การปลูกผักสวนครัว

บทท่ี 1

เพื่อให้นักเรียนมีความรู้เก่ียวกับเครื่องมือทางาน
เกษตร สามารถใชแ้ ละการดแู ลรกั ษาเคร่ืองมอื เกษตร
อย่างถูกต้องจะทาให้ทางานเกษตรได้อย่างสาเร็จ
ลุลว่ งและปลอดภัย

1.ประเภทของเครอ่ื งมอื เกษตร

เครอ่ื งมอื เกษตรแตล่ ่ะประเภทมวี ิธีใชท้ ี่แตกตา่ งกัน ซง่ึ แบ่งได้ 2
ประเภทดงั ต่อไปนี้
1.1 เครอ่ื งมือเกษตรเกย่ี วกับงานดนิ คือ เครอ่ื งมอื เกษตรท่ใี ช้
เตรยี มดนิ ในการปลูกพชื มีดังนี้

1.เสยี ม

ใชใ้ นการขุดหลมุ เตรียมเพื่อปลกู ตน้ ไม้ เหมาะ
ในการขดุ หลุมขนาดเลก็ เมอื่ ใช้แลว้ ควรลา้ ง
ทาความสะอาด เช็ดให้แหง้ แล้วทาดว้ ยน้ามัน
เพือ่ กนั สนมิ เก็บเขา้ ที่ใหเ้ รียบรอ้ ย

สอ้ มพรวน

ใช้ในการพรวนดิน เหมาะกับดินท่ีร่วนซุย เน่ืองจากส้อมพรวนไม่ใช่
อุปกรณ์เกษตรประเภทใช้งานหนัก เมื่อใช้แล้วควรล้างทาความสะอาด
เช็ดใหแ้ ห้งแลว้ ทาดว้ ยนามันกันสนมิ

พล่วั

ใช้ในการตักดิน ตักปุ๋ย หรือขุดหลุมขนาดเล็ก ๆ ไม่ลึก เมื่อใช้แล้วควร
ล้างทาความสะอาด เช็ดให้แห้งแล้วทาด้วยนามันเพื่อกันสนิม เก็บเข้าที่
ให้เรยี บรอ้ ย

คราด

ใชใ้ นการย่อยดินให้เปน็ กอ้ นเล็ก ๆ และใช้เก็บเศษหญา้ บนหน้าดิน
เมอื่ ใชแ้ ลว้ ควรลา้ งทาความสะอาด เชด็ ใหแ้ หง้ แล้วทาด้วยนามันเพื่อ
กนั สนมิ เก็บเข้าทใ่ี ห้เรยี บรอ้ ย

บัวรดนา้

ใช้ในการรดนาเหมาะกบั ต้นกลา้ หรือตน้ ไม้ท่มี ขี นาดเล็กลาตน้ ออ่ น นาท่ี
ออกจากฝักบัวจะเป็นสายขนาดเล็ก ชว่ ยใหน้ ากบั พชื ได้ทัว่ ถึงและต้นไม้
ไม่บอบชา เม่ือใช้แลว้ ล้างทาความสะอาดเก็บเศษหญา้ ออกจากบวั รดนา
เพอ่ื ไมใ่ ห้อดุ ตนั ฝักบวั เมือ่ นาไปใชร้ ดนาครงั ต่อไป

กรรไกรตัดกิง่

ใช้สาหรับตดั แต่งกง่ิ ไมข้ นาดเลก็ ตัดใบพืชทีแ่ ห้ง เปน็ โรคทงิ ตดั แต่ง
ตน้ ไม้ท่ีมใี บหนาเกนิ ไป เมื่อใชแ้ ล้วควรเชด็ ทาความสะอาดแลว้ ทาดว้ ย
นามนั เพอื่ กันสนิมและหยอดนามันสปรงิ ขากรรไกร เก็บเข้าทใี่ ห้เรยี บรอ้ ย

จอบ

จอบ ใชส้ าหรบั ขุดดนิ ถากหญ้าขดุ แปลง หรอื ใชส้ าหรับขดุ หลมุ ใหญๆ่
ก่อนใชค้ วรจะตรวจสอบวา่ จอบเขา้ ดา้ มแน่นหนาไหม หลงั จากท่ีได้มี
การใชแ้ ล้วลา้ งทาความสะอาดและก็ใชผ้ า้ เช็ดถูใหแ้ ห้ง ทานามันปอ้ งกัน
สนิมแล้วเกบ็ เขา้ ท่ีเข้าทางใหเ้ ป็นระเบียบเรียบรอ้ ย

ชอ้ นปลูก

ชอ้ นปลกู มลี ักษณะแหลมแลว้ ก็ออกจะคม ใชส้ าหรับขุดยา้ ยตน้ กล้า ขดุ
หลมุ ปลูก หรอื ใชข้ ดุ และก็ตักตน้ กลา้ เพอ่ื นาไปปลูกเอาไวภ้ ายในหลมุ ท่ี
จัดเตรียมไวก้ ารใชช้ อ้ นปลูกจะช่วยใหต้ ้นกลา้ มิได้รบั ผลกระทบกระเทอื น
ขา้ งหลงั การใชค้ วรจะลา้ งทาความสะอาด ขดั ให้แหง้ ทานามนั ป้องกัน
การเป็นสนิมแลว้ เกบ็ เขา้ ที่ใหเ้ ป็นระเบยี บ

บงุ้ กี๋

บงุ้ ก๋ี ใชส้ าหรับขนถ่ายดิน ปุย๋ หรอื เศษหญา้ เศษใบไม้ชา เม่อื
ใชแ้ ลว้ ล้างทาความสะอาดเกบ็ เข้าที่ใหเ้ รยี บร้อย

กรรไกรตดั หญา้

กรรไกรตดั หญา้ ใช้ตดั หญา้ ท่ีไมส่ ูงนัก หรือใช้ ตัดแตง่ หญา้ ให้เรยี บ
เท่ากัน เมอื่ ใช้แลว้ ควรขัดทาความสะอาดแลว้ ทาด้วยนามนั เพ่อื กนั สนมิ
เก็บเข้าท่เี ขา้ ทางให้เป็นระเบียบ

มีดถางหญา้

มดี ถางหญา้ ใช้สาหรบั ถางหญ้าท่ีขึนสงู กอ่ นใชค้ วรตรวจดูว่าดา้ มแน่นดี
ไหม ขณะใชม้ ดี ดายหญ้าตอ้ งระมัดระวงั ใหม้ ากมาย เนอ่ื งจากมีดดาย
ต้นหญา้ มีความคม เมื่อใชม้ ดี ดายตน้ หญา้ แลว้ ควรจะล้างทาความ
สะอาดโดยใชผ้ า้ ถใู ห้แหง้ ทานามนั กันสนมิ

ถงั น้า

ใชใ้ ส่นาเพื่อนาไปถา่ ยใส่บวั รดนา หรือใสน่ าเพื่อนาไปรดต้นไมข้ นาดใหญ่
วธิ ีดแู ล ควรล้างให้สะอาดและคว่าเกบ็ เขา้ ทใี่ หเ้ รยี บร้อย

สายยาง

ทเี่ ราใชร้ ดนาตน้ ไมท้ ี่โตแล้ว และมขี นาดค่อนข้างใหญ่ วิธดี ูแลคือ
ลา้ งใหส้ ะอาดแลว้ ม้วนเก็บเขา้ ท่ี ระวงั อย่าใหม้ ีสว่ นใดหักงอ