร
จดั การและพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาโดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน ตามรปู แบบ INSPIRES Model ของสานักงาน
เขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ข้ึนมาเปน็ แนวปฏบิ ตั ิในการดาเนนิ งานให้ครอบคลุมภารกิจตาม
ที่กระทรวงศกึ ษาธกิ ารกาหนดไวด้ งั กลา่ วมาแล้วข้างต้น

คูม่ อื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 2

หลกั การ

การดาเนินงานของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนเิ ทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.) ของ
สานกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 ได้ยึดหลักการดาเนนิ งานตามที่สานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการกาหนด และยดึ หลกั การบรหิ ารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศึกษา
ตามบริบทของพื้นท่ีในรูปแบบของ INSPIRES Model และนวตั กรรมการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลแบบ CHON1
TERM TEM ดังน้ี

1. หลักการแบบองคร์ วม (Holistic) เปน็ การตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศกึ ษาตาม
ภารกิจของสานักงานเขตพนื้ ท่กี ารศึกษาและสถานศึกษา โดยมุง่ การพัฒนาองค์กรในภาพรวม

2. หลกั การเชงิ ระบบ (System) เปน็ การติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษา โดยใช้
สว่ นประกอบหรือปจั จัยตา่ งๆ ของระบบท่ีมีความสมั พนั ธ์และสอดคล้องซ่งึ กันและกนั เพ่ือให้การดาเนนิ งานบรรลุ
วัตถุประสงค์ท่ีกาหนด

3. หลกั การแบบเครือข่าย (Network) เป็นการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาเปน็
คณะ หรือให้มเี ครือข่ายการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศึกษาอยู่ทุกหน่วยปฏบิ ตั ิทัง้ เครือขา่ ย
ภายในและภายนอก เพื่อเพิ่มประสทิ ธิภาพของการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษา

4. หลักการประเมินผลแบบบูรณาการ (Integration) เปน็ การบูรณาการภารกิจของการติดตาม
ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาให้เป็นระบบเดยี วกัน เป็นเครื่องมอื และกลไกของการพัฒนาการ
ปฏิบตั ิงาน โดยจดั ใหม้ ีการบูรณาการแผนและกิจกรรมติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษา และ
ใชท้ รพั ยากรอยา่ งประหยดั มีประสิทธภิ าพ ไม่เกดิ ผลกระทบต่อสถานศกึ ษา

5. หลักการบรหิ ารกจิ การบา้ นเมอื งที่ดี (Good Governance) คือ หลกั นิตธิ รรม หลกั คุณธรรม หลกั
ความโปรง่ ใส หลกั การมสี ว่ นร่วม หลกั ความรบั ผดิ ชอบ หลักความคุ้มค่า โดยบูรณาการเขา้ กับการดาเนินงาน
การติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษา

6. หลักการดาเนินงานโดยยดึ ผลสมั ฤทธิ์เป็นฐาน (Result – Based Implementation) คือ การนาผล
การปฏิบัติงานของสถานศกึ ษาตามมาตรฐานการศึกษาขั้นพ้นื ฐานและมาตรฐานการศกึ ษาปฐมวยั นโยบาย จดุ เน้น
เปา้ หมายของหนว่ ยงานตน้ สังกัดเปน็ หลกั ในการปฏบิ ัตขิ องทุกกลุ่มงานในเขตพนื้ ท่ีการศึกษา โดยยดึ กระบวนการ
ปฏิบตั ิ และผลการปฏบิ ัติงานตามตวั ชีว้ ัดในมาตรฐานสานักงานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษาเปน็ หลกั ในการเทยี บเคยี ง
(Benchmarking)

7. หลกั การดาเนินงานเป็นกระบวนการเชงิ ระบบ (System Approach) เป็นการดาเนนิ งานโดยใช้
กระบวนการเชิงระบบเพ่ือประกันคุณภาพการดาเนินงาน ตามวงจรคุณภาพของ เดมมิ่ง (Deming Cycle)
ประกอบดว้ ยการวางแผน (Plan : P) การปฏิบตั ิ (Do : D) การตรวจสอบ ประเมินผล (Check : C) และการ
ปรับปรุงและพัฒนา (Action : A)

คู่มอื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 3

8. หลกั การมสี ว่ นรว่ ม (Participation) เป็นการดาเนนิ งานทุกขนั้ ตอนโดยใช้การมีส่วนร่วม ได้แก่ การ
ดาเนินงานต้องกระทาในรูปของคณะทางาน/คณะกรรมการซึ่งประกอบด้วยผ้มู สี ว่ นได้สว่ นเสียและทีเ่ กยี่ วข้องมสี ว่ น
รบั ผิดชอบ ตั้งแต่การร่วมคิดวางแผน ร่วมปฏบิ ตั ิงาน รว่ มตรวจสอบและประเมนิ รวมท้ังรว่ มปรบั ปรงุ และพฒั นา

9. หลักของการแสดงถงึ ภาระรบั ผิดชอบ (Accountability) เป็นการติดตาม ตรวจสอบประเมินผลและ
นิเทศการศึกษา ทต่ี ้องประกันคุณภาพการปฏบิ ัตงิ านทุกขั้นตอนได้ ผรู้ บั ผดิ ชอบทกุ คนตอ้ งมีการแสดงถงึ ภาระ
รบั ผดิ ชอบในงานทีร่ บั มอบหมายให้ปฏบิ ตั ิ โดยมีมาตรฐานการทางาน มีหลักฐานร่องรอยทต่ี รวจสอบได้อย่างเป็น
ปัจจุบนั

10. หลกั การบริหารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามสภาพปจั จุบัน ปัญหา บริบท และความ
ตอ้ งการของพืน้ ท่เี ปน็ ฐาน (Area Base) เพ่ือให้การพัฒนาการศกึ ษาของหนว่ ยงานและสถานศึกษาในสงั กัดส่งผลต่อ
คุณภาพของผู้เรียนอย่างแท้จริง

วัตถปุ ระสงค์

1. เพื่อเปน็ แนวทางในการดาเนินงานตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของ
คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษาของสานักงานเขตพื้นทกี่ ารศึกษาประถมศึกษา
ชลบรุ ี เขต 1 และผู้ที่เก่ียวขอ้ งตามบริบทของพืน้ ที่ ในการบริหารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศึกษาแบบ
INSPIRES Model และนวัตกรรมการนิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM

2. เพ่ือเปน็ เคร่ืองมือในการดาเนินงานติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของ
คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศกึ ษาของสานกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาประถมศึกษา
ชลบุรี เขต 1 และผู้ทเี่ กีย่ วข้องตามบริบทของพนื้ ที่ ในการบริหารจัดการและพฒั นาคุณภาพการศึกษาแบบ
INSPIRES Model และนวัตกรรมการนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM

3. เพ่อื ส่งเสริมการนาผลการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศึกษาของสานักงานเขตพน้ื ท่ี
การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 และสถานศึกษาในสงั กัดมาใชเ้ ปน็ แนวทางในการปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพ
การจัดการศกึ ษาอยา่ งตอ่ เน่ือง

นยิ ามศพั ท์

1. คณะกรรมการ ก.ต.ป.น. หมายถึง คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษา
ของเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษา

2. คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษา หมายถึง
องค์คณะบุคคลทีม่ ีบทบาท อานาจ หน้าที่ ตามท่ีกฎหมายกาหนด โดยมีองคป์ ระกอบของคณะกรรมการ ทั้งในสว่ น
ของเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษา สถานศกึ ษาในสังกดั และผู้ทรงคุณวุฒิ ทางานรว่ มกบั สานักงานเขตพ้นื ที่การศึกษาในการ

คมู่ อื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 4

ศกึ ษา วิเคราะห์ วจิ ัย นเิ ทศติดตาม ตรวจสอบและประเมินผลการบริหารและการดาเนินการ โดยมงุ่ เน้นผลสัมฤทธิ์
ของหน่วยงานและสถานศึกษาในสังกดั เขตพนื้ ทกี่ ารศึกษา

3. คณะอนุกรรมการ อ.ก.ต.ป.น. หมายถงึ คณะอนุกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจัด
การศึกษา

4. คณะอนุกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจดั การศกึ ษา หมายถงึ คณะอนุกรรมการ
ทีไ่ ด้รบั การแต่งตงั้ จากคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพ้นื ที่การศึกษา
ใหป้ ฏิบตั ิงานตามท่ีไดร้ บั มอบหมาย

5. การติดตาม (Monitoring) หมายถงึ การศึกษาความก้าวหน้าในการบรหิ ารจดั การและการดาเนนิ การ
ของหน่วยงานและสถานศกึ ษาในสังกดั เขตพื้นท่ีการศึกษา

6. การตรวจสอบ (Inspection) หมายถงึ การกากบั ดแู ล เพ่ือปรับปรุงพัฒนาการบรหิ ารจัดการศึกษาให้
ดาเนินไปตามมาตรฐานการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน และมาตรฐานการศกึ ษาระดับปฐมวยั ทก่ี าหนดไว้

7. การประเมนิ ผล (Evaluation) หมายถงึ การตีค่าผลการบริหารจัดการศึกษาและการดาเนินงานให้
เป็นไปตามมาตรฐานการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน และมาตรฐานการศึกษาระดับปฐมวัย โดยเปรยี บเทียบกับเกณฑแ์ ละ
เป้าหมายทกี่ าหนไว้

8. การนิเทศการศกึ ษา (Supervision) หมายถงึ การใหค้ าปรึกษา แนะนา ส่งเสริม สนับสนุน เพอื่
ปรับปรงุ พฒั นาคุณภาพการศึกษา โดยความร่วมมือระหว่างสานกั งานเขตพนื้ ท่ีการศึกษา คณะกรรมการติดตาม
ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของเขตพ้นื ที่การศกึ ษา และสถานศกึ ษาในสังกดั

9. หนว่ ยงาน หมายถงึ สานักงานเขตพ้นื ท่ีการศึกษา
10. มาตรฐานสานกั งานเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษา หมายถึง มาตรฐานสานกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาตามประกาศ
ของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน
11. กลมุ่ เครือขา่ ยพฒั นาการศึกษา หมายถึง การรวมสถานศึกษาหลายแห่งเขา้ ดว้ ยกนั เพ่ือพฒั นา
คณุ ภาพการศึกษาของสถานศึกษา และบคุ ลากรกลมุ่ เครือข่าย ในคานิยามศพั ท์ข้อน้ี สานกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา
ประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 มีการรวมสถานศึกษาหลายแห่งเขา้ ด้วยกนั เป็นกลมุ่ เรียกวา่ สหวิทยาเขต
12. การบรหิ ารจดั การและพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาแบบ INSPIRES Model หมายถึง การวางแผน
การตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศกึ ษา โดยกาหนดแผนกลยุทธ์ วิสยั ทัศน์ เป้าประสงค์ ภารกิจ
และกิจกรรมสาคญั ในการดาเนนิ งาน ผ่านกระบวนการบรหิ ารจดั การและพฒั นาคุณภาพการศึกษาแบบ INSPIRES
Model ใน 8 ขน้ั ตอน ประกอบด้วย

ขน้ั ตอนท่ี 1 การจัดการข้อมูลสารสนเทศ (Information management)
ขนั้ ตอนท่ี 2 การใช้เครอื ข่ายเพอื่ การพฒั นา (Network)
ขั้นตอนที่ 3 การกาหนดตวั ชว้ี ดั ความสาเร็จ (Success Indicators)
ขั้นตอนที่ 4 การมสี ่วนร่วมเพือ่ สรา้ งความเข้มแข็งในการปฏบิ ัตงิ าน (Participating)

คู่มือ ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 5

ขั้นตอนท่ี 5 การใชน้ วตั กรรมกระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM
TEM ของสานักงานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 (Implementing Innovation)

ข้ันตอนที่ 6 การสะท้อนผลและสรปุ ผลการดาเนินงาน (Reflecting)
ขั้นตอนที่ 7 การประเมนิ ผล (Evaluating)
ข้ันตอนที่ 8 การแลกเปลยี่ นเรยี นร้เู พื่อการพัฒนาที่ยัง่ ยืน (Sharing for Sustainability) และ
นาเสนอตอ่ คณะกรรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของเขตพื้นท่ีการศึกษา (ก.ต.ป.น)
เพือ่ ใหค้ วามเหน็ ชอบ
13. การนิเทศ ตดิ ตาม และประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM หมายถึง กระบวนการนิเทศ
ตดิ ตาม และประเมินผลท่ีใช้ปฏิบตั ิการนิเทศเพ่ือพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา เป็นนวตั กรรมการนเิ ทศ ตดิ ตามและ
ประเมนิ ผลเฉพาะโรงเรยี นในสังกัดสานกั งานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 โดยมีรายละเอียดดงั น้ี
CHON 1 เปน็ แนวคิดการดาเนินงานเพ่ือนาไปสู่ผลสาเรจ็ ของการพฒั นาคุณภาพการจดั การศึกษา
ประกอบด้วย การตรวจสอบและวเิ คราะห์ข้อมูลพ้ืนฐาน (Checking: C) การวเิ คราะหค์ วามเสีย่ งในภาพรวม
ของการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา (Holistic Risk: H) ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาติขั้นพ้ืนฐาน
(O-NET: O) และผลการทดสอบความสามารถพ้นื ฐานของผู้เรียนระดบั ชาติ (NT: N) และกาหนดระยะเวลา
ในการพฒั นาคุณภาพการศึกษาภายใน 1 ปี (1 Year: 1)
TERM เปน็ กระบวนการพัฒนาครแู ละการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM
ของสานักงานเขตพืน้ ท่กี ารศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 เพอ่ื ให้เกิดผลสาเร็จท้ังในระดบั สถานศึกษาและ
สานกั งานเขตพนื้ ที่การประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ประกอบดว้ ยการฝึกอบรม (Training: T) การสรา้ งพลังอานาจ
(Empowering: E) การสนบั สนุนส่งเสรมิ และการสะท้อนข้อมูล (Reinforcing & Reflecting: R) และการเปน็
พ่เี ลย้ี งและผู้ชี้แนะ (Mentoring & Coaching: M)
TEM เป็นกระบวนการดาเนนิ งานนิเทศ ติดตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของ
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 เพ่ือให้เกิดผลสาเร็จท้ังในระดับสถานศึกษาและระดับ
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ประกอบด้วย การทดสอบ (Testing: T) การประเมินผล
(Evaluating: E) และการติดตามตรวจสอบ (Monitoring: M) ภายใตว้ งจรการดาเนินงานคุณภาพ PDCA (Plan, Do,
Check, Act)

คู่มอื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 6

สว่ นที่ 2
แนวทางการดาเนนิ งานของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล

และนเิ ทศการศกึ ษาของเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษา (ก.ต.ป.น.)

บทบาทหนา้ ทข่ี อง ก.ต.ป.น.

ระเบยี บกระทรวงศึกษาธิการ ว่าดว้ ยการตรวจราชการ การตดิ ตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการ
จดั การศึกษา พ.ศ. 2560 ส่วนที่ 4 การติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษาระดับเขตพืน้ ที่
การศกึ ษา ข้อ 25 การติดตาม ประเมนิ ผล และนเิ ทศการบริหารและการดาเนนิ การ โดยม่งุ ผลสมั ฤทธ์ขิ อง
หนว่ ยงานและสถานศึกษาในสงั กดั เขตพ้นื ท่ีการศึกษา เพื่อเตรียมรับการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผลจาก
หน่วยงานภายนอก และขอ้ 26 ใหค้ ณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพ้นื ที่
การศกึ ษา ตามกฎกระทรวงวา่ ดว้ ยการกาหนดจานวน หลกั เกณฑ์ และวิธีการได้มาของคณะกรรมการติดตาม
ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพืน้ ท่ีการศกึ ษา โดยมีอานาจหนา้ ที่ดงั ตอ่ ไปน้ี

1. ส่งเสรมิ สนับสนุนใหม้ ีการนามาตรฐานการศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน มากาหนดเปน็ แนวทางในการตดิ ตาม
ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศึกษาและการดาเนินงานของหน่วยงานและสถานศึกษาในสังกัดเขตพ้ืนที่การศึกษา

2. กาหนดแนวทางการศกึ ษา วเิ คราะห์ วจิ ยั การบรหิ าร และการดาเนินการของหนว่ ยงานและ
สถานศึกษาในสังกัดเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษา

3. พิจารณาแผนการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศึกษา โดยมุ่งผลสมั ฤทธิข์ องหนว่ ยงาน
และสถานศึกษาในสงั กัดเขตพ้ืนทกี่ ารศึกษา

4. ตดิ ตาม ประเมินผล และนิเทศการบริหารและการดาเนินงานตามแผนท่ีกาหนด
5. รบั ทราบผลการตดิ ตาม ประเมนิ ผล และนเิ ทศการบรหิ ารและการดาเนินงานตามแผน และให้
ขอ้ เสนอแนะ เพอ่ื การปรบั ปรุงและพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาอยา่ งต่อเนอื่ ง
6. ส่งเสริมใหม้ ีการประสานการติดตาม ประเมินผลและนเิ ทศการศึกษากับคณะกรรมการและหนว่ ยงาน
ทเ่ี ก่ยี วข้อง
7. แตง่ ตั้งคณะอนุกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจดั การศึกษาตามความจาเป็น
8. ปฏิบัติงานอ่นื ใดตามทีไ่ ด้รับมอบหมาย

แนวทางการดาเนนิ งานของ ก.ต.ป.น.

จากระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ วา่ ด้วยการตรวจราชการ การตดิ ตาม ตรวจสอบ และประเมนิ ผลการ
จัดการศกึ ษา พ.ศ. 2560 ส่วนที่ 4 ข้อ 26 ทก่ี ล่าวถึงอานาจหน้าท่ี 8 ขอ้ ของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ
ประเมินผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพ้นื ที่การศึกษา (ก.ต.ป.น.) มาแล้วน้นั เพ่ือใหก้ ารปฏบิ ัตงิ านของ ก.ต.ป.น.
เขตพ้นื ทก่ี ารศึกษา ประสบผลสาเรจ็ ตามมาตรฐานการศกึ ษาขนั้ พ้นื ฐาน สานกั งานคณะกรรมการการศึกษา
ขนั้ พนื้ ฐาน จึงกาหนดแนวทางการดาเนินงานของ ก.ต.ป.น. ของเขตพืน้ ที่การศึกษา ดงั ต่อไปนี้

ค่มู ือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 7

1. ศึกษา วเิ คราะห์ วิจัย ยุทธศาสตร์ นโยบาย จุดเน้นของชาติ ของกระทรวงศกึ ษาธิการ ของสานักงาน
คณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน และมาตรฐานการศึกษาข้นั พื้นฐาน เพื่อนามาใชเ้ ป็นแนวทางในการติดตาม
ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษา

2. กาหนดแนวทางและเป้าหมายความสาเรจ็ ในการทางานของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ
ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของเขตพน้ื ที่การศึกษา ให้สอดคล้องกับข้อ 1 ตามภารกิจของคณะกรรมการ
ตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพน้ื ท่ีการศึกษา

3. กาหนดกลไกการทางานในการขบั เคลื่อนงานในภารกิจของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ
ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพน้ื ท่ีการศึกษา เช่น

3.1 จัดทาแผนปฏิบตั กิ ารในการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศกึ ษา เพอื่ เสนอขอ
อนมุ ัติจากคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพ้ืนท่ีการศึกษา

3.2 แตง่ ต้ังคณะอนุกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลการจัดการศึกษา
3.3 สรา้ งเครือ่ งมือในการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาใหส้ อดคล้องกับข้อ 1
และข้อ 2
4. สรา้ งความเขา้ ใจกบั ผทู้ เี่ ก่ียวขอ้ ง ได้แก่ รองผอู้ านวยการสานกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษา ศึกษานเิ ทศก์
ผบู้ ริหารสถานศึกษา ครวู ชิ าการ เจ้าหน้าทที่ ี่เก่ยี วข้อง เป็นต้น
5. ดาเนินการแผนปฏบิ ตั ิการ ในการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษาทก่ี าหนดไว้
6. สรปุ รวบรวมขอ้ มลู และประมวลผลท่ไี ด้จากการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนิเทศการศกึ ษา
7. เสนอสรปุ รายงานผลการตดิ ตาม ประเมินผล และนเิ ทศการศกึ ษาต่อผู้อานวยการสานักงานเขตพ้ืนที่
การศึกษา และคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษาของเขตพนื้ ที่การศึกษา
8. รับทราบผลการดาเนนิ การตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนเิ ทศการศึกษา การดาเนินการตามแผน
ปฏิบัตกิ าร และให้ขอ้ เสนอแนะเพื่อให้สานกั งานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษานาไปแกป้ ัญหาและปรับปรงุ พัฒนาการบริหาร
และการพฒั นาคุณภาพการศึกษาอยา่ งต่อเนอ่ื ง
9. ประสานงานการตรวจราชการ และตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลของคณะกรรมการตดิ ตาม
ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจดั การศึกษา ผ้ตู รวจราชการกระทรวงศึกษาธกิ าร คณะตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล
ในทกุ ระดับ รวมท้งั แจ้งหน่วยงานและสถานศึกษาในสังกดั
10. ปฏบิ ัติงานอืน่ ท่ีได้รบั สอบหมายจากคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศ
การศึกษาของกระทรวงศกึ ษาธกิ าร ผู้ตรวจราชการกระทรวงศกึ ษาธกิ าร และผปู้ ฏบิ ัติในการติดตาม ตรวจสอบ
ประเมนิ ผลการจดั การศึกษาระดบั สว่ นราชการ และระดับสานกั งานศึกษาธกิ ารจงั หวดั

คมู่ ือ ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 8

รปู แบบการบรหิ ารจดั การของ ก.ต.ป.น. โดยใชห้ ลกั การมีสว่ นรว่ ม โมเดล 5 ร

สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พน้ื ฐานได้กาหนดรูปแบบการบริหารจดั การสร้างความเข้มแข็ง
ใหแ้ ก่คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศกึ ษา โดยใช้หลกั การมสี ่วนร่วม โมเดล 5 ร
รายละเอียดดังน้ี

รว่ มคดิ (Thinking Participation) หมายถงึ ผู้มสี ว่ นได้ส่วนเสีย รวมคดิ วางแผนการติดตาม การ
กาหนดตัวชวี้ ดั ในการพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา โดยม่งุ ผลสมั ฤทธิ์ของหนว่ ยงานและสถานศกึ ษาในสังกัดเขตพ้ืนที่
การศึกษา เพื่อเตรียมรับการนิเทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผลจากหนว่ ยงานภายนอก

รว่ มปฏบิ ตั ิ (Implementing Participation) หมายถงึ ให้ทุกภาคส่วนทมี่ ีส่วนได้ส่วนเสยี ในการจดั
การศึกษา ใส่วนร่วมในงานด้านวชิ าการ ด้านงบประมาณ ด้านการบรหิ ารงานบุคคล และด้านการบริหารงานทั่วไป
ภายใตค้ วามร่วมมือของสานักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศึกษา คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศ
การศกึ ษาของเขตพื้นทกี่ ารศึกษา และคณะอนุกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจัดการศกึ ษา

รว่ มตดิ ตาม นเิ ทศ (Supervision Participation) หมายถึง คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ
ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษาของเขตพื้นท่ีการศึกษา มีส่วนรว่ มในการกากับ นิเทศ และติดตามความก้าวหน้า
ตามแผนเปน็ ระยะๆ โดยสรา้ งเครอื ขา่ ยเปน็ กลไกในการตดิ ตามและนิเทศการศึกษา

รว่ มประเมนิ ผล (Evaluation Participation) หมายถึง คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล
และนิเทศการศึกษาของเขตพ้ืนท่ีการศึกษา มีสว่ นรว่ มในการติดตามและประเมนิ ผล ตามแผน
ปฏบิ ตั ิการที่กาหนดไว้

รว่ มปรบั ปรงุ และพฒั นา (Improve and develop Participation) หมายถงึ คณะกรรมการตดิ ตาม
ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพ้นื ที่การศึกษา มสี ว่ นร่วมในการสรปุ ผลและรายงานผลการ
ดาเนินงานต่อตน้ สังกัดในด้านวชิ าการ ดา้ นงบประมาณ ดา้ นการบริหารงานบคุ คล และด้านการบริหารงานทั่วไป
และนาผลการประเมินมาปรบั ปรงุ และพัฒนางานของเขตพ้ืนท่กี ารศึกษา

แนวทางการดาเนนิ งานของสานกั งานเขตพน้ื ทกี่ ารศกึ ษา

ระเบยี บกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยการตรวจราชการ การตดิ ตาม ตรวจสอบ และประเมนิ ผลการ
จัดการศึกษา พ.ศ. 2560 ส่วนที่ 4 การติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษาระดบั เขตพ้ืนท่ี
การศึกษา ข้อ 27 ให้สานกั งานเขตพน้ื ที่การศกึ ษาดาเนนิ การดังน้ี

1. มอบหมายให้ศึกษานเิ ทศก์ หรอื ขา้ ราชการอ่นื ในสังกดั ทาหน้าทีต่ ิดตาม ประเมนิ ผล และนเิ ทศ
การศึกษาในเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษา

2. จดั ทาแผนการตดิ ตาม ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาประจาปี ให้สอดคล้องกับแผนปฏิบตั ิราชการ
ของหน่วยงาน เพอื่ เสนอขออนุมัติจากคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของเขต
พนื้ ท่ีการศกึ ษา แล้วแจ้งให้สถานศกึ ษาในสังกัดทราบ

3. ศึกษา วิเคราะห์ วจิ ยั ดาเนนิ การนิเทศ ติดตามและประเมินผลการศกึ ษา การบริหารการศึกษา
โดยมุง่ ผลสัมฤทธ์ขิ องหนว่ ยงานและสถานศึกษาในสังกดั เขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษา เพื่อเตรยี มรับการนเิ ทศ ติดตาม และ
ประเมินผลจากหนว่ ยงานภายในและภายนอก

คมู่ ือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 9

4. รายงานผลการติดตาม ประเมินผล และนิเทศการศกึ ษา เสนอผบู้ ังคบั บัญชา และคณะกรรมการ
ติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพน้ื ที่การศกึ ษา

5. ประสานใหห้ นว่ ยงานและเจ้าหนา้ ที่ เพือ่ ชีแ้ จง ใหถ้ ้อยคาหรอื ส่งเอกสารและหลักฐานเกี่ยวกบั
การปฏบิ ัติงาน

6. ปฏบิ ัติงานอน่ื ใดตามที่ไดร้ บั มอบหมาย

การประเมนิ ผลการบรหิ ารจดั การของ ก.ต.ป.น.

การตดิ ตาม และประเมินผลการบริหารและการจัดการศึกษาของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ
ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพนื้ ท่ีการศึกษา ซง่ึ เปน็ เครือขา่ ยในการตดิ ตามความกา้ วหน้าในการ
กระจายอานาจการบรหิ ารจัดการของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษา เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาการบริหาร
จัดการ และการมีส่วนรว่ มในสานกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาให้เข้มแข็งมปี ระสทิ ธภิ าพ เปน็ ไปตามตวั ชว้ี ัดและเกณฑ์
การประเมินผลการบริหารจัดการของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของ
เขตพ้ืนทีก่ ารศึกษา มีขอบข่ายการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษา ตามกฎกระทรวงจงึ ได้
กาหนดหลักเกณฑ์และวธิ ีการกระจายอานาจการบรหิ ารและการจัดการศึกษา พ.ศ.2550 ดงั นี้ (คมู่ อื ดาเนนิ งาน
ก.ต.ป.น., สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน, 2561 : หน้า 18-33)

1. ด้านวิชาการ

2. ดา้ นงบประมาณ

3. ดา้ นการบรหิ ารงานบคุ คล

4. ดา้ นการบริหารทัว่ ไป

ตวั บง่ ชก้ี ารประเมนิ ผลการบรหิ ารจดั การของ ก.ต.ป.น.

การประเมนิ ผลการบริหารจดั การของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศ
การศึกษาของเขตพน้ื ทกี่ ารศึกษา ยดึ แนวคดิ พืน้ ฐานการตรวจสอบและประเมินผลรายตัวบ่งชี้ จานวน 4 ตวั บ่งชี้
ดังนี้

ตวั บ่งชท้ี ่ี 1 คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษา
นายุทธศาสตร์ นโยบาย จุดเน้นของชาติ ของกระทรวงศึกษาธิการ ของสานักงานคณะกรรมการการศึกษา
ขน้ั พ้ืนฐาน และมาตรฐานการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน เพ่ือนามาใช้เปน็ แนวทางในการบริหารจดั การและการพฒั นา
คณุ ภาพการศึกษาของหน่วยงานและสถานศึกษา

ตวั บ่งชที้ ่ี 2 คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของเขตพื้นทก่ี ารศึกษา
กาหนดแนวทางการศึกษา วเิ คราะห์ วิจัย และส่งเสรมิ ใหห้ น่วยงานและสถานศึกษาในสังกัดเขตพื้นที่การศึกษานา
ผลการวิเคราะห์ วิจยั ไปใช้ในการบริหารจัดการและพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา

ตวั บ่งชที้ ี่ 3 คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของเขตพื้นท่กี ารศึกษา
ใช้แผนเปน็ เครื่องมือในการบริหารจดั การเพ่ือพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษา โดยมุ่งผลสมั ฤทธ์ิของหนว่ ยงานและ
สถานศึกษาในสังกัด

คู่มอื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 10

ตวั บ่งชท้ี ี่ 4 คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษา
มกี ารสรา้ งเครือข่ายความร่วมมอื และมขี ้อมูลสารสนเทศเก่ียวกบั คณะกรรมการและหน่วยงานท่เี กี่ยวข้องกบั การ
จดั การศึกษา เพื่อพฒั นาคุณภาพการศึกษา

คู่มอื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 11

ส่วนที่ 3
การบรหิ ารจดั การและพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาโดยใช้
คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศกึ ษาของเขตพนื้ ทกี่ ารศกึ ษา
(ก.ต.ป.น.) เปน็ ฐาน ตามรปู แบบ INSPIRES Model

ความเปน็ มาและความสาคญั

จากการดาเนนิ งานตามอานาจหน้าทข่ี องคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศ
การศกึ ษาของสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ตามระเบยี บกระทรวงศึกษาธกิ าร ว่าด้วย
การตรวจราชการ การตดิ ตาม ตรวจสอบ และประเมนิ ผลการจดั การศึกษา พ.ศ. 2560 สว่ นที่ 4 ขอ้ 26 มาแล้ว
น้ัน สานกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 พบวา่ ยังมปี ัญหาและอปุ สรรคทีเ่ กีย่ วข้องกบั การ
บรหิ ารจัดการศึกษาหลายประการ อาทิ การบริหารวชิ าการ ยังไมป่ ระสบผลสาเร็จเท่าท่ีควรแม้วา่ ภาพรวมจะอยู่
ในระดบั ผา่ นเกณฑ์ แต่ยังมผี ลการทดสอบระดบั ชาติขนั้ พน้ื ฐาน (O-NET) ของโรงเรียนในสงั กดั บางสว่ นยงั ตา่ กวา่
คะแนนเฉลยี่ ระดับสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐานและระดับประเทศ รวมทงั้ ยงั ขาดประสทิ ธิผลของ
การดาเนนิ งานในหลายๆ ดา้ น เชน่ การจัดการเรยี นการสอนและการนิเทศยังไมเ่ ปน็ ระบบ การวัดและประเมนิ ผล
ยงั ไมส่ อดคล้องกับสภาพจรงิ ของผเู้ รียน การเสรมิ สร้างพลังในการทางานและสง่ เสริมขวญั กาลงั ใจในการปฏบิ ตั ิงาน
ใหก้ ับบุคลากรยังไมเ่ พียงพอ การกากบั ตดิ ตามการปฏิบัติงาน ยังไมเ่ ปน็ ระบบและผลงานการวจิ ัยและพัฒนายงั ไม่
หลากหลาย จงึ ตอ้ งมีการพฒั นาการบรหิ ารจัดการเพื่อยกระดบั คุณภาพการศึกษาของโรงเรียนในสังกดั สานักงาน
เขตพื้นทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ใหม้ คี ณุ ภาพสงู ขน้ึ

สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 จงึ ได้ระดมแนวคิดจากนักวิชาการจากทกุ ภาค
สว่ น ช่วยกนั คดิ คน้ หารปู แบบและนวัตกรรมการบริหารจดั การศึกษาใหเ้ หมาะสมกับการปฏิบัตงิ านของโรงเรียน
ในกระบวนการตา่ งๆ เช่น กระบวนการบรหิ ารจดั การ กระบวนการจัดการเรยี นการสอน กระบวนการวัดและ
ประเมนิ ผล กระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลและกระบวนการวจิ ัยและพัฒนา เพอ่ื ส่งผลต่อความสาเรจ็
ของการพัฒนาคุณภาพการศึกษาในทุกมิติ ได้แก่ มิติดา้ นวิชาการ มิติด้านงบประมาณ มิติดา้ นการบรหิ ารงาน
บุคคลและมติ ดิ ้านการบรหิ ารท่วั ไป โดยมีคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของ
สานกั งานเขตพนื้ ท่ี (ก.ต.ป.น.) เปน็ ฐานในการกากับ ติดตาม ตรวจสอบและนิเทศการศึกษาของหนว่ ยงานและ
สถานศึกษาในสังกัด

คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนิเทศการศกึ ษาของสานกั งานเขตพื้นที่การศกึ ษา
ประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 จงึ ได้พฒั นาบรหิ ารจดั การและพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา ซ่งึ มี ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน
ตามรูปแบบ INSPIRES Model ของสานักงานเขตพน้ื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 โดยมเี ปา้ หมายหลัก
เพอ่ื พฒั นาคุณภาพการจัดการศึกษาของโรงเรียนในสงั กัดสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1
โดยมีนวตั กรรมการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM เป็นกระบวนการสาคัญในการพฒั นา
การจัดการศึกษาของสานักงานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ให้มคี ณุ ภาพและประสบผลสาเร็จ
แบบย่ังยืนตอ่ ไป

คมู่ อื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 12

หลกั การและแนวคดิ

คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนเิ ทศการศึกษาของสานกั งานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษา
ประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 มบี ทบาทเปน็ เครอื ขา่ ยในการติดตามความกา้ วหนา้ ในการกระจายอานาจการบรหิ าร
จดั การของสานกั งานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษา เพื่อพัฒนาการบริหารจัดการและมีสว่ นร่วมในการสรา้ งความเขม้ แขง็
ด้านการพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาของสานักงานเขตพนื้ ท่กี ารศกึ ษาและสถานศึกษาในสังกดั ได้ดาเนินการติดตาม
ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศกึ ษาหนว่ ยงานและสถานศกึ ษาในสงั กดั อย่างเปน็ ระบบ โดยการนา
ยุทธศาสตรช์ าติ 20 ปี (พ.ศ. 2561 – 2580) นโยบายและจุดเน้นการจัดการศึกษาของกระทรวง ศกึ ษาธิการ
ของสานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐานและมาตรฐานการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐานมาจัดทาแผน แนวทาง
เครือ่ งมือในการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนิเทศการศกึ ษาครอบคลมุ ภารกจิ หลกั 4 ด้าน คือ ด้านวิชาการ
ดา้ นงบประมาณ ดา้ นการบริหารงานบคุ คล ด้านการบรหิ ารทัว่ ไป ภายใต้การมีส่วนร่วมกบั ทกุ ภาคสว่ น และ
ขับเคลื่อนนโยบายสูก่ ารปฏิบัติ โดยมุ่งเนน้ ผลสัมฤทธข์ิ องหน่วยงานและสถานศึกษาในสงั กัด โดยยดึ หลักการ
แนวคิดและข้ันตอนการดาเนินงาน ดังน้ี

1. การดาเนนิ งานโดยยดึ ผลสมั ฤทธเ์ิ ปน็ ฐาน (Result – Based Implementation) ยดึ ผลการปฏบิ ัติงาน
ของสถานศกึ ษาตามมาตรฐานการศึกษาขนั้ พื้นฐานและมาตรฐานการศึกษาปฐมวัย นโยบาย จุดเนน้ เปา้ หมายของ
หนว่ ยงานต้นสงั กัดเปน็ หลกั ในส่วนการปฏบิ ัตขิ องทกุ กลุ่มงานในเขตพน้ื ที่การศึกษายึดกระบวนการปฏิบตั ิ และผล
การปฏบิ ตั ิงานตามตัวช้ีวดั ในมาตรฐานสานกั งานเขตพื้นที่การศกึ ษาเป็นหลกั ในการเทียบเคียง (Benchmarking)

2. การดาเนนิ งานยดึ การปฏบิ ตั งิ านเปน็ กระบวนการเชงิ ระบบ (System Approach) ในการดาเนนิ งานมี
กระบวนการเชิงระบบเพอ่ื ประกันคุณภาพการดาเนินงาน ใช้วงจรคุณภาพของ เดมมง่ิ (Deming Cycle)
ประกอบดว้ ยการวางแผน (Plan: P) การปฏบิ ัติ (Do: D) การตรวจสอบ ประเมินผล (Check: C) และ
การปรบั ปรงุ และพฒั นา (Action: A)

3. หลกั การมสี ว่ นรว่ ม (Participation) การดาเนนิ งานทุกขัน้ ตอนใช้การมีสว่ นร่วม ได้แก่ การดาเนินงาน
ต้องกระทาในรูปของคณะทางาน/คณะกรรมการ ซ่ึงประกอบด้วยผมู้ ีสว่ นไดส้ ว่ นเสียและทเ่ี ก่ียวข้องมีสว่ นรบั ผดิ ชอบ
ตั้งแตก่ ารร่วมคดิ วางแผน รว่ มปฏิบัตงิ าน รว่ มตรวจสอบและประเมนิ รวมท้งั รว่ มปรับปรงุ และพัฒนา

4. หลกั ของการแสดงถงึ ภาระรบั ผดิ ชอบ (Accountability) การตดิ ตาม ตรวจสอบประเมินผลและนเิ ทศ
การศกึ ษา ต้องสามารถประกันคณุ ภาพการปฏบิ ัติงานทุกข้ันตอนได้ จาเป็นที่ผรู้ บั ผดิ ชอบทกุ คนต้องมีการแสดงถึง
ภาระรบั ผิดชอบในงานทีร่ ับมอบหมายให้ปฏิบัติ ซึ่งต้องมมี าตรฐานการทางาน มีหลกั ฐานร่องรอยทตี่ รวจสอบได้
อย่างเปน็ ปจั จบุ ัน

5. หลกั การประเมนิ ผลแบบบรู ณาการ (Integration) การบรู ณาการภารกิจของการติดตาม ตรวจสอบ
ประเมนิ ผลและนิเทศการศึกษาให้เปน็ ระบบเดยี วกนั เป็นเครอ่ื งมือและกลไกของการพัฒนาการปฏิบัตงิ าน โดยจัด
ใหม้ ีการบรู ณาการแผนและกิจกรรมติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษาและใชท้ รพั ยากรอย่าง
ประหยัดมปี ระสทิ ธิภาพไม่เกิดผลกระทบต่อสถานศกึ ษามากนกั

6. หลกั การบรหิ ารกจิ การบา้ นเมืองท่ีดี (Good Governance) ยดึ หลกั นติ ิธรรม หลกั คณุ ธรรม หลักความ
โปร่งใส หลกั การมสี ว่ นร่วม หลกั ความรับผิดชอบ หลกั ความคุ้มค่า โดยบูรณาการเข้ากับการดาเนินงาน
การติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษา

คมู่ อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 13

ความเชอื่ มโยงของ INSPIRES Model

ตามระเบียบกระทรวงศกึ ษาธิการ ว่าดว้ ยการตรวจราชการ การติดตาม ตรวจสอบและประเมินผลการจดั
การศึกษา พ.ศ.2560 ส่วนท่ี 4 การตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนเิ ทศการศึกษาของเขตพ้นื ที่การศึกษา
การศกึ ษา ข้อ 26 ใหค้ ณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษา
มีอานาจหน้าท่ี 8 ขอ้ ซง่ึ จะส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาใหป้ ระสบผลสาเร็จ เกิดการมสี ่วนรว่ มของ
ผเู้ ก่ียวข้อง จาเป็นต้องใช้กระบวนการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษาของ ก.ต.ป.น. เขตพน้ื ที่
การศกึ ษา เปน็ กลไกขบั เคล่ือนให้เกิดคุณภาพการศึกษาท้ังระบบและต่อเน่ือง

ดังนั้น การบริหารจัดการและพัฒนาคุณภาพการศึกษาโดยใช้ ก.ต.ป.น.เปน็ ฐาน ตามรปู แบบ INSPIRES
Model และนวตั กรรมการนเิ ทศ ติดตาม และประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพ้นื ที่
การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ทพี่ ัฒนาและนาไปใช้ในการขับเคลื่อนคุณภาพการจัดการศึกษาของสานักงาน
เขตพ้ืนทก่ี ารศึกษาและสถานศึกษาในสังกัด จงึ มคี วามเช่ือมโยงและสัมพันธ์กบั เป้าหมายและจุดเนน้ ของการ
ดาเนินงานพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษา ทั้งระดบั สานักงานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 และระดบั
สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พื้นฐาน กระทรวงศึกษาธกิ าร

วตั ถปุ ระสงค์

1. เพ่ือบรหิ ารจัดการและพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยใช้ ก.ต.ป.น.เป็นฐาน ตามรปู แบบ INSPIRES
Model ของสานักงานเขตพ้ืนท่กี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

2. เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยใช้นวตั กรรมการนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผลแบบ CHON1
TERM TEM ของสานักงานเขตพนื้ ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

ขน้ั ตอนการพฒั นา INSPIRES Model

การพัฒนาการบรหิ ารจัดการและพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาโดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน ตามรูปแบบ
INSPIRES Model และนวตั กรรมการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานักงาน
เขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 มีข้นั ตอนการดาเนินงาน ดงั นี้

ข้นั ตอนท่ี 1 การวเิ คราะห์ข้อมูลพ้ืนฐาน
1.1 กาหนดขอบข่ายของข้อมลู ด้านวชิ าการ บรหิ ารงานบุคคล บรหิ ารงบประมาณ และบริหาร

ทัว่ ไปของสานักงานเขตพืน้ ที่การศกึ ษา โดยศกึ ษา วเิ คราะห์ ขอ้ มูลพืน้ ฐานของสานกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถม
ศกึ ษาชลบุรี เขต 1 ทั้ง 4 ด้าน คือ แผนปฏบิ ตั กิ ารประจาปี รายงานผลการปฏบิ ัตงิ านกลมุ่ ตา่ งๆ ในสานกั งาน
เขตพืน้ ที่การศึกษาและสถานศึกษาในสงั กดั รวมท้ังข้อมลู ที่สาคัญของนโยบายของหนว่ ยงานตน้ สงั กัด ไดแ้ ก่
ยทุ ธศาสตร์ นโยบาย จดุ เน้นของชาติ ของกระทรวงศึกษาธิการ ของสานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน
และมาตรฐานการศึกษาขัน้ พื้นฐาน

1.2 รวบรวม วเิ คราะห์ สังเคราะห์และจัดทาขอ้ มูลสารสนเทศ
1.3 รายงานผลการวิเคราะห์ สังเคราะห์ ท่ีเป็นข้อมูลและสารสนเทศต่อคณะกรรมการตดิ ตาม
ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนเิ ทศการศึกษา ถงึ จุดเดน่ จุดที่ควรพฒั นา และข้อเสนอแนะ

คู่มอื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 14

ขั้นตอนท่ี 2 การสร้างรูปแบบการบริหารจัดการและพัฒนาคุณภาพการศึกษาโดยใช้ ก.ต.ป.น. เป็นฐาน
ในการดาเนินงาน (INSPIRES Model)

2.1 กาหนดแผนกลยุทธ์ในการดาเนนิ งาน กาหนดวิสัยทศั น์ เป้าประสงค์ กลยุทธ์ ภารกิจและ
กิจกรรมสาคัญในการดาเนนิ งาน โดยการวางแผนการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนเิ ทศการศึกษา โดยใช้
รปู แบบของ INSPIRES Model ซงึ่ มี 8 ข้ันตอนประกอบด้วย

1) การจัดการข้อมูลสารสนเทศ (Information management)
2) การใช้เครือข่ายเพ่ือการพัฒนา (Network)
3) การกาหนดตัวชวี้ ดั ความสาเรจ็ (Success Indicators)
4) การมสี ่วนรว่ มเพ่ือสรา้ งความเข้มแข็งในการปฏบิ ตั ิงาน (Participating)
5) การใช้นวัตกรรมกระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของ
สานกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 (Implementing Innovation)
6) การสะท้อนผลและสรปุ ผลการดาเนนิ งาน (Reflecting)
7) การประเมินผล (Evaluating)
8) การแลกเปล่ยี นเรียนร้เู พือ่ การพัฒนาท่ยี ่ังยนื (Sharing for Sustainability) นาเสนอตอ่
คณะกรรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนเิ ทศการศกึ ษาของเขตพน้ื ที่การศึกษา เพื่อให้ความเห็นชอบ
2.2 จัดทาแผนพฒั นาคณุ ภาพการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและการนิเทศการศกึ ษา
2.3 แต่งตั้งคณะอนุกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลการจดั การศึกษา (อ.ก.ต.ป.น.)
2.4 สรา้ งเคร่อื งมือและคู่มือในการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษา
2.5 นาเสนอแผนการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลฯ เคร่ืองมือ วธิ กี ารการตดิ ตาม ตรวจสอบ
ประเมนิ ผลและการนเิ ทศการศึกษา ขออนมุ ัตติ ่อคณะกรรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนิเทศ
การศึกษาของเขตพนื้ ท่กี ารศึกษา

ข้นั ตอนที่ 3 ดาเนินงานตามแผนปฏิบัตกิ ารในการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศึกษา
โดยใชน้ วตั กรรมการนิเทศแบบ CHON1 TERM TEM ของสานกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

3.1 สร้างความเขา้ ใจกับผู้ที่เก่ียวขอ้ ง ไดแ้ ก่ รองผู้อานวยการสานักงานเขตพน้ื ท่ีการศึกษา
ศกึ ษานิเทศก์ ผู้บรหิ ารสถานศึกษา ครูวิชาการ และเจ้าหน้าที่ทเี่ กีย่ วข้อง

3.2 ดาเนินการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและการนิเทศตามแนวทางของคณะกรรมการติดตาม
ตรวจสอบ ประเมินผลและนเิ ทศการศกึ ษา

3.3 ประสานงานกบั คณะกรรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.)
เพ่ือดาเนนิ การตามแผนและแก้ไขการดาเนนิ งานระหว่างการปฏบิ ัติ

ขน้ั ตอนท่ี 4 สรปุ ผลและรายงานผลการบริหารจดั การและพัฒนาคุณภาพการศกึ ษา โดยใช้ ก.ต.ป.น.
เป็นฐาน ตามรปู แบบ INSPIRES Model และนวตั กรรมการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมินผลแบบ CHON1 TERM
TEM ของสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถม ศกึ ษาชลบุรี เขต 1

4.1 รวบรวม วเิ คราะห์และประมวลผลขอ้ มลู จากการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผลและการนเิ ทศ
การศกึ ษา

คู่มือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 15
4.2 จัดทารายงานผลการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและการนเิ ทศ เสนอต่อคณะกรรมการ
ติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ และนิเทศการศึกษาของสานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1
สถานศึกษาในสังกัด และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

แผนภาพที่ 1 แสดงกระบวนการดาเนินงานของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษา
(ก.ต.ป.น.) ของสานกั งานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 โดยใช้รปู แบบการบรหิ าร
จดั การและพัฒนาคุณภาพการศึกษาแบบ INSPIRES Model และนวัตกรรมการนิเทศ ติดตาม และ
ประเมนิ ผล แบบ CHON1 TERM TEM

คูม่ อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 16

แนวทางการนา INSPIRES Model และนวตั กรรมไปใช้

1. คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของสานกั งานเขตพ้นื ที่การศกึ ษา
ประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 สามารถนาวิธีการบรหิ ารจดั การและพฒั นาคุณภาพการศึกษา โดยใช้ ก.ต.ป.น. เป็น
ฐานตามรปู แบบ INSPIRES Model ไปใชเ้ ป็นแนวทางในการดาเนินงานตามบทบาทหน้าทข่ี องตนเองใหม้ ี
ประสิทธิภาพและเกิดประสทิ ธผิ ลสูงสดุ ต่อการพฒั นาคุณภาพการศกึ ษาของสานักงานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษา
ประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 และสถานศึกษาในสงั กดั ได้อย่างตอ่ เนื่อง

2. สานักงานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 สามารถนาวิธีการบรหิ ารจดั การและพัฒนา
คณุ ภาพการศึกษา โดยใช้ ก.ต.ป.น. เป็นฐานตามรูปแบบ INSPIRES Model และนวัตกรรม การนเิ ทศ ติดตามและ
ประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ไปใชใ้ นการวางแผนและขับเคลอ่ื นการดาเนินงานตามบทบาทหน้าท่ีของ
ก.ต.ป.น. เพอื่ พัฒนาการศึกษาของสานักงานเขตพน้ื ที่การศึกษาและสถานศึกษาในสังกดั ให้มคี ณุ ภาพและ
มาตรฐานทส่ี ูงข้นึ แบบยง่ั ยืน

3. สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพืน้ ฐาน สามารถนาวธิ ีการบรหิ ารจัดการและพัฒนาคุณภาพ
การศกึ ษาโดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐานตามรปู แบบ INSPIRES Model และนวตั กรรมการนเิ ทศ ตดิ ตาม และ
ประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ไปประยุกต์ใชใ้ นการกาหนดนโยบายและการพัฒนาศกั ยภาพและ
ประสทิ ธิภาพในการปฏิบตั งิ านของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศกึ ษา ระดับ
สานกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวขอ้ งได้

ผลทค่ี าดวา่ จะไดร้ บั

1. สานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 มวี ิธปี ฏิบัติทีเ่ ป็นเลศิ และนวัตกรรมเพื่อพฒั นา
คณุ ภาพการศึกษา จานวน 1 เรอ่ื ง ได้แก่ การบริหารจดั การและพฒั นาคุณภาพการศกึ ษา โดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน
ตามรูปแบบ INSPIRES Model ของสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

2. สานักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 มรี ายงานผลการบรหิ ารจดั การและพฒั นา
คุณภาพการศึกษา โดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน ตามรูปแบบ INSPIRES Model ของสานกั งานเขตพื้นทีก่ ารศกึ ษา
ประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 จานวน 1 เลม่

3. สานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 มีนวตั กรรมในการนิเทศ จานวน 1 เรื่อง
ได้แก่ กระบวนการนเิ ทศ ติดตาม และประเมนิ ผล แบบ CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพ้นื ท่ีการศึกษา
ประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

4. สานักงานเขตพ้ืนท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 มีรายงานผลการใช้นวัตกรรม จานวน 1 เล่ม
ได้แก่ รายงานการพฒั นาคุณภาพการศึกษาโดยการใช้กระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผล แบบ CHON1
TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1

5. การบรหิ ารจดั การและพฒั นาคณุ ภาพการศึกษา โดยใช้ ก.ต.ป.น. เป็นฐาน ตามรูปแบบ INSPIRES
Model ของสานักงานเขตพื้นทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 มีคณุ ภาพ ไดม้ าตรฐานและสามารถนาไปใช้
ในการขบั เคล่อื นพัฒนาการปฏิบตั ิงานของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนเิ ทศการศึกษาของ
เขตพน้ื ทก่ี ารศึกษา สานกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1

คู่มอื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 17

6. คะแนนเฉล่ยี ผลการทดสอบระดบั ชาตขิ องนกั เรยี น สงั กัดสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษา
ชลบรุ ี เขต 1 สงู ขึน้

7. คณะกรรมการ ก.ต.ป.น. ผบู้ ริหารการศกึ ษา ผบู้ ริหารสถานศกึ ษา ศึกษานเิ ทศก์ ครู บุคลากรทางการ
ศึกษา และผเู้ กยี่ วข้อง มีความพงึ พอใจต่อการบริหารจัดการและพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษา โดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐาน
ตามรปู แบบ INSPIRES Model ของสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ไปใช้ในการขบั เคลื่อน
และพัฒนาคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษาในสังกัดสานักงานเขตพ้นื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1

ปัจจยั แหง่ ความสาเรจ็

1. ความร่วมมือของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษา (ก.ต.ป.น.)
ผบู้ ริหารการศกึ ษา ผู้บริหารสถานศึกษา ครู บุคลากรทางการศกึ ษา และผเู้ กยี่ วข้องในการนาวิธกี ารบริหารจดั การ
และการพฒั นาคุณภาพการศึกษา โดยใช้ ก.ต.ป.น. เปน็ ฐานตามรปู แบบ INSPIRES Model ไปใช้ขบั เคล่ือนคุณภาพ
การศึกษาของหน่วยงานและสถานศึกษาในสงั กดั

2. ความต่อเนื่องและความมุ่งม่ันต้ังใจในการปฏิบัติงานตามแผนการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและ
นิเทศการศกึ ษาของคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของสานักงานเขตพน้ื ท่ี
การศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1

3. ความพร้อมของเคร่ืองมือ วิธีการนิเทศ ระบบ และกระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผล
แบบ CHON1 TERM TEM

4. ความเข้มแข็งของคณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศกึ ษา (ก.ต.ป.น.)
และผู้เกีย่ วข้องทุกฝา่ ย

5. ผู้ปฏบิ ัติงานทุกฝ่ายมีความพร้อมในการนาประสบการณ์การทางาน มาปรบั ปรงุ และพัฒนาคณุ ภาพ
การศกึ ษาตามบริบทของสถานศึกษาอยา่ งต่อเน่ือง

คมู่ อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 18

สว่ นที่ 4
การพฒั นาคณุ ภาพการศึกษาโดยใชก้ ระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล
แบบ CHON1 TERM TEM ของสานกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1

ความเปน็ มาและความสาคญั

คุณภาพการจดั การศึกษาของเขตพ้นื ที่การศึกษามสี ว่ นสาคัญในการส่งเสริมพัฒนาคุณภาพการศึกษา
คณุ ภาพการบริหารสถานศกึ ษา คุณภาพของผู้เรยี น โดยเฉพาะการขับเคลื่อนการบรหิ ารจัดการดา้ นงานวชิ าการ
เปน็ หลักสาคัญของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาท่ีก่อให้เกดิ ประสิทธผิ ลในด้านคุณภาพในการจัดการศึกษาให้บรรลุ
ตามมาตรฐานการจัดการศึกษาในทศวรรษที่สอง (พ.ศ. 2552 – 2561) เน้นด้านการพัฒนางานวชิ าการเป็นหลัก
สาคญั (จุฑามาส นาคปฐม, 2559, หน้า 15) ผลจากการดาเนินงาน ของสานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษา
ชลบรุ ี เขต 1 ในด้านคุณภาพการจดั การศึกษาในปีการศึกษา 2560 ในวาระประชุมคณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ
ประเมินผลและนเิ ทศการศึกษาของเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษา (ก.ต.ป.น.) ครั้งที่ 2 ประจาปี พ.ศ. 2560 พบวา่ ปกี ารศึกษา
2560 ภาพรวมของคะแนนเฉลยี่ 4 กลุ่มสาระการเรยี นรู้ของผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติข้ันพ้ืนฐาน
(O-NET) ระดับเขตพื้นทกี่ ารศึกษา สูงกว่าค่าเฉลย่ี ระดบั ประเทศ (ร้อยละ 2.46) แต่คา่ เฉลี่ยรวมยังไมถ่ ึงร้อยละ 50
(ร้อยละ 42.25) รวมท้ังสถานศกึ ษา บางแห่งมีคะแนนผลการทดสอบตา่ กวา่ ระดับประเทศ และยังมีนักเรียนที่มี
คะแนนผลการทดสอบตง้ั แต่ร้อยละ 50 ข้ึนไป เพียงร้อยละ 29.16 เทา่ นน้ั ซ่ึงถือว่าควรได้รับการพฒั นาคุณภาพ
การศึกษาให้มปี ระสิทธิภาพเพิ่มขึ้น ซง่ึ ปัจจยั สาคญั ในความสาเรจ็ ของการพัฒนาคุณภาพการศกึ ษา จาเปน็ ต้องใช้
กระบวนการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลและนิเทศการบริหารและการดาเนินการของสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา
และสถานศึกษาในสงั กัด (สานักตดิ ตามและประเมนิ ผลการจัดการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน, 2561, หนา้ 18) กระบวนการ
นิเทศ ติดตามและประเมินผลการศกึ ษา นับว่ามคี วามสาคัญตอ่ การยกระดับคุณภาพการศกึ ษาอยา่ งมาก เน่ืองจาก
กระบวนการในการนเิ ทศการศึกษา เป็นแบบแผนของการนเิ ทศการศกึ ษาที่จดั ลาดบั ไวอ้ ย่างตอ่ เนื่อง เป็นระเบียบ
แบบแผน มลี าดบั ขน้ั ตอนในการดาเนินงานชัดเจน มีเหตุผลและสามารถดาเนนิ การได้ การติดตามและประเมินผล
การศกึ ษามีความสาคัญย่ิงต่อการพัฒนาคณุ ภาพการจัดการศึกษา เน่ืองจากเป็นการติดตามกระบวนการทางาน
กจิ กรรมหรือโครงการต่างๆ ของสถานศกึ ษา และนาผลการตดิ ตามการดาเนนิ งานนนั้ มาเทยี บกบั เกณฑ์การ
ประเมนิ ผล จะทาให้ทราบถึงความสาเรจ็ ปัญหาและอปุ สรรคต่างๆ ท่ีจะนาไปสู่การแกไ้ ขและพฒั นาให้เกดิ
ประสิทธิภาพและประสทิ ธผิ ลสงู สดุ

สานกั งานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ตระหนักถึงความสาคัญของการพัฒนาคณุ ภาพ
การศกึ ษา การจัดการเรยี นการสอน การนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผล การเสริมสร้างพลัง ในการทางานและ
สง่ เสริมขวญั กาลังใจในการปฏิบัติงานให้กบั บุคลากร การวิจัยและพฒั นา การบรหิ ารจดั การเพ่อื ยกระดับคุณภาพ
การศึกษาของโรงเรียนในสังกัดสานกั งานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 จงึ ได้ระดมสรรพกาลัง
และแนวคิดจากนักวชิ าการจากทุกภาคสว่ นร่วมกันคิดค้นหารูปแบบและนวตั กรรมการพฒั นาคณุ ภาพจดั การศึกษา
ใหเ้ หมาะสมกบั การปฏบิ ตั งิ านของโรงเรยี นดว้ ยกระบวนการ ตา่ งๆ เชน่ กระบวนการบริหารจัดการ กระบวนการจัด
การเรยี นการสอน กระบวนการวดั และประเมินผล กระบวนการนิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลและกระบวนการ
วิจยั และพฒั นา เพื่อส่งผลต่อความสาเร็จของการพฒั นาคุณภาพการศึกษาในมิติดา้ นผลสมั ฤทธิข์ องผู้เรยี น

คูม่ อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 19

ในปีการศึกษา 2561 สานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 จงึ ไดก้ าหนดมาตรการ
และแนวทางดาเนินงานใหโ้ รงเรียนในสงั กัดตามนโยบายการพัฒนาคุณภาพการศึกษา สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา
ประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 “4 จุดเน้น 9 นโยบาย” เพื่อการยกระดับคุณภาพการศึกษาเพิ่มผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี น
จากผลการทดสอบทางการศึกษาข้ันพน้ื ฐานระดับชาติ (O-NET) สร้างความเข้มแข็งทางวิชาการ ตลอดจนพัฒนา
ทง้ั ดา้ นการบริหารจัดการ ดา้ นบคุ ลากรและด้านผเู้ รียนให้สอดคล้องกบั สภาพการดาเนินงานและปัญหาของเขตพน้ื ท่ี
การศึกษา ตลอดจนจดั ใหม้ ีการนเิ ทศการศึกษาเพื่อเป็นกลไกในการพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษา โดยเนน้ กระบวนการ
ปฏบิ ตั ิรว่ มกันระหว่างผนู้ ิเทศและผ้รู ับการนเิ ทศทุกระดบั ทง้ั นี้เพ่ือปรับปรุงและเพ่ิมประสทิ ธิภาพการปฏิบตั ิงาน
ของผ้รู บั การนเิ ทศในการพฒั นาคุณภาพการศึกษาให้ได้มาตรฐานและพัฒนาคุณภาพผูเ้ รียนใหม้ ีความรคู้ วามสามารถ
ตามเป้าหมาย เกิดการพัฒนาคุณภาพการจดั การศึกษาและคุณภาพผูเ้ รียนอยา่ งเป็นระบบและยั่งยืน โดยอาศยั
กระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพ้นื ท่กี ารศึกษาประถมศึกษา
ชลบุรี เขต 1

แนวคดิ หลกั การ ทฤษฎที นี่ ามาใชใ้ นการพฒั นานวตั กรรม

การพัฒนากระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ไดศ้ ึกษาแนวคิด
ทฤษฎีการพฒั นาประสิทธภิ าพและประสิทธิผลขององค์การ แนวคดิ ทฤษฎีการสร้างวฒั นธรรมองค์การคณุ ภาพ
และแนวคิดการยกระดับคุณภาพการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน ตลอดจนนโยบาย จุดเนน้ และประเด็นยุทธศาสตร์ของ
สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ เพือ่ นามากาหนดเป้าหมายร่วมและทิศทาง
ในการพฒั นาที่สอดคล้องกบั มาตรฐานการปฏบิ ัตงิ านของสานกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษามาเป็นกรอบแนวคิดในการ
ดาเนนิ งาน ดังนี้

บรบิ ทสานักงานเขตพื้นท่ี CHON 1 - C: Checking ผลการพัฒนาคณุ ภาพ
การศกึ ษาประถมศึกษา - H: Holistic Risk การศึกษา ที่เกดิ จากการใช้
- O: O-NET กระบวนการนิเทศ ติดตาม
ชลบรุ ี เขต 1 - N: NT และประเมนิ ผลแบบ CHON1
TERM TEM ของสานักงาน
แนวคิด ทฤษฎเี กย่ี วกบั การพัฒนากระบวนการนิเทศ
การบริหารการศึกษา ตดิ ตามและประเมินผล เขตพืน้ ท่กี ารศกึ ษา
ประถมศึกษาชลบุรี เขต 1
แนวคิด ทฤษฎีเกยี่ วกบั การ แบบ CHON1 TERM TEM
ยกระดบั คณุ ภาพการศึกษา ของสานกั งานเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษา 1) ผลการทดสอบทางการศกึ ษา
ระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET)
การทดสอบระดับชาติ ประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 6
ปีการศึกษา 2561
แนวคิด ทฤษฎีเกยี่ วกบั TERM - T: Training
การบริหารองค์การ - E: Empowering 2) ความสามารถในการแขง่ ขัน
- R: Reinforcing & effecting ของนักเรยี น ปีการศกึ ษา
แนวคิด ทฤษฎีเก่ียวกับ - M: Mentoring & Coaching 2561
การพัฒนารปู แบบ
TEM - T: Testing ข้อมูลย้อนกลับ (Feedback)
เอกสารและงานวจิ ัยทเ่ี ก่ียวขอ้ ง - E: Evaluating
- M: Monitoring (PDCA)

ค่มู ือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 20

นยิ ามศัพท์

1. การพฒั นาคณุ ภาพการจดั การศกึ ษา หมายถงึ การดาเนนิ งานเพ่ือยกระดับคุณภาพการศึกษาของ
สานกั งานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 โดยใช้กระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ
CHON1 TERM TEM ของสานกั งานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ซ่ึงนาไปใชใ้ นสถานศกึ ษา
เพื่อใหเ้ กดิ ความสาเร็จในการพฒั นาคณุ ภาพการจัดการศึกษา

2. ผลการพฒั นาคณุ ภาพการจดั การศกึ ษา หมายถงึ ผลทเ่ี กิดจากการดาเนนิ งาน โดยใช้กระบวนการนิเทศ
ติดตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ท่ี
สะทอ้ นถงึ ผลทเี่ กิดข้ึนในระดับสถานศกึ ษา สังกดั สานักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ดังนี้

2.1 ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ น้ั พนื้ ฐาน (Ordinary National Education Test :
O-NET) หมายถึง ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติข้ันพื้นฐานของนักเรียนชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 6 ปีการศึกษา
2561 ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย คณิตศาสตร์ วทิ ยาศาสตร์ และภาษาอังกฤษ ของโรงเรียนในสังกัดสานักงาน
เขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ทีด่ าเนินการทดสอบโดยสถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การ
มหาชน)

2.2 ผลการทดสอบความสามารถพนื้ ฐานของผู้เรยี นระดบั ชาติ (National Test: NT) หมายถงึ
ผลการทดสอบการประเมินความสามารถพ้ืนฐานของนักเรียนชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 ปกี ารศกึ ษา 2561 ใน 3 ด้าน คือ
ความสามารถด้านภาษา (Literacy) ด้านคานวณ (Numeracy) และด้านเหตุผล (Reasoning Abilities) ทีด่ าเนินการ
ทดสอบโดยสานักทดสอบทางการศึกษา สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน

3. กระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษา
ประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 หมายถึง การดาเนินงานและขั้นตอนการปฏบิ ัติท่มี ุ่งยกระดับคณุ ภาพการศึกษาและ
บรรลผุ ลการจัดการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน โดยใช้รปู แบบ CHON1 TERM TEM ท่ผี ูร้ ายงานสรา้ งขนึ้
โดยมกี ารนารปู แบบ แนวคดิ เชิงวิธกี าร กระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการศึกษาที่เนน้ ผลลพั ธ์
เพอ่ื นาไปประยุกต์ใช้เป็นกระบวนการปฏิบตั งิ านของสานกั งานเขตพื้นทกี่ ารศกึ ษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1
ในการปฏิบตั งิ านตามภาวะปกติ โดยมรี ายละเอยี ด ดังน้ี

3.1 CHON 1 หมายถึง กระบวนการดาเนินการเพอ่ื นาไปสู่ผลสาเรจ็ ของการพัฒนาคุณภาพการจัด
การศึกษา ประกอบด้วย การตรวจสอบและวิเคราะห์ข้อมูลพ้ืนฐาน (Checking: C) การวเิ คราะห์ความเสยี่ งในภาพรวม
ทีจ่ าเป็นต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษา (Holistic Risk: H) แนวทางการยกระดับผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นของนักเรียน
ในการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขัน้ พืน้ ฐาน (O-NET: O) การยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นในการทดสอบ
ความสามารถพ้นื ฐานของผเู้ รียนระดับชาติ (NT: N) และการกาหนดระยะเวลาในการพัฒนาคณุ ภาพการศึกษา
ภายใน 1 ปี (1 Year: 1)

3.2 TERM หมายถึง กระบวนการพฒั นาครแู ละการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON 1
TERM TEM ของสานักงานเขตพ้นื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 เพือ่ ใหเ้ กิดผลสาเรจ็ ทั้งในระดับ
สถานศึกษาและสานักงานเขตพ้นื ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ประกอบด้วย การฝึกอบรม (Training: T)
การสรา้ งพลังอานาจ (Empowering: E) การสนับสนุนสง่ เสริมและการสะท้อนข้อมูล (Reinforcing &
Reflecting: R) และการเป็นพีเ่ ลี้ยงและผู้ชแ้ี นะ (Mentoring & Coaching: M)

คูม่ อื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 21

3.3 TEM หมายถงึ กระบวนการดาเนนิ งานนิเทศ ติดตามและประเมินผล แบบ CHON 1 TERM TEM
ของสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 เพื่อให้เกิดผลสาเร็จท้ังในระดับสถานศึกษาและ
ระดับสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ประกอบดว้ ย การทดสอบ (Testing: T)
การประเมนิ ผล (Evaluating: E) และการติดตามตรวจสอบ (Monitoring: M) ภายใต้วงจรการดาเนินงานคณุ ภาพ
PDCA (Plan, Do, Check, Action)

4. การปฏบิ ตั ิงานตามกระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM หมายถงึ การ
ดาเนนิ งานตามบทบาท หนา้ ท่ี และความรับผิดชอบของสานักงานเขตพืน้ ทกี่ ารศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี
เขต 1 และสถานศกึ ษาในสังกดั

5. ผู้บรหิ ารการศกึ ษา หมายถึง ผ้อู านวยการสานักงานเขตพ้ืนท่กี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 และ
รองผอู้ านวยการสานักงานเขตพน้ื ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ทปี่ ฏิบัติงานในปีการศกึ ษา 2561

6. ศึกษานเิ ทศก์ หมายถงึ ศึกษานเิ ทศก์ สานกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ที่
ปฏบิ ตั งิ านในปกี ารศึกษา 2561

7. คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศกึ ษาของเขตพนื้ ท่ีการศกึ ษา
(ก.ต.ป.น.) หมายถึง คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนเิ ทศการศึกษาของสานักงานเขตพนื้ ท่ี
การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ทปี่ ฏบิ ัตงิ านในปกี ารศกึ ษา 2561

8. คณะอนุกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจดั การศึกษาของเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษา
(อ.ก.ต.ป.น.) หมายถึง คณะอนุกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผลการจดั การศกึ ษาของสานักงานเขตพ้ืนท่ี
การศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ท่ปี ฏิบัติงานในปกี ารศึกษา 2561

9. นักเรียน หมายถึง ผู้ท่กี าลงั ศกึ ษาอยู่ในช้ันประถมศึกษาปีที่ 6 ในโรงเรียนสังกัดสานักงานเขตพน้ื ที่
การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ในปีการศึกษา 2561 และเข้ารับการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้น
พน้ื ฐาน (O-NET) จากสถาบนั ทดสอบทางการศกึ ษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน)

10. ครู หมายถึง ผทู้ ่มี ีหน้าท่ีหลักในการจัดการเรียนการสอนหรอื จัดประสบการณ์การเรียนรู้ ให้แกน่ ักเรียน
ของโรงเรียน ในสังกัดสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ทป่ี ฏบิ ัติงานในปีการศึกษา 2561

11. ผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา หมายถงึ ผทู้ ่ีปฏิบตั หิ น้าท่ีในตาแหน่งผู้อานวยการสถานศกึ ษา หรอื ผ้รู ักษาการ
ในตาแหนง่ ผอู้ านวยการสถานศึกษา ทปี่ ฏบิ ัตงิ านในปีการศึกษา 2561

12. ระดบั สถานะของสถานศกึ ษา หมายถงึ การกาหนดระดับของสถานศกึ ษาโดยใชค้ ่าเฉล่ยี ผลการทดสอบ
ทางการศกึ ษาระดบั ชาติขนั้ พ้ืนฐาน (O-NET) ปกี ารศึกษา 2560 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 6 และคา่ เฉลยี่ ผลการ
ทดสอบความสามารถพนื้ ฐานของผู้เรยี นระดบั ชาติ (NT) ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 3 ทส่ี ถานศึกษาไดร้ ับและเทียบกับ
ค่าเฉลี่ยผลการทดสอบระดบั ประเทศ แบง่ สถานศึกษาออกเป็น 3 กล่มุ สี ดังนี้

กลมุ่ สถานศกึ ษาสเี ขยี ว หมายถงึ สถานศึกษาท่ีมคี ่าเฉล่ยี ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติขั้นพน้ื ฐาน
(O-NET) ปกี ารศึกษา 2560 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และคา่ เฉล่ียผลการทดสอบความสามารถพืน้ ฐานของผ้เู รยี น
ระดับชาติ (NT) ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 3 โดยรวมสงู กว่าระดบั ประเทศ

คูม่ ือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 22

กล่มุ สถานศึกษาสเี หลือง หมายถึง สถานศกึ ษาที่มีคา่ เฉลยี่ ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาติขนั้ พน้ื ฐาน
(O-NET) ปีการศึกษา 2560 ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 6 และค่าเฉลี่ยผลการทดสอบความสามารถพื้นฐานของผเู้ รยี น
ระดบั ชาติ (NT) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยรวมอยา่ งใดอย่างหนึง่ สงู กว่าคา่ เฉลยี่ ระดบั ประเทศ

กลมุ่ สถานศึกษาสแี ดง หมายถงึ สถานศึกษาทมี่ ีค่าเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติขนั้ พื้นฐาน (O-
NET) ปกี ารศึกษา 2560 ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 6 และคา่ เฉลย่ี ผลการทดสอบความสามารถพ้นื ฐานของผู้เรียน
ระดับชาติ (NT) ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 3 โดยรวมต่ากว่าระดบั ประเทศ

ข้ันตอนการพฒั นากระบวนการนิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM

การพัฒนาและผลที่เกิดจากการใชก้ ระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM
ของสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 กับสถานศึกษาในสงั กดั ได้ดาเนนิ การเปน็ ข้ันตอน
ตามลาดับ ดังน้ี

ข้นั ตอนท่ี 1 การวเิ คราะหข์ อ้ มลู และบรบิ ทการดาเนนิ การพฒั นาคุณภาพการจดั การศึกษา มีรายละเอียด
ดงั น้ี

1. ศกึ ษาเอกสารและวเิ คราะหข์ ้อมลู ท่ีเกย่ี วข้องกับการดาเนินการพัฒนาคณุ ภาพการจัดการศึกษาของ
สานกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ได้แก่ แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา รายงานผลการ
ดาเนนิ งานประจาปี ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาตขิ น้ั พืน้ ฐาน (O-NET) ผลการทดสอบความสามารถ
พนื้ ฐานของผู้เรียนระดับชาติ (NT) ของสถานศกึ ษาในสังกดั ในรอบ 2 ปี ท่ผี ่านมา ข้อมูลด้านการนิเทศ กากับ
ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศึกษาข้ันพื้นฐาน ของสานักงานเขตพ้นื ทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1
รายงานผลการประเมนิ คุณภาพการประกันคุณภาพภายใน การประเมนิ มาตรฐานคุณภาพภายนอก ผลการติดตาม
และประเมนิ ผลการบรหิ ารจัดการศึกษาขน้ั พืน้ ฐาน ของสานักงานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาตามยุทธศาสตรข์ องสานกั งาน
คณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพื้นฐานและเอกสารอนื่ ๆ รวมทง้ั ศกึ ษาข้อมูลพ้นื ฐานของสถานศกึ ษาในสังกัด
นาขอ้ มูลมาจัดทาเปน็ สารสนเทศ เพื่อการพัฒนากระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลท่ีมีประสทิ ธิภาพ
โดยนาค่าเฉลย่ี ของแตล่ ะสถานศึกษา จากผลการทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาติข้ันพ้นื ฐาน (O-NET)
ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 6 และผลการทดสอบความสามารถพ้ืนฐานของผู้เรียนระดับชาติ (NT) ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 3
ประจาปีการศึกษา 2560 มาเป็นเกณฑ์ในการพิจารณาและจัดกลุ่มสถานศึกษา จาก 82 โรงเรียน ออกเป็น 3 กลุ่ม
เพือ่ หาแนวทางในการพฒั นาในรอบ 1 ปี ดงั นี้

กลมุ่ สถานศกึ ษาสเี ขยี ว หมายถงึ สถานศึกษาทมี่ คี ่าเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ ้นั พ้นื ฐาน
(O-NET) ปกี ารศึกษา 2560 ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 6 และค่าเฉลยี่ ผลการทดสอบความสามารถพ้นื ฐานของผเู้ รยี น
ระดับชาติ (NT) ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 3 โดยรวมสงู กวา่ ระดับประเทศจานวน 28 โรงเรยี น

กลุ่มสถานศึกษาสเี หลอื ง หมายถงึ สถานศึกษาทม่ี ีคา่ เฉลี่ยผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาตขิ ้นั พื้นฐาน
(O-NET) ปกี ารศึกษา 2560 ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 6 และค่าเฉลย่ี ผลการทดสอบความสามารถพืน้ ฐานของผเู้ รียน
ระดับชาติ (NT) ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 3 โดยรวมอย่างใดอย่างหน่งึ สูงกวา่ ค่าเฉลีย่ ระดบั ประเทศ จานวน 37
โรงเรียน

คู่มือ ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 23

กลมุ่ สถานศกึ ษาสแี ดง หมายถงึ สถานศึกษาทีม่ คี ่าเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ ้นั พ้นื ฐาน (O-
NET) ปีการศึกษา 2560 ช้ันประถมศึกษาปที ่ี 6 และคา่ เฉลีย่ ผลการทดสอบความสามารถพนื้ ฐานของผู้เรียน
ระดบั ชาติ (NT) ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 3 โดยรวมตา่ กว่าระดบั ประเทศจานวน 17 โรงเรยี น

2. สมั ภาษณผ์ ู้บริหารสถานศึกษาและผเู้ กี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาของสานกั งาน
เขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ซึ่งประกอบดว้ ย ประธานสหวิทยาเขต 6 คน ผู้บริหารสถานศึกษาทม่ี ี
ผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาตขิ ้ันพื้นฐาน (O-NET) สงู กว่าระดับประเทศ จานวน 10 คน และศึกษานเิ ทศก์
สานักงานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 จานวน 6 คน เพ่ือให้ได้ข้อมูลแนวทางการพัฒนาคุณภาพ
การศึกษาและการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในสถานศกึ ษาสงั กัดสานักงานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถม
ศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1

3. ศกึ ษาดงู าน เทยี บเคียงมาตรฐานการปฏิบัติงาน เพ่ือประยุกตใ์ ช้และสรา้ งกระบวนการพฒั นาคณุ ภาพ
การจัดการศึกษา โดยไดน้ าผลการศึกษาดูงานเทียบเคียงผลการปฏิบัติงานของหนว่ ยงานทป่ี ระสบความสาเร็จ
เพ่อื นามาเปน็ แนวทางและประยกุ ต์ใช้ในการสร้างกระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมินผลการศึกษาของ
สานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 จากสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาทีม่ ผี ล
การพฒั นาคุณภาพการศึกษายอดเยี่ยม ได้แก่ สานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาจันทบุรี เขต 1 และสานักงาน
เขตพืน้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาระยอง เขต 2 จากนัน้ นาข้อมูลท่ีไดจ้ ากการศึกษาดูงานมาใช้ประกอบการจัดทากรอบ
แนวคิดและกระบวนการพัฒนาคุณภาพ การจัดการศึกษา โดยใช้กระบวนการนิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลการจดั
การศึกษาของสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ต่อไป

4. สังเคราะห์ขอ้ มลู ท่ีได้จากการศึกษาเอกสารและวิเคราะห์ข้อมลู ท่ีเก่ยี วข้อง และขอ้ มูลท่ีได้จาก
การสัมภาษณผ์ บู้ ริหารและผเู้ ก่ียวข้องกับการพฒั นาคณุ ภาพการจัดการศึกษาของสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษา
ประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 รวมท้ังข้อมูลสารสนเทศที่ได้จากไปศกึ ษาดูงานหน่วยงาน ที่มีผลการดาเนนิ งานยอดเยีย่ ม
เพื่อนาไปจัดทากรอบแนวคดิ และกระบวนการพฒั นาคณุ ภาพการจดั การศึกษา เพือ่ ยกระดับผลสมั ฤทธิ์ทางการ
เรยี นและการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาติขั้นพืน้ ฐานโดยใชก้ ระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจัด
การศึกษาของสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ตอ่ ไป

ขนั้ ตอนท่ี 2 การพฒั นากระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ของ
สานกั งานเขตพ้นื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 มีรายละเอียด ดังนี้

1. ศึกษาแนวคดิ ทฤษฎที ่ีเกี่ยวข้องกับการพฒั นาคุณภาพการจดั การศกึ ษา การนิเทศ ติดตามและประเมินผล
การจัดการศึกษาของสานักงานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 และเอกสาร งานวิจัยท่ีเกย่ี วขอ้ ง

2. ศกึ ษาแนวคดิ และวิธกี ารพัฒนารูปแบบการดาเนินงานด้านวชิ าการ การนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผล
การจดั การศึกษา เพื่อการยกระดบั คุณภาพการจดั การศึกษา และเอกสารงานวจิ ัยที่เกย่ี วข้อง

3. นากรอบแนวคิดและกระบวนการพัฒนาคุณภาพการจัดการศกึ ษาและการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
การทดสอบทางการศึกษาระดบั ชาตขิ นั้ พื้นฐาน โดยใชก้ ระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผล ของสานกั งาน
เขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ที่ไดจ้ ากการดาเนินงานในข้ันตอนที่ 1 มาเปน็ แนวทางจัดทาร่าง
กระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลการจดั การศึกษาของสานกั งานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาประถมศึกษาชลบรุ เี ขต 1
จากการศกึ ษาและวิเคราะห์องค์ประกอบ ขนั้ ตอนวธิ ีการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลการจัดการศึกษาในสถานศึกษา

คู่มอื ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 24

ทง้ั ระบบ ทาให้ได้แนวคิดการพัฒนา คุณภาพการศึกษา โดยใช้กระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมินผลแบบ
CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

4. นาร่างกระบวนการนิเทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผล แบบ CHON 1 TERM TEM ของสานักงานเขตพน้ื ท่ี
การศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ไปใหผ้ ู้เชี่ยวชาญตรวจสอบคณุ ภาพ

จากนัน้ นาขอ้ เสนอแนะท่ีไดจ้ ากผู้เชย่ี วชาญมาปรับปรงุ แก้ไขกระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมินผลแบบ
CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ใหม้ คี วามสมบรู ณ์ยิ่งขึ้นและนาไป
ให้ผูเ้ ชยี่ วชาญชุดเดิม ตรวจสอบคณุ ภาพของกระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ของ
สานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 อีกครั้ง ซึ่งผลการวิเคราะห์ความสอดคล้องของความคดิ เหน็
ผ้เู ช่ยี วชาญ (IOC) มีค่าเท่ากับ 1.00 สรปุ ไดว้ ่า สามารถนากระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1
TERM TEM น้ไี ปใช้พฒั นาคุณภาพการจดั การศึกษาของสานักงานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 เพ่ือ
ยกระดับคุณภาพการศึกษาและผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนของนักเรียนในสงั กัด

5. จดั ประชุมสนทนากลุ่มผเู้ ชี่ยวชาญ (Focus group) เพื่อตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นไปได้
ของกระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นทกี่ ารศกึ ษา
ประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 ก่อนนาไปใช้ในปีการศึกษา 2561

จากนน้ั นาข้อเสนอแนะที่ได้จากการสนทนากลมุ่ ผูเ้ ชี่ยวชาญมาปรบั ปรุงแก้ไขให้มีความสมบรู ณ์ย่งิ ข้ึน
ทาให้กระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM มีความเหมาะสม และเป็นไปได้
ตามรายละเอยี ด ดังน้ี

CHON 1 เปน็ แนวคดิ การดาเนนิ งานเพื่อนาไปส่ผู ลสาเร็จของการพัฒนาคุณภาพการจดั การศึกษา
ประกอบด้วย การตรวจสอบและวเิ คราะห์ข้อมลู พ้ืนฐาน (Checking: C) การวเิ คราะห์ความเส่ยี งในภาพรวม
ของการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา (Holistic Risk: H) ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติขัน้ พ้ืนฐาน
(O-NET: O) และผลการทดสอบความสามารถพ้นื ฐานของผเู้ รียนระดับชาติ (NT: N) และกาหนดระยะเวลาในการ
พัฒนาคุณภาพการศกึ ษาภายใน 1 ปี (1 Year : 1)

TERM เปน็ กระบวนการพัฒนาครแู ละการนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ของ
สานกั งานเขตพนื้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 เพื่อให้เกิดผลสาเร็จท้ังในระดับสถานศึกษาและสานักงาน
เขตพื้นทีก่ ารประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 ประกอบด้วยการฝึกอบรม (Training: T) การสร้างพลังอานาจ
(Empowering: E) การสนับสนุนส่งเสริมและการสะท้อนข้อมลู (Reinforcing & Reflecting: R) และการเปน็
พเี่ ลี้ยงและผูช้ ้แี นะ (Mentoring & Coaching: M)

TEM เป็นกระบวนการดาเนินงานนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของ
สานกั งานเขตพน้ื ท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1 เพ่ือใหเ้ กดิ ผลสาเรจ็ ทั้งในระดับสถานศึกษาและระดับ
สานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ประกอบด้วย การทดสอบ (Testing: T) การประเมินผล
(Evaluating: E) และการติดตามตรวจสอบ (Monitoring: M) ภายใต้วงจรการดาเนินงานคุณภาพ PDCA (Plan, Do,
Check, Act) ซง่ึ สามารถนาเสนอเป็นแผนภาพ ดงั นี้

คมู่ ือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 25

ขน้ั ตอนที่ 3 การนากระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานกั งาน
เขตพ้นื ทีก่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ไปใช้ในสถานศกึ ษา 82 แห่ง มรี ายละเอียดดงั น้ี

1. จัดทาแผนพฒั นาคุณภาพการศึกษา จัดทาโครงการ ปฏิทินการนเิ ทศ ตดิ ตาม และประเมินผลสถานศกึ ษา
ในสงั กัด

2. แต่งต้ังคณะกรรมการนิเทศ ติดตาม และประเมินผล ชุดทีม TERM จานวน 6 คณะ ประกอบด้วย
ผู้อานวยการสานักงานเขตพื้นทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 รองผู้อานวยการสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา
ประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ประธานสหวิทยาเขต ศึกษานิเทศก์ เป็นผดู้ าเนนิ การขับเคลอื่ นตามข้ันตอนของ
กระบวนการพฒั นา

3. แต่งตง้ั คณะกรรมการนิเทศ ตดิ ตามและประเมินผล ชุดทีม TEM เพ่ือจัดหาและจัดทาเครื่องมือประกอบ
การนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผล ประกอบด้วย ผู้อานวยการสานกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี
เขต 1 รองผ้อู านวยการสานักงานเขตพื้นท่กี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ศกึ ษานิเทศก์ และชมรมเครือข่าย
คลงั สมอง เปน็ ผ้ดู าเนนิ การขับเคล่ือนตามขนั้ ตอนของกระบวนการพัฒนา

4. จัดประชมุ ชีแ้ จงรายละเอียดในการดาเนนิ งานตามกระบวนการนิเทศ ติดตามและประเมินผล แบบ CHON1
TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ให้คณะกรรมการและผู้ท่ีเกย่ี วข้องทราบ
เพ่ือใหเ้ กิดความรแู้ ละความเข้าใจตรงกนั ในการนากระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM
TEM ไปใชก้ บั สถานศึกษา

5. แจง้ ปฏทิ ินการขับเคล่ือนกระบวนการนเิ ทศ ตดิ ตามและประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของ
สานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1 ให้สถานศกึ ษาทราบ

6. จัดทาเคร่อื งมือเพ่ือเกบ็ ข้อมูลพนื้ ฐานของสถานศึกษา พัฒนาโดยคณะศกึ ษานเิ ทศก์ สานกั งานเขตพื้นท่ี
การศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

6.1 จัดทาแบบติดตามการเตรียมความพร้อมก่อนเปิดภาคเรียนของสถานศึกษาภาคเรยี นที่ 1
และภาคเรยี นที่ 2

6.2 จดั เตรยี มเคร่ืองมือท่ีใช้ในการดาเนนิ งานตามกระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผล แบบ CHON1
TERM TEM ของสานักงานเขตพนื้ ที่การศกึ ษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 โดยใชเ้ คร่อื งมือมาตรฐานของสานักงาน
คณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งเป็นเครือ่ งมอื ที่ใช้ในการประเมินนักเรียนตาม
มาตรฐานและตัวช้ีวัดของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 ดงั นี้

1) แบบทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาติขั้นพื้นฐาน (Pre-O-NET) สาหรบั ทดสอบและวัด
พืน้ ฐานความรู้ของนักเรียนชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 6 ซึ่งทาการทดสอบ จานวน 2 ครงั้ (เดือนธันวาคม และมกราคม)

2) แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรยี นด้วยข้อสอบมาตรฐานกลาง (LAS)
ของสานักงานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

3) แบบนิเทศ ติดตามการเตรียมความพร้อมก่อนเปดิ ภาคเรียนท่ี 1 และภาคเรยี นที่ 2 ประจา
ปีการศกึ ษา 2561

7. ดาเนนิ การนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM ในสถานศกึ ษา สังกดั สานกั งาน
เขตพ้ืนทกี่ ารศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ตามปฏิทินดาเนนิ งาน

คมู่ อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 26
ขน้ั ตอนที่ 4 สรุปและรายงานผลการพฒั นาคุณภาพการจดั การศกึ ษาโดยใชก้ ระบวนการนิเทศ ตดิ ตามและ
ประเมินผลแบบ CHON1 TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 รายละเอียด ดังนี้
1. เกบ็ ข้อมูลภาพความสาเรจ็ จากผลการใชก้ ระบวนการนิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผล แบบ CHON1
TERM TEM ของสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ได้แก่ ผลการทดสอบทางการศึกษา
ระดับชาติขั้นพนื้ ฐาน (O-NET) ชนั้ ป.6 ปกี ารศึกษา 2561 และผลการแข่งขันความสามารถของนกั เรียน
ปีการศกึ ษา 2561
2. สรปุ ผลการพัฒนาคณุ ภาพการศกึ ษาโดยใชก้ ระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผล แบบ CHON1
TERM TEM ของสานักงานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1 ในรูปตารางประกอบความเรยี ง
3. จดั ทารายงานผลการพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาโดยใช้กระบวนการนิเทศ ตดิ ตามและประเมินผลแบบ
CHON1 TERM TEM ของสานกั งานเขตพนื้ ที่การศึกษาประถมศกึ ษาชลบุรี เขต 1

แผนภาพที่ 2 แสดงกระบวนการดาเนินงานนิเทศ ติดตามและประเมนิ ผลแบบ CHON1 TERM TEM
ของสานกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

ค่มู อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 27

ผลทค่ี าดวา่ จะไดร้ บั

ผลทค่ี าดวา่ จะไดร้ ับจากการพัฒนาคุณภาพการศึกษาด้วยกระบวนการนเิ ทศ ติดตามและประเมนิ ผล
แบบ CHON1 TERM TEM ของสานกั งานเขตพน้ื ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1 ตลอดปกี ารศึกษา 2561
มดี งั นี้

1. มจี านวนสถานศกึ ษากล่มุ สีเขยี วในปกี ารศึกษา 2561 เพมิ่ ขน้ึ จากปีการศึกษา 2560
2. ผลสัมฤทธผิ์ ลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขัน้ พื้นฐาน (O-NET) ของนักเรียนชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 6
จานวน 4 กลุ่มสาระการเรยี นรู้ (ภาษาไทย คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตรแ์ ละภาษาองั กฤษ) ปกี ารศึกษา 2561
มคี า่ เฉล่ยี สูงกว่าค่าเฉลีย่ ระดบั ประเทศในภาพรวมทุกกล่มุ สาระการเรยี นรู้ ร้อยละ 3
3. ผลการทดสอบความสามารถพื้นฐานของผู้เรียนระดบั ชาติ (National Test: NT) ของนักเรียนชั้น
ประถมศึกษาปที ่ี 3 ปีการศึกษา 2561 ใน 3 ด้าน คือ ความสามารถด้านภาษา (Literacy) ด้านคานวณ (Numeracy)
และด้านเหตุผล (Reasoning Abilities) ปีการศกึ ษา 2651 มีค่าเฉล่ียสงู กวา่ ระดับประเทศ ร้อยละ 3

คมู่ ือ ก.ต.ป.น. รปู แบบ INSPIRES Model 28

บรรณานุกรม

จุฑามาส นาคปฐม. (2559). การบริหารการศกึ ษาตามหลกั ธรรมาภิบาลของผู้บรหิ ารโรงเรียนเทศบาล
อินทปัญญาวดั ใหญอ่ นิ ทาราม เทศบาลเมืองชลบรุ ี. งานนพิ นธศ์ ึกษาศาสตร์มหาบัณฑติ , สาขาวิชาการ
บรหิ ารการศกึ ษา, มหาวิทยาลยั บรู พา.

สถาบนั พัฒนาครู คณาจารยแ์ ละบคุ ลากรทางการศึกษา. (2555). แผนยุทธศาสตร์การพฒั นาครู คณาจารยแ์ ละ
บุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2555-2557. นครปฐม : สานกั งานปลดั กระทรวง,
กระทรวงศึกษาธิการ.

สานักติดตามและประเมินผลการจดั การศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน (2561). คมู่ อื การดาเนนิ งานคณะกรรมการติดตาม
ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของเขตพ้นื ท่ี การศึกษา (ก.ต.ป.น.). กรงุ เทพมหานคร :
สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน.

สทุ ธนู ศรีไสย.์ (2545). หลกั การนิเทศการศกึ ษา. พมิ พ์คร้ังท่ี 3. กรุงเทพฯ: คณะครุศาสตร์,
จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.

สภุ าภรณ กิตตริ ชั ดานนท์. (2558). การพัฒนารูปแบบการนเิ ทศการจดั การเรียนการสอนในสถานศึกษาระดบั
การศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน. วทิ ยานิพนธ์ กศ.ด., มหาวทิ ยาลยั นเรศวร, พษิ ณุโลก.

สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพ้ืนฐาน. (2552). บันทกึ ไว้ในแผน่ ดิน บทสรปุ การนเิ ทศตนเอง.
กรงุ เทพมหานคร: โรงพมิ พ์องค์การรบั ส่งสนิ ค้าและพสั ดุภณั ฑ.์

Sergiovanni, Thomas J. and Starratt, Robert J. (1983). Supervision: human perspectives. New
York: McGraw- Hill.

คมู่ อื ก.ต.ป.น. รูปแบบ INSPIRES Model 29

คณะทางาน
จดั ทาคมู่ อื การบรหิ ารจดั การและพฒั นาคณุ ภาพการศกึ ษาโดยใช้
คณะกรรมการตดิ ตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนเิ ทศการศกึ ษาของเขตพ้ืนที่การศึกษา

(ก.ต.ป.น.) เปน็ ฐาน ตามรปู แบบ INSPIRES Model
ของสานักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1

ทปี่ รกึ ษา

คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผล และนิเทศการศกึ ษาของเขตพืน้ ท่ีการศึกษา (ก.ต.ป.น.)
คณะอนุกรรมการติดตาม ตรวจสอบ ประเมนิ ผลการจัดการศึกษา (อ.ก.ต.ป.น.)
ผทู้ รงคณุ วุฒขิ องสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1
ประธานสหวทิ ยาเขตในสงั กดั สานกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบรุ ี เขต 1
ผู้อานวยการกลมุ่ ในสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1

คณะทางาน

นายเต็ม เสอื อว่ ม ผอู้ านวยการสานกั งานเขตพืน้ ท่ีการศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

นายอุดม มตั โน รองผู้อานวยการสานักงานเขตพน้ื ท่ีการศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1

ดร.นิอร ศรสี ุนทร รองผูอ้ านวยการสานกั งานเขตพนื้ ที่การศกึ ษาประถมศกึ ษาชลบรุ ี เขต 1

นายไกรวฒุ ิ ฤทธาภรณ์ ผู้อานวยการกลุม่ นิเทศ ติดตาม และประเมนิ ผลการจัดการศกึ ษา

ดร.ประภาศรี พทิ อนวอน ศกึ ษานิเทศกช์ านาญการพเิ ศษ สพป.ชลบุรี เขต 1

นายพทิ ักษ์ แพทย์ผล ศกึ ษานเิ ทศก์ชานาญการพเิ ศษ สพป.ชลบรุ ี เขต 1

ดร.สายสรุ ยี ์พร เวหะชาติ ศึกษานเิ ทศกช์ านาญการพิเศษ สพป.ชลบุรี เขต 1

ดร.พลธาวนิ วชั รทรธารงค์ ผอู้ านวยการโรงเรยี นวอนนภาศัพท์

ดร.สมพศิ ไช้เฮ็ง ผอู้ านวยการโรงเรยี นบา้ นท่าจาม

ดร.พรนิพา ปรีหะจินดา ผู้อานวยการโรงเรยี นนาป่ามโนรถ

นางสาวนิตยาภรณ์ อยกู่ ลดั ผู้อานวยการโรงเรยี นวัดหนองชันจนั ทนาราม

นางสาวรตั นอาภา อตั โตหิ ศึกษานิเทศกช์ านาญการพิเศษ สพป.ชลบรุ ี เขต 1

นางสาวสจุ ริยา ขมสนิท ศึกษานิเทศกช์ านาญการพเิ ศษ สพป.ชลบรุ ี เขต 1

นางสาวลกั ษมกี านต์ เที่ยงพิมล ศึกษานเิ ทศก์ชานาญการ สพป.ชลบุรี เขต 1

พิมพแ์ ละรปู เล่ม ดร.ประภาศรี พิทอนวอน
ศึกษานิเทศก์ชานาญการพิเศษ สานกั งานเขตพืน้ ที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1

ออกแบบปก นายสมหมาย ดีเรอื งศรี
ครโู รงเรียนบ้านหนองเสือช้าง สานกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษาประถมศึกษาชลบุรี เขต 1