เล่มแผนปฏิบัติการด้านผู้สูงอายุ ระยะที่ 3 (

แผนปฏิบัติกำรยอ่ ยท่ี ๒ ยกระดับคณุ ภำพชวี ติ ผสู้ งู อำยุทกุ มติ ิอยำ่ งทั่วถงึ และเปน็ ธรรม ในชว่ ง

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ

 พฒั นาตน้ แบบการจัดการทอ่ี ยอู่ าศัยในชมุ ชน
ทส่ี อดคล้องกบั ความตอ้ งการของผสู้ ูงอายุที่ไม่มี
บตุ รหรอื ไม่มคี รอบครัว

 จดั โควตาพิเศษให้ครอบครัวทีม่ ผี ู้สูงอายุ
พกั อยดู่ ว้ ยใหไ้ ดร้ บั สทิ ธพิ เิ ศษโดยพจิ ารณาให้ได้
เข้าพักในที่อยู่อาศยั ที่รัฐเป็นผู้ดาเนินการเป็น
ลาดบั ตน้

 สง่ เสรมิ ให้ภาคเอกชนหรอื วิสาหกจิ เพื่อสงั คม
จัดบริการเสริมเพื่อช่วยครอบครัวในการดแู ล
ผ้สู งู อายุเป็นชว่ งเวลา เชน่ บรกิ ารดแู ล
ชว่ งกลางวัน โรงแรม/ทพี่ ักช่ัวคราวสาหรับ
ผ้สู งู อายุ

 สง่ เสริมใหภ้ าคเอกชนมีการสร้างท่พี กั อาศยั
ท่ีรองรับการอยู่ร่วมกนั ของครอบครัวที่มีสมาชิก
หลากหลายรนุ่ วัย

๕ ปแี รก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตัวชี้วดั ขอ้ มูล ค่ำเป้ำหมำย หนว่ ยงำนรับผิดชอบ
พื้นฐำน ๕ ปแี รก หลกั รว่ ม

ปี ๒๕๖๖-๗๐

แผนปฏบิ ตั ิการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๐

แผนปฏบิ ัตกิ ำรยอ่ ยท่ี ๒ ยกระดับคณุ ภำพชวี ิตผู้สูงอำยทุ ุกมิตอิ ยำ่ งท่ัวถึงและเปน็ ธรรม ในช่วง

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ
๔. ยกระดับคุณภำพชีวติ ผสู้ ูงอำยุ
 ปรับปรงุ บา้ นทีม่ ผี สู้ ูงอายใุ ห้มีสภาพแวดลอ้ ม ๓๔. ร้อย
ดำ้ นสภำพแวดล้อม ที่เหมาะสมกับคนทุกวัย มกี ารปร
๔.๑ สง่ เสริมการปรับสภาพท่ีอยอู่ าศยั ปลอดภยั
 สง่ เสรมิ ชา่ งชุมชนหรอื วิสาหกิจเพอ่ื สงั คมเพอื่
ของผสู้ ูงอายุท้ังภายในบ้านและนอก ปรบั ปรงุ บา้ น
บ้าน
 มแี หลง่ ทุน เชน่ สถาบนั การเงินหรือกองทุน
๔.๒ ส่งเสริมการจดั การสภาพแวดลอ้ ม ให้กยู้ ืมในอตั ราดอกเบ้ยี ต่า เพื่อปรบั ปรุงสภาพ
สง่ิ อานวยความสะดวก และบรกิ าร ที่พกั อาศัย
สาธารณะทเ่ี อ้อื ต่อคนทกุ วยั ใหเ้ หมาะ
กบั บรบิ ทของสังคมเมืองและชนบท  สถาบนั การศึกษาจัดอบรมในลักษณะของ
ความร่วมรับผดิ ชอบตอ่ สังคมเพื่อพฒั นาศกั ยภาพ
ชา่ งชมุ ชนหรอื วสิ าหกิจเพ่ือสงั คม

 ให้ทกุ ตาบลมกี ารปรับปรุงบ้านต้นแบบและ ๓๕. ร้อย
มพี นื้ ท่สี าธารณะ/อาคารสาธารณะตน้ แบบ ส่ิงอานว
ท่มี ีสภาพแวดลอ้ มเอ้อื ต่อคนทกุ วยั ทางเดนิ
ตอ่ ไปนี้
 ให้ที่ทาการของรัฐและของทอ้ งถิ่นทุกท่,ี กลางจังห
ทกุ แห่งมกี ารปรับปรุงสภาพแวดล้อมและตดิ ต้งั อาเภอ/เ
สง่ิ อานวยความสะดวกทีเ่ อ้ือต่อคนทกุ วยั , ห้างสร
สวนสาธ
 ส่งเสริมให้ภาคเอกชนจัดสภาพแวดลอ้ มใน สถานขี น
อาคารและการบรกิ ารใหส้ ะดวกและปลอดภัย รถไฟ, ร
สาหรับคนทุกวัย และตลา

 จดั ใหม้ ีพน้ื ที่สาธารณะ (สวน/ลานกีฬา) อาคาร
สาธารณะท่อี อกแบบเพ่อื คนทกุ วัยหรือจดั ใหม้ ี
เทคโนโลยชี ่วยเหลือแกผ่ ู้สูงอายุ

๕ ปแี รก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตวั ช้วี ดั ข้อมลู ค่ำเปำ้ หมำย หนว่ ยงำนรับผดิ ชอบ
พ้นื ฐำน ๕ ปแี รก หลกั ร่วม

ปี ๒๕๖๖-๗๐

ยละของผสู้ งู อายทุ ่ไี ดร้ บั หรอื - ร้อยละ ๓๐ - พม. - วสิ าหกจิ เพ่อื
รบั ปรงุ บา้ นให้เหมาะสมและ
ย - อปท. สงั คม

- อว.

ยละของสถานทส่ี าธารณะท่มี ี - แต่ละสถานท่ี - พม. - วสิ าหกจิ เพอ่ื
วยความสะดวกทีใ่ ช้ได้จรงิ ได้แก่ ไมต่ า่ กวา่ - อปท. สังคม
บันได และห้องสุขา ในสถานท่ี ร้อยละ ๖๐ - อว.
(โรงพยาบาลรฐั /เอกชน, ศาลา - กทม.
หวัด/กทม./เมอื งพัทยา, ทวี่ า่ การ - คค.
เขต, อปท. (อบจ./เทศบาล/อบต.)
รรพสินคา้ /ศนู ย์การค้า,
ธารณะ, ศนู ยเ์ รียนรูใ้ นชมุ ชน,
นสง่ ผู้โดยสาร, สนามบิน, สถานี
รถไฟฟา้ (BTS, MRT), ศาสนสถาน
าดสด)

แผนปฏบิ ตั ิการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๑

แผนปฏิบตั กิ ำรยอ่ ยท่ี ๒ ยกระดับคณุ ภำพชีวิตผู้สงู อำยุทุกมิตอิ ยำ่ งทว่ั ถงึ และเปน็ ธรรม ในชว่ ง

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ

 พัฒนาต้นแบบการบรหิ ารจัดการบ้านกลางใน
ชมุ ชนสาหรับผู้สงู อายทุ อี่ ยู่ตามลาพังไม่มีผดู้ ูแลใน
ชุมชนเมอื งและชุมชนชนบท

๔.๓ สร้างความเป็นธรรมในการเขา้ ถึง  มที างเลอื กดา้ นทอ่ี ยู่อาศัยในราคาทเ่ี หมาะสม ๓๖. ร้อย

ทอี่ ยอู่ าศยั วัสดุอปุ กรณ์ และสิง่ อานวย และสอดคล้องกับความต้องการของผูส้ ูงอายุ สภาพแว
ความสะดวกใหแ้ ก่ผ้สู ูงอายุ สาหรบั ผ
แต่ละกล่มุ

 สง่ เสริมธรุ กิจอุตสาหกรรมด้านการผลติ วัสดุ

อปุ กรณ์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมเพอ่ื อานวย

ความสะดวกแก่ผสู้ งู อายุโดยใชว้ ัสดุในพน้ื ถิน่

รวมทงั้ มกี ารกากบั มาตรฐานและราคาให้

เหมาะสมเพอื่ ให้ผสู้ ูงอายสุ ามารถเข้าถึงได้

๔.๔ สร้างระบบทางสัญจรและการคมนาคม  ปรับปรุงทางเดินเท้าและทางขา้ มท่ีปลอดภยั ๓๗. ร้อย
ทางบกทเี่ อื้อตอ่ คนทุกวัย ระบบทา
ในทุกชุมชน ทางอาก

 มปี ้ายรถประจาทาง/สถานีขนส่งผโู้ ดยสาร/

รถยนตร์ บั จา้ งสาธารณะ (แท็กซ)่ี /รถโดยสาร

ประจาทาง/รถไฟ/รถไฟฟา้ ทผ่ี ูส้ ูงอายุใช้ได้อยา่ ง

สะดวกและปลอดภยั

 ปรบั ปรุงตัวยานพาหนะใหผ้ ้สู ูงอายุสามารถ

ใช้ไดอ้ ย่างสะดวกและปลอดภยั

 มีระบบการเชือ่ มตอ่ บริการสาธารณะตา่ งๆ

ในระยะไม่ไกลและสะดวกกับผู้สงู อายุ

๕ ปแี รก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตวั ช้วี ดั ข้อมูล คำ่ เป้ำหมำย หนว่ ยงำนรับผิดชอบ
พนื้ ฐำน ๕ ปแี รก หลกั รว่ ม

ปี ๒๕๖๖-๗๐

ยละของผสู้ ูงอายทุ ีอ่ าศัยในบ้านท่มี ี รอ้ ยละ รอ้ ยละ ๑๐
วดลอ้ มท่ีเหมาะสมและปลอดภยั ๓.๔
ผสู้ งู อายุ (๒๕๕๙)๔

ยละของผู้สูงอายทุ ี่พงึ พอใจกบั - รอ้ ยละ ๖๐ - พม. - อปท./กทม./
างสัญจรและการคมนาคมทางบก - คค. เมอื งพัทยา
กาศ ทางรางและทางนา้ - ภาคเอกชน

แผนปฏบิ ัตกิ ารดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๒

แผนปฏิบัตกิ ำรยอ่ ยที่ ๓ ปฏิรูปและบรู ณำกำรระบบบริหำรเพ่ือรองรบั สงั คมสูงวยั อยำ่ งมคี ณุ ภำ

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ

๑. แปลงแผนปฏบิ ตั ิกำรดำ้ นผู้สูงอำยุ  ปฏบิ ัตติ ามมาตรการและแนวปฏบิ ตั ิ ๓๘. รอ้ ย

สู่กำรปฏบิ ตั แิ ละผลกั ดันให้ทุกภำค ท่กี าหนดในแผน แผนปฏิบ

ส่วนขับเคลอ่ื นแผนอยำ่ งมีบรู ณำกำร  จัดทาแผนปฏบิ ตั กิ ารด้านผูส้ งู อายใุ นระดับ และสมั ฤ
ต้งั แตร่ ะดบั ชำตสิ รู่ ะดับท้องถ่นิ
ท้องถน่ิ ท่สี อดรบั กบั แผนปฏิบัตกิ ารด้านผู้สงู อายุ

ระยะที่ ๓ และปฏิบตั ิตามแผน

 บรู ณาการการดาเนนิ งานตามแผนปฏบิ ตั ิการ

ด้านผู้สงู อายุในส่วนกลาง ส่วนภมู ภิ าค และสว่ น

ทอ้ งถ่ินผา่ นกลไกคณะกรรมการผสู้ งู อายุ

แหง่ ชาติ (กผส.) คณะกรรมการส่งเสริมการจดั

สวัสดกิ ารสังคมจังหวัด (ก.ส.จ.) และ

คณะกรรมการพฒั นาคุณภาพชวี ิตระดับอาเภอ

(พชอ.)

ำพ ในชว่ ง ๕ ปแี รก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตวั ช้ีวดั ข้อมูล ค่ำเป้ำหมำย หนว่ ยงำนรบั ผดิ ชอบ
พ้ืนฐำน ๕ ปแี รก หลกั รว่ ม
ยละของโครงการที่สอดคลอ้ งกบั
บัติการด้านผู้สูงอายุ ระยะที่ ๓ ปี ๒๕๖๖-๗๐ - กผส. - ก.ศ.
ฤทธิ์ผลตามเปา้ หมายของโครงการ - พม. - พณ.
ร้อยละ ๖๐ - ก.ส.จ. - กรอ.
- พชอ. - กอช.
- มท. - สปสช.
- ยธ. - สภา
- อปท./กทม./ หอการคา้
เมอื งพทั ยำ แหง่ ประเทศไทย
- สธ. - ประชารฐั เพอ่ื
- วธ. สังคม
- สถำบนั - ศพอส.
กำรศึกษำใน - รพ.สต.
ท้องถ่ิน/ภมู ภิ ำค - กองทุน
ยตุ ิธรรม
- ภาคประชา
สังคมในทกุ
ระดับ
- องคก์ รศาสนา
- ภาคเอกชน

แผนปฏบิ ัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๓

แผนปฏบิ ตั ิกำรยอ่ ยท่ี ๓ ปฏริ ูปและบูรณำกำรระบบบรหิ ำรเพ่ือรองรับสงั คมสูงวยั อยำ่ งมคี ณุ ภำ

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ

๒. ติดตำมและประเมินผลนโยบำยและ  มกี ารตดิ ตามความก้าวหนา้ การดาเนนิ การ ๓๙. มีกา
แผนปฏิบตั ิกำรด้ำนผู้สงู อำยใุ นแต่ละ ประจาปตี ามแผนปฏบิ ตั กิ ารด้านผ้สู งู อายุ แผนฯ/ป
ระดับ ระยะท่ี ๓ ในทกุ ระดับ ระยะที่ ๓

 มีการตดิ ตามและประเมินผลการดาเนินงาน

ตามแผนปฏิบตั กิ ารด้านผูส้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ อย่าง

น้อยทกุ ๕ ปี

 ประเมนิ สัมฤทธ์ิผลของนโยบายดา้ นผ้สู ูงอายุ

ของรัฐบาลเป็นระยะๆ

๓. ปฏริ ปู ระบบกฎหมำยเพ่อื รองรบั  มีการปรบั ปรุง/แก้ไขเพม่ิ เติม กฎหมายและ ดูตวั ชวี้ ัด
กำรดำเนนิ งำนของทกุ ภำคสว่ น กฎตา่ งๆ ท่ีเกยี่ วขอ้ งใหเ้ อือ้ ต่อการรองรบั สงั คม
ในกำรรองรับสังคมสงู วยั เชงิ รกุ สงู วยั และพฒั นาคุณภาพชวี ติ ผสู้ งู อายุ เชน่
- พระราชบญั ญัติผู้สูงอายแุ ห่งชาติ พ.ศ.๒๕๔๖
ควรปรับเพิม่ กลไกในการจดั สวสั ดกิ ารใหแ้ ก่
ผสู้ ูงอายุ นยิ ามผสู้ ูงอายุ กาหนดหนว่ ยงานหลกั
ทร่ี บั ผิดชอบในระดบั กระทรวงและมีผลบังคบั ใช้
และควรกาหนดบทลงโทษหากไมป่ ฏิบตั ติ าม
รวมท้ังเพม่ิ บทบาทและองค์ประกอบของ กผส.
และระเบยี บกองทุนผู้สูงอายุ
- พระราชบัญญตั ิกาหนดแผนและขน้ั ตอนการ
กระจายอานาจให้แก่องคก์ รปกครองสว่ น
ท้องถนิ่ พ.ศ.๒๕๔๒ ควรปรบั แกภ้ ารกิจของ
อปท. ใหค้ รอบคลุมงานด้านผู้สงู อายุ คณุ ภาพ
ชวี ิตประชากร และการกากับดแู ลงานดา้ น
ผสู้ ูงอายุ

ำพ ในชว่ ง ๕ ปแี รก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ขอ้ มลู ค่ำเป้ำหมำย หนว่ ยงำนรับผดิ ชอบ
พื้นฐำน ๕ ปแี รก
ตวั ช้ีวดั หลัก รว่ ม
- ปี ๒๕๖๖-๗๐
ารประเมินผลการดาเนนิ งานตาม - กผส. - ศธ.
ปรบั ปรงุ แผนปฏบิ ัติการดา้ นผูส้ ูงอายุ มกี ารประเมนิ ผล - พม. - รง.
๓ ภายในปี ๒๕๗๐ - มท. - ดศ.
- สธ. - กค.
- อว. - อปท./กทม./
- สศช. เมืองพทั ยา
- พชอ.

ดที่ ๕๓ (ตัวชี้วดั รวม)

แผนปฏิบัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๔

แผนปฏิบัติกำรยอ่ ยท่ี ๓ ปฏริ ปู และบรู ณำกำรระบบบริหำรเพื่อรองรับสังคมสูงวยั อยำ่ งมีคุณภำ

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ

- พระราชบัญญตั สิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๕๐
ควรปรบั แก้ไขบทบญั ญัติด้านสทิ ธิในสุขภาพให้
เป็นรูปธรรม
- ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ ควรแก้ไข
ให้ผ้สู ูงอายทุ ี่มสี ตสิ มั ปชัญญะครบถว้ นสามารถ
กาหนดหรอื มอบหมายล่วงหนา้ ให้บคุ คลใด
บคุ คลหน่ึงเป็นผ้ดู ูแลหรอื ตัดสนิ ใจแทนตนได้
รวมทัง้ อาจมตี ัวแทนพิเศษสาหรบั ผู้สงู อายุท่ีอยู่
ภายใต้การดูแลเพื่อทาหนา้ ท่ีควบคุมผูพ้ ิทักษ์
ผสู้ งู อายุ เช่น หนว่ ยงานรฐั กานัน ผใู้ หญ่บ้าน
ชุมชน เป็นตน้
- ปรบั แก้กฎหมาย/ระเบยี บปฏิบตั /ิ ขอ้ บงั คับ
ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั การจ้างงานผู้สงู อายุ
- ปรับแก้กฎหมาย/ระเบยี บปฏบิ ัติ/ข้อบงั คับที่
เก่ียวขอ้ งกบั ระบบบาเหนจ็ บานาญใหเ้ ชอ่ื มโยง
กับสทิ ธิประโยชน์และครอบคลุมประชากร
ทุกคน

ำพ ในชว่ ง ๕ ปีแรก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตัวชี้วดั ข้อมูล ค่ำเปำ้ หมำย หน่วยงำนรับผดิ ชอบ
พ้นื ฐำน ๕ ปแี รก หลัก ร่วม

ปี ๒๕๖๖-๗๐

แผนปฏิบัตกิ ารดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๕

แผนปฏิบัติกำรย่อยท่ี ๓ ปฏิรูปและบรู ณำกำรระบบบรหิ ำรเพ่อื รองรับสงั คมสูงวยั อย่ำงมคี ณุ ภำ

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ

๔. วำงระบบกำลงั คนดำ้ นผสู้ งู อำยุ  จดั ทาแผนกาลังคนเพ่ือรองรบั สังคมสูงวัย ๔๐. มีกา
ท้ังในเชงิ ปริมำณและเชงิ คุณภำพ ทง้ั ในมติ สิ ขุ ภาพ สงั คม เศรษฐกจิ ด้านผู้สูง
ในระดบั ชำตแิ ละระดบั พ้นื ที่ สภาพแวดล้อม และเทคโนโลยแี ละนวัตกรรม
โดยมีคณะกรรมการผู้สูงอายแุ ห่งชาติดแู ลกากบั ๔๑. อัตร
ใหม้ ีการดาเนินการตามมาตรการน้ี ตอ่ ประช

 มกี ารพัฒนาศกั ยภาพกาลังคนดา้ นผู้สูงอายุ ๔๒. มีห
อย่างต่อเนอ่ื ง ในสาขาว
ผสู้ งู อาย

๕. เพ่ิมขีดควำมสำมำรถในกำรพฒั นำ  มหี ลกั สตู รการพฒั นาผู้นาการเปลย่ี นแปลง ๔๓. รอ้ ย
และกำรจดั กำรงำนดำ้ นผู้สงู อำยขุ อง (Change Agents) ในระดบั ทอ้ งถ่ิน เน้นกลมุ่ การบรหิ
องค์กรชุมชน/ทอ้ งถิ่น และผนู้ ำชมุ ชน ผนู้ าท่ีได้รับการยอมรบั จากสมาชิกในชมุ ชน เช่น

ครู แพทย์ พระสงฆ์ และผ้สู ูงอายุ

 มีการคดั เลือกท้องถ่นิ ดเี ดน่ ด้านการจัดการ

งานด้านผูส้ ูงอายุ

๒๕ กาลงั คนดา้ นผู้สงู อายุ หมายถงึ กาลงั คนดา้ นวชิ าชีพและก่งึ วชิ าชพี (เช่น แพทย์ดา้ นผูส้ ูงอายุ พยาบาลด้านผสู้ งู อ
เป็นตน้ ) และอาสาสมัคร

ำพ ในช่วง ๕ ปแี รก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ขอ้ มูล ค่ำเปำ้ หมำย หนว่ ยงำนรับผิดชอบ
พ้ืนฐำน ๕ ปแี รก
ตวั ชวี้ ดั หลัก ร่วม
- ปี ๒๕๖๖-๗๐
ารกาหนดแผนกาลังคน มีแผนกาลงั คน - สธ. - ดศ.
งอายุอยา่ งเปน็ รูปธรรม ภายในปี ๒๕๗๐ - พม. - รง.
- ก.พ./ก.พ.ร. - สปสช.
ราส่วนของกาลังคนด้านผู้สูงอายุ๒๕ - มฐี านขอ้ มลู - มท. - สสส.
ชากรสงู อายุ กาลังคนด้าน - ศธ. - รพ.สต.
ผสู้ ูงอายุ ภายในปี - อปท./กทม./ - ศพอส.
เมอื งพัทยำ - องคก์ รศาสนา
๒๕๗๐ - อว.

หลกั สตู รอบรมหรอื ผลิตบณั ฑิต - เพม่ิ ขึ้นอย่าง
วชิ าตา่ งๆ ทีเ่ กยี่ วขอ้ งกับงานด้าน - ตอ่ เนอ่ื ง
ยุ
มฐี านข้อมูลของ - กผส. - พอช.
ยละของทอ้ งถ่ินทเ่ี ป็นตน้ แบบใน ทอ้ งถน่ิ ตน้ แบบ - พม. - องคก์ ร
หารจัดการงานด้านผู้สงู อายุ - อว. ศาสนา
- ชมรมผ้สู งู อำยุ - โรงเรียน/
- อปท./กทม./ สถาบนั การศึกษา
เมืองพทั ยำ - องค์กร
สาธารณประโยชน์
ในพนื้ ที่
- สถาบัน
การคา้
- สาขาสมาคม
สภาผูส้ ูงอายแุ หง่
ประเทศไทย
ประจาจังหวัด
- พชอ.

อายุ สถาปนิก นักสังคมสงเคราะห์ ผู้จัดการการเรียนรใู้ นชมุ ชน นวัตกรด้านผสู้ ูงอายุ ผดู้ ูแลท่ีไดร้ บั การอบรม

แผนปฏิบตั กิ ารดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๖

แผนปฏบิ ตั ิกำรย่อยท่ี ๓ ปฏริ ปู และบรู ณำกำรระบบบรหิ ำรเพือ่ รองรบั สงั คมสูงวยั อยำ่ งมีคุณภำ

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ

๖. พัฒนำระบบกำรพิทักษแ์ ละคุ้มครอง  จัดตงั้ คณะกรรมการคุม้ ครองและพทิ ักษ์สิทธิ ๔๔. ร้อย
สิทธิผู้สูงอำยุ โดยเฉพำะกลมุ่ ทเี่ ปน็ ผู้สงู อายตุ ามกฎหมายในแตล่ ะจังหวัด โดย กผส. หรือทาร
กลุ่มเส่ียง กล่มุ เปรำะบำง และกลุ่ม เปน็ ผู้จดั ต้ังและมกี ฎหมายรองรบั บทบาทหนา้ ที่ ต่างๆ
ทอ่ี ย่ใู นภำวะพ่ึงพิง ทั้งในฐำนะ
และขอบข่ายการดาเนินงาน เช่น การดูแลจดั การ
ผู้รบั บริกำร ผูร้ ับสวัสดกิ ำร หรือ
ทรัพย์สนิ หรือมรดก การดแู ลค้มุ ครองยามที่อยใู่ น
ผู้บริโภค
ภาวะพึ่งพา การคุ้มครองจากการทารุณกรรมหรือ

การใชค้ วามรุนแรงต่างๆ รวมท้ังมกี ารกากับ

กาหนดมาตรฐานทั้งในดา้ นคุณภาพและราคา

ของบริการ สนิ ค้า หรือผลติ ภัณฑ์เพ่ือผสู้ งู อายุ

และกากบั ให้เปน็ ไปตามมาตรฐานดังกลา่ ว

๗. พฒั นาระบบปกป้องและฟน้ื ฟูผู้สงู อายุ  คณะกรรมการผู้สูงอายแุ หง่ ชาตจิ ัดทา ๔๕. มแี ผ

และครอบครัวในยามท่ีเกิดนานาวิกฤติ แผนปฏิบตั กิ ารยอ่ ยเพอื่ พฒั นาระบบปกปอ้ งและ ปกปอ้ งแ
ฟ้ืนฟูผสู้ งู อายุและครอบครัวหากเกดิ นานาวิกฤติ เกดิ นาน
๔๖. มีระ
โดยคานงึ ถึงบริบทของเมอื งและชนบท
ดแู ลชว่ ย
 สรา้ งสวัสดิการหรือหลักประกันการดูแล
ชว่ ยเหลอื และฟื้นฟูทัง้ ในมิติสุขภาพ เศรษฐกจิ เศรษฐกจิ
และสงั คม ให้แกผ่ ู้สูงอายแุ ละครอบครวั ทง้ั ก่อน ครอบคร
เกดิ วกิ ฤติ ระหว่างวกิ ฤติ และหลังการเกดิ วิกฤติ ๔๗. ร้อย
ยากลาบ

ำพ ในชว่ ง ๕ ปีแรก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ขอ้ มลู คำ่ เป้ำหมำย หนว่ ยงำนรบั ผดิ ชอบ
พ้นื ฐำน ๕ ปแี รก
ตัวช้วี ดั หลกั ร่วม
- ปี ๒๕๖๖-๗๐
ยละของผ้สู งู อายทุ ถ่ี ูกละเมิดสทิ ธิ - พม. - อปท./กทม./
รณุ กรรมหรอื การใช้ความรนุ แรง ไม่เกนิ รอ้ ยละ ๓๐ - ยธ. เมืองพทั ยา
- กผส. - พณ.
- สคบ.
- พอช.

ผนปฏิบตั กิ ารย่อยเพื่อพฒั นาระบบ - เกดิ ข้นึ ภายในปี - พม. - วธ.

และฟ้นื ฟผู สู้ ูงอายุและครอบครวั หาก พ.ศ. ๒๕๖๖ - กค. - ดศ.

นาวกิ ฤติ - รง. - ภาคเอกชน

ะบบสวัสดิการหรอื หลกั ประกนั การ - เกดิ ขึ้นภายในปี - อปท./กทม./

ยเหลอื และฟ้นื ฟทู ้ังในมิติสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๖๗ เมืองพทั ยำ

จ และสังคม ใหแ้ กผ่ สู้ ูงอายแุ ละ

รัว

ยละของผู้สงู อายทุ ่ตี กอยูใ่ นภาวะ - ไม่เกนิ ร้อยละ ๓๐

บากจากภาวะวกิ ฤติ

แผนปฏิบัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๗

แผนปฏิบตั กิ ำรยอ่ ยท่ี ๓ ปฏิรูปและบรู ณำกำรระบบบริหำรเพ่อื รองรบั สงั คมสงู วยั อย่ำงมคี ุณภำ

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ

 สร้างความรว่ มมือจากทุกภาคส่วนใหม้ สี ว่ น
รว่ มในการช่วยเหลือเก้ือกลู ผ้สู งู อายุและ
ครอบครัว

๘. ส่งเสริมกำรมีสว่ นรว่ มของภำคเอกชน  ส่งเสรมิ และสนับสนุนการมสี ว่ นร่วมของ ๔๘. รอ้ ย
ในกำรดำเนนิ งำนดำ้ นผูส้ ูงอำยุ ปฏบิ ัตกิ า
ภาคเอกชนในการขบั เคลือ่ นแผนปฏิบัตกิ าร ความร่ว
ตามเปา้ ห
ด้านผสู้ ูงอายุในทกุ ระดับ

ำพ ในชว่ ง ๕ ปีแรก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตัวชี้วดั ข้อมูล คำ่ เปำ้ หมำย หนว่ ยงำนรับผดิ ชอบ
พน้ื ฐำน ๕ ปแี รก หลัก รว่ ม

ปี ๒๕๖๖-๗๐

ยละของโครงการภายใต้แผน - ร้อยละ ๑๐ - รง. - กผส.
ารดา้ นผูส้ งู อายใุ นทกุ ระดบั ทม่ี ี - พณ. - ภาคเอกชน
วมมือกับภาคเอกชนและสัมฤทธผ์ิ ล - อปท./กทม./
หมายของโครงการ เมืองพัทยำ
- วสิ ำหกิจ
ชมุ ชน
- วิสำหกจิ เพือ่
สังคม
- หอกำรคำ้
จังหวัด

แผนปฏบิ ตั ิการดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๘

แผนปฏิบตั ิกำรยอ่ ยที่ ๔ เพิ่มศักยภำพกำรวจิ ัย กำรพัฒนำเทคโนโลยแี ละนวตั กรรมรองรับสังคม

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ

๑. ส่งเสรมิ กำรผลิตงำนวิจัยและ ๔๙. รอ้ ย
นวัตกรรมที่เกย่ี วขอ้ งกับผ้สู งู อำยุเพ่ือ เกี่ยวขอ้
กำรพฒั นำศักยภำพและคุณภำพชวี ิต สนบั สน
ของผ้สู งู อำยุ๒๖ และถูกน
และคุณ

๑.๑ สง่ เสริมการพัฒนางานวจิ ยั /ผลติ ภัณฑ์  ใหก้ ารสนบั สนุนทางการเงนิ (เช่น ทุนอดุ หนนุ ) ๕๐. รอ้ ย
ดา้ นผู้สงู อายหุ รอื บริการ/ระบบหรอื แกส่ ถาบันวิจยั /มหาวทิ ยาลยั ในการสร้าง เก่ียวขอ้ ง
กระบวนการใหม่เพอ่ื เพิ่มศักยภาพและ องคค์ วามรใู้ หม่ดา้ นผสู้ ูงอายทุ ส่ี ามารถนาไปใช้ สนบั สนุน
คุณภาพชวี ติ ของผู้สงู อายุ ในการแกป้ ัญหาหรือพัฒนาคณุ ภาพชวี ิตผูส้ ูงอายุ ภาคเอก
ศกั ยภาพ
 สรา้ งกลไกสนบั สนนุ ทางการเงนิ และที่ไม่ใช่ หรือนาไ
ทางการเงิน (เชน่ กาลงั คน เทคโนโลยี การลงทนุ ทผี่ า่ นมา
ทรัพยส์ ินทางปญั ญา) สาหรับการสร้างผลิตภณั ฑ์
หรือนวัตกรรมหรอื กระบวนการใหม่ที่สามารถ
นาไปใช้ประโยชนใ์ นการเพิม่ ศกั ยภาพและ
คณุ ภาพชวี ติ ของผสู้ ูงอายุ

 สง่ เสรมิ ให้ภาคเอกชนเข้ามารว่ มลงทุนหรือ
สนับสนนุ งบประมาณการวิจยั และนวตั กรรม

๒๖ สอดคล้องกบั แผนด้านวิทยาศาสตร์ วจิ ยั และนวัตกรรม ปี พ.ศ.๒๕๖๓-๒๕๖๕ (แผนระดบั ๓) ของกระทรวงกา
๒๗ หน่วยงานหลักทใี่ ห้ทนุ ได้แก่ วช. สกสว. สวรส. สสส.

มสงู วยั ในช่วง ๕ ปีแรก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตัวช้ีวดั ข้อมลู คำ่ เป้ำหมำย หนว่ ยงำนรบั ผิดชอบ
พื้นฐำน ๕ ปแี รก
ยละของงำนวจิ ัย/นวัตกรรมที่ หลกั ร่วม
องกบั ผู้สงู อำยุท่ีไดร้ ับงบประมำณ - ปี ๒๕๖๖-๗๐
นุนจำกหนว่ ยงำนให้ทนุ หลัก ๒๗ - อว. - พณ.
นำไปใชใ้ นกำรพัฒนำศักยภำพ ร้อยละ ๒๐ - พม.
ณภำพชีวิตของผสู้ ูงอำยใุ นมติ ติ ำ่ งๆ - สกสว.
- สวรส.
ยละของงานวิจัย/โครงการท่ี - ร้อยละ ๒๐ - มส.ผส.
งกับผ้สู งู อายุทไี่ ดร้ บั งบประมาณ - สสส.
นจากหนว่ ยงานให้ทุนหลกั และ
กชนและถูกนาไปใช้ในการพฒั นา - อว. - สกสว.
พและคุณภาพชีวติ ของผู้สูงอายุ - สวรส.
ไปใช้กาหนดนโยบาย (ในช่วง ๕ ปี - มส.ผส.
า) - สสส.

ารอดุ มศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวัตกรรม ซึง่ อยู่ระหวา่ งจัดทา

แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๒๙

แผนปฏบิ ตั ิกำรยอ่ ยที่ ๔ เพม่ิ ศักยภำพกำรวิจัย กำรพัฒนำเทคโนโลยแี ละนวตั กรรมรองรับสงั คม

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ

๑.๒ สง่ เสรมิ ให้มกี ารนาผลงานวจิ ัย/ข้อเสนอ  ถา่ ยทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีใหแ้ ก่ ดตู วั ช้วี ดั
เชิงนโยบาย/นวัตกรรมดา้ นผสู้ งู อายุไป หนว่ ยงานภาครัฐ ภาคเอกชน สงั คม และชมุ ชน
ใชป้ ระโยชน์ในการพัฒนาศักยภาพและ อยา่ งเปน็ ระบบและต่อเนอื่ ง
คุณภาพชีวติ ผูส้ ูงอายุ

๒. สง่ เสรมิ กำรพัฒนำระบบข้อมลู ๕๑. รอ้ ย
งำนวิจัย และนวตั กรรมด้ำนผู้สงู อำยุ และเอก
ทีส่ ำมำรถเขำ้ ถงึ ไดง้ ่ำยและเปน็ ผูส้ งู อาย
ประโยชนต์ ่อภำครัฐในกำรดำเนินงำน
ดำ้ นผสู้ งู อำยุ

๒.๑ สร้างระบบข้อมูล งานวจิ ยั และ  บรู ณาการฐานขอ้ มลู ดา้ นผู้สูงอายุทมี่ อี ยใู่ น
นวัตกรรมดา้ นผสู้ ูงอายุของประเทศ ประเทศ

 กาหนดโครงสร้างข้อมูลของระบบขอ้ มลู ให้
ชดั เจนครอบคลมุ มติ ิสาคัญท่ีเก่ียวข้องกับ
ความอยูด่ มี ีสุขของผ้สู งู อายุและเช่อื มโยงกับ
ยุทธศาสตร์ของประเทศ

มสงู วยั ในช่วง ๕ ปีแรก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตวั ชี้วดั ข้อมลู คำ่ เปำ้ หมำย หนว่ ยงำนรับผดิ ชอบ
ดที่ ๕๐ พื้นฐำน ๕ ปแี รก หลัก ร่วม

ปี ๒๕๖๖-๗๐

ยละที่เพิ่มขึ้นของหนว่ ยงานภาครัฐ - มีระบบข้อมูลดา้ น - ดศ. - อว.
กชนทนี่ าขอ้ มูลหรอื ผลงานวจิ ยั ดา้ น ผ้สู งู อายุ และขอ้ มูล - พม.
ยุไปใช้ประโยชน์ งานวิจัยและ - สธ.
นวตั กรรม - มท.
- อปท./กทม./
เมืองพทั ยา

แผนปฏิบัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๐

แผนปฏบิ ัติกำรย่อยท่ี ๔ เพมิ่ ศกั ยภำพกำรวิจัย กำรพฒั นำเทคโนโลยีและนวัตกรรมรองรบั สังคม

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ

๒.๒ สรา้ งกลไกเช่ือมโยงฐานข้อมูลด้าน  วางแนวทางพัฒนาระบบขอ้ มลู ดา้ นผสู้ ูงอายุ ดตู วั ช้ีวัด

ผู้สงู อายุจากหนว่ ยงานภาครัฐที่ ของหน่วยงานภาครัฐในแตล่ ะระดบั ให้มี

เก่ียวข้องในระดบั ประเทศ จังหวัด และ ความเชอื่ มโยงกับระบบขอ้ มูลของประเทศ
ทอ้ งถิน่  สรา้ งเครอื ข่ายกับสถาบันการศกึ ษา

ภาคเอกชน และ NGOs เพอื่ เพมิ่ ฐานขอ้ มลู

ผู้สงู อายุในระบบขอ้ มลู

 มรี ะบบปรบั ปรุงระบบขอ้ มูลทจ่ี าเปน็

อยา่ งสม่าเสมอและทันท่วงที

๒.๓ พัฒนาระบบสบื คน้ ที่งา่ ยและมี  มีระบบการสืบคน้ ที่สะดวกในการเขา้ ใช้และ

ประสิทธิภาพ เพื่อให้มีการใชป้ ระโยชน์ เหมาะกบั ประเภทของผใู้ ช้ เชน่ ผูก้ าหนดนโยบาย
จากข้อมลู มากข้ึน
ผบู้ รหิ าร ผปู้ ฏิบัตงิ านท่วั ไป ผนู้ าชุมชน

ประชาชนท่วั ไป เพอื่ ให้เกิดการใช้ประโยชนจ์ าก

ขอ้ มลู

ในวงกว้าง

๒.๔ พฒั นาศักยภาพขององคก์ รปกครองส่วน  จัดกิจกรรมพฒั นาศกั ยภาพการจดั เก็บขอ้ มูล ๕๒. ร้อย
ท้องถิน่ และสถาบันการศึกษาในระดบั และสร้างฐานข้อมูลดา้ นผสู้ ูงอายุให้แก่องคก์ ร ทอ้ งถ่นิ ท
จังหวดั ในการจัดเก็บและสร้างฐานข้อมลู ปกครองส่วนท้องถิน่ และสถาบันการศึกษาใน
ผู้สงู อายุท่ีถูกตอ้ งและนา่ เชื่อถอื เพื่อ ระดบั จงั หวัดโดยมีสถาบันอุดมศึกษาในส่วนกลาง
เชือ่ มโยงสรู่ ะบบฐานข้อมูลของประเทศ เปน็ พีเ่ ล้ยี ง

มสงู วยั ในชว่ ง ๕ ปแี รก (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๗๐)

ตวั ชี้วดั ขอ้ มูล ค่ำเปำ้ หมำย หน่วยงำนรบั ผิดชอบ
ดที่ ๕๑ พ้ืนฐำน ๕ ปแี รก หลัก ร่วม

ปี ๒๕๖๖-๗๐

ยละขององคก์ รปกครองสว่ น - ร้อยละ ๕๐ - อปท./กทม./ - พม.
ท่มี ฐี านขอ้ มลู ผู้สูงอายุ เมอื งพัทยำ - สธ.
- ดศ. - กค.
- มท.
- อว.
- พอช.

แผนปฏบิ ตั ิการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๑

แผนปฏบิ ตั กิ ำรยอ่ ยที่ ๑ เตรยี มควำมพรอ้ มของประชำกรกอ่ นวยั สงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)

ตวั ชี้วดั ที่ ๕๓ ตวั ชวี้ ดั รวมของแผนปฏิบัตกิ ำรด้ำนผสู้ งู อำยุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)
เป็นตัวช้ีวัดท่ีใช้วัดผลกระทบของแผนต่อคุณภาพชีวิตของประชากรสูงอายุในภาพรวม ประกอบด้วย

ตวั ช้ีวดั จากแผนปฏบิ ัตกิ ารยอ่ ยและมาตรการตา่ งๆ ดังนี้

๑. อัตราความครอบคลุมของหลักประกันยามชราภาพในประชากรอายุ ๒๕-๕๙ ปี
(ตวั ช้ีวัดท่ี ๒ แผนปฏิบตั กิ ารยอ่ ยที่ ๑ มาตรการท่ี ๑.๑)

๒. รอ้ ยละของประชากรอายุ ๒๕-๕๙ ปี ทม่ี ีทศั นคติเชงิ บวกต่อผู้สูงอายุ
(ตวั ชีว้ ดั ที่ ๙ แผนปฏบิ ัติการยอ่ ยท่ี ๑ มาตรการที่ ๒.๒)

๓. ร้อยละของประชากรอายุ ๒๕-๕๙ ปี ที่มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ (รวมถึงพฤติกรรมสุขภา พ
ทพ่ี ึงประสงค์)
(ตัวชี้วัดท่ี ๑๔ แผนปฏิบตั ิการยอ่ ยท่ี ๑ มาตรการที่ ๔.๑)

๔. ร้อยละของผู้สงู อายุท่ีประสบปญั หาความยากจนหลายมติ ิลดลง
(ตวั ชว้ี ดั ท่ี ๑๙ แผนปฏิบัติการยอ่ ยท่ี ๒ มาตรการที่ ๑)

๕. อายคุ าดเฉล่ียของการมีสุขภาพดี (Healthy Life Expectancy)
(ตัวชวี้ ดั ที่ ๒๐ แผนปฏบิ ัติการย่อยที่ ๒ มาตรการท่ี ๒)

๖. ระดบั คะแนนความสุขเฉล่ียของผสู้ ูงอายุเพ่ิมข้ึนอยา่ งต่อเนอื่ ง
(ตัวชว้ี ัดที่ ๒๑ แผนปฏบิ ัตกิ ารยอ่ ยท่ี ๒ มาตรการที่ ๒)

๗. ร้อยละของผสู้ ูงอายทุ ี่เข้าถึงระบบสุขภาพไรร้ อยต่อ (ท่ีเชือ่ มโยงต้ังแต่ระดบั ปฐมภูมิ ทตุ ิยภูมิ และตติยภูมิ)
ในทุกจังหวัด
(ตวั ชี้วัดท่ี ๒๖ แผนปฏบิ ัติการย่อยท่ี ๒ มาตรการที่ ๒.๒)

๘. รอ้ ยละของผูส้ งู อายทุ ่อี ย่กู ับครอบครัว
(ตัวชี้วัดท่ี ๓๑ แผนปฏบิ ตั ิการยอ่ ยท่ี ๒ มาตรการที่ ๓.๓)

๙. ร้อยละของผสู้ งู อายทุ ี่อาศัยในบา้ นทม่ี ีสภาพแวดล้อมท่เี หมาะสมและปลอดภยั สาหรับผ้สู งู อายุ
(ตัวชี้วัดที่ ๓๖ แผนปฏิบตั กิ ารยอ่ ยท่ี ๒ มาตรการท่ี ๔.๓)

๑๐. ร้อยละของผูส้ งู อายทุ ี่พึงพอใจกบั ระบบทางสัญจรและการคมนาคมทางบก ทางอากาศ ทางรางและทางนา้
(ตวั ชี้วดั ที่ ๓๗ แผนปฏิบตั กิ ารยอ่ ยที่ ๒ มาตรการที่ ๔.๔)

แผนปฏบิ ัติการดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๒

แผนปฏบิ ัติกำรย่อยท่ี ๑ เตรยี มควำมพร้อมของประชำกรก่อนวยั สงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)

๑๐. แผนปฏบิ ัติกำรด้ำนผูส้ งู อำยุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐): แผนปฏิบตั กิ ำรระยะ ๑๕ ปี
(พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)
รายละเอียดในส่วนที่ ๑๐ จะกล่าวถึงโครงสร้างของแผนเช่นเดียวกับที่ได้กล่าวไปในส่วนท่ี ๙

(แผนปฏิบัติการระยะเร่งด่วน ๕ ปีแรก) แต่ส่วนน้ีเป็นการเสนอภาพของแผนทั้ง ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)
โดยมีการปรับเพิ่มเป้าหมายให้เหมาะสมกับการเปล่ียนแปลงที่คาดว่าจะเกิดขึ้น อย่างไรก็ดีเมื่อเร่ิมดาเนินการ
ตามแผนปฏิบัติการระยะเร่งด่วน ๕ ปีแรกแล้วควรมีการติดตามประเมินผลการดาเนินงานภายในระยะ ๕ ปี
ดงั กลา่ ว และควรปรับเปล่ียนมาตรการ แนวปฏิบัติ ตวั ชีว้ ัด คา่ เปา้ หมาย และหน่วยงานรับผิดชอบให้เหมาะสม
กับบรบิ ทของสังคมในหลากหลายมติ ิท่ีนา่ จะมีการเปล่ียนแปลงอย่างรวดเรว็ ในช่วง ๑๕ ปขี า้ งหน้าเชน่ กัน

แผนปฏิบตั ิการดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๓

แผนปฏบิ ัติกำรย่อยที่ ๑ เตรยี มควำมพรอ้ มของประชำกรก่อนวยั สงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ ตัวชี้วดั

๑. สง่ เสริมให้ประชำกรอำยุ ๒๕-๕๙ ป๔ี ๖ ๑. ร้อยละของประชำก
ปี ที่มีกำรเตรยี มกำรก
เร่งเตรยี มกำรก่อนยำมสูงอำยุในมติ ิ ด้ำนเศรษฐกิจ
ทำงเศรษฐกจิ ๔๗ ๒. อตั ราความครอบค
หลกั ประกนั ยามชราภ
๑.๑ สง่ เสรมิ การออมเงินเพ่ือยามชราภาพ  เรง่ ส่งเสรมิ การใหค้ วามรู้ทางการเงิน อายุ ๒๕-๕๙ ปี
ใหก้ ับประชากรวยั ทางานเพือ่ เพม่ิ
ความสามารถในการวางแผนการเงนิ และ ๓. อตั ราเงนิ ออมภาคค
การออมเพ่ือยามชราภาพ
๔. รอ้ ยละของประชาก
 ส่งเสริมให้ทุกภาคสว่ นทเ่ี กี่ยวข้อง ทอี่ ยู่ในภาคเศรษฐกจิ น
ดาเนนิ การเชงิ รุกให้ประชากรวัยทางาน สมาชกิ กองทนุ การออ
ในภาคนอกระบบสามารถออมเงินเพื่อ
ยามสูงอายไุ ด้ เชน่ การเป็นสมาชกิ กองทุน
การออมแห่งชาตใิ หม้ ากทีส่ ดุ

๔๖ เนน้ กลมุ่ ประชากรอายุ ๒๕-๕๙ ปเี พอื่ ให้สอดคลอ้ งกบั ดชั นีช้วี ดั ของแผนยอ่ ยการรองรบั สังคมสูงวยั เชงิ รกุ ภายใต

ขนาดใหญ่จึงจาเปน็ ตอ้ งเรง่ ใหม้ กี ารเตรยี มการเพ่ือยามสูงอายุ
๔๗ การเตรยี มการกอ่ นยามสูงอายุในมิตทิ างเศรษฐกิจ เช่น มีการออมเพอ่ื การเกษยี ณ (Retirement Savings) ที่เพ

รวมไปถงึ มีการวางแผนการขยายอายุการทางานออกไป
๔๘ ข้อมลู จากโครงการติดตามและประเมนิ ผลแผนผสู้ งู อายแุ ห่งชาติ ฉบับท่ี ๒ (พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๖๔) ระยะที่ ๓ (พ.ศ
๔๙ ขอ้ มูลจากโครงการตดิ ตามและประเมินผลแผนผสู้ ูงอายแุ ห่งชาติ ฉบบั ที่ ๒ (พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๖๔) ระยะที่ ๓ (พ.ศ

๕๖๖-๒๕๘๐)

ด ข้อมูล ปี ๒๕๖๖-๗๐ ค่ำเป้ำหมำย ปี ๒๕๗๖-๘๐ หนว่ ยงำนรับผิดชอบ
กรอำยุ ๒๕-๕๙ พื้นฐำน ร้อยละ ๖๕ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ร้อยละ ๘๐ หลกั ร่วม
ก่อนยำมสงู อำยุ รอ้ ยละ ๖๐ รอ้ ยละ ๗๐ รอ้ ยละ ๘๐
- - กค. - สปส.
คลมุ ของ รอ้ ยละ ๑๐ รอ้ ยละ ๗๐ ร้อยละ ๒๐ - กอช. - กบข.
ภาพในประชากร รอ้ ยละ - พอช.
๓๗.๒๔๘ รอ้ ยละ ๑๕ - อปท./
ครวั เรอื นเพ่มิ ข้นึ กทม./เมอื ง
ร้อยละ พทั ยา
๘.๓-๙.๖๔๙ - คปภ.

กรอายุ ๒๕-๕๙ ปี - รอ้ ยละ ๕๐ ร้อยละ ๖๐ ร้อยละ ๗๐
นอกระบบเป็น
อมแหง่ ชาติ

ตแ้ ผนแมบ่ ทประเดน็ พลังทางสงั คม เนือ่ งจากประชากรกล่มุ นก้ี าลงั ทยอยเข้าสูว่ ยั สงู อายแุ ละเป็นคลืน่ ประชากร

พยี งพอกบั การดารงชีวติ หลงั เกษยี ณอายกุ ารทางาน มสี นิ ทรพั ยท์ ่ีมมี ูลค่าสามารถแปลงเปน็ เงนิ ได้

ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๙) ซึง่ เป็นการประเมนิ ในกลุ่มประชากรอายุ ๓๐-๕๙ ปี
ศ.๒๕๕๕-๒๕๕๙)

แผนปฏิบตั กิ ารดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๔

แผนปฏบิ ัติกำรย่อยที่ ๑ เตรยี มควำมพร้อมของประชำกรกอ่ นวยั สงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ ตัวชว้ี ดั

๑.๒ เร่งพัฒนาระบบบานาญแหง่ ชาติ  ผลกั ดนั ใหม้ กี ารเปลี่ยนสถานะทาง ๕. มีระบบบานาญแห่ง
แบบหลายช้นั กฎหมายของเบย้ี ยังชีพเปน็ บานาญพื้นฐาน ช้ัน
เพื่อสร้างระบบบานาญชัน้ ที่ ๑

 ดาเนินการบรู ณาการสิทธปิ ระโยชน์
ยามชราภาพของกองทนุ ประกันสังคมเข้ากับ
กองทุนการออมแห่งชาติเพ่ือสร้างระบบ
บานาญชั้นท่ี ๒

 ปฏิรปู ระบบกองทนุ สารองเล้ียงชีพเป็น
ระบบการออมภาคบังคับเพ่อื สร้าง
ความมน่ั คงให้กบั ระบบบานาญช้ันท่ี ๓
ระบบการออมเพื่อยามชราภาพ

 ส่งเสริมระบบบานาญชั้นท่ี ๔ การออม
ภาคสมคั รใจ ท้ังท่ีเปน็ ตัวเงนิ และมิใชต่ ัวเงนิ

 จัดตง้ั คณะกรรมการนโยบายบาเหน็จ
บานาญแหง่ ชาตขิ ึ้นมาเพอื่ รบั ผดิ ชอบ
ในการกาหนดนโยบายและทิศทางของ
ระบบบาเหน็จบานาญของประเทศให้
มีความสอดคล้องและเชือ่ มโยงกนั

๕๖๖-๒๕๘๐) ขอ้ มลู คำ่ เปำ้ หมำย หนว่ ยงำนรบั ผิดชอบ
พื้นฐำน ปี ๒๕๗๑-๗๕
ด ปี ๒๕๖๖-๗๐ ปี ๒๕๗๖-๘๐ หลัก รว่ ม
งชาตคิ รบทั้ง ๔ -
เกดิ ข้นึ ภายในปี - กค. - สปส.
พ.ศ.๒๕๗๐ - กอช. - กบข.
- พอช.
- อปท./
กทม./เมอื ง
พทั ยา
- คปภ.

แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๕

แผนปฏบิ ตั ิกำรยอ่ ยที่ ๑ เตรียมควำมพรอ้ มของประชำกรก่อนวัยสูงอำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ ตัวช้ีวดั

๑.๓ ขยายอายเุ กษียณและสง่ เสริมการทางาน  เรง่ ดาเนินการขยายอายุเกษียณ ๖. รอ้ ยละของประชาก
ตอ่ เนื่องของประชากรวัยทางาน ขึ้นไปทยี่ งั คงทางานภา
ภาคราชการในสายงานทีข่ าดแคลนและ ภาคเอกชน

ยงั ไมส่ ามารถดึงคนรุ่นใหมม่ าทางานได้

ทง้ั นเ้ี พื่อใหเ้ ปน็ ตวั อย่างแก่ภาคเอกชน

 สง่ เสริมให้ภาคเอกชนมีการจ้างงาน

ประชากรวัยทางานให้ทางานต่อเนื่อง

หรือมีการจา้ งกลบั เขา้ ไปทางานใหม่ โดยรฐั

มมี าตรการอดุ หนนุ หรือมาตรการทางภาษี

หรือการประกาศยกยอ่ งเชิดชเู กยี รติให้เป็น

ตวั อย่างแกส่ ังคม

๒. สรำ้ งเสริมควำมร้คู วำมเขำ้ ใจถึง ๗. ร้อยละของประชำก
กระบวนกำรชรำภำพ ตระหนกั ถงึ ปีท่ีมีกำรเตรยี มกำรก่อ
คุณค่ำ ศักด์ศิ รี และมคี วำมรบั ผิดชอบ ดำ้ นสังคม
ตอ่ ผู้สงู อำยุ

๒.๑ ส่งเสรมิ การให้ความรู้เรอ่ื งกระบวนการ  ใหค้ วามรเู้ ร่ืองกระบวนการชราภาพผ่าน ๘. ร้อยละของประชากร
ชราภาพ กระบวนการเรยี นรอู้ ย่างมสี ว่ นร่วมเพื่อให้ ทม่ี คี วามรคู้ วามเข้าใจถ
เกิดการยอมรับและตระหนักว่าการชราภาพ ชราภาพ
๒.๒ รณรงคใ์ หส้ ังคมตระหนักถึงคุณคา่ และ เปน็ กระบวนการเปลี่ยนแปลงตามช่วงชีวติ
ศักดิศ์ รีของผู้สูงอายุ และจะเตรียมการอยา่ งไรใหด้ ที ่ีสุดกอ่ นถงึ ๙. ร้อยละของประชากร
วัยดงั กล่าว ท่มี ีทัศนคติเชิงบวกต่อ

 สง่ เสรมิ การผลิตสอื่ สร้างสรรค์และ
เสนอบทบาทของผู้สูงอายใุ นฐานะทีเ่ ปน็
พลังทางสงั คม โดยนาเสนอความเช่ยี วชาญ
และประสบการณ์ชีวติ ของผูส้ ูงอายุ

๕๖๖-๒๕๘๐) ข้อมลู คำ่ เป้ำหมำย หนว่ ยงำนรบั ผดิ ชอบ
พื้นฐำน ปี ๒๕๗๑-๗๕ ปี ๒๕๗๖-๘๐
ด ปี ๒๕๖๖-๗๐ หลัก ร่วม
กรอายุ ๖๐ ปี - ร้อยละ ๑๐ เพ่มิ ขึน้ อย่างต่อเนือ่ ง
าคราชการหรอื - กพร. - พม.
- รง.
- ดศ.
(สำนักงำน
สถติ ิ
แหง่ ชำต)ิ

กรอำยุ ๒๕-๕๙ - ร้อยละ ๖๕ ร้อยละ ๗๐ รอ้ ยละ ๘๐ - พม. - อปท./
อนยำมสงู อำยุ - ศธ. กทม./เมอื ง
- อว. พทั ยา
- ภาคเอกชน

รอายุ ๒๕-๕๙ ปี - ร้อยละ ๕๐ ร้อยละ ๖๐ ร้อยละ ๗๐
ถึงกระบวนการ

รอายุ ๒๕-๕๙ ปี - รอ้ ยละ ๕๐ รอ้ ยละ ๖๐ ร้อยละ ๗๐
อผู้สงู อายุ

แผนปฏิบัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๖

แผนปฏิบตั กิ ำรยอ่ ยท่ี ๑ เตรียมควำมพรอ้ มของประชำกรก่อนวัยสงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ ตัวช้วี ดั

 จดั กจิ กรรมแลกเปลย่ี นเรยี นร้แู ละ

สร้างความสมั พันธ์ระหวา่ งผสู้ งู อายกุ บั

ประชากรวยั อื่นอย่างต่อเน่ือง

๒.๓ รักษาคา่ นยิ มของสังคมในการดูแล  สง่ เสริมให้ประชากรวัยทางานตอนตน้ ๑๐. รอ้ ยละของประชา
รบั ผิดชอบผ้สู ูงอายใุ นครอบครัวและ (อายุ ๒๕-๓๔ ป)ี ๕๐ ทง้ั ชายและหญงิ อายุ ๒๕-๓๔ ปี ท่มี ีกา
ชมุ ชน มีการวางแผนชีวิตครอบครัวเพือ่ สรา้ ง ได้ดแู ลบิดามารดาหรือ

ความสมดลุ ระหว่างการทางานและบทบาท

ในการดแู ลครอบครวั โดยเฉพาะบิดามารดา

สูงอายุ

 เสริมสร้างให้ประชากรวยั ทางาน

มีจติ สาธารณะ รว่ มกนั ดูแลผ้สู ูงอายุในชุมชน

๓. สง่ เสรมิ กำรพัฒนำควำมรู้และศกั ยภำพ ดตู ัวชี้วดั ท่ี ๗

ตนเองอยำ่ งตอ่ เนื่อง รูเ้ ท่ำทัน และ

สำมำรถเลอื กใช้ประโยชนจ์ ำก

สือ่ สำรสนเทศและเทคโนโลยีดิจทิ ลั

๓.๑ สง่ เสรมิ ประชากรวยั ทางานใหม้ ีโอกาส  เรง่ เผยแพรแ่ ละประชาสัมพนั ธข์ อ้ มูล ๑๑. ร้อยละของประชาก
เข้าถงึ แหล่งเรยี นรู้ต่อเนื่องตลอดชีวติ เก่ียวกบั แหลง่ เรียนรทู้ ี่มอี ยอู่ ยา่ งเป็นระบบ ปี ที่เข้ารว่ มกจิ กรรมก
ที่สอดคลอ้ งกบั ความสนใจและวถิ ชี วี ิต โรงเรียนหรือใชบ้ รกิ าร
ของตนเอง  ขยายแหล่งเรยี นร้ตู อ่ เน่อื งตลอดชีวิตผ่าน เพอ่ื การเรยี นรตู้ ลอดช
การส่งเสริมการจดั การศึกษาผา่ นเทคโนโลยี ๔ ครัง้ ตอ่ ปี
ดิจิทัลและเครอื ขา่ ยสังคมรปู แบบตา่ งๆ

 สง่ เสริมการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน

๕๐ ประชากรวยั ทางานตอนต้น: อายุ ๒๕-๓๔ ปี, ตอนกลาง: อายุ ๓๕-๔๔ ปี, ตอนปลาย: อายุ ๔๕-๕๙ ปี
๕๑ แหลง่ เรยี นรู้ เช่น หอ้ งสมุด ศูนยก์ ารเรยี นรู้ในชมุ ชน รวมถงึ แหลง่ เรยี นรทู้ ่ีเป็นสือ่ สารสนเทศ

๕๖๖-๒๕๘๐) ขอ้ มูล คำ่ เป้ำหมำย หน่วยงำนรบั ผดิ ชอบ
พ้ืนฐำน ปี ๒๕๖๖-๗๐ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ปี ๒๕๗๖-๘๐ หลัก รว่ ม
ด

ากรวัยทางาน - รอ้ ยละ ๕๐ ร้อยละ ๖๐ ร้อยละ ๗๐
ารวางแผนหรือ
อญาติทีส่ ูงอายุ

ากรอายุ ๒๕-๕๙ - รอ้ ยละ ๕๐ รอ้ ยละ ๖๐ ร้อยละ ๗๐ ศธ. - รง.
การศกึ ษานอก
รแหล่งเรียนรู้๕๑
ชีวิตอย่างนอ้ ย

แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๗

แผนปฏิบัตกิ ำรยอ่ ยท่ี ๑ เตรียมควำมพรอ้ มของประชำกรกอ่ นวัยสงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ ตัวชวี้ ดั

๓.๒ สง่ เสริมการให้ความรแู้ ละพัฒนาทักษะ ทจ่ี าเป็น (เช่น หอ้ งอนิ เทอร์เนต็ ชมุ ชน) ๑๒. ร้อยละของประชาก
ในการรู้เทา่ ทันสอ่ื และใช้สือ่ สารสนเทศ เพอื่ ให้ประชาชนเขา้ ถึงแหล่งเรยี นรู้ใน ปที ี่รเู้ ท่าทนั ส่อื ๕๒และม
และเทคโนโลยีดิจิทัลอยา่ งสร้างสรรค์ รปู แบบดจิ ทิ ัลมากข้ึน การใช้ส่ือสารสนเทศแล
 เพมิ่ ทักษะและความสามารถของ ดจิ ิทัลเชิงสร้างสรรค์
๔. เร่งเสรมิ สรำ้ งควำมรอบรู้ดำ้ นสขุ ภำพ ประชากรวยั ทางานในการวิเคราะหส์ อ่ื ๑๓. ร้อยละของประช
เลอื กรบั ส่ือ และใชป้ ระโยชนจ์ ากสอื่ อยา่ ง ๒๕-๕๙ ปี ทม่ี กี ำรเตร
๔.๑ สร้างความตระหนักถงึ ความสาคญั ของ เหมาะสม ยำมสูงอำยุดำ้ นสุขภำ
การมสี ุขภาพดีและพฤติกรรมสขุ ภาพ ๑๔. รอ้ ยละของประชาก
ทพ่ี งึ ประสงค์  เผยแพร่ความรู้เกี่ยวกบั ปัญหาสขุ ภาพท่ี ปี ทมี่ ีความรอบรดู้ า้ นส
มแี นวโนม้ จะเกิดข้นึ และบน่ั ทอนคณุ ภาพ พฤตกิ รรมสุขภาพที่พึง
ชีวติ เม่ือเข้าสู่วยั สูงอายุ รวมถึงวธิ ปี อ้ งกนั
ทสี่ ามารถปฏบิ ตั ไิ ดต้ ง้ั แตก่ ่อนเข้าสู่วยั
สงู อายุ
 ให้ความรดู้ า้ นสขุ ภาพและขอ้ มูล
โรคอุบตั ิใหมแ่ ละอุบัติซา้ โดยเฉพาะโรคที่
วัยสงู อายเุ ป็นกลุ่มเส่ยี ง เพ่อื ใหป้ ระชากร
วยั ทางานมีความรู้ อกี ทง้ั ยงั สามารถดูแล
ตวั เองและผสู้ งู อายุในครอบครวั ได้

๕๒ องค์ประกอบของการรเู้ ทา่ ทนั สอื่ ๕ องค์ประกอบ ไดแ้ ก่ ๑) การเปดิ รบั สอ่ื ๒) การวิเคราะห์สื่อ ๓) การเขา้ ใจสอื่
๒๕๕๘. รูเ้ ท่าทนั สอื่ . กรุงเทพมหานคร: ศนู ยเ์ รยี นร้สู ขุ ภาวะ สสส.)

๕๖๖-๒๕๘๐) ขอ้ มลู คำ่ เปำ้ หมำย หนว่ ยงำนรบั ผดิ ชอบ
พ้นื ฐำน ปี ๒๕๖๖-๗๐ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ปี ๒๕๗๖-๘๐ หลกั รว่ ม
ด

ากรอายุ ๒๕-๕๙ - รอ้ ยละ ๕๐ รอ้ ยละ ๖๐ ร้อยละ ๗๐ - ดศ. - ศธ.
มีพฤตกิ รรม - วธ. - พม.
และเทคโนโลยี -
- ร้อยละ ๖๕ ร้อยละ ๗๐ ร้อยละ ๘๐ - สธ. - อปท./
ชำกรอำยุ ร้อยละ ๕๐ รอ้ ยละ ๖๐ รอ้ ยละ ๗๐ กทม./เมือง
รยี มกำรก่อน พัทยา
ำพ - สถานศกึ ษา
กรอายุ ๒๕-๕๙
สขุ ภาพ (รวมถึง - ภาคเอกชน
งประสงค์)

อ ๔) การประเมนิ คา่ ๕) การใช้ส่อื ใหเ้ กดิ ประโยชน์ (ที่มา: สานกั งานกองทุนสนบั สนนุ การสรา้ งเสริมสขุ ภาพ.

แผนปฏิบัตกิ ารดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๘

แผนปฏบิ ตั กิ ำรยอ่ ยท่ี ๑ เตรยี มควำมพรอ้ มของประชำกรก่อนวัยสงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ ตวั ช้วี ดั
๔.๒ สง่ เสริมการสร้างความรดู้ ้านสขุ ภาพ
 เผยแพรข่ อ้ มูลสุขภาพและการดแู ล
สขุ ภาพท่ีถกู ต้องให้ประชากรวยั ทางาน
เขา้ ถงึ และเขา้ ใจได้งา่ ยและสามารถนาไปใช้
ประโยชน์ได้ (เชน่ การประเมินสขุ ภาวะดว้ ย
ตนเอง)

 เร่งสนับสนนุ ใหส้ ถานศกึ ษา สถานที่
ทางาน สถานประกอบการ และศาสนสถาน
ร่วมเป็นเครอื ขา่ ยกับสถานบริการสขุ ภาพ
ในการให้ความรูด้ า้ นสขุ ภาพและการมี
พฤตกิ รรมสขุ ภาพที่พึงประสงค์

 ส่งเสรมิ การปรับเปลยี่ นสภาพแวดลอ้ ม
ในสถานศกึ ษา สถานท่ที างาน สถาน
ประกอบการ และโรงงาน ให้เอ้อื ต่อการมี
สุขภาพท่ดี ี

 กาหนดมาตรการสนับสนนุ ทางการเงิน
หรือทางสงั คมให้กับประชากรวยั ทางาน
ที่มีพฤตกิ รรมสขุ ภาพทพ่ี งึ ประสงค์

 สรา้ งแรงจูงใจใหส้ ถานที่ทางาน สถาน
ประกอบการ และโรงงาน ลงทุนเพ่ือ
การส่งเสริมสขุ ภาพของบคุ ลากรและ
ผปู้ ฏบิ ัตงิ านด้วยมาตรการทางภาษี

๕๖๖-๒๕๘๐) ขอ้ มูล คำ่ เปำ้ หมำย หน่วยงำนรับผดิ ชอบ
พนื้ ฐำน ปี ๒๕๖๖-๗๐ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ปี ๒๕๗๖-๘๐ หลัก รว่ ม
ด

แผนปฏบิ ัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๓๙

แผนปฏบิ ัติกำรยอ่ ยที่ ๑ เตรียมควำมพรอ้ มของประชำกรก่อนวยั สงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ ตวั ชวี้ ดั

๔.๓ สรา้ งสภาพแวดล้อมทีเ่ ออื้ ตอ่ การมีความ  พัฒนาชุมชนใหม้ สี ภาพแวดล้อมทเ่ี อื้อต่อ ๑๕. ร้อยละของชุมชน
รอบรดู้ ้านสขุ ภาพและการมพี ฤติกรรม การมคี วามรอบรู้ด้านสุขภาพและการมี สภาพแวดล้อมทางกา
สุขภาพที่พงึ ประสงค์ในชมุ ชน ต่อสุขภาพและเออ้ื ตอ่
พฤติกรรมสขุ ภาพท่ีพึงประสงค์
 ปรับเปล่ยี นสภาพแวดลอ้ มในชุมชนให้ สาหรับยกระดบั สขุ ภา
ชุมชน
เอือ้ ตอ่ การมีสขุ ภาพทด่ี ี

 จดั ต้ังพ้นื ท่กี ลางเพอ่ื การแลกเปลี่ยน

เรียนรูเ้ ร่ืองสขุ ภาพขน้ึ ในชุมชน

 สง่ เสรมิ การใช้มาตรการทางสังคม เชน่

การให้รางวัลคนในชมุ ชนทป่ี รับเปลย่ี น

พฤติกรรมสขุ ภาพได้

๕. ส่งเสรมิ ควำมรู้เกย่ี วกับที่อยูอ่ ำศัยและ ๑๖. รอ้ ยละของประช
สภำพแวดล้อมที่เหมำะสมกับวัย ๒๕-๕๙ ปี ทม่ี ีควำมร
สูงอำยแุ ละเพิม่ โอกำสในกำรปรบั กำรเตรยี มกำรก่อนยำ
สภำพทีอ่ ยอู่ ำศัย ที่อยู่อำศัยและสิ่งแวด

๕.๑ เร่งสร้างความตระหนกั ถงึ ความสาคัญ  เผยแพร่ความรเู้ กย่ี วกับการพลดั ตกหก ๑๗. รอ้ ยละของประชาก
ของทีอ่ ยอู่ าศยั และสภาพแวดลอ้ ม ลม้ ภายในบา้ นและวธิ ปี ้องกันให้ประชาชน ปี ทม่ี คี วามรู้ความเขา้ ใ
ทีป่ ลอดภยั สาหรับผสู้ ูงอายุ ทราบอยา่ งทั่วถึง โดยคานงึ ถงึ ความแออัด และสภาพแวดล้อมท่ปี
และสขุ ลักษณะ ผ้สู ูงอายุ

 ส่งเสรมิ ใหห้ นว่ ยงานภาครัฐและ
ภาคเอกชนจดั อบรมให้ความรูเ้ กีย่ วกบั
ท่ีอยูอ่ าศยั และสภาพแวดล้อมทั้งภายใน
ทอ่ี ยอู่ าศยั และชุมชนท่ปี ลอดภัยสาหรบั
วัยสงู อายุ

๕๖๖-๒๕๘๐) ขอ้ มลู ปี ๒๕๖๖-๗๐ ค่ำเป้ำหมำย ปี ๒๕๗๖-๘๐ หน่วยงำนรับผิดชอบ
พืน้ ฐำน รอ้ ยละ ๕๐ ปี ๒๕๗๑-๗๕ รอ้ ยละ ๗๐
ด รอ้ ยละ ๖๐ หลัก รว่ ม
-
นทจ่ี ดั - อปท./ - สธ.
ายภาพทเี่ ปน็ มิตร กทม./เมอื ง
อการมีกจิ กรรม พทั ยำ
าวะของคนใน

ชำกรอำยุ - ร้อยละ ๖๕ รอ้ ยละ ๗๐ ร้อยละ ๘๐ - พม. - อก.

รหู้ รือ - อปท./

ำมสูงอำยดุ ้ำน กทม./เมอื ง

ดลอ้ ม พัทยา

ากรอายุ ๒๕-๕๙ - รอ้ ยละ ๖๕ รอ้ ยละ ๗๐ รอ้ ยละ ๘๐
ใจถึงทอ่ี ยอู่ าศยั
ปลอดภัยสาหรบั

แผนปฏบิ ัตกิ ารดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๔๐

แผนปฏิบตั กิ ำรยอ่ ยที่ ๑ เตรยี มควำมพร้อมของประชำกรก่อนวยั สงู อำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ ตัวช้วี ดั

๕ สง่ เสริมการปรบั ปรุงทอี่ ยู่อาศัย  จดั ให้มีบริการให้คาแนะนาและประเมนิ ๑๘. ร้อยละของประชาก
โดยเฉพาะครัวเรือนทม่ี บี ิดามารดา ความเสยี่ งดา้ นความปลอดภยั ของท่อี ยู่ ปที ่อี าศัยอยู่ในบา้ นทม่ี
สงู อายุอาศยั อย่ดู ว้ ย อาศัย และการจัดพ้นื ท่ใี หเ้ หมาะสมไมแ่ ออดั ทางกายภาพ๕๓
และถกู สขุ ลกั ษณะ

 กาหนดมาตรการให้สิทธพิ เิ ศษทางภาษี
หรอื ใหส้ นิ เช่อื ในอัตราดอกเบีย้ ตา่
แกป่ ระชากรวัยทางานที่ต้องการปรบั ปรงุ
ทอี่ ยู่อาศัยสาหรบั ตนเองเมอื่ ยามสูงวยั หรอื
สาหรบั บดิ ามารดาหรือสมาชิกในครวั เรอื น
ที่สงู อายุ

 กระตนุ้ กระบวนการมสี ่วนร่วมของ
ประชากรวยั ทางานในการสร้างชมุ ชนที่น่า
อยแู่ ละเป็นมิตรกับประชากรทุกกลมุ่ วยั

๕๓ บ้านทีม่ คี วามปลอดภยั ทางกายภาพ หมายถงึ บา้ นท่ีมีการจดั แสงสวา่ งเพยี งพอบรเิ วณบนั ได ห้องน้า หรอื ทางเข้า
และมีทางลาดสาหรบั รถเข็น

๕๖๖-๒๕๘๐) ข้อมูล ปี ๒๕๖๖-๗๐ คำ่ เป้ำหมำย ปี ๒๕๗๖-๘๐ หนว่ ยงำนรับผดิ ชอบ
พน้ื ฐำน รอ้ ยละ ๖๕ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ร้อยละ ๘๐
ด รอ้ ยละ ๗๐ หลกั รว่ ม
ากรอายุ ๕๕-๕๙ -
มคี วามปลอดภัย - พม. - อก.
- อปท./
กทม./เมอื ง
พัทยา

มีราวจบั ในหอ้ งนา้ ประตหู อ้ งนา้ เป็นแบบเปดิ ใหค้ นอื่นสามารถเข้าไปไดเ้ ม่ือเกดิ อบุ ัตเิ หตุ พื้นห้องน้าไม่ล่นื

แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๔๑

แผนปฏิบตั ิกำรย่อยที่ ๑ เตรยี มควำมพรอ้ มของประชำกรกอ่ นวัยสูงอำยุ ระยะ ๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ ตวั ชี้วดั

๕.๓ สง่ เสริมการขยายตัวของธรุ กิจและ  ออกมาตรการสนบั สนุนทางภาษสี าหรับ ดตู ัวชว้ี ัดท่ี ๑๘
อตุ สาหกรรมการผลิตวสั ดอุ ปุ กรณแ์ ละ การลงทุนในธุรกจิ และอตุ สาหกรรมการผลติ
ส่ิงอานวยความสะดวกสาหรับผสู้ ูงอายุ ทเ่ี กยี่ วข้องกับวสั ดุอุปกรณแ์ ละส่ิงอานวย
ความสะดวกสาหรบั ผู้สงู อายุเพือ่ ให้เกิด
การแขง่ ขันด้านราคาและคุณภาพ และ
ประชาชนสามารถเข้าถงึ สินคา้ และบริการ
เหล่านัน้ ไดใ้ นราคาท่ีเหมาะสม

 สนับสนนุ การส่งเสรมิ ชอ่ งทางการขาย
สนิ ค้าและบริการ เพ่ือใหป้ ระชาชน
โดยเฉพาะผูส้ งู อายุเขา้ ถึงไดง้ า่ ย

 สง่ เสริมใหท้ ้องถ่ินนาภูมปิ ญั ญาที่มีอยู่
มาใชพ้ ฒั นานวตั กรรม (สิ่งอานวย
ความสะดวก) ในทีพ่ ักอาศัย โดยใช้วัสดุ
พืน้ ถิน่ และสอดคล้องกับวิถชี ีวิตในท้องถ่ิน

๕๖๖-๒๕๘๐) ขอ้ มูล คำ่ เปำ้ หมำย หน่วยงำนรับผดิ ชอบ
พนื้ ฐำน ปี ๒๕๖๖-๗๐ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ปี ๒๕๗๖-๘๐ หลัก รว่ ม
ด

แผนปฏบิ ัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๔๒

แผนปฏบิ ัตกิ ำรย่อยที่ ๒ ยกระดับคณุ ภำพชวี ิตผ้สู ูงอำยุทกุ มิตอิ ย่ำงทั่วถงึ และเป็นธรรม ระยะ ๑

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ ตัวชว้ี ดั

๑. ยกระดับคุณภำพชีวติ ผ้สู งู อำยุ ๑๙. รอ้ ยละของผ้สู ูงอำ
ด้ำนเศรษฐกิจ ปัญหำควำมยำกจนหล

๑.๑ ปฏิรูประบบหลกั ประกนั ยามชราภาพ  มรี ะบบหลักประกันยามชราภาพ

ให้เปน็ ไปอย่างบรู ณาการและย่งั ยนื ทค่ี รอบคลุมผู้สงู อายอุ ย่างทว่ั ถึงทัง้ ในรูป

สามารถครอบคลมุ ผูส้ งู อายุ ของการออม การลงทุนระยะยาว (ท้งั ท่ี

อยา่ งพอเพยี ง ท่ัวถึง และเปน็ ธรรม เปน็ ตัวเงนิ และไมเ่ ป็นตัวเงิน) การประกนั

ชีวติ และระบบบานาญ (ไมร่ วมเบย้ี ยังชพี )

 ปฏริ ปู ระบบการจัดเก็บภาษใี ห้รัฐมี

รายไดท้ ่พี อเพยี งเพ่ือใช้ในการจดั สวสั ดิการ

ใหแ้ กผ่ ู้สูงอายุโดยไม่สง่ ผลกระทบตอ่ ความ

มนั่ คงทางเศรษฐกจิ ของผทู้ ่ีเป็นฐานภาษี

หรืออยู่ในวัยทางานมากจนเกินไป เช่น

การหักภาษีสว่ นหนงึ่ ของวัยทางานทมี่ ี

รายไดเ้ พือ่ เป็น

เงนิ ออมของตนเองในยามสูงอายุ

 ปรับแก้กฎหมายใหก้ องทนุ การออม

แห่งชาติใหผ้ ู้ท่ีมอี ายตุ ัง้ แต่ ๖๐ ปขี น้ึ ไป

สามารถเข้ามาเปน็ สมาชกิ ได้

๕๔ ความยากจนหลายมติ ิ (Multidimensional Poverty Index) เปน็ ดชั นชี ี้วัดตามยุทธศาสตร์ชาตดิ า้ นการสรา้ งโอ
ดา้ นการศึกษา ด้านเศรษฐกจิ และด้านการเข้าถงึ บรกิ ารภาครัฐ ซึง่ บคุ คลหน่งึ อาจมีปัญหาได้มากกว่า ๑ ดา้ น (ท่มี า
TPMAP. https://www.nectec.or.th/innovation/innovation-software/tpmap.html)

๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)

ด ขอ้ มูล ปี ๒๕๖๖-๗๐ คำ่ เป้ำหมำย ปี ๒๕๗๖-๘๐ หนว่ ยงำนรบั ผดิ ชอบ
พ้ืนฐำน ปี ๒๕๗๑-๗๕
ำยทุ ่ีประสบ ลดลง ลดลง หลกั ร่วม
ลำยมิติลดลง๕๔ - ร้อยละ ๑๐ ลดลง รอ้ ยละ ๒๐
จำกปฐี ำน ร้อยละ ๑๕ จำกปีฐำน - รง. - กอช.
(พ.ศ.๒๕๖๕) จำกปฐี ำน (พ.ศ.๒๕๖๕) - กค. - กบข.
(พ.ศ.๒๕๖๕) - พม. - กบช.

- คปภ.
- มท.
- พม.
- อปท./
กทม./เมือง
พทั ยา
- สศช.
- กรอ.
(หอการคา้
และ
ธนาคาร)
- อว.

อกาสและความเสมอภาคทางสังคม โดยพจิ ารณาจาก ๕ มติ ิ ได้แก่ ดา้ นสขุ ภาพ ด้านความเป็นอยู่
า: ศนู ยเ์ ทคโนโลยีอเิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละคอมพวิ เตอร์แห่งชาติ. ระบบบริหารจดั การขอ้ มลู การพัฒนาคนแบบชีเ้ ปา้ :

แผนปฏิบัติการดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๔๓

แผนปฏิบตั ิกำรย่อยที่ ๒ ยกระดับคณุ ภำพชวี ิตผสู้ ูงอำยุทุกมติ อิ ยำ่ งทวั่ ถึงและเป็นธรรม ระยะ ๑

ลำดับ มำตรกำร แนวปฏบิ ตั ิ ตวั ช้ีวดั

๑.๒ ส่งเสรมิ การทางานของผูส้ ูงอายุ  ส่งเสรมิ ผูส้ ูงอายใุ นการทาวสิ าหกิจ

ทั้งภาคในระบบและนอกระบบ ชมุ ชนโดยร่วมกับสมาชิกชมุ ชนวัยอืน่ เพอ่ื ให้

มีการแบง่ งานตามความชานาญ เน้นให้

ผสู้ งู อายถุ า่ ยทอดภูมปิ ัญญา ใหข้ อ้ คิดเหน็

โดยมคี นรุ่นอ่ืนมาช่วยในด้านการผลติ

การตลาด และเทคโนโลยี

 สง่ เสรมิ ให้ภาคเอกชนจา้ งงานผสู้ งู อายุ

ท้งั ในลักษณะการจ้างตอ่ หรอื จ้างใหม่

 ส่งเสริมการพัฒนาศกั ยภาพในการ

ทางานของผู้สูงอายุด้วยการเร่งใหค้ วามรู้

เชน่

การเพ่มิ พนู ความร้ดู ้านเทคโนโลยแี ละ

นวตั กรรมเพอ่ื การทางานในภาคเกษตร

การใช้เทคโนโลยแี ละนวัตกรรมเพือ่ ชว่ ย

ผอ่ นแรง

 ขยายอายุการเกษยี ณของภาคราชการ

โดยคานึงถึงความขาดแคลน ความชานาญ

และสมรรถนะ พร้อมทั้งเลื่อนเวลาการจ่าย

บานาญและปรับปรงุ ระบบการประเมิน

ประสิทธิภาพในการปฏบิ ตั ริ าชการ

๑.๓ เพ่มิ พูนทักษะหรอื โอกาสในการ  เพิม่ ช่องทางการเรยี นร้แู ละการเขา้ ถงึ

ทางานด้วยการเพิม่ ชอ่ งทางการเรียนรู้ เทคโนโลยแี ละนวัตกรรมใหแ้ กผ่ ู้สูงอายุ

สาหรบั ผู้สูงอายวุ ยั ตน้ วัยตน้ หรอื ผทู้ ีม่ ีอายุ ๖๐-๖๙ ปี

(เช่นการศึกษาตามอัธยาศยั การอบรม

๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)

ด ข้อมลู ค่ำเปำ้ หมำย หน่วยงำนรับผิดชอบ
พื้นฐำน ปี ๒๕๖๖-๗๐ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ปี ๒๕๗๖-๘๐ หลัก ร่วม

แผนปฏิบตั ิการดา้ นผสู้ งู อายุ ระยะที่ ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๔๔

แผนปฏบิ ตั ิกำรยอ่ ยท่ี ๒ ยกระดับคณุ ภำพชวี ติ ผสู้ ูงอำยุทุกมิติอย่ำงทั่วถงึ และเปน็ ธรรม ระยะ ๑

ลำดบั มำตรกำร แนวปฏบิ ัติ ตัวชวี้ ดั

เชงิ ปฏบิ ตั กิ าร การใหค้ วามรผู้ า่ นสื่อต่างๆ
การมีหลักสตู รออนไลน์) เพื่อให้ผสู้ ูงอายุ
สามารถปรับทกั ษะการทางานในอาชพี เดมิ
หรือสามารถเปล่ยี นอาชพี ใหม่ได้ตาม
ทีป่ รารถนา

 ส่งเสริมการทางานในบ้านหรอื ชมุ ชน
ให้แกผ่ ูส้ ูงอายุ โดยเนน้ การมสี ว่ นรว่ มของ
องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ ภาคเอกชน
วสิ าหกิจชุมชน และวสิ าหกจิ เพื่อสงั คม

๒. ยกระดับคณุ ภำพชีวติ ผสู้ ูงอำยุ ๒๐. อำยุคำดเฉลยี่ ของ
ดำ้ นสุขภำพ ดี (Healthy Life Exp

๒๑. ระดบั คะแนนควำม
ผู้สูงอำยเุ พ่มิ ขึ้นอย่ำงต

๒๒. ร้อยละของผูส้ งู อำ
ภำวะสมองเส่อื ม
๒๓. รอ้ ยละของผู้สงู อำ
ใชง้ ำนอยำ่ งนอ้ ย ๒๐ ซ

๕๕ อายุคาดเฉลี่ยของการมีสุขภาพดขี องผสู้ งู อายุ (Healthy Life Expectancy) หมายถึง จานวนปีที่คาดหวังว่าจะม
มีสขุ ภาวะท่ีดี)
๕๖ รายงานการสารวจสขุ ภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรา่ งกาย ครั้งท่ี ๕ พ.ศ.๒๕๕๗ ของสถาบันวจิ ยั ระบบสาธา

๑๕ ปี (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐)

ด ข้อมูล ค่ำเป้ำหมำย หน่วยงำนรับผิดชอบ
พืน้ ฐำน ปี ๒๕๖๖-๗๐ ปี ๒๕๗๑-๗๕ ปี ๒๕๗๖-๘๐ หลัก ร่วม

งกำรมสี ขุ ภำพ - ไมน่ อ้ ยกว่ำ ไม่นอ้ ยกวำ่ ไม่นอ้ ยกวำ่ - ศธ. - พม.
pectancy)๕๕ ๗๐ ปี ๗๒ ปี ๗๕ ปี - สธ. - สสส.
- อว. - วธ.
- มท.
มสขุ เฉลยี่ ของ ๗.๙ จำก ไม่นอ้ ยกวำ่ ๘ คะแนน - กปส.
- รง.
ต่อเนอื่ ง ๑๐ คะแนน - อปท./
กทม. /เมือง
(๒๕๕๙)๒๒ พัทยา
- สงป.
ำยุที่มปี ัญหำ ร้อยละ ๘ ไม่เกินร้อยละ ๑๐ - พศ.
(๒๕๕๗)๕๖ ร้อยละ ๖๕ ร้อยละ ๗๐ รอ้ ยละ ๘๐
ำยุที่มฟี นั แท้
ซี่ -

มชี วี ิตอยู่อย่างมสี ขุ ภาพดี (ตวั ชีว้ ัดตามแผนแมบ่ ทภายใตย้ ุทธศาสตร์ชาติ ประเดน็ การเสริมสรา้ งให้คนไทย

ารณสขุ

แผนปฏบิ ตั กิ ารดา้ นผสู้ ูงอายุ ระยะท่ี ๓ (พ.ศ.๒๕๖๖-๒๕๘๐) ๑๔๕