บัญชีซื้อขายสินค้า-08

หนว# ยที่ 8

กระดาษทำการชนดิ 8 ชอ. ง

หนว# ยที่ 8 กระดาษทำการชนิด 8 ช.อง

แนวคดิ

กระดาษทำการ เป,นกระดาษร.างที่กิจการมักจะจัดทำขึ้นเพื่อความสะดวกในการจัดทำงบการเงิน โดยเฉพาะกระดาษทำการที่มีช.อง
รายการปรับปรุง เช.น กระดาษทำการชนิด 8 ช.อง จะช.วยทำใหHการปรับปรุงรายการ ณ วันสิ้นงวดบัญชี ง.ายและสะดวก และส.งผลใหHยอด
คงเหลือที่จะนำไปจดั ทำงบการเงินถกู ตHองตรงกบั ความเป,นจริง

สาระการเรียนร0ู 4. การจัดทำกระดาษทำการชนดิ 8 ชอ. ง
5. ศัพทบX ญั ชี
1. ความหมายของกระดาษทำการ
2. ชนิดและรูปแบบของกระดาษทำการ
3. ประโยชนขX องกระดาษทำการ

ผลการเรยี นรท0ู ่ีคาดหวงั 5. บอกศพั ทบX ญั ชีไดH
6. มกี จิ นสิ ยั มีระเบยี บ ละเอยี ด รอบคอบ
1. บอกความหมายของกระดาษทำการไดH
2. บอกชนดิ และรปู แบบของกระดาษทำการไดH ซ่ือสตั ยX มวี นิ ยั ตรงตอ. เวลา วชิ าชพี บัญชี
3. บอกประโยชนขX องกระดาษทำการไดH และมเี จตคติที่ดตี .อ
4. จัดทำกระดาษทำการชนิด 8 ชอ. ง ของกจิ การทใี่ ชวH ิธบี ันทึก

สนิ คาH คงเหลอื แบบสน้ิ งวดและกจิ การทีใ่ ชHวิธี บันทึกสินคHา
คงเหลอื แบบต.อเนอื่ งไดH

ความหมายของกระดาษทำการ

กระดาษทำการ (Work Sheet / Working Papers)
กระดาษร'างที่กิจการจัดทำขึ้น เพื่อเป:นเครื่องมือช'วยใหBการจัดทำ
งบการเงิน เช'น งบกำไรขาดทุน งบแสดงฐานะการเงิน เป:นไปอย'างสะดวก
รวดเร็ว และถูกตBองกระดาษทำการมิไดBเป:นส'วนหนึ่งของงบการเงิน
หรือขBอบังคับทางบัญชีที่ตBองจัดทำ ดังนั้นกิจการจะจัดทำหรือไม'ก็ไดB
หากเป:นกิจการขนาดเล็กที่มีรายการคBาไม'มาก หลังจากจัดทำ งบทดลองแลBว
กิจการสามารถจัดทำงบการเงินไดBทันที นอกจากนี้ยังสามารถบันทึกรายการ
ปดO บัญชีไดB สะดวกและรวดเร็ว

ชนดิ และรปู แบบของกระดาษทำการ

กระดาษทำการมหี ลายชนดิ เช=น
1. กระดาษทำการชนดิ 6 ช=อง (Six –Column Working paper/Worksheet)
เปZนกระดาษทำการท่ียงั ไม=คำนงึ ถงึ รายการปรับปรงุ ประกอบด0วยงบทดลอง งบกำไร
ขาดทุนและงบแสดงฐานะ การเงนิ กระดาษทำการชนดิ น้ี เปZนแบบท่งี า= ยท่สี ุด เหมาะ
สำหรับกิจการท่ไี มม= รี ายการปรบั ปรงุ หรอื มนี อ0 ย เช=น กิจการใหบ0 รกิ าร

ชนิดและรูปแบบของกระดาษทำการ

2 . ก ร ะ ด า ษ ท ำ ก า ร ช น ิ ด 8 ช = อ ง ( Eight–Column Working paper/
Worksheet) กระดาษทำการชนิดนี้เหมือนกับกระดาษทำการชนิด 6 ช=อง แต=เพิ่มคอลัมนk
รายการปรับปรุงเข0าไป รวมเปZน 8 ช=อง เหมาะสำหรับกิจการที่มีรายการปรับปรุง เช=น
กิจการให0บริการ กิจการซื้อขายสินค0า (ซื้อมาขายไป) หรือกิจการผลิตที่ไม=มีรายการ
ปรบั ปรงุ

ชนิดและรูปแบบของกระดาษทำการ

3 . ก ร ะ ด า ษ ท ำ ก า ร ช น ิ ด 1 0 ช = อ ง ( Ten–Column Working paper/
Worksheet) กระดาษทำการชนิดนี้เหมือนกับกระดาษทำการชนิด 8 ช=อง แต=เพิ่มคอลัมนk
งบต0นทุนผลิตเข0าไป รวมเปZน 10 ช=อง เหมาะสำหรับกิจการผลิตสินค0า หรือกิจการบริการ
และกจิ การซือ้ ขายสนิ คา0 ที่ต0องการจดั ทำงบทดลอง หลังรายการปรับปรุง

นอกจากนี้ จำนวนคอลัมนkในกระดาษทำการจะมากหรือน0อย นอกจาก
จะขึ้นอยู=กับลักษณะของธุรกิจ ประโยชนkและวัตถุประสงคkที่ต0องการใช0กระดาษทำการแล0ว
ยังขึ้นอยู=กับรูปแบบของธุรกิจด0วย เช=น กิจการเจ0าของคนเดียว ห0างหุ0นส=วน และบริษัท
จำกดั เปนZ ต0น

ประโยชน?ของกระดาษทำการ

1. เพื่อใหทB ราบผลการดำเนินงานและฐานะทางการเงินของกจิ การ
สำหรบั รอบระยะเวลาบญั ชีหน่ึง

2. เพอ่ื ใหBการบันทกึ รายการปรับปรงุ จดั ทำงบการเงนิ การบนั ทึก
รายการปOดบัญชเี ปน: ไปอยา' งสะดวกและรวดเรว็

3. ช'วยใหกB ารคนB หาขอB ผดิ พลาด (ถBามี) ทำไดรB วดเร็ว

การจดั ทำกระดาษทำการชนิด 8 ช.อง

กระดาษทำการชนิด 8 ช=อง ในที่นี้เปZนกระดาษทำการของกิจการซื้อขายสินค0าที่มีรายการ
ปรบั ปรงุ ซ่งึ แยกเปนZ

1. กระดาษทำการชนดิ 8 ชอ= งสำหรบั กิจการที่ใชร0 ะบบบัญชสี นิ คา0 คงเหลือแบบสิน้ งวด
2. กระดาษทำการชนิด 8 ช=องสำหรับกจิ การทีใ่ ชร0 ะบบบัญชีสนิ ค0าคงเหลือแบบต=อเนอื่ ง
การจัดทำกระดาษทำการชนดิ 8 ชอ0 งสำหรบั กิจการที่ใช9ระบบบัญชีสนิ ค9าคงเหลือแบบส้ินงวด
การทำกระดาษทำการชนิด 8 ช=องสำหรับกิจการที่ใช0ระบบบัญชีสินค0าคงเหลือแบบสิ้นงวด
มขี น้ั ตอนดังนี้
1. เขียนหัวกระดาษทำการประกอบด0วย ชื่อกิจการ คำว=ากระดาษทำการ และวันที่ที่จัดทำ
กระดาษทำการ ควรระบุระยะเวลาในการจัดทำดว0 ย เชน= 3 เดอื น 6 เดือน 1 ปt (หมายเลข Œ)
2. จัดทำงบทดลองในคอลัมนkงบทดลอง (หมายเลข )

การจดั ทำกระดาษทำการชนิด 8 ชอ. ง

การจดั ทำกระดาษทำการชนิด 8 ช.อง

3. นำรายการปรับปรุงจากสมุดรายวันทั่วไป ไปบันทึกในคอลัมนkรายการปรับปรุง (หมายเลข Ž)
โดยยดึ หลักดงั นี้

- ถ0ารายการปรับปรุงในสมุดรายวันทั่วไปบันทึกด0านเดบิต ก็ให0นำมาบันทึก
ในคอลัมนkรายการปรับปรุงด0านเดบิต (กรณีไม=ปรากฏบัญชีดังกล=าวในงบทดลองให0เติมชื่อบัญชีต=อท0ายงบ
ทดลอง)

- ถ0ารายการปรับปรุงในสมุดรายวันทั่วไปบันทึกด0านเครดิต ก็ให0นำมาบันทึก
ในคอลัมนkรายการปรับปรุงด0านเครดิต (กรณีไม=ปรากฏบัญชีดังกล=าวในงบทดลองให0เติมชื่อบัญชีต=อท0ายงบ
ทดลอง)

4. รวมยอดคอลัมนkรายการปรับปรุงทั้งด0านเดบิตและเครดิต ซึ่งจะต0องเท=ากัน
ถา0 ไมเ= ทา= กนั ใหส0 อบทานอีกครงั้ หน่งึ (หมายเลข )

5. คำนวณหายอดคงเหลอื แตล= ะบญั ชี

การจัดทำกระดาษทำการชนิด 8 ชอ. ง

6. จำแนกรายการจากงบทดลอง (หลังปรับปรุงรายการ) เฉพาะบัญชีที่แสดงฐานะการเงิน คือ
หมวด 1 หมวด 2 และหมวด 3 ไปแสดงในคอลัมนkงบแสดงฐานะการเงิน (หมายเลข ) และบัญชีที่แสดงผล
การดำเนนิ งานคือ หมวด 4 และ หมวด 5 ไปแสดงในคอลมั นงk บกำไรขาดทุน (หมายเลข ‘) โดย

6.1 นำยอดคงเหลือจากบัญชีหมวด 1 (ยกเว0นสินค0าคงเหลือต0นงวด เพราะสินค0าคงเหลือ
ต0นงวดจะเปZนสินค0าที่ถูกขายไปก=อน ดังนั้นจึงเปZนส=วนหนึ่งของต0นทุนขาย) หมวด 2 และ หมวด 3 ไปแสดง
ในคอลัมนkงบแสดงฐานะการเงินโดยแสดงให0ตรงกับด0านในงบทดลอง เช=น เงินสด ให0แสดงด0านเดบิต
เจ0าหน้ีการค0า ให0แสดงดา0 นเครดติ เปZนต0น

6.2 นำยอดคงเหลือจากบัญชี หมวด 4 และหมวด 5 ไปแสดงในงบกำไรขาดทุน โดยแสดง
ให0ตรงกบั ดา0 นในงบทดลอง เชน= ขายสนิ ค0า ใหแ0 สดงด0านเครดิต ซ้อื สนิ คา0 ให0แสดงด0านเดบิต เปนZ ตน0

การจดั ทำกระดาษทำการชนดิ 8 ช.อง

6.3 ถ0าเปZนกิจการที่ใช0วิธีบันทึกสินค0าคงเหลือแบบสิ้นงวด ให0นำรายการสินค0าคงเหลือปลายงวด
ที่กิจการตรวจนับและคำนวณต0นทุนได0ไปแสดง โดยเขียนคำว=า สินค0าคงเหลือ ในช=องชื่อบัญชี และนำจำนวน
เงินไปแสดงในคอลัมนkงบกำไรขาดทุน ด0านเครดิต เพราะสินค0าคงเหลือปลายงวด เปZนสินค0าที่เหลืออยู=
ณ วันสิ้นงวดบัญชี ยังมิได0ขายออกไป จึงมีผลทำให0ต0นทุนขายลดลง และแสดงในคอลัมนkงบแสดงฐานะการเงิน
ด0านเดบิต เพราะสินค0าคงเหลือปลายงวดเปZนสินค0าที่เหลืออยู= ณ วันสิ้นงวดบัญชี จึงแสดงเปZนสินทรัพยk
(หมายเลข ’)

6.4 ถ0าเปZนกิจการที่ใช0วิธีบันทึกสินค0าคงเหลือแบบต=อเนื่อง บัญชีสินค0าคงเหลือ คือบัญชีที่แสดง
ยอดสินค0าคงเหลือ ณ วันสิ้นงวดบัญชี ซึ่งถือเปZนสินทรัพยk ดังนั้น บัญชีนี้ให0นำไปแสดงในคอลัมนkงบแสดงฐานะ
การเงนิ เหมอื นสินทรพั ยรk ายการอืน่ ๆ

การจัดทำกระดาษทำการชนิด 8 ชอ. ง

7. รวมยอดคอลัมนkงบกำไรขาดทุนและงบแสดงฐานะการเงินทั้งด0านเดบิตและเครดิต
(หมายเลข “) โดยปกติจะเกิดผลต=างในจำนวนที่เท=ากัน ถ0ามีจำนวนเท=ากันแสดงว=ากิจการไม=มีกำไร
หรือขาดทุน ซงึ่ จะมี 2 ลักษณะ ดังน้ี

การจัดทำกระดาษทำการชนิด 8 ชอ. ง

8. นำผลต=างที่ได0จากข0อ 7 ไปแสดงในคอลัมนkงบกำไรขาดทุนและคอลัมนkงบแสดงฐานการเงิน
ทางดา0 นท่ีทำใหย0 อดทง้ั สองดา0 นไดด0 ลุ (เท=ากัน) โดยมีรายละเอยี ดดงั น้ี

กรณีกำไรสุทธิ แสดงผลกำไรสุทธิ ด0านเดบิต คอลัมนkงบกำไรขาดทุน เครดิต คอลัมนkงบแสดง
ฐานะการเงิน และเขยี นคำวา= กำไรสุทธิ ในชอ= งช่อื บญั ชี (หมายเลข ”)

กรณีขาดทุนสุทธิ แสดงผลขาดทุนสุทธิ ด0านเครดิต คอลัมนkงบกำไรขาดทุน เดบิต คอลัมนkงบแสดง
ฐานะการเงนิ และเขยี นคำว=า ขาดทนุ สุทธิ ในช=องช่อื บญั ชี (หมายเลข ”)

9. รวมยอดอกี ครงั้ หนึ่ง แตล= ะคอลมั นkจะมยี อดเทา= กนั (หมายเลข •)

การจดั ทำกระดาษทำการชนดิ 8 ชอ. ง

ตัวอย&างที่ 1 ต"อไปนี้เป*นงบทดลองและรายการปรับปรุงในสมุดรายวันทั่วไปของพระรามหกคอมมารAท ณ วันที่ 31 ธันวาคม 25X1
ซึง่ เปน* วันปดL บญั ชสี ำหรบั งวด 1 ปP กิจการใชSวธิ ีบันทึกบญั ชสี ินคSาคงเหลือแบบส้นิ งวด

ข/อมูลเพิ่มเติม ณ วันที่ 31 ธันวาคม 25X1 กิจการ
ตรวจนับสินคSาคงเหลือและคำนวณตSนทุนไดS
33,820 บาท

การจัดทำกระดาษทำการชนดิ 8 ชอ. ง

ให/ทำ กระดาษทำการชนิด 8 ช"อง

การจัดทำกระดาษทำการชนดิ 8 ชอ. ง

การจัดทำกระดาษทำการชนิด 8 ชอ0 งสำหรับกิจการทใ่ี ชร9 ะบบบัญชีสินค9าคงเหลือแบบตอ0 เนื่อง
การจัดทำกระดาษทำการชนิด 8 ช=องสำหรับกิจการที่ใช0ระบบบัญชีสินค0าคงเหลือแบบต=อเนื่อง

มีขั้นตอนเหมือนกับการจัดทำกระดาษทำการชนิด 8 ช=องสำหรับกิจการที่ใช0ระบบบัญชีสินค0าคงเหลือ
แบบสิ้นงวด ต=างกันตรงที่สินค0าคงเหลือที่ปรากฏในงบทดลองจะเปZนสินค0าคงเหลือปลายงวด ดังนั้น ให0นำไป
แสดงในงบแสดงฐานะการเงิน
ตัวอย0างที่ 2 ต=อไปนี้เปZนงบทดลองและรายการปรับปรุงในสมุดรายวันทั่วไปของพระรามสี่ไอที ณ วันที่ 31

ธันวาคม 25X1 ซึ่งเปZนวันป•ดบัญชีสำหรับงวด 1 ปt กิจการใช0วิธีบันทึก บัญชีสินค0าคงเหลือ
แบบต=อเน่อื ง

การจดั ทำกระดาษทำการชนดิ 8 ชอ. ง

ใหท/ ำ กระดาษทำการชนดิ 8 ชอ" ง

การจดั ทำกระดาษทำการชนิด 8 ชอ. ง