พรบ แรงงาน2518

พระราชบัญญัติ แรงงานสัมพันธ  พ.ศ. 2518 ------------------------------- ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร. ใหไว ณ วันที่ 14 กุมภาพันธ  พ.ศ. 2518 เปนปที่ 30 ในรัชกาลปจจุบัน พระบาทสมเด ็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกล าฯ ใหประกาศวา โดยที่เป นการสมควรมีกฏหมายวาด วยแรงงานสัมพันธ  จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล าฯให ตราพระราชบัญญัติขึ้นไว โดยคําแนะนําและ ยินยอมของสภานิติบัญญัติแหงชาติ ทําหน  าที่รัฐสภาดังตอไปนี้ มาตรา 1 พระราชบัญญัตินี้เรียกวา "พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ  พ.ศ. 2518" มาตรา 2 พระราชบัญญัตินี้ใหใช บังคับเมื่อพ  นกําหนดสามสิบวันนับแตวันประกาศใน ราชกิจจานุเบกษาเป นต นไป มาตรา 3 ให ยกเลิกข  อ 4 และข  อ 11 แหงประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ 103 ลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2515 มาตรา 4 พระราชบัญญัตินี้มิใหใช บังคับแก (1) ราชการสวนกลาง (2) ราชการสวนภูมิภาค (3) ราชการสวนท  องถิ่น รวมทั้ราชการของกรุงเทพมหานครและเมืองพัทยา (4) กิจการรัฐวิสาหกิจตามกฎหมายวาด  วยพนักงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ  (5) กิจการอื่นตามที่กําหนดในพระราชกฤษฏีกา มาตรา 5 ในพระราชบัญญัตินี้ "นายจ  าง" หมายความวาผู ซึ่งตกลงรับลูกจ  างเข  าทํางานโดยจายคาจ างให และ

2 หมายความรวมถึงผู ซึ่งได รับมอบหมายจากนายจ างให ทําการแทน ในกรณีที่นายจ างเป นนิติ บุคคลหมายความวาผู มีอํานาจกระทําการแทนนิติบุคคลนั้น และหมายความรวมถึงผู ซึ่งได รับ มอบหมายจากผู มีอํานาจกระทําการแทนนิติบุคคลให ทําการแทน "ลูกจ  าง" หมายความวาผู ซึ่งตกลงทํางานให แกนายจ  างเพื่อรับคาจ  าง "สภาพการจ าง" หมายความวา เงื่อนไขการจ างหรือการทํางาน กําหนดวันและเวลา ทํางาน คาจ  าง สวัสดิการการเลิกจาง  หรือประโยชน อื่นของนายจ  างหรือลูกจ  างอันเกี่ยวกับการ จ  างหรือการทํางาน "ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ าง" หมายความวา ข  อตกลงระหวางนายจ  างกับลูกจ  าง หรือระหวางนายจ  างหรือสมาคมนายจ างกับสหภาพแรงงานเกี่ยวกับสภาพการจ าง "ข  อพิพาทแรงงาน" หมายความวาข  อขัดแย  งระหวางนายจ  างกับลูกจ  างเกี่ยวกับ สภาพการจ าง "การปดงาน" หมายความวา การที่นายจ างปฏิเสธไมยอมให ลูกจ  างทํางานชั่วคราว เนื่องจากข  อพิพาทแรงงาน "การนดหยัุดงาน" หมายความวา การที่ลูกจ  างรวมกันไมทํางานชั่วคราวเนื่องจาก ข  อพิพาทแรงงาน "สมาคมนายจ าง" หมายความวาองค  การของนายจ  างที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัตินี้ "สหภาพแรงงาน" หมายความวาองค  การของลูกจ  างที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัตินี้ "สหพันธ  นายจ  าง" หมายความวาองค  การของสมาคมนายจ างตั้งแตสองสมาคมขึ้นไป ที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัตินี้ "นายทะเบียน" หมายความวาผู ซึ่งรัฐมนตรแตี งตั้งใหปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้ "พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน" หมายความวาผู ซึ่งรัฐมนตรีแตงตั้งให ปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้ "อธิบดี" หมายความวาอธิบดีกรมแรงงาน "รัฐมนตรี" หมายความวารัฐมนตรีผู รักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ มาตรา 6 ให รัฐมนตรีวาการกระทรวงหมาดไทยรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้และ ให มีอํานาจดังตอไปนี้

3 (1) แตงตั้งนายทะเบียน พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน และผู ชี้ขาดข  อพิพาท แรงงานเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้ (2) ออกกฎกระทรวงเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้ การแตงตั้งตาม (1) ใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา กฎกระทรวงนั้น เมื่อไดประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล วใหใช บังคับได มาตรา 7 ให จัดตั้งสํานักงานทะเบียนกลางขึ้นในกรมแรงงาน กระทรวงมหาดไทยมี อํานาจหน  าที่ในการควบคุมการจดทะเบียนสมาคมนายจ าง สหภาพแรงงาน สหพันธ  นายจ  าง และสหพันธ  แรงงาน ทั่วราชอาณาจักรและทําหน  าที่เป นสานํ ักงานทะเบียนประจํา กรุงเทพมหานครด  วย ในจังหวัดอื่นนอกจากรุงเทพมหานคร รัฐมนตรีจะจัดตั้งสํานักงานทะเบียนประจํา จังหวัดขึ้นตรงตอสํานักงานทะเบียนกลางได มาตรา 8 ให จัดตั้งสํานักงานคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ขึ้นใน กระทรวงมหาดไทย มีอํานาจหน  าที่ดังตอไปนี้ (1) ดําเนินการสอบสวนข อเท ็ จจริงเบื้องต  นเกี่ยวกับคําร  องและข  อพิพาทแรงงาน (2) ดําเนินการใหเปนไปตามมติของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  (3) อํานาจหน  าที่อื่น มาตรา 9 ให จัดตั้งสํานักงานผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานขึ้นในกระทรวงมหาดไทย มี อํานาจหน  าที่ดังตอไปนี้ (1) จัดทําบัญชีรายชื่อและคุณสมบัติของผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานเพื่อเสนอให คูกรณี เลือกตั้ง (2) ควบคุมและดําเนินการทางวิชาการและธุรการเกี่ยวกับการชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน

4 หมวดที่ 1 ขอตกลงเกี่ยวกับสภาพการจาง มาตรา 10 ใหสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างตั้งแตยี่สิบคนขึ้นไปจัดให มีข  อตกลง เกี่ยวกับสภาพการจางตามความในหมวดนี้ ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางให ทําเป นหนังสือ ในกรณีเป นที่สงสัยวา ในสถานประกอบกิจการนั้นมีข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ าง หรือไมให ถือวาข  อบังคับเกี่ยวกับการทํางานที่นายจ  างต  องจัดให มีตามกฏหมายวาด  วยการ คุ มครองแรงงาน เป นข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างตามพระราชบัญญัตินี้ มาตรา 11 ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างอยางน  อยต  องมีข  อความ ดังตอไปนี้ (1) เงื่อนไขการจ างหรือการทํางาน (2) กําหนดวันและเวลาทํางาน (3) คาจ  าง (4) สวัสดิการ (5) การเลิกจ  าง (6) การยื่นเรื่องราวร  องทุกข  ของลูกจ  าง (7) การแก ไขเพิ่มเติมหรือการตออายุข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ าง มาตรา 12 ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ าง มีผลใช บังคับภายในระยะเวลาที่นายจ  าง และลูกจ างได ตกลงกัน แตจะตกลงกันให มีผลใช บังคับเกินกวาสามปไมได ถาม  ิได กําหนด ระยะเวลาไวให ถือวาข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างมีผลใช บังคับหนึ่งปนับแตวันที่นายจ  าง และลูกจ างได ตกลงกัน หรือนับแตวันที่นายจ  างรับลูกจ  างเข  าทํางาน แล  วแตกรณี ในกรณีที่ระยะเวลาที่กําหนดตามข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางสิ้นสุดลงถ  ามิได มีการ เจรจาตกลงกันใหมให ถือวาข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างนั้นมีผลใช บังคับตอไปอีกคราวละ หนึ่งป มาตรา 13 การเรียกร องให มีการกําหนดข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ าง หรือการแก ไข เพิ่มเติมข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ าง นายจ  างหรือลูกจ  างต  องแจ  งข  อเรียกร องเป นหนังสือให อีกฝายหนึ่งทราบ

5 ในกรณีที่นายจ างเป นผู แจ  งข  อเรียกร  อง นายจ  างต  องระบุชื่อผู เข  ารวมในการเจรจาโดย จะระบุชื่อตนเองเป นผู เข  ารวมในการเจรจา หรือจะตั้งผูแทนเป นผู เข  ารวมในการเจรจาก็ได ถ  า นายจ  างตั้งผูแทนเป นผู เข  ารวมในการเจรจาผู แทนของนายจ  างต องเป น กรรมการผู ถือหุ น ผู เป นหุนสวน หรือลูกจ างประจําของนายจ  าง กรรมการของสมาคมนายจ าง หรือกรรมการของ สหพันธ  นายจ  างและต  องมีจํานวนไมเกินเจ ็ ดคน ในกรณีที่ลูกจ างเป นผ  แจู งข  อเรียกร  องข  อเรียกร  องนั้นต  องมีรายชื่อและลายมือชื่อของ ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร องไมน  อยกวาร อยละสิบห  าของลูกจ  างทั้งหมด ซึ่งเกี่ยวข  องกับ ข  อเรียกร  องนั้น ถ  าลูกจ างได เลือกตั้งผูแทนเป นผู เข  ารวมในการเจรจาไว แล วให ระบุชื่อผู แทน ผู เข  ารวมในการเจรจามีจํานวนไมเกินเจ ็ ดคนพร  อมกับการแจ  งข  อเรียกร  องด  วยถ  าลูกจ  างยังมิได เลือกตั้งผูแทนเป นผู เข  ารวมในการเจรจา ให ลูกจ  างเลือกตั้งผูแทนเป นผู เข  ารวมในการเจรจาและ ระบุชื่อผู แทนผู เข  ารวมในการเจรจา มีจํานวนไมเกิดเจ ็ ดคน โดยมิชักช  า การเลือกตั้งและการกําหนดระยะเวลาในการเป นผู แทนลูกจ  าง เพื่อเป นผู เข  ารวมในการ เจรจาการดําเนินการเกี่ยวกับข  อเรียกร  องและการรับทราบคําชี้ขาดใหเปนไปตามหลักเกณ  และ วิธีการที่กําหนดในกฎกระทรวง มาตรา 14 การเลือกตั้งผู แทนลูกจ  างลูกจ  างจะจัดการเอง หรือจะร องขอให พนักงาน ประนอมข อพิพาทแรงงานจัดการแทนก ็ได จํานวนผู แทนลูกจางให  เปนไปตามที่ผู จัดการ เลือกตั้งกําหนดแตต องไมเกินเจ ็ ดคน ผู แทนลูกจ  างต องเป นลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง นั้น หรือเป นกรรมการของสหภาพแรงงาน หรือกรรมการของสหพันธ  แรงงานที่ลูกจ  างซึ่ง เกี่ยวข  องกับข  อเรียกร องเป นสมาชิกลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องทุกคนมีสิทธิลงคะแนน เสียงเลือกตั้งผู แทนลูกจ  าง มาตรา 15 สมาคมนายจ าง หรือสหภาพแรงงาน อาจแจ  งข  อเรียกร  องตาม มาตรา 13 ตออีกฝายหน่งแทนนายจึ  างหรือลูกจ  างซึ่งเป นสมาชิกได จํานวนสมาชิกซึ่งเป นลูกจ  างต  องมี จํานวนไมน  อยกวาหนึ่งในห าของจํานวนลูกจ  างทั้งหมด ในกรณีที่สหภาพแรงงานเป นผู แจ  งข  อเรียกร  องข  อเรียกร  องนั้นไมจําต  องมีรายชื่อและ ลายมือชื่อลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง ในกรณีที่มีข อสงสัยวาสหภาพแรงงานนั้นจะมีลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร องเป น สมาชิกครบจํานวนที่ได ระบุไวในวรรคหนึ่งหรือไมนายจ  าง สมาคมนายจ าง หรือสหภาพ

6 แรงงานที่เกี่ยวข  องอาจยื่นคําร องโดยทําเป นหนังสือให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน ตรวจรับรอง เมื่อพนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานได รับคําร  องดังกลาวแล  วให ดําเนินการ ตรวจหลักฐานทั้งปวงวา สหภาพแรงงานนั้นมีลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร องเป นสมาชิก หรือไมถ  ามีให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานออกหนังสือรับรอง มอบให ผู ยื่นคําร  อง เป นหลักฐาน ถ าไมมีให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานแจ งใหฝายที่เกี่ยวข  องทราบ ในกรณัท่สหภาพแรงงานเป ี  นผู แจ  งข  อเรียกร  องถ าความปรากฏแกพนักงานประนอม ข  อพิพาทแรงงานตามคําร องของฝายใดฝายหนึ่งวาลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องนั้น บางสวนเป นสมาชิกสหภาพแรงงานอื่นด  วยให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานจัดให มีการ ลงคะแนนเสียงเลือกตั้งผู แทนลูกจ างในการดําเนินการตามมาตรา 13 มาตรา 16 เมื่อได รับข  อเรียกร  องแล  วใหฝายที่รับข  อเรียกร  องแจ  งชื่อตนเองหรือ ผูแทนเป นหนังสือใหฝายที่แจ  งข  อเรียกร องทราบโดยมิชักช  าและให ทั้งสองฝายเริ่มเจรจากัน ภายในสามวันนับแตวันที่ได รับข  อเรียกร  อง มาตรา 17 นายจ  างหรือลูกจ  างจะแตงตั้งที่ปรึกษา เพื่อให คําปรึกษาแนะนําแกผู แทน ของตนตามมาตรา 13 หรือมาตรา 16 ก ็ได แตต  องมีจํานวนไมเกินฝายละสองคน ที่ปรึกษาตามวรรคหนึ่ง ต  องมีคุณสมบัติตามที่อธิบดีกําหนดและต  องยื่นคําขอและ ได รับการจดทะเบียนจากอธิบดีหรือผู ซึ่งอธิบดีมอบหมายแล  วจึงจะแตงตั้งใหเป นที่ปรึกษาได ในกรณีที่นายจ  างหรือลูกจ  างแตงตั้งที่ปรึกษา ให นายจ  างหรือลูกจ  างแจ  งชื่อที่ปรึกษา ฝายตนให อีกฝายหนึ่งทราบ โดยแจงไวในข อเรียกร  องตามาตรา 13 หรือในหนังสือแจ  งชื่อ ผู แทนเมื่อแตงตั้งขึ้นภายหลังและให ที่ปรึกษามีสิทธิเข  ารวมประชุมและเจรจาทําความตกลงได มาตรา 17 ทวิ ผู ซึ่งได รับการจดทะเบียนเป นที่ปรึกษานายจ  าง หรือที่ปรึกษาลูกจ  าง ตามมาตรา 17 ให มีระยะเวลาในการเป นที่ปรึกษามีกําหนดสองปนับแตวันที่ได รับการจด ทะเบียน ที่ปรึกษาอาจถูกสั่งให พ นจากการเป นที่ปรึกษากอนครบกําหนดเวลาตามวรรคหนึ่งได หากขาดคุณสมบัติตามที่อธิบดีกําหนด ในกรณีที่พ นจากการเป นที่ปรึกษาตามวรรคสองผู นั้นจะขอจดทะเบียนเป นที่ปรึกษา นายจ  างหรือที่ปรึกษาลูกจ างได อีกเมื่อพ นสองปนับแตวันที่อธิบดีสั่งให พ นจากการเป นที่ ปรึกษา

7 มาตรา 18 ถ  านายจ  างหรือสมาคมนายจ างกับลูกจ  าง หรือสหภาพแรงงานสามารถตก ลงเกี่ยวกับข  อเรียกร  องตามมาตรา 13 ได แล  วให ทําข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างนั้นเป น หนังสือลงลายมือชื่อนายจ  างหรือผู แทนนายจ  างและผู แทนลูกจ  างหรือกรรมการของสหภาพ แรงงาน แล  วแตกรณีและให นายจ างประกาศข อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางโดยเปดเผยไว ณ สถานที่ที่ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องทํางานอยูเป นเวลาอยางน อยสามสิบวัน โดยเริ่ม ประกาศภายในสามวัน นับแตวันที่ได ตกลงกัน ให นายจ  างนําข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างตามวรรคหนึ่งมาจดทะเบียนตออธิบดีหรือ ผู ซึ่งอธิบดีมอบหมาย ภายในสิบห  าวันนับแตวันที่ได ตกลงกัน มาตรา 19 ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างมีผลผูกพันนายจ  างและลูกจ  าง ซึ่งลง ลายมือชื่อในข อเรียกร  องนั้น ตลอดจนลูกจ  างซึ่งมีสวนในการเลือกตั้งผูแทนเป นผู เข  ารวมใน การเจรจาทุกคน ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างที่กระทําโดยนายจ าง หรือสมาคมนายจ างกับ สหภาพ แรงงานหรือลูกจ  างซึ่งทํางานในกิจการประเภทเดียวกัน โดยมีลูกจ  างซึ่งทํางานในกิจการ ประเภทเดียวกันเป นสมาชิกหรือรวมในการเรียกร  องเกี่ยวกับสภาพการจ างเกินกวาสองในสาม ของลูกจ  างทั้งหมดให ถือวาข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างนั้นมีผลผูกพันนายจ  างและลูกจ  าง ซึ่งทํางานในกิจการประเภทเดียวกันนั้นทุกคน มาตรา 20 เมื่อข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างมีผลใช บังคับแล  ว ห  ามมิให นายจ  างทํา สัญญาจ  างแรงงานกับลูกจ  างขัดหรือแย  งกับข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ าง เว  นแตสัญญาจ  าง แรงงานนั้นจะเป นคุณแกลกจู างยิ่งกวา

8 หมวด 2 วิธีระงับขอพิพาทแรงงาน มาตรา 21 ในกรณีที่ไมมีการเจรจากันภายในกําหนดตามมาตรา 16 หรือมีการเจรจา กันแล  วแต ตกลงกันไมไดไมวาด  วยเหตุใดให ถือวาได มีข  อพิพาทแรงงานเกิดขึ้นและใหฝาย แจ  งข  อเรียกร  องแจ งเป นหนังสือให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานทราบภายในยี่สิบสี่ ชั่วโมง นับแตเวลาที่ พ  นกําหนดตามมาตรา 16 หรือนับแตเวลาที่ตกลงกันไมได แล  วแตกรณี มาตรา 22 เมื่อพนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานได รับแจ  งตามมาตรา 21 แล  วให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน ดําเนินการไกลเกลี่ยใหฝายแจ  งข  อเรียกร องและฝายรับข  อ เรียกร  อง ตกลงกันภายในกําหนดห  าวัน นับแตวันที่พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานได รับ หนังสือแจ  ง ถ าได มีการตกลงกันภายในระยะเวลาตามวรรคหนึ่ง ให นํามาตรา 18 มาใช บังคับโดย อนุโลม ในกรณีที่ไมอาจตกลงกันไดภายในระยะเวลาตามวรรคหนึ่ง ให ถือวาข  อพิพาทแรงงาน นั้นเป นข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมไดในกรณีเชนวานี้นายจ  างและลูกจ  างอาจตกลงกันตั้ง ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานตามมาตรา 26 หรือนายจ างจะปดงานหรือลูกจ  างจะนัดหยุดงานโดยไม ขัดตอมาตรา 34 ก ็ได ทั้งนี้ภายใต บังคับมาตรา 23 มาตรา 24 มาตรา 25 หรือ มาตรา 36 มาตรา 23 เมื่อมีข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมไดในกิจการดังตอไปนี้ (1) การรถไฟ (2) การทาเรือ (3) การโทรศัพท  หรือการโทรคมนาคม (4) การผลิตหรือการจําหนายพลังงาน หรือกระแสไฟฟ าแกประชาชน (5) การประปา (6) การผลิตหรือการกลั่นนําม้ันเชื้อเพลิง (7) กิจการโรงพยาบาลหรือกิจการสถานพยาบาล (8) กิจการอื่นตามที่กําหนดในกฎกระทรวง

9 ให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานสงข  อพิพาทแรงงานให คณะกรรมการแรงงาน สัมพันธ  เพื่อพิจารณาวินิจฉัยและแจ งให ทั้งสองฝายทราบภายในสามสิบวันนับแตวันที่รับข  อ พิพาทแรงงาน นายจ  าง สมาคมนายจ าง สหพันธ  นายจ  างลูกจ  าง สหภาพแรงงานหรือสหพันธ  แรงงาน มีสิทธิอุทธรณ  ตอรัฐมนตรีภายในเจ็ ดวันนับแตวันที่ได รับคําวินิจฉัยให รัฐมนตรีวินิจฉัย อุทธรณ  และแจ งให ทั้งสองฝายทราบภายในสิบวันนับแตวันที่รับคาอํุทธรณ  คําวินิจฉัยของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ที่มิได อุทธรณ ภายในกําหนดและคํา วินิจฉัยอุทธรณ  ของรัฐมนตรีใหเป นที่สุดฝายแจ  งข  อเรียกร องและฝายรับข  อเรียกร  องต  อง ปฏิบัติตาม มาตรา 24 เมื่อมีข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมไดในกิจการใดนอกจากกิจการตาม มาตรา 23 ถ  ารัฐมนตรีเห ็ นวาข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมได นั้นอาจมีผลกระทบกระเทือน ตอเศรษฐกิจของประเทศหรือความสงบเรียบร อยของประชาชน รัฐมนตรีมีอํานาจสั่งให คณะกรรมการแรงงานสัมพันธช  ี้ขาดข  อพิพาทแรงงานนั้นไดและให คณะกรรมการแรงงาน สัมพันธ  ชี้ขาดภายในสามสิบวันนับแตวันที่รับคําสั่ง รัฐมนตรีมีอํานาจขยายระยะเวลาใหคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ชี้ขาดได ตามที่ เห ็ นสมควร คําชี้ขาดของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ ใหเป นที่สุดฝายแจ  งข  อเรียกร องและฝายรับ ข  อเรียกร  องต องปฏิบัติตาม มาตรา 25 ในณีที่มีการประกาศใช กฎอัยการศึกตามกฎหมายวาด  วยกฎ อัยการประกาศสถานการณ ฉุกเฉินตามกฎหมายวาด  วยการบริหารราชการในสถานการณ ฉุกเฉินหรือในกรณีที่ประเทศประสบปญหาทางเศรษฐกิจอยางร  ายแรง ให รัฐมนตรีมีอํานาจ ประกาศในราชกิจจานุเบกษากําหนดให ข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมได ตามมาตรา 22 วรรค สาม อันเกิดขึ้นในท องที่ใดท องที่หนึ่ง หรือกิจการประเภทใดประเภทหนึ่งได รับการพิจารณาชี้ ขาดจากคณะบุคคลคณะใดคณะหนึ่งตามที่รัฐมนตรีจะได กําหนดหรือแตงตั้งก ็ได คําชี้ขาดของคณะบุคคลนั้นใหเป นที่สุดฝายแจ  งข  อเรียกร องและฝายรับข  อเรียกร  องต  อง ปฏิบัติตาม

10 ประกาศของรัฐมนตรีตามวรรคหนึ่งจะยกเลิกเสียเมื่อใดก็ไดโดยประกาศในราชกิจจา นุเบกษา มาตรา 26 เมื่อมีข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมได ตามมาตรา 22 วรรคสาม นายจ  างและลูกจ  างอาจตกลงกันตั้งผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานคนหนึ่ง หรือหลายคนเพื่อชี้ขาด ข  อพิพาทแรงงานนั้นได มาตรา 27 ภายในเจ็ ดวันนับแตวันที่ได ทราบการตั้ง ให ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน แจ งเป นหนังสือกําหนดวันสงคําชี้แจงเกี่ยวกับข  อพิพาทแรงงาน และวันเวลาและสถานที่ที่จะ พิจารณาข  อพิพาทแรงงานใหฝ ายแจ  งข  อเรียกร องและฝายรับข  อเรียกร  องทราบ มาตรา 28 ในการพิจารณาข  อพิพาทแรงงาน ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานต องใหโอกาส ฝายแจ  งข  อเรียกร องและฝายรับข  อเรียกร  องชี้แจงแถลงเหตุผลและนําพยานเข าสืบ มาตรา 29 เมื่อพิจารณาข  อพิพาทแรงงานเสร ็ จแล  วให ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานทําคําชี้ ขาดเป นหนังสือคําชี้ขาดอยางน  อยต  องมีข  อความ ดังตอไปนี้ (1) วันเดือนปที่ทําคําชี้ขาด (2) ประเด็ นแหงข  อพิพาทแรงงาน (3) ข  อเท ็ จจริงที่พิจารณาได ความ (4) เหตุผลแหงคําชี้ขาด (5) คําชี้ขาดใหฝายใดฝายหนึ่งหรือทั้งสองฝายปฏิบัติหรืองดเว นปฏิบัติ คําชี้ขาดของผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานให ถือเสียงข  างมาก และต  องลงลายมือชื่อผู ชี้ขาด ข  อพิพาทแรงงาน ให ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานสงคําชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานใหฝายแจ  งข  อเรียกร  องและ ฝายรับข  อเรียกร  องหรือผู แทนตามมาตรา 13 หรือมาตรา 16 ทราบภายในสามวันนับแตวันที่ทํา คําชี้ขาดพรอมท  ั้งปดสําเนาคําชี้ขาดไว ณ สถานที่ที่ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องทํางาน อยู ให ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานนําคําชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานมาจดทะเบียนตออธิบดีหรือผู ซึ่งอธิบดีมอบหมาย ภายในสิบห  าวันนับแตวันที่ได ชี้ขาด มาตรา 30 คําวินิจฉัยของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ที่มิได อุทธรณ ภายในกําหนด และคําวินิจฉัยอุทธรณ  ของรัฐมนตรีตามมาตรา 23 คําชี้ขาดของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ 

11 ตามมาตรา 24 มาตรา 35 (4) หรือมาตรา 41 (3) คําชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานตามมาตรา25 หรือมาตรา 29 ให มีผลใช บังคับไดเป นเวลาหนึ่งปนับแตวันที่ได วินิจฉัยหรือวันที่ได ชี้ขาด มาตรา 31 เมื่อได มีการแจ  งข  อเรียกร  องตามมาตรา 13 แล  วถ  าข  อเรียกร  องนั้น ยังอยูในระหวางการเจรจาการไกลเกลี่ย หรือการชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานตามมาตรา 13 ถึงมาตรา 29 ห  ามมิให นายจ  างเลิกจ  างหรือโยกย ายหน  าที่การลูกจ  างผู แทนลูกจ  างกรรมการ อนุกรรมการ หรือสมาชิกสหภาพแรงงาน หรือกรรมการ หรืออนุกรรมการสหพันธ  แรงงานซึ่ง เกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง เว  นแตบุคคลดังกลาว (1) ทุจริตตอหน  าที่หรือกระทําความผิดอาญาโดยเจตนาแกนายจ  าง (2) จงใจทําให นายจ างได รับความเสียหาย (3) ฝาฝนข  อบังคับ ระเบียบ หรือคําสั่งอันชอบด  วยกฎหมายของนายจ  างโดยนายจางได วากลาวและตักเตือนเป นหนังสือแล  วเว  นแตกรณีที่ร  ายแรงนายจ างไมจําเป นต  องวากลาวและ ตกเตั ือน ทั้งนี้ข  อบังคับ ระเบียบหรือคําสั่งนั้นต  องมิได ออกเพื่อขัดขวางมิให บุคคลดังกลาว ดําเนินการเกี่ยวกับข  อเรียกร  อง (4) ละทิ้งหน  าที่เป นเวลาสามวันทํางานติดตอกันโดยไมเหตุผลอันสมควร ห  ามมิให ลูกจ  างผู แทนลูกจ  างกรรมการอนุกรรมการ หรือสมาชิกสหภาพแรงงานหรือ กรรมการ หรืออนุกรรมการสหพันธ  แรงงาน ซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง สนับสนุนหรือกอ เหตุการนัดหยุดงาน มาตรา 32 ห  ามมิให บุคคลอื่นซึ่งมิใชนายจ  างลูกจ  างกรรมการสมาคมนายจ าง กรรมการสหภาพแรงงาน กรรมการสหพันธ  นายจ  างกรรมการสหพันธ  แรงงาน ผู แทนหรือที่ ปรึกษาซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง เข าไปดําเนินการหรือรวมกระทําการใด ๆ ในการเรียกร  อง การเจรจาการไกลเกลี่ยการชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน การปดงานหรือการ ชุมนุมในการนัดหยุดงาน มาตรา 33 ในกรณีที่ประเทศประสบปญหาทางเศรษฐกิจอยางร  ายแรงและได มีการ ประกาศห ามขึ้นราคาสินคาและบร  ิการ รัฐมนตรีมีอํานาจประกาศในราชกิจจานุเบกษาห  ามมิ ให ลูกจ  าง สหภาพแรงงาน หรือสหพันธ  แรงงานยื่นข  อเรียกร องให นายจ  าง สมาคมนายจ าง หรือสหพันธ  นายจ  าง เพิ่มคาจ  างแกลูกจ  าง หรือห  ามมิให นายจ  างเพิ่มคาจ างให แกลูกจ างได

12 ความในวรรคหนึ่ง มิใหใช บังคับแกการเลื่อนอัตราคาจ  าง เพื่อเป นบําเหน ็ จแกลูกจ  าง ประจําปซึ่งนายจ างได กําหนดไว แนนอนแล  ว หรือการเลื่อนอัตราคาจ  างเนื่องจากลูกจ  าง เปลี่ยนแปลงหน าที่การงาน ประกาศของรัฐมนตรีตามวรรคหนึ่งจะยกเลิกเมื่อใดเสียก ็ไดโดยประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา หมวด 3 การปดงานและการนัดหยุดงาน มาตรา 34 ห  ามมิให นายจ างปดงานหรือลูกจ  างนัดหยุดงานในกรณีดังตอไปนี้ (1) เมื่อยงไม ั มีการแจ  งข  อเรียกร  องตออีกฝายหนึ่งตามมาตรา 13 หรือได แจ  งข  อ เรียกร  องแล  วแตข  อพิพาทแรงงานนั้นยังไมเป นข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมได ตามมาตรา 22 วรรคสาม (2) เมื่อฝายหนึ่งซี่งมีหน  าที่ต องปฏิบัติตามข  อตกลงตามมาตรา 18 ไดปฏิบัติตาม ข  อตกลง (3) เมื่อฝายซึ่งมีหน  าที่ต องปฏิบัติตามข  อตกลงที่พนักงานประนอมข อพิพาทแรงานได ไกลเกลี่ยตามมาตรา 22 วรรคสองไดปฏิบัติตามข  อตกลง (4) เมื่อฝายซึ่งมีหน  าที่ต องปฏิบัติตามคําชี้ขาดของผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน ซึ่งตั้งตาม มาตรา 25 หรือมาตรา 26 ไดปฏิบัติตามคําชี้ขาด (5) เมื่ออยูในระหวางการพิจารณาวินิจฉัยของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  หรือมีคํา วินิจฉัยของรัฐมนตรีตามมาตรา 23 หรือคําชี้ขาดของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ตาม มาตรา 24 (6) เมื่ออยูในระหวางการชี้ขาดของผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน ซึ่งตั้งตามมาตรา 25 หรือมาตรา 26 ไมวากรณีจะเปนประการใด ห  ามมิให นายจ างปดงานหรือลูกจ  างนัดหยุดงาน โดยมิได แจ งเป นหนังสือให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน และอีกฝายหนึ่งทราบลวงหน าเป นเวลา อยางน  อยยี่สิบสี่ชั่วโมงนับแตเวลาที่รับแจ  ง

13 มาตรา 35 ในกรณีที่รัฐมนตรีเห ็ นวาการปดงานหรือการนัดหยุดงานนั้นอาจทําให เกิด ความเสียหายแกเศรษฐกิจของประเทศ หรืออาจกอให เกิดความเดือดร  อนแกประชาชน หรือ อาจเป นภัยตอความมั่นคงของประเทศ หรืออาจขัดตอความสงบเรียบร อยของประชาชน ให รัฐมนตรีมีอํานาจดังตอไปนี้ (1) สั่งให นายจ  างซึ่งปดงานรับลูกจ  างกลับเข  าทํางาน และจายคาจ  างตามอัตราที่ เคยจายให แกลูกจ  างนั้น (2) สั่งให ลูกจ  างซึ่งนัดหยุดงานกลับเข  าทางานตามปกต ํ ิ (3) จัดให บุคคลเข  าทํางานแทนลูกจ  างซึ่งมิได ทํางานเพราะการปดงานหรือการนัดหยุด งาน นายจ  างต องยอมให บุคคลเหลานั้นเข  าทํางาน และห  ามมิให ลูกจ  างขัดขวางให นายจ  างจาย คาจ  างแกบุคคลเหลานั้นตามอัตราที่เคยจายให แกลูกจ  าง (4) สั่งใหคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ดําเนินการชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน มาตรา 36 ในกรณีที่มีประกาศใช กฏอัยการศึกตามกฏหมายวาด  วยกฏอัยการศึก หรือประกาศสถานการณ ฉุกเฉินตามกฏหมายวาด  วยการบริหารราชการในสถานการณ ฉุกเฉิน ให รัฐมนตรีมีอํานาจประกาศในราชกิจจานุเบกษา ห  ามมิให นายจ างปดงาน หรือลูกจ  างนัดหยุด งานในเขตท องที่ที่ไดประกาศใช กฏอัยการศึกหรือประกาศสถานการณ ฉุกเฉินทั้งหมดหรือ บางสวนได ในกรณีที่มีการปดงาน หรือการนัดหยุดงานอยูกอนมีประกาศของรัฐมนตรีตามวรรค หนึ่งให รัฐมนตรีมีอํานาจประกาศในราชกิจจานุเบกษา สั่งให นายจ  างซึ่งปดงานรับลูกจ  างกลับ เข  าทํางาน หรือสั่งให ลูกจ  างซึ่งนัดหยุดงานกลับเข  าทํางานตามปกติภายในระยะเวลาที่รัฐมนตรี กําหนด ประกาศของรัฐมนตรีตามวรรคหนึ่งจะยกเลกเสิ ียเมื่อใดก็ได โดยประกาศในราชกิจจา นุเบกษา

14 หมวด 4 คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  มาตรา 37 ให มีคณะกรรมการคณะหนึ่ง เรียกวา "คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ " ประกอบดวยประธานกรรมการหนึ่งคน และกรรมการอื่นอีกไมน  อยกวาแปดคน แตไมเกินสิบ สี่คนในจํานวนนั้นอยางน  อยต  องมีกรรมการซึ่งเปนฝายนายจ างสามคนและฝายลูกจ างสามคน ให รัฐมนตรีเป นผู แตงตั้งประธานกรรมการและกรรมการ มาตรา 38 ใหประธานกรรมการและกรรมการตามมาตรา 37 อยูในตําแหนง คราวละสามปในวาระเริ่มแรกเมื่อครบกําหนดหนึ่งปใหประธานกรรมการและกรรมการพ น จากตําแหนงหนึ่งในสามโดยวิธีจับสลากและเมื่อครบสองปใหประธานกรรมการหรือ กรรมการที่เหลืออยูพ  นจากตําแหนงอีกหนึ่งในสามโดยวิธีจับสลาก ในกรณีที่มีการแตงตั้งประธานกรรมการ หรือกรรมการแทนประธานกรรมการ หรือ กรรมการ ซึ่งพ  นจากตําแหนงตามวาระหรือโดยวิธีจับสลากให ผูได รับแตงตั้งใหมนั้นอยูใน ตําแหนงคราวละสามป ในกรณีที่มีการแตงตั้งประธานกรรมการหรือกรรมการแทนประธานกรรมการ หรือ กรรมการ ซึ่งพ  นจากตําแหนงตามมาตรา 39 (1) (2) (3) (5) (6) หรือ (7) ให ผู ได รับการแตงตั้งแทนนั้นอยูในตําแหนงเทากับวาระที่เหลืออยูของประธานกรรมการหรือ กรรมการซึ่งตนแทน ประธานกรรมการหรือกรรมการซึ่งพ  นจากตําแหนงอาจได รับแตงตั้งอีกได มาตรา 39 นอกจากการพ  นจากตําแหนงตามวาระตามมาตรา 38 ประธานกรรมการ หรือกรรมการพ  นจากตําแหนง เมื่อ (1) ตาย (2) ลาออก (3) รัฐมนตรีให ออก (4) พ  นจากตําแหนงโดยการจับสลากตามมาตรา 38 วรรคหนึ่ง (5) เป นบุคคลล  มละลาย (6) เปนคนไรความสามารถหรือเสมือนไรความสามารถ หรือ (7) ได รับโทษจําคุกโดยคําพิพาทษาถึงที่สุดให จําคุก

15 มาตรา 40 การประชุมของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ต  องมีกรรมการมาประชุม ไมน  อยกวาห  าคน และต  องมีกรรมการซึ่งเปนฝายนายจ  างและฝายลูกจ  างอยางน อยฝายละหนึ่ง คน จึงจะเป นองค ประชุม แตถ าเปนการประชุมเพื่อพิจารณาวินิจฉัยข  อพิพาทแรงงานตาม มาตรา 23 มาตรา 24 หรือมาตรา 35 (4) ต  องมีกรรมการมาประชุมไมน  อยกวากึ่งหนึ่งของ จํานวนกรรมการทั้งหมด และต  องมีกรรมการซึ่งเปนฝายนายจ างและฝายลูกจ  างอยางน อยฝาย ละหนึ่งคน จึงจะเป นองค ประชุม ถ าในการประชมคราวใดุประธานกรรมการไมอยูในที่ประชุมหรือไมสามารถปฏิบัติ หน  าที่ไดให กรรมการซึ่งมาประชุมเลือกกรรมการด  วยกันคนหนึ่งเปนประธานกรรมการในที่ ประชุม มติของที่ประชุมให ถือเสียงข  างมากกรรมการคนหนึ่งมีเสียงหนึ่งในการลงคะแนนถ า คะแนนเสียงเทากัน ใหประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเป นเสียงชี้ขาด มาตรา 41 ใหคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  มีอํานาจและหน  าที่ดังตอไปนี้ (1) วินิจฉัยข  อพิพาทแรงงานตามมาตรา 23 (2) ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานตามมาตรา 24 หรือมาตรา 35 (4) (3) ช้ขาดขี  อพิพาทแรงงานตามที่ได รับแตงตั้งหรือมอบหมาย (4) วินิจฉัยชี้ขาดคําร  องตามมาตรา 125 และในกรณีที่คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ชี้ ขาดวาเป นการกระทําอันไมเป นธรรม ให มีอํานาจสั่งให นายจ  างรับลูกจ  างกลับเข  าทํางานหรือ ให จายคาเสียหาย หรือให ผูฝาฝนปฏิบัติหรือไมปฏิบัติอยางใดอยางหนึ่งตามที่เห ็ นสมควร (5) เสนอความเห ็ นเกี่ยวกับการเรียกร  องการเจรจาการระงับข  อพิพาทแรงงาน การนัดหยุดงานและการปดงาน ตามที่รัฐมนตรีมอบหมาย (6) ตราข  อบังคับการประชุม และวางระเบียบการพิจารณาวินิจฉัยและชี้ขาดข  อพิพาท แรงงาน และการพิจารณาวินิจฉัยชี้ขาดการกระทําอันไมเป นธรรม และการออกคําสั่งของ คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  มาตรา 42 คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  มีอํานาจแตงตั้งคณะอนุกรรมการแรงงาน สัมพันธ  เพื่อหาข  อเท ็ จจริงและเสนอความเห ็นในเรื่องที่คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  มอบหมายเปนประจําหรือเฉพาะคราวได

16 มาตรา 43 ในการปฏิบัติการตามหน  าที่ใหกรรมการแรงงานสัมพันธ  หรือ อนุกรรมการแรงงานสัมพันธ  มีอํานาจดังตอไปนี้ (1) เข าไปในสถานที่ทํางานของนายจ  าง สถานที่ที่ลูกจ  างทํางานอยูหรือสํานักงานของ สมาคมนายจ าง สหภาพแรงงาน สหพันธ  นายจ  าง หรือสหพันธ แรงงานในระหวางเวลาทํา การเพื่อสอบถามข อเท ็ จจริงหรือตรวจสอบเอกสารได ตามความจําเป น (2) มีหนังสือสอบถามหรือเรียกบุคคลมาให ถ  อยคํา หรือใหสงสิ่งของ หรือเอกสารที่ เกี่ยวข  องมาเพื่อประกอบการพิจารณาของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  หรือ คณะอนุกรรมการแรงงานสัมพันธ  ให ผู ซึ่งเกี่ยวข  องอํานวยความสะดวก ตอบหนังสือสอบถาม ขี้แจงข  อเท ็ จจริงหรือสง สิ่งของ หรือเอกสารที่เกี่ยวข  องแกกรรมการแรงงานสัมพันธ  หรือนุกรรมการแรงงานสัมพันธ  ดังกลาวในการปฏิบัติหน  าที่ตามวรรคหนึ่ง มาตรา 44 กรรมการแรงงานสัมพันธ  หรืออนุกรรมการแรงงานสัมพันธ  จะมีหนังสือ เชิญผู เชี่ยวชาญหรือผู ทรงคุณวุฒิมาแสดงความคิดเห ็นในเรื่องที่เกี่ยวข  องก ็ได

17 หมวด 5 คณะกรรมการลูกจาง มาตรา 45 ในสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างตั้งแตห าสิบคนขึ้นไป ลูกจ  างอาจจัดตั้ง คณะกรรมการลูกจ างในสถานประกอบกิจการนั้นได ในกรณีที่ลูกจ างในสถานประกอบกิจการนั้นเกินหนึ่งในห าของจํานวนลูกจ  างทั้งหมด เป นสมาชิกของสหภาพแรงงาน ให คณะกรรมการลูกจ างประกอบด วยลูกจ างในสถาน ประกอบกิจการนั้นที่สหภาพแรงงานแตงตั้งมีจํานวนมากกวากรรมการอื่นที่มิไดเป นสมาชิก ของสหภาพแรงงานหนึ่งคนถ  าลูกจ างในสถานประกอบกิจการนั้นเกินกึ่งหนึ่งของจํานวน ลูกจ  างทั้งหมดเป นสมาชิกของสหภาพแรงงาน สหภาพแรงงานอาจแตงตั้งกรรมการลูกจ  างทั้ง คณะก ็ได ให นํามาตรา 15 วรรคสาม และวรรคสี่มาใช บังคับแกการแตงตั้งกรรมการลูกจ  างตาม วรรคสองโดยอนุโลม มาตรา 46 คณะกรรมการลูกจ  างมีจํานวน ดังตอไปนี้ (1) ห  าคน สําหรับสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างตั้งแตห าสิบคนขึ้นไป แตไมเกิน หนึ่งร  อยคน (2) เจ ็ ดคน สําหรับสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างเกินหนึ่งร  อยคน แตไมเกินสองร อย คน (3) เก  าคน สําหรับสถานประกอบกิจการที่มีลกจู างเกินสองร อยคน แตไมเกินสี่ร  อยคน (4) สิบเอ ็ ดคน สําหรับสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างเกินสี่ร  อยคน แตไมเกินแปด ร  อยคน (5) สิบสามคน สําหรับสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างเกินแปดร อยคน แตไมเกิน หนึ่งพันห  าร  อยคน (6) สิบห  าคน สําหรับสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างเกินหนึ่งพันห  าร  อยคน แตไม เกินสองพันห  าร  อยคน

18 (7) สิบเจ ็ ดคนถึงยี่สิบเอ ็ ดคน สําหรับสถานประกอบกิจการที่มีลูกจ  างเกินสองพันห  า ร  อยคน หลักเกณฑ  และวิธีการในการเลือกตั้งกรรมการลูกจ างใหเปนไปตามที่อธิบดีกําหนด โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา มาตรา 47 กรรมการลูกจ  างอยูในตําแหนงคราวละสามปแตอาจได รับเลือกตั้งหรือ แตงตั้งใหมได มาตรา 48 นอกจากพ  นจากตําแหนงตามวาระกรรมการลูกจ  างพ  นจากตําแหนง เมื่อ (1) ตาย (2) ลาออก (3) เปนคนไรความสามารถหรือเสมือนไรความสามารถ (4) ได รับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงที่สุดให จําคุก (5) ลูกจ  างเกินกึ่งหนึ่งของจํานวนลูกจ  างทั้งหมดในสถานประกอบกิจการนั้น มีมติให พ  นจากตําแหนง (6) ศาลแรงงานมีคําสั่งให พ  นจากตําแหนง (7) มีการเลือกตั้งหรือแตงตั้งกรรมการลูกจ างใหมทั้งคณะ เมื่อกรรมการลูกจ  างพ  นจากตําแหนงกอนวาระให มีการเลือกตั้งหรือแตงตั้งกรรมการ ลูกจ  างแทนตําแหนงที่วางแล  วแตกรณี กรรมการลูกจ  างซึ่งได รับเลือกตั้งหรือแตงตั้งตามวรรคสองอยูในตําแหนงตามวาระของ กรรมการซึ่งตนแทน มาตรา 49 ให มีการเลือกตั้งหรือแตงตั้งกรรมการลูกจ างใหมทั้งคณะเมื่อ (1) จํานวนลูกจ างในสถานประกอบกิจการนั้นมีจํานวนเพิ่มขึ้นหรือลดลงเกินกึ่งหนึ่ง ของจํานวนลูกจ  างทั้งหมดที่มีอยูเดิม (2) กรรมการลูกจ  างพ  นจากตําแหนงเกินกึ่งหนึ่ง (3) ลูกจ  างเกินกึ่งหนึ่งของลูกจ างในสถานประกอบกิจการนั้นมีมติให กรรมการลูกจ  าง ทั้งคณะพ  นจากตําแหนง (4) ศาลแรงงานมีคําสั่งให กรรมการลูกจ  างทั้งคณะพ  นจากตําแหนง

19 มาตรา 50 นายจ  างต  องจัดให มีการประชุมหารือกับคณะกรรมการลูกจ  างอยางน  อย สามเดือนตอหนึ่งครั้ง หรือเมื่อกรรมการลูกจ  างเกินกึ่งหนึ่งของกรรมการลูกจ  างทั้งหมด หรือ สหภาพแรงงานรองของโดยมีเหตุผลสมควร เพื่อ (1) จัดสวัสดิการแกลูกจ  าง (2) ปรึกษาหารือเพื่อกําหนดข  อบังคับในการทํางานอันจะเปนประโยชน ตอนายจ  างและ ลูกจ  าง (3) พิจารณาคําร  องทุกข  ของลูกจ  าง (4) หาทางปรองดองและระงับข  อขัดแย งในสถานประกอบกิจการ ในกรณีคณะกรรมการลูกจ  างเห ็ นวาการกระทาของนายจํ  างจะทําให ลูกจ างไมได รับ ความเป นธรรมหรือได รับความเดือดร  อนเกินสมควรคณะกรรมการลูกจ  างลูกจ  าง หรือ สหภาพแรงงาน มีสิทธิร องขอใหศาลแรงงานพิจารณาวินิจฉัย มาตรา 51 ในกรณีที่กรรมการลูกจ  างผูใดหรือคณะกรรมการลูกจ างไมปฏิบัติหน  าที่ ของตนโดยสุจริต หรือกระทําการอันไมสมควรอันเป นภัยตอความสงบเรียบร อยของประชาชน หรือเปดเผยความลับของนายจ  างเกี่ยวกับการประกอบกิจการ โดยไมมีเหตุผลอันสมควร นายจ  างมีสิทธิร องขอใหศาลแรงงานมีคําสั่งใหกรรมการล ูกจ  างผู นั้น หรือกรรมการลูกจ  างทั้ง คณะพ  นจากตําแหนงได มาตรา 52 ห  ามมิให นายจ  างเลิกจ  างลดคาจ  างลงโทษ ขัดขวางการปฏิบัติหน  าที่ ของกรรมการลูกจ  าง หรือกระทําการใด ๆ อันอาจเปนผลให กรรมการลูกจ างไมสามารถทํางาน อยูตอไปได เว  นแตจะได รับอนุญาตจากศาลแรงงาน มาตรา 53 ห  ามมิให นายจ างให หรือตกลงจะให เงินหรือทรัพย  สินแกกรรมการลูกจ  าง เว  นแตคาจ  างคาลวงเวลาคาทํางานในวันหยุดโบนัส เงินปนผล หรือประโยชน อื่นที่กรรมการ ลูกจ  างมีสิทธิได รับตามปกติในฐานะลูกจ  าง

20 หมวด 6 สมาคมนายจาง มาตรา 54 สมาคมนายจ างจะมีขึ้นได ก ็ แตโดยอาศัยอํานาจตามบทแหงพระราชบัญญัติ นี้ สมาคมนายจ างต  องมีวัตถุประสงค เพื่อการแสวงหาและคุมครองผลประโยชน เกี่ยวกับ สภาพการจ างและสงเสริมความสัมพันธ  อันดีระหวางนายจ  างกับลูกจ  างและระหวางนายจ  าง ด  วยกัน มาตรา 55 สมาคมนายจ างต  องมีข  อบังคับและต  องจดทะเบียนตอนายทะเบียน เมื่อได จดทะเบียนแล วใหสมาคมนายจางเป นนิติบุคคล มาตรา 56 ผู มีสทธิ ิจัดตั้งสมาคมนายจ างต องเป นนายจ  างที่ประกอบกิจการประเภท เดียวกัน บรรลุนิติภาวะและมีสัญชาติไทย มาตรา 57 การขอจดทะเบียนสมาคมนายจ างนั้น ให นายจ  างผู มีสิทธิจัดตั้งสมาคม นายจ  างจํานวนไมน  อยกวาสามคนเป นผู เริ่มกอการยื่นคําขอเป นหนังสือตอนายทะเบียนพร  อม ด  วยรางข  อบังคับของสมาคมนายจ างอยางน อยสามฉบับ คําขอนั้น ต  องระบุชื่ออายุอาชีพหรือวิชาชีพ และที่อยูของผู เริ่มกอการทุกคน มาตรา 58 ข  อบังคับของสมาคมนายจ างอยางน  อยต  องมีข  อความ ดังตอไปนี้ (1) ชื่อ ซึ่งต  องมีคําวา "สมาคมนายจ าง" กํากับไว กับชื่อนั้นด  วย (2) วัตถุที่ประสงค (3) ที่ตั้งสํานักงาน (4) วิธีรับสมาชิกและการขาดจากสมาชิกภาพ (5) อัตราเงินคาสมัครและคาบํารุงและวิธีการชําระเงินนั้น (6) ข  อกําหนดเกี่ยวกับสิทธิและหน  าที่ของสมาชิก (7) ข  อกําหนดเกี่ยวกับการจัดการ การใช จาย การเก ็ บรักษาเงิน และทรัพย  สินอื่น ๆ ตลอดจนการทําบัญชีและการตรวจบัญชี (8) ข  อกําหนดเกี่ยวกับวิธีการพิจารณาในการปดงานและวิธีการอนุมัติข  อตกลง เกี่ยวกับสภาพการจ าง

21 (9) ข  อกําหนดเกี่ยวกับการประชุมใหญ (10) ข  อกําหนดเกี่ยวกับจํานวนกรรมการการเลือกตั้งกรรมการวาระของการ เป นกรรมการการพ  นจากตําแหนงของกรรมการและการประชุมของคณะกรรมการ มาตรา 59 เมื่อนายทะเบียนได รับคําขอพร  อมทั้งรางข  อบังคับแล  วเห ็ นวาผู ยื่น คําขอมี คุณสมบัติถูกต  องตามมาตรา 56 ข  อบังคับถูกต  องตามมาตรา 58 และวัตถุที่ประสงค ถูกต  อง ตามมาตรา 54 วรรคสองและไมขัดตอความสงบเรียบร อยของประชาชน ให นายทะเบียนรับจด ทะเบียนและออกใบสําคัญแสดงการจดทะเบียนแกสมาคมนายจ างนั้น ถ  านายทะเบียนเห ็ นวา คําขอหรือรางข  อบังคับไมถูกต  องตามวรรคหนึ่ง ให มีคําสั่งให แก ไขเพิ่มเติมให ถูกต  อง เมื่อ แก ไขเพิ่มเติมถูกต  องแล  วให รับจดทะเบียนและออกใบสําคัญแสดงการจดทะเบียนแกสมาคม นายจ  างนั้น ถ  านายทะเบียนเห ็ นวาไมอาจรับจดทะเบียนได เนื่องจากวัตถุที่ประสงค ขัดตอความสงบ เรียบร อยของประชาชน ให นายทะเบียนมีคําสั่งไมรับจดทะเบียนและแจ  งคําสั่งไมรับจด ทะเบียนพร  อมด  วยเหตผลทุี่ไมรับจดทะเบียนไปยังผู ขอจดทะเบียนโดยมิชักช  า ผู ขอจดทะเบียนมีสิทธิอุทธรณ  คําสั่งไมรับจดทะเบียนนั้นตอรัฐมนตรีไดโดยทําเป น หนังสือยื่นตอนายทะเบียนภายในสามสิบวันนับแตวันที่ได รับแจ  งคําสั่ง ให รัฐมนตรีวินิจฉัยอุทธรณ  และแจ งให ผู อุทธรณ ทราบภายในสามสิบวันนับแตวันที่ ได รับหนังสืออุทธรณ  ในกรณีที่ผู อุทธรณ ไมพอใจคําวินิจฉัยของรัฐมนตรีผู อุทธรณ  มีสิทธิดําเนินการตอไป เพื่อใหศาลแรงงานพิจารณาวินิจฉัยได มาตรา 60 ให นายทะเบียนประกาศการจดทะเบียนสมาคมนายจางในราชกิจจานุเบกษา มาตรา 61 ให ผู เริ่มกอการจัดตั้งสมาคมนายจ างจัดใหการประชุมใหญสามัญครั้งแรก ภายในหนึ่งร  อยยี่สิบวันนับแตวันที่จดทะเบียน เพื่อเลือกตั้งคณะกรรมการและมอบหมายการ ทั้งปวงให แกคณะกรรมการและอนุมัติรางข  อบังคับที่ได ยื่นแกนายทะเบียนตามมาตรา 59 เมื่อที่ประชุมใหญได เลือกตั้งคณะกรรมการและอนุมัติรางข  อบังคับแล  วให นําสําเนา ข  อบังคับและรายชื่อ ที่อยูอาชีพหรือวิชาชีพของกรรมการไปจดทะเบียนภายในสิบสี่วันนับแต วันที่ที่ประชุมใหญลงมติ

22 มาตรา 62 การแก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับของสมาคมนายจ างจะกระทําไดโดยมติของที่ ประชุมใหญ และต  องนําไปจดทะเบียนภายในสิบสี่วันนับแตวันที่ที่ประชุมใหญลงมติ การแก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับตามวรรคหนึ่งจะมีผลใช บังคับตอเมื่อนายทะเบียนได รับจด ทะเบียนแล  ว ให นํามาตรา 59 มาใช บังคับแกการขอแก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับโดยอนุโลม มาตรา 63 ผู ซึ่งจะเป นสมาชิกของสมาคมนายจางได จะต องเป นนายจ  างที่ประกอบ กิจการประเภทเดียวกัน ในกรณีที่นายจ างเปนน  ิติบุคคลให ถือวานิติบุคคลนั้นเป นสมาชิกของ สมาคมนายจ าง มาตรา 64 สมาชิกของสมาคมนายจ างมีสิทธิขอตรวจสอบทะเบียนสมาชิกเอกสาร หรือบัญชีเพื่อทราบการดําเนินกิจการของสมาคมนายจางไดในเวลาเปดทําการตามที่ คณะกรรมการกําหนดไว ในการขอตรวจสอบตามวรรคหนึ่ง เจ  าหน  าที่ของสมาคมนายจ างต องใหความสะดวก ตามสมควร มาตรา 65 สมาชิกภาพของสมาชิกสมาคมนายจางสิ้นสุดลงเมื่อ ตายลาออก ที่ประชุมใหญให ออก หรือตามที่กําหนดในข อบังคับของสมาคมนายจ าง มาตรา 66 เพื่อประโยชน ของสมาชกของสมาคมนายจิ  าง ใหสมาคมนายจ างมีอํานาจ หน  าที่ดังตอไปนี้ (1) เรียกร  อง เจรจาทําความตกลง และรับทราบคําชี้ขาด หรือทําข  อตกลงกับสหภาพ แรงงานหรือลูกจ างในกิจการของสมาชิกได (2) จัดการและดําเนินการเพื่อใหสมาชิกได รับประโยชน ทั้งนี้ภายใต บังคับของ วัตถุที่ประสงค ของสมาคมนายจ าง (3) จัดให มีบริการสนเทศเพื่อใหสมาชิกมาติดตอเกี่ยวกับการดําเนินธุรกิจ (4) จัดให มีบริการให คําปรึกษาเพื่อแก ไขปญหาหรือขจัดข  อขัดแย  งเกี่ยวกับ การบริหารงานและการทํางาน (5) จัดให มีการให บริการเกี่ยวกับการจัดสรรเงินหรือทรัพย  สินเพื่อสวัสดิการของ สมาชิก หรือเพื่อสาธารณประโยชน ทั้งนี้ตามที่ที่ประชุมใหญเห ็ นสมควร

23 (6) เรียกเก ็ บเงินคาสมัครเป นสมาชิกและเงินคาบํารุงตามอัตราที่กําหนดในข อบังคับ ของสมาคมนายจ าง มาตรา 67 เมื่อสมาคมนายจางปฏิบัติการดังตอไปนี้เพื่อประโยชน ของสมาชิกอันมิใช เป นกิจการเกี่ยวกับการเมือง ให นายจ  าง สมาคมนายจ างกรรมการอนุกรรมการและเจ  าหน  าที่ ของสมาคมนายจ างได รับการยกเว นไมต  องถูกกลาวหา หรือฟ องร  องทางอาญาหรือทางแพง (1) เข  ารวมเจรจาทําความตกลงกับลูกจ  าง สหภาพแรงงาน นายจ  าง สมาคมนายจางอ  ื่น ๆ สหพันธ  แรงงาน หรือสหพันธ  นายจ  าง เพื่อเรียกร องสิทธิหรือประโยชน ที่ สมาชิกสมควรได รับ (2) สั่งใหปดงานหรือชวยเหลือ ชักชวนหรือสนับสนุนใหสมาชิกปดงาน (3) ชี้แจงหรือโฆษณาข อเท ็ จจริงเกี่ยวกับข  อพิพาทแรงงาน หรือ (4) จัดให มีการชุมนุมสมาชิกของสมาคมนายจ าง ทั้งนี้เว  นแตเป นความผิดทางอาญาในลักษณะความผิดเกี่ยวกับการกอให เกิดภยันตราย ตอประชาชน เกี่ยวกับชีวิตและรางกายเก่ยวกี ับเสรีภาพและชื่อเสียง เกี่ยวกับทรัพย  และ ความผิดในทางแพงที่เกี่ยวเนื่องกับการกระทําความผิดทางอาญาในลักษณะดังกลาว มาตรา 68 ใหสมาคมนายจ างมีคณะกรรมการเป นผู ดําเนินการและเป นผู แทนของ สมาคมนายจางในกิจการที่เกี่ยวกับบุคคลภายนอกเพื่อการนี้คณะกรรมการจะมอบหมายให กรรมการคนหนึ่งหรือหลายคนทําการแทนก ็ได คณะกรรมการอาจแตงตั้งอนุกรรมการเพื่อปฏิบัติงานตามที่มอบหมายได มาตรา 69 ผู ซึ่งจะได รับเลือกหรือแตงตั้งเป นกรรมการหรือนุกรรมการตาม มาตรา 68 ต  องมีคุณสมบัติดังตอไปนี้ (1) เป นสมาชิกของสมาคมนายจ างหรือผู แทนของนิติบุคคลซึ่งเป นสมาชิกของ สมาคมนายจ าง (2) มีสัญชาติไทยโดยการเกิด มาตรา 70 สมาคมนายจ างจะกระทําการดังตอไปนี้ได ก ็ แตโดยมติของที่ประชุมใหญ (1) แก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับ (2) ดําเนินกิจการอันอาจกระทบกระเทือนถึงสวนไดเสียของสมาชิกเป นสวนรวม (3) เลือกตั้งกรรมการ เลือกตั้งผูสอบบัญชีรับรองงบดุลรายงานประจําปและ

24 งบประมาณ (4) จัดสรรเงินหรือทรัพย  สินเพื่อสวัสดิการของสมาชิก หรือเพื่อสาธารณประโยชน (5) เลิกสมาคมนายจ าง (6) ควบสมาคมนายจ างเข  ากัน (7) กอตั้งสหพันธ  นายจ  างหรือเป นสมาชิกของสหพันธ  นายจ  าง มาตรา 71 สมาคมนายจ างต  องจัดให มีทะเบียนสมาชิกตามแบบที่อธิบดีกําหนดและ เก ็ บรักษาไว ที่สํานักงานพร  อมที่จะใหตรวจสอบไดในเวลาทําการ ใหสมาคมนายจางประกาศวันและเวลาเปดทําการไว ที่สํานักงาน มาตรา 72 ให นายทะเบียนหรือผู ซึ่งนายทะเบียนมอบหมาย มีอํานาจ (1) เข าไปในสํานักงานของสมาคมนายจางในเวลาทําการเพื่อตรวจสอบกิจการ ของสมาคมนายจ าง (2) สั่งให กรรมการ พนักงาน หรือลูกจ างของสมาคมนายจ าง สงหรือแสดงเอกสาร หรือบัญชีของสมาคมนายจ างเพื่อประกอบการพิจารณากรณีที่มีปญหาเกิดขึ้น (3) สอบถามบุคคลใน (2) หรือเรียกบุคคลดังกลาวมา เพื่อสอบถามหรือให ชี้แจง ข  อเท ็ จจริงเกี่ยวกับการดําเนินกิจการของสมาคมนายจ าง มาตรา 73 นายทะเบียนมีอํานาจสั่งให กรรมการผูใดผู หนึ่งหรือคณะกรรมการของ สมาคมนายจ างออกจากตําแหนงได เมื่อปรากฏวา (1) กระทาการอํ ันมิชอบด  วยกฏหมายซึ่งเป นการขัดขวางการปฏิบัติงานตามหน  าที่ของ พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน หรือคณะกรรมการแรงงาน สัมพันธ  (2) ดําเนินกิจการไมถูกต  องตามวัตถุที่ประสงค ของสมาคมนายจ างอันเป นการขัดตอ กฏหมายหรือความสงบเรียบร อยของประชาชน หรืออาจเป นภัยตอเศรษฐกิจหรือความมั่นคง ของประเทศ หรือ (3) ให หรือยินยอมให ผูใดผู หนึ่งซึ่งมิใชกรรมการเป นผู ดําเนินกิจการของสมาคม นายจ  าง คําสั่งตามวรรคหนึ่ง ให ทําเป นหนังสือและแจ งให ผู ซึ่งเก่ยวขี องและสมาคมนายจ าง ทราบโดยมิชักช  า

25 มาตรา 74 ผู ซึ่งได รับคําสั่งตามมาตรา 73 มีสิทธิอุทธรณ  คําสั่งนั้นตอรัฐมนตรีโดยทํา เป นหนังสือยื่นตอนายทะเบียนภายในสิบห  าวันนับแตวันที่ได รับคําสั่ง ให รัฐมนตรีวินิจฉัยอุทธรณ  และแจ งให ผู อุทธรณ ทราบภายในสามสิบวันนับแตวันที่ ได รับหนังสืออุทธรณ  ในกรณีที่ผู อุทธรณ ไมพอใจคําวินิจฉัยของรัฐมนตรีผู อุทธรณ  มีสิทธิดําเนินการตอไป เพื่อใหศาลแรงงานพิจารณาวินิจฉัยได มาตรา 75 สมาคมนายจ างต  องจัดให มีการตรวจสอบบัญชีทุกปและต องเสนองบดุล พร  อมด วยรายงานการสอบบัญชีของผูสอบบัญชีตอที่ประชุมใหญ เมื่อที่ประชุมใหญรับรองงบดุลและรายงานการสอบบัญชีแล  วใหสงสําเนาหนึ่งชุด ให แกนายทะเบียนภายในสามสิบวันนับแตวันที่ที่ประชุมใหญรับรอง มาตรา 76 สมาคมนายจ างตั้งแตสองสมาคมขึ้นไปที่มีสมาชิกซึ่งประกอบกิจการ ประเภทเดียวกัน อาจควบเข  ากันเป นสมาคมนายจ างเดียวกันได การควบสมาคมนายจ างเข  ากันตามวรรคหนึ่ง ต องได รับมติจากที่ประชุมใหญของแตละ สมาคมดวยคะแนนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของจํานวนสมาชิกทั้งหมดและต องได รับความเห ็ นชอบ จากนายทะเบียน ในการขอความเห็ นชอบจากนายทะเบียน ใหสงสําเนารายงานการประชุมใหญ ของสมาคมนายจ างซึ่งลงมติให ควบเข  ากันไปด วย มาตรา 77 เมื่อนายทะเบียนให ความเห ็ นชอบตามมาตรา 76 แล  วใหสมาคม นายจ  างแจ งเป นหนังสือไปยังเจ  าหนี้ทั้งปวงของสมาคมนายจ าง เพื่อให ทราบถึงการที่ ประสงค จะควบสมาคมนายจ างเข  ากัน และขอให เจ  าหนี้ผู มีข  อคัดค  านอยางใดอยางหนึ่ง ในการควบสมาคมนายจ างเข  ากันนั้น สงคําคัดค านไปยังสมาคมนายจางภายในสามสิบวันนับ แตวันที่แจ  ง ถ าไมมีเจ  าหนี้คัดค านภายในกําหนดเวลาดังกลาวนั้น ก ็ให ถือวาไมมีคําคัดค  านและ สมาคมนายจ างอาจควบเข  ากันได ถ  ามีเจ  าหนี้คัดค  าน สมาคมนายจ างจะควบเข  ากันมิได จนกวาจะได ชําระหนี้หรือไดให ประกันเพื่อหนี้นั้นแล  ว

26 มาตรา 78 ให คณะกรรมการของแตละสมาคมนายจ างที่ควบเข  ากัน ตั้งผู แทน ของตนขึ้นสมาคมละไมเกินสามคนเพื่อดําเนินการจดทะเบียนตามมาตรา 79 มาตรา 79 สมาคมที่ตั้งขึ้นใหมโดยควบเข ากันนั้น ต  องจดทะเบียนเป นสมาคม นายจ างใหมตามประเภทการประกอบกิจการของสมาคมนายจ างที่มีอยูเดิม โดยยื่นคํา ขอจดทะเบียนเป นหนังสือตอนายทะเบียน ในคําขอจดทะเบียนสมาคมนายจางใหมต  องมีผูแทนของสมาคมนายจ างทุกสมาคมที่ ควบเข  ากันลงลายมือชื่ออยางน อยสมาคมละสองคน คําขอจดทะเบียนสมาคมนายจางใหมต  องมีเอกสารดังตอไปนี้ยื่นพร  อมกันด  วย (1) หนังสือของสมาคมนายจ างที่ควบเข  ากันนั้นรับรองวาได แจ งไปยังเจ  าหน  าที่ทั้งปวง ตามมาตรา 77 วรรคหนึ่งแล วไมมีเจ  าหนี้คัดค านภายในระยะเวลาที่กําหนดหรือกรณีที่มี เจ  าหนี้คัดค านสมาคมนายจ างก ็ได ชําระหนี้หรือไดใหประกันเพื่อหนี้รายนั้นแล  ว (2) รางข  อบังคับของสมาคมนายจางใหมที่ขอจดทะเบียนสองฉบับ (3) สําเนารายงานการประชุมของสมาคมนายจ างที่ควบเข  ากันหนึ่งฉบับ เอกสารตาม (2) และ (3) นั้น ผูได รับเลือกตั้งเป นกรรมการชุดแรกของสมาคม นายจ างใหมต  องลงลายมือชื่อรับรองสองคน ให นํามาตรา 54 ถึงมาตรา 75 มาใช บังคับโดยอนุโลม มาตรา 80 เมื่อจดทะเบียนสมาคมนายจ างที่ควบเข  ากันเป นสมาคมนายจางใหมแล วให นายทะเบียนขีดชื่อสมาคมนายจ างเดิมที่ได ควบเข  ากันนั้นออกจากทะเบียน มาตรา 81 สมาคมนายจางใหมนี้ยอมไดไปทั้งทรัพย  สิน หนี้สิน สิทธิหน  าที่และ ความรับผิดของสมาคมนายจ างเดิมที่ได ควบเข  ากันนั้นทั้งสิ้น สมาชิกของสมาคมนายจ างเดิมที่ได ควบเข  ากันนั้น ยอมเป นสมาชิกของสมาคม นายจ างใหมนี้ มาตรา 82 สมาคมนายจ างยอมเลิกด  วยเหตุใดเหตุหนึ่งดังตอไปนี้ (1) ถ  ามีข  อบังคับของสมาคมนายจ างกําหนดให เลิกในกรณีใดเมื่อมีกรณีนั้น (2) เมื่อที่ประชุมใหญมีมติให เลิก (3) เมื่อนายทะเบียนมีคําสั่งให เลิก (4) เมื่อล  มละลาย

27 มาตรา 83 นายทะเบียนมีอํานาจสั่งให เลิกสมาคมนายจางไดในกรณีตอไปนี้ (1) เมื่อปรากฏวาการดําเนินการของสมาคมนายจ างขัดตอวัตถุที่ประสงค ขัดตอกฏหมาย หรือเป นภัยตอเศรษฐกิจหรือความมั่นคงของประเทศ หรือขัดตอความ สงบเรียบร  อย หรือศีลธรรมอันดีของประชาชน (2) เมื่อนายทะเบียนมีคําสั่งให เลือกตั้งกรรมการขึ้นใหมทั้งคณะ และไมดําเนินการ เลือกตั้งภายในระยะเวลาที่นายทะเบียนกําหนด หรือภายในระยะเวลาที่นายทะเบียนขยาย ระยะเวลาให จนสิ้นสุดระยะเวลาดังกลาว หรือ (3) เม่อสมาคมนายจื างไมดําเนินกิจการติดตอกันเป นเวลาเกินสองป เมื่อนายทะเบียนมีคําสั่งให เลิกสมาคมนายจางใด ให แจ  งคําสั่งเป นหนังสือใหสมาคม นายจ  างนั้นทราบโดยมิชักช  า คําสั่งให เลิกสมาคมนายจ างตามมาตรานี้ กรรมการเกินกึ่งหนึ่งของจํานวนกรรมการ ทั้งหมด ซึ่งดํารงตําแหนงอยูในวันที่ถูกสั่งให เลิก มีสิทธิเข  าชื่อกันอุทธรณ  คําสั่งนั้นตอ รัฐมนตรีโดยทําเป นหนังสือยื่นตอนายทะเบียนภายในสามสิบวันนับแตวันที่ได รับแจ  งคาสํ ั่ง ให รัฐมนตรีวินิจฉัยอุทธรณ  และแจ งให ผู อุทธรณ ทราบภายในสามสิบวันนับแตวันที่รับ อุทธรณ  ในกรณีที่ผู อุทธรณ ไมพอใจคําวินิจฉัยของรัฐมนตรี ผู อุทธรณ  มีสิทธิดําเนินการตอไป เพื่อใหศาลแรงงานพิจารณาวินิจฉัยได คําสั่งเลิกสมาคมนายจางใหประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อสิ้นสุดระยะเวลาการ ยื่นอุทธรณ  หรือเมื่อศาลแรงงานวินิจฉัยแล  วแตกรณี มาตรา 84 เมื่อสมาคมนายจ างต  องเลิกตามมาตรา 82 (1) (2) หรือ (3) หรือ มาตรา 83 ให แตงตั้งผู ชําระบัญชีและทําการชําระบัญชีและให นําบทบัญญัติแหงประมวล กฎหมายแพงและพาณิชย  วาด  วยการชําระบัญชีห  างหุนสวนจดทะเบียน ห  างหุนสวนจํากัดและ บริษัทจํากัด มาใช บังคับแกการชําระบัญชีสมาคมนายจางโดยอนุโลม มาตรา 85 เมื่อชําระบัญชีแล  ว ถ  ามีทรัพย  สินเหลืออยูจะแบงให แกสมาชิกของสมาคม นายจ างไมได ทรัพย  สินนั้นจะต องโอนไปให แกนิติบุคคลอื่นตามที่ได ระบุไวในข อบังคับวา ด  วยวิธีการจัดการของสมาคมนายจ าง หรือตามมติของที่ประชุมใหญถ าในข อบังคับหรือที่

28 ประชุมใหญมิได ระบุนิติบุคคลใดใหเป นผู รับทรัพย  สินที่เหลือนั้น ให ผู ชําระบัญชีมอบแกกรม แรงงานเพื่อสวัสดิการของลูกจ  าง หมวด 7 สหภาพแรงงาน มาตรา 86 สหภาพแรงงานจะมีขึ้นได ก ็ แตโดยอาศัยอํานาจตามบทแหงพระราชบัญญัติ นี้ สหภาพแรงงานต องมีวัตถุที่ประสงค เพื่อการแสวงหาและคุมครองผลประโยชน เกี่ยวกับสภาพการจ างและสงเสริมความสัมพันธ  อันดีระหวางนายจ  างกับลูกจ  าง และระหวาง ลูกจ  างด  วยกัน มาตรา 87 สหภาพแรงงานต องมีข  อบังคับและต  องจดทะเบียนตอนายทะเบียน เมื่อได จดทะเบียนแล  วใหสหภาพแรงงานเป นนิติบุคคล มาตรา 88 ผู มีสิทธิจัดตั้งสหภาพแรงงานตองเป นลูกจ  างของนายจ  างคนเดียวกัน หรือ เป นลูกจ  างซึ่งทํางานในกิจการประเภทเดียวกันโดยไมคํานึงวาจะมีนายจ  างกี่คน บรรลุนิติภาวะ และมีสัญชาติไทย มาตรา 89 การขอจดทะเบียนสหภาพแรงงานนั้นให ลูกจ  างผู มีสิทธิจัดตั้งสหภาพ แรงงานจํานวนไมน  อยกวาสิบคนเป นผู เริ่มกอการยื่นคําขอเป นหนังสือตอนายทะเบียน พร  อมด  วยรางข  อบังคับสหภาพแรงงานอยางน อยสามฉบับ คําขอนั้น ต  องระบุชื่ออายุอาชีพหรือวิชาชีพ และที่อยูของผู เริ่มกอการทุกคน มาตรา 90 ข  อบังคับของสหภาพแรงงานอยางน  อยต  องมีข  อความ ดังตอไปนี้ (1) ชื่อ ซึ่งต  องมีคําวา "สหภาพแรงงาน"กํากับไว กับชื่อนั้นด  วย (2) วัตถุที่ประสงค (3) ที่ตั้งสํานักงาน (4) วิธีรับสมาชิกและการขาดจากสมาชิกภาพ (5) อัตราเงินคาสมัครและคาบํารุงและวิธีการชําระเงินนั้น (6) ข  อกําหนดเกี่ยวกับสิทธิและหน  าที่ของสมาชิก

29 (7) ข  อกําหนดเกี่ยวกับการจัดการการใช จาย การเก ็ บรักษาเงินและทรัพย  สินอื่น ตลอดจนการทําบัญชีและการตรวจบัญชี (8) ข  อกําหนดเกี่ยวกับวิธีการพิจารณาในการนัดหยุดงานและวิธีการอนุมัติข  อตกลง เกี่ยวกับสภาพการจ าง (9) ข  อกําหนดเกี่ยวกับการประชุมใหญ (10) ข  อกําหนดเกี่ยวกับจํานวนกรรมการการเลือกตั้งกรรมการวาระของการเป น กรรมการการพ  นจากตําแหนงของกรรมการและการประชุมของคณะกรรมการ มาตรา 91 เมื่อนายทะเบียนได รับคําขอพร  อมทั้งรางข  อบังคับแล  วเห ็ นวาผู ยื่นคําขอมี คุณสมบัติถูกต  องตามมาตรา 88 ข  อบังคับถูกต  องตามมาตรา 90 และวัตถุที่ประสงค ถูกต  อง ตามมาตรา 86 วรรคสองและไมขัดตอความสงบเรียบร อยของประชาชน ให นายทะเบียนรับ จดทะเบียนและออกใบสําคัญแสดงการจดทะเบียนแกสหภาพแรงงานนั้น ถ  านายทะเบียนเห ็ นวา คําขอหรือรางข  อบังคับไมถูกต  องตามวรรคหนึ่ง ให มีคําสั่งให แก ไขเพิ่มเติมให ถูกต  อง เมื่อแก ไขเพิ่มเติมถูกต  องแล  ว ให รับจดทะเบียนและออกใบสําคัญ แสดงการจดทะเบียนแกสหภาพแรงงานน ั้น ถ  านายทะเบียนเห ็ นวา ไมอาจรับจดทะเบียนได เนื่องจากวัตถุที่ประสงค ขัดตอความ สงบเรียบร อยของประชาชน ให นายทะเบียนมีคําสั่งไมรับจดทะเบียน และแจ  งคําสั่งไมรับจด ทะเบียน พร  อมด  วยเหตุผลที่ไมรับจดทะเบียนไปยังผู ขอจดทะเบียนโดยมิชักช  า ผู ขอจดทะเบียนมีสิทธิอุทธรณ  คําสั่งไมรับจดทะเบียนนั้นตอรัฐมนตรีไดโดยทําเป น หนังสือยื่นตอนายทะเบียนภายในสามสิบวันนับแตวันที่ได รับแจ  งคําสั่ง ให รัฐมนตรีวินิจฉัยอุทธรณ  และแจ งให ผู อุทธรณ ทราบภายในสามสิบวัน นับแตวันที่ ได รับหนังสืออุทธรณ  ในกรณีที่ผู อุทธรณ ไมพอใจคําวินิจฉัยของรัฐมนตรี ผู อุทธรณ  มีสิทธิดําเนินการตอไป เพื่อใหศาลแรงงานพิจารณาวินิจฉัยได มาตรา 92 ให นายทะเบียนประกาศการจดทะเบียนสหภาพแรงงานในราชกิจจา นุเบกษา

30 มาตรา 93 ให ผู เริ่มกอการจัดตั้งสหภาพแรงงาน จัดให มีการประชุมใหญสามัญครั้ง แรกภายในหนึ่งร  อยยี่สิบวันนับแตวันที่จดทะเบียน เพื่อเลือกตั้งคณะกรรมการและมอบหมาย การทั้งปวงให แกคณะกรรมการและอนุมัติรางข  อบังคับที่ได ยื่นแกนายทะเบียนตามมาตรา 91 เมื่อที่ประชุมใหญได เลือกตั้งคณะกรรมการและอนุมัติรางข  อบังคับแล  วให นําสําเนา ข  อบังคับและรายชื่อ ที่อยูอาชีพหรือวิชาชีพของกรรมการ ไปจดทะเบียนภายในสิบสี่วันนับแต วันที่ที่ประชุมใหญลงมติ มาตรา 94 การแก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับของสหภาพแรงงานจะกระทําไดโดยมติของที่ ประชุมใหญ และต  องนําไปจดทะเบียนภายในสิบสี่วันนับแตวันที่ที่ประชุมใหญลงมติ การแก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับตามวรรคหนึ่งจะมีผลใช บังคับตอเมื่อนายทะเบียนได รับจด ทะเบียนแล  ว ให นํามาตรา 91 มาใช บังคับแกการขอแก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับโดยอนุโลม มาตรา 95 ผู ซึ่งจะเป นสมาชิกของสหภาพแรงงานได จะต องเป นลูกจ  างของนายจ  าง คนเดียวกนกั ับผู ขอจดทะเบียนสหภาพแรงงานหรือเป นลูกจ  างซึ่งทํางานในกิจการประเภท เดียวกันกับผู ขอจดทะเบียนสหภาพแรงงาน และมีอายุตั้งแตสิบห าปขึ้นไป ห  ามมิให พนักงานและฝายบริหารตามกฏหมายวาด  วยพนักงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ  เป นสมาชิกของสหภาพแรงงานตามวรรคหนึ่ง ลูกจ  างซึ่งเป นผู บังคับบัญชาที่มีอํานาจในการจ างการลดคาจ  างการเลิกจ  างการให บําเหน ็ จหรือการลงโทษ จะเป นสมาชิกในสหภาพแรงงานที่ลูกจ  างอื่นได จัดตั้งหรือเป น สมาชิกอยูไมได และลูกจ  างอื่นจะเปนสมาช  ิกในสหภาพแรงงานที่ลูกจ  างซึ่งเป นผู บังคับบัญชา ดังกลาวได จัดตั้งขึ้นหรือเป นสมาชิกอยูไมได มาตรา 96 สมาชิกของสหภาพแรงงานมีสิทธิขอตรวจสอบทะเบียนสมาชิกเอกสาร หรือบัญชี เพื่อทราบการดําเนินกิจการของสหภาพแรงงานไดในเวลาเปดทําการตามที่ คณะกรรมการกําหนดไว ในการขอตรวจสอบตามวรรคหนึ่ง เจ  าหน  าที่ของสหภาพแรงงานตองใหความสะดวก ตามสมควร มาตรา 97 สมาชิกภาพของสมาชิกสหภาพแรงงานสิ้นสุดลงเมื่อ ตายลาออก ที่ประชุมใหญให ออก หรือตามที่กําหนดในข อบังคับของสหภาพแรงงาน

31 มาตรา 98 เพื่อประโยชน ของสมาชิกของสหภาพแรงงาน ใหสหภาพแรงงานมี อํานาจหน  าที่ดังตอไปนี้ (1) เรียกร  อง เจรจา ทําความตกลงและรับทราบคําชี้ขาดหรือทําข  อตกลงกับ นายจ  างหรือสมาคมนายจางในกิจการของสมาชิกได (2) จัดการและดําเนินการเพื่อใหสมาชิกได รับประโยชน ทั้งนี้ภายใต บังคับของ วัตถุที่ประสงค ของสหภาพแรงงาน (3) จัดให มีการบริการสนเทศเพื่อใหสมาชิกมาติดตอเกี่ยวกับการจัดหางาน (4) จัดให มีการบริการการให คําปรึกษาเพื่อแก ไขปญหาหรือขจัดข  อขัดแย  งเกี่ยวกับการ บริหารงานและการทํางาน (5) จัดให มีการบริการเกี่ยวกับการจัดสรรเงินหรือทรัพย  สิน เพื่อสวัสดิการของ สมาชิก หรือเพื่อสาธารณประโยชน ทั้งนี้ตามที่ที่ประชุมใหญเห ็ นสมควร (6) เรียกเก ็ บเงินคาสมัครเป นสมาชิกและเงินคาบํารุงตามอัตราที่กําหนดในข อ บังคับของสหภาพแรงงาน มาตรา 99 เมื่อสหภาพแรงงานปฏิบัติการดังตอไปนี้เพื่อประโยชน ของสมาชิกอัน มิใชเป นกิจการเกี่ยวกับการเมือง ให ลูกจ  าง สหภาพแรงงาน กรรมการอนุกรรมการและ เจ  าหน  าที่ของสหภาพแรงงาน ได รับการยกเว นไมต  องถูกกลาวหาหรือฟ องร  องทางอาญาหรือ ทางแพง (1) เข  ารวมเจรจาทําความตกลงกับนายจ  าง สมาคมนายจ างลูกจ างสหภาพแรงงานอื่น สหพันธ  นายจ  าง หรือสหพันธ  แรงงาน เพื่อเรียกร องสิทธิหรือประโยชน ที่สมาชิกสมควรได รับ (2) นัดหยุดงานหรือชวยเหลือ ชักชวนหรือสนับสนุนใหสมาชิกนัดหยุดงาน (3) ชี้แจงหรือโฆษณาข อเท ็ จจริงเกี่ยวกับข  อพิพาทแรงงาน (4) จัดให มการชีุมนุนหรือเข  ารวมโดยสงบในการนัดหยุดงาน ทั้งนี้เว  นแตเป นความผิดทางอาญาในลักษณะความผิดเกี่ยวกับการกอให เกิดภยันตราย ตอประชาชน เกี่ยวกับชีวิตและรางกายเกี่ยวกับเสรีภาพและชื่อเสียง เกี่ยวกับทรัพย  และ ความผิดในทางแพงที่เกี่ยวเนื่องกับการกระทําความผิดทางอาญาในลักษณะดังกลาว

32 มาตรา 100 ใหสหภาพแรงงานมีคณะกรรมการเป นผู ดําเนินการและเป นผู แทนของ สหภาพแรงงานในกิจการที่เกี่ยวกับบุคคลภายนอก เพื่อการนี้คณะกรรมการจจะมอบหมายให กรรมการคนหนึ่งหรือหลายคนทําแทนก ็ได คณะกรรมการอาจแตงตั้งอนุกรรมการเพื่อปฏิบัติงานตามที่มอบหมายได มาตรา 101 ผู ซึ่งจะได รับเลือกตั้งหรือแตงตั้งเป นกรรมการ หรืออนุกรรมการตาม มาตรา 100 ต  องมีคุณสมบัติดังตอไปนี้ (1) เป นสมาชิกของสหภาพแรงงานนั้น (2) มีสัญชาติไทยโดยการเกิด (3) มีอายุไมต่ํากวายี่สิบป มาตรา 102 ลูกจ  างซึ่งเป นกรรมการสหภาพแรงงานมีสิทธิลาเพื่อไปดําเนินกิจการ สหภาพแรงงานในฐานะผู แทนลูกจ างในการเจรจา การไกลเกลี่ย และการชี้ขาดข  อพิพาท แรงงาน และมีสิทธิลาเพื่อไปรวมประชุมตามที่ทางราชการกําหนดได ทั้งนี้ให ลูกจ  างดังกลาว แจ งให นายจ  างทราบลวงหน  าถึงเหตุที่ลาโดยชัดแจ  ง พร  อมทั้งแสดงหลักฐานที่เกี่ยวข  องถ  ามี และให ถือวาวันลาของลูกจ  างนั้นเป นวันทํางาน มาตรา 103 สหภาพแรงงานจะกระทําการดังตอไปนี้ได ก ็ แตโดยมติของที่ประชุมใหญ (1) แก ไขเพิ่มเติมข  อบังคับ (2) ดําเนินกิจการอันอาจกระทบกระเทือนถึงสวนไดเสียของสมาชิกเป นสวนรวม (3) เลือกตั้งกรรมการ เลือกตั้งผูสอบบัญชีรับรองงบดุลรายงานประจําปและ งบประมาณ (4) จัดสรรเงินหรือทรัพย  สินเพื่อสวัสดิการของสมาชิกหรือเพื่อสาธารณประโยชน (5) เลิกสหภาพแรงงาน (6) ควบสหภาพแรงงานเข ากัน หรือ (7) กอตั้งสหพันธ  แรงงาน หรือเป นสมาชิกของสหพันธ  แรงงาน (8) การนัดหยุดงานเมื่อมีข  อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไมได ตามมาตรา 22 วรรคสาม ทั้งนี้ต  องมีคะแนนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของสมาชิกทั้งหมดของสหภาพแรงงาน และต  องลงคะแนน เสียงเป นการลับ

33 มาตรา 104 สหภาพแรงงานต องจัดให มีทะเบียนสมาชิกตามแบบที่อธิบดีกําหนดและ เก ็ บรักษาไว ที่สํานักงานพร  อมที่จะใหตรวจสอบไดในเวลาทําการ ใหสหภาพแรงงานประกาศวันและเวลาเปดทําการไว ที่สํานักงาน มาตรา 105 ให นายทะเบียนหรือผู ซึ่งนายทะเบียนมอบหมาย มีอํานาจ (1) เข าไปในสํานักงานของสหภาพแรงงานในเวลาทําการเพื่อตรวจสอบกิจการ ของสหภาพแรงงาน (2) สั่งการให กรรมการ พนักงาน หรือลูกจ างของสหภาพแรงงาน สงหรือแสดง เอกสาร หรือบัญชีของสหภาพแรงงานเพื่อประกอบการพิจารณากรณีที่มีปญหาเกิดขึ้น (3) สอบถามบุคคลใน (2) หรือเรียกบุคคลดังกลาวมาเพื่อสอบถามหรือให ชี้แจง ข  อเท ็ จจริงเกี่ยวกับการดําเนินกิจการของสหภาพแรงงาน มาตรา 106 นายทะเบียนมีอํานาจสั่งให กรรมการผูใดผู หนึ่ง หรือคณะกรรมการของ สหภาพแรงงานออกจากตําแหนงได เมื่อปรากฎวา (1) กระทําการอันมิชอบด  วยกฎหมายซึ่งเป นการขัดขวางการปฏิบัติงานตามหน  าที่ของ พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน หรือคณะกรรมการแรงงาน สัมพันธ  (2) ดําเนินกิจการไมถูกต  องตามวัตถุที่ประสงค ของสหภาพแรงงานอันเป นการขัดตอ กฎหมาย หรือความสงบเรียบร อยของประชาชน หรืออาจเป นภัยแกเศรษฐกิจ หรือความมั่นคง ของประเทศ หรือ (3) ให หรือยินยอมให ผูใดผู หนึ่งซึ่งมิใชกรรมการเป นผู ดําเนินกิจการของสหภาพ แรงงาน คําสั่งตามวรรคหนึ่งให ทําเป นหนังสือ และแจ งให ผู ซึ่งเกี่ยวข  องและสหภาพแรงงาน ทราบโดยไมชักช  า มาตรา 107 ผู ซึ่งได รับคําสั่งตามมาตรา 106 มีสิทธิอุทธรณ  คําสั่งนั้นตอรัฐมนตรีโดย ทําเป นหนังสือยื่นตอนายทะเบียนภายในสิบห  าวันนับแตวันที่ได รบคั ําสั่ง ให รัฐมนตรีวินิจฉัยอุทธรณ  และแจ งให ผู อุทธรณ ทราบภายในสามสิบวันนับแตวันที่ ได รับหนังสืออุทธรณ 

34 ในกรณีที่ผู อุทธรณ ไมพอใจคําวินิจฉัยของรัฐมนตรีผู อุทธรณ  มีสิทธิดําเนินการตอไป เพื่อใหศาลแรงงานพิจารณาวินิจฉัยได มาตรา 108 สหภาพแรงงานต องจัดให มีการตรวจสอบบัญชีทุกป และต องเสนองบดุล พร  อมด วยรายงานการสอบบัญชีของผูสอบบัญชีตอที่ประชุมใหญ เมื่อที่ประชุมใหญรับรองงบดุลและรายงานการสอบบัญชีแล  ว ใหสงสําเนาหนึ่งชุด ให แกนายทะเบียนภายในสามสิบวันนับแตวันที่ที่ประชุมใหญรับรอง มาตรา 109 สหภาพแรงงานตั้งแตสองสหภาพขึ้นไปที่มีสมาชิกเป นลูกจ  างของนายจ  าง คนเดียวกัน ไมวาจะเป นลูกจ  างซึ่งทํางานในกิจการประเภทเดียวกันหรือไมอาจควบเข าเป น สหภาพแรงงานเดียวกันได สหภาพแรงงานตั้งแตสองสหภาพขึ้นไปที่มีสมาชิกเป นลูกจ  างซึ่งทํางานในกิจการ ประเภทเดียวกัน ไมวาจะเป นลูกจ  างของนายจ  างคนเดียวกันหรือไม อาจควบเข  ากันเป น สหภาพแรงงานเดียวกันได การควบสหภาพแรงงานเข ากันตามวรรคหนึ่งหรือวรรคสอง ต องได รับมติของที่ ประชุมใหญของแตละสหภาพดวยคะแนนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของจํานวนสมาชิกทั้งหมดและต  อง ได รับความเห ็ นชอบจากนายทะเบียน ในการขอความเห็ นชอบจากนายทะเบียน ใหสงสําเนารายงานการประชุมใหญของ สหภาพแรงงานซึ่งลงมติให ควบเข  ากันไปด วย มาตรา 110 ให นํามาตรา 77 มาตรา 78 มาตรา 79 มาตรา 80 และมาตรา 81 มาใช บังคับแกการควบสหภาพแรงงานเข าด  วยกันโดยอนุโลม มาตรา 111 ให นํามาตรา 82 มาตรา 83 มาตรา 84 และมาตรา 85 มาใช บังคับ แกการเลิกสหภาพแรงงานโดยอนุโลม

35 หมวด 8 สหพันธ  นายจางและสหพันธ  แรงงาน มาตรา 112 สมาคมนายจ างตั้งแตสองสมาคมขึ้นไปที่มีสมาชิกประกอบกิจการ ประเภทเดียวกันอาจรวมกันจดทะเบียนจัดตั้งเป นสหพันธ  นายจ  างเพื่อสงเสริมความสัมพันธ  อัน ดีระหวางสมาคมนายจ างและคุมครองผลประโยชน ของสมาคมนายจ างและนายจ างได มาตรา 113 สหภาพแรงงานตั้งแตสองสหภาพขึ้นไป และแตละสหภาพแรงงาน (1) มีสมาชิกเป นลูกจ  างของนายจ  างคนเดียวกัน ไมวาจะเป นลูกจ  างซึ่งทํางานใน กิจการประเภทเดียวกันหรือไมหรือ (2) มีสมาชิกเป นลูกจ  างซึ่งทํางานในกิจการประเภทเดียวกัน ไมวาจะเป นลูกจ  าง ของนายจ  างคนเดียวกันหรือไม อาจรวมกันจดทะเบียนจัดตั้งเป นสหพันธ  แรงงานเพื่อสงเสริม ความสัมพันธ  อันดีระหวางสหภาพแรงงานและคุมครองผลประโยชน ของสหภาพแรงงานและ ลูกจ  าง มาตรา 114 การจัดตั้งหรือการเข าเป นสมาชิกของสหพันธ  นายจ  างหรือสหพันธ  แรงงานตามมาตรา 112 หรือมาตรา 113 จะกระทําได ตอเมื่อได รับความเห ็ นชอบจาก สมาชิกด วยคะแนนเสียงเกินกึ่งหนึ่งของจํานวนสมาชิกทั้งหมดของแตละสมาคมนายจ าง หรือ แตละสหภาพแรงงาน การออกเสียงลงคะแนนตามวรรคหนึ่งใหเปนไปตามที่กําหนดในข อบังคับวาด  วย วิธีการจัดการสมาคมนายจ างหรือข  อบังคับวาด  วยวิธีการจัดการสหภาพแรงงาน มาตรา 115 ใหสหพันธ  นายจ างและสหพันธ  แรงงานที่ได จดทะเบียนแล วเป นนิติ บุคคล มาตรา 116 สมาคมนายจ างซึ่งเป นสมาชิกสหพันธ  นายจ างและสหภาพแรงงานซึ่งเป น สมาชิกสหพันธ  แรงงาน มีสิทธิสงผูแทนไปรวมประชุมและดําเนินการของสหพันธ  นายจ  าง หรือสหพันธ แรงงานได ตามจํานวนที่ได กําหนดไวในข อบังคับวาด  วยวิธีการจัดการสหพันธ  นายจ  างหรือข  อบังคับวาด  วยวิธีการจัดการสหพันธ  แรงงาน มาตรา 117 คณะกรรมการสหพันธ  นายจ างให เลือกตั้งจากผูแทนของสมาคมนายจ าง ซึ่งเป นสมาชิกของสหพันธ  นายจ  างนั้น

36 คณะกรรมการสหพันธ แรงงานให เลือกตั้งจากผูแทนของสหภาพแรงงานซึ่งเป นสมาชิก ของสหพันธ  แรงงานนั้น มาตรา 118 ให นําบทบัญญัติวาด วยสมาคมนายจางในหมวด 6 และสหภาพแรงงาน ในหมวด 7 มาใช บังคับแกสหพันธ  นายจ างและสหพันธ แรงงานโดยอนุโลม มาตรา 119 สมาคมนายจ างหรือสหพันธ  นายจ างไมน  อยกวาห  าแหง อาจจัดตั้งสภา องค  การนายจ  าง เพื่อสงเสริมการศึกษาและสงเสริมการแรงงานสัมพันธ ได สภาองค  การนายจ  างต  องมีข  อบังคับ และต  องจดทะเบียนตอนายทะเบียน เมื่อได จด ทะเบียนแล  วใหสภาองค  การนายจ างเป นนิติบุคคล ให นําบทบัญญัติวาด วยสมาคมนายจางในหมวด 6 และสหพันธ  นายจ างในหมวด 8 มาใช บังคับแกสภาองค  การนายจ างโดยอนุโลม มาตรา 120 สหภาพแรงงานหรือสหพันธ แรงงานไมน  อยกวาสิบห  าแหงอาจจัดตั้งสภา องค  การลูกจ  าง เพื่อสงเสริมการศึกษาและสงเสริมการแรงงานสัมพันธ ได สภาองค  การลูกจ  างต  องมีข  อบังคับและต  องจดทะเบียนตอนายทะเบียน เมื่อได จด ทะเบียนแล  วใหสภาองค  การลูกจ างเป นนิติบุคคล ให นําบทบัญญัติวาด วยสหภาพแรงงานในหมวด 7 และสหพันธ แรงงานในหมวด 8 มา ใช บังคับแกสภาองค  การลูกจ างโดยอนุโลม มาตรา 120 ทวิ กรรมการสมาคมนายจ าง สหพันธ  นายจ  างและสภาองค  การ นายจ  าง ซึ่งนายทะเบียนสั่งให พ  นจากตําแหนง เนื่องจากการกระทําการฝาฝนบทบัญญัติแหง พระราชบัญญัตินี้จะดํารงตําแหนงกรรมการสมาคมนายจ าง สหพันธ  นายจ างและสภาองค  การ นายจ  างคราวตอไปได เมื่อพ  นหนึ่งป นับแตวันที่นายทะเบียนสั่งให พ  นจากตําแหนง กรรมการสหภาพแรงงาน สหพันธ  แรงงาน และสภาองค  การลูกจ  าง ซึ่งนายทะเบียนสั่ง ให พ  นจากตําแหนง เนื่องจากกระทําการฝาฝนบทบัญญัติแหงพระราชบัญญัตินี้จะดํารง ตําแหนงกรรมการสหภาพแรงงาน สหพันธ  แรงงาน และสภาองค  การลูกจ  างคราวตอไปได เมื่อ พ  นหนึ่งปนับแตวันที่นายทะเบียนสั่งให พ  นจากตําแหนง

37 หมวด 9 การกระทําอันไมเปนธรรม มาตรา 121 ห  ามมิให นายจ  าง (1) เลิกจ  าง หรือกระทําการใด ๆ อันอาจเปนผลให ลูกจ  างผู แทนลูกจ  างกรรมการ สหภาพแรงงาน หรือกรรมการสหพันธ  แรงงาน ไมสามารถทนทํางานอยูตอไปได เพราะเหตุที่ ลูกจ  างหรือสหภาพแรงงาน ได ชุมนุม ทําคําร  องยื่นข  อเรียกร  อง เจรจา หรือดําเนินการ ฟ องร  อง หรือเป นพยาน หรือให หลักฐานตอพนักงานเจ  าหน  าที่ตามกฎหมายวาด  วยการ คุ มครองแรงงาน หรอนายทะเบื ียน พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน ผู ชี้ขาดข  อพิพาท แรงงาน หรือกรรมการแรงงานสัมพันธ  ตามพระราชบัญญัตินี้หรือตอศาลแรงงาน หรือ เพราะเหตุที่ลูกจ  าง หรือสหภาพแรงงานกําลังจะกระทําการ ดังกลาว (2) เลิกจ  างหรือกระทําการใด ๆ อันอาจเปนผลให ลูกจ างไมสามารถทนทํางานอยู ตอไปได เพราะเหตุที่ลูกจ  างนั้นเป นสมาชิกของสหภาพแรงงาน (3) ขัดขวางในการที่ลูกจ างเป นสมาชิกหรือให ลูกจ างออกจากการเป นสมาชิกของ สหภาพแรงงาน หรือให หรือตกลงจะให เงินหรือทรพยั  สินแกลูกจ  าง หรือเจ  าหน  าที่ของ สหภาพแรงงาน เพื่อมิใหสมัครหรือรับสมัครลูกจ างเป นสมาชิก หรือเพื่อใหออกจากการเป น สมาชิกของสหภาพแรงงาน (4) ขัดขวางการดําเนินการของสหภาพแรงงาน หรือสหพันธ  แรงงาน หรือขัดขวาง การใชสิทธิของลูกจ างในการเป นสมาชิกสหภาพแรงงาน หรือ (5) เข าแทรกแซงในการดําเนินการของสหภาพแรงงาน หรือสหพันธ  แรงงาน โดยไมมี อํานาจโดยชอบด วยกฎหมาย มาตรา 122 ห  ามมิให ผูใด (1) บังคับหรือขูเข ็ญโดยทางตรงหรือทางอ  อม ให ลูกจ  างต องเป นสมาชิกสหภาพ แรงงาน หรือต องออกจากการเป นสมาชิกของสหภาพแรงงาน หรือ (2) กระทําการใด ๆ อันอาจเปนผลให นายจ างฝาฝนมาตรา 121

38 มาตรา 123 ในระหวางที่ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างหรือคําชี้ขาดมีผลใช บังคับ ห  ามมิให นายจ  างเลิกจ  างลูกจ  างผู แทนลูกจ  างกรรมการอนุกรรมการ หรือสมาชิกสหภาพ แรงงาน หรือกรรมการ หรืออนุกรรมการสหพันธ  แรงงาน ซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องเว  นแต บุคคลดังกลาว (1) ทุจริตตอหน  าที่หรือกระทําความผิดอาญาโดยเจตนาแกนายจ  าง (2) จงใจทําให นายจ างได รับความเสียหาย (3) ฝาฝนข  อบังคับ ระเบยบี หรือคําสั่งอันชอบด  วยกฎหมายของนายจ างโดยนายจ าง ได วากลาวและตักเตือนเป นหนังสือแล  ว เว  นแตกรณีที่ร  ายแรงนายจ างไมจําต  องวากลาวและ ตักเตือน ทั้งนี้ข  อบังคับ ระเบียบ หรือคําสั่งนั้นต  องมิได ออกเพื่อขัดขวางมิให บุคคลดังกลาว ดําเนินการเกี่ยวกับข  อเรียกร  อง หรือ (4) ละทิ้งหน  าที่เป นเวลาสามวันทํางานติดตอกันโดยไมมีเหตุผลอันสมควร (5) กระทําการใด ๆ เป นการยุยง สนับสนุน หรือชักชวนให มีการฝาฝนข  อตกลง เกี่ยวกับสภาพการจ างหรือคําชี้ขาด มาตรา 124 เมื่อมีการฝาฝนมาตรา 121 มาตรา 122 หรือมาตรา 123 ผูเสียหาย เนื่องจากการฝาฝนอาจยื่นคําร  องกลาวหาผูฝาฝนตอคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ ไดภายใน หกสิบวันนับแตวันที่มีการฝาฝน มาตรา 125 เมื่อได รับคําร  องกลาวหาตามมาตรา 124 แล  ว ให คณะกรรมการ แรงงานสัมพันธ  พิจารณาวินิจฉัยชี้ขาดและออกคําสั่งภายในเกาสิบวันนับแตวันที่ได รับคําร  อง กลาวหา รัฐมนตรีมีอํานาจขยายระยะเวลาใหคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  พิจารณาวินิจฉัยชี้ ขาดได ตามที่เห ็ นสมควร มาตรา 126 ในกรณีที่ผู ถูกกลาวหาไดปฏิบัติตามคําสั่งของคณะกรรมการแรงงาน สัมพันธ  ตามมาตรา 125 ภายในระยะเวลาที่คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  กําหนด การ ดําเนินคดีอาญาตอบุคคลนั้นใหเป นอันระงับไป มาตรา 127 การฝาฝนมาตรา 121 มาตรา 122 หรือมาตรา 123 จะดําเนิน คดีอาญาได ตอเมื่อผูเสียหายเนื่องจากการฝาฝนได ยื่นคําร  องกลาวหาผูฝาฝนตามมาตรา 124 และผู ถูกกลาวหาไมปฏิบัติตามคําสั่งของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ตามมาตรา 125

39 หมวด 10 บทกําหนดโทษ มาตรา 128 ผู แทนนายจ  างหรือผู แทนลูกจ  างตามมาตรา 13 หรือมาตรา 16 หรือ ผูแทนสมาคมนายจ างหรือผูแทนสหภาพแรงงานตามมาตรา 15 ผูใดรับหรือยอมจะรับเงิน หรือทรัพย  สินจากผูใดผู หนึ่งเพื่อกระทําการอันเป นเหตุให นายจ  างลูกจ  าง สมาคมนายจ างหรือ สหภาพแรงงาน ซึ่งตนเป นผูแทนในการเรียกร  อง เจรจา ทําความตกลงหรือรับทราบคําชี้ขาด ต องเสียผลประโยชน อันควรได ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งปหรือปรับไมเกินสองหมื่น บาทหรือทั้งจําท้งปร ั ับ มาตรา 129 ที่ปรึกษานายจ  างหรือที่ปรึกษาลูกจ  างตามมาตรา 17 ผูใดรับหรือยอมจะ รับเงินหรือทรัพย  สินจากผูใดผู หนึ่งเพื่อกระทําการอันเป นเหตุให นายจ  างหรือลูกจ  างซึ่งตนเป น ที่ปรึกษาต องเสียประโยชน อันควรได ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งปหรือปรับไมเกินสอง หมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 129 ทวิ ผูใดกระทําตนเป นที่ปรึกษานายจ  างหรือที่ปรึกษาลูกจ  างโดยไมได รับ การจดทะเบียนตามมาตรา 17 วรรคสอง ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งปหรือปรับไมเกิน สองหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 130 นายจ  างผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา 18 มาตรา 20 หรือ มาตรา 22 วรรคสอง ประกอบด วยมาตรา 18 ต องระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท มาตรา 131 นายจ  างหรือลูกจ  างผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพ การจ  าง หรือคําชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานที่ได รับจดทะเบียนตามมาตรา 18 วรรคสอง มาตรา 22 วรรคสอง หรอมาตราื 29 วรรคสี่ในระหวางที่ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ างหรือคําชี้ขาด ข  อพิพาทแรงงานนั้นมีผลใช บังคับ ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือปรับไมเกิน หนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 132 นายจ  าง ลูกจ  าง สมาคมนายจ าง สหภาพแรงงาน สหพันธ  นายจ  าง หรือสหพันธ แรงงานใด ฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามคําวินิจฉัยของคณะกรรมการ แรงงานสัมพันธ  หรือคําวินิจฉัยอุทธรณ  ของรัฐมนตรตามมาตราี 23 ต องระวางโทษจําคุกไม เกินสองปหรือปรับไมเกินสี่หมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ

40 มาตรา 133 ผูใดฝาฝน หรือไมปฏิบัติตามคําชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานตาม มาตรา 24 มาตรา 25 หรือมาตรา 35 (4) ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งปหรือปรับไมเกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 134 ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานผูใดรับหรือยอมจะรับเงินหรือทรัพย  สินจากผูใด ผู หนึ่ง เพื่อจูงใจให ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานอันเป นเหตุให นายจ  างลูกจ  าง สมาคมนายจ าง หรือ สหภาพแรงงาน ตองเส  ียผลประโยชน อันควรได ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งปหรือ ปรับไมเกินสองหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 135 ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 29 วรรคสาม หรือ วรรคสี่ต องระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท มาตรา 136 นายจ  างผูใดฝาฝนมาตรา 31 วรรคหนึ่ง ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหก เดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 137 ผูใดฝาฝนมาตรา 32 ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือนหรือปรับไม เกินหนึ่งพันบาทหรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 138 นายจ  างลูกจ  าง สมาคมนายจ าง สหภาพแรงงาน สหพันธ  นายจ  าง หรือสหพันธ แรงงานใดฝาฝนประกาศของรัฐมนตรีที่ออกตามมาตรา 33 วรรคหนึ่ง ต  อง ระวางโทษจําคุกไมเกินหกเดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 139 นายจ  างหรือลูกจ  างผูใดฝาฝนมาตรา 34 ตองระวางโทษจ  ําคุกไมเกิน หกเดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 140 นายจ  างหรือลูกจ  างผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามคําสั่งของรัฐมนตรี ตามมาตรา 35 (1) (2) หรือ (3) ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหกเดือน หรือปรับไมเกิน หนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 141 นายจ  างหรือลูกจ  างผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตาม 36 วรรคหนึ่ง หรือ วรรคสอง ต องระวางโทษจําคุกไมเกินสองปหรือปรับไมเกินสี่หมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 142 ผูใดไมอํานวยความสะดวก ขัดขวาง ไมตอบหนังสือสอบถาม ไมชี้แจง ข  อเท ็ จจริง หรือไมสงสิ่งของหรือเอกสารที่เกี่ยวข  องแกกรรมการแรงงานสัมพันธ  หรือ อนุกรรมการแรงงานสัมพันธ  ตามมาตรา 43 หรือแกนายทะเบียนหรือผู ซึ่งนายทะเบียน

41 มอบหมาย ตามมาตรา 72 หรือมาตรา 105 ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือปรับ ไมเกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 143 นายจ  างผูใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา 50 มาตรา 52 หรือมาตรา 53 ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 144 ผู เริ่มกอการจัดตั้งสมาคมนายจ างผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 61 หรือ กรรมการสมาคมนายจ างผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 62 ต องระวางโทษปรับไมเกินวันละห าสิบ บาทตลอดระยะเวลาที่ยังไมปฏิบัติ มาตรา 145 สมาคมนายจางใดรับบุคคลเข าเป นสมาชิกโดยฝาฝนมาตรา 63 ต  อง ระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท มาตรา 146 สมาคมนายจางใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา 71 หรือมาตรา 75 ต  อง ระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท กรรมการสมาคมนายจ างผูใดรู เห ็นเปนใจใหสมาคมนายจ างกระทําการฝาฝน หรือไม ปฏิบัติตามมาตรา 71 หรือมาตรา 75 ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือปรับไมเกิน หนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 147 ผู ชําระบัญชีผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 85 หรือมาตรา 111 ประกอบ ด  วยมาตรา 85 หรือมาตรา 118 ประกอบด วยมาตรา 85 หรือมาตรา 111 ต  องระวาง โทษปรับวันละไมเกินห าสิบบาทตลอดระยะเวลาที่ยังไมปฏิบัติ มาตรา 148 ผู เริ่มกอการจัดตั้งสหภาพแรงงานผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 93 หรือ กรรมการสหภาพแรงงานผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 94 ต องระวางโทษปรับไมเกินวันละ ห าสิบบาทตลอดระยะเวลาที่ยังไมปฏิบัติ มาตรา 149 สหภาพแรงงานใดรับบุคคลเข าเป นสมาชิกโดยฝาฝนมาตรา 95 ต  อง ระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาท มาตรา 150 สหภาพแรงงานใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา 104 หรือมาตรา 108 ต องระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท กรรมการสหภาพแรงงานผูใดรู เห ็นเปนใจใหสหภาพแรงงานกระทําการฝาฝน หรือไม ปฏิบัติตามมาตรา 104 หรือมาตรา 108 ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือปรับไมเกิน หนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ

42 มาตรา 151 ผู จัดตั้งสหพันธ  นายจ  างผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วย มาตรา 61 หรือผู จัดตั้งสหพันธ  แรงงานผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วยมาตรา93 ต องระวางโทษปรับไมเกินวันละห าสิบบาทตลอดระยะเวลาที่ยังไมปฏิบัติ มาตรา 152 กรรมการสหพันธ  นายจ  างผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วย มาตรา 62 หรือกรรมการสหพันธ  แรงงานผูใดไมปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วยมาตรา 94 ต องระวางโทษปรับไมเกินวันละห าสิบบาทตลอดระยะเวลาที่ยังไมปฏิบัติ มาตรา 153 สหพันธ  นายจ างใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วย มาตรา 71 หรือมาตรา 75 หรือสหพันธ แรงงานใดฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วยมาตรา 104 หรือมาตรา 108 ต องระวางโทษปรับไมเกินสองพันบาท กรรมการสหพันธ  นายจ  างผูใดรู เห ็นเปนใจใหสหพันธ  นายจ  างกระทําการฝาฝน หรือไม ปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วยม าตรา 71 หรือมาตรา 75 หรือกรรมการสหพันธ  แรงงานผูใดรู เห ็นเปนใจใหสหพันธ  แรงงานกระทําการฝาฝนหรือไมปฏิบัติตามมาตรา 118 ประกอบด วยมาตรา 104 หรือมาตรา 108 ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือ ปรับไม เกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 154 ผูใดใช ชื่อซึ่งมีอักษรไทยประกอบวา "สมาคมนายจ าง" หรือ "สหภาพแรงงาน" หรือ"สหพันธ  นายจ  าง" หรือ"สหพันธ  แรงงาน" หรืออักษรตางประเทศซึ่งมี ความหมายทํานองเดียวกันประกอบในป ายชื่อดวงตราจดหมาย ใบแจ งความหรือเอกสารอยาง อื่นเกี่ยวกับกิจการธรกุิจโดยมิไดเป นสมาคมนายจ าง สหภาพแรงงาน สหพันธ  นายจ  าง หรือ สหพันธ  แรงงาน ต องระวางโทษปรับไมเกินหนึ่งพันบาทและปรับอีกเป นรายวันไมเกินวันละ ห าสิบบาท จนกวาจะเลิกใช มาตรา 155 ผูใดเป นสมาชิกของสมาคมนายจ างหรือสหภาพแรงงาน โดยรู อยูวา สมาคมนายจ างหรือสหภาพแรงงานนั้นยังไมได จดทะเบียน ต องระวางโทษปรับไมเกินหนึ่ง พันบาท ผูใดเป นผู ดําเนินการสมาคมนายจ างหรือสหภาพแรงงานที่ยังไมได จดทะเบียน ต  อง ระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 156 เมื่อสมาคมนายจ าง สหภาพแรงงาน สหพันธ  นายจ  าง หรือสหพันธ 

43 แรงงานได เลิกตามพระราชบัญญัตินี้ กรรมการ หรืออนุกรรมการ สมาคมนายจ าง สหภาพ แรงงาน สหพันธ  นายจ  าง สหพันธ  แรงงาน ผูใดขัดขวางการดําเนินการของผู ชําระบัญชีต  อง ระวางโทษจําคุกไมเกินหนึ่งเดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 157 ผูใดยังคงดําเนินกิจการของสมาคมนายจ าง สหภาพแรงงาน สหพันธ  นายจ  าง หรือสหพันธ  แรงงาน ซึ่งได เลิกไปแล วตามพระราชบัญญัตินี้ ตองระวางโทษจ  ําคุกไม เกินหนึ่งเดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งพันบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 157 ทวิ ผูใดดําเนินการสภาองค  การนายจ  าง หรือสภาองค  การลูกจ  าง หรือใช ชื่อซึ่งมีอักษรไทยประกอบคําวา "สภาองค  การนายจ  าง" หรือ "สภาองค  การ ลูกจ  าง" ในเอกสารเกี่ยวกับกิจการธุรกิจโดยมิไดปฏิบัติตามมาตรา 119 หรือมาตรา 120 แล  ว แตกรณีต องระวางโทษจําคุกไมเกนหกเดิ ือน หรือปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 158 นายจ  างผูใดฝาฝนมาตรา 121 หรือ มาตรา 123 ต องระวางโทษ จําคุกไมเกินหกเดือน หรือปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ มาตรา 159 ผูใดฝาฝนมาตรา 122 ต องระวางโทษจําคุกไมเกินหกเดือน หรือ ปรับไมเกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ

44 บทเฉพาะกาล มาตรา 160 บรรดาคําร  องกลาวหาข  อเรียกร  อง ข  อพิพาทแรงงาน ข  อตกลง คําชี้ ขาดของผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงาน คําชี้ขาดหรือคําสั่งของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  หรือคดีซึ่งเกิดขึ้นหรือยังไมถึงที่สุดกอนวันที่พระราชบัญญัตินี้ใช บังคับ ใหเปนไปตาม ประกาศของกระทรวงมหาดไทยที่ออกตามประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ 103 ลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2515 จนกวาคําร  องกลาวหา ข  อเรียกร  อง ข  อพิพาทแรงงาน ข  อตกลงคําชี้ ขาดคําสั่ง หรือคดีนั้นจะถึงที่สุด ให ผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานและคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ซึ่งแตงตั้งตามพระราช บัญญัตินี้ มีอํานาจพิจารณาวินิจฉัยชี้ขาด ตลอดจนมีอํานาจสั่งเกี่ยวกับเรื่องดังกลาว ตาม วรรค หนึ่ง เชนเดียวกับผู ชี้ขาดข  อพิพาทแรงงานและคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ  ซึ่งแตงตั้งขึ้น ตามประกาศของกระทรวงมหาดไทย ที่ออกตามประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ 103 ลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ.2515 มาตรา 161 สมาคมนายจางและสมาคมลูกจ  างซึ่งได จดทะเบียนตั้งขึ้นตามประกาศ ของกระทรวงมหาดไทย ที่ออกตามประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 103 ลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ.2515 ให ถือวาเป นสมาคมนายจางและสหภาพแรงงานตามพระราชบัญญัตินี้ มาตรา 162 คําขอจัดตั้งสมาคมนายจ างหรือสมาคมลูกจ  างที่ได ยื่นไวตามประกาศของ กระทรวงมหาดไทย ที่ออกตามประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ 103 ลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ.2515 ให ถือวาเป นคําขอตามพระราชบัญญัตินี้ มาตรา 163 ในระหวางที่ยังมิได มีกฎหมายวาด  วยการจัดตั้งศาลแรงงานใช บังคับ ให ศาลยุติธรรมมีอํานาจหน  าที่เชนเดียวกับศาลแรงงาน ผู รับสนองพระบรมราชโองการ สัญญา ธรรมศักดิ์ นายกรัฐมนตรี

45 หมายเหต ุเหตุผลในการประกาศใช พระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่ประกาศ ของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 103 ลงวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ.2515 ในสวนที่เกี่ยวกับแรงงาน สัมพันธ  ยังมีวิธีการไมเหมาะสมแกสถานการณ  ทางเศรษฐกิจและสังคมปจจุบัน สมควรให มี กฎหมายวาด วยแรงงานสัมพันธ  ขึ้นแทน เพื่อกําหนดหลักเกณฑ  เกี่ยวกับการยื่นข  อเรียกร  องและ การระงับข  อพิพาทแรงงานใหเหมาะสมและสมบูรณ  ยิ่งขึ้น ให นายจ  างจัดตั้งสมาคมนายจ าง และลูกจ  างจัดตั้งสหภาพแรงงานเพื่อแสวงหาและคุมครองประโยชน เกี่ยวกับการจ  าง การจัด สวัสดิการ และสงเสริมความสัมพันธ  อันดีระหวางนายจ  างกับลูกจ  าง ตลอดจนให ลูกจ  าง จัดตั้งคณะกรรมการลูกจ างเป นองค กรในการหารือในกิจการตาง ๆ กับนายจ  างเพื่อให เกิดความ เข าใจซึ่งกันและกัน และหาทางปรองดองให การทํางานรวมกันระหวางนายจ  างกับลูกจ างให มี ผลดียิ่งขึ้น จึงจําเป นต  องตราพระราชบัญญัตินี้ขึ้น

46 กฎกระทรวง ฉบับที่ 1 (พ.ศ.2518) ออกตามความในพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ  พ.ศ.2518 -------------------------------- อาศัยอํานาจตามความในมาตรา 6 และมาตรา 13 แหงพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ  พ.ศ.2518 รัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยออกกฎกระทรวงไว ดังตอไปนี้ ขอ 1 ในกรณีที่ลูกจ  างเลือกตั้งผู แทนลูกจ  าง โดยลูกจ  างจัดการเอง ให ลูกจ  างจัดให มี การประชุมลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง แล  วตกลงกันวาผู แทนลูกจ  างซึ่งมีจํานวน ไม เกินเจ ็ ดคนนั้นจะให ลูกจ  างผูใดเป นผู แทน ถ  ามีผูประสงคจะเป นผู แทนลูกจ  างเกินเจ ็ ดคน และ ไมอาจตกลงกันได ให มีการลงคะแนนเสียง และให ผู ซึ่งไดคะแนนเสียงมากตามลําดับ เจ ็ ด คนเป นผู แทนลูกจ  าง ขอ 2 ในกรณีที่ลูกจ างเป นผู แจ  งข  อเรียกร  อง และมีรายชื่อและลายมือชื่อของลูกจ  างซึ่ง เกี่ยวข  องกับข  อเรียกร องไมน  อยกวาร อยละสิบห  าของลูกจ  างทั้งหมด ซึ่งเก่ยวขี  องกับข  อ เรียกร  อง และระบุชื่อผู แทนลูกจ  างมีจํานวนไมเกินเจ ็ ดคนพร  อมกับการแจ  งข  อเรียกร  องด  วย ให ถือวาลูกจ างได เลือกตั้งผู แทนลูกจ างโดยสมบูรณ  แล  ว ขอ 3 ในกรณีที่ลูกจ  างแจ  งข  อเรียกร  องตอนายจ  างแตยังมิได เลือกตั้งผู แทนลูกจ  างถ  า ลูกจ  างจะเลือกตั้งผู แทนลูกจ างโดยลูกจ  างจัดการเอง ให ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง นั้น ทําการเลือกตั้งผู แทนลูกจ  างลูกจ  างและแจ  งชื่อผู แทนลูกจ างให นายจ  างทราบตามวิธีการที่ กําหนดไวในข อ 1 ขอ 4 ในกรณีที่ลูกจ  างร องขอให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน จัดการเลือกตั้ง

47 ผู แทนลูกจ  างแทน ให ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร องไมน  อยกวาสิบคนลงชื่อรวมกันยื่นคํา ขอ ตามแบบ รส.1 ท  ายกฎกระทรวงนี้ ขอ 5 เมื่อพนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานได รับคําขอตามข  อ 4 ให พนักงาน ประนอมข อพิพาทแรงงานกําหนดให มีการเลือกตั้งผู แทนลูกจ  าง โดยแจ งกําหนดวัน เวลาและ สถานที่ทําการเลือกตั้งเป นหนังสือให ลูกจ  างผู ร  องขอทราบ และใหปดประกาศกําหนดวัน เวลา และสถานที่ทําการเลือกตั้งผู แทนลูกจ  าง ตามแบบ รส.2 ท  ายกฎกระทรวงนี้ ณ ที่เปดเผยใน สถานที่ที่ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องทํางานอยูกอนกําหนดเวลาเลือกตั้งไมน  อยกวา ยี่สิบสี่ชั่วโมง สําหรับกรณีการเลือกตั้ง ณ สถานที่และเวลาเดียวกัน หรือไมน  อยกวาสิบห  าวัน สําหรับกรณีการเลือกตั้งตางสถานที่หรือตางเวลากัน ขอ 6 เมื่อพนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานกําหนดให มีการเลือกตั้ง ณ สถานที่ใด และในเวลาใด ให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานจัดประชุมลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อ เรียกร  อง ณ สถานที่และตามกําหนดเวลานั้น เพื่อให ลูกจ  างซึ่งมาประชุมเสนอชื่อลูกจ  างที่เห ็ น สมควรเป นผู แทนลูกจ  างตอพนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานในที่ประชุม ในกรณีที่พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานกําหนดให มีการเลือกตั้งตางสถานที่หรือ ตาง เวลา เพราะกิจการนั้นมีลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องทํางานอยูในหลายท องที่ หรือ สถาพของงานมีลักษณะต  องทําตอเน่องกื ันไป หรือเพราะเหตุอื่นใดให ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับ ข  อเรียกร องเสนอชื่อลูกจ  างที่เห ็นควรเป นผู แทนลูกจ  าง โดยมีลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อ เรียกร องไมน  อยกวาสิบคนรับรอง ตอพนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานกอนกําหนดวัน เลือกตั้งไมน  อยกวาสิบวัน และเมื่อได รับการเสนอชื่อลูกจ  างดังกลาวแล  ว ให พนักงาน ประนอมข อ พิพาทแรงงานดําเนินการดังตอไปนี้ (1) จัดทําบัญชีรายชื่อและหมายเลขประจําตัวของลูกจ  าง ที่ได รับการเสนอชื่อเป นผู แทนลูกจ  างและบัญชีรายชื่อผู มีสิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง และปดประกาศไว ณ ที่เปดเผย ในสถานที่ทําการเลือกตั้งกอนกําหนดวันเลือกตั้งไมน  อยกวาสามวัน (2) แตงตั้งคณะกรรมการดําเนินการเลือกตั้งจากผู มีสิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง อยางน อยสามคน สําหรับสถานที่ทําการเลือกตั้งแตละแหง เพื่อตรวจสอบวาผูลงคะแนนเสียง เลือกตั้งที่มาแสดงตนเป นผู มีชื่อในบัญชีรายช่อผืู มีสิทธิลงคะแนนเสียงเลือกตั้งรับบัตรเลือกตั้ง ที่ผูลงคะแนนเสียงเลือกตั้งทําเครื่องหมายเสร ็ จแล  วหยอนลงในหีบบัตรเลือกตั้ง ตอหน  าผู ลง

48 คะแนนเสียงเลือกตั้งและตรวจนับคะแนนเสียงเลือกตั้งแตทั้งนี้ไมตัดสิทธิกรรมการดําเนิน การเลือกตั้งที่จะลงคะแนนเสียงเลือกตั้งด  วย การเลือกตั้งตามวรรคหนึ่งและวรรคสอง ให ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องซึ่งมา ประชุมลงคะแนนเสียงเลือกตั้งผู แทนลูกจ างไมเกินจํานวนที่พนักงานประนอมข อพิพาท แรงงาน กําหนด ซึ่งจะต องไมเกินเจ ็ ดคน ในกรณีที่ลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร องบางสวนเป นสมาชิกสหภาพแรงงานและ ลูกจ างเสนอชื่อกรรมการสหภาพแรงงานเป นผู แทนลูกจ  างรวมอยูด  วย หรือในกรณีที่พนักงาน ประนอมข อพิพาทแรงงานได กําหนดให มีการเลือกตั้งตางสถานที่หรือตางเวลาการลงคะแนน เสียงเลือกตั้งใหใช วิธีลงคะแนนลับ เมื่อลูกจ างลงคะแนนเสียงเลือกตั้งเสร ็ จแล  ว ให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน หรือคณะกรรมการดําเนินการเลือกตั้งตาม (2) แล  วแตกรณี นับคะแนนเสียงเลือกตั้งโดยไม ชักช  าผู ซึ่งไดคะแนนเสียงมากตามลําดับตามจํานวนที่พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน กําหนดเป นผู แทนลูกจ  าง ในกรณีที่มีผูไดคะแนนเส  ียงเลือกตั้งในลําดับสุดท  ายเทากันซึ่งทําให มีจํานวน ผู ที่ได รับเลือกตั้งมากกวาจํานวนที่พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานกําหนด ให พนักงานประนอม ข  อพิพาทแรงงานดําเนินการจับสลากระหวางผูไดคะแนนเสียงเลือกตั้งใน ลําดับสุดท  ายเทากัน โดยเปดเผยเพื่อใหได ผู แทนลูกจ  างตามจํานวนที่พนักงานประนอมข อ พิพาทแรงงานกําหนด ขอ 7 ในกรณีที่สหภาพแรงงานเป นผู แจ  งข  อเรียกร  อง ถ าความปรากฎแกพนักงาน ประนอมข อพิพาทแรงงานตามคําร องของสหภาพแรงงาน ลูกจ  างหรือนายจ  างวาลูกจ  าง ซึ่ง เกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  องนั้นบางสวนเป นสมาชิกสหภาพแรงงานอื่นด  วย ให พนักงาน ประนอมข อพิพาทแรงงานจัดให มีการลงคะแนนเสียงเลือกตั้งผู แทนลูกจ  าง โดยนําความใน ข  อ 5 และข  อ 6 มาใช บังคับโดยอนุโลม ขอ 8 ในกรณีที่ตามข  อ 6 และข  อ 7 ให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงานทําหนังสือ แสดงชื่อผู แทนลูกจ  างตามแบบ รส.3 ท  ายกฎกระทรวงนี้ มอบให ผู แทนลูกจ  างและนายจ  าง ให พนักงานประนอมข อพิพาทแรงงาน ทําบันทึกการเลือกตั้งผู แทนลูกจ  างและแสดง จํานวนลูกจ  างซึ่งเกี่ยวข  องกับข  อเรียกร  อง จํานวนลูกจ  างซึ่งลงคะแนนเสียงเลือกตั้งผู แทน

49 ลูกจ  าง ชื่อผู แทนลูกจ  างและจํานวนคะแนนเสียงเลือกตั้งที่ได รับ เก ็บไวเป นหลักฐานไมน  อย กวาหนึ่งป ขอ 9 กําหนดระยะเวลาในการเป นผู แทนลูกจ  าง ให นับแตวันที่ได รับเลือกตั้งจนถึง วันที่ได มีการเลือกตั้งผู แทนลูกจ างใหม หรือวันที่ข  อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจางสิ้นสุดลง แล  วแตกรณี ใหไว ณ วันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ.2518 บุญเทง ทองสวัสดิ์ รัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย