2020 йил 25 январдан чиқа бошлаган
Ижтимоий-сиёсий газета № 70 (326), 2021 йил 8 апрель, пайшанба
Ўзбекистон Республикаси Президентининг Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ФАРМОНИ ФАРМОНИ
СУВ РЕСУРСЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ СО²АСИДА КИНО САНЪАТИ ВА САНОАТИНИ ЯНГИ БОС¯ИЧГА
ДАВЛАТ БОШ¯АРУВИ ВА НАЗОРАТ ТИЗИМИНИ ОЛИБ ЧИ¯ИШ, СО²АНИ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН
ЯНАДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ²АМДА СУВ ХªЖАЛИГИ ¯ªЛЛАБ-¯УВВАТЛАШ ТИЗИМИНИ ЯНАДА
ОБЪЕКТЛАРИ ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ТªFРИСИДА
ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТªFРИСИДА Миллий кино санъатини ривожлантиришга қаратилган 2. “Ўзбеккино” Миллий агентлиги Ўзбекистон Респуб-
ислоҳотларни тизимли давом эттириш, соҳани давлат то- ликаси Кинематография агентлиги (кейинги ўринларда
Мамлакатимизда сув хўжалиги соҳасида давлат бошқа- ларга мўлжалланган концепцияси тасдиқланганлиги ҳамда монидан қўллаб-қувватлаш тизимини такомиллаштириш, — Агентлик) этиб қайта номлансин.
руви самарадорлигини ошириш, сув хўжалигини модерни- Концепциянинг устувор йўналишлари белгилаб берил- юртимизда жаҳон тажрибаси асосида кино ишлаб чиқа-
зация қилиш ва ривожлантириш, сув ресурсларини бошқа- ганлиги маълумот учун қабул қилинсин. ришнинг самарали механизмларини жорий этиш, замона- 3. Агентлик, кино санъати ва саноати вакилларининг
риш, сувдан тежамкорлик билан фойдаланиш, ерларнинг вий киносаноат инфратузилмасини яратиш ва кинопрокат қуйидаги ташаббуслари қўллаб-қувватлансин:
мелиоратив ҳолатини яхшилаш борасида изчил ислоҳотлар 2. Қуйидагилар Сув хўжалиги вазирлигининг асосий тизимини ривожлантириш мақсадида:
амалга оширилмоқда. вазифалари ва фаолият йўналишлари этиб белгилансин: “Ипак йўли дурдонаси” Тошкент халқаро кинофес-
1. Қуйидагилар миллий кинематографияни ривожланти- тивалини таъсис этиш ва уни 2021 йилдан бошлаб мунта-
Шу билан бирга, сув ресурсларини бошқариш ва улардан сув ресурсларини бошқариш, сувларнинг ҳисоби, ҳисоботи ришнинг устувор йўналишлари этиб белгилансин: зам ўтказиб бориш;
оқилона фойдаланиш, сув хўжалиги объектларини лойиҳа- ва балансини шакллантириш соҳасида ягона сиёсатни амалга
лаш, давлат экспертизасидан ўтказиш, қуриш ва реконструк- ошириш, шунингдек, сув ресурсларидан оқилона фойдала- кино санъатини жамиятнинг маънавий, маданий-маъри- кино санъати ва саноати вакилларининг муаллифлик
ция қилиш, айниқса, сув омборлари ва бошқа йирик сув хўжа- ниш ва уларни муҳофаза қилиш, сувларнинг зарарли таъсири фий ҳаётида, жумладан, ёшларни ватанпарварлик руҳида ҳуқуқларини жамоавий асосда бошқарадиган Ўзбекистон
лиги объектларининг хавфсизлигини таъминлашда жиддий олдини олиш ва бартараф этиш соҳасида давлат органлари тарбиялашда стратегик манба сифатида шакллантириш; кино саноати вакиллари уюшмаси нодавлат нотижорат
камчилик ва муаммолар сақланиб қолмоқда. ва бошқа ташкилотлар фаолиятини мувофиқлаштириш; ташкилотини ташкил этиш;
кино саноатини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш
Сув хўжалиги объектларининг аксарият қисми 30-40 йил- республика аҳолиси, иқтисодиёт тармоқлари ва тизимини бозор тамойиллари асосида такомиллашти- олий таълим муассасаларининг кинематография йўна-
дан ортиқ хизмат қилаётганлиги ҳамда уларни лойиҳалашга атроф-муҳитнинг сувга бўлган муттасил ошиб бораётган риш, шунингдек, хорижий кинокомпанияларни мамлакатга лишида таълим олаётган талабаларини қўллаб-қувватлаш
малакали хорижий экспертларни жалб қилиш, илғор хорижий эҳтиёжларини қондириш учун шарт-шароитларни яратиш, жалб қилиш ва ҳамкорликда фильмлар ишлаб чиқаришни учун Худойберган Девонов номидаги давлат стипендияси-
тажрибани жорий этиш каби масалаларга етарли эътибор сув ресурсларидан самарали фойдаланишни таъминлаш; ривожлантириш; ни таъсис этиш;
қаратилмаётганлиги сабабли кейинги йилларда айрим сув
хўжалиги объектларида техноген вазиятлар ва авариявий сув хўжалиги объектларини модернизациялаш, ривожлан- кино саноатини иқтисодиётнинг алоҳида тармоғи си- “Олтин Хумо” миллий кино мукофоти тақдимотини
ҳолатлар кузатилмоқда. тириш ва қурилиш ишларини сифатли ташкил этиш, норма- фатида ривожлантириш, замонавий ва юқори технологик ҳар йили анъанавий равишда ўтказиб бориш;
тив-ҳуқуқий ҳужжатларни ишлаб чиқиш, шунингдек, хавф- моддий-техник базага эга инфратузилмани яратиш;
Сув хўжалигини бошқаришнинг самарали тизимини шакл- сизлик даражаси юқори бўлган сув хўжалиги объектларини миллий кинематография соҳасида самарали фаолият
лантириш, сувнинг ҳисоби ва ҳисоботини юритишни тако- лойиҳалаш ва экспертиза қилиш ишларига малакали хори- кинематография соҳасида кадрлар тайёрлаш, кино кўрсатаётган ижодкорлар ва мутахассисларни рағбатлан-
миллаштириш, сув хўжалигида рақамли технологияларни жий экспертлар ва консалтинг ташкилотларини жалб қилиш; ижодкорлари ва техник ходимлари малакасини ошириш- тириш мақсадида “Кинематография фидокори” кўкрак
кенг жорий қилиш, сув хўжалиги объектларининг хавфсиз- нинг самарали тизимини яратиш; нишонини таъсис этиш.
лигини ошириш ҳамда самарали назорат тизимини ўрнатиш ҳар бир лойиҳанинг иқтисодий самарадорлигини ҳамда
мақсадида: сув хўжалиги объектининг хавфсизлигини аниқ кўрсаткич ва миллий сериаллар ишлаб чиқаришни давлат томони- 4. Агентлик ва Ўзбекистон кино саноати вакиллари уюш-
мезонлар асосида чуқур таҳлил қилиш орқали унинг устувор- дан рағбатлантириш, анимацион фильмлар ишлаб чиқа- маси муассислигида Миллий кинематографияни ривож-
1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил лигини белгилаш ва амалга ошириш; ришга ёш мультипликатор ва аниматорларни кенг жалб лантириш маркази (кейинги ўринларда — Марказ) нодав-
10 июлдаги ПФ-6024-сон Фармони билан Ўзбекистон Респуб- қилиш; лат нотижорат ташкилотини ташкил этиш ва 1-иловага
ликаси сув хўжалигини ривожлантиришнинг 2020-2030 йил- Давоми 2-бетда мувофиқ унинг васийлик кенгаши таркибини шаклланти-
соҳада муаллифлик ҳуқуқининг кафолатли ҳимоя қи- риш ҳақидаги таклифлари маъқуллансин.
линишини таъминлаш, кинопрокат тизимини ривожланти-
риш ва миллий фильмларни жаҳон кино бозорларига олиб Давоми 3-бетда
чиқиш.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ҚАРОРИ ҚАРОРИ
ªЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ СУВ ХªЖАЛИГИ КИНЕМАТОГРАФИЯ СО²АСИДА ДАВЛАТ БОШ¯АРУВИ
ВАЗИРЛИГИ ФАОЛИЯТИНИ ЯНАДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ТИЗИМИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ²АМДА СО²А
ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТªFРИСИДА ВАКИЛЛАРИНИНГ ИЖОДИЙ ФАОЛИЯТИ УЧУН МУНОСИБ
ШАРОИТ ЯРАТИШ ТªFРИСИДА
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил Қорақалпоғистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги
ва ирригация тизимлари ҳавза бошқармалари ҳузуридаги Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил “Кинематографчилар уйи” ДУК;
6 апрелдаги “Сув ресурсларидан фойдаланиш соҳасида дав- туманлар (Қувасой шаҳар) ирригация бўлимларининг 7 апрелдаги “Кино санъати ва саноатини янги босқичга “Киноиндустрия соҳаси ходимларини қайта тайёрлаш
намунавий тузилмаси ҳамда бошқарув ходимларининг олиб чиқиш, соҳани давлат томонидан қўллаб-қувватлаш ва уларнинг малакасини ошириш маркази” ДУК;
лат бошқаруви ва назорат тизимини янада такомиллаштириш чекланган сони 7 ва 7а-иловаларга мувофиқ; тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида”ги ПФ- в) “Ёшлар ижодий тажриба студияси” ДУК “Ёшлик” ки-
6202-сон фармонига мувофиқ: ностудияси” ДУК этиб қайта номлансин.
ҳамда сув хўжалиги объектлари хавфсизлигини таъминлаш Қорақалпоғистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги 2. Қуйидагилар:
ҳамда ирригация тизимлари ҳавза бошқармалари ҳузури- 1. Ўзбекистон Республикаси Кинематография агентли- Ўзбекистон Республикаси Кинематография агент-
чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-6200-сон фармони ижроси- даги насос станциялари ва энергетика бошқармалари ги (кейинги ўринларда — Агентлик) ҳузурида: лигининг ташкилий тузилмаси 1-иловага мувофиқ;
аппаратининг намунавий тузилмаси 8-иловага мувофиқ; Ўзбекистон Республикаси Кинематография агент-
ни таъминлаш ҳамда Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги а) қуйидагилар ташкил этилсин: лиги марказий аппаратининг тузилмаси 2-иловага му-
Қорақалпоғистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги Ўзбекистон Кинематография академияси олий таъ- вофиқ;
вазирлиги фаолиятини самарали ташкил этиш мақсадида: ҳамда ирригация тизимлари ҳавза бошқармалари ҳузурида- лим муассасаси; Ўзбекистон Республикаси Кинематография агент-
ги мелиоратив экспедициялар аппаратининг намунавий “Республика кинофонди” ДУК негизида бюджет маб- лигининг “Қорақалпоқкино” агентлиги ҳамда вилоят-
1. Қуйидагилар: тузилмаси 9-иловага мувофиқ; лағлари ҳисобидан молиялаштириладиган “Ўзбекистон лар ва Тошкент шаҳар ҳудудий бўлимларининг наму-
миллий кинофонди” давлат муассасаси; навий тузилмалари 3-иловага мувофиқ;
Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигининг Сув омборларидан фойдаланиш бошқармалари аппа- “Ўзбекфильм” ДУК негизида хусусий кинокомпания- “Ўзбекистон миллий кинофонди” давлат муассасаси-
ташкилий тузилмаси 1-иловага мувофиқ; ратининг намунавий тузилмаси 10-иловага мувофиқ тас- ларга фильм, мультфильм ва сериаллар яратиш бўйича нинг тузилмаси 4-иловага мувофиқ;
диқлансин. хизмат кўрсатувчи “Ўзбекфильм” киноконцерни” ДУК; 2021-2022 йилларда миллий кинематография соҳа-
Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги мар- Агентликнинг вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳудудий сини ривожлантириш “йўл харитаси” 5-иловага муво-
казий аппаратининг тузилмаси 2-иловага мувофиқ; 2. Сув хўжалиги вазирига: бўлимлари; фиқ тасдиқлансин.
зарур ҳолларда Сув хўжалиги вазирлиги марказий ап- б) қуйидагилар тугатилсин:
Қорақалпоғистон Республикаси Сув хўжалиги ва- парати, шунингдек, ҳудудий бўлинмалар, тизимдаги таш- “Мультипликацион фильмлар студияси” ДУК; Давоми 3-бетда
зирлигининг тузилмаси ва ирригация тизимлари ҳавза килотлар тузилмаларига бошқарув ходимларининг умумий “Республика кинопрокат маркази” ДУК ва унинг ҳуду-
бошқармалари аппаратининг намунавий тузилмаси 3 ва чекланган сони доирасида ўзгартириш киритиш; дий филиаллари;
4-иловаларга мувофиқ;
Давоми 2-бетда
Ирригация тизимлари ҳавза бошқармалари ҳузуридаги
магистрал каналлар (тизимлар) бошқармалари аппара-
тининг намунавий тузилмаси 5-иловага мувофиқ;
Қорақалпоғистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги
ва ирригация тизимлари ҳавза бошқармалари ҳузуридаги
ирригация тизими бошқармалари аппаратининг намуна-
вий тузилмаси ҳамда бошқарув ходимларининг чеклан-
ган сони 6 ва 6а-иловаларга мувофиқ;
ЯНГИЛАНАЁТГАН ЎЗБЕКИСТОН АМИР ТЕМУР ТАВАЛЛУДИНИНГ 685 ЙИЛЛИГИГА
СªХ: БУГУНГИ ИСЛО²ОТЛАР САМАРАСИ ТЕМУРИЙЛАР РЕНЕССАНСИГА
ЯНГИ ЧИЗГИЛАР
Фарғонанинг тоғли тумани — Сўхга борганмисиз? Сўх инфратузилма яхшиланиши, ижтимо- Шу кунларда нафақат Ўзбекистон, балки жаҳонда инсоният
тумани дунёдаги энг йирик анклав ҳудудлардан бири. Бу ий-маданий объектлар, уй-жойлар, тарихини ўзгартира олган, Шарқнинг Иккинчи Ренессансини
ерда деҳқончилик, чорвачилик яхши ривожланган. Лекин корхоналар қурилиши тимсолида се- бошлаб берган буюк давлат арбоби ва ислоҳотчи, улкан саркарда,
тумандаги қишлоқлар инфратузилмаси замондан анча ортда зилаётир. даҳо бобомиз Амир Темур таваллудининг 685 йиллиги кенг
қолган, таълим ва соғлиқни сақлаш муассасалари маънан нишонланмоқда.
эскирган, одамлар яшаши учун оддий шароитлар ҳам йўқ эди. Бундан тўрт йил олдин ўз уйи бў- Амир Темур марказлашган давлатга асос солиб, унинг куч-
лишини орзу қилган, лекин имкони- қудратини ҳар томонлама мустаҳкамлаб ва ривожлантириб, шон-
Президентимизнинг қатъий иродаси боряпти. Бунда Президентимизнинг “2020- яти бўлмаган оилалар Сўхда ҳам Акмал САИДОВ, шуҳратини бутун жаҳонга ёйди, буюк салтанат ҳукмдори сифатида
билан бошланган халқчил ислоҳотлар 2021 йилларда Фарғона вилоятининг Сўх кўпчиликни ташкил қилган. Бугун академик миллатлар ва халқларни бирлаштирди. Унинг даврида иқтисодиёт
эпкини Сўхга ҳам етиб борди. Бугун бу туманини комплекс ижтимоий-иқтисодий уларнинг ушалмасдек туюлган шу ва савдо, маданият ва илм-фан, меъморлик ва тасвирий санъат,
ердаги манзара буткул ўзгарган. Янгила- ривожлантириш чора-тадбирлари тўғри- орзуси рўёбга чиқди. Ўтган қисқа вақт мусиқа ва шеърият юқори чўққиларга кўтарилди. Бир сўз билан
нишлар эса давом этмоқда. сида”ги қарори дастуруламал бўлиб хиз- ичида юзлаб оилалар янги уйли бўл- айтганда, Темурийлар даври Ренессансига асос солинди.
мат қилмоқда. ди, ҳаётига мазмун инди.
Сўх замини замонавий қиёфа касб Давоми 6-бетда
этиб, кунма-кун ободликка эврилиб Ўзгаришлар шукуҳи қишлоқларда Давоми 4-бетда
2 2021 йил 8 апрель, 70-сон Сиёсат
Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ФАРМОНИ
СУВ РЕСУРСЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ СО²АСИДА ДАВЛАТ БОШ¯АРУВИ ВА НАЗОРАТ
ТИЗИМИНИ ЯНАДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ²АМДА СУВ ХªЖАЛИГИ ОБЪЕКТЛАРИ
ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТªFРИСИДА
Бошланиши 1-бетда инвестициялар ва техник кўмак маблағларини ҳамда бехатар ишлашини назорат қилиш дав- объектларидан фойдаланишда хавфсизлик лойиҳаларини амалга ошириш марказини;
лат инспекциясининг ҳуқуқлари, мажбурият- бўйича кўрсаткичлар ва мезонларга амал қи- Сув хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Сув хў-
сув хўжалиги объектларини қуриш ва ре- жалб қилиш, шунингдек, сув хўжалиги соҳаси- лари ва шартномалари бўйича ҳуқуқий во- линмаган ҳолларда сув тўплашни чеклаш ёки
конструкция қилиш лойиҳаларини экспертиза риси ҳисобланади. тўхтатиб қўйиш; жалигида капитал қурилиш лойиҳаларини
қилиш ҳамда амалга ошириш ишларини ил- даги халқаро ташкилотлар фаолиятида фаол амалга ошириш агентлигини ташкил қилиш
мий-техник таъминлаш; 7. Белгилансинки: хавф даражаси юқори бўлган сув хўжалиги тўғрисидаги таклифлари маъқуллансин.
иштирок этиш. а) Қуйидагилар Инспекциянинг асосий ва- объектларининг хавфсизлигини таъминлаш
сув омборлари, сел-сув омборлари ва бош- зифалари ва фаолият йўналишлари ҳисоб- мақсадида тегишли вазирлик ва идоралар, 10. Вазирлар Маҳкамаси ушбу Фармон та-
қа сув хўжалиги объектлари хавфсизлигини 3. Сув хўжалиги вазирлиги, Молия вазирлиги ланади: лойиҳа ташкилотлари, илмий-тадқиқот ва лабларидан келиб чиқиб:
ҳамда ишончли ишлашини таъминлаш; сув омборлари, сел-сув омборлари ва хавф таълим муассасалари, шунингдек, халқаро
ҳамда Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни даражаси юқори бўлган бошқа сув хўжалиги ташкилотлар ва хорижий компанияларнинг бир ҳафта муддатда Сув хўжалиги вазир-
суғориладиган ерларнинг мелиоратив ҳола- объектларининг (кейинги ўринларда — хавф юқори малакали мутахассисларини экс- лиги фаолиятини янада такомиллаштириш чо-
тини яхшилаш ва барқарорлигини таъминлаш қисқартириш вазирлигининг сув хўжалиги ва- даражаси юқори бўлган сув хўжалиги объектла- перт сифатида жалб қилиш ҳуқуқи бери- ра-тадбирлари тўғрисидаги;
чораларини кўриш; зирининг: ри) хавфсизлигини, ишончли ишлашини ҳамда лади.
қўриқланишини назорат қилиш; икки ҳафта муддатда Вазирлар Маҳкама-
сув хўжалиги соҳасида ресурс тежайдиган сувни тежайдиган технологияларни жо- хавф даражаси юқори бўлган сув хўжали- 8. “Гидротехника иншоотлари хавфсиз- си ҳузуридаги Сув хўжалиги объектлари хавф-
технологиялар, замонавий қурилиш материал- рий қилиш ва ривожлантиришга масъул ги объектларини жойлаштириш ва лойиҳалаш лиги тўғрисида”ги янги таҳрирдаги Ўзбе- сизлигини назорат қилиш давлат инспекцияси
лари, илғор хорижий тажрибани кенг қўллаш; бўлган ўринбосари; бўйича топшириқларни ҳамда улардан фойда- кистон Республикаси Қонуни лойиҳасини фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари
ланиш бўйича қоидаларни келишиш, шунинг- замонавий талаблар ва ёндашувлар асосида тўғрисидаги Ўзбекистон Республикаси Прези-
сув хўжалиги объектларини бошқариш, давлат-хусусий шериклик ва рақамли дек, уларнинг хавфсизлиги қоидалари ва ме- ишлаб чиқиш бўйича ишчи гуруҳи таркиби денти қарорлари лойиҳаларини Ўзбекистон
сувнинг ҳисоби ва ҳисоботини юритиш ҳамда технологияларни ривожлантириш бўйича зонларини ишлаб чиқиш; ва “Йўл харитаси” 1 ва 2-иловаларга муво- Республикаси Президенти Администрациясига
тегишли маълумотлар базасини шаклланти- маслаҳатчиси лавозимларини жорий этиш хавф даражаси юқори бўлган сув хўжали- фиқ тасдиқлансин. киритсин.
ришда рақамли технологияларни жорий қилиш; тўғрисидаги таклифларига розилик берил- ги объектларини қуриш, реконструкция қилиш,
уларни фойдаланишга қабул қилиш, консерва- 9. Сув хўжалиги вазирлиги, Иқтисодий та- 11. Ўзбекистон Республикаси Президенти-
сув ресурсларининг ҳисоби ва электр энер- син. циялаш ва тугатиш ишларида иштирок этиш раққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазир- нинг айрим фармонларига 3-иловага мувофиқ
гияси истеъмоли бўйича шаффофликни таъ- ҳамда тегишли хулосалар бериш; лиги, Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги ўзгартиришлар киритилсин.
минлаш ҳамда уларнинг самарадорлигини 4. Сув хўжалиги вазирлиги Ўзбекистон хавф даражаси юқори бўлган сув хўжали- ҳамда Молия вазирлигининг:
ошириш; ги объектларининг хавфсизлик даражасини 12. Ўзбекистон Республикаси Президенти-
Республикасида барча сув ресурсларини ҳи- аниқлаш ишларига замонавий технологиялар Жаҳон банки лойиҳаларини амалга ошириш нинг айрим фармонлари 4-иловага мувофиқ ўз
сув хўжалигида бозор иқтисодиёти тамойил- ва илғор тажрибаларни жорий қилиш; гуруҳи, Осиё тараққиёт банки лойиҳаларини кучини йўқотган деб ҳисоблансин.
лари, давлат-хусусий шериклик механизмлари собга олиш ҳамда сувдан фойдаланиш ва сув фавқулодда вазиятларда хавф даражаси амалга ошириш гуруҳи ва Араб мувофиқлашти-
ва аутсорсингни жорий қилиш; юқори бўлган сув хўжалиги объектларининг риш гуруҳи лойиҳаларини амалга ошириш гу- 13. Мазкур Фармоннинг ижросини ҳар чо-
истеъмоли самарадорлигини ошириш бўйи- аҳолига ва иқтисодиёт тармоқларига салбий руҳи негизида Сув хўжалиги вазирлиги ҳузури- ракда муҳокама қилиб бориш, ижро учун
сув хўжалиги соҳасидаги мутахассислар ма- таъсирини юмшатиш бўйича комплекс чора-тад- даги Сув хўжалигида хорижий инвестиция масъул идоралар фаолиятини назорат қилиш
лакасини оширишни тизимли ташкил этиш, сув ча тегишли тадбирларни мувофиқлаштириш, бирларни амалга оширишда иштирок этиш; Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири
хўжалиги ташкилотлари билан таълим ва ил- б) Инспекцияга: Ўзбекистон Республикаси А.Н.Арипов зиммасига юклансин.
мий-тадқиқот муассасалари ўртасидаги интегра- шунингдек, сув балансини шакллантириш хавф даражаси юқори бўлган сув хўжалиги Президенти
цияни кучайтириш, фан ва техника ютуқларини бўйича ваколатли давлат органи этиб бел- Ш. МИРЗИЁЕВ
амалиётга жорий этишни тизимли ташкил қилиш; гилансин. Тошкент шаҳри,
2021 йил 6 апрель
трансчегаравий сув ресурсларини бошқариш 5. Сув хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Катта
ва улардан фойдаланиш бўйича давлатлар-
аро муносабатларни ривожлантириш, хорижий ва алоҳида муҳим сув хўжалиги объектлари-
нинг техник ҳолатини ҳамда бехатар ишлаши-
ни назорат қилиш давлат инспекцияси Ўзбе-
кистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси
ҳузуридаги Сув хўжалиги объектлари хавф-
сизлигини назорат қилиш давлат инспек-
цияси (кейинги ўринларда — Инспекция) этиб
қайта ташкил этилсин.
6. Белгилансинки, Инспекция Сув хўжалиги
вазирлиги ҳузуридаги Катта ва алоҳида муҳим
сув хўжалиги объектларининг техник ҳолатини
Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ҚАРОРИ
ªЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ СУВ ХªЖАЛИГИ ВАЗИРЛИГИ ФАОЛИЯТИНИ ЯНАДА
ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТªFРИСИДА
Бошланиши 1-бетда сув хўжалиги объектларида сувнинг ҳисо- фалари ва фаолият йўналишлари этиб ланадиган ва лавозимидан озод қилинадиган Сув хўжалиги вазирлиги марказий аппара-
би ва электр энергияси истеъмолини рақамли белгилансин: директор раҳбарлик қилади; ти ва унинг ҳудудий бўлинмаларини, шунинг-
йирик гидротехника иншоотларининг, энг технологиялар асосида назорат қилиш орқа- дек, Агентлик ва Марказни зарур назарий
ли сувдан фойдаланиш шаффофлигини таъ- сув хўжалиги тизимини такомиллашти- Марказ директори мақоми тиббий ва билим ва амалий кўникмаларга, юклатилган
аввало, лойиҳа-смета ҳужжатларини ишлаб минлаш ҳамда самарадорлигини ошириш; ришга қаратилган хорижий инвестиция лой- транспорт хизмати кўрсатиш шартлари бўйи- вазифаларни профессионал даражада амал-
иҳаларини, шу жумладан, халқаро молия ча вазир ўринбосарига тенглаштирилади; га ошириш қобилиятига эга бўлган юқори ма-
чиқишда, қурилишида ва эксплуатация ишлари ер усти сувларидан фойдаланиш бўйича институтлари ва хорижий ҳукумат молия таш- лакали кадрлар билан тўлдирсин;
давлат сув кадастрини юритишни замонавий килотларининг (кейинги ўринларда — ХМИ ва Марказ фаолияти Давлат бюджети маб-
олиб борилишида хавфсизлик чоралари кўри- технологиялар ёрдамида такомиллаштириш. ХҲМТ) маблағлари иштирокидаги устувор ин- лағлари, ХМИ ва ХҲМТ маблағлари, Мар- Сув хўжалиги вазирлиги, унинг ҳудудий
вестиция лойиҳаларини ошкоралик асосида каз буюртмачи бўлган лойиҳалар дои- бўлинмалари ва улар раҳбарлари фаоли-
лиши юзасидан буюртмачи, лойиҳа ва пудрат 4. Ўзбекистон Республикаси Сув хўжали- танлаш, уларнинг қисқа ва узоқ муддатли дас- расида амалга ошириладиган қурилиш ятини баҳолашнинг аниқ кўрсаткичлари ва
ги вазирлиги ҳузуридаги Сув хўжалигида турларини ишлаб чиқиш ва шакллантириш; ишларидан ажратмалар ҳамда қонун ҳужжат- мақсадли индикаторларга эришишга асос-
ташкилотлари ҳамда сув хўжалиги объектлари- капитал қурилиш лойиҳаларини амалга ларида тақиқланмаган бошқа манбалар ҳисо- ланган мутлақо янги тизимини жорий этиш,
ошириш агентлигининг (кейинги ўринларда сув хўжалиги соҳасидаги хорижий инвести- бига молиялаштирилади; яқин, ўрта ва узоқ муддатли истиқболга мўл-
дан фойдаланувчи ташкилотларнинг жавобгар- — Агентлик) тузилмаси 11-иловага мувофиқ ция лойиҳаларини амалга ошириш учун ХМИ жалланган соҳани стратегик ривожлантириш
тасдиқлансин. ва ХҲМТ маблағларини жалб қилиш; Марказга Тошкент шаҳри, Шайхонтоҳур ту- дастурларини амалга ошириш сифати ҳамда
лигини ошириш вазифаларини белгилаш; мани, Лабзак кўчаси, 1а-уй манзилидаги “А” самарадорлигини таъминлаш чора-тадбир-
Қуйидагилар Агентликнинг асосий ва- ХМИ ва ХҲМТ маблағлари иштирокидаги блокнинг 2 ва 3-қаватлари текин фойдаланиш ларини кўрсин.
юклатилган вазифаларни бажариш доира- зифалари ва фаолият йўналишлари этиб хорижий инвестиция лойиҳалари манзилли ҳуқуқи асосида берилади.
белгилансин: рўйхатлари белгиланган тартибда тасдиқла- 11. Вазирлар Маҳкамаси икки ой
сида давлат органлари ва бошқа ташкилотлар, нишини ташкил қилиш; 7. Сув хўжалиги вазирлиги (Ш.Р.Хамра- муддатда:
сув хўжалигида капитал қурилиш тизимини ев) ва Молия вазирлиги (Т.А.Ишметов) те-
илмий-тадқиқот ва таълим муассасалари, шу- такомиллаштиришга қаратилган устувор ин- сув хўжалиги соҳасидаги хорижий, шу жум- гишли халқаро молия институтлари билан Сув хўжалиги вазирлиги тўғрисидаги ни-
вестиция лойиҳаларини ошкоралик асосида ладан, ХМИ ва ХҲМТ маблағлари иштироки- келишилган ҳолда сув хўжалигида амалга зомни;
нингдек, халқаро ташкилотлар ва хорижий ком- танлаш, уларнинг йиллик, қисқа ва узоқ муд- даги инвестиция лойиҳаларини амалга оши- оширилаётган лойиҳалар доирасида уч ой
датли дастурларини ишлаб чиқиш; риш; муддатда: Сув хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Сув
панияларнинг юқори малакали мутахассисла- хўжалигида капитал қурилиш лойиҳалари-
сув хўжалигида капитал қурилиш лойиҳа- сув хўжалиги соҳасидаги хорижий, шу Агентликнинг объектларда техник назорат- ни амалга ошириш агентлиги тўғрисидаги
рини маслаҳатчи сифатида жалб этиш ҳуқуқи ларининг манзилли рўйхатларини белгилан- жумладан, ХМИ ва ХҲМТ иштирокидаги инве- ни амалга оширувчи мутахассислари меҳнат низомни;
ган тартибда тегишли вазирлик ва идоралар стиция лойиҳаларини амалга ошириш бўйича меъёрини белгилаш бўйича нормативлар
берилсин. билан келишилган ҳолда тасдиқлаш; тендер савдолари асосида бош пудрат таш- тасдиқланишини; Сув хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Сув хў-
3. Белгилансинки, Ўзбекистон Республи- килотларини белгиланган тартибда аниқлаш жалигида хорижий инвестиция лойиҳаларини
сув хўжалиги объектларини қуриш, ре- ҳамда тегишли шартномаларни расмий- Марказ томонидан амалга оширилаётган амалга ошириш маркази тўғрисидаги низом-
каси Президентининг 2021 йил 6 апрелдаги конструкция қилиш ва таъмирлаш-тиклаш лаштириш; лойиҳаларнинг қарз (кредит) келишувлари ни тасдиқласин.
“Сув ресурсларидан фойдаланиш соҳасида ишлари бўйича лойиҳа-смета ҳужжатла- муддатлари узайтирилишини;
давлат бошқаруви ва назорат тизимини яна- ри белгиланган тартибда ишлаб чиқилиши, лойиҳалар ва сублойиҳалар амалга оши- 12. Ўзбекистон Республикаси Президенти-
да такомиллаштириш ҳамда сув хўжалиги экспертизадан ўтказилиши ва бош пудрат рилишининг тизимли мониторингини олиб бо- Марказ ходимларининг ойлик иш ҳақи икки нинг 2019 йил 9 октябрдаги “Сув ресурсла-
объектлари хавфсизлигини таъминлаш чо- ташкилотларини танлов (тендер) асосида риш, шунингдек, буюртмачи ва пудратчи таш- баробарга оширилишини таъминласин. рини бошқариш тизимини янада такомил-
ра-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-6200-сон аниқлашни ҳамда тегишли шартномалар килотлар томонидан шаҳарсозлик нормалари лаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги
фармони билан жорий қилинган сув хўжали- расмийлаштиришни ташкил қилиш; ва қоидалари талабларига риоя этилишини 8. Ахборот технологиялари ва коммуни- ПҚ-4486-сон қарорига 14-иловага мувофиқ
ги вазирининг: таъминлаш. кацияларини ривожлантириш вазирлиги ўзгартиришлар киритилсин.
сув омборлари ва бошқа тоифаланган сув (О.А.Пекось) Агентлик ҳамда Марказнинг
а) сувни тежайдиган технологияларни хўжалиги объектларини қуриш ва реконструк- 6. Белгилансинки: буюртманомаларига мувофиқ уларни белги- 13. Ўзбекистон Республикаси Президенти-
жорий қилиш ва ривожлантиришга масъул ция қилиш лойиҳаларини ишлаб чиқиш ҳамда Агентлик фаолияти Давлат бюджети ланган тартибда зарур алоқа воситалари, шу нинг айрим қарорлари 15-иловага мувофиқ ўз
бўлган ўринбосари қуйидагилар учун шах- экспертиза қилиш, шунингдек, уларнинг хавф- маблағлари ва қонун ҳужжатлари билан жумладан, ҳукумат алоқа воситалари билан кучини йўқотган деб ҳисоблансин.
сан жавобгардир: сизлик мезонларини ишлаб чиқишга хорижий тақиқланмаган бошқа манбалар ҳисобига мо- ҳамда юқори тезликдаги Интернет тармоғига
мутахассисларни жалб қилиш; лиялаштирилади; уланишини таъминласин. 14. Сув хўжалиги вазирлиги манфаатдор
сувни тежайдиган технологияларни ҳудуд- Агентлик Тошкент шаҳри, Мирзо Улуғбек вазирлик ва идоралар билан биргаликда икки
ларнинг тупроқ-иқлим шароитлари, ихтисос- капитал қурилиш лойиҳаларини амалга тумани, Қори Ниёзий кўчаси, 39-уй манзи- 9. Сув хўжалиги соҳасидаги ислоҳот- ой муддатда қонунчилик ҳужжатларига ушбу
лашуви ҳамда сув ва бошқа зарур ресурслар ошириш юзасидан тизимли мониторинг юри- лидаги “А” бинога текин фойдаланиш ҳуқуқи ларни янада чуқурлаштириш бўйича “Йўл қарордан келиб чиқадиган ўзгартириш ва қў-
билан таъминланганлигидан келиб чиқиб жо- тиш, шунингдек, буюртмачи ва пудрат ташки- асосида жойлаштирилади; харитаси” 13-иловага мувофиқ тасдиқ- шимчалар тўғрисида Вазирлар Маҳкамасига
рий этишни ташкил қилиш; лотлари томонидан шаҳарсозлик нормалари Марказ Жаҳон банки лойиҳаларини амал- лансин. таклифлар киритсин.
ва қоидалари талабларига риоя этилишини га ошириш гуруҳи, Осиё тараққиёт банки ло-
сувни тежайдиган технологиялар жорий таъминлаш, лойиҳаларни амалга ошириш йиҳаларини амалга ошириш гуруҳи ва Араб Вазирлик ва идоралар раҳбарлари зимма- 15. Мазкур қарорнинг ижросини назорат
қилинган майдонларнинг ҳисобини юритиш жараёнида юзага келган муаммоларни бар- мувофиқлаштириш гуруҳлари лойиҳаларини сига “Йўл харитаси”да назарда тутилган тад- қилиш Ўзбекистон Республикаси Бош вази-
ҳамда давлат субсидияларини ажратиш ме- тараф этиш чораларини кўриш. амалга ошириш гуруҳининг шартномалари, бирларнинг ўз вақтида ва сифатли бажарили- рининг ўринбосари Ш.М.Ғаниев зиммасига
ханизмини автоматлаштириш; ҳуқуқлари ва мажбуриятлари бўйича ҳуқуқий ши юзасидан шахсий жавобгарлик юклансин. юклансин.
5. Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги ворис ҳисобланади;
сувни тежайдиган технологияларни қўллаш вазирлиги ҳузуридаги Сув хўжалигида хо- Марказга Инвестициялар ва ташқи савдо 10. Сув хўжалиги вазирлиги (Ш.Р.Хамраев) Ш. МИРЗИЁЕВ
борасида илмий ва илмий-техник фаолиятни рижий инвестиция лойиҳаларини амалга вазирлиги билан келишилган ҳолда сув хўжа- бир ой муддатда:
ривожлантириш, сув хўжалиги ташкилотлари ошириш марказининг (кейинги ўринларда лиги вазирининг тақдимномаси бўйича Вазир-
билан таълим ва илмий-тадқиқот муассасала- — Марказ) тузилмаси 12-иловага мувофиқ лар Маҳкамаси томонидан лавозимга тайин- Ўзбекистон Республикаси
ри ўртасидаги интеграцияни таъминлаш; тасдиқлансин. Президенти
б) давлат-хусусий шериклик ва рақамли Қуйидагилар Марказнинг асосий вази- Тошкент шаҳри,
технологияларни ривожлантириш бўйича 2021 йил 6 апрель
маслаҳатчиси қуйидагилар учун шахсан
жавобгардир:
сув хўжалиги соҳасида давлат-хусусий
шериклик лойиҳаларини амалга ошириш ва
аутсорсинг механизмларини жорий этишни
ривожлантириш;
сув хўжалиги объектлари бошқарувини
рақамли технологиялар асосида автомат-
лаштириш;
Сиёсат 32021 йил 8 апрель, 70-сон
Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ФАРМОНИ
КИНО САНЪАТИ ВА САНОАТИНИ ЯНГИ БОС¯ИЧГА ОЛИБ ЧИ¯ИШ, СО²АНИ ДАВЛАТ
ТОМОНИДАН ¯ªЛЛАБ-¯УВВАТЛАШ ТИЗИМИНИ ЯНАДА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ТªFРИСИДА
Бошланиши 1-бетда фильм ижодкорлари ва техник хизмат миллиард сўмдан ошмаган миқдорда; бироқ битта қурилма учун 50 миллион сўмдан юридик ва жисмоний шахсларнинг, шу жум-
кўрсатувчи ходимларнинг гонорари (иш 10 миллиард сўмдан ортиқ бўлса — 25 ортиқ бўлмаган миқдорда давлат бюджети ладан, халқаро ташкилотларнинг ҳомийлик
Белгилаб қўйилсинки: ҳақи) фуқаролик-ҳуқуқий шартнома асосида маблағлари ҳисобидан қоплаб берилади; хайриялари ва қонун ҳужжатларида тақиқлан-
васийлик кенгаши Марказ фаолиятига ама- эркин белгиланади; фоиз, бироқ битта фильм учун 3 миллиард маган бошқа манбалар.
лий ёрдам кўрсатади ҳамда Марказ маблағла- сўмдан ошмаган миқдорда қоплаб берилади; янги ташкил этилган кинотеатрларга улар
ри ҳисобига фильмларни молиялаштириш давлат буюртмаси асосида ишлаб чиқарил- фаолиятининг дастлабки уч ойи давомида 17. Белгилансинки, 2023 йил 1 январга қадар,
шарти ва тартибини белгилайди; ган фильм бир йил давомида прокатдан топган б) маҳаллий кинокомпанияларга улар то- Агентлик буюртмаси асосида ишлаб чиқа- эксперимент тариқасида, Агентлик маблағлари
миллий фильмларнинг халқаро кинофести- фойданинг 10 фоизи тасвирга олган киноком- монидан фильм ишлаб чиқаришда тўланган рилган миллий фильмлар бепул етказиб ҳисобига ишлаб чиқариладиган фильмларга
валлар ва жаҳоннинг нуфузли кинобозорла- панияга берилади, 15 фоизи Агентлик Бадиий солиқ суммасининг 50 фоизи ҳисобот йили берилади. жалб қилинган инвестиция маблағлари нати-
рида иштироки Агентлик буюртмасига асосан кенгашининг қарорига мувофиқ фильм ижод- якунига кўра қайтариб берилади. жасида иқтисод қилинган бюджет маблағлари
Марказ томонидан ташкиллаштирилади; корлари ўртасида тақсимланади; 12. Қорақалпоғистон Республикаси Вазир- Марказга йўналтирилади.
Марказ ўз фаолияти, жумладан, ҳар бир мо- Белгилансинки: лар Кенгаши ва вилоятлар ҳокимликлари Рес-
лиялаштириладиган фильм, молиялаштириш кинокомпанияларга фильмни ишлаб мазкур банднинг “а” кичик бандида белгилан- публика комиссияси билан биргаликда мазкур Бунда:
ҳажми ва шартлари тўғрисида жамоатчиликни чиқариш жараёнида фильм бюджетининг ган компенсациялар Ўзбекистон Республикаси- Фармон 11-банди иккинчи хатбошисининг ижро- Агентликка Давлат бюджетидан фильм
мунтазам равишда хабардор қилиб боради. 10 фоизигача миқдорда нақд пул билан нинг республика бюджетидан тўлаб берилади сини таъминлаш мақсадида: ишлаб чиқариш учун ажратилган маблағлар
5. Қуйидагилар Марказнинг асосий вази- ҳисоб-китоб қилишга рухсат этилади. Бун- ва бу мақсадлар учун ҳар йили 20 миллиард доирасида уларнинг иқтисод қилинган қисми
фалари этиб белгиланиши маълумот учун қа- да, нақд пул билан боғлиқ харажатлар бўйича сўм маблағ ажратилади; 2021 йил 1 июнга қадар ҳар бир туман мар- Марказга йўналтирилади;
бул қилинсин: фильм директори (продюсер), режиссёр ва мазкур банднинг “б” кичик банди сценарий- казларида битта, шаҳар марказларида иккита Марказга йўналтирилган маблағларнинг 15
миллий фильм ва сериаллар ишлаб чиқа- хизмати учун нақд пулни олган шахс томони- си Агентлик билан келишилган ҳолда ишлаб кинотеатрлари мавжуд савдо-кўнгилочар ком- фоизигача миқдори инвестиция маблағларини
ришни ҳамда ҳамкорликда киномаҳсулотлар дан далолатнома тузилади ва у солиқ органи- чиқарилган маҳаллий аудиовизуал асарларга плекслари ташкил этиш учун ер майдонларини жалб этган юридик ёки жисмоний шахсларга
яратишни молиявий қўллаб-қувватлаш; га топширилади; нисбатан қўлланилади; ажратсин; рағбатлантириш сифатида ажратилади.
давлат буюртмаси асосида ишлаб чиқарил- мазкур банд давлат бюджети маблағлари Молия вазирлиги Агентлик билан биргалик-
ган фильмлар прокатини бозор тамойилла- фильм прокати Марказ томонидан амал- ҳисобидан молиялаштириладиган фильмларга 2021 йил 15 июлга қадар ажратилган ер да эксперимент натижаси бўйича уни давом
ри асосида ташкил этиш; га оширилади ҳамда бунинг учун фильм смета нисбатан татбиқ этилмайди. майдонларига инвесторларни жалб этиш эттириш мақсадга мувофиқлиги юзасидан Ва-
маҳаллий ва хорижий инвесторларни харажатларида пиар-компания учун ажратил- 10. Миллий кинематография, киноком- учун очиқ танлов ўтказсин ва ғолибларни зирлар Маҳкамасига таклиф киритсин.
миллий фильмларни ишлаб чиқариш, прокатга ган маблағ Марказга йўналтирилади. пания ва кинотеатрлар тармоғини янада аниқласин. 18. Агентлик:
бериш ва намойиш этишни молиялаштиришга ривожлантиришга кўмаклашиш бўйича рес- а) бир ҳафта муддатда Ўзбекистон Респуб-
жалб қилиш; 7. Белгилансинки, миллий сериаллар публика комиссияси (кейинги ўринларда — 13. Агентлик Қорақалпоғистон Республикаси ликаси Президентининг “Кинематография
миллий фильмларни хорижий тилларга ишлаб чиқаришни қўллаб-қувватлаш ва Республика комиссияси) ташкил этилсин ва Вазирлар Кенгаши ва вилоятлар ҳокимликлари соҳасида давлат бошқаруви тизимини такомил-
ҳамда жаҳоннинг энг сара кино асарларини ривожлантириш учун республика миқёсида унинг таркиби 2-иловага мувофиқ тасдиқлан- билан биргаликда 2021 йил 1 сентябрга қадар лаштириш ҳамда соҳа вакилларининг ижодий
давлат тилига субтитрлаштириш ва дубляж фаолият юритувчи телеканалларга Агентлик син. муддатда кино санъати ва саноати вакиллари- фаолияти учун муносиб шароит яратиш тўғри-
қилишни молиялаштириш; томонидан ҳар йили 12 миллиард сўмдан Белгилансинки: нинг ижодий фаолияти учун муносиб шарт-ша- сида”ги қарори лойиҳасини киритсин;
миллий кино санъати асарларининг халқаро кам бўлмаган миқдорда субсидия маблағлари а) Агентлик Республика комиссиясининг роитлар яратиш мақсадида киношаҳарлар б) икки ой муддатда:
кинофестивалларда иштирок этишини таъ- ажратилади. ишчи органи ҳисобланади; барпо этиш бўйича Вазирлар Маҳкамасига Молия вазирлиги билан биргаликда давлат
минлаш ҳамда маҳаллий ва халқаро кинотад- б) кинокомпаниялар замонавий инфратузил- таклиф киритсин. буюртмаси асосида фильм ва сериалларни
бирларни ташкиллаштириш; Бунда: мага эга фильм тасвирга олиш объектларини ишлаб чиқариш бўйича ижодий танлов ўтказиш
Ўзбекистон киноарбоблари ижодий уюш- субсидия олиш учун талабгор телеканал се- (павильонларни) барпо этиш бўйича инвести- 14. Агентлик Ахборот технологиялари ва тартибини такомиллаштириш;
маси ҳамда фаолият йўналиши кино санъати риал ижодий лойиҳасини Агентликка тақдим ция киритиш мажбуриятини олган тақдирда, коммуникацияларини ривожлантириш вазир- Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирли-
ва саноати вакилларининг ҳуқуқларини ҳимоя этади; Республика комиссиясининг тақдимномасига лиги, Интеллектуал мулк агентлиги, Давлат ги билан биргаликда давлат буюртмаси асоси-
қилиш бўлган нодавлат нотижорат ташки- Агентлик Бадиий кенгаши сериалнинг маз- кўра: солиқ қўмитаси билан биргаликда 2021 йил да ишлаб чиқариладиган фильм ижодкорлари-
лотларини грант ва ижтимоий буюртмалар мун-моҳияти, мавзуси, телеканал аудиторияси уларга ер майдонлари Қорақалпоғистон Рес- 1 декабрга қадар фильмларга нисбатан му- ни тоифалаш;
орқали қўллаб-қувватлаш. ва рейтингини ҳисобга олган ҳолда субсидия публикаси Вазирлар Кенгаши ва вилоятлар ҳо- аллифлик ҳуқуқи ва сотилган ҳар бир чип- “Кинематография фидокори” кўкрак нишони
6. Агентлик буюртмаси асосида фильм- маблағлари ажратиладиган телеканалларни кимликлари томонидан электрон аукцион сав- тага доир ҳаққоний маълумот билан тезкор тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида Ҳуку-
лар ишлаб чиқариш бўйича шундай тартиб аниқлайди; доларисиз ажратилади; таъминловчи республикада фаолият юри- мат қарори лойиҳасини Вазирлар Маҳкамасига
ўрнатилсинки, унга кўра: субсидия олувчи телеканал сериаллар бюд- уларга нисбатан асосий фаолият тури бўйи- таётган кинотеатрлар фаолиятини авто- киритсин;
Ўзбекистон Республикаси Президенти ва жетининг камида 50 фоизини ўз маблағлари ча фойда ва павильон жойлашган майдон бў- матлаштиришга қаратилган ахборот ти- қонун ҳужжатларига мазкур Фармондан
Вазирлар Маҳкамаси томонидан ишлаб чиқа- ҳисобидан қоплаши лозим. йича ер солиқлари 3 йил давомида 50 фоиз- зимининг ишлаб чиқилишини, 2022 йил келиб чиқадиган ўзгартириш ва қўшимчалар
рилиши белгиланган фильмлар давлат буюрт- Агентлик уч ой муддатда миллий сериаллар лик ставкада ўрнатилади; 1 майга қадар ахборот тизимининг тўлиқ си- тўғрисида Вазирлар Маҳкамасига таклифлар
маси ҳисобланади; ишлаб чиқаришни янада ривожлантириш бў- улар 2024 йилнинг 1 апрелига қадар объект- новдан ўтказилишини таъминласин. киритсин.
фильмлар ишлаб чиқариш учун давлат бюд- йича қўшимча молиялаштириш манбаларини ларни жиҳозлаш учун Ўзбекистон Республи- 19. 2024 йил 1 январга қадар 3-иловага му-
жетидан Агентликка ажратилган маблағлар- аниқлаган ҳолда давлат дастурини ишлаб чиқ- каси ҳудудига олиб кириладиган кино ишлаб Белгилансинки, 2022 йил 1 августдан бош- вофиқ кинокомпаниялар моддий-техник база-
нинг 50 фоизидан ортиқ бўлмаган қисми син ва Вазирлар Маҳкамасига киритсин. чиқариш қурилмалари бўйича божхона божи лаб мазкур ахборот тизимига уланмаган ҳолда сини кучайтириш ва кинотеатр (кинозал)лар
давлат буюртмаси асосида, қолган қисми 8. Мамлакатнинг иқтисодий, ижтимоий ва тўловларидан (қўшилган қиймат солиғи ва кинотеатр (кинозал)ларда фильмлар намойиш учун товарлар олиб киришда божхона божининг
инвестиция маблағларини жалб этиш шарти сиёсий соҳаларида амалга оширилаётган божхона расмийлаштируви йиғимларидан этиш чакана савдо қилиш қоидаларини бу- ноль ставкаси белгилансин.
билан фильмлар ишлаб чиқариш учун йўнал- ислоҳотлар ҳақида ҳужжатли ва хроникал ташқари) озод этилади. зиш сифатида баҳоланади. 20. Ўзбекистон Республикаси Президен-
тирилади; фильмлар ишлаб чиқариш қуйидаги тартибда Бунда, Агентлик инвестиция шартномаси- тининг ва Ҳукуматининг айрим қарорларига
давлат буюртмаси асосида ишлаб чиқа- амалга оширилсин: ни давлат номидан имзолайди ҳамда ижара 15. Агентликнинг Марказ ҳузурида ахбо- 4-иловага мувофиқ ўзгартириш ва қўшимчалар
риладиган фильм сценарийси муаллифи фаолиятида долзарб ислоҳотлар амалга муддати давомида ажратилган ердан мақ- рот-мультимедиа стриминг платформасини киритилсин.
(муаллифлар жамоаси) ва сценарийга му- оширилаётган давлат ва хўжалик бошқаруви садли фойдаланилиши устидан назорат ўр- ташкил этиш тўғрисидаги таклифи маъқуллан- 21. Мазкур Фармон ижросини самарали таш-
вофиқ фильмни тасвирга олувчи киноком- органлари, маҳаллий ижро ҳокимияти орган- натади. син. кил этишга масъул ва шахсий жавобгар этиб
пания алоҳида танлов ўтказиш орқали лари рўйхати ҳамда фильмларни молиялашти- 11. Кинотеатрлар тармоғини ривожланти- Бош вазир ўринбосари А.А.Абдухакимов ва
аниқланади; риш манбалари ҳар йили Вазирлар Маҳкамаси риш бўйича шундай тартиб ўрнатилсинки, унга Агентлик манфаатдор вазирлик ва идоралар Агентлик бош директори Ф.Ф.Абдухаликов бел-
ҳар бир фильм учун Агентлик Бадиий кен- томонидан тасдиқланади; кўра: билан биргаликда 2021 йил 1 августга қадар ах- гилансин.
гаши томонидан шакллантириладиган фильм- ушбу рўйхат ва унга киритилган фильмларни Қорақалпоғистон Республикаси ва вилоят- борот-мультимедиа стриминг платформасини Фармон ижросини ҳар чоракда муҳока-
нинг бадиий-ғоявий мазмунини кўриб чиқув- тасвирга олиш учун зарур маблағлар Марказга ларнинг ҳар бир туманида (шаҳрида) таркибида ишга тушириш ва уни доимий тўлдириб бориш ма қилиб бориш, ижро учун масъул идора-
чи зарур малака ва билимга эга беш нафар йўналтирилади; жами ўриндиқлар сони 250 тадан ва кинозал- юзасидан Ҳукумат қарори лойиҳасини Вазир- лар фаолиятини мувофиқлаштириш ва на-
шахсдан ортиқ бўлмаган таркибда алоҳида Марказ ҳужжатли ва хроникал фильмлар лари сони 3 тадан кам бўлмаган савдо-кўнгил- лар Маҳкамасига киритсин. зорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Бош
маслаҳатчилар гуруҳи ташкил этилади ишлаб чиқаришни очиқ танлов асосида таш- очар комплексларини қуриш учун тадбиркорлик вазири А.Н.Арипов ва Ўзбекистон Республика-
ҳамда уларнинг ойлик иш ҳақи фильм харажат- кил этади. субъектларига қишлоқ хўжалигига мўлжаллан- 16. Марказ маблағларини шакллантириш си Президенти маслаҳатчиси А.А.Абдувахитов
лар сметасида назарда тутилади; 9. Аудиовизуал асарлар (кино, сериал, маган 25 сотих ер майдонлари бепул ажра- манбалари этиб қуйидагилар белгилансин: зиммасига юклансин.
давлат буюртмаси асосида ишлаб чиқарила- мультфильм, ҳужжатли фильм, телекўрсатув) тилади;
диган фильм харажатлар сметаси Агентлик яратишда республика ҳудудида амалга оши- 2021 йил 1 июлдан бошлаб янги қуриладиган 2021-2022 йиллар давомида давлат бюдже- Ш. МИРЗИЁЕВ
томонидан белгиланган талабларга мос келув- рилган харажатларнинг бир қисмини давлат савдо майдони 15 минг квадрат метрдан ортиқ ти ҳисобидан ажратиладиган 100 миллиард
чи аудиторлик ташкилотининг экспертизаси- бюджети ҳисобидан қоплаб бериш (“rebate”) савдо-кўнгилочар комплексларида жами ўрин- сўм миқдоридаги бир марталик ажратма;
дан ўтказилади; бўйича қуйидаги тартиб жорий этилсин: диқлар сони 300 тадан ва кинозаллари сони
фильм молиявий-иқтисодий харажатлари- а) хорижий кинокомпаниялар учун, агар 4 тадан кам бўлмаган кинотеатр ташкил этиш Марказ маблағлари ҳисобига ишлаб чиқа-
нинг асослилигига аудиторлик ташкилотининг харажатлар суммаси: мажбурий ҳисобланади; рилган фильмлар кинопрокатидан тушадиган
хулосаси асосида Агентлик ҳузурида фаолият 3 миллиард сўмгача бўлса — 10 фоиз, би- 2024 йил 1 январга қадар кинотеатр (кино- тушумлар;
юритувчи Экспертлар кенгаши баҳо беради; роқ битта фильм учун 250 миллион сўмдан зал)лар муаллифлик ҳуқуқини ҳимоя қилиш
ошмаган миқдорда; имконини берувчи рақамли (DCP ва ундан юқо- Марказ маблағлари ҳисобидан тўлиқ ёки қис-
3 миллиард сўмдан 5 миллиард сўмгача ри форматдаги) кино намойиши қурилмалари ман қайтариш шарти билан молиялаштирилган
бўлса — 15 фоиз, бироқ битта фильм учун 650 билан жиҳозланган тақдирда уларни харид қи- фильмлар бўйича қайтарилган маблағлар;
миллион сўмдан ошмаган миқдорда; лиш билан боғлиқ харажатларининг 50 фоизи,
5 миллиард сўмдан 10 миллиард сўмгача бўш маблағларни вақтинча жойлаштириш-
бўлса — 20 фоиз, бироқ битта фильм учун 1,5 дан, лоторея ташкил этиш ва унинг фаолияти
орқали олинадиган даромадлар;
Ўзбекистон Республикаси
Президенти
Тошкент шаҳри,
2021 йил 7 апрель
Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ҚАРОРИ
КИНЕМАТОГРАФИЯ СО²АСИДА ДАВЛАТ БОШ¯АРУВИ ТИЗИМИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ²АМДА
СО²А ВАКИЛЛАРИНИНГ ИЖОДИЙ ФАОЛИЯТИ УЧУН МУНОСИБ ШАРОИТ ЯРАТИШ ТªFРИСИДА
Бошланиши 1-бетда маҳаллий кинокомпаниялар томонидан ишлаб 15 фоиз тўловини давлат бюджети маблағла- диган пул маблағлари, етмай қолган қисми эса за қилиш маркази” ДУК кино ишлаб чиқариш
чиқарилган фильмлар ва уларнинг бошланғич ри ҳисобидан қопланишини таъминласин. Давлат бюджети ҳисобидан амалга оширилади; қурилмалари, технологик тизимлар ва мульти-
Агентлик Бош директорига, зарур ҳолларда, материаллари, шунингдек, республикада амал- Бунда, импорт шартномаси ажратилади- медиа маҳсулотларини сотиб олиш бўйича им-
Агентликнинг марказий аппарати, тизим ташки- га оширилаётган йирик лойиҳалар бўйича тай- ган Давлат бюджети маблағлари доирасида кредитнинг импорт шартномасига асосан золанган импорт шартномасини бевосита то-
лотлари ҳамда “Қорақалпоқкино” агентлиги, ви- ёрланган видео ва фото материаллар сақлаш рўйхатдан ўтказилади. сотиб олинаётган кино қурилмалари билан қоп- вар ишлаб чиқарувчиларнинг нархлари асосида
лоятлар ва Тошкент шаҳар ҳудудий бўлимлари учун бир нусхада Ўзбекистон миллий кинофон- ланмаган қисми бўйича “Ўзмиллийбанк” АЖ экспертизадан ўтказилишини таъминласин.
тузилмасига ходимларнинг умумий чекланган дига топширилади; Импорт шартномасининг қолган 85 фоиз томонидан таъминот сифатида гаров расмий-
сони ва меҳнатга ҳақ тўлаш фонди доирасида тўловини қоплаш учун “Ўзмиллийбанк” АЖ лаштирилмайди; 8. Агентлик икки ой муддатда қонунчилик
ўзгартиришлар киритиш ҳуқуқи берилсин. мазкур қарорга мувофиқ тугатилаётган уни- Австриянинг “Райффайзенбанк” банкидан ҳужжатларига мазкур қарордан келиб чиқади-
тар корхоналарнинг қолдиқ маблағлари, уларга 5 йил муддатга, шу жумладан, 1 йиллик имтиёз- импорт шартномаси бўйича харид қилинади- ган ўзгартириш ва қўшимчалар тўғрисида Ва-
3. Вазирлар Маҳкамаси (А.А.Абдухакимов) тегишли бино (иншоот)лар ва моддий-техника ли давр билан йиллик 0,8 фоиз ставкада жалб ган кино қурилмалари, технологик тизимлар ва зирлар Маҳкамасига таклифлар киритсин.
бир ой муддатда Агентлик марказий аппарати базаси Агентлик ва унинг ҳудудий бўлимлари қилинадиган кредит линияси ҳисобидан кре- мультимедиа маҳсулотлари “Ўзбекфильм” ки-
ва унинг тизим ташкилотлари раҳбар ва хо- ҳисобига ўтказилади. дит маблағларини ажратсин ва кредит бўйича ноконцерни” ДУКнинг моддий-техник базасини 9. Мазкур қарорнинг ижросини самарали
димларини уларнинг билим ва салоҳиятлари “Ўзмиллийбанк” АЖнинг маржасини 1 фоиздан кучайтириш учун йўналтирилади. ташкил этиш ва назорат қилиш Ўзбекистон
бугунги кун талаблари ва эгаллаб турган лаво- 5. Агентлик ва “Danmon group” компанияси оширмаган ҳолда белгиласин. Республикаси Президентининг маслаҳатчи-
зимларига мувофиқлигини аниқлаш мақсади- (Дания Қироллиги) ўртасида 2020 йил 8 октябр- 7. Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни си А.А.Абдувахитов ва Бош вазир ўринбосари
да аттестациядан ўтказсин ҳамда уларни ма- да кино ишлаб чиқариш қурилмалари, техноло- 6. Белгилаб қўйилсинки: қисқартириш вазирлиги ҳузуридаги “Лойиҳалар А.А.Абдухакимов зиммасига юклансин.
лакали кадрлар билан тўлдириш чораларини гик тизимлар ва мультимедиа маҳсулотларини Австриянинг “Райффайзенбанк” банки кре- ва импорт контрактларини комплекс эксперти-
кўрсин. харид қилиш бўйича танлов савдолари асосида дити бўйича асосий қарзни қоплаш, фоиз, Ш. МИРЗИЁЕВ
импорт шартномаси имзоланганлиги маълумот суғурта ва комиссиялар бўйича тўловлар Мо- Ўзбекистон Республикаси
4. Белгилаб қўйилсинки: учун қабул қилинсин. лия вазирлиги Ғазначилигида очиладиган мах- Президенти
молиялаштириш манбаидан қатъи назар, сус ҳисоб рақамда тўпланадиган сотиб олинган
Молия вазирлиги уч ой муддатда имзо- кино қурилмаларидан фойдаланишдан туша- Тошкент шаҳри,
ланган импорт шартномасининг олдиндан 2021 йил 7 апрель
4 2021 йил 8 апрель, 70-сон Жамият
вазири Н.Хусановнинг ҳисоботи “ЯНГИ ªЗБЕКИСТОН” УЧУН МАХСУС
тингланди.
7 апрель куни Афғонистоннинг Ҳирот шаҳрида буюк шоир ва мутафаккир, давлат ва жамоат арбоби
Шунингдек, Ўзбекистон Респуб- Мир Алишер Навоий таваллудининг 580 йиллигига бағишланган халқаро конференция бўлиб ўтди.
ликасининг хориждаги диплома- Тадбирда Навоий меросини ўрганиш бўйича дунёнинг етакчи олимлари, адабиётшунослар, илмий
тик ваколатхоналари ва консуллик тадқиқотчилар ва оммавий ахборот воситалари ходимлари иштирок этди.
муассасалари томонидан меҳнат
Ўзбекистон Республикаси мигрантлари ҳуқуқларини ҳимоя ªЗБЕКИСТОН ДЕЛЕГАЦИЯСИ ²ИРОТДА
Вазирлар Маҳкамасида қилиш бўйича амалга оширилган АЛИШЕР НАВОИЙ ТАВАЛЛУДИНИНГ 580 ЙИЛЛИГИГА
ишлар тўғрисида ташқи ишлар БАFИШЛАБ ªТКАЗИЛГАН ТАНТАНАЛАРДА ИШТИРОК ЭТДИ
Ўзбекистон Республикаси фуқароларини вазирининг биринчи ўринбоса-
ташкиллаштирилган ҳолда хорижда ишга ри Ф.Арзиев ҳисобот берди. Ўзбекистондан таниқли навоийшунос олим-
жойлаштириш, улар билан доимий мулоқот лар, тадқиқотчилар, Алишер Навоий ижоди
қилиш ва муаммоларини тизимли ҳал этиш Мажлис давомида хорижий билимдонлари қатнашди. Улар ўз чиқишлари-
ҳамда Ватанга қайтиб келганидан сўнг иш иш берувчилар билан ҳамкорлик да улуғ шоир шеърий ва насрий асарларида
билан таъминлашда Қашқадарё, Фарғона ўрнатиш, кетишдан олдин мосла- инсонпарварлик, маърифат, тинчликсеварлик
ва Хоразм вилоятлари ҳокимликлари шиш тадбирларини амалга оши- каби юксак умуминсоний ғояларни куйлагани,
раҳбариятининг шахсий масъулиятини риш ҳамда қайтиб келганидан ўзбек тилининг беқиёс сўз бойлиги ва чексиз
кучайтириш юзасидан Ўзбекистон сўнг бандлигини таъминлаш бў- ифода имкониятларини бутун жозибаси ва ла-
Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Раёсат йича камчиликлар кўриб чиқилиб, тофати билан намоён этиб, ер юзидаги милли-
мажлиси бўлиб ўтди. масъулиятсизликка йўл қўйган онлаб китобхонлар қалбидан муносиб ва мус-
раҳбарларга нисбатан таъсир чо- таҳкам ўрин эгаллаганини таъкидлади.
Мажлисда республикамизда ҳокимликларининг мазкур ҳудуд- ралари қўлланилиши белгиланди. Ушбу бебаҳо меросда Навоий ижоди марказий Афғонистон бўйича махсус вакили Исматилла
хорижда ишлаш истагида бўлган ларда хавфсиз, тартибли ва қону- Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг Навоийга ўринлардан бирини эгаллаб турибди ва буюк
фуқароларни касб-ҳунар ва хори- ний меҳнат миграцияси тизимини Мажлис якуни бўйича Қашқа- “Алишербек назири йўқ киши эди. Туркий тил аждодимиз шеъриятини англаб етишда бир- Эргашев топширди.
жий тилларга бепул ўқитиш, кетиш йўлга қўйиш бўйича амалга оши- дарё, Фарғона ва Хоразм вило- била то шеър айтубтурлар, ҳеч ким онча кўп лаштирувчи тамойил бўлиб хизмат қилмоқда.
харажатларини қоплаш учун имти- рилган ишлар тўғрисидаги ҳисо- ятлари ҳокимлари томонидан ва хўп айтган эмас” деб таъриф берганига тўла Ўзбекистон делегацияси вакиллари Ҳиротга
ёзли микроқарзлар бериш, чет ботлари эшитилди. фуқароларни касб ва хорижий асос борлиги қайд этилди. Анжуманда Ўзбекистон Президенти номидан
элда меҳнат фаолиятини амалга тилларга пухта ўқитиб, уюшган афғон халқига совға сифатида янги чоп этил- амалий ташрифи давомида буюк шоир мақба-
ошириш даврида ҳуқуқларини Хорижда вақтинчалик меҳнат ҳолда хорижга ишга юбориш ва Дарҳақиқат, Навоий шеърияти бу — инсон ган Алишер Навоийнинг “Хамса” асари тақдим
ҳимоя қилиш ва тадбиркорликни фаолиятини амалга ошириш иста- улар билан доимий мулоқотни турмуш тарзи ҳақидаги мукаммал тўпламдир. этилди. Ушбу совғани давлатимиз раҳбарининг расини зиёрат қилди. Қуръон тиловат қилиниб,
бошлашига кўмаклашиш учун суб- гида бўлган фуқароларни касб-ҳу- таъминлаш юзасидан қўшимча Унинг деярли барча ғазаллари ва асарларида
сидиялар ажратиш тизими жорий нар ва хорижий тилларга ўқитиш чора-тадбирларни ишлаб чиқиш инсонийлик, саховат, адолат, қийинчиликларни Алишер Навоий қабрига гуллар қўйилди.
қилинганлиги қайд этилди. ҳамда кетишдан олдин мослашти- ва амалга ошириш белгиланди. биргаликда енгиш каби эзгу мақсадлар мадҳ
риш тадбирларидан ўтказиш са- этилган. Қарийб олти аср ўтибдики, буюк му- Ҳирот “Дунё” АА.
Мажлисда Қашқадарё (З.Мир- марадорлигини ошириш бўйича Меҳнат миграцияси оқими тафаккир асарлари ва тинчликпарвар ғоялари
заев), Фарғона (Х.Бозаров) ҳамда кўрилган чоралар тўғрисида банд- юқори бўлган мамлакатлар, шу жаҳон тамаддуни хазинасидан муносиб ўрин
Хоразм (Ф.Эрманов) вилоятлари лик ва меҳнат муносабатлари жумладан, Европа давлатлари эгаллаб, авлодларга намуна бўлмоқда.
билан алоқаларни мустаҳкам-
лаш, меҳнат мигрантларининг Ўзбек ва афғон халқлари ўртасида чуқур
ҳуқуқий ҳимоясини таъминлашда маданий алоқалар, маънавий ва тарихий ме-
хориждаги ватандошлар билан роснинг муштараклигига алоҳида урғу берилди.
фаол ҳамкорликни йўлга қўйиш
юзасидан вазирликлар ва идора-
ларга тегишли топшириқлар бе-
рилди.
ЯНГИЛАНАЁТГАН ЎЗБЕКИСТОН
СªХ:БУГУНГИ ИСЛО²ОТЛАР САМАРАСИ
Бошланиши 1-бетда
лозим. Хусусан, “Агробанк” томонидан марказий ТУМАН АҲОЛИСИНИНГ 15 МИНГГА ЯҚИНИНИ 18-30 ЁШЛИЛАР ТАШКИЛ
Башорат ЮНУСОВА, шифохонанинг диагностика марказига янги за- ҚИЛАДИ. БУГУН УЛАР ҲАР ЖАБҲАДА ФАОЛ. АЙНИҚСА, ДАВЛАТИМИЗ
“Янги Ўзбекистон” мухбири монавий УТТ аппарати совға қилинди. Унинг қий- РАҲБАРИ ТАШАББУСИ БИЛАН ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИГА КИРИШ
мати салкам 400 миллион сўмни ташкил этади. УЧУН СЎХЛИК ЁШЛАРГА 500 ТА КВОТА АЖРАТИЛГАНИ УЛАРНИНГ ТАЪЛИМ
Бугун “Чашма”, “Навобод”, “Девайрон” МФЙ ҳу- Бундан ташқари, 280 миллион сўмлик колонаскоп ОЛИШИ, ОРЗУ-ИСТАКЛАРИ АМАЛГА ОШИШИ УЧУН ЗЎР ИМКОНИЯТ БЎЛДИ.
дудида 204 хонали кўп қаватли намунавий типда- аппарати ҳам келтирилди. ПИРОВАРДИДА 468 НАФАР ЙИГИТ-ҚИЗ ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИГА
ги арзон уйларда сўнгги пардоз ишлари бажарил- ДАВЛАТ ГРАНТИ АСОСИДА ЎҚИШГА ҚАБУЛ ҚИЛИНДИ.
моқда. Насиб қилса, бу уйлар жорий йил майида ҲАР БИР ЁШ – ЭЪТИБОРДА
фойдаланишга топширилади. Ҳозир уйга муҳтож, роғон. муаммоси бор ёшларга ҳар томонлама ёрдам БАХТЛИ ИНСОН ЙЎҚДИР
кам таъминланган ҳамда ногиронлиги бўлган 65 Содиқ Мирзаевнинг айтишича, тумандаги Туман аҳолисининг 15 мингга яқинини 18-30 берилмоқда. Имтиёзли кредитлар ажратилиб, ин- УЛАРДЕК...
нафар фуқарога субсидия ажратилиб, уйларнинг ёшлилар ташкил қилади. Бугун улар ҳар жабҳада вестицион дастурларни амалга ошириш орқали
дастлабки бадали давлат ҳисобидан тўлаб бе- 176 та кўча таъмирланди. Лой кўчалар асфальт фаол. Айниқса, давлатимиз раҳбари ташаббуси ёшлар бандлигини таъминлашга эришилди. 1 апрель тонги сўхликлар учун ўзгача файзли
рилди. бўлди, пиёдалар йўлаклари қурилди. Бундан билан олий таълим муассасаларига кириш учун бошланди. Шу куни Фарғона вилояти ва Қирғизис-
ташқари, 35 дона янги трансформатор, 14 минг сўхлик ёшларга 500 та квота ажратилгани улар- “Зангат” ва “Ҳазрати Али” маҳалла фуқаролар тоннинг Боткен вилоятлари орасида чегара пост-
“Офтобрў”, “Тул”, “Ҳушёр”, “Қақир”, “Қарир-Себ- замонавий электрон ҳисоблагич ўрнатилди, 100 нинг таълим олиши, орзу-истаклари амалга оши- йиғинлари ҳудудида “Ёшлар кичик саноат зонаси” лари фаолияти қайта тикланиб, Қирғизистон
зор”, “Сариканда”, “Ҳазрат Али”, “Равон”, “Янгиа- километр янги электр тармоқлари тортилди. Та- ши учун зўр имконият бўлди. Пировардида 468 ташкил этилиб, 100 га яқин ёшнинг бизнес ташаб- орқали ўтган Сўх — Риштон йўли яна очилди. Бу
риқ”, “Навобод”, “Ленбург”, “Қалача”, “Ғазнов”, биий газ етиб бормайдиган қишлоқларни суюлти- нафар йигит-қиз олий таълим муассасаларига буси ва лойиҳалари қўллаб-қувватланди. мамлакатимиз аҳолиси, айниқса, сўхликлар ҳа-
“Сўх”, “Чашма”, “Демурсад”, “Шарқобод” МФЙла- рилган газ баллонлар билан таъминлаш мақсади- давлат гранти асосида ўқишга қабул қилинди. ётига катта тарихий ҳодиса сифатида муҳрлан-
ри ҳудудида яшовчи 59 минг аҳолини ичимлик сув да “Зангат” МФЙ ҳудудида қиймати 1 миллиард СЎХ — САЙЁҲЛИК МАСКАНИ ди. Энди биз Сўхдаги кенг кўламли бунёдкорлик
билан таъминлаш мақсадида “Фарғона сув таъми- 800 миллион сўм бўлган газ тўлдириш шохобчаси Ёшлар бандлигини таъминлаш мақсадида Сўх ишларини кузатиш, юртдошларимиз кайфияти
ноти” МЧЖ томонидан 65,5 километр сув тармоғи қурилиб, фойдаланишга топширилди. тумани учун ишлаб чиқилган “йўл харитаси” ҳамда Сўх тоғли ҳудуд бўлгани боис, табиати хушман- билан танишиш, улар билан юзма-юз диллашиш
тортилди. Бу ишлар бугун ҳам давом этмоқда. “манзилли режа”га мувофиқ, ўтган вақт мобайни- зара, иқлими мўътадил, булоқлари тиниқ ва ши- имконига эгамиз.
Сўх аҳолиси яқин йилларгача бир ҳадик искан- да “Ёшлар дафтари”га киритилган йигит-қизлар- фобахш. Бу эса ҳар қандай сайёҳни ўзига жалб
— Давлатимиз раҳбарининг Сўхга қаратган жасида яшади: жиддийроқ касал бўлса, қаерга бо- нинг 2 мингга яқини иш билан таъминланди. этади. Ҳудудда эко, этно, агро ҳамда тиббиёт Йўл очилиши барча сўхликлар қатори “Чумоқ-
эътибори билан туманимизда кенг қамровли ради, кимга мурожаат қилади? Тошкентга бориш у туризмини ривожлантириш бўйича катта имкони- ча” МФЙда яшовчи аҳолининг ҳам оғирини енгил
бунёдкорлик ва ободонлаштириш ишлари бажа- ёқда турсин, вилоят марказига ўтиш муаммо эди. Бобосодиқ ЛАТИПОВ, ятлар бор. Хўжа Ориф, Қулфи Занжиркушод, Сул- қилди. Муаммолари бартараф этилди.
риляпти. Бу эса ҳудудларимиз чиройини янада ҳокимнинг ёшлар сиёсати, ижтимоий ривож- тон Маҳмуд Ғазнавий, Ҳазрати Али ҳамда Ровон
очмоқда, — дейди Сўх тумани ҳокими ўринбосари Бугун уларнинг шу орзуси ҳам ушалди. Туман- лантириш ва маънавий-маърифий ишлар бў- зиёратгоҳлари маълум ва машҳур. Арчали тоғла- Мирзо бобо Хўжамов яқинда 100 ёш би-
Содиқ Мирзаев. — Кундан-кунга янги иншоотлар да аҳолига сифатли тиббий хизмат кўрсатиш ти- йича ўринбосари: ри ва жўшқин дарёлари билан танилган ҳудудда лан юзлашди. Ҳаётининг энг авж паллалари-
бўй кўрсатаётган заминимизда аҳолини қийнаб зими шакллантирилди. Сўхдаги марказий шифо- – Тўрт-беш йил олдин аксарият қишлоқ ёшлари тоғ туризмини йўлга қўйиш ҳам айни муддао. ни ёшларнинг таълим-тарбиясига бағишлаган
келаётган муаммолар ҳам ўз ечимини топяпти. хонада республика тиббиёт марказлари билан ишсиз юрарди. Оқибати маълум... Бугун ёшлари- бобо бугун 8 фарзанди, 87 невараю эвараси
Саноат, сервис ва қишлоқ хўжалигини ривожлан- онлайн алоқа йўлга қўйилди. Илгари Тошкентда, миз ҳаёти тубдан ўзгарган. Кўчада беҳуда тенти- “Сарибозорча” маҳалла фуқаролар йиғини ҳуду- қуршовида кексалик гаштини сурмоқда. Унинг
тириш бўйича 95 лойиҳани амалга ошириш жара- вилоят марказидаги шифохоналарда бажарилган раб юрганларни кўрмайсиз. дида жойлашган Қуви қалъаси, қалъа ҳудудидаги айтишича, бу йўлнинг очилиши уни анча ёшар-
ёни бошланди. мураккаб жарроҳлик амалиётлари энди шу ернинг “Ёшлар меҳнат гузари” қурилди, абитуриент- Хожа Ориф, Ғазновдаги Қуви муғ тепаси, Муғ қалъ- тирди. Мамлакатимиз раҳбари, вилоят ва ту-
ўзида қилинаётгани ҳам катта имконият бўлди. ларни тайёрлаш, ахборот технологиялари бўйича аси, Тул ҳудудидаги нодир суратлар давлат рўйха- ман ҳокими, шу ишга бош қўшган барчани дуо
Сўхликлар билан суҳбатлашсангиз, бундай Шу кунларда туман тиббиёт бирлашмасининг 25 саводхонликни ошириш ва “Беш ташаббус” мар- тига олинган археологик ёдгорликлар саналади. қилиб ўтирибди.
эслашади: “Авваллари ёғингарчилик мавсумида ўринли юқумли касалликлар шифохонаси қурили- казлари, тикувчилик цехи, фитнес клуб фаолияти
бирон жойга бормоқчи бўлсак, йўлни ўйлаб, юрак ши якунланмоқда. Тиббиёт ходимларини моддий йўлга қўйилди. Бугун Сўхда туризмни ривожлантириш бўйи- Ҳа, бугун Сўх дунёга очилди. Кўчаларда, одам-
безилларди. Лой кўчалардан юриш азобини кўп рағбатлантириш, уларнинг малакасини ошириш Ёшларни ишга жойлаштириш, тадбиркорлиги- ча алоҳида инвестиция дастури ишлаб чиқилди. лар қалбида сарин-сарин эпкинлар эса бошла-
тортдик. Айниқса, қишнинг қора кунларида кўчада учун шароитлар яратилди, поликлиникалар зарур га кўмаклашиш, касб-ҳунарга ўқитишга эътибор Янги меҳмонхоналар қуриляпти, сайёҳлик объект- ди. Орзулар туғилмоқда, келажакка ишонч ҳисси
юриш қийин эди. Кўчалар қоронғи, ўйдим-чуқур. тиббий жиҳозлар ва дори-дармонлар билан таъ- қаратилмоқда. Ижтимоий, ҳуқуқий ва психологик лари таъмирланиб, инфратузилма яратилмоқда. уйғонмоқда. Энди ўзбек — қирғиз дўстлиги ва
минланди. бирдамлигининг гўзал намунаси сифатида Сўх
Чироқ ҳам кам ёнарди, фарзандларимиз қуёш энг тараққий этган ҳудудлар сирасига кириши,
ботгунча, дарсини қилиб олишга интиларди”. — Президентимиз эътиборидан барча аҳоли, шубҳасиз.
тиббиёт ходимлари ҳам миннатдор. Туман мар-
Бугун ана шу манзара ҳам тубдан ўзгарди. Кў- казий шифохонасига давлатимиз раҳбари топ-
чалар асфальтланган, ёруғ, кечалари уйлар ча- шириғи билан қарийб 10 миллиард сўмлик замо-
навий тиббий жиҳоз ва ускуналар олиб келинди,
— дейди туман тиббиёт бирлашмаси бошлиғи
Илҳом Маллаев. — Санитария-эпидемиологик
осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати ту-
ман бўлими ҳам қиймати салкам 1 миллиард сўм
бўлган ПЗР ускунаси, шунингдек, компьютер томо-
графияси ҳамда гемодиолиз аппаратлари билан
таъминланди. Айни пайтда шу ускуналар билан
ишлайдиган мутахассисларимиз Тошкентда ма-
лака оширмоқда. Туман марказий шифохонасини
замонавий тиббий жиҳозлар билан таъминлашда
ҳомийлар кўмагини ҳам алоҳида эътироф этиш
Нигоҳ 52021 йил 8 апрель, 70-сон
ХАЛҚАРО ҲАМКОРЛИК ГИДРОЭНЕРГИЯ
ТАШҚИ СИЁСАТНИНГ
МУҲИМ ВОСИТАСИ
Қодир ЖЎРАЕВ, ТАБИАТ ИНЪОМ ЭТГАН ¯УВВАТЛАР
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси
Халқаро ишлар ва парламентлараро ҳам арзон, ҳам атроф-муҳит учун зарарсиз
алоқалар қўмитаси раиси
ўринбосари
Ўктам ИСЛОМОВ,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси
депутати
Лутфулла СУВОНОВ, да етарлича тажриба ва нуфузга эга
“Янги Ўзбекистон” мухбири бўлган “Turonelektromontaj” АЖ, “NP
ESAN” МЧЖ, “AGEM” МЧЖ каби кор-
Президентимиз Шавкат Мирзиёев халқимиз ва юртимиз тувчи, халқаро тадбирларда иштирокчи Мамлакатимизда гидроэнергетикани ривожлантириш учун табиий хоналар билан бир қаторда “Тўпаланг
манфаатларидан келиб чиқиб юритаётган очиқ, дўстона сифатида сафарлари уюштирилди. шароит етарли. Бу имкониятдан самарали фойдаланиб, энергия ГЭС” УКнинг Зарчоб-1 кичик ГЭСи бў-
ва прагматик тамойилларга асосланган ташқи сиёсат ишлаб чиқаришни кўпайтириш иқтисодиётимизнинг муҳим лимига 2020 йилнинг бошида иш бош-
минтақада, дунёда тинчлик ва тараққиётни таъминлаш, Қайд этиш жоизки, коронавирус пан- йўналишларидан бирига айланди. лаган истиқболли ёш мутахассислар
ўзаро дўстлик, ҳамкорлик ришталарини мустаҳкамлашда демияси даврида ҳам Қонунчилик па- фаол жалб қилинди.
муҳим омил бўлаётир. Бу жараёнда парламентлараро латасининг хорижий мамлакатлар би- Сўнгги йилларда “Ўзбекгидроэнер- Зарчоб-1 кичик ГЭСи ишга туширил-
алоқаларни ривожлантириш бўйича ҳам амалий қадамлар лан парламентлараро алоқалари изчил го” акциядорлик жамияти томонидан ди. Унинг қуввати 230-240 минг аҳоли- — Бу ГЭСнинг фойдаланишга топ-
ташланаётгани маҳаллий ва хорижий экспертлар давом эттирилиб, 34 та онлайн халқаро соҳада қатор ишлар амалга оширил- нинг электр энергиясига бўлган эҳти- ширилиши вилоят аҳолиси ва иқти-
томонидан эътироф этилмоқда. тадбир ташкил қилинди. моқда. Хусусан, янги гидротехник объ- ёжини таъминлайди. Жорий йилнинг содиёт тармоқлари учун жуда катта
ектларни фойдаланишга топшириш, сентябрь-октябрь ойларида қуввати аҳамиятга эга, — дейди Халқ депу-
Хусусан, парламентимизнинг халқа- ҳамкорлик гуруҳлари хорижий давлат- Жумладан, АҚШ Давлат департа- эски ГЭСларни модернизация қилиш, 38,2 МВтга тенг бўлган Зарчоб-2 кичик татлари Сариосиё тумани кенгаши
ро парламентлараро ташкилотлар ва лар қонун чиқарувчи органлари билан менти, Халқаро диний эркинлик ко- ишлаб чиқаришдаги маҳаллийлашти- ГЭСини ҳам фойдаланишга топшириш депутати Очилди Хидиров. — У вило-
хорижий мамлакатлар билан ҳамкор- алоқаларни ривожлантириш майдони миссияси, АҚШ Конгресси ҳузуридаги риш жараёнларини кенгайтириш шу- кўзда тутилган. Ҳозирги кунда Зар- ятдаги аҳоли хонадонлари, саноат ва
лиги юртимиздаги кенг қамровли ис- вазифасини ўтамоқда, чет эллик ҳам- Хельсинки комиссияси ҳамда Глобал лар жумласидандир. чоб-3 кичик ГЭСининг техник-иқтисо- иқтисодиёт корхоналарининг электр
лоҳотларга мос равишда сифат жиҳа- корлар билан очиқ, конструктив ва жон- жалб қилиш институтининг расмий ва- дий асослари ишлаб чиқилмоқда. энергиясига бўлган талабининг катта
тидан янги босқичга кўтарилмоқда. ли мулоқот қилишнинг қулай механиз- киллари иштирокида дин ва эътиқод 2020 йилда “Ўзбекгидроэнерго” АЖ қисмини таъминлаш имконини берди.
Парламент дипломатияси бир қанча мига айланмоқда. эркинлигини таъминлаш масалалари томонидан янги қурилиш ва модерни- Фойдаланишга топширилган кичик Бундан ташқари, бу ерда ёшларимиз
йўналишларда фаоллашиб бораётга- бўйича видеоконференция, “БМТнинг зациялашга оид 6 лойиҳа бажарилди. ГЭС учун зарурий технологик қурил- иш билан таъминланди. Энг аҳамият-
нини кузатиш мумкин. Хусусан, 2015 – 2019 йиллар даво- Инсон ҳуқуқлари бўйича кенгаши ва Ин- Уларнинг умумий қуввати 118,3 МВт- малар Хитойнинг етакчи “Dongfang лиси, ушбу ресурслар табиий ва қайта
мида ҳамкорлик гуруҳлари жами 28 дав- сон ҳуқуқлари қўмитаси мисолида БМТ- ни ташкил этади. Бу эса қўшимча 543 Electric International Corporation” ком- тикланувчандир.
Биринчидан, 2020 йилда Олий Маж- латнинг қонунчилик органлари билан нинг устав ва шартномавий органлари миллион кВт/соат электр энергияси панияси томонидан етказиб берилди.
лис палаталари кенгашлари томонидан ишлаган бўлса, ҳозир улар сони 51 тага тавсияларини амалга оширишда пар- ишлаб чиқарилишига замин яратди. 2 та гидроагрегатнинг умумий қуввати Мазкур ГЭС билан бир вақтда Зар-
хорижий мамлакатлар билан муноса- етди. Жумладан, 50 та давлат ва Ев- ламентнинг роли” мавзуидаги халқаро 37,4 МВтни ташкил этади. чоб подстанцияси ҳам янгидан қу-
батларни ривожлантиришда парла- ропа Иттифоқи парламентлари билан онлайн парламент форуми ўтказилди. Ана шундай истиқболли лойиҳа- рилиб фойдаланишга топширилди.
ментнинг ролини янада кучайтириш ҳамкорлик гуруҳлари ташкил қилинди. лардан бири Ўзбекистон Президенти- — Ушбу объектдаги қурилиш ишла- Бу подстанция “ақлли” ва замонавий
мақсадида Парламент дипломатияси Жорий йил 6 апрелда Олий Мажлис нинг 2017 йил 2 майдаги “2017-2021 ри 2017 йил август ойида бошланган технологик қурилмалар билан жиҳоз-
концепцияси қабул қилинди. Ушбу кон- Учинчидан, Ўзбекистоннинг халқа- Қонунчилик палатасида Корея Респуб- йилларда гидроэнергетикани ривож- эди, — дейди Тўпаланг ГЭСлар каска- ланган бўлиб, Зарчоб-1, Зарчоб-2,
цепцияда хорижий парламентлар би- ро шартномалардаги мажбуриятлари ликаси Миллий Ассамблеяси спикери лантириш чора-тадбирлари дастури ди бошлиғи Асрор Улуғов. — Ўтган Тўпаланг, Гулча ҳамда Регар подстан-
лан алоқаларни фаоллаштириш, улар- бажарилишида парламентнинг назо- Пак Бён Сок билан юзма-юз учрашув ва тўғрисида”ги қарори асосида Cурхон- давр мобайнида кичик ГЭСда қури- цияларини ягона энерготизимга бир-
нинг қонун ижодкорлиги тажрибасини рат функциялари тобора кучаймоқда. мулоқот ўтказилгани парламент дипло- дарё вилояти Сариосиё туманида ян- лиш-монтаж, созлаш ва синов, авто- лаштиради.
бевосита ўрганиш, халқаро парламент- Жумладан, БМТнинг Барқарор ривож- матиясига яна бир мисол бўла олади. гидан барпо этилган Зарчоб-1 кичик матик тизимни марказлашган ҳолда
лараро ташкилотлар фаолиятида Олий ланиш мақсадлари бажарилиши, Ин- ГЭСидир. Мазкур ГЭС қурилиши “Ўз- бошқариш ишлари амалга оширил- Давлатимиз раҳбарининг Сурхон-
Мажлиснинг фаол иштирокини таъмин- сон ҳуқуқларини ҳимоя қилишда Қо- Ушбу учрашувлар парламентимиз- бекгидроэнерго” АЖнинг тизим таш- ди. Станциядаги гидроиншоотлар дарёга 2019 йилги ташрифи чоғида
лаш, юртимиздаги ислоҳотлар жараё- нунчилик палатаси ролини ошириш, нинг мамлакатимиз ташқи сиёсатига килоти ҳисобланган “Гидропроект” АЖ синов-тажриба жараёнидан муваф- Тўпаланг дарёсининг юқори қисмида
нидан халқаро ҳамжамиятни хабардор халқаро ташкилотлар тавсиялари доир муҳим масалаларни ҳал этишдаги томонидан лойиҳалаштирилган. Кичик фақиятли ўтди. Тўпаланг дарёсидан қуввати 25 МВт бўлган Мизот ГЭСи ва
қилиш, мамлакатимиз ташаббусларини ижросини ташкил этиш ишлари пар- иштирокини кенгайтириш, парламент- ГЭС фаолият бошлаши натижасида 80 Зарчоб-1 кичик ГЭСига сув оқиб кела- қуввати 50 МВт бўлган Киштут ГЭСи
илгари суриш каби устувор вазифалар ламентимиз томонидан алоҳида назо- лараро алоқаларни янада чуқурлашти- киши иш билан таъминланди. диган 480 метр узунликдаги туннел ва қурилиши ҳам белгиланган эди. Ҳозир
белгиланди. ратга олинди. риш имконини бермоқда. 1 300 метр узунликдаги канал, босим- мазкур лойиҳа майдонларига олиб бо-
— 2019 йил 30 апрелда Президен- ли ҳовуздаги сув кўтариш иншоотлари рувчи 30 километрли йўлнинг 10 кило-
Иккинчидан, Олий Мажлиснинг хо- Тўртинчидан, парламент диплома- Хулоса шуки, сўнгги йилларда пар- тимиз Сурхондарё вилоятига ташри- шай ҳолатга келтирилиб, белгиланган метрида қурилиш ишлари якунланди.
рижий мамлакатлар парламентлари тияси халқаро ташкилотлар ва хорижий ламентимиз мамлакат ташқи сиёса- фи чоғида Сариосиё туманидаги тартибда синовдан ўтказилди.
билан ҳамкорлик бўйича гуруҳлари ва мамлакатлар билан икки томонлама ва тининг фаол иштирокчисига айланди. Тўпаланг ГЭСида амалга оширилган Соҳадаги бу каби инқилобий ўзга-
комиссиялари ишини фаоллаштириш кўп томонлама ҳамкорликнинг турли Парламент дипломатиясининг геогра- ишлар, Зарчоб-1 ва Зарчоб-2 кичик Янги ГЭСдаги зарурий асбоб-уску- ришлар аҳоли турмуш фаровонлиги
ва амалий муносабатларни кенгайти- шаклларида амалга оширилмоқда. фияси кенгайиб, натижадорлиги ош- ГЭСлари қурилиши билан танишган налар ҳамда гидроагрегатлар хитой- ошишига, ишлаб чиқариш субъектла-
риш чоралари кўрилиши натижасида моқда. Ушбу ҳолат ижтимоий-сиёсий, эди, — дейди “Ўзбекгидроэнерго” ак- лик ҳамда маҳаллий мутахассислар ри электр қуввати билан узлуксиз таъ-
уларнинг фаолияти янада жонланди. Пандемияга қарамай, 2020 йил мо- иқтисодий, маданий соҳаларда узвий циядорлик жамияти бошқаруви раиси томонидан биргаликда монтаж қилин- минланишига, юртимиз иқтисодиёти-
байнида Қонунчилик палатасида қатор алоқаларни ўрнатиш имконини яратиб, Абдуғани Сангинов. — Айни пайтда ди. Ушбу ишларни бажаришда соҳа- нинг янада тараққий этишига муҳим
Бугунги кунда парламентлараро расмий учрашувлар ўтказилди. 14 де- давлатлараро дўстона муносабатларни замин яратади.
путатнинг чет элдаги сайловларда куза- мустаҳкамлашга ҳар томонлама ёрдам
беради.
ОЛИЙ ТАЪЛИМ: ХАЛҚАРО АЛОҚАЛАР ВАКЦИНАЦИЯ
КОРЕЯШУНОСЛИК ФАКУЛЬТЕТИ — ЭМЛАШ ҚИЗҒИН
МАРКАЗИЙ ОСИЁДА ЯГОНА ДАВОМ ЭТМОҚДА
Давлатимиз раҳбари куни кеча Корея Рес- нафар илмий-академик салоҳиятга эга бўл- илмий лойиҳалар танловларида мунтазам Расулжон КАМОЛОВ
публикаси парламентининг Миллий Ассамб- ган профессор-ўқитувчилар фаолият олиб равишда иштирок этиб қатор грантлар со-
Шоира УСМАНОВА, лея Спикери Пак Бён Сок бошчилигидаги бормоқда. Булардан 9 нафари кореялик вриндори бўлиб келишмоқда. Жумладан, Фарғона шаҳрида 7 та оилавий доза Ўзбекистон — Хитой ҳамкорлиги-
Тошкент давлат делегацияни қабул қилди. Суҳбат чоғида таъ- профессор-ўқитувчилар бўлиб, уларнинг жорий йилда Корея фонди томонидан ил- поликлиникада коронавирусга да ишлаб чиқилган ZF-UZ-VAC 2001,
шарқшунослик университети лим, илм-фан, маданият, соғлиқни сақлаш кореяшунос мутахассисларни тайёрлашда мий тадқиқот ишлари учун эълон қилинган қарши оммавий эмлаш шунингдек, 76 000 доза COVAX жамғар-
кореяшунослик факультети ҳамда гуманитар алмашинув соҳаларидаги катта ҳисса қўшаётганини алоҳида таъкид- халқаро грантлар танловида факультетнинг ишлари олиб борилмоқда. маси томонидан AstraZeneca вакцинала-
декани, филология фанлари қўшма дастурларни амалга ошириш билан лаш жоиз. 3 нафар докторанти ва 7 нафар магистранти Фуқаролар белгиланган ри келтирилди.
доктори, профессор боғлиқ масалалар ҳам кўриб чиқилди. иштирок этиб, 31 минг 900 АҚШ доллари ҳа- тартибда шифокорлар
Факультетда таълим олиш икки — ба- жмидаги халқаро грантни қўлга киритишди. кўригидан ўтиб, ижобий Жорий йилда вилоятда 600 минг
Ўзбекистон ва Корея Республикаси Дарҳақиқат, ҳозирги кунда ҳар иккала дав- калавриат ва магистратура босқичларида натижа олинганидан сўнг нафардан зиёд фуқарони COVID-19 га
ўртасида дипломатик алоқалар лат ўртасида таълим соҳасидаги ҳамкорлик олиб борилади. Унда Корея Республика- Профессор-ўқитувчилар ва талабалар- эмланмоқда. қарши вакцина билан бепул, босқич-
ўрнатилганига 30 йил бўлди. алоқалари тобора кенгайиб бормоқда. Юрти- сининг 12 та нуфузли олий таълим муас- ни Корея Республикасининг етакчи олий ма-босқич эмлаш режалаштирилган.
Шу йилнинг 28 январь миз олий таълим муассасалари Корея Респуб- сасаси билан ҳамкорлик йўлга қўйилган. таълим муассасаларида малака ошириш — Кўнгилли равишда биринчилардан
куни Ўзбекистон ва Корея ликасининг 30 дан ортиқ илмий-тадқиқот му- Ушбу олий таълим муассасалари профес- ва стажировкаларни ўташлари ҳам тизим- бўлиб, вирусга қарши вакцина олдим, — — Биринчи босқичда вилоятимиз-
Республикаси Президентларининг ассасалари билан ҳамкорликни йўлга қўйган. сор-ўқитувчиларининг узоқ ва қисқа муддат- ли равишда йўлга қўйилган. Малака оши- дейди Фарғона шаҳар Янгиер кўчасидаги даги 187 минг 830 нафар 65 ёшдан
видеоанжуман шаклида Қатор таълим муассасаларида корейс тили ли дарс беришлари ҳамда улар иштирокида риш курслари ва стажировкаларни ташкил 53-уйда истиқомат қилаётган 75 ёшли ошган кексалар, 310 минг 534 нафар
ўтказилган онлайн саммити ҳамда маданияти марказлари очилган. масофавий онлайн дарслар ташкил этиш этишда Корея халқаро ҳамкорлик агентлиги меҳнат фахрийси Мухторжон Обидди- сурункали касалликлари бор шахслар,
бу иккала давлатнинг ўзаро ишларига алоҳида эътибор қаратилмоқда. КОИКА, Корея Фонди ҳамда Корея Респуб- нов. — Бу жараён санитария-гигиена 51 минг 260 нафар тиббиёт ходими
манфаатли алоқалари ҳамда Президентимизнинг 2017 йил ноябрь Ўтган давр ичида Ханянг университети би- ликасининг Ўзбекистондаги элчихонаси қо- ва хавфсизлик қоидаларига риоя этган ҳамда 107 минг 164 нафар мактаб ва
стратегик шериклик янги ойида Корея Республикасига амалга ошир- лан “Корея иқтисодиёти: бугуни ва келажа- шидаги Корея Таълим маркази муҳим ўрин ҳолда, тартиб билан амалга оширил- мактабгача таълим ташкилотлари хо-
босқичга кўтарилганидан далолат ган давлат ташрифи натижасида барча ги” мавзуларида онлайн дарслар ташкил тутмоқда. моқда. Вакцина қабул қилиш, энг аввало, димлари эмланади, — дейди Сани-
беради. соҳаларда мазкур давлат билан икки томон- этилди. Жорий ўқув йилида Кореяшунослик ўзим, қолаверса, яқинларим соғлиғи учун тария-эпидемиологик осойишталик ва
лама алоқаларни янада ривожлантиришга факультети талабалари учун Корея Респуб- Давлатимиз раҳбарининг 2020 йил 16 муҳим. жамоат саломатлиги хизмати вилоят
Мазкур саммитда олий, касб-ҳунар ва қаратилган “йўл хариталари” ишлаб чиқил- ликасининг Ўзбекистондаги элчихонаси апрелда қабул қилган “Шарқшунослик соҳа- бошқармаси бошлиғи Аҳмаджон Яқубов.
мактабгача таълим, соғлиқни сақлаш, мада- ган эди. Икки мамлакат ўртасидаги муноса- ходимлари ва Ўзбекистондаги кореялик сида кадрлар тайёрлаш тизимини тубдан Жараён аввалида эмлашга 65 ёш- — Жойларда вакциналарни сифатли
ний мерос объектларини рақамлаштириш батлар қамровининг тобора кенгаяётгани, ўз ишбилармонлар томонидан “Корея жамо- такомиллаштириш ва илмий салоҳиятни дан ошган нуронийлар ҳамда соғлиқни сақлаш ва ташиш учун БМТнинг бола-
ва реставрация қилиш соҳаларидаги ҳам- навбатида, илғор хорижий таълим услубла- аси” (Team Korea) ҳамда Ханянг универси- ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қа- сақлаш ходимлари жалб этилган. лар жамғармаси — ЮНИСЕФ томонидан
корликнинг жорий ва истиқболли дастурлари рини жорий этиш асосида Корея тарихи, ма- тети билан “Оммавий ахборот воситалари рори нафақат мамлакатимиз, балки қатор 1 та музлаткичли юк машинаси ва 19
кўриб чиқилди. Президентлар Ўзбекистонда данияти, сиёсати ва иқтисодиёти соҳасида орқали Кореяни ўрганиш” (Korean Language Шарқ давлатлари учун ҳам муҳим воқеа — Белгиланган режага кўра, ҳар куни та “Минивен-Лабо” автомобили хизмат
Жанубий Корея етакчи университетларининг чуқур билимга эга бўлган ва корейс тилида and Culture Experts) мавзуларида онлайн бўлиб, шарқшунослик соҳасини ривожлан- 70 нафардан ортиқ киши коронавирусга қиляпти.
филиаллари ва кадрларни профессионал эркин мулоқот қила оладиган юқори мала- дарслар бўлиб ўтди. Шунингдек, Ханкук тириш, уни янги босқичга олиб чиқишда қарши вакциналар билан эмланмоқда,
тайёрлаш бўйича қўшма марказлар сони кали кореяшунос мутахассислар тайёрлаш- ва Бусан чет тиллари университетлари ҳуқуқий асос вазифасини ўтамоқда. — дейди Фарғона шаҳридаги 5-оилавий Айни пайтда аҳолининг юқори хавф-
ортиб бораётганини мамнуният билан қайд ни тақозо этмоқда. Айни шу мақсадда 2018 билан анъанавий таълимдан фарқ қила- поликлиника бош шифокори Феруза Ма- га эга қатлами ҳамда тиббиёт ходимла-
этди, мамлакатларимизнинг етакчи олий таъ- йилда Тошкент давлат шарқшунослик инсти- диган “Тандем” инновацион дарслар ҳам Тошкент давлат шарқшунослик уни- далиева. — Бу ерда фуқароларни тиб- рини эмлаш учун 359 та мобил бригада
лим муассасаларида ўзбек ва корейс тил- тутида кореяшунослик факультети очилди. йўлга қўйилган. “Тандем” дарсларида ўқув верситетида куни кеча “Корея ҳафталиги” бий кўрикдан ўтказиш, кузатув хонасида иш олиб бормоқда.
ларини ўқитишни кенгайтириш масаласига машғулотлари жуфтлик асосида олиб бо- ўтказилди. Мазкур ҳафталик доирасида назоратда бўлиш билан боғлиқ барча
алоҳида эътибор қаратишни таъкидлашди. Кореяшунослик факультети нафақат Ўз- рилади. Машғулотларда ҳам кореялик, ҳам университетида “Ўзбекистон-Корея: ўзаро шароит яратилган. Эмлаш билан боғ-
бекистон, балки Марказий Осиёда ягона ўзбекистонлик талабалар иштирок этиша- ҳамкорликларнинг бугунги куни ва истиқ- лиқ тарғибот материалларига алоҳида
бўлиб, ушбу даргоҳда филолог ва таржимон ди ва улар жуфтлик бўлиб, берилган топ- боллари” мавзусидаги халқаро илмий-ама- ўрин ажратилган. Бу муҳим жараённинг
кадрлар етиштириш билан бирга, Корея ва шириқларни биргаликда мустақил тарзда лий онлайн конференция ташкил этилди. дастлабки босқичида 145 нафар фуқа-
Ўзбекистон ўртасидаги иқтисодий, сиёсий, бажаришади. Бундай инновацион дарслар Шунингдек, “Ёш Кореяшунослик: илм ва роларимиз эмланади. Эмланганлар 3
илмий ва маданий алоқаларни ривожланти- талабаларнинг нафақат тил ўрганишлари, ижод остонасида — 2021” онлайн халқаро кун мобайнида шифокорлар назоратида
ришга катта ҳисса қўшадиган юқори малака- балки шу тил соҳиби бўлган халқ мадани- талабалар форуми ҳамда бошқа тадбир- бўлади. Иккинчи босқич 12–24 кундан
ли мутахассислар ҳам тайёрланади. яти, урф-одат ва анъаналари ҳақида ҳам лар бўлиб ўтди. сўнг амалга оширилади.
чуқур билим олишларига имконият яратади.
Ҳозирги кунда факультетда 562 нафар Мухтасар айтганда, Ўзбекистонда ко- Айни кунга қадар Фарғонага 77 000
талаба, 14 нафар магистрант, 4 нафар док- Кореяшунослик факультети профес- реяшуносликка, қолаверса, Корея таълим
торант (улардан 2 нафари Корея Респуб- сор-ўқитувчилари, докторант-тадқиқотчи- тизимига қизиқиш кучайиб бормоқда. Бу эса
ликаси фуқароси) ва мустақил изланувчи лари, магистрантлари ва талабалари Корея Тошкент давлат шарқшунослик университе-
таҳсил олмоқда. Факультетнинг “Корейс фонди ва Корея Академиясининг халқаро ти, хусусан, кореяшунослик факультети зим-
филологияси” ва “Корея тарихи, маданияти, масига катта масъулият юклайди.
сиёсати ва иқтисодиёти” кафедраларида 37
6 2021 йил 8 апрель, 70-сон Маънавият
АМИР ТЕМУР ТАВАЛЛУДИНИНГ 685 ЙИЛЛИГИГА
ТЕМУРИЙЛАР РЕНЕССАНСИГА Янги Ўзбекистон сиёсати
ЯНГИ ЧИЗГИЛАР инсон қадр-қимматини
олий даражага кўтариш,
ва қўлланмалар фиҳристи яратилди; жамиятда адолат ва қонун
“Амир Темур дунё фани кўзгусида” устуворлигини сўзсиз
таъминлаш каби юксак
номли библиографик нашр хорижий тил- ғояларга таянмоқда.
ларда чоп этилди; Бу ғояларнинг тарихий
илдизи, аждодларимиз
жаҳон тарихшунослигида мустақил те- аввало, бобомиз Амир
муршунослик илмий йўналиши шакллан- Темур қурган салтанат
ганига асосланиб, “Амир Темур жаҳон ва унинг адолатли
тарихида” номли асар яратилди; бошқарувига асосланади.
Бошланиши 1-бетда тарихий шахсларга бўлган ҳурмат-эътибор “Амир Темур библиографияси” ҳамда ТЎРА ВА ТУЗУК
қайтарилиши, деб қаралмоқда. “Амир Темур салтанати тарихнавис- АСОСИГА ҚУРИЛГАН
Амир Темурнинг ибратли ҳаёти ва дав- лиги” номли библиографик кўрсаткичда
латдорлик иқтидори, фаолияти, салтанати Бу саъй-ҳаракатлар чингизийларнинг Ўзбекистонда мустақиллик йилларида САЛТАНАТ
тарихи, ундаги илм-фан ва маданиятни 150 йиллик истибдоди даврида топталган амалга оширилган адабиётлар жамланди;
ўрганиш тарихшуносликнинг йирик илмий ғуруримизни қайта кўтарган Амир Темур Ушбу библиографик кўрсаткичда: Камола ҚАЮМОВА, кишиларга ўз ҳолига қараб ва қобили-
йўналишларидан бири сифатида доимо бобомиз фаолиятига менгзалади. “Темурийлар даври Ренессанси”, биринчидан, юртимизда Амир Темур ЎзФА Тарих институти таянч ятига яраша биринчи даражали амир
жаҳон олимлари, давлат раҳбарлари, си- “Темурийлар даври ёзма ёдгорликла- хотирасини абадийлаштиришга бағишлан- докторанти мартабасидан тортиб, то еттинчи дара-
ёсатчилар диққат-эътиборида бўлиб кел- Ўзбекистонда тараққиётнинг янги рининг Ўзбекистонда ва хорижда ўр- ган расмий (қонун, фармон, қарор ва бош- жали амир мартабасигача бўлган амир-
ган ва шундай бўлиб қолмоқда. Шунинг- босқичида давлат ва жамиятнинг ҳар бир ганилиши”, “Ўзбекистон тарихига оид қа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар) маълу- Соҳибқирон барпо этган салта- лик ва валийлик мансаблари берилган.
дек, Темурийлар тарихига оид манбалар соҳасида тубдан янгиланиш ва юксалиш- маданий-маънавий мероснинг хорижга мотлар умумлаштирилди; нат тажрибаси ўлароқ яратилган “Те- Уларнинг ҳар бири ўз мартабасига яра-
жаҳон миқёсида турли тилларда таржима лар билан бир қаторда миллий давлат- тарқалиши ва уларнинг ватанимиз та- иккинчидан, мавзуни ёритувчи моно- мур тузуклари”даги мана бу гувоҳлик ша иш тутиб, ҳаддидан ошмасин. Бунга
қилинган ҳамда илмий-тадқиқотлар амалга чиликни мустаҳкамлаш, мамлакатимиз рихида тутган ўрни”, “Шоҳруҳия қалъа графиялар, рисолалар, диссертациялар, эса бунинг исботидир: “Давлат агар... хилоф равишда иш тутганлар жавоб-
оширилган. Дунё тарихшунослигида Амир сиёсий-ҳуқуқий ва иқтисодий-ижтимоий шаҳри — Амир Темур ва Темурийлар юбилейларга бағишланган альбомлар, тўра-тузукка боғланмас экан, ундай гарликка тортилсинлар”.
Темур даврини ўрганишга оид нашрлар ҳаётини барқарор изга тушириш ва ри- даврининг ноёб ёдгорлиги”, “Чет эл- конференция материаллари, ўқув қўллан- салтанатнинг шукуҳи, қудрати ва тарти-
кун сайин ортмоқда. Пировардида жаҳон вожлантириш бўйича кенг қамровли чо- ларда сақланаётган Темурийлар даври малар, республика ва хорижий нашрларда би йўқолади. Бундай салтанат яланғоч Ўғирлик ва талончилик кечирилма-
жамиятшунослигида “Темуршунослик” ра-тадбирлар амалга оширилмоқда. ашёлари каталоги”, “Ўрта Осиёда ки- чоп этилган мақолалар жамланди; одамга ўхшарким, уни кўрган ҳар кимса ган. Шаҳарда юз берган ўғирлик учун
мустақил илмий йўналиши шаклланди. тобат санъати тарихидан (Темурийлар учинчидан, хорижий давлатлардаги назарини олиб қочади. Ёхуд касу но- унинг ҳокими-доруғаси жавоб берарди.
Жумладан, тарихшуносликда ҳам даврида яратилган асарларнинг қўлёз- кутубхоналар, музейлар ва фондлардан кас тап тортмай кириб чиқадиган том- Ўғри топилмаса, доруғанинг қўли кеси-
Бугун Амир Темур ва Темурийлар су- аждодларимиз ўтмишини ўрганиш, унга ма ва тошбосма нусхалари)”, “Амир ўрин олган адабиётлардан ҳам имкон қа- сиз, эшиги-тўсиғи йўқ уйга ўхшайди. либ, ўғрининг ўрнига ўзи жазоланади.
лоласининг дунё цивилизацияси ривожи- тўғри ва холис илмий баҳо бериш, шу Темур ва Темурийлар давридаги ҳарбий дар фойдаланилди. Шунинг учун ҳам мен ўз салтанатим- Архиепископ Жоннинг ёзишича, агар
га, инсониятнинг илмий, сиёсий-ҳуқуқий, асосда миллий қадриятларимизни тиклаш санъат” каби мавзуларда туркум асарлар Жумладан, турли тилларда нашр этил- нинг биносини... тўра ва тузук асосида Амир Темурга тобе бирор мамлакат до-
маънавий-ғоявий, маданий ва тафаккур учун кенг йўл очилди. Зеро, Президенти- чоп этилди. ган китоб ва мақолалар имкон қадар жам- мустаҳкамладим. Салтанатни бош- ирасида бирор савдогарнинг мол-мулки
даражаси кескин кўтарилишига қўшган миз таъкидлаганидек: “Бизнинг ҳавас ланиб, муайян тартибга солинди. Унга, қаришимда учраган ҳар қандай воқеа ўғирланса, ўша ерликлардан савдогар
ҳиссаси беқиёслиги ҳеч кимда шубҳа уй- қилса арзийдиган улуғ тарихимиз бор. Амир Темур ва Темурийлар даври та- хусусан, ўзбек тилидаги 2 248 та, рус ти- ва ишни тўра ва тузук асосида бажар- фойдаси учун икки баробар товон пули
ғотмайди. Жаҳон ҳамжамияти Темурийлар Ҳавас қилса арзийдиган улуғ аждодла- рихшунослиги бўйича Ўзбекистонда қа- лидаги 2 085 та, инглиз тилидаги 655 та, дим”. ундирилган. Шу тариқа салтанатда ўр-
даврини илм-фан, маданият, санъат ва римиз бор”. тор салмоқли ишлар қилинган. Аксарият француз тилидаги 221 та, араб тилидаги натилган тартиб ҳақида Шарафиддин
адабиёт тараққиёти ҳамда улуғ кашфи- тадқиқотчиларнинг таъкидлашича, бошқа 29 та, форс-тожик тилидаги 76 та ва турк Демак, Амир Темур даврида эри- Али Яздий ўзининг “Зафарнома” аса-
ёт ва ихтироларда ўз аксини топган давр, Ўтган қисқа давр мобайнида объектив тарихий даврни ўрганишда адабиётлар тилидаги 296 та нашр тўғрисидаги маълу- шилган улкан ютуқлар замирида, энг рида бундай ёзган: “(Соҳибқирон) оз
халқимизни эса шу пайтгача икки марота- тарихимизни яратиш йўлида кўплаб илмий тақчиллиги қийнаса, бу давр тадқиқотчи- мотлар ўрин олди. аввало, тартиб-интизом, қонун-қоида- фурсатда улуғ вилоятларни мусаххар
ба Ренессансга асос солган эл сифатида тадқиқотлар қилинди. Қатор муҳим тари- сига адабиётларнинг кўплиги ва турлича Таъкидлаш жоизки, китоб ниҳоятда юқо- га қатъий риоя қилиш омили бўлган. қилди. Ва вилоятларни золимларнинг
эътироф этади. Яъни халқимиз ҳақли ра- хий қўлёзма манбалар нашр этилди. Нати- муносабат қийинчилик туғдиради. Айнан ри полиграфик даражада тайёрланган. Амир Темур бошқарган давлатда бу эликларидин қутқариб, адлу эҳсон била
вишда Ренессанс ярата олган кам сонли жада тарихчилар учун йирик тадқиқотлар шу жиҳат ҳам библиографик тадқиқотларга Мазкур китоб мавзуи давомлидир, яъни каби ҳуқуқ манбаларининг мавжудли- ороста қилди. Ва анинг адлидин андоқ
халқлар сирасига киритилади. яратиш имкониятлари вужудга келди. Ху- бўлган эҳтиёжни янада кучайтиради. йилдан-йилга янги адабиётлар, тадқиқот- ги, уларнинг ҳаракати, бажарилиши ва бўлдиким, агар биров бир табақ олтун
сусан, аждодларимиз тарихининг номаъ- лар қўшилиб бораверади. Бу ҳол ўз-ўзидан риоя қилиниши устидан қаттиқ назорат ё кумиш бошига қўйуб йалғуз саҳрода
Шу маънода, бугунги кунда лум қирралари ва ўқилмаган саҳифалари Кейинги йилларда Амир Темур шахси келгусида бу библиографиянинг давомли ўрнатилиши, шубҳасиз, қонунчиликни кириб бохтардин ховарғача (яъни ғарб-
Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг ҳамда инсоният ўтмишида ўзига хос ўрин ва даврига оид бирмунча манбалар тар- нашрлари яратилишига замин бўлади. мустаҳкамлашга хизмат қилган. Буни дан шарққача) борғай, ҳеч киши анга
мамлакатимизда кенг кўламли демократик эгаллаган тарихий шахслар фаолиятини жимаси, илмий, илмий-оммабоп, бадиий Ушбу библиографик кўрсаткич замонавий 1404 йили юртимизда бўлган испан эл- тик боқа олмас эрди”.
ўзгаришлар, жумладан, илм-фан ва таъ- ўрганиш учун зарур манбавий асослар адабиётлар яратилдики, уларни аниқлаш, тарих фани учун долзарб ҳисобланиб, чиси Руи Гонсалес де Клавихо ҳам ўз
лим-тарбия соҳасидаги ислоҳотлар орқа- яратилди. тўплаш ва тизимлаштириш зарурияти Амир Темурнинг ибратли ҳаёти ва давлат- эсдаликларида қайд этган: “Самарқанд Амир Темур ўз “Тузуклар”ида ҳақиқий
ли Ўзбекистонда янги Уйғониш даври, пайдо бўлди. Шу мақсадда яқинда Ўзбе- дорлик фаолиятини ўрганишда қулайлик шаҳрида қонунчиликка риоя қилинади, айбдорни аниқлашга алоҳида тўхтала-
яъни Учинчи Ренессанс пойдеворини Ҳозирга қадар Ўзбекистонда темуршу- кистон Республикаси Фанлар академия- ва имконият яратиб, келгуси тадқиқотлар- бирор киши бошқа кишини хафа қил- ди: “Буюрдимки, ғаразгўй, туҳматчи ва
яратиш борасидаги саъй-ҳаракатлари ку- нослик мавзусига оид бир неча библиогра- си Темурийлар тарихи давлат музейи ни йўналтиришда амалий аҳамият касб майди. Ёки бекнинг кўрсатмасисиз би- нафси бузуқ кишиларнинг туҳмат сўзла-
тилган натижалар беришига тўла асос бор, фик нашрлар амалга оширилган. Чунончи: томонидан Ўзбекистон ва жаҳон миқё- этади. Китоб муаллифларига кейинги рор кишига зўрлик ишлатилмайди”. ри билан катта ва кичик шаҳарлар аҳо-
деб баҳоланмоқда. Унинг халқимиз олди- сида Амир Темур ҳаёти ва фаолиятига ишларни тайёрлашда омадлар тилаб қо- лисидан ҳеч кимни жазоламасинлар.
даги энг буюк хизматларидан бири ҳам Амир Темур ва темурийлар ҳақида бағишлаб нашр қилинган адабиётлар ламиз. Амир Темур қонунларга риоя қили- Фақат бировнинг гуноҳи тўрт кишининг
айнан ўз юртига эгаликдан мосуво бўлган, Миср кутубхонасида сақланаётган манба жамланиб, изоҳлар билан янги “Амир нишини таъминлашга шу қадар эъти- гувоҳлик бериши билан исботланса, гу-
фаровон ва яхши яшашдан умидини уз- Темур. Библиография” тўпламининг би- бор берганки, уни бузгани учун юқори ноҳига яраша жазолансин”.
ган, келажакка ишонмай қўйган элимиз- ринчи китоби чоп этилди. лавозимдаги мансабдорлар, ҳатто,
нинг қадди ва синдирилган миллий ғурури ўзининг энг яқин қариндошлари ва Буюк бобомизнинг ўгитлари бугун
тикланиши, янги ва эркин Ўзбекистонга хос ТУРЛИ ТИЛЛАРДА НАШР ЭТИЛГАН КИТОБ ВА МАҚОЛАЛАР ИМКОН фарзандларини ҳам аяб ўтирмаган. Бу ҳам ўз аҳамиятини йўқотган эмас. Би-
онги шаклланиши, сўнган руҳининг кўтари- ҚАДАР ЖАМЛАНИБ, МУАЙЯН ТАРТИБГА СОЛИНДИ. УНГА, ХУСУСАН, ҳақида “Тузуклар”да бундай битилган: ровга туҳмат қилиш, бировни ёмонлаш,
лиши, маънавий-маърифий қадриятлар ва ЎЗБЕК ТИЛИДАГИ 2 248 ТА, РУС ТИЛИДАГИ 2 085 ТА, ИНГЛИЗ “Ва яна менга қавм-қариндошлиги бор ғаразгўйлик барча замонларда қора-
ТИЛИДАГИ 655 ТА, ФРАНЦУЗ ТИЛИДАГИ 221 ТА, АРАБ ТИЛИДАГИ ланган. Бундай ҳолатларга қарши қону-
29 ТА, ФОРС-ТОЖИК ТИЛИДАГИ 76 ТА ВА ТУРК ТИЛИДАГИ 296 ТА ний чоралар кўрилган.
НАШР ТЎҒРИСИДАГИ МАЪЛУМОТЛАР ЎРИН ОЛДИ.
БОҚИЙ МЕРОС БАДАШ КУЙИНИ ЭШИТГАНМИСИЗ? Ўрта Осиёда сўфийларнинг доира билан рақ-
су наъмога тушиши мўғуллар истилосидан кейин
Ўзбек миллий мусиқаси бой Бадаш ижро этилганда одамлар унинг таъсири- ортиқ бадашни чалиб, шунга хос рақслар ижро эт- лар бадаш турлари, унинг ноталари ва қўшиқлари- буткул йўқолиб кетган. Аммо унинг айрим кўри-
тарихга эга. Асрлар давомида дан завқланган. Негаки, бадашда меҳр-мурувват, ган. Эркаклар эса дўмбира ёки рубоб чалишни ни Ангор тумани марказида яшовчи Адолат момо нишлари бошқача тарзда Кўҳитанг хатакиларида
миллий мусиқамизда мақом, меҳнатсеварлик, тўғрилик, ростгўйлик, ҳалоллик, билиши шарт бўлган. Рақсларга асосан аёллар му- Қўнғиротовадан ёзиб олишган. Узоқ вақт Ангор ту- сақланиб қолди. Кўҳитанг хатакиларининг шажа-
бадаш, лазги, бахшичилик поклик, тантилик, қисқаси барча инсоний фазилат- айян қоида бўйича тушишган ва ёғоч қошиқлардан мани маданият уйи мудири вазифасида ишлаган, раси ўрганилганда уларнинг ХII-ХIII асрлардаги
шаклланган. Термиз Давлат лар ўз аксини топган. Хатак қишлоғига келиб қолган кенг фойдаланилган. Ҳар бир бадаш олдидан бир бир неча халқ ансамблларини ташкил этган, фи- аждодлари сўфийлик тариқатларида пир бўлганли-
университети тарих факультети меҳмонлар уларнинг ижросидан ҳайратланиб: “ха- киши бошловчилик қилиб, мазкур бадаш турининг дойи фахрия Адолат момо қадимги доира усули ги аниқланди. Кейинги асрларда ҳам уларнинг ав-
ўқитувчиси ва илмий такиларнинг заб санъати бор экан-да”, дейишаркан. пайдо бўлиши ҳамда қоидасини айтиб берган. Сўнг — бадашни сақлаб, уни республика миқёсига олиб лодлари орасидан кўп авлиёлар, мутасаввуфлар
изланувчиси Икром Умаров бадашнинг қўшиғи айтилган, доира ва бошқа чолғу чиққан санъаткордир. етишиб чиққан.
анча вақтдан бери Шеробод Умуман олганда, Кўҳитанг тоғида хатаки уруғи асбоблари чалинган, ёшлар рақсга тушган .
туманидаги Кўҳитанг тоғи авлодлари наздида бадаш — турмушнинг барча Бадашнинг пайдо бўлиш тарихи ўрганилмаган. Шуни ҳисобга оладиган бўлсак, хатакилардан
атрофларидаги қишлоқларда соҳаларини қамраб олган мусиқий маданиятдир. Тўйларда бадаш айтадиган аёллар бошларига Тадқиқотлар бадашни қадимги турклар даврига етишиб чиққан сўфийлар бадаш йўқолиб кетмасли-
яшовчи халқларнинг номоддий Европада қўшиқчилик ва турли чолғу асбоблари би- қасаба, унинг устидан оқ рўмол, эгнида қизил са- бориб тақалишини кўрсатди. Негаки, бадаш ата- ги учун уни халқ фольклорига айлантира олган ва
маданияти, этник ва локал лан боғлиқ санъат умумлаштириб музика деб юри- тиндан парпар кўйлак, оёғига нўғай ковуш кийиш- маси қадимги туркийча “бадар” сўзидан олинган. бугунги кунгача етказиб келган. Хатакилар кўп йил-
хусусиятлари ҳамда урф- тилса, хатакиларда у бадаш деб аталади. Бошқа ган. Қулоқларида беш поялик исирға, қулоқлари Қадимги турк тилидаги бадар, “енгил шовқин”, “ур- лар давомида марказий шаҳарлардан четроқда,
одатлари бўйича илмий мусиқий йўналишлардан фарқли равишда бадаш атрофида сочдан гажак қўйишган. Бўйниларига моқ”, “бадар қил”, “мушт билан урмоқ” каби маъно- баланд тоғларда бошқа уруғлар билан аралашмай
изланишлар олиб боряпти. аҳолининг ижтимоий ҳаёти билан боғлиқ бўлиб, хапаванд мунчоқ, эгниларидаги кўйлакларига ту- ларни англатади. яшаган. Асрлар давомида бадаш халқ турмушини
одамларга мавсумига қараб меҳнат қилишни ўргат- нукадан ясалган жаҳак (тугма) таққанлар. Мутахас- тартибга солган, одамларни сабр-тоқатли, меҳри-
Бадаш хусусидаги топилмалар ҳам ана шу из- ган, келгусида қиладиган ишини эслатиб турган, мо- сислар томонидан катта бадаш, араз бадаш, яраш Бадаш билан боғлиқ айрим нота ва атамалар бон, тўғрисўз, жасоратли, садоқатли, меҳнатсевар
ланишлар меваси. Биз ёш ва изланувчи тарихчи жароларни тинч ҳал этиш йўлини кўрсатган. бадаш, куёв келди бадаш, келин узатиш бадаши, бевосита сўфийлик билан боғлиқ. Бадашнинг асо- бўлишга ундаган, ватанни, элни севишга ўргатган.
Икром УМАРОВдан бадаш санъати хусусидаги йўл бадаш, қўй ҳайдаш бадаши, буғдой ўриш бада- сий компоненти бўлган нағма арабча наъма — куй, Шу жиҳатлари туфайли бадаш доиранинг бошқа
фикрларини ёзиб олдик. Бадашнинг бошқа доира усулларидан фарқи ши, пилла териш бадаши, ўйин бадаш, қўшнилар оҳанг сўзидан келиб чиққан бўлса, биждонбиж йўналишлари томонидан сиқиб чиқарилмаган.
шуки, у нота асосида, муайян ритм ва оҳанг чиқа- учрашуви бадаши, ов бадаши, чўпон бадаш, чанқо- нотаси ҳишт — беҳишт — “жаннат” сўзи билан
— Бадаш — оҳанг, куй, нола, нағма (наъма)нинг риб чалинади. Европа мусиқасида до, ре, ми, фа, вуз ноласи бадаши каби турлари ёзиб олинган. алоқадордир. Юқоридаги далилларга суянадиган Бадаш — ўзбек халқининг қадимий мусиқий
биргаликда доирада ифодаланиши. Йигит-қизлар- со, ля, си ноталари бўлса, бадашда “биждонба, бўлсак, бадашнинг илк илдизлари тахминан V-VII йўналишларидан бири. Муҳими, европаликлар но-
нинг овоз чиқариб қўшиқ куйлаши оҳанг бўлса, тан- биждонбиж” каби ноталар бор. Доирага бошқа му- Ҳозирда бадаш ижро этиш деярли тўхтаб қолган асрларда вужудга келганлиги, ноталари эса Тур- тани ихтиро қилишларидан кўп асрлар олдин ўзбек
бур, чанг, рубоб, дутордан таралган садо куйдир. сиқа асбоблари ҳам жўр бўлиши мумкин. ҳисоб. Унинг кўпгина турлари унутилди. Қизиқувчи- кистонда сўфийлик тараққий этган ХI-ХII асрларда халқининг қадимий аждодлари ўз доиралари учун
Чанқовуз, сибизға ва най — нола қилади. Дўмбира- шаклланганлиги ойдинлашади. алоҳида нотани ўйлаб топган. Қизиғи шуки, олий
нинг куйи эса нағма. Нағмада куй ашуласи билан Бадашнинг асосий чолғу асбоби доира(дап)дир. маълумотли композиторлар бадаш куйларини ев-
бирга айтилади. Уни усталар қўй терисидан тайёрлаган. Сабаби, ропача нотага туширишга уриниб кўрганлар. Аммо
фақат қўй терисидан ясалган доирадан муайян но- натижаси бўлмаган. Бу эса бадаш ноталари ўзига
ХХ аср ўрталарига қадар бадашни фақат Шеро- тага туширилган жаранглаган овоз, яъни “биждон- хос тузилишга эга эканлигидан далолат беради.
бод тумани ҳудудидаги Кўҳитанг тоғининг марказий ба, биждонбиж” садолари чиқади. Айниқса доира-
қисмида яшаган хатаки эли ижро этган. Хатакилар лар теграсидаги нуқра ва мисдан ясалган саноқсиз Ўтган асрнинг эллигинчи йилларида Сурхон-
— ўзбекнинг қадимий уруғларидан бири, минг йил- ҳалқачалар кафтлар зарбидан тиниқ жаранглаб дарёнинг тоғли ҳудудларида яшовчи аҳоли қатори
лар давомида моддий ва маънавий маданиятнинг доира бадашларига янада жозиба бағишлайди. хатакилар ҳам Сурхон–Шеробод даштларида таш-
ноёб дурдоналарини сақлаб қолган эл. Ўтмишда кил қилинган туманларга кўчирилади. Оқибатда ба-
хатакилар ўтказадиган барча тўй ва сайиллар ба- Бадаш оҳангларининг 50 тача тури доира билан дашчи аёллар турли манзилларга тарқалиб кетди.
дашсиз ўтмаган. Даврада қиз-жувонлар ёй шакли- тўйларда ижро этилган. Бадаш оҳанглари тоғларга Бугун уларнинг кўпчилиги орамизда йўқ. Европача
да тизилишган, жўр бўлиб доира чалишган. 20-30 акс садо бериб турган. Қизиғи шуки, ҳар бир оилада маданиятнинг турмушимизга кириб келиши билан
та доира бир маромда зарб билан урилгани учун нечта аёл бўлса, шунча доира сақланган. Кўҳитанг қадимий мусиқа йўналиши йўқолиш арафасига ке-
салобатли, шу билан бирга, жозибали ва жарангдор хатакилари доира чалишни билмаган аёлни давра- либ қолди. Ҳозирда Шеробод тумани халқ таълими
садолар таралган. Тўйга келган ҳар икки-уч нафар ларига қўшмаганлар. Доира чалишни билмайдими, бўлими тасарруфидаги “Баркамол авлод” маркази
аёлнинг бирови, албатта, доирасини ҳам олиб кел- демак, у аёл қўрс, жоҳил, маданиятсиз деб тушу- қошидаги тўгаракда бадаш санъати бўйича машғу-
ган. Доира бадашлари садосида одамлар рақсга нишган. Шу сабаб қизларга мазкур чолғу асбобини лотлар олиб бориляпти. Уни сақлаб колиш ва
тушган. Тўйлар шу тарзда чиройли ва завқли ўтган. чалиш ўргатилган. Ҳар бир аёл доирада етмишдан ривожлантириш бугунги куннинг муҳим вазифаси.
Усмонали НОРМАТОВ ёзиб олди.
“Янги Ўзбекистон” ва “Правда Востока” Таҳририятга келган қўлёзмалар тақриз Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги “Янги Ўзбекистон” газетаси учун масъул: Манзилимиз:
газеталари таҳририяти" ДУК Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги бош муҳаррирнинг биринчи ўринбосари 100029,
қилинмайди ва муаллифга қайтарилмайди. томонидан 2020 йил 13 январда 1047-рақам билан рўйхатга олинган. Бахтиёр Абдусатторов
МУАССИС: Бош муҳаррир: Газетанинг етказиб берилиши учун обунани Нашр индекси — 236. Буюртма — 1198. Тошкент шаҳри,
Ўзбекистон Республикаси 79778 нусхада босилди. Навбатчи муҳаррир: Ирода Тошматова Матбуотчилар
расмийлаштирган ташкилот жавобгар. Мусаҳҳиҳ: Ойдин Аляутдинова кўчаси, 32-уй
Вазирлар Маҳкамаси Дизайнер: Зафар Бакиров
Салим ДОНИЁРОВ Газета таҳририят компьютер марказида Ҳажми — 3 табоқ. Офсет усулида босилган. Қоғоз бичими А2. ЎзА якуни — 01:20
саҳифаланди. Баҳоси келишилган нархда. Топширилди — 02:20
Газетанинг полиграфик жиҳатдан сифатли “KOLORPAK” МЧЖ босмахонасида чоп этилди.
чоп этилишига “KOLORPAK” МЧЖ масъул. Босмахона манзили: Ўзбекистон, 100060.
Девонхона: (0-371) 233-70-98 Котибият: (0-371) 233-56-60 Эълонлар: (0-371) 233-57-15 E-mail: [email protected] Тошкент, Янги шаҳар кўчаси, 1-А уй.
Босмахона телефони: (78) 129-29-29
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
№ 70 (326), 2021 йил 8 апрель, пайшанба кунги Янги Ўзбекистон нашри
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Янги Ўзбекистон 08.04.2021
- 1 - 6
Pages: