Q&A STPM EKONOMI ( PENGGAL 1.2.3 )

KANDUNGAN

Skim Pentaksiran STPM iii

Penggal 1

BAB Pengenalan 1

1 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 1
Bahagian B  Soalan Esei   8
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   23

BAB Pasaran Barang dan Harga 31

2 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 31
Bahagian B  Soalan Esei   41
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   56

BAB Teori Pengeluaran dan Kos Pengeluaran 66

3 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 66
Bahagian B  Soalan Esei   76
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   90

BAB Struktur Pasaran, Penentuan Harga, dan Output 97

4 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 97
Bahagian B  Soalan Esei   105
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   119

BAB Pasaran Faktor dan Agihan 126

5 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 126
Bahagian B  Soalan Esei   135
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   147

Kertas Model STPM 944/1 157

iv

Penggal 2
BAB Pengenalan 166

1 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 166
Bahagian B  Soalan Esei   173
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   183

BAB Perakaunan Pendapatan Negara 189

2 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 189
Bahagian B  Soalan Esei   198
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   208

BAB Keseimbangan Pendapatan Negara dan Dasar Fiskal 217

3 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 217
Bahagian B  Soalan Esei   227
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   237

BAB Wang, Bank, dan Dasar Kewangan 243

4 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 243
Bahagian B  Soalan Esei   252
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   265

BAB Perdagangan dan Kewangan Antarabangsa 270

5 Bahagian A  Soalan Aneka Pilihan 270
Bahagian B  Soalan Esei   278
Bahagian C  Soalan Kuantitatif   294

Kertas Model STPM 944/2 300

v

Penggal 3

BAB Pengangguran, Guna Tenaga, dan Upah 308

1 Bahagian A  Soalan Esei 308
Bahagian B  Soalan Kuantitatif   316

BAB Inflasi dan Kos Sara Hidup 324

2 Bahagian A  Soalan Esei 324
Bahagian B  Soalan Kuantitatif   333

BAB PerdaganganAntarabangsadanImbanganPembayaran 342

3 Bahagian A  Soalan Esei 342
Bahagian B  Soalan Kuantitatif   352

BAB Perusahaan Kecil dan Sederhana 359

4 Bahagian A  Soalan Esei 359
Bahagian B  Soalan Kuantitatif   369

BAB Institusi Kewangan 380

5 Bahagian A  Soalan Esei 380
Bahagian B  Soalan Kuantitatif   391

BAB Kemiskinan dan Agihan Pendapatan 401

6 Bahagian A  Soalan Esei 401
Bahagian B  Soalan Kuantitatif   412

Kertas Model STPM 944/3 421

Jawapan 424

vi

2Bab
Pasaran Barang dan Harga

Bahagian A Soalan Aneka Pilihan Penggal

2.1 Permintaan 1

Soalan 1

Jadual berikut menunjukkan kuantiti barang yang diminta pada pelbagai
tingkat harga.

Harga (RM) Kuantiti diminta (unit)
1 20
2 15

Fungsi permintaan barang itu ialah

A Qd = 25 – 10P C Qd = 30 + 5P
B Qd = 25 – 5P D Qd = 30 – 10P

Jawapan: B

Ulasan:

kHuaannytaitifudnimgsiintQa dse=pe2r5ti – 5P yang memenuhi kombinasi harga dan
yang diberi dalam jadual.
Jika P = RM1, QQdd = 25 – 5(1) = 20
Jika P = RM2, = 25 – 5(2) = 15

Soalan 2

Yang manakah berikut akan mengalihkan keluk permintaan ayam ke

kiri?

A Harga ayam meningkat C Pendapatan pengguna merosot

B Harga daging meningkat D Kos menternak ayam meningkat

Jawapan: C

Ulasan:

Kemerosotan pendapatan pengguna mengurangkan kuasa beli
pengguna. Permintaan terhahap ayam menurun seperti yang
ditunjukkan oleh peralihan keluk permintaan ayam ke kiri.

31

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

Soalan 3

Rajah berikut menunjukkan keluk permintaan terhadap daging ayam
di pasaran.

Harga (RM)

D0 D1

Penggal D0 D1
0 Kuantiti (unit)

1 Keluk permintaan daging ayam beralih dari D0D0 ke D1D1 apabila
A Harga ayam meningkat

B Bilangan penternak ayam bertambah

C Kemajuan teknologi menternak ayam

D Cita rasa pengguna terhadap daging ayam meningkat

Jawapan: D

Ulasan:

Perubahan cita rasa yang positif meningkatkan pertambahan
permintaan terhadap daging ayam seperti yang ditunjukkan oleh
peralihan keluk DD ke kanan.

Soalan 4

Jangkaan bahawa harga rumah akan menurun pada masa hadapan akan
menyebabkan
A keluk pemintaan rumah beralih ke kiri
B keluk permintaan rumah tidak berubah
C keluk penawaran rumah beralih ke kanan
D keluk permintaan rumah beralih ke kanan

Jawapan: A

Ulasan:

Jangkaan kejatuhan harga rumah pada masa hadapan menyebabkan
pengguna menangguhkan pembelian rumah sekarang. Permintaan
rumah berkurang seperti yang ditunjukkan oleh peralihan keluk
permintaan ke kiri.

32

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

2.2 Penawaran

Soalan 5

Rajah menunjukkan keluk penawaran (SS) suatu barang.

Harga (RM) S

5

2 Penggal

S 25 Kuantiti (unit) 1
0 16

Fungsi penawaran bagi barang tersebut ialah

BA QQss = 5 + 2P DC QQss = 15 + 4P
= 10 + 3P = 20 + 5P

Jawapan: B

Ulasan:

Hkuaannytaitifudnitgaswi aQrksa=n 10 + 3P yang memenuhi kombinasi harga dan
seperti yang diberi dalam jadual.
Jika P = RM2, QQss = 10 + 3(2) = 16
Jika P = RM5, = 10 + 3(5) = 25

Soalan 6

Rajah menunjukkan keluk penawaran (SS) bagi durian.

Harga (RM)

S1 S0

S1 S0
0 Kuantiti (unit)

Peralihan keluk penawaran dari S0S0 ke S1S1 berlaku apabila
A harga durian meningkat

B permintaan ke atas durian jatuh

C serangan penyakit terhadap pokok durian

D galakan kerajaan terhadap penanaman pokok durian

Jawapan: C

33

Penggal Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

Ulasan:

Serangan penyakit terhadap pokok durian menyebabkan pengeluaran
durian merosot seperti yang ditunjukkan oleh peralihan keluk
penawaran ke kiri.

2.3 Keseimbangan Pasaran
Soalan 7

Gambar rajah menunjukkan keluk permintaan (DD) dan keluk penawaran (SS).

Harga (RM)

1 DS

10

6
SD

0 10 45 Q Kuantiti (unit)

Diberi fungsi permintaan ialah Qd = 100 – 4P, pada harga RM6
wujud

A lebihan permintaan sebanyak 31 unit

B lebihan permintaan sebanyak 66 unit

C lebihan penawaran sebanyak 45 unit

D lebihan penawaran sebanyak 90 unit

Jawapan: B

Ulasan:

PQDaiddb>aerQPi Qs=, ldeR=bMi1h60a,0nQ–pde4=rPm1i0n0ta–an4(s6e)b=an7y6akun7i6t -10 = 66 unit.

Soalan 8

Pertambahan dalam permintaan dan penawaran suatu barang yang
serentak akan menyebabkan
A harga naik tetapi kuantiti keseimbangan berkurang
B harga turun tetapi kuantiti keseimbangan bertambah
C perubahan harga tidak dapat ditentukan tetapi kuantiti keseimbangan

bertambah
D perubahan harga dan kuantiti keseimbangan tidak dapat
ditentukan

Jawapan: C

34

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

Ulasan:

Pertambahan permintaan dan penawaran pasti menyebabkan kuantiti
keseimbangan bertambah tetapi harga mungkin naik, turun atau tidak
berubah bergantung kepada kadar pertambahan permintaan dan
penawaran.

Soalan 9 Penggal

Jadual berikut menunjukkan permintaan pasaran dan penawaran pasaran
barang X yang terdiri daripada pengguna A dan B serta pengeluar P
dan Q.

Harga/ unit (RM) Pengguna Pengeluar 1
A (unit) B (unit) P (unit) Q (unit)

0 75 100 0 35

1.00 70 98 10 40

2.00 65 96 20 45

3.00 60 94 40 50

4.00 55 92 60 55

5.00 50 90 80 60

6.00 45 88 100 65

Lebihan penawaran bagi barang X berlaku jika harga pasaran ialah

A RM3.00 C RM5.00

B RM4.00 D RM6.00

Jawapan: D

Ulasan:

Keseimbangan pasaran tercapai pada RM5.00 apabila kuantiti
permintaan pasaran (50 + 90 = 140 unit) adalah bersamaan dengan
kuantiti penawaran pasaran (80 + 60 = 140 unit). Maka pada harga
melebihi RM5.00, lebihan penawaran akan berlaku kerana penawaran
pasaran melebihi permintaan pasaran.

Soalan 10

Berikut menunjukkan fungsi permintaan dan fungsi penawaran bagi
suatu barang.

DengQQaSdn= =Q-5d8 0=0–K+1u10a0nPPtiti diminta (unit)
PQ S = Kuantiti ditawar (unit)
= Harga (RM)

35

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

Sekiranya kenaikan harga barang pengganti menyebabkan fungsi

permintaan berubah menjadi Qd = 60 – 10P, berapakah perubahan
harga keseimbangan?

A Naik RM0.50

B Turun RM0.50

C Naik RM1.00

D Turun RM1.00

Penggal Jawapan: A
Ulasan:

1 Keseimbangan yang asal Qd = QS
50 – 10P = – 80 + 10P
20P = 130
P = 6.50

Keseimbangan yang baharu Qd1 = QS
60 – 10P = – 80 + 10P
20P = 140
P = 7.00

Harga keseimbangan naik sebanyak RM0.50.

2.4 Lebihan Pengguna dan Lebihan Pengeluar
Soalan 11

Pengguna akan menikmati lebihan pengguna apabila harga yang sanggup
dibayar oleh pengguna
A sama dengan harga minimum
B sama dengan harga maksimum
C lebih tinggi daripada harga pasaran
D lebih rendah daripada harga pasaran

Jawapan: C
Ulasan:

Lebihan pengguna ialah faedah yang dinikmati oleh pengguna apabila
harga yang sanggup dibayar oleh pengguna lebih tinggi daripada harga
pasaran

36

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

Soalan 12

Gambar rajah menunjukkan keluk permintaan (DD) dan keluk penawaran
(SS).

Harga (RM)

50 D S
30

20 Penggal

S D 1
25 Kuantiti (unit)
0 10

Berapakah lebihan pengguna?
A RM300
B RM325
C RM350
D RM375

Jawapan: D

Ulasan:

Lebihan pengguna = ½ × (50 -20) × 25
= RM375

2.5 Keanjalan Permintaan

Soalan 13

Diberi kenaikan pendapatan daripada RM1 000 kepada RM1 100 telah

menyebabkan kuantiti diminta terhadap barang X bertambah daripada

50 unit kepada 60 unit. Apakah nilai keanjalan permintaan pendapatan

barang X?

A 1.0 C 2.0

B 1.5 D 2.5

Jawapan: C

Ulasan:

%ΔQDX = QX1 – QX0 × 100%
QX0 × 100%

= 60 – 50
50

= 20%

37

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

%ΔY = Y1 – Y0 × 100%
Y0

= 1 100 – 1 000 × 100%
1 000
= 10%

Penggal EY = %ΔQDX
%ΔY0

= 20%
10%

1 = 2.0

2.6 Keanjalan Penawaran

Soalan 14

Berikut ialah fungsi penawaran (Qs) bagi suatu barang.
Qs = -10 + 5P
Dengan P ialah tingkat harga dalam RM. Pada P = RM5.00, keluk
penawaran tersebut ialah
A anjal
B tak anjal
C anjal satu
D anjal sempurna

Jawapan: A

Ulasan:

Alternatif 1: Hitung nilai keanjalan titik
ΔQ
ΔP =5

Pada harga RM5, Qs = -10 +5(5) = 15

ES = ΔQ × P
ΔP Q
5
=5× 15

= 1.67 → anjal kerana Es lebih daripada 1
bAeltreprinnatatisfan2:paFduangpsaiksQi sha=rg-a1.0O+le5hPitumkeenluunkjupkenkaanwakrealnukbeprseinfaatwaanrjaanl.

38

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

2.7 Campur Tangan Kerajaan dalam Pasaran

Soalan 15

Gambar rajah menunjukkan keluk permintaan (DD) dan keluk penawaran Penggal
(SS).

Harga (RM)

D S1
S0

10

6

S1 S0 D 1
0 10 45 50 Kuantiti (unit)

Pengenaan cukai tak langsung menyebabkan keluk penawaran beralih
pdearrui bS0aSh0akneiStu1S? 1. Yang manakah pernyataan adalah benar kesan daripada
A Lebihan pengguna berkurang
B Wujud lebihan permintaan sebanyak 60 unit
C Lebihan pengeluar bertambah sebanyak RM100
D Tingkat harga keseimbangan yang asal ialah RM10

Jawapan: A
Ulasan:

Peralihan keluk penawaran ke kiri menyebabkan harga keseimbangan
meningkat dari RM6 ke RM10. Kenaikan harga mengurangkan lebihan
pengguna.

Soalan 16

Fungsi permintaan dan penawaran bagi barang X adalah sebagai
QQds = 200 – 20P
= 100 + 20P,

dengan

QQPsd = kuantiti diminta (unit)
= kuantiti ditawar (unit)
= harga (RM)
D
Jika kerajaan memberi subsidi sebanyak RM2.00 per unit keluaran, ini
akan menyebabkan
A harga turun sebanyak RM1.00
B harga turun sebanyak RM1.50
C kuantiti meningkat sebanyak 150 unit
D kuantiti meningkat sebanyak 170 unit

39

Ekonomi Penggal 1 STPM Bab 2 Pasaran Barang dan Harga

Jawapan: A

Ulasan:

Keseimbangan a–sa2l0QPd = 1Q0s0 + 20P
200 =
40P = 100
P = RM2.50

Kuantiti keseimbangan asal, Q = 100 + 20(2.50) = 150
Penggal Fungsi penawaran selepas pemberian subsidi Qs1== 100 + 20 (P + 2)
100 + 20P + 40
= 140 + 20P

1 Keseimbangan b2a0h0a–ru20QPd = 1Q4s01 + 20P
=
40P = 60
P = RM1.50 → harga turun RM1.00

Kuantiti keseimbangan baharu, Q = 140 + 20(1.50) = 170 → kuantiti
bertambah sebanyak 20 unit.

Soalan 17

Gambar rajah di bawah menunjukkan keluk permintaan (DD) dan keluk
penawaran (SS) bagi suatu barang. Titik E0 ialah keseimbangan asal.

Harga

F S1
S0
P1 E1 S2
P0
E0
P2 E2

D0

0 Q1 Q0 Q2 Kuantiti

Pemberian subsidi kerajaan kepada pengeluar menyebabkan lebihan

pengguna

A berkurang menjadi PP01FFEE01
B bertambah menjadi

C bertambah sebanyak PP20PP10 EE01EE02
D bertambah sebanyak

Jawapan: D

Ulasan:

Pemberian subsidi mengurangkan kos pengeluaran firma. Keluk SS
beralih ke kanan dari Sd0aSr0ikPe0FSE2S02k. eHPar2FgEa 2t.urun dari P0 ke P2. Lebihan
pengguna bertambah

40

Jawapan

Kertas Model STPM 944/1

Bahagian A 2. D 3. A 4. B 5. B
7. B 8. A 9. C 10. A
1. D 12. A 13. A 14. D 15. C
6. D 17. A 18. D 19. B 20. B
11. C
16. A

Bahagian B
21. (a) Ciri yang membezakan sistem ekonomi pasaran bebas dengan sistem

ekonomi campuran:
(i) Sistem pemilikan
Dalam sistem ekonomi pasaran bebas, faktor pengeluaran dimiliki

oleh pihak swasta manakala dalam sistem ekonomi campuran
faktor pengeluaran dimiliki oleh pihak swasta dan kerajaan. Dalam
sistem ekonomi pasaran bebas, individu membuat keputusan
menentukan bagaimana menggunakan faktor yang dimiliki untuk
kepentingan persendirian. Dalam sistem ekonomi campuran,
kerajaan memainkan peranan menggunakan sumber ekonomi
yang dimiliki untuk mengeluarkan barang awam yang tidak dapat
dikeluarkan oleh sektor swasta.
(ii) Keputusan tentang peruntukan sumber
Dalam sistem ekonomi pasaran bebas, semua keputusan ekonomi
diselesaikan oleh pihak swasta melalui mekanisme harga. Harga
merupakan isyarat kepada pengeluar dan pemilik faktor untuk
menentukan bagaimana sumber diagihkan. Dalam sistem ekonomi
campuran, kegiatan ekonomi ditentukan oleh pihak swasta dan
pihak awam. Mekanisme harga masih berfungsi tetapi kerajaan
juga mengawal kegiatan ekonomi.
(iii) Agihan pendapatan
Dalam sistem ekonomi pasaran bebas, corak agihan pendapatan
ditentukan oleh mekanisme harga di pasaran faktor. Semakin
banyak faktor pengeluaran yang dimiliki oleh individu, semakin
tinggi pandapatan yang akan diperoleh. Dalam sistem ekonomi
campuran, kerajaan menggunakan sistem pencukaian dan subsidi
untuk mengagih semula pendapatan dan mengecilkan jurang
perbezaan pendapatan antara golangan yang kaya dengan golongan
yang miskin.

424

Ekonomi Penggal 1,2,3 STPM Jawapan 

(b) Dua sebab kerajaan perlu campur tangan dalam kegiatan ekonomi:
(i) Menyediakan barang awam
Kerajaan campur tangan dalam kegiatan ekonomi untuk
mengeluarkan barang awam. Sistem ekonomi pasaran bebas
tidak mempunyai mekanisme yang sesuai untuk menyediakan
barang awam. Barang awam seperti perkhidmatan pendidikan dan
kesihatan disediakan untuk meningkatkan taraf hidup masyarakat
dan memastikan barang itu dapat diperoleh pada kos yang murah.
(ii) Mengatasi masalah ketidakstabilan ekonomi
Kegiatan ekonomi cenderung turun naik kerana dipengaruhi
oleh kuasa permintaan dan penawaran di pasaran. Kerajaan
campur tangan dalam kegiatan ekonomi melalui dasar fiskal,
dasar kewangan serta kawalan langsung agar kegiatan ekonomi
adalah stabil. Campur tangan kerajaan dalam kegiatan ekonomi
bermatlamat untuk mencapai guna tenaga penuh, kestabilan
tingkat harga umum, dan pertumbuhan ekonomi yang berterusan.

22. (a) Gambar rajah di bawah menunjukkan keseimbangan pasaran yang
dakseeasnlegitamenrbckaaenplguaaiknppQaedn0.aawtaitriaknES00Sa0ppaabdialahkaregluakkepseerimmbinatnagaannDP00Dd0anbekrusailnatnitgi

Harga D1 S0
D0 S1

P1 E1
P0 E0

S0 S1 D1
0 D0 Kuantiti
Q0 Q1

Pertambahan permintaan menyebabkan peralihan keluk permintaan
mkkeeeSkle0aSbn0iahkniepdSea1rSrti1akampebaDba0ihDlaa0npkepeneDanwa1Dwar1aa.rnKaneb.leurktapmebnaahw.aPraerntabmerbaalihhankepkearnmainntdaaarni

kkQee0lsuekkiemKpQebes1are.nmimgianbntaannaganiakDnd1Dpara1isbaPer0rasknielabPnag1hddaaernnugkatuenarnckateipltuiakikeppseaendimaawbtaairntaigknanSE11Sn1a.aipHkaadbraiglraai
(b) Gambar rajah di bawah menunjukkan keseimbangan pasaran yang

adkseeasnlegitamenrbckaaenplguaaiknppQaedn0.aawtaitriaknES00Sa0ppaabdialahkaregluakkepseerimmbinatnagaannDP00Dd0anbekrusailnatnitgi

425