The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by nong3807, 2022-12-22 08:09:26

JANUARY2566OK

JANUARY2566OK

creative econสรา้ งสรรค์นวัตกรรม เพม่ิ มูลค่าสนิ ค้า
ฉบับประจ�ำเดือน มกราคม 2566

5กลยทุ ธ์

IรNวยดDว้ ยตIลAาด
Special Interview
ธราดล ทองเรือง
อดีตอัครราชทตู ที่ปรกึ ษาฝา่ ยการพาณิชย์
ณ กรงุ นวิ เดลี ประเทศอินเดีย

Creativeecon 1

มนั่ ใจได้หากเลอื กบรกิ ารเชา่ อปุ กรณ์ 4.เครือ่ งอลั ตราซาวน์ (Ultrasound)
การแพทย์กับ ภัทรลิสซ่ิง สะดวกมากกว่า 5.เครอื่ งแมมโมแกรม(Mammogram)
ไม่ต้องลงทุนหนัก … โดย ภัทรลิสซิ่ง เรา l เคร่ืองมือท่ีใช้ส�ำหรับการรักษา
ใหบ้ รกิ ารเชา่ ทรพั ยส์ นิ หลากหลายประเภท โรค (Treatment Medical Devices)
รวมไปถงึ เครอ่ื งมอื อปุ กรณก์ ารแพทย์ ไดแ้ ก่ 1.เคร่ืองฟอกไต (Dialysis device)
2.การตรวจสวนหลอดเลือดหัวใจ
l เคร่ืองมือที่ใช้ในการวินิจฉัย (Cardiac Catheterization Lab: Cath Lab)
โรค (Diagnostic Medical Devices) หมดกังวลเรื่องค่าใช้จ่ายสูง  ไม่ต้อง
1.เคร่ืองตรวจด้วยสนามแม่เหล็ก คอยดูแลหรือซ่อมบ�ำรุง โดยท่านสามารถ
ไฟฟ้า (MRI) ทำ� สญั ญาเชา่ เงนิ ทนุ (Financial Lease) กบั
2.เครอ่ื งเอกซเรยค์ อมพวิ เตอร์ (CT- ภทั รลิสซงิ่
Scan) สามารถวางแผนผ่อนช�ำระให้
3.เคร่ืองวิเคราะห์เซลล์ด้วยการใช้ สอดคล้องกับความต้องการใช้งาน และ
แสงเลเซอร์ (Flow cytometer) สถานะทางการเงินของธุรกจิ ท่านได้

หากสนใจสามารถติดต่อสอบถามไดท้ ่เี บอร์ 02-2907575

วนั จันทร์-ศุกร์ ในเวลาทำ� การ 08.00-17.00น.

2 Creativeecon

สารบญั

เกปลลย่ียทุ นธม์ทุม่ี ม1อง...5
กเจลายะทุเมธือ์ทงร่ี 2อง...8

รกเู้ลขยาทุ รู้เธรท์า.่ี .3.13

Creativeecon 3

สารบญั

รกฐัลดยาทุ วธเด์ท่นี่ .4..16

รฐั 7 สาวนอ้ ย
โอกาสใหม่
สินคา้ ไทย...22

กเอลฟยทุทเี อธ.์ท..2่ี 50

4 Creativeecon

กลยทุ ธ์ที่ 1

เปล่ียนมุมมอง

Creativeecon 5

ธราดล ทองเรอื งอดตี อคั รราชทตู ทปี่ รกึ ษาฝา่ ยการพาณชิ ย์
ณ กรงุ นวิ เดลี ประเทศอนิ เดยี ถอื เปน็ ขา้ ราชการไทยคนแรกๆ ทเ่ี ขา้ ไป
บุกเบิกตลาดการค้าในอินเดีย ใช้ชีวิตคลุกคลีอยู่นานกว่า 15 ปี จน
เกอื บจะกลา่ วไดว้ า่ “อนิ เดยี ” คอื บา้ นหลงั ทส่ี อง แมป้ จั จบุ นั จะเกษยี ณ
ราชการแล้วแต่ก็ยังแวะเวียนไปมาหาสู่กับคนคุ้นเคยในอินเดียที่มี
อยมู่ ากมายหลายเมอื ง “creativeecon.asia” ไดร้ บั เกยี รตใิ หส้ มั ภาษณ์
พเิ ศษเรอ่ื งราวของอดตี ทตู พาณชิ ยท์ า่ นนถี้ งึ ประสบการณก์ ารทำ� งาน
ในอินเดีย และโอกาสการคา้ กบั อินเดยี เพ่ือถา่ ยทอดสู่นกั ธุรกจิ ไทย
ทีอ่ ยากทำ� มาค้าขายกับคนอนิ เดีย

คณุ ธราดลเดนิ ทางไปรบั ราชการที่อินเดียตัง้ เมือ่ ไหร่?

ผมไดร้ บั คำ� สง่ั แตง่ ตง้ั ใหไ้ ปประจำ� การเปน็ ผชู้ ว่ ยทตู พาณชิ ย์
ณ ส�ำนักงานการค้าในต่างประเทศ กรุงนิวเดลี ประเทศอินเดีย
ปี 2547 สิง่ แรกท่ีอยากทำ� มากทส่ี ดุ คืออะไร?

ความร้สู กึ ตอนน้นั เปน็ อยา่ งไร? ความคิดแรกท่ีผุดข้ึนในสมองของผมในวันแรกที่เดินทาง
ไปยังส�ำนักงานคือเราจะต้องน�ำประสบการณ์จากการท�ำงานกับ
ท้ังตื่นเต้น ตกใจ และ ดีใจ แน่นอนว่าการได้รับแต่งต้ังให้ ส�ำนักงานพาณิชย์จังหวัดในเมืองไทยมาใช้ท่ีนี่ โดยเฉพาะการจัด
ไปประจ�ำการในต่างประเทศส�ำหรับข้าราชการธรรมดาคนหน่ึงต้อง งานแสดงสินค้า ซึ่งเป็นกิจกรรมท่ีผมถนัดและท�ำมาอย่างต่อเนื่อง
ถือว่าน่ายินดีเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะต�ำแหน่งในต่างประเทศที่ใคร อาทิ การเปดิ ตลาดพานกั ธุรกจิ จงั หวัดกาญจนบุรีบกุ ตลาดเมยี นมา
ก็หมายปอง เพียงแต่ว่าประเทศที่ผมได้รับมอบหมายให้ไปประจ�ำ หรอื น�ำสินคา้ ของจังหวัดภูเก็ตไปจัดแสดงในประเทศสงิ คโปร์ ผมมี
การคอื อนิ เดยี ดนิ แดนทไี่ มค่ อ่ ยมใี ครอยากไป (ถา้ เลอื กได)้ เมอ่ื เทยี บ ความเช่ือม่ันว่าสินค้าท่ีน�ำไปเปิดตลาดต่างถิ่นมีโอกาสท�ำรายได้
กับประเทศทีเ่ จริญแลว้ อยา่ งจีน สงิ คโปร์ ญป่ี ุ่น สหรฐั ฯ หรือ ยุโรป มากกว่าการขายในพ้ืนที่ของตัวเอง ในขณะที่อินเดียเป็นประเทศ
ใหญ่ มปี ระชากรมากกวา่ พนั ลา้ นคน ถา้ เราสามารถทำ� ใหส้ นิ คา้ ไทย
เท่ากบั ว่าในความสมหวงั มีความผดิ หวังซอ่ นอยู่? เปน็ ทร่ี จู้ กั มากเทา่ ไหร่ ยอ่ มสรา้ งโอกาสทางการคา้ นำ� เงนิ เขา้ ประเทศ
ไดม้ ากเทา่ นน้ั ผมจงึ มน่ั ใจ 100% วา่ ทน่ี คี่ อื ตลาดใหมข่ องสนิ คา้ ไทย
จะวา่ ไปแลว้ อนิ เดยี กไ็ มไ่ ดข้ เ้ี หรส่ กั เทา่ ไหรใ่ นความรสู้ กึ ของ ไม่ใช่ตลาดนอกสายตา งานแรกที่ผมด�ำเนินการคือการสืบค้นว่า
ผม เนื่องจากผมเติบโตมาในต่างจังหวัด บนเกาะสมุย เริ่มต้นรับ อินเดียมีงานแสดงสนิ คา้ อะไรบ้าง งานไหนดที ส่ี ุด ใหญท่ สี่ ดุ จนไป
ราชการในจงั หวดั เลก็ ๆภาคอสี าน สมบกุ สมบนั มาพอสมควร อนิ เดยี เจองาน..อินเดีย อินเตอร์เนช่ันแนล เทรดแฟร์ ซึ่งจัดประจ�ำทุกปีใน
ส�ำหรับผมจึงถือเป็นโอกาสใหม่ท่ีน่าสนใจ อย่างน้อยก็เป็นประเทศ กรุงนิวเดลี เข้าไปคุยกับผู้จัดงานว่าอยากน�ำผู้ประกอบการไทยมา
ที่มีอารยธรรมเกา่ แก่ ร่งุ เรืองมานาน รว่ มออกบธู เขายนิ ดมี าก อยากใหม้ า เพอ่ื งานจะไดม้ สี นั มากขน้ึ หลงั
ได้รับไฟเขียวจากผู้จัดงาน ผมท�ำบันทึกเข้ามาท่ีกรมส่งเสริมการค้า
บรรยากาศคร้งั แรกเมื่อไดไ้ ปสมั ผัสอนิ เดยี ? ระหว่างประเทศ (ยุคนั้นเรียกว่ากรมส่งเสริมการส่งออก) กระทรวง
พาณชิ ย์ ทำ� รายละเอยี ดนำ� เสนอขอ้ มลู วา่ ดอี ยา่ งนน้ั อยา่ งนี้ มโี อกาส
หดหู่ (หัวเราะ) ความรู้สึกแรกพอเท้าแตะสนามบินคือ การค้าอย่างไร ถ้ามาแล้วจะมีผลดีในอนาคตอย่างไร กระทั่งได้
ความหดหู่ สภาพสนามบินนิวเดลีตอนนั้น ท้ังเก่าและซ่อมซ่อ มืดๆ ผปู้ ระกอบการมารว่ มออกบธู 20 ราย ฝา่ ยอนิ เดยี กโ็ ปรโมตใหญเ่ ลย
ทึมๆ พื้นด�ำเลอะเทอะ ไม่มีสีสันชวนอภิรมย์เลย พอผ่านด่านตรวจ วา่ จะมสี นิ คา้ ไทยมารว่ มออกงาน เสอื้ ผา้ เครอื่ งประดบั รองเทา้ ของ
คนเข้าเมืองเดนิ ไม่ถงึ 50 เมตรออกมาขา้ งนอกแล้ว ไม่มีบันไดเลื่อน ตกแตง่ ฯลฯ ปรากฏวา่ ขายดมี าก เนอื่ งจากทผี่ า่ นมามแี ตส่ นิ คา้ อนิ เดยี
ไมม่ มี รี า้ นคา้ สำ� นกั งานทตู พาณชิ ยใ์ นกรงุ นวิ เดลยี คุ นน้ั กม็ บี รรยากาศ อยๆู่ มสี นิ คา้ ไทยเขา้ มาสรา้ งสสี นั กฟ๊ิ หนบี ผม ทตี่ ดิ ตเู้ ยน็ ยงั ขายหมด
ค่อนข้างเงียบเหงา แทบไม่ได้ท�ำกิจกรรมอะไร เพราะมูลค่าการค้า แม้ราคาสินค้าไทยจะแพงกว่า แต่ดูดีกว่า อะไรก็ขายได้ ผู้ประกอบ
ระหว่างอินเดียกับไทยน้อยมาก ประมาณ 2-3 พันบ้านบาทต่อปี การพูดกันปากต่อปาก ปีท่ี 2 กรมฯขอเพ่ิมเป็น 40 บูธ ปีที่ 3 เพิ่ม
ท่ีส�ำคัญสินค้าไทยท่ีส่งออกไปขายอินเดียยังไม่เป็นที่สนใจของ เปน็ 60 สดุ ท้ายขอเพ่มิ เปน็ 80 บธู กลายเปน็ งานดังที่สดุ งานหนง่ึ
นักธุรกิจไทย อินเดียยังเปรียบเสมือนตลาดนอกสายตา แต่ใน
ความไร้เสน่ห์น้ันกลับกลายเป็นความท้าทายส�ำหรับผม คนท่ี
ชอบคดิ และท�ำงานนอกกรอบ

6 Creativeecon

จากงาน อินเดีย อนิ เตอร์เนชนั่ แนล เทรดแฟร์ ไปท่ไี หนต่อ?

ผมร่วมกิจกรรมจัดงาน อินเดีย อินเตอร์เนช่ันแนล งานแสดงสินค้ากูวาฮาตี เทรดแฟร์ งานแฟร์ท่ีใหญ่ท่ีสุดในกูวาฮาตี
เทรดแฟร์ อยู่ประมาณ 5-6 ปี ตอนหลังกรมฯไม่มีนโยบายไปร่วม เขาแวะเวยี นมาหาผมตลอด 2-3 ปี พอเขามาขอรอ้ งขอเราบอ่ ยๆ ใน
ซ่ึงผมก็เหน็ ด้วย เนอ่ื งจากเราชว่ ยเขามา 5-6 ปี จนเขาประสบความ ขณะท่ีเราเองมีความสนใจอยู่แล้ว จึงตัดสินใจเดินทางไปพร้อมกับ
ส�ำเร็จ ถ้าเราเอาเงินตรงน้ีไปท�ำเมืองอื่นต่อไป น่าจะเกิดผระโยชน์ ชวนเพื่อนไปด้วยคนหน่ึง บอกว่าไปเท่ียว แต่ให้เอาสินค้าไปด้วย
มากขนึ้ เปน็ การขยายสนิ ค้าไทยไปในเมอื งท่ยี ังไม่รู้จัก กวู าฮาตี คอื เพื่อนคนนั้นก็ไปหาเพ่ือนอีกคนซ่ึงมีเสื้อผ้า รองเท้า เคร่ืองประดับ
เมอื งทผี่ มหมายตา เมอื งนตี้ งั้ อยใู่ นรฐั อสั สมั มกี ารจดั งานแสดงสนิ คา้ เคร่ืองส�ำอาง ราเกซให้บูธเราฟรี 2 บูธ ปรากฏว่าคนมากันมากมาย
เยอะมาก แต่เป็นเมืองที่คนไทยไม่รู้จัก ไม่รู้ว่าตั้งอยู่ตรงไหน เพราะเป็นคร้ังแรกท่ีมีสินค้าจากประเทศไทยไปออกบูธ คนมากัน
ซ่ึงผมต้องขอบคุณผู้อ�ำนวยการส�ำนักงานในเวลานั้นท่ีช่วยเปิดทาง เยอะมาก มาจบั มอื ทกั ทาย ซอ้ื สนิ คา้ หมดเกลยี้ ง แมก้ ระทง่ั โปสเตอร์
ให้ผมท�ำงานได้อย่างเต็มท่ี อ�ำนวยความสะดวกให้หมด แม้จะยัง ท่ีขายเคร่ืองส�ำอางยังมีคนขอซื้อ เพราะเป็นโปสเตอร์จากเมืองไทย
มองไม่เห็นว่าการไปจัดงานแสดงสินค้าในเมืองน้ีจะประสบความ เขารจู้ กั คนไทย แตไ่ มเ่ คยเหน็ คนไทย ปถี ดั มาเราเราทำ� บนั ทกึ ขอการ
ส�ำเร็จหรอื เปลา่ สนับสนุนจากส่วนกลาง อธิบายความเป็นไปได้ ขอแค่ค่าพื้นท่ีกับ
ค่าบธู ไม่กแี่ สน ใหเ้ ทา่ ไหร่กท็ �ำได้หมด

ทำ� ไมจงึ สนใจเมอื งน้ี? บรรยากาศงานแฟรใ์ นภมู ิภาคของอินเดยี ตอนนัน้ เปน็ อยา่ งไร?

สาเหตุท่ีผมสนใจเมืองกูวาฮาตีและรัฐอัสสัมเป็นพิเศษ ลักษณะการจัดงานในยุคนั้นของเขายังธรรมดา เป็นบูธ
เน่ืองจากผมเคยอ่านหนงั สือของ บญุ ยงค์ เกิดเทศ เขยี นเก่ียวกบั รัฐ ไม้ไผ่ มีสังกะสี กบั ผา้ เกา่ ๆมงุ หลงั คาและผนัง ดอ้ ยกว่างานวัดบา้ น
นากาแลนด์ ซ่ึงตั้งอยู่ติดกับรัฐอัสสัม การเข้าไปรัฐนากาแลนด์เมื่อ เราอีก ตอนหลังพอมีบูธประเทศไทยเข้าไปร่วม เขาจึงเปล่ียนเป็น
กว่า 30 ก่อนไม่ใช่เร่ืองง่าย เพราะเป็นเมืองที่อยู่ในหุบเขา แทบจะ กูวาฮาตี อินเตอร์เนช่ันแนล โดยบูธคนไทยเข้าร่วมปีแรก 20 บูธ
เรยี กไดว้ า่ ตดั ขาดจากโลกภายนอก เผลอๆอาจโดนกฎหมายเลน่ งาน ปีท่ีสอง 50 บูธ ปีท่ีสาม 80 บูธ ทุกอย่างขายได้หมด เพราะฉะนั้น
แตค่ นเขยี นเขากลา้ ไป ทำ� ใหผ้ มเกดิ แรงบนั ดาลใจอยากเขา้ ไปสมั ผสั ถ้าใครเอาของไปขายอินเดียแล้วขายไม่ได้ ต้องกลับมาวิเคราะห์ว่า
พน้ื ทดี่ งั กลา่ วซงึ่ ตง้ั อยใู่ นภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของอนิ เดยี ภมู ภิ าค เป็นเพราะอะไร เราท�ำแบบนี้ทุกปี แล้วก็ขยายออกไปอีก ไปเมือง
นี้มีท้ังหมด 7 รัฐ เราจึงเรียกว่ารัฐ 7 สาวน้อย ประกอบด้วย ชินลอง รัฐเมฆกัลยา ขยายไปอัปเปอร์ อัสสัม มณีปู้ นากาแลนด์
รฐั อรณุ าจลั (ARUNACHAL) รฐั นากาแลนด์ (NAGALAND) รฐั มณี บางงานเปน็ งานประเพณที อ้ งถน่ิ ไมใ่ ชง่ านแสดงสนิ คา้ นำ� สนิ คา้ ไป
ปุระ (MANIPUR) รัฐมิโซร่ัม (MIZORAM) รัฐตริปุระ (TRIPURA) แคเ่ ลก็ ๆนอ้ ยๆ พอใหเ้ ราสมั ผสั ถงึ โอกาสทางการตลาด ไปรฐั ปนั จาบ
รัฐอัสสัม (ASSAM) และรัฐเมฆกัลยา (MAGHALAYA) รัฐ 7 ราชาสถาน จันดิกา กัลกัตตา ซึ่งการที่เราไปร่วมกับเขาดีกว่าเราไป
สาวน้อยในเวลานั้น ไม่มีใครรู้จัก ไม่มีใครอยากไป น่ันท�ำให้ผม ย่ิง จัดเอง เพราะถ้าเราไปจัดเอง ต้นทุนการประชาสัมพันธ์จะสูงมาก
อยากไป ประกอบกับพอเราจัดงานท่ีนิวเดลีโด่งดัง นักธุรกิจจัดงาน และไมเ่ ชยี่ วชาญเทา่ กบั เขาทีท่ ำ� อยู่แล้ว การทำ� แบบนช้ี ว่ ยประหยดั
แสดงสนิ ค้าของอินเดยี จากหลายพน้ื ทก่ี เ็ ขา้ มาหาเรา ชวนใหไ้ ปรว่ ม งบประมาณ แต่ไดผ้ ลคุ้มค่า
จัดงานโน้นงานน้ี ไม่จัดไม่เป็นไร ไปเท่ียวไปดูก่อนก็ได้ จ่ายค่าเดิน
ทางใหเ้ สรจ็ สรรพ หนง่ึ ในนน้ั คอื คณุ ราเกซ ดาสก์ เขาเปน็ นกั ธรุ กจิ จดั

Creativeecon 7

กลยทุ ธท์ ี่ 2

เจาะเมืองรอง

8 Creativeecon

รัฐ 7 สาวนอ้ ยชอื่ นฟ้ี งั ดูแปลก น่าสนใจแค่ไหน? แสดงว่าเปน็ ตลาดใหม่ทน่ี ่าสนใจสำ� หรับสนิ ค้าไทย?

ผมไปอยู่ในรัฐ 7 สาวน้อยกว่าสิบปี อันดับแรกไปที่รัฐอัส รฐั 7 สาวนอ้ ยเปรยี บเทียบให้เหน็ ภาพชัดๆก็คลา้ ยกบั ภาค
สมั เพราะทร่ี ฐั นเี้ ราจะเขา้ ถงึ ผคู้ นขา้ ราชการ นกั การเมอื งงา่ ยเนอื่ งจาก อีสานบา้ นเราน่นั เอง ในอดีตอาจดแู หง้ แลง้ ห่างไกลความเจริญ แต่
เขารกั ชอบนยิ มคนไทยอยแู่ ลว้ เปน็ ความงา่ ยทหี่ ลายคนมองขา้ ม เรา เมอื่ นโยบายของรฐั บาลกลางหนั มาใหค้ วามสนใจ และทมุ่ งบประมาณ
ไปเมืองอ่ืนเขาไม่ค่อยสนใจ แต่ถ้าไปที่รัฐอัสสัม ไทยอาหม หรือรัฐ เพื่อการพัฒนา ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของอินเดียก็โดดเด่นข้ึน
7 สาวนอ้ ยเขาจะมคี วามชน่ื ชมคนไทย เราจะเขา้ ถงึ และสมั ผสั เขาได้ ทนั ตานค่ี อื ตลาดใหมส่ นิ คา้ ไทย เปน็ ตลาดทนี่ า่ สนใจสาํ หรบั ผปู้ ระกอบ
ง่าย อย่างผมเป็นข้าราชการแค่ระดับเบอร์ 2 รองผู้อ�ำนวยการ แต่ การส่งออกไทย เนื่องจากรัฐบาลกลางของประเทศอินเดียได้วาง
สามารถเข้าไปคุยกับรัฐมนตรีของรัฐ เขาให้ความรัก ให้ความเอ็นดู ยทุ ธศาสตรเ์ ศรษฐกจิ กาํ หนดใหภ้ าคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของอนิ เดยี
ให้เกยี รติ นคี่ ือความง่ายทเ่ี รามองขา้ ม แต่กอ็ ยา่ งทผี่ มกล่าวในตอน เป็น ‘ประตูสู่อาเซียน’ มีถนนสาย AH1 (Asian Highway 1) เชื่อม
ตน้ แลว้ วา่ ประเทศอนิ เดยี ในอดตี ไมม่ ใี ครอยากไป แลว้ รฐั อสั สมั ตอ้ ง ตอ่ ระหวา่ งประเทศไทย-พมา่ และ อนิ เดยี พน้ื ทแ่ี ถบตะวนั ออกเฉยี ง
นง่ั เครอ่ื งบนิ ออกจากเมอื งหลวงไปอกี 3 ชวั่ โมง ถนนกเ็ ปน็ ฝนุ่ แคค่ ดิ เหนอื ของอนิ เดยี หรอื ทเ่ี รามกั เรยี กกนั วา่ ‘นอรธ์ อสี ต’์ เปน็ พน้ื ทข่ี นาด
ก็เหนื่อยแล้ว แต่ก�ำลังซ้ือของเขามีแน่นอน ไม่ว่าบ้านจนหรือบ้าน ใหญ่ มปี ระชากรอาศยั อยรู่ าว45 ลา้ นคน มอี าณาเขตตดิ กบั ปากสี ถาน
รวย ตอ้ งกนิ ตอ้ งใช้ ถา้ เรานำ� ของทถี่ กู กบั ความตอ้ งการของเขาเขา้ ไป และพม่า โดยมีรฐั อสั สมั เปน็ จดุ ศูนย์กลางการคา้ การลงทนุ และการ
ขายได้แน่นอน ผมกล้าพูดว่าผมเป็นข้าราชการคนแรกๆของ ขนส่งของรัฐ 7 สาวน้อย คนในรัฐ 7 สาวน้อยหลงใหลสินค้าไทย
ประเทศไทยทเี่ ขา้ ไปทำ� ตรงนน้ั อยา่ งเปน็ จรงิ เปน็ จงั ไปแลว้ ไปอกี ไป บริโภคสินค้าไทย และช่ืนชมสินค้าแบรนด์เนม Made in Thailand
บ่อยๆ ไปนิวเดลีเม่ือไหร่ผมจะต้องแวะไปท่ีนั่น กลายเป็นมิตรภาพ ชนดิ ทวี่ า่ ใครกต็ ามใชส้ นิ คา้ ตดิ ยห่ี อ้ Made in Thailand จะไดร้ บั การ
แนน่ แฟน้ ไมว่ า่ จะเปน็ คนในรฐั อสั สมั เหนอื ซง่ึ เปน็ ถนิ่ ไทยอาหมแทๆ้ ยอมรับว่าเท่ มีสไตล์ ทันสมัย และมีหน้ามีตาในสังคม ปัจจุบัน
เมอื งดบี กู า้ สบิ สการ ฯลฯ รฐั นากาแลนดน์ ค่ี นุ้ เคยกนั มาก รกั กนั มาก ปรมิ าณสนิ คา้ ไทยเรม่ิ ขยายจากพมา่ ไปสรู่ ฐั 7 สาวนอ้ ยมากขน้ึ ผคู้ น
ขยายไปรฐั มณปี รุ ะ ไปจนผคู้ นแถวนน้ั รกั ผม เขาใหเ้ กยี รตแิ ละมนั่ ใจ แถบนี้นอกจากมีรูปร่างหนาท่ีคล้ายคลึงกับคนไทยแล้ว พวกเขายัง
วา่ ผมมาเปิดตลาดจรงิ จงั ไม่ใชไ่ ปแล้ว กลับมาแล้วไม่ไปอีกเลย มีวัฒนธรรมการกินที่ใกล้เคียงกับเรา โดยเฉพาะรัฐอัสสัมมีความ
ผูกพันกับคนไทยมาก เนื่องจากกลุ่มคนกลุ่มแรกที่เข้ามาบุกเบิกก่อ
ต้ังรัฐนี้ก็คือชุมชนคนไทยซึ่งคนอินเดียเรียกว่า ‘ชุมชนเผ่าไทย หรือ
ไทยอาหม’ ซงึ่ อพยพไปจากทางตอนเหนอื ของพมา่ และ เสอื กา ฟา้
หรือ สุ กา ฟ้า เป็นคนไทยคนแรกที่ได้รับการสถาปนาเป็นกษัตริย์
ปกครองเมืองน้ี มีทั้งหมด 5 ชุมชน คนในชุมชนเหล่าน้ีสามารถพูด
ภาษาไทยได้ อาหารการกนิ ลกั ษณะ การแตง่ กายเหมอื นคนไทยทงั้
สนิ้ เชน่ เดียวกบั รัฐมณปี ุระซ่งึ มรี า้ นคา้ ชายแดนมากกวา่ 1,000 ร้าน
แต่ละร้านจะมีผู้หญิงขายของเท่าน้ัน เรียกว่า “Women Market”
สินค้าหลายอย่างคุ้นตาเราเป็นอย่างดี เช่น ปลาร้า ตั๊กแตนทอด
หนอนรถดว่ น บคุ ลกิ ลกั ษณะของคนอนิ เดยี ในแถบนจ้ี ะแตกตา่ งจาก
คนอนิ เดยี ในภาคกลาง คอื ไมโ่ พกหวั ไมไ่ วเ้ ครา ถา้ มาเมอื งไทยอาจ
เขา้ ใจผิดคดิ ว่าเปน็ คนไทย

Creativeecon 9

ปัจจุบันมีสนิ ค้าไทยจำ� หน่ายในรฐั 7 สาวนอ้ ยมากไหม?

ถอื วา่ มากพอสมควร เปน็ สนิ คา้ ทน่ี กั ธรุ กจิ ในรฐั 7 สาวนอ้ ย
บนิ มาซอ้ื จากเมอื งไทยโดยตรง หรอื บางสว่ นอาจเปน็ สนิ คา้ ทนี่ กั ธรุ กจิ
อินเดียส่ังจากเมืองไทยเข้าไปยังนิวเดลีแล้วส่งต่อไปขายในรัฐ 7
สาวน้อยอีกที สินค้าไทยท่ีได้รับความนิยมเช่น เส้ือผ้า กางเกงยีนส์
รองเทา้ แตะ เครอ่ื งประดบั สรอ้ ยแหวน โตะ๊ เครอ่ื งแปง้ แบบนอ็ กดาวน์
ท่ีนักศึกษาใช้ แบตเตอรี่ เป็นต้น สินค้าไทยเม่ือไปถึงท่ีนั่นบวกค่า
ขนสง่ คา่ ภาษี ราคาขายปลกี สงู กวา่ ในเมอื งไทย ยกตวั อยา่ งนำ้� ปลา
ขวดหนึ่งประมาณ 100 บาท (120 รปู )ี บะหมกี่ ่งึ สำ� เรจ็ รปู ซองละ 20
บาท (25 รปู )ี ซงึ่ กม็ คี นนยิ มซอื้ รบั ประทาน อยา่ งทก่ี ลา่ วแลว้ วา่ สนิ คา้
ไทยในรฐั 7 สาวนอ้ ยถอื เปน็ สนิ คา้ ทไ่ี ดร้ บั ความนยิ มอยา่ งมาก สนิ คา้
อะไรก็ตาม ถ้าแปะยี่ห้อ Made in Thailand จะขายดีท่ีสุด เพราะ
คา่ นยิ มคนทน่ี น่ั จะมองสนิ คา้ ไทยเปน็ ของเท่ ใชแ้ ลว้ มหี นา้ มตี า ปจั จบุ นั
สนิ ค้าจากตา่ งประเทศที่เขา้ ไปทำ� ตลาดนอกจากไทยแล้วก็มจี ีน แต่
สินค้าจีนคุณภาพสู้สินค้าไทยไม่ได้ ท�ำให้ไม่ค่อยได้รับความนิยม
มากนกั เม่ือเทยี บกบั สนิ คา้ ไทย

ถือเปน็ ตลาดใหมท่ น่ี า่ จบั ตามอง?

การเดินทางไปรัฐ 7 สาวนอ้ ยยากไหม? รัฐ 7 สาวน้อย หรือ North East India เป็นตลาดการค้าที่
อาจจะพดู ไดว้ า่ ใหมถ่ อดดา้ ม การแขง่ ขนั ยงั นอ้ ย แตใ่ นความใหมไ่ ด้
สามารถเดินทางได้ท้ังทางบกและทางอากาศ โดยทางบก ซ่อนก�ำลังซ้ือไว้มากมาย คนในภูมิภาคนี้อ้าแขนต้อนรับสินค้าจาก
เดินทางจากอ�ำเภอแม่สอดไปยังเมืองเมียวดี หงสาวดี ย่างกุ้ง ทุกชาติท่ีเข้าไปท�ำตลาด โดยเฉพาะสินค้าไทยน่าจะได้เปรียบกว่า
มัณฑะเลย์ เข้าสู่ด่านชายแดนทามู (สหภาพพม่า) ซึ่งเชื่อมต่อกับ ชาตอิ นื่ เพราะคณุ ภาพดแี ตร่ าคาไมแ่ พงมากนกั ประกอบกบั รสนยิ ม
ด่านมอเร่ห์ (อินเดีย) เข้าสู่รัฐ 7 สาวน้อย อีกเส้นทางหน่ึงออกจาก คนในภมู ภิ าคนคี้ ลา้ ยคลงึ กบั คนไทย ชอบอะไรคลา้ ยๆ กนั เชน่ ผลไม้
อ�ำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย เข้าสู่เชียงตุง มัณฑะเลย์ ด่านทามู ทเี่ หน็ ขายกนั มากกเ็ ชน่ กลว้ ย สม้ สบั ปะรด ผกั กเ็ หมอื นกบั ทเี่ ราชอบ
และด่านมอเร่ห์ ส่วนทางอากาศน่ังเคร่ืองบินจากกรุงเทพฯ ไปยัง กิน อาทิ หน่อไม้ กระหล�่ำปลี หอม กระเทียม สะตอ ฟักทอง คน
เมืองกัลกัตตาแล้วต่อเครื่องเข้าเมืองกูวาฮาตี รัฐอัสสัม หรือ ภูมิภาคน้ีชอบกินหมากเป็นชีวิตจิตใจ จึงมีหมากขายทั่วเมือง ทั้ง
เมืองอินฟาล รัฐมณีปุระ ผมพูดเรื่องการเช่ือมเส้นทางประเทศไทย หมากดิบและหมากส�ำเร็จรูป ใครสนใจเข้าไปลงทุนปลูกหมากขาย
กับภาคตะวันออกเฉียงเหนือหรือนอร์ธอีสต์ของอินเดียสิบกว่าปีมา หรอื สง่ หมากเขา้ ไปขาย ทีน่ ค่ี ือตลาดใหญแ่ หง่ หนึง่ ของโลก
แล้ว ชวนผู้ใหญ่หลายคณะจากเมืองไทยให้เดินทางไปดูลู่ทางการ
ค้าการลงทุน โปรโมทผ่านส่ือมวลชน เสนอท�ำเส้นทางเช่ือมกัน ถา้ จะเข้าไปลงทนุ ในรัฐ 7 สาวน้อยควรลงทุนอะไรดี?
จนตอนน้ีมีการขับรถไปมาหาส่กู ันได้ จัดคารแ์ รลลมี าหลายครงั้ ผม
ยงั ไดร้ บั การแตง่ ตง้ั จากผบู้ รหิ ารรฐั นากาแลนดใ์ หเ้ ปน็ ทปี่ รกึ ษาดา้ น ธุรกิจที่น่าเข้าไปลงทุนอีก 3 กลุ่มหลักคือ 1.สินค้า SMEs
การคา้ และการทอ่ งเทย่ี วรฐั นากาแลนด์ และผมกเ็ ปน็ คนไทยคนแรก ได้แก่ เครื่องเทศ เครื่องปรุงรส อาหารสําเร็จรูป เคร่ืองสําอางและ
ที่หอการค้ากัลกัตตาแต่งต้ังให้เป็นสมาชิกกิติมศักด์ิของหอการค้า เครอื่ งแตง่ กาย 2.ธรุ กจิ ดา้ นการเกษตร เพอื่ ตอบสนองความตอ้ งการ
(เบงกอลเนช่ันแนลออฟคอมเมิร์ซ) ซ่ึงหอการค้านี้ตั้งมาร้อยกว่าปี บริโภคภายในภูมิภาค เน่ืองจากผู้คนในแถบนี้ยังขาดองค์ความรู้
แลว้ ไมเ่ คยมใี ครไดร้ บั ตำ� แหนง่ น้ี ผมเปน็ ชาวตา่ งชาตคิ นแรกทไี่ ดร้ บั ในการเพาะปลูกและการทําปศุสัตว์อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น
เกยี รติ ถือเปน็ อกี หนงึ่ ความภาคภูมิใจและเกียรตปิ ระวตั ิของชีวิต การเลี้ยงหมู ไก่ รวมถึงการเล้ียงปลาในกระชัง 3.ธุรกิจโรงพยาบาล
เน่ืองจากระบบสาธารณสุขในอินเดียยังคงมีปัญหาท้ังในด้าน
สถานท่ี การบริการ และอุปกรณ์ทางการแพทย์ มคี นอินเดยี จาํ นวน
ไมน่ อ้ ยทใ่ี หค้ วามไวว้ างใจโรงพยาบาลไทยและเดนิ ทางมาใชบ้ รกิ าร
สถานพยาบาลในประเทศไทย จงึ เปน็ ชอ่ งทางทน่ี กั ธรุ กจิ ไทยจะเขา้ ไป
ลงทุนเพ่ือเจาะตลาดโรงพยาบาลหน่ึงในธุรกิจบริการที่กําลังเป็นท่ี
ตอ้ งการของชาวอินเดยี

10 Creativeecon

นอกจากรัฐ 7 สาวน้อย เมอื งไหนในอินเดีย
ท่ีทา่ นอยากพดู ถงึ อกี ?

อยากพูดถึงทุกเมือง เพราะแต่ละเมืองมีเสน่ห์และโอกาส เมืองท่าที่อยู่ใกล้ไทยมากที่สุด มีท่าเรือ สนามบิน ซ่ึงมีหลายสาย
ทางการค้าแตกต่างกันไป ยกตัวอย่าง เมืองกัลกัต เม่ือปี 2562 ผม การบนิ บนิ ตรงระหว่างกรุงเทพฯ-กัลกตั ตา เม่ือสินคา้ ไปถงึ กลั กัตตา
มีโอกาสได้เข้าร่วมการประชุม INDIA-THAILAND BUSINESS แลว้ สามารถกระจายไปยงั อนิ เดยี กลาง อนิ เดยี เหนอื อนิ เดยี ใต้ อนิ เดยี
SUMMIT AT BANGKOK ณ โรงแรมแมริออท มาร์คสี ์ ควีนส์ปารค์ ตะวันตกได้หมด ด้วยรถไฟซึ่งกัลกัลตาถือเป็นชุมทางรถไฟท่ีใหญ่
ประเทศไทย มนี กั ธรุ กจิ จากเมืองกลั กตั ตามารว่ มด้วยหลายคน เปน็ ทสี่ ดุ ในภาคตะวนั ออกของอนิ เดยี นอกจากรถไฟแลว้ เครอื่ งบนิ กเ็ ชอื่ ม
งานประชุมที่จัดร่วมกันระหว่างส�ำนักงานส่งเสริมการค้าในต่าง ไปได้ทุกเมือง รวมถึงรถยนต์ ที่ส�ำคัญยังเชื่อมไปยังภาคตะวันออก
ประเทศ ณ กรุงนิวเดลี กับ หอการค้า Bengal National Chamber เฉียงเหนือของอินเดียซ่ึงมีรัฐส�ำคัญๆ อยู่หลายรัฐ ขณะที่ท่าเรือฮัน
of Commerce & Industry (BNCCI) BNCCI เปน็ หอการค้าเกา่ แก่ เดยี ของกลั กตั ตากถ็ อื วา่ มศี กั ยภาพมาก ใหญเ่ ปน็ อนั ดบั 3 ของอนิ เดยี
ทสี่ ดุ ของอนิ เดยี และใหญท่ สี่ ดุ ของกลั กตั ตา มอี ายุ 132 ปี สองหนว่ ย เชอ่ื มต่อกับระนองใกลน้ ดิ เดยี ว ถ้าพฒั นาระนองให้เป็นทา่ เทียบเรอื
งานรว่ มกนั จดั งานนเ้ี พอื่ โปรโมทความสมั พนั ธด์ า้ นการคา้ การลงทนุ ที่ทันสมัยให้บริการได้เต็มรูปแบบ สามารถว่ิงตรงจากระนองไป
และธุรกิจระหว่างเมืองกัลกัตตากับประเทศไทย โดยน�ำนักธุรกิจ กัลกัตตาได้เลย หรือจะวิ่งจากระนองไปรับ-ส่งสินค้าท่ีทวาย มะริด
จากกัลกัตตามาท้ังหมด 20 บริษัท ซึ่งท�ำธุรกิจหลากหลายสาขา ย่างกงุ้ จิตตะกองของบงั คลาเทศ แลว้ เข้ากัลกตั ตาก็ได้ สินคา้ ไทยที่
น�ำโดยประธานหอการค้า BNCCI มีสถานทูตอินเดียประจ�ำ ได้รับความนิยมในกัลกัตตา มีทั้งสินค้าอุปโภคบริโภคท่ีจ�ำเป็นใน
ประเทศไทยให้การสนับสนุนและร่วมเปิดงาน รวมถึงสมาคม ชวี ิตประจ�ำวนั เสือ้ ผา้ กระเปา๋ รองเท้า เครอ่ื งประดับ เคร่อื งตกแตง่
เอสเอม็ อีไทยโกอินเตอร์ ซ่งึ เป็นสมาคมใหมก่ ไ็ ดเ้ ชญิ สมาชิกทส่ี นใจ บา้ น แถมเรายงั มขี อ้ ตกลงเอฟทเี อไทย-อนิ เดยี และ อาเซยี น-อนิ เดยี
จะท�ำการค้ากับกัลกัตตามาพูดคุยกัน โดยประธานสมาคมฯ วรกร ท�ำให้ได้เปรียบประเทศนอกภูมิภาค เพราะฉะน้ันนักธุรกิจไทยควร
ชำ� นาญไพศาล เป็นคนทใ่ี หค้ วามสำ� คัญในการท�ำการค้ากับอินเดีย ใช้โอกาสน้ีเจาะเข้าไปในเมืองท่ีใกล้และยังไม่มีคู่แข่งมากเหมือน
อยา่ งมาก จนมลู คา่ การคา้ ระหวา่ งไทยกบั อนิ เดยี เพม่ิ มากขนึ้ ในรอบ เมืองอื่น ส่วนโอกาสการเข้าไปลงทุน ธุรกิจที่น่าเข้าไปลงทุนใน
3-4 ปีทีผ่ า่ นมา จัดนักธุรกิจไทยไปเจรจาการค้าทีอ่ ินเดีย โดยเฉพาะ กัลกัตตาคือการก่อสร้าง และ อสังหาริมทรัพย์ เน่ืองจากกัลกัตตา
ในเมืองกัลกัตตาซึ่งเป็นเมืองหลวงในรัฐเวสต์ เบงกอล อยู่ทางภาค ก�ำลังท�ำเมืองใหม่ สินค้าท่ีเก่ียวกับการออกแบบตกแต่งภายใน ซ่ึง
ตะวนั ออกของอนิ เดยี มปี ระชากรมากกวา่ 80 ลา้ นคน กตั ตาเคยเปน็ เราท�ำได้ทันสมัย สวยงามในเรื่องดีไซน์ต่างๆ แม้กระท่ังการลงทุน
เมอื งหลวงของประเทศอนิ เดยี กอ่ นทจ่ี ะยา้ ยไปยงั กรงุ นวิ เดลี จงึ ถอื วา่ ดา้ นอาหารทะเลก็น่าสนใจเพราะกัลกัตตาอยตู่ ดิ ทะเล
มีความพร้อมทางด้านสาธารณูปโภครองรับการค้าและการลงทุน
นกั ธรุ กจิ ไทยจงึ ควรมองกลั กตั ตาเปน็ เกตเวยท์ แี่ ทจ้ รงิ ของอนิ เดยี เปน็

Creativeecon 11

ในภาพรวมปจั จบุ นั ตลาดอินเดียถอื วา่ สูสกี ับจนี ไหม?

ปจั จบุ นั คงไมม่ ใี ครมองขา้ มอนิ เดยี เนอื่ งจากเปน็ ตลาดใหญ่ คนมักพดู วา่ เจอแขกกับเจองูตอ้ งตีแขกกอ่ น?
เทยี บเทา่ จนี ในขณะทป่ี รมิ าณการคา้ ระหวา่ งไทยกบั อนิ เดยี ยงั ถอื วา่
นอ้ ยมากเมอ่ื เทยี บกบั ขนาดของตลาด โอกาสทจี่ ะเพมิ่ หรอื ขยบั ขน้ึ มี โดยสว่ นตวั แลว้ ผมเหน็ วา่ เปน็ เรอื่ งสำ� คญั มากสำ� หรบั ความ
สูงมาก คนไทยรู้จักอินเดียมานาน แต่รู้จักแค่เมืองหลักๆ เช่น รู้สึกของคนไทย คนไทยโดยท่ัวไปมักจะมองคนอินเดียอีกแบบ ถึง
นิวเดลี มุมไบ กัลกัตตา เจนไน ถ้าขยับออกจากเมืองหลักหรือขยับ ขนาดมีค�ำพูดว่า เจอแจกกับเจองู ต้องตีแขกก่อน เช่นเดียวกับผม
ออกจากจงั หวดั ไปสอู่ ำ� เภอ ตรงนน้ั สนิ คา้ ไทยยงั ไปไมค่ อ่ ยถงึ จงึ ควร กอ่ นจะเดนิ ทางไปอนิ เดยี กม็ องคนอนิ เดยี เหมอื นคนไทยทวั่ ๆไป มอง
ไปท�ำกิจกรรมอะไรก็ได้เพ่ือโปรโมตสินค้าไทยในเมืองย่อยๆ เช่น ว่าคนอินเดียไม่ดี เอาเปรียบ ไม่มีน�้ำใจ ไม่ซ่ือตรง ผมมีความรู้สึก
รัฐ 7 สาวน้อยดังท่ีกล่าวมาแล้ว เพราะนอกจากรัฐดังกล่าวจะมี แบบน้นั อยนู่ าน แต่พอย่งิ อย่กู ็ยงิ่ เห็น ย่ิงพิสจู น์ได้วา่ สงิ่ ทีพ่ วกเราคิด
ประชากรรวมกันถึง 45 ล้านคนแล้ว ยังมีจุดเช่ือมต่อกับประเทศ ค่อนข้างจะไม่ถูกอย่างยิ่ง เช่น เรามองว่าเขาเป็นใจร้าย เอาเปรียบ
บังกลาเทศ ซ่ึงมีประชากร 160 กว่าล้านคน รวมแล้ว 200 กว่าล้าน ผมขอเรยี นวา่ จรงิ ๆแลว้ คนอนิ เดยี เปน็ คนจติ ใจดี เออ้ื เฟอ้ื เผอื่ แผ่ โอบ
คน ถือวา่ เป็นตลาดใหญแ่ ละมีโอกาสเติบโตอีกมากมาย อ้อมอารี มเี มตตากรุณา คนไทยหลายคนฟังแลว้ อาจจะไม่เช่ือ เม่ือ
ก่อนผมก็ไม่เชื่อ แต่ผมไปอยู่ 15 ปี พิสูจน์มาเร่ือยๆจนแน่ใจว่าคน
อินเดียส่วนใหญ่มีความเมตตากรุณา ผมขอยกตัวอย่างเร่ืองความ
เมตตากรณุ า เราเปน็ คนพทุ ธ คนอนิ เดยี เปน็ ฮนิ ดู ซง่ึ มคี วามคลา้ ยคลงึ
กนั มาก ทง้ั วิธีการส่ังสอน การอบรมบม่ เพาะจติ ใจ ทส่ี �ำคญั ก็คอื เขา
มีการให้อภัย ไม่โกรธ ไม่ท�ำร้าย การทะเลาะเบาะแว้งอาจจะมีบ้าง
แตก่ ารขบั รถปาดหนา้ กนั แลว้ ลงมายงิ มาฆา่ ถอื วา่ ไมม่ ี เขาไมป่ ฏบิ ตั ิ
การถกเถยี งมใี หเ้ หน็ บา้ ง แตไ่ มถ่ งึ ขน้ั ลงไมล้ งมอื สดุ ทา้ ยลงเอยดว้ ย
การให้อภัยกัน คนอินเดียมีค�ำสอนในเรื่องบาปบุญคุณโทษเหมือน
กับเรา ถ้าสังเกตจะเห็นว่าประชากร 1,200-1,300 ล้านคนกิน
มงั สวริ ตั เสยี 600-700 ลา้ นคน พดู งา่ ยๆ คอื ครง่ึ หนงึ่ ของประเทศ บาง
คนกนิ เปน็ ประจำ� บางคนปฏบิ ตั บิ างวนั เพราะฉะนนั้ ถา้ เราไปอนิ เดยี
ในเมืองหลวงจะเห็นสัตว์ต่างๆเยอะมาก นก กระรอก ลิง หมา ไก่
เป็ด เขาไม่ฆ่า ไม่ต้องพูดถึงวัวซึ่งเขานับถือเป็นพระเจ้า ใครเป็นนัก
ถ่ายภาพนกไม่ต้องไปไกลถึงในป่าลึก ไปในเมืองหลวงของอินเดีย
คุณจะได้เห็นภาพนกแก้ว นกเหยี่ยว นกเขา อีกาอยู่กันเป็นฝูง
สัตว์ใหญ่ๆ ในมหาวิทยาลัยก็มีให้เห็น แม้กระทั่งสัตว์ในวรรณคดีก็
ยังมีอยู่จริง เพราะเขาไม่ท�ำร้าย น่ีคือตัวอย่างให้เห็นในเร่ืองความ
เมตตากรณุ า ผมจงึ อยากใหม้ องคนอนิ เดยี อยา่ งละเอยี ด ลกึ ซง้ึ และ
เข้าใจ อยา่ ตดั สินอะไรทเ่ี ชอ่ื กันมาวา่ เจองกู บั เจอแขกใหต้ ีแขกกอ่ น
ไม่จริงเลย เขาเป็นคนดี มีน้�ำใจ ชอบช่วยเหลือคน แต่เน่ืองจากเขา
เป็นสังคมใหญ่ หลากหลาย ซับซ้อน หลายชนชั้น หลายเผ่าพันธุ์
หลายภาษา หลายชาตพิ นั ธ์ุ จงึ อาจจะไมย่ ม้ิ แยม้ เหมอื นบา้ นเรา แต่
ถึงแมเ้ ขาจะไม่ยมิ้ มีหนวดเครา ทวา่ จติ ใจผ่องใส มแี ต่การให้อภยั

12 Creativeecon

กลยุทธ์ที่ 3

รเู้ ขา รู้เรา

Creativeecon 13

วฒั นธรรมอินเดยี ที่เราควรรู้ในเบื้องต้น?

วฒั นธรรมของอินเดีย สว่ นใหญเ่ ปน็ ฮินดู เหมอื นเมืองไทย เทศกาลที่นา่ สนใจในอินเดยี ?
มีศาสนาพทุ ธ บางรฐั ไมใ่ ช่ฮนิ ดูเชน่ ทางเหนือคอื รัฐปัญจาบ มคี วาม
แตกต่างคือโพกหัว นับถือศาสนาซิกซ์ บางรัฐห้ามด่ืมเครื่องดื่ม อนิ เดยี มคี วามแตกตา่ งและเทศกาลเยอะมาก ยกตวั อยา่ ง
แอลกอฮอล์ ไม่มีขาย ผิดกฎหมาย เช่น กุชราฎ พิหาร คยา ทางใต้ ในเดือนหนึ่งมี 3 เทศกาลจัดข้ึนพร้อมกัน แต่คนละเมือง อาทิ วันท่ี
นยิ มบรโิ ภคไกเ่ ปน็ อาหารหลกั ไมว่ า่ รฐั ไหน ทกุ คนกนิ หมด ไกท่ กุ มอ้ื 14-15 เดอื นมกราคมของทุกปี รฐั อัสสัมมีเทศกาลเรยี กวา่ ‘บหี ู’้ เปน็
ไกก่ บั แพะและปลา เพราะตดิ ทะเล หมู เปด็ ไก่ กนิ หมด คนทางภาค เทศกาลหลงั การเกบ็ เกย่ี ว มกี ารรอ้ งรำ� ทำ� เพลง เอาววั ควายไปเลน่ นำ�้
เหนือภาคกลางนยิ มกินโรตี ไม่ใชโ่ รตีใสไ่ ข่แบบบ้านเรา เปน็ แป้งบด ขดั สฉี ววี รรณแตง่ ตวั ใหม่ ถา้ ไปทางใตว้ นั เดยี วกนั เรยี กเทศกาลทจ่ี ดั
ผสมใส่เครื่องทอดเอาไปทอดหรือปิ้ง ส่วนทางใต้ไม่ค่อยมีโรตี มีแต่ ขน้ึ ในวนั เดยี วกนั นว้ี า่ ‘พงกาน’ เปน็ เทศกาลของชาวทมฬิ นาฑู เปน็ การ
อิทลี เป็นแป้งเหมือนกับซาลาเปา ออกเปรี้ยว เวลากินบางคนอาจ ฉลองเทศกาลการเก็บเก่ียวเหมอื นกัน วธิ กี ารก็คลา้ ยกัน ใส่เสือ้ ใหม่
จะคดิ วา่ เสยี ทางตะวนั ตกคลา้ ยๆกบั ทางเหนอื ถา้ มาทางตะวนั ออก แตง่ ตวั ใหม่ ทำ� ขนมมาแจกกนั ปดั บา้ นชอ่ งใหม่ เพอื่ เรมิ่ ฤดเู กบ็ เกยี่ ว
เฉียงเหนือมีผู้นับถือศาสนาคริสต์ผสมด้วย อย่างรัฐนากาแลนด์ ใหมใ่ ห้ไปได้ดี ถา้ มาทางภาคกลาง เรียกว่าเทศกาล ‘สังกราต’ิ เป็น
ประชากรส่วนใหญ่เป็นคริสต์ นิยมบริโภควัว ต๊ักแตน หนอนด้วง เทศกาลเกบ็ เกย่ี วเชน่ เดยี วกนั นค่ี อื เทศกาลหลกั ๆนอกนนั้ ยงั มเี ทศกาล
เหมอื นกับบ้านเรา หมู เปด็ ไก่ กนิ หมด ยกเว้นผ้บู รโิ ภคมังสวริ ัติ การ ที่ไมค่ ่อยดงั อีกมากมาย เกิดขนึ้ พรอ้ มกัน ในแนวเดยี วกนั แตป่ ฏบิ ตั ิ
พบปะสมาคมกบั คนอนิ เดยี ผมแนะนำ� อยา่ งหนง่ึ ถา้ หากไปบา้ นคน กันคนละที่ คนละถิ่น อีกหน่ึงเทศกาลท่ีน่าสนใจคือเทศกาลโฮลี
อนิ เดยี อาหารเยน็ เขาจะกนิ ดกึ เพราะฉะนน้ั ถา้ เราไปงานเลย้ี ง แนะนำ� (HOLI) เปน็ เทศกาลเปรยี บเทยี บกบั สงกรานตข์ องไทย แตว่ า่ ของเขา
วา่ กนิ รองทอ้ งไปกอ่ นกด็ ี เพราะกวา่ จะไดก้ นิ กส็ ามสที่ มุ่ และสามทมุ่ สาดสี ใครเดนิ พน้ื ทสี่ าธารณะในชว่ งนจ้ี ะเลอะไปหมด ทงั้ ซกั ออกซกั
บา้ นเขากค็ อื สที่ มุ่ ครง่ึ บา้ นเรา เขาไมน่ ยิ มเลยี้ งเครอื่ งดมื่ แอลกอฮอล์ ไม่ออก ต้องเตรียมเสียสละเส้ือผ้า รองเท้า สีเขียว สีแดง สีเหลือง
บนโตะ๊ อาหาร เพราะเขามองวา่ ถา้ เดก็ ๆลกู หลานมาเหน็ จะกลายเปน็ สาดใส่หน้าใส่ตัว อีกหนึ่งเทศกาลที่นิยมกันมากคือเทศกาลดีวาลี
ตัวอย่างท่ีไม่ดี แต่ตอนหลังความคิดน้ีเริ่มเบาบางลง การเปิดร้าน ทางใต้เรยี กวา่ ดพี าวลี เป็นเทศกาลขายของ เหมอื นการใหข้ องขวญั
ขายเหล้าในอินเดียไม่ใช่เรื่องง่าย ประเภทจ่ายเงินสรรพสามิต ทกุ คนจะซอ้ื ใหเ้ พอ่ื น ซอื้ ใหผ้ ใู้ หญ่ ซอื้ ของเขา้ บา้ น เปรยี บเทยี บคลา้ ย
พันหนึ่งไดร้ บั ใบอนุญาตแลว้ เปดิ ไดไ้ ม่มี ตอ้ งจ่ายเป็นหม่ืนเป็นแสน กบั เทศกาลตรษุ จนี บา้ นเรา เพราะฉะนนั้ ถา้ ใครจะจดั งานแสดงสนิ คา้
และตอ้ งมาตรวจสอบกอ่ นวา่ เหมาะสมไหม รา้ นขายเหลา้ สว่ นใหญ่ ตอ้ งจดั กอ่ นเทศกาลดวี าลสี กั 5-7 วนั พอ่ คา้ ไทยจะเขา้ รว่ มงานแสดง
จะมีลกู กรงตรงหนา้ เรยี กวา่ ไวน์ช้อป คนเข้าคิวยาว 20-30 คน สว่ น สนิ คา้ ในอนิ เดยี หรอื วา่ จะไปขายสนิ คา้ ทอี่ นิ เดยี ชว่ งทเ่ี หมาะทสี่ ดุ คอื
ใหญจ่ ะเปน็ วสิ กที้ อ้ งถน่ิ ผลติ และขายในอนิ เดยี ถา้ ใครเปน็ นกั ดมื่ ควร ช่วงก่อนเทศกาลดีวาลี ประมาณเดือนตุลาคม ถ้าขายช่วงน้ีรับรอง
ซื้อเก็บไว้เลย ไม่ใช่นึกอยากจะดื่มแล้วไปหาซื้อ เพราะเขาปิดเร็ว วา่ ขายดี คนจะซอ้ื กนั มากมายมหาศาล

สองทุ่มปิดแล้ว อย่างเก่งไม่เกินสามทุ่ม ปิดหมด และต้องด่ืมอย่าง
สภุ าพ ถา้ พกั โรงแรมกต็ ้องดม่ื ในหอ้ ง

มอี าหารริมทางแบบบ้านเราไหม?

ส�ำหรับสตรีทฟูดท่ีอินเดียยังไม่เป็นท่ีนิยม เนื่องจากไม่มี
ความสะอาด คนชนั้ สงู หรอื คนรวยเขาไมก่ นิ เขาจะทำ� กนิ หรอื ไมก่ ไ็ ป
กินท่ีโรงแรมร้านอาหารหรูๆ สตรีทฟู้ดจึงเปิดส�ำหรับชาวบ้านและมี
ไมม่ าก แตถ่ า้ เปน็ เมอื งทอ่ งเทย่ี วตามรายทางกพ็ อมรี า้ นอาหารบรกิ าร
บา้ ง ส่วนอาหารเชา้ บางเมืองหาร้านกาแฟ ไข่ลวก ไม่มี ใครไปเท่ยี ว
หรือ ไปท�ำการค้า อาจตอ้ งทำ� ใจลว่ งหนา้

14 Creativeecon

สิ่งท่ีตอ้ งเรียนรู้หากจะคา้ ขายกับอินเดีย “ปัจจบุ นั รัฐบาลอินเดีย
ให้ประสบความสำ� เรจ็ ? ก็เปิดกวา้ งดา้ นการลงทนุ
แตล่ ะรฐั จะเหน็ ความแตกตา่ งทง้ั ประเพณี วฒั นธรรม สภาพ ตามนโยบาย  เมก อนิ อนิ เดยี
ความเปน็ อยู่ เมอื่ เราเขา้ ใจวิถีชีวติ ย่อมจัดหาสินค้าไดต้ รงกบั ความ ‘Make in India’ หรอื MAK
ตอ้ งการของเขา ในชว่ งทป่ี ระเทศยกั ษใ์ หญท่ วั่ โลกตา่ งประสบวกิ ฤติ เพอื่ ผลกั ดนั เศรษฐกจิ ของประเทศ
เศรษฐกจิ แตเ่ ศรษฐกจิ ของอนิ เดยี กลบั เตบิ โตแบบสวนทาง เนอ่ื งจาก ใหก้ ้าวเทยี บยกั ษ์ใหญ่อยา่ ง
อนิ เดยี เนน้ การบรโิ ภคภายในจำ� นวนมหาศาล แตถ่ งึ แมอ้ นิ เดยี จะถอื สาธารณรัฐประชาชนจีน
เปน็ ประเทศเปา้ หมายการสง่ ออกของไทย แตผ่ มอยากแนะนำ� วา่ อยา่ ลดข้ันตอนการเขา้ ไปลงทนุ
ทำ� การคา้ กบั อนิ เดยี ดว้ ยการสง่ ออกสนิ คา้ จากประเทศไทยเพยี งอยา่ ง สำ�หรบั คนต่างชาตใิ นภาคอตุ สาหกรรม
เดียว ควรใช้วิธีการเข้าไปลงทุนในอินเดียโดยตรงถ้ามีโอกาส โดย โดยเฉพาะใน 30 เมือง
เฉพาะผู้ประกอบการธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม หรือ SMEs ท่ีกำ�ลังผลักดนั เปน็ สมารท์ ซิต้ี
หากมีสินค้าผลิตและส่งไปขายในอินเดียอยู่แล้วยิ่งเป็นเรื่องดี เมื่อ นับเป็นผลดีกบั กลมุ่ ธุรกจิ SMEs
เหน็ วา่ สนิ คา้ ของทา่ นเปน็ ทต่ี อ้ งการของตลาด ขอใหท้ า่ นมองอกี ชอ่ ง ”ของไทยทง้ั ระดบั กลางและระดับเล็กๆ
ทางหนงึ่ เชญิ ชวนลกู คา้ หรอื ผนู้ ำ� เขา้ อนิ เดยี ใหม้ ารว่ มหนุ้ กนั แลว้ นำ� ใหม้ โี อกาสเขา้ ไปลงทุนได้
เทคโนโลยี เครอื่ งจกั ร รวมถงึ โนฮาวทเ่ี รามเี ขา้ ไปทำ� การผลติ ทอ่ี นิ เดยี Creativeecon 15
เลย วัตถุดิบของอินเดียแทบทุกอย่างมีเหมือนบ้านเรา ยกตัวอย่าง
ไม้ที่เอามาสลักเป็นแจกัน เราเพียงน�ำเคร่ืองกลึง เทคโนโลยี ดีไซน์
ไปรว่ มทนุ กบั คนอนิ เดยี แลว้ ทำ� ตลาดทนี่ นั่ เลย ขอ้ ดคี อื เราไมต่ อ้ งเสยี
ต้นทุนการขนสง่ ไมย่ งุ่ ยากกบั ระบบภาษีน�ำเขา้ ปจั จบุ ันทุกประเทศ
พยายามปกป้องการน�ำเข้าสินค้า ด้วยการต้ังก�ำแพงอุปสรรคต่างๆ
ขนึ้ มา สนิ คา้ ราคาถกู เมอ่ื นำ� เขา้ ไปขายจะตอ้ งบวกคา่ โสหยุ้ ตา่ งๆ บวก
ภาษี บวกค่าขนส่ง ท�ำใหส้ นิ คา้ บางชนดิ ขายส้สู ินค้าภายในประเทศ
ที่ต้นทุนถูกกว่าไม่ได้ โดยเฉพาะสินค้าท่ีไม่ต้องใช้เทคโนโลยี หรือ
นวตั กรรม หรอื สนิ คา้ เจาะกลมุ่ ชาวบา้ นซงึ่ กลมุ่ ผบู้ รโิ ภคจะมองราคา
เป็นหลัก แต่ถ้าเราเข้าไปผลิตที่นั่นก็หมดปัญหาทันที วิธีการเข้าไป
ลงทุนก็ไม่จ�ำเป็นต้องเป็นเมืองใหญ่เท่านั้น เมืองไหนก็ได้ ที่ตรงกับ
ความตอ้ งการของเรา การขนสง่ สะดวก มเี ครอื ขา่ ยเชอื่ มกบั พนื้ ทเ่ี ปา้
หมายในการเจาะตลาด ปัจจุบันรัฐบาลอินเดียก็เปิดกว้างด้านการ
ลงทนุ ตามนโยบาย  เมก อนิ อนิ เดยี  ‘Make in India’ หรอื MAK เพอ่ื
ผลกั ดนั เศรษฐกจิ ของประเทศใหก้ า้ วเทยี บยกั ษใ์ หญอ่ ยา่ งสาธารณรฐั
ประชาชนจีน ลดขน้ั ตอนการเข้าไปลงทนุ ส�ำหรบั คนตา่ งชาตใิ นภาค
อุตสาหกรรม โดยเฉพาะใน 30 เมือง ที่ก�ำลังผลักดันเป็นสมาร์ทซิตี
นับเป็นผลดีกับกลุ่มธุรกิจ SMEs ของไทยท้ังระดับกลางและระดับ
เล็กๆ ให้มีโอกาสเข้าไปลงทุนได้ โดยก่อนหน้าน้ีธุรกิจขนาดใหญ่
หลายกลุ่มเข้าไปบุกเบิกไว้แล้ว อาทิ ซีพี อิตาเลียนไทย ศรีไทยซุป
เปอร์แวร์ ไทยซัมมิท เดลต้า เอสซีจี แพรนด้า จิลเวลร่ี เป็นต้น ใน
ช่วงท่ีผมด�ำรงต�ำแหน่งทูตพาณิชย์ในอินเดีย มีคนอินเดียมาหาผม
อยากรว่ มหนุ้ รว่ มทนุ กบั คนไทยจำ� นวนมาก เพราะชอื่ เสยี งของสนิ คา้
ไทยเป็นที่ชื่นชอบของคนอินเดียอยู่แล้ว คนอินเดียชอบสินค้าไทย
เพราะมนั่ ใจเป็นสินคา้ ท่ีมคี ุณภาพ เขามที ี่ดิน มีเครอื ขา่ ย เราแค่เอา
เทคโนโลยีเข้าไป หรือเอาเคร่ืองจักรตัวเก่าซ่อมให้ดีแล้วเอาไปท�ำท่ี
โนน่ กไ็ ด้ ไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งใชเ้ งนิ ลงทนุ จำ� นวนมาก เชน่ คณุ มเี งนิ 10 ลา้ น
บาท แบง่ ไปลงทนุ ซกั 1-2 ลา้ นบาท เมอ่ื มองเหน็ ชอ่ งทางกค็ อ่ ยขยาย
การลงทุน สินค้าไลฟ์สไตล์ท่ีเกี่ยวข้องกับการตกแต่งหรือสินค้า
นวตั กรรม ยงั เปน็ ทต่ี อ้ งการของคนอนิ เดยี จำ� นวนมาก  เพยี งแตต่ อ้ ง
ศึกษาวัฒนธรรมของแต่ละพื้นที่ให้ดี เช่นบางพื้นท่ีนิยมโพกหัว ไม่
สวมหมวก เอาหมวกไปขายก็ขายไม่ได้ ส่วนการเจรจาเป็นหุ้นส่วน
การคา้ ตอ้ งเจรจาหลายรอบและตอ้ งอา่ นสญั ญาใหล้ ะเอยี ดถา้ ตอ้ งการ
ความช่วยเหลือส�ำนักงานทูตพาณิชย์ทั้ง 3 แห่ง นิวเดลี มุมไบ และ
เจนไน พร้อมท่จี ะตรวจสอบและจบั คู่ธุรกิจให้

กลยุทธท์ ี่ 4

รฐั ดาวเด่น

16 Creativeecon

รฐั อัสสัม..เปิดร้านอาหารไทย
เจาะตลาดผลไม้ ลูท่ างสดใส

อัสสัมเป็นรัฐใหญ่ที่สุดในบรรดา 7 รัฐในภาคตะวันออก
เฉยี งเหนอื ของอนิ เดยี นอกจากมพี นื้ ทกี่ วา้ งใหญแ่ ลว้ ยงั มคี วามเจรญิ
มากทส่ี ดุ มเี มอื งธรุ กจิ สำ� คญั คอื เมอื งกวู าฮาตี มสี นามบนิ นานาชาติ
ใหญท่ ส่ี ดุ ในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของอนิ เดยี เปน็ ศนู ยก์ ลางการ
คมนาคม ไมว่ า่ จะเดนิ ทางไปทไี่ หนในบรรดารฐั 7 สาวนอ้ ย กจ็ ะตอ้ ง
ไปเริ่มต้นที่รัฐอัสสัม มองให้ชัดเหมือนกับบ้านเราจะไปภาคอีสาน
ต้องผ่านโคราชก่อน รัฐบาลกลางจึงให้ความส�ำคัญกับรัฐอัสสัมใน
เร่ืองการพัฒนาให้เป็นศูนย์กลางการเช่ือมต่อ โดยเฉพาะเร่ืองถนน
หนทาง อาทิ ถนนเอเชยี นไฮเวย์ หมายเข 1 ซง่ึ ตดั จากเมอื งหลวงของ
อนิ เดยี ผา่ นมาทางภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื เชอ่ื มสรู่ ฐั อสั สมั ตอ่ ไป
ยงั รฐั นากาแลนด์ มณปี รุ ะ เขา้ ชายแดนเมยี นมา มาไทย รฐั บาลกลาง
จดั สรรการพฒั นาถนนใหจ้ ำ� นวนมาก เชน่ ในปี 2565 ไดร้ บั จดั สรรใน
เรอ่ื งถนนหนทางจำ� นวนหลายหมนื่ ลา้ น ทงั้ ขยายถนนเอเชยี นไฮเวย์
ขยายถนนเช่ือมต่อไปยังอ�ำเภอ ต�ำบล หมู่บ้าน และขยายต่อไปยัง
รฐั ที่อยู่ข้างเคียง เชน่ รฐั เมฆกัลยา รฐั อรณุ าจัลประเทศ เปน็ ต้น
ท่ีส�ำคัญคือรัฐน้ีมีแม่น้�ำส�ำคัญคือแม่น้�ำพรหมบุตร ถือว่า
เปน็ แมน่ ำ้� กวา้ งใหญ่ มคี วามสำ� คญั มาก เหมอื นกบั แมน่ ำ้� คงคา แมน่ ำ้�
โคทาวรี ถ้ามองในเรื่องโอกาสทางธุรกิจ อยากแนะน�ำให้นักธุรกิจ
ขนาดกลางและขนาดย่อมของเราเข้าไปท�ำธุรกิจบริการ ธุรกิจท่อง
เที่ยว ธุรกิจด้านการเกษตรและปศุสัตว์ กุ้ง หอย ปู ปลา ยังไม่เพียง
พอตอ่ การบรโิ ภค โดยเฉพาะเกษตรกรรม รฐั อสั สมั ปลกู พชื คลา้ ยเรา
มาก อยู่ราบลุ่มแม่น�้ำ บริโภคข้าวเป็นอาหารหลักเหมือนบ้านเรา
อยา่ งไรกต็ าม แมร้ ฐั อสั สมั จะอยรู่ าบลมุ่ แมน่ ำ�้ แตย่ งั ไมม่ คี วามเกง่ กาจ
ยังขาดการพฒั นาในการปลูกพชื ผัก ผลไม้ ยกตัวอย่าง มะม่วงของ
เขาแม้ว่าจะมีหลายสายพันธุ์ แต่ความหวาน อร่อย สู้ของเราไม่ได้
โดยเฉพาะมะมว่ งท่กี ินได้ตอนดิบ เขายังไม่ค่อยรจู้ ัก ถา้ เราเอาเขยี ว
เสวยไปปลูก เช่ือว่าจะสามารถสร้างรายได้และประสบความส�ำเร็จ
ไม่ยาก หรือผลไม้ท่ีเขาชอบอีกอย่างคือฝร่ัง แต่ฝร่ังของเขาเหมือน
ฝรั่งข้ีนก บ้านเรา ลูกเล็กๆ แข็งๆ ไม่ค่อยอร่อย ถ้าเราไปพัฒนาก็จะ
เป็นโอกาสไดร้ ับความนิยม มะพร้าวก็ปลูกได้
แม้แต่การเข้าไปท�ำร้านอาหารไทย น่าจะประสบความ
สำ� เรจ็ อาทิ ผดั ไทย ขา้ วมนั ไก่ ใชว้ ตั ถดุ บิ ทเี่ ขามอี ยแู่ ลว้ ลงทนุ ไมม่ าก
คู่แข่งน้อย แต่การท�ำธุรกิจร้านอาหารไทยตามความรู้สึกของผม
เราต้องน�ำพ่อครัวแม่ครัวคนไทยไปประจ�ำการ ไม่ใช่เอาไปเฉพาะ
สตู รใหค้ นอนิ เดยี ทำ� ซง่ึ ในรฐั อสั สมั มกี ลมุ่ ชาวไทยอาหม สอื่ สารภาษา
ไทยได้ รกั คนไทย การสรา้ งสรรคอ์ าหารไทยในรฐั นจี้ งึ มโี อกาสประสบ
ความสำ� เรจ็ สงู
อย่างไรกต็ าม การเข้าไปลงทนุ แมน้ กั ธุรกิจไทยจะมคี วาม
เชี่ยวชาญ แต่ผมแนะน�ำใหเ้ ขา้ ไปร่วมหุ้นกบั เขา อยา่ ไปท�ำเด่ยี ว หา
พันธมิตรให้เขาช่วยเราในเรื่องการขออนุญาต ติดต่อระบบราชการ
การตลาด โดยใชโ้ นฮาวของเราเขา้ ไปสร้างสรรค์ผลติ ภัณฑ์

Creativeecon 17

นากาแลนด์..ธุรกจิ ทอ่ งเทย่ี ว
การเกษตร ประมง มีอนาคต

นากาแลนด์ เป็นรัฐที่มีชายแดนติดต่อกับรัฐมณีปุระ เป็น
พนื้ ทภ่ี เู ขาสงู มวี ฒั นธรรมหลากหลาย เปน็ วฒั นธรรมชนเผา่ พนื้ เมอื ง
ม่ีชนเผ่าต่างๆ ที่ได้รับการประกาศอย่างเป็นทางการ 16 ชนเผ่า
มปี ระเพณีการกนิ การแตง่ กาย ภาษาที่แตกตา่ งกัน วัฒนธรรมของ
เขาน่าสนใจมาก มีการจัดงานประจ�ำปีท่ีเรียกว่า Hornbill Festival
เป็นงานใหญ่ที่ทุกชนเผ่ามารวมกัน แสดงวัฒนธรรม รูปแบบการ
รา่ ยรำ� การแตง่ กาย ของตนเอง เปน็ งานทมี่ ชี อ่ื เสยี งมากทสี่ ดุ ในบรรดา
งานเทศกาลภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของอนิ เดยี แมว้ า่ นากาแลนด์
จะเดนิ ทางไปยาก แตว่ า่ งานนม้ี ชี อ่ื เสยี ง ทำ� ใหไ้ ดร้ บั ความสนใจจาก
นักทอ่ งเทยี่ วทั่วโลก
ถามวา่ จะเขา้ ไปทำ� ธุรกิจอะไรในรฐั นากาแลนด์ ชอ่ งทางท่ี
ดที ส่ี ดุ คอื การทำ� ธรุ กจิ ทอ่ งเทย่ี วใหส้ อดคลอ้ งกบั เทศกาลของเขา โดย
เฉพาะเทศกาล Hornbill Festival ของ 16 ชนเผ่าท่ีมารวมตัวกัน
นอกจากมารวมกันปีละหนแล้ว แต่ละชนเผ่าก็มีงานประจ�ำท้องถ่ิน
ของตัวเอง เช่น ชนเผ่าที่ 1 จัดเดือนมกราคม ชนเผ่าท่ี 2 จัดเดือน
กุมภาพันธ์ เรียงกันไปแบบน้ีท้ัง 16 ชนเผ่า เพราะฉะน้ันถ้าเราท�ำ
ธุรกิจบริการท่องเที่ยวให้สอดคล้อง แม้ว่าจะไม่ตรงกับเทศกาล
Hornbill Festival กส็ ามารถนำ� คณะนกั ทอ่ งเทยี่ วหรอื ผสู้ นใจไปเยอื น
วฒั นธรรมชนเผา่ เหลา่ นใี้ นชว่ งเวลาทแ่ี ตะ่ ชนเผา่ มเี ทศกาล กจ็ ะทำ� ให้
การไปเที่ยวรัฐนากาแลนด์นา่ ต่ืนเต้น ตรึงตาตรึงใจ
เนอื่ งจากรฐั นมี้ พี นื้ ทรี่ าบนอ้ ย อยบู่ นภเู ขาสงู ธรุ กจิ ทเี่ ปน็ ไป
ได้คือ ธุรกิจด้านการเกษตร ประมง เนื่องจากปลาของเขาไม่ค่อย
เพียงพอ ไม่ใช่เฉพาะนากาแลนด์ แต่ทุกรัฐในภาคตะวันออกเฉียง
เหนือมีปลาไม่ค่อยเพียงพอ ต้องน�ำเข้าจากรัฐอ่ืนๆ ที่อยู่ทาง
ตอนกลางติดทะเล การเข้าไปท�ำธุรกิจด้านการประมง เป็นตัวเสริม
ตลาด โดยไม่ต้องส่งออกนอกพื้นท่ีเลย สามารถขายตลาดในรัฐได้
อยา่ งสบายๆ รวมถงึ กงุ้ หอย ปู กม็ คี วามตอ้ งการสงู โดยเฉพาะชาวนา
กาแลนดน์ บั ถอื ศาสนาคริสต์ ทานเหมอื นคนไทย เนอื้ หมู ไก่ แม้แต่
ตกั๊ แตนทอด อาหารอยา่ งหนงึ่ ทม่ี ชี อื่ เสยี งอยา่ งมากของเขาคอื ตวั ตอ่
ขายแพงมาก กโิ ลละ 5-6 พนั บาท ปจั จบุ นั เขาเรม่ิ ปลกู พชื การเกษตร
หลายอย่าง โดยเฉพาะยางพารา ถ้าใครมีความรู้ด้านนี้ สามารถไป
เป็นที่ปรึกษาให้กับรัฐบาลของเขา หรือไปร่วมกับรัฐบาลของเขาใน
การปลกู ยาง แปรรปู สง่ ขายใหอ้ ินเดียแผน่ ดินใหญ่ไดอ้ กี ด้วย

18 Creativeecon

มณีปรุ ะ..ตลาดแหง่ สีสนั SME ไทยอย่ามองขา้ ม

มณีปุระ เป็นรัฐทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศ
อินเดยี  เป็นอกี หน่งึ รฐั ที่ไดร้ บั การพัฒนาอย่างมากจากรฐั บาลกลาง
เนอื่ งจากตงั้ อยใู่ นเสน้ ทางทจ่ี ะตอ้ งเชอ่ื มกบั เมยี นมาและไทย รฐั บาล
กลางจงึ พยายามสง่ เสรมิ พฒั นารฐั นใ้ี นฐานะประตสู ตู่ ะวนั ออก โดย
เฉพาะการสร้างถนนท่ีจะเชื่อมจากรัฐอัสสัมมาที่เมืองจิบัน มาสู่อิม
ผาล รวมทงั้ ทางรถไฟทกี่ ำ� ลงั สรา้ งเชอ่ื มตอ่ ใหถ้ งึ สนามบนิ ของรฐั มณี
ปุระ ซ่ึงถือเป็นสนามบินนานาชาติ รัฐมณีปุระ เก่งเร่ืองกีฬา แม้ว่า
จะเป็นรัฐเล็กๆที่มีประชากรไม่มาก แต่ว่านักกีฬาทีมชาติอินเดียมี
นกั กฬี าจากรฐั นม้ี ากทสี่ ดุ แทรกอยใู่ นทกุ กฬี า ทงั้ กฬี าฟตุ บอล ชกมวย
โปโล แมก้ ระทง่ั เซปกั ตะกรอ้ ซงึ่ เขาอยากจดั แขง่ ขนั เชอื่ มความสมั พนั ธ์
กบั ไทยดว้ ย จงึ มกี ารทำ� เรอื่ งนำ� เสนอกระทรวงการทอ่ งเทย่ี วและกฬี า
ของไทย น�ำมวยไทย ตะกร้อ ฟตุ บอล ไปเช่ือมความสมั พันธ์กบั เขา
ส�ำหรับคนไทยที่อยากเข้าไปท�ำธุรกิจในรัฐมณีปุระ ผม
แนะน�ำธุรกิจบริการด้านการท่องเท่ียว เนื่องจากคนไทยเก่งเรื่อง
ท่องเที่ยว การให้บริการ ไปร่วมกับเขาท�ำเรื่องเหล่านี้ เพราะเขามี
สถานทท่ี อ่ งเทย่ี วสวยงาม มปี ระวตั ศิ าสตรย์ าวนาน มที ะเลสาบลอก
ตกั ซง่ึ เปน็ ทะเสาบทใี่ หญท่ สี่ ดุ ในภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของอนิ เดยี
มีความอุดมสมบูรณ์ สามารถท�ำรีสอร์ต ท่ีพัก ร้านอาหาร หรือ
แพน�ำเที่ยว แม้กระท่ังการเพาะเลี้ยงปลาในกระชัง อีกภาคคือ
การเกษตร เขาปลูกพืชผักคล้ายเรา น่ีพูดถึงธุรกิจเล็กๆนะ ไม่ได้พูด
ถึงธุรกิจ 100 ล้าน 1,000 ล้าน ซ่ึงเขายังไม่พร้อมลงทุนใหญ่ขนาด
น้ัน เนื่องจากขนาดตลาดยังไม่ใหญ่โตมากมายนัก ผมจึงอยาก
เชญิ ชวนธุรกจิ ขนาดกลางและขนาดเลก็ ซึง่ ไมต่ อ้ งลงทนุ มาก เข้าไป
ร่วมทุนทำ� ธุรกจิ กับเขา
จดุ เดน่ ของรฐั นคี้ อื ตอ่ ไปถา้ เมยี นมาเปดิ ประเทศจะไปงา่ ย
มาก เพราะมถี นนเชอ่ื มเขา้ มายงั เมยี นมา ผมเคยขบั แรลลอ่ี นิ เดยี -ไทย
ผ่านรัฐนี้เข้าเมียนมา ทะลุแม่สอด จังหวัดตาก ถ้าถนนเปิดเมื่อไหร่
การเข้าไปเจาะธุรกิจในรัฐมณีปุระสะดวกมาก ระยะทางประมาณ
1,200-1,300 กโิ ลเมตร เทยี บระยะทางประมาณแมส่ าย-เบตง
รัฐมณีปุระ ยังเร่งพัฒนาเรื่องสาธารณสุขพื้นฐานให้ดีขึ้น
จะมีการสร้างโรงพยาบาล ส�ำนักอนามัย รวมถึงสร้างท่ีพัก โรงแรม
เพิ่มข้ึนมากมาย เพื่อรองรับความเจริญของรัฐ เพราะฉะนั้นผู้ท่ีท�ำ
ธรุ กจิ กอ่ สรา้ ง กข็ อใหท้ ำ� การตดิ ตามความเคลอ่ื นไหว ความคบื หนา้
การก่อสร้างสาธารณูปโภคตา่ งๆ ในรัฐมณีปุระดว้ ย

Creativeecon 19

กลยุทธท์ ี่ 5

เอฟทีเอ

20 Creativeecon

การคา้ ไทย-อนิ เดยี ในยคุ สมยั ปจั จบุ นั มปี รมิ าณเพมิ่ มากขน้ึ
ตามล�ำดับ โดยเฉพาะนับตั้งแต่ไทยและอินเดียลงนามความตกลง
เขตการค้าเสรี (FTA) ระหว่างกัน โดยเริ่มลดภาษีในกรอบ Early ความตกลงเอฟทีเออาเซียน-อนิ เดยี
Harvest Scheme ส�ำหรับสินค้า 83 รายการตั้งแต่ปี 2547 (ภาษี
เหลือร้อยละ 0 ต้ังแต่ปี 2549) รวมถึงความตกลงเขตการค้าเสรี เม่ือปี 2545 ผู้น�ำของประเทศสมาชิกอาเซียนและอินเดีย
อาเซยี น-อินเดยี ทีม่ ผี ลตงั้ แตป่ ี 2553 อยา่ งไรก็ดี การคา้ ไทย-อนิ เดีย เหน็ ชอบใหม้ กี ารเจรจาจัดตั้งเขตการคา้ เสรอี าเซยี น-อินเดยี และใน
ยงั ถือว่ามีโอกาสท่ีขยายตวั ไดอ้ ีกมาก ปี 2546 ทงั้ สองฝา่ ยไดล้ งนามกรอบความตกลงวา่ ดว้ ยความรว่ มมอื
ทางเศรษฐกิจที่ครอบคลมุ ดา้ นต่าง ๆ (Framework Agreement on
ความตกลงเอฟทีเอไทย-อนิ เดยี Comprehensive Economic Cooperation between ASEAN and
India) เพื่อเป็นกรอบแนวทางและแผนงานในการจัดต้ังเขตการค้า
เสรีอาเซียน-อินเดีย ครอบคลุมถึงการเปิดเสรีการค้าสินค้า การค้า
ไทยและอินเดียได้ลงนามกรอบความตกลงว่าด้วยการจัด บรกิ าร การลงทนุ และกลไกระงบั ขอ้ พพิ าท รวมทง้ั สง่ เสรมิ ความรว่ ม
ตงั้ เขตการค้าเสรี (FTA) ไทย-อนิ เดีย เม่อื วนั ที่ 9 ตุลาคม 2546 โดย มือในการอ�ำนวยทางการคา้
สาระสำ� คญั ของกรอบความตกลงฯ ครอบคลมุ การเปดิ เสรที งั้ ในดา้ น ทั้งสองฝ่ายเร่ิมเจรจาความตกลงว่าด้วยการค้าสินค้าและ
การค้าสินค้า การค้าบริการและการลงทุน รวมท้ังส่งเสริมความ ความตกลงว่าด้วยกลไกระงับข้อพิพาท ตั้งแต่ปี 2547 ซ่ึงต่อมา ใน
ร่วมมือในด้านต่างๆ โดยได้มีการเร่งลดภาษีสินค้าบางส่วนทันที ระหว่างการประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน-อินเดีย คร้ังท่ี 7 ท่ี
(Early Harvest Scheme: EHS) ไทยและอนิ เดยี ไดย้ กเลกิ ภาษสี นิ คา้ กรุงเทพฯ เม่ือวันที่ 13 สิงหาคม 2552 ได้มีการลงนามความตกลง
จ�ำนวน 82 รายการ (ต่อมาเพ่ิมเป็น 83 รายการ) เช่น เงาะ ล�ำไย ดงั กลา่ วและเอกสารทเ่ี กย่ี วขอ้ ง และความตกลงมผี ลใชบ้ งั คบั ตง้ั แต่
มงั คดุ ทเุ รยี น ขา้ วสาลี อาหารทะเลกระปอ๋ ง อญั มณแี ละเครอื่ งประดบั วันท่ี 1 มกราคม 2553
(พลอยสี) เม็ดพลาสติก เครื่องปรับอากาศ พัดลม ตู้เย็น เครื่องรับ
วทิ ยุโทรทศั น์ บอลล์แบริ่ง และส่วนประกอบของเครอ่ื งยนต์ เปน็ ตน้

Creativeecon 21

รัฐ 7 สาวน้อย โอกาสใหมส่ นิ ค้าไทย
รฐั 7 สาวนอ้ ยตง้ั อยใู่ นภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ของอนิ เดยี อยา่ งทกี่ ลา่ วแลว้ วา่ สนิ คา้ ไทยในรฐั 7 สาวนอ้ ยถอื เปน็ สนิ คา้
ประกอบด้วย รัฐอสั สมั รัฐอรณุ าจัล รัฐมณปี ุระ รฐั มิโซรมั่ รัฐตริปุระ ท่ีได้รับความนิยมอย่างมาก สินค้าอะไรก็ตาม ถ้าแปะย่ีห้อ Made
รฐั เมฆกลั ยา และรัฐนากาแลนด์ รวมประชากรกว่า 45 ล้านคน in Thailand จะขายดีที่สุด เพราะค่านิยมคนท่ีนั่นจะมองสินค้าไทย
เปรยี บเทียบให้เหน็ ภาพชัดๆกค็ ลา้ ยกบั ภาคอีสานบา้ นเรา เปน็ ของเท่ ใชแ้ ลว้ มหี นา้ มตี า ปจั จบุ นั สนิ คา้ จากตา่ งประเทศทเ่ี ขา้ ไป
นั่นเอง ในอดีตอาจดูแห้งแล้ง ห่างไกลความเจริญ แต่เมื่อนโยบาย ทาตลาดนอกจากไทยแล้วก็มีจีน แต่คุณภาพสินค้าจีนสู้สินค้าไทย
ของรัฐบาลกลางหันมาให้ความสนใจ และทุ่มงบประมาณเพ่ือการ ไมไ่ ด้
พฒั นา ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ของอนิ เดยี ก็โดดเด่นข้ึนทันตา รัฐ 7 สาวน้อย หรือ North East India เป็นตลาดการค้าที่
ว่ากันว่านี่คือตลาดใหม่สินค้าไทย เพราะคนในรัฐ 7 สาว อาจจะพดู ไดว้ า่ ใหมถ่ อดดา้ ม การแขง่ ขนั ยงั นอ้ ย แตใ่ นความใหมไ่ ด้
นอ้ ยหลงใหลสนิ คา้ ไทย บรโิ ภคสนิ คา้ ไทย และชน่ื ชมสนิ คา้ แบรนดเ์ นม ซ่อนก�ำลังซ้ือไว้มากมาย คนในภูมิภาคน้ีอ้าแขนต้อนรับสินค้าจาก
Made in Thailand ชนิดท่ีว่าใครก็ตามใช้สินค้าติดยี่ห้อ Made in ทุกชาติที่เข้าไปท�ำตลาด โดยเฉพาะสินค้าไทยน่าจะได้เปรียบกว่า
Thailand จะไดร้ ับการยอมรบั ว่าเท่ มสี ไตล์ ทันสมยั และมหี น้ามีตา ชาตอิ น่ื เพราะคณุ ภาพดี แตร่ าคาไมแ่ พงมากนกั ประกอบกบั รสนยิ ม
ในสังคม คนในภมู ภิ าคนคี้ ลา้ ยคลงึ กบั คนไทย ชอบอะไรคลา้ ยๆ กนั เชน่ ผลไม้
ปจั จบุ นั ปรมิ าณสนิ คา้ ไทยเรม่ิ ขยายจากพมา่ ไปสรู่ ฐั 7 สาว ทเ่ี หน็ ขายกนั มากกเ็ ชน่ กลว้ ย สม้ สบั ปะรด ผกั กเ็ หมอื นทเี่ ราชอบกนิ
น้อยของประเทศอินเดียมากขึ้น โดยเฉพาะรัฐอัสสัมมีความผูกพัน อาทิ หน่อไม้ กระหล่ำ� ปลี หอม กระเทียม สะตอ ฟักทอง คนภมู ิภาค
กบั คนไทยมาก เนอ่ื งจากกลมุ่ คนกลมุ่ แรกทเี่ ขา้ มาบกุ เบกิ กอ่ ตงั้ รฐั น้ี นี้ชอบกินหมากเป็นชีวิตจิตใจ จึงมีหมากขายทั่วเมือง ท้ังหมากดิบ
กค็ อื กลมุ่ ชาวไทยอาหม ซงึ่ อพยพไปจากทางตอนเหนอื ของเมยี นมา และหมากส�ำเร็จรูป ใครสนใจเข้าไปลงทุนปลูกหมากขาย หรือส่ง
มชี มุ ชนคนไทยซงึ่ คนอนิ เดยี เรยี กวา่ “ชมุ ชนเผา่ ไทย หรอื ไทยอาหม” หมากเขา้ ไปขาย ท่นี คี่ ือตลาดใหญ่แหง่ หน่ึงของโลก
5 ชมุ ชน คนในชมุ ชนเหล่านี้สามารถพดู ภาษาไทยได้ อาหารการกนิ กอ่ นหนา้ น้ี เคยมโี ครงการแรลลชี่ อ่ื วา่ Flag Down “ASEAN
ลกั ษณะ การแตง่ กายเหมือนคนไทยทงั้ ส้ิน Car Rally” เปน็ กจิ กรรมทโี่ ชวก์ ารเชอ่ื มโยงทางถนนระหวา่ งประเทศ
เชน่ เดยี วกบั รฐั มณปี รุ ะซงึ่ มรี า้ นคา้ ชายแดนมากกวา่ 1,000 อาเซียนเข้าสอู่ นิ เดยี โดยขบวนรถดังกล่าวมาจาก 11 ประเทศ และ
รา้ น แตล่ ะรา้ นจะมผี หู้ ญงิ ขายของเทา่ นนั้ เรยี กวา่ “Women Market” ได้มีการเดินทางกว่า 8,000 กิโลเมตร ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน เร่ิม
สินค้าหลายอย่างคุ้นตาเราเป็นอย่างดี เช่น ปลาร้า ต๊ักแตนทอด ตน้ ทอ่ี นิ โดนเี ซยี สงิ คโปร์ ผา่ นประเทศตา่ งๆ ในอาเซยี น ผา่ นเมยี นมา
หนอนรถดว่ น บคุ ลกิ ลกั ษณะของคนอนิ เดยี ในแถบนจ้ี ะแตกตา่ งจาก และสนิ้ สดุ ทเี่ มอื งกวู าฮาตี รฐั อสั สมั ของอนิ เดยี กจิ กรรมครงั้ นที้ าให้
คนอนิ เดยี ในภาคกลาง คอื ไมโ่ พกหวั ไมไ่ วเ้ ครา ถา้ มาเมอื งไทยอาจ รัฐอัสสัมเบ่งบานขึ้นทันควัน ในฐานะประตูการค้าส�ำคัญระหว่าง
เข้าใจผดิ คดิ วา่ เป็นคนไทย อาเซยี นกับอนิ เดยี
การเดินทางไปยังรฐั 7 สาวน้อยสามารถเดนิ ทางไดท้ ง้ั ทาง ASEAN Car Rally สะท้อนวา่ การคา้ การลงทุน การขนส่ง
บกและทางอากาศ โดยทางบกเดนิ ทางจากอำ� เภอแมส่ อดไปยงั เมอื ง สินค้าและการขนส่งคน ระหว่างอาเซียน-อินเดียยังมีโอกาสและ
เมียวดี หงสาวดี ย่างกุ้ง มัณฑะเลย์ เข้าสู่ด่านชายแดนทาม ู ศักยภาพสูงมาก ซึ่งการค้ากับภาคอีสานของอินเดียควรจะต้องใช้
(เมียนมา) ซ่ึงเช่ือมต่อกับด่านมอเร่ห์ (อินเดีย) เข้าสู่รัฐ 7 สาวน้อย วฒั นธรรมและการทอ่ งเทย่ี วนำ� การคา้ ซง่ึ นกั ธรุ กจิ ไทยทสี่ นใจทำ� การ
อีกเส้นทางหน่ึงออกจากอ�ำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย เข้าสู่เชียง คา้ กบั อนิ เดยี อาจถอื โอกาสเขา้ ไปทอ่ งเทย่ี วในรฐั อสั สมั กอ่ น แลว้ จะ
ตงุ มณั ฑะเลย์ ดา่ นทามแู ละดา่ นมอเรห่ ์ ซงึ่ อนิ เดยี มแี ผนพฒั นาเสน้ พบว่ามโี อกาสทางธุรกจิ รออยู่อยา่ งมาก
ทาง Look East ถนนเชอ่ื มภาคตะวนั ตกจากรฐั คซุ ราตผา่ นภาคตะวนั ปจั จบุ นั คงไมม่ ใี ครมองขา้ มอนิ เดยี เนอ่ื งจากเปน็ ตลาดใหญ่
ออกเฉยี งเหนอื ของประเทศ ทเ่ี รยี กวา่ เอเชยี นไฮเวย์ เชอื่ มกบั เมยี นมา เทยี บเทา่ จนี ในขณะทป่ี รมิ าณการคา้ ระหวา่ งไทยกบั อนิ เดยี ยงั ถอื วา่
ต่อมายังอ�ำเภอแม่สอด ส่วนทางอากาศ น่ังเคร่ืองบินจากกรุงเทพฯ นอ้ ยมากเมอื่ เทยี บกบั ขนาดของตลาด โอกาสทจ่ี ะเพม่ิ หรอื ขยบั ขนึ้ มี
ไปยังเมืองกัลกัตตา แล้วต่อเคร่ืองเข้าเมืองกูวาฮาติ รัฐอัสสัม หรือ สูงมาก คนไทยรู้จักอินเดียมานาน แต่รู้จักแค่เมืองหลักๆ เช่น นิว
เมอื งอินฟาล รฐั มณีปุระ เดลี มมุ ไบ กลั กตั ตา เจนไน ถา้ ขยบั ออกจากเมอื งหลกั หรอื ขยบั ออก
ปจั จบุ นั มสี นิ คา้ ไทยจำ� หนา่ ยในรฐั 7 สาวนอ้ ย หลายรายการ จากจังหวัดไปสู่อ�ำเภอ ตรงน้ันสินค้าไทยยังไปไม่ค่อยถึง จึงควรไป
เปน็ สนิ คา้ ทนี่ กั ธรุ กจิ ในรฐั 7 สาวนอ้ ยบนิ มาซอื้ จากเมอื งไทยโดยตรง ท�ำกิจกรรมอะไรก็ได้เพ่ือโปรโมตสินค้าไทยในเมืองย่อยๆ เช่น รัฐ
หรอื บางสว่ นอาจเปน็ สนิ คา้ ทน่ี กั ธรุ กจิ อนิ เดยี สง่ั จากเมอื งไทยเขา้ ไป 7 สาวน้อย
ยงั นิวเดลแี ลว้ ส่งต่อไปขายในรฐั 7 สาวน้อยอกี ที นอกจากรฐั 7 สาวนอ้ ยจะมปี ระชากรรวมกนั ถงึ 45 ลา้ นคน
สนิ คา้ ไทยทไี่ ดร้ บั ความนยิ มเชน่ เสอื้ ผา้ กางเกงยนี ส์ รองเทา้ แลว้ ยงั มจี ดุ เชอ่ื มตอ่ กบั ประเทศบงั กลาเทศ ซงึ่ มปี ระชากร 160 กวา่
แตะ เครื่องประดับ สร้อยแหวน โต๊ะเครื่องแป้งแบบน็อกดาวน์ที่ ลา้ นคน รวมแลว้ 200 กวา่ ลา้ นคน ถอื วา่ เปน็ ตลาดใหญแ่ ละมโี อกาส
นกั ศกึ ษาใช้ แบตเตอร่ี เปน็ ตน้ สนิ คา้ ไทยเมอื่ ไปถงึ ทน่ี นั่ บวกคา่ ขนสง่ เติบโตอกี มาก
คา่ ภาษี ราคาขายปลกี สงู กวา่ ในเมอื งไทย นำ้� ปลาขวดหนงึ่ ประมาณ
100 บาท (120 รูปี) บะหม่ีกึ่งส�ำเร็จรูป ซองละ 20 บาท (25 รูปี)
ซึง่ กม็ ีคนนยิ มซ้อื รับประทาน

22 Creativeecon

เชา่ รถ Mobile Crane
กบั ภัทรลิสซง่ิ

ลดค่าใช้จา่ ย ช่วยผ่อนหนักให้เปน็ เบา

ให้ทุกการใช้จ่าย เป็นเร่ืองเบาๆ หมดกงั วลเรอื่ งคา่ ใชจ้ า่ ยสงู   ไมต่ อ้ ง
ดว้ ยการเชา่ Mobile Crane กบั ภทั รลสิ คอยดแู ลหรอื ซอ่ มบำ� รงุ โดยทา่ นสามารถ
ซ่ิง เพ่ือใช้ในงานก่อสร้างทุกประเภท ท�ำสัญญาเช่าเงินทุน (Financial Lease)
ชว่ ยลดตน้ ทนุ และไมต่ อ้ งกงั วลเรอื่ งการ กบั ภทั รลสิ ซง่ิ สามารถวางแผนผอ่ นชำ� ระ
บำ� รงุ รกั ษา โดยคณุ สามารถเลอื กไดว้ า่ ใหส้ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการใชง้ าน และ
อยากท�ำสัญญาเช่าแบบใด เพื่อตอบ สถานะทางการเงินของธุรกจิ ทา่ นได้
โจทยใ์ หเ้ หมาะสมกับธุรกิจของคณุ

หากสนใจสามารถติดตอ่ สอบถามได้ท่ีเบอร์ 02-2907575

วนั จนั ทร-์ ศกุ ร์ ในเวลาท�ำการ 08.00-17.00น.

Creativeecon 23

เวบ็ ไซต์เศรษฐกจิ สร้างสรรค์
เชื่อมตอ่ นวัตกรรมทางความคดิ
ของผู้ประกอบการกลมุ่ ต่างๆ ถ่ายทอดส่กู ัน
น�ำไปประยุกต์ต่อยอดให้เกิดประโยชน์กับตัวเอง
ชุมชน สงั คม ประเทศ อยา่ งเป็นรูปธรรม
น�ำเสนอการการสรา้ งสรรคเ์ ศรษฐกจิ
ผา่ นไอเดยี ของคนวถิ ชี วี ติ วฒั นธรรมและเทคโนโลยี
เพอ่ื สร้างมูลคา่ เพม่ิ ใหก้ ับสนิ คา้ และบริการ
นำ� ไปสู่การสร้างเงนิ สร้างงานใหก้ บั ประเทศ
นำ� เสนอผลงานวิจยั ของนิสิต นักศกึ ษา
และโครงการนวัตกรรมของสถาบนั ตา่ งๆ
เพอ่ื ให้งานวจิ ยั เหลา่ นั้น
สามารถนำ� ไปปฏิบตั ไิ ด้ในเชงิ พาณิชย์
รวมถึงน�ำเสนอไอเดียในวงการธุรกจิ
เพือ่ ให้ผู้อา่ นน�ำไปต่อยอดทางความคดิ

24 Creativeecon


Click to View FlipBook Version