ii Kandungan Mesti Tahu iii – viii Bab 1 Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik Introduction to Scientific Investigation 1 – 15 NOTA 1 Bahagian A 6 Bahagian B 11 Bahagian C 13 Bab 2 Sel Sebagai Unit Asas Hidupan Cell as the Basic Unit of Life 16 – 25 NOTA 16 Bahagian A 18 Bahagian B 21 Bahagian C 23 Bab 3 Koordinasi dan Gerak Balas Coordination and Response 26 – 35 NOTA 26 Bahagian A 28 Bahagian B 30 Bahagian C 33 Bab 4 Pembiakan Reproduction 36 – 54 NOTA 36 Bahagian A 39 Bahagian B 45 Bahagian C 49 Bab 5 Jirim Matter 55 – 63 NOTA 55 Bahagian A 57 Bahagian B 59 Bahagian C 61 Bab 6 Jadual Berkala Periodic Table 64 – 79 NOTA 64 Bahagian A 67 Bahagian B 73 Bahagian C 76 Bab 7 Udara Air 80 – 93 NOTA 80 Bahagian A 83 Bahagian B 89 Bahagian C 92 Bab 8 Cahaya dan Optik Light and Optics 94 – 109 NOTA 94 Bahagian A 97 Bahagian B 102 Bahagian C 105 Bab 9 Bumi Earth 110 – 124 NOTA 110 Bahagian A 112 Bahagian B 117 Bahagian C 121 Pentaksiran Sumatif Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) 125 – 142 Jawapan 143 – 160 00 Kandungan_1202 BS Sains Tg1.indd 2 06/02/2024 10:44 AM
✂ Definisi Penting (Bab 1) 1 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Definisi Penting (Bab 2) 3 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Definisi Penting (Bab 4) 5 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Definisi Penting (Bab 1) 7 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Definisi Penting (Bab 3) 9 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Definisi Penting (Bab 4) 11 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. 1. Sains ialah disiplin ilmu pengetahuan yang menerangkan tentang fenomena alam semula jadi. Science is a discipline of knowledge that explains natural phenomena. 2. Sains juga ialah suatu proses yang melibatkan pemerhatian dan penyiasatan yang sistematik. Science is also a process which involves systematic observations and investigations. 3. Inovasi teknologi ialah sebarang peralatan atau kaedah yang dapat menyelesaikan masalah dalam kehidupan manusia dan alam sekitar. Technological innovations are any appliances or processes that can solve problems in human life and the environment. Sel Sebagai Unit Asas Hidupan Cell as the Basic Unit of Life Koordinasi dan Gerak Balas Coordination and Response 1. Sel ialah unit asas yang membina sesuatu benda hidup. Cell is the basic unit that builds up a living thing. 2. Organisma unisel ialah organisma yang terdiri daripada satu sel sahaja. Unicellular organisms are organisms that consist of one cell only. 3. Organisma multisel ialah organisma yang terdiri daripada lebih daripada satu sel. Multicellular organisms are organisms that consist of more than one cell. 4. Respirasi sel ialah proses pengoksidaan dan penguraian glukosa untuk membebaskan tenaga. Cell respiration is the process of oxidation and the breakdown of glucose to release energy. 1. Pembiakan seks ialah proses pembiakan yang melibatkan gabungan sel pembiakan jantan dan sel pembiakan betina. Sexual reproduction is the reproduction process that involves the combination of male reproductive cell and female reproductive cell. 2. Pembiakan aseks ialah proses pembiakan yang tidak melibatkan sel pembiakan. Asexual reproduction is the reproduction process that does not involve reproductive cells. 3. Persenyawaan ialah gabungan sperma (sel pembiakan jantan) dan ovum (sel pembiakan betina) untuk membentuk zigot. Fertilisation is the combination of sperm (male reproductive cell) and ovum (female reproductive cell) to form a zygote. 4. Penempelan ialah proses di mana embrio melekat pada dinding uterus. Implantation is the process whereby embryo attaches to the uterine wall. 1. Pengovulan ialah proses di mana ovari membebaskan ovum ke dalam tiub Falopio. Ovulation is the process whereby ovary releases an ovum into the Fallopian tube. 2. Kemandulan ialah ketidakupayaan seseorang individu untuk menghasilkan anak. Infertility is the inability of an individual to produce offspring. 3. Pendebungaan ialah proses pemindahan butir debunga dari anter ke stigma. Pollination is the process of transferring pollen grains from anther to stigma. 4. Percambahan ialah proses perkembangan biji benih menjadi anak benih. Germination is the process of development of a seed into a seedling. Sains adalah Sebahagian daripada Kehidupan Harian Science is Part of Daily Life Kuantiti Fizik dan Unitnya Physical Quantities and Their Units Pembiakan Reproduction Pembiakan Reproduction 1. Kuantiti fizik ialah kuantiti yang diukur untuk menerangkan sesuatu fenomena atau objek yang diperhatikan. Physical quantities are quantities that are measured to explain a phenomenon or an object that is being observed. 2. Ralat sistematik ialah ralat pengukuran yang disebabkan oleh alat pengukur yang rosak atau alat pengukur tidak digunakan dengan kaedah yang betul. Systematic error is a measurement error caused by a defective measuring instrument or the measuring instrument is used incorrectly. 3. Ralat rawak ialah ralat pengukuran yang disebabkan oleh perubahan keadaan yang tidak diramal dan tidak dapat dikawal dalam pengukuran. Random error is a measurement error caused by unpredictable and uncontrollable changes in the measurement. 1. Homeostasis ialah pengekalan persekitaran dalam badan sesuatu organisma supaya berada dalam keadaan yang stabil dan seimbang. Homeostasis is the maintenance of the internal environment of the body of an organism so that it is in a stable and balanced condition. 2. Transpirasi ialah proses di mana tumbuhan kehilangan air dalam bentuk wap air ke persekitarannya melalui stoma. Transpiration is the process whereby plants lose water in the form of water vapour into their surroundings through stoma. TAHU Definisi Penting MESTI Mesti tahu_1202 Sains Tg1.indd 1 06/02/2024 10:30 AM
✂ Fakta Penting (Bab 1) 13 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 2) 15 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 4) 17 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 1) 19 @ Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 2) 21 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Fakta Penting (Bab 4) 23 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik Introduction to Scientific Investigation Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik Introduction to Scientific Investigation Sel Sebagai Unit Asas Hidupan Cell as the Basic Unit of Life Sel Sebagai Unit Asas Hidupan Cell as the Basic Unit of Life Pembiakan/ Reproduction Pembiakan/ Reproduction Mengenal pasti masalah Identify the problem Merancang eksperimen Plan the experiment Menganalisis dan mentafsir data dengan menaakul secara saintifik Analyse and interpret data using scientific reasoning Membina hipotesis Construct a hypothesis Menjalankan eksperimen Conduct the experiment Membuat kesimpulan Make a conclusion Menulis laporan Write a report 1. Organisasi sel: Sel ˜ Tisu ˜ Organ ˜ Sistem ˜ Organisma Cell organisation: Cell ˜ Tissue ˜ Organ ˜ System ˜ Organism 2. Persamaan respirasi sel: Cell respiration equation: Glukosa Glucose + Oksigen Oxygen Karbon dioksida Carbon dioxide + Air Water + Tenaga Energy 3. Persamaan fotosintesis: Photosynthesis equation: Karbon dioksida Carbon dioxide + Air Water Glukosa Glucose + Oksigen Oxygen 1. Unit S.I. suatu kuantiti fizik boleh ditukar kepada unit lain dengan mendarab atau membahagi. The S.I. unit for a physical quantity can be converted to other unit by multiplying or dividing. 2. Pemilihan alat pengukur yang sesuai bergantung kepada keupayaan alat, iaitu kejituan, kepekaan dan kepersisan sesuatu alat. The selecting of the suitable instrument depends on the instrument’s ability, which includes the accuracy, sensitivity and consistency of the instrument. 3. Ketumpatan = Jisim Isi padu Density = Mass Volume 4. Ketumpatan suatu objek tidak sekata boleh ditentukan menggunakan kaedah sesaran air. The density of an uneven object can be determined using the water displacement method. 1. Urutan langkah dalam menjalankan penyiasatan saintifik: The sequence of steps in carrying out a scientific investigation: Jenis pembiakan aseks: Types of asexual reproduction: • Belahan dedua / Binary fission • Penjanaan semula / Regeneration • Pertunasan / Budding • Pembentukan spora / Spore formation • Pembiakan vegetatif / Vegetative reproduction Jenis persenyawaan: Types of fertilisation: 1. Persenyawaan luar/ External fertilisation • Percantuman nukleus gamet jantan dan nukleus gamet betina berlaku di luar badan induk betina. Fusion of nucleus of male gamete and nucleus of female gamete occurs outside the body of female parent. 2. Persenyawaan dalam/ Internal fertilisation • Percantuman nukleus gamet jantan dan nukleus gamet betina berlaku di dalam badan induk betina Fusion of nucleus of male gamete and nucleus of female gamete occurs inside the body of female parent. Struktur sel Cell structure Fungsi Function Nukleus Nucleus Mengandungi maklumat genetik dan mengawal semua aktiviti sel. Contains genetic information and controls all cellular activities. Sitoplasma Cytoplasm Bertindak sebagai medium untuk tindak balas kimia dalam sel. Acts as a medium for chemical reactions in the cell. Membran sel Cell membrane Mengawal pergerakan bahan ke dalam dan ke luar sel. Controls the movement of substances in and out of the cell. Mitokondria Mitochondria Menghasilkan tenaga untuk tindak balas dalam sel. Produces energy for reactions in the cell. Kloroplas Chloroplast Mengandungi klorofil untuk menyerap cahaya matahari untuk proses fotosintesis. Contains chlorophyll to absorb sunlight for photosynthesis process. Vakuol Vacuole Mengandungi air dan garam mineral yang memberikan sokongan kepada sel. Contains water and mineral salts that give support to cells. Dinding sel Cell wall Mengandungi selulosa yang memberikan sokongan, perlindungan dan bentuk sel yang tetap. Contains cellulose that gives the cell support, protection and a fixed shape. Fasa-fasa dalam kitar haid: Phases in menstrual cycle: • Fasa haid (Hari 1 – 5) Menstrual phase (Day 1 – 5) • Fasa pemulihan (Hari 6 – 11) Repair phase (Day 6 – 11) • Fasa subur (Hari 12 – 17) Fertile phase (Day 12 – 17) • Fasa prahaid (Hari 18 – 28) Premenstrual phase (Day 18 – 28) Mengawal pemboleh ubah Control the variables Cahaya matahari Sunlight Klorofil Chlorophyll Persenyawaan Fertilisation Zigot Zygote Embrio Embryo Fetus Foetus Bayi Baby Mengumpul data Collect data Sperma Sperm Ovum Ovum TAHU Fakta Penting MESTI Mesti tahu_1202 Sains Tg1.indd 3 06/02/2024 10:30 AM
✂ Rajah Penting (Bab 1) 25 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 2) 27 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 4) 29 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 1) 31 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 3) 33 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Rajah Penting (Bab 5) 35 © Pan Asia Publications Sdn. Bhd. Cara Membaca Bacaan Tolok Skru Mikrometer How to Read the Reading of a Micrometer Screw Gauge Cara Membaca Bacaan Angkup Vernier How to Read the Reading of a Vernier Caliper Homeostasis dalam Tumbuhan Homeostasis in Plants Struktur Sel Haiwan dan Sel Tumbuhan Structures in Animal Cells and Plant Cells = Bacaan pada skala utama + Bacaan pada skala vernier yang segaris dengan skala utama × 0.01 cm = Reading on the main scale + Reading of the vernier scale that coincides with the main scale × 0.01 cm cm 0 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2 3 4 3 5 6 7 8 9 Skala utama Main scale Skala vernier Vernier scale Bacaan angkup vernier Reading of the vernier caliper = 1.1 + 7 × 0.01 cm = 1.17 cm = Bacaan pada skala utama + Bacaan pada skala vernier × 0.01 mm = Reading of the main scale + Reading of the vernier scale × 0.01 mm 0 30 25 20 15 Laras Sleeve 4.72 mm Rahang Anvil Skala utama dalam mm Main scale in mm Skala vernier dalam 0.01 mm senggat Vernier scale in 0.01 mm divisions Bidal Thimble Penganjak Ratchet 30 25 20 15 0 Bacaan tolok skru mikrometer Reading of the micrometer screw gauge = 4.5 + 22 × 0.01 mm = 4.72 mm Sistem Pembiakan Lelaki dan Perempuan Male and Female Reproductive Systems Perubahan Keadaan Jirim Changes in the State of Matter Cecair Liquid Gas Gas Pepejal Solid Pembekuan Freezing Pemejalwapan Sublimation Kondensasi Condensation Pemejalwapan Sublimation Pendidihan / Penyejatan Boiling / Evaporation Peleburan Melting Sel haiwan Animal cell Mitokondria Mitochondria Nukleus Nucleus Sitoplasma Cyroplasm Membran sel Cell membrane Dinding sel Cell wall Kloroplas Chloroplast Sel Tumbuhan Plant cell Sel pengawal Guard cell Sel pengawal Guard cell Stoma tertutup Stoma closes Stoma terbuka Stoma opens Suhu persekitaran tinggi High surrounding temperature Kurang air tersejat dan kadar transpirasi berkurang. Less water evaporates and the rate of transpiration decreases. Suhu persekitaran rendah Low surrounding temperature Lebih banyak air menyejat dan kadar transpirasi bertambah. More water evaporates and the rate of transpiration increases. Pundi kencing Urinary bladder Vesikel semen Seminal vesicle Duktus sperma Sperm duct Kelenjar prostat Prostate gland Uretra Urethra Testis Testis Zakar Penis Ovari Ovary Uterus (rahim) Uterus (womb) Serviks Cervix Tiub Falopio Fallopian tube Faraj Vagina Sistem pembiakan lelaki Male reproductive system Sistem pembiakan perempuan Female reproductive system TAHU Rajah Penting MESTI Mesti tahu_1202 Sains Tg1.indd 5 06/02/2024 10:30 AM
64 Bab 6 Jadual Berkala Periodic Table NOTA 6.1 Pengelasan Unsur Classification of Elements 1. Atom terdiri daripada proton, neutron dan elektron yang dikenali sebagai zarah subatom. An atom consists of protons, neutrons and electrons which are known as subatomic particles. Zarah subatom Subatomic particle Proton Proton Neutron Neutron Elektron Electron Ciri-ciri Characteristics • Bercas positif Positively charged • Dijumpai di dalam nukleus atom Found in the nucleus of atom • Neutral Neutral • Dijumpai di dalam nukleus atom Found in the nucleus of atom • Bercas negatif Negatively charged • Bergerak mengelilingi nukleus dalam petala tertentu Move around the nucleus in fixed shells 2. Bilangan proton dan bilangan elektron dalam satu atom adalah sama kerana atom adalah neutral. The number of protons and the number of electrons in an atom is the same because an atom is neutral. 3. Molekul ialah zarah neutral yang terdiri daripada dua atau lebih atom yang bergabung secara kimia. Molecule is a neutral particle that consists of two or more atoms combined chemically. 4. Unsur merupakan bahan teringkas kerana terdiri daripada satu jenis atom sahaja dan tidak boleh diuraikan kepada bahan yang lebih ringkas. Element is the simplest substance because it consists of one type of atom only and cannot be decomposed into simpler substances. 5. Sebatian ialah bahan yang terhasil apabila dua atau lebih unsur bergabung secara kimia. A compound is the substance formed when two or more elements are combined chemically. 6. Jadual Berkala ialah sebuah jadual yang menyusunkan semua unsur yang terdapat di Bumi secara sistematik mengikut turutan menaik nombor proton unsur. The Periodic Table is a table that systematically arranges all elements found on Earth in the increasing order of the proton numbers of the elements. Logam Metal Siri Lantanida Lanthanoids Unsur peralihan Nombor proton Proton number Gas nadir Inert gases Nama unsur Name of element Simbol unsur Symbol of element Jisim atom relatif Relative atomic mass Siri Aktinida Actinoids Separuh logam Semi-metal Bukan logam Non-metal Petunjuk: Key: 1 1 HHidrogen 1 2 He Helium 4 3 Li Litium 7 4 Be Berilium 9 11 Na Natrium 23 12 Mg Magnesium 24 19 K Kalium 39 20 Ca Kalsium 40 37 Rb Rubidium 85.5 38 Sr Strontium 88 55 Cs Sesium 133 56 Ba Barium 137 87 Fr Fransium 88 Ra Radium 57 – 71 Lantanida 89 – 103 Aktinida 21 Sc Skandium 45 22 Ti Titanium 48 39 Y Yttrium 89 40 Zr Zirkonium 91 72 Hf Hafnium 178.5 104 Rf Ruterfordium 23 VVanadium 51 24 Cr Kromium 52 41 Nb Niobium 93 42 Mo Molibdenum 96 73 Ta Tantalum 181 74 WTungsten 184 105 Db Dubnium 106 Sg Siborgium 25 Mn Mangan 55 26 Fe Ferum 56 43 Tc Teknetium 98 44 Ru Rutenium 101 75 Re Renium 186 76 Os Osmium 190 107 Bh Bohrium 108 Hs Hasium 27 Co Kobalt 59 28 Ni Nikel 59 45 Rh Rodium 103 46 Pd Paladium 106 77 Ir Iridium 192 78 Pt Platinum 195 109 Mt Meitnerium 110 Ds Darmstadtium 29 Cu Kuprum 64 30 Zn Zink 65 47 Ag Argentum 108 48 Cd Kadmium 112 79 Au Aurum 197 80 Hg Merkuri 201 111 Rg Roentgenium 112 Cn Kopernisium 31 Ga Galium 70 32 Ge Germanium 73 49 In Indium 115 50 Sn Stanum 119 81 Tl Talium 204 82 Pb Plumbum 207 113 Nh Nihonium 114 Fl Flerovium 33 As Arsenik 75 34 Se Selenium 79 51 Sb Antimoni 122 52 Te Telurium 128 83 Bi Bismut 209 84 Po Polonium 210 115 Mc Moscovium 116 Lv Livermorium 35 Br Bromin 80 36 Kr Kripton 84 13 Al Aluminium 27 14 Si Silikon 28 15 PFosforus 31 16 S Sulfur 32 17 Cl Klorin 35.5 18 Ar Argon 40 5 B Boron 11 6 C Karbon 12 7 N Nitrogen 14 8 O Oksigen 16 9 F Fluorin 19 10 Ne Neon 20 2 He Helium 4 53 I Iodin 127 54 Xe Xenon 131 57 La Lantanum 139 58 Ce Serium 140 89 Ac Aktinium 90 Th Torium 232 59 Pr Praseodimium 141 60 Nd Neodimium 144 91 Pa Protaktinium 231 92 U Uranium 238 61 Pm Prometium 62 Sm Samarium 150 93 Np Neptunium 94 Pu Plutonium 63 Eu Europium 152 64 Gd Gadolinium 157 95 Am Amerisium 96 Cm Kurium 65 Tb Terbium 159 66 Dy Disprosium 162.5 97 Bk Berkelium 98 Cf Kalifornium 67 Ho Holmium 165 68 Er Erbium 167 99 Es Einsteinium 100 Fm Fermium 69 Tm Tulium 169 70 Yb Ytterbium 173 101 Md Mendelevium 102 No Nobelium 71 Lu Lutetium 175 103 Lr Lawrensium 85 At Astatin 210 86 Rn Radon 222 117 Ts Tennesine 118 Og Oganesson 18 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 13 14 15 16 17 2 3 4 5 6 7 Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 64 07/02/2024 10:56 AM
65 7. Unsur-unsur yang terdapat di dalam Jadual Berkala boleh dibahagikan kepada: Elements found in the Periodic Table can be divided into: (a) Unsur logam – terletak di sebelah kiri Jadual Berkala Metallic elements – placed at the left side of the Periodic Table (b) Unsur bukan logam – terletak di sebelah kanan Jadual Berkala Non-metallic elements – placed at the right side of the Periodic Table (c) Unsur separa logam (metaloid) – terletak di antara unsur logam dan unsur bukan logam Semi-metallic elements (metalloids) – placed in between metallic elements and non-metallic elements Unsur Element Logam Metals Bukan logam Non-metals Ciri-ciri umum Common characteristics • Permukaan berkilau Shiny surfaces • Mulur dan mudah ditempa Ductile and malleable • Konduktor elektrik dan haba yang baik Good conductors of electricity and heat • Ketumpatan yang tinggi High density • Takat lebur dan takat didih yang tinggi High melting point and boiling point • Permukaan yang pudar Dull surfaces • Rapuh dan tidak boleh ditempa Brittle and non-malleable • Konduktor elektrik dan haba yang lemah Poor conductors of electricity and heat • Ketumpatan yang rendah Low density • Takat lebur dan takat didih yang rendah Low melting point and boiling point Contoh dan kegunaan Examples and uses • Kuprum – dawai elektrik Copper – electrical wires • Ferum – membuat keluli Iron – to make steel • Zink – atap zink Zinc – zinc roof • Sulfur – tayar getah untuk kenderaan Sulphur – rubber tyres for vehicles • Klorin – bahan peluntur Chlorine – bleach • Nitrogen – penghasilan baja Nitrogen – production of fertilisers 6.2 Campuran Mixtures 1. Campuran ialah bahan yang terhasil apabila dua atau lebih unsur atau sebatian dicampurkan secara fizikal. Mixture is a substance produced when two or more elements or compounds are mixed physically. 2. Kaedah pengasingan campuran bergantung kepada beberapa faktor seperti: The method of separating a mixture depends on several factors such as: • Keadaan jirim dan sifat-sifat fizik bahan yang terkandung dalam campuran State of matter and physical properties of substance contained in the mixture • Bahan yang ingin diperoleh daripada campuran Substance to be obtained from the mixture 3. Kaedah pengasingan campuran dan contoh yang berkaitan: Methods to separate mixture and related examples: Penurasan Filtration Kertas turas / Filter paper Campuran pasir dan air Mixture of sand and water Baki turasan / Residue Corong turas Filter funnel Rod kaca Glass rod Kaki retort dengan pengapit Retort stand with clamp Hasil turasan Filtrate Pemisahan menggunakan magnet Separation by using magnet Piring Petri Petri dish Kertas Paper Campuran serbuk besi dan serbuk sulfur Mixture of iron powder and sulphur powder Bar magnet Magnet bar Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 65 07/02/2024 10:56 AM
67TIP SOS BAHAGIAN A 6.1 Pengelasan Unsur Classification of Elements 1. Antara berikut, yang manakah contoh unsur yang terdiri daripada molekul? Which of the following is an example of element that consists of molecules? A Ferum C Gas helium Iron Helium gas B Glukosa D Gas nitrogen Glucose Nitrogen gas 2. Maklumat berikut menunjukkan ciri-ciri unsur X. The following information shows the characteristics of element X. • Konduktor haba dan elektrik yang baik. A good conductor of heat and electricity. • Wujud sebagai cecair pada suhu bilik. Exists as a liquid at room temperature. Apakah unsur X? What is element X? A Kuprum C Merkuri Copper Mercury B Bromin D Air Bromine Water 3. Antara pernyataan berikut, yang manakah betul tentang unsur? Which of the following statements are correct about elements? I Semua unsur terdiri daripada atom sahaja All elements consist of atoms only II Unsur terhasil apabila atom-atom bergabung secara kimia Elements are formed when atoms are combined chemically III Semua logam adalah unsur All metals are elements IV Unsur boleh wujud sebagai pepejal, cecair atau gas pada suhu bilik Elements can exist as solid, liquid or gas at room temperatures A I dan II C II dan III I and II II and III B III dan IV D I dan IV III and IV I and IV 4. Antara yang berikut, yang manakah mewakili unsur? Which of the following represents an element? A C B D 5. Semua unsur yang dijumpai di Bumi disusun secara sistematik dalam sebuah jadual. Apakah jadual tersebut? All elements found on Earth are arranged systematically in a table. What is the table called? A Jadual Berkala Periodic Table B Jadual Berunsur Elemental Table C Jadual Asas Basic Table D Jadual Sistematik Systematic Table 6. Antara kumpulan bahan berikut, yang manakah terdiri daripada unsur sahaja? Which of the following groups of substances consists of elements only? A Hidrogen, air dan nitrogen Hydrogen, water and nitrogen B Air, karbon dioksida dan sulfur Water, carbon dioxide and sulphur C Ammonia, air dan oksigen Ammonia, water and oxygen D Hidrogen, sulfur dan nitrogen Hydrogen, sulphur and nitrogen Soalan 4 / Question 4: Unsur adalah bahan yang paling ringkas. Elements are the simplest substances. Jawab semua soalan. Answer all questions. Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 67 07/02/2024 10:56 AM
68TIP SOS 7. Antara berikut, yang manakah betul tentang Jadual Berkala? Which of the following statements is correct about the Periodic Table? A Kebanyakan unsur dalam Jadual Berkala adalah unsur logam Most elements found in the Periodic Table are metallic elements B Unsur-unsur tersusun mengikut saiz atom dari yang paling kecil ke yang paling besar Elements are arranged according to the atomic size from the smallest to the biggest C Unsur-unsur bukan logam terletak di sebelah kiri Jadual Berkala Non-metallic elements are located on the left side of the Periodic Table D Bilangan unsur dalam Jadual Berkala adalah sentiasa tetap The number of elements in the Periodic Table is always constant 8. Maklumat berikut menunjukkan satu senarai unsur. The following information shows a list of elements. • Kalium / Potassium • Kuprum / Copper • Merkuri / Mercury Semua unsur yang disenaraikan adalah logam kerana All the elements listed are metals because they A wujud sebagai pepejal pada suhu bilik exist as solids at room temperature B merupakan konduktor haba dan elektrik yang baik are good conductors of heat and electricity C mempunyai ketumpatan yang rendah have low densities D mempunyai permukaan yang pudar dan tidak berkilat have surface that is dull and not shiny 9. Salah satu sifat kuprum ialah mulur. Apakah maksud mulur? One of the properties of copper is ductile. What is the meaning of ductile? A Dapat ditarik untuk membentuk dawai halus Can be pulled to form a fine wire B Melebur pada suhu yang tinggi Melts at high temperatures C Kekuatan regangan yang tinggi High tensile strength D Tenggelam apabila diletakkan di dalam air Sinks when placed in water 10. Rajah 1 menunjukkan dua unsur. Diagram 1 shows two elements. Serbuk sulfur Sulphur powder Serbuk ferum Iron powder Rajah 1 / Diagram 1 Antara berikut, yang manakah betul tentang ciri bagi setiap unsur di atas? Which of the following is correct about the characteristic of each of the elements above? Serbuk sulfur Sulphur powder Serbuk ferum Iron powder A Mudah ditempa Malleable Tidak boleh ditempa Non-malleable B Ketumpatan tinggi High density Ketumpatan rendah Low density C Takat lebur tinggi High melting point Takat lebur rendah Low melting point D Konduktor elektrik yang lemah Poor conductor of electricity Konduktor elektrik yang baik Good conductor of electricity 11. Jadual 1 menunjukkan takat lebur bagi dua unsur logam. Table 1 shows the melting points of two metallic elements. Jadual 1 / Table 1 Unsur Element Ferum Iron Kuprum Copper Takat lebur (°C) Melting point (°C) 1538 1085 Antara pernyataan berikut, yang manakah menjelaskan mengapa logam mempunyai takat lebur yang tinggi? Which of the following statements explains why metals have high melting points? Soalan 10 / Question 10: Unsur boleh dibahagikan kepada unsur logam dan unsur bukan logam. Elements can be divided into metallic elements and non-metallic elements. Soalan 11 / Question 11: Atom-atom bergerak menjauhi sesama sendiri apabila peleburan berlaku. Atoms move farther from one another when melting occurs. Soalan 7/ Question 7: Sehingga tahun 1863, hanya 56 unsur yang berjaya ditemui. Until year 1863, only 56 elements were successfully found. Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 68 07/02/2024 10:56 AM
73TIP SOS Soalan 2(b) / Question 2(b): Unsur ialah bahan teringkas yang terdiri daripada satu jenis atom sahaja. Element is the simplest substance that consists of one type of atom only. BAHAGIAN B Jawab semua soalan. Answer all questions. 1. (a) Bulatkan zarah-zarah subatom yang dijumpai di dalam nukleus atom. Circle the subatomic particles found in the nucleus of an atom. Proton Proton Elektron Electron Neutron Neutron [2 markah / 2 marks] (b) Suaikan zarah-zarah subatom dengan cas masing-masing. Match the subatomic particles to their respective charge. Proton Proton Elektron Electron Neutron Neutron Tidak bercas No charge Bercas positif Positively charged Bercas negatif Negatively charged [2 markah / 2 marks] 2. (a) Lengkapkan peta pokok berikut mengenai pengelasan unsur. Complete the following tree chart on the classification of elements. (i) Contoh / Examples: Kuprum dan magnesium. Copper and magnesium. (ii) Contoh / Examples: Sulfur dan fosforus. Sulphur and phosphorus. Unsur / Elements [2 markah / 2 marks] (b) Tulis BENAR atau PALSU bagi setiap pernyataan berikut. Write TRUE or FALSE for each of the following statements. Pernyataan Statement BENAR / PALSU TRUE / FALSE (i) Semua unsur terdiri daripada atom sahaja. All elements consist of atoms only. (ii) Semua unsur yang dijumpai di Bumi ditempatkan di dalam Jadual Berkala. All elements found on Earth are placed in the Periodic Table. [2 markah / 2 marks] Soalan 1(b) / Question 1(b): Atom terdiri daripada zarah-zarah subatom yang mempunyai cas yang berlainan dan terletak di kedudukan yang berlainan. Atoms consist of subatomic particles with different charges and are placed at different positions. Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 73 07/02/2024 10:56 AM
74TIP SOS 3. Rajah 1 menunjukkan kedudukan unsur X dan Y di dalam Jadual Berkala. Diagram 1 shows the position of elements X and Y in the Periodic Table. XY X: X Y: Rajah 1 / Diagram 1 (a) Labelkan jenis unsur X dan Y dalam Rajah 1 dengan menggunakan perkataan yang diberikan. Label the types of elements X and Y in Diagram 1 by using the words given. Logam Metal Separuh logam Semi-metal Bukan logam Non-metal [2 markah / 2 marks] (b) Padankan X dan Y dengan sifatnya yang betul. Match X and Y to their correct properties. (i) X (ii) Y [2 markah / 2 marks] 4. (a) Gariskan jawapan yang betul bagi setiap pernyataan berikut. Underline the correct answer for each of the following statements. (i) Tanah ialah satu contoh bagi (unsur / campuran). Soil is an example of (element / mixture). (ii) Komposisi kimia bahan-bahan dalam tanah adalah (tetap / tidak tetap). The chemical composition of the substances in soil is (fixed / not fixed). [2 markah / 2 marks] Takat lebur dan takat didih yang rendah. Low melting point and boiling point. Perlu dihasilkan melalui tindak balas kimia. Must be produced through a chemical reaction. Konduktor haba dan elektrik yang baik. Good conductor of heat and electricity. Soalan 3(b) / Question 3(b): Unsur-unsur dalam Jadual Berkala boleh dibahagikan kepada unsur logam dan unsur bukan logam. Unsur logam dan unsur bukan logam mempunyai ciri-ciri yang berbeza. Elements in the Periodic Table can be divided into metallic elements and non-metallic elements. Metallic elements and non-metallic elements have different characteristics. Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 74 07/02/2024 10:56 AM
76TIP SOS BAHAGIAN C Jawab semua soalan. Answer all questions. 1. Rajah 3.1 menunjukkan struktur atom. Diagram 3.1 shows the structures of an atom. Neutron Neutron X Y Rajah 3.1 / Diagram 3.1 (a) (i) Namakan zarah subatom X dan Y. Name the subatomic particles X and Y. X: Y: [2 markah / 2 marks] (ii) Nyatakan cas zarah subatom X dan Y. State the charge of subatomic particles X and Y. X: Y: [2 markah / 2 marks] (b) Apakah yang boleh disimpulkan tentang bilangan zarah subatom X dan bilangan zarah subatom Y dalam suatu atom? Terangkan jawapan anda. What can be concluded about the number of subatomic particle X and number of subatomic particle Y in an atom? Explain your answer. [2 markah / 2 marks] (c) Rajah 3.2 menunjukkan molekul karbon dioksida dan molekul oksigen. Diagram 3.2 shows a carbon dioxide molecule and an oxygen molecule. Molekul karbon dioksida Molekul oksigen Carbon dioxide molecule Oxygen molecule Rajah 3.2 / Diagram 3.2 Soalan 1(a) / Question 1(a): Atom terdiri daripada tiga zarah subatom yang mempunyai cas yang berlainan. Atoms consist of three subatomic particles with different charges. Soalan 1(c) / Question 1(c): Molekul terdiri daripada dua atau lebih atom yang terikat oleh ikatan kimia. Molecules consist of two or more atoms bonded by chemical bonds. Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 76 07/02/2024 10:56 AM
77TIP SOS Soalan 2 / Question 2: Perubahan I tidak melibatkan pemanasan manakala perubahan II melibatkan pemanasan yang kuat. Change I does not involve heating while change II involves heating strongly. Berdasarkan Rajah 3.2, huraikan bagaimana molekul terbentuk daripada atom. Based on Diagram 3.2, describe how molecules are formed from atoms. [2 markah / 2 marks] 2. Jadual 1 menunjukkan dua perubahan yang berlaku pada jirim. Table 1 shows two changes that occur on matter. Jadual 1 / Table 1 Perubahan Change I II Penerangan Description Pasir halus dan minyak masak dicampurkan bersama dalam sebuah bikar. Fine sand and cooking oil are mixed together in a beaker. Serbuk magnesium dan serbuk sulfur dicampurkan dan dipanaskan dengan kuat. Magnesium powder and sulfur powder are mixed together and heated up strongly. (a) Kenal pasti Identify (i) perubahan I change I [1 markah / 1 mark] (ii) perubahan II change II [1 markah / 1 mark] (b) Nyatakan jenis bahan yang dihasilkan dari State the type of substance that is produced from (i) perubahan I change I [1 markah / 1 mark] (ii) perubahan II change II [1 markah / 1 mark] (c) Bandingkan perubahan I dan perubahan II dari segi Compare change I and change II in terms of (i) perubahan tenaga energy change [1 markah / 1 mark] Bab 6_1202 BS Sains Tg1.indd 77 07/02/2024 10:56 AM
125 1. Antara berikut, yang manakah paling tepat menerangkan sains? Which of the following best describes science? A Sains melibatkan pemerhatian terhadap fenomena alam semula jadi Science involves observations on natural phenomena B Sains melibatkan pemerhatian yang sistematik terhadap fenomena alam semula jadi Science involves systematic observations on natural phenomena C Sains melibatkan pemerhatian dan eksperimen yang sistematik terhadap kehidupan harian Science involves systematic observations and experiments on daily life D Sains melibatkan pemerhatian dan eksperimen yang sistematik terhadap fenomena alam semula jadi Science involves systematic observations and experiments on natural phenomena 2. Rajah 1 menunjukkan simbol amaran yang dilabelkan pada satu botol bahan kimia. Diagram 1 shows a hazard symbol on a chemical bottle. Rajah 1 / Diagram 1 Apakah langkah berjaga-jaga yang perlu diambil apabila menggunakan bahan kimia tersebut? What precaution should be taken when using the chemical? A Botolnya mesti disimpan berhampiran dengan api The bottle must be stored near a flame B Botolnya tidak boleh disentuh dengan tangan kosong The bottle must not be touched with bare hands Pentaksiran Sumatif Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) Bahagian A / Section A [20 markah / 20 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. C Bahan kimia tersebut tidak boleh dipanaskan secara terus di atas api The chemical should not be heated directly over a flame D Perlu memakai gogal apabila mengendalikan bahan kimia tersebut Must wear goggles when handling the chemical 3. Rajah 2 menunjukkan bacaan pada silinder penyukat sebelum dan selepas sebiji batu diletakkan ke dalamnya. Diagram 2 shows the readings of the measuring cylinder before and after a stone is placed into it. 46 cm3 72 cm3 Air Water Air Water Batu Stone Rajah 2 / Diagram 2 Jika jisim batu ialah 132 g, apakah ketumpatan batu tersebut? If the mass of the stone is 132 g, what is the density of the stone? A 1.12 g cm–3 B 1.83 g cm–3 C 2.87 g cm–3 D 5.08 g cm–3 4. Rajah 3 menunjukkan satu proses yang berlaku dalam sel. Diagram 3 shows a process that occurs in a cell. Rajah 3 / Diagram 3 Apakah kepentingan proses tersebut? What is the importance of the process? PSumatif_1202 BS Sains Tg1.indd 125 05/02/2024 4:27 PM
126 I Membolehkan sesuatu benda hidup menjalankan proses hidup Allows a living thing to carry out life processes II Membolehkan sesuatu benda hidup bergerak balas terhadap rangsangan Allows a living thing to respond to stimuli III Membolehkan sesuatu benda hidup bertumbuh besar Allows a living thing to grow up IV Membolehkan sesuatu benda hidup untuk sembuh daripada kecederaan Allows a living thing to heal from injury A I dan II I and II B III dan IV III and IV C II dan III II and III D I dan IV I and IV 5. Antara berikut, yang manakah menunjukkan contoh yang betul bagi organisma unisel dan organisma multisel? Which of the following shows the correct example of a unicellular organism and a multicellular organism? Organisma unisel Unicellular organism Organisma multisel Multicellular organism A Paramecium Ameoba B Spirogyra Hydra C Ameoba Spirogyra D Hydra Paramecium 6. Antara organ berikut, yang manakah terlibat dalam kedua-dua sistem perkumuhan dan sistem respirasi? Which of the following organs is involved in both excretory system and respiratory system? A C B D 7. Rajah 4 menunjukkan Saeef sedang meminum segelas air. Diagram 4 shows Saeef is drinking a glass of water. Rajah 4 / Diagram 4 Apakah yang akan berlaku pada badan Saeef selepas meminum air? What will happen to Saeef’s body after drinking water? A Suhu badannya akan meningkat His body temperature will increase B Kelenjar peluhnya akan menghasilkan lebih banyak peluh His sweat glands will produce more sweat C Kadar denyutan jantungnya akan meningkat His heart rate will increase D Ginjalnya akan menghasilkan lebih banyak air kencing His kidneys will produce more urine 8. Rajah 5 menunjukkan kaedah pembiakan dalam yis. Diagram 5 shows the method of reproduction in yeast. Rajah 5 / Diagram 5 Antara organisma berikut, yang manakah membiak dengan kaedah yang sama dengan yis? Which of the following organisms reproduces using the same method as yeast? A C B D PSumatif_1202 BS Sains Tg1.indd 126 05/02/2024 4:27 PM
130 Bahagian B / Section B [20 markah / 20 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. 1. Jadual 1 menunjukkan dua alat pengukur. Table 1 shows two measuring instruments. X: Y: Jadual 1 / Table 1 (a) Namakan alat pengukur X dan Y dalam Jadual 1. Name the measuring instruments X and Y in Table 1. [2 markah / 2 marks] (b) Tandakan (✓) kuantiti fizik yang diukur oleh alat pengukur X dan Y. Tick (✓) the physical quantities that are measured by measuring instruments X and Y. Panjang Length Suhu Temperature Jisim Mass Masa Time [2 markah / 2 marks] 2. Rajah 1 menunjukkan struktur dalam sel tumbuhan. Diagram 1 shows the structures in a plant cell. Rajah 1 / Diagram 1 (a) Labelkan struktur K dan L dalam Rajah 1 menggunakan perkataan yang diberikan. Label structures K and L in Diagram 1 by using the words given. Mitokondria Mitochondria Membran sel Cell membrane Nukleus Nucleus Dinding sel Cell wall [2 markah / 2 marks] K: L: PSumatif_1202 BS Sains Tg1.indd 130 05/02/2024 4:27 PM
131 (b) Padankan K dan L dengan fungsinya yang betul. Match K and L with their correct function. K L [2 markah / 2 marks] 3. Rajah 2 menunjukkan Yee Thong sedang melakukan senaman. Diagram 2 shows Yee Thong is exercising. Rajah 2 / Diagram 2 (a) Gariskan jawapan yang betul bagi setiap pernyataan berikut tentang badan Yee Thong apabila melakukan senaman. Underline the correct answer for each of the following statements about Yee Thong’s body when exercising. (i) Apabila melakukan senaman, suhu badan Yee Thong akan (meningkat / menurun). When exercising, Yee Thong’s body temperature will (increase / decrease). (ii) Ini akan menyebabkan badannya berpeluh dengan (lebih banyak / sedikit). This will cause her body to sweat (more / less). [2 markah / 2 marks] (b) Tulis BENAR atau PALSU bagi setiap pernyataan berikut. Write TRUE or FALSE for each of the following statements. Pernyataan Statement BENAR / PALSU TRUE / FALSE (i) Apabila peluh menyejat, haba dari badan akan disingkirkan. When sweat evaporates, heat from the body is eliminated. (ii) Bulu roma akan menegak untuk mengurangkan udara yang terperangkap pada kulit agar haba mudah dibebaskan. Hairs stand erect to reduce the air trapped on the skin so that heat can be released easily. [2 markah / 2 marks] Memberikan bentuk yang tetap kepada sel. Gives a fixed shape to the cell. Mengawal pergerakan bahan keluar dan masuk sel. Controls the movement of substance in and out of the cell. Mengawal semua aktiviti sel. Controls all cellular activities. PSumatif_1202 BS Sains Tg1.indd 131 05/02/2024 4:27 PM
133 (b) Padankan lapisan-lapisan atmosfera Bumi berikut dengan ciri-ciri masing-masing. Match the following layers of the Earth’s atmosphere with their respective characteristics. Lapisan Layer Ciri-ciri Characteristic (i) Troposfera Troposphere (ii) Stratosfera Stratosphere [2 markah / 2 marks] Bahagian C / Section C [60 markah / 60 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. 1. Rajah 3.1 menunjukkan urutan organisasi sel dalam manusia. Diagram 3.1 shows the order of cell organisation in humans. Sel Cell X Y Sistem System Manusia Human Rajah 3.1 / Diagram 3.1 (a) Sel di dalam organisma multisel mempunyai fungsi yang spesifik. Cells in a multicellular organism have specific functions. (i) Apakah sel? What is cell? [1 markah / 1 mark] (ii) Nyatakan fungsi sel otot. State the function of muscle cells. [1 markah / 1 mark] (b) Nyatakan X and Y. State X and Y. X: Y: [2 markah / 2 marks] Lapisan ozon didapati di lapisan ini. The ozone layer is found in this layer. Ketumpatan udara paling tinggi di lapisan ini. The air density is the highest in this layer. Meteorit yang memasuki atmosfera Bumi terbakar di lapisan ini. Meteorite that enters the Earth’s atmosphere burns in this layer. PSumatif_1202 BS Sains Tg1.indd 133 05/02/2024 4:27 PM
134 (c) Rajah 3.2 menunjukkan dua sistem yang membolehkan proses respirasi sel berlaku dengan sempurna dalam badan manusia. Diagram 3.2 shows two systems that enable cell respiration process to be accomplished in the human body. Sistem J Sistem K System J System K Rajah 3.2 / Diagram 3.2 (i) Namakan sistem J dan sistem K. Name system J and system K. Sistem J: System J: Sistem K: System K: [2 markah / 2 marks] (ii) Terangkan bagaimana sistem J dan sistem K menyempurnakan proses respirasi sel dalam badan manusia. Explain how system J and system K help in accomplishing cell respiration process in the human body. [2 markah / 2 marks] 2. Rajah 4 menunjukkan keratan rentas sekuntum bunga. Bunga merupakan organ pembiakan tumbuhan berbunga. Diagram 4 shows the cross-section of a flower. Flower is the reproductive organ of a flowering plant. Stigma Stigma Ranggi Petal Anter Anther Filamen Filament Stil Style Ovari Ovary Rajah 4 / Diagram 4 PSumatif_1202 BS Sains Tg1.indd 134 05/02/2024 4:27 PM
143 BAB 1 Bahagian A 1. B Sains menerangkan tentang fenomena alam semula jadi. Science explains natural phenomena. 2. D Definisi sains. Definition of science. 3. B Salah satu bidang sains. One of the fields of science. 4. B Stim yang bergerak ke atas dari permukaan air teh membawa sebahagian daripada tenaga keluar dari air teh. The steam that rises from the surface of the tea carries away some of the heat energy from the tea. 5. B Alat pengukur yang lebih jitu dapat memberikan nilai ukuran paling hampir dengan nilai sebenar suatu pengukuran. The more accurate measuring instrument is able to give a measured value closest to the true value of a measurement. 6. B Simbol amaran bagi bahan mudah terbakar. Hazard symbol for flammable substances. 7. B Simbol amaran bagi bahan merengsa. Hazard symbol for irritant substance. 8. C Peraturan umum dan langkah keselamatan makmal mengelakkan kemalangan. Laboratory general rules and safety measures prevent accidents. 9. C 1 000 g = 1 kg 710 1 000 = 0.710 kg 10. C Untuk keseragaman pengukuran yang membolehkan pertukaran data dan pengetahuan saintifik yang tepat di seluruh dunia. For the consistency of measurement which allows accurate exchange of data and scientific knowledge worldwide. 11. D 1 000 g = 1 kg 5 1 000 = 0.005 kg 70 mm = 7 cm 7 100 = 0.07m 12. D Alat pengukur yang peka dapat mengukur perubahan kecil dalam kuantiti yang diukur. A sensitive measuring instrument is able to measure the smallest change in the measured quantity. 13. D Ammeter Y dapat mengukur perubahan arus yang kecil yang mengalir dalam litar elektrik ringkas berbanding ammeter X. Ammeter Y is able to measure the small change in the current flowing in a simple electric circuit compared to ammeter X. 14. D Jisim = Ketumpatan × Isi padu Mass = Density × Volume = 2 × 25 = 50 g 15. D Jisim P kurang daripada jisim N tetapi lebih besar daripada jisim M berdasarkan kedudukannya. Mass of P is less than the mass of N but greater than the mass of M based on its position. 16. D Susunan kedudukan ketiga-tiga cecair di dalam bikar menunjukkan urutan ketumpatan atau kepadatan bahan bagi ketiga-tiga cecair. The arrangement of the position of the three liquids in the beaker shows the order of densities or compactness of materials for the three liquids. 17. B Kapadatan bahan dalam A adalah kurang berbanding dengan kepadatan bahan dalam B. The compactness of the material in A is less compared to the compactness of material in B. 18. D 0.008 kg = 8 g, Ketumpatan = Jisim Isi padu Density = Mass Volume = 8 g 1 cm3 = 8 g cm–3 19. D Penyiasatan ini adalah untuk mencari hubungan antara jumlah air dan pertumbuhan pokok di mana pemboleh ubah yang dimanipulasikan ialah jumlah air dan pemboleh ubah yang bergerak balas ialah pertumbuhan pokok. The investigation is to determine the relationship between the amount of water and the growth of a tree, whereby the manipulated variable is the amount of water and the responding variable is the growth of tree. 20. D Membina hipotesis dan mengenal pasti pemboleh ubah adalah antara langkah yang perlu dilakukan sebelum menjalankan eksperimen. Constructing hypothesis and identifying variables are some of the steps to be carried out before conducting an experiment. Bahagian B 1. (a) Ahli radiologi; Jurutera awam Radiologist; Civil engineer (b) (i) Internet – Mempercepatkan komunikasi Internet – To improve the speed of communication Jawapan Bab 1 Jaw_1202 BS Sains Tg1.indd 143 07/02/2024 11:07 AM
144 (ii) Satelit komunikasi – Menghantar maklumat pada jarak jauh Communication satelite – To deliver information at a long distance 2. (a) Tinggi / Height: cm Berat / Weight: kg (b) (i) ✓ (iii) ✓ 3. (a) (i) ✓ (iii) ✓ (b) (i) Sumber makanan berkurangan. Food source decreases Bahagian C 1. (a) Buret / Burette (b) Gogal, sarung tangan Goggles, gloves (c) 1. Makan dan minum di dalam makmal. Eat and drink in the laboratory. 2. Bermain di dalam makmal. Playing in the laboratory. (d) Bilas dengan menggunakan air yang mengalir secara berterusan. Rinse under running water. (e) Bertanggungjawab ke atas keselamatan diri dan rakan dan alam sekitar. Being responsible about the safety of oneself, others and the environment. 2. (a) (i) 1.0 cm (ii) 8.0 4 = 2.0 cm (b) (i) 0.01 cm atau/or 0.1 mm (ii) Bacaan pada skala vernier Reading of vernier scale = 6 × 0.01 cm = 0.06 cm = 0.6 mm Bacaan angkup vernier Reading of vernier calipers = 37.0 mm + 0.6 mm = 37.6 mm (c) (i) Wajar dengan menganggap ketebalan setiap keping adalah sama tetapi bacaan kurang tepat. Justified with the assumption that the thickness of each piece is the same but the reading is less accurate. (ii) Tolok skru mikrometer Micrometer screw gauge BAB 2 Bahagian A 1. B Kloroplas hanya terdapat dalam sel tumbuhan. Choloroplasts are only found in plant cells. 2. C Mitokondria menghasilkan tenaga untuk tindak balas. Mitochondria produce energy for reactions. 3. A Sel tumbuhan mempunyai bentuk yang tetap. A plant cell has a fixed shape. 4. C Chlamydomonas dan Euglena ialah organisma unisel. Chlamydomonas and Euglena are unicellular organisms. 5. B Mucor ialah organisma multisel. Mucor is a multicellular organism. 6. A Sel saraf membawa maklumat dalam bentuk impuls dan hanya sel darah merah berbentuk cakera dwicekung. Nerve cells carry information in the form of impulses and only red blood cells have a biconcave disc shape. 7. C Sel darah putih berubah bentuknya untuk mengelilingi partikel asing dan menghapuskannya. White blood cells change their form to surround foreign particles and destroy them. 8. B Stoma ialah liang seni yang terdapat di antara sel pengawal yang mengawal pembukaan dan penutupannya. A stoma is a small pore found between the guard cells that control its opening and closing. 9. C Sel-sel yang mempunyai fungsi yang sama bergabung membentuk tisu. Cells with the same function combine to form a tissue. 10. D Sistem peredaran darah terdiri daripada jantung dan salur darah. Blood circulation system consists of the heart and blood vessels. 11. A Organ yang terlibat dalam sistem perkumuhan ialah peparu, ginjal dan kulit. Organs involved in excretion system are lungs, kidney and the skin. 12. C Tumbuhan mensistesis glukosa melalui fotosintesis. Plants synthesise glucose through photosynthesis. 13. D Fotosintesis menghasilkan gas oksigen. Photosynthesis produces oxygen gas. 14. A Daun direndamkan dalam air panas untuk melembutkan daun. The leaf is soaked in hot water to soften the leaf. 15. C Respirasi sel berlaku dalam organisma hidup termasuk mikroorganisma. Cell respiration occurs in all organisms including microorganism. Bahagian B 1. (a) P: Vakuol Vacuole Q:Kloroplas Chloroplast (b) (i) Dinding sel – Memberikan bentuk tetap kepada sel Cell wall – Provides a fixed shape to the cell (ii) Mitokondria – Menghasilkan tenaga untuk tindak balas Mitochondria – Produces energy for reactions Bab 1 – Bab 2 Jaw_1202 BS Sains Tg1.indd 144 07/02/2024 11:07 AM