หน่วยที่ 2 โรงเรียนของเรา

GPAS 5 Steps ข้ันสังเกต รวบรวมข้อมูล ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

Gathering Processing

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

เปา้ หมายการเรยี นรู้ ๒หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี โรงเรยี นของเรา

มาตรฐานการเรียนรู้ แผนผังสาระการเรยี นรู้

มาตรฐาน ง ๑.๑ โรงเรยี น
เข้าใจการทำางาน มีความคิดสร้างสรรค์ ของเรา
มีทักษะกระบวนการทำางาน ทักษะ
การจัดการ ทักษะกระบวนการแก้ปัญหา การดแู ลรกั ษาและ การจัดและตกแต่ง
ทักษะการทำางานร่วมกัน และทักษะ ทาำ ความสะอาดโรงเรยี น สวนหยอ่ มในโรงเรยี น
ก า ร แ ส ว ง ห า ค ว า ม รู้ มี คุ ณ ธ ร ร ม
และลักษณะนิสยั ในการทาำ งาน มีจติ สำานึก
ในการใชพ้ ลงั งาน ทรพั ยากรและสง่ิ แวดลอ้ ม
เพอื่ การดำารงชีวติ และครอบครวั

ความสาำ คัญของการดแู ลรกั ษา การออกแบบสวนหยอ่ ม
และทาำ ความสะอาดโรงเรียน ในโรงเรียน
แนวทางการดูแลรักษา พรรณไม ้ วสั ด ุ และส่งิ ของ
และทาำ ความสะอาดโรงเรียน ที่ใชใ้ นการจัดและตกแต่ง
สวนหย่อมในโรงเรียน

ขัน้ ตอนการจัดและตกแตง่
สวนหย่อมในโรงเรยี น

การดแู ลรักษาสวนหยอ่ ม
ในโรงเรียน

ตวั ชวี้ ัด

๑. อธบิ ายวธิ ีการทำางานเพอื่ การดำารงชีวติ (ง ๑.๑ ม.๔-๖/๑)
๒. สรา้ งผลงานอยา่ งมคี วามคดิ สรา้ งสรรค ์ และมีทกั ษะการทาำ งานร่วมกนั (ง ๑.๑ ม.๔-๖/๒)
๓. มที กั ษะการจัดการในการทำางาน (ง ๑.๑ ม.๔-๖/๓)
๔. มีทักษะกระบวนการแก้ปัญหาในการทาำ งาน (ง ๑.๑ ม.๔-๖/๔)
๕. มีทักษะในการแสวงหาความรูเ้ พอ่ื การดาำ รงชวี ติ (ง ๑.๑ ม.๔-๖/๕)
๖. มคี ณุ ธรรมและลกั ษณะนสิ ยั ในการทาำ งาน (ง ๑.๑ ม.๔-๖/๖)
๗. ใช้พลังงาน ทรพั ยากร ในการทำางานอยา่ งคมุ้ ค่าและยัง่ ยนื
เพื่อการอนุรักษ์ส่งิ แวดลอ้ ม (ง ๑.๑ ม.๔-๖/๗)

สุดยอดคู่มือครู 14

ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ข้ันส่ือสารและน�าเสนอ ข้ันประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

สมรรถนะสำาคัญของผู้เรยี น

๑. ความสามารถในการสื่อสาร
๒. ความสามารถในการคิด
๓. ความสามารถในการแกป้ ัญหา
๔. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ
๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

คุณลกั ษณะอันพึงประสงค์

มุง่ ม่ันในการทาำ งาน
ตัวชี้วัดที่ ๖.๑ ต้ังใจและรับผิดชอบใน
การปฏบิ ตั หิ น้าที่การงาน
ตัวช้ีวัดท่ี ๖.๒ ทำางานด้วยความเพียร-
พยายามและอดทนเพ่ือให้งานสำาเร็จ
ตามเป้าหมาย

มีจติ สาธารณะ
ตัวชี้วัดที่ ๘.๑ ช่วยเหลือผู้อ่ืนด้วย
ความเต็มใจและพึงพอใจ โดยไม่หวัง
สิ่งตอบแทน
ตัวชี้วัดที่ ๘.๒ เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็น
ประโยชน์ตอ่ โรงเรยี น ชมุ ชน และสังคม

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 จุดประกายโครงงาน

นักเรียนร่วมกันสร้างสิ่งของที่ใช้ตกแต่งสวนหย่อมในโรงเรียนด้วยตนเอง เช่น

ตุ๊กตาปูนปลาสเตอร์ทาสีและทาแล็กเกอร์ทับ โคมไฟจากกระถางดินเผา
ไมร้ ะแนงจากเศษไมส้ ำาหรับใช้ปลูกไมเ้ ล้อื ย กระถางแขวน

15 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังเกต รวบรวมข้อมูล ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
Gathering Processing

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

St ตัวชีว้ ดั ๑. การดูแลรกั ษาและทาำ ความสะอาดโรงเรียน

ง ๑.๑ ม.๔-๖/๑ ๑ อาคารสถานทตี่ ่าง ๆ ในโรงเรยี นสะอาดเรยี บร้อย เปน็ ระเบยี บ ไมเ่ ปน็ แหลง่ เพาะเชอื้ โรค
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๒ และแหลง่ ท่ีอยู่อาศัยของสตั ว์นำาโรคและสตั วม์ ีพษิ ต่าง ๆ เชน่ ยงุ ลาย แมลงสาบ หนู งู
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๓ ตะขาบ
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๔
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๕ ๒ อาคารสถานที่ในโรงเรียน อุปกรณ์ เครื่องใช้ในโรงเรียนมีอายุการใช้งานยาวนาน
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๖ ไม่ชำารดุ เสยี หายไดโ้ ดยงา่ ย จึงชว่ ยประหยดั ค่าใช้จ่ายในการซอ่ มแซมและบาำ รงุ รกั ษา
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๗
๓ บุคลากรในโรงเรียนและนักเรียนมีสุขภาพกายและสุขภาพจิตดี เพราะอยู่ในโรงเรียน
ภาระงาน/ช้ินงาน ทีส่ ะอาดถกู สขุ ลักษณะ เป็นระเบยี บเรียบร้อย

แบบบันทกึ การทาำ ความสะอาดโรงเรยี น ๔ บุคลากรในโรงเรียนและนักเรียนเกิดความภาคภูมิใจ มีความรัก และสามัคคีกัน
เกิดจากการมีส่วนร่วมทำาใหโ้ รงเรียนสะอาดสรา้ งบรรยากาศให้เหมาะกบั การเรียนรู้
ep 1 ขั้นสงั เกต

รวบรวมข้อมูล

๑. นกั เรยี นรว่ มกนั สนทนา โดยตอบคาำ ถาม 16
ดังน้ี

• นักเรียนจะช่วยให้โรงเรียนสะอาด
เรยี บรอ้ ย น่ามาเรียนได้โดยวิธใี ด

(ตัวอย่างคำาตอบ ท้ิงขยะลงในถังขยะ

เม่อื เห็นส่งิ ใดชาำ รุดใหร้ ีบแจง้ คร)ู
๒. นักเรียนสังเกตและรวบรวมข้อมูล

เ กี่ ย ว กั บ ก า ร ดู แ ล รั ก ษ า แ ล ะ
ทำาความสะอาดโรงเรียน จากแหล่ง
การเรียนรู้ต่าง ๆ เช่น หนังสือเรียน
นติ ยสาร อนิ เทอรเ์ นต็

สุดยอดคู่มือครู 16

ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ข้ันส่ือสารและน�าเสนอ ข้ันประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Stasean

แนวทางการดแู ลรักษาและทาำ ความสะอาดโรงเรียน ep 2 ขัน้ คิดวิเคราะห์

การดูแลรักษาและทำาความสะอาดโรงเรยี น มแี นวทาง ดงั นี้ และสรุปความรู้
๑) ใช้งานอุปกรณ์การเรยี น อุปกรณก์ ฬี า โต๊ะ เก้าอ ี้ ประตู หน้าต่าง ก๊อกนำ้า หนงั สอื ในห้องสมดุ และ
เครือ่ งใชต้ า่ ง ๆ ในโรงเรยี นอย่างถูกวธิ แี ละทะนุถนอม เพ่ือป้องกนั การชำารดุ เสยี หาย ๓. นักเรียนร่วมกันยกตัวอย่างปัญหา
๒) ไมข่ ีดเขียนโตะ๊ เกา้ อี้ ประตู หน้าต่าง ผนงั ห้องเรยี น เกยี่ วกบั ความสะอาดของโรงเรยี น แลว้
๓) เมื่อพบอุปกรณ์เครื่องใช้ หรือส่วนต่าง ๆ ของห้องเรียนและอาคารสถานที่ชำารุด ควรรีบแจ้ง วิ เ ค ร า ะ ห์ ส า เ ห ตุ ผ ล ที่ เ กิ ด ขึ้ น
คร ู อาจารย์ทันที เพ่ือจะไดซ้ อ่ มแซมกอ่ นจะเสียหายจนใชง้ านไม่ได้ พรอ้ มเสนอแนวทางแกไ้ ข เปน็ แผนภาพ
๔) ไม่ทิง้ ขยะในบริเวณห้องเรียนและในบรเิ วณโรงเรียน ทิ้งลงถงั ขยะใหถ้ กู ประเภท ดังตัวอยา่ ง ความคิดบนกระดาน จากนั้นสรุป
ความคดิ รวบยอดเกย่ี วกบั ความสาำ คญั
ถงั ขยะสเี ขียว ถังขยะสีเหลอื ง และแนวทางของการดูแลรักษาและ
ขยะยอ่ ยสลายได ้ และนาำ ไป ขยะท่ีสามารถนำามาแปรรปู ทำาความสะอาดโรงเรยี น
ทำาปุ๋ยหมักได้ เช่น ผัก ผลไม้ ใช้ใหม่ได้ (recycle) หรือ
เศษอาหาร ใบไม้ จำาหน่ายได้ เช่น แก้ว กระดาษ ตัวอยา่ งแผนภาพความคิด
ขวดพลาสติกใสน่ ้ำาดมื่ โลหะ
ทงิ้ ขยะไมถ่ ูกที่
สาเหตุ ปัญหา ผลทเ่ี กดิ ข้ึน
มีขยะเต็ม
ถังขยะไม่เพยี งพอ โรงเรียน โรงเรยี น
สกปรก

ถังขยะสีเทา ฝาสีสม้ ถังขยะสฟี ้า แนวทางการแก้ปญั หา
ขยะที่มีอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต ข ย ะ ย่ อ ย ส ล า ย ไ ม่ ไ ด้
และสิ่งแวดล้อม เช่น หลอด- ไม่เป็นพิษ และไม่คุ้มค่าต่อ จัดหาถังขยะให้เพยี งพอ
ฟลอู อเรสเซนต ์ ขวดยา ถา่ นไฟฉาย การนำากลับมาแปรรูปใช้ใหม่ และทง้ิ ขยะลงถังขยะ
กระป๋องสีสเปรย์ กระป๋องยา- เช่น พลาสติกห่อลูกอม ซอง
ฆา่ แมลง ภาชนะบรรจสุ ารอนั ตราย บะหมก่ี ่ึงสาำ เรจ็ รูป ถงุ พลาสตกิ ๔. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป ค ว า ม รู้ เ ร่ื อ ง
โฟม และฟอยล์ทีเ่ ปื้อนอาหาร การดูแลรักษาและทำาความสะอาด

โรงเรยี น เป็นความคดิ รวบยอด

หมายเหตุ ข้อมูลการแยกประเภทของขยะตามสีถังขยะนี้ เป็นมาตรฐานของกรมควบคุมมลพิษ • การดูแลรักษาและทำาความสะอาด
ซึ่งในท้องถิ่นต่าง ๆ ของประเทศไทยอาจมีการใช้ถังแยกขยะแตกต่างกันไป บางแห่งอาจใช้สี โ ร ง เ รี ย น เ ป็ น ห น้ า ที่ ข อ ง บุ ค ล า ก ร

แตกต่างกัน แต่มีป้ายหรือสัญลักษณ์บอกประเภทขยะกำากับไว้ ใ น โ ร ง เ รี ย น แ ล ะ นั ก เ รี ย น ท่ี จ ะ ต้ อ ง

ช่วยกันทำาเพื่อให้โรงเรียนสะอาด
17 ปลอดภยั นา่ อยู่และน่าเรยี น
๕. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า
๖. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่ม ด้านมีจิตสาธารณะ โดยคิดกิจกรรม
ร่วมกันออกแบบและหาแนวทาง ทตี่ นเองสามารถเขา้ รว่ มเพอ่ื ดแู ลรกั ษา
การดูแลรักษาและทำาความ- และทำาความสะอาดโรงเรียนได้ทุกวัน
แนวทางการดูแลรกั ษา สะอาดโรงเรียนที่มีประสิทธิภาพ แล้วสรปุ เปน็ ความคดิ รวบยอด
และทำาความสะอาด ๒ แนวทาง วิเคราะหข์ อ้ ด-ี ข้อเสีย
โรงเรยี น

ของแต่ละแนวทาง และตัดสินใจ

เลือกใช้ ๑ แนวทางทีด่ ีท่สี ดุ

17 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังเกต รวบรวมข้อมูล ข้ันคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

Gathering Processing

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขั้นปฏบิ ตั ิ
St St St และสรุปความรู้ อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
หลงั การปฏบิ ตั ิ
การคัดแยกขยะก่อนท้ิง และท้ิงลงถังขยะให้ถูกประเภท จะทำาให้ขยะไม่เกิดการปนเป้ือน ทำาให้ได้
๗. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม ร่ ว ม กั น วัสดเุ หลือใชท้ ม่ี ีคุณภาพสงู สามารถนำาไปแปรรปู ใหม ่ (recycle) หรอื นาำ กลบั มาใช้ใหม ่ (reuse) ไดง้ ่าย
และยงั นำาไปต่อยอดใชป้ ระโยชน์ในดา้ นตา่ ง ๆ ไดอ้ ย่างสะดวก เชน่ การแปรรูปเพือ่ เปลี่ยนเปน็ พลงั งาน
ทำาความสะอาดบริเวณโรงเรียน (energy recovery) เป็นการนำาขยะมลู ฝอยท่สี ามารถเปลี่ยนเป็นพลงั งานความร้อนหรอื เปลย่ี นเปน็ รูป
กลุ่มละ ๑ บริเวณที่แตกต่างกัน ก๊าซชีวภาพมาเพ่ือใช้ประโยชน์ การนำาขยะมูลฝอยจำาพวกเศษอาหารท่ีเหลือจากการรับประทานหรือ
ป ร ะ เ มิ น ผ ล ง า น ร่ ว ม กั น แ ล้ ว การประกอบอาหารไปเลย้ี งสตั ว ์ การนาำ ขยะมูลฝอยสดหรือเศษอาหารมาหมักทำาปุ๋ย
บันทึกผลลงในแบบบนั ทกึ
๘. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั ประเมนิ ผล ๕) ร่วมแรงรว่ มใจกนั ทาำ ความสะอาดบริเวณต่าง ๆ ของโรงเรยี น ดว้ ยการปดั กวาด เช็ด ถูห้องเรียน
การทาำ ความสะอาดบริเวณโรงเรียน ประตู หนา้ ตา่ ง โตะ๊ เก้าอ้ ี กระดาน บนั ได ระเบียง ทางเดินอาคารสถานท่แี ละอปุ กรณเ์ ครือ่ งใช้ตา่ ง ๆ ใน
๙. นักเรียนร่วมกนั สรุปหลักการ ดงั น้ี โรงเรียน เก็บกวาดขยะ เศษใบไม้ ก่ิงไม้ ดอกไม้ท่ีร่วงหล่นบนถนน ทางเท้า สนามกีฬา และสวนหย่อม

• นกั เรยี นสามารถมสี ว่ นรว่ มในการ รวมถงึ ขดั ลา้ งหอ้ งน�ำ้ และหอ้ งสว้ ม ทาำ ลายแหลง่ นาำ้ ขงั ใสท่ รายอะเบทลงในอา่ งปลา อา่ งบวั และแจกนั ดอกไม ้
ทำาให้โรงเรียนสะอาดน่ามาเรียน เพือ่ ป้องกนั การเพาะพันธขุ์ องยงุ ลาย

ไ ด้ ด้ ว ย ก า ร ทิ้ ง ข ย ะ ใ น ที่ ค ว ร ทิ้ ง

ไม่ทำาให้อาคารเรียนและสิ่งของใน

โรงเรียนสกปรกหรือชำารุด และ

ช่วยทำาความสะอาดบริเวณต่าง ๆ

ของโรงเรยี นตามโอกาสทเี่ หมาะสม

ep 4

ขน้ั สอ่ื สารและนา� เสนอ นกั เรยี นร่วมแรงรว่ มใจกนั ทำาความสะอาดหอ้ งเรยี น

๑๐. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำาเสนอผลงาน ปลอดภัยไว้ก่อน
การทำาความสะอาดของโรงเรียน
ปญั หาที่พบ และวิธีการแก้ปัญหาของ นักเรียนควรสวมถุงมือและรองเท้าบูตขณะขัดล้างห้องนำ้าและห้องส้วม เพ่ือป้องกันอันตราย
กลุ่มตนเอง หน้าชัน้ เรียน จากการสัมผัสน้ำายาทำาความสะอาด สวมผ้าปิดจมูกและปากเม่ือต้องปัด กวาด เช็ด ถูห้องเรียน
เพ่ือปอ้ งกันการสูดดมฝุ่นละอองโดยตรง

5ep ขน้ั ประเมินเพ่ือเพิ่มคุณคา่ 18
บรกิ ารสังคม
และจติ สาธารณะ เสริมความรู้ ครูควรสอน

๑๑. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ทำ า ล า ย แ ห ล่ ง - ทรายอะเบท เป็นชื่อทางการค้า ปจั จุบนั ใช้คำาว่า “ทรายกำาจัดลกู นำา้ ยุงลาย
เพาะพันธุ์ยุงลายในโรงเรียน และ หรอื ทรายเคมฟี อส”
จั ด กิ จ ก ร ร ม ใ ห้ ค ว า ม รู้ เ ก่ี ย ว กั บ
โรคไข้เลือดออกและการป้องกัน เช่น
แสดงละคร จัดป้ายนเิ ทศ

สุดยอดคู่มือครู 18

ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ขั้นสื่อสารและน�าเสนอ ขั้นประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

๒. การจดั และตกแต่งสวนหยอ่ มในโรงเรียน ตวั ชวี้ ดั

การจดั และตกแตง่ สวนหยอ่ มในโรงเรียน เป็นการจัดสวนที่มีขนาดเล็ก กะทัดรัด ใช้เน้อื ทีไ่ มม่ าก เชน่ ง ๑.๑ ม.๔-๖/๑
มมุ อาคารเรยี น มมุ ถนนทางเดนิ ในโรงเรยี น รอบเสาธง หรอื โคนตน้ ไมใ้ หญ ่ เพอ่ื เพม่ิ บรรยากาศใหโ้ รงเรยี น ง ๑.๑ ม.๔-๖/๒
มคี วามสวยงาม นา่ มอง และสามารถเปลยี่ นแปลงรปู แบบของสวนหยอ่ มไดง้ า่ ย ง ๑.๑ ม.๔-๖/๓
การจดั และตกแต่งสวนหย่อมในโรงเรียนต้องใชค้ วามรู้ในด้านการออกแบบ ดา้ นพรรณไม้ ดา้ นวสั ดุ ง ๑.๑ ม.๔-๖/๔
ทน่ี ำามาใชใ้ นการตกแตง่ สวนหยอ่ ม อกี ทงั้ ขั้นตอนการดแู ลพรรณไมใ้ นสวนหยอ่ มใหเ้ จรญิ เติบโตงอกงาม ง ๑.๑ ม.๔-๖/๕
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๖
๒.๑ การออกแบบสวนหย่อมในโรงเรียน ง ๑.๑ ม.๔-๖/๗

การออกแบบสวนหยอ่ มในโรงเรยี นตอ้ งอาศัยหลกั ศลิ ปะ ดังน้ี ภาระงาน/ช้นิ งาน
๑) ความกลมกลนื กนั ลกั ษณะความกลมกลนื กนั ภายในสวนขน้ึ อยกู่ บั ลกั ษณะพนื้ ทขี่ องสวน
อาคารสถานท ี่ และพรรณไมท้ ใ่ี ชป้ ลกู เชน่ บรเิ วณเสาธงมลี กั ษณะพน้ื ทเี่ ปน็ รปู วงกลมลอ้ มรอบเสาธง มดี นิ แบบบันทึก การออกแบบและตกแตง่
ยกขนึ้ เปน็ เนนิ ควรปลกู ไมด้ อก ไมป้ ระดบั ทมี่ ดี อกและใบทม่ี สี สี นั สวยงามและปหู ญา้ สนาม มมุ อาคารเรยี น สวนหยอ่ มในโรงเรยี น
ซึ่งมีลักษณะพื้นท่ีเป็นรูปส่ีเหลี่ยมจัตุรัสขนาด ๒ × ๒ เมตร ควรปลูกพรรณไม้ท่ีมีความสูงลดหล่ันกัน
โดยเรม่ิ จากดา้ นในสดุ ปลูกพรรณไม้สงู แลว้ ลดระดบั ความสูงลงมาจนถงึ พน้ื หญ้าด้านหนา้ ep 1 ข้ันสงั เกต

St รวบรวมข้อมลู

สวนหยอ่ มรอบเสาธงทเี่ ป็นรปู วงกลม สวนหย่อมมุมอาคารเรียนทีเ่ ป็นรูปส่ีเหล่ียม ๑. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส น ท น า โ ด ย
ตอบคาำ ถาม ดังนี้
๒) รปู แบบของสวนหยอ่ มในโรงเรยี น โดยทั่วไปแบง่ ได้เป็น ๒ รูปแบบ ดังน้ี
• นั ก เ รี ย น จ ะ จั ด แ ล ะ ต ก แ ต่ ง
(๑) สวนประดษิ ฐ์ เปน็ สวนทม่ี พี นื้ ท่ี สวนหย่อมในโรงเรียนให้มีคุณภาพ
ราบเรียบได้ระดับ มีการจัดวางพรรณไม้หรือ และประหยัดค่าใช้จ่ายและทรัพยากร
ไดอ้ ย่างไร
วัสดุตกแต่งอย่างสมดุลกัน โดยเป็นพรรณไม้หรือ
(ตวั อยา่ งคาำ ตอบ วางแผนและออกแบบ
วัสดุตกแต่งชนิดเดียวกัน รูปทรงเหมือนกัน
กอ่ นปฏบิ ตั จิ รงิ ใชว้ สั ดุอปุ กรณ์ตกแตง่
ขนาดเทา่ กนั จาำ นวนเทา่ กนั ระยะห่างเท่ากนั การจดั สวน
สวนท่ีประดิษฐ์หรือสร้างข้ึนเอง หรือ
รูปแบบนี้จึงต้องใช้พ้ืนที่มาก นิยมใช้พรรณไม้หรือ
เลอื กใชว้ สั ดุอปุ กรณท์ มี่ มี ากในทอ้ งถน่ิ
วสั ดตุ กแตง่ รปู ทรงเรขาคณติ ปลกู ไมด้ อก ไมป้ ระดบั
ซ่งึ มีราคาถูก)
สลับลวดลาย ตัดแต่งเป็นระเบยี บเรียบร้อย ทางเดนิ ๒. นักเรียนสังเกตและรวบรวมข้อมูล

ในสวนมักเป็นเส้นตรง อาจมีโค้งบ้างแต่ได้ระดับ สวนประดิษฐ์ เก่ียวกับการจัดและตกแต่งสวนหย่อม
ในโรงเรียน จากแหลง่ การเรยี นรตู้ า่ ง ๆ
และมกั มีอาคารใหญเ่ ป็นฉากอยู่ดา้ นหลัง เชน่ หนงั สอื เรยี น นติ ยสาร อนิ เทอรเ์ นต็

19

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21

นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกันสืบค้นซอฟต์แวร์ท่ีใช้ในการออกแบบสวน
จากแหลง่ การเรียนรตู้ า่ ง ๆ เชน่ นิตยสาร วารสาร เว็บไซต์ แลว้ ศึกษาวธิ ีการใช้งาน
และนำาขอ้ มูลมาสนทนาแลกเปลยี่ นความรู้กนั ในช้นั เรยี น

19 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังเกต รวบรวมข้อมูล ข้ันคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

Gathering Processing

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขนั้ คดิ วิเคราะห์
St
และสรปุ ความรู้
(๒) สวนธรรมชาติ เปน็ สวนท่ีจดั ให้เปน็ เนนิ ลดหลนั่ กนั มีพนื้ ท่สี ูง-ต่ำา สลบั กับท่ีราบเหมือน
เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ การจัดวางพรรณไม้หรือวัสดุตกแต่งมีความสมดุลกันตามธรรมชาติ
๓. นกั เรยี นรว่ มกนั ยกตวั อยา่ งสวนหยอ่ ม โดยชนิด รูปทรง ขนาด จำานวนและระยะห่างไม่จาำ เป็นต้องเท่ากันหรือเหมือนกัน ให้ใช้ความชาำ นาญของ
ในโรงเรียน ในบ้านพักหรือสถานที่ สายตาพิจารณานำ้าหนักสีของพรรณไม้หรือวัสดุตกแต่งทั้งสองข้าง ถ้าเท่ากันหรือใกล้เคียงกันถือว่า
อนื่ ๆ ทปี่ ระทบั ใจ พรอ้ มอธบิ ายเหตผุ ล สมดลุ กัน การจัดสวนรปู แบบน้ไี ม่นยิ มตัดแตง่ พรรณไม้เปน็ รปู ทรงเรขาคณติ สระน้าำ ลาำ ธารมรี ปู รา่ งอสิ ระ
ประกอบ เหมือนเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ พรรณไม้มักมีสีสันไม่ฉูดฉาด ส่วนใหญ่มีสีเขียวและออกดอกบ้างตาม
ฤดกู าล ถนนหรือทางเดินภายในสวนมักจะลดหลั่นตามระดับพน้ื ทข่ี องสวนและคดโค้งไปตามสว่ นตา่ ง ๆ

๔. นกั เรียนสงั เกตภาพสวนหยอ่ ม ๒ ภาพ ของสวน เพื่อนำาไปชมสิง่ ก่อสรา้ งภายในสวน เช่น ศาลา รปู ปนั้ นาำ้ พ ุ เก้าอี้สนาม

ใ น รู ป แ บ บ ส ว น ป ร ะ ดิ ษ ฐ์ แ ล ะ

สวนธรรมชาติ แล้วร่วมกันวิเคราะห์

เปรียบเทียบ ความเหมือนและ

ความแตกต่าง เป็นแผนภาพความคิด

จากนั้นสรปุ ความคิดรวบยอด

ตัวอยา่ งแผนภาพความคดิ

สวนประดิษฐ์ สวนธรรมชาติ

ใช้รปู แบบทางเรขาคณติ จดั ขึ้นเพ่อื จดั ต้นไม้แบบอสิ ระ

และหลกั ความสมดลุ ความสวยงาม ใหด้ เู ป็นธรรมชาต ิ สมดลุ

ในการจดั และ ซา้ ย-ขวาไมเ่ ท่ากนั

การออกแบบ

สวนธรรมชาติ

๓) การแบ่งพนื้ ทจ่ี ัดสวนหย่อม เป็นการแบง่ สัดส่วนระหวา่ งพื้นทโ่ี ล่ง เชน่ พน้ื ที่ทเ่ี ปน็ นาำ้ ดิน
หญา้ กบั พ้ืนท่ีทบึ เช่น พื้นที่ทีเ่ ปน็ ตน้ ไม้ใหญ ่ อาคารสถานท ี่ ขึ้นอยกู่ ับผู้ออกแบบว่าตอ้ งการใหม้ พี น้ื ท่ีใด
มากน้อยกวา่ กนั และไม่ควรมีพืน้ ที่โลง่ หรอื พนื้ ทที่ ึบเพยี งอยา่ งเดยี ว
๔) เส้น เป็นส่ิงท่ีทำาให้สวนมีความแตกต่างกันในด้านความรู้สึกของผู้มองเห็น โดยเส้น
แตล่ ะเสน้ ให้ความรู้สึกแตกต่างกนั ดงั ตวั อย่าง

20

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การจดั สวนหย่อมแบบสวนธรรมชาตมิ จี ดุ เด่นตรงกบั ข้อใด
๑ รปู รา่ งพ้ืนทส่ี วนเปน็ รูปรา่ งเรขาคณติ (เฉลย ๒ เพราะอาศัยความสวยงาม
๒ ไมต่ ัดแต่งต้นไมจ้ นเสยี รปู ทรงธรรมชาติ ตามธรรมชาติมากกวา่ การตัดแต่ง
๓ ใช้พนั ธ์ไุ ม้ชนิดเดยี วกันหมดทั้งสวน ตอ่ เติม)
๔ มีทางเดินตลอดแนวสวน
๕ มคี วามสมดลุ ของส่งิ ตกแต่งซ้าย-ขวาเทา่ กนั

สุดยอดคู่มือครู 20

ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ข้ันสื่อสารและน�าเสนอ ขั้นประเมินเพ่ือเพิ่มคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

aseanSt

ep 2 ขน้ั คดิ วเิ คราะห์

และสรุปความรู้

เสน้ ตรงแนวนอน เส้นตรงแนวต้งั ๕. นกั เรยี นสงั เกตภาพสวนหยอ่ มหลาย ๆ
ทำาใหเ้ กิดความรูส้ กึ สงบ นิง่ ราบเรียบ ทาำ ใหเ้ กดิ ความรูส้ ึกมั่นคง เขม้ แขง็ ภาพทมี่ อี งค์ประกอบในการจดั ตกแตง่
สวนแตกต่างกัน แล้วร่วมกันวิเคราะห์
และอภิปรายลักษณะองค์ประกอบ
ของแตล่ ะสวนตามหลักศิลปะ ดงั นี้

เส้นหยักซิกแซ็ก เสน้ โค้ง • การแบ่งพื้นทส่ี วนหย่อม
ทาำ ให้เกดิ ความรสู้ กึ เคลอ่ื นไหว ทาำ ให้เกิดความร้สู กึ ออ่ นหวาน น่มุ นวล • เสน้
• รูปรา่ ง
๕) รูปร่าง ได้แก่ รูปร่างทางเดินในสวนหรือรูปร่างของสนามหญ้า ผู้ออกแบบต้องใช้ • ผิวสัมผัส
ความสามารถในการจดั วางพรรณไมแ้ ละวสั ดตุ กแตง่ ใหส้ มั พนั ธก์ นั โดยคาำ นงึ ถงึ เรอื่ งสดั สว่ นการแบง่ พน้ื ท่ี • สี
และส ี เพ่ือให้สวนมีความกลมกลืน
๖) พ้ืนผิว ได้แก่ พ้ืนผิวของพรรณไม้และวัสดุตกแต่งสวนหย่อมประเภทหิน กรวด รูปปั้น
มีส่วนช่วยทำาให้พรรณไม้และวัสดุตกแต่งน้ันดูโดดเด่นข้ึน เช่น พื้นผิวหยาบทำาให้เกิดความรู้สึกแข็งกล้า
โบราณ พื้นผวิ ละเอยี ดทำาใหเ้ กิดความรสู้ ึกรา่ เริงและลกึ ลับกวา่ พนื้ ผิวหยาบ
๗) สี ไดแ้ ก ่ สขี องพรรณไม้และสขี องวัสดุตกแต่งช่วยเพ่มิ ความสวา่ งไสว สร้างความกลมกลนื
สวยงามและโดดเด่นให้แก่สวนหย่อมได้ โดยหากต้องการความกลมกลืน ผู้ออกแบบอาจเลือกใช้
พรรณไม้และวัสดุตกแต่งกลุ่มสีโทนร้อน เช่น ส้ม แดง ม่วง หรือเลือกใช้พรรณไม้และวัสดุตกแต่ง
กลุ่มสีโทนเย็น เช่น นำ้าเงิน เขียว คราม บางจุดที่ต้องการเน้นให้โดดเด่น สดใส อาจเลือกใช้สีตัดกัน
(สีคู่ตรงขา้ ม) เชน่ แดงกบั เขียว สม้ กับนำา้ เงิน

๒.๒ พรรณไม ้ วัสดุ และสิง่ ของท่ีใชใ้ นการจัดและตกแตง่ สวนหย่อมในโรงเรียน

๑) พรรณไม้ท่ีใช้ในการจัดและตกแต่งสวนหย่อมในโรงเรียน มีส่ิงที่ต้องคำานึงถึง
ในการเลือกใช้ ดังนี้
(๑) ปรมิ าณแสง พรรณไมท้ กุ ชนดิ ตอ้ งการแสงสวา่ งในการสงั เคราะหแ์ สงเพอ่ื การเจรญิ
เติบโต การจัดสวนหย่อมในบริเวณโรงเรียนท่ีมีแสงสว่างน้อย ควรเลือกปลูกพรรณไม้ในร่ม เช่น เฟิร์น
มอสส ์ บโี กเนยี พรมกาำ มะหย ี่ เขยี วหมนื่ ป ี พลดู า่ ง หนวดปลาดกุ สบั ปะรดส ี สาวนอ้ ยประแปง้ ไผฟ่ ลิ ปิ ปนิ ส ์
หางกระรอก หากจัดสวนหย่อมในบริเวณท่ีมีแสงแดดจัดตลอดทั้งวัน ก็ควรเลือกพรรณไม้กลางแจ้งที่
ทนต่อแสงแดดมาปลกู เช่น ปาลม์ ไทร ชา ไม้แคระ บอนไซ ฤๅษผี สม คุณนายตื่นสาย

21

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การจดั และตกแตง่ สวนหยอ่ มใหส้ วยงามกลมกลนื บรู ณาการกบั กลมุ่ สาระการเรยี นรใู้ ด

๑ คณติ ศาสตร์

๒ สขุ ศึกษาและพลศึกษา (เฉลย ๔ เพราะต้องใช้หลกั การทาง

๓ ภาษาไทย ศลิ ปะเร่ืองสี ขนาด รปู ทรง รปู ร่าง

๔ ศลิ ปะ ตาำ แหนง่ ในการจดั วางส่งิ ต่าง ๆ)

๕ สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

21 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล ข้ันคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

Gathering Processing

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขนั้ คิดวเิ คราะห์
St
และสรุปความรู้
(๒) การระบายนาำ้ เน่อื งจากภายในอาคารเรียนได้รบั แสงจากดวงอาทิตย์น้อย อาจทำาให้
การระเหยของนำ้าไม่ดี จึงส่งผลให้เกิดน้ำาขังแฉะ ทำาให้รากของพรรณไม้เน่าตายได ้ ดังน้ัน ดินที่ใช้ในการ
๖. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์การเลือก ปลกู พรรณไม้ในอาคารเรียน ควรใช้ดินผสมทรายหรือแกลบ เพื่อใหด้ นิ โปร่ง ระบายน้าำ ไดด้ ี และไมค่ วรใช้

พรรณไม้ท่ีจะนำามาใช้จัดและตกแต่ง ขุยมะพรา้ ว เพราะจะทำาให้ดนิ แฉะเกนิ ไป
(๓) ชนิดของพรรณไม้ ควรเลือกชนิดท่ีเหมาะสมกับขนาดของพ้ืนท่ีท่ีจะใช้ปลูกและ
สวนหย่อมในโรงเรียน แล้วสรุป ปรมิ าณแสงเป็นสาำ คญั โดยพรรณไม้ท่ีนิยมใชใ้ นการจดั และตกแตง่ สวนหย่อมในโรงเรยี น มีดังนี้
ความคดิ รวบยอด ๑. ไมย้ นื ต้น เป็นพรรณไมท้ ี่มลี าำ ต้นแข็ง สงู ใหญ ่ และมีอายุยนื มีความสูงประมาณ

๑๐-๒๕ เมตร ใช้ปลูกเป็นร่มเงา เป็นจุดเด่น หรือเป็นไม้ประธานในสวน ไม้ยืนต้นมีท้ังขนาดเล็ก

ขนาดกลาง และขนาดใหญ่ ดังน้ี

• ไม้ยืนต้นขนาดเล็ก เช่น แก้ว โมก แสงจันทร์ ย่ีเข่ง เชอร์รี มะนาวเทศ

หนามแดง

ยีเ่ ข่ง หนามแดง

• ไม้ยืนต้นขนาดกลาง เช่น พิกุล ลีลาวดี กุ่มบก มะกลำ่าตาช้าง ชัยพฤกษ์
ราชพฤกษ ์ อินทนลิ บก
• ไมย้ นื ตน้ ขนาดใหญ ่ เชน่ ขนนุ แคแสด ชมพพู ันธุท์ พิ ย์ ประดู่ สาเก ปบี ไทร
เสลา ตะแบกนา

ราชพฤกษ์ ตะแบกนา
22

สุดยอดคู่มือครู 22

ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ขั้นส่ือสารและน�าเสนอ ขั้นประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

aseanSt

๒. ไม้พุ่ม เป็นพรรณไม้ท่ีมีลำาต้นแข็ง ลำาต้นขนาดย่อมอยู่ด้วยกันหลายลำาต้น ep 2 ขั้นคดิ วิเคราะห์
แผก่ ง่ิ กา้ นและใบคอ่ นขา้ งหนาแนน่ มคี วามสงู ไมเ่ กนิ ๓-๔ เมตร ตดั แตง่ ทรงพมุ่ ได้ ถา้ ปลกู ในสวนขนาดเลก็
อาจตดั แต่งให้มีลาำ ตน้ เดียว ถ้าปลูกร่วมกบั ไม้ยืนตน้ ในสวนขนาดใหญ ่ ควรปลกู เป็นกลุ่ม ๆ ในหมไู่ ม้พุม่ และสรปุ ความรู้
ด้วยกัน ปลูกริมร้ัวทำาเป็นรั้ว ปลูกเป็นแนวหรือแปลงตัดแต่งเป็นรูปทรงต่าง ๆ ได้ ตัวอย่างไม้พุ่ม เช่น
เข็มต่าง ๆ อังกาบ ปัตตาเวีย มะขามเทศด่าง กาหลง โยทะกา หางนกยูงไทย ชบาต่าง ๆ หูปลาช่อน ๗. นักเรียนร่วมกันยกตัวอย่างพรรณไม้
เลบ็ ครุฑ โกสน ราชาวดี ยี่โถ พุดซ้อน ที่ตนเองรู้จักให้มากที่สุด แล้วบันทึก
เป็นแผนภาพความคดิ บนกระดาน

ตวั อย่างแผนภาพความคดิ

นวลนอ้ ย คุณนาย
ตืน่ สาย

พดุ ซอ้ น ชบา พทุ ธรกั ษา พรรณไม้ แกว้
อเมซอน โมก

๓. ไม้คลุมดิน เป็นพรรณไม้ท่ีก่ิงก้านเล้ือยทอดลงปกดิน จึงทำาให้ค่อนข้างเต้ีย อญั ชัน ราชาวดี
ตอ้ งตดั แตง่ บ่อย ๆ เพราะโตเรว็ ปล่อยไว้มกั รุงรงั และไม่สวย เพราะใบจะเลก็ ลง ไมค่ ่อยแตกใบใหม ่ และ
ไม่ผลิดอก พรรณไม้ชนดิ น้ีมักใชป้ ลกู คลมุ โคนไมย้ ืนตน้ ขอบสระ แทรกกอ้ นหิน รมิ ขอบถนน สนาม ร้ัว ๘. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ
ปลูกเป็นแปลง ไมค้ ลุมดนิ มที ้งั ไมด้ อกและไมใ้ บ เช่น คณุ นายต่ืนสาย แพรเซ่ียงไฮ ้ ฟ้าประดิษฐ์ ผกากรอง จำาแนกประเภทของพรรณไม้ลงใน
บวั ฝรั่ง หัวใจม่วง ซมุ้ กระตา่ ย เศรษฐเี รือนใน หนวดปลาดกุ การะเกด พลูด่าง ปีกแมลงสาบ ตาราง แล้วสรุปความคิดรวบยอด
ตวั อยา่ งตาราง

ผกากรอง หัวใจม่วง ประเภท ชอ่ื พรรณไม้
23 ไมย้ นื ตน้ โมก แก้ว
ไมพ้ ุ่ม ราชาวดี
ไม้คลมุ ดิน คณุ นายต่ืนสาย
ไม้เลอื้ ย อญั ชัน
ไม้นาำ้ อเมซอน
ไมร้ ิมนาำ้ พทุ ธรกั ษา
นวลน้อย
หญา้

23 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล ข้ันคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

Gathering Processing

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขั้นคิดวเิ คราะห์
St
และสรุปความรู้
๔. ไม้เลื้อย เป็นพรรณไม้ท่ีมีก่ิงก้านเล้ือยรัดพันข้ึนสู่ท่ีสูง บางพันธ์ุเป็น
ไม้เถาเน้ืออ่อน เช่น อัญชัน พวงชมพู บางพันธ์ุเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง เช่น สายนำ้าผึ้ง ชมนาด ไม้เล้ือยชอบ
๙. นักเรียนร่วมกันสำารวจพรรณไม้ แสงแดดจัด ใช้ปลูกเลื้อยริมร้ัว กำาแพง ซุ้มประตู หลังคาศาลา แผงบังตา ซ่ึงนอกจากจะสวยงามแล้ว
รอบ ๆ บริเวณโรงเรียน แลว้ วเิ คราะห์ ยงั ใหค้ วามเป็นสว่ นตัว ไมเ้ ลอ้ื ยมีทัง้ ดอกหอมและไร้กล่นิ ใบเลก็ ละเอยี ดจนถึงใบใหญ่

ว่ามีพรรณไม้ใดบ้างที่สามารถแบ่ง

หรอื ยา้ ยนาำ มาใชจ้ ดั สวนหยอ่ มใหมไ่ ด้

๑๐. นกั เรยี นรว่ มกนั คดิ แหลง่ ทม่ี พี รรณไม้

สำาหรับจัดสวนที่รู้จักภายในท้องถ่ิน

ซ่ึงอาจจะเป็นแหล่งจำาหนา่ ย หรอื ตาม อญั ชัน ชมนาด

บ้านเพ่ือนร่วมชัน้ เรยี น ๕. ไมน้ าำ้ เป็นพรรณไม้ที่ปลกู ในนา้ำ อ่าง หรอื สระ ทม่ี เี นอื้ ทนี่ ้อย ต้ังประดบั ในสวน
๑๑. นกั เรยี นสาำ รวจบรเิ วณรอบ ๆ โรงเรยี น หรือมุมต่าง ๆ ชอบแสงแดดจัด บางชนิดอยู่ใต้นำ้า เช่น สาหร่ายต่าง ๆ ไม้นำ้าที่รู้จักกันดี เช่น บัว
กระจับญปี่ ่นุ ฝน่ิ นำ้า ผกั ตบชวา อเมซอน คล้าน้ำา ลานไพลิน กก แว่นแก้ว จอก
ที่สามารถจัดสวนหย่อมได้ แล้ว

วเิ คราะหว์ า่ บรเิ วณดงั กลา่ วอยใู่ นทรี่ ม่

หรืออยู่กลางแจง้

๑๒. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ชนิดของ

หญ้าท่ีควรเลือกมาปลูกในบริเวณ ลานไพลิน แว่นแกว้

ทนี่ กั เรยี นสาำ รวจ พรอ้ มอธบิ ายเหตผุ ล

ประกอบ ๖. ไม้รมิ นำา้ เป็นพรรณไม้ท่ีข้ึนในท่ีคอ่ นขา้ งชนื้ และแฉะได้ดี ชอบแสงแดด เหมาะท่ี
จะปลกู ประดับชายนำา้ ขอบสระ ตวั อย่างไมร้ มิ นาำ้ เช่น จกิ นาำ้ พลบั พลึง กก พุทธรักษา เฮลโิ คเนีย มหาหงส์

พทุ ธรักษา มหาหงส์
24

สุดยอดคู่มือครู 24

ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ขั้นสื่อสารและน�าเสนอ ข้ันประเมินเพื่อเพ่ิมคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Stasean

๗. หญ้า เป็นส่วนประกอบสำาคัญในการจัดสวนหย่อม สวนหย่อมที่สมบูรณ์จะต้องมี ep 2 ขน้ั คิดวิเคราะห์
สนามหญ้าไมน่ ้อยกวา่ ๓๐% ของพื้นท่ีท้ังหมด หญ้ามหี ลายชนิด ดงั นี้
และสรุปความรู้
หญา้ นวลน้อย ชอบข้นึ ในทกี่ ลางแจง้ ทนต่อ
การเหยียบย่ำา ความแห้งแล้งหรือน้ำาขังแฉะเป็นครั้งคราว ๑๓. นักเรียนสังเกตภาพสวนหย่อมที่มี
ดูแลได้ง่ายกว่าหญ้าชนิดอื่น ๆ นิยมใช้ทำาสนามหญ้าท่ัวไป สิ่ ง ข อ ง ต ก แ ต่ ง ส ว น แ ต ก ต่ า ง กั น
และสวนหย่อมตา่ ง ๆ หลาย ๆ ภาพ แลว้ รว่ มกันวเิ คราะหว์ า่
ส ว น แ ต่ ล ะ ภ า พ มี ส่ิ ง ข อ ง ต ก แ ต่ ง
หญ้าญ่ีปุ่น ต้องการนำ้ามาก เจริญเติบโตช้า อะไรบา้ ง
ถ้าขาดนำ้าใบจะเหลืองทันที ทนต่อการเหยียบยำ่าพอสมควร
ไม่ค่อยยืดหยุ่นเหมือนหญ้านวลน้อย ทนต่ออากาศหนาว ๑๔. นักเรียนร่วมกันยกตัวอย่างวัสดุ
ได้ดี แต่ตัดแต่งลำาบากและใช้แรงมาก เหมาะสำาหรับปลูก สิ่งของตกแต่งสวนท่ีรู้จักให้มากที่สุด
ในสวนหย่อมบริเวณทเ่ี ป็นทางเขา้ แล้วบันทึกเป็นแผนภาพความคิด
บนกระดาน จากน้ันสรุปความคิด
หญา้ มาเลเซยี ข้ึนไดด้ ีในสถานท่ีทีม่ แี สงน้อย รวบยอด
หรือร่มรำาไร เช่น บริเวณชายคาหรืออาคารใต้ต้นไม้ใหญ่
ไม่ชอบที่น้ำาขัง ถ้านำ้าขังแฉะ ต้นจะแคระแกร็น ใบเหลือง ตัวอย่างแผนภาพความคิด
และตายได ้ นยิ มใชท้ าำ สนามหญา้ สวนหยอ่ ม สามารถปอ้ งกนั
การพังทลายของดนิ ในทีท่ ี่มคี วามลาดชนั สูงได้ ม้าน่ัง ชิงชา้

๒) วัสดุและส่ิงของที่ใช้ในการจัดและตกแต่งสวนหย่อมในโรงเรียน วัสดุและส่ิงของท่ีใช้จัด กรวด ศาลา
และตกแตง่ สวนหย่อมในโรงเรียนมที ัง้ วัสดุธรรมชาตแิ ละสิง่ ของท่ีมนุษยส์ รา้ งข้ึน ดงั น้ี ตัวอย่าง
(๑) หนิ และกรวด การใช้หนิ และกรวดมาตกแตง่ สวนนั้นควรเลือกใชช้ นิดเดยี วกนั แตม่ ี
ขนาดแตกต่างกัน หนิ และกรวดทน่ี ยิ มนาำ มาจดั สวนหย่อม เชน่ หนิ ภูเขา หินชน้ั หินแผน่ หินแมน่ ำา้ หินกาบ วสั ดุสิ่งของที่ใช้
หินศลิ าแลง หนิ หยาบ กรวดแม่นำ้า โดยหินและกรวดนมี้ ักใช้ประกอบกบั ไมค้ ลมุ ดนิ หรอื จัดเป็นสวนหนิ ตกแตง่ สวน
ในพื้นที่ที่ไม่สามารถปลูกหญ้าได้หรือในพื้นที่ขนาดเล็ก ซึ่งนอกจากจะมีหินก้อนใหญ่เป็นประธานแล้ว หนิ รปู ปน้ั
ยังตอ้ งใชห้ ินก้อนเลก็ ๆ ประกอบด้วย นอกจากน้ ี อาจใชห้ นิ แผน่ ตกแต่งเปน็ ทางเท้า หรือใชห้ นิ ปูบริเวณ
โคนต้นไม้ใหญ่เพ่อื แยกสนามหญ้าออกจากโคนตน้ ไมใ้ หญ่ เพอ่ื ความสะดวกในการตัดหญ้า หรอื ปรู องรบั ล้อเกวียน เครอ่ื งปน้ั
นำา้ ฝนทต่ี กลงกระทบพ้ืนดิน และใช้หินทรายประดบั ตกแต่งกาำ แพงหรอื ผนังได้อีกด้วย ดนิ เผา

25 ๑๕. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ

เลือกสิ่งของตกแต่งให้เหมาะสมกับ

ลกั ษณะสวนทีก่ ำาหนด

ตวั อยา่ งลักษณะสวน
๑

สวนกว้าง มที ี่นงั่ ใหพ้ ักผ่อน ป้องกนั แดดและ
ฝนได ้ มที างเดินจากระเบียงบ้านตอ่ มาจนถึง
ท่นี งั่ พกั และมีแหล่งนำ้าเล็ก ๆ เพื่อเพ่มิ
ความสดชน่ื

๒

สวนแคบสเ่ี หลย่ี มมุมป้าน ตอ้ งใหม้ แี หลง่ นาำ้
พรรณไม้ และสงิ่ ของตกแตง่ ทเ่ี หมาะสมกบั
ขนาดของพ้ืนท่สี วน

25 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
Gathering Processing
ep 2 ข้ันคิดวเิ คราะห์
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
และสรปุ ความรู้
St

๑๖. นั ก เ รี ย น สั ง เ ก ต ภ า พ ร่ า ง แ ล ะ หินภเู ขา หนิ ทราย กรวดแมน่ ำา้
แบบแปลนสวนหย่อม แล้วร่วมกัน สวนหยอ่ มมมี ้านงั่
วิเคราะห์องค์ประกอบที่มีในภาพร่าง (๒) เก้าอีส้ นาม ม้านงั่ และชงิ ชา้
และแบบแปลนสวนหย่อมแต่ละภาพ การมีเก้าอี้สนาม ม้าน่ัง และชิงช้าไว้ในสวน แสดง
พร้อมอภิปรายความเหมาะสมในการ ให้เห็นถึงการเช้ือเชิญให้หยุดพักผ่อนและน่ังเล่น
จัดวางพรรณไม้และส่ิงของตกแต่ง ดังนั้น เก้าอ้ีสนามควรมีอายุการใช้งานยาวนาน
ในสวนหยอ่ ม ทนแดด ทนฝนได้ดี ส่วนมากจะทำามาจากวัสดุ
ประเภทไม้ หินขัด หินธรรมชาติ เหล็กหล่อ
อลั ลอยด์ ผา้ ใบ ซงึ่ บริเวณที่จดั วางชดุ สนามเหลา่ น ้ี
ควรปพู น้ื แขง็ รองรบั กอ่ น เพอ่ื ปอ้ งกนั พนื้ ดนิ ทรดุ ตวั

(๓) ศาลา เป็นองค์ประกอบที่ให้
ร่มเงา และผู้ใช้สามารถน่ังพักผ่อนท่ามกลาง
ธรรมชาติได้ ศาลาส่วนใหญ่นิยมสร้างด้วยไม้
ทั้งหลัง หรือมีเสาปูน และมุงหลังคาด้วยกระเบื้อง
ซง่ึ มีใหเ้ ลือกมากมายหลายแบบ หลายขนาด

สวนหยอ่ มมศี าลา

(๔) รูปปนั้ เคร่อื งป้ันดนิ เผา ลอ้ เกวยี น ตะเกยี ง สะพานเลก็ ๆ เก๋งจนี การใช้ส่งิ ของ
เหลา่ นีต้ กแต่งสวนหย่อม จะเป็นจุดสนใจทำาให้ผ้ทู ่ีเดนิ เขา้ มาในสวนหยดุ มอง ซง่ึ ควรเลอื กใช้ให้เหมาะกับ
สวนรูปแบบต่าง ๆ เช่น สวนยุโรปควรตกแต่งด้วยรูปปั้นเหล็กหรือหินอ่อน สวนไทยควรตกแต่งด้วย
เครื่องป้ันดินเผาและล้อเกวียน สวนจีนหรือญ่ีปุ่นควรตกแต่งด้วยตะเกียง เก๋งจีน สะพานเล็ก ๆ
ซึ่งตำาแหน่งท่จี ัดวางส่งิ ของตกแตง่ เหลา่ นีไ้ มค่ วรหลบซอ่ นเกนิ ไป และมีฉากหลงั ทำาให้โดดเด่นข้ึน

26

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21

นักเรียนร่วมกันสืบค้นเทคโนโลยีท่ีระบุเก่ียวกับวิธีการหรืออุปกรณ์เกี่ยวกับ
การจัดสวนหย่อม จากแหล่งการเรียนรู้ต่าง ๆ เช่น เว็บไซต์ นิตยสาร วารสาร
แลว้ นำาข้อมูลมาสนทนาแลกเปล่ยี นความรกู้ นั ในช้ันเรยี น

สุดยอดคู่มือครู 26

ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ขั้นส่ือสารและน�าเสนอ ขั้นประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

aseanSt

ep 2 ขนั้ คดิ วเิ คราะห์

และสรุปความรู้

สวนหยอ่ มประดบั ตกแตง่ ดว้ ยรูปปั้น สวนหย่อมประดบั ตกแต่งดว้ ยสะพาน ๑๗. นกั เรยี นรว่ มกนั วเิ คราะหแ์ ละอภปิ ราย
ความสำาคัญของการออกแบบสวน
(๕) นำา้ พุ นำา้ ผดุ น้าำ ตกจาำ ลอง อา่ งบัว เป็นส่ิงของตกแตง่ ทจ่ี ะทำาให้สวนหย่อมมชี วี ิตชวี า ก่อนลงมือจัดและตกแต่ง แล้วสรุป
มากขน้ึ ซ่ึงสามารถหาไดจ้ ากรา้ นค้าจำาหน่ายของประดบั ตกแตง่ บา้ นทวั่ ไป ตาำ แหน่งที่จัดวางสิ่งของตกแต่ง ความคิดรวบยอด
เหลา่ น้ตี อ้ งอยู่สงู กวา่ พรรณไมอ้ นื่ ๆ ในสวน เพอื่ ความโดดเดน่ และดงึ ดดู ความสนใจได้
๑๘. นักเรียนร่วมกันเสนอแนวทางการ
ออกแบบสวนหย่อมท่ีมีประสิทธิภาพ
วิเคราะห์ผลท่ีเกิดขึ้นเม่ือปฏิบัติ แล้ว
สรปุ ความคิดรวบยอด

สวนทม่ี ีน้ำาผดุ สวนท่มี ีนาำ้ ตกจาำ ลอง

(๖) กระถางหรือภาชนะบรรจุต้นไม้ต่าง ๆ ควรเลือกท่ีมีรูระบายนำ้าและสามารถ
เคลื่อนย้ายได้สะดวก เพราะสวนหย่อมมกั มีการปรบั เปลีย่ นรูปแบบอยู่เสมอ
หลังจากทไี่ ดศ้ กึ ษาหลกั ศิลปะในการออกแบบสวนหย่อม เลอื กรูปแบบสวนหยอ่ มท่ี
จะจัด เลือกพรรณไม้ วัสดุ และส่ิงของตกแต่งสวนหย่อมเรียบร้อยแล้ว ต้องนำาความรู้และสิ่งท่ีเลือก
มาถ่ายทอดเป็นรูปธรรมด้วยการร่างภาพหรือเขียนแบบแปลนสวนหย่อม เพ่ือเป็นแนวทางในการจัดวาง
พรรณไม้ วัสด ุ และสงิ่ ของตกแต่งให้ไดต้ รงตามความตอ้ งการของผอู้ อกแบบสวนหย่อม ดงั ตวั อยา่ ง

ตัวอยา่ งการรา่ งภาพสวนหยอ่ ม ตวั อยา่ งการเขียนแบบแปลนสวนหยอ่ ม
27

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ขอ้ แนะนาำ ในการใช้สญั ลกั ษณ์เขียนแบบแปลนสวนหย่อม
๑. ถ้าแบบมีขนาดเลก็ และมีพรรณไมจ้ าำ นวน ๓-๕ ชนดิ สามารถใช้สญั ลกั ษณ ์ ๑ อยา่ งแทนต้นไม้ ๑ ชนิดได้ หรอื จะเขยี น
บรรยายช่อื ตน้ ไม้ลงในแบบแปลนกไ็ ด้
๒. แบบจะมขี นาดใหญห่ รอื เลก็ แตม่ พี รรณไมห้ ลายชนดิ ควรใชส้ ญั ลักษณท์ ี่เป็นรูปแบบอันเดียวกนั แตใ่ ชต้ วั เลขแทนชนดิ
ของต้นไม้ โดยจะมีรายชอื่ ต้นไม้ตามตวั เลขน้ัน ๆ บรรยายอยู่ขา้ ง ๆ แบบแปลนอีกครั้งหนง่ึ
๓. การเขียนแบบแปลนตน้ ไม้แตล่ ะต้น ใหค้ ดิ ถึงขนาดสดั สว่ นต้นไมท้ ่โี ตเต็มท่ีสอดคล้องกับความเปน็ จริงดว้ ย

27 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

Gathering Processing

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขัน้ คิดวเิ คราะห์
St
และสรุปความรู้
๒.๓ ขน้ั ตอนการจัดและตกแต่งสวนหยอ่ มในโรงเรียน
การจัดและตกแต่งสวนหย่อมในโรงเรียน เม่ือออกแบบและร่างภาพหรือเขียนแบบแปลน
๑๙. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ขั้นตอน สวนหย่อมแล้ว มขี น้ั ตอน ดังน้ี

ก า ร จั ด แ ล ะ ต ก แ ต่ ง ส ว น ห ย่ อ ม ๑) การเลือกซอ้ื พรรณไม้ เปน็ การสำารวจและหาแหลง่ พรรณไม ้ แหล่งท่ีมวี ัสด ุ หรือสิง่ ตกแตง่
ในโรงเรียน แล้วอภิปรายตอบ- สวนหย่อมตามท่ีออกแบบไว ้ เลือกซ้ือพรรณไม้ วัสดุ และสิ่งของตกแต่งให้ครบตามท่ีต้องการแล้ว อาจ
ข้อสงสัยรว่ มกบั ครใู นช้ันเรยี น ฝากไว้ท่ีรา้ นคา้ กอ่ น เมอ่ื เตรยี มหลมุ ปลกู และกาำ จัดวชั พชื เรียบรอ้ ยแลว้ จงึ ให้รา้ นค้ามาสง่ หรอื ไปรบั ด้วย
ตนเอง
๒) การเตรยี มพน้ื ที่ เปน็ การปรบั พนื้ ทท่ี จี่ ะจดั สวนใหเ้ รยี บ โลง่ โดยเกบ็ เศษวสั ด ุ กอ้ นหนิ หญา้
๒๐. นกั เรยี นรว่ มกนั วเิ คราะหค์ วามสาำ คญั และวัสดทุ ี่ไมต่ อ้ งการทิง้ ไป เหลอื ไว้แต่เพยี งสิ่งท่จี ะใช้ประโยชนไ์ ด้ในภายหลงั เชน่ ตน้ ไมใ้ หญ ่ หนิ หรอื
ของการจัดและตกแต่งสวนหย่อม เนนิ ท่ีมีอยู่เดมิ จากนน้ั รดนำ้าใหพ้ น้ื ดนิ เปยี ก ใช้ลกู กลงิ้ ขนาดใหญบ่ ดดินใหเ้ รียบ ถา้ บรเิ วณใดยบุ เปน็ หลุม

ตามข้ันตอนท่ีถูกต้อง แล้วสรุป เป็นบ่อ ให้เติมดินลงไปให้เต็ม และปรับพ้ืนดินให้ลาดเอียงไปทางท่อระบายนำ้าหรือลาดเอียง

ความคิดรวบยอด ออกจากตัวอาคาร แล้วใช้ปูนขาวโรยลงบนพ้ืนดินเป็นแนว เพ่ือกำาหนดตำาแหน่งท่ีจะปลูกพรรณไม้
๒๑. นักเรียนร่วมกันเสนอแหล่งสืบค้น หรือตัง้ วางวสั ดุ และสง่ิ ของตกแตง่ ตา่ ง ๆ ตามที่ออกแบบไว้
๓) การปรับหลุมปลูกพรรณไม้ เมือ่ ไดต้ ำาแหนง่ ที่จะปลูกพรรณไมแ้ ต่ละตน้ แล้ว ใหใ้ ช้ปูนขาว
ความรู้เพ่ิมเติมเก่ียวกับการจัดและ โรยตามจุดน้ันเพ่ือเตรียมขุด โดยกำาหนดขนาดหลุมให้มีขนาดตามชนิดของต้นไม้ เม่ือขุดดินออกแล้ว
ตกแต่งสวนหย่อม พร้อมวิเคราะห์ ควรยอ่ ยดนิ ใหล้ ะเอยี ดผสมกบั ปยุ๋ และปนู ขาวอยา่ งละกาำ มอื แลว้ กลบลงไปในหลมุ ตามเดมิ เพอื่ เตรยี มรอ
ปลูกพรรณไม้ โดยดินสว่ นน้ีช่วยให้พรรณไม้เจริญเติบโตได้ดี
วิธีการสืบค้นข้อมูลเพิ่มเติม จากน้ัน
การปลูกไม้ยืนต้น ควรขุดหลุมให้มีขนาดใหญ่กว่าตุ้มดินที่หุ้มรากต้นไม้ไว้โดยรอบ

บนั ทึกเปน็ แผนภาพความคิด ๑ เซนติเมตร และลึกกว่าส่วนตุ้มดิน ๑๐-๑๕ เซนติเมตร จากนั้นกลบดินให้มิดโคนต้นแล้วรดน้ำาตาม
ให้ชุ่ม ดินจะยุบตัวลง เติมดินและรดนำ้าจนดินไม่ยุบตัวอีก ส่วนการปรับหลุมสำาหรับปลูกไม้พุ่ม และ

ไม้คลุมดินนัน้ คล้ายคลึงกบั การปลูกไมย้ นื ต้น แตข่ นาดหลุมจะต้นื กวา่
๔) การกำาจัดวัชพืช ในระยะท่ีทำาการขุดหลุม เพื่อเตรียมปลูกพรรณไม้หรือหลังจากเตรียม
พ้ืนท่ีประมาณ ๑-๒ สัปดาห์ จะมีวัชพืชงอกข้ึนมา ให้ทำาการกำาจัดวัชพืชบริเวณน้ันออกให้ได้มากท่ีสุด

ถา้ มีมากควรใช้ยากำาจดั วัชพืชฉีดพน่ และท้ิงไวน้ านพอสมควร (ตามฉลากยา) ก่อนปลกู พรรณไม้
๕) การวางก้อนหิน ควรวางหินต้ังแต่ ๒ ก้อนข้ึนไป และไม่ควรวางก้อนหินท่ีมีขนาดหรือ
รปู ร่างใกลเ้ คียงกนั อย่ใู กลก้ นั เพราะจะดูไมเ่ ปน็ ธรรมชาตแิ ละไมม่ จี ุดเด่น
๖) การปลกู ไมย้ นื ตน้ ไมพ้ มุ่ และไมค้ ลมุ ดนิ เมอ่ื เตรยี มหลมุ และเตรยี มดนิ ในหลมุ เรยี บรอ้ ย
แล้ว ให้ปลูกต้นไม้ใหญ่ก่อน โดยนำาต้นไม้ไปใกล้ปากหลุม แล้วถอดกระถางออก หากถอดไม่ออกให้นำา

กระถางไปแช่นำ้าประมาณ ๕-๑๐ นาที หรือทุบกระถางให้แตก เพ่ือป้องกันการกระเทือนของราก

จากน้ันโกยดินออกจากหลมุ ใหล้ กึ เท่ากบั ความสงู ของกระถาง วางต้นไม้ไว้ในหลุม กลบดนิ ใหแ้ นน่ และให้

โคนตน้ ไม้เสมอปากหลุมรอบ ๆ และทำาเป็นแอง่ รบั นาำ้ ไว้ เพ่อื ใหต้ ้นไมไ้ ดร้ บั นาำ้ มากที่สุด เมือ่ ปลูกแล้วควร

คำ้าด้วยไม้ไผ่หรือไม้สนประมาณ ๓ อัน โดยจับต้นไม้ให้ตรง เสียบกิ่งไม้ลงในดิน ค้ำาเป็นสามเหลี่ยม

28

สุดยอดคู่มือครู 28

ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ข้ันสื่อสารและน�าเสนอ ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Stasean

มัดด้วยเชือกให้แน่น เพ่ือป้องกันการโยกคลอนของต้นไม้เม่ือลมพัด เพราะการโยกของต้นไม้จะทำาให้ ep 2 ขั้นคิดวเิ คราะห์

รากกระเทือนหรอื ขาดได้ และสรปุ ความรู้

การปลูกไม้พุ่มในแปลงใหญ่ที่เตรียมไว ้ ควรเว้นระยะที่พอเหมาะสาำ หรับการเจริญเติบโต ๒๒. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์สาเหตุ
ของปัญหาสวนหย่อมในโรงเรียน
ของไม้พุ่มชนิดนั้น ๆ และควรรอจนไม้เหล่าน้ันต้ังตัวได้จนแตกใบใหม่ออกมา จึงเริ่มตัดแต่งให้เป็นพุ่ม เส่ือมโทรม ผลที่เกิดขึ้น และ
เสนอแนวทางแกไ้ ข แลว้ สรปุ ความคดิ
ตามต้องการ รวบยอด

การปลูกไม้คลุมดนิ ง่ายตอ่ การถอดกระถางออก เพราะเป็นกระถางเล็ก ไมค้ ลมุ ดินสว่ นใหญ่

ค่อนข้างทนทาน เมื่อถอดกระถางออก ให้นำาเศษกระดาษท่ีรองใต้กระถางออกด้วย หากภายในกระถาง

มหี ลายตน้ สามารถแยกออกปลูกได ้ จะประหยัดตน้ ไม้ เพราะไม้คลุมดินเติบโตไดเ้ รว็ และต้องตดั แตง่ อยู่

เสมอ เพอ่ื ลดความหนาแนน่
๗) การปลูกหญ้า ก่อนที่จะปลูกหญ้า หน้าดินอาจจะถูกชะเป็นร่องหรือเป็นหลุมจึงควรปรับ
พ้ืนดินให้เรยี บ โดยใช้ดนิ กลบหลุมอดั ใหแ้ นน่

หญ้าควรเลือกชนิดให้เหมาะสมต่อสภาพของแสง เช่น สวนในร่มใช้หญ้ามาเลเซีย

สวนกลางแดดจัดใช้หญ้านวลน้อย และสั่งซื้อหญ้าให้เหมาะสมกับขนาดพื้นท่ีที่จะปลูกหญ้าอาจ

เผื่อขาดเหลอื ประมาณ ๑๐-๒๐ ตารางเมตร นอกจากนี ้ ควรใหม้ าส่งหญา้ ภายในวันที่จะปลกู ถา้ ปลกู หญา้

หลายวนั ควรทยอยสง่ั จะไมท่ ำาใหห้ ญา้ เหลือง

ทรายทใ่ี ช้รองพืน้ กอ่ นปลูกหญ้า อาจใชห้ นา ๑-๒ เซนตเิ มตร คาำ นวณคร่าว ๆ คอื ใช้ทราย

๑ ลกู บาศกเ์ มตร ตอ่ พนื้ ท ี่ ๖๐ ตารางเมตร ควรเตรยี มทรายใหพ้ รอ้ มกอ่ นปลกู หญา้ ๑ วนั ปยุ๋ คอก ๑ กระสอบ

ต่อพ้ืนที่ ๖๐ ตารางเมตร ปูนขาวท่ีใช้เพ่ือลดความเป็นกรดของดิน ใช้ ๑ ถุงต่อพ้ืนท่ี ๖๐ ตารางเมตร

ควรใช้ปูนขาวฝุ่น ไม่ควรใช้ปูนขาวก่อสร้าง นอกจากนี้ ควรเตรียมมีดสำาหรับตัดหญ้า ไม้สำาหรับทุบ

ขอบหญา้ หรือลกู กลิ้งบดหญ้า

เมอ่ื มหี ญา้ และวสั ด ุ อปุ กรณพ์ รอ้ มทกุ อยา่ งแลว้ ใหป้ หู ญา้ โดยเกลยี่ ทรายบนพนื้ ทปี่ ลกู หญา้

ใชไ้ มป้ าดให้เรียบเพอ่ื ปรบั ระดับบรเิ วณท่เี ปน็ หลมุ เป็นบอ่ ใหส้ มำ่าเสมอ โรยปูนขาวและปยุ๋ คอก เร่มิ ปหู ญา้

ที่วางทับกันไว้ อาจปูตามแนวใดแนวหนึ่งของสนามก็ได้ วางหญ้าให้ขอบชิดกันพอดี หรือห่างกัน

๑ เซนติเมตร เพ่ือจะได้ใช้ลูกกลิ้งอัดทั้ง ๔ ด้านอีกครั้ง

หากไม่มีลูกกลิ้งสามารถปูหญ้าได้โดยจับขอบให้ชิดกัน

สูงจากดินประมาณ ๒.๕ เซนติเมตร แล้วใช้มือทุบลงให้

ชนกันสนิทหรือใช้ไม้ทุบอีกคร้ังหนีึ่งให้ทั่วและปูต่อกันไป

เรื่อย ๆ บริเวณโคนต้นไมค้ วรปูให้ทับโคนแล้วตดั ออกเปน็

รูปวงกลม หลกี เล่ยี งการปูทีต่ อ้ งแซมหญา้ เลก็ ๆ เพราะอาจ

ตายได้งา่ ย เมื่อปูหญา้ เสรจ็ แล้วควรรดนาำ้ ตามให้ชุม่
๘) การปูทางเท้า ควรปูหลังจากได้ปูหญ้า
เรียบร้อยแล้ว โดยปูตามแนวท่ีได้โรยปูนขาวไว้ในข้ันตอน การปูทางเทา้ ในสวนด้วยแผ่นหิน

การเตรียมพนื้ ท่ี

29

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ข้อใดเปน็ การปฏิบัตติ นที่ทำาให้โรงเรยี นนา่ อยู่

๑ ติดภาพโปสเตอร์สวย ๆ ตามผนังอาคารเรยี น

๒ เปิดเพลงผ่านวทิ ยุโรงเรยี นทงั้ วัน (เฉลย ๔ เพราะสวนหย่อมช่วยเพ่ิมความร่มร่ืน

๓ ทาสีอาคารเรียนใหมท่ ุกเดอื น นา่ อยู่ให้แกโ่ รงเรียน และการจัดสวนหยอ่ มใน

๔ จดั สวนหยอ่ มในโรงเรียน เวลาวา่ ง เปน็ การทำาประโยชนเ์ พอ่ื สว่ นรวม ไม่รบกวน

๕ อา่ นหนงั สอื ในโรงเรียน การเรยี น การสอน และไมส่ ้นิ เปลืองคา่ ใช้จา่ ย)

29 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังเกต รวบรวมข้อมูล ข้ันคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

Gathering Processing

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขน้ั คดิ วเิ คราะห์
St

และสรปุ ความรู้ ๒.๔ การดูแลรกั ษาสวนหยอ่ มในโรงเรยี น

๒๓. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์อภิปราย การจัดสวนหย่อมตกแต่งอาคารสถานที่ต่าง ๆ แม้ว่าจะสวยงามเพียงใดก็ตาม หากขาดการ
และเสนอแนวทางการดแู ลสวนหยอ่ ม เอาใจใส่ดูแลรักษา หรือดแู ลรักษาไมถ่ กู ตอ้ ง ความสวยงามดังกลา่ วกจ็ ะคอ่ ย ๆ หมดไปในทีส่ ุด
ในโรงเรยี นทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ วเิ คราะห์ การออกแบบสวนหย่อมจะมีการคำานึงถึงความสะดวกต่อการดูแลรักษา เพ่ือไม่ให้พรรณไม้
ผลท่ีเกิดขึ้นเมื่อปฏิบัติ จากน้ัน เจรญิ เตบิ โตมากเกินไป หรอื แห้งเหีย่ วเฉาตาย และคงสภาพความสวยงามใหน้ านทสี่ ดุ
วธิ ีการดแู ลรกั ษาสวนหย่อมในโรงเรียน มแี นวปฏบิ ัติ ดังนี้
๑) การตัดแต่งพรรณไม้ ทำาเพื่อตัดแต่งกิ่งท่ีแห้งตาย กิ่งที่อ่อนแอ ฉีกขาด กิ่งที่เป็นโรค
สรุปความคดิ รวบยอด กง่ิ ท่ีเจรญิ ผิดปกติ ก่ิงทแี่ ทงเขา้ ภายในพุม่ ต้นออก และทำาให้พรรณไมน้ ้นั ๆ มรี ปู ทรงตามทตี่ ้องการ
๒๔. นักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง นอกจากนี้ การตัดแต่งไม้ยืนต้นจะทำาเพ่ือควบคุมการเจริญเติบโตและเพ่ิมผลิตผล
ส่วนการตดั แต่งไม้พุ่มจะทำาใหท้ รงพ่มุ โปรง่ มแี สงสว่างสอ่ งถงึ และลมพัดผ่านเข้าไปในทรงพุม่ ได้สะดวก
ก า ร จั ด แ ล ะ ต ก แ ต่ ง ส ว น ห ย่ อ ม การตัดแต่งพรรณไม้แต่ละคร้ัง ต้องใช้เคร่ืองมือให้เหมาะสมกับงาน ใช้ให้ถูกวิธี และ

ในโรงเรียนเปน็ ความคิดรวบยอด เคร่ืองมือท่ีใช้ต้องมีความคม และหากรอยแผลที่ถูกตัดแต่งมีขนาดใหญ่จะต้องใช้ยาฆ่าเชื้อจุลินทรีย์
• การจัดและตกแต่งสวนหย่อม ทาบริเวณรอบบาดแผล เพ่ือปอ้ งกันการเข้าทำาลายของเชือ้ โรค
เคร่ืองมือที่ใช้ในการตัดแต่งก่ิง ได้แก่ เล่ือยตัดแต่งกิ่ง กรรไกรตัดแต่งกิ่ง ซ่ึงมีท้ังชนิด
ในโรงเรียนเป็นการสร้างบรรยากาศ ทถ่ี อื มอื เดยี วและชนิดทต่ี ้องใชส้ องมอื ชว่ ย

และส่ิงแวดล้อมท่ีดีให้แก่โรงเรียน

โ ด ย ใ ช้ ค ว า ม รู้ เ กี่ ย ว กั บ พ ร ร ณ ไ ม้

การออกแบบสวนหย่อมตามหลัก กรรไกรตดั แตง่ กงิ่ เลือ่ ยตดั แต่งก่ิง
ศิลปะ การปลูกและดูแลรักษา
พรรณไม้ ๒) การดูแลบำารุงรักษาสนามหญ้า เริ่มตั้งแต่ปลูกจนกระทั่งหญ้าตั้งตัวได้และเจริญเติบโต
๒๕.นักเรียนร่วมกันคิดประเมินเพ่ือเพ่ิม มีวิธีการ ดังนี้
คุณค่าด้านเศรษฐกิจพอเพียง โดย (๑) การให้น้ำา ในระหว่างช่วงสัปดาห์แรกของการปลูกหญ้า จะต้องให้น้ำาวันละหลาย ๆ
คิ ด แ น ว ท า ง ก า ร จั ด แ ล ะ ต ก แ ต่ ง ครงั้ และคอยดแู ลไม่ให้บรเิ วณนัน้ แห้ง ในช่วงสัปดาหท์ ่ีสองการใหน้ ำ้าจะลดลงเหลอื เพียงวันละครั้ง
สวนหย่อมให้ประหยดั คา่ ใชจ้ ่าย แล้ว (๒) การใหป้ ยุ๋ สนามหญา้ ทเ่ี รมิ่ เปลยี่ นสเี ปน็ สเี หลอื ง หากตรวจสอบแลว้ ไมใ่ ชอ่ าการทเ่ี กดิ
สรปุ เป็นความคดิ รวบยอด จากสภาพของดนิ หรือโรครบกวน แสดงว่าสนามหญ้าเรม่ิ ขาดธาตอุ าหาร จำาเปน็ จะต้องใหป้ ุ๋ยซึ่งการใหป้ ๋ยุ
๒๖. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกัน กบั สนามหญา้ ควรใหเ้ ดอื นละ ๑ ครง้ั โดยภายหลงั การใหป้ ยุ๋ จะตอ้ งรดนา้ำ ตามทนั ท ี เพอ่ื ไมใ่ หป้ ยุ๋ ตกคา้ งอยู่
วางแผนและออกแบบสวนหย่อมใน บนใบหญ้า
(๓) โรคและแมลง โดยทั่วไปจะเกิดนอ้ ยมาก โรคที่พบในสนามหญา้ ไดแ้ ก่ โรคราสนิม
โรคใบขีดโปร่งแสง ส่วนแมลงที่รบกวนหญ้าสนาม ได้แก่ หนอนด้วง หนอนต่าง ๆ รวมทั้งมดคันไฟ
การใชส้ ารเคมีกำาจดั โรคและแมลงตา่ ง ๆ จะตอ้ งเลอื กใชใ้ หถ้ ูกต้อง

บรเิ วณโรงเรยี นทเี่ คยสาำ รวจไวก้ ลมุ่ ละ

๑ บริเวณ โดยออกแบบสวนหย่อม 30

๒ รูปแบบ วาดแปลนสวนหยอ่ ม หรือ

ร่างภาพสวนหย่อม จากนั้นวิเคราะห์

ขอ้ ด-ี ขอ้ เสยี ของสวนหยอ่ มแตล่ ะแบบ

แล้วตัดสินใจเลือกแบบท่ีดีท่ีสุด

๑ รปู แบบมาใช้จริง

สุดยอดคู่มือครู 30

ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ขั้นสื่อสารและน�าเสนอ ขั้นประเมินเพ่ือเพ่ิมคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

(๔) วธิ กี ารตดั หญา้ การตดั หญา้ แตล่ ะครงั้ ควรตดั ออกไมเ่ กนิ ๑ ใน ๓ ของความยาวหญา้ asean St St St
กอ่ นตดั โดยทว่ั ๆ ไปจะตดั ใหเ้ หลอื ความสงู ประมาณหนง่ึ นว้ิ ครง่ึ ถงึ สองนว้ิ ครง่ึ และตอ้ งเลอื กใชเ้ ครอ่ื งมอื
ในการตดั หญ้าให้เหมาะสมกบั งาน ดงั นี้ ep 3 ขนั้ ปฏบิ ัติ
สนามหญา้ ท่มี ขี นาดเล็ก อาจเลือกใชก้ รรไกรตัดหญ้า หรอื เคร่อื งตัดหญา้ แบบสะพายหลัง และสรุปความรู้
ส่วนพ้ืนท่ีขนาดใหญ่ อาจจะเลือกใช้เคร่ืองตัดหญ้าแบบรถเข็นที่ใช้ไฟฟ้าหรือนำ้ามัน สำาหรับสนามหญ้า หลงั การปฏบิ ัติ
ขนาดใหญ่ท่ีไม่ต้องการความประณีตมากนัก อาจจะเลือกใช้รถตัดหญ้าแบบรถเข็นมีใบพัด ท้ังนี้
เคร่ืองมือทุกชนิด ใบมีดจะต้องคม และไม่ทำาการตัดหญ้าในขณะท่ีสนามหญ้าน้ันเปียกช้ืน ภายหลัง ๒๗. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันจัดและ
ตดั หญ้าเรียบรอ้ ยแล้ว ควรทาำ ความสะอาด และตรวจสอบความเรยี บร้อยของเครือ่ งมอื ก่อนเก็บไว้ใชง้ าน ตกแต่งสวนหย่อมในโรงเรียนตามที่
ครัง้ ต่อไป ออกแบบและวางแผนไว้ จากนั้น
บนั ทกึ ผลลงในแบบบนั ทกึ

๒๘. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ รว่ มกนั ประเมนิ ผล
ก า ร จั ด แ ล ะ ต ก แ ต่ ง ส ว น ห ย่ อ ม
ในโรงเรียน

๒๙. นกั เรยี นร่วมกันสรุปหลกั การ ดังนี้

กรรไกรตัดหญา้ เครอ่ื งตดั หญ้าแบบสะพายหลัง เคร่ืองตัดหญา้ แบบรถเข็นใช้ไฟฟา้ • การจัดและตกแต่งสวนหย่อม
ในโรงเรยี นใหม้ คี ณุ ภาพและประหยดั
๓) การให้ปุ๋ยพรรณไม้ต่าง ๆ ควรเลือกใช้ให้ถูกต้องกับชนิดของพรรณไม้นั้น รวมทั้งให้ ค่าใช้จ่าย ทำาได้โดยวางแผนและ
เหมาะกบั ระยะของการเจรญิ เตบิ โต การใหป้ ุย๋ ควรจะเปน็ เวลาเช้า ในการดแู ลรกั ษาสวนอาจจะมกี ารให้ปยุ๋ ออกแบบสวนหย่อมก่อนปฏิบัติจริง
ใช้วัสดุ อุปกรณ์ท่ีมีอยู่แล้วหรือสร้าง
ทุกสัปดาห์ โดยแต่ละสัปดาห์จะให้ในปริมาณที่ไม่เข้มข้นมากนัก สำาหรับไม้กระถางสามารถใช้ปุ๋ย ขน้ึ เองโดยใชว้ สั ดใุ นทอ้ งถนิ่ และดแู ล
สวนหย่อมอยา่ งถูกวธิ ี
ที่สลายตัวชา้ ได ้ ให้ปุย๋ นนั้ ค่อย ๆ สลายตวั เป็นประโยชนต์ ่อพืชโดยไม่ตอ้ งใสป่ ุ๋ยบ่อยครงั้
๔) การปอ้ งกนั และกาำ จดั ศตั รพู ชื พชื ในธรรมชาตจิ ะมศี ตั รตู า่ ง ๆ คอยรบกวน ซงึ่ ศตั รเู หลา่ นนั้ ep 4
อาจจะเป็นโรคหรือแมลงอย่างใดอย่างหน่ึง หรืออาจจะเกิดได้ท้ังโรคและแมลงพร้อม ๆ กัน โรคท่ีพบ
ขน้ั สอื่ สารและนา� เสนอ
อาจจะเกิดจากเช้ือรา แบคทีเรีย ไส้เดือนฝอย ด้วง หนอนต่าง ๆ แมลงปากดูด เพลี้ยไฟ เพลี้ยแป้ง
๓๐. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันรายงาน
เพลี้ยอ่อน ไรแดง ผลการจัดและตกแต่งสวนหย่อม
ในโรงเรียน หน้าช้นั เรยี น
การฉดี พน่ สารเคมี เพอื่ ชว่ ยปอ้ งกนั โรคและแมลง ควรทาำ ดว้ ยความระมดั ระวงั เพราะสวน
5ep ข้ันประเมินเพอื่ เพมิ่ คณุ คา่
ทจ่ี ดั ไวจ้ ะอยใู่ นบรเิ วณทผ่ี คู้ นตอ้ งมาใชป้ ระโยชน์ ควรเลอื กใชช้ นดิ ทมี่ อี นั ตรายคอ่ นขา้ งนอ้ ย ศกึ ษาวธิ กี ารใช้ บรกิ ารสังคม
และจิตสาธารณะ
ให้ละเอียดก่อนนำามาใช้ และใช้ด้วยความระมัดระวัง โดยสวมชุดป้องกันไม่ให้สารเคมีเข้าสู่ร่างกาย

ภายหลงั การฉดี พน่ สารเคม ี ผู้ฉดี จะตอ้ งลา้ งมอื เปล่ียนเสื้อผ้า ชำาระล้างร่างกายใหส้ ะอาด กอ่ นทำากิจกรรม

อ่ืน ๆ
๕) การกาำ จดั วชั พชื ในระยะทท่ี าำ การขดุ หลมุ เพอื่ เตรยี มปลกู ตน้ ไมน้ น้ั หรอื หลงั จากปรบั พน้ื ท่ี
ประมาณ ๑-๒ สปั ดาห์ วชั พชื จะงอกขึน้ มา ดังนั้น ควรกำาจัดออกใหไ้ ดม้ ากทสี่ ุดดว้ ยการถอน ใชก้ รรไกร

ตดั หญา้ หรือเครอื่ งตดั หญ้า
๖) ซอ่ มแซมและเปลย่ี นองคป์ ระกอบอนื่ ๆ ถา้ พบวา่ รวั้ ทางเทา้ หรอื เกา้ อส้ี นามทชี่ าำ รดุ ควรรบี
ทำาการซ่อมแซม ปรับปรุงให้อยู่ในสภาพท่ีใช้งานได้ หากเสียหายจนไม่สามารถใช้งานได้จึงเปล่ียน

ส่งิ ท่ีชำารุดใหม่ 31

๓๑. นักเรียนนำาความรู้เรื่อง การจัดและ
ตกแต่งสวนหย่อม การดูแลรักษา
ส ว น ห ย่ อ ม ไ ป แ น ะ นำ า แ ก่ ส ม า ชิ ก
ในครอบครัวและเพ่ือนบ้านหรือ
จั ด ส ว น ห ย่ อ ม ใ น ชุ ม ช น ที่ ต น เ อ ง
อาศัยอยู่

31 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล ข้ันคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 Gathering Processing
แนวค�าตอบ
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

๑. เพอ่ื ใหโ้ รงเรยี นน่าอยู่และน่ามาเรียน สรุปคว�มรู้
ทกุ วัน
นักเรียนมีส่วนร่วมทำาให้โรงเรียนน่าอยู่ได้ด้วยการดูแลรักษา ทำาความสะอาดโรงเรียน จัดและ
๒. •ใช้อปุ กรณ์การเรียนและเคร่ืองใช้ ตกแตง่ สวนหย่อมในโรงเรยี น
ตา่ ง ๆ ในโรงเรียนอย่างถกู วธิ ี
และทะนถุ นอมไมใ่ หช้ าำ รดุ เสยี หาย อ�ชีพน่�รู้
• ไม่ทิ้งขยะในหอ้ งเรยี นและบรเิ วณ
โรงเรยี น แตท่ งิ้ ลงถงั ขยะให้ถูกประเภท ภูมิสถาปนิก เป็นผู้ทาำ งานเกี่ยวกบั การออกแบบและตกแต่งภายนอกตัวอาคารทงั้ หมด ซ่งึ ประกอบด้วย
ส่ิงกอ่ สร้าง เช่น ทางเดนิ ศาลา สะพาน นำา้ ตก และสิ่งมชี ีวติ ท้งั หลายที่สามารถนำามาประกอบกับงานได ้
๓. เปน็ หนา้ ที่ของบุคลากรในโรงเรยี น เช่น ต้นไม้ โดยคำานงึ ถงึ การใช้พืน้ ที่และทรพั ยากรอยา่ งคุม้ คา่ เกิดปัญหานอ้ ยที่สุด มปี ระสทิ ธภิ าพมาก
และนกั เรียน ท่ีจะต้องชว่ ยกันทาำ เพอื่ ให้ ที่สุด เกิดมุมมองที่สวยงาม มีบรรยากาศท่ีดี ประหยัด ตรงตามความต้องการและระยะเวลาท่ี
โรงเรยี นสะอาด ปลอดภัย และน่าอยู่ ผวู้ ่าจ้างกาำ หนด ผู้ทปี่ ระกอบอาชีพนตี้ อ้ งสำาเรจ็ การศึกษาระดบั ปริญญาตรี สาขาภูมสิ ถาปัตย์

๔. เพอื่ เพมิ่ บรรยากาศและสงิ่ แวดลอ้ มทด่ี ี เว็บไซต์แนะนำ�
ใหแ้ กโ่ รงเรยี น ทาำ ให้โรงเรยี น
มีความสวยงาม น่ามอง การจดั สวนในพนื้ ทขี่ นาดเลก็
นิตยสารบ้านและสวน http://www.baanlaesuan.com/33973/ideas/garden-ideas/small-garden/
๕. พรรณไม้ การออกแบบสวนหย่อม
ตามหลกั ศลิ ปะ การดแู ลรกั ษาพรรณไม้ คาำ ถามพัฒนากระบวนการคดิ

๖. เพอ่ื ให้สวนหยอ่ มมีความสวยงาม ๑. เพราะเหตุใดจึงต้องดูแลรกั ษาและทำาความสะอาดโรงเรยี น
น่ามอง ๒. การดูแลรักษาและทาำ ความสะอาดโรงเรยี นมีแนวทางอยา่ งไร
๓. การดแู ลรักษาและทำาความสะอาดโรงเรยี นเป็นหน้าท่ขี องใคร เพราะเหตุใด
๗. ควรใช้วิธีการตดั แตง่ แทนการ ๔. การจดั และตกแตง่ สวนหยอ่ มในโรงเรยี นมีประโยชน์อยา่ งไร
เปลย่ี นพันธ์ไุ ม้ เพราะจะทำาใหป้ ระหยดั ๕. การจดั และตกแตง่ สวนหย่อมในโรงเรยี นต้องใช้ความร้ใู นเรอ่ื งใดบา้ ง
คา่ ใชจ้ า่ ยและแรงงานในการปลกู ตน้ ไม้ ๖. เพราะเหตใุ ดการจัดและตกแตง่ สวนหยอ่ มในโรงเรยี นตอ้ งนาำ หลักศลิ ปะมาประยุกตใ์ ช้
ใหม่ ๗. ถา้ นกั เรยี นตอ้ งเปลย่ี นพรรณไม้รอบ ๆ เสาธงบอ่ ย ๆ จะมวี ิธีใดชว่ ยประหยดั แรงงาน ประหยดั
เวลาและค่าใชจ้ ่ายได้บ้าง
๘. เฟิรน์ มอสส์ บีโกเนีย พรมกาำ มะหย่ี ๘. สวนหย่อมข้างอาคารเรียนที่มีแสงแดดส่องถึงน้อยมาก นักเรียนควรเลือกพรรณไม้ชนิดใด
เขยี วหมนื่ ปี มาปลกู
๙. การดแู ลสวนหย่อมใหส้ วยงามไปนาน ๆ ต้นไมเ้ จริญเติบโตได้ด ี มแี นวทางการปฏิบตั ิอยา่ งไร
๙. การตดั แตง่ พรรณไม้ การดแู ลบาำ รงุ รกั ษา ๑๐. นกั เรยี นจะนำาความรูใ้ นการจัดและตกแต่งสวนหย่อมในโรงเรยี นไปใช้ประโยชน์อย่างไรบ้าง
สนามหญ้า การใหป้ ยุ๋ พรรณไม้ต่าง ๆ
การป้องกนั และกาำ จัดศตั รพู ืช 32

๑๐. ใช้จัดสวนหย่อมในบ้าน เพือ่ ตกแต่ง
ให้บรเิ วณบ้านดูสวยงาม นา่ มอง

สุดยอดคู่มือครู 32

ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ ขั้นสื่อสารและน�าเสนอ ข้ันประเมินเพ่ือเพิ่มคุณค่า

Applying and Constructing the Knowledge Applying the Communication Skill Self-Regulating

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวช้ีวัด

กจิ กรรมสรา้ งทักษะชีวติ และอาชีพ ง ๑.๑ ม.๔-๖/๑
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๒
๑. นักเรียนยกตัวอย่างกิจกรรมท่ีนักเรียนเคยทำาเพ่ือดูแลหรือทำาความสะอาดโรงเรียนและ ง ๑.๑ ม.๔-๖/๓
ประโยชน์ทีเ่ กิดขึน้ ง ๑.๑ ม.๔-๖/๔
ง ๑.๑ ม.๔-๖/๕
๒. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ รว่ มกนั สำารวจรอบ ๆ บรเิ วณโรงเรยี น จดบนั ทกึ ความสกปรกและชำารดุ เสยี หาย ง ๑.๑ ม.๔-๖/๖
ของอาคารสถานท่แี ละอปุ กรณ์ต่าง ๆ แลว้ นำาเสนอหน้าช้นั เรียน ง ๑.๑ ม.๔-๖/๗

๓. นักเรียนกลุ่มเดิมในข้อ ๒. ร่วมกันวิเคราะห์อภิปรายสาเหตุของปัญหาความสกปรกและ
ชำารุดเสยี หายของอาคารสถานที่และอปุ กรณต์ า่ ง ๆ ในโรงเรยี น ผลที่เกดิ ข้ึน และเสนอแนวทาง
แก้ปญั หาเปน็ แผนภาพความคดิ แลว้ นำาเสนอหนา้ ช้ันเรยี น

สาเหตุ ปัญหา ผลที่เกิดขึ้น

แนวทางแก้ปัญหา

๔. นักเรียนกลุ่มเดิมในข้อ ๒. และข้อ ๓. แบ่งหน้าที่กันทำาความสะอาดรอบ ๆ บริเวณโรงเรียน
อาคารเรียน ชัน้ เรียน
๕. นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันสำารวจบริเวณที่สามารถจัดสวนหย่อมในโรงเรียนได้ แล้วร่วมกัน
ออกแบบสวนหย่อมในบริเวณที่แตกต่างกัน จากนั้นร่างภาพหรือเขียนแบบแปลนสวนหย่อม
และนาำ เสนอหน้าชัน้ เรียน
๖. นักเรียนกลุ่มเดิมในข้อ ๕. ร่วมกันเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ พรรณไม้ และจัดสวนหย่อม
ตามท่ีออกแบบไว้ในบรเิ วณท่เี ลือก

จุดประก�ยโครงง�น

๑. นกั เรียนเขยี นโปรแกรมสัง่ งานรดนำ้าตน้ ไมผ้ า่ นโทรศพั ท์เคล่ือนที่ แล้วทดลองนำามาใชจ้ ริง
๒. นักเรยี นทดลองใชซ้ อฟตแ์ วร์จดั สวนออนไลนอ์ อกแบบสวนในประเทศสมาชิกอาเซียน ๑ ประเทศ
โดยเลือกใชพ้ รรณไม้และของตกแตง่ ที่แสดงถงึ เอกลักษณ์ของประเทศดังกลา่ ว

33

รอบรู้อาเซียนและโลก

แต่ละประเทศในโลกจะมีดอกไม้หรือต้นไม้ประจำาชาติของตนเอง เช่น
ประเทศไทยมดี อกราชพฤกษแ์ ละตน้ ราชพฤกษเ์ ปน็ ดอกไมห้ รอื ตน้ ไมป้ ระจาำ ชาต ิ
ประเทศจีนมีดอกโบต๋ันเป็นดอกไม้ประจำาชาติ ประเทศฟิลิปปินส์มี
ดอกซมั ปากตี าหรอื ดอกพดุ แกว้ (Sampaguita jasmine) เปน็ ดอกไมป้ ระจาำ ชาติ
ประเทศฝรงั่ เศสมีดอกไอริสเป็นดอกไมป้ ระจาำ ชาติ

33 สุดยอดคู่มือครู