Янги Ўзбекистон 17.03.2021

2020 йил 25 январдан чиқа бошлаган

Ижтимоий-сиёсий газета № 54 (310), 2021 йил 17 март, чоршанба

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ПРЕЗИДЕНТИ РОССИЯНИНГ
“ЛУКОЙЛ” КОМПАНИЯСИ РА/БАРИНИ +АБУЛ +ИЛДИ

Ўзбекистон Республикаси Президенти
Шавкат Мирзиёев 16 март куни “ЛУКОЙЛ”
компанияси президенти Вагит Алекперовни

қабул қилди.

Учрашувда Вагит Алекперов давлатимиз раҳбарига мамлакатимизда
Россиянинг етакчи нефть-газ компанияси иштирокидаги устувор
инвестиция ва ижтимоий аҳамиятга эга лойиҳалар амалга
оширилишининг бориши тўғрисида батафсил маълумот берди.

Бугунги кунда “ЛУКОЙЛ” Ўзбекистон иқтисодиётига сармоя
киритаётган энг йирик инвесторлардан бири эканини таъкидлаш жоиз.
Инвестициялар ҳажми 10 миллиард долларга етмоқда.

Хусусан, 8 миллиард куб метрдан ортиқ табиий газни қайта ишлаш
қувватига эга Қандим газни қайта ишлаш заводи фаолият юритмоқда.
Ҳаузак ва Шоди конлари, Жануби-Ғарбий Ҳисордаги конлар
ўзлаштирилмоқда. Муҳим гуманитар дастурлар амалга оширилмоқда.

Суҳбат чоғида пандемия оқибатларини енгиб ўтиш ва қўшма
лойиҳаларни амалга ошириш масалаларига алоҳида эътибор
қаратилди.

Қўшма лойиҳаларнинг самарадорлигини ошириш ва “ЛУКОЙЛ”
компанияси билан стратегик ҳамкорликни кенгайтиришга қаратилган
идоралараро ишчи гуруҳ тузиш ва “йўл харитаси”ни қабул қилишга
келишиб олинди.

ЎзА

Ўзбекистон Республикаси Президенти
Матбуот хизмати сурати.

ТИББИЁТ ВА ИСЛОҲОТ ЎЗБЕКИСТОН ХАЛ+ ШОИРИ АБДУЛЛА ОРИПОВ
ТАВАЛЛУДИНИНГ 80 ЙИЛЛИГИГА
ЯНГИ ЗАВОДДА
НУРЛИ О/АНГЛАР БИЛАН
йилига 500 дона ўпкани сунъий вентиляция қилиш ЙЎ)РИЛГАН ШЕЪРИЯТ
аппарати ишлаб чиқарилади
Қарши шаҳридан уч-тўрт чақирим нарида Абдулла саккиз болали оиланинг кенжа
Бугунги кунда дунё миқёсида замонавий тиббий бир пайтлар арши аъло билан сирлашган, фарзанди бўлгани учун отаси унинг бошқа
технологияларга талаб ва эҳтиёж тобора ортиб ҳозир эса кексайиб, ер қаърига тобора кириб акалари қатори Қарши ёки Тошкентга бо-
бормоқда. Бу эса, ўз навбатида, янги технологияларни бораётган Қўнғиртоғ исмли тоғ бор. Бу риб ўқишини дастлаб истамади. Боғбон
кашф этиш ва ўзлаштиришни тақозо этади. Айни шу тоғнинг этагида қадим даврларда ўзбекнинг ота ўзининг бу ўлмас эли-юртини ноз-неъ-
мақсадда ўтган йилнинг апрель ойида Инновацион некўз номли уруғи яшаган. матлар билан таъминлайдиган, ўзи ҳам
ривожланиш вазирлиги “Shimсo Group” компанияси Бугун ўзбек элатининг бошқа турфа самарасидан бебаҳра қолмайдиган ҳуна-
билан ҳамкорлик меморандуми имзолаган эди. Ана шу уруғлари сингари некўз ҳам халқнинг рини севимли фарзандига мерос қилиб
келишув натижасида “Chirana Asia” Словакия — Россия улуғ ва бепоён уммонига сингиб-қўшилиб қолдирмоқчи эди. Лекин тақдир тақозоси
— Ўзбекистон қўшма корхонаси ташкил этилиб, йилига кетган. Ҳозир ўша уруғга мансуб аждодлар олдида отанинг бу эзгу нияти ҳам рўёбга
500 дона ўпкани сунъий вентиляция қилиш аппарати ва яшаган жой Некўз деб аталади. Бундан роса чиқмай қолди.
200 дона наркоз-нафас олиш аппарати ишлаб чиқариш саксон йил муқаддам – 1941 йил 21 мартда
имкониятига эга завод иш бошлади. Некўз қишлоғида Наврўз байрами куни бир Давоми 6-бетда
фарзанд туғилди. Бу фарзанднинг номи
Давоми 2-бетда бугун бутун дунёга машҳур шоир Абдулла
Ориповдир.

ХАЛҚ ҚАБУЛХОНАЛАРИДА ҲУДУДЛАРИМИЗДА

“МА/АЛЛАБАЙ” ВА “ХОНАДОНБАЙ” САНОАТЛАШАЁТГАН ВО/А
ЁНДАШУВ — НАТИЖАДОР ВА
Куни кеча давлатимиз раҳбари Қашқадарё вилоятида
САМАРАЛИ ТИЗИМ амалга ошириладиган инвестиция лойиҳалари тақдимоти
билан танишди.
Мамлакатимиз, халқимиз адолатни таъминлаш имкониятини яратди. Вилоятда жорий йилда умумий қиймати
ҳаётида ҳар куни янгидан-янги Қисқача айтганда, халқ ичига кириб борил- 11 триллион 300 миллиард сўм бўлган 1 минг 125 та
ўзгаришлар, янгиланишлар ҳудудий лойиҳа тайёрланган. Шундан 296 та корхона
рўй бермоқда. Президентимиз ди. Одамларнинг юракларида йиғилиб қолган саноатга доир, 449 таси хизмат кўрсатиш соҳасида, 380
ташаббуси билан ҳаётга татбиқ дардлари, аллақачон ҳал қилиниши мумкин таси эса қишлоқ хўжалиги тармоғида ташкил этилиши
этилган, юртимизни ҳар бўлган-у, лекин тўрачилик, ўзибўларчилик, сан- режалаштирилган. Бунинг натижасида 19 мингдан
томонлама ривожлантириш, соларлик оқибатида йиллар давомида ечил- зиёд янги иш ўрни яратилади. Янги барпо этиладиган
халқ билан очиқ-ошкора май келган муаммолар юзага чиқа бошлади. корхоналарда йилига 6 триллион сўмликдан зиёд
мулоқот қилишнинг янгича Энг муҳими, одамлар дардини айтиши, каттаю маҳсулот ишлаб чиқариш мўлжалланган. Бу 131 миллион
тизими — Халқ қабулхоналари кичик идоралар раҳбарлари билан юзма-юз долларлик импорт ўрнини босиш, 180 миллион долларлик
институти ўтган вақт гаплашиши, ўзини қийнаётган масалаларига экспорт қилиш имконини беради.
мобайнида бажарилган қисқа фурсатда ечим топиши учун қулай имко-
ишлардан кўра ҳал этилиши ният юзага келди. Нафақат муаммолар, улар- Давоми 4-бетда
лозим бўлган вазифалар янада нинг талаб ва таклифлари ҳам йиғилиб, тегиш-
кўпроқ эканини аниқлаб берди. ли амалий чора-тадбирлар ишлаб чиқилиши
йўлга қўйилди.
Зотан, ҳақиқат холис ва шаффоф ёндашув-
ларда, ошкора мулоқотларда бўй кўрсатади. Халқ қабулхоналарида фуқароларнинг ари-
Президентнинг жойлардаги Халқ қабулхона- за ва шикоятлари белгиланган тартибда, холис-
лари, Виртуал қабулхонаси халқнинг ҳақиқий лик тамойиллари асосида кўриб чиқилиб, ижо-
ҳаётидан хабардор бўлиш, одамларнинг кўп бий ҳал этилаётгани мамлакатимизда инсон
йиллик муаммоларини, талаб ва эҳтиёжлари- ҳуқуқ ва манфаатларига олий қадрият сифати-
ни яқиндан ўрганиш, уларни жойида ҳал этиш, да қаралаётганининг ёрқин ифодасидир.
зарур чора-тадбирларни белгилаб, ижтимоий
Давоми 3-бетда

2 2021 йил 17 март, 54-сон Сиёсат

ТИББИЁТ ВА ИСЛОҲОТ ҚАРОР ВА ИЖРО

Ҳаким ЙЎЛДОШЕВ олган суратлар. ПАТЕНТ ЮРТИМИЗДА
РАСМИЙЛАШТИРИЛАДИ

ЯНГИ ЗАВОДДА Баҳор ХИДИРОВА,
йилига 500 дона ўпкани сунъий вентиляция “Янги Ўзбекистон” мухбири
қилиш аппарати ишлаб чиқарилади аҳолини меҳнат бозорида талаб юқори ушбу давлатга кириш ва меҳнат фао-
Пойтахтимиздаги “Ишга бўлган касблар, тадбиркорлик асосла- лиятини амалга ошириш билан боғлиқ
Бошланиши 1-бетда нология синовдан муваффақиятли ўтди, Заводга хориждан юқори малакали марҳамат” мономарказида ри ва хорижий тилларга ўқитиш бўйича тақиқларни текшириш, меҳнат мигрант-
амалиётчи реаниматологлар томонидан анестезиологлар таклиф қилиниб, миллий Россиянинг Москва тизимли ишлар амалга оширилмоқда. ларига ишга жойлашиш, ишлаш учун
Лойиҳанинг умумий қиймати 6 милли- юқори баҳоланди. кадрлар тайёрлаш, тиббий жиҳозлардан шаҳридаги кўп тармоқли Хусусан, Россиянинг қатор ваколатли рухсат берувчи ҳужжатларни расмий-
он долларни ташкил этади. Бунинг нати- фойдаланиш мақсадида ўқув-семинарлар миграция маркази ташкилотлари билан меҳнат миграция- лаштириш, пандемия билан боғлиқ
жасида 100 дан ортиқ иш ўрни яратилди. — Инновацион ривожланиш вазирли- ўтказилади. Бу ерда тиббиёт муассасала- филиали очилди. Шу си масалалари юзасидан музокаралар чекловларни инобатга олган ҳолда
Дастлаб 2 миллион доллар миқдорида ин- гининг асосий вазифаси давлат органи ри мутахассислари учун махсус симуля- муносабат билан бўлиб ўтказилиб, ҳамкорлик алоқалари мус- мамлакатда бўлиш тартиблари бўйича
вестиция киритилиб, мазкур турдаги аппа- сифатида замонавий инновацион техноло- торлар билан жиҳозланган замонавий ўқув ўтган тадбирда Бандлик таҳкамланмоқда. маслаҳат бериш, уларнинг Россияга
ратни йиғиш цехи ишга туширилди. гиялар трансферини амалга оширишдан хоналари барпо этилган. ва меҳнат муносабатлари кириб боришига кўмаклашиш ва бўш
иборат, — дейди инновацион ривожланиш вазирлиги, Ташқи меҳнат — Россия ҳудудида ишлашда талаб иш ўринлари ҳақида маълумот ула-
— Бундай аппаратлар дунё бўйича вазири Иброҳим Абдураҳмонов. — Мазкур Бундан ташқари, тиббий жиҳозларни миграцияси агентлиги этиладиган патентни расмийлаштириш шиш каби хизматлар шулар жумласи-
атиги 12 мамлакатда ишлаб чиқарилади, лойиҳа устида бундан бир йил муқаддам таъмирлаш, эҳтиёт қисмлар етказиб бе- вакиллари, россиялик меҳнат мигрантларидан ортиқча вақт дандир.
— дейди Словакия Республикаси ташқи иш бошлаган эдик. Бу ерда нафақат ўпка- риш учун замонавий мобил сервис хизма- мутахассислар иштирок ва харажат талаб этади, — дейди банд-
ва Европа ишлари вазирлигининг давлат ни сунъий вентиляция қилиш аппаратлари ти ташкил этилди. этди. лик ва меҳнат муносабатлари вази- Россияда ишлаш истагидаги фуқаро
котиби Ингрид Броцкова. — Компания ишлаб чиқарилади, балки тиббиёт ходим- рининг биринчи ўринбосари Э.Муҳид- ушбу филиалда тўлдирган бирламчи
маҳсулотлари дунёнинг машҳур бренд- ларини янги жиҳозлар билан ишлашга — Ушбу завод фаолиятини янада кен- Тадбирда қайд этилганидек, динов. — Пойтахтимизда Москвадаги ҳужжатлар Москва шаҳридаги кўп тар-
лари “Драгер” (Германия), Гамильтон ўргатади. Мазкур тиббий жиҳозлар инно- гайтириш ва йилига мингта шундай аппа- меҳнат миграцияси бугунги глобал- кўп тармоқли миграция маркази фили- моқли миграция марказига топширила-
(Швейцария) тиббий жиҳозлари қаторидан вацион янгилик саналади. Қурилма 40 дан ратни ишлаб чиқариш режалаштирилган, лашган дунёда тобора жадаллашаёт- али очилиши Россияда ишлаш истаги- ди ва тезлаштирилган тартибда патент
ўрин олиб, бошқа моделлардан фарқли зиёд функцияни бажаради. Инновацион — деди Савдо-саноат палатаси раиси ган муҳим жараёндир. Халқаро таж- даги фуқаролар учун бу борада катта олиш имконияти яратилади. Келгуси-
равишда бир ва икки эмас, уч босқичли асбоб-ускуналарни ишлаб чиқариб, фой- Адҳам Икрамов. — Бу тиббий жиҳозлар риба кўрсатмоқдаки, қаерда меҳнат қулайлик яратади. Ушбу филиал орқа- да филиал фаолиятини кенгайтириш,
вентиляцияни амалга оширади. Бундай даланишга топшириш — биринчи масала инновацион бўлиш билан бирга нархи ҳам миграцияси тўғри ташкил этилган ли патент учун талаб этиладиган ҳуж- юртимизнинг турли ҳудудларида хо-
тиббий жиҳозлар Марказий Осиёда илк бўлса, уларни тўғри ишлатиб, беморлар арзон. Четдан кириб келаётган шундай бўлса, бандлик ва жамиятдаги бошқа жатларнинг аксарият қисми Ўзбекис- риждаги шундай ташкилотларнинг фи-
маротаба ишлаб чиқарилмоқда. Бу эса, ўз оғирини енгил қилиш, уларга малакали маҳсулотларга нисбатан 30 фоиз арзон иқтисодий-ижтимоий муаммолар оқи- тонда топширилади. лиалларини очиш режалаштирилган.
навбатида, тиббиёт саноатида импортни хизмат кўрсатиш — иккинчи масала са- нархда ишлаб чиқариляпти. лона ечим топмоқда. Шу боис, сўнг-
таъминлаш ҳамда мамлакатларимиз ўрта- налади. Чунки бу инновацион технологи- ги йилларда мамлакатимизда ҳам Кўп тармоқли миграция маркази Тадбир доирасида Ташқи меҳнат
сидаги алоқаларни янада мустаҳкамлашга яни ишлатиш кўникмаси ҳали кўпчиликда Бу турдаги маҳсулотларни келажакда шу йўналишда ўз ечимини кутаётган Москва шаҳри ва вилоятида ишлаш миграцияси агентлиги, Москва шаҳри-
хизмат қилади. шаклланмаган. Шу боис олдимизда тур- қўшни давлатлар — Тожикистон, Турк- муҳим масалаларни изчиллик билан истагидаги чет эллик фуқаролар учун даги кўп тармоқли миграция маркази
ган энг катта вазифалардан бири бу ерда манистон, Қирғизистон ва Афғонистонга ҳал этишга устувор аҳамият қаратил- патент расмийлаштириш хизматини ҳамда “Крост” масъулияти чекланган
Ўтган йил май ойида ушбу корхона си- ўқув-тренинг маркази фаолиятини сама- экспорт қилиш кўзда тутилган. Бу, ўз нав- моқда. кўрсатади. Хусусан, Россияда ишлаш жамияти ўртасида фуқароларни таш-
нов тариқасида ўпка сунъий вентиляцияси рали йўлга қўйишдир. Марказда шифо- батида,“Ўзбекистонда ишлаб чиқарилган” истагида бўлган фуқароларни танлаш, киллаштирилган ҳолда хорижга ишга
аппаратининг илк нусхасини ишлаб чиқар- корларимизга ушбу технологиялар билан ёрлиғи остида янги, инновацион маҳсулот- Президентимизнинг 2020 йил 15 касбий малакасини баҳолаш, иш бе- жалб этиш бўйича уч томонлама ҳам-
ган, тегишли сертификат ва рухсатнома ишлаш ўргатилади ва ҳар қандай оғир ҳо- лар экспорти ҳажмининг ошишига хизмат сентябрдаги “Хавфсиз, тартибли ва рувчилар билан суҳбат ташкил этиш, корлик меморандуми имзоланди.
олингач, уни Тошкент шаҳар 1-клиник ши- латда ҳам беморни кризисдан олиб чиқиш- қилади. қонуний меҳнат миграцияси тизимини
фохонасига тақдим этган эди. Янги тех- га имконият яратади. жорий қилиш чора-тадбирлари тўғри-
Рисолат МАДИЕВА, сида”ги қарори бу борада муҳим дасту-
“Янги Ўзбекистон” мухбири руламал бўлмоқда. Мазкур ҳужжатда
белгиланган вазифалар изчиллик би-
лан адо этилиши натижасида бугунги
кунга келиб хавфсиз, тартибли ва қону-
ний меҳнат миграциясини ташкил этиш
бўйича замонавий тизим яратилди. Хо-
рижда ва юртимизда меҳнат мигрант-
ларининг ҳуқуқ ва манфаатларини
ҳимоялаш, уларни ва оила аъзолари-
ни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш,

БУГУННИНГ ГАПИ

ОДАМЛАР /АЁТДАН РОЗИ БЎЛИБ ЯШАЙДИ

Одилжон ИБРОҲИМОВ, дан, яна бири сабзавотдан даромад
Фарғона политехника институти профессори, олишни кўзлаяпти. Назаримда, бу бо-
қишлоқ хўжалиги фанлари доктори рада ҳам илму таҳлилга асосланилса,
албатта, муваффақиятга эришилади.
Ёшларни иш билан таъминлаш, “маҳаллабай” тизимига Орзу-ҳавас билан қилинган меҳнат,
таянган ҳолда, “ўсиш нуқталари”ни белгилаш, камбағалликни сарфланган вақт ва маблағнинг зое ке-
қисқартириш бугунги куннинг энг муҳим вазифалари сирасига тишидан ёмони йўқ. Шу боис, энг авва-
киради. ло, ҳар бир маҳсулотни етиштиришга
киришишдан олдин бозорини ўйлаш
Президентимиз шу йил февраль га, “Ёшлар дафтари” рўйхатида турган керак. Бозори бор маҳсулотнинг хари- Президентимиз ушбу долзарб масалаларни ҳал этишга экилди. Йиғиштириб олинган ҳосил эл
ойи бошида Фарғона вилоятига ташри- йигит-қизларга ўзи истиқомат қилиб дори аниқ бўлади. Акс ҳолда харажат- қаратилган оқилона йўлларни белгилаб берди. “Аёллар дастурхонини янада бойитишга, минг-
фи чоғида ерларни ажратиб бериш турган туманидан, қишлоғидан ерлар ларга куйиб қолиш ҳеч гап эмас. дафтари”га киритилган хотин-қизларга, “Ёшлар дафтари” лаб одамларнинг ҳаётдан рози бўлиб
орқали ҳудудларда 200 минг нафар ажратиб бериляпти. Хусусан, Олтиариқ рўйхатида турган йигит-қизларга ўзи истиқомат қилиб турган яшашига хизмат қилди.
ёшнинг бандлигини таъминлашга кўр- туманидаги “Янгиараб” маҳалла фуқа- Олтиариқ тумани шароитида кар- туманидан, қишлоғидан ерлар ажратиб бериляпти. Хусусан,
сатма берди. Чўл жойлар, яйлов ва ролар йиғини ҳудудида давлат захи- тошка етиштириш ҳам яхши даро- Олтиариқ туманидаги “Янгиараб” маҳалла фуқаролар йиғини Президентимиз томонидан берил-
адирликларда 33 минг гектар ер ўз- расида бўлган 30 гектар қир-адирлар мад келтиради. Чунки кўклам кирмай ҳудудида давлат захирасида бўлган 30 гектар қир-адирлар ган топшириқлар асосида вазирлик-
лаштирилади. Бунга сарфланадиган ўзлаштирилиб, 2 та кооперативга асос экилгани чилги ҳосил беради. Эртаги ўзлаштирилиб, 2 та кооперативга асос солинди. 120 нафар лар, республиканинг тегишли масъул
350 миллиард сўмлик харажатнинг 110 солинди. 120 нафар ишсиз фуқарога картошка бозорда пул бўлади. Ер бў- ишсиз фуқарога 0,16 гектардан ер ажратилди, уларнинг 80 идоралари, тижорат банклари ва-
миллиард сўми субсидия ҳисобидан 0,16 гектардан ер ажратилди, уларнинг шагач, ўрнига мош экиш мумкин. Унинг нафарини ёшлар ташкил қилади. килларидан иборат ишчи гуруҳлар
қоплаб берилади. 80 нафарини ёшлар ташкил қилади. ҳосили харидоргир. Ички бозорда нар- Фарғона вилоятидаги 1 минг 41 та
хи чакки эмас. Экспорти ҳам яхши йўл- аҳоли томорқаларида узум етиштириб янги токзорлар ҳосилга кирса, улар- маҳаллада ўрганишлар олиб борди.
Вилоятимиз мамлакатимизнинг аҳо- Ер олган опа-сингилларимизнинг қу- га қўйилган. Яна бир томони, уни бир келинар эди. нинг қанча тош босишини ва экспорт Улар хонадонма хонадон юриб, аҳо-
ли энг зич жойлашган ҳудудларидан вончи бир олам, ёшларнинг шижоати, муддат сақлаб, исталган пайтда ички имкониятини ҳисоблаш қийин бўлмай- ли муаммоларини ўрганди, маҳалла-
биридир. Ер ресурслари чекланган, ғайрати баланд, аҳди қатъий, мақсади бозорга чиқариш ёки чет элга жўнатиш Ўтган вақт мобайнида 1 350 гектар ди. Яъни режага кўра, 2024 йилга бо- ларнинг “ўсиш нуқталари”ни аниқлаб
четдан қўшиб олинадиган, янгидан ўз- улуғ. Улар эртанги кунга катта умид ва мумкин. Такрорий экин сифатида пар- майдонда токзорлар барпо этилди. Бу- риб туманда 3 000 гектар ерда узум берди, шу асосда манзилли дастурлар
лаштириладиган ерлар чегаралангани ишонч билан қарамоқда. Чунки қишлоқ варишланган турп, шолғом, сабзи, қи- нинг натижасида 2 700 та янги иш ўрни етиштирилиши натижасида 160 минг тайёрланди. Эндиликда уларни ҳаётга
кўп сонли аҳолига озиқ-овқат маҳсу- фарзанди, деҳқон боласи эмасми, зил лавлагининг афзаллиги ҳақида ҳам яратилди. Шу йилнинг охиригача яна 1 тоннагача ҳосил олиш, 170 миллион татбиқ этиш устида изчил иш кетяпти.
лотлари захирасини яратишда мавжуд ризқ-рўз яратиш қўлидан келади. Боқи- шундай фикрларни билдириш мумкин. 650 гектар ерда янги узумзорлар таш- долларлик маҳсулот экспорт қилиш, 12
имкониятлардан унумли фойдаланиш- манда бўлмайди. Чунки улар ноябрь ойида пишиб етила- кил этилиб, 5 000 та янги иш ўрни очиш мингга яқин кишини иш билан таъмин- Юртимизда озиқ-овқат хавфсизли-
ни тақозо этади. ди, ҳосилни оддий қўлбола усулда яна мўлжалланяпти. лаш мумкин бўлади. гини таъминлашнинг имконияти кенг,
Масалан, Бўрбонлиқ қишлоғидаги 4-5 ой давомида сара сақласа бўлади. шарт-шароитлар ҳам етарли. Хусусан,
Ер — бебаҳо бойлик. У инсонни ёшларнинг муайян қисми ерни олиши Олтиариқда 2017 йилда 21 300 тон- Аввалги йил кузида ташкил этилган ўтган йили тўрт ярим миллион аҳоли-
кийинтиради, боқади. Энг катта бой- билан иссиқхоналар барпо қилишди. Аслида ҳар бир экин турини оқилона на узум етиштирилган бўлса, 2020 йил- 1 350 гектар узумзорнинг қатор орала- га тегишли 432 минг гектар томорқа
лигимиз — заминимиз бор экан, нима Унга помидор, қалампир ва резавор- ўйлаб, сўнгра экиш мақсадга мувофиқ. да бу миқдор 50 минг тоннадан ошди. ридаги 900 гектар ерга эртаги сабзавот, майдонларида экинлар тўлиқ экилиши
учун ёшларимиз бекор юриши ёки чет лар экишди. Маҳсулотлар 40-50 кунда Бунда олимлар, мутахассисларнинг 2019 йилда биргина узумнинг ўзидан қолганига картошка экилди. Бу майдон- таъминланиши ҳисобига 10 миллион
элларга иш излаб бориши, ойлаб, йил- пишиб етилади. Яхши даромад олиш тавсиялари, хулосаларидан фойда- 12 миллион 800 минг долларлик маҳ- лардан 1 400 тонна сабзавот, 6 800 тон- тоннадан зиёд маҳсулот етиштирилди.
лаб оиласидан, яқинларидан узоқда мумкин. Мўъжаз иссиқхонага катта ха- ланиш асқотади. Хусусан, тумандаги сулот экспортга йўлланган бўлса, ўтган на картошка олинди. Улар ўрнига так- Бу йил ҳам кўкламнинг ҳар бир ғани-
юриши керак? Ердан самарали фой- ражат кетмайди. Уни қуришда ёғочдан “Файзли боғлар сари” узумчилик коопе- йили бу кўрсаткич қарийб икки баробар рорий экин сифатида 920 гектар ерда мат кунидан, ҳар қарич ердан унумли
даланиш ана шундай ҳаётий муаммо- фойдаланиляпти. Плёнканинг нархи рацияси ана шундай йўл тутяпти. Ўтган кўпайди. Буларнинг ҳаммаси аҳоли то- сабзавот, 210 гектарда полиз ҳамда 220 фойдалансак, ушбу рақамлар салмоғи
ларга ечим эмасми? ҳам юқори эмас. Қолаверса, ер олган йилга қадар пахта ва ғалла етиштириб морқаларидаги 1 400 гектар узумзор гектар майдонга дуккакли дон экинлари янада ортиб бораверади. Энг муҳими,
ёшларга банк имтиёзли кредитлари келинган 6 гектар майдонда боғ яра- эвазига қўлга киритилган. Тез орада ерга меҳр қўйган ёшларнинг орзу-мақ-
Президентимиз ушбу долзарб маса- таклиф этиляпти. тилиб, “ҳусайни”, “келин бармоқ”, “ри- садлари амалга ошади, меҳнатига яра-
лаларни ҳал этишга қаратилган оқило- замат” навли узум кўчатлари экилди. ша даромад олади.
на йўлларни белгилаб берди. “Аёллар Ерли бўлган йигит-қизларнинг бири Қатор ораларида помидор, бодринг,
дафтари”га киритилган хотин-қизлар- картошка эккан бўлса, бошқаси мош- кўкат, қалампир ва бошқа сабзавотлар
етиштириляпти. Энг муҳими, бу ерлар
50 нафардан ортиқ ёшга, жумладан,
хориждан қайтиб келган меҳнат муҳо-
жирларига ажратиб берилган. Улар
плёнка остига резаворлар экиб, тўрт
мартагача ҳосил олиш имкониятига эга
бўлишди.

2019 йилнинг май ойида давлати-
миз раҳбарининг Фарғона вилоятига
ташрифи чоғида 2024 йилга қадар Ол-
тиариқ туманидаги 3 000 гектар ғалла
майдонини босқичма-босқич қисқар-
тириб, унинг ўрнида янги токзорлар
ташкил этиш топшириғи берилган эди.
Натижада олтиариқликларнинг кўп
йиллик орзулари ушалди, десак мубо-
лаға бўлмайди. Негаки, унгача туманда
атиги 18 гектар майдонга эга узумчилик
фермер хўжалиги мавжуд бўлиб, фақат

Нуқтаи назар 32021 йил 17 март, 54-сон

ХАЛҚ ҚАБУЛХОНАЛАРИДА

“МА²АЛЛАБАЙ”, “ХОНАДОНБАЙ” ЁНДАШУВ —
натижадор ва самарали тизим

маҳалласида яшовчи Ш. Тоҳирий 2020 жаатлар амалдаги қонун талабига зид қўллаб-қувватлаш, уларнинг ҳуқуқ ва
йилнинг 16 ноябрь куни Халқ қабул- равишда шикоят қилинган мансабдор қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш,
хонасига мурожаат қилиб, унга туман шахсларнинг ўзларига юборилгани, мамлакатимиз истиқболи учун масъу-
электр тармоқлари корхонаси томони- аниқланган қонунбузилиш ҳолатларига лиятни ўз зиммасига олиш, ташаббус-
дан уч миллион сўмдан ортиқ асоссиз тегишли муносабат билдирилмагани, корлик, шижоатлик руҳида тарбиялаш,
қарздорлик ҳисоблангани, бир неча мансабдор шахсларга нисбатан қону- жамиятда аёллар ва ёшларнинг роли-
бор электр тармоқлари корхонасига ний чоралар кўрилмагани аниқланди. ни ошириш ва бандлигини таъминлаш-
мурожаат қилиб, тегишли тўлов хабар- га алоҳида эътибор қаратилмоқда.
номаларини тақдим этишига қарамай, Аниқланган камчиликларни барта-
қарздорлик қайта ҳисоб-китоб қилин- раф этиш ва аҳоли мурожаатлари би- Масалан, Олмазор туманидаги
маганини билдирди. Халқ қабулхонаси лан ишлаш бўйича масъул ходимларни Бешқўрғон-4 даҳасида яшовчи, 2001
аралашуви билан фуқарога ҳисоблан- қайта тайёрлаш мақсадида келишил- йилда туғилган Хуршида Қудратова
ган асоссиз қарздорлик бартараф этил- ган тартибда ўқув семинарлар таш- тикувчилик соҳаси ва Бешқўрғон-2
ди. кил этилиб, тушунтиришлар берилди даҳасида яшовчи, 2002 йилда туғилган
Яна бир мисол. Яшнобод тумани ҳамда бундай тадбирларни келгусида Умар Расулов компьютер технология-
“Тузел” маҳалла фуқаролар йиғинида мунтазам ўтказиб бориш бўйича кели- си бўйича доимий ишга жойлашишда
яшовчи аҳоли томонидан Тузел-1 мав- шиб олинди. амалий ёрдам сўраган эди. Бу муро-
зесида жойлашган 557-мактабгача жаатлар туман Аҳоли бандлигига кў-
таълим ташкилоти орқа томонидан Тошкент шаҳридаги Халқ қабул- маклашиш маркази томонидан ижобий
ўтган ички йўлнинг 130 метр қисми хоналари томонидан туманлардаги ҳал этилиб, улар касб-ҳунарга қайта
кўп йиллардан бери таъмирланмагани тиббиёт бирлашмалари ва оилавий тайёрлаш курсларига жойлаштирилди.
сабабли аянчли аҳволга келиб қолга- поликлиникаларнинг аҳоли саломатли-
ни бўйича мурожаат Яшнобод тумани гини мустаҳкамлаш, тиббий ёрдам кўр- Янгиҳаёт туманида жойлашган
ҳокимлиги ва туман ободонлаштириш сатиш кўламини кенгайтириш, соғлом “Ал-Фарғоний” маҳалласида 1 минг
бўлими томонидан кўриб чиқилиб, турмуш тарзини тарғиб қилишга қара- 945 хонадон мавжуд. Улардаги 2137
фуқароларга тушунтириш мазмунидаги тилган тадбирлари мувофиқлаштириб та оилада 6505 нафар аҳоли истиқо-
жавоб хатлари юборилган. борилмоқда. Халқ қабулхонаси ташаб- мат қилади. Ишчи гуруҳ томонидан
— Ушбу ҳудудда яшовчи фуқарола- буси билан туманлардаги ижтимоий ўрганишлар жараёнида маҳаллада
римиз масъул ташкилотлардан олин- шароити оғир, тиббий ёрдамга эҳтиёжи кам таъминланган 10 та, ижтимоий
ган жавоблардан қониқмагани сабаб юқори маҳаллаларда аҳоли саломат- ҳимояга муҳтож 28 та, ногирон аъзоси
Тошкент шаҳридаги Халқ қабулхонаси- лигини мустаҳкамлаш, айниқса, тиббий бор 75 та оила мавжудлиги аниқлан-
га мурожаат қилишга мажбур бўлди, — ёрдамга муҳтож кексаларга амалий ёр- ди. Кўрилган чора-тадбирлар натижа-
дейди маҳалла раиси Содиқ Райимов. дамлар кўрсатиш мақсадида тизимли сида “Темир дафтар”га киритилган,
Бошланиши 1-бетда либ тушган мурожаатлар таҳлили асо- нинг Тошкент шаҳридаги Халқ қабул- — Халқ қабулхонаси масъулларининг равишда тиббий кўриклар ва патронаж 535 нафар аъзоси бўлган оилалар-
сидаги ўрганишлар Чилонзор тумани- хонаси мудири Тоҳир Муллажонов. масалага жиддий ёндашуви ва ижро- ишлари ўтказиб келинмоқда. нинг даромадлари тикланиб, иқти-
Президентимизнинг 2017 йил 8 ав- даги “Дилобод” маҳалла фуқаролар — Таъкидлаш жоизки, мурожаатларда сини назоратга олганидан сўнг муаммо содий аҳволи яхшилангани сабаб
густдаги “Ҳудудларнинг жадал ижтимо- йиғини муаммолар энг кўп учрайдиган кўтарилган масалаларни таҳлил қилиш барҳам топди. 130 метр ички йўл тўлиқ 2020 йилда 4946 нафар фуқаро тиб- дафтардан чиқарилди. Бугунги кунда
ий-иқтисодий ривожланишини таъмин- ҳудуд эканини кўрсатди. Ички ишлар асосида қонун ҳужжатлари ва ҳуқуқни таъмирланди. бий кўрикдан ўтказилди. Уларнинг 119 38 нафар ёш “Ёшлар дафтари”га, 72
лашга доир устувор чора-тадбирлар вазирлиги, туман ҳокимлиги ва Халқ қўллаш амалиёти такомиллаштирилиб Шунингдек, “Жисмоний ва юридик нафарига бепул даволаниш учун ордер нафар аёл “Аёллар дафтари”га ки-
тўғрисида”ги қарори асосида аҳоли қабулхонаси ҳамкорлигида кўрилган борилаётгани боис, юридик ва жисмо- шахсларнинг мурожаатлари тўғриси- берилди. Ётиб қолган 267 нафар касал- ритилиб, улар билан тизимли ишлар
учун муносиб ҳаёт шароитларини яра- чора-тадбирлар натижасида эндилик- ний шахслар мурожаатлари билан да”ги қонунда белгиланган муддатда манд фуқаронинг хонадонига бориб, йўлга қўйилди.
тиш, шунингдек, жойларда ишларнинг да бу ерда кенг кўламли бунёдкорлик, ишлаш тизимининг натижадорлиги ва масъул ижрочилар томонидан муро- патронаж кўриклари ўтказилди, 469 на-
ҳақиқий аҳволини ҳар томонлама ва ободонлаштириш ишларини амалга самарадорлиги ўсиб бормоқда. жаатларнинг кўриб чиқилиши таъ- фар фуқаронинг кўчма флюрография Жорий йилда аҳоли мурожаатлари
чуқур ўрганиш, халқ билан бевосита оширишга киришилди. Аниқланган минланмаслиги фуқароларнинг ҳақ- текширувидан ўтиши ташкиллашти- билан ишлаш ва уларни тизимли ўр-
мулоқотнинг сифат жиҳатидан янги ва муаммолар бартараф этилмоқда. Таҳлилларга кўра, ўтган йили Тош- ли эътирозларига сабаб бўлмоқда. рилди. ганиш мақсадида бир қатор вазифа-
самарали шаклларини жорий этиш, Маҳалладаги кўп қаватли 31 та уйнинг кент шаҳридаги Халқ қабулхоналарига Биргина ўтган йилнинг ўзида Тош- ларни амалга ошириш белгиланган.
аҳоли дардини тинглаш, муаммола- атрофи тозаланди. Кўп қаватли 7 та жами 15 мингдан ортиқ мурожаат келиб кент шаҳридаги Халқ қабулхонаси Дори-дармонга муҳтож бўлган 1197 Жумладан, маҳаллаларда аҳолини
рини жойида ҳал этиш бўйича янгича уйнинг фасади таъмирдан чиқарилди. тушган. Бу эса 2019 йилдагига нисба- томонидан ижрога юборилган 47 та нафар эҳтиёжманд фуқаро 12 турда- қийнаб келаётган мавжуд муаммолар-
тизимда ишлаш тартиби жорий этилди. Хавфсизликни таъминлаш мақсадида тан 1717 та камдир. Йил якуни бўйича мурожаатнинг 30 кунлик ижро муд- ги 148 миллион сўмлик зарурий до- ни аниқлаш бўйича сайёр қабуллар
кузатув камералари ўрнатилди. Ушбу мурожаатларнинг 12 мингдан ортиғи датлари бузилгани фикримизнинг ри-дармон воситалари билан бепул қамровини кенгайтириш, сектор раҳ-
Ҳокимликлар, прокуратура, ички уйлар оралиғида болалар учун спорт қаноатлантирилди, шундан 8219 таси яққол далилидир. таъминланди. барлари билан чекланиб қолмасдан,
ишлар ва давлат солиқ хизмати орган- майдончалари, аҳоли учун кутубхона тўла ижобий ҳал қилинди. Жумладан, Маҳалла ва оилани барча соҳалар раҳбарларининг қа-
лари раҳбарлари бошчилик қилаёт- ва автотураргоҳ ҳамда дам олиш жой- қўллаб-қувватлаш бошқармасида Жумладан, куни кеча Яшнобод булларини тизимли ўтказиб боришда
ган секторлар ўз ҳудудларида барча лари қурилишлари якунига етказил- Шунингдек, айрим ташкилот ва идо- 14 та, Тошкент шаҳри Бандлик бош туманидаги 29-оилавий поликли- ҳудудий округлардан сайланган депу-
ижтимоий-иқтисодий соҳадаги муам- моқда. ралар томонидан фуқароларнинг му- бошқармасида 9 та, “Тошкентшаҳар- ника томонидан 495 нафар фуқаро татларнинг ҳамкорлигини таъминлаш
моларни ҳал этиш билан бир қаторда, рожаатлари тўлиқ ва сифатли ўрганиб сувтаъминоти” МЧЖда 8 та, Давлат тиббий кўрикдан ўтказилди ва улар- режалаштирилган. Шу билан бирга,
ҳуқуқ-тартибот тарғиботи, қонунчиликни — “Маҳаллабай” ва “хонадонбай” чиқилмаслиги, муаммоларнинг келиб санитария-эпидемиология назорати нинг 4 нафарига бепул даволаниш ёшларни меҳнат бозорида талаб юқо-
мустаҳкамлаш бўйича зарур чора-тад- тизими тез фурсатларда ўз самараси- чиқиш сабаблари аниқланмаслиги, ку- бошқармасида 5 та, Муниципал актив- учун ордер берилди, ётиб қолган ри бўлган замонавий касб-ҳунарларга
бирларни амалга оширмоқда. Бу бо- ни беряпти, — дейди “Дилобод” МФЙ тилган ижобий натижа бўлмаётгани 21 нафар касалманд фуқаронинг ўргатиш, уларда тадбиркорлик кўник-
рада доимий ҳаракатдаги, яхлит тизим раиси Муборак Бозорова. — Муаммо- оқибатида Халқ қабулхоналарига так- хонадонига бориб, патронаж кўрик- малари ва меҳнатсеварлик фазилат-
яратилди. ларимиз жойида ҳал қилиняпти. 34 ва лари ўтказилди. Дори-дармонга ларини шакллантириш ҳамда ташаб-
35-уйларимизда яшовчи фуқаролар муҳтож бўлган 238 нафар эҳтиёж-
Тўғрисини айтиш керак, ҳар бир янги- мурожаати асосида амалга оширил- манд фуқаро 14 турдаги зарурий до-
ликнинг яхши ва етилмаган жиҳатлари ган ишлар маҳалламиз чиройига-чи-
бўлади, албатта. Бу борадаги айрим объ- рой қўшди. Бу уйлар олдида болалар Ўтган йили Тошкент шаҳридаги Халқ қабулхоналарига жами 15 мингдан ортиқ мурожаат келиб
ектив ва субъектив омиллар мазкур ти- ўйингоҳи, автотураргоҳлар йўқ эди. Ҳо- тушган. Бу эса 2019 йилдагига нисбатан 1717 та камдир. Йил якуни бўйича мурожаатларнинг
зимни янада такомиллаштиришни тақозо зир аҳоли ва болажонлар ана шундай 12 мингдан ортиғи қаноатлантирилди, шундан 8219 таси тўла ижобий ҳал қилинди.
қилади. Сектор раҳбарлари ўз ҳудудида қулайликка эга бўлмоқда. Бу ишлар-
аниқланган муаммоларни ҳал этиш, сек- нинг ижобий натижалари “маҳаллабай” роран мурожаат қилишлар учраб ту- ларни бошқариш марказида 3 та ҳамда ри-дармон воситалари билан бепул бусларини рўёбга чиқариш, иш ва
тор штаби фаолиятини тизимли асосда тизимининг нақадар тўғри ва муҳим рибди. “Тошшаҳарнур” ДУК ва Халқ таълими таъминланди. уй-жой билан таъминлашга устувор
йўлга қўйиш учун зарур ташкилий-ҳуқуқий эканини кўрсатмоқда. бош бошқармасида 4 тадан мурожаат- аҳамият қаратиш ишлари “маҳалла-
ва молиявий ваколатларга эга эмас, улар- Энг ачинарлиси, туман миқёсида- нинг ижро қилиш муддатлари бузилган. Қайд этиш лозимки, мамлакатимиз- бай” ва “фуқаробай” тизим асосида
нинг ҳал этилишини назорат қилиш бўйи- Зубайда Мадутова ўтган йили тиб- ги давлат органлари ва бошқа таш- да барча соҳадаги ислоҳотлар маз- ташкил этилмоқда. Бу ишларни амал-
ча шаффоф тизим йўқ эди. биёт коллежини тамомлагач, олий ўқув килотлар томонидан ҳеч бир катта Тошкент шаҳрида фуқароларнинг мун-моҳияти, аввало, инсонни улуғ- га оширишда Президентнинг Халқ қа-
юртига ўқишга киролмади. Беш киши- сарф-харажатсиз ечиш мумкин бўлган мурожаатлари билан ишлаш тизимини лашга, унинг шаъни, қадр-қимматини булхоналари билан Халқ депутатлари
Давлатимиз раҳбари томонидан 2019 лик оилада фақат отаси ишлаётганини оддийгина масалалар ҳал этилмаётга- янада такомиллаштириш мақсадида оширишга, ҳуқуқ ва манфаатларини Тошкент шаҳар ва туманлар кенгашла-
йил 8 январда қабул қилинган “Ҳудуд- кўриб, озгина ёрдам бўлсин, дея Халқ ни фуқароларнинг юқори идораларга Халқ қабулхонаси томонидан бир қатор ҳимоя қилишга қаратилаётгани билан рининг ҳамкорлиги йўлга қўйилган.
ларни комплекс ижтимоий-иқтисодий қабулхонасига мурожаат қилган Зубай- мурожаат қилишига сабаб бўлмоқда. ўрганишлар ўтказилди. аҳамиятлидир. Шунинг учун Тошкент Давлатимиз раҳбари томонидан ўз
ривожлантириш бўйича секторлар фа- данинг тумандаги оилавий поликли- Ушбу масалалар Халқ қабулхонаси- шаҳридаги Халқ қабулхонаси, барча вақтида қўлланилган чора-тадбирлар,
олиятини янада такомиллаштиришга никага ишга жойлашишига масъуллар нинг аралашуви билан ижобий ечим Жумладан, Халқ таълими бош бош- сектор раҳбарлари, маҳалла раислари Иқтисодий тараққиёт ва камбағаллик-
доир қўшимча чора-тадбирлар тўғриси- яқиндан кўмаклашди. топмоқда. қармаси ва унинг бўлимлари, “Ҳудудгаз ва тегишли идора ҳамда ташкилотлар ни қисқартириш вазирлигининг ташкил
да”ги қарор шу каби камчиликларни бар- пойтахт” АЖ газ таъминоти филиали вакиллари билан ҳамкорликда ижтимо- қилиниши, камбағал аҳоли рўйхати ва
тараф этиш бўйича секторларнинг чи- Туманнинг “Новза” маҳалласида ўзи Жумладан, Тошкент шаҳрининг ва туманлардаги бўлимлари, Пенсия ий ҳимояга муҳтож, ногиронлиги бор, камбағалликдан чиқариш учун “темир
накамига фаолият юритишига йўл очиб ёлғиз истиқомат қилувчи Саодат ая Мирзо Улуғбек туманидаги “Асака” жамғармаси Тошкент шаҳри бошқар- якка-ёлғиз шахсларни ижтимоий қўл- дафтар”лар юритилиши, ижтимоий
берди. Секторлар фаолиятига “туман Ниёзова бир неча йиллардан буён қанд маси ва унинг қуйи тизимлари, Бандлик лаб-қувватлаш мақсадида ушбу тоифа- ёрдамга муҳтож аҳоли мурожаатлари
(шаҳар) — вилоят — республика” тамо- касаллиги билан курашади. Бу ҳам ет- бош бошқармаси ва туманлардаги Аҳо- даги фуқароларни “хонадонбай” тарзда учун Ягона ижтимоий реестр тизими
йили жорий этилди. Унга кўра, ҳокимлик- магандек, юрак етишмовчилиги ҳам ли бандлигига кўмаклашиш марказла- доимий назорат остига олган. жорий этилиши ижтимоий ҳимоя соҳа-
лар, прокуратура, ички ишлар ва солиқ бор. Халқ қабулхонасига мурожаати- ри, Бош прокуратура ҳузуридаги Маж- сида янги ислоҳотлар узвийлигини
идораларида секторлар бўйича верти- дан сўнг шифокорлар Саодат аяни тек- бурий ижро бюроси Тошкент шаҳри Секторлар ва ҳомийлар кўмаги- таъминламоқда.
кал бошқарув тизими йўлга қўйилди. ширувдан ўтказди ва зарур дори-дар- бошқармаси ва унинг қуйи тизимлари, да бундай фуқароларга, жумладан,
монлар берилди. “Энг муҳими, кўнгил Соғлиқни сақлаш бош бошқармаси ва ногиронлиги бор болаларга рақам- Қайд этиш жоизки, жойлардаги Халқ
Айни пайтда секторлар фаолияти сўраб келганлари менга шифо бўлди”, унинг ҳудудий бўлимлари, Уй-жой ком- ли эшитиш воситалари, замонавий қабулхоналари фуқароларнинг ишонч-
давлат органларини аҳоли билан яна- дейди Саодат ая. мунал хизмат кўрсатиш бошқармаси ва протезлар, ортопедик воситаларнинг ли манзили, жамиятнинг ҳақиқий кўз-
да яқинлаштириш, халқ билан тизимли унинг ҳудудий бўлимларида мурожаат- янги турлари, ортопедик пойабзал ва гусига айланиб улгурди. Бу эса халқ
мулоқотни йўлга қўйишда муҳим аҳами- — Давлатимиз раҳбарининг 2019 лар билан ишлаш фаолияти ўрганиб мослашувчан кийимлар ҳамда арава- ва давлат бирлигининг олий намунаси
ятга эга бўлмоқда. Секторлар ҳудудида йил 19 январдаги “Аҳоли муаммолари чиқилди. чалар бериб келинмоқда. эканини амалда исботламоқда.
“маҳаллабай” ва “хонадонбай” ишлаш билан ишлаш тизимини янада тако-
жараёнида аниқланган масалалар бўйи- миллаштириш чора-тадбирлари тўғри- Ўрганишлар давомида Тошкент Шунингдек, Халқ қабулхоналари ҳу- Бир сўз билан айтганда, очиқ му-
ча Президентнинг Халқ қабулхонаси би- сида”ги фармонига асосан, секторлар, шаҳар Бандлик бош бошқармаси, “Ҳу- зурида “кўчма кутубхона”лар ташкил лоқот ва мурожаатлар билан ишлаш-
лан ахборот алмашуви тизими ўрнати- давлат органлари ва бошқа ташки- дудгаз пойтахт” АЖ туман бўлинма- этилган. Масъул ходимлар томонидан нинг янгича тизими — Халқ қабулхо-
лиши аҳоли муаммолари тез бартараф лотларга мурожаатлар билан ишлаш, ларида мурожаатлар билан ишлаш ётоқдаги беморларга уларнинг истаги налари институти одамларнинг кўп
этилишига ҳамда амалга оширилган уйма-уй юриш, ижтимоий ва бошқа учун малакали мутахассислар жалб бўйича китоблар олиб бориб берила- йиллик муаммоларини, талаб ва эҳти-
ишларни тизимли таҳлил қилишга, йўл объектларни ўрганиш орқали ижтимо- этилмагани, қабулга келган фуқаролар ётир. Психолог мутахассислар билан ёжларини яқиндан ўрганиш, уларни
қўйилган камчиликлар, бажарилмаган ий-иқтисодий муаммоларни аниқлаш учун зарур қулайликлар яратилмага- суҳбатлар ташкил этилмоқда. Ўша ҳу- жойида ҳал этиш учун зарур чора-тад-
тадбирларнинг сабабларини ўрганиш ва ҳал қилиш фаолиятини доимий му- ни, мурожаатларнинг аксарияти қону- дудда яшовчи санъаткор, шоир ва ёзув- бирларни белгилаб, ижтимоий адолат-
ҳамда “йўл хариталари”ни шаклланти- вофиқлаштириб бориш вазифаси Халқ ний муддатлари бузилган ҳолда кўриб чилар уларнинг хонадонларига бориб ни таъминлаш имкониятини яратмоқда.
риш, муаммолар ва уларни ҳал этиш қабулхоналарига юклатилган, — дейди чиқилгани, уларга юзаки жавоб хатлари кўнгилларини кўтармоқда.
натижалари юзасидан чора-тадбирлар Ўзбекистон Республикаси Президенти- юборилиб, важлари тўлиқ текширил- Лутфулла СУВОНОВ,
тайёрлашга замин бўлмоқда. масдан, асоссиз назоратдан олингани, Шаҳар ва туманлар сектор раҳбар- “Янги Ўзбекистон” мухбири
мансабдор шахсларнинг хатти-ҳара- лари ҳамда бошқа ташкилотлар томо-
Буларнинг барчаси Халқ қабулхо- катлари устидан келиб тушган муро- нидан ўтказилаётган оммавий сайёр
налари ва сектор раҳбарлари ҳамда қабулларда ёшларни ҳар томонлама
аъзоларининг ўз вазифаларига виждо-
нан ва масъулият билан ёндашишла-
ри учун муҳим рағбатлантирувчи омил
бўлмоқда. Бу тизим халқ ичига кириб
бориш, уларнинг ҳаётий муаммо ва
эҳтиёжларини ҳал этиш, ишончини қо-
зонишда муҳим аҳамият касб этяпти.
Иқтисодий, инвестициявий, қурилиш
комплексларидаги лойиҳалар доира-
сида ҳамда расмий ўзини ўзи банд қи-
лиш ва бошқа фаолият турлари бўйича
эҳтиёжманд оилаларнинг ишсиз аъзо-
лари бандлиги таъминланмоқда.

Халқ қабулхоналари ва секторларга
қўйилаётган вазифалар кўлами кундан-
кунга ўсиши эса уларнинг халқ манфаа-
ти йўлидаги фаолиятини янги босқичга
кўтаришни тақозо этмоқда.

Манзилли ва аниқ тизимли фаолият
борасидаги ишлар Тошкент шаҳрида
ҳам ўз самарасини бермоқда.

Жумладан, Халқ қабулхонасига ке-

4 2021 йил 17 март, 54-сон Жараён

ҲМУУДНУОДСЛААБРАИТМИЗДА ЖАМИЯТ

Бугунги кунда юртимизда аёлларнинг барча соҳа ва тармоқлардаги
ўрни ва таъсири ортиб бормоқда. Бунинг тасдиғини мамлакатимизда
меҳнат билан банд аҳолининг 45 фоизини хотин-қизлар ташкил
этаётганида ҳам кўриш мумкин. Бошқарув тизимида аёлларнинг улуши
33 фоизга етди. Давлат ва жамият бошқарувида аёллар иштирокини
ошириш мақсадида 6 мингдан зиёд фаол хотин-қиздан иборат кадрлар
захираси шакллантирилди. Бугунги кунда 1 минг 400 нафарга яқин
аёл республика ва вилоятлар, 43 мингдан зиёди туман ва шаҳарлар
даражасидаги раҳбарлик лавозимларида ишлаяпти.

САНОАТЛАШАЁТГАН ВО/А УЛУҒ ЮРТДА АЁЛЛАР
ҚАДР ТОПАДИ

Бошланиши 1-бетда да муҳим омил бўляпти. У бир қатор Қашқадарё бугун чинакам тадбиркорлар ва саноат Фируза МУҲИТДИНОВА, аёлларнинг даволаниши учун ҳар йили Хо-
афзалликларга эга. Ушбу технология масканига айланмоқда. Бу ерда 3 миллион 300 мингга Тошкент давлат юридик тин-қизлар жамғармасига қўшимча 30-50
Рисолат МАДИЕВА, воситасида калава ип тўқилаётганда яқин аҳоли истиқомат қилади. Воҳа йилдан йилга университети профессори миллиард сўм ажратилаётгани мамлакати-
“Янги Ўзбекистон” мухбири тола марказлашган аэродинамик ҳаво ўз мавқеи ва салоҳиятини тиклаб бормоқда. Буни мизнинг эртанги кунга сарфлаётган бебаҳо
босими орқали ўтади. Натижада ип бугун боғ-роғлар, равон йўллар, йўл четидаги катта- Олий таълим йўналишида талабалар- сармоясидир.
Қашқадарё — қадимий маскан. Бу янада майинлашади, сифати ошади. кичик савдо дўконлари, туман ва шаҳарларда қад нинг 48 фоизини хотин-қизлар ташкил
кўҳна тупроқ ўз бошидан жуда кўп ростлаётган корхоналар мисолида яққол кўриш, сезиш этади. Ўтган йили йўлга қўйилган тизимга Хотин-қизларнинг мамлакатимиз бўй-
тарихий воқеа ва ҳодисаларни ке- — Тўқув дастгоҳлари, асосан, Гер- мумкин. мувофиқ, ижтимоий ҳимояга муҳтож 950 на- лаб саёҳатлари ташкил этилиши, санато-
чирган. У улуғ шоирлар, алломалар, мания ва Япониядан олиб келинган, фар қиз олий таълим муассасаларига дав- рийларда даволаниши йўлга қўйилганини
қолаверса, соҳибқирон Амир Темур улар энг замонавий дастгоҳлар сира- директори Чен Жи. — Йигириш фаб- ёшлар кичик саноат зонаси ташкил лат гранти асосида ўқишга қабул қилингани алоҳида таъкидлаш лозим. Ёлғиз аёллар-
ватани. сига киради, — дейди Туркиядан жалб рикасида бир йилда 22 минг тонна этилди. Умумий майдони 2 гектар катта воқеадир. Фарзанд тарбиясида она нинг фарзандларини мактабгача таълим
қилинган технолог Адимбей Жейхан. калава ип тайёрланади. Тўқиш фаб- бўлиб, 20 та лотга ажратилган. Унда муҳим ўрин тутади. Йиллар ўтиб, ана шу муассасасига қабул қилиш ва тўловларини
Қашқадарё бугун чинакам тад- — Бир дақиқада 500 метр ипни ўрай рикаси эса 13 миллион метр газлама 18 нафар йигит-қиз умумий қиймати қизларимиз янги Ўзбекистонни, Учинчи Ре- қоплаш борасида ҳам енгилликлар берил-
биркорлар ва саноат масканига ай- олади. Бундай тезликда ишлайдиган ишлаб чиқариш қувватига эга. Бир 20 миллиард 372 миллион сўмлик нессансни шакллантириш ва бунёд этишда моқда.
ланмоқда. Бу ерда 3 миллион 300 дастгоҳлар ҳали МДҲ мамлакатлари- йилда 92 миллион АҚШ доллари бизнес лойиҳаси билан иштирок эт- ўз ҳиссасини қўшиши шубҳасиз.
мингга яқин аҳоли истиқомат қила- да йўқ. Россиялик тадбиркорлар на- миқдорида маҳсулот ишлаб чиқариш моқда. Бунинг натижасида “Ёшлар Уй-жой масаласи энг катта муаммолар-
ди. Воҳа йилдан йилга ўз мавқеи ва фақат маҳсулотларимиз, балки даст- кўзда тутилмоқда. дафтари”га кирган йигит-қизлар учун Давлатимиз томонидан аёллар тадбир- дан бири бўлиб, шунинг оқибатида оилавий
салоҳиятини тиклаб бормоқда. Буни гоҳларимизга ҳам қизиқмоқда. 320 та янги иш ўрни яратилиши режа- корлиги ва ташаббуслари қўллаб-қувватла- ажрашиш, ишсизлик келиб чиқаётгани сир
бугун боғ-роғлар, равон йўллар, йўл Корхонада Германия ва лаштирилган. ниб, ўтган йили 585 мингга яқин хотин-қиз- эмас. Давлатимиз раҳбари айни шу масала-
четидаги катта-кичик савдо дўконла- — Иш сўраб маҳаллага мурожаат Швейцариядан келтирилган замона- нинг бандлиги таъминланди, 36 мингдан га ҳам алоҳида эътибор қаратиб, уларга му-
ри, туман ва шаҳарларда қад рост- қилгандим, мени шу корхонага тавсия вий, энергия тежайдиган тўқимачилик Ушбу кичик зонада енгил сано- зиёд аёл касб-ҳунарга ўқитилди. Ижтимоий носиб шароит яратиш масаласини кун тар-
лаётган корхоналар мисолида яққол этишди, — дейди Нодира Кенжаева. дастгоҳлари ўрнатилган. Пахтани ти- ат маҳсулотлари, металлни қайта ҳимояга муҳтож, турмуш шароити оғир 32 тибига қўйгани мунис ва мўътабар аёллар
кўриш, сезиш мумкин. — Ишли бўлганимдан ва шу корхо- тиш, қайта тозалаш ва тараш, йигириш ишлаш, қурилиш материаллари, тур- минг аёл ишли бўлди. Инқирозга қарши ку- учун катта туҳфа бўлди, десам муболаға
нада ишлаётганимдан жуда хурсанд- ва ўраш линиялари ишга туширилган. ли техник жиҳозлар, мебель ишлаб рашиш жамғармаси маблағлари ҳисобидан бўлмайди. Бунинг натижасида сўнгги йил-
Вилоят саноати изчил ривож ман. Ишни асосан техника бошқара- чиқариш, ойнага ишлов бериш каби салкам 17 минг хотин-қизга амалий ёрдам ларда уй-жойга муҳтож минглаб оилаларга
ди. Биз эса уни кузатамиз, маҳсулот — Учинчи фабрикани жорий йил- бир қатор фаолият йўлга қўйилади. кўрсатилди. янги турар жойлар топширилди.
топмоқда сифатига эътибор қаратамиз. нинг охиригача ишга туширишни
мўлжаллаганмиз, — дейди ишлаб — Ўзимнинг сармоям бор эди. “Ҳар бир оила – тадбиркор” дастури Ҳуқуқшунос сифатида айтишим мумкин-
Бунда енгил саноат, хусусан, тўқи- Давлатимиз раҳбари ўтган йилнинг чиқариш цехи бошлиғи Лю Менг. — Шунга мос бизнес режа туздим, доирасида 126 минг нафарга яқин аёлга ки, бундай тажриба ёхуд тартиб ҳатто энг ри-
мачилик салмоқли ўрин тутади. Бу, 12-13 ноябрь кунлари Қашқадарё У асосан газлама ишлаб чиқаришга аммо уни амалга ошириш учун жой имтиёзли кредитлар берилди. Оилавий тад- вожланган давлатларда ҳам мавжуд эмас.
албатта, бежиз эмас. Чунки тўқима- вилоятига ташрифи чоғида “Oqsaroy ихтисослашган. Фабрикаларимиз тополмай юргандим. Ёрдам сўраб биркорликни ривожлантириш мақсадида Унинг мантиқий давоми сифатида вақтин-
чилик маҳсулотларига нафақат мам- Vortex” масъулияти чекланган жами- аслида ўтган йили ишга тушиши ке- Ёшлар ишлари агентлигига мурожа- қарийб 215 минг оилага 6 триллион сўмдан ча нотурар жойларда истиқомат қилаётган
лакатимиз, балки хорижда ҳам талаб яти фаолияти билан ҳам танишган, рак эди. Пандемия туфайли режа- ат қилдим. Улар саноат зонасидан зиёд кредит ажратилди. Тадбиркорлик ва аёлларни уй билан таъминлаш учун ҳар
юқори. Ана шу талаб ва эҳтиёждан вилоятнинг бошқа туманларида ҳам миз орқага сурилди. Учинчи фабри- 400 метр квадрат жой ажратиб бе- касб-ҳунар марказлари томонидан ўқитил- бир ҳудудга 10 миллиард, отасидан айрил-
келиб чиқиб, ўтган йил октябрь ойида шундай тўқимачилик корхоналарини ка ишга тушиши билан 300 га яқин ришди, — дейди “Taraqqiyot hamkor ган аксарият хотин-қизлар ҳунармандлик ган муҳтож қизлар учун эса 5 миллиард сўм-
Шаҳрисабз туманида синтетик ара- ташкил этиш бўйича кўрсатма бер- ишчи ўрни яратилади. Қашқадарёда qurilish” МЧЖ директори Фарҳод ва касаначиликка жалб этилди. “Беш муҳим дан маблағ ажратилмоқда. Энг муҳими, бу
лашмали ип ва мато ишлаб чиқариш- ган эди. Ана шу топшириққа асосан, етиштириладиган пахта толаси тоза Кичкинаев. — Натижада замонавий ташаббус” доирасида чекка ҳудудларда ти- маблағлар уй-жойнинг бошланғич тўловига
га ихтисослашган “Oqsaroy Vortex” жорий йилда ушбу корхона ёнида ва сифатли. Шу боис, ундан тайёр- МДФ эшиклар, ошхона, ётоқхона ва кувчилик цехлари ташкил этилиб, 10 минг йўналтирилмоқда. Шунингдек, хотин-қиз-
корхонаси иш бошлади. яна битта тўқимачилик фабрикасини ланадиган маҳсулот жаҳон стандар- офис учун мебеллар, ёғочдан стол- аёлнинг бандлиги таъминланди. ларга турар жой ижараси компенсацияси
барпо этиш, калава ип ва трикотаж ти талабларига жавоб беради. стул ишлаб чиқаришни йўлга қўйдик. учун 11 миллиард сўм ажратилган.
Корхона сунъий ва табиий тола- мато ишлаб чиқаришни кенгайтириш Лойиҳа қиймати 1 миллиард сўмни Дунё давлатларида кам учрайдиган ҳо-
дан бир йилда 3 минг тонна калава режалаштирилган. У бир йилда 7 Корхона ишчилари, асосан, 20-35 ташкил этади. Ҳозир 15 нафар ёшни диса — уй-жой сотиб олиш учун 1 минг 250 Аёлларимизнинг жамиятда ўз ўрнига
ип, 5,5 минг тонна сунъий толали ип, минг тонна калава ип, 2,1 минг тонна ёшдаги маҳаллий ёшлардан ибо- ишга олдим. Яна шунча янги иш ўрни нафар опа-синглимизга қарийб 22 милли- эга бўлишини таъминлаш бўйича қонунчи-
3,5 минг тонна трикотаж мато ишлаб трикотаж мато ишлаб чиқариш қувва- рат. Фабрика маҳсулотининг асосий яратиш ниятидаман. ард сўмлик бошланғич бадаллар тўлаб бе- лигимизда ҳам айрим муаммо мавжуд эди.
чиқариш қувватига эга. Экспорт ҳаж- тига эга бўлади. 700 та янги иш ўрни қисми экспортга мўлжалланган. Айни рилди. Бугун уларга мақбул ечим топилди. Меҳнат
ми 7 миллион долларни ташкил эта- яратилади. Шунингдек, жорий йилда пайтда ишлаб чиқарилаётган маҳсу- Давлатимиз раҳбари ёшлар фо- кодексининг 224-моддасига мувофиқ, ҳо-
ди. Лойиҳа қиймати – 15 миллион пахтани қайта ишлаш заводини ишга лотларнинг 90 фоиздан кўпроғи 16 румида ижтимоий сўровлар аксари- Пандемия шароитида хотин-қизлар му- миладор ва уч ёшга тўлмаган боласи бор
доллар. тушириш ҳам кўзда тутилган. Унда мамлакатга экспорт қилинмоқда. ят ёшларимизда ижобий мотивация, аммоларини ўрганиш ва манзилли ҳал аёлни ишга қабул қилишни рад этиш ёки
600 га яқин янги иш ўрни очилади. бизнес ва тадбиркорлик соҳасида этиш мақсадида “Аёллар дафтари” жорий иш ҳақини камайтириш тақиқланди. Демак,
Табиий саналган пахта толасидан Хитойлик мутахассислар иш- зарур билим ва малака етишмас- этилиб, унга 9 та мезон асосида 433 минг аёлларимизни, ёш келинларимизни ҳоми-
тайёрланган маҳсулотлар нафақат Бундан ташқари, вилоятнинг Як- чиларга замонавий дастгоҳлар- лигини кўрсатгани, демак, уларда хотин-қиз киритилди ва шу асосда электрон ладорлиги ҳамда уч ёшга тўлмаган боласи
юртимиз, балки дунё бозорида ҳам кабоғ ва Қамаши туманларида ҳам да ишлашни ўргатишяпти. Бундан тадбиркорлик кўникмаларини шакл- база шакллантирилди. Шу кунгача улардан борлигини рўкач қилиб ишга олмаслик қо-
харидоргир. Аммо унга талаб мав- тўқимачилик корхонаси барпо этишга ташқари, 60 га яқин маҳаллий му- лантиришга эътиборни янада кучай- қарийб 80 минг нафарининг муаммолари нунбузарлик саналади.
сумий бўлиб, сунъий матоларга йил- тайёргарлик кўрилмоқда. Шаҳрисабз, тахассис Хитойда касб маҳоратини тириш лозимлигини алоҳида таъкид- ҳал этилгани эътиборга молик.
нинг тўрт фаслида ҳам эҳтиёж бор. Яккабоғ ва Қамаши туманларида ошириб қайтди. лаганди. Шунингдек, Меҳнат кодексининг 225 ва
Шу боис, корхонада вискоза ва по- пахта кластерлари ташкил этилган. Шу йил 26 феврал куни Президентимиз 228-моддаларида аёлларимизни меҳнат
лиэстер каби сунъий толадан мато Фермер хўжаликларида етишти- — Хитойда ҳам ўқидик, ҳам иш Шундан келиб чиққан ҳолда ви- раислигида бўлиб ўтган видеоселектор шароити ноқулай, зарарли, оғир жисмоний
ишлаб чиқариш йўлга қўйилди. рилган пахта шу ернинг ўзида қайта ўргандик. Уч ярим ой корпорацияга лоятда ёшларни касб-ҳунар ҳамда йиғилишида Бандлик ва меҳнат муноса- ёки тунги ишларга, иш вақтидан ташқари,
ишланади. қарашли корхоналарда замонавий тадбиркорлик кўникмаларига ўқитиш батлари вазирлиги тасарруфига ўтаётган дам олиш кунлари ва хизмат сафарига
Ўзбекистонда шу пайтгача бундай дастгоҳларда ишлашни ўзлаштир- йўлга қўйилди. Ёш тадбиркор Фарҳод коллежларнинг бўш турган қисмини ўқув хо- жалб этиш аёллар меҳнати тақиқланади-
газлама тайёрланмаган. “Oqsaroy Хитойлик инвесторлар ҳам дик, — дейди корхона ишчиси Анвар ҳам Ўзбекистон савдо-саноат пала- наси ва ишлаб чиқариш цехи ташкил этиш ган ишлар сифатида белгиланди. 226 ва
Vortex” корхонаси юртимизда бу Ниёзов. — Хитойда ҳар бир ишчи таси Қашқадарё вилояти ҳудудий учун тадбиркорларга 30 йилгача муддатга 227-моддаларда эса ҳомиладор ҳамда икки
ишга биринчи бўлиб киришди. Кор- фабрика, ҳам завод қуришяпти ўз ишини сифатли ва мукаммал ба- бошқармаси ҳузуридаги “Exclusive имтиёзли ижарага бериш вазифаси қў- ёшгача боласи бор аёлларни ўртача иш
хона мавсумий эмас, йил давомида жаришга интилади. Зиммасидаги education and business” ўқув маркази- йилди. Айни шу мақсадда Бандлик жамғар- ҳақи сақланган ҳолда бошқа енгилроқ ёки
ишлайди, фақат импортга қарам бў- “LT Textile International” корхонаси масъулиятни чуқур ҳис қилади. Бу, ўз да таҳсил олди. масидан 70 миллиард сўм ажратилиши зарарсиз ишга ўтказиш назарда тутилган.
либ қолмайди. тўлиқ хитойлик инвесторлар маблағи навбатида, ишлаб чиқариш ривожига белгиланди. Шунингдек, 70 мингга яқин хо- 228-1 ва 229-моддаларда уч ёшга тўлмаган
эвазига бунёд этилган. Унинг бирин- таъсир этади. Ишчига ишининг сифа- — Сидқидилдан ва ҳалол меҳнат тин-қизни тадбиркорликка жалб қилиш учун боласи бор аёлларга ҳафталик иш вақти
— Вискоза табиий целлюлоза чи босқичи 2017 йил июль ойида тига қараб ҳақ тўланади. Маҳсулот- қилган одам ўз мақсадига, албатта, Халқ банки орқали 2 триллион сўм кредит аввалги иш ҳақи сақланган ҳолатда 35 соат-
кимёвий усулда қайта ишланганидан фойдаланишга топширилди. нинг сифатли бўлиши жуда муҳим. эришади, — дейди Фарҳод. — Ме- йўналтирилади. дан ошмаслиги қайд этилган.
сўнг олинадиган сунъий тола санала- Янги келган ходимга хатосиз ишлаш, белларимизга талаб ва эҳтиёж юқо-
ди. У деярли ҳар бир ўсимлик тар- Ушбу лойиҳа қиймати — 100 мил- эътиборли ва талабчан бўлиш, хавф- ри. Маҳсулотларимиз вилоятдаги Олий маълумотли бўлишни истаган, Ногирон фарзандга ғамхўрлик қилиш
кибида учрайди, — дейди “Oqsaroy лион доллар. Унинг илк босқичида сизлик ва тартиб-интизомга риоя қи- ҳар бир оила ва хонадонга кириб қобилияти, билими бор, лекин тақдир оила, айниқса, аёллар учун машаққат са-
Vortex” масъулияти чекланган жа- пахта толаси қайта ишланиб, калава лиш ўргатилади. боришини ният қилганмиз. Келгусида тақозоси билан орзусига эриша олмаган налади. Шу боис, Меҳнат кодексининг
Хитойдан янги дастгоҳлар олиб ке- хотин-қизларни рағбатлантириш тизими 230-моддасига мувофиқ, 16 ёшгача ногирон
мияти директори Дилшод Қосимов. ип тайёрланяпти. Бир йилда 22 минг Хорижий инвесторлар иштирокида лишни, бир йиллик даромадимизни жорий қилиниб, ота-онасининг биридан боласи бор ота-онанинг бирига ҳар ойда иш
— Бироқ у, асосан, дарахт қипиғидан тонна калава ип ишлаб чиқариш қув- ташкил этилаётган бундай корхона- 10 миллиард сўмга етказишни режа- айрилган муҳтож қизлар ҳамда боқувчиси ҳақи сақланган ҳолда бир кун дам олиш куни
олинади. Вискозадан тўқилган газ- ватига эга. Фабрика майдони 64 минг лар мамлакатимиз экспорт салоҳи- лаштирганмиз. йўқ ёлғиз аёлларнинг шартнома тўлови ҳо- берилади. 231-моддада эса ҳомиладор ва
ламани бўяш осон, гигиена талабла- квадрат метрни ташкил этади. Бошқа ятини ошириш, аҳоли бандлигини кимлик ва олий ўқув юрти ҳисобидан қоплаб туққан аёлларга йиллик меҳнат таътили
рига жавоб беради, хомашёси ҳам туманлардан келиб ишлайдиганлар таъминлашда муҳим омил бўлмоқда. Президентимизнинг 2020 йил 12- бериладиган янги тизим яратилгани айни уларнинг хоҳишига кўра истаган вақтда бе-
нисбатан арзон. Унга пахта ва полиэ- учун 500 ўринли ётоқхона қурилди. 13 ноябрь кунлари Қашқадарё вило- муддао бўлди. рилади. 232-моддага асосан, аёлларимизга
стер қўшилиб, турли-туман газлама- Кичик саноат зоналари — ёш ятига ташрифи чоғида тадбиркорлик- 3 (уч) кун ҳақ тўланадиган ва камида 14 ка-
лар тайёрланади. Вискозадан тикил- Фабрикада кунига ўртача 55 тонна ни ривожлантириш асосий йўналиш Мамлакатимизда аёллар саломатли- лендарь кунидан иборат ҳақ тўланмайдиган
ган кийим юмшоқлиги, момиқлиги, маҳсулот ишлаб чиқарилади. Жами тадбиркорлар маскани сифатида белгиланди. гини сақлаш мақсадида, айниқса, чекка таътил бериш белгиланди.
салқин тутиши, сувга чидамлилиги 630 нафар ходим меҳнат қилади. ҳудудларда тиббий хизматларни янада та-
билан ажралиб туради. Шу боис, ун- Шундан 32 нафари хитойлик мута- Давлатимиз раҳбари Ўзбекистон Давлатимиз раҳбарининг: “Вило- комиллаштиришга алоҳида эътибор қара- Аёлларга, жумладан, тазйиққа учраган
дан тикилган маҳсулотнинг бозори хассислар. Айни пайтда маҳаллий ёшлари форумида эркин иқтисодий ятда ёшлар билан ишлаш бўйича тилмоқда. Бу, албатта, бежиз эмас. Чунки хотин-қизларга малакали психологик ва
чаққон. Буюртмани олдиндан ола- аҳолидан иккинчи фабрика учун му- зоналар бўйича тўпланган тажриба янги тизим жорий этилади. Ҳокимлар туғиш ёшидаги аёлларда камқонлик, нафас ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш тизими такомил-
миз. Мижозларимиз етарли. тахассислар тайёрланяпти. асосида ҳудудларда ёшлар кичик са- ҳар ҳафтада бир кунни ёшлар билан олиш, ҳазм қилиш аъзолари, юрак-қон то- лашмоқда. Уларнинг ҳуқуқий саводхонлиги-
ноат зоналарини ташкил этиш, унда ишлаш куни деб эълон қилиб, улар- мир тизими касалликлари аниқланган. 44 ни ошириш ҳамда ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш
Корхонада айни пайтда 20 рангда 2019 йилдан буён калава ип ёшларнинг бизнес лойиҳаларини нинг муаммолари билан шуғуллана- минг нафар хотин-қиз алоҳида назоратга масаласига алоҳида эътибор қаратил-
сунъий мато ишлаб чиқариляпти. ишлаб чиқарадиган яна бир фабрика жойлаштириш ҳақида гапирган эди. ди”, деган топшириғи бугун Қашқа- олиниб, уларни тиббиёт бригадаларига би- моқда.
Бир суткада 20 тоннагача маҳсулот қуриляпти. Бу ерда ҳозир дастгоҳлар дарёда ўз натижасини бермоқда. риктириш, тор доирадаги шифокорларни
тайёрланади. Иш уч сменада ташкил ўрнатилмоқда. Уни жорий йилнинг Ана шунга асосан, Қарши шаҳри- жалб қилиш ва даволаш белгиланган. Шу- Президентимиз БМТ Инсон ҳуқуқлари
этилган. Япониянинг “Murata” компа- июнь ойида ишга тушириш мўлжал- даги “Хонтепа” маҳалласи ҳудудида нингдек, жорий йил якунига қадар қарийб 9 бўйича кенгашининг 46-сессиясида қайд
нияси замонавий тўқимачилик техно- ланган. миллион аёлни чуқурлаштирилган тиббий этганидек, хотин-қизларнинг ижтимой
логиялари иш унумдорлиги ошиши- кўрикдан, жумладан, саратон скринингидан фаоллашувини кенг тарғиб этиш ҳамда
— Лойиҳанинг иккинчи босқичи ип ўтказиш вазифаси қўйилди. Онкологик ка- қўллаб-қувватлаш мақсадида ижтимоий-
йигириш ва тўқиш фабрикасини ўз салликларни профилактика қилиш мақса- сиёсий ҳаётда ва тадбиркорлик соҳасида
ичига олади, — дейди корхона бош дида 323 минг нафар қиз одам папилломаси аёлларнинг ролини тубдан оширишга қара-
вирусига қарши эмланмоқда. Эҳтиёжманд тилган ишлар қатъий давом этади. Жорий
йилда юртимизда Марказий Осиё мамла-
катлари етакчи аёлларининг мулоқоти ва
хотин-қизларнинг минтақавий бизнес фору-
ми ўтказилади.

Юртимизда 2020-2030 йилларда Ўзбе-
кистон Республикасида гендер тенгликка
эришиш стратегияси асосида кенг кўлам-
ли ишлар амалга оширилмоқда. 8-март
— Халқаро хотин-қизлар куни муносабати
билан 28 нафар иқтидорли қизимиз Зул-
фия номидаги давлат мукофоти ҳамда
кўп йиллар давомида ўз соҳасида катта
натижаларга эришган, давлат ва жами-
ят ҳаётида фаол иштирок этиб келаётган
опа-сингилларимиздан 297 нафари “Мўъ-
табар аёл” нишони билан тақдирланди.
Демократик ўзгаришлар ҳамда гендер тенг-
ликни таъминлаш одатда шу жамиятнинг
аёлларга муносабати, яратилган имконият
ва шарт-шароит билан белгиланади. Бун-
дай имконият ва эътибор, албатта, ҳар бир
аёлда меҳнатга, ўз иқтидор ва қобилияти-
ни рўёбга чиқаришга, янги ғоялар устида
ишлашга, ташаббускорликка иштиёқ, кела-
жакка ишонч уйғотади. Уларни янги ютуқ ва
марралар сари ундайди.

Давр нафаси 52021 йил 17 март, 54-сон

КИТОБИМ — ОФТОБИМ

Мухтасар ТОЖИМАМАТОВА, КЎЧМА КУТУБХОНАДАН фалсафий қарашларини тўплашга жуда
“Янги Ўзбекистон” мухбири қизиқаман. Масалан, Нобель мукофоти
КЎНГИЛГА КЎЧГАН МАЪВО совриндори Гюнтер Грас шундай ёзади:
12 ёшли Садоқат уйига “Аввалига, кўплаб китоб ўқидим. Ўқиш
шошиб кириб келди: китобхон юртдошларимиз оз эмаслигига лашмоқда. Қаранг, ва ниҳоят шу кунларга хизмат кўрсатишга бел боғладик. Ушбу эҳтиёжманд инсонларга ҳиммат қўлини услубим ҳам ўзига хос — кўрсаткич бар-
– Ойижон, маҳалламизга амин бўлдик. ҳам етиб келдик. Китобга ошно бўлмаган хизмат йўналиши пандемия даврида чўзишни ўзи учун шараф деб билган. моқларим билан қулоқларимни беркитиб
кўчма кутубхона қалб эзгулик ёғдусини ҳис қила олмайди. бизга жуда қўл келди. “Мен севган асар ўқирдим. Бунинг сабаби шу эдики, мен
келди. Қаранг, ниҳоят Гўзал опа билан суҳбатлашиб турган Маънавий — маърифий жараёндаги кў- қаҳрамони” деб номланган кўчма кутуб- Ақлли набирамдан, айланай... синглим билан икки хоналик хонадонда
севимли китобимни чоғимизда кутубхонага “Увайсий” маҳалла плаб муаммоларимиз илдизи оилаларда хона учрашувида шаҳримиздаги 16-, 17-, ўсганман; алоҳида хона бир ёқда турсин,
топдим. Эсингизда фуқаролар йиғинидан келдик, дея нуроний мутолаага бўлган эътибор сусайиб бора- 20-умумтаълим мактаблари ўқувчилари Ислом Каримов маҳалласига йўлингиз алоҳида бурчагимиз ҳам йўқ эди. Энди
бўлса, Худойберди отахону онахонлар кириб келишди. Улар ётганида, деб биламан. фаол иштирок этишди. “Бир болага уч ки- тушса, гузарда жойлашган кўчма кутуб- билсам, мана шунақа тиқилинч ҳолат,
Тўхтабоевнинг мана бу суҳбат чоғида: “Кутубхоначи опаларнинг тоб совға” лойиҳасида ота-оналар ҳам қат- хонага ҳам бир кириб ўтинг. Айни пайтда қийин шароит бир ҳисобда яхши бўлган
асарини икки йилдан режалари тўлиқ амалга оширилиши учун — Севимли қаҳрамонларинг нашиб ўқитувчилар ва кутубхоначиларга ушбу масканда 50 мингтага яқин китоб — мен атрофдагиларга, шовқин-суронга
бери излаётган эдим! ҳокимиятдан библиобуслар кўпроқ ажра- катта ёрдам кўрсатишди. жамланган. Қолаверса, китобсевар она- эътибор қилмай, фикримни бир нарсага
– Вой, қандай яхши, тилса яхши бўлар эди”, дея фикр билди- излаб келсалар... хонларимизу отахонларимиз ташаббус жам қилишни анча эрта ўрганган эканман.
қизим. Вилоят марказига ришди. Шунингдек, ўзлари тавсия қилган Олмалиққа бўлган сафаримиз даво- кўрсатиб, ўзларининг севимли китоблари- Қопқоқ тагига беркитилган пишлоқ синга-
боришга ҳеч вақтим китобларнинг кўпини набиралари ҳам — “Библиобус”дами?... мида “Ниҳол” мактабгача таълим ташки- ни ёшлар ўқиши учун кутубхонага совға ри мен китобга, унда тасвирланган дунёга
бўлмаётган эди, барака ўқишлари учун лотин имлосидаги бадиий лотига ҳам кириб ўтдик. Худди шу куни қилишга аҳд қилишди. ғарқ бўлиб кетардим... Ёшликдаги фикрни
топишсин кутубхоначи асарлар таъминоти ҳам яхши йўлга қўйи- Ҳа, эндиликда мақоламиз аввалида Ахборот-кутубхона маркази ходимлари то- жамлаш машқлари ҳозир ҳам ўзини билди-
опаларимиз, – деди лиши кераклигини таъкидлашди. таъкидлаганимиздек, энг яхши китоблар- монидан “Эртаклар оламига саёҳат” ҳамда — Ёшим 80 га яқинлашиб қолган бўлса риб туради; лекин яна ўшандагидек бери-
Гулшан опа қизининг нинг ўзлари китобхонларни излаб кел- “Жажжи болажонлар учун энциклопедия” ҳам китоб ўқишни сира канда қилмайман, — либ ўқиганимни билмайман.” Бу каби қи-
қувонч тўла кўзларига Кутубхоначи опамни соғиндим... моқда. Олмалиқ шаҳри Ахборот-кутубхона деб номланган суҳбат ташкиллаштирилган дейди Ҳалима хола. — Кўп ўқиганим учун зиқарли маълумотларни синфдошларимга
боқиб. марказининг кўчма кутубхоналари, яъни экан. Тили ширин болажонларнинг чучук- маҳалладагилар неки маслаҳат керак бўл- ҳам тез-тез ўқиб бераман, — дейди у.
... Китоб варақлаганича ўйга чўмган Са- эзгулик карвонлари маҳаллалар, мактаб- кина тилларидан айтилган шеърлар ва са, мени излаб чиқишади. Ҳеч бўлмаса яхши
Ҳа, эндиликда республикамизнинг энг доқатни ва уни меҳр билан кузатиб ўтир- лар ва боғчалар бўйлаб турли қизиқарли эртакларни тинглаб ота-оналарнинг ҳам гапларим ва таскинларим билан одамларга Низомжоннинг кутубхонасига 4 ёшли
олис ҳудудларига ҳам “Замонавий кутуб- ган Раъно опани кўриб болалигим эсимга мавзуларда суҳбатлар ва учрашувлар кайфиятлари кўтарилди. ёрдамим тегаётганидан жуда хурсандман. жажжи қизалоқ — Севара ҳам келиб ту-
хона марказлари”нинг кўчма кутубхонала- тушди. Мактабимиз кутубхонаси мен учун ташкил қилмоқда. Маҳалламизда кутубхона ташкил қилинга- раркан. У эртакларни бизга шундай чирой-
ри кириб бораётгани қувонарлидир. Қола- “Орзулар шаҳри” эди гўё. Чунки шу мўъ- — Қизим Рухсора 3 ёшда, — дейди Ка- нидан буён қўшнилар ҳам бир-бирига ўз- ли қилиб ўқиб бердики, беихтиёр қарсак
верса, қўл телефонига муккасидан кетиб жазгина хонага кирганимда атрофни бу- — Ўзбекистон Республикаси Прези- рима Солиева. — Боғчадан келгач, мени гача оқибатли бўлиб қолишган. Набирала- чалиб юбордик.
қизиқадиган болаларимиз ҳам вақт ўтиши тунлай унутар, севимли қаҳрамонларим дентининг “Китоб маҳсулотларини нашр турли саволларга кўмиб ташларди. Эртак римнинг телефонни унутиб бадиий асарлар
билан китобнинг ўрнини ҳеч қандай ахбо- билан истаганимча турли мамлакатлар этиш ва тарқатиш тизимини ривожланти- китоб ўқиб беринг деб тинмай илтимос қи- ўқишга киришиб кетганини кўриб мен ҳам Оилавий анъанамизга айлансин!
рот воситаси боса олмаслигини англаб бо- ва тақдир йўлларида саёҳат қилар эдим. риш, китоб мутолааси ва китобхонлик ма- лар, кўп ҳолларда уй ишлари билан бўлиб дунёга сиғмай кетяпман. Яхши китобнинг
ришмоқда. Кутубхоначи Шарифа опа ҳам мени кўр- даниятини ошириш ҳамда тарғиб қилиш у билан суҳбатлашишга вақтим бўлмасди. нури, таъсири бўлади. Бу нур — маънавият, Кайвони момоларимизу зукко бобола-
са жуда хурсанд бўлиб кетар эди. Ўқиган бўйича комплекс чора-тадбирлар дастури Боғчасига кутубхоначи опалари тез-тез эзгулик. Қалбида маънавияти бор инсондан римиз, “Қуш уясида кўрганини қилади”, дея
“Фузулий — яхши китоб”, лотин китобларим ҳақида баъзида тортиниб, тўғрисида”ги қарорида ахборот-кутубхона келиб, турли китобларни ўқиб берганидан эса асло ёмонлик чиқмайди. бежиз таъкидлашмаган. Олмалиқ шаҳар
баъзида эса тўлиб-тошиб сўзлаганимда фаолиятини кучайтириш, таълим муасса- сўнг қизалоғимнинг руҳияти ва кайфияти- Ахборот-кутубхона марказининг асосий
имлосида бўлса, ундан ҳам юзлари офтобдек ёришиб кетарди. Баъ- салари ахборот-ресурс марказларининг да ўзгариш сездим. Чиндан ҳам китоблар Кайвони момонинг сўзларини эшитиб мақсадларидан бири оилавий китобхон-
зан, ёзган шеърларимни ўқиб берганимда кутубхона фондлари, кутубхоналар, таш- инсон феъл-атворини ҳам ўзгартириб биз ҳам хурсанд бўлдик. Раъно Мирсоато- лар сафини кенгайтиришдир. Китобхонлик
яхши... эса эндигина кутубхонада иш бошлаган килот ва муассасаларнинг “Маънавият юборар экан. Бунинг учун кутубхоначи ванинг таъкидлашича, пандемия даврида муҳитини оилада шакллантириш учун эса,
талаба — Ўғилой опа кўзларида ёш билан хоналари”ни ўқув-услубий, техник адаби- опаларимизга катта раҳмат айтамиз. Кўч- кўчма кутубхоналарнинг хизмати катта биринчи ўринда ота-она фарзандларига
Олмалиқ шаҳар Ахборот-кутубхона тинглар, ўқиб бўлганимдан сўнг эса аста ётлар, адабий-бадиий, маърифий ва ил- ма кутубхоналар ташкил қилингани кўнгли- бўлди. Хонадонма-хонадон юриб, китоб- ўрнак кўрсатишлари зарур.
марказининг таъмирланган биносини ёнимга келиб бошимни силаб қўяр эди. мий-оммабоп китоблар билан бойитиш, миздагидек иш бўлди. хонларни излаган жонкуяр опаларни кўр-
кўриб, шинамгина бу китоблар олами- Энди билсам, нафақат кутубхонамизда- уларнинг моддий-техника базасини му- ган ота-оналар ҳам қараб турмади. Қўлла- — Ҳафтанинг шанба ва якшанба кунла-
нинг сирли маъвосини ҳис қилдим. Ахир ги китоблар қувончи, балки мени ҳамиша стаҳкамлаш борасида муҳим вазифалар Ахборот-кутубхона нафақат маҳалла- ридан келганича уларга ёрдам беришди. ри оиламиз анъанасига кўра, китобхонлик
бу маъвода “Ўтган кунлар” муҳаббати, тинглашга шай турган кутубхоначи опала- белгиланган эди. Шунингдек, ёшлар маъ- лар, мактаб ва боғчаларга, балки бозор- кечасини ўтказамиз, — дейди Моҳигул
“Меҳробдан чаён”нинг фарёди, “Навоий- рим ҳам менинг бахтим экан. навиятини юксалтириш ва улар ўртасида лар ва поликлиникаларга ҳам ташриф — Карантин даврида барчамиз кат- Валиева. — Фарзандларим ўзлари ўқиган
”нинг беназир сабоқлари бор... Ўша ўтли китобхонликни кенг тарғиб қилиш мақса- буюрмоқда. Шуни айтиб ўтиш лозимки, та синовдан ўтдик. Ўзлигимизни, қалби- асарлари ҳақида сўзлаб бериш билан бир-
муҳаббатдан қалби куйган безовта Кумуш- — Юртимиз нашриётлари, шаҳримиз дида кутубхонани ҳақиқий маънавий-маъ- юртдошларимиз орасида кўчма кутубхона- мизнинг асл эҳтиёжларини унутиб қўйган га саҳна кўринишлари ҳам тайёрлашади.
бибининг ажойиб таскини бор: “Фузулий — китоб дўконлари ҳамда кутубхоналарида рифий масканга айлантириш вазифасига лар фаолиятига кўмак бериш мақсадида эканмиз, — дейди Гўзал Абдухолиқова. Дадаси иккаламиз ҳакамлар ҳайъати си-
яхши китоб”. бугун яна аввалгидек ҳаёт жонланмоқда, ҳам жиддий эътибор қаратилган, — дейди маблағ ажратаётган юртдошларимиз ҳам — Одамларимиз китобнинг қадрини, унинг фатида ўқилган шеърлар, интермедиялар
— дейди Олмалиқ шаҳар Ахборот-кутуб- Гўзал Абдухолиқова. — 7 ёшдан 70 ёшга- бор. Ҳаттоки бу сахий инсонлар библио- қалбимизга тортиқ этадиган хотиржамли- ва ҳикояларга баҳо берамиз. Ўқитувчила-
— Ўзбекистон Республикаси Пре- хона маркази Ахборот-кутубхона библио- ча бўлган китобхонларнинг бўш вақтла- буслар ҳақида ҳам ваъда беришган. Улар- гини ҳеч нарса билан қиёслаб бўлмасли- ри ҳам жуда хурсанд бўлишяпти. Чунки кўп
зидентининг 2019 йил 7 июндаги “Ўз- графия хизмат бўлими раҳбари Раъно рини мазмунли ўтказишда йил давоми- дан исм-фамилияларини сўраганимизда гини англаб етишди. Кўчма кутубхоналар китоб ўқиган бола мустақил фикрлайдиган,
бекистон Республикаси аҳолисига ах- Мирсоатова. — Мен яна шунинг учун да турли-туман қизиқарли тадбирлар ва беминнат хизматлари сир бўлиб қолишини билан бирга онлайн хизмат кўрсатишга ташаббускор ва нутқи яхши ривожланган
борот-кутубхона хизмати кўрсатишни хурсандманки, эндиликда ёшларимиз энг кўрик-танловлар анъанавий ҳамда онлайн илтимос қилишди. Ҳа, халқимиз азалдан ҳам катта эътибор қаратдик. “Узтелеком” бўлади.
янада такомиллаштириш тўғрисида”ги обрўли совға сифатида китобларни тан- тарзда ўтказиш мақсадида “йўл-йўлакай” илм-маърифат учун маблағ сарфлашни, тармоғи билан шартнома тузиб, телефон
қарорига кўра, кутубхоналар учун бино- хизмати ишга туширилди ҳамда Интернет Раъно Мирсоатованинг маълум қили-
лар қуриш, мавжудларини таъмирлаш, тармоғига уланиш ишлари олиб борилди. шича, келгусида китобхон оилалар бўйи-
уларни замонавий ускуналар билан Онлайн китобларимизнинг деярли барча- ча танлов ўтказилиши режалаштирилган.
жиҳозлаш вазифаларининг ижросини сини ёшлар иштиёқ билан ўқиб чиқишди. Ғолибларга совға улашишда эса раҳбар-
бажариш мақсадида Алишер Навоий но- лар ҳам кўмак беришларини айтишган.
мидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонаси Жаҳон донишмандлари Олмалиқ шаҳар Ахборот-кутубхона мар-
ҳамда Тошкент вилояти “Турон” кутубхо- кази ходимлари фаолияти билан тани-
наси қошида вилоятнинг 21 та ҳудудида уйимизда! шар эканмиз, қанийди юртимиздаги барча
“Ахборот-кутубхона марказ”лари ўз фа- Ахборот-кутубхона марказида ҳам шун-
олиятларини бошлади, — дейди Олма- 14 ёшли Низомжон Комилов маҳалла- дай шижоатли, қалби қайноқ, китобсевар
лиқ шаҳар Ахборот-кутубхона маркази даги энг фаол китобхонлардан экан. Ҳозир опаларимиз хизмат қилсалар, дея орзу
директори Гўзал Абдухолиқова. — Шу унинг шахсий кутубхонасида мингдан ор- қилдик.
жумладан, Олмалиқ шаҳридаги Ахбо- тиқ китоби бор. Жаҳон ва ўзбек адабиёти
рот-кутубхона маркази ҳам тўлиқ таъ- таниқли намояндаларининг китобларини 5 Ҳазрат Навоий, “Агар ҳикматга бўлса
мирдан чиқарилиб, керакли жиҳозлар ёшидан бошлаб тўплаб келади. эҳтиёжинг, ки Нуҳ умрича бўлсин ҳаётинг!”
билан таъминланди. Тўғриси, одамлар дея бежиз таъкидламаганлар. Маърифат-
китоб ўқимай қўйган, деб юрган эдик, — Кутубхонамга тенгдошларим ҳам, га интилган қалблар интилган орзулар
кутубхона ташкил қилинганидан сўнг ўқитувчиларимиз ҳам ҳавас қилишади. ҳам эзгулик шуъласига чулғанган бўла-
Мен донишмандларнинг ҳаёт ҳақидаги ди. Кўчма кутубхоналаримиз йўлга тушар
экан, уларнинг ортидан боқиб, маърифат
карвонлари интилган манзиллар фақат ва
фақат юртсевар, юксак муҳаббатли ва са-
доқатли қалблар бўлсин, дея ният қилдик.

ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОННИНГ ЯНГИ ТАРИХИ БОЛАЛАРГА СОВҒА ҚИЛИНГ,
ҚЎҒИРЧОҚМАС КИТОБНИ
жат ижроси юзасидан бажарилаётган ишлар китоб
Гулсум ШОДИЕВА, мутолааси ва китобхонлик маданиятини оширишга мўъжазгина кутубхона ташкил этилди. Унда турли таблоларда жойлаштирилмоқда. Таблода китоблар- мукаммал билса, бу рўйи заминда ўз ўрни ва мав-
хизмат қилмоқда. соҳаларга оид 3000дан зиёд китоб бор. Мазкур ло- ни юклаб олиш қоидалари намуна сифатида кўрса- қеини, келажагини шунчалар мустаҳкамлаб олади.
“Янги Ўзбекистон” мухбири йиҳа орқали тиббиётчилар ва бирлашмада давола- тилган. Шунингдек, туман ахборот-кутубхона марка- Бунга фақат китобхонлик ва мутолаа, тинимсиз из-
Бугунги кунда китобхонликка қизиқиш ортаётгани наётган беморларнинг китоб мутолаа қилишлари зи ходимлари томонидан аҳоли ўртасида QR-кодли ланишлар эвазига эришиш мумкин. Демак, китоб ке-
Халқимиз китобни бежиз офтобга қиёсламайди. мутолаанинг эҳтиёжга айланиб бораётганидан дало- учун қулай шароитлар яратилган. Шифо масканида- электрон китоблардан фойдаланиш тартиби юзаси- лажакка йўл очади. Келажак эса бугундан бошлади.
Чунки у илмга ташна ҳар бир қалб эгасининг йўлини лат беради. Бу эса соҳада янада кўплаб ишлар қили- ги беморлар учун китоблар бўлимлар кесимида мун- дан мунтазам тарғибот ишлари олиб бориляпти.
ёритувчи маёқ, маслакдош дўст, маънавий камолотга нишини тақозо этади. тазам етказиб турилади. — Шу боис, китобхонлик ва китоб мутолаасига бо-
етакловчи ҳамроҳдир. Каттани ҳам, кичикни ҳам бир- — Уч йилдан бери туман ҳокимлиги, маънави- лани боғча ёшиданоқ қизиқтириш керак. Бу тарбияни
дек тарбиялашда, руҳиятини поклашда, кишининг Давлатимиз раҳбарининг Республика маънавият — Аслини олганда китоб ўқимаслик касаллик ят ва маърифат бўлинмаси, халқ таълими бўлими, эса оиладан бошлаш зарур. Чунки оиладаги соғлом
инсон, шахс сифатида шаклланишида китобнинг ва маърифат кенгашининг 2021 йил 19 январдаги эмас, фожеа. Китобларсиз ўтаётган умр – мазмун- ахборот-кутубхона маркази билан ҳамкорликда ҳу- муҳитни ташкил этишда ҳам китобларнинг аҳамия-
ўрни беқиёс. Шу боис, кейинги йилларда юртимиз- мажлисидаги топшириғига асосан, Нурота тумани сиз ҳаёт, тасаввурларсиз дунёдир, — дейди тиббиёт дуддаги барча корхона-ташкилот, таълим муассаса- ти катта, — дейди 6-сон давлат мактабгача таълим
даги мавжуд зиё масканлари фаолиятини яхшилаш, маънавият ва маърифат бўлинмаси томонидан ҳу- бирлашмаси масъул ходими Зарина Омонбоева. — лари ходимлари ўртасида “Ҳар ҳафтада бир китоб ташкилоти директори Муниса Рўзиева. — Маъри-
моддий-техник базасини мустаҳкамлаш устувор ва- дудда маънавий-маърифий ишлар самарадорлиги- Витаминларга бой маҳсулотлар организм учун қан- мутолаа қиламиз” интеллектуал танлови ўтказилиб фатли оилада вақтни беҳуда ўтказмай, ўқилган ки-
зифалардан бирига айланди. Аввало, ўсиб келаёт- ни ошириш бўйича 2021 йилга мўлжалланган “йўл чалик зарур бўлса, китоблардан олинадиган “вита- келинмоқда, — дейди Нурота тумани ахборот-кутуб- тоблар, кунлик режалар ҳақида гапирилса, бошқа
ган ёш авлоднинг интеллектуал салоҳиятини оши- харитаси” ишлаб чиқилди. Бугун шу асосда аҳоли минлар” улардан ҳам фойдалироқдир. Бунда руҳ ва хона маркази библиография бўлими мудири Зебини- оилада телесериаллар ёки кераксиз мавзуларда суҳ-
риш, маънавий, маданий қадриятларимизни сақлаб ўртасида китобхонлик, мутолаа маданиятини тарғиб қалб маънавий жиҳатдан тўйинади. Яқинда Стефан со Ибрагимова. — Йилдан йилга китобхон жамоалар батлар бўлади. Китоб ўқимаслик, ўқий олмасликнинг
қолишга йўналтирилган янги ахборот-кутубхона мар- қилишга қаратилган тадбирлар, ижодий кечалар, уч- Цвейг асарини ўқиб чиқдим. Унда инсоннинг руҳий сони кўпаяётгани бизни руҳлантиради ва ўз устимиз- биринчи сабаби оилада катталарнинг китобга бўлган
казларини барпо этиш ва аҳолини тизимли ахборот рашувлар мунтазам ўтказилиб келинмоқда. ҳолати, бардоши ҳақида жуда чиройли қарашлар да янада кўпроқ ишлашга чорлайди. Жорий йилдан муносабатига боғлиқ. Ота-онанинг китоб ўқиётганини
билан таъминлаш давр талабига айланди. баён этилган. Руҳнинг мавжудлиги, унга қандай му- бошлаб ушбу лойиҳамизни таълим муассасалари кўрган фарзанд улар каби бўлишга, тўғри яшашга ин-
— Жорий йилнинг 6 февраль куни бўлиб ўтган носабатда бўлиш, умуман, инсоннинг ички нуқталари ўқувчилари ўртасида ҳам ўтказиб келяпмиз. Шу йил тилади, ёруғ истаклар билан файзли ҳаётга ҳавас би-
Президентимизнинг 2017 йил 13 сентябрдаги “Ки- тадбирда Нурота тумани ҳокимлиги, туман маъна- ҳақида яхши фикрлар билдирилган. Тўғри-да, шифо- “Энг ёш китобхон оила” танловининг туман босқичи- лан қараб катта бўлади. Агар фарзандимиз бизда бу
тоб маҳсулотларини нашр этиш ва тарқатиш тизими- вият ва маърифат кенгаши томонидан мамлакати- кор китоб ўқимаса, беморларнинг кўнглига йўл топа ни ўтказдик. Бу танловимизда тумандаги барча МФЙ жараённи кўрмаса, айбни узоқдан эмас, ўзимиздан
ни ривожлантириш, китоб мутолааси ва китобхонлик мизнинг етакчи нашриётлари томонидан чоп этилган олмайди. Уларнинг ички дунёси, туйғуларини тушун- ларда сараланиб келган ёш китобхон оилалар бел- излашимиз лозим. Уларга ҳиссиз совуқ ўйинчоқлар
маданиятини ошириш ҳамда тарғиб қилиш бўйича бадиий, сиёсий, илмий адабиётлардан иборат китоб- майди, ич-ичида содир бўлаётган саволларга жавоб лашди. Улар туман ҳокимининг фахрий ёрлиқлари ўрнига кўпроқ қизиқарли китоблар, бадиий адаби-
комплекс чора-тадбирлар дастури тўғрисида”ги қа- лар тўплами 28 та маҳаллага топширилди, — дейди бера олмайди. Инсон қайси касб эгаси бўлишидан ва китоблар жамланмаси билан тақдирланди. Айни ётлар совға қилиш зарур. Ахир, болалар — бизнинг
рорида жамият ҳаётида эзгу қадрият ва анъаналарни Нурота тумани маънавият ва маърифат бўлинмаси қатъий назар, мутолаа, тафаккургина уни юксалтира пайтда ҳам олдимизга кўплаб режалар қўйганмиз. келажагимиз. Келажак эса китоблардан бошланади.
чуқур қарор топтиришга, хусусан, халқимиз, айниқса, раҳбари Ўктам Каримов. — Айниқса, Президентимиз олади. Ишонч билан айтаманки, ҳар қандай муто- Ҳар чоракда битта янги китобхонлик лойиҳасини ўт-
ёш авлоднинг маънавий-интеллектуал салоҳияти, асарлари, халқимизнинг суюкли шоирлари Зулфия- лаа инсон кайфияти ва руҳиятини кўтаради. Баъзи казяпмиз. Инсон маънавий оламини бойитувчи, унинг қал-
онгу тафаккури, дунёқарашини юксалтиришда, она хоним, Абдулла Орипов, Эркин Воҳидов шеърлари, вақтларда эса сиз ўқиётган бадиий асарингиз қаҳра- бига сурур ва ором бахш этувчи, руҳиятини комил-
Ватани, халқига муҳаббат ҳамда садоқат туйғуси би- таниқли адибларимиз Одил Ёқубов, Пиримқул Қоди- монига шунчаки бефарқ бўлолмайсиз. Унинг тақди- Дарҳақиқат, туман маънавият ва маърифат бўлин- ликка етакловчи асосий унсурлар, аввало, китоб
лан яшайдиган баркамол шахсни тарбиялашда беқи- ров, Тоҳир Малик, Ўткир Ҳошимовнинг насрий асар- ри сизга кўчади, хаёллари, ҳаттоки азобларини ҳам маси ташаббуси билан тумандаги корхона-ташкилот- мутолаасидан пайдо бўлади. Зеро, бунга бошқа изоҳ
ёс аҳамиятга эга бўлган китобхонлик маданиятини лари тўплами ва бошқа кўплаб адабиётлар тадбир ўзингизники деб қабул қиласиз. Йиғласа йиғлайсиз, ларда “Раҳбар кутубхонаси”, “Ходимлар кутубхона”- ҳам, ҳеч бир шак-шубҳа ҳам йўқ!
оширишга алоҳида эътибор қаратилган. Ушбу ҳуж- иштирокчиларида катта қизиқиш уйғотди. кулса куласиз. Бу сизда қалб борлигини, инсонлар си лойиҳаси доирасида мўъжазгина кутубхоналар
тақдирига шунчаки қўл силтаб кетмаслигингиздан ташкил этилмоқда. Бундан ташқари, ҳамкор ташки-
Ўтган йили туманнинг чекка ҳудудида жойлашган дарак беради. Китоблар бизга қандай яшаш, қандай лотлар билан биргаликда барча маҳалла фуқаролар
Сойкечар қишлоғида қисқа вақт ичида “Ипотека-банк” кулиш, борингки, қандай йиғлаш кераклигини ўрга- йиғинлари ва таълим муассасаларида “Фарзандимга
АТИБ ҳомийлигида замонавий кутубхона барпо этил- та олувчи моҳир муаллимлардир. Шунингдек, китоб китоб совға қиламан”, “Китоб – маънавият сарчаш-
ди. Кутубхонада бадиий, илмий, публицистик ҳамда ўқимайдиган шифокор саломатлик ҳақида гапиришга маси”, “Мактабимга китоб совға қиламан” шиорлари
турли соҳаларга оид 12 мингга яқин адабиёт бор. ҳақли эмас. Ишонаманки, салоҳиятли, савияли хо- остида ҳар чоракда арзонлаштирилган китоб ярмар-
Шунингдек, бу ерда адабиётларнинг электрон ва- димлар ҳар қандай жамоанинг бахтидир. калари ўтказилмоқда. Тумандаги таълим муасса-
риантлари билан танишиш учун замонавий компью- салари кутубхоналарига 70000 дан зиёд китоб ота-
терлар ҳам ўрнатилди. Худди шундай замонавий ва Нурота тумани маънавият ва маърифат кенгаши оналар, собиқ битирувчилар ва ҳомийлар томонидан
шинам кутубхона туман марказидан 130 километр томонидан айни вақтда МФЙ ларда, аҳоли гавжум совға қилинганини эътироф этиш мумкин.
узоқликда жойлашган “Сентоб” маҳалла фуқаролар жойларда, бозорларда ўзбек ва жаҳон адабиёти
йиғинида ҳам барпо этилган. Ушбу зиё масканида дурдоналари жамланган электрон китоблар махсус Бугунги ёшларимиз ўз халқининг маънавий
китобхонларга кенг шароит яратилган бўлиб, туман қадрияти, тарихи, адабиёти ва санъатини қанчалар
ҳокимлиги ҳамда туман прокурори томонидан 4000
га яқин китоб совға қилинди.

Нурота тумани маънавият ва маърифат кенгаши
ташаббуси билан туман тиббиёт бирлашмасида ҳам

6 2021 йил 17 март, 54-сон Маънавият

ЎЗБЕКИСТОН ХАЛ+ ШОИРИ АБДУЛЛА ОРИПОВ ТАВАЛЛУДИНИНГ 80 ЙИЛЛИГИГА

НУРЛИ О/АНГЛАР БИЛАН ЙЎ)РИЛГАН ШЕЪРИЯТ

Наим КАРИМОВ, буюк истеъдодни унга — Абдулла Ориповга
филология фанлари доктори, академик, бахшида этган эди.

Нурбой ЖАББОРОВ, Шоирнинг “Ишонч кўприклари” шеърида
филология фанлари доктори, профессор ўзини қийнаган маънавий муаммолардан бири
теран бадиий талқин этилган. Бугун маълум
Бошланиши 1-бетда сеҳр тариқасида кириб келади”, деб ёзган эди. Жўшқин мисралар, ўтли сўзлар тарзида бўлишича, бу шеър куни кеча фақат ижодкор- Ориповнинг чинакам инсонпарвар, халқпарвар
Бугун биз Абдулла Ориповнинг матбуот шоир юрагидан отилиб чиққан бу туйғулар ўз- лар ўртасида кўзга ташланган қусурларга эмас, шоир бўлганининг исботидир.
Эл шаънини юксалтирган улуғ шоирнинг бек учун ҳам, фаранги учун ҳам, ҳинду учун ҳам балки умуман жамиятимизнинг маънавий туш-
отаси бўлиш бахти — қисматнинг сийлови. юзини кўрган илк шеъридан тортиб, шу вақтга тушунарли ва азиз бўлса, не ажаб. кунликка юз тута бошлашига қарши қаратилган Абдулла Орипов тиғдор ва тагдор шеърлар
Аслида, кенжа фарзанд ҳам, барибир, боғбон қадар яратган асарларини назардан ўтказсак, экан. яратди. Замондоши Эркин Воҳидов ижодида
бўлиб ўсди. Фақат у ўз ниҳолларини инсонлар ундаги шеъриятга ҳавас улкан шоирларга тақ- Аммо улар ўзбек диёридан, аниқроғи, мусиқийлик, шеърий равонлик ва бадиий лато-
қалбига экди, шу инсонлар қалбидаги ниҳол- лид тарзида эмас, балки чиндан ҳам руҳий таш- Абдулла Орипов учун муқаддас бўлган Қарши Шеърдаги ҳар бир сатр шу маънода киши- фат устуворлик қилгани билан шеърият мухлис-
ларни узоқ йиллар давомида парвариш этди ва налик, чексиз эҳтиёж ва ажиб бир сеҳр тариқа- чўлларидан эсган шамолдан мавж олган. Шоир ларни огоҳликка ундовчи, улуғ давлатни олам- ларининг меҳр-муҳаббатларини қозонган.
бугун Абдулла Ориповга замондош бўлган ки- сида майдонга келганига ишонч ҳосил қиламиз. ўз юртига бўлган соғинчи, меҳр-муҳаббатини шумул ҳалокатдан сақлаб қолишга даъват этув-
шилар қалбида у яратган мевалар ҳил-ҳил пи- Чамаси, ҳақиқий шоир ҳам шундай эҳтиёж фар- куйлар экан, беқиёс даражага кўтарилади. Уму- чи руҳий қувватга эга экан. Қуйидаги мисралар Бу икки шоир бир-бирини такрорламайдиган,
шиб камалак нурлари билан товланиб турибди. занди сифатида дунёга келади. ман, у ўзининг нурли оҳанглар билан йўғрилган шундан далолат беради: ўзига хос адабий ҳодиса сифатида бир-бирини
шеъриятида бугунги замоннинг фожиалар, кул- тўлдирди ва миллий адабиётимизнинг ўзлари
Абдулла туғилиб ўсган қишлоқда ўша муш- Шоирнинг эл оғзига тушган дастлабки шеър- фатлар, нохушликлар билан тўла воқелигидан Юздан парда кетса, яшаган даврдаги қиёфасини мукаммал ифода
кул йилларда радио ҳам, ойнаи жаҳон ҳам, ларидан бири — “Тилла балиқча”да лойқа ҳо- юксалиб, жаҳон шеърияти классиклари мушо- Дилдан диёнат, эта олди. Икки улуғ ижодкор ортидан қанча-қан-
бўлажак шоирга мактаб бўларлик бошқа омил- вузга ташланган ва ташландиқ ушоқларни еб ира қилаётган илоҳий манзилга кўтарилгандек Меҳр ришталари зимдан узилса, ча истеъдодли шоирлар авлоди етишиб чиққани
лар ҳам йўқ эди. Аммо унинг турли илмгоҳлар- катта бўлаётган балиқчанинг ҳолати тасвирлан- бўлади. Юракларни босса шубҳа, хиёнат, айни ҳақиқатдир. Улар туфайли бугунги ўзбек
да таҳсил кўраётган акалари қишлоққа таътил ган эди. Ишонч кўприклари бузилса; шеърияти яна бир поғона юқорига кўтарилди.
кунларида келганларида уйда даста-даста ки- Нурли оҳанглар — фақат некбин ғоялар ва
тоблар пайдо бўлар ва хонаки кутубхона кун- Абдулла бу шеърида тилла балиқчанинг шу туйғулар силсиласигина эмас. Баъзан шоир ўз Етимлар ҳақидан қўрқмаса биров, Ўзбек диёрида Наврўз таровати кезиб юрган
дан-кунга бойиб борар эди. кўлмакдаги ачинарли қисматини кўриб эмас, қалбидан юзиб чиққан мунгли ҳислар шалоласи- Сўқмоққа айланиб кетсалар йўллар; ушбу кунларда ҳаёт бўлганида севимли шоири-
балки унинг шу сассиқ ҳовузни дунё деб ту- ни оппоқ қоғоз узра тўкканида ҳам китобхон дили Қиблагоҳлар осий, туғишганлар ёв, миз ўзининг муборак саксон ёшини қаршилаган
Ана шу китоблар Абдуллага руҳий озуқа шунишидан мутаассир бўлган. Оддий ҳаётий шу мусаффо туйғулар туғёнидан хийла пок- Ғазналарга чўзилса қўллар… бўлар эди. У баркамол шоир, донишманд ижод-
берибгина қолмай, унинг юрагида шеъриятга манзарадан кутилмаган ва кўламли фалсафий ланиб, мунгдан-да нурланиб кетгандек бўлади. кор сифатида ўзидан бой адабий мерос қол-
муҳаббат оловини ҳам ёқиб юборди. Сара- хулоса чиқаришидаёқ унда катта шоирларга ...Элнинг шоирлари ғаним зотлар каби дирди. Унинг руҳий ташналик, чексиз эҳтиёж ва
тоннинг зерикарли жимжит кунлари, кузнинг хос нигоҳ ва сезги мавжудлиги юз кўрсатган Инсон ўз умрини ўйласа кўп вақт, Бир-бирларин ғажиб есалар; ажиб бир сеҳр тақозоси бўлган шеърияти бугун
изғиринли оқшомлари, қишнинг олис ва совуқ эди. У кейинчалик ўзидаги ана шу фазилатлар- Қийнайди ўзидан ўтган қусурлар. Минбарларга чиқса кўча-кўйнинг гапи, ҳам адабиётсевар қалбларни эзгулик нури би-
кечаларида у Пушкин ва Лермонтов билан, ни ривожлантириб, ҳаётий мавзуларни ўзбек Кимгадир айтилмай қолган бир раҳмат, Андишани қўрқоқ десалар… лан ёритиб келмоқда. Улуғ шоирнинг қуйидаги
Ҳамид Олимжон ва Ғафур Ғулом билан сир- шеърияти учун янги нуқтадан туриб ёритишда Кимдандир сўралмай қолган узрлар… орзуси бугун ҳам кўнгилларга умид ва ишонч
лашиб, шеърият алифбосини симирди. Раҳ- давом этди. Ана шу аснода у ўз ижодий овози Инсонга тобемас замон, инчунун, Бундай юртда энди қирғин шарт эмас, нурларини сочиб турибди:
матлик Маҳкам момонинг турфа ривоятлари, ва услубини топди. Инсон юрагида аламлар қат-қат. Вабо ҳам қочади ундан йироққа.
Исмоил чўлоқнинг олди-қочди ҳангомалари Фақат бир таскин бор барчаси учун Ҳатто дарёлари қурир басма-бас, Баҳор-ку ўтади шамолдек шитоб,
орқали халқнинг сеҳрли оғзаки ижоди билан та- “Тилла балиқча” Абдулла Орипов ижоди- Афсус чека билсанг — шу ҳам бир давлат. Ҳатто тупроқлари тушар титроққа... Майли, ўтажак у ва ўтар бўлсин.
нишди. Ана шу икки манба таъсирида ўзи ҳам нинг шаклланиш фаслида ёзилган бўлса-да, шу Азизим, умрингда ҳаво бўлсин соф,
нималарнидир қоғозга туширди. Бу қоғозга ту- фасл доирасида қолиб, бугунги кунда унутил- Абдулла Орипов ўзининг бундай теран инсо- Шоир башорат қилган экан. Халқнинг олди Умринг шамоллари муаттар бўлсин…
ширганлари кундан-кунга у орзу қилган шеърга ган шеърлари жумласига кирмайди. У Чингиз ний кечинмаларга бой шеъриятида донишманд бўлган кишиларни иймон тарк эта бошлагани
ўхшаб борар эди. Айтматовнинг “Оқ кема” қиссасидаги норасида файласуф даражасига кўтарилади. Ёши анча боис, тўғрироғи, оммавий тус олган иймонсиз- Севимли шоиримизнинг халққа, ижодга
бола образи сингари тимсол даражасида аҳа- улуғ ҳамкасбларига ҳам насиб этмаган бу фа- лик сабабли аслида бой ва қудратли бўлган бағишланган умр шамоллари чиндан ҳам му-
Абдулла 1958 йили ўрта мактабни битириб, миятга молик. зилат унда қандай қилиб барвақт ниш урди, деб мамлакат ўша кезлари ҳалокат ёқасига келиб аттар эди. Унинг теран мазмун ва гўзал бадиий
Тошкентга келганида унинг ёнида фақат олтин сўрашингиз мумкин. қолган эди. шаклни уйғун этган шеърлари бугун шеърсевар
ҳарфлар билан ёзилган етуклик шаҳодатнома- Тилла балиқча — бу ҳозирги воқеликда, чир- қалбларни муаттар этишда давом қилмоқда.
сигина эмас, балки ёдида Пушкиннинг, Лермон- кин бир шароитда, баъзан ғаламис кишилар Бизнингча, бунинг боиси шундаки, унинг Дастурхонларгина эмас, дарёлар ҳам қуриб,
товнинг, бошқа классик шоирларнинг, шунин- қуршовида яшаётган истеъдод соҳибининг об- шоирлик қалби шу давр мобайнида бошқаларга мамлакатдан қут-барака қочганига кўпчилик
гдек, ўзининг ҳам юзлаб сатрлари бор эди. рази. нисбатан кўпроқ меҳнат қилди, унинг миясидаги гувоҳ. Кимларнингдир иродаси билан халқлар
ҳужайраларнинг аксар қисми фаол ишга жалб бир-бирларига қарши пичоқ чархлагани ҳам
У дорилфунунда таълим олар экан, тала- Одатда, шоирлар қавмининг бутун инсоният- этилди. Шу боис унинг нигоҳи ҳам, туйғулари рост…
балик йилларининг шукуҳли нафаси, биринчи га мансублигини таъкидлаш ниятида уларнинг ҳам фавқулодда теранлик касб этди.
муҳаббат армони, дастлабки инсоний қувонч миллат ва ватан тушунчаларидан илғорлаб Ана шундай фожиавий бир шароитда
ва изтироблар ёш шоирнинг дафтарига мунис кетгани айтилади. Бу мутлақо хато фикр. Шоир, Шу боис у ҳаётдаги нохуш ҳоллардан кўпроқ шоирнинг қуйидаги атиги саккиз мисрали шеъ-
ҳислар ўлароқ тўкилди. Унинг зуваласидаги энг аввало, ўзи туғилган эл-юрт табиатини, озор чекиб, ўзини қуршаган муҳитдаги норасо- ри ўзига фавқулодда катта маънони ортгандек
шоирлик аста-секин баҳор куртаклари сингари унинг бетакрорлиги ва ўзига хослигини, орзу ликлардан беҳад азоб тортди. У тилла балиқ- бўлади:
ниш ура бошлади. ва армонларини куйлаш жараёнида бошқа эл- ча сингари кўлмакдаги чириган хас-хазонлар
юртлар учун муштарак бўлган қадриятларга билан муроса қила олмади. Энг муҳими, Аллоҳ Дейдилар, қайгадир ўт кетса, албат,
Абдулла ўз ҳаётининг ана шу баҳорий пал- муносабатини ҳам бадиий тасвирга сингдириб ҳар кимга ҳам ҳадя қилиб берилавермайдиган Чумчуқ хас таширмиш, қалдирғоч-чи —
ласини эслаб, “шеърият киши қалбига, энг ав- боради. сув.
вало, руҳий ташналик, чексиз эҳтиёж, ажиб бир Балки, бу чумчуқнинг шаънига туҳмат,
Абдулла Орипов шеъриятининг гўзал наму- Ёнғин нималигин балки билмас у…
наларидан бири “Юртим шамоли” шеъридаги
мана бу сатрларни яна бир бор эсланг: Сен дунё ҳолига назар сол бир пас,
Назар сол кўзлардан оққан ёшларга.
Мен-ку бу дунёда бир зори висол, Дунёда кулбалар ёнар ҳар нафас,
Карбало даштида Мажнунсифатман. У доим муҳтождир қалдирғочларга.
Шамоллар ичида мен ҳам бир шамол,
Чечаклар атридан мен ҳам сармастман. Ўша кезлари ёнаётган мамлакатга қалдирғоч
Лекин сен руҳимнинг мангу хаёли, каби сув элтиб келиб сепувчи, уни нифоқсиз,
О, юртим шамоли, юртим шамоли... можароларсиз, тўкин ва фаровон янги замон-
Эсгин-эй, боғларнинг жамоли кулсин, лар сари етакловчи қаҳрамонлар нақадар зарур
Мовий нафас билан тўлсин этаклар. эди. Ўзи ҳам ана шундай эзгу ният билан яша-
Учқур қўшиқларга бу олам тўлсин, ган куйинчак шоир сифатида юрт ғамини ана
Шаънингга шоирлар айтсин эртаклар. шундай дардли мисраларда куйлагани Абдулла
Эсгин, ватанимнинг таралсин боли,
О, юртим шамоли, юртим шамоли.

АДАБИЙ АЛОҚАЛАР

Одатда хорижлик одамлар ўзбекча сўзласа ёки ўзбекча шеър Ҳамза ЎЗТУРКЧУ:
айтса, ёинки, адабиётимиз вакилларининг ижод намуналарини
таржима қилганини кўрсак, эшитсак беихтиёр қувониб кетамиз, “+АРДОШ МИЛЛАТ ИСТИ+ЛОЛ
дилимиз чексиз фахр-ифтихорга тўлади. Жаҳон аҳлининг
ўзбек адабиётига қизиқиши кундан-кунга ортиб бораётгани БАЙРАМИГА ТУ/ФАЛАРИМ БОР”
унинг дунёдаги мавқеи юксалиб бораётганидан далолатдир.
Турк тилида нашр этилган “Ҳозирги ўзбек ҳикоялари” китоби Пиримқул Қодиров, Одил Ёқубов каби рон, Хайриддин Султон, Назар Эшонқул, шим керак бўлган билимлар ҳали кўп.
ҳам бунинг яна бир исботи. Ушбу тўплам таржимони Ҳамза ёзувчилар асарларининг турк тилидаги Исажон Султон, Улуғбек Ҳамдам каби Таржима хусусида ҳам режаларим бисёр.
ЎЗТУРКЧУ билан ўзбек ва турк адабий алоқалари ва ушбу таржималарини ўқидим. Бир куни усто- устоз ижодкорлар ҳамда ёш носирлар- Қардош халқ истиқлол байрамига адабий
адабий жараёндаги иштироки ҳақида суҳбатлашдик. зим дарсда Чўлпоннинг “Гўзал” шеърини дан Жасур Кенгбоев, Аслиддин Муста- туҳфаларим бор. Яқинда нашр этилган
ўзбек тилида ўқиб берди ва бу шеър асл фо, Нодирабегим Иброҳимова, Жавлон “Ҳозирги ўзбек ҳикоялари” ҳам Ўзбекистон
— Ҳурматли Ўзтуркчу жаноблари, рилганидан сўнг бошқа мамлакатлар ҳолида мени жуда таъсирлантирди. Унинг — Ўзбек ҳикоячилиги борасидаги Жовлиев, Маъруф Менгли, Гулноз Ма- мустақиллигининг ўттиз йиллигига бадиий
ўзбек адиблари ва уларнинг ўзига хос ва қитъаларда яшаган халқлар мада- асарлари туфайли бу тилга бошқача меҳр изланишларингиз эътирофга лойиқ. марасулова ва бошқаларнинг ҳикоялари туҳфа бўлди, десак, мақтовга йўйманг.
ижоди ҳақида илк бора қачон эшитган- ниятидан, адабиёт оламида эришган қўйдим. Айни изланишларингизни мужассам ўрин олган. Ушбу ҳикоялар билан ўзбек
сиз? ютуқларидан баҳраманд бўлишга кат- этган янги китоб нашри билан боғлиқ ҳикоясининг адабий суратини турк тили- Эндиликда дастлабки турк миллий уй-
та эҳтиёж сезган. Ижодкорларнинг ана Ўзбек тилини университет босқичида жараён ҳақида гапириб берсангиз... да муҳрлашга ҳаракат қилдим. Шу ҳикоя- ғониш даври ёзувчиларининг романлари-
— 2010 йилда Отатурк университети- шу адабиётлараро қурган “кўприги” ўрганганимдан сўнг менда Ўзбекистонга лар ичида классик, модерн, пост модерн, дан бирини ўзбек тилига таржима қилиш
нинг ҳозирги туркий тиллар ва адабиёти ҳозирги кунда “бадиий таржима” деб бориш иштиёқи уйғонди. Шундан сўнг — Номини юқорида айтиб ўтган кито- сеҳрли реализм оқими билан ёзилган ниятидаман. Шунингдек, янги адабиёт на-
бўлимида таҳсил олдим. Шу йилларда аталади. Элларни элларга, дилларни биринчи марта 2018 йилда Тошкентда бим ўзбек ҳикоячилигининг қисқача тари- асарлар бор. Aсарларни таржима қилар муналари таржималари билан ҳам шуғул-
устозим Ҳусейин Байдемирдан ўзбек тили дилларга туташтиргувчи бу қутлуғ жа- ташкил қилинган халқаро симпозиумда хига бағишланган мақолам билан бошла- эканман, муаллифлар билан адабий таҳ- ланмоқчиман. Ўзим ҳам ҳикоя ва шеър-
ва адабиёти бўйича сабоқлар олдим. Аб- раёндаги иштирокингиздан мамнунми- қатнашдим. Олти кун пойтахт шаҳар- нади. Бу мавзуда иккита адабий суҳбатни лил, таҳрир ҳам олиб бордик. Масалан, лар ёзаман. Йил мобайнида ўз ҳикоялар
дулҳамид Сулаймон ўғли Чўлпон тўғриси- сиз? да турдик. Иккинчи сафаримда эса Са- ҳам таржима қилганман. Мазкур китобда таржимаси туркчада маъносиз бўлиб қо- тўпламимни Туркияда ва Ўзбекистонда
да биринчи марта 3-курсда ўқиётганимда марқандга бордим. Самарқандда бир ой бугунги ўзбек носирларининг 30 та ҳикоя- ладиган жумлаларни турк тилидаги мос чоп этиб, икки халқ китобхонларига тақ-
устозим маърузаларида эшитганман. — Албатта, жуда хурсандман. Ўтган бўлдим. У ерда таржима билан боғлиқ си ўрин олган. Хусусан, Ўткир Ҳошимов, тушадиган бошқа муқобил жумлага, ибо- дим этишни мақсад қилдим. Келгусида
Шоирнинг ширали ижод тили мени ўша тўрт йил ичида ўзбек тилидан турк ти- фаолиятимни ва халқ орасида юриб, Эркин Аъзам, Нурали Қобул, Хуршид Дав- рага ўзгартирдик. Зеро, миллий уйғониш қардош халқлар ижодий ҳамкорлиги до-
дарсдаёқ сеҳрлаб қўйди. Ва шу куниёқ лига бир қатор адабий таржималар қил- ўзбек тилида гапириш имкониятимни ри- даври ёзувчи ва таржимонларидан бўл- ирасида бадиий таржима фаолиятимиз
магистратура босқичидаги диссертациям дим. Дастлаб мақола ва ҳикояларни ўги- вожлантирдим. Яъни тилимни креслода ган истеъдодли таржимон Aкшит Гўктуғ, янада самарали бўлади деб умид қила-
мавзуини Чўлпон ижодига бағишлашни ра бошладим. Улар Туркиядаги таниқли ўтириб эмас, халқ орасида юриб, одам- “Таржимадаги умумий адабий тил — тил- ман. Зеро, адабий алоқалар — абадий
ният қилдим. Худо менга шу кунларни на- адабий журналларда нашр этилди. Кейин лар билан сўзлашиб мустаҳкамладим. ларнинг тили”, деб айтиб ўтган. Шу боис алоқалардир.
сиб этган экан, чиндан ҳам йиллар ўтиб, Чўлпоннинг “Ёрқиной” пьесасини ўз ти- Ҳозирги кунда ҳам тил ва таржима кўник- бадиий маъно таржимаси устида кўпроқ
магистратурада бу гўзал ижодкор ҳаёти лимизга таржима қилдим ва шу асосида маларим устида ишлаяпман. Келажакда ишладик. — Суҳбат учун ташаккур. Ижодингиз
ва ижоди ҳақида илмий иш ёздим. таҳлилий рисола ёзиб, 2019 йилда эълон ўзбек тилида ўзбеклар каби сўзлашиш бардавом бўлсин.
қилдим. ва кўплаб бадиий таржималар қилишни Aлбатта, ҳозир йўлнинг бошидаман.
— Бизнинг адабиётшунос олим мақсад қилганман. Ўзбек тили ва адабиёти бўйича ўргани- Юлдуз ЎРМОНОВА
Наим Каримов айтганидек, инсоният Университетда таҳсил олиб юрган суҳбатлашди.
тараққиётнинг муайян босқичига кўта- кезларим Aбдулла Қодирий, Ойбек,

МУАССИС: Бош муҳаррир: Салим ДОНИЁРОВ Таҳририятга келган қўлёзмалар тақриз Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Навбатчи муҳаррир: Башорат Юнусова
қилинмайди ва муаллифга қайтарилмайди. Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги Мусаҳҳиҳ: Ойдин Аляутдинова
Ўзбекистон Республикаси “Янги Ўзбекистон” газетаси учун масъул: Газетанинг етказиб берилиши учун обунани Дизайнер: Зафар Бакиров
Вазирлар Маҳкамаси бош муҳаррирнинг биринчи ўринбосари томонидан 2020 йил 13 январда 1047-рақам билан рўйхатга олинган.
расмийлаштирган ташкилот жавобгар. Нашр индекси — 236. Буюртма — 893. Манзилимиз:
Бахтиёр Абдусатторов Газета таҳририят компьютер марказида 11453 нусхада босилди. 100029, Тошкент шаҳри,
Матбуотчилар кўчаси, 32-уй
саҳифаланди. Ҳажми — 3 табоқ. Офсет усулида босилган. Қоғоз бичими А2.
Газетанинг полиграфик жиҳатдан сифатли Баҳоси келишилган нархда. ЎзА якуни — 23:00 Топширилди — 00:00
чоп этилишига “KOLORPAK” МЧЖ масъул.
“KOLORPAK” МЧЖ босмахонасида чоп этилди.
Девонхона: (0-371) 233-70-98 Котибият: (0-371) 233-56-60 Эълонлар: (0-371) 233-57-15 E-mail: [email protected] Босмахона манзили: Ўзбекистон, 100060.
Тошкент, Янги шаҳар кўчаси, 1-А уй.
Босмахона телефони: (78) 129-29-29