นัทกางเกงมัดย้อม

โครงงานอาชีพ

เรื่อง กางเกงมดั ยอ้ ม(มดั ยอ้ มพร้อมใจกนั F)
จดั ทาโดย

นางสาว ณฐั ธิดา ยศสุพรม เลขท่๒ี ๗
ช้นั มธั ยมศกึ ษาปี ท่ี๕/๑๐

นาเสนอ
คณุ ครู วนิดา บุญพิเชฐวงศ์

ครูชานาญการพิเศษ

โรงเรียนสตรีราชินูทศิ
สานกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศึกษาเขต๒๐ อดุ รธานี

คานา

รายงานเล่มน้ีจดั ทาข้นึ เพอ่ื เป็นส่วนหน่ึงของวชิ า การงานอาชีพ(ง32102)ช้นั มธั ยมศกึ ษาปี ท5ี่
เพือ่ ใหไ้ ดศ้ ึกษาหาความรู้เร่ือง การทากางเกงมดั ยอ้ ม และไดศ้ ึกษาอยา่ งเขา้ ใจเพือ่ เป็นประโยชน์
แก่การเรียน

ผูจ้ ดั ทาหวงั วา่ รายงายเลม่ น้ีจะเป็นประโยชนแ์ ก่ผูอ้ า่ น หรือนกั เรียน นกั ศกึ ษา ทก่ี าลงั หา
ขอ้ มูลเกี่ยวกบั เร่ืองน้ีอยู่ หากมีขอ้ แนะนาหรือขอ้ ผิดพลาดประการใด ผจู้ ดั ทาขอนอ้ มรับไวแ้ ละ
ขออภยั มา ณ ที่น้ีดว้ ย

คณะผจู้ ดั ทา

บทที่1
บทนา

แนวคดิ ที่มา และความสาคัญ

การนาผา้ มายอ้ มดว้ ยสีท่ีไดจ้ ากธรรมชาติ ไมใ่ ช่ส่ิงแปลก หรือพ่งึ จะคน้ พบนวตั กรรมใหม่แตอ่ ยา่ ง
ใด แตค่ วามรู้ภมู ปิ ัญญาดงั กลา่ วไดถ้ กู คน้ พบ ปฏบิ ตั แิ ละถา่ ยทอดมาจากรุ่นสู่รุ่น ต้งั แตส่ มยั พุทธกาล ดงั จะ
เห็นไดว้ ่า พระพทุ ธเจา้ พร้อมสาวกท้งั หลายกใ็ ชผ้ า้ บงั สุกุลสีขาวท่ใี ชส้ าหรบั ห่อศพมาซกั แลว้ กย็ อ้ มดว้ ยสี
ธรรมชาติเพื่อเป็นผา้ จีวรนุ่งห่มเหมอื นกนั ภูมิปัญญาการเอาผา้ แลว้ มายอ้ มดว้ ยสีธรรมชาติไมใ่ ช่ภูมปิ ัญญา
ชาวของบา้ นธรรมดาๆ แต่เป็นภูมิปัญญาทม่ี าจากแนวคดิ ของพระพทุ ธเจา้ และชาวบา้ นกไ็ ดส้ ืบสานกนั มา
เป็นการยอ้ มผา้ สวมใส่จากสีธรรมชาติ จากการยอ้ มสีพ้นื ธรรมดามาเป็นการยอ้ มลายตา่ งๆรวมท้งั มดั หม่มี ดั
ยอ้ ม ซ่ึงการเรียนรู้และปฏิบตั ิกิจกรรมดงั กล่าวเหมือนกบั เราไดเ้ รียนรู้และปฏิบตั ธิ รรมะไปดว้ ย เช่น เราจะได้
สมาธิจากการดึงปมชายผา้ หรือการพึงพาธรรมชาติและพ่งึ พาตวั เอง หรือการไมต่ ามกระแสของสงั คมท่ี
ฟ้งุ เฟ้อ ฟ่ ุมเฟือยเกินความจาเป็น การทาผา้ มดั ยอ้ มใชเ้ อง เป็นความภาคภมู ิใจของคนทาและคนทีจ่ ะสวมใส่
ดว้ ย ทสี่ าคญั สีท่ไี ดจ้ ากธรรมชาติจะมีคณุ สมบตั ใิ นการรักษาโรคภยั ไขเ้ จบ็ ไปในตวั ดว้ ย เช่น ผา้ ยอ้ มคราม
ยอ้ มฝางแดง เป็นตน้

1.2 วตั ถุประสงค์
1.เพอ่ื นาความรู้ทีไ่ ดไ้ ปเผยแพร่ให้เยาวชนและบุคคลทวั่ ไปไดร้ ู้ถงึ ความสาคญั ของการยอ้ ม
2.เพ่ือศกึ ษาขอ้ มลู เกี่ยวกบั การยอ้ มกางเกงในดา้ นต่างๆ
3.เพ่ือสืบทอดความรู้จากรุ่นสู่รุ่นเพื่อดารงและอนุรกั ษก์ ารทากางเกงมดั ยอ้ มน้ีไว้
4.เพอื่ ใหร้ ู้ถงึ วธิ ีการทากางเกงมดั ยอ้ ม
1.3 ขอบเขตการศึกษา
- ศึกษาความเป็นมาของผา้ มดั ยอ้ มอปุ กรณ์ทใ่ี ชใ้ นการทาและข้นั ตอนในการทาผา้ มดั ยอ้ ม
- สถานที่ โรงเรียนสตรีราชินูทิศ
- ระยะเวลาการศกึ ษา 23 สิงหาคม - 23กรกฏาคม 2563
1.4 ประโยชน์ท่ีคาดว่าจะได้รับ
1.ไดอ้ นุรกั ษก์ างเกงมดั ยอ้ มซ่ึงเป็นหน่ึงในงานฝีมอื ของไทยใหค้ งอยู่
2.ไดร้ บั ประสบการณ์และความรู้จากการศกึ ษาการกางเกงมดั ยอ้ ม

บทท2่ี
เอกสารทเ่ี กี่ยวข้อง

โครงงานเรื่องการทากางเกงมดั ยอ้ ม ในเน้ือหาบทน้ีจะนาเสนอเอกสารทีเ่ ก่ียวขอ้ งดงั น้ี
1.อุปกรณท์ ่ีใชย้ อ้ ม
2.กางเกงสีขาวหรือกางเกงทีม่ ีสีหมองคล้า
3.ประโยชนข์ องกางเกงมดั ยอ้ ม

1.อุปกรณ์ที่ใช้ในการย้อม

1.1 อปุ กรณ์ในการยอ้ ม
1.2 กางเกงสีขาวหรือกางเกงที่หมองคล้า
1.3 ภาชนะสาหรับการรองยอ้ ม

2. กางเกงมัดย้อม

การทาผา้ มดั ยอ้ มอาจไดร้ บั การพฒั นาให้ดีข้นึ ในตอนตน้ สมยั ของประเทศอินเดียก่อนทีจ่ ะ
มาถงึ ประเทศญีป่ ่ นุ เส้ือผา้ ของคนทวั่ ไปแสดงให้เห็นถงึ การเขยี นภาพสีน้าบนผนงั และเพดานถ้าท่ี อจนั ตา
เป็นแบบวงกลมสีขาวคลา้ ยกบั จะทาใหเ้ ห็นเป็นเหมือนการทาหางวงกลม ซ่ึงเป็นที่รู้จกั ในอินเดียว่าปรงั ผา้
มดั ยอ้ มท่มี ีในประเทศไทยและกมั พูชาน้นั เป็นเครื่องแสดงให้เห็นวา่ การมดั ยอ้ มเร่ิมตน้ มาจากสองประเทศน้ี
แพร่หลายเขา้ ไปยงั ประเทศอนิ โดนีเซีย วธิ ีการมดั ยอ้ มยงั นาไปใชใ้ นการตกแต่งผา้ ไหมช้นั ดีเพอ่ื ใชท้ าผา้
คลุมไหล่ สไบ และโสร่ง สาหรับชายหญงิ ของชาวชวาและบาหลี

การมดั ยอ้ มในแตล่ ะประเทศแสดงให้เห็นถึงการออกแบบท่ีแตกต่างกนั และลกั ษณะการใชส้ ีซ่ึง
ผูผ้ ลิตสามารถวางแนวทางและรูปแบบของผา้ เพอื่ ผลติ ออกไปทว่ั โลก ในระยะเวลาทแี่ ตกตา่ งกนั ตาม
รูปแบบของวฒั นธรรม

หลกั การสาคญั ในการทาผา้ มดั ยอ้ ม คือ ส่วนที่ถกู มดั คือส่วนท่ีไมต่ อ้ งการให้ตดิ สี ส่วนที่เหลอื หรือ
ส่วนท่ไี ม่ไดม้ ดั คือส่อนทต่ี อ้ งการให้สีตดิ การมดั เป็นการกนั สีนน่ั เอง

3.ประโยชน์ของกางเกงมดั ย้อม
1.เพ่อื เป็นการอนุรกั ษว์ ธิ ีการทาผา้ มดั ยอ้ ม
2.เกิดความคิดสร้างสรรคใ์ นคิดลวดลายของผา้ มดั ยอ้ ม ทาใหเ้ กิดลวดลายท่ใี หมๆ่ ข้ึน
3.สร้างความสามคั คแี ละสรา้ งปฏสิ มั พนั ธ์ใหก้ บั สมาชิกในกลุ่ม
4.ช่วยเสริมสร้างรายได้

บทท3ี่

วธิ กี ารดาเนินงาน

1.อปุ กรณ์

1 อุปกรณ์ในการยอ้ ม
2 กางเกงสีขาวหรือกางเกงท่หี มองคล้า
3 ภาชนะสาหรบั การรองยอ้ ม

วธิ กี ารทากางเกงมัดย้อม
๑. ความแน่นหนาของการมดั
กรณีแรกมดั มากจนเกินไปจนไม่เหลือพ้ืนที่สีแทรกซึมเขา้ ไปไดเ้ ลย ผลทไ่ี ดก้ ค็ ือไดส้ ีขาวของ
เน้ือผา้ เดิม อาจมสี ียอ้ มแทรกซึมเขา้ มาไดเ้ ลก็ นอ้ ยอยา่ งน้ีเกิดลายนอ้ ย
กรณีท่สี องมดั นอ้ ยเกินไปเหลอื พ้นื ท่ีให้สียอ้ มตดิ เกือบเต็มผืน อยา่ งน้ีเกิดลายนอ้ ยเช่นกนั ท้งั
ผืนมีสียอ้ มแตแ่ ทบไมม่ ีลาย
กรณีท่สี ามมดั เหมอื นกนั แต่มดั ไมแ่ น่นอยา่ งน้ีเท่ากบั ไม่ไดม้ ดั เพราะหากมดั ไมแ่ น่นสีก็จะ
แทรกซึมผ่านเขา้ ไปไดท้ ้งั ผืน
๒. การใชอ้ ุปกรณ์ช่วยในการหนีบผา้ แลว้ มดั เพอ่ื ใหเ้ กิดความแน่น และเกิดลวดลายตาม
แมแ่ บบที่ใชห้ นีบ ดงั น้นั ลายสวยเพยงใดข้นึ อยกู่ บั การออกแบบทีจ่ ะใชห้ นีบดว้ ย
๓. ความสม่าเสมอของสียอ้ ม สียอ้ มท่ีติดผา้ จะสม่าเสมอไดข้ ้ึนอยกู่ บั อูณหภูมคิ วามร้อนขณะ
นาผา้ ลงยอ้ ม และการกลบั ผา้ ไปมาการขยา่ ผา้ เกือบตลอดเวลาของการยอ้ มหน่ึงชว่ั โมงคร่ึง
ก่อนทจี่ ะแช่ผา้ ไว้



บทท่ี 4

4.1สรปุ ความร้ทู ่ไี ด้รบั

ในการจดั ทำโครงงานการงานอาชีพ เพอื่ การศึกษาเร่ืองทำกางเกงมัดย้อมนี้ มีผลการ
ดำเนนิ งานดังน้ี

1.ผลการพัฒนาสอ่ื เพือ่ การศึกษา

การพฒั นาส่อื เพอ่ื การศึกษา เรอ่ื งกางเกงมดั ยอ้ ม ผู้จดั ทำได้ดำเนินงานตามข้ันตอนในบทที่ 3 แลว้
ได้ลงมือปฏบิ ตั เิ ป็นที่เรยี บร้อย

2.ผลการทดลองทำกางเกงมดั ย้อม

จากการทำกางเกงมัดยอ้ ม ลวดลายท่ีสวยงามตาม และมีสีสันท่ไี ดจ้ ากธรรมชาติ ซึ่งคณะ
ผู้จัดทำและเพื่อนๆได้ทดลองใช้แลว้ พบวา่ กางเกงมัดยอ้ มทท่ี ำน้สี ามารถใสไ่ ดท้ ั้งเวลานอนและ
เวลาออกไปขา้ งนอกด้วย ซง่ึ ทางเราเลอื กนำสีพาสเทลมาทำเพราะเป็นท่ไี มฉ่ ูดฉาดจนเกินไป

บทท5ี่
สรุปผลการดาเนินงานและข้อเสนอแนะ

5.1สรุปผลการศึกษา
1.เพ่อื เป็นการอนุรักษว์ ิธีการทาผา้ มดั ยอ้ ม

2.เกิดความคิดสร้างสรรคใ์ นคิดลวดลายของผา้ มดั ยอ้ ม ทาใหเ้ กิดลวดลายที่ใหม่ๆข้นึ
3.สร้างความสามคั คแี ละสร้างปฏสิ มั พนั ธ์ใหก้ บั สมาชิกในกลมุ่
4.ช่วยเสริมสร้างรายได้

5.2ประโยชน์ท่ีได้รับจากการศึกษา

1. ทราบความเป็นมาของกางเกงมดั ยอ้ ม
2.สามารถทากางเกงมดั ยอ้ มใส่เองได้
3.สามารถสร้างรายไดใ้ หก้ บั ตนเอง
4.สามารถนาไปตอ่ ยอดในการทากางเกงมดั ยอ้ ม
ข้อเสนอแนะ

-ไมม่ ี-