เล่มที่ 3 สรุปการพัฒนาหลักสูตรพัฒนาผู้เรียน

การอบรมเชิงปฏิ บัติ การ หลักสตู ร
โครงการพัฒนาทั กษะการคิ ด Growth
สาํ หรับผู้เรียน
ในศตวรรษที 21 mindset

(ภายใต้ โครงการบู รณาการยกระดับ ดว้ ยจติ ตปญญา
คุณภาพการศึ กษาและการเรียนรู้ตลอด
ชีวิตสาํ หรับการเรียนรู้ในศตวรรษที 21)

การประชุม หลักสตู รฝกทักษะ
เชิงปฏิบัติการ การวางแผนชวี ติ
พัฒนาหลักสูตร ดว้ ยหลักทรงงาน
พัฒนาผู้เรียน บูรณาการ
กับแผนทีชวี ติ

หลักสตู รค่ายสรา้ งนกั คิด
เชงิ ออกแบบทีเนน้ ชุมชนเปนฐาน

ค ณ ะ ค รุ ศ า ส ต ร์
ม ห า วิ ท ย า ลั ย ร า ช ภั ฏ อุ ด ร ธ า นี



รายงานผลการพฒั นาหลกั สูตรพัฒนาผูเรยี น
โครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรับผูเ รียนในศตวรรษท่ี 21
(ภายใตโครงการบูรณาการยกระดับคุณภาพการศกึ ษาและ
การเรยี นรตู ลอดชีวิตสำหรบั การเรียนรใู นศตวรรษท่ี 21)

จดั ทำโดย
คณะครศุ าสตร มหาวิทยาลยั ราชภัฏอุดรธานี



ก

คำนำ

รายงานผลการพัฒนาหลักสูตรพัฒนาผูเรียน ของโครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรับผูเรียนใน
ศตวรรษท่ี 21 (ภายใตโ ครงการบูรณาการยกระดบั คุณภาพการศึกษาและการเรียนรูตลอดชีวิตสำหรับการ
เรียนรูในศตวรรษที่ 21) เลมนี้จัดทำขึ้นเพื่อรายงานผลการพัฒนาหลักสูตร“ปลูกศรัทธาครูผูมุงมั่นในการ
สอนคดิ (Growth mindset ดวยจติ ตปญ ญา)”เพ่ือใหไดห ลกั สตู รตามวัตถุประสงคข องโครงการ

คณะทำงาน คณะครุศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ไดจัดทำรายงานสรุปผลการพัฒนา
หลักสูตรพัฒนาผูเรียนโครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรับผูเรียนในศตวรรษที่ 21 ฉบับนี้เพื่อเปนการ
ประเมินผลการดำเนินโครงการเพื่อไดทราบแนวทางในการปรับปรุงการดำเนินงาน และขอเสนอแนะใน
การจัดโครงการ ในรายงานศึกษา คณะผูจัดทำหวังเปนอยางยิ่งวารายงานฉบับนี้จะเปนประโยชนในการ
จัดการโครงการตอไป

คณะผูจดั ทำ
โครงการพฒั นาทกั ษะการคิดสำหรับผูเ รยี นในศตวรรษท่ี 21

คณะครศุ าสตร มหาวิทยาลยั ราชภัฏอดุ รธานี
มกราคม 2562

ข

สารบัญ

คำนำ.................................................................................................................................................. ก
บทสรุปผูบรหิ าร ................................................................................................................................. 1
แบบสรุปผลโครงการ …………………………………………………………………………………………………………… 2
สว นที่ 1 บทนำ .................................................................................................................................. 4

1. โครงการพัฒนาทกั ษะการคิดสำหรับผูเรียนในศตวรรษท่ี 21................................................... 4
2. แผนการปฏบิ ัตงิ านโครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรบั ผเู รียนในศตวรรษท่ี 21 ................... 11
สว นท่ี 2 ระเบยี บและวิธกี ารประเมนิ ผล .......................................................................................... 25
สวนที่ 3 ผลการศึกษา …………………………………………………………..…………..…………………..…………. 29
ภาคผนวก ………………………………………………………………………………………..………………….………….. 35

1. เอกสารหนงั สือตาง ๆ ที่ใชในโครงการ .......................................................................... 40
2. ประมวลภาพกิจกรรม ………………………………………………………………………………………. 41
3. ผรู บั ผดิ ชอบโครงการ ………………………..…………………………………………………………..…. 48

สารบญั ตาราง

ตารางท่ี 1 แผนปฏิบตั ิการดำเนินงานโครงการพฒั นาทักษะการคดิ สำหรับผเู รียนในศตวรรษที่ 21...…… 11
(ภายใตโครงการบูรณาการยกระดบั คณุ ภาพการศกึ ษาและการเรยี นรตู ลอดชีวิต
สำหรับการเรยี นรูในศตวรรษที่ 21)

ตารางที่ 2 รายละเอยี ดงบประมาณและคา ใชจา ยโครงการพฒั นาทักษะการคิดสำหรับผเู รยี น...….......… 19
ในศตวรรษท่ี 21 (ภายใตโครงการบรู ณาการยกระดบั คุณภาพการศกึ ษาและการเรยี นรู
ตลอดชีวิตสำหรบั การเรยี นรใู นศตวรรษท่ี 21)

ตารางที่ 3 กำหนดการออกสำรวจโรงเรียนในการศึกษาขอมูลพ้นื ฐาน...…............................................… 25

ง

สารบญั ภาพ

ภาพที่ 1 แผนปฏบิ ตั กิ ารดำเนินงานโครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรับผูเรยี นในศตวรรษท่ี 21...…… 24
(ภายใตโ ครงการบูรณาการยกระดบั คณุ ภาพการศกึ ษาและการเรยี นรูต ลอดชวี ิต
สำหรับการเรียนรใู นศตวรรษที่ 21)

1

บทสรปุ สำหรบั ผบู รหิ าร

คณะครุศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ดำเนินการโครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรับ
ผูเรียนในศตวรรษที่ 21 (ภายใตโครงการบูรณาการยกระดับคุณภาพการศึกษาและการเรียนรูตลอดชีวิต
สำหรับการเรียนรูในศตวรรษที่ 21) มีวัตถุประสงคดังนี้ 1) เพื่อศึกษาสภาพปญหาและความตองการของครู
เกี่ยวกับการออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนที่เนนการพัฒนาทักษะการคิดในศตวรรษที่ 21 2) เพ่ือพัฒนา
รูปแบบการสงเสริมความสามารถของครูในการออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนที่เนนการพัฒนาทักษะ
การคิดในศตวรรษที่ 21 และ 3) เพื่อศึกษาผลการพัฒนาครูตามรูปแบบการสงเสริมความสามารถของครู
ในการออกแบบกจิ กรรมการเรียนการสอนที่เนนการพัฒนาทักษะการคิดในศตวรรษที่ 21

จากการดำเนนิ โครงการในครั้งน้ี ไดผ ลผลิตในการดำเนินงานครัง้ นเ้ี ปน หลักสตู รการพัฒนาผูเรียน
ประกอบดวย 1) หลกั สูตร Growth mindset ดวยจิตตปญ ญา 2) หลกั สูตรฝก ทักษะการวางแผนชีวติ ดวย
หลักทรงงานบรู ณาการกบั แผนท่ีชวี ิต 3) หลกั สตู รคายสรางนักคิดเชงิ ออกแบบทเ่ี นน ชมุ ชนเปน ฐาน“ปลูก
ศรัทธาครผู มู งุ ม่ันในการสอนคิด (Growth mindset ดว ยจิตตปญ ญา)” เพื่อนำไปใชป ระกอบการฝก อบรม
แกผทู ี่มสี ว นเก่ียวของในโครงการตอ ไป

ปญ หาอุปสรรคในการดำเนินงาน

-

2

แบบสรุปผลโครงการ

1. ชอื่ หนว ยงาน(คณะ/สำนัก) ครศุ าสตร หลักสูตร

2. ชื่อโครงการ: โครงการพัฒนาทกั ษะการคดิ สำหรบั ผูเ รียนในศตวรรษท่ี 21 (ภายใตโ ครงการบูรณาการ
ยกระดบั คณุ ภาพการศึกษาและการเรียนรูตลอดชวี ิตสำหรบั การเรยี นรใู นศตวรรษที่ 21): การพัฒนา
หลักสตู รพัฒนาผูเรียน

3. สอดคลอ งแผนยุทธศาสตร( มหาวทิ ยาลัย) ดา น :

ยุทธศาสตรท ่ี 1 : การพัฒนาทอ งถ่ิน

ยทุ ธศาสตรท ่ี 2 : การผลติ และพัฒนาครู

ยทุ ธศาสตรท ี่ 3 : การยกระดับคุณภาพการศึกษา

ยทุ ธศาสตรที่ 4 : การพฒั นาระบบบริหารจัดการ

4. ปรากฏในแผนยุทธศาสตร (หนวยงาน) ดา นประเด็นยทุ ธศาสตรท ี่ 1 (ระบุ) การผลิตบัณฑติ ใหเ ปน
บณั ฑิตท่ีพึงประสงค

5. ปรากฏในแผนปฏบิ ัติราชการ(หนว ยงาน) โครงการประชมุ วิชาการผลงานวิจัยฯ

6. เช่ือมโยงการประกนั คณุ ภาพฯ (ตัวบงชี้/เกณฑ)

7. วนั เวลา สถานที่ จัดโครงการ ระหวา งวนั ที่ 19-20 มกราคม 2562

8.  มี  ไมม ี การบรู ณาการกับการเรียนการสอน
 มี  ไมม ี การบูรณาการกับการบริการวิชาการแกสังคม
 มี  ไมม ี การบรู ณาการกบั การทำนุบำรุงศลิ ปวัฒนธรรม
 มี  ไมมี การบูรณาการกบั การวจิ ยั

ถามี (โปรดกรอก) - หลักสูตร/รายวิชา ทกุ รายวิชา

บูรณาการอยางไร (อธิบายโดยยอ) การดำเนินกิจกรรมดำเนินในพื้นที่โรงเรียนและชุมชนในเขตพื้นท่ี
บริการบูรณาการกับการบริการวิชาการแกสังคม และนำเนื้อหาในหลักสูตรมาประยุกตใชในการจัดการ
เรียนการสอนได

9. ผลการดำเนินโครงการ

1.1 เปาหมายโรงเรียนที่รวมโครงการ 1 โรงเรียน
1.2  บรรลุ  ไมบ รรลุ เปา หมายของโครงการ
1.3ผูเขา รว มโครงการ 1 โรงเรยี น ประกอบดว ย อาจารยผรู บั ผดิ ชอบโครงการ 7 คน
1.4 คา ใชจ ายในการจัดโครงการ บาท  เปนไปตามแผน

 ไมเ ปน ไปตามแผน
2. มีการรายงานผลการจดั โครงการตอผบู ริหารและไดนำขอ เสนอแนะไปปรบั ปรุงการจดั โครงการในป
ถัดไปอยางไร จัดทำเลมรายงานสรุปโครงการและมีการนำขอเสนอแนะตาง ๆ เพ่ือปรบั ปรุงการจดั
โครงการในครง้ั ตอ ไป

ลงชอื่ )
( )
ผรู ับผดิ ชอบโครงการ

ลงชอ่ื
(
ผบู ังคับบัญชา

4

สว นท่ี 1
บทนำ
โครงการพัฒนาทกั ษะการคดิ สำหรบั ผูเรยี นในศตวรรษท่ี 21

1. หลกั การและเหตผุ ล
การยกระดบั คุณภาพความสามารถในออกแบบการสอนใหแกครูจงึ เปนส่ิงจำเปนและเพ่ือสอดคลอ งกับ

ครูยคุ ใหมใ นยคุ ศตวรรษที่ 21 ทีม่ งุ เนนพฒั นาผเู รียนใหมีทักษะกระบวนการเรยี นรู โดยเฉพาะทกั ษะกระบวนการ
คิดระดับสูง มารซาโน (Marzano, 2001) ไดกลาววา การคิดเปนสิ่งท่ีเรียนรูและสามารถพัฒนาได โดยอาศัย
การพัฒนาทักษะพื้นฐานการคิดไดแก ทักษะการจำแนกการจัดหมวดหมู การสรุป การประยุกตใช และการ
คาดการณ ซึ่งเปนองคประกอบสำคัญของการคิดระดับสูง การพัฒนาครูใหเปนผูมีความรูความเขาใจในการ
ออกแบบกิจกรรมในจัดประสบการณแ ละสรางบรรยากาศในการกระตนุ และพฒั นาผูเรยี นใหเ กิดทักษะการคิดขั้น
สงู ดังกลาว จะสง ผลตอ ดกี ารเปนครทู ด่ี มี คี ุณภาพตอ การพัฒนาทักษะการคิดในศตวรรษที่ 21

จากเหตผุ ลขางตน จึงมคี วามจำเปน ท่ีจะพัฒนาทักษะการสอนคิดใหแกครโู ดยเฉพาะครูผปู ฏบิ ัตกิ ารสอน
ในระดับการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน ซึ่งถือวาเปนการเตรียมครมู ืออาชีพสูส ำหรบั การพัฒนาผูเรียนในยุคศตวรรษที่ 21
(วจิ ารณ พานิช, 2556) เพอ่ื พฒั นาใหครมู ีความรูความเขาใจในหลักและ วธิ ีการทีถ่ ูกตอ งในการพัฒนาทักษะการ
คิดในศตวรรษที่ 21 ดวยคาดหวังวาครูสามารถออกแบบกิจกรรมการเรียนรูท ี่มุงเนนพัฒนาทักษะกระบวนการ
คิดระดับสงู แกนักเรยี นได อันจะสง ผลตอการยกระดบั คุณภาพการคิดของนักเรยี น

จากขอ มลู ดังกลาวขางตนคณะครุศาสตร มหาวิทยาลัยราชภฏั อดุ รธานี เปน หนวยงานตนทางในการผลิต
ครู เมื่อสภาพสังคม เศรษฐกิจ และเทคโนโลยี เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วโดยเฉพาะการเจริญกาวหนาในศาสตร
หลายแขนงรวมถึงการวิธีการสอนมีการปรับเปลี่ยนไปเพื่อใหส อดคลองกับววิ ัฒนาการของการเรียนรูของผูคนใน
โลกที่เรียนกวายุคดิจิทัล บทบาทหนาที่วิธีการถายทอดความรูจากครูสูผูเรียนก็ตองปรับเปลี่ยนไปเพื่อให
สนองตอบตอ ผเู รียน การสง เสรมิ และพัฒนาครปู ระจำการใหมีความรูความเขาใจตอสภาพ การปรบั เปลย่ี นไป จึง
ถอื วาเปน ภาระหนาทคี่ วามรับผดิ ชอบตอผลผลติ ที่สง ออกไปสูสถานศึกษาของคณะครศุ าสตรเ ชน กัน

2. วัตถุประสงค
2.1 เพื่อศึกษาสภาพปญหาและความตองการของครูเกี่ยวกับการออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนที่เนน

การพฒั นาทักษะการคดิ ในศตวรรษที่ 21
2.2 เพื่อพัฒนารูปแบบการสง เสริมความสามารถของครูในการออกแบบกจิ กรรมการเรียนการสอนที่เนน การ

พฒั นาทกั ษะการคิดในศตวรรษที่ 21
2.3 เพื่อศึกษาผลการพัฒนาครูตามรูปแบบการสงเสริมความสามารถของครูในการออกแบบกิจกรรมการ

เรียนการสอนที่เนน การพัฒนาทักษะการคดิ ในศตวรรษท่ี 21

3. วัน-เวลาดำเนินโครงการ: การศกึ ษาขอ มูลพนื้ ฐาน ระหวา งวนั ท่ี 5 พฤศจิกายน – 15 ธันวาคม 2561

4. สถานท่ีดำเนนิ โครงการ คณะครุศาสตร มหาวทิ ยาลัยราชภัฏอดุ รธานี จังหวดั หนองคาย
และจังหวดั บึงกาฬ

5. ผลลัพธ/ ผลที่คาดวาจะไดรับ
5.1 ไดรูปแบบที่ใชเ ปน แนวทางในการพัฒนาทักษะการออกแบบการเรียนการสอนของครูซึ่งเปน การเตรียม

ครมู ืออาชีพสหู องเรยี นสำหรับรบั มอื กับการพฒั นาผเู รียนในยคุ ปจ จุบันและในศตวรรษที่ 21
5.2 ไดแ นวทางเพ่ือชวยใหอาจารยไดแ สวงหาวิธีปฏิบัติการแกป ญ หาการจัดการเรียนการสอนอยา งเปนระบบ

สำหรับการพฒั นานักศกึ ษาครูในระดบั อดุ มศึกษา
5.3 ไดแนวทางในการวจิ ยั และพฒั นากระบวนการเรยี นรสู ำหรับนกั ศึกษาครู
5.4 ไดแ นวทางในการสรางเครอื ขา ยการวิจยั สำหรบั พฒั นาคณุ ภาพศกึ ษาระหวางหนว ยงานผผู ลติ ครูและผใู ช

ครู

6. หนวยงานท่ีรบั ผิดชอบ คณะครุศาสตร มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั อดุ รธานี

6



8

รหสั __ __ __ __ __ __ _

มหาวิทยาลัยราชภัฏอดุ รธานี

หนวยงาน : คณะครุศาสตร

โครงการ : โครงการพัฒนาทกั ษะการคิดสำหรบั ผูเ รียนในศตวรรษที่ 21

(ภายใตโครงการบรู ณาการยกระดบั คุณภาพการศึกษาและการเรียนรูต ลอดชีวติ สำหรบั การเรียนรใู นศตวรรษท่ี
21)

งบประมาณ : งบบรู ณาการยกระดับคณุ ภาพการศึกษา ป 2562 จำนวน 1,000,000 บาท

หวั หนาโครงการ : 1. นางสาวรงุ ทวิ า จันทนว ัฒนวงษ

2. ผชู วยศาสตราจารยพ วงทอง เพชรโทน

3. ผูชว ยศาสตราจารยส ุนิสา วงศอารยี 

4. นางภวศิ า พงษเ ลก็

5. นางสาวพรพิสทุ ธิ์ ดวงเงิน

6. นางสาวทรรศนีย วนั ชาดี

7. นางสาวชาคริยา พนั ธทอง

คณะครุศาสตร มหาวทิ ยาลัยราชภัฏอุดรธานี

ผรู ว มโครงการ : นักเรียน นักศึกษา ครู คณาจารย บคุ ลากรทางการศึกษา และประชาชนในพ้นื ทร่ี ับผดิ ชอบ
ของมหาวิทยาลยั ราชภฏั อุดรธานี ในพืน้ ทจ่ี ังหวดั หนองคาย และจังหวดั บงึ กาฬ
จำนวน 110 คน

1. หลักการและเหตุผล/ท่ีมา/ปญ หา

การยกระดับคุณภาพความสามารถในออกแบบการสอนใหแกครูจึงเปนสิง่ จำเปนและเพื่อสอดคลองกับ
ครยู ุคใหมในยุคศตวรรษท่ี 21 ท่ีมุงเนน พฒั นาผูเรียนใหม ที ักษะกระบวนการเรียนรู โดยเฉพาะทกั ษะกระบวนการ
คิดระดับสูง มารซาโน (Marzano, 2001) ไดกลาววา การคิดเปนสิ่งที่เรียนรูและสามารถพัฒนาได โดยอาศัย
การพัฒนาทักษะพื้นฐานการคิดไดแก ทักษะการจำแนก การจัดหมวดหมู การสรุป การประยุกตใช และการ
คาดการณ ซึ่งเปนองคประกอบสำคัญของการคิดระดับสูง การพัฒนาครูใหเปนผูมีความรูความเขาใจในการ
ออกแบบกิจกรรมในจัดประสบการณแ ละสรา งบรรยากาศในการกระตนุ และพฒั นาผูเรยี นใหเกดิ ทักษะการคิดขั้น
สงู ดงั กลา ว จะสง ผลตอดีการเปนครูทด่ี ีมีคณุ ภาพตอการพฒั นาทักษะการคดิ ในศตวรรษที่ 21

จากเหตุผลขางตน จึงมคี วามจำเปนทจี่ ะพัฒนาทักษะการสอนคดิ ใหแกครูโดยเฉพาะครูผูปฏบิ ัตกิ ารสอน
ในระดับการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน ซ่งึ ถือวาเปน การเตรยี มครมู อื อาชีพสูส ำหรบั การพฒั นา

ผูเรียนในยุคศตวรรษที่ 21 (วิจารณ พานิช, 2556) เพื่อพัฒนาใหครูมีความรูความเขาใจในหลักและวิธีการท่ี
ถูกตองในการพัฒนาทักษะการคิดในศตวรรษที่ 21 ดวยคาดหวังวาครูสามารถออกแบบกิจกรรมการเรียนรูที่
มุงเนนพัฒนาทักษะกระบวนการคิดระดับสูงแกนักเรียนไดอันจะสงผลตอการยกระดับคุณภาพการคิดของ
นกั เรยี น

จากขอ มูลดังกลาวขางตนคณะครศุ าสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏอดุ รธานี เปนหนว ยงานตน ทางในการผลิต
ครู เมื่อสภาพสังคม เศรษฐกิจ และเทคโนโลยี เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วโดยเฉพาะการเจรญิ กาวหนาในศาสตร
หลายแขนงรวมถึงการวธิ ีการสอนมีการปรบั เปลี่ยนไปเพ่ือใหสอดคลองกับวิวัฒนาการของการเรียนรูของผูคนใน
โลกที่เรียนกวายุคดิจิทัล บทบาทหนาที่วิธีการถายทอดความรูจากครูสูผูเรียนก็ตองปรับเปลี่ยนไปเพื่อให
สนองตอบตอผเู รยี น การสง เสริมและพฒั นาครูประจำการใหม ีความรูความเขาใจตอสภาพการปรับเปลี่ยนไป จึง
ถอื วา เปนภาระหนาท่ีความรบั ผิดชอบตอ ผลผลิตทีส่ งออกไปสูสถานศกึ ษาของคณะครุศาสตรเชน กนั

2.วัตถปุ ระสงคข องโครงการ

1. เพอ่ื ศึกษาสภาพปญ หาและความตองการของครูเก่ียวกับการออกแบบกจิ กรรมการเรียนการสอนที่
เนนการพฒั นาทักษะการคดิ ในศตวรรษที่ 21

2. เพอื่ พฒั นารปู แบบการสงเสริมความสามารถของครูในการออกแบบกิจกรรมการเรยี นการสอนทเี่ นน
การพฒั นาทกั ษะการคิดในศตวรรษท่ี 21

3. เพอื่ ศึกษาผลการพัฒนาครูตามรูปแบบการสง เสริมความสามารถของครูในการออกแบบกิจกรรมการ
เรียนการสอนทเ่ี นน การพฒั นาทกั ษะการคดิ ในศตวรรษท่ี 21

3. สอดคลองกับตวั บงชี้

ความสอดคลองกับยุทธศาสตรของคณะครุศาสตรแ ละมหาวิทยาลยั ราชภัฏอดุ รธานี

ยทุ ธศาสตรท่ี 1 : การพัฒนาทองถิ่น
ยุทธศาสตรที่ 2 : การผลติ และพัฒนาครู
ยทุ ธศาสตรที่ 3 : การยกระดับคณุ ภาพการศึกษา
ยุทธศาสตรท ่ี 4 : การพัฒนาระบบบริหารจัดการ

4. เปา หมายตวั ชี้วดั

4.1 เชงิ ปรมิ าณ
นกั เรยี น นกั ศึกษา ครู คณาจารย บคุ ลากรทางการศึกษา และประชาชนในพื้นทรี่ ับผิดชอบของ

มหาวทิ ยาลัยราชภฏั อดุ รธานี ในพื้นท่จี งั หวดั หนองคาย และจังหวดั บงึ กาฬ จำนวน 110 คน
เชิงเวลา /หนว ยนับ

ระยะเวลาการดำเนินโครงการตง้ั แตระหวางเดือนตุลาคม 2561 – เดือนกันยายน 2562

10

4.2 เชงิ ตนทุน/คาใชจ า ย /หนว ยนบั
งบบรู ณาการยกระดับคณุ ภาพการศึกษา ป 2562 จำนวน 1,000,000 บาท

4.3 ผรู บั บริการ
4.6.1 สถานภาพทั่วไป
ผูบรหิ าร ครู นกั เรียน ชมุ ชน นักศึกษาครศุ าสตรบ ัณฑติ จำนวน 110 คน
4.6.2 ที่อยขู องผรู ับบรกิ าร
จงั หวัดหนองคาย และจังหวัดบึงกาฬ

5. สถานท่ีดำเนนิ โครงการ คณะครุศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏอดุ รธานี จงั หวดั หนองคาย
และจงั หวัดบงึ กาฬ

6. ประโยชนทีค่ าดวา จะไดรบั

6.1 ไดร ูปแบบทีใ่ ชเปนแนวทางในการพัฒนาทักษะการออกแบบการเรียนการสอนของครซู ่ึงเปนการ
เตรยี มครูมืออาชีพสูห อ งเรียนสำหรับรบั มือกับการพัฒนาผเู รียนในยคุ ปจจุบนั และในศตวรรษท่ี 21

6.2 ไดแนวทางเพื่อชวยใหอาจารยไ ดแ สวงหาวธิ ีปฏิบตั ิการแกปญหาการจดั การเรียนการสอนอยางเปน
ระบบสำหรับการพฒั นานักศึกษาครูในระดบั อุดมศึกษา

6.3 ไดแ นวทางในการวจิ ยั และพัฒนากระบวนการเรยี นรูส ำหรับนักศกึ ษาครู

6.4 ไดแนวทางในการสรา งเครอื ขา ยการวจิ ยั สำหรับพัฒนาคุณภาพศกึ ษาระหวา งหนว ยงานผูผลิตครู
และผูใชครู

ตารางที่ 1 แผนปฏิบตั ิการดำเนินงานโครงการพัฒ

(ภายใตโ ครงการบูรณาการยกระดับคุณภาพการศกึ ษาและ

ร

กจิ กรรม ขัน้ ตอน /วธิ ีดำเนนิ การ ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม
61 61 61 6

3. โครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรับผเู รยี นในศตวรรษ ท่ี 21

1. ตน ทาง : การศึกษาขอมูลพนื้ ฐาน พฤศจิกายน
1.1 ลงพืน้ ท่ีคน หา และ ศึกษาขอ มลู ของ

กลุมเปาหมายในจงั หวดั บึงกาฬ เพื่อใหไดก ลุมเปาหมาย
ตามวัตถปุ ระสงค

1.2 จดั ประชมุ สรางแนวรวมกบั หนวยท่ีเกยี่ วของ ภาคี 12 -
เครือขาย (โรงเรยี นในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพืน้ ฐาน สำนกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษา
มธั ยมศกึ ษา เขต 21 คณะกรรมการการศกึ ษาเอกชน
องคกรปกครองสว นทองถ่ิน)

1.3 จัดประชมุ อบรมเชงิ ปฏิบัติการ เตรียมการ ความ จาํ นวน วนั :
พรอ มดา นองค ความรู / หลกั สูตร การนำไปฝกอบรมให ประชุมปฏบิ ัติการ
ตอบโจทยค วามตองการของ กลุมเปาหมาย อบรมเชงิ ปฏบิ ัตกิ

ฒนาทกั ษะการคิดสำหรับผูเรยี นในศตวรรษที่ 21 ผลลพั ธ

ะการเรียนรูตลอดชีวิตสำหรับการเรียนรใู นศตวรรษท่ี 21)

ระยะเวลาดำเนินงาน ปง บประมาณ 2562

ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.
62 62 62 62 62 62 62 62 62

และ - พฤศจิกายน ไดก ลุมเปาหมาย
2 จังหวดั

-15 ธนั วาคม 2561 ไดแนวทางรว มมือกับ
ภาคเี ครอื ขายเพ่ือพฒั นา
รพฒั นาหลักสตู ร: - มกราคม นกั เรียน ครู อาจารย
การ: 16-17 กุมภาพนั ธ์ และบคุ ลากรทางการ
ศกึ ษา

มหี ลกั สูตรพฒั นาทักษะ
การคิดท่ีตอบโจทย
กลมุ เปาหมาย

กลมุ เปา หมาย

ร

กิจกรรม ข้นั ตอน /วิธีดำเนินการ ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม
61 61 61 6

1) ประชุมปฏิบัตพิ ัฒนาหลกั สตู รพัฒนาทักษะการคิด
ประกอบดวย 2 หลกั สูตร

1.1) หลกั สตู รพฒั นาครู

1.1.1) หลักสูตรปลูกศรทั ธาครูผมู งุ มนั ใน
การสอนคดิ (Growth mindset ดวยจติ ปญ ญา เทคนคิ
การใชแผนท่ชี วี ติ ) (2 วนั )

1.1.2) หลกั สตู รพัฒนาทกั ษะการสอนนักคดิ
เชิงออกแบบทเ่ี นนชุมชนเปนฐาน (2 วนั )

1.2) หลกั สตู รพัฒนาผเู รยี น

1.2.1) หลกั สตู ร Growth mindset ดวยจิต
ปญญา (2 วนั )

1.2.2) หลกั สูตรฝกทักษะการวางแผนชวี ติ
ดวยหลักการทรงงานบรู ณาการกบั แผนทช่ี วี ิต

(1 วนั )

12

ระยะเวลาดำเนนิ งาน ปง บประมาณ 2562 ผลลพั ธ

ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.
62 62 62 62 62 62 62 62 62

ทมี วิจยั และผูชว ยวจิ ัยมี
ความรคู วามเขาใจและมี
ทักษะในการพฒั นาทกุ
หลักสตู ร

ร

กิจกรรม ขั้นตอน /วธิ ีดำเนนิ การ ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม
61 61 61 6

1.2.3) หลกั สูตรคา ยสรา งนักคิดเชงิ
ออกแบบที่เนน ชุมชนเปนฐาน (3 วัน)

* สรา งเครอ่ื งมือประเมินทักษะการคดิ ในศตวรรษ
ที่ 21 และแบบประเมนิ ทักษะอ่ืน

* จดั พมิ พเอกสารประกอบหลกั สตู ร

* จดั เตรยี มวสั ดุ อปุ กรณใ นการพฒั นา

2) อบรมเชงิ ปฏิบตั กิ ารทีมวิจยั และผูชว ยวจิ ัย

(2 วนั )

2.1) เร่ือง - แผนทชี่ วี ติ เขม็ ทิศสูความสำเร็จ

- เทคนคิ การใชคำถาม และ Thinking Tools
- กระบวนการคิดเชงิ ออกแบบ
- จิตปญ ญาหรืออ่ืนๆ
- การนำหลกั สูตรพฒั นาครแู ละนักเรยี นไปสู

การปฏิบตั จิ รงิ

2.กลางทาง : ดำเนินการพฒั นาครูกลมุ ตวั อยา งตาม

รปู แบบการสง เสรมิ ความสามารถของครูในการ





























งบประมาณ 22

กิจกรรม/หมวดรายจาย/รายการ หนว ย จำนวน ราคาตอ รวมเงนิ หมายเหตุ
แผน ราย นบั หนว ย หนวย 144,000
ดิน ได
48 600 บาท 176,000
(วนั ท่ี 13- 17 พฤษภาคม 2562 และ วันท่ี 28–30 มถิ นุ ายน 2562) (5 คน) 38,400
3 กลุม (110 คน) 2,800
1. คาสมนาคณุ วิทยากรในการดำเนนิ กจิ กรรม ชว่ั โมง 200 บาท/
ฝก อบรม 8 36,000
วนั 20,000
(600 บาท × 48 ชวั่ โมง × จำนวน 5 คน) 1,200 บาท 2,800

2. คาอาหารกลางวนั และอาหารวา ง สำหรบั วนั 600 บาท 6,720
วิทยากร ผบู รหิ าร ครู บคุ ลากร นกั เรยี น(110 (50 คน)
คน) (200 บาท X 8 วัน X 110 คน) 200 บาท/

3. คาท่ีพัก (1,200 บาท x 4 หอ ง x 8 คนื = วนั 5 วัน
38,400 บาท) (4 หอง)
240
4. คาชดเชยยานพาหนะ กิโลเมตรละ 4 บาท - บาท
มรภ. อดุ รธาน–ี โรงเรียนเจ็ดสวี ิทยาคาร = 175
กิโลเมตร 4 บาท X 175 กิโลเมตร X 2 เท่ียว x
2 วนั = 2,800 บาท

กจิ กรรมท่ี 7: จัดกิจกรรมประเมนิ ถอดบทเรียนรว มกบั กลุมเปาหมาย (2 คร้งั )

1. คา สมนาคณุ วทิ ยากรในการเสวนากลุมยอ ย ชว่ั โมง 12
(600 บาท x 12 ชั่วโมง x 5 คน) (5 คน)

2. คา อาหารกลางวันและอาหารวาง สำหรับ วนั 2
วทิ ยากร ผบู รหิ าร ครู และบคุ ลากร (50 คน)
(200 บาท X 2 วัน X 50 คน)

3. คาชดเชยยานพาหนะ กโิ ลเมตรละ 4 บาท - บาท
มรภ. อดุ รธาน–ี โรงเรียนเจ็ดสีวิทยาคาร = 175
กิโลเมตร 4 บาท X 175 กิโลเมตร X 2 เทย่ี ว x วนั 2
2 วัน = 2,800 บาท (7 คน)

กจิ กรรมท่ี 8 : การนเิ ทศ ติดตาม เยยี่ มช้นั เรียน (4 คร้งั )

1. คา เบยี้ เลยี้ ง

(240 บาท × 4 วัน × 7 คน)

งบประมาณ

กิจกรรม/หมวดรายจา ย/รายการ หนวย จำนวน ราคาตอ รวมเงนิ หมายเหตุ
แผน ราย นบั หนว ย หนวย
ดิน ได

2. คา ชดเชยยานพาหนะ กโิ ลเมตรละ 4 บาท - 2,800
มรภ. อดุ รธาน–ี โรงเรียนเจ็ดสีวิทยาคาร = 175
กโิ ลเมตร 4 บาท X 175 กิโลเมตร X 2 เท่ียว x
2 วัน = 2,800 บาท

กิจกรรมที่ 9: กิจกรรมพัฒนาการจดั การเรียนรูผานกระบวนการ “การสรางชุมชนแหงการเรยี นรทู างวชิ าชีพครู (PLC)”

(ครู นกั เรยี น ผปู กครอง ชมุ ชน หนวยงาน สถานประกอบการ ) (3 วนั ) (วนั ท่ี 10 - 12 สงิ หาคม 2562)

1. คาสมนาคณุ วิทยากรในการเสวนากลมุ ยอ ย ช่ัวโมง 18 600 บาท 54,000
(600 บาท x 18 ชั่วโมง x 5 คน) (5 คน)

2. คา อาหารกลางวันและอาหารวา ง สำหรบั (50 คน)
วทิ ยากร ผูบ รหิ าร ครู และบคุ ลากร
วนั 3 200 บาท/ 30,000
(50 คน) (200 บาท X 3 วนั X 50 คน) วัน

3. คา ชดเชยยานพาหนะ กิโลเมตรละ 4 บาท - 1,400
มรภ. อุดรธาน–ี โรงเรยี นเจด็ สวี ิทยาคาร = 175
กิโลเมตร 4 บาท X 175 กิโลเมตร X 2 เทีย่ ว x
2 วนั = 1,400 บาท

4. คา ทพ่ี กั (1,200 บาท x 4 หอ ง x 3 คืน = วนั 1 1,200 บาท 14,400
14,400 บาท) (4 หอง)

กิจกรรมที่ 10: การสรปุ ผลการดำเนนิ โครงการ

1. คาจางสำเนาเขา ปกเยบ็ เลมรายงานฉบบั เลม 30 300 9,000
สมบูรณ และจัดทำเกียรตบิ ตั ร

(300 บาท x 30 เลม )

รวม 1,000,000
(หนึง่ ลา นบาทถวน)

การขบั เคลือนโครงการพฒั นาทกั ษะการคิดสาํ หรบั ผเู้ รยี นในศตวรรษที

(ภายใต้โครงการบูรณาการยกระดบั คณุ ภาพการศึกษาและการเรยี นร้ตู ลอดชีวิตสาํ หรบั การเรยี นร้ใู นศตวรรษ24ที )

ขนั ตอนการศึกษา กลุ่มตวั อย่าง วิธีการ ผลผลิต

R ผบู้ รหิ าร - ศกึ ษาสาํ รวจ รายงาน
คร/ู บคุ ลากร - สมั ภาษณ์ วิจยั
1. ศกึ ษาสภาพ ปัจจุบนั ปัญหา กรรมการสถานศกึ ษา - Focus Groups
และความตอ้ งการพฒั นาทกั ษะ นกั เรยี น - วเิ คราะหเ์ อกสาร -หลกั สตู ร/
การคดิ ในศตวรรษที 21 กิจกรรม
คณะทาํ งาน - ปฏบิ ตั กิ ารพฒั นา พฒั นา
2. วเิ คราะห์ สภาพ ปัญหา/ โครงการ ร่วมกบั หลกั สตู ร/กจิ กรรม -ปฏิทินงาน
ความตอ้ งการ ครทู เี ป็นคณะทาํ งาน พฒั นา
3. จดั ลําดบั ความสําคญั - ประชุม/วพิ ากษ์

4. กาํ หนดกรอบการพฒั นา

D - วทิ ยากร/ผูร้ ู้ - ประชมุ -วิทยากร
- ทมี งาน -นกั ศกึ ษา - อบรมเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร -สือ
5. เตรยี มการพฒั นา

6. พฒั นาตามหลกั สตู ร/

กคจิ กรรสมรา้ งความรู้ สะทอ้ น - ครผู สู้ อน/ผบู้ รหิ าร - อบรมเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร -คร/ู
ผลและ - บุคลากร - ทาํ การสอน บุคลากรมี
ปลุกความใส่ ถอด - นเิ ทศตดิ ตาม -ทกั ษะการ
ใจ บทเรยี น - เยยี มชนั เรยี น สอนคิด
- Focus Groups ฯ -จดั กิจรรม
สรา้ งทกั ษะคดิ ฯลฯ
ในชนั เรยี น

น ทีมงาน - กจิ กรรมค่าย -นักเรียนมี
1. สรา้ งเสรมิ ทกั ษะ - อบรมเชงิ ปฏบิ ตั กิ าร ทกั ษะการ
- ปฏบิ ตั จิ รงิ คิดศตวรรษ
2. ฝึกคดิ - นกั เรยี น - เรยี นรใู้ นชนั เรยี น 21 และ
- สะทอ้ นบทเรยี น ฯ อืนๆ
EI P
D T

D 7. พฒั นาเครอื ขา่ ยเพอื ความยงั ยนื - ครู นักเรยี น - ถอดบทเรยี น -ต้นแบบ ร.ร. สอนคิด วจิ ยั
R โรงเรยี นทสี นใจ - Open house -เครือขา่ ยการสอนคิด

สวนที่ 2
ระเบยี บและวิธกี ารประเมินผล

การพัฒนาหลักสูตรพัฒนาผูเรียน จากโครงการพัฒนาทักษะการคิดสำหรับผูเรียนในศตวรรษที่ 21
ระหวา งวนั ที่ 19-20 มกราคม 2562 กำหนดระเบียบและวธิ ีการประเมินผล ดงั นี้

วตั ถปุ ระสงคของการประเมินผล

เพอื่ การพฒั นาหลักสตู รพัฒนาผเู รยี น เพื่อกำหนดกรอบกิจกรรมการเรียนการสอนทเ่ี นน การพฒั นาทักษะ
การคิดในศตวรรษที่ 21

ขอบเขตของการประเมินผล

ขอบเขตดา นประชากร
การเก็บรวบรวมขอมลู จากแบบบันทึกประเดน็ การศึกษาขอมูล
กลุมเปา หมาย คือ คณะผดู ำเนนิ โครงการจำนวน 7 คน
ขอบเขตดา นเน้ือหา ประกอบดวย

1) หลักสูตร Growth mindset ดว ยจิตตปญ ญา
2) หลกั สูตรฝก ทักษะการวางแผนชีวิตดวยหลกั ทรงงานบูรณาการกบั แผนทชี่ วี ติ
3) หลกั สตู รคายสรา งนักคดิ เชิงออกแบบที่เนนชมุ ชนเปน ฐาน

26

สว นที่ 3

ผลการศึกษา

รายงานผลการพัฒนาหลักสูตรพัฒนาผูเ รียน โครงการพฒั นาทักษะการคิดสำหรับผูเรยี นในศตวรรษที่
21 วันที่ 19-20 มกราคม 2562 ณ หองประชุม 1221 อาคาร 12 คณะครุศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏ
อุดรธานี ประกอบดวย 1) หลักสูตร Growth mindset ดวยจิตตปญญา 2) หลักสูตรฝกทักษะการวางแผน
ชีวติ ดวยหลกั ทรงงานบูรณาการกับแผนทีช่ ีวิต 3) หลกั สูตรคา ยสรางนักคดิ เชงิ ออกแบบท่เี นนชมุ ชนเปนฐาน

หลกั สูตรพฒั นานกั เรียน

จิตปญ ญา เพื่อพฒั นา แผนท่ชี วี ติ
Growth Mindset เขม็ ทศิ สูความสำเร็จ

ออกแบบผลิตภณั ฑ

ออกแบบบริการ

ออกแบบ
กระบวนการ

พฒั นาชุมชน/ทองถิ่น
VS พฒั นาการใชชวี ติ

พฤติกรรมท่ี KCDT Model
คาดหวัง พฒั นาทกั ษะการคดิ ในศตวรรษที่ 21

การคดิ แกป ญหา การคดิ ริเร่ิมสรา งสรรค การคิดเชิงออกแบบ
(Problem Solving Thinking) (Creativity Thinking)
(Design Thinking)

Creativity and Innovation (สรา งสรรคแ ละนวตั กรรม)

Communication KCDT กบั พัฒนาทกั ษะแหง ศตวรรษท่ี 21 Collaboration
(การสอ่ื สาร) “4Cs Skill” “Super Skills” (การทำงานรว มกนั )

สำหรบั ผเู รียน

Critical Thinking and Problem Solving (คดิ อยางมีวิจารณญาณ และแกปญหา)

28

การพัฒนาทกั ษะการคิดในศตวรรษที่ 21
ดวยหลักการทรงงานบูรณาการกระบวนการคดิ เชิงออกแบบทเ่ี นน ชมุ ชนเปน ฐาน สำหรับเยาวชน

วัตถุประสงค 1. เพือ่ ทกั ษะการคดิ ในศตวรรษที่ 21 : การคิดเชิงออกแบบ (Design thinking) และ
การคดิ ผลิตภาพ (Productive think)

2. เพ่ือเสริมสรางความเปน พลเมืองใสใ จสงั คม
แนวคดิ ของรปู แบบ

1. ใชก ารพัฒนานกั เรียนไดโ ดยตรงในลกั ษณะการจดั กจิ กรรม ท้งั ในและนอกเวลาเรยี น
2. เปน รปู แบบกิจกรรมทเ่ี นนใหผูเรยี นไดเรียนรูผาน กจิ กรรม สถานการณ ปญหาที่เกดิ ขน้ึ ในชุมชน
อันเปน วถิ ชี ีวิตของเขาเองเปน บทเรียน (เนน ลงภาคสนาม โดยลงชมุ ชน)
3. เปนรูปแบบกจิ กรรมทีเ่ นน ใหผูเรยี นการใช Design Thinking ในการแกปญ หา การการออกแบบ
นวัตกรรม ผา นการเขา ใจปญ หาใหถ ูกตอง, การคิดแบบไมมกี รอบ และ การเรยี นรผู า นการทดลองลงมือทำ
โดยใชห ลกั การทรงงานเปนตัวกำกับการเรยี นรู การทำงาน ใช Thinking Tools ในการช้ีนำการคดิ
เนื้อหา : โครงสรางเนอ้ื หาหลกั สูตร

เนอ้ื หา เวลา(ช่วั โมง)

หนวยที่ 1 : เคร่ืองมอื ชน้ี ำการคิด Thinking Tools 3
1.1 เครอ่ื งมอื ช้นี ำการคิดของ De Bono (AGO, CAP, APC, PMI, OPV, C&S ,FIP)
1.2 เทคนคิ การใชคำถาม DEAL , CPFM และ OEPC 3

หนวยท่ี 2 : 23 หลกั การทรงงาน 3
2.1 ความหมายและความสำคัญหลกั การทรงงาน 9
2.2 หลักการทรงงาน “เขม็ ทศิ ”ในการเรียนรู การใชช วี ติ 18
หลักคิด : ภมู สิ ังคม องคร วม ยึดประโยชนสวนรวม มีสว นรว ม เขา ใจความ

ตอ งการ รับฟง ความคิดเหน็ เคารพความคิดทแ่ี ตกตาง ฯ
หลักวิชา : ทำงานอยา งผูรจู ริง ไมต ิดตำรา ใชธ รรมชาตชิ ว ยธรรมชาติ และใช

อธรรมปราบอธรรม ฯ
หลักปฏบิ ัติ : เขา ใจ เขา ถึง พฒั นา ประหยัด ไดประโยชนสงู สดุ ฯ

หนวยที่ 3 : Design Thinking กระบวนการสรางสรรคน วัตกรรม

หนว ยท่ี 4 : ปฏบิ ัตกิ ารใชก ระบวนการ Design Thinking (ลงพน้ื ท่ี /ชมุ ชน/ร.ร.)
“ออกแบบชีวติ ” “ออกแบบชมุ ชน” “ออกแบบผลิตภณั ฑ”

รวม

Model 2: พฒั นาทักษะการคดิ เชิงออกแบบ (Design thinking) และ กา

หลกั คิด -สัมภาษณ –สอบถาม
- สังเกตการณ - มสี วนรวม
- ไมตัดสนิ -ต้งั คำถามท่ถี ูกตอง

EMPATHIZE DEFINE
เขา ใจปญหา ระบคุ วามตอ งการ
เขาถงึ ผคู นและ
หลักคิด
พ้ืนท่ี

- กำหนดกรอบปญ หาสำคญั
– กำหนกลุมเปาหมาย
- มองเหน็ ความสมั พันธ
- ระบุความตอ งการ

หล

ารคิดผลติ ภาพ (Productive think) ดว ย DT by King’s work principle.

หลกั วิชา -แลกเปล่ียนแนวคิด -
–ทกุ แนวคิดมคี า
IDEATE - คิดตา ง คดิ เหมือน -สรา งแบบจำลอง หลกั ปฏบิ ตั ิ
หาแนวทาง -คดิ ตา งจากแนวคิดเดมิ – เรยี บงาย
แกป ญ หา - ประหยดั
หลักวิชา - ทำไดจ รงิ

PROTOTYPE
พัฒนาตนแบบ

- เขาใจการนำไปใช TEST
– งานอะไรบา ง ทดสอบ
- ปรบั แกท นั ที
ลักปฏบิ ตั ิ - ระบคุ วามตอ งการ
- สอบถามกลมุ เปาหมาย

30

ตอนท่ี 4 รายช่ือผูเ ขา รว มการออกสำรวจขอ มลู พื้นฐานโครงการพฒั นาทกั ษะการคดิ
สำหรบั ผเู รยี นในศตวรรษ ที่ 21

1. นางสาวรุงทวิ า จนั ทนว ฒั นวงษ
2. ผชู วยศาสตราจารยพ วงทอง เพชรโทน
3. ผูชวยศาสตราจารยส ุนิสา วงศอารีย
4. นางภวิศา พงษเล็ก
5. นางสาวพรพิสทุ ธิ์ ดวงเงนิ
6. นางสาวทรรศนยี  วันชาดี
7. นางสาวชาครยิ า พันธท อง

31

ภาคผนวก

 เอกสารหนังสือตาง ๆ ทีจ่ ำเปนสำหรบั การจดั โครงการ
 ประมวลภาพกจิ กรรมการพฒั นาหลกั สตู รพัฒนาผูเรยี น

เอกสารหนงั สอื ตา ง ๆ ท่จี ำเปน สำหรบั การจดั โครงการ

33