บ ร ร ทั ด ฐ า น ภ า ษ า ไ ท ย
ท ฤ ษ ฎี ไ ว ย า ก ร ณ์ ใ ห ม่
ประโยค
- ค รู เ ม ธ า วี ท อ ง คุ้ ม –
วิ ช า ท 3 2 1 0 2 ภ า ษ า ไ ท ย 4 ช้ั น มั ธ ย ม ศึ ก ษ า ปี ท่ี 5
ประโยคซ้อน
ประโยคซ้อน ประกอบด้วย 3 ชนิด
นามานุประโยค
ป ร ะ โ ย ค ย่ อ ย แ ท น น า ม
คุณานุประโยค
ป ร ะ โ ย ค ย่ อ ย ข ย า ย น า ม
วิเศษณานุประโยค
ป ร ะ โ ย ค ย่ อ ย ข ย า ย ก ริ ย า ห รื อ วิ เ ศ ษ ณ์
ประโยค 1.นามานุประโยค
ประโยค 1.นามานุประโยค
แทน แทนกรรม/
ประธาน หนว่ ยเตมิ เตม็ /
เสริมความกรยิ า
ประโยค 1.นามานุประโยค
ฉันเห็นว่าเขาไปเท่ียวกับคนอื่น
อนุประโยค ท่ีเขาพูดมานั้นไม่น่าเช่ือถือ อนปุ ระโยค
แทนกรรม
แทนประธาน ฉันดีใจท่ีเธอกลับมา
อนปุ ระโยค นักกีฬาคนน้ัน
เสรมิ ความ อนปุ ระโยค เป็นท่ีเชิดหน้าชูตา
ของประเทศ
สว่ นเตมิ เตม็
ประโยค 2.คุณานุประโยค
ประโยค 2.คุณานุประโยค
อนุประโยค ยังไมส่ มบรู ณ์ อนปุ ระโยค
ขยายประธาน ต้องเกิดการขยาย ขยายกรรม
ประโยค 2.คุณานุประโยค
อนุประโยค ผู้ชายท่ีกาลังจะแข่งรถคนนั้นดูดีมาก
ขยายประธาน (ท,ี่ ซึ่ง,อัน+V+O)
ห ล า น จ้ า น ม อ ง เ ว่ ย อิ ง ท่ี กา ลั ง อุ้ ม ก ร ะ ต่ า ย
อนุประโยค
ขยายกรรม
ประโยค 3.วิเศษณานุประโยค
สลับได้
ถา้ ฝนไม่ตก
เรากจ็ ะไปชายหาดกัน
ประโยค 3.วิเศษณานุประโยค
บอกเหตุ ขยายกรยิ า
บอกผล
บอกกาล คาเชื่อมวิเศษณานุประโยค+อนปุ ระโยค
บอกเงื่อนไข
บอกจดุ มุ่งหมาย บอกความขัดแย้ง
ประโยค 3.วิเศษณานุประโยค
บอกเหตุ ขยายกริยา
บอกผล คาเชอื่ มวเิ ศษณานุประโยค+อนปุ ระโยค
เธอทางานหามร่งุ หามคา่ จนล้มป่วย
เพราะมัวแต่คุยโทรศพั ทข์ ณะขบั รถ เลยเกิดอุบตั ิเหตุ
บอกกาล หลงั เลิกเรียนแลว้ พวกเรากะวา่ จะไปดูหนงั กนั
บอกจุดมุ่งหมาย
เขาพยายามทางานเต็มความสามารถเพอ่ื ช่วยให้สงั คมดีขึน้
ประโยค นอ้ งหมานอนตัวสนั่
แบบใด? เพราะกลวั เสยี งพลุข้างบา้ น
ประโยคซ้อน วเิ ศษณานุประโยค
(อนปุ ระโยคขยายกรยิ า)
ประโยค
ชาวบ้านทรี่ ักประชาธปิ ไตย
แบบใด? จะไมข่ ายเสยี งแน่นอน
ประโยคซอ้ น คณุ านุประโยค
(อนุประโยคขยายประธาน “ชาวบา้ น”)
ประโยค
ครดู ใี จท่นี ักเรียนหลายคน
แบบใด? มคี วามรบั ผดิ ชอบ
ประโยคซอ้ น นามานุประโยค
(อนุประโยคทาหน้าที่เสริมความ “ดีใจ”)
ปราบเซียน : ประโยคชนดิ ใด?
มนิ น่นี ง่ั กินขนมทค่ี าเฟอ่ ะเมซอน ประโยคสามัญ
รวม-คล้อยตามกัน
หลัง “ที่” เป็นคานาม = บพุ บทบอกสถานที่ ซ้อน-คุณานปุ ระโยค
มนิ นน่ี ่งั กินขนมและทาการบา้ น
ที่คาเฟอ่ ะเมซอน “และ” เชื่อม 2 ประโยค
มนิ น่ีนง่ั กนิ ขนมทเี่ ปน็ เมนขู นึ้ ชอื่
ทร่ี ้านคาเฟอ่ ะเมซอน
หลัง “ที่” เปน็ อนุประโยค ขยายคาว่า “ขนม”
ขอ้ สังเกต ไวยากรณ์ไทยตาม ไวยากรณ์ไทยตามบรรทดั ฐาน
หลักภาษาไทยพระยาอปุ กติ ฯ ภาษาไทย
♥มีกรยิ าตวั เดยี ว
เอกรรถประโยค ประโยคสามัญ
♥มคี าเชือ่ มระหวา่ งประธานหรอื กรรม
อเนกรรถประโยค ประโยคสามญั
♥มหี ลายกรยิ าวลี “ไมม่ ”ี คาเชอื่ มระหวา่ งกริยาวลี
อเนกรรถประโยค ประโยคสามญั
♥มีหลายกรยิ าวลี “มีคาเชอ่ื ม” ระหวา่ งกริยาวลี
อเนกรรถประโยค ประโยครวม
♥ มีคาเช่อื มนามานปุ ระโยค ทาหนา้ ที่ “แทนนาม”
ในตาแหนง่ ประธาน กรรม ส่วนเติมเตม็ หรือเสริมความกรยิ า ประโยคซอ้ น ประโยคซ้อน
คาเชื่อม เชน่ ท่ี ที่ว่า ว่า ให้ ทม่ี ีนามานปุ ระโยค ทีม่ นี ามานปุ ระโยค
♥ มีคาเชอ่ื มคุณานุประโยค เชน่ ที่ ซึง่ อนั ผู้
ทาหน้าท่ี “ขยายนาม” ประโยคซอ้ น ประโยคซ้อน
ท่ีมีคุณานปุ ระโยค ทีม่ ีคุณานุประโยค
♥มีคาเชอื่ มวิเศษณานุประโยค ทาหนา้ ท่ี “ขยายกริยาวล”ี
คาเชือ่ ม เชน่ เมือ่ เพอ่ื เพราะ ตาม จน ขณะท่ี หลงั จาก ประโยคซ้อน ประโยคซ้อน
ทม่ี วี เิ ศษณานุ ทม่ี วี เิ ศษณานุประโยค
ประโยค