หมากฮอส

หมากฮอส
Checkers

หมากฮอส | Checkers

สารบัญ - Table of Contents 1

ประวัติของหมากฮอส 2
3
- หมาฮอสสากล 9
- หมากฮอสไทย 9
กฎกตกิ าการเล่นหมากฮอส 12
ตัวเดนิ ของหมากฮอส
ประเภทการกนิ ของประเทศตา่ งๆ
ผู้จดั ทำ

1

ประวัติ หมากฮอส Checkers

เช่ือกันวา่ หมากฮอส ( checkers ) มีกำเนิดมาจากหมากรุก ( chess ) โดยดัดแปลงรูปแบบ และ
กติกาการเล่นให้ง่ายขน้ึ แม้แต่เดก็ กส็ ามารถเรยี นร้แู ละเลน่ เป็นไดใ้ นเวลาไม่นาน คำว่า checkers
หมายถงึ ตาหมากรุก เบี้ยจะเดินคลา้ ยการเดินของควีน ( queen ) ในหมากรกุ ยคุ แรก ๆ เหมือนเม็ด
ใน หมากรุกไทย คือเดินทแยงไปด้านหนา้ ไดค้ รัง้ ละ 1 ตา ( ถอยหลงั ไมไ่ ด้ ) เมื่อเดินไปจนสดุ กระดาน
อีก ด้านหนงึ่ จะมีการเปลยี่ นเปน็ ฮอส และสามารถเดนิ ถอยหลังได้

จากหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ทำใหท้ ราบวา่ หมากรุกมกี ำเนดิ ทางตอนเหนอื ของประเทศ
อินเดียประมาณ พ.ศ.1113 ส่วนหมากฮอสปรากฎคร้ังแรกในบันทกึ ภาษาสเปน เม่อื พ.ศ.2090 กอ่ น
จะแพรห่ ลายไปสสู่ ว่ นต่าง ๆของโลก

ในยุคกลาง ( middle age) หมากฮอส ถูกรังเกียจวา่ เป็น "หมากรกุ ของผ้หู ญงิ " หรือ chess
for lady โดยยังมหี ลกั ฐานปรากฏในภาษาปจั จุบนั ของชาตติ า่ ง ๆ เช่น Jeudes ในภาษา ฝรง่ั เศส
Damenspiel ในภาษาเยอรมนั และ Giuoco delle dame ในภาษาอิตาลี เปน็ ตน้ กตกิ า หมาก
ฮอสท้องถนิ่ แต่ละประเทศ จะมสี ่วนปลกี ย่อยตา่ งกันออกไป เช่น ในสเปนและไทย ฮอสสามารถ เดนิ
ได้ยาวเหมอื นบชิ อพ(Bishop)ของหมากรุกสากล ในอติ าลี เบ้ียตัวเดยี วจะกินฮอสไมไ่ ด้ และใน
โปแลนด์ ใช้เลน่ บนตาราง 10 x 10 ชอ่ ง มเี บ้ียฝ่ายละ 20 ตวั เปน็ ต้น

หมากฮอสสากล

เป็นหมากฮอสท่เี ปน็ ท่ียอมรับและใชแ้ ข่งขนั ทง้ั ระดับประเทศและระหวา่ งประเทศ ผู้เลน่ ทง้ั 2
ฝา่ ย จะมีเบ้ียขา้ งละ 12 ตัว ฝ่ายดำเดนิ ก่อนเม่ือเปล่ียนเป็นฮอส( Checkers King )อีกฝา่ ยหนึ่งจะ
สวมมงกฎุ ใหโ้ ดยใชเ้ บี้ยสีเดยี วกนั วางซ้อนลงไปอกี 1 ตัว ฮอสจะเดินหน้าหรือถอยหลงั ก็ไดค้ รง้ั ละ1ตา
การเลน่ หมากฮอสสากลในปจั จปุ นั ได้ถกู ค้นคว้าแง่มุมการเดินต่าง ๆ จนเกอื บหมดส้นิ ดงั นนั้ ถ้าไห้
เลอื ก เดินอย่างอสิ ระ นักเล่นท่เี กง่ สามารถเดินเสมอกกี่ ระดานก็ไดเ้ ทา่ ทตี่ ้องการเล่น ยกเว้นแตจ่ ะ
เส่ียงเดินเพ่อื เอาชนะ ในการแขง่ ขนั จงึ เต็มไปด้วยการเสมอ ตวั อยา่ งเช่นการแขง่ ขนั ชิงแชมปร์ ะหว่า

2

Anderson กับ James Wyllie ปรากฏว่าเสมกกันถึง 54 กระดาน หมากฮอสจงึ ไดช้ ื่อวา่ เป็นกีฬาแหง่
การเสมอกนั ภายหลังจงึ มีการใชก้ ตกิ า 2 กา้ วบังคับ ( 47 วิธี ) และ 3 กา้ วบังคับ ( 137 วิธี ) สำหรบั
การเปดิ หมากซง่ึ เราได้ดัดแปลงนำมาใช้ การแขง่ ขันทีส่ ำคญั ของกีฬาหมากฮอส เป็นการแข่งประเภท
ทมี ระหวา่ งประเทศ เริ่มมีคร้งั แรกปี พ.ศ. 2427 ระหวา่ งองั กฤษกบั สกอ๊ ตแลนด์ ในปี พ.ศ.2448
องั กฤษสง่ ทีมขา้ มทวปี ไปแขง่ ขันกบั สหรฐั อเมรกิ า จนถึงปัจจบุ นั น้กี ็ยังมกี ารจดั การแขง่ ขันระหวา่ ง
ประเทศอยู่ แมจ้ ะไม่กว้างขวางและได้รับนิยมเทา่ หมากรุกก็ตาม

หมากฮอสไทย

ดดั แปลงมาจากหมากฮอสสากล ความแตกตา่ งกค็ อื ฮอสสามารถเดินไดย้ าวเหมอื นบชิ อพ (
Bishop ) และลดเบี้ยเหลือฝา่ ยละ 8 ตวั การแปรรูปมีน้อยกว่า หากค้นคว้าและฝึกจนเชยี่ วชาญแลว้
จะแพ้ไม่เป็นเลย เมื่อหมากฮอสไทยพฒั นาถงึ จุดหนง่ึ แลว้ กค็ งได้ช่ือว่าเปน็ กฬี าแห่งการเสมอกัน การ
ใชก้ ติกา 3 ก้าวบังคับไมอ่ าจชว่ ยไดม้ ากนัก และดูไม่สมเหตสุ มผลสำหรบั กฬี าท่ตี อ้ งการความเป็น
อสิ ระ ในการคดิ และตัดสินใจ ดังนัน้ รปู แบบและกติกาการเล่นหมากฮอสไทย คงจะมีการ
เปลยี่ นแปลงในอนาคต เพอ่ื ให้คงเปน็ กีฬาแหง่ การสร้างสรรค์ และให้ความเพลิดเพลนิ ตอ่ ไป

3

กฎกติกาหมากฮอส

ข้อ 1 ความหมายของกฬี าหมากฮอส

“หมากฮอส” เปน็ กีฬาพ้ืนบ้านของไทย นิยมเลน่ กันโดยทวั่ ไปทกุ เพศ ทุกวัย เปน็ กีฬาทเ่ี ลน่
กนั ระหว่างผู้เลน่ 2 คน โดยการเดนิ หมากไปบนกระดานสเ่ี หลีย่ มจัตุรสั เอาชนะแกก่ ัน เม่อื ผูเ้ ลน่ ฝ่าย
แพห้ มดตาเดนิ หรอื หมดตวั เดนิ หรอื ยอมแพ้ หรอื ถูกปรับใหแ้ พ้

ข้อท่ี 2 อปุ กรณก์ ารเลน่

กระดานหมากฮอส เป็นกระดานรูปสี่เหลีย่ มรูปจัตรุ ัส มี 64 ช่อง เชน่ เดียวกบั กระดานหมาก
รุกของไทย แบง่ ด้านกว้าง ดา้ นยาว เปน็ 8 ช่อง ทาสี 2 สีสลบั กัน “ตวั หมาก” ทำด้วยไมห้ รือพลาสตกิ
รูปวงกลม เหมือนตัวเบ้ีย หมากรกุ ไทย แตข่ นาดใหญก่ วา่ มเี สน้ ผ่าศนู ยก์ ลางประมาณ 3 ซม. การแข่ง
ขนั หมากฮอสประเภท 8 ตัว จะมีหมากทัง้ หมด 16 ตัว แบง่ เป็นหมากขาวและหมากดำฝา่ ยละ 8 ตวั
การแข่งขนั ประเภทหมาก 12 ตวั (นยิ มเล่นกนั ทางภาคเหนอื โดยเฉพาะทจ่ี งั หวดั เชยี งใหม)่ มหี มาก
ทั้งหมด 24 ตัว แบง่ เปน็ หมากขาวและหมากดำฝา่ ยละ 12 ตัว

ขอ้ 3 การตงั้ หมาก

ตำแหนง่ เริม่ ต้นกอ่ นการเดินหมาก ผู้เลน่ ท้งั 2 ฝ่ายน่ังหนั หนา้ เข้าหากัน วางกระดานไวต้ รง
กลางระหว่างผู้เล่น หมากฮอสประเภทตัวหมาก 8 ตัว วางตำแหนง่ หมากอยทู่ ่ชี อ่ งตาเดินสีดำ แถว
หลงั สุด และแถวถดั ข้ึนมา แถวละ 4 ตวั หมากฮอสประเภทตวั หมาก 12 ตัว วางตำแหน่งหมากอยู่ใน
ช่องตาเดินสีดำแถวหลงั สุด และแถวถดั ขน้ึ มาอกี 2 แถวๆ ละ 4 ตวั

4

ข้อ 4 กรรมการผู้ตดั สนิ

กำหนดใหม้ ีกรรมการผูต้ ดั สิน 1 คน ตอ่ คู่แขง่ ขนั 1 คู่ ทำหนา้ ที่ต่อไปน้ี

ควบคุมการแข่งขันให้เปน็ ไปตามกฎ กติกา มารยาท หากมขี ้อขัดแย้ง ผตู้ ัดสินมหี น้าท่ี
พจิ ารณาข้อขดั แย้งนั้น พร้อมบันทกึ ผลการแข่งขันไวเ้ ปน็ หลักฐาน ก่อนการแข่งขัน เรยี กนักกฬี าเข้า
ประจำโต๊ะแข่งขันพร้อมกบั ดำเนนิ การเส่ยี งใหก้ ับนกั กีฬาทั้ง 2 ฝ่าย ผู้ใดชนะการเสี่ยงจะมสี ิทธเิ ลือก
เดนิ ก่อนหรอื หลงั ได้ ก่อนเริ่มแข่งขันกรรมการผ้ตู ัดสนิ ตอ้ งขาดวา่ ”กระดานท…ี่ คณุ …เดินก่อน” เมอ่ื
จบการแขง่ ขนั ในกระดานนั้นกรรมการตอ้ งแจ้งผลการแข่งขนั “กระดานท่…ี คณุ …ชนะ ตอ่ ไปกระดาน
ท…่ี คณุ …เดนิ ” ในระหวา่ งการแข่งขัน การจับเวลาเดนิ หมาก กรรมการผู้ตดั สินจะ เตือนเม่ือเวลาผา่ น
ไป 1 นาที 30 วนิ าที พรอ้ มกับยกปา้ ยเตือนสีเหลอื ง เมื่อเวลาผ่านไป 1 นาที 50 วนิ าที กรรมการผู้
ตดั สนิ จะเตอื นด้วยป้ายสเี หลอื งอกี ครั้ง เม่ือครบ 2 นาที กรรมการจะยกป้ายสีแดงถือวา่

“แพ้ในกระดานนัน้ แล้ว” กรรมการผ้ตู ดั สินไดต้ ดั สนิ แล้วจะอทุ รณอ์ ่ืนใดมิได้

ในกรณีหมากเดนิ วนเวียนไปมาเป็นเวลานานพอสมควรจะกำหนดให้ฝา่ ยขอใช้สทิ ธดิ ินหมาก
ต่อไปอกี 16 ครง้ั โดยนักกีฬาผรู้ ้องขอเปน็ ผนู้ บั และกรรมการผ้ตู ัดสนิ ต้องนับทวนเสมอ หากมขี ้อ
ขัดแยง้ อันใดใหอ้ ยู่ในดลุ ยพนิ ิจของกรรมการผตู้ ัดสนิ

กรณนี ักกีฬากระทำผิด กฎ กตกิ า มารยาท อยา่ งร้ายแรง เชน่ สบู บหุ รี่ เสพของมึนเมา แสดง
กริ ิยาวาจาดถู ูกเสยี ดสี ล้อเลียน ยวั่ ยุอารมณ์ หรอื ทำลายสมาธผิ รู้ ่วมแข่งขัน กรรมการผู้ตัดสินสามารถ
พิจารณาใหใ้ บแดง หรือเชิญออกจากการแข่งขนั ได้ ถอื วา่ แพเ้ กมการแขง่ ขนั นน้ั กรณีผชู้ ม หา้ มพดู
วิจารณก์ ารเดนิ หมาก อันเป็นการทำลายสมาธิผูแ้ ข่งขัน หรือสอ่ เจตนาไปในแนวทางทีจ่ ะเปน็ การส่ง
สญั ญาณ กรรมการผตู้ ดั สินสามารถเชญิ ออกนอกบริเวณการแข่งขันได้ เกีย่ วกับตวั กรรมการผู้ตดั สินใน
แต่ละคทู่ ่แี ข่งขนั ในกรณีทีม่ ีเหตผุ ลอนั ควร ประธานคณะกรรมการจดั การแขง่ ขันมีอำนาจทีจ่ ะ
เปลย่ี นตวั กรรมการได้

5

ขอ้ 5 การเดนิ หมาก

การเดนิ หมากให้ใช้วิธีจับตัววางตาย คือ ผู้เล่นสัมผสั หมากตัวใด ต้องจับตัวนั้นเดิน เปล่ยี นไป
จบั ตัวอ่ืนไม่ได้ เว้นแต่หมากตวั ทส่ี มั ผัสนัน้ ไม่มีตาเดนิ เมื่อจับหมากเดนิ และวางหมากลงท่ตี าใด แม้ยัง
ไม่ปลอ่ ยมอื กจ็ ะเปล่ยี นไปวางตาอนื่ ไมไ่ ด้ เวน้ แม้แตห่ มากตัวนน้ั ไมม่ ีตาเดนิ หรอื คแู่ ขง่ ขันเตอื นว่ามี
หมากตัวอ่นื มโี อกาสกินได้ กำหนดใหม้ ีการเสยี่ งเพ่ือหาผู้มีสทิ ธเิ ลอื กเดินหมากกอ่ น-หลงั ในกระดาน
แรก ผ้เู ส่ยี งชนะสามารถเลือกเดินกอ่ นหรอื หลงั กไ็ ด้ ตอ่ ไปใหผ้ ลดั กันเดินกอ่ นคนละ 1 กระดาน

ขณะที่ยังไมเ่ ดินหมาก หา้ มย่ืนมือเข้าไปในกระดาน หรอื ทำทา่ ชจี้ ะเดินหมากตวั ต่างๆ ใน
กระดาน หากตอ้ งการขยับตวั หมากจดั ให้ตรงตามตำแหน่ง ตอ้ งขออนุญาตก่อน โดยบอกวา่ “ขอจดั
หมาก” ถ้าผ้แู ขง่ ขนั ฝา่ ยหนง่ึ ผดิ กฎ กตกิ า มารยาท เช่น จงใจเดินข้ามตาหรอื ไม่กนิ หมากฝา่ ยตรงขา้ ม
ท้ังนเ้ี พอ่ื ผลประโยชนข์ องตนเองแตค่ แู่ ข่งขันไม่ทักทว้ งหรือเตอื น ก่อนจะเดนิ หมากขงตนเองให้ถอื ว่า
การแข่งขนั เปน็ ไปอยา่ งถูกต้องตามกฎ กติกา มารยาท แล้ว ผูเ้ ล่นที่กระทำผดิ ระเบยี บขณะเดนิ หมาก
และคู่แข่งขนั ไดท้ กั ท้วงกอ่ นทจ่ี ะเดนิ หมากของตนเอง กรรมการจะยกใบเหลอื งเตือน 2 ครั้งหากยงั ฝา่
ฝืนอกี เปน็ ครงั้ ท่ี 3 กรรมการจะยกใบแดงตดั สนิ ให้แพ้กระดานนน้ั หรอื ตลอดการแข่งขันกไ็ ด้ การ
ตัดสินของกรรมการถือเป็นทีส่ ุด จะอทุ ธรณอ์ น่ื ใดมไิ ด้

เวลาท่ีใชใ้ นการเดินหมากแตล่ ะครง้ั กำหนดใหค้ รง้ั ละ 2 นาทีเมื่อเวลาผ่านไป 1 นาที 30
วนิ าที กรรมการผตู้ ดั สินจะยกปา้ ยเหลอื งเปน็ สญั ญาณเตือนว่า เหลือเวลาคดิ ไตร่ตรองอกี 30 วนิ าที
เมือ่ เวลาผา่ นไป 1 นาที 50 วินาที กรรมการจะยกธงเหลืองเตือนเป็นคร้ังที่ 2 เม่อื ครบ 2 นาที
กรรมการจะยกธงแดงเป็นสัญญาณให้เดินหมาก ถ้าไม่เดิน จะถูกปรับแพใ้ นกระดานนั้น

ในแต่ละกระดานทแี่ ข่งขัน ผ้แู ขง่ ขันมีสิทธขิ อเวลานอกหรือเวลาพิเศษเพื่อคิดไตรต่ รอง แตล่ ะ
ฝา่ ยกระทำได้ 2 คร้ังๆ ละ 5 นาที หรอื จะขอ 10 นาที แต่ขอไดเ้ พียง 1 คร้งั เทา่ นั้น การขอเวลานอก
ผขู้ อต้องแจง้ ใหก้ รรมการผู้ตดั สินทราบล่วงหน้ากอ่ นจะถูกกรรมการยกธงแดงเตอื นให้

6

เดินหมาก ตวั หมากท่ถี ือเป็น “ฮอส” ไดแ้ กต่ วั หมากทีเ่ ดินไปถึงตาที่อยู่แถวหลังสดุ ของฝา่ ย
ตรงข้าม ให้คู่แขง่ ขนั ใช้หมากสเี ดยี วกนั อกี ตัวหนึง่ วางซอ้ นไว้ เป็นสญั ลกั ษณ์ของการเป็น “ฮอส” ซ่งึ
ตวั หมากท่เี ปน็ “ฮอส” สามารถเดนิ หนา้ หรือถอยหลังได้ตามทแยงท้งั 4 ดา้ นโดยไม่จำกดั จำนวนครัง้
ที่เดนิ และ “ฮอส” สามารถกินไดห้ ลายตอ่ ได้หลายแบบ เลอื กกินแบบใดกไ็ ด้

ข้อ 6 การกินหมาก
การกินหมาก จะเกิดข้นึ ไดเ้ มือ่ หมากของฝ่ายหน่งึ ขวางทางเดนิ หมากของอกี ฝา่ ยหนึง่ และมตี า
ว่างอยู่ในแนวเดียวกัน กับหมากท่ขี วาง ฝ่ายทีถ่ กู ขวางตอ้ ง “กิน” โดยจบั หมากของตนเองทถ่ี ูก
ขวางทางอยไู่ ปวางท่ีตาว่างนนั้ แลว้ ยกหมากทถ่ี ูกกิน ออกจากกระดาน การกินหมาก ทัง้ หมาก
ประเภท 8 ตวั และ 12 ตัว ให้กินกลบั ไปกลับมาไดห้ ลายตอ่ โดยขึน้ อย่กู บั ดลุ ยพนิ ิจของผกู้ นิ กรณีอกี
ฝ่ายหนง่ึ ถูกกนิ แตฝ่ ่ายกนิ มองไม่เหน็ หรอื เผลอเรอ ฝ่ายถกู กินจะบังคบั ใหก้ ินหรือปลอ่ ยเลยตามเลยกไ็ ด้
โดยกรรมการไมม่ ีสิทธเิ ตอื น เมื่อมโี อกาสกินหลายแบบ หลายต่อ “ฝ่ายกิน” ตอ้ งแสดงการกินที่ละตัว
ใหช้ ัดเจน จนกว่า “การกิน” จะส้ินสุดลง โดยหา้ มจับตวั หมากของผูแ้ ขง่ ขันก่อนการกินมฉิ ะน้นั จะถกู
บังคบั ให้กินได้

ข้อ7 กฎ กตกิ า วา่ ดว้ ยการแพช้ นะ
ผ้แู ขง่ ขนั ทง้ั 2 ฝ่าย จะแพ้ หรอื ชนะ กันและกนั ในแต่ละกระดานเกดิ จากกรณใี ดกรณหี น่ึง
ต่อไปนี้
• ฝ่ายแพห้ มดตัวเดนิ
• ฝา่ ยแพ้หมดตาเดนิ
• ฝ่ายแพย้ อมแพ้

7

• ถูกปรับให้แพ้ ซึ่งจะเกิดจากกรณใี ดกรณีหน่งึ ตอ่ ไปน้ี
ไม่ยอมปฎบิ ัตติ ามกฎ กตกิ า มารยาทของการแข่งขนั กรรมการเตอื นแล้วแต่ยังไม่เชอ่ื ฟงั
ไม่ยอมปฎิบตั ติ ามคำเตือนของค่แู ข่งขันอนั ถกู ต้องตามกฎ กติกา การเดหิ มากขอ้ 5
มีการจงใจเอาตวั หมากออกไปหรือเพ่ิมเข้ามา หรอื จงใจทำให้ตัวหมากเคลอื่ ท่ีตงั้
ใช้ตำรา หรอื เอกสารเกีย่ วกับวธิ เี ดินหมากฮอสมาช่วยในการคิดไตร่ตรองการเดนิ หมาก
ขออนญุ าตเขา้ หอ้ งน้ำ หรือไปทำธุรกจิ ใดๆ แล้วใช้กระดานทดลองเดนิ
มาทำการแขง่ ขนั ชา้ กว่าเวลาท่กี ำหนด 20 นาที เว้นแตค่ ู่แขง่ และคณะกรมการฯ ยนิ ยอมกฎ
กตกิ า การถูกปรับ แพ้ ข้อ (1) ถึงข้อ (6)เป็นการปรบั แพเ้ ฉพาะในกระดานทแี่ ขง่ ขัน
มาทำการแขง่ ขันช้าเกินกว่าเวลาทีก่ ำหนด 60 นาที ถกู ปรับใหแ้ พใ้ นรายการที่แขง่ ขันในวนั
นน้ั ๆ

ข้อ 8 กฎ กตกิ า วา่ ด้วยการเสมอ
ผแู้ ข่งขันทง้ั 2 ฝ่าย ผลแข่งขนั จะเสมอกนั เกดิ จากกรณีใดกรณีหนึ่ง
ต่อไปน้ี
• การแขง่ ขันยังไม่มีผลแพช้ นะ และคู่แขง่ ขนั สมยอมใหเ้ สมอกนั
• มีการเดนิ “หมากล้อเลยี น” กนั เกินกวา่ 3 ครั้ง

8

• มกี ารเดนิ “หมากวนเวยี น” ไปมา เปน็ เวลานานพอสมควรแลว้ ยงั ไมม่ ที ที ่าวา่ จะแพ้ชนะกัน
ในกรณีนี้ผแู้ ขง่ ขันฝา่ ยหนง่ึ ฝ่ายใดมสี ิทธิขอจำกดั จำนวนครั้งท่ีจะเดนิ เพอ่ื ยุติการแขง่ ขันได้ หาก
กรรมการเหน็ ชอบจะกำหนดใหฝ้ ่ายทีข่ อใชส้ ทิ ธิเดินหมากต่อไปอีก 16 ครงั้ โดยนักกฬี าผู้ร้องขอเปน็ ผู้
นบั และกรรมการเปน็ ผู้นับทวน เมอ่ื ครบ 16 ครง้ั แล้ว ปรากฏว่าสถานการณย์ ังไมเ่ ปล่ียนแปลงไปจาก
เดิม ให้ถือว่าหมากเกมนน้ั “เสมอกนั ” หากสถานการณเ์ ปลีย่ นแปลงไปใหแ้ ขง่ ขนั ต่อไปจนกว่าจะรู้ผล
แพ้ชนะ

ข้อ 9 กฎ กตกิ า ว่าด้วยการนับคะแนน

• การแข่งขันรอบแรก ซง่ึ เป็นรอบคัดเลอื ก ใหแ้ ข่งขนั ชุดละ 4 กระดาน โดยแบง่ ออกเป็นสาย
การแขง่ ขัน หรือกลุ่ม และกำหนดให้มีการนบั คะแนนได้-เสยี ดังน้ี

ชนะได้ 3 คะแนน เสมอได้ 1 คะแนน แพไ้ ด้ 0 คะแนน

เมื่อการแขง่ ขนั แตล่ ะสายส้นิ สุดลง นับคะแนนรวมเท่ากัน ให้ใช้วธิ ีนับจำนวนผลต่างกระดาน
ได้เสยี (กระดานชนะ-แพ้) หากผลตา่ งกระดานได้เสยี ยงั เท่ากนั ใหถ้ ือว่าผทู้ ่มี ีกระดานชนะมากกว่า
เป็นผชู้ นะ หากกระดานชนะเท่ากัน ใหน้ กั กฬี าแข่งขันกนั ใหม่แบบ “กระดานทอง” โดยเปล่ียนเบี้ย
เปน็ ฮอตในตาที่ 2 และ 31 สำหรบั ในกระดานท่ี 2,3,4…ฯลฯ ใหเ้ พมิ่ ฮอสฝ่ายละ 1 ตัว ในตาท่ี 3 และ
30 จนกว่าจะมีผู้ชนะ

• ในรอบแพ้คดั ออก ซ่ึงเป็นรอบที่ 2 รอบรองชนะเลิศ จนถงึ รอบชงิ ชนะเลศิ ใหแ้ ข่งขนั 6
กระดาน หากยงั เสมอกัน ให้แขง่ ตอ่ อีก 4 กระดาน โดยใช้วิธีผลดั กนั ต่อเสมอเป็นฝ่ายแพ้โดยกอ่ นการ
แข่งขัน ใหม้ กี ารเสี่ยงทายกนั ผ้ทู ่เี สี่ยงทายชนะสามารถใช้สิทธเิ ลอื กใหค้ ่แู ขง่ ขันเดนิ กอ่ นหรือตัวเอง
เดินก่อนได้ เม่อื ครบ 4 กระดานแลว้ ยงั ไมส่ ามารถชนะกนั ได้ ใหแ้ ข่งแบบ “กระดานทอง

9

ตวั เดินของหมากฮอส

เบ้ีย - (องั กฤษ: Men) เปน็ ตวั เดนิ เรมิ่ แรกทเ่ี ดนิ ได้ทลี ะชอ่ งเทา่ น้นั

ฮอส - (องั กฤษ: Kings) เม่อื เบย้ี เดนิ จนสดุ กระดานของฝ่ายตรงขา้ มเบ้ียตวั นัน้ จะเปน็ ฮอสสา
มารถเดินได้จนสุดกระดานแตบ่ างประเทศเดินไดท้ ัง้ ขา้ งหนา้ และหลงั ไดท้ ีละช่อง

การกินสองตอ่ - ถ้ากินไปหนง่ึ ตวั แล้วในแถวนน้ั ยังมหี มากซึ่งด้านหลังไปหน่งึ ชอ่ งต้องไม่มี
หมากหรอื ขอบกระดาน ถ้าตัวนั้นเปน็ ฮอส

ประเภท

ประเภทเบีย้ กนิ ได้แคข่ า้ งหน้าและพอเป็นฮอสจะเดนิ ไดท้ ้งั ข้างหนา้ และหลงั ไดจ้ นสุดกระดาน

ชื่อหมากฮอส คนละกี่ ตารางหมาก ใครเดนิ คาอธบิ ายเพ่มิ เตมิ
ตัว ฮอส ก่อน

หมากฮอสมาเลเซยี / หมากฮอส 30 12x12 ไมแ่ น่นอน

สงิ คโปร์

หมากฮอสตุรกี 16 8x8 ขาว การจดั หมากเหมอื นหมากรุกสากลแตแ่ คไ่ ปขา้ งหนา้ อกี 1 ช่องการเดินก็ไมเ่ หมอื นกบั
หมากฮอสทว่ั ไป

หมากฮอสพมา่ 12 8x8 ขาว

หมากฮอตเชก็ 12 8x8 ขาว

10

ประเภทเบี้ยกินข้างหนา้ และหลงั ไดพ้ อเปน็ ฮอสจะเดินได้ทั้งข้างหน้าและหลงั ไดจ้ นสดุ กระดาน

ชื่อหมาก คนละกตี่ วั ตารางหมากฮอส ใครเดนิ ก่อน คาอธิบายเพิม่ เตมิ
ฮอส

หมาก 8x8 ขาว
ฮอสรสั เซยี 12

หมาก 10x10 ขาว
ฮอสสากล 20

หมากฮอ 8x8 ขาว
สบราซลิ 12

หมากฮอส 12x12 ขาว
แคนาดา 30

11

ประเภทเบยี้ กินไดแ้ คข่ า้ งหนา้ เท่าน้ันพอเปน็ ฮอสเดนิ ไดท้ ง้ั ขา้ งหน้าและหลังไดแ้ ตเ่ ดนิ ได้แค่ 1 ชอ่ ง

ช่ือหมากฮอส คนละกต่ี วั ตารางหมากฮอส ใครเดินก่อน คาอธบิ ายเพ่มิ เตมิ

หมากฮอสองั กฤษ 12 8x8 ดา เป็นหมากฮอสทค่ี นส่วนใหญเ่ ขา้ ใจผิดคิดวา่ เป็นหมากฮอสสากล

หมากฮอสอิตาลี 12 8x8 ขาว

12

ผ้จู ัดทำ E-Book

1. ด.ช. คณพร โพธ์ิกระจา่ ง เลขท่ี 4 ม. 3/10

2. ด.ช. ชิษณุพงศ์ คล้ายบุญแยม้ เลขท่ี 6 ม. 3/10

3. ด.ช. นโรดม สวนสขุ เลขที่ 10

4. (หัวหนา้ กลุ่ม) ด.ช. อภิวฒั น์ พกิ ลุ ทอง เลขที่ 19 ม. 3/10

5. ด.ช. ณัฐนนท์ ทอ่ นจันทร์ เลขท่ี 7 ม. 3/10

6. ด.ช. ดลภัทร บุญมานะ เลขที่ 8 ม. 3/10

กระดานหมากฮอส หรือ Checkers Board

อา่ นจบแล้วคงรู้แล้ววา่
หมากฮอส หรือ Checkers (เช็คเกอร์ส) คอื อะไร