UJIAN TATABAHASA M36

MODUL OASIS BAHASA MELAYU SPM | KERTAS 2

TEMA: BAHASA DAN KESUSASTERAAN

BAHAGIAN A : SISTEM DAN APLIKASI BAHASA
[ 35 markah ]

SOALAN 1 : MORFOLOGI
Baca petikan di bawah dengan teliti dan senaraikan empat kata kerja. Kemudian anda
dikehendaki membina satu ayat anda sendiri daripada setiap perkataan yang dipilih untuk
menunjukkan bahawa anda faham akan maksud dan penggunaannya. Anda tidak boleh
menambahkan imbuhan, menukarkan imbuhan atau menggunakan perkataan itu sebagai
peribahasa atau nama khas.
Bahasa Melayu merupakan alat yang begitu penting dalam usaha mengukuhkan perpaduan
dalam kalangan rakyat pelbagai kaum. Dalam bidang pendidikan, bahasa Melayu berfungsi
sebagai bahasa ilmu kerana buku-buku ilmiah sama ada buku terbitan asal ataupun buku
terjemahan menggunakan bahasa Melayu sebagai medium untuk menyampaikan ilmu
pengetahuan. Dengan meletakkan bahasa Melayu di tempat yang sepatutnya, kebudayaan
bangsa Melayu akan sentiasa terpelihara dan seterusnya dapat dilestarikan selama-lamanya.

Dipetik dan diubah suai daripada Bahasa Melayu Alat Perpaduan,
Dewan Masyarakat, Bil.3, 2020
[8 markah]

SOALAN 2 : SINTAKSIS
Baca petikan di bawah dan nyatakan jenis-jenis ayat yang bergaris di bawah.
Tahukah anda bahawa terdapat lebih kurang tujuh ribu bahasa masih dituturkan di seluruh
dunia pada masa ini? Sepuluh daripada bahasa tersebut dituturkan oleh lebih 3.6 bilion
penduduk dunia. Wah, hebat! Bahasa Melayu tergolong dalam kumpulan sepuluh bahasa
tersebut. Bahasa Melayu telah didaulatkan dan berdaulat semenjak dua ribu tahun dahulu
apabila wujudnya pelbagai kerajaan Melayu awal.

Sumber : Internet
[6 markah]

157

MODUL OASIS BAHASA MELAYU SPM | KERTAS 2

SOALAN 3 : PENYUNTINGAN
Dalam petikan 1, terdapat enam kesalahan bahasa manakala petikan 2 terdapat lima
kesalahan bahasa. Senaraikan dan betulkan kesalahan-kesalahan itu. Bagi setiap petikan
anda tidak boleh menyenaraikan lebih daripada jumlah kesalahan yang dinyatakan dalam
arahan soalan. Anda tidak perlu menyalin petikan-petikan tersebut.
Isu menaikkan harga barang di negara kita yang hangat diperkatakan kini menjadi mimpi
ngeri, selain menghantui masyarakat yang berpendapatan rendah dan sederhana.
Peningkatan harga barang menolak kehidupan masyarakat kerana mereka dipaksa membeli
barang keperluan harian dengan harga yang lebih mahal dari biasa. Sehubungan itu,
sebahagian besar daripada pengguna menyusun strategi perbelanjaan harian semula
termasuk dapur belanja yang diharapkan oleh mereka dapat meredakan tekanan kewangan
akibat kenaikan harga barang.

Sumber : Internet
[6 markah]

Petikan 2
Athalia : Suresh, mana ada orang yang membaca lalu menunggu bas?
Suresh : Betul kata kamu Athalia. Kata cikgu, kalau di Jepun keadaannya berbeza.Membaca

telah menjadi budaya mereka. Sementara menunggu bas, mereka membaca, tidak
hanya berbual kosong.
Athalia : Sepatutnya masyarakat kita telah sedar bahawa membaca akan dapat menambah
ilmu pengetahuan dan seterusnya dapat melahirkan masyarakat yang pintar.
Suresh : Tidaklah seperti katak di bawah tempurung. Selain itu, demi membaca, kita dapat
memenuhi masa terluang.
Athalia: Betul kata kamu. Penguasaan bahasa juga dapat meningkatkan.
Suresh: Oh, bas dah sampai, mari kita naik!

[5 markah]

158

MODUL OASIS BAHASA MELAYU SPM | KERTAS 2

SOALAN 4 : BAHASA MELAYU STANDARD
Baca petikan bahasa Melayu Klasik di bawah dengan teliti. Kemudian, tulis semula petikan
tersebut dalam bahasa Melayu Standard tanpa mengubah bentuk dan maksud asalnya.

Hatta beberapa hari maka segala harta orang kaya-kaya dan saudagar itu pun habis kecurian;
syahadan semuanya datang menghadap raja. Maka raja pun tiada terkata-kata lagi. Maka
sembah Laksamana, “Pada firasat patik, pada malam itu datang pula penjurit itu ke istana
kita ini.” Maka titah raja. “Apa bicara kita supaya penjurit itu tiada beroleh masuk ke istana
ini?”

Dipetik daripada Kepimpinan Melalui Teladan
dalam Antologi Jaket Kulit Kijang dari Istanbul,

Kementerian Pendidikan Malaysia
[4 markah]

SOALAN 5: PERIBAHASA
Baca petikan di bawah dengan teliti kemudian nyatakan tiga peribahasa yang sesuai dengan
situasi dalam petikan tersebut.
“Sebagai jiran, kita mestilah bersikap jujur dan tidak mengamalkan sikap berpura-pura,” kata
Mak Limah kepada jirannya Aishah. “Sikap ini boleh merenggangkan hubungan sesama
jiran,” sambung Mak Limah. Aishah bersetuju dengan pendapat Mak Limah lalu berkata,
“Betul cakap Mak Limah, kita bukan sahaja perlu bersikap jujur sesama jiran malahan kita
hendaklah sentiasa menghulurkan bantuan kewangan kepada jiran-jiran yang susah”. “Kita
seharusnya mengelakkan diri daripada melakukan sesuatu kesilapan kerana jiran-jiran kita
turut menerima akibat daripada kesilapan yang kita lakukan itu,” ujar Mak Limah.

Sumber : Internet
[6 markah]

159