คู่มือธนาคารขยะรีไซเคิล

พลาสตกิ

พลาสตกิ เป็นวสั ดทุ ่สี งั เคราะห์มาจาก
ผลิตภัณฑป์ โิ ตรเลยี มหรอื นำ้ มนั ดิบ
มหี ลายประเภทและนำมาใช้ผลิตสินคา้ มากมาย
ท่เี ราใช้ในชีวติ ประจำวัน ทัง้ ทมี่ ขี นาดเลก็
อยา่ งฝาจกุ นำ้ ปลา ไปจนถึงขนาดใหญ่

อยา่ งทอ่ เอสลอน

พลาสติก
เปน็ ขยะย่อยสลายยากมาก

มีอายยุ นื ยาวจนเป็นอมตะ
การรไี ซเคิลจงึ เปน็ การจดั การ
ขยะพลาสติกทเ่ี หมาะสมทส่ี ดุ

50
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทพลาสตกิ

ชนิดสนิ คา้ ราคา/หนว่ ย

ขวดน้ำ PET ใสในเครือ”เป๊ปซี่” 11.30.-
(เปป๊ ซ,ี่ มิรินด้า, อควาเวส)

No.1 ขวดน้ำ PET ใส 10.30.-
No.2 ขวดนำ้ PET (สี) No.3 3.20.-
ขวดน้ำ PET ใส (สกรีน) 2.00.-

ขวดนำ้ ขาว-ขุ่น (HDPE) 11.00.-
ถงั นำ้ ขาว-ขุ่น20ลิตร (HDPE) 5.00.-

พลาสติกรวมส ี 8.00.-
พลาสติกจกุ นำ้ ปลา 0.50.-

พลาสติกแผน่ ป้ายอะคริลคิ 5.00.-

51
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทพลาสติก ราคา/หนว่ ย

ชนดิ สินค้า 1.30.-
1.00.-
ถงุ พลาสติกใหญ่ PE 0.70.-
ถุงพลาสติกใหญ่ HDPE 2.00.-
ถุงดาํ ใหญ่ (ไมเ่ ปยี ก) 1.20.-
แผ่นฟวิ เจอรบ์ อร์ด (สี) 10.00.-
แผน่ ฟิวเจอร์บอร์ด (ดาํ ) 2.00.-
ทอ่ เอสลอ่ น PVC สีฟ้า/เหลอื งทอ่ เอสลอ่ น 5.00.-
PVC สีเทา 4.00.-
เปลือกสาย PVC ใหญ่ (ดํา) 2.00.-
เปลอื กสาย PVC เลก็ (ดาํ )
เปลือกสาย PVC รวมส ี

52
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทพลาสตกิ

ชนดิ สนิ คา้ ราคา/หนว่ ย

ขวดนำ้ PET สีในเครือ”เปป๊ ซี่” 4.20.-
(เซเว่นอัพ,เมาเท่นดิว)

พลาสตกิ ขวดนำ้ เกลอื 11.50.-
(ตัดจุก/ไมต่ ัดจกุ ) 6.50.-
พลาสติกกรอบจม (ช้นิ ใหญ่) 0.50.-

สายรัด PET (สีเขียวใส) 2.00.-
สายรัด PP. ลอยนำ้ (รวมส)ี 1.50.-
พลาสติกแผน่ VCD 11.00.-
พลาสตกิ แผน่ DVD 4.50.-

ขวด PVC ใส/ส ี 0.40.-

53
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทพลาสตกิ

ชนิดสนิ ค้า ราคา/หนว่ ย

เศษถุงปุ๋ย(ไมเ่ ปียก,สะอาด) 1.00.-
PP.TD10, 20 2.00.-
(กงึ่ จมกงึ่ ลอยน้ำ)
รองเทา้ ยาง PVC 2.50.-
รองเท้าบทู๊ PVC 9.50.-
ถงุ หหู ้วิ เซเว่นสะอาด 6.00.-
(เปื้อนไมซ่ ื้อ)
ไฟหน้า,ไฟทา้ ยรถยนต์ (P.C) 2.00.-
สายยางออ่ น 2.50.-
สายยางแขง็ 1.50.-
สายยางเขียว 1.00.-
พลาสตกิ PS ใส กล่อง CD 1.00.-
โฟม (สะอาด) 3.00.-

ราคาอ้างองิ วันท่ี 15 กุมภาพันธ์ 2560 บริษทั วงษพ์ าณิชย์ จำกัด

54
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

โลหะและอโลหะ

โลหะและอโลหะมีหลากหลายชนิด
ระยะเวลาในการยอ่ ยสลาย
ประมาณ 80-100 ปี

การนำโลหะและอโลหะมารไี ซเคิล
จะช่วยลดการใชว้ ัตถุดิบร้อยละ 9

และชว่ ยลดการปล่อยมลพิษ
สู่ส่ิงแวดลอ้ ม

55
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทโลหะและอโลหะ

ชนิดสนิ คา้ ราคา/หนว่ ย

เหล็กใบมดี (รถเกรท) 11.30.-
เหล็กหนาซอยสัน้ ๆ 7.00.-
(ความยาวไมเ่ กิน 80 ซม.)
เหลก็ หนาไม่ซอย 2.50.-
เหล็กยอ่ ยซอยสน้ั ๆ 5.50.-
(ความยาวไมเ่ กนิ 50 ซม.)
เหลก็ ยอ่ ยไมซ่ อย 1.90.-
No.1 เหล็กหลอ่ ช้นิ เล็ก 7.20.-
No.2 เหลก็ หลอ่ ชนิ้ ใหญ่นน.ไม่เกนิ 50 กก. 6.90.-
No.3 เหลก็ หลอ่ ชิ้นใหญน่ น. 6.30.-
เกนิ 500-1,500 กก
No.4 เหลก็ หลอ่ เครื่องติดขอ้ เหวีย่ ง 6.60.-
เหล็กเส้น 1 นวิ้ 6.50.-
(ความยาว 1.20 เมตรขน้ึ ไป)
กระป๋อง 4.00.-

56
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทโลหะและอโลหะ

ชนดิ สินค้า ราคา/หนว่ ย

เหลก็ โช๊คอัพ 3.90.-
ลวดสลงิ (มดั มา) 4.80.-
ลวดสลงิ (ยุง่ ๆ/ไม่มัดมา) 4.00.-
เหล็กตะปู 5.50.-
เหลก็ บางซอยส้ันๆ 5.50.-
(ความยาวไม่เกนิ 50 ซม.)
เหล็กบางไม่ซอย 1.40.-
เหล็กรถเกง๋ , ปิคอพั ทง้ั คัน 2.90.-
เหลก็ เสน้ ย่งุ ๆ 4.00.-
เหล็กขกี้ ลึง 2.50.-
สงั กะสที อ่ แอร์หนาใหม ่ 3.70.-
เหล็กเส้น 6 หนุ 6.30.-
(ความยาว 2.50 เมตรขึน้ ไป)
สงั กะสี 3.50.-

57
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

อะลมู ิเนียม

นำมาจากแรบ่ อกไซดใ์ นปา่ เขตรอ้ น ซ่งึ ต้องทำลายพ้ืนทปี่ า่ ขนาดใหญ่
ทำให้สภาพแวดล้อมเสียสมดุล รวมทั้งในกระบวนการผลิตอะลูมิเนียมยัง
ทำให้เกิดก๊าซฟลูออรีนที่ก่อมลพิษ การรีไซเคิลอะลูมิเนียมจึงช่วยรักษา
ส่ิงแวดล้อมได้มาก อะลูมิเนียมท่ีนำไปขายได้ เช่น กะละมังซักผ้า ขันน้ำ
กระป๋องเบียร์ กระป๋องน้ำอัดลมหรือท่ีมักเรียกกันว่ากระป๋องแคนซ่ึงนิยม
กันมากในปัจจบุ ัน ฯลฯ

58
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทโลหะและอโลหะ

ชนิดสินคา้ ราคา/หนว่ ย

อะลูมิเนียมกระป๋องโค้ก 34.00.-

อะลมู เิ นยี มหนาท่ัวไป 36.00.-
อะลูมิเนียมเครือ่ ง, ฝาสบู , 39.00.-
หอ้ งเกยี ร,์ เสอื้ สบู

อะลูมิเนยี มลูกสบู ใหญ่ 36.00.-
อะลูมเิ นียมหมอ้ นำ้ 21.00.-

อะลูมิเนยี มล้อแม็กซ ์ 46.00.-
อะลูมเิ นียมกระทะไฟฟ้า 23.00.-

อะลมู เิ นียมกน้ กระทะไฟฟ้า 23.00.-
อะลมู เิ นียมกระทะผดั 23.00.-

อะลูมิเนยี มผา้ เบรค 23.00.-
อะลมู ิเนยี มไฟไหม้ 2.00.-

อะลมู เิ นียมอลั ลอย 19.00.-

59
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทโลหะและอโลหะ

ชนดิ สินคา้ ราคา/หน่วย

อะลูมเิ นียมไฟ 0.50.-

อะลมู ิเนยี มบางสะอาด 35.00.-
อะลมู ิเนยี มเส้น 47.00.-

อะลมู เิ นียมฉากขอบใหม่ 40.50.-
อะลมู เิ นียมแผน่ เพจ 41.00.-

อะลูมิเนยี มฝาจุกแกะ 27.00.-
อะลมู เิ นียมฝาจุกไม่แกะ 9.00.-

อะลูมิเนียมจับ๊ 16.00.-

60
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทโลหะและอโลหะ

ชนิดสนิ ค้า ราคา/หน่วย

อะลมู เิ นียมม่ลู ่ี 19.00.-

อะลมู เิ นียมมุ้งลวด 14.00.-
ขีก้ ลึงทองเหลอื ง 45.00.-
ขี้กลึงอะลมู ิเนียม 3.00.-

หม้อนำ้ ไสท้ องแดง 1 – 3 ชิ้น 85.00.-
หม้อน้ำไสท้ องแดง 4 ชน้ิ ข้นึ ไป 74.00.-

No.1 ทองแดงเสน้ ใหญ่ ปอกสวย 170.00.-
No.2 ทองแดงเสน้ ใหญ่ 151.00.-

No.3 ทองแดงใหญ่ 147.00.-
No.4 ทองแดงเส้นเลก็ 145.00.-

No.5 ทองแดงเส้นเลก็ (เคลอื บขาว) 135.00.-

61
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทโลหะและอโลหะ

ชนดิ สนิ ค้า ราคา/หน่วย

ทองเหลืองหนา 112.00.-
ทองเหลืองบาง 102.00.-
ทองเหลอื งหมอ้ น้ำ 99.00.-
No.304 สแตนเลส 25.00.-
No.202 สแตนเลส 6.00.-
สแตนเลส (ปลอม) 2.00.-
ตะกัว่ อ่อน 47.00.-
ตะก่ัวแข็ง 40.00.-
ตะกวั่ สงั กะส ี 14.00.-
No.1 แบตเตอรี่ขาว 33.50.-
No.2 แบตเตอรีส่ ่อื สาร 32.50.-
No.3 แบตเตอรดี่ ำ 27.85.-
No.4 แบตเตอรี่มอไซค ์ 27.50.-
No.5 แบตเตอร่เี ล็ก (ของจีน) 5.00.-

62
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ธนาคาร
ขยะรไี ซเคลิ

จะดีกว่าไหมถ้าเราทุกคนจะช่วยกัน
คัดแยกขยะรีไซเคิลและแทนท่ีแต่ละคน
แต่ละบ้านจะขายขยะกันเอง เราร่วมกัน

จดั ตงั้ “ธนาคารขยะรไี ซเคลิ ” ทเี่ ปน็ ตวั กลาง

การดำเนนิ การนีแ้ ทน

64
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

หลกั การของธนาคารขยะรีไซเคิล

คอื การสง่ เสรมิ การคดั แยกขยะมลู ฝอยโดยเรม่ิ ตน้ ทเ่ี ยาวชนและชมุ ชน
และใช้โรงเรียนเป็นสถานที่ทำการธนาคาร ดำเนินการโดยให้นักเรียน
สมัครเป็นสมาชิกของธนาคารขยะรีไซเคิล และนำขยะรีไซเคิลมาฝาก
เจ้าหน้าท่ีธนาคารจะทำการคัดแยกและช่ังน้ำหนักแล้วคำนวณเป็น
จำนวนเงิน จากนั้นบันทึกลงสมุดคู่ฝาก โดยใช้ราคาท่ีทางโรงเรียนประสาน
กับรา้ นรับซอื้ ของเก่าเปน็ เกณฑ์

ผลพลอยได้ คือ เยาวชนหรือนักเรียนจะมีรายได้จากการนำขยะ

มาฝากกับธนาคาร ส่วนธนาคารก็มีรายได้จากการเป็นตัวแทนขาย
ขยะรีไซเคิลให้กับร้านรับซ้ือของเก่าและสามารถนำกำไรหลังหักค่าใช้จ่าย
ในการดำเนินการไปเป็นกองทุนเพื่อการศึกษา หรือสนับสนุนกิจกรรมอื่นๆ
ในโรงเรยี นได้อกี

ฝาก ขาย
ถอน กำไร

65
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

วัตถปุ ระสงค์ของธนาคารขยะรไี ซเคลิ

1. เพื่อให้เยาวชนมีจิตสำนึกในการคัดแยกขยะ และการรักษา
สง่ิ แวดลอ้ มภายในโรงเรยี นและชุมชน
2. ช่วยลดปริมาณขยะและส่งเสริมความรู้ให้แก่เยาวชนในเร่ือง
การคัดแยกขยะทถี่ กู ต้องเหมาะสม
3. เพ่ือนำผลพลอยได้จากการต้ังธนาคารขยะมาต้ังเป็นกองทุน
สนบั สนุนการศกึ ษา หรอื กจิ กรรมอน่ื ๆ
4. เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการขยะโดยเยาวชนมีส่วนร่วมในการ
ดำเนนิ งาน
5. เพ่อื เป็นตวั อย่างท่ดี ีและเป็นตน้ แบบในการจัดการขยะของชุมชน

ขัน้ ตอนการดำเนนิ งานธนาคารขยะรีไซเคิล

รับสมคั รคณะทำงาน
คณะทำงานมีการประชมุ
การจดั เตรยี มสถานทเี่ กบ็ รวบรวมขยะ

การประชาสัมพนั ธ์
การเปดิ ธนาคารขยะรไี ซเคิล
การประเมินผลการดำเนินงาน

66
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

คณะทำงาน
ธนาคาร

รับสมัครคณะทำงานจากนักเรียนในโรงเรียน โดยมีครูท่ีปรึกษา
กิจกรรมเป็นหน่ึงในคณะทำงานด้วย ควรต้ังคณะทำงานไว้สองชุด เพ่ือ
สะดวกในการปฏิบัติงานและสามารถทำหน้าที่แทนกันได้ คณะทำงาน
ตอ้ งมกี ารประชมุ เพือ่ เตรยี มงาน เชน่ การประชาสัมพันธ์วางแผนกำหนดวนั
และสถานที่เปิดธนาคารขยะรีไซเคิล การกำหนดระยะเวลาการรับฝาก
เวลาการขายขยะรีไซเคิล ฯลฯ และการดำเนินการต่างๆ เพื่อเปิดธนาคาร
และการประเมนิ ผลการดำเนนิ งาน

68
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

หน้าท่ขี องคณะทำงาน

ผ้จู ดั การธนาคาร

มีหนา้ ท่ีรับผิดชอบการดำเนนิ งาน
ในภาพรวมของธนาคารขยะ

ครทู ป่ี รกึ ษากจิ กรรม

มีหนา้ ทีร่ บั ผิดชอบการดำเนินงานของธนาคารขยะรีไซเคลิ
การประสานรา้ นรบั ซอ้ื ของเก่าและดแู ลเกยี่ วกับการเงนิ

ของโครงการพรอ้ มทงั้ ดูแลเอกสารเบกิ จ่ายเงนิ
ซึ่งเอกสารทุกฉบบั สามารถตรวจสอบได้

69
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

สมาชิก

นำขยะรไี ซเคลิ มาฝาก

เจ้าหน้าที่คัดแยก

มีหนา้ ทค่ี ดั แยกและชง่ั น้ำหนกั
ขยะรีไซเคิลท่สี มาชิกนำมาฝาก

เครื่องชัง่

ควรบอกละเอียดได้เปน็ ขดี
เครอื่ งขนาด 10 กิโลกรัม

กำลงั เหมาะสม

70
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

เจ้าหนา้ ทจ่ี ดบันทึก

มหี นา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบการจดบันทึก
รายละเอียดเก่ียวกบั สมาชิก

ประเภทและปรมิ าณขยะรีไซเคิล
เพื่อส่งตอ่ ใหเ้ จา้ หน้าท่ีคิดเงิน

เจา้ หนา้ ทคี่ ดิ เงนิ

มีหนา้ ที่รบั ผิดชอบการคิดจำนวนเงิน
ของขยะรไี ซเคิลทสี่ มาชกิ นำมาฝาก
พรอ้ มรบั ผดิ ชอบการฝาก-ถอนเงิน

ของสมาชกิ

เจา้ หน้าที่บญั ชี

มหี น้าที่ดูแลรับผิดชอบเอกสารการเงิน
เช่น สรปุ ยอดการนำฝากของสมาชกิ
สรปุ ยอดรายรับรายจา่ ยของธนาคาร
บนั ทึกยอดคงเหลือของขยะรไี ซเคิล ฯลฯ
โดยต้องทำการบันทึกทุกวันที่เปดิ ทำการ

71
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

สถานที่เกบ็ รวบรวมวสั ดุรไี ซเคิล

ยึดหลักง่ายๆ ว่าเป็นสถานท่ีท่ีสามารถเก็บรวบรวมขยะรีไซเคิลได้
ป้องกันแดดฝนได้ ถ้ามีพ้ืนท่ีเพียงพอควรแยกประเภทขยะรีไซเคิล
อย่างชัดเจนเป็นสี่ชอ่ งทางสำหรบั กระดาษ แกว้ พลาสติก และโลหะ/
อโลหะ (ในกรณีที่ไม่มีสถานที่เก็บรวบรวม สามารถใช้วิธีการรับฝาก
ตอนเช้าและใหร้ า้ นรบั ซ้ือของเก่ามารับซือ้ ในตอนบา่ ย/ตอนเย็น)

ระบบเอกสารบัญชี

เอกสารทต่ี ้องจดั เตรยี ม ไดแ้ ก่ สมุดสมาชกิ ,
สมุดทะเบยี นคุมเจา้ หน,ี้ สมดุ สรปุ การนำฝาก,
สมดุ ทะเบยี นคมุ เจา้ หน,ี้ สมุดเงินสด, สมดุ ค่ฝู าก,

ใบนำฝาก, ใบถอนเงนิ

72
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

การเตรียม
การเปิดธนาคาร

สำรวจร้านรับซอ้ื ของเกา่

คณะทำงานสำรวจร้านรับซ้ือของเก่าท่ีมีอยู่ในชุมชน พิจารณาราคา
และประเภทของขยะรีไซเคิลท่ีรับซื้อเพื่อคัดเลือกร้าน และประสานงาน
รา้ นรบั ซอื้ ของเกา่ ให้เข้ารว่ มโครงการธนาคารขยะรไี ซเคิล

การจดั ทำใบเสนอราคา

คณะทำงานประชุมตกลงว่าจะมีการหักค่าใช้จ่ายในการดำเนินการ
เท่าไรจากราคาของรา้ นรบั ซื้อของเก่า จะเปน็ 30%, 20%, 10% หรือ 5%
ก็ได้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสม (โดยทั่วไปจะให้หักผลต่างไว้มากท่ีสุด 30%)
แล้วจัดทำใบเสนอราคาท่ีหักค่าใช้จ่ายแล้ว ซ่ึงราคาของขยะรีไซเคิลที่จะใช้
รบั ซอื้ จากสมาชิกและติดปา้ ยราคานไ้ี ว้บริการทที่ ำการธนาคาร หรอื บริเวณ
บอร์ดประชาสมั พันธโ์ รงเรยี น

74
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

กอ่ นวันเปดิ ธนาคารขยะรไี ซเคลิ คณะทำงานต้องสอบถาม
รา้ นรับซอ้ื ของเกา่ ว่ามกี ารเปลีย่ นแปลงราคาหรือไม่ (เพราะราคาของ
ขยะรไี ซเคลิ มกี ารเปลยี่ นแปลงอยู่เสมอ) เพอ่ื ทจี่ ะได้ปรบั ราคา
ขยะรไี ซเคิลและทำการประชาสมั พนั ธใ์ ห้สมาชิกทราบ
กอ่ นเปิดทำการ

ตัวอยา่ งใบเสนอราคาของรา้ นรับซ้อื ของเกา่
และราคาทหี่ กั คา่ ใชจ้ ่ายแลว้ 30%

ประเภทโลหะ ราคาหัก 30%
เหลก็ (กก.) 2.00 1.40
กระป๋องสี (กก.) 0.40 0.28
ประเภทอโลหะ
ทองแดง (กก.) 40.00 ราคาหกั 30%
กระปอ๋ งนำ้ อัดลม (กก.) 30.00 28.00
อะลูมิเนียมแข็ง (กก.) 28.00 21.00
อะลูมเิ นียมกระทะ (กก.) 18.00 19.60
อะลมู ิเนยี มฉาก (กก.) 35.00 12.60
อะลมู เิ นยี มหมอ้ นำ้ (กก.) 17.00 24.50
ทองเหลอื ง (กก.) 25.00 11.90
17.50

75
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทแก้ว ราคาหัก 30%
เบียร์ชา้ งสะอาด (ลงั ละ) 9.00 6.30
เบียร์ชา้ ง (กก.) 0.50 0.35
เบยี ร์สิงห์ (ลังละ) 3.00 2.10
เบยี ร์ไฮเนเก้น (ลังละ) 10.00 7.00
เบียร์ไฮเนเกน้ (ใบละ) 0.50 0.35
แมโ่ ขงกลม (ลงั ละ) 17.00 11.90
ขวดแมโ่ ขงกลม (ใบละ) 1.00 0.70
ขวดนำ้ ปลา (ลังละ) 14.00 9.80
ขวดน้ำปลา (ใบละ) 1.00 0.70
แกว้ แดง-ขาว (กก.) 0.50 0.35

ประเภทพลาสตกิ ราคาหัก 30%
ขวดน้ำพลาสติก (กก.) 8.00 5.60
พลาสติกรวม (กก.) 3.50 2.45
ท่อ PVC สีฟา้ (กก.) 6.00 4.20
ท่อ PVC สเี ทา (กก.) 3.00 2.10
สายยาง (กก.) 3.00 2.10

76
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ประเภทกระดาษ ราคาหัก 30%
กระดาษขาว-ดำ (กก.) 3.00 2.10
กระดาษหนังสอื พิมพ์ (กก.) 3.00 2.10
กระดาษรวม (กก.) 1.00 0.70
หนงั สือเลม่ เกา่ (กก.) 1.20 0.84
กระดาษลงั (กก.) 2.00 1.40
ประเภททว่ั ไป
แบตเตอร่ขี าว (กก.) 3.00 ราคาหกั 30%
แบตเตอรี่ดำ (กก.) 2.00 2.10
นุน่ (กก.) 2.00 1.40
1.40

ตวั อยา่ งการคำนวณการหกั ผลตา่ ง 30%

ราคากระป๋องน้ำอดั ลมกิโลกรัมละ 30 บาท ควรตงั้ ราคาเท่าไร?
ถ้าราคาของ 100 บาท ตอ้ งตง้ั ราคา = 70 บาท (กำไร 30 บาท)
ถา้ ราคาของ 30 บาท ตอ้ งต้ังราคา = 30×70
100
ดงั นัน้ ควรต้ังราคาท ่ี = 21 บาท
จงึ จะไดก้ ำไรจากการรบั ซื้อกระป๋องนำ้ อัดลม = 9 บาท

77
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

การประชาสมั พนั ธ์

คณะการทำงานควรเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจเร่ือขยะรีไซเคิล
และธนาคารขยะ เพื่อให้เกิดความร่วมมือกันในโรงเรียน โดยการประชา
สมั พนั ธก์ ารจดั บอรด์ นทิ รรศการ การเดนิ บอกในแตล่ ะหอ้ งเรยี น การแทรกใน
กจิ กรรมของแตล่ ะรายวชิ า เชน่ วชิ าสรา้ งเสรมิ ประสบการณช์ วี ติ สงิ่ แวดลอ้ ม
ศึกษา เป็นตน้ เพ่อื ให้มสี มาชิกมาสมคั รเขา้ รว่ มกจิ กรรมให้มากที่สุด
นอกจากน้ีทางโรงเรียนควรทำหนังสือแจ้งผู้ปกครองทราบถึงการ
เข้าร่วมกิจกรรม ซ่ึงเป็นวิธีท่ีจะได้รับความร่วมมือเพ่ิมข้ึน โดยเฉพาะทำให้
เกิดการคัดแยกขยะท่บี ้านก่อนนำมาฝากธนาคาร

78
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

การดำเนินการ
ในวันเปิดธนาคารขยะ

รับสมคั รสมาชิก

เร่ิมแรกจะต้องรับสมัครสมาชิกของธนาคารโดยผู้สนใจกรอก
รายละเอียดลงในใบสมัคร จากนั้นเจ้าหน้าที่ธนาคารจะให้เลขที่สมาชิก
พร้อมทั้งลงรายละเอียดในสมุดคู่ฝาก โดยธนาคารจะเป็นผู้เก็บรวบรวม
สมุดคู่ฝากไว้ที่ธนาคาร ซ่ึงสมาชิกสามารถขอดูได้ในวันที่ธนาคาร
เปิดทำการ

80
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ใบสมัครธนาคารขยะ

เลขที่ .0..0..1............
สาขา .โ..ร..ง..เ.ร..ีย..น...ส...ิ่ง.แ...ว..ด..ล...้อ..ม....................................................................
วันที่ 5.....ม..ถิ...นุ ...า.ย...น.....2..5..5..9........................................................................
ช่ือ เ..ด..็ก...ช..า.ย...ต...น้ ...ก..ล..า้....ง..อ..ก...ง.า..ม..................................................................
วันเดือนปีเกิด 1..0....ก...นั ...ย..า..ย..น.....2..5..4...9................. อายุ ............1..0............ ปี
การศึกษา โ..ร..ง..เ.ร..ยี...น...ส..ิ่ง..แ..ว..ด...ล..้อ..ม.....ช..ั้น...ป..ร..ะ..ถ..ม...ศ..ึก...ษ..า..ป..ีท...ี่..5........................
ทอี่ ยู่ .เ.ล..ข..ท...ี่..9../..9.9....ห...ม..บู่...้า..น..เ..ม..อื...ง.ใ..ห...ม..่ธ...า.น...ี..............................................
ตำบล ...............เ.ม...ือ..ง..เ.ก...่า............... อำเภอ .................เ..ม..อื..ง....................
จังหวดั .......พ...ร..ะ..น...ค..ร..ศ..ร..ีอ..ย...ุธ..ย..า...... โทรศพั ท์ .........0..8..2..-..3..4..5...-..6..7..8..9.......

...ต...้น...ก...ล..า้ ...ง..า..ม...ง.อ...ก..
(ลงชื่อสมาชิก)

.........ร..ว..ง.ข...า้ .ว....น...า..ด..ี
(เจา้ หน้าท่ี)

81
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

1 การฝาก

เม่ือสมาชกิ นำขยะรีไซเคิลมาฝากที่ธนาคารให้ดำเนนิ การดงั นี้
สมาชิกเขียนใบนำฝากตามประเภทขยะรีไซเคิลที่นำฝากแล้ว
นำใบนำฝากพรอ้ มขยะรีไซเคลิ ทน่ี ำมาส่งให้เจ้าหนา้ ที่คัดแยก

ขยะรีไซเคลิ
ใบนำฝาก

โรงเรยี น....ส..งิ่ ..แ..ว..ด...ล..อ้..ม....................................ชัน้ .ป...ร..ะ..ถ..ม...ศ..ึก...ษ..า..ป..ีท...่ี..5.......

วันท่.ี ..5....ม...ิถ..ุน...า..ย..น.....2..5..5...9.......................................................................

ชอ่ื บญั ชี..เ..ด..ก็...ช..า.ย...ต...้น...ก..ล..า้....ง..อ..ก...ง.า..ม.........................................................
เลขทีบ่ ญั ช.ี ..0..0..1.............................................................

รายการ จำนวน ราคา จำนวนเงิน (เฉพาะเจ้าหน้าท่)ี
(กก.) (บาท)

บาท สต.

กระป๋องนำ้ อดั ลม
ขวดนำ้ โพลาลสิ
กระดาษลงั

ลายเซน็ ผู้ฝาก........................ รวมเปน็ เงนิ
ชั้น........................................

82
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

2 เจ้าหน้าท่ีคัดแยกทำการคัดแยกประเภทขยะตามใบนำฝาก

แลว้ ช่ังน้ำหนักเสรจ็ แลว้ สง่ ใบนำฝากให้เจา้ หนา้ ทีจ่ ดบนั ทึก


83
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

3 เจ้าหน้าที่จดบันทึกเรียกสมาชิกเจ้าของบัญชีมาดูการช่ังน้ำหนัก

และบันทึกข้อมูลน้ำหนักของขยะรีไซเคิลลงในใบนำฝาก แล้วส่ง
ใบนำฝากให้เจ้าหนา้ ทีค่ ดิ เงิน

ขยะรไี ซเคิล
ใบนำฝาก

โรงเรียน....ส..ง่ิ ..แ..ว..ด...ล..้อ..ม....................................ช้นั .ป...ร..ะ..ถ..ม...ศ..ึก...ษ..า..ป..ที...ี่..5.......

วันท่.ี ..5....ม...ถิ ..ุน...า..ย..น.....2..5..5...9.......................................................................

ชื่อบญั ชี..เ..ด..็ก...ช..า.ย...ต...น้ ...ก..ล..้า....ง..อ..ก...ง.า..ม.........................................................
เลขทีบ่ ญั ชี...0..0..1.............................................................

รายการ จำนวน ราคา จำนวนเงิน (เฉพาะเจ้าหน้าที)่
(กก.) (บาท)

บาท สต.

กระป๋องน้ำอดั ลม 1

ขวดน้ำโพลาลสิ 1

กระดาษลัง 1

ลายเซ็นผฝู้ าก........................ รวมเปน็ เงนิ
ชน้ั ........................................

84
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

4 เจ้าหน้าที่คิดเป็นเงินคำนวณเงินจากใบนำฝาก โดยเปรียบเทียบ

ราคาจากใบเสนอราคาท่ีได้จากการหักผลต่าง 30% แล้ว ลงใน
ใบนำฝาก

ขยะรไี ซเคิล
ใบนำฝาก

โรงเรยี น....ส..ิง่ ..แ..ว..ด...ล..้อ..ม....................................ชนั้ .ป...ร..ะ..ถ..ม...ศ..กึ...ษ..า..ป..ีท...่ี..5.......

วันท่.ี ..5....ม...ิถ..ุน...า..ย..น.....2..5..5...9.......................................................................

ช่ือบญั ชี..เ..ด..็ก...ช..า.ย...ต...้น...ก..ล..า้....ง..อ..ก...ง.า..ม.........................................................
เลขทีบ่ ญั ชี...0..0..1.............................................................

รายการ จำนวน ราคา จำนวนเงนิ (เฉพาะเจ้าหนา้ ที่)
(กก.) (บาท)

บาท สต.

กระปอ๋ งนำ้ อดั ลม 1 21 21 00

ขวดน้ำโพลาลิส 1 5.60 5 60

กระดาษลงั 1 1.40 1 40

ลายเซ็นผู้ฝาก.เ.ด.ก็..ช.า.ย.ต..น้..ก.ล..้า..ง.อ.ก..ง.า.ม. รวมเป็นเงนิ 28 00 รวงข้าว
ช้ัน...ป....5..................................

85
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

5 เจ้าหน้าที่บัญชีทำการลงบันทึกข้อมูลในสมุดคู่ฝาก เพื่อเก็บเป็น

หลักฐานการฝาก-ถอนของสมาชกิ

สมดุ คฝู่ าก

โรงเรียน..........ส...ิ่ง.แ...ว..ด..ล...้อ..ม...........เลขบัญชี.......0..0..1.......

ชอ่ื บัญชี
Account Name
...........เ.ด...็ก..ช..า..ย..ต...้น...ก...ล..า้ ......ง..อ..ก..ง..า..ม............

วัน/เดอื น/ปี ถอน ฝาก คงเหลือ เจา้ หน้าที่
D/M/Y WITH DEPO BALANCE ผรู้ ับผิดชอบ
DRAW SIT STAFF ID.
5 มถิ นุ ายน 2559 28.00 28.00
13 มถิ ุนายน - 35.00 63.00 รวงขา้ ว
2559 - รวงขา้ ว
13 มถิ ุนายน - 53.00
2559 10.00 รวงข้าว

86
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

6 ผู้จัดการธนาคารตรวจสอบความถูกต้องของใบนำฝาก (ช่ือ-

สกุลเลขที่สมาชิก ราคาต่อหน่วยของขยะรีไซเคิล การคำนวณ
จำนวนเงนิ ในแตล่ ะชอ่ ง และจำนวนเงนิ ยอดรวมทง้ั หมด) และให้
สมาชิกตรวจดูความถูกต้องแล้วทำการลงลายมือชื่อผู้นำฝาก
ของสมาชกิ รบั รองความถูกต้อง

87
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

การถอน

หากสมาชิกตอ้ งการถอนเงิน จะสามารถถอนไดก้ ต็ อ่ เมอื่ ธนาคารขยะ
รไี ซเคลิ เปดิ ทำการครง้ั ตอ่ ไป และสมาชกิ ตอ้ งนำขยะรไี ซเคลิ มาฝากในวนั นนั้
ดว้ ย จงึ จะสามารถถอนเงินได้

ขยะรีไซเคิล
ใบถอนเงนิ

โรงเรียน....ส..ง่ิ ..แ..ว..ด...ล..้อ..ม....................................ชนั้ .ป...ร..ะ..ถ..ม...ศ..ึก...ษ..า..ป..ีท...่ี..5.......

วนั ท่ี...1..3....ม..ถิ...นุ ...า.ย...น.....2..5..5..9......................................................................

ชอ่ื บัญช.ี .เ..ด..็ก...ช..า.ย...ต...้น...ก..ล..า้....ง..อ..ก...ง.า..ม.........................................................
เลขท่ีบัญช.ี ..0..0..1.............................................................

(ตวั อกั ษร) (ตวั เลข)
บาท สบิ บาทถว้ น 10.00

ไดร้ บั เงนิ ครบถ้วนและถกู ต้องแล้ว

......เ..ด..็ก...ช..า.ย...ต..น้...ก...ล..้า....ง..อ..ก..ง..า..ม........ .....................ร..ว.ง..ข..า้..ว.....................
ลายมอื ชอื่ เจ้าของบัญชี ลายมอื ชื่อเจา้ หน้าที่

88
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

สมดุ คู่ฝาก

โรงเรยี น..........ส...ิง่ .แ...ว..ด..ล...้อ..ม...........เลขบัญช.ี ......0..0..1.......

ชอื่ บญั ชี
Account Name
...........เ.ด...ก็ ..ช..า..ย..ต...น้...ก...ล..้า......ง..อ..ก..ง..า..ม............

วัน/เดอื น/ปี ถอน ฝาก คงเหลือ เจา้ หน้าที่
D/M/Y WITH DEPO BALANCE ผ้รู ับผดิ ชอบ
DRAW SIT STAFF ID.
5 มิถุนายน 2559 28.00 28.00
13 มิถุนายน - 35.00 63.00 รวงข้าว
2559 - รวงข้าว
13 มถิ ุนายน - 53.00
2559 10.00 รวงขา้ ว

89
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล



การดำเนินการ
หลังปิดธนาคาร

จัดทำเอกสารทะเบยี นคมุ ลูกคา้

หลังจากปิดธนาคารแล้วเจ้าหน้าท่ีจะต้องรวบรวมใบสมัครสมาชิก
มาลงในเอกสารทะเบียนคุมลูกค้า เพ่ือเก็บข้อมูลจำนวนสมาชิกท้ังหมด
ทีเ่ ข้ารว่ มกจิ กรรม

ทะเบยี นคมุ ลกู คา้
Custumer Registration

ธนาคารขยะรไี ซเคิล
Recycle Waste Bank

สำนักงาน....โ..ร..ง..เ.ร..ีย..น...ส..งิ่..แ...ว..ด..ล..้อ...ม...........................................................

เลขท่ีบญั ชี ชือ่ -สกลุ วันแรกเปิดบัญชี หมายเหตุ

001 เดก็ ชายต้นกลา้ งอกงาม 5 ม.ิ ย. 59

002 เด็กชายตน้ กล้า งอกงาม 5 มิ.ย. 59

92
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

การขายขยะใหร้ ้านรับซอื้ ของเกา่

ผู้จัดการธนาคารขยะและครูท่ีปรึกษา ประสานงานขายขยะให้ร้าน
รับซ้ือของเก่าติดต่อไว้ โดยส่วนใหญ่จะให้มารับซ้ือขยะรีไซเคิลที่ธนาคาร
ขยะในเวลาหลังเลิกเรยี นของวนั เปิดธนาคารนน้ั

สรปุ การดำเนนิ การของธนาคาร

เจ้าหน้าที่ต้องลงรายละเอียดในเอกสารสรุปการนำฝาก เอกสาร
ทะเบียนคุมเจ้าหน้ี และทำการรวบรวมรายรับ-รายจ่าย ลงในสมุดเงินสด
เพื่อสามารถตรวจสอบกำไร-ขาดทุน และควรมีการสรุปผลการดำเนินงาน
ในแต่ละเดือนและแจ้งแก่สมาชิกของธนาคาร โดยการจัดบอร์ดนิทรรศการ
ประชาสมั พนั ธ์ผลการดำเนินงาน ณ บริเวณทที่ ำการ

93
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

สรุปการนำฝาก
Deposit Report
ธนาคารขยะรไี ซเคิล
Recycle Waste Bank

สำนักงาน....โ..ร..ง..เ.ร..ีย..น...ส..่งิ..แ...ว..ด..ล..้อ...ม..... วันที่ ........5....ม...ถิ ..ุน...า..ย..น.....2..5..5...9........

เลขทบ่ี ัญชี แกว้ กระดาษ พลาสติก โลหะ/อโลหะ อน่ื ๆ จำนวนเงนิ หมายเหตุ
บาท สต.
001 - 1 1
1 - 28 00

002 - 2 - 2 - 60 00

รวม - 3 1 3 - 88 00

94
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

ทะเบยี นคมุ เจา้ หน้ี
Account Payable Registration

ธนาคารขยะรไี ซเคลิ
Recycle Waste Bank

สำนกั งาน....โ..ร..ง..เ.ร..ยี ..น...ส..ิ่ง..แ...ว..ด..ล..อ้...ม...........................................................

เลขทบี่ ัญชี ช่อื -สกุล ยอดเงนิ คงเหลอื ณ เดือน
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
001 เด็กชายต้นกล้า
งอกงาม 53
002
เดก็ ชายต้นกล้า 60
งอกงาม

95
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

สมุดเงินสด
Cash Bank
ธนาคารขยะรไี ซเคลิ
Recycle Waste Bank

วัน/เดอื น/ปี รายการ รบั จ่าย คงเหลอื
126.00 - 126.00
5 มิ.ย. 59 ขายขยะรไี ซเคิล 10.00 116.00
- 20.00 96.00
13 ม.ิ ย. 59 สมาชิกถอนเงิน (001) -

ซอ้ื กระดาษสี

96
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล

การติดตามประเมินผล

พิจารณาได้จากปริมาณขยะรีไซเคิลท่ีรวบรวมได้จากจำนวนสมาชิก
ท่ีเข้าร่วมกิจกรรม และจากกำไรในการซ้ือขาย โดยควรติดตามอย่าง
ต่อเน่ืองเพื่อเปรยี บเทยี บความเปล่ยี นแปลง รวมท้ังยังอาจดูจากจำนวนครั้ง
ทส่ี มาชกิ แตล่ ะคนเขา้ รว่ ม ซงึ่ จะบอกไดว้ า่ ธนาคารขยะชว่ ยสรา้ งใหเ้ กดิ นสิ ยั
การคัดแยกขยะท่ีบ้านไดผ้ ลหรือไม่

97
คู่ มื อ ธ น า ค า ร ข ย ะ รี ไ ซ เ คิ ล



การสนับสนนุ