Янги Ўзбекистон 16.05.2022

2020 йил 25 январдан чиқа бошлаган

Ижтимоий-сиёсий газета № 96 (618), 2022 йил 16 май, душанба

ªЗБЕКИСТОН ПРЕЗИДЕНТИ БИРЛАШГАН АРАБ АМИРЛИКЛАРИ
ПРЕЗИДЕНТИ БИЛАН УЧРАШДИ

Ўзбекистон Республикаси Президенти
Шавкат Мирзиёев Бирлашган Араб
Амирликлари Президенти, Абу-Даби амири
Шайх Халифа бин Зоид Ол Наҳаённинг вафот
этгани муносабати билан таъзия билдириш
учун 15 май куни ташриф билан ушбу

мамлакатда бўлди.

Абу-Даби шаҳридаги Президент Шунингдек, Президентимиз Шайх
мажмуасида давлатимиз раҳбари Муҳаммад Ол Наҳаённи олий дав-
Бирлашган Араб Амирликларининг лат лавозимига сайлангани билан
янги сайланган Президенти Муҳаммад табриклаб, келгуси фаолиятига катта
бин Зоид Ол Наҳаён билан учрашди. муваффақиятлар тилади.

Учрашув аввалида мамлакатимиз Етакчилар Ўзбекистон ва Амирлик-
етакчиси Амирликлар Президенти ва лар ўртасидаги амалий ҳамкорликни
дўст халқига Президент Халифа бин кенгайтиришнинг долзарб масалала-
Зоид Ол Наҳаённинг бевақт вафот рини кўриб чиқдилар.
этгани муносабати билан чуқур ҳам-
дардлик билдирди. Шайх Халифа Давлатимиз раҳбари БАА ташқи
мамлакатларимиз ўртасидаги дўстлик ишлар вазири Абдулла бин Зоид Ол
ва кўп қиррали ҳамкорлик муносабат- Наҳаён ҳамда Бош вазири ўринбоса-
ларини ривожлантириш ва мустаҳ- ри, Президент ишлари бўйича вазири
камлашга улкан ҳисса қўшгани алоҳи- Мансур бин Зоид Ол Наҳаён билан
да қайд этилди. ҳам учрашувлар ўтказди.

ЎзА

Ўзбекистон Республикаси Президенти
Матбуот хизмати сурати.

ЯНГИ ТИЗИМ — АМАЛДА МАҲАЛЛИЙЛАШТИРИШ

Биз янги Ўзбекистонни қуриш йўлида олдимизга кучли РА¯ОБАТБАРДОШ
демократик, илғор ривожланган давлатлар сафидан мустаҳкам МА²СУЛОТЛАРНИ ªЗЛАШТИРИШ
ўрин эгаллашни мақсад қилиб қўйганмиз. Шу йўлдаги ислоҳотлар
эса инсон қадрини юксалтириш ва эркин фуқаролик жамиятини МАҲАЛЛИЙ САНОАТНИ ВА ШУ ОРҚАЛИ ҲУДУДЛАРНИ
барпо этишга қаратилгани билан ҳаётий аҳамият касб этади.
РИВОЖЛАНТИРИШГА КЕНГ ЙЎЛ ОЧАДИ
СИТУАЦИОН-ТА²ЛИЛИЙ
МАРКАЗ: Ички талабни ўрганиш — импортни таҳлил
қилиш — ресурс базасини аниқлаш — янги
илғор технологиялар фуқаролар лойиҳалар ишлаб чиқиш. Бу “занжир”
хавфсизлигини таъминлайди асосида маҳаллий ишлаб чиқариш йўлга
қўйилган тақдирда муваффақиятлар асло
Бу борада Ички ишлар вазирлиги тизи- ишлар вазири ўринбосари Нажмиддин куттириб қўймайди.
мида ҳам фуқароларнинг ҳақ-ҳуқуқларини ТЎРАХЎЖАЕВ билан суҳбатлашдик. Президентимиз Фарғона вилоятига
таъминлаш ва қонуний манфаатларини ташрифи чоғида ҳудудларни
ҳимоя қилиш ҳамда уларга давлат хиз- — Президентимиз жорий йил 3 май ривожлантиришда уларнинг ўзига хос
матларини кўрсатиш сифатини яхшилаш куни Ички ишлар вазирлигида бўлиб, соҳа- хусусиятидан ва аҳоли кўникмаларидан
мақсадида замонавий ахборот-телеком- да амалга оширилаётган ислоҳотлар, жа- келиб чиқиб иш тутиш, янги иш
муникация технологияларидан кенг фой- миятда барқарорликни сақлаш, жиноятчи- ўринларини яратишда ички имкониятларни
даланилмоқда. Жумладан, ички ишлар ликка қарши курашиш, унинг олдини олиш ишга солиш, қайта ишлаш даражасини
органлари фаолиятига рақамли ва ахбо- учун замонавий рақамли технологиялар ва маҳсулотлар турини ошириш, кичик
рот технологияларини жорий этиш, аҳоли- жорий қилиниши, куч ва воситаларнинг саноат зоналарини ташкил этиш асосида
га электрон давлат хизматларини кўрса- марказлашган бошқарув тизимлари билан маҳаллий саноатни янада ривожлантириш
тиш сифатини ошириш, бюрократик тўсиқ танишди, — дейди Н.Тўрахўжаев. — Қайд зарурлигини таъкидлади. Таҳлиллар
ва ғовларга йўл қўймаслик, идоралараро этиш лозимки, давлатимиз раҳбарининг бу борада имкониятлар кенглигини,
электрон ҳамкорликни кенгайтириш бўйи- топшириқларига мувофиқ ички ишлар уларни ишга солишда саъй-ҳаракатларни
ча изчил ишлар амалга оширилмоқда. органлари фаолиятини ташкил этишнинг жадаллаштириш лозимлигини кўрсатмоқда.
мутлақо янги механизмларини яратиш,
Ички ишлар тизимидаги шу каби ян- соҳани тўлиқ рақамлаштиришга эришиш Давоми 4-бетда
гиликлар билан батафсил танишиш мақ- борасида қатор устувор йўналишлар бел-
садида Ўзбекистон Республикаси ички гилаб олинди.

Давоми 3-бетда

ИНСОН ¯АДРИ УЧУН ТАРАДДУД

²АЁТДАН МА²АЛЛА
РОЗИЛИК ²ИССИ РАИСЛИГИГА САЙЛОВ

ИЖТИМОИЙ АДОЛАТ БИЛАН Аҳоли келажакка бефарқ эмас
ҚАРОР ТОПАДИ
Фарида Зиёдиллаева Янгиернинг Давлатобод маҳалласида яшайди.
Мамлакатимизда аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож Айни баҳор кунларида унинг хонадонига маҳалла раиси, ҳоким
қатламини қўллаб-қувватлашнинг аниқ манзилли хусусиятга ёрдамчиси ва қўшнилари келди. Бировининг қўлида замонавий
эга экани ҳар бир муҳтож инсонга, унинг реал эҳтиёжини тикув машинаси, иккинчисида бир даста гул. Фариданинг қалби
ҳисобга олган ҳолда ёрдам кўрсатиш имконини беряпти. Бунда
ушбу тоифага мансуб инсонларга алоҳида эътибор қаратилиб, алланечук бўлиб кетди. Турмуш ўртоғи билан ўтган йилларда кўрган
жамиятимизнинг ижтимоий манзараси бутунлай ўзгармоқда. қийинчиликлари кўз олдидан бир-бир ўтди. Мана, субсидия асосида
унга замонавий тикув машинаси ажратилиб, оилавий тадбиркорликка
Давоми 2-бетда
шароит яратиб берилмоқда. Хомашё ва буюртмачи ҳам тайёр.

Давоми 2-бетда

2 2022 йил 16 май, 96-сон Сиёсат

ИНСОН ¯АДРИ УЧУН ТАРАДДУД

²АЁТДАН РОЗИЛИК ²ИССИ Бошланиши 1-бетда

ИЖТИМОИЙ АДОЛАТ БИЛАН ҚАРОР ТОПАДИ “Янгиер” саноат зонасидаги тикувчилик фабрикаси учун болалар
кийимларини тайёрлаб топширадиган бўлди. Бу кейинги йилларда
Мавлуда ХЎЖАЕВА, миллиард сўм қўшимча маблағ йў- ва нафақаларни текшириш талаб- жамиятнинг қуйи, айни пайтда ислоҳотларнинг таянч бўғинига айланган
налтирилиши белгиланди. ларини қисқартириш каби енгиллик- маҳалла тузилмаси томонидан олиб борилаётган хайрли ишларнинг биргина
Яна бир масалага эътибор қара- лар жорий этилди. мисоли, холос. Айни кунларда эса ушбу тузилма муҳим сиёсий палла —
Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг тиш лозим. Яъни мамлакатимизда-
Меҳнат ва ижтимоий масалалар ги 3 миллиондан ортиқ нуронийни Шунингдек, Ўзбекистонда ҳам маҳалла оқсоқоли сайлови арафасида турибди.
қўмитаси раиси ижтимоий қўллаб-қувватлаш, уларга ривожланган мамлакатлар сингари
2022 йил 1 июлдан бошлаб фақат- МА²АЛЛА
ғамхўрлик қилиш, саломатлигини ас- гина паспорт ёки идентификация РАИСЛИГИГА САЙЛОВ
рашга алоҳида эътибор қаратиш бар- ID-картаси тақдим этиш орқали пен-
чамизнинг бурчимиздир. Юртимизда сияларни расмийлаштириш имкони Аҳоли келажакка бефарқ эмас
Бошланиши 1-бетда пенсия ва нафақаларнинг энг кам яратилмоқда.

Халқчил бошқарув миқдори бир йўла 40 фоизга оши- Президентимизнинг тегишли
тизими натижадорлиги рилиб, нафақа олувчилар сони ҳам фармони асосида эҳтиёжманд
самарасида одамларнинг 2016 йилги 466 мингдан 2022 йилда 1 аҳолини моддий қўллаб-қувват-
миллион 860 минг нафарга етказил- лаш мақсадида пенсия ва нафа-
ҳаётга, меҳнатга, ўз гани бу борадаги ишларнинг нақадар қалар 1 майдан 12 фоизга ошири-
лиши 4 миллион 100 минг аҳоли Ислоҳотларнинг муҳим таянчи маҳалла раисидан талаб қилинадиган иш
тақдири ва эртанги самарадорлигини кўрсатмоқда. хонадонига қўшимча маблағ кириб кўламига унинг иш ҳақи мос эмас. Прези-
Шу ўринда мустақиллигимизнинг боришига замин яратди. Ушбу мақ- Сўнгги йилларда маҳаллалар юртимиз- дентимиз ташаббусига кўра, маҳалла раи-
кунига ишончи ортиб дастлабки йилларида қабул қилин- садлар учун жорий йилда 4 трил- даги ислоҳотлар марказига айланди. Чаро- сининг мавқеини юксалтиришга қаратилган
боряпти. ган “Фуқароларнинг давлат пенсия лион сўм йўналтирилиши, шунинг- ғон кўчалар, барака энган хонадонлар, гул- чора-тадбирлар шу тарздаги қарашларни
Бундай ютуқларга таъминоти тўғрисида”ги қонун ҳа- дек, фармон билан энг кам пенсия ларга бурканган хиёбонлар сони ортди. Энг ҳам ўзгартириб юборди. Янгиер шаҳрида
эришишда юртимизда қида қисқача тўхталиб ўтсак. Ушбу оладиган 725 минг аҳолининг пен- муҳими, маҳаллалардаги инсонларнинг ўтказилаётган маҳалла раиси сайловига
ижтимоий муаммоларни қонун 1993 йилда қабул қилинган сияси 14 фоизга оширилди. қадди, қадри ўзгаришларга муносиб юксал- жами 67 нафар номзод кўрсатилган. Улар-
ди. “Аёллар дафтари”, “Ёшлар дафтари”, нинг барчаси олий маълумотли. Ўзаро мас-
ҳал этишнинг мутлақо бўлиб, Ўзбекистон Республикаси Шу билан бирга, соҳага оид бир “Темир дафтар” орқали ижтимоий ҳимояга лаҳатлашувлар, суҳбатлар, маҳаллалар
қатор янгиликлар жорий этилиши муҳтож оилаларнинг муаммоларига давлат аҳли билан ўтказилган йиғинлар натижаси-
янги ва ўзига хос тизими фуқароларининг пенсия ёшига ет- пенсия ва нафақа олувчиларни қу- эътибори қаратилди. Бундай муаммолар- да уларнинг ичидан энг муносиб 22 нафари
ганда, меҳнат қобилиятини тўлиқ вонтирди. Масалан, ижтимоий ҳи- нинг мавжудлиги тан олинди. Ечиш учун саралаб олинган. Номзодларнинг ўртача
яратилгани муҳим ёки қисман йўқотганда, боқувчисиз мояга муҳтож оилаларни қўшимча катта куч, маблағ йўналтирилди. ёши эса 45 ёшни ташкил этаётгани ҳам кўп
омилдир. Кейинги қолганда ижтимоий таъминланиш- қўллаб-қувватлаш ҳамда уларнинг нарсани англатади.
йилларда “Темир дафтар”, дан иборат конституциявий ҳуқуқ- ижтимоий-иқтисодий аҳволи оғир- Биргина Янгиер шаҳрида ўтган йиллар
“Аёллар дафтари”, “Ёшлар ларини рўёбга чиқариш, давлат лашишининг олдини олиш мақ- давомида “Обод маҳалла” дастури доира- Баҳром Жўраев шаҳардаги Давлатобод
дафтари”, “маҳаллабай” пенсиялари ягона тизимини, уларни садида “Ижтимоий ҳимоя ягона сида қарийб 13 миллиард 500 миллион сўм маҳалласи раислигига номзодлардан. У му-
реестри” ахборот тизими орқали ўзлаштирилган. Шаҳардаги 4 маҳаллада кў- қаддам Ховос тумани ва Янгиер шаҳри ҳо-
ва “хонадонбай” ишлаш тайинлаш, ҳисоблаб чиқариш, қай- 2022 йил 1 апрелга қадар нафақа чалар, хиёбонлар, уйлар, ижтимоий муасса- кими ўринбосари лавозимларида ишлаган.
усуллари жорий этилгани ижтимоий масалалар самарали ечим та ҳисоблаш ва тўлаш тартибини ва моддий ёрдам тайинлаш учун салар ободонлаштирилди, капитал таъмир- Мутахассислиги — иқтисодчи. Маҳаллага
белгилайди. Шу кунга қадар мазкур маълумотлар хато тақдим этили- ланди. Янгидан-янги хиёбонлар, пиёдалар қаратилган эътибор сабабли у ҳам сайлов-
топишига хизмат қилмоқда. қонунга пенсия ва нафақа олувчи ши, киритилиши ва техник сабаб- йўлаклари барпо этилди. Замонавий бино- да иштирок этишга қизиқиш билдирди.
Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясида ижтимоий фуқароларга қулайликлар яратиш, лар туфайли фуқароларга ортиқча лар қурилди. Кўчаларга чироқлар ўрнатил-
адолат тамойили асосида аҳолининг ёрдамга муҳтож айрим масалалар ечимига қаратил- тўланган маблағ ҳисобдан чиқа- ди. Канализация тармоқлари таъмирланди. — Бу гал сайлов ўзгача руҳда ўтмоқ-
қатламини қўллаб-қувватлаш ва камбағалликни бартараф этиш ган 19 марта ўзгартириш ва қўшим- рилиши белгиланмоқда. Бу айрим Ижтимоий ҳимояга муҳтож беш юздан ортиқ да, — дейди Янгиер шаҳри адлия бўлими
шахсларга техник хатоликлар са- оилага кўмак кўрсатилди. бошлиғи Лазизжон Худойқулов. — Саба-
давлат сиёсатининг устувор йўналиши этиб белгилангани бу чалар киритилгани мазкур масалага баб ортиқча тўланган маблағларни би, сайловда кучли рақобат кузатиляпти.
жабҳадаги ишларга янгича маъно-мазмун бахш этди. давлатимиз томонидан нақадар кат- қайтариш муаммосини бартараф Бундай сиёсатга мутаносиб равишда ма- Бу даражадаги қизиқишни кўриб ҳайрон
та эътибор қаратилаётганини ёрқин этиб, уларни ижтимоий ҳимоялаш ҳалла институтининг жамиятдаги мавқеини қоляпмиз.
ифода этади. имконини берди. оширишга катта эътибор қаратилди. Маҳал-
Шуни алоҳида таъкидлаш жоиз- мактаб кутубхоналари брайль ёзу- Бугунги кунда мамлакатимизда ла раислари ваколатлари кенгайтирилди. Ишчи гуруҳлар фаолияти
ки, кейинги йилларда мамлакати- видаги дарслик ва ўқув қўлланма- 4 миллиондан зиёд пенсия ва на- Қолаверса, “Ижтимоий ҳимоя Ижтимоий муассасалар фаолиятида унинг қизғин
мизда соғлом ва баркамол авлодни лари, бадиий адабиётлар билан фақа олувчи бор. Сўнгги йилларда ягона реестри” ахборот тизими ор- ўрни оширилди. Айниқса, кейинги пайтда ма-
вояга етказиш, уларнинг ҳуқуқ ва таъминланади. пенсия ва нафақаларни тайинлаш, қали кам таъминланган оилалар- ҳаллада ҳоким ёрдамчиси, ёшлар етакчиси Ҳар бир маҳаллада ташкил этилган сай-
манфаатларини ҳимоя қилиш, орзу- Бундан ташқари, 3 мингдан зиёд уни ўз вақтида етказиш масаласида га болалар нафақаси ва моддий лавозимлари жорий этилгани, профилактика лов ўтказувчи ишчи гуруҳ фаолияти қизғин
умидларини рўёбга чиқариш бораси- заиф эшитувчи болага замона- фуқароларга кўрсатилаётган хиз- ёрдам тайинлашда минимал ис- инспектори фаолиятини мувофиқлаштириш паллада. Шаҳарнинг Давлатобод маҳалла-
да умуммиллий қадриятларимизни вий эшитиш мосламаси етказиб матлар сифатини ошириш, тизимни теъмол харажатлари қийматининг маҳалла раиси зиммасига юклангани қуйи сида ҳам 11 кишилик сайлов ўтказиш ишчи
инобатга олган ҳолда изчил ва кенг берилади. Махсус мактаб-интер- такомиллаштириш ҳамда мавжуд мезон сифатида белгиланиши, тизимдаги ишлар кўламини янада чуқур- гуруҳи фаолият кўрсатмоқда.
кўламли ишлар амалга оширилмоқ- натларнинг барча ходимларига 50 муаммоларни ўрганиш натижаси- мазкур турдаги тўлов олувчилар лаштиришга замин яратди. Энди маҳалла
да. Меҳрибонлик уйларидаги 1 минг фоизлик устама тўлаш жорий эти- да бир қатор қўшимча қулайликлар сони кўпайиши ҳисобига давлат раиси кўплаб масалаларга жавобгар, қўлида — Сайлов жараёнида жами ўттизга яқин
500 нафарга яқин бола оилаларга лади. Ногиронлиги бўлган болалар- яратилмоқда. бюджетидан қўшимча маблағ аж- йиғилиш ўтказдик, — дейди ишчи гуруҳ
олинди, 116 та Оилавий меҳрибон- ратилиши белгиланмоқда. Бу иж-
лик уйи ташкил қилиниб, 700 нафар- тимоий ҳимояга муҳтож, лекин шу
га яқин ўғил-қизнинг ота-она бағрида кунгача моддий ёрдам тайинлан-
вояга етиши учун шароит яратилди. маган оилаларга бола нафақаси
2021 йилда 757 кўнгли ярим бола уй- ва моддий ёрдам тайинлаш имко-
жой билан таъминланиб, давлат ҳи- нини бериб, уларнинг ижтимоий
собидан 4 мингдан зиёд ўғил-қизда барқарорлигига хизмат қилади. САЙЛОВНИ ТАШКИЛ ЭТИШ ЖАРАЁНИДА
мураккаб операциялар ўтказилгани 11 ТА МАҲАЛЛАДА ТЕГИШЛИЧА ИШЧИ
болажон халқимиз учун қувонарли Энг аҳамиятлиси, 2022 йил 1 ГУРУҲЛАР ТАШКИЛ ЭТИЛГАН. УЛАР ҲАР БИР
воқеа бўлди. ноябрга қадар давлат пенсиялари МАҲАЛЛАДАГИ КЎЧАЛАРДА ЙИҒИЛИШЛАР
Ногиронлиги бўлган фуқаро- миқдорини ҳар йиллик инфляция ТАШКИЛ ЭТИБ, ВАКИЛЛАР САЙЛОВИНИ
ларни қўллаб-қувватлаш кўлами даражасида қайта ҳисоблаш (оши- ЎТКАЗДИ. ҲОЗИРГИ КУНДА ШАҲАР МИҚЁСИДА
ҳам кенгайиб боряпти. Жумладан, риб бориш) тизимини жорий этиш- 3500 ДАН ОРТИҚ ВАКИЛ САЙЛАБ ОЛИНГАН.
ўтган йили 42 мингга яқин кишига ни назарда тутувчи Ўзбекистон ВАКИЛЛАРНИ САЙЛАШ ЖАРАЁНИ АДОЛАТЛИ,
реабилитация ва протез-ортопедия Республикасининг “Фуқароларнинг ШАФФОФ ЎТГАНИ БОИС БУ МАСАЛАДА ҲЕЧ
мосламалари олиб берилди. Эши- давлат пенсия таъминоти тўғриси- ҚАНДАЙ ЭЪТИРОЗ ТУҒИЛМАГАН.
тиш қобилияти заиф 555 бола кох- да”ги қонунига ўзгартириш ва қў-
леар имплант билан таъминланди, шимчалар киритиш ҳақида”ги қонун
кўзи ожиз тўрт минг болага Брайль лойиҳасини ишлаб чиқиш масала-
алифбоси тарқатилди. си белгилаб қўйилди. Бу қонун ло-
Президент Шавкат Мирзиёев йиҳаси қабул қилиниши ижтимоий иқтисодий-молиявий ричагларга эга масъул
раислигида жорий йил 29 апрель ҳимояга муҳтож аҳоли қатлами шахсга айланди. Унинг олдига бош мақсад раиси, шу маҳалладаги 3-мактаб директо-
куни эҳтиёжманд аҳолининг ижти- самарали қўллаб-қувватланиши, сифатида аҳолининг турмуш тарзини юк- ри Нигора Маматова. — Иложи борича,
моий ҳимоясини янада кучайтириш уларнинг пенсия ва нафақалари салтириш, тадбиркорликка йўналтириш, иж- ҳар бир инсонни эшитишга ҳаракат қилдик.
чора-тадбирлари юзасидан ўтка- миқдори ҳар йиллик инфляция да- тимоий адолатни таъминлаш орқали инсон Уларнинг номзодлар тўғрисидаги фикрла-
зилган видеоселектор йиғилишида ражасида қайта ҳисобланиб оши- қадрини улуғлаш масаласи қўйилган. ри билан қизиқдик. Айрим номзодлар му-
бу йўналишдаги ислоҳотлар сама- риб борилиши тизими қонун билан носиб эмаслигини айтишганида, халқимиз
раси таҳлил этилиб, ушбу хайр- мустаҳкамланади. Барчасига бош-қош маҳалла келажагига бефарқ эмаслигидан
ли ишларни янги босқичда давом хурсанд бўлдик.
эттириш бўйича вазифалар аниқ Бундай эзгу вазифани ўз вақтида Янгиер шаҳри Сирдарёнинг тез суръ-
белгилаб берилгани давлатимиз бажариш нафақат хизмат вазифа- атлар билан юксакликка бўй чўзаётган Шу кунларда ишчи гуруҳ аъзолари маҳал-
ижтимоий сиёсати изчиллиги ва миз, балки виждоний бурчимизга шаҳарларидан. Ҳудудда 11 та маҳалла ла раислигига номзодларнинг маълумотла-
қатъийлигининг муҳим ифодаси айланиши лозим. Зеро, ижтимоий мавжуд бўлиб, 48 минг аҳоли ўзаро ҳам- рини, дастурларини кўчалар, аҳоли гавжум
бўлди. ҳимояга оид давлат сиёсатининг та- жиҳатликда турмуш кечиради. Айни кун- гўшаларга илиш, аҳолини сайлов жараёни-
Эндиликда ногиронлиги бўлган нинг маънавий камол топиши учун Хусусан, барча ишловчи пенсио- комиллашиши, энг аввало, моддий ларда шаҳар аҳли муҳим сиёсий танловга дан тўлиқ бохабар этишга киришган.
эҳтиёжманд аҳолини қўллаб-қувват- 108 та мактаб-интернатга ҳар йили нерларга пенсиялар юз фоиз Пен- кўмакка муҳтож инсонлар, оила- тайёргарлик кўряпти. Бу ерда ҳам маҳалла
лаш тизими янада кенгаяди. Жум- 20 мингдан ортиқ махсус адабиётлар сия жамғармаси орқали тўланиши лар ҳаётини яхшилашга, халқимиз раиси (оқсоқоли) сайлови бўлиб ўтади. Шу Зиммадаги юксак масъулият
ладан, жорий йил 1 майдан бошлаб харид қилинади. амалиёти жорий этилиши, ишловчи турмуш фаровонлигини оширишга мақсадда шаҳарда сайловга кўмаклашувчи
фуқаролар томонидан ишламайди- комиссия тузилди. Сайлов кунларида маҳалла раиси зим-
масидаги вазифалар, талаблар, мақсадлар
“Ижтимоий ҳимоя ягона реестри” ахборот тизими — Комиссия биринчи иш куниданоқ кўлами ортгани яққол кўзга ташланиб қол-
орқали кам таъминланган оилаларга болалар сайлов очиқ, шаффоф, адолатли, қонунга ди. Энди маҳалла раиси қўл остидаги хо-
нафақаси ва моддий ёрдам тайинлашда минимал мувофиқ ўтишига катта эътибор қаратди, димлар билан биргаликда ҳудудда тадбир-
истеъмол харажатлари қийматининг мезон сифатида — дейди комиссия раиси, Янгиер шаҳри- корлик кенг қулоч ёйишини таъминлаши,
белгиланиши, мазкур турдаги тўлов олувчилар сони даги ихтисослаштирилган мактаб-интернат камбағаллик қисқартирилишига эришиши,
кўпайиши ҳисобига давлат бюджетидан қўшимча директори Шоира Қурбонбоева. — Ҳар бир аҳолини рози қилиши, субсидиялар, кре-
маблағ ажратилиши белгиланмоқда. Бу ижтимоий маҳаллада алоҳида-алоҳида учрашувлар дитлар ажратилишига, инвестицион лойи-
ҳимояга муҳтож, лекин шу кунгача моддий ёрдам ўтказилиб, ишчи гуруҳларга тегишли йўл- ҳалар амалга оширилишига ҳам бош-қош
тайинланмаган оилаларга бола нафақаси ва моддий йўриқлар берилди. бўлиши зарур. Шу билан бирга, маҳалла-
ёрдам тайинлаш имконини бериб, уларнинг ижтимоий даги юксак маънавий муҳит барқарорлиги-
барқарорлигига хизмат қилади. Комиссия аъзолари корхоналар, кўча- ни таъминлаши, миллий ва умумбашарий
лар, ижтимоий муассасаларда бўлиб, тар- қадриятларни кенг тарғиб қилиши, ёшлар-
ногиронлиги бўлган фуқароларни Ногиронлиги бўлган кексаларга ган турмуш ўртоғи келгусида пен- замин яратади. Табиийки, бу имко- ғибот тадбирлари ўтказди. Тадбирларда ни муносиб тарбиялашдек масъулиятни
ишга олган корхоналарга 6 ой даво- ҳам алоҳида эътибор қаратилади. сия таъминотига эга бўлиши учун ният олдимизга қўйилган эзгу мақ- маҳалла раиси сайловини ўтказиш тартиби зиммасига олиши даркор.
мида ҳар бир шундай ходими учун Мисол учун, аввал ишламаган, Са- имконият яратилиши, пенсия ва на- сад — ҳар бир инсонни рози қилиш, юзасидан атрофлича маълумот бериб бо-
400 минг сўмдан субсидия бери- ховат уйларида яшовчи мингга яқин фақалар фуқаронинг хоҳишига кўра халқимизнинг бугунги ислоҳотларга рилди. — Жорий йилнинг ўзида маҳалламиз-
лиши белгиланди. Ўзини ўзи банд кишига ҳозир ҳеч қандай тўлов йўқ. рўйхатга олинган доимий яшаш ёки ва ёруғ келажакка ишончини яна- да бешта инвестицион лойиҳа амалга
қилган ва ҳунармандчилик билан Энди уларга ҳам шахсий харажат- вақтинча турган жойи бўйича тайин- да мустаҳкамлаш, пировардида, Сайловни ташкил этиш жараёнида оширилмоқда, — дейди Янгиер шаҳрида-
шуғулланадиган ногирон шахсларга лари учун қарилик нафақасининг 20 ланиши ва тўланиши, фуқаронинг мамлакатимиз ижтимоий-иқтисодий 11 та маҳаллада тегишлича ишчи гуруҳлар ги Абдураҳмон Жомий маҳалласи раиси
асбоб-ускуна ва меҳнат қуролла- фоизи тўлаб берилиши белгилан- иш стажини тасдиқлашнинг содда- салоҳиятини юксалтиришда муҳим ташкил этилган. Улар ҳар бир маҳалладаги Ўрол Абдураҳмонов. — Яқинда лойиҳа
рини харид қилиш учун субсидия моқда. лаштирилиши, тайинланган пенсия омил бўлади. кўчаларда йиғилишлар ташкил этиб, вакил- қиймати 8 миллион долларга тенг “Ин-
ажратилиб, улар касб-ҳунарларга лар сайловини ўтказди. Ҳозирги кунда ша- терграйм” Ўзбекистон-Афғонистон қўшма
давлат ҳисобидан ўқитилади. Но- Ҳозирги кунда ногиронлик пен- ҳар миқёсида 3500 дан ортиқ вакил сайлаб корхонасининг ишга туширилиши эвазига
гиронлиги бўлган шахслар билан сияси фуқароларнинг аввалги иш- олинган. Вакилларни сайлаш жараёни адо- 150 та иш ўрни яратилди. Эътиборлиси,
ишлайдиган нодавлат ташкилотла- лаган стажи ва ойлигидан келиб латли, шаффоф ўтгани боис, бу масалада корхона маҳсулотлари тўлиқ экспортга йў-
ри ва уларнинг ҳудудий бўлимлари чиқиб ҳисобланади. Бу 75 мингдан ҳеч қандай эътироз туғилмаган. налтирилган. Янги сайланадиган маҳалла
ходимларига ойлик тўлаш учун дав- ортиқ ишлаётган ногиронлиги бор раисидан эришилган ушбу маррани нафа-
латдан субсидия ажратилади. фуқаронинг даромадига бевосита Муносиб номзод — қат ушлаб туриш, балки уни бир неча кар-
таъсир қилмоқда. муносиб келажак ра юксалтириш талаб этилади.
Кўзи ожиз ва заиф кўрувчи бола-
ларни тўлиқ таълимга жалб этиш Президентимиз мазкур масала- Янгиердаги мавжуд 11 та маҳалла раи- Бир сўз билан айтганда, маҳаллалар
мақсадида “Нурли маскан” мактаб- ни ҳам адолатли ҳал этиш лозим- сининг 7 нафари ўрта-махсус маълумотга қиёфаси тезкор ўзгараётган, ободликка юз
ларида янги ўқув йилидан қўшимча лигини таъкидлаб, энди ишлаётган эга. Уларнинг аксарияти муқаддам турли тутаётган бир пайтда ҳар бир маҳалла раи-
850 та ўқув хонаси ва 1 минг 200 ногиронлиги бор фуқароларнинг соҳаларда фаолият кўрсатиб, нафақага сидан ўз ҳудудини янги Ўзбекистоннинг энг
та ётоқхона ўрни ташкил этилади. пенсияси ҳар икки йилда қайта ҳи- чиққан шахслар. Нима учун олий маълу- сўлим, энг обод маҳалласига айлантириш-
Давлат буюртмаси асосида ушбу собланиб, иш стажи ва ойлигига мотли шахслар маҳалла раиси лавозимини да жонбозлик кўрсатиш талаб этилади.
қараб ошириб борилиши, бунга 300 эгаллашни ўзига муносиб кўрмаган? Аф-
суски, яқин-яқингача маҳаллага бош бўлиш Абдураҳмон МУСТАФОҚУЛОВ,
жозибадор иш эмасди. Бундан ташқари, журналист

Ислоҳот 32022 йил 16 май, 96-сон

ЯНГИ ТИЗИМ — АМАЛДА

СИТУАЦИОН-ТА²ЛИЛИЙ МАРКАЗ:

ИЛҒОР ТЕХНОЛОГИЯЛАР ФУҚАРОЛАР ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАЙДИ

ЎРГАНИШ НАТИЖАЛАРИГА КЎРА, МИГРАЦИЯ — Бу борада, идоравий тизимлар са- раҳбарияти кўрсатмаси асосида тизимда
ЙЎНАЛИШИДА 3 ТА, ЖАЗОНИ ИЖРО ЭТИШ марадорлигини ошириш ҳамда ички иш- кўрсатилаётган давлат хизматлари алоҳи-
СОҲАСИДА 2 ТА, ЖАМОАТ ТАРТИБИНИ лар органлари тизимини босқичма-босқич да инвентаризациядан ўтказилди.
САҚЛАШ ФАОЛИЯТИДА 18 ТА, ЙҲХ рақамлаштириш бўйича норматив-ҳуқуқий
ЙЎНАЛИШИДА 3 ТА, ҲУҚУҚИЙ СТАТИСТИКА асослар яратилди. Вазирлик тизимида Хатлов вазирликнинг давлат хизмат-
ЙЎНАЛИШИДА 1 ТА, ЖАМИ 27 ТА ДАВЛАТ давлат хизматлари кўрсатиш изчиллик би- лари кўрсатишга масъул барча соҳавий
ХИЗМАТИ АНИҚЛАНИБ, УЛАРНИ 2022 лан такомиллаштирилиб, модернизация хизматларини қамраб олиб, ўрганиш дав-
ЙИЛ ДАВОМИДА ЭЛЕКТРОН КЎРИНИШГА қилинмоқда. рида амалдаги давлат хизматларини сод-
ЎТКАЗИШ ЮЗАСИДАН ЧОРА-ТАДБИРЛАР далаштириш ва коррупциявий омилларни
РЕЖАСИ ИШЛАБ ЧИҚИЛДИ. Янги Ўзбекистонни барпо этиш дав- аниқлаш мақсадида анъанавий тарзда
рида алоҳида эътибор фуқароларга кўрсатилаётган ҳар бир давлат хизмати
Бошланиши 1-бетда ҳужжатларини электрон тарзда расмий- ҳодисаларнинг олдини олиш бўйича бош- — Бу фикрларингиздан марказ давлат хизматларини кўрсатишда ор- регламенти ва бизнес жараёнлари қайта
лаштириш ва шакллантиришнинг ягона қарув мувофиқлаштирилади. замонавий технологиялар ёрдамида тиқча оворагарчиликнинг олдини олиш, кўриб чиқилди.
Бунда асосий эътибор жиноят ва ҳо- марказлаштирилган электрон механиз- бир пайтнинг ўзида кўплаб навбат кутиб туриш каби ҳолатларга йўл
дисалар бўйича хабарларни қабул қилиш ми ишга тушади. “Ҳудуд назорати” тизи- Энг асосийси, марказ жамоат хавфсиз- вазифаларни амалга ошириши қўймаслик мақсадида давлат идоралари Ўрганиш натижаларига кўра, миграция
ва қайд этиш “102” тизими, техник восита- ми ҳам жуда муҳим. Бунда муайян ҳудуд лиги ва ҳуқуқ-тартиботга турли таҳдид- кўриниб турибди. Ўз навбатида, йўналишида 3 та, жазони ижро этиш соҳа-
ларни бошқаришга мўлжалланган Ягона тезкор вазиятини, кузатиб бориладиган ларни сунъий интеллект ёрдамида прог- марказни бошқариш, вазифалар томонидан аҳолига тақдим этиладиган сида 2 та, жамоат тартибини сақлаш фао-
платформа, Ягона маъмурий амалиёт, объектлар, ҳодисалар ва жараёнларни нозлаш, уларнинг олдини олиш ва тезкор ижросини таъминлаш учун кадрлар хизматларни Давлат хизматлари мар- лиятида 18 та, ЙҲХ йўналишида 3 та, ҳу-
Ягона жиноий ҳуқуқий статистика тизим- комплекс мониторинг қилиш, шахс пси- жавоб бериш таъминланади. Шунингдек, таъминоти ҳам мутаносиб бўлиши казлари орқали кўрсатишга қаратилди. қуқий статистика йўналишида 1 та, жами
лари, давлат органларининг маълумот- хологик портрети асосида куч-восита- керак. Бу борада қандай ишлар Жумладан, ички ишлар органлари фао- 27 та давлат хизмати аниқланиб, уларни
лар базасидан фойдаланиш, мутахассис ларни манзилли бошқариш, қидирув ва амалга оширилмоқда? лиятининг очиқлиги ва шаффофлигини 2022 йил давомида электрон кўринишга
кадрларни тайёрлашда олийгоҳлар билан идентификация ишларини автоматик таъминлаш мақсадида талаб юқори бўл- ўтказиш юзасидан чора-тадбирлар режа-
ҳамкорлик масалаларига қаратилмоқда. бажарадиган дастурий модуль ишлай — Таъкидлаш жоизки, Ситуацион- ган 8 турдаги хизмат Давлат хизматлари си ишлаб чиқилди.
бошлайди. таҳлилий марказида юздан ортиқ ахбо- марказлари томонидан тақдим этилиши
Белгиланган чора-тадбирлар натижа- рот тизими ва маълумотлар базаларида йўлга қўйилди. Шунингдек, йўл ҳаракати хавфсизлиги
сида ички ишлар органларидаги рақамли Марказда ташкил этилган автоматлаш- мавжуд ахборотлар уйғунлашган ҳолда хизматида ҳайдовчининг йўл-патруль хиз-
инфратузилмани ривожлантириш орқали тирилган иш ўринлари ёрдамида ички таҳлил қилиниб, тезкор профилактик тад- Бундан ташқари, Давлат хизматлари мати инспекторига тақдим этилиши ло-
мавжуд тизимлар модернизация қилин- ишлар органлари, шунингдек, ҳуқуқ-тар- бирлар самарадорлиги ошишига, сунъий ягона реестрига мувофиқ ички ишлар зим бўлган ҳужжатлари ёнида бўлмаган
ди. Шу билан бирга, идоравий ахборот тибот ҳамда шошилинч хизматларнинг интеллект технологиялари ёрдамида органлари томонидан жами 46 та дав- тақдирда мазкур ҳужжатлар махсус план-
тизимлари ва маълумот базаларининг куч-воситалари мувофиқлаштирилади, маҳаллалардаги жиноятчиликнинг олди- лат хизмати кўрсатилиши белгиланган шет қурилмаси ёрдамида идентификация
ўзаро интеграцияси амалга оширилди, мониторинг ва тезкор ахборот ҳамкорлиги ни олишга хизмат қилади. Энг муҳими, бўлиб, ҳозирги кунда Ягона интерактив ID-картаси орқали текшириш амалиёти
ички ишлар органлари томонидан кўрса- таъминланади. қоғозда иш юритиш амалиёти 80 фоизга давлат хизматлари портали орқали жис- жорий этилишини фуқароларимиз илиқ
тиладиган давлат хизматларини электрон қисқариб, давлат маблағи иқтисод қили- моний ва юридик шахсларга 15 та дав- кутиб олди.
шаклга ўтказиш, мобиль технологиялар- Хусусан, жамоат тартибини ва хавф- нади. лат хизмати электрон тарзда кўрсатишга
ни қўллаган ҳолда аҳоли билан электрон сизлигини таъминлашга жалб қилинган эришилди. Бунда ID-картага эга фуқароларга
ҳамкорлик изчил йўлга қўйилди. Шунинг- ички ишлар органлари ва миллий гвардия Тўғри, бу йўналишда кадрлар сало- тегишли транспорт воситаси ҳайдов-
дек, ахборот ва киберхавфсизликни таъ- бўлинмаларининг хизмат ўташ жараёни ҳияти муҳим ўрин тутади. Шунинг учун Жумладан, эски намунадаги ҳайдовчи- чисидан янги намунадаги ҳайдовчилик
минлаш, маълумотларни хавфсиз узатиш тўлиқ электрон назорат қилинади. “102” автоматлаштирилган иш ўринлари ва лик гувоҳномасини янгисига алмаштириш, гувоҳномаси, транспорт воситасини
учун корпоратив тармоғини яратиш ҳамда тизими доирасида қабул қилинган хабар- сунъий интеллектдан самарали фойда- яшаш жойи бўйича доимий ёки вақтинча рўйхатдан ўтказганлик тўғрисидаги,
маълумотларни қайта ишлаш ва сақлаш лар планшетлар орқали куч ва воситалар- ланиш, ностандарт вазиятларда асосли рўйхатга қўйиш учун ариза юбориш, Миг- транспорт воситасига эгалик қилиш,
марказини ривожлантириш босқичма- га тезкор етказилиши таъминланади ва қарорларни қабул қилиш қобилиятига рация бўлимида электрон навбатга ту- эгаси йўқлигида ундан фойдаланиш ёки
босқич давом эттирилмоқда. Жумладан, аҳолига манзилли ёрдам кўрсатилади. эга кадрларни шакллантириш борасида уни тасарруф этиш ҳуқуқини тасдиқ-
ахборот технологияларни жорий этиш ва ришни расмийлаштириш, доимий яшаш ловчи ҳужжатлар, транспорт воситаси
рақамлаштириш ҳисобига ички ишлар ор- Видеокузатув камералари, ахборот Янги Ўзбекистонни барпо этиш даврида алоҳида жойида рўйхатдан ўтиб яшовчилар сони эгасининг фуқаролик жавобгарлигини
ганлари куч ва воситаларини бошқариш ва мониторинг тизимлари орқали крими- эътибор фуқароларга давлат хизматларини кўрсатишда тўғрисида маълумотнома олиш каби қа- мажбурий суғурта қилиш бўйича суғурта
амалиётини сифат жиҳатидан янги бос- ноген вазият динамик таҳлил қилинади, ортиқча оворагарчиликнинг олдини олиш, навбат тор хизматлар электронлаштирилди. полисини талаб қилиш амалиёти бекор
қичга олиб чиқиш мақсадида Ситуацион- сунъий интеллект ёрдамида прогнозлаш кутиб туриш каби ҳолатларга йўл қўймаслик қилинди ва бу борада қонунчиликка те-
таҳлилий марказ барпо этилди. ва моделлаштириш асосида ҳуқуқ-тар- мақсадида давлат идоралари томонидан аҳолига Шунингдек, 2021 йилда Ички ишлар ва гишли ўзгартишлар киритилди.
тибот ва жиноятчилик ҳолати юзасидан тақдим этиладиган хизматларни Давлат хизматлари Ахборот технологиялари вазирликлари ўр-
— Бугун фуқароларимизни шу маълумотлар ўз вақтида тўлиқ ва объ- марказлари орқали кўрсатишга қаратилди. Жумладан, тасида тасдиқланган ҳамкорлик келишуви- Миграция ва фуқароликни расмий-
ектив қайта ишланади. Улар асосида ички ишлар органлари фаолиятининг очиқлиги ва га кўра, 18 турдаги маълумот ва ҳужжатни лаштириш соҳасида чет давлат фуқа-
марказ фаолияти қизиқтиряпти. жойларда ҳуқуқбузарликларнинг олдини шаффофлигини таъминлаш мақсадида талаб юқори “Электрон ҳукумат” тизими идоралараро роларини юртимизга таклиф қилиш ва
олиш ва жиноятларни жиловлаш бўйича бўлган 8 турдаги хизмат Давлат хизматлари марказлари интеграциялашув платформасидан олиш рухсатномани электрон шаклда олиш
У қай тарзда ишлайди, жамиятга аниқ бошқарув қарорлар қабул қилишга томонидан тақдим этилиши йўлга қўйилди. йўлга қўйилди. Бундан ташқари, ички ҳамда Ўзбекистон Республикаси фуқа-
кўмаклашилади. ишлар вазирлигининг 4 турдаги — судлан- ролигини тасдиқлашни (мансуб ёки ман-
қандай фойдаси тегади, деган тезкор вазият мураккаблашганда ёки фав- илғор ихтисослашган университетлар ганлик тўғрисида, манзил-маълумот ах- суб эмас) ҳам Ягона интерактив давлат
Навбатчилик хизматларининг жиноят қулодда вазиятлар юзага келганда ҳуқуқ- билан ўқув ишлар ташкил этилиши режа- бороти, паспорт ва шахснинг фотосурати хизматлари портали орқали кўрсатиш
саволлар кўп берилмоқда. Шу ва ҳодисалар ҳақидаги хабарларни ўз тартибот ва шошилинч хизматлар ўртаси- лаштирилди. тўғрисида маълумотлар автоматик тарзда йўлга қўйилди.
вақтида қабул қилиш, рўйхатга олиш, да махсус ахборот тизимлари ёрдамида олиш йўлга қўйилди.
боис, янги марказнинг стратегик тезкор вазият барқарорлигини таъмин- самарали ҳамкорлик ўрнатилади, ўзаро Ягона платформа тизими ҳозирги Ички ишлар органларида фаолият
лаш ва жиноятларни ўз вақтида очишга ахборот алмашинуви реал вақт давомий- кунда синов режимида ишга туши- Алоҳида қайд этиш лозимки, вазирлик очиқлигини таъминлаш мақсадида за-
вазифалари тўғрисида батафсил тезкорлик билан киришишга қаратилган лигида амалга оширилади. рилган бўлиб, Самарқанд вилояти монавий коммуникация имкониятлари-
фаолияти яхлит автоматлаштирилди. кесимида апробациядан ўтказилиши дан кенг фойдаланилмоқда. Хусусан,
маълумот берсангиз. Интеграция ҳисобига ҳудудий ички баробарида республиканинг бошқа ҳу- Президентимизнинг 2019 йил 9 апрел-
Йўл ҳаракати хавфсизлигини таъ- ишлар органлари ситуацион марказлари, дудларида ҳам жорий этилиши кўзда даги “Давлат бошқарувининг очиқлиги
— Мазкур марказ ягона ахборот мако- минлаш ва жамоат тартибини сақлашда кўча ва жамоат жойларида хизмат олиб тутилган. ва шаффофлигини таъминлаш ҳамда
нида маълумотларни қайта ишлаш, кри- ситуацион бошқариш амалиёти йўлга бораётган ходимлар функционал вази- мамлакатнинг статистика салоҳиятини
миноген вазиятни автоматик баҳолаш, қўйилади. фаларини бажаришида марказлашган — Тизимда шаффофликни ошириш юзасидан қўшимча чора-тад-
муаммоларни таҳлиллаш, бошқарув қа- ахборот фонди ва ресурслардан бевосита таъминлаш, фуқароларнинг ортиқча бирлар тўғрисида”ги қарори асосида
рорларини қабул қилиш, вазият мураккаб- Бир сўз билан айтганда, рақамлашти- таҳлилий маълумот олиш ва қайта ишлаш оворагарчилигининг олдини олиш, Очиқ маълумотлар порталига 18 турдаги
лашганда ҳуқуқ-тартибот идораларининг риш ва ахборотлаштириш ҳисобига про- имконияти яратилди. коррупцияга қарши курашиш маълумот жойлаштирилиб, фуқаролар
ҳамкорликдаги фаолиятини таъминлашга филактика хизматининг сифати янги бос- бўйича чора-тадбирлар амалга улардан ҳеч қандай тўсиқсиз ва бепул
хизмат қилади. қичга кўтарилади, хизмат самарадорлиги Шу билан бирга, бошқа давлат орган- оширилишини самарали ташкил фойдаланяпти.
таъминланади. лари, ҳуқуқни муҳофаза қилиш, шошилинч этиш кўп жиҳатдан ички ишлар
Марказнинг асосий оператив имконият- хизматларда мавжуд бўлган ва ярати- органларини рақамлаштириш билан Қайд этиш жоизки, хизмат давомида
лари ҳам кўп. Булар сирасига ягона ахбо- Яна бир муҳим жиҳат. Транспорт ва лаётган ахборот тизимлари ягона ахборот боғлиқ. Айтинг-чи, мазкур йўналишда куч ва воситаларни замонавий ахбо-
рот платформада ахборот ресурcларини туризм объектларида вазиятни онлайн платформасига бирлаштирилади. қандай чора-тадбирлар амалга
юритиш, давлат органлари, маҳаллий ҳо- мониторинг қилиш ва маълумотлар таҳ- оширилмоқда? рот технологиялари ечимлари орқали
кимият, ҳуқуқ-тартибот идоралари, бошқа лилини юритиш орқали метрополитен, Албатта, Марказнинг таҳлилий таъми- бошқариш, ҳуқуқбузарлик ва жиноят-
шошилинч ва махсус хизматлар ўртасида темир йўл вокзаллари ва аэропортлар- нот платформаси вақт ва инсон ресурс- чиликка қарши курашиш фаолиятини
уйғунлашган ахборот ҳамкорлигини таъ- да ҳуқуқбузарликларга йўл қўймаслик ва ларини тежашга, харажатларни иқтисод автоматлаштириш масалалари ички
минлаш, “102”, мониторинг тизимлари, хавфсизликни таъминлаш борасида тез- қилишга хизмат қилади. ишлар вазирлиги раҳбарияти диққат
видеокузатув камералари, интернет ва кор чоралар кўрилади. Айниқса, бу объ- марказида бўлиб, соҳада рақамлашти-
бошқа манбалардан келиб тушаётган ах- ектларда фавқулодда ва техноген тусдаги риш сифат даражасини янада ошириш
боротларни автоматлаштирилган ҳолда йи- ишлари ҳукумат томонидан тузилган
ғиш, умумлаштириш ва таҳлил қилиш кира- “Йўл хариталари” асосида изчил давом
ди. Шунингдек, шахсларнинг юз қиёфаси ва эттирилмоқда.
транспорт воситаси давлат рақами белгиси
бўйича тезкор идентификациялаш, қидирув — Мазмунли суҳбатингиз учун
ишларини, йўл ҳаракати хавфсизлигини раҳмат.
ташкил этиш, жамоат тартибини сақлаш,
ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги хабарларга “Янги Ўзбекистон” мухбири
тезкор жавоб беришда куч ва воситаларни Лутфулла СУВОНОВ
бошқариш, ахборот ресурсларидан фой- суҳбатлашди.
даланишда ва ягона ахборот маконига ин-
теграция қилишда ахборот хавфсизлигини
таъминлаш ҳам марказнинг муҳим афзал-
ликларидан саналади.

Шу билан бирга, марказнинг ахборот-
таҳлилий таъминоти тизимини таркибий
сегментлари ҳам фаолиятимизда янгича
мазмун касб этади. Айтайлик, “102” авто-
матлаштирилган тизими. Бу тизим орқа-
ли “102” рақамига берилган хабарларни
қабул қилиш ва рўйхатга олиш, уларнинг
ҳисобини мониторинг қилиш, куч ва во-
ситаларни бошқариш имконини берувчи
яхлит аппарат-дастурий таъминоти маж-
муи такомиллашади. “E-ma’muriy ish”
тизими орқали эса ҳуқуқбузарлик содир
этилган ҳолат юзасидан маъмурий иш

4 2022 йил 16 май, 96-сон Жамият

МАҲАЛЛИЙЛАШТИРИШ

РА¯ОБАТБАРДОШ МА²СУЛОТЛАРНИ ªЗЛАШТИРИШ

Бошланиши 1-бетда МА²АЛЛИЙ САНОАТНИ ВА ШУ ОР¯АЛИ ²УДУДЛАРНИ
РИВОЖЛАНТИРИШГА КЕНГ ЙªЛ ОЧАДИ
Вилоятда маҳаллий саноатни ривож-
лантириш ва рақобатбардош маҳсулот- Истиқболли лойиҳалар, янги маҳсулотлар
ларни ўзлаштириш борасидаги ишларга
шу нуқтаи назардан ёндашилганда қан- “Fаrg‘onaazot” акциядорлик жа- Жамиятда “Корд ва техник ма- жасида маҳсулот тайёрлаш ҳажми
дай манзара намоён бўлади? миятида 30 турдаги минерал ўғит, толарни ҳамда полиэфир штапел янада ортади.
кимёвий эритма, аммиак, нитрат тола ишлаб чиқаришни ташкил
— Энг аввало, ишлаб чиқарилаётган кислотаси, суюқ ва газсимон кис- этиш” лойиҳасини амалиётга тат- Корхонада кейинги пайтда
маҳсулотлар рақобатбардошлигини оши- лород, азот, шунингдек, 10 дан биқ этиш бўйича ҳам иш олиб бо- янги турдаги фосфомочевина
риш ва турларини кўпайтиришга эътибор ортиқ бошқа кимёвий маҳсулот рилмоқда. Корхона фойдаланишга минерал ўғитини ишлаб чиқариш
кундан-кунга ортиб боряпти, — дейди ишлаб чиқарилмоқда. Жорий эти- топширилгач, автомобиль шина- йўлга қўйилди. Сода цехининг
Фарғона вилояти ҳокимининг маҳаллий лаётган маҳаллийлаштириш дас- лари ишлаб чиқаришда қўллани- халқ истеъмол моллари бўлин-
саноатни ривожлантириш масалалари тури доирасидаги лойиҳалар мав- ладиган, импорт қилинаётган корд масида темир III хлоридининг
бўйича ёрдамчиси Акмалжон Пўлатов. жуд имкониятлар кўламини янада ва конвейер тасмалар учун техник тажриба намунаси яратилди.
— Натижада маҳаллийлашган саноат, кенгайтиради. матолар, юртимизда кундан-кун- “NovoFIow-3047” антиёпишқоқ
озиқ-овқат маҳсулотлари ҳажми ошиши га ривожланаётган енгил саноат ўрнини босувчи бу маҳсулот
баробарида юзлаб янги иш ўрни яратил- Айни кунда корхонада “Мела- тармоғи учун полиэфир штапел аммиакли селитра ишлаб чиқа-
япти. Ўтган йили вилоятда маҳаллий- мин ишлаб чиқаришни ташкил тола тайёрлана бошланади. Бу риш жараёнида қўлланилади.
лаштириш дастури доирасида 116 ло- этиш” лойиҳаси бажарилмоқда. Бу, жараёнлар 350 дан ортиқ мутахас-
йиҳа амалга оширилиб, импорт ўрнини ўз навбатида, саноат кластерини сис-ходим томонидан бажарили- Жамият ҳузурида илмий ин-
босувчи 969,7 миллиард сўмлик маҳсу- ташкил этишга замин ҳозирлай- ши зарур. Бу шунча янги иш ўрни новациялар маркази фаолият
лот ишлаб чиқарилган. Бунинг ҳисобига ди ва 100 дан ортиқ янги иш ўрни дегани. кўрсатиб келмоқда. Бу ерда кимё
89,8 миллион АҚШ доллари миқдоридаги яратилади. У автомобилсозлик, саноати ривожига ҳисса қўшиш,
валюта тежалишига эришилган. қурилиш, тўқимачилик сингари — 2025 йилгача мўлжалланган тармоқлараро ҳамкорликни йўлга
соҳалар учун жуда зарур хомашё- истиқболли дастурлар доираси- қўйиш, таҳлилий ва илмий-тад-
Президентимизнинг 2022 йил 25 ян- дир. Ламинатланган ДСП ва МДФ, да мавжуд аммиак, карбамид ва қиқот лабораториялари, фунда-
вардаги “Республикада ишлаб чиқаришни қатламли қоғоз пластиклар, пресс- аммиакли селитра қувватларини ментал тадқиқотлар, маркетинг
ривожлантириш ва саноат кооперацияси- композиция ва турли идиш-товоқ- модернизация қилиш ҳамда азот бўлимлари ва тажриба-экспе-
ни кенгайтиришнинг самарали тизимини лар, лак-бўёқ эритмалар ҳамда кислотаси цехини кенгайтириш римент майдончалари ташкил
яратиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қа- меламин-формальдегид қатрон лойиҳаси бажарилади, — дейди этилган. Бу кимё саноатини ри-
рорига асосан, жорий йилда 142 лойиҳа каби импорт ўрнини босувчи маҳ- “Fаrg‘onaazot” АЖ бошқаруви раи- вожлантириш, импорт ўрнини бо-
ишга туширилиб, маҳсулот ишлаб чиқа- сулотлар турлари кенгайишига йўл сининг биринчи ўринбосари Уми- сувчи янги маҳсулот турларини
риш ҳажми бир триллион сўмга етказила- очади. дилло Миллабоев. — Бунинг нати- ишлаб чиқариш имконини бер-
ди. Жумладан, транспорт ва унинг эҳтиёт моқда.
қисмлари, кимё саноати, электротехника,
тўқимачилик, озиқ-овқат, қурилиш мате-
риаллари, фармацевтика, металл, чарм-
пойабзал, машинасозлик ва мебелсозлик
йўналишларида саноат маҳсулотлари
ишлаб чиқаришни маҳаллийлаштириш
назарда тутилган.

Фарғона вилоятидаги аҳвол шу жиҳатдан “Электрон кооперация” портали
таҳлил этилганда, маҳаллий саноат қандай манфаат келтиради?
корхоналари томонидан маҳсулот
етказиб бериш бўйича умумий бўйича белгиланган устама ҳақ тўла-
қиймати 409,4 миллиард сўмлик 2926 та шартнома нади. Платформада рўйхатдан ўтиш,
расмийлаштирилганлиги маълум бўлди. Бу борада маҳсулот жойлаштириш ва савдода

ижро этилган шартномалар миқдори 374,7 миллиард иштирок этиш мутлақо бепул.

сўмни ташкил этган. Шу боис қолган шартномаларни Буюртмани ўз вақтида бажаришдан,
биринчи галда, ишлаб чиқарувчиларнинг
ҳам ўз вақтида бажаришнинг аниқ чоралари кўриляпти. ўзи манфаатдор. Истеъмолчи маҳсуло-

тини қабул қилиб олгани ҳақидаги хабар
электрон маълумот порталига келиб
Маълумотларга кўра, жорий йилнинг тушган заҳоти унинг “банки”даги шарт-
дастлабки чорагида вилоятда фаолият номавий сумма ҳисобварақасига ўтади.
кўрсатаётган 7,5 мингга яқин корхона- Тўлов кафолатига келганда, буюртмачи Айни кезда маҳсулотни ортиқча таъминлаш юзасидан кўрсатмалар
дан 6 минг 80 таси “Электрон коопе- билан тузилган шартнома бўйича ке- харажатларсиз, ўз нархи ва вақтида берилди.
рация” порталидан рўйхатдан ўтган. лишилган сумма порталга тушмагунча, харид қилиш мумкин. Порталга бирор
Шундан 5 минг 879 корхонанинг 3 минг электрон тизим маҳсулотни етказиб бе- детал ёки хомашё номини киритишин- Фарғона вилоятидаги аҳвол шу жиҳат-
11 турдаги 10 минг 547 хил маҳсулоти ришга йўл қўймайди. гиз билан ишлаб чиқарувчиларнинг дан таҳлил этилганда, маҳаллий саноат
порталга киритилиб, уларнинг қамров Портал орқали маҳаллий маҳсулот- ўнлаб таклифлари пайдо бўлади. Бу корхоналари томонидан маҳсулот етка-
даражаси 96,7 фоизга етган. Шу ўринда лар таснифи, сифат кўрсаткичи, бозор- тадбиркорларга талаб ва таклиф асо- зиб бериш бўйича умумий қиймати 409,4
савол туғилиши табиий: хўш, корхона ўз даги ҳажми, шунингдек, импорт қили- сидаги электрон хизматни таъмин- миллиард сўмлик 2926 та шартнома
маҳсулотини порталга жойлади, ундан занжири бўйича алоқаларни муваф- Акмалжон Пўлатов. — Маҳсулот серти- наётган ва экспортга йўналтирилаётган лайди ва коррупцияга йўл қўймайди. расмийлаштирилганлиги маълум бўлди.
қандай манфаат кўради? фақиятли ўрнатишда ёрдам беради, фикатлаштирилмаган бўлса, электрон товарлар хусусида онлайн ахборотга Бу борада ижро этилган шартномалар
— Мазкур савдо майдони нафа- балки маҳаллий маҳсулотлар тури кў- портал уни қабул қилмайди. Тузилган эга бўлиш ҳам тадбиркорлар учун янги Президентимиз раҳбарлигида ўт- миқдори 374,7 миллиард сўмни ташкил
қат маҳаллий корхоналарга таъминот пайишига ҳам хизмат қилади, — дейди шартнома муддати бузилса, келишув имкониятлар эшигини очмоқда. казилган йиғилишда “Электрон коо- этган. Шу боис, қолган шартномаларни
перация” портали орқали тузилган ҳам ўз вақтида бажаришнинг аниқ чора-
шартномалар ижросини ўз вақтида лари кўриляпти.

Марказий Осиёда ягона

Марғилон шаҳрида “Uzwoolentex” энергиятежамкор хусусиятлари билан ажра- бошлиғи ўринбосари Аброржон Ҳожиболаев. —
Ўзбекистон-Хитой қўшма корхонаси ишга туш- либ туради. Корхонанинг йиллик ишлаб чиқа- Айни кунда деворбоп декоратив қопламаларни
гани юртимиз тўқимачилик саноати ривожида риш қуввати бир миллион погонометр. Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Россия
янги босқични бошлаб берди. Федерациясига экспорт қиляпмиз. Мақсадимиз
— Маҳсулотларимиз ички ва ташқи бозорда ишлаб чиқариш ҳажмини ошириш, турларини
Корхонада жун калава-ип асосида йилига харидоргир, — дейди вилоят истиқболли ри- кўпайтириш ва янги иш ўринларини яратиш.
2 миллион погонометр жун аралашмали мато вожлантириш ва инвестициялар бошқармаси
ишлаб чиқарилмоқда. Бу матолар, асосан,
Харидоргир маҳсулотлар ва имтиёзлар ҳарбийлар, аэропорт, меҳмонхона ва бошқа
хизматлар ходимлари учун кийим тайёрлаш-
да қўл келади.

— Халқаро сифат стандарти асосидаги маҳ-
сулотларимиз ички бозор эҳтиёжини тўлиқ қоп-
лайди, — дейди корхона бош менежери Шавкат
Собиров. — Бундан ташқари, қўшни давлат-
ларга ҳам экспорт қиляпмиз. Шу пайтга қадар
Марказий Осиёдаги турдош корхоналарнинг ак-
сарияти жун аралашмали матони Хитойдан ха-
рид қилган. Инновацион технологиялар ва уни
бошқараётган малакали кадрлар томонидан
янги турдаги маҳсулот ишлаб чиқарилиб, юзлаб
янги иш ўрни яратилди.

“Uzwoolentex” мато тўқишда фойдаланади-
ган калава-ипни корхонанинг ўзида ишлаб чи-
қариш қувватини ҳам ишга туширди. Умумий
қиймати 6 миллион доллардан зиёд бўлган ло-
йиҳа йилига 840 тонна калава-ипни тайёрлаш
имконини беради.

“Winchemical” Ўзбекистон-Жанубий Корея
қўшма корхонаси МДҲда ягона. Деворбоп де-
коратив қопламалар нам ва сув ўтказмаслик,

“Қўқон” эркин иқтисодий зонаси импорт ўр- фойдаланиладиган бутловчи қисмлар, хомашё Иқтисодий тежамкорлик самараси
нини босувчи маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва материалларни импорт қилганда қўшилган
марказига айланган, десак муболаға бўлмай- қиймат солиғи ҳамда божхона божини фоизлар Маҳаллийлаштириш дастури сўм сарфланади. Натижада йилига йилига 287 миллион сўмдан ортиқ лар билан маҳаллий ишлаб чиқа-
ди. Бу ерда умумий қиймати 315,4 миллион ҳисобланмаган ва уларнинг тўланишини таъ- доирасидаги янги лойиҳалар “Фар- 1 миллиард 200 миллион сўмдан ор- маблағ иқтисод қилинмоқда. рувчилар ўртасида “маҳсулотбай”
АҚШ долларига тенг 97 та инвестиция лойиҳа- минлаш талаб этилмаган ҳолда, 120 кунгача ғона ҳудудий электр тармоқлари тиқ маблағ тежаб қолинмоқда. кооперацияни йўлга қўйиш, маҳал-
си жойлаштирилган. Йил охирига қадар яна 35 муддатга кечиктириб (бўлиб-бўлиб) тўлаш ҳу- корхонаси” АЖга йилига 40 мил- Ишлаб чиқариш тармоғидаги ис- лий корхоналарнинг янги рақобат
та истиқболли лойиҳа ишга туширилиши мўл- қуқи берилган. лиард сўмдан ортиқ маблағни иқти- Жамиятда қиймати 601 миллион тиқболли ташаббуслар туфайли шу муҳитига мослашишини тезлаш-
жалланган. сод қилиш имконини беряпти. Хўш, сўм бўлган лойиҳа доирасида бетон кунга қадар 26 турдаги электр қурил- тириш учун илм ва инновациядан
Айни пайтда ҳудуддаги корхоналарнинг 25 бундай тежамкорликка қандай эри- таянчлар ишлаб чиқариш цехи ҳам ма ва бутловчи қисм ишлаб чиқариш кенг фойдаланиш, янги бозорлар-
— Шу кунга қадар фойдаланишга топши- турдаги саноат маҳсулоти ишлаб чиқариш шилди? ташкил этилган. Бунинг натижасида йўлга қўйилди. га кириш учун маҳаллий саноатга
рилган 62 та саноат корхонаси томонидан бўйича лойиҳалари ҳудудий маҳаллийлашти- ортиқча сарф-харажатлар камайди. халқаро стандартларни кенг жорий
553,3 миллиард сўмлик саноат маҳсулотлари риш дастуридан ўрин олган. Хусусан, шу йў- — Масалан, электр узатиш тар- Темир-бетон таянчларни ўзаро мус- Фарғона вилоятида маҳаллий- қилиш каби долзарб вазифаларни
ишлаб чиқарилди, — дейди “Қўқон” эркин иқ- налишда иш олиб бораётган “Grand Art class” моқларини модернизация қилиш таҳкамлаш ва сим осиш учун қўлла- лаштириш дастури доирасида бажариш зарур. Ушбу чора-тад-
тисодий зонаси дирекцияси директори Фар- масъулияти чекланган жамияти томонидан ва янгиларини қуришда кўтарма ниладиган металл конструкциялар амалга оширилаётган ва импорт бирлар ўз вақтида амалга ошири-
рух Раҳмонов. — Бунинг аксар қисми ички ва маҳаллий хомашёлардан тайёрланаётган изоляцияланган симлардан фой- шу кунга қадар Намангандан сотиб ўрнини босаётган лойиҳалар рўй- лиши рақобатбардош маҳсулот-
ташқи бозор учун харидоргир бўлган қурилиш, маҳсулотларга талаб юқори. Малакали мута- даланилади, — дейди жамиятнинг олинган. Энди бунга ҳожат қолмади. хатини яна давом эттириш мумкин. ларнинг энг замонавий турларини
маиший техника, чарм-пойабзал, автомобил- хассислар бозор талаб ва таклифларидан ке- иқтисодиёт ва истиқболлаш бўлими Янги цехда тайёрланадиган металл Улар ҳудуд иқтисодиёти барқарор ўзлаштириш ва янги иш ўринлари
созлик, тўқимачилик, озиқ-овқат ва ноозиқ- либ чиқиб сифатли ва бежирим буюмлар тай- бошлиғи Икромжон Мадумаров. — конструкциялар таннархи бошқа ўсишини таъминлашда, импорт кўпайишига кенг йўл очади.
овқат саноати каби соҳаларга тааллуқли. Қа- ёрлашга эътибор қаратмоқда. Янги технология 6 хил ўлчамга эга корхоналарникидан бирмунча ар- тайёр маҳсулотларни ўзимизда иш-
рийб йигирма миллион долларлик маҳсулот бўлган мазкур маҳсулот учун арма- зон. Масалан, бир дона ОГ-2 тра- лаб чиқариш ва маҳаллий саноат- Расулжон КАМОЛОВ,
экспортга йўналтирилгани уларнинг рақобат- — Маҳаллийлаштириш дастури доираси- туралар тайёрлаб беради. Натижа- версини ишлаб чиқариш таннархи ни янада ривожлантиришда муҳим Абдурауф ҚОРЖОВОВ,
дошлигини кўрсатади. да 25 миллион АҚШ доллари қийматидаги да маҳсулот таннархи камайди. Агар 87 минг 813 сўмни ташкил қилади. ўрин тутяпти.
5 та лойиҳа бўйича иш олиб боряпмиз, — ЭС-1500 русумли маҳсулот ташқи Авваллари эса бу маҳсулот 231 “Янги Ўзбекистон”
Махсус иқтисодий ҳудуддаги лойиҳалар иш- дейди корхона раҳбари Содиқжон Солиев. бозорда 20 минг 700 сўм бўлса, кор- минг сўмдан харид қилинган. Янги Шу билан бирга соҳани янада мухбирлари
тирокчилари фойда, ер, мулк ва сув солиғи бў- — Сунъий чарм, нотўқима маҳсулотлар, по- хонада уни тайёрлашга 12 минг 724 лойиҳа ишга туширилиши туфайли ривожлантириш учун олдимизда
йича имтиёзларга эга. Шунингдек, уларга маҳ- йабзал учун таглик ишлаб чиқаришни йўлга талай вазифалар бор. Хусусан, са-
сулот ишлаб чиқариш ва ўз эҳтиёжлари учун қўйдик. ноат тармоқлари, йирик корхона-

Кўзгу 52022 йил 16 май, 96-сон

Иброҳим ЭРГАШЕВ, кўпайишининг олдини олиш мақсадида
Ўсимликлар карантини ва ҳимояси март ойидан далага қўйиб чиқилади.
Одатда олтинкўзнинг фақат личинкала-
агентлиги бош директори ри самара беради. Аммо уни кўпайти-
риш қийин бўлгани учун тухум ёки етук
Баҳор мавсуми қишлоқ хўжалигида зарур агротехник ва биологик зоти (имаго) тарқатилади.

кураш тадбирларини ўтказиш учун муҳим давр. Шу фаслда Олтинкўз тухумлари далага гектарига
1000-2000 дона ҳисобида экин турига қа-
ўсимлик зараркунандаларига қарши кураш тадбирларининг раб тарқатилади. Бу ҳашарот ўртача 200-
300 дона тухум қўяди. Личинкаси ёшига
биринчи босқичига киришилади. Уларнинг ўз вақтида ва тўғри қараб кунига 50-60 та ўсимлик бити, 20 та-
гача ўргимчаккана билан озиқланиши, ҳаё-
ташкил этилиши юқори ҳосилдорлик гаровидир. ти давомида 800 тагача ҳар хил ҳашарот
личинкаси ва тухумини ейиши мумкин.
Ўтган ойдан табиатда биофонни ривожлантириш ва
Трихограмма эса текинхўр ҳашарот
зараркунандалар кенг тарқалишининг олдини олиш ҳамда уларга бўлиб, зарарли тангача қанотли ҳаша-
ротлар тухумига ўз тухумини қўйиб ри-
қарши биологик кураш бошланди. Ўсимликлар карантини ва вожланади ва зараркунанда ҳашаротни
тухум ҳолатида тўлиқ йўқ қилади. Трихо-
ҳимояси агентлиги ҳудудий бўлимлари инспекторлари боғ ва грамма урғочи зотлари пушдорлиги 25-40
дона дон куяси тухумларини зарарлаш
далаларни ўрганиш асносида зараркунандалар тарқалган ёки хусусиятига эга. Бу фойдали ҳашаротни
кўсак қурти тухумига қарши қўллаганда
шундай хавф мавжуд ҳудудларда тезкор профилактик тадбирларни 1 гектар майдонда 400 нуқтага қўйили-
ши мумкин. Мана шу рақамларнинг ўзиёқ
амалга оширяпти. Экспортга йўналтирилаётган маҳсулотлар уларнинг зарарли ҳашаротларга қарши

фитосанитар назоратдан ўтказилмоқда. Фойдали ҳашаротларни лаборатория

Жаҳонда озиқ-овқат маҳсулотлари фитосанитар хавфсиз, турли касаллик ва шароитида кўпайтириш кимёвий воси-
сифатига талаб кун сайин ортиб боряп- зараркунандалардан холи бўлиши лозим. талардан фойдаланишдан кўра арзон
ти. Таклиф этилаётган маҳсулот сифати Бунда Ўсимликлар карантини ва ҳимояси ҳамдир.
халқаро стандартларга мос, фитосани- агентлиги инспекторлари томонидан олиб
тар талабларига жавоб берсагина, хориж борилаётган биологик кураш тадбирлари 2022 йилда экин майдонларида био-
бозорларида ўз ўрнини топади. Сўнгги муҳим аҳамиятга эга. логик курашни кенгайтириш ва юқори
ҳосилдорликка эришиш мақсадида ўтган

АГРОТАРМОҚ БИОЛАБОРАТОРИЯЛАР — бирга турли тренинглар орқали аҳолининг
А²ОЛИНИ ИШ БИЛАН ТАЪМИНЛАШНИНГ бу борадаги билимини ошириб боряпти.
ЗАМОНАВИЙ ЙªНАЛИШИ
Самарқанд вилояти Нарпай туманида
йилларда юртимизда сифатли озиқ-овқат Зараркунандаларга қарши йилнинг ноябрь ойидан бошлаб 3 646 курашда қанчалик самарадор эканини натижа беради. Замонавий тутқичлар за- яшовчи Жонибек Эрназаров ўз хонадони-
маҳсулотлари етиштириш ҳамда экспорт биологик кураш миллион дона бракон, 7 189 килограмм кўрсатиб турибди. раркунандаларнинг қачон учгани, экинга да биолаборатория ташкил этиб, 6 кишини
кўламини ошириш борасида барча зару- трихограмма ва 4 967 миллион олтинкўз қачон тушаётганини аниқлаш баробари- иш билан таъминлади. Бу ерда олтинкўз,
рий чоралар кўрилмоқда. Жорий йил 31 Биологик кураш усули ўз-ўзидан та- энтомофаги, яъни фойдали ҳашаротлар Умуман, фойдали ҳашаротлар кутил- да, уларга қарши курашиш чора-тадбир- трихограмма ва бракон энтомофаглари
март куни Президентимиз раислигида биий шароитларни назарда тутади. Бунда кўпайтирилган. ган натижа бериши учун уларни керакли ларини ўтказиш муддатларини ҳам бел- кўпайтириляпти. Хонадон эгаси иш жа-
макроиқтисодий барқарорликни таъмин- ўсимликлар зараркунандалари ва касал- вақтда қўллаш зарур. Бунинг учун қиш- гилаб беради. Бу тутқичлар илиб олган раёни экологик тоза, ортиқча харажатлар-
лаш, жаҳон иқтисодиётидаги мураккаб ликларига қарши биомаҳсулотлар, яъни Фойдали ҳашаротлар ҳаво ҳарорати лоқ хўжалиги маҳсулотлари етиштирув- зараркунандалар капалаклари сонига сиз, қолаверса, қўшимча даромад манбаи
вазиятдан келиб чиқиб, ҳудуд ва тармоқ- фойдали ҳашаротлардан фойдаланила- ўртача 15 даражадан юқори бўлганда чиларнинг ер майдонларидаги хавфли, қараб белгиланади. Ҳозир мутахассис- эканидан мамнун. Биолабораторияда кў-
ларни ривожлантириш, аҳоли фаровон- ди. Лаборатория шароитида кўпайтирил- дала майдонларига тарқатилади. Ма- зарарли организмлар ўчоқларини ўз лар томонидан феромон тутқичлар ра- пайтирилаётган фойдали ҳашаротлардан
лигини ошириш масалалари юзасидан ўт- ган олтинкўз, трихограмма, бракон синга- салан, олтинкўз тухуми ўсимлик шира- вақтида аниқлаш муҳим аҳамиятга эга. қамлаштирилиб, капалакларнинг кунлик тумандаги ғалла ва пахта майдонлари, шу-
казилган видеоселектор йиғилиши мазкур ри энтомофаглар (фойдали ҳашаротлар) си, трипс ва ўргимчаккана, тунлам ка- Уларга қарши, биринчи навбатда, фе- назорати олиб борилмоқда. нингдек, хонадонлардаги мевали дарахт-
йўналишда белгиланган вазифаларнинг далага тарқатилади ва улар зарарли ҳа- палаклари тухуми ва ёш личинкалари ромон тутқичлардан фойдаланиш яхши лар, иссиқхона экинларини зараркунанда-
ижросига қаратилгани билан аҳамиятли- шаротларни еб тугатади. Қўшимча даромад манбаи лардан тозалашда фойдаланиляпти.
дир. Унда экспортчилар, озиқ-овқат ва ис-
теъмол товарлари ишлаб чиқарувчиларга Биологик кураш усули анъанавий кимё- Бугунги кунда юртимизда фойдали Ҳозирги вақтда мамлакатимиз бўйича
қўшимча кредит ажратилиши белгиланди. вий усулга нисбатан кўплаб афзалликлар- ҳашаротлардан бракон, трихограмма, мавжуд 2 миллион 720 минг 687 гектар
га эга. Биринчи навбатда, биомаҳсулотлар олтинкўз каби кенг тарқалган турлар- экин майдонининг 2 миллион 15 минг 95
Тадбиркорларга берилаётган шундай хавфсиз ва экологик тоза кураш воситаси дан ташқари энкарзия, энтомопатоген гектарида биомаҳсулотлардан фойда-
имтиёзлар сабаб юртимизда экспорт ҳаж- бўлиб, инсон организми ва атроф-муҳитга нематода ҳам лаборатория шароити- ланиш ташкил этилган. Биологик кураш
ми йил сайин ошиб боряпти. Хусусан, жо- зарар етказмайди. Қолаверса, фойдали да кўпайтирилмоқда. Президентимиз- учун энтомофагларни экин майдонларига
рий йилнинг биринчи чорагида 258,6 минг ҳашаротлар далага тарқатилгандан сўнг нинг 2021 йил 15 июлдаги “Ўзбекистон етказишда биомаҳсулотлар махсус идиш-
тоннадан зиёд мева-сабзавот экспорт қи- ўз-ўзидан кўпаяверади. Уларни қайта-қай- Республикаси Ўсимликлар карантини ларда, ёпиқ ҳолда ташилиши талаб эти-
линди. Бу ўтган йилнинг мос даврига нис- та учиришга эҳтиёж бўлмайди. Таққослай- ва ҳимояси агентлигини ташкил этиш лади. Транспорт воситасида ташиш эрта
батан 26,4 фоиз кўпдир. диган бўлсак, зарарли организмларга қар- тўғрисида”ги қарори билан агентлик- тонг ёки кечки пайтда амалга оширилиб,
ши кимёвий воситалар билан кураш олиб ка биологик кураш усулларини соҳага вақти 12 соатдан ошмаслиги лозим. Энто-
Май ойининг биринчи кунларидан борилганда, муайян муддат ўтиб зарарку- кенг жорий қилиш баробарида, ўсим- мофагларни сақлаш муддати 1 кундан 30
эса гилос экспорти мавсуми бошланди. нандада мослашувчанлик (адаптация) ку- ликлар клиникалари ва биолаборато- кунгача.
Диёримиз жаҳон бозорида гилоснинг энг затилади. Бу эса янги турдаги кимёвий во- риялар тизимини ривожлантириш ва-
йирик экспортёрларидан саналади — бу ситалардан фойдаланишни тақозо этади. зифаси ҳам юклатилган. Ўсимликлар карантини ва ҳимояси
борада дунёда 5-ўринда турамиз. Қола- Натижада пестицидлардан қайта-қайта агентлиги илмий-тадқиқот институти ҳам-
верса, ҳудудларимизда пишиб етилаёт- фойдаланиш ёки уларнинг янги, кучлироқ Ўтган давр мобайнида юртимизда 640 та да Россия ўсимликлар карантини маркази
ган бошқа сархил мевалар ҳам хориж турларига ўтилиши ўсимлик ва ҳайвонот биолаборатория ташкил этилди. Уларнинг билан “йўл харитаси” тасдиқланган бўлиб,
бозорларига етказиляпти. Биргина На- дунёсига, инсон саломатлигига ҳам сал- аксарияти Андижон, Хоразм, Қашқадарё бугунги кунда янги турдаги энтомофаглар-
манган вилояти Тўрақўрғон туманидаги бий таъсири кўпайишига сабаб бўлади. вилоятларида фаолият юритмоқда. Аҳа- ни лаборатория шароитида кўпайтириш,
“Gold fresh fruits” МЧЖ 650 гектар май- миятлиси, бундай биолабораториялар аҳо- уларнинг иқлимлаштирилиши ва самара-
донда гилос, ўрик, шафтоли ва олхўри Энтомофаглардан фойдаланиш био- ли хонадонларида ҳам ташкил этиляпти. дорлигини дала шароитида текширишда
етиштирмоқда. Тайёр маҳсулотлар Жа- логик кураш қамровини янада кенгай- Бу орқали одамлар бандлиги таъминлан- ҳамкорлик қилинмоқда.
нубий Корея, Россия, Хитой, БААга экс- тириш ва органик қишлоқ хўжалиги маҳ- моқда. Ишни бошлаб олган хонадонларга
порт қилиняпти. сулотлари етиштиришга хизмат қилади. мутахассислар амалий кўмак бериш билан Юртимизда мавжуд ҳар бир биолабора-
торияга камида 10 тадан хонадонни бирик-
Аммо хорижга чиқариш учун маҳсулот тириш ва биолаборатория шохобчаларини
ташкил қилиш орқали аҳоли томорқалари-
га хизмат кўрсатиш тизимини жорий этиш,
шунингдек, янги иш ўринлари яратиш ҳам
белгиланган. Энди биолаборатория шо-
хобчаларининг ҳар бирига алоҳида ходим
бириктирилади. Бу иш самарадорлигини
янада ошириб, ўсимликларни зараркунан-
далардан ҳимоялаш, сифатли озиқ-овқат
етиштириш ва экспорт кўрсаткичларини
оширишга хизмат қилади.

УЧИНЧИ РЕНЕССАНС ОСТОНАСИДА

ХОРИЖДАГИ МАЪНАВИЙ ДУРДОНАЛАРИМИЗ Ҳусайния силсиласи асосчиси, ўз дав-
рининг йирик уламоси, шоири даврони
ГЕРМАНИЯ ВА ФРАНЦИЯГА ИЛМИЙ САФАР АСНОСИДА бўлган. Огаҳий Ҳусайн Хоразмий ҳа-
қидаги “Мифтоҳ ут-толибин” асарини
ҚИММАТЛИ МАНБАЛАР АНИҚЛАНДИ ни баробарида минг мисрадан ортиқ форсчадан туркийга ўгирган.
шеърий парчалар ҳам берилган. Гал-
Гулноз ХОЛЛИЕВА, даги изланишлар ушбу қўлёзмани тў- Самарқандда бир муддат яшаб ижод
Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети профессори, лиқ табдил, таҳлил ва талқин қилишни этган Ҳусайн Хоразмий шарафига “Мах-
Тошкент давлат шарқшунослик университети инновацион тақозо этади. думи Хоразмий” жамғармаси ташкил
лойиҳа бош илмий ходими, филология фанлари доктори этилган. Ҳусайн Хоразмийнинг ибратли
Юқорида таъкидлаганимиздек, илмий ҳаёти ва ижоди дунё тасаввуфшунос
Сўнгги йилларда қадим тарихимиз ва бой маданиятимизни тиклаш, сафаримиз давомида Германия кутубхо- олимлари томонидан кўп бор эътироф
буюк алломаларимиз қолдирган маънавий меросни чуқур ўрганиш наларида Алишер Навоий асарларининг этилган, аммо ўзбек филологияси-
ва тарғиб қилиш, ёш авлодни ушбу эзгу анъаналар руҳида тарбиялаш 43 та қўлёзма нусхаси борлигини аниқ- да адиб ижоди деярли ўрганилмаган.
бўйича кўп хайрли ишлар қилинди. Навбат бу йўналишдаги ишларни ладик. Уларнинг энг кўпи (35 та) Берлин Ҳозирда Ҳусайн Хоразмийнинг Фран-
сифат жиҳатидан янги босқичга кўтаришга етиб келди. Айниқса, давлат кутубхонасида сақланади. Улар циядан олиб келинган “Насиҳатномаи
олий таълим ва илмий-тадқиқот муассасалари олдида қадим орасида шоирнинг “Хамса”, “Лисон ут- Шоҳий” асарини табдил қилишни бош-
қўлёзмаларимиз хазинасини бойитиш, хорижда сақланаётган илмий тайр”, “Мажолис ун-нафоис”, “Хамсат ул- ладик. Яқин орада бу асар мазмун-мо-
меросимизни, буюк мутафаккирларимизнинг жаҳон илм-фани ва мутаҳаййирин”, “Маҳбуб ул-қулуб” каби ҳиятидан халқимизни баҳраманд қилиш
цивилизацияси ривожига қўшган беқиёс ҳиссасини тарғиб этиш асарлари, девонлари мавжуд бўлиб, ниятидамиз.
каби долзарб вазифалар турибди. турли даврларда кўчирилган қўлёзма
нусхалар саналади. Қўлёзмалар ора- Бу ҳали катта ишларнинг бошланиши.
Ҳар бир миллат адабиёти бадиий та- сақланаётган, Ўзбекистонда мавжуд Уларни ўрганиш баробарида немис ва унинг муаллифи ҳақидаги барча сида “Маҳбуб ул-қулуб” асарининг 1238 Биз “Европа фондларида сақланаётган,
факкурнинг ажралмас қисмини ташкил бўлмаган туркий қўлёзмалар бўлиб, ил- олимлари билан тажриба алмашилди. маълумотларни — яратилиш тарихи, ҳижрий йилда кўчирилган ноёб нусхаси Ўзбекистонда мавжуд бўлмаган туркий
этади. Жаҳон халқларининг қизиқиши мий мақсад — улар ҳақидаги маълумот- таркиби, тили, ибтидоси ва интиҳоси ху- мавжуд. Германиянинг Мюнхен шаҳри- қўлёзмаларнинг маълумотлар базасини
ва ўқиши бадиий адабиёт аҳамиятини лар базасини яратиш. Умуман олганда, Германия кутуб- сусида қўлёзманинг ўзидан билиб олиш даги кутубхонада Навоийнинг 4 та қўлёз- ва “Yevroturcologica.uz” электрон плат-
белгиловчи асосий мезонлардан бири хоналарида жами 239 та туркий қўлёз- мумкин. ма асари борлиги маълум бўлди. Улар формасини яратиш” лойиҳаси асосида
ҳисобланади. У ёки бу халқнинг жа- Ушбу янгиликларни аниқлаш мақ- ма кўздан кечирилди. Шундан 43 таси шоирнинг “Мажолис ун-нафоис”, “Тарихи Финляндия, Австрия, Нидерландия,
ҳонда танилиши, энг аввало, ўша халқ садида 2021 йил декабрь ойида Гер- Навоий асарлари, қолганлари тарих, Мазкур асаргача ҳам Хоразм тарихи- мулуки ажам” асарлари ва 2 та шеърий Италия каби давлатларда сақланаётган
маданияти, санъати ва адабиётининг мания, 2022 йил март ойида Франция, фалсафа, тил, адабиётга оид асарлар га оид асарлар бўлган. Масалан, Абул- девонидан иборат. туркий қўлёзмаларни ўрганишни ҳам
қандай миқёсда тарқалиши ва тан оли- Венгрия кутубхоналарига илмий сафар эди. Улар орасида Бобожон Саноийнинг ғози Баҳодирхоннинг “Шажараи турк”, режалаштирганмиз.
нишига боғлиқ. уюштирилди. Натижада Ўзбекистонда Хоразм тарихига оид асари ҳам бўлиб, Мунис ва Огаҳийнинг “Фирдавс ул-иқ- Париж миллий кутубхонаси ҳам
мавжуд бўлмаган бир қанча қўлёзмалар у бошқа қўлёзма фондларида мавжуд бол” асарлари шулар жумласидандир. Шарқ қўлёзмалари бўйича йирик фонд- Европада сақланаётган қўлёзма
Президентимизнинг 2017 йил 24 аниқланди, айримларининг фотонусха- эмаслиги, асл нусхалиги билан ажра- Бобожон Саноийнинг бу асари ўзигача лардан бири саналади. У ерда жами асарларни ўрганиш баробарида ва
майдаги “Қадимий ёзма манбаларни лари олиб келинди. либ туради. бўлган тарихга оид асарлардан кўра, 2010 та туркий қўлёзма борлиги аниқ- энг янги технологик методлар асоси-
сақлаш, тадқиқ ва тарғиб қилиш тизими- содда, тушунарли тилда ёзилган. Са- ланди. Улар орасида қадим ўзбек (чи- да Ўзбекистонда мавжуд бўлмаган
ни янада такомиллаштириш чора-тад- Германияда туркий қўлёзмаларни Бобожон Саноий бу асарини баби асарни ёзишга ундаган, ўша давр- ғатой), турк, қозоқ, қирғиз, туркман ва туркий қўлёзмаларнинг маълумотлар
бирлари тўғрисида”ги қарори ҳам ана тўплаш ва ўрганиш XVII асрнинг охирги “Маориф ун-насаб” деб номлаган. Унда да вазир бўлган Ҳасанмурод Қушбеги бошқа туркий халқларга оид қўлёзма- базаси ва “Yevroturcologica.uz” элект-
шу вазифаларни бажаришга қаратилган чорагидан бошланган. Сиёсий арбоб Хоразм тарихига оид мулоҳазалар нас- бу асарнинг тили оддий халқ учун ҳам лар бор. Қўлёзмаларнинг энг қадимий- рон платформаси яратилади. Бугун-
ва бунинг учун мустаҳкам ҳуқуқий асос- Фридрих Вильгельм ташаббуси билан рий ва назмий усулда ёзилган бўлиб, тушунарли бўлиши кераклиги талаби- си XIII асрга тааллуқли. Биз кутубхо- ги кунда платформа яратиш бўйича
ларни яратиб бергани билан аҳамият- 1661 йилда барча хусусий кутубхона- тарих ва адабиёт фани учун қимматли ни қўяди. Асар анъанавий ҳамду сано нада кўрган асарлар тарихий, бадиий, энг илғор 7 та дастур мавжуд бўлиб,
лидир. Айни дамда бу вазифалар ин- лар бирлаштирилиб, Берлинда йирик аҳамият касб этади, тарихий фактлар билан бошланган, муқаддима, бешта диний, тилшунослик, этнография, му- “Yevroturcologica.uz” электрон плат-
новацион лойиҳалар доирасида амалга кутубхона ташкил этилади. Бу маскан баёнида турли ривоятлар, шеърлардан бобдан иборат. Муаллиф ёзган изоҳдан сиқа ва бошқа туркий қўлёзмалардир. формаси iSpring Learn дастурида яра-
оширилмоқда. ҳозирда Берлин давлат кутубхонаси фойдаланилган. маълум бўлишича, асар сўнгида хотима 229 та туркий қўлёзма орасидан жами тилади. Ушбу дастур қизиқувчилар-
деб номланади. Унда шарқ бўлими ёзиш ҳам режалаштирилган, аммо бу 22 таси Ўзбекистонда йўқ қўлёзмалар- га чет эл фондларида сақланаётган
Тошкент давлат шарқшунослик уни- мавжуд бўлиб, фондида 41 минг 600 та Бу асарни шарқшунос олим Васи- қисм қўлёзмада ўз аксини топмаган. дир. Уларни ўрганиш асносида Сорбон- туркий қўлёзмалар ҳақида тўлақонли
верситетида бажарилаётган “Европа арабий, форсий, туркий, япон, корейс лий Бартольд 1929 йилда Германия на университети шарқшунос олимлари, билим бериш, уларни баҳолаш, қайта
фондларида сақланаётган, Ўзбекис- каби шарқ қўлёзмалари, жумладан, кутубхоналарига илмий сафари чоғида Хоразм тарихига оид “Маориф ун- талабалари билан учрашдик, тажриба алоқага чиқиш, вебинарлар ташкил қи-
тонда мавжуд бўлмаган туркий қўлёз- ўзбек адабиётининг назмий ва насрий кўради ва илм-фанга биринчи бўлиб ах- насаб” қўлёзмасини ўқиш ва ўрганиш алмашилди ва академик ҳамкорлик лиш каби кенг имкониятларни яратади.
маларнинг маълумотлар базасини ва дурдоналари сақланади. Бу кутубхо- борот беради. Ўзбекистонда Бобожон жараёнида Бобожон Саноийнинг ҳақи- масалалари келишиб олинди.
“Yevroturcologica.uz” электрон платфор- надан ташқари Гота, Мюнхен, Дрезден Саноийнинг адабий-ирфоний мероси қатан иқтидор эгаси эканлигига амин Минг йиллик адабий меросимиз ҳақи-
масини яратиш” номли инновацион ло- шаҳарларидаги кутубхоналар фонди- маълум даражада ўрганилган, аммо ай- бўлдик. Асарда тарихий воқеалар баё- Париж миллий кутубхонасида то- да тўла ва атрофлича тасаввур берувчи
йиҳа доирасида бир қанча профессор- да ҳам туркий қўлёзмалар мавжудлиги нан бу асари тадқиқ қилинмаган. Асар пилган энг ноёб қўлёзмалардан бири электрон платформанинг яратилиши
олимлар фаолият юритади. Мазкур маълум бўлди. Хусусан, Ўзбекистонда Камолиддин Ҳусайн Хоразмийнинг ҳануз ўзбек филологиясида жиддий
лойиҳа объекти — Европа фондларида йўқ жами 19 та қўлёзма аниқланди. “Насиҳатномаи Шоҳий” асаридир. Ҳу- муаммо бўлиб келаётган мумтоз матн-
сайн Хоразмий Кубровия тариқатининг ни концептуал англаш ва шарҳлаш ма-
саласининг ижобий ҳал бўлишига кўмак
беради, герменевтик тафаккур модели-
ни тақдим этади. Шунингдек, лойиҳани
амалга ошириш жараёнида қўлга кири-
тиладиган илмий натижалар келгусида
ушбу йўналишда юзага чиқадиган ил-
мий тадқиқотлар учун асос бўлади.

6 2022 йил 16 май, 96-сон

ЛАТИФ ШАҲАР

ҲУНАРМАНДЛАРНИ ЧОРЛАЙДИ

Қўқон қадим-қадимдан бетакрор санъати, адабиёти, тадбиркору
ҳунармандлари билан маълуму машҳур. Азалдан бу кўҳна кентда ёғоч ўймакорлиги,

кўнчилик, темирчилик, пичоқчилик, мисгарлик, тўқувчилик, бешиксозлик,
сандиқчилик кабилар кенг ривожланган.

ТУРИЗМ

САЁ²АТ УЧУН СªЛИМ МАНЗИЛЛАР ФЕСТИВАЛЬ ОЛДИДАН

сайёҳлар учун кенг имкониятлар яратади Президентимиз ташаббуси билан шаҳарда Хал- Энг йирик қоғозгарлик устахоналари Мўйи Му-
қаро ҳунармандлик фестивалини ўтказиш яхши боракда бўлиб, шу номли ариқ ёнида жойлашган
Президентимиз раислигида жорий йил 26 апрель куни туризм хизматлари кўламини кенгайтириш ва анъанага айланмоқда. Айтиш керакки, илк бор ўтка- эди. 1863-1873 йиллар Қўқон хони ўрдаси бунёд
инфратузилмасини ривожлантириш чора-тадбирлари бўйича ўтказилган видеоселектор йиғилишида зилган фестиваль нафақат ҳамюртларимиз, балки этилиши даврида шаҳар ичидаги барча қоғозгар-
жаҳон сайёҳларининг ҳам Қўқон шаҳрига қизиқиши- лик обжувозлари Сўх тумани ҳудудига қарашли
соҳанинг бугунги ҳолати таҳлил қилинди, камчиликлар кўрсатиб ўтилди. ни янада оширди. Қолаверса, нуфузи тобора юкса- Қалача ва Тул қишлоқларига кўчирилган. Улар ўз
лаётган мазкур халқаро тадбир шаҳарнинг тарихий фаолиятини 1930 йилга қадар давом эттирган.
Бугун туризм бутун дунёда энг жозибадор Шундан келиб чиқиб, Ўзбекистонда ҳам қилиш, сайёҳларни жалб қилишда юртимиз- ёдгорликлари ва ноёб ҳунармандлик меросини дун-
соҳалардан бирига айланди. Юртимизда ҳам пандемия шароитида соҳа ривожини таъмин- даги 122 та музей салоҳиятидан самарали ёга янада кенгроқ намоён этиш имконини берди. — Қўқон қоғози ўз даврида сифати, чидамли-
туризмни халқаро тажрибадан келиб чиққан лаш, ички ва зиёрат туризми оқимини кўпай- фойдаланиш кераклиги айтилди. лиги ва нафислиги жиҳатидан Хитойники билан
ҳолда ривожлантириш, мавжуд сайёҳлик им- тириш чоралари кўрилди. Хусусан, 2022-2026 Икки минг йиллик шонли тарихга эга шаҳар тур- бемалол беллаша олган, — дейди тарихчи олим
кониятларидан самарали фойдаланишга ало- йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг Ҳар бир вилоятда сайёҳларни ўзига жалб кий дунёнинг маданият, санъат, илм-фан, адабиёт, Яҳёхон Дадабоев. — Маҳсулотлар Шимолий Аф-
ҳида эътибор қаратилди. Миллий иқтисодиёт- тараққиёт стратегиясида “Ўзбекистон бўйлаб қиладиган йирик лойиҳаларни амалга ошириш дин, савдо-сотиқ, ҳунармандлик марказларидан ғонистон, Қашқар ва Миср бозорларига ҳам етиб
нинг муҳим сектори сифатида туб ислоҳотлар саёҳат қилинг” дастури доирасида маҳаллий зарурлигини таъкидлар экан, Президентимиз биридир. борган. Бу қоғозлардан Бухоро амирлиги қоғоз
амалга оширилди. Айниқса, соҳадаги сўнгги 5 сайёҳлар сонини 12 миллиондан ошириш ҳам- бу борада Бойсунда дунёдаги энг чуқур ғор- пуллар ишлаб чиқаришда фойдаланган. Чунки
йилги ўзгаришлар нафақат ички, балки ташқи да юртимизга ташриф буюрадиган хорижлик лардан бири ҳисобланган Бойбулоқ, неандер- — Иккинчи фестивални юқори савияда ўтка- Қўқон қоғозидек шаффоф ва нафис қоғоз дунё-
туризмда ҳам яққол ижобий самара бермоқда. сайёҳлар сонини 9 миллионга етказиш вази- тал одам қолдиғи топилган Тешиктош ғорлари, зишга пухта ҳозирлик кўрилмоқда, — дейди шаҳар да бўлмаган, деб ҳисобланади. Нафислиги шун-
фаси белгиланди. қадимий Эллин маданияти ёдгорлиги бўлмиш ҳокими Маъруфжон Усмонов. — Фестивалдан кўз- даки, унга матн ёзилса, бу ёзувни қоғознинг орқа
Жумладан, туризм хизматлари экспорти Узундара қалъаси атрофларида меҳмонхона, ланган асосий мақсад ҳунармандлик анъаналари тарафидан ҳам бемалол ўқиш мумкин бўлган.
ҳажми икки баробар ўсиб, 2017 йилда 546,9 Бу борада жорий йилнинг биринчи чораги кемпинг, дор йўли, сайёҳлар уйлари ташкил ва мактабларини сақлаш, қайта тиклаш, соҳани Бунинг устига, Қўқон қоғози сувда тез ивимаган.
миллион АҚШ доллари, 2018 йилда эса 1041 давомида 2022 йилда мақсадли бозорларда этиш орқали 500 минг сайёҳни жалб қилиш илмий жиҳатдан ўрганиш, тадқиқ этиш, ўзаро таж- Тортилганда йиртилиш ўрнига чўзилган. Қўқон
миллион АҚШ долларини ташкил этди. Биргина маркетинг тадқиқотларини олиб бориш орқали мумкинлигини алоҳида эътироф этди. риба алмашиш, маҳорат дарслари ташкил этиш, қоғозининг ўнга яқин тури мавжуд бўлиб, улар
2018 йилда Ўзбекистонга хориждан 5,3 миллион пандемиядан сўнг давлатлар кесимида хори- иқтидорли ҳунармандларни қўллаб-қувватлашдан орасида “абрибаҳор”, “абришем”, “ҳафтранг” ка-
сайёҳ ташриф буюрди. Хусусий секторни қўл- жий сайёҳлар сонини 2022 йилда 2,7 миллион- Бундай имкониятлар Бўстонлиқдаги То- иборат. Анжуман доирасида хорижий ва маҳаллий билар машҳур эди. “Абрибаҳор” қоғози Миср пах-
лаб-қувватлаш ва муҳофаза қилишга қаратилган га етказиш бўйича маркетинг стратегияси иш- воқсой, Оҳангарондаги Овжасой, Ангрендаги ҳунармандлар кўргазмали савдолари, фольклор- тасидан ишланган. Бу ерда шойи қоғоз тайёрлаш
чоралар натижасида 2015 йилда 398 тани таш- лаб чиқилиб, ижрога қаратилди. Янгиобод, Шаҳрисабздаги Мираки, Янгиқўр- этнографик гуруҳлар чиқишлари, халқ ўйинлари, ҳам йўлга қўйилган.
кил қилган туризм ташкилотлари сони 2018 йил ғондаги Нанай, Попдаги Чодак қишлоқларида театр томошалари, миллий либослар намойишла-
якуни бўйича 950 тага, меҳмонхона хўжаликла- Ўзбекистон ва Россия ўртасида сайёҳлар ҳам борлиги юртимизда ҳали туристик имко- ри, миллий таомлар тайёрлаш сингари қизиқарли, Қувонарли жиҳати, фестиваль доирасида уну-
ри сони 661 тадан 900 тага етди. оқимини кўпайтириш бўйича тасдиқланган “йўл ниятлар тўлиқ ишга солинмаганини англатади. кўнгилочар тадбирлар ўтказилади. Асосий тадбир тилиб кетаётган бу каби ноёб ҳунармандлик анъ-
харита”си “Буюк ипак йўли” трансчегаравий Шунингдек, Нукусдаги Ашшикўл, Бухородаги Худоёрхон ўрдаси ҳамда унга туташ маданият ва аналарини қайта тиклаш борасида амалий иш-
Сўнгги йилларда туризм инфратузилмаси- сайёҳлик йўналишини йўлга қўйиш, гастроно- Зикрикўл, Жиззахда Айдаркўл ва Тузкон кў- истироҳат боғида бўлиб ўтади. Фестивалда кўҳна лар олиб борилмоқда. Шу мақсадда қоғозгарлик
ни ривожлантириш бўйича йирик инвестиция мик, вино, экстремал, қишки ва бошқа туризм лида худди Чорвоқдагидек чўмилиш зоналари Қўқоннинг бой маданий ёдгорликлари, қутлуғ қа- устахоналари фаолиятини тиклаш, қоғоз намуна-
лойиҳалари амалга оширилди. Жумладан, турлари бўйича махсус турпакетлар яратиш ва ташкил этиш мумкинлиги таъкидланди. дамжолар бўйлаб саёҳатлар уюштириш, ички ва ларини яратиш борасида янги изланишлар олиб
Тошкент шаҳрида “Нyatt Regency Tashkent” ва бошқа кўплаб ишларни амалга оширишни кўз- халқаро туризм имкониятларини кенгайтириш бо- борилмоқда.
“Lotte City Нotel Tashkent Palace” меҳмонхона- да тутгани билан аҳамиятли. “Ўзбекистон туризм магистрали” бўйлаб расида истиқболли лойиҳаларни амалга оширишга
лари қад кўтарди. Наманганда “Афсоналар во- 31 та туман ва шаҳар ҳудудидан ўтувчи йўл- алоҳида эътибор қаратилмоқда.
дийси”, Бўстонлиқда “Амирсой” мажмуалари, Туризм ва маданий мерос объектлари инф- лар бўйида автотураргоҳ, кемпинг, автосер-
Хонободда сайёҳлик маскани фаолият бошла- ратузилмасини ривожлантириш мақсадида вис, овқатланиш, ёқилғи қуйиш каби хизмат- “Мен Қўқонга бораман”
ди. Андижон, Урганч ва Тошкент шаҳарларида Вазирлар Маҳкамасининг “2022 йилда туризм ларни қамраб олган “карвонсарой”лар барпо
маданий-кўнгилочар боғлар ташкил этилган ва маданий мерос объектлари инфратузилма- этиш чоралари белгиланди. Фестивалга иқтидорли ҳунармандлар ва ис-
бўлса, Ангрен-Поп темир йўли, Бухоро, Қар- сини ривожлантириш чора-тадбирлари тўғри- теъдодли ёшларни жалб қилиш мақсадида “Мен
ши, Шаҳрисабз ва Хива шаҳарларига тезюрар сида”ги қарори қабул қилинди. Бу қарор билан Ҳозирги кунда транспорт харажатлари юқо- Қўқонга бораман” шиори остида икки босқичдан
поездлар қатнови учун темир йўллар электр- туризм объектлари муҳандислик-коммуника- рилиги хорижлик сайёҳларни жалб қилишда иборат кўргазма ва кўрик-танлов ташкил этилмоқ-
лаштирилди. ция тармоқларини яхшилаш, маданий мерос асосий тўсиқлардан бири бўлиб қолмоқда. да. Биринчи босқичи шаҳар ва туманлар кесимида,
объектларини ободонлаштириш, туризм инф- Халқаро ва маҳаллий йўналишларда лоукос- иккинчи босқичи Қорақалпоғистон Республикаси,
Хорижлик сайёҳларга виза режими, Ўзбе- ратузилмаси ва ёндош инфратузилмани яхши- терлар кўп эмас. Замонавий “Афросиёб” поез-
кистонда бўлиш қоидалари ҳамда тадбиркор- лаш, маданий-кўнгилочар инфратузилмалар- дига чипта олиш учун бир неча ҳафта олдин Меъморий ёдгорликлар кўрки
лик фаолиятини юритиш тартиби соддалаш- ни ривожлантириш бўйича лойиҳалар рўйхати мурожаат қилиш зарур.
тирилди, туризм инфратузилмаси ривожи ва тасдиқланди. Туризм хизматлари соҳасини вилоятлар ва Тошкент шаҳрида июнь ойида бўлиб Кўҳна кент ҳақида қизиқарли маълумотлар бе-
сайёҳлик салоҳиятини тарғиб қилиш чоралари ривожлантиришга 29,4 миллиард, маданий Шу боис, Транспорт вазирлигига сайёҳлар- ўтадиган танловда ғолиб бўлганлар нуфузли фес- рувчи ноёб осори атиқалар қадим масканнинг бой
кўрилди. Қўшимча 9 та, умумий 18 та давлатга мерос соҳаси объектларини ривожлантиришга нинг авиақатновларга талабини қондириш тиваль иштирокчиларига айланади. ўтмиши ва маънавий ҳаётида янги саҳифалар оч-
визасиз режим жорий этилди, фуқароларига 117,3 миллиард, музейлар фаолиятини яхши- мақсадида 1 июлдан бошлаб “Зиёрат туризми” моқда.
кириш визаларини беришнинг соддалашти- лашга 43 миллиард, туризм соҳасидаги таъ- дастури доирасида хорижий авиакомпания- Жорий йилдан бошлаб ҳар икки йилда бир мар-
рилган тартиби жорий этилган давлатлар сони лим муассасаларини ривожлантиришга 73,1 ларга кўрсатиладиган хизматларга 50 фоиз- та сентябрь ойида Халқаро форум ва кулолчилик Ўтмишда Қўқонда 600 та масжид, 67 та мадра-
12 тадан 50 тага кўпайди. Электрон кириш ви- миллиард сўм лимит белгиланган. гача чегирмалар жорий қилиш, 1 октябрга қа- маҳсулотлари кўргазма савдоси ўтказилади. са, 26 та корхона, 100 дан зиёд хонақоҳ, 6 та мар-
заларини расмийлаштириш ва тақдим этиш ти- дар маҳаллий авиақатновларга мўлжалланган казий бозор, 30 га яқин карвонсарой ва бошқа меъ-
зими ишга туширилди. Ўзбекистон ҳудудидан Давлатимиз раҳбари видеоселектор йиғи- янги “Silk avia” компаниясини ташкил этиш, — Иккинчи Халқаро ҳунармандлик фестива- морий обидалар бўлган.
транзит билан ўтаётган 101 давлат фуқарола- лишида туризм соҳасининг миллий иқтисодиёт харажатларни камайтириш мақсадида 9 та са- ли ва Туркий тилли давлатлар туризм вазирлари
рига мамлакатимизга визасиз кириш, вақтин- стратегик тармоғи сифатидаги ўрнини кучай- молётни тўлиқ эконом-классга ўтказиш топши- учрашувларига тайёргарлик доирасида тарихий Шаҳарнинг бой маданий ҳаётидан далолат бе-
ча бўлиш ва фуқароларни ўтказиш пунктлари тириш, мамлакат ижобий имижини туризм ва риғи берилди. обидаларни таъмирлаш ва реставрация қилиш, рувчи, бугунги кунда Муқимий ҳужра-музейи си-
орқали чиқиб кетиш тартиби ўрнатилди. Хо- инвестиция салоҳияти, тарихи ва мадания- уларга олиб борадиган туризм йўналишидаги фатида сақланиб қолган меъморий обидаларнинг
риж фуқароларини ҳудудимизда вақтинчалик тини дунёга тарғиб қилиш орқали ошириш, Хулоса қилиб айтиш мумкинки, давлатимиз йўлларни таъмирлаш, тунгги ёритиш тизимлари, бири Соҳиби Ҳазрат мадрасасидир. Мазкур обида
рўйхатга олиш тартиби соддалаштирилиб, юртимизни туризм ривожланган давлатлар раҳбари томонидан туризм соҳасида белги- сув, оқова, электр тизимларини янгилаш назарда 1827-1860 йилларда тасаввуф илмининг йирик на-
“E-MEНMON” тизими орқали тўлиқ электрон қаторига олиб чиқиш йўлидаги ислоҳотларни ланган вазифалар келгусида мамлакатимизда тутилган, — дейди Қўқон шаҳри ҳокимлиги ахбо- мояндаси, уламо ва давлат арбоби Миён Фазл Аҳ-
шаклга ўтказилгани мамлакатимиз туризм са- жадаллаштириш мақсадида Туризм ва ма- қулай иқтисодий шароитлар ва омиллар яра- рот хизмати раҳбари Улуғбек Норбоев. — Дастур мад-Соҳибзода ҳазрат томонидан қурилган.
лоҳиятини оширишда муҳим аҳамиятга эга. даний мерос вазирлиги ва бошқа мутасадди тишни тезлаштириш, соҳани жадал ривож- доирасида Адабиёт музейи олдидаги Истиқлол кў-
идоралар вакиллари олдига бир қатор муҳим часи, Муқимий ҳужра-музейи ва Ҳамза уй-музейи- — Фестивалга ҳозирлик доирасида бундай
Меҳмон уйларини сертификация қилиш вазифаларни қўйди. лантириш, иқтисодиётдаги ўрни ва улушини га олиб борувчи Тароқчилик кўчасини таъмирлаш тарихий обидаларни таъмирлаш ва ободонлаш-
тартиби бекор қилинди, юртимизга олиб кири- ошириш, хизматларни диверсификациялаш режалаштирилган. Туризм объектларига элтувчи тириш ишларига алоҳида эътибор берилмоқ-
лаётган 8 ва ундан кўпроқ йўловчи ташишга Жумладан, термал ва минерал сувли ва сифатини юксалтириш ҳамда туризм инф- йўналишлар жозибадорлигини ошириш мақсади- да, — дейди Қўқон шаҳри ҳокими ўринбосари
мўлжалланган сайёҳлик тоифасидаги авто- 206 та булоқнинг фақат 18 тасидан фойда- ратузилмасини янада такомиллаштиришга, да 15 та кўчада қўшимча иллюминациялар ўрна- Шерзод Деҳқонов. — Худоёрхон ўрдаси, Жоме
транспорт воситаларини сертификациялаш- ланилаётгани танқид қилиниб, Қамчиқ дово- пировардида сайёҳлар оқими ортишига хиз- тилмоқда. мажмуаси, Норбўтабек, Дастурхончи, Миён
нинг янги механизми жорий этилгани боис, нида жойлашган Арашан кўллари, Чимбой, мат қилади. Ҳазрат мадрасалари каби 14 та объект жорий
улар парки икки баробар кўпайди. Қораўзак ва Тахтакўпирдаги термал булоқ- Айни кунларда Истиқлол, Шароф Рашидов кўча- таъмирланади. Даҳмаи Шаҳон мақбараси ва
лар атрофида санаторий-курортлар ташкил Дониёр ТОШБОЕВ, ларида 1900 метр узунликдаги йўлларни таъмир- Қўқон маданий қўриқхонаси таркибига кирувчи
“Туризм тўғрисида”ги қонун янги таҳрирда журналист лаш ишлари олиб борилмоқда. Янги Чорсу, Фурқат Тепақўрғон мажмуасида Ашурали Зоҳирий музе-
қабул қилинган бўлса, “Маданий мерос объ- кўчаларида 2000 метрдан зиёд электр тизими ер йини ташкил этиш бўйича амалий ишлар олиб
ектларини муҳофаза қилиш ва улардан фой- остига олинди, 15 та кўчада зиёрат туризми объ- борилмоқда. Бундан ташқари, меҳмонхона, ҳос-
даланиш тўғрисида”ги қонунга ўзгартириш ва ектларини ривожлантириш мақсадида 14 та обида тел ва ётоқхоналарни ҳозирлаш, Фурқат боғини
қўшимчалар киритилиб, маданий мерос объ- таъмирланмоқда. Шаҳардаги 27 та кўчада мавсу- янги лойиҳа асосида қуриш ишлари давом этти-
ектларига зарар етказганлик учун жазо чора- мий гуллар ва манзарали дарахтлар экиш, туризм рилмоқда. Бу ерда зиёратчи ва сайёҳлар учун
лари кучайтирилгани ҳам уларни асраш йўли- йўналишлари ва зиёратгоҳларга олиб борувчи қулай замонавий шарт-шароитлар яратилади.
даги ишларнинг амалий натижасидир. йўлларни кўкаламзорлаштириш мақсадида 2 минг Ҳар бир маҳаллада фестивалга ҳозирлик кўриш,
тупдан зиёд эман, лола, каштан, оққайин ва ҳинд ҳунармандлар мактаблари фаолиятини сама-
Давлатимиз раҳбарининг “Бухоро ва Бухоро сирени каби дарахт ва буталар экилди. рали ташкил этиш, иқтидорли ҳунармандларни
вилоятида 2017-2019 йиллар учун сайёҳлик қўллаб-қувватлаш борасида амалий ишлар олиб
салоҳиятини ривожлантиришни жадаллаш- Қоғозгарлик қайта тикланмоқда борилмоқда. Бу Қўқон ҳунармандлик анъанала-
тириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги, “2018- рини бор бўй-басти билан кўрсатиш ва тарғиб
2019 йилларда сайёҳликни ривожлантириш- Ҳунармандликнинг ноёб дурдоналари хусусида этиш имкониятини беради.
нинг устувор йўналишлари тўғрисида”ги, сўз кетганда, Қўқон қоғози алоҳида эътироф этила-
“Чорвоқ” эркин туристик зонасини барпо этиш ди. Ўрта асрларда ишлаб чиқарилган бу маҳсулот Қўқонда ҳунармандлик анъаналари ва мил-
тўғрисида”ги, “Ўзбекистон Республикаси ту- Марказий Осиёда машҳур бўлган. лий туризм тармоқларини ривожлантириш билан
ризм салоҳиятини ривожлантириш учун қулай боғлиқ соҳалар жуда кўп ва ранг-баранг. Уларни
шароитлар яратиш бўйича қўшимча ташкилий тарғиб этиш, мавжуд имкониятлардан самарали
чора-тадбирлар тўғрисида”ги, “Ички туризмни фойдаланиш, янги ташаббусларни қўллаб-қув-
жадал ривожлантириш чора-тадбирлари тўғ- ватлаш II Халқаро ҳунармандлар фестивалига
рисида”ги, “Ўзбекистон Республикасида ички тайёргарлик доирасидаги тадбирларнинг асоси-
ва зиёрат туризмини янада ривожлантириш ни ташкил этмоқда.
чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармон ва қа-
рорлари қабул қилиниб, ҳаётга татбиқ этил- Расулжон КАМОЛОВ,
моқда. “Янги Ўзбекистон” мухбири

Тўғри, 2020 йилги коронавирус пандемияси
барча тармоқ ва соҳалар қатори туризмда ҳам
қатор муаммо ва инқирозларни келтириб чи-
қарди. Бунинг натижасида жаҳон туризм бозо-
рида “тиббиёт туризми”, “глемпинг”, “чемпинг”,
“slow туризм”, “виртуал саёҳат” каби йўналиш-
лар пайдо бўлди.

“Янги Ўзбекистон” ва “Правда Востока” Бош муҳаррир: Таҳририятга келган қўлёзмалар тақриз қилинмайди ва Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Навбатчи муҳаррир: Баҳор Хидирова
газеталари таҳририяти” ДУК Салим ДОНИЁРОВ муаллифга қайтарилмайди. Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги Мусаҳҳиҳ: Насиба Абдуллаева
Дизайнер: Хуршид Абдуллаев
МУАССИС: Газетанинг етказиб берилиши учун обунани расмийлаштирган томонидан 2020 йил 13 январда 1047-рақам билан рўйхатга олинган.
Ўзбекистон Республикаси ташкилот жавобгар. Нашр индекси — 236. Буюртма — 1520 Манзилимиз:
86602 нусхада босилди. 100029, Тошкент шаҳри,
Вазирлар Маҳкамаси Газета таҳририят компьютер марказида саҳифаланди. Матбуотчилар кўчаси, 32-уй
Газетанинг полиграфик жиҳатдан сифатли Ҳажми — 3 табоқ. Офсет усулида босилган. Қоғоз бичими А2.
чоп этилишига “KOLORPAK” МЧЖ масъул. Баҳоси келишилган нархда. ЎзА якуни — 03:50 Топширилди — 04:40

Девонхона: (0-371) 233-70-98 Котибият: (0-371) 233-56-60 Эълонлар: (0-371) 233-57-15 E-mail: [email protected] “KOLORPAK” МЧЖ босмахонасида чоп этилди.
Босмахона манзили: Ўзбекистон, 100060.
Тошкент, Янги шаҳар кўчаси, 1-А уй.
Босмахона телефони: (78) 129-29-29