Bab 8 December 5 SMK Bandar Baru Uda
2021
BAHAN BUATAN
DALAM INDUSTRI
Humayraa Nurdiniy
Qistina Binti Mohd Hanipa
4 STA
FOKUS BAB Aloi dan Kepentingannya
Komposisi Kaca dan Kegunaannya
Komposisi Seramik dan
Kegunaannya
Bahan Komposit dan
Kepentingannya
APA ITU ALOI ?
1) Aloi ialah bahan yang terbentuk apabila
sedikit logam tulen atau bukan logam ditambah
kepada logam tulen lain dalam keadaan lebur.
Logam tulen A + Logam tulen B = Aloi
Logam tulen A + Bukan logam = Aloi
Logam tulen B + Bukan logam = Aloi
Contoh logam tulen = Aluminium, Magnesium, Besi
Contoh bukan logam = Besi
2) Komposisi kandungan aloi 3) Contoh aloi ialah keluli, piuter,
adalah mengikut kadar peratusan gangsa, duralumin dan loyang.
yang tertentu.
PERBANDINGAN ALOI DENGAN LOGAM TULEN
Aloi Permukaan Logam Tulen
Berkilat Pudar
Tahan hakis Sifat Tahan Hakisan Mudah hakis
Kurang keras
Keras Sifat kekerasan
HUBUNGAN SAIZ &
SUSUNAN ATOM
DALAM LOGAM
DENGAN
KELEMAHANNYA
Logam tulen : Atom-atom logam disusun : Lapisan atom logam mudah menggelongsor
mengandungi dengan teratur dalam lapisan apabila daya dikenakan
satu jenis unsur
: Maka logam tulen adalah mulur dan mudah
sahaja ditarik menjadi dawai halus
Semua atom dalam : Wujudnya ruang kosong : Lapisan atom logam akan menggelongsor untuk
logam tulen dalam susunan atom-atom mengisi ruang kosong apabila daya dikenakan
mempunyai saiz logam. : Maka logam tulen mudah ditempa dan
atom yang sama mengubah strukturnya
Kelemahan Logam Tulen
- Lembut
- Mulur
- Mudah ditempa
- Rintangan terhadap kakisan
yang rendah
KESAN KEHADIRAN
UNSUR LAIN YANG
MEMPUNYAI SAIZ
ATOM YANG BERBEZA
KE ATAS ALOI
Aloi mengandungi : Kehadiran atom-atom unsur : Lapisan atom logam tidak mudah
dua atau lebih yang berlainan saiz menggelongsor apabila daya
dikenakan
jenis unsur (logam mengganggu susunan
atau bukan logam) teratur atom-atom logam. Daya
: Atom-atom dalam aloi tidak
tersusun dengan teratur : Maka aloi tidak mudah mulur dan tidak
mudah ditempa
Atom unsur Atom unsur asing yang
tambahan lebih besar
mempunyai saiz Atom logam utama
atom yang berbeza
dengan atom logam Atom unsur asing yang
lebih kecil
utama
Atom logam utama
TUJUAN PENGALOIAN
Meningkatkan kekerasan Meningkatkan rupa logam Mencegah kakisan logam
dan kekuatan logam
- Permukaan logam yang - Atom-atom logam mudah
- Logam adalah mulur dan boleh berkilau bertukar pudar teroksida untuk membentuk
ditempa akibat pembentukan permukaan oksida yang porus.
- Aloi memlunyai kekerasan dan lapisan oksida logam. - Kekuatan logam menurun
kekuatan yang lebih tinggi - Aloi mempunyai apabila terkakis.
- Contoh : permukaan licin, berkilau - Unsur kromium yang
Penambahan karbon ke dalam dan bersinar. ditambahkan ke dalam keluli
ferum menyebabkan keluli lebih - Contoh: bagi membantu mencegah
keras dan kuat daripada ferum Penambahan zink ke dalam kakisan.
tulen. kuprum menghasilkan aloi - Penambahan kromium ke
- Penambahan kuprum, loyang yang mempunyai dalam keluli membentuk aloi
magnesium dan mangan ke dalam permukaan bersinar dan keluli nirkarat yang mempunyai
aluminium menghasilkan aloi berwarna keemasan. permukaan yang berkilau dan
duralumin yang ringan dan tidak berkarat.
mempunyai kekuatan ketegangan
yang tinggi.
Gangsa Loyang
Komposisi : Komposisi :
90% Cu, 10% Sn 70% Cu, 30% Sn
Sifat : Sifat :
Keras dan kuat, tidak terkakis Keras dan kuat, tidak terkakis
(permukaan yang berkilat). (permukaan yang berkilat).
Kegunaan : Kegunaan :
Barangan hiasan, patung, kraf Alat muzik, perkakas dapur,
tangan, pingat gangsa. barangan hiasan, duit syiling.
Keluli ALOI Kupronikel
Komposisi : Komposisi :
99% Fe, 1% C 70% Al, 30% Mg
Sifat : Sifat :
Keras dan kuat, tahan kakisan Ringan dan kuat
Kegunaan : Kegunaan :
Bahan binaan bangunan dan Tungku kaki tiga kamera, rim
jambatan serta landasan kereta lumba.
kereta api.
Magnalium Piuter
Komposisi : Komposisi :
70% Al, 30% Mg 97% Sn, 3% Cu & Sb
Sifat : Sifat :
Ringan dan kuat Berkilau dan kuat
Kegunaan : Kegunaan :
Tungku kaki tiga kamera, rim Membuat cenderamata
kereta lumba
Keluli Nirkarat
ALOI
Komposisi :
Duralumin 74% Fe, 18% Cr, 8% Ni
Sifat :
Komposisi : Keras dan kuat, rintangan
95% Al, 3% Cu, 1% Mg, 1% Mn terhadap kakisan, berkilat
Sifat : Kegunaan :
Ringan dan kuat Peralatan dapur, peralatan
Kegunaan : pembedahan
Badan kapal terbang, badan
kereta api laju.
8.2
KOMPOSISI KACA
DAN KEGUNAANNYA
Kalis Lengai Lut
air secara sinar
Keras kimia Penebat
tetapi SIFAT elektrik
rapuh ASAS
KACA
Penebat
haba
LENGAI SECARA
KIMIA DAN TAHAN
TERHADAP
KAKISAN
Botol vaksin diperbuat daripada kaca
kerana dapat memastikan keaslian
vaksin kerana kaca tidak bertindak balas
dengan vaksin atau bahan kimia
LUT SINAR
Botol minuman kaca membolehkan para
pengguna melihat kandungan dalam
botol kaca dengan mudah
KERAS TETAPI
RAPUH
Cermin kereta adalah keras tetapi retak
dengan mudah jika terkena batu atau
objek yang tajam
TAKAT LEBUR YANG
TINGGI TETAPI
MEMPUNYAI PEKALI
PENGEMBANGAN
YANG TINGGI
Kaca boleh menahan haba yang tinggi
tetapi pecah jika mengalami kejutan
haba
PENEBAT
ELEKTRIK
Kaca tidak mengkonduksikan elektrik
dalam semua keadaan menjadikannya
sesuai dijadikan penutup fius elektrik
KEKUATAN
MAMPATAN
TINGGI
Laluan gantung berlantai kaca dapat
menampung daya mampatan yang
tinggi
MUDAH DIKITAR
SEMULA
SEPENUHNYA
Botol kaca mudah dibersihkan,
dileburkan dan dibentuk semula.
KONDUKTOR
HABA YANG
LEMAH
Cawan kaca biasa digunakan untuk
mengisi minuman seperti kopi O panas
di warung supaya minuman kekal panas
JENIS KACA Kaca kapur soda
Kaca silika terlakur
Terdapat empat jenis kaca iaitu : Kaca borosilikat
Kaca plumbum
KACA KAPUR Kegunaann
Botol
SODA Mentol
Cermin tingkap
Komposisi Cermin
Silika, SiO2 (70%)
Natrium karbonat, Na2CO3 (15%)
Kalsium karbonat, CaCO3 (10%)
Lain-lain (5%)
Sifat
Takat lebur yang rendah (1000*C)
berbanding dengan kaca lain.
Senang dibentuk mengikut kehendak
tukang kaca apabila dioanaskan
Pekali pengembangan haba yang tinggi
maka kaca jenis ini retak dengan mudah
jika mengalami kejutan haba.
KACA SILIKA Kegunaan
Radas kaca
TERLAKUR makmal
Kanta cermin
Komposisi mata
Silika, SiO2 (99.9%)
Kanta optik
Sifat teleskop dan
Takat lebur yang sangat tinggi (1800*C) mikroskop
berbanding dengan kaca lain.
Mempunyai ketulenandan kejernihan
yang sangat tinggi.
Pekali pengembangan sifar
membolehkannya mempunyai rintangan
terhadap kejutan haba.
KACA Kegunaan
Peralatan
BOROSILIKAT kaca makmal
Periuk
Komposisi memasak
Silika, SiO2 (80%) kaca
Boron oksida, B2O3 (15%) Kaca lampu
Natrium oksida, Na2O (3%) kereta
Aluminium oksida, Al2O3 (1%)
Sifat
Takat lebur yang tinggi (1723*C) berbanding
dengan kaca lain.
Kurang tumpat berbanding dengan kapur
soda.
Pekali pengembangan dengan yang rendah
maka tidak mudah retak dan mempunyai
rintangan kejutan haba yang tinggi
KACA PLUMBUM Kegunaan
Barangan
Komposisi hiasan kaca
Silika, SiO2 (55%) Prisma
Plumbum (II) oksida, PbO (30%)
Lain-lain (15%)
Sifat
Takat lebur yang rendah (600*C) berbanding
dengan kaca lain.
Indeks pembiasan cahaya yang tinggi
menyebabkan kaca plumbum kelihatan
bersinar apabila dipancar dengan cahaya.
Pekali pengembangan yang tinggi
mengakibatkannya mudah retak jika
mengalami kejutan haba.
8.3
KOMPOSISI SERAMIK
DAN KEGUNAANNYA
Keras Lengai Mudah
dan secara pecah
kuat kimia Penebat
Rintangan SIFAT elektrik
haba tinggi ASAS
SERAMIK
Penebat
haba
SERAMIK
Seramik Traditional Seramik Termaju
Seramik yang diperbuat daripada Seramik yang diberbuat dengan
mineral semula jadi seperti mencampurkan bahan buatan
silikat, tanah liat, silika, kaolin dan seperti Al2O3, ZrO2, Si3N4, SiC,
lain-lain lagi. SiAION dan lain-lain ke dalam
Seramik yang dihasilkan dengan mineral semula jadi seperti silikat,
kaedah tradisional, iaitu tanah liat, silika, kaolin dan lain-lain
pemanasan tanah liat dalam relau lagi.
yang bersuhu tinggi. Seramik yang dihasilkan melalui
proses baharu dan aplikasi
teknologi-teknologi moden
dalam bidang sains bahan.
Seramik termaju memiliki sifat-
sifat yang lebih baik daripada
seramik tradisional.
Lengai secara kimia seperti SIFAT-SIFAT Kuat dan keras. Sifat
kimia seperti asid, garam dan air SERAMIK mekaniknya yang baik dan
murah menjadikannya sesuai
menjadikannya sesuai dalam TRADISIONAL sebagai bahan binaan rumah
pembuatan pinggan mangkuk, DAN dan bangunan seperti jubin,
bekas air dan peralatan gigi.
KEGUNAANNYA bata dan konkrit
Tidak mengkonduksikan Takat lebur yang tinggi
elektrik(kekuatan diaelektik menjadikannya sesuai dalam
yang tinggi) menjadikannya pembuatan periuk tanah liat,
sesuai swbagai penebat elektrik
dalam sistem penghantaran mangkuk pijar,
penebat haba dalam ketuhar
elektrik berkuasa tinggi.
dan blok enjin.
Semikonduktor CONTOH- Penebat haba
CONTOH
Seramik termaju SERAMIK Litium silikon oksida
yang mengandungi TERMAJU yang mempunyai
alumina Al2O3 dan rintangan haba yang
silika SiO2 sangat tinggi
digunakan dalam digunakan sebagai
pembuatan cip penebat haba pada
mikro. muncung roket.
Penukar pemangkin ekzos Silikon karbida &Tungsten karbida
kereta (catalytic converter)
Keras, mempunyai
Alumina Al2O3 pekali pengembangan
digunakan untuk haba yang sangat
mengurangkan rendah dan tahan
gas-gas beracun terhadap kejutan haba
dan bahan menjadikannya alat
pencemar udara pemotong berprestasi
yang dibebaskan. tinggi.
Elektroseramik CONTOH- Zirkonium oksida (Zirkonia)
CONTOH
Mengandungi silikon SERAMIK Seramik termaju
karbida TERMAJU zirkonium oksida sangat
mengkonduksikan keras (lebih keras
elektrik dengan baik daripada keluli), tidak
digunakan dalam mudah tumpul dan lengai
kapasitor, sensor secara kimia
magnet dan modulator menjadikannya sesuai
optik dalam pembuatan pisau
seramik dan lesung.
Boron karbida, B4C
Boron karbida adalah antara seramik
termaju yang paling keras
menjadikannya sesuai dalam pembuatan
baju perisai, mangga antipotong,
muncung letupan (grit blasting nozzle),
bebola (bearing)
8.4
BAHAN KOMPOSIT
DAN
KEPENTINGANNYA
BAHAN KOMPOSIT
Bahan komposit ialah bahan baharu yang
dihasilkan daripada bidang sains bahan
(materials science)
Bahan-bahan komposit memiliki gabungan CONTOH BAHAN KOMPOSIT
kekuatan komponen-komponen asalnya dan
menjadikannya lebih baik. Konkrit yang diperkukuhkan
Gentian optik
Kaca gentian
Superkonduktor
Kaca fotokromik
MEMBANDING DAN
MEMBEZAKAN SIFAT
BAHAN KOMPOSIT DENGAN
KOMPONEN ASALNYA
Konkrit. Kekuatan
Kekuatan mampatan, regangan dan
Kekuatan Kelemahan KONKRIT YANG tegangan yang tinggi.
DIPERKUKUHKAN Tahan kakisan kerana keluli tidak
Tahan mampatan Tidak tahan terdedah kepada air dan udara.
Keras mampatan Dapat dibentuk mengikut bentuk
yang dikehendaki
Rapuh
Tetulang kekuli
Kekuatan Kelemahan Kegunaan
Jambatan
Tahan Mudah Bangunan
regangan berkarat Empangan
Kaca silika Kekuatan
Indeks pembiasan cahaya yang
Kekuatan Kelemahan GENTIAN OPTIK tinggi.
Perambatan cahaya dan kelajuan
Indeks Penyerakan penghantaran data yang sangat
pembiasan cahaya berlaku tinggi.
cahaya yang Mudah pecah Penyerakan cahaya dihalang.
tinggi
Plastik Kegunaan
Kabel CCTV untuk kawalan
Kekuatan Kelemahan keselamatan.
Perkabelan rangkaian
Kelenturan Tidak komputer
yang tinggi membiaskan Tiub endoskop
Kamera video
cahaya
Kaca Kekuatan
Lut sinar apabila berada dalam
Kekuatan Kelemahan KACA FOTOKROMIK bilik.
Pigmen fotokromik sensitif
Lut sinar Tidak dapat
terhadap UV dan bertukar gelap
menapis cahaya bergantung kepada keamatan
ultraungu (UV) Bahan fotokromik seperti UV.
argentum klorida, AgCl
Bahan fotokromik dan kuprum (II) iodida Kegunaan
dimasukkan ke dalam Digunakan sebagai kanta cermin mata
kanta cermin. yang boleh bertukar gelap apabila
terdedah kepada cahaya UV dan
2 AgCl UV 2 Ag + Cl2 menggantikan cermin mata hitam.
pigmen gelap
2 AgBr UV 2 Ag + Br2
pigmen gelap
Kekuatan Kelemahan
Peka terhadap Tidak
cahaya UV lutsinar
Kaca silika Kekuatan
Ringan
Kekuatan Kelemahan KACA GENTIAN Nipis tetapi kuat
Kekuatan regangan dan
Lut sinar dan Susah diacu dan dibentuk mampatan yang tinggi
keras Rapuh Dapat menghasilkan pelbagai
Berat bentuk
Polimer plastik Kegunaan
Bahan binaan untuk :
Kekuatan Kelemahan
Kayak
Ringan, kenyal Takat lebur Filamen kaca digabungkan Topi keledar
dan mudah yang rendah dengan polimer plastik Panel suria
dibentuk
Itrium (III) karbonat Y2(CO3)2 SUPERKONDUKTOR Kekuatan
YBCO Tiada rintangan elektrik pada suhu
Sifat yang sangat rendah.
Rintangan elektrik yang tinggi pada suhu bilik Kegunaan
Campuran itrium (III) Komponen magnet superkonduktor
Barium karbonat BaCO3 karbonat, barium karbonat
Sifat dan kuprum (III) karbonat dalam kereta api peluru.
dipanaskan bersama dalam Komponen magnet superkonduktor
Rintangan elektrik yang tinggi pada suhu bilik dalam mesin pengimejan resonans
kehadiran oksigen
Kuprum (II) karbonat CuCO3 menghasilkan seramik magnet (MRI)
Sifat
termaju perovskit,
Rintangan elektrik yang tinggi pada suhu bilik YBa2Cu3O7
SEKIAN TERIMA KASIH
HUMAYRAA
Humayraa Nurdiniy Qistina Binti Mohd Hanipa