Nota Ekspres.......................................................N1 ‒ N16 BAB 1 Pengenalan kepada Penyiasatan Saintifik Introduction to Scientific Investigation ...1 ‒ 27 1.1 Sains adalah Sebahagian daripada Kehidupan Seharian Science is Part of Daily Life 1.2 Makmal Sains Anda Your Science Laboratory 1.3 Kuantiti Fizik dan Unitnya Physical Quantities and Their Units 1.4 Penggunaan Alat Pengukur, Kejituan, Kepersisan, Kepekaan dan Ralat The Use of Measuring Instruments, Accuracy, Consistency, Sensitivity and Errors 1.5 Ketumpatan Density 1.6 Langkah-langkah dalam Penyiasatan Saintifik Steps in a Scientific Investigation 1.7 Sikap Saintifik dan Nilai Murni dalam Menjalankan Penyiasatan Saintifik Scientific Attitudes and Values in Carrying Out Scientific Investigations BAB 2 Sel Sebagai Unit Asas Hidupan ........28 ‒ 43 Cell as the Basic Unit of Life 2.1 Sel – Struktur, Fungsi dan Organisasi Cell – Structure, Function and Organisation 2.2 Respirasi Sel dan Fotosintesis Cellular Respiration and Photosynthesis BAB 3 Koordinasi dan Gerak Balas..............44 ‒ 51 Coordination and Response 3.1 Homeostasis dalam Benda Hidup Homeostasis in Living Things BAB 4 Pembiakan.........................................52 ‒ 67 Reproduction 4.1 Pembiakan Seks dan Aseks Sexual and Asexual Reproduction 4.2 Sistem Pembiakan Manusia Human Reproductive System 4.3 Kitar Haid The Menstrual Cycle 4.4 Persenyawaan dan Kehamilan Fertilisation and Pregnancy 4.5 Faktor yang Mempengaruhi Perkembangan Fetus dan Bayi Factors Affecting the Development of a Foetus and Baby 4.6 Kemandulan dan Pencegahan Kehamilan Infertility and Contraception 4.7 Pembiakan Tumbuhan Plant Reproduction BAB 5 Jirim...................................................68 ‒ 76 Matter 5.1 Jirim dalam Alam Matter in Nature 5.2 Tiga Keadaan Jirim Three States of Matter BAB 6 Jadual Berkala ...................................77 ‒ 88 Periodic Table 6.1 Pengelasan Unsur Classification of Elements 6.2 Campuran Mixtures 6.3 Sebatian Compounds BAB 7 Udara .................................................89 ‒ 97 Air 7.1 Komposisi Udara Composition of Air 7.2 Pembakaran Combustion 7.3 Pencemaran Udara Air Pollution BAB 8 Cahaya dan Optik............................98 ‒ 107 Light and Optics 8.1 Penggunaan Cermin The Use of Mirrors 8.2 Sifat Cahaya Properties of Light 8.3 Pantulan Cahaya Reflection of Light 8.4 Pembiasan Cahaya Refraction of Light 8.5 Penyebaran Cahaya Dispersion of Light 8.6 Penyerakan Cahaya Scattering of Light 8.7 Penambahan dan Penolakan Cahaya Addition and Subtraction of Light BAB 9 Bumi ..............................................108 ‒ 119 Earth 9.1 Sistem dan Struktur Bumi The System and Structure of the Earth 9.2 Bahan Bumi Composition of the Earth 9.3 Proses Utama Bumi Main Processes of the Earth 9.4 Fenomena Geobencana Geohazard Phenomena 9.5 Usia Bumi Age of Earth 9.6 Sumber Bumi dan Geologi Gunaan Earth’s Resources and Applied Geology Pentaksiran Sumatif Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA)..................120 ‒ 134 Jawapan ........................................................135 ‒ 150 Kandungan ii 00_Kandungan_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 2 31/01/2023 1:57 PM
Nota Ekspres BAB 1 Pengenalan Kepada Penyiasatan Saintifik Introduction To Scientific Investigation 1.1 Sains adalah Sebahagian daripada Kehidupan Seharian Science is Part of Daily Life 1. Sains ialah disiplin ilmu yang melibatkan pemerhatian dan eksperimen yang sistematik terhadap fenomena alam semula jadi. Science is a discipline of knowledge that involves systematic observations and experiments on natural phenomena. 2. Terdapat banyak kerjaya yang berkaitan dengan bidang sains. Contohnya, doktor, ahli botani, ahli farmasi, jurutera dan lainlain. There are many careers related to the fields of science. For example, doctor, botanist, pharmacist, engineer and others. 1.2 Makmal Sains Anda Your Science Laboratory 1. Berikut ialah radas yang terdapat di dalam makmal. The following are the apparatus found in the laboratory. Balang gas Gas jar Fungsi/ Function: Untuk mengumpul gas To collect gas Kelalang kon Conical flask Fungsi/ Function: Untuk mengisi cecair bahan kimia To contain liquid chemicals Silinder penyukat Measuring cylinder Fungsi/ Function: Untuk menyukat isi padu cecair To measure the volume of liquid Buret Burette Fungsi/ Function: Untuk menyukat isi padu cecair dengan tepat To measure the volume of liquid accurately Tabung uji Test tube Fungsi/ Function: Untuk mengisi bahan kimia yang berkuantiti kecil To contain small amount of chemicals Pipet Pipette Fungsi/ Function: Untuk menyukat isi padu cecair yang tetap To measure a fixed volume of liquid 2. Simbol bahan berbahaya di dalam makmal: Symbols of hazardous materials in the laboratory: Bahan mudah terbakar Flammable substances Bahan mudah meletup Explosive substances 100 90 ml 80 70 60 50 40 30 20 10 0 250 200 ml 150 100 50 0 N1Nota Ekspres 01_Nota Ekspres_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 1 20/01/2023 2:08 PM
Imbuhan Prefix Nilai Value Bentuk piawai Standard form Simbol Symbol giga 1 000 000 000 109 G mega 1 000 000 106 M kilo 1000 103 k desi/ deci 0.1 10-1 d senti/ centi 0.01 10-2 c mili/ milli 0.001 10-3 m mikro micro 0.000 001 10-6 nano 0.000 000 001 10-9 n 1.4 Penggunaan Alat Pengukur, Kejituan, Kepersisan, Kepekaan dan Ralat The Use of Measuring Instruments, Accuracy, Consistency, Sensitivity and Errors Angkup Vernier Vernier Calipers Pengunci Locking screw Skala utama Main scale Rahang dalam Internal jaws Rahang luar External jaws Skala vernier Vernier scale Bilah mengukur kedalaman Depth measuring blade 0 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 4 6 8 0 5 10 15 20 25 0.001in 1 2 4 6 8 2 2 4 6 8 3 2 4 6 8 4 2 4 6 8 5 2 4 6 8 6 INCH 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 0.02mm 1 2 Tolok Skru Mikrometer Micrometer Screw Gauge Andas Anvil Spindal Spindle Laras Sleeve Pengunci Locking screw Penganjak halus Ratchet Bingkai Frame Bidal Thimble 0 mm 10 5 0 Muka ukuran / Measuring face Bahan beracun/ toksik Poisonous/ Toxic substances Bahan radioaktif Radioactive substances Bahan mengakis Corrosive substances Bahan merengsa Irritant substances 1.3 Kuantiti Fizik dan Unitnya Physical Quantities and Their Units 1. Kuantiti fizik ialah kuantiti yang boleh diukur. Physical quantities are quantities that can be measured. 2. Jadual berikut menunjukkan kuantiti fizik asas. The table below shows the base physical quantities. Kuantiti fizik Physical quantity Simbol kuantiti fizik Symbol of physical quantity Unit S.I. S.I. unit Simbol unit S.I. Symbol of S.I. Unit Suhu Temperature T Kelvin K Panjang Length l meter metre m Masa Time t saat second s Jisim/Mass m kilogram kg Arus elektrik Electric current I Ampere A 3. Penggunaan imbuhan membolehkan kita merekod pengukuran yang sangat besar atau sangat kecil nilainya dengan lebih mudah. The use of prefixes enables us to record measurements with very big or very small values more easily. N2Nota Ekspres 01_Nota Ekspres_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 2 20/01/2023 2:08 PM
1. Kejituan merujuk kepada betapa hampirnya suatu nilai pengukuran dengan nilai sebenar. Accuracy refers to how close the value of measurement to the actual value. 2. Kepersisan ialah kebolehan alat pengukur membuat pengukuran sesuatu kuantiti secara konsisten dengan hanya sedikit atau tiada sisihan relatif antara bacaan yang diperoleh. Consistency is the ability of a measuring instrument to give the measurement of a quantity consistently with a little or no relative variance between the readings obtained. 3. Ralat sistematik ialah ralat yang malar pada alat pengukur. Contohnya, ralat sifar. Systematic error is a constant error on a measuring instrument. For example, zero error. 4. Ralat rawak ialah ketidakpastian pengukuran yang disebabkan oleh pemerhati semasa membuat pengukuran. Contohnya, ralat paralaks. Random error is an uncertainty in measurement caused by the observer when taking the measurements. For example, parallax error. 1.5 Ketumpatan / Density 1. Ketumpatan ialah jisim per unit isi padu sesuatu bahan. Density is the mass per unit volume of a substance. 2. Unit S.I bagi ketumpatan ialah kg m-3. The S.I. unit for density is kg m-3. 1.6 Langkah-langkah dalam Penyiasatan Saintifik Steps in a Scientific Investigation Mengenal pasti masalah Identifying the problem Membina hipotesis Constructing a hypothesis Mengawal pemboleh ubah Controlling the variables Merancang eksperimen Planning an experiment Mengumpul data Collecting data Menganalisis dan mentafsir data Analysing and interpreting data Menulis laporan Writing a report Menjalankan eksperimen Conducting an experiment Membuat kesimpulan Making a conclusion 1.7 Sikap Saintifik dan Nilai Murni dalam Menjalankan Penyiasatan Saintifik Scientific Attitudes and Values in Carrying Out Scientific Investigations 1. Minat dan bersifat ingin tahu tentang alam persekitaran. Interested and curious about the environment. 2. Tepat dan jujur dalam merekod dan mengesahkan data. Accurate and honest in recording and validating data. 3. Bertanggungjawab terhadap keselamatan diri, rakan-rakan lain dan alam sekitar. Being responsible towards the safety of oneself, others and the environment. BAB 2 Sel Sebagai Unit Asas Hidupan Cell as the Basic Unit of Life 2.1 Sel–Struktur, Fungsi dan Organisasi/ Cell–Structure, Function and Organisation 1. Sel menjalankan semua fungsi hidup seperti pertumbuhan, respirasi, pembiakan dan perkumuhan. Cell undergoes all functions such as growth, respiration, reproduction and excretion. 2. Struktur sel haiwan dan sel tumbuhan: The structure of animal cells and plant cells: Sel haiwan/ Animal cell Sel tumbuhan/ Plant cell Dinding sel/ Cell wall Mitokondria/ Mitochondria Vakuol/ Vacuole Membran sel/ Cell membrane Nukleus/ Nucleus Sitoplasma/ Cytoplasm Kloroplas/ Chloroplast N3Nota Ekspres 01_Nota Ekspres_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 3 20/01/2023 2:08 PM
Soalan Objektif Setiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan, iaitu A, B, C dan D. Bagi setiap soalan, pilih satu jawapan sahaja. Each question is followed by four choices of answers, A, B, C and D. For each question, choose one answer only. Buku Teks: m.s. 46 – 59 Sel–Struktur, Fungsi dan Organisasi Cell–Struture, Function and Organisation 2.1 1. Rajah 1 menunjukkan satu sel haiwan. Diagram 1 shows an animal cell. R P Q S Rajah 1 / Diagram 1 Antara berikut, pasangan yang manakah benar tentang struktur sel dan fungsinya? Which of the following pairs is correct about the cell structure and its function? Struktur Structure Fungsi Function A P Mengawal pergerakan bahan ke dalam atau ke luar sel Control the movement of materials in and out of the cell B Q Menghasilkan tenaga untuk menjalankan tindak balas Generates energy to carry out reactions C R Mengandungi klorofil Contains chlorophyll D S Mengandungi sap sel dan memberi sokongan kepada sel apabila dipenuhi dengan sap sel Contains cell sap and gives support to the cell when it is full of cell sap 2. Antara berikut, yang manakah merupakan organisma multisel? Which of the following are multicellular organisms? I III II IV A I dan II C I dan III I and II I and III B III dan IV D II dan IV III and IV II and IV 3. Apakah fungsi sel palisad? What is the function of palisade cells? A Menyerap air dari tanah Absorb water from soil B Mengurangkan kehilangan air Reduce water loss C Menyerap cahaya Matahari untuk fotosintesis Absorb sunlight for photosynthesis D Mengawal pembukaan dan penutupan stoma Control the opening and closing of stoma 4. Antara sel berikut, yang manakah digunakan untuk membawa maklumat dalam bentuk impuls di dalam badan? Which of the following cells is used to carry information in the form of impulses in the body? BAB 2 Sel sebagai Unit Asas Hidupan Cell as the Basic Unit of Life Nota Ekspres Bab 2 28 Bab 2_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 28 31/01/2023 10:49 AM
Soalan Subjektif Buku Teks: m.s. 46 – 59 Sel – Struktur, Fungsi dan Organisasi Cell – Structure, Function and Organisation 2.1 Apakah Sel? What is a Cell? 1. Rajah di bawah menunjukkan sel kanser yang membahagi secara berterusan tanpa kawalan. TP 2 Diagram below shows the cancer cells that divide continuously and uncontrollably. Sel kanser Cancer cell Kanser Cancer Sel kulit Skin cell Tumor Tumour Salur darah Blood vessel Penyakit kanser terjadi apabila di dalam badan membahagi secara berterusan dengan tidak terkawal untuk menghasilkan sel abnormal yang disebut . Sel abnormal ini akan merebak dan menggantikan sel normal. Sel ini kemudian menjadi . Akhirnya, tumor merebak ke bahagian lain dan menyebabkan kanser. Cancer is formed when the divide continuously and uncontrollably to form abnormal cells that are called . These abnormal cells will spread and replace the normal cells. These cells then turn into . Finally, tumour spreads to other parts and causes cancer. Struktur Sel haiwan dan Sel Tumbuhan The Structure of Animal Cells and Plant Cells 2. Rajah di bawah menunjukkan langkah-langkah penyediaan slaid sel pipi. Diagrams below show the steps of preparing a slide of cheek cells. P Q R S T U Jarum tenggek Mounting needle Kaca penutup Cover slip Pencungkil gigi Toothpick Air suling Distilled water Titiskan air suling Add a drop of distilled water Titiskan setitik larutan metilena biru Add a drop of methylene blue solution Air suling dan sel pipi Distilled water and cheek cells Kertas turas Filter paper Slaid kaca Glass slide TP2 Menguasai Belum menguasai sel normal sel kanser tumor normal cells cancer cells tumour Bab 2 30 Bab 2_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 30 31/01/2023 10:49 AM
6. Rajah di bawah menunjukkan langkah-langkah yang terlibat dalam ujian kehadiran kanji. TP 3 Diagram below shows the steps involved in the test for the presence of starch. Berdasarkan langkah-langkah dalam ujian kehadiran kanji, jawab soalan-soalan berikut. Based on the test for the steps in the presence of starch, answer the following questions. (a) Apakah tujuan memasukkan daun ke dalam air mendidih selama satu minit? What is the purpose of putting the leaf in the boiling water for one minute? (b) Nyatakan fungsi etanol dalam Langkah 2. State the function of ethanol in Step 2. (c) Mengapakah daun perlu direndam dalam air panas selama satu minit? Why must the leaf be immersed in hot water for one minute? (d) Apakah pemerhatian yang dapat diperoleh apabila larutan iodin dititiskan pada daun dalam Langkah 4? What observation can be obtained when iodine solution is dropped on the leaf in Step 4? 7. Rajah di bawah menunjukkan susunan radas untuk mengkaji keperluan cahaya matahari untuk proses fotosintesis. TP 4 Diagram below shows the apparatus set-up used to investigate the requirement of sunlight in photosynthesis. Air didih Boiling water Etanol Ethanol Rendaman air panas Hot water Air panas Hot water Larutan iodin Iodine solution Jubin putih White tile Air didih Boiling water Etanol Ethanol Rendaman air panas Hot water Air panas Hot water Larutan iodin Iodine solution Jubin putih White tile Air didih Boiling water Etanol Ethanol Rendaman air panas Hot water Air panas Hot water Larutan iodin Iodine solution Jubin putih White tile Air didih Boiling water Etanol Ethanol Rendaman air panas Hot water Air panas Hot water Larutan iodin Iodine solution Jubin putih White tile Langkah 1/ Step 1 Langkah 2/ Step 2 Langkah 3/ Step 3 Langkah 4/ Step 4 Dalam keadaan gelap In the dark Di bawah cahaya matahari Under sunlight TP3 Menguasai Belum menguasai TP4 Menguasai Belum menguasai Untuk memecahkan dinding sel daun/ To break the cell wall of the leaf Untuk menyahwarnakan warna hijau pada daun/ To decolourise the green colour on the leaf Untuk melembutkan daun/ To soften the leaf Warna perang larutan iodin menjadi biru tua./ Brown colour of iodine solution turns dark blue. Bab 2 40 Bab 2_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 40 31/01/2023 10:49 AM
8. Suatu eksperimen telah dijalankan untuk mengkaji keperluan air untuk proses fotosintesis. An experiment is carried out to investigate the need of water in photosynthesis. A B (a) Berdasarkan eksperimen ini, nyatakan satu hipotesis yang sesuai. Based on this experiment, state one suitable hypothesis. (b) Senaraikan semua pemboleh ubah dalam eksperimen ini: List all the variables in this experiment: (i) Pemboleh ubah dimanipulasikan : Manipulated variable (ii) Pemboleh ubah bergerak balas : Responding variable (iii) Pemboleh ubah dimalarkan : Constant variable (c) Lengkapkan jadual berikut. TP 5 Complete the following table. Pemerhatian Observation Inferens Inference Daun tumbuhan A Leaf of plant A (i) (ii) Daun tumbuhan B Leaf of plant B (iii) (iv) (d) Nyatakan kesimpulan bagi eksperimen ini. State the conclusion for this experiment. TP5 Menguasai Belum menguasai Tumbuhan memerlukan air untuk proses fotosintesis. Plant needs water for photosynthesis. Kehadiran air Perubahan warna larutan iodin Jenis tumbuhan Presence of water Change in the colour of iodine solution Type of plant Warna perang larutan iodin menjadi biru tua. Brown iodine solution turns dark blue. Warna perang larutan iodin kekal tidak berubah. Brown iodine solution remains unchanged. Kanji hadir dalam daun. Fotosintesis berlaku dengan kehadiran air. Starch is present in the leaf. Photosynthesis occurs in the presence of water. Tiada kanji pada daun. Fotosintesis tidak berlaku tanpa air. No starch is found in the leaf. Photosynthesis does not occur without water. Air diperlukan oleh tumbuhan untuk menjalankan proses fotosintesis. Water is needed by plants to carry out photosynthesis. Bab 2 42 Bab 2_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 42 31/01/2023 10:50 AM
Buku Teks: m.s. 138 – 144 Jirim dalam Alam Matter in Nature 5.1 1. Antara berikut, yang manakah bukan contoh jirim? Which of the following is not an example of matter? A Udara C Debu Air Dust B Pelangi D Air laut Rainbow seawater 2. Helium merupakan suatu jirim kerana Helium is a matter because A helium mudah dimampatkan helium can be easily compressed B wujud dalam bentuk gas pada suhu bilik exist as gas at room temperature C mempunyai jisim dan memenuhi ruang has mass and occupies space D mempunyai bentuk dan isi padu yang tetap has definite shape and a fixed volume 3. Antara berikut, pasangan yang manakah betul tentang contoh sifat fizik dan sifat kimia? Which of the following pairs is correct about the example of physical properties and chemical properties? Sifat fizik Physical property Sifat kimia Chemical property A Takat lebur dan takat didih Melting and boiling points Kebolehbakaran Flammability B Keterlarutan Solubility Takat lebur dan takat didih Melting and boiling points C Kebolehbakaran Flammability Kekonduksian haba Heat conductivity D Pengaratan Rusting Kebolehbakaran Flammability 4. Rajah 1 menunjukkan pemerhatian selepas belon Y dicucuk dengan jarum peniti melalui pita selofan. Diagram 1 shows an obeservation after balloon Y is poked with a needle through cellophane tape. X Y X Y Belon yang diisikan dengan udara Balloon filled with air Pita selofan Cellophane tape Kayu rod Wooden rod Gelang getah Rubber band Rajah 1 / Diagram 1 Apakah inferens bagi pemerhatian di atas? What is the inference of the above observation? A Udara memenuhi ruang Air occupies space B Udara mempunyai jisim Air has mass C Tekanan udara dalam belon Y lebih tinggi Air pressure in balloon Y is higher D Udara terdiri daripada zarah yang halus Air is made up of tiny particles BAB 5 Jirim Matter Soalan Objektif Setiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan, iaitu A, B, C dan D. Bagi setiap soalan, pilih satu jawapan sahaja. Each question is followed by four choices of answers, A, B, C and D. For each question, choose one answer only. Nota Ekspres Bab 5 68 Bab 5_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 68 20/01/2023 2:22 PM
Soalan Subjektif Buku Teks: m.s. 138 – 144 Jirim dalam Alam Matter in Nature 5.1 1. Rajah berikut menunjukkan susunan radas yang digunakan untuk membuktikan benda hidup dan benda bukan hidup ialah jirim. The following diagram shows the apparatus set-up used to prove that living and non-living things are matter. (a) Lengkapkan jadual berikut. Complete the following table. TP 2 Bahan Material Benda hidup/ Benda bukan hidup Living thing/ Non-living thing Jisim (g) Mass (g) Memenuhi ruang/ Tidak memenuhi ruang Occupy space/ Does not occupy space Tanah Soil (i) 120 (iv) Air Water (ii) 140 (v) Tauge Bean Sprout (iii) 100 (vi) (b) Berdasarkan jadual di atas, terangkan mengapa air, tanah dan tauge merupakan contoh jirim. TP 4 Based on the table above, explain why water, soil and bean sprouts are examples of matter. (c) Apakah kesimpulan yang boleh dibuat daripada aktiviti ini? TP 5 What conclusion can be deduced from this activity? Semua benda hidup dan benda bukan hidup merupakan jirim kerana All living and non-living things are matter because they Bikar Beaker Tanah Soil Neraca tuas Lever balance Petunjuk Pointer 10. Rajah 4 menunjukkan perubahan keadaan jirim melalui proses P dan proses Q. Diagram 4 shows a change in the state of matter via process P and process Q. Proses P Process P Proses Q Process Q Rajah 4 / Diagram 4 Apakah proses P dan proses Q? What are process P and process Q? Proses P Process P Proses Q Process Q A Kondensasi Condensation Penyejatan Evaporation B Kondensasi Condensation Pemejalwapan Sublimation C Penyejatan Evaporation Kondensasi Condensation D Penyejatan Evaporation Pemejalwapan Sublimation TP2 Menguasai Belum menguasai TP4 Menguasai Belum menguasai TP5 Menguasai Belum menguasai Benda bukan hidup Non-living thing Benda bukan hidup Non-living thing Benda hidup Living thing Memenuhi ruang Occupy space Memenuhi ruang Occupy space Memenuhi ruang Occupy space Air, tanah dan tauge memenuhi ruang dan mempunyai jisim. jisim dan memenuhi ruang. mempunyai Water, soil and bean sprouts occupy spaces and have masses. have masses and occupy spaces. Bab 5 70 Bab 5_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 70 20/01/2023 2:22 PM
2. Rajah di bawah menunjukkan dua belon yang sama saiz digantung pada sebatang penyedut minuman. Kemudian, belon B dicucuk dengan jarum peniti. Diagram below shows two balloons of equal size being tied over a drinking straw. Then, balloon B is pricked with a pin. Belon Balloon Penyedut minuman Drinking straw A B A B Jarum peniti Pin Pita selofan Cellophane tape (a) Mengapakah belon B menjadi kecil? TP 2 Why does balloon B become smaller? (b) Mengapakah penyedut minuman menjadi condong dengan kedudukan belon B lebih tinggi daripada belon A? TP 2 Why does drinking straw become slanted with the position of ballon B higher than balloon A? (c) Apakah kesimpulan yang boleh dibuat daripada aktiviti ini? TP 5 What conclusion can be deduced from this activity? 3. Rajah di bawah menunjukkan sebuah bikar yang ditelangkupkan ke dalam besen berisi air. Diagram below shows a beaker that is inverted in a basin containing water. Udara/ Air Bikar Udara/ Air Beaker Air/ Water Merujuk kepada bikar yang ditelangkupkan ke dalam air, lukiskan aras air yang mungkin dapat diperhatikan. Kemudian, berikan penjelasan anda untuk menyokong jawapan anda. Referring to the beaker that is inverted in the water, draw the water level that may be observed. Then, give your explanation to support your answer. KBAT Mengaplikasi TP2 Menguasai Belum menguasai TP5 Menguasai Belum menguasai Udara dalam belon telah keluar melalui lubang. Dengan udara terbebas daripada belon B, jisim belon B adalah kurang daripada belon A. Udara ialah jirim yang mempunyai jisim dan memenuhi ruang. Air inside the balloon has escaped through the hole. With the air leaks from balloon B, the mass of balloon B is less than balloon A. Air is a matter that has mass and occupies space. Udara dalam bikar memenuhi ruang. Maka, air tidak dapat masuk ke dalam bikar itu. Air in the beaker occupies space. Therefore, the water is not able to enter the beaker. Bab 5 71 Bab 5_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 71 20/01/2023 2:22 PM
Kadar Resapan dalam Tiga Keadaan Jirim Diffusion Rate in Three States of Matter 2. Rajah di bawah menunjukkan resapan zarah dalam pepejal, cecair dan gas. Diagram below shows the diffusion of particles in solid, liquid and gaseous states. Agar-agar (tidak berwarna) Gel (colourless) Agar-agar menjadi biru Gel turns blue Hablur kuprum(II) sulfat (biru) Copper (II) sulphate crystals (blue) Selepas beberapa hari After a few days Hablur kuprum(II) sulfat (biru) Copper (II) sulphate crystals (blue) Air/ Water Air menjadi biru Water turns blue Selepas 2 jam After 2 hours Selepas 15 minit After 15 minutes Udara/ Air Gas bromin yang berwarna perang Brown bromine gas Campuran gas bromin dan udara Mixture of bromine gas and air Penutup balang gas Gas jar lid (a) Nyatakan satu hipotesis bagi aktiviti makmal di atas. TP 2 State one hypothesis of the laboratory activity above. (b) Mengapakah zarah-zarah kuprum(II) sulfat mampu meresap di dalam agar-agar tetapi dalam keadaan yang sangat perlahan? TP 2 Why are copper(II) sulphate particles able to diffuse through the gel but at a very slow rate? (c) Bagaimanakah pergerakan zarah-zarah kuprum(II) sulfat dalam air berbanding dengan agar-agar? Terangkan jawapan anda. TP 4 How is the movement of copper(II) sulphate particles in the water compared to gel? Explain your answer. Perubahan Keadaan Jirim Disebabkan oleh Penyerapan dan Pembebasan Haba Berdasarkan Teori Kinetik / Changes in the State of Matter Caused by the Absorption and the Release of Heat Based on Kinetic Theory of Matter 3. Lengkapkan jadual berikut dengan menamakan proses bagi perubahan keadaan jirim dan nyatakan sama ada haba diserap atau dibebaskan. TP 2 Complete the following table by naming the processes for the conversion of states of matter and state whether heat is absorbed or released. TP2 Menguasai Belum menguasai TP4 Menguasai Belum menguasai Gas mempunyai kadar resapan zarah yang paling tinggi, diikuti dengan cecair dan pepejal mempunyai kadar resapan zarah yang paling rendah./ Gas has the highest rate of diffusion of particles, followed by liquid and solid has the lowest rate of diffusion of particles. Ruang di antara zarah-zarah air adalah lebih besar daripada ruang di antara zarah-zarah Zarah-zarah kuprum(II) sulfat dapat bergerak dengan lebih cepat dalam air. dalam medium pepejal./ Copper(II) sulphate particles can move more quickly in water. The spaces between water particles are bigger than the spaces between particles in solid medium. agar-agar sangat kecil sehingga melambatkan pergerakan zarah-zarah kuprum(II) sulfat. Terdapat ruang di antara zarah-zarah agar-agar. Namun, ruang di antara zarah-zarah There are spaces in between the gel particles. However, the spaces in between the gel particles are too small that it slows down the movement of copper(II) sulphate particles. Bab 5 75 Bab 5_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 75 20/01/2023 2:22 PM
Buku Teks: m.s. 222 – 229 Penggunaan Cermin The Use of Mirrors 8.1 1. Antara berikut, yang manakah ciri-ciri imej yang terbentuk pada cermin cembung? Which of the following are the characteristics of the image that is formed on a convex mirror? I Maya III Sahih Virtual Real II Tegak IV Membesar Upright Magnified A I dan II C II dan III I and II II and III B I dan III D II dan IV I and III II and IV 2. Antara berikut, yang manakah menggunakan cermin satah? Which of the following uses plane mirror? A B C D Buku Teks: m.s. 229 – 230 Sifat Cahaya Properties of Light 8.2 3. Antara berikut, yang manakah bukan sifat umum cahaya? Which of the following is not a common property of light? A Cahaya tidak boleh melalui objek legap Light cannot pass through an opaque object B Bayang terbentuk apabila cahaya dibiaskan A shadow is formed when light is refracted C Cahaya bergerak lurus Light travels in a straight line D Cahaya bergerak lebih laju daripada bunyi Light travels faster than sound Buku Teks: m.s. 230 – 232 Pantulan Cahaya Reflection of Light 8.3 4. Antara berikut, yang manakah tidak melibatkan pantulan cahaya? Which of the following does not involve reflection of light? A C E2 Johor Bahru Kuala Lumpur Pusat Bandar Jln Bayan Hijau B D BAB 8 Cahaya dan Optik Light and Optics Soalan Objektif Setiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan, iaitu A, B, C dan D. Bagi setiap soalan, pilih satu jawapan sahaja. Each question is followed by four choices of answers, A, B, C and D. For each question, choose one answer only. Nota Ekspres Bab 8 98 Bab 8_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 98 01/02/2023 11:39 AM
Soalan Subjektif Buku Teks: m.s. 222 – 229 Penggunaan Cermin The Use of Mirrors 8.1 1. Rajah di bawah menunjukkan imej yang terbentuk pada cermin satah dan skrin. The diagrams below show images that are formed on a plane mirror and on a screen. X Y (a) Kenal pasti jenis imej bagi X dan Y. TP 1 Identify the types of image for X and Y. X : Y : (b) Jelaskan bagaimana imej X terbentuk pada cermin satah berserta rajah. Explain how image X is formed on the plane mirror and include a diagram. KBAT Menganalisis Objek Object Imej Image Normal Normal Cermin satah Plane mirror Mata Eye TP1 Menguasai Belum menguasai Maya/ Virtual Sahih/ Real Cermin satah menggunakan konsep pantulan cahaya. Objek seolah-olah sumber cahaya yang memancarkan cahaya kepada cermin. Imej terbentuk di mana sinar pantulan kelihatan seperti bersilang di belakang cermin. A plane mirror uses the concept of light reflection. The object seems like the source of light that shines the light ray to the mirror. Image is formed where reflected rays appear to intersect behind the mirror. Bab 8 100 Bab 8_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 100 01/02/2023 11:39 AM
Aplikasi Cermin Satah, Cermin Cekung dan Cermin Cembung dalam Kehidupan The Application of Plane Mirrors, Concave Mirrors and Convex Mirrors 2. Nyatakan jenis cermin yang digunakan bagi setiap situasi yang berikut. TP 1 State the type of mirror used in each of the following situations. (a) (b) (c) (d) (e) (f) Alat Optik yang Menggunakan Konsep Pantulan Cahaya Optical Instruments that Apply the Concept of Reflection of Light 3. Rajah berikut ialah sebuah periskop yang dibina oleh Hanif menggunakan sebatang saluran PVC, dua paip siku PVC 90o dan dua keping cermin satah. The following diagram shows a periscope that is built by Hanif by using a PVC pipe, two PVC elbow necks 90o and two pieces of plane mirror. (a) Lukis kedudukan cermin yang perlu dilekatkan pada kedua-dua hujung paip PVC. Draw the position of the mirrors that need to be attached to both ends of the PVC pipe. KBAT Mengaplikasi (i) 45° (ii) 45° Hujung atas/ Upper end Hujung bawah/ Lower end (b) Setelah selesai membina periskop tersebut, Hanif mendapati imej yang terbentuk tidak jelas. Apakah kesilapan yang mungkin telah dilakukan oleh Hanif? After completing the periscope, Hanif found out that the image formed was unclear. What could possibly be the mistake made by Hanif? KBAT Menganalisis Paip siku PVC 90° PVC elbow neck 90° Paip PVC PVC pipe Cermin cekung Concave mirror Cermin cekung Concave mirror Cermin satah Plane mirror Cermin cembung Convex mirror Cermin cembung Convex mirror Cermin satah Plane mirror TP1 Menguasai Belum menguasai Cermin tidak dilekatkan pada sudut 45º dengan tepat./ The mirrors are not fixed at exactly 45º. Bab 8 101 Bab 8_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 101 01/02/2023 11:39 AM
Bahagian A/ Section A [20 markah/ 20 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. 1. Alat pengukur yang manakah boleh menyukat isi padu cecair? Which measuring tools can measure the volume of liquid? I Silinder penyukat Measuring cylinder II Angkup vernier Vernier calipers III Balang gas Gas jar IV Buret Burette A I dan II C II dan III I and II II and III B III dan IV D I dan IV III and IV I and IV 2. Antara berikut, yang manakah merupakan kuantiti fizik asas? Which of the following are the base physical quantities? I Isi padu Volume II Jisim Mass III Arus elektrik Electric current IV Keluasan Area A I dan II C II dan III I and II II and III B III dan IV D I dan IV III and IV I and IV 3. Antara berikut, yang manakah merupakan kegunaan tenaga yang dihasilkan oleh mitokondria? Which of the following are the uses of the energy produced by mitochondria? I Memberi sokongan, perlindungan dan bentuk yang tetap kepada sel Provide support, protection and a fixed shape to the cell II Mengawal pergerakan bahan ke dalam dan ke luar sel Control the movement of substances in and out of cell III Pengecutan dan pengenduran otot Contraction and relaxation of muscles IV Penyelarasan aktiviti badan Coordination of body activities A I dan II C II dan III I and II II and III B III dan IV D I dan IV III and IV I and IV 4. Rajah 1 menunjukkan sebuah model bagi struktur dalam sistem saraf manusia. Diagram 1 shows a model of the structures of the human nervous system. Organ X Organ X Rajah 1 / Diagram 1 Apakah yang akan berlaku sekiranya organ X mengalami kecederaan? What will happen if organ X is injured? A Bahan kumuh tidak dapat disingkirkan daripada badan Waste materials cannot be excreted out of the body B Maklumat dari otak tidak dapat dihantar ke bahagian-bahagian badan Information from the brain cannot be sent to the body parts C Proses respirasi akan terganggu Respiratory process will be disrupted D Badan tidak dapat melawan jangkitan penyakit The body cannot fight against infections Pentaksiran Sumatif Ujian Akhir Sesi Akademik (UASA) Pentaksiran Sumatif 120 PA_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 120 01/02/2023 11:46 AM
Bahagian B/ Section B [20 markah/ 20 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. 1. Padankan radas berikut dengan kegunaannya yang betul. Match the apparatus to their correct functions. (a) (i) Untuk mengukur isi padu cecair dengan tepat To measure the volume of liquid accurately (b) 100 90 ml 80 70 60 50 40 30 20 10 0 (ii) Untuk mengukur isi padu cecair yang telah ditetapkan To measure a fixed volume of liquid (c) (iii) Untuk menyejatkan cecair daripada larutan To evaporate excess solvent (d) (iv) Untuk mengasingkan pepejal tidak terlarut daripada campuran To separate insoluble solids from mixture [4 markah / 4 marks] 2. Unit S.I. ialah singkatan kepada unit Sistem Antarabangsa yang telah diperkenalkan untuk mengatasi kekeliruan dalam sistem pengukuran. S.I. units is an abbreviation of International System of Units which has been introduced to overcome the uncertainty on in the measurement systems. (a) Tandakan (✓) pada pernyataan yang betul dan (7) pada pernyataan yang salah. Tick (3) on the correct statements and (7) on the false statements. (i) Unit S.I. yang betul bagi seguni kentang ialah kilogram. The correct S.I. unit for a sack of potatoes is kilogram. (ii) Suhu air mendidih ialah 373.16 K. The temperature of a boiling water is 373.16 K. (iii) Unit S.I. bagi arus elektrik ialah ampere. The S.I. unit for electric current is ampere. (iv) Unit S.I. bagi panjang ialah kilometer. The S.I. unit for length is kilometres. [2 markah / 2 marks] (b) Lengkapkan jadual di bawah dengan imbuhan yang betul. Complete the table below with the correct prefix. Nilai/ Value Imbuhan/ Prefix (i)1 000 000 000 giga/ giga (ii) 1 000 kilo/ kilo (iii) 0.1 desi/ deci (iv) 0.000 001 mikro/ micro [2 markah / 2 marks] ✓ ✓ ✓ 7 Pentaksiran Sumatif 124 PA_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 124 01/02/2023 11:47 AM
Bahagian C/ Section C [60 markah/ 60 marks] Jawab semua soalan. Answer all questions. 6. Rajah 6 menunjukkan eksperimen yang dijalankan oleh Alisha. Alisha mengisi air yang sama banyak ke dalam tiga bikar kaca yang sama besar dan meletakkannya di bawah cahaya matahari selama dua jam. Diagram 6 shows an experiment carried out by Alisha. Alisha filled in the same amount of water into three equally large glass beakers and placed them in the sun for two hours. Bikar P Beaker P Bikar Q Beaker Q Bikar R Beaker R Kadbod Cardboard Bikar P Beaker P Bikar Q Beaker Q Bikar R Beaker R Rajah 6 / Diagram 6 (a) Selepas dua jam, Alisha mengukur kandungan air di dalam ketiga-tiga bikar. Pada pendapat anda, apakah yang terjadi kepada kandungan air di dalam bikar P, Q dan R? After two hours, Alisha measured the water content inside the beakers. In your opinion, what happened to the water content in beakers P, Q and R? [2 markah / 2 marks] (b) Apakah tujuan kadbod diletakkan pada bikar Q dan R? What is the purpose of the cardboard on beaker Q and beaker R? [2 markah / 2 marks] (c) Namakan dua proses yang berlaku dalam bikar P. Name two processes that happened in beaker P. [2 markah / 2 marks] (d) Berikan dua kepentingan proses yang berlaku dalam bikar Q. Give two benefits of the process that happened in beaker Q. [2 markah / 2 marks] Air paling banyak terdapat dalam Bikar R, diikuti oleh bikar Q dan paling sedikit di dalam Untuk menghalang air daripada tersejat/ To prevent evaporation of water Penyejatan/ Evaporation Transpirasi/ Transpiration 1. Proses transpirasi membantu tumbuh-tumbuhan menyerap air dan mineral melalui akar. 2. Proses transpirasi membantu menyejukkan tumbuh-tumbuhan semasa hari panas. Bikar P./ Beaker R has the most water, followed by Beaker Q. Beaker P has the least amount of water left. Transpiration helps the plants to absorb water and minerals through the roots. Transpiration helps to cool down the plants during hot days. Pentaksiran Sumatif 127 PA_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 127 01/02/2023 11:47 AM
(c) Jamilah hendak menjalankan eksperimen yang menentukan kandungan oksigen dalam udara. Dengan menggunakan bahan-bahan di bawah, bantu Jamilah menjalankan eksperimen tersebut. Jamilah wants to conduct an experiment to determine the percentage of oxygen in the air. By using the apparatus below, help Jamilah to run the experiment. 1 besen kaca/ 1 glass basin 1 balang gas/ 1 gas jar 1 alas balang gas/ 1 alas gas jar 1 batang lilin/ 1 candle Pemetik api/ A lighter Air/ Water Pena penanda/ Marker (i) Lukis susunan alat radas. Draw the arrangement of the apparatus. Balang gas Gas jar Lilin Candle Alas balang gas Alas gas jar Air / Water Balang gas yang sudah ditanda kepada 5 bahagian sama besar Gas jar that has been marked into 5 equal parts [2 markah / 2 marks] (ii) Berikan dua pemerhatian daripada eksperimen tersebut. Give two observations from the experiment. [2 markah / 2 marks] (iii) Jelaskan kedua-dua pemerhatian tersebut. Explain both observations. [2 markah / 2 marks] Lilin terpadam selepas seketika. Aras air naik sebanyak 1 5 dari balang gas. Flame extinguished after a while. The water level increased to one fifth of the glass jar. Lilin menyala kerana udara di dalam balang gas mempunyai oksigen. Apabila oksigen yang dikosongkan oleh oksigen. Eksperimen menunjukkan bahawa 1 5 atau 20% habis digunakan, lilin terpadam dengan sendiri dan paras air naik memenuhi ruang daripada udara mengandungi oksigen. The candle burns because the air inside the gas jar contains oxygen. When all of the oxygen is used, the flame extinguishes on its own and water level rises to fill up the empty space. Experiment shows that 1 5 of the air or 20% of the air contains oxygen. Pentaksiran Sumatif 131 PA_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 131 01/02/2023 11:47 AM
BAB 1 Soalan Objektif 1. B 2. A 3. B 4. B 5. B 6. D 7. C 8. D 9. D 10. B 11. C Soalan Subjektif 1.1 1. (a) disiplin ilmu/ discipline of knowledge; pemerhatian/ observations; eksperimen/ experiments; fenomena alam semula jadi/ natural phenomena; (b) Kejadian yang berlaku secara semula jadi. Occurences that happen naturally. (c) Tidak. Kemalangan jalan raya tidak berlaku secara semula jadi tetapi disebabkan oleh kelalaian pemandu. No. Road accident does not occur naturally but it is due to the human’s carelessness. 2. (a) ; (c) ; (d) ; (e) 3. (a) Pengangkutan/ Transportation (b) vaksin dan antibiotik; perubatan vaccine and antibiotic; medical (c) pertanian/ Agriculture (d) satelit; teknologi maklumat dan komunikasi/ Satellite; information technology and communication (e) kejuruteraan/ engineering 4. (a) Fizik/ Physics (b) Kimia/ Chemistry (c) Biologi/ Biology (d) Geologi/ Geology (e) Astronomi/ Astronomy (f) Meteorologi/ Meteorology (g) Forensik/ Forensic (h) Farmakologi/ Pharmacology (i) Oseanografi/ Oceanography (j) Zoologi/ Zoology (k) Mikrobiologi/ Microbiology (l) Fisiologi/ Physiology 5. (a) Ahli geologi/ Geologist (b) Ahli farmasi/ Pharmacist (c) Doktor veterinar/ Veterinarian (d) Ahli astronomi/ Astronomer (e) Ahli fisioterapi/ Physiotherapist (f) Jurutera/ Engineer (g) Guru kimia/ Chemistry teacher (h) Doktor/ Doctor 6. (a) Membolehkan kita mengecas semula bateri sebarang peralatan elektronik di mana sahaja Enable us to recharge the battery of any electronic devices anywhere (b) Membolehkan kita mengambil gambar tanpa bantuan orang lain Enable us to snap photos without the help of others (c) Membolehkan kita mencari ruang letak kereta yang masih kosong dengan mudah Enable us to search for any empty carpark easily 1.2 1. (a) Kaki retort/ Retort stand Untuk memegang radas To hold the apparatus (b) Bikar/ Beaker Untuk mengisi cecair atau bahan kimia pepejal berkuantiti besar To contain liquid or a large amount of solid chemicals (c) Corong turas/ Filter funnel Untuk menuras bahan pepejal yang tidak larut dalam cecair To filter solid substances that is insoluble in liquid (d) Kasa dawai/ Wire gauze Untuk menyebarkan haba secara sekata semasa proses pemanasan To spread the heat evenly during the heating process (e) Tungku kaki tiga/ Tripod stand Untuk menyokong radas semasa proses pemanasan To support the apparatus during the heating process (f) Pipet/ Pipette Untuk menyukat isi padu cecair yang tetap To measure a fixed volume of a liquid (g) Tabung uji/ Test tube Untuk mengisi atau memanaskan bahan kimia yang berkuantiti kecil To contain or to heat a small amount of chemicals (h) Buret/ Burette Untuk menyukat isi padu cecair dengan tepat To measure the volume of liquid accurately (i) Kelalang kon/ Conical flask Untuk mengisi cecair bahan kimia To contain liquid chemicals (j) Silinder penyukat Measuring cylinder Untuk menyukat isi padu cecair To measure the volume of liquid (k) Piring sejat/ Evaporating dish Untuk menyejatkan cecair bahan kimia To evaporate liquid chemicals (l) Mangkuk pijar/ Crucible Untuk mengisi bahan kimia pepejal semasa pemanasan yang kuat To contain solid chemicals during strong heating (m) Penunu Bunsen/ Bunsen burner Untuk membekalkan api bagi proses pemanasan To supply a flame for the heating process (n) Rak tabung uji/ Test tube rack Untuk meletakkan tabung uji apabila tidak digunakan To place the test tubes when they are not used 2. (a) Silinder penyukat, pipet, buret Measuring cylinder, pipette, burette (b) Tabung uji, tabung didih, balang gas, kelalang dasar bulat, kelalang kon, bikar Test tube, boiling tube, gas jar, round bottomed flask, conical flask, beaker (c) Penunu Bunsen, kasa dawai, mangkuk pijar, tungku kaki tiga, piring sejat Bunsen burner, wire gauze, crucible, tripod stand, evaporating dish (d) Rak tabung uji, kaki retort dan pengapitnya. Test tube rack, retort stand and clamp. 3. (a) Bahan mudah meletup Explosive substances (i) Natrium/ Sodium (ii) Gas butana/ Butane gas (b) Bahan beracun/ toksik Poisonous/ Toxic substances (i) Merkuri/ Mercury (ii) Klorin/ Chlorine (c) Bahan radioaktif Radioactive substances (i) Uranium (ii) Plutonium (d) Bahan mengakis Corrosive substances (i) Asid hidroklorik pekat Concentrated hydrochloric acid (ii) Kalium hidroksida pekat Concentrated potassium hydroxide (e) Bahan merengsa Irritant substances (i) Kloroform Chloroform (ii) Sulfur dioksida Sulphur dioxide Jawapan 135 Jawapan_Topikal UASA A+ Sains Tg 1.indd 135 31/01/2023 11:12 AM