เกียรติยศ แห่งความภูมิใจ ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง

เกียรติยศแห่งความภูมิใจ
...เส้นชัยแห่งคุณค่า...

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง

เกษียณอายุราชการ ๑ ตุลาคม ๒๕๖๕



ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง

๑ ตุลาคม ๒๕๖๕

พระบรมราโชบายด้านการศึกษาในหลวงรัชกาลที่ ๑๐

การจัดการศึกษาต้องมุ่งสร้างพื้นฐานให้แก่ผู้เรียน ๔ ด้าน คือ
๑. มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง
๒. มีพื้นฐานชีวิตที่มั่นคง - มีคุณธรรม
๓. มีงานทำ - มีอาชีพ
๔. เป็นพลเมืองที่ดี

๑. มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง ๓. มีงานทำ - มีอาชีพ
- ความรู้ความเข้าใจต่อชาติบ้านเมือง - การเลี้ยงดูลูกหลานในครอบครัวหรือ
- ยึดมั่นในศาสนา การฝึกฝนอบรมในสถานศึกษาต้องมุ่ง
- มั่นคงในสถาบันกษัตริย์ ให้เด็กและเยาวชน รักงาน สู้งาน
- มีความเอื้ออาทรต่อครอบครัว ทำจนงานสำเร็จ
และชุมชนของตน - การฝึกฝนอมรมทั้งในหลักสูตรและ
นอกหลักสูตรต้องมีจุดมุ่งหมายให้
๒. มีพื้นฐานชีวิตที่มั่นคง - มีคุณธรรม ผู้เรียนทำงานเป็น
- รู้จักแยกแยะสิ่งที่ผิด - ชอบ / ชั่ว - ดี
- ปฏิบัติแต่สิ่งที่ชอบ สิ่งที่ดีงาม ๔. เป็นพลเมืองที่ดี
- ปฏิเสธสิ่งที่ผิด สิ่งที่ชั่ว - การเป็นพลเมืองดี เป็นหน้าที่ของทุกคน
- ช่วยกันสร้างคนดีให้แก่บ้านเมือง - ครอบครัว – สถานศึกษาและสถาน
และมีงานทำในที่สุด ประกอบการต้องส่งเสริมให้ทุกคน
- ต้องสนับสนุนผู้สำเร็จหลักสูตรมี มีโอกาสทำหน้าที่เป็นพลเมืองดี
อาชีพมีงานทำ จนสามารถเลี้ยง - การเป็นพลเมืองดี คือ "เห็นอะไรที่
ตนเองและครอบครัว จะทำเพื่อบ้านเมืองได้ก็ต้องทำ เช่น
งานอาสาสมัครงานบำเพ็ญ

๓ หัวใจ"การศึกษา"

ในหลวง ร.๙ ทรงฝากไว้




หนึ่ง...ให้ครูรักเด็ก และเด็กรักครู
สอง....ให้ครูสอนเด็กให้มีน้ำใจต่อเพื่อน
ไม่ให้แข่งขันกัน แค่ให้แข่งขันกับตัวเอง
ให้เด็กที่เรียนเก่งกว่าช่วยสอนเพื่อน
ที่เรียนช้ากว่า
สาม...ให้ครูจัดกิจกรรมให้เด็กทำร่วมกัน
เพื่อให้เห็นคุณค่าของความสามัคคี




พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

พระองค์ทรงตรัส

"เป็นครู ใช่ ไหม"

ผมรีบกราบทูลว่า

"ใช่ ครับ"

ทรงตรัสว่า

"ขอฝากเด็ก ๆ ด้วยนะ

ช่ วยสอนให้เขาเป็นคนดี"



พระราชดำรัสพระราชทานแก่ครูวิทย์ อนันตะ
เมื่อคราวเสด็จประพาสภาคเหนือ ๑ มีนาคม ๒๕๐๑

หลัก ๒๓ ข้อ ในการทรงงานของพระเจ้าอยู่หัว

ข้อที่ ๑ จะทำอะไรต้องศึกษาข้อมูลให้เป็นระบบ ข้อที่ ๑๓ ใช้ธรรมชาติช่วยธรรมชาติ

ข้อที่ ๒ ระเบิดจากภายใน ข้อที่ ๑๔ ใช้อธรรมปราบอธรรม

ข้อที่ ๓ แก้ปัญหาจากจุดเล็ก ข้อที่ ๑๕ ปลูกป่าในใจคน

ข้อที่ ๔ ทำตามลำดับขั้น ข้อที่ ๑๖ ขาดทุนคือกำไร

ข้อที่ ๕ ภูมิสังคม ภูมิศาสตร์ สังคมศาสตร์ ข้อที่ ๑๗ การพึ่งตนเอง

ข้อที่ ๖ ทำงานแบบองค์รวม โดยคิดความเชื่อมโยง ข้อที่ ๑๘ พออยู่พอกิน

ข้อที่ ๗ ไม่ติดตำรา ข้อที่ ๑๙ เศรษฐกิจพอเพียง

ข้อที่ ๘ ประหยัด เรียบง่ายได้ประโยชน์สูงสุด ข้อที่ ๒๐ ความซื่อสัตย์สุจริต จริงใจต่อกัน

ข้อที่ ๙ ทำให้ง่าย ข้อที่ ๒๑ ทำงานอย่างมีความสุข

ข้อที่ ๑๐ การมีส่วนร่วม ข้อที่ ๒๒ ความเพียร

ข้อที่ ๑๑ ต้องยึดประโยชน์ส่วนรวม ข้อที่ ๒๓ รู้รัก สามัคคี
ข้อที่ ๑๒ บริการจุดเดียว อ้างอิง "ธรรมดีที่พ่อสอน" ดนัย จันทร์เจ้าฉาย

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ขอชื่นชมและแสดงความยินดี
มายัง ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถม
ศึกษามหาสารคาม เขต ๑ ที่เกษียณอายุราชการในปีพุทธศักราช ๒๕๖๕
การเกษียณอายุราชการเป็นไปตามวิถีทางราชการ แต่การเกษียณอายุ
ราชการของท่านจะเต็มเปี่ ยมไปด้วยเกียรติภูมิและความภาคภูมิใจ ตามที่ได้
มุ่งประสงค์แต่สิ่งดี แก่การศึกษา จนเป็นที่ประจักษ์ว่าได้ทำคุณประโยชน์ให้แก่
ชาติบ้านเมือง โดยเฉพาะ การสร้างคุณูปการด้านการศึกษา ซึ่งเป็นภารกิจ
สำคัญยิ่งของประเทศ ที่ส่งผลประโยชน์อันไพศาลทั้งด้านการสร้างคน
สร้างชาติไปพร้อมกัน ผมเชื่อมั่นว่าคุณความดีที่ท่านได้เพียรประกอบและสั่งสม
ต่อเนื่องกันมา จะเป็นที่จดจำและเป็นแนวทางในการปฏิบัติงาน ของข้าราชการ
รุ่นหลัง ๆ ต่อไป และมั่นใจเป็นอย่างยิ่งว่าแม้ท่านจะออกจากระบบราชการไป
ก็มิอาจทำให้พลังสร้างสรรค์สิ่งที่ดีงามที่มีอยู่มากมายในตัวท่านลดน้อยถอยลง
แต่อาจกลับก่อให้เกิดสิ่งใหม่ ๆ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการพัฒนาการศึกษา
ต่อไปอย่าง ไม่สิ้นสุดในโอกาสอายุวัฒนมงคล ๖๐ ปี ของท่าน ขออานุภาพ
แห่งคุณพระศรีรัตนตรัยอภิบาลคุ้มครองรักษา ส่งเสริมให้ท่านมีพลานามัย
สมบูรณ์ ปรารถนาสิ่งใดจงพลันสำเร็จสมดังที่มุ่งปรารถนา

นายอัมพร พินะสา
เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
มหาสารคาม เขต ๑ ท่านเป็นทั้งนักบริหารและนักวิชาการ ที่ทำงานด้วยหัวใจ
มีความมุ่งมั่นในการทำงาน ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความวิริยะ อุตสาหะ ทุ่มเทความรู้
ความสามารถให้กับงานอย่างจริงจัง ทั้งศึกษาระเบียบปฏิบัติต่าง ๆ ขวนขวาย
หาความรู้ มีความซื่อสัตย์ เสียสละ มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ เป็นนักพัฒนา
อย่างต่อเนื่อง ด้วยอุปนิสัยของความเป็นนักบริหารที่มีมนุษยสัมพันธ์เป็นเลิศ
กับผู้ใต้บังคับบัญชา มีความเอื้ออาทรต่อผู้ใต้บังคับบัญชา ให้ขวัญกำลังใจในการ
ทำงานและมีความปรารถนาดีอย่างที่สุด จนได้รับความรัก ความเคารพ
ความจริงใจ และความร่วมมือร่วมแรงร่วมใจในการทำงานจากผู้ใต้บังคับบัญชา
จนมีผลงานเป็นที่ประจักษ์ และเป็นที่ยอมรับของวงการศึกษาเป็นแบบอย่างที่ดีงาม
ตลอดชีวิตของการรับราชการ

การเกษียณอายุราชการเป็นเพียงการเปลี่ยนบรรยากาศ ถอดหัวโขนส่งคืน
ต้นสังกัดแล้วเลือกทำในสิ่งที่ใจรัก เพื่อสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดีของตนเอง
อย่างไรก็ตาม ท่านยังคงเป็นบุคคลที่มีความรู้ความสามารถ มีคุณค่าในการ
ร่วมพัฒนาการศึกษาและสังคมให้เจริญก้าวหน้าต่อไป

ในโอกาสนี้ ขออาราธนาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ท่านเคารพนับถือโปรดประทานพร
ให้ท่านและครอบครัว ประสบแต่ความสุข ความเจริญ มีสุขภาพพลานามัยแข็งแรง
สมบูรณ์ และมีจิตใจเบิกบาน แจ่มใสตลอดไป

นายเกียรติศักดิ์ ตรงศิริ
ผู้ว่าราชการจังหวัดมหาสารคาม

งานราชการ เป็นงานที่นับว่าได้สนองรับใช้เบื้องพระยุคลบาทแห่ง
องค์พระมหากษัตริย์ อีกทั้งเป็นงานที่ถือว่าได้สนองคุณแผ่นดิน ประเทศชาติ
บ้านเมืองที่ตนอาศัยอยู่ จึงเป็นงานอันทรงเกียรติทั้งแก่ตนเอง และวงศ์สกุล
ของผู้ได้ทำงานราชการ โดยเฉพาะผู้ได้ทำงานรับราชการจนครบเกษียณอายุ
ราชการถือว่าบรรลุภารกิจหน้าที่ราชการของตนเอง การที่บุคคลจะทำงาน
ในหน้าที่ของตนให้บรรลุถึงเป้าหมายสูงสุดจนถึงฝั่ งแห่งความสำเร็จได้นั้น
จับต้องประกอบด้วยคุณธรรม คือ อิทธิบาทธรรม เป็น คุณธรรมนำสู่
ความสำเร็จ ๔ ประการ ได้แก่ ๑. ฉันทะ ความพอใจ ใฝ่ใจรักจำเริญอยู่เสมอ
๒. วิริยะ ความเพียรขยันหมั่นประกอบสิ่งนั้นด้วยความพยายาม เข้มแข็ง
อดทน ไม่ท้อถอย ๓. จิตตะ ตั้งจิตรับรู้ในสิ่งที่ทำ ๔. วิมังสา ความไตร่ตรอง
หมั่นใช้ปัญญาพิจารณา ตรวจหาเหตุผล มีการแผนวัดผลคิดค้นวิธีแก้ไข
ปรับปรุง เป็นต้น

ด้วยผลงานตลอดระยะเวลาการดำรงภาระหน้าที่แห่งความเป็น
ข้าราชการขอให้ ท่าน ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่
การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑ ซึ่งมุ่งมั่นตั้งใจทำงานในหน้าที่
ของตนมาด้วยความซื่อสัตย์ สุจริต สร้างผลงานที่มีคุณค่า ประพฤติตนเป็น
แบบอย่างที่ดีงาม จึงเป็นผู้สมควรได้รับการยกย่องเกียรติคุณไว้ว่า เป็น
ปูชนียบุคคล ผู้ควรแก่การเคารพบูชาของศิษย์ให้ปรากฏสืบไป

โอกาสวาระนี้ อาตมาภาพจึงขอร่วมแสดงมุทิตาจิต และอำนาจ
คุณพระรัตนตรัย โปรดประทานพรให้ท่าน ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑ จงประสบ
ความสำเร็จความเจริญ ด้วยจตุรพิธพรชัย สมบูรณ์ด้วยอิฏฐผล สำเร็จ
ดังมโนรถปรารถนาทุกประการ เทอญ

พระเทพสิทธาจารย์
เจ้าคณะจังหวัดมหาสารคาม
เจ้าอาวาสวัดมหาชัย พระอารามหลวง

ท่าน ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑ เป็นคนดี มีน้ำใจเสียสละ เพื่อส่วนรวม และ
ปฏิบัติหน้าที่ดีเยี่ยมตลอดมา จนถึงเวลาเกษียณอายุราชการ ท่านได้สร้าง
คุณงามความดี แก่ลูกศิษย์ ถ้วนหน้ากัน อาตมาภาพ ขออนุโมทนาบุญ ขอให้
ท่านจงพบแต่ความสุข ความเจริญ สุขภาพแข็งแรงตลอดไป เจริญพร

พระอาจารย์สุริยันต์ โฆสปัญฺโญ
วัดป่าวังน้ำเย็น จังหวัดมหาสารคาม

ในโอกาสแห่งความภาคภูมิใจของการรับราชการกับการเกษียณอายุราชการ
ของท่าน ดร. สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
มหาสารคาม เขต ๑ ท่านเป็นผู้นำ เป็นผู้บังคับบัญชาที่เป็นแบบอย่าง น่าเคารพยิ่ง
ช่วงระยะเวลาที่ทำงานร่วมกับท่าน ๒ ปีการศึกษา ถือเป็นวาสนาที่ได้เรียนรู้งาน
จากท่านมากมาย ท่านเน้นย้ำมาโดยตลอดว่า “เราเป็นคนมหาสารคาม เมื่อมาทำงาน
ที่จังหวัดมหาสารคามที่เป็นแผ่นดินเกิด ต้องมุ่งมั่นตั้งใจปฏิบัติหน้าที่เต็มความสามารถ”
และวลีเด็ด “มหาสารคาม เขต ๑ ต้องเป็น ๑” ทำให้การทำงานของเรามีเป้าหมาย
ที่ชัดเจน ท่านเป็นนักบริหารการศึกษาที่เปี่ยมด้วยคุณภาพ และมากด้วยคุณธรรม
ครองตน ครองคน ครองงาน เป็นแบบอย่างที่ดีเยี่ยมต่อผู้ใต้บังคับบัญชาและบุคคล
ทั่วไป ด้วยบุคลิกภาพที่เป็นคนจิตใจดี น่านับถือ เรียบง่าย บริหารงานด้วย
หลักพรหมวิหาร ๔ ทำให้ผู้ใต้บังคับบัญชาทำงานอย่างมีความสุข สนุกกับการทำงาน
บังเกิดผลดียิ่งต่องานราชการ

ในโอกาสสำคัญนี้ ขออำนาจคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย
ที่ท่านเคารพนับถือ โปรดประธานพรให้ท่านประสบความสุข ความเจริญ มีสุขภาพ
ร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง มั่นยืนด้วยอายุ วรรณะ สุขะ พละ และธนสารสมบัติ สืบไป

ดร.สมเพชร มัชปะโม
รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา

ประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑
(ว่าที่ ผอ.เขตฯ ๑ ตุลาคม ๒๕๖๗)

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถม
ศึกษามหาสารคาม เขต ๑ ได้ปฏิบัติงานมาด้วยความทุ่มเท เสียสละ และ
อุทิศตนให้องค์กร ในการพัฒนาการศึกษาให้ก้าวหน้า สร้างสรรค์ผู้เรียน ให้มี
คุณภาพ ประสบความสำเร็จในการศึกษา มีทักษะอาชีพ และทำคุณประโยชน์
ให้แก่สังคมประเทศชาติ

เมื่อถึงวาระคราวเกษียณอายุราชการ ๓๐ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๖๕
ทำให้รำลึกถึงวัน เวลาที่ได้ปฏิบัติภารกิจมาด้วยความมานะ พากเพียร พยายาม
นำองค์กรไปสู่ความสำเร็จ ดังปณิธาน จึงขอยกย่องท่านในคุณงามความดีที่ได้
สั่งสมมา นับเป็นเกียรติยศแห่งความภาคภูมิใจแก่ตนเองและองค์กร อีกทั้ง
เป็นแบบอย่างให้แก่บุคลากรและเยาวชนในรุ่นหลังต่อไป

ผมขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัยและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ที่ทุกท่าน
นับถือ โปรดอำนวยพร ให้ท่านจงประสบแต่ความสุข ความเจริญ มีสุขภาพ
พลานามัยที่สมบูรณ์ แข็งแรง และใช้ชีวิตภายหลังเกษียณอายุราชการ
อย่างมีความสุขตลอดไป

นายอดุลย์ จันทร์ฝาง
รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา

ประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑
(ว่าที่ ผอ.เขตฯ ๑ ตุลาคม ๒๕๖๖)

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง เป็นผู้บังคับบัญชาคนแรกในตำแหน่ง ผู้บริหาร
การศึกษาของดิฉัน ท่านสอนงานให้กับดิฉันอย่างพี่ชาย มีความเมตตา ใจเย็น สุขุม
รอบคอบ แม้บางครั้งผู้ใต้บังคับจะทำผิดพลาด ในการปฏิบัติงาน ท่านแก้ปัญหา
ช่วยทุกเรื่อง ท่านขยัน รับผิดชอบต่อการปฏิบัติงานในหน้าที่ เป็นแบบอย่าง ให้
ผู้ใต้บังคับบัญชาได้ตระหนักถึงคำว่า “ข้าราชการของพระราชา” ได้เป็นอย่างดี

คำว่า ข้าราชการที่ดี นิยามไว้จากผู้ชายที่ชื่อ สมศักดิ์ ภูมิกอง ขอบคุณที่
ดิฉันได้ผู้บังคับบัญชาที่มี พรหมวิหาร ๔ ตลอดช่วงเวลา ๒ ปี ได้รับความเมตตา
และปรารถนาดีจากท่านตลอดมา ขอให้ท่านมีสุขภาพ แข็งแรง เป็นที่พึ่งที่ปรึกษา
ของน้อง ๆ ตลอดไป ขอส่งกำลังใจให้เจ้านาย ให้พี่ชายคนนี้ได้พบความสุขในชีวิต
หลังเกษียณค่ะ

นางกัญจนา สัตตรัตนำพร
รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา

ประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑
(ว่าที่ ผอ.เขตฯ ๑ ตุลาคม ๒๕๖๖)

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง เป็นนักการศึกษาที่มีความซื่อสัตย์ ซื่อตรง และ
รับผิดชอบต่อหน้าที่อย่างเต็มร้อย มีภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงสูงมาก รู้จัก
เพิ่มคุณค่าและความหมายให้กับผู้อื่น และตนเอง ผมเชื่อมั่นว่า คนดี มีคุณธรรม
อย่าง ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง อยู่ที่ใดก็จะทำให้ที่นั่นมั่นคง อบอุ่น มีความสุข
ขอให้โชคดีมีความสำเร็จยิ่ง ๆ ขึ้น ครับ

ศ.ดร.นพ.กระแส ชนะวงศ์

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ท่านเป็นต้นแบบที่ดีเยี่ยมของผู้ใต้บังคับบัญชา
ทั้งใน ด้านการครองตน ครองคน ครองงาน เป็นผู้บังคับบัญชาที่มีจิตใจ
เอื้ออาทรมีเมตตาต่อผู้ใต้บังคับบัญชามีความเป็นกันเอง เข้าใจเข้าถึง มีกลยุทธ์
ในการมอบจุดเน้นเชิงนโยบายระยะเร่งด่วนและระยะยั่งยืน มีรูปแบบ วิธีการ
ที่นำไปสู่การปฏิบัติได้อย่างแท้จริง แม้ในภาวะวิกฤติ การแพร่ระบาดของ
เชื้อไวรัสโควิด-๑๙

นายสุริยันต์ สายเมือง



ตัวแทนนายกสมาคมครู และผู้บริหารสถานศึกษา
อำเภอเมือง อำเภอบรบือ อำเภอกันทรวิชัย อำเภอแกดำ

นายวันชัย ศรีตระกุล นายวิรัตน์ จันทฤทธิ์
นางภัคจิรา ชูพันธุ์นางนิตยปภา จันทะปัสสา นายบุญศรี ไชยบุดดี

นายไพรฑูรย์ มะเสนา นายจรูญ สุพรรณโรจน์

ในชีวิตการทำงานของข้าราชการ การที่ได้รับราชการจนเกษียณอายุราชการ
นั้นถือได้ว่า เป็นความภาคภูมิใจอย่างยิ่ง เป็นการบ่งบอกถึงความสำเร็จขั้นสูงสุด
ของการเป็นข้าราชการทุกคนที่ครบวาระ ถึงกับต้องเรียกวันนั้นว่า “วันที่ถึงหลักชัย”
ตลอดระยะเวลาในการทำงาน ท่านได้ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมสร้าง อุทิศเวลาทำงานด้วย
ความเสียสละ วิริยะ อุตสาหะ เป็นบุคคลที่สมควรเอาเป็นแบบอย่าง

ในโอกาสที่ท่าน ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑ ที่ท่านได้เกษียณอายุราชการ ในครั้งนี้ ในนามของ
ผู้อำนวยการกลุ่ม/หน่วย ตัวแทนของบุคลากรทุกคน ขอแสดงความชื่นชมกับท่าน
ด้วยความยินดียิ่ง และขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัยและ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย
ตลอดจนผลแห่งคุณงามความดีที่ท่านได้สั่งสมมาตลอดชีวิตราชการ โปรดประทาน
พรให้ท่านมีสุขภาพพลานามัยสมบูรณ์แข็งแรง มีอายุยืนยาว ดำเนินชีวิต บนเส้นทาง
สายใหม่ด้วยความเจริญรุ่งเรือง ครอบครัวร่มเย็นเป็นสุข เป็นร่มโพธิ์ร่มไทรให้กับ
สังคมและ ประเทศชาติสืบไป

นางสาวนภาพร อุทัยสาร์
ตัวแทนผู้อำนวยการกลุ่ม/หน่วย
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑

นางนรากร ศรีวาปี นางวราภรณ์ ตรีไพศาลภักดี
นางปริยากร บุญจันทร์ นางสาวพยอม ชาติเกษมชัย
นางสาวสุกัญญา จำปาทอง นายพลพิศิษฐ์ ตาละซอน
นางเอ็มอร ทวยภา นางปารณีย์ ศรีแก้ว
นางสุดารัตน์ เพียลา

สารบัญ

เรื่อง หน้า

ประวัติและผลงาน ……………………………………………………………………………….................... ๑
ประสบการณ์การรับราชการและการบริหารจัดการศึกษา …………………. ๒
ผลงานและรางวัล…………………………………………………………..............……………………..….…. ๓
จุดเน้นเชิ งนโยบายสำนักงานเขตพื้นที่การศึ กษาประถมศึ กษา
มหาสารคาม เขต ๑ ……………….……............................................................................ ๖
บันได ๓ ขั้น ....สู่...ความสำเร็จ ……………………………..…………………………………….…….. ๗
มีสติ ตื่นรู้ ………………………...……………………………….……………………………………………….…….. ๘
ขี่รุ้งข้ามฟ้า ตามล่าฝัน ………………………………………………..…………………………………..….. ๙
วิชาเป็นทรัพย์ ……………………………………………………………………..……………………………..…. ๑๒
หลักธรรมนำใจ …………………………..…………………………………………………………………..……. ๑๓
ก้าวเดินที่จุดประกายฝัน ……………..……………….………………………………………………..…. ๑๖
คิดนำทีมพัฒนา พาสำเร็จ ……………..……………………………...…………………………………. ๑๗
มหาสารคาม เขต ๑ ต้องเป็น ๑ …………….……………….………………………………...….… ๑๘
คุณสมบัติ “ผู้นำครองใจคน” “ผู้นำที่มีภาวะผู้นำ” ………………….……………..….. ๑๙
เกล็ดบริหาร ……………..………………………………………...…………………………………………………. ๒๐
แทนคำขอบคุณ ……………..………………………………….………..………………………………….….…. ๒๑
ถอดหัวโขน ……………..……………………………………………………………..…………………………...…. ๒๒

นายสมศักดิ์ ภูมิกอง

เกิดวันที่ ๑๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๐๕
บ้านเลขที่ ๗๗ หมู่ ๗ ถนนราษฎร์บูรณะ ตำบลเปือยน้อย
อำเภอเปือยน้อย จังหวัดขอนแก่น รหัสไปรษณีย์ ๔๐๓๔๐
โทรศัพท์ ๐๖๔ –๙๔๕๑๕๔๕ E-Mail [email protected]
สมรสกับ นางพักตร์พิมล ภูมิกอง อาชีพ รับราชการครู
มีบุตร จำนวน ๒ คน (ชาย ๑ คน/หญิง ๑ คน)
ดำรงตำแหน่งก่อนเกษียณอายุราชการ
ตำแหน่ง ผู้อำนวยการการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
วิทยฐานะ ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเชี่ยวชาญ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑

ประวัติการศึกษา

พ.ศ. พ.ศ. พ.ศ.
๒๕๒๘ ๒๕๔๓ ๒๕๕๗

ปริญญาตรี ปริญญาโท ปริญญาเอก
กศ.บ.(ประถมศึกษา) กศ.ม.(บริหารการศึกษา) ปรด.(บริหารการศึกษา)
มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย
มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัย
ศรีนครินทรวิโรฒ มหาสารคาม

มหาสารคาม

๑

ประวัติการรับราชการและการบริหารจัดการศึกษา

๑ ก.ย. ๒๕๒๖ ครู ๒ ระดับ ๒ สังกัด สปอ.บรบือ จ.มหาสารคาม
๑ พ.ค. ๒๕๒๘
๑ ธ.ค. ๒๕๓๓ อาจารย์ ๑ ระดับ ๓ สังกัด สปอ.บรบือ จ.มหาสารคาม

๑ ก.ย. ๒๕๓๘ ครูใหญ่ สังกัด สปอ.มัญจาคีรี อำเภอหนองสองห้อง
๑ พ.ค. ๒๕๔๐ และอำเภอเปือยน้อย จ.ขอนแก่น
๑ ก.ย. ๒๕๔๐
ผู้ช่วยผู้อำนวยการโรงเรียน สังกัด สปอ.ชุมแพ จ.ขอนแก่น
๑ เม.ย. ๒๕๔๒
อาจารย์ใหญ่ สังกัด สปอ.บ้านไผ่ จ.ขอนแก่น
๑๖ มี.ค. ๒๕๔๔
๒๑ ม.ค. ๒๕๔๕ ผู้ช่ วยหัวหน้าการประถมศึ กษากิ่งอำเภอหนองนาคำ
จ.ขอนแก่น
๑ ต.ค. ๒๕๔๖
๒๓ ธ.ค. ๒๕๔๗ ผู้ช่ วยหัวหน้าการประถมศึ กษาอำเภอแวงน้อย
อำเภอเปือยน้อย จ.ขอนแก่น
๑ พ.ย. ๒๕๕๑
หัวหน้าการประถมศึกษาอำเภอบุ่งคล้า จ.หนองคาย
๓ ก.ค. ๒๕๖๒
หัวหน้าการประถมศึกษาอำเภอเซกา จ.หนองคาย
@๑๑ ส.ค. ๒๕๖๓
หัวหน้าการประถมศึกษาอำเภอเปือยน้อย จ.ขอนแก่น
๒๘ ตก..คย..-๒๒๕๕๖๖๓๕ จนท.บริหารการศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงาน
๓๐ เขตพื้นที่การศึกษาขอนแก่น เขต ๒
รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาขอนแก่น
เขต ๒
ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
เพชรบูรณ์ เขต ๓
ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
เพชรบูรณ์ เขต ๓
วิทยฐานะ ผ.อ. สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเชี่ยวชาญ
ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
มหาสารคาม เขต ๑

๒

ประสบการณ์การศึกษาดูงาน

๑. เป็นผู้แทน สพฐ. ในคณะกรรมการศึกษาธิการศึกษาจังหวัด (กศจ.)
มหาสารคาม

๒. เป็นคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิประจำคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัย
ราชภัฏมหาสารคาม

๓. เป็นคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนสารคามพิทยาคม
๔. เคยไปศึกษาดูงานที่ประเทศสิงคโปร์, ญี่ปุ่น, ฮ่องกง, จีน, เวียดนาม,
มาเลเซีย, เยอรมันนี, เบลเยี่ยม, สวิตเซอร์แลนด์, เนเธอร์แลนด์ และ ฝรั่งเศส

ผลงานและรางวัล

ปี ๒๕๕๒ ได้รับรางวัลคุรุสดุดี จากสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
ปี ๒๕๕๓ ได้รับรางวัลผู้ทำคุณประโยชน์ทางการศึกษา

จากสำนักงาน สก.สค.
ปี ๒๕๖๑ ได้รับรางวัลทรงคุณค่า สพฐ.(OBEC AWARDS)

ชนะเลิศระดับ เหรียญทอง รองผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่
การศึกษาประถมศึกษายอดเยี่ยม ด้านวิชาการ จากสำนักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ปี ๒๕๖๒ ได้รับรางวัลครูดีไม่มีอบายมุข จากสำนักงานองค์กรเครือข่าย
องค์กรงดเหล้าและสำนักงานกองทุนสร้างเสริมสุขภาพ, เครือข่าย
ครูดีไม่มีอบายมุข และ เครือข่ายโรงเรียนคำพ่อสอน
ปี ๒๕๖๓ ได้รับรางวัลเกียรติยศ “ผู้นำดีเด่นแห่งชุมชน” ประจำปีพุทธศักราช
๒๕๖๓ จากมูลนิธิหมอกระแส ชนะวงศ์ และคณะกรรมการบริหาร
วิทยาลัยเทคโนโลยีพลพณิชยการ
ปี ๒๕๖๕ ได้รับรางวัลศิษย์เก่าเกียรติยศ จากสมาคมศิษย์เก่ามหาวิทยาลัย
ราชภัฏมาหาสารคาม

๓

จากผู้นำ
ที่ได้รับการฝึกฝนสู่ผู้นำการเปลี่ยนแปลง
ถ้าการกระทำของคุณสร้างแรงบันดาลใจ
ให้คนฝันมากขึ้น เรียนรู้มากขึ้น ทำมากขึ้น

และเป็นได้มากขึ้นแล้วละก็
คุณก็คือผู้นำการเปลี่ยนแปลง

ยกระดับภาวะผู้นำ
JOHN C. MAXWELL

๔

๕

จุดเน้นเชิงนโยบาย

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑

จากนโยบายกระทรวงศึกษาธิการ สำนักคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
นโยบายสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑
สู่ การปฏิบัติโดยใช้ ศูนย์พัฒนาคุณภาพการศึ กษาเป็นฐาน

๑. อ่านออก
๒. เขียนได้
๓. คิดเลขเป็น
๔. ลายมือสวย
๕. สื่อสารภาษาอังกฤษ
๖. ทักษะ Digital Literacy
๗. รับผิดชอบ มีวินัย และจิตอาสา
๘. ครู นักเรียน มีความปลอดภัย

จุดเน้นเชิงนโยบาย ระยะยั่งยืน

๑. จุดเน้นระยะเร่งด่วน
๒. น้อมนำศาสตร์พระราชา สู่การพัฒนาที่ยั่งยืน
๓. เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการสมวัย
๔. ยกระดับผลสัมฤทธิ์
๕. ใส่ใจสาระการเรียนรู้ตรงตามหลักสูตร
๖. ทักษะอาชีพและการมีงานทำ
๗. สิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้
๘. ระบบประกันคุณภาพภายในเข้มแข็ง

๖

บันได ๓ ขั้น
....สู่...ความสำเร็จ

บันไดขั้นที่ ๓

คือ รู้จักพัฒนาตัวเองให้เป็นคนมีประโยชน์
ไปที่ไหนคนก็ชื่นชม เพราะทำให้เกิดแสงสว่าง
เกิดความคิด เกิดแรงจูงใจ

บันไดขั้นที่ ๒

คือ พอใจ ภูมิใจกับงานที่ตัวเองทำ
และหาทางทำให้มีค่า มีความหมายเพิ่มขึ้น

บันไดขั้นที่ ๑

คือ เป็นคนที่รู้จักยกย่องชื่นชม เพิ่มค่าและ
ความหมายให้ผู้อื่น



..คนที่มีภาวะผู้นำนั้นจะขึ้น ๆ ลง ๆ อยู่กับบันได ๓ ขั้น...

ศ.ดร.นพ.กระแส ชนะวงศ์

๗

มีสติ ตื่นรู้

หากชีวิตคนเปรียบได้กับ “การเดินทาง”

เส้นทางที่เดินนั้นไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบเสมอไป
หากแต่เกลื่อนด้วยกรวด หินแข็งแหลมคม หากเดินไม่ดี
อาจสะดุดล้มและบาดเท้าเราได้ตลอดเวลา ในทุกเส้นทาง
ที่เดิน สิ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือความมี “สติ ตื่นรู้” อยู่เสมอ
ผู้ที่มีสติ คือ ผู้ที่ไม่เครียด มีทักษะการตัดสินใจที่ดี มีมนุษย์
สัมพันธ์กับเพื่อนได้ดี มีความฉลาดทางอารมณ์ (EQ)

จะส่งผลให้ประสบความสำเร็จได้เป็นอย่างดี

๘

ขี่รุ้งข้ามฟ้า ตามล่าฝัน

.....จากลูกชาวนาหลังสู้ฟ้าหน้าสู้ดิน มีความขยันเป็นต้นทุนชีวิต
ซึ่งมีบิดาและมารดา เป็นต้นแบบของความขยัน อดทน จึงตั้งใจศึกษา
เล่าเรียนจนจบการศึกษาและสอบบรรจุเข้ารับราชการ ในตำแหน่ง
ครู ๒ โรงเรียนบ้านเลิงแฝก อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม
ปี พ.ศ. ๒๕๒๖ ได้ทุ่มเทแรงกาย แรงใจ สร้างสรรค์งานตามความฝัน
ด้วยการสอนให้เด็กอ่านออก - เขียนได้ คิดเลขเป็น มีทักษะชีวิต
ช่วยเหลือตนเองได้

..... ด้วยความฝันที่อยากทำมากมาย จึงก้าวเดินไปข้างหน้าด้วยใจ
ที่มุ่งมั่นเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา จากตำแหน่ง ครู ๒ สู่..ตำแหน่ง
ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม
เขต ๑ วิทยฐานะ เชี่ยวชาญ ด้วยเป็นคนขยัน อดทน และมีภาวะผู้นำ
ทางวิชาการที่ยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ กล้าเปลี่ยนแปลง ไม่ย่อท้อต่อ
ปัญหาและอุปสรรค มีกัลยาณมิตร อ่อนน้อมถ่อมตน ใฝ่รู้ใฝ่เรียน
รัก เคารพ และให้เกียรติผู้บังคับบัญชา และเพื่อนร่วมงานทุกคน
ทำให้มีเครือข่ายความร่วมมือทางการศึกษาที่หลากหลาย ผมจึง
เปรียบเส้นทางชีวิตการรับราชการนี้ว่า “ขี่รุ้งข้ามฟ้า ตามล่าฝัน”

๙

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ที่เรารัก



ท่าน...คือผู้นำทางสร้างแรงฝัน
สม...เป็นดั่งครูมุ่งมั่นสร้างการศึกษา

ศักดิ์...ศรีเชิดชูลูกเสือมา
ภูมิ...ลำเนาคนไทยสารคาม
กอง...กึกก้อง งามความดี
ที่...พวกพ้องน้องพี่สมัครสมาน
เรา...ดูแลห่วงใยกันตลอดกาล
รัก...ยืนนาน ผอ. เขต ในดวงใจ

ด้วยรัก สพป.มค.๑

๑๐

๑๑

วิชาเป็นทรัพย์

สุภาษิตพระร่วงกล่าวไว้ว่า
“เมื่อน้อยให้เรียนวิชา ให้หาสินเมื่อใหญ่”
คือ เมื่ออายุยังน้อยให้ศึกษาเล่าเรียนหาวิชาความรู้ เมื่อเติบโตเป็นผู้ใหญ่ให้ใช้ความรู้
หาสินทรัพย์เงินทอง ตั้งเนื้อตั้งตัว คำสอนนี้ดีแท้ลูกเอ๋ย การศึกษาเล่าเรียนนั้นเป็น
จุดเริ่มต้นที่สำคัญของคนเรา วิชาความรู้เป็นเครื่องมือในการทำมาหากิน คนที่ศึกษา
ย่อมมีวิชา คนที่มีวิชาย่อมได้เปรียบในเรื่องการประกอบอาชีพท่านว่า “วิชาเป็นทรัพย์”
คือวิชาความรู้นั้นเป็นทรัพย์ต้นทุนที่อยู่ข้างในตัวคนเรา ติดตัวเราไปได้ทุกแห่งหน
ไม่ลำบากต้องดูแลรักษา นำออกมาใช้ได้ตลอดเวลา และสามารถใช้เป็นเครื่องมือ
หาทรัพย์ภายนอกได้ด้วย ลูกจึงควรตั้งใจศึกษาเล่าเรียนให้ดี ให้มีความรู้ให้มากที่สุด
เท่าที่จะมากได้ ลูกได้วิชาความรู้เท่ากับได้มรดกอันสำคัญไว้แล้ว แม้จะไม่ได้มรดกที่
เป็นทรัพย์สินเงินทองอีกก็สามารถจะใช้วิชาความรู้หาเอาได้

พระธรรมกิตติวงศ์
(ทองดี สุรเตโช ป.ธ.๙. ราชบัณฑิต)

๑๒

หลักธรรมนำใจ

ผมมีความภูมิใจที่วันนี้ได้ก้าวสู่เส้นทางสาย ๖๑+ ถึงวันนี้จะเกษียณ
อายุราชการแล้ว แต่ยังหยัดยืนในอุดมการณ์และยึดมั่นในหลักคุณธรรม
น้อมนำหลักทศพิธราชธรรมและคำสอนตามหลักศาสนามาใช้ในชีวิตประจำ
วัน และการบริหารงาน ด้วยการเข้าใจเข้าถึง และพัฒนา ร่วมคิด ร่วมทำ
ร่วมติดตามประเมินผล ร่วมชื่นชม และร่วมปรับปรุงพัฒนา ด้วยหลักธรรม
พรหมวิหาร ๔

เมตตา : เอาใส่ใจ ดูแล สนับสนุนการทำงานของลูกน้อง ให้คำแนะนำ
ด้วยความเมตตา และปรารถนาดี สร้างบรรยากาศความสุขด้านการทำงาน

กรุณา : หากการทำงานเกิดอุปสรรค จะรีบสอบถามปัญหา ชี้แนะ
แนวทางแก้ไข ไม่ปล่อยให้ลูกน้องแก้ปัญหาอย่างโดดเดี่ยวเพียงลำพัง

มุทิตา : เมื่อลูกน้องประสบความสำเร็จในเรื่องงาน หรือเรื่อง
ต่าง ๆ ควรแสดงความยินดีด้วยความจริงใจ เพื่อให้ลูกน้องเห็นถึงความใส่ใจ
ที่มีต่อพวกเขา

อุเบกขา : การรู้จักวางตัวเป็นกลาง ไม่เข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง เพื่อให้
เกิดความยุติธรรมในการบริหารงาน ไม่เอนเอียง ให้ความช่วยเหลืออย่าง
เท่าเทียมกัน

๑๓

ท่าน ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง ภูมิประสบการณ์ ได้ขับขาน บริหารการศึกษา

จากเขตสอง เขตสามเขตหนึ่งมา ล้วน นำพา การศึกษา ให้ก้าวไกล

ท่านมุ่งมั่น ใส่ใจ ในการศึกษา ได้นำพา การศึกษา สว่างไสว

ทุกทุกเขต ที่บริหาร นั้นก้าวไกล ทำด้วยใจ ในรัก และศรัทธา

โชคชะตา นำพา ได้ร่วมงาน ประสบการณ์ องค์ความรู้ ท่านแน่นหนา

ได้สั่งสอน ไม่หวงแหน ในวิชา สมคำว่า ปรมาจารย์ ผู้ใจดี

สร้างงาน ฝากชื่อเสียง อย่างยิ่งใหญ่ จารึกไว้ จดจำ เป็นตำนาน

ขอให้ท่าน สมศักดิ์ผู้พัฒนา การศึกษา ได้พบพาน แต่ความสุข ทุกข์ไม่มี

ด้วยรัก สพป.มค.๑...

๑๔

๑๕

ก้าวเดินที่จุดประกายฝัน

ผมเชื่อว่าทุกคนมีความฝัน และสิ่งที่กำลังทำอยู่ในปัจจุบัน คือ การทำตามความฝัน
ที่ถูกจุดประกายขึ้นด้วยความคิดที่ว่า ฉันอยากเป็นครู หมอ พยาบาล ผู้อำนวยการโรงเรียน
และอาชีพอื่น ๆ อีกมากมาย มีวันหนึ่งที่ผมลงตรวจราชการติดตามการขับเคลื่อนจุดเน้น
เชิงนโยบาย ระยะเร่งด่วน และยั่งยืนโรงเรียนในสังกัดสพป.มหาสารคาม เขต ๑ และ
ได้สนทนากับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ว่าโตขึ้นอยากเป็นอะไร ซึ่งเป็นคำถาม
ธรรมดา ๆ ที่ผมใช้สนทนากับนักเรียนเพื่อจุดประกายความฝัน ในอาชีพที่อยากทำเมื่อจบ
การศึกษา แน่นนอนว่าคำถามนี้สามารถคาดเดาคำตอบได้ล่วงหน้าเลยว่านักเรียนต้อง
ตอบว่า อยากเป็นครู เป็นหมอ เป็นพยาบาล ซึ่งเป็นอาชีพใกล้ตัวนักเรียน แต่การลงพื้นที่
วันนั้นผมถึงกับตกใจเมื่อนักเรียนหญิงคนหนึ่งยกมือขึ้นอย่างมั่นใจ พร้อมกับตอบเสียงดัง
ฟังชัดว่า “หนูอยากเป็นนายกรัฐมนตรีค่ะ” นั้นเป็นคำตอบที่ไม่สามารถคาดเดาได้เลย
ความฝันมีทั้งสมหวัง และไม่สมหวัง ให้คิดว่า “เราเรียนรู้จากความผิดหวัง และความล้มเหลว
นั้น แล้วเราจะแข็งแกร่งทั้งกาย และใจ” เปรียบเหมือน โลกยุคใหม่มีลักษณะเป็น
VUCA WORLD

V - VOLATILITY คือ ความผันผวนสูง การเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็ว สถานการณ์หรือ
สภาวะแวดล้อมที่มีการเปลี่ยนแปลงสูงและรวดเร็วไม่สามมารถคาดเดาหรือทำนายได้

U – UNCERTAINTY คือ สภาวะที่มีความไม่แน่นอนสูงคาดการได้ยาก ขาดความชัดเจน
ไม่สามารถหาข้อมูลที่ชัดเจนมายืนยันในสถานการณ์ได้

C – COMPLEXITY คือ ความซับซ้อนเชิงระบบที่มากขึ้นเรื่อย ๆ มีปัจจัยมากมายที่ส่ง
ผลต่อการตัดสินใจ

A – AMBIGUITY คือ ความคลุมเครือไม่ชัดเจน

๑๖

คิดนำทีมพัฒนา พาสำเร็จ

กระผมมีความภาคภูมิใจเป็นอย่างยิ่งที่ได้รับการพิจารณาให้ย้ายมาปฏิบัติหน้าที่
ณ จังหวัดมหาสารคาม ซึ่งเป็นบ้านเกิดเมืองนอนเสมือน “คนไกล คืนถิ่น”ในการทำงาน
นั้นจะประสบความสำเร็จตามเป้าหมายหรือไม่ขึ้นอยู่กับ “ทีมงาน” ดังคำกล่าวที่ผมพูด
อยู่เสมอว่า “ในการทำงานนั้นหากเดินไปคนเดียว จะไปได้เร็ว แต่ถ้าจะไปให้ไกลและ
ยั่งยืน ต้องไปเป็นทีม” ทีมงานที่มีเป้าหมายเดียวกัน ยอมรับร่วมกัน วางแผนการทำงาน
ร่วมกัน มีจิตอาสาและเสียสละตนเพื่อประโยชน์ส่วนรวม ผมให้ความสำคัญกับการ
พัฒนาคุณภาพผู้เรียนด้วย การขับเคลื่อนนโยบายของรัฐบาล กระทรวงศึกษาธิการ
สพฐ. และ สพป.มหาสารคาม เขต ๑ นั้น

กระผมได้บริหารจัดการเพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาในสังกัดสำนักงาน
เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต ๑ โดยใช้รูปแบบการบริหารจัดการ
แบบ “๕L MODEL” ขับเคลื่อนให้บรรลุตามนโยบายของหน่วยงานต้นสังกัด และเป็นไป
ตามวิสัยทัศน์ เป้าหมาย พันธกิจ ด้วยยุทธศาสตร์การพัฒนาได้ตรงประเด็น โดยนำ
นโยบายสู่การปฏิบัติแบ่งเป็น ๒ ระยะ ได้แก่ ระยะเร่งด่วน ประกอบด้วย
การขับเคลื่อนพัฒนาการอ่านออกเขียนได้ ลายมือสวย คิดเลขเป็น ยกระดับผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียน และความปลอดภัยในโรงเรียน และระยะยั่งยืน ประกอบด้วย
การพัฒนาคุณภาพหน่วยงาน คุณภาพบุคลากร (ผู้บริหารการศึกษา, ศึกษานิเทศก์,
บุคลากร ๓๘ ค.(๒) ผู้บริหารสถานศึกษา ครู บุคลากรในโรงเรียนส่งเสริมคุณภาพ
ทักษะ ICT ทักษะอาชีพและการมีงานทำ ยกระดับผลสัมฤทธิ์อย่างต่อเนื่อง เน้นความ
ปลอดภัยของข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาและนักเรียน กระผมได้บริหาร
จัดการเพื่อเสริมสร้างความมั่นใจในความปลอดภัยด้านการป้องกันการแพร่ระบาด
ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-๑๙) ระดับเขตพื้นที่การศึกษาให้บริการ
กับโรงเรียนในสังกัด ส่งเสริมให้สถานศึกษาทุกแห่งมีแผนเผชิญเหตุพร้อมรับมือ
ประสานและสร้างความสัมพันธ์อันดีกับผู้เกี่ยวข้องเพื่อร่วมมือกันสร้างความปลอดภัย
จากการติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID-๑๙) นำทฤษฎีเชิงระบบมาบูรณาการ
ใช้กับสื่อ นวัตกรรมด้านการเรียนการสอนโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ที่เป็นระบบ
อย่างต่อเนื่อง

๑๗

มหาสารคาม เขต ๑ ต้องเป็น ๑

จากอุดมการ์ที่ “อยากจะเป็น ในวันนั้น ทำให้ ได้เป็น ในวันนี้” เมื่อฝันเป็นจริงกระผมจึง
ได้มุ่งมั่นพัฒนาคุณภาพการศึกษา “สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
มหาสารคาม เขต ๑ ต้องเป็น ๑” มุ่งมั่น “สร้างคุณภาพผู้เรียนสู่มาตรฐานสากล” โดยเริ่ม
จากการจัดการศึกษาปฐมวัย หากเปรียบกับการวิ่งผลัด ก็เปรียบเสมือนไม้ ๑ ที่ต้องดูแล
ให้ดี “ติดกระดุมเม็ดแรกให้ถูก” เพื่อสร้างโอกาสให้ผู้เรียนได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพ
อย่างทั่วถึง เท่าเทียม และลดความเหลื่อมล้ำจัดการศึกษาเพื่อเสริมสร้างความมั่นคง
ของสถาบันหลักและการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์
ทรงเป็นประมุข และน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และพระบรมราโชบาย
ด้านการศึกษาของในหลวงรัชกาลที่ ๑๐ สู่การพัฒนาผู้เรียนอย่างยั่งยืนพัฒนาคุณภาพ
ผู้เรียนให้มีคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษา เป็นคนดี มีวินัย มีทักษะการเรียนรู้
ในศตวรรษที่ ๒๑ พัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาให้มีความรู้ ความสามารถ และ
สมรรถนะตามมาตรฐานวิชาชีพเป็นมืออาชีพเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ
แบบบูรณาการยึดหลักธรรมาภิบาล และ “ส่งเสริมการมีส่วนร่วมในทุกภาคส่วน” โดยใช้
ศูนย์พัฒนาคุณภาพการศึกษาเป็นฐาน จำนวน ๒๐ ศูนย์ เอกภาพเชิงนโยบายหลากหลาย
ในการปฏิบัติ ใช้นวัตกรรมขับเคลื่อน ผ่านกลไกความร่วมมือ ร่วมใจ ร่วมแรง ร่วมคิด
ร่วมทำ ร่วมรับผิดชอบ ร่วมชื่นชม จากท่านรองผู้อำนวยการเขต/ผู้อำนวยการกลุ่ม
สมาคมผู้บริหารสถานศึกษา สมาคมครู ชมรมผู้บริหารสตรี ศูนย์พัฒนาคุณภาพการศึกษา
ผู้บริหารสถานศึกษา คุณครู บุคลากร ทุกตำแหน่งทั้งในสำนักงาน และ ในสถานศึกษา
มีการนำนโยบายและจุดเน้นเชิงนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ สำนักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
มหาสารคาม เขต สู่การปฏิบัติที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่งผลให้ผู้เรียนมีคุณภาพ
คุณลักษณะ และทักษะ ๓Rs ๘Cs

๑๘

คุณสมบัติ “ผู้นำครองใจคน” “ผู้นำที่มีภาวะผู้นำ”

โดยบุคลิกภาพหรือนิสัยส่วนตัวของผมเป็นคุณสมบัติที่ก่อให้เกิดความสำเร็จใน
การบริหารที่มีประสิทธิภาพ รวดเร็วแบบก้าวกระโดด ถือเป็นคุณสมบัติการบริหาร
ที่ควรเอาเป็นแบบอย่าง ดังนี้

๑. ยิ้มนำทาง ด้วยบุคลิกเป็นคนยิ้มง่าย ยิ้มทักทายทุกคนที่พบเห็น
๒. ใจดี มีเมตตา ให้ความรัก ความเอาใจใส่ ถามไถ่กับทุกคนที่ร่วมงาน
๓. ทำทันทีเมื่อมีโอกาสทำดี เมื่อได้รับนโยบาย หรือรับฟัง หรือหากคิดเรื่องใด
แล้วทำทันที
๔. ใช้คนถูกงาน ใครถนัดงานไหน ใช้ทำงานนั้น
๕. ส่งเสริมผู้มีความรู้ความสามารถ ให้กำลังใจและส่งเสริมกับคนที่มีความรู้
ความสามารถ
๖. ผู้นำสร้างผู้นำ ส่งเสริมเมื่อผู้ใต้บังคับบัญชาต้องการพัฒนาก้าวหน้าทางวิชาชีพ
โดยสนับสนุนในทุกด้าน
๗. ทุกคนคือคนสำคัญ คนในองค์กร ทุกคนคือคนสำคัญที่จะขับเคลื่อนงานให้
สำเร็จ และมีประสิทธิภาพ
๘. พูดแล้วรักษาคำพูด เมื่อได้รับปากใครแล้ว ทำตามที่ได้พูดไว้
๙. ไม่ฆ่าน้อง ไม่ฟ้องนาย ไม่ขายเพื่อน ข้อนี้ผมจะยึดเป็นหลักในการครองตน
ครองคน ครองงานมาโดยตลอด
๑๐.ให้อภัย เพราะทุกคนมีดีในเสีย มีเสียในดี ผิดบ้างถูกบ้างไม่มีใครดีครบ ๑๐๐%
การให้อภัยช่วยให้อยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข
๑๑. ไม่ถือตัว ให้ความเป็นกันเองกับทุกคน ผู้ร่วมงานทุกคนเปรียบเสมือนพี่น้อง
ญาติมิตร ครอบครัวเดียวกัน
๑๒. ช่วยเมื่อมีโอกาส เมื่อมีโอกาสทำหรือมีโอกาสช่วยเหลือ ให้ทำทันมี

๑๙

เกล็ดบริหาร

๑. เวลานั้นมีค่าถ้าบริหารเวลาได้ เรื่องอื่น ๆ ก็บริหารไม่ยาก
๒. ไม่ถือตัวกล้าถามไถ่ ทักทายทุกคน ยิ้มเมื่อพบเจอ
๓. รับฟัง ให้ความสำคัญ กับทุกคน รับฟังทุกคน ทุกความคิดเห็น
๔. ให้เกียรติ ให้เกียรติกับทุกคนเสมอมา ไม่ว่าจะเป็น
ผู้บังคับบัญชา ผู้ใต้บังคับบัญชา และผู้ร่วมงาน
๕. คิดแล้วทำทันที เมื่อมีงานใดที่ต้องทำ จะรีบวางแผน
ดำเนินการอย่างรวดเร็ว โดยไม่รั้งรอ เพราะตัวเรา
คิดเสมอว่า “งานเกิดขึ้นทุกวัน เราจึงต้องทำให้แล้วเสร็จ
ในทุก ๆ วัน”
๖. ผู้นำวิชาการ ผู้นำที่ดีที่จะประสบความสำเร็จจะต้องมีภาวะผู้นำด้านวิชาการ
เป็นหลัก
๗. จงเตรียมพร้อม เพราะทุกวันมีการเปลี่ยนแปลง ทุกคนจึงต้องเตรียมพร้อม
“เตรียมตัวดี มีชัยไปกว่าครึ่ง”
๘. ขวัญและกำลังใจนั้นสำคัญ “ใกล้ไกลไม่สำคัญ เพราะลูกน้องฉัน (คนสำคัญ)
นั้นรออยู่”ไม่ว่าจะมืดค่ำ แม้ว่าภาระงานจะล้นมือในทุกๆวัน แต่ทันทีที่มีเวลาว่าง
จะลงพื้นที่ ให้ขวัญและกำลังใจกับคณะครูและบุคลากรทุกคน
๙. การมีส่วนร่วม การทำงานที่จะประสบความสำเร็จต้องใช้หลักการทำงานแบบ
มีส่วนร่วมของทุกฝ่ายเพราะ “ทุกคนมีความรู้ความสามารถ” ใครถนัดด้านไหน
ก็ให้เข้ามาร่วมพัฒนางานในด้านนั้น ๆ
๑๐. ครอบครัวคือกองทัพคือกำลังใจที่สำคัญที่สุด ถ้าครอบครัวเป็นแรงหนุน
แรงส่งเสริมสนับสนุน เป็นกองกำลังสำคัญ “นี่คือด่านแรกที่จะประสบความสำเร็จ”
ดังนั้น เราต้องให้ความสำคัญกับครอบครัว บริหารครอบครัวได้ บริหารงานอื่น ๆ
ก็สำเร็จตามมา

๒๐

แทนคำขอบคุณ

เมื่อเราเดินทางมาถึงวัยเกษียณอายุราชการ สิ่งที่ลืมไม่ได้เลยคือ สิ่งที่นำมาซึ่ง
“ความสุขความเจริญก้าวหน้าในชีวิต” หรือ ความเป็น “สิริมงคล” เป็นสิ่งที่ทุกคน
ปรารถนา จะมีน้อยคนที่สมปรารถนาตามประสงค์ด้วยการขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์
แต่หลาย ๆ คนกว่าจะสมปรารถนาต้อง “ลงมือทำ อย่างหนัก” ด้วยความ “มุ่งมั่น
เชื่อมั่น” ว่าตนมีศักยภาพ มีความสามารถสร้างสรรค์บันดาลชะตาชีวิตของตนเอง
ไปสู่เป้าหมายได้อย่างสวยงาม เมื่อเราประสบความสำเร็จในชีวิตบุคคลสำคัญที่
ลืมไม่ได้เลยคือ

๑.“บิดา มารดา” ขอขอบคุณ ที่ให้กำเนิด ให้ชีวิต ให้การอบรมเลี้ยงดู ให้การ
ศึกษา และความรักความอบอุ่นทั้งกายและใจ ทำให้ผมมีพลังกายและพลังใจที่เข้มแข็ง
ในการใช้ชีวิตบนโลกใบนี้

๒. “ครู อาจารย์” ขอขอบคุณ ที่ให้ความรู้ อบรมสั่งสอนลูกศิษย์อย่างไม่
เหน็ดเหนื่อย ถ่ายทอดวิชาความรู้ให้ลูกศิษย์อย่างแจ่มแจ้ง ให้ศิษย์มีความใฝ่รู้ใฝ่เรียน
อยู่ตลอดเวลา และมีจิตใจที่เข้มแข็ง รู้ผิดชอบ ชั่วดี

๓. “ผู้บังคับบัญชา” ขอขอบคุณ ที่ให้โอกาส ให้สิ่งดี ๆ สำหรับการปฏิบัติราชการ
จนถึงวาระการเกษียณอายุราชการด้วยความราบรื่น แม้นจะมีปัญหาและอุปสรรค
ท่านก็ให้ความเมตตาในการช่วยเหลือจนผ่านพ้นมาได้ด้วยดี

๔. “ผู้ใต้บังคับบัญชา” ขอขอบคุณ ที่ทำงานตามบทบาทหน้าที่ของตนเอง ทำให้
การดำเนินงานประสบความสำเร็จตามเป้าหมายในทุก ๆ ด้าน

๕. “กัลยาณมิตร” ขอขอบคุณความดี น้ำใจดี ๆ คำพูดดี ๆ การต้อนรับที่ดี
การชักชวนและนำพาเราไปสู่สถานที่ดี ๆ ทำให้ได้พบแต่สิ่งดี ๆ จวบจนถึงทุกวันนี้

๖. “ครอบครัว” ขอขอบคุณที่เข้าใจ ไว้ใจ และเชื่อใจ อยู่เคียงข้างในวันที่มีสุข หรือ
แม้แต่มีทุกข์ก็ไม่จากไปไหน

๗. “รางวัลแห่งความดี” ขอขอบคุณทุกรางวัลจากหน่วยงานต่าง ๆ ที่มอบให้
ด้วยผลที่เกิดจากการปฏิบัติหน้าที่ ตั้งแต่เริ่มรับราชการ จนถึงวาระการเกษียณอายุ
ราชการ

๒๑

ถอดหัวโขน

ด้วยที่เป็นคนตื่นเช้า จะเดินทางออกจากบ้านพักเวลา ๐๗.๓๐ น ใช้เวลาเดินทาง
๒ นาที ก็ถึงที่ทำงานแล้ว กิจวัตรประจำวันที่ทำเป็นประจำคือ ลงเวลาปฏิบัติราชการ
ไหว้พระพรหม ศาลเจ้าที่ หน้าสำนักงานเขต เดินตรวจเยี่ยมกลุ่มงานต่าง ๆ ไหว้พระใน
ห้องทำงาน เกษียณหนังสือราชการ และปฏิบัติภารกิจผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่
ในการลงพื้นที่ตรวจราชการ นิเทศ กำกับ ติดตามการจุดเน้นเชิงนโยบายสู่การปฏิบัติของ
โรงเรียนในสังกัดทุกโรงเรียนและทุกห้องเรียน ภารกิจสำเร็จเมื่อวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๕
ซึ่งได้เหลือเวลาให้ได้ซ้อมเกษียณอายุราชการ ๑ เดือน

อำนาจ วาสนา บุญบารมี ลาภ ยศ สรรเสริญ เปรียบเสมือนหัวโขนที่สวมใส่ให้แสดง
บทบาท แต่วันนี้ขอถอดวางลง ตลอดระยะเวลาเกือบ ๑ เดือน ที่ผมซ้อมเกษียณ ได้พิจารณา
แล้วว่า “ชีวิตเรา จะ มีคุณค่า” ก็ต่อเมือ “เราได้สร้างคุณค่าให้กับตัวเราเอง และผู้อื่น”
ตัวผมเองเป็นนักวิชาการ และให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษาเป็นอย่างยิ่ง
ชีวิตหลังวัยเกษียณเหมือนการ “เริ่มต้นเดิน...ในเส้นทางใหม่” จากผู้อำนวยการสำนักงาน
เขตพื้นที่การศึกษา สู่คนธรรมดา สามัญชน ราษฎรเต็มขั้น ที่จะส่งเสริมสนับสนุน และชื่นชม
ความก้าวหน้าของทุกคน และคุณภาพการศึกษาต่อไป

๒๒

" ติดตามสถานการณ์น้ำท่วม และเยี่ยมให้กำลังใจ "

๒๓

" สารคามหนึ่งห่วงใย สร้างบ้านให้เด็กยากไร้ด้อยโอกาส "

๒๔

" สิ่งแวดล้อมน่าอยู่ "

๒๕

" บรรยากาศน่าเรียน "

๒๖

" เอื้อต่อการอ่านเขียน "

๒๗

" เด็ก ๆ พากเพียรเรียนหนังสือ "

๒๘

" โรงเรียนน่าอยู่ สิ่งแวดล้อมยั่งยืน "

๒๙

" เด็ก ๆ ขยันฝึกปรือ... "

๓๐

" สิ่งแวดล้อมดี คือ บรรยากาศที่น่าเรียน "

๓๑

ที่ปรึกษา

๑. นายสมศักดิ์ ภูมิกอง
๒. นายสมเพชร มัชปะโม
๓. นายอดุลย์ จันทร์ฝาง
๔. นางกัญจนา สัตตรัตนำพร

คณะผู้เรียบเรียง

๑. นางสาวทัศนีย์ เศษรักษา
๒. นางฐิตาภรณ์ ปะนะสุนา
๓. นางใยยะดา จันทะนาม
๔. นางพิกุล อ่อนปุย
๕. นายสุรเชฏฐ์ นันทะแสน
๖. นางสาวอิ่มจิตต์ งามพรม
๗. นายเสรี แก้วก่อง
๘. นายสายัณห์ ปุยภูงา
๙. นายพลพิศิษฐ์ ตาละซอน
๑๐. นายเสน ธนบุรี

รูปเล่ม/ปก

๑. นางสาวทัศนีย์ เศษรักษา
๒. นายอภิไธย ทองใบ
๓. นายธนารัตน์ สีหลิง
๔. นางสาวนิรชา ปานช่วย
๕. นายสุริยา นามบุดดี

๓๒



เกียรติยศแห่งความภูมิใจ
...เส้นชัยแห่งคุณค่า...

ดร.สมศักดิ์ ภูมิกอง