The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

№ 35 (291), 2021 йил 18 февраль, пайшанба кунги Янги Ўзбекистон нашри

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by media.yuz.uz, 2021-02-17 23:33:45

Янги Ўзбекистон 18.02.2021

№ 35 (291), 2021 йил 18 февраль, пайшанба кунги Янги Ўзбекистон нашри

Keywords: Ўзб,Янги Ўзб,Узб,Янги Ўзбекистон,янгиликлар,газета,YUZ,UZB,O'ZB,YUZ.uz,18.02.2021

2020 йил 25 январдан чиқа бошлаган

Ижтимоий-сиёсий газета № 35 (291), 2021 йил 18 февраль, пайшанба

ЯНГИЛАНАЁТГАН ªЗБЕКИСТОН ЮКСАЛИШ МЕЗОНЛАРИ

ГУЛЛАР ША²РИ – НАМАНГАНГА ТИНЧЛИК, ТАРА¯¯ИЁТ,
ХУШ КЕЛИБСИЗ! МАНФААТЛИ

²АМКОРЛИК УЧУН ЙªЛ

Президентимиз Шавкат Мирзиёев ўтган йилнинг 26-27 июнь кунлари Наманган вилоятига Нодир ЖУМАЕВ, қувватлаш, Марказий Осиёни Ҳинд
ташрифи чоғида Наманган шаҳридаги темир йўл вокзалида амалга оширилган қурилиш-реконструкция Олий Мажлис Қонунчилик океани билан боғлайдиган трансаф-
палатаси депутати, ғон транспорт йўлагини барпо этиш
ишлари билан танишган эди. иқтисодиёт фанлари доктори, борасида аниқ манзилли тадбирларни
профессор амалга ошириш режалаштирилган. Бу
Бу ерда 24 миллиард сўмлик газета-журналлар шохобчаси, юк- қуриб битказилди. Натижада имкониятига эга бўлди. Вокзал нафақат мамлакатимиз, балки Мар-
бунёдкорлик ишлари бажарилди. ларни вақтинчалик сақлаш хизмати Наманган темир йўл вокзали за- “Ёшларни қўллаб-қувватлаш казий ва Жанубий Осиё минтақасида
Вокзалдаги кутиш зали, буфет, каби барча бўлимлар замонавий монавий қиёфа касб этиб, бир Фарғона водийси ҳалқа темир йўли ва аҳоли саломатлигини яшаётган кўп халқлар учун муҳим аҳа-
тиббиёт пункти, она ва бола хона- андозаларда ташкил этилди. Бун- вақтнинг ўзида 250 нафар, бир ке- мустаҳкамлаш йили” миятга молик лойиҳадир.
си, электрон маълумотлар марка- дан ташқари, мажмуада қўшимча ча-кундузда 2,5 минг нафар йўлов- бўйлаб тезкор электропоездлар Давлат дастурида халқаро
зи, кутубхона, миллий совғалар, равишда 33 ўринли меҳмонхона чига замонавий хизмат кўрсатиш ҳамкорликни ривожлантириш, Ўзбекистон дунё давлатларини
қатновида муҳим бўғин вазифасини минтақа давлатлари билан бир-бири билан боғловчи катта сув
ўзаро манфаатли алоқаларни ҳавзаларига чиқиш учун икки мамла-
бажаради. Давоми 2-бетда янада мустаҳкамлаш борасида кат ҳудудини кесиб ўтишга эҳтиёжи
ҳам муҳим вазифалар бор дунёдаги иккита мамлакатнинг
белгиланган. биридир. Бундан ташқари, тўғридан-
тўғри денгизга чиқиш имкониятига
Жумладан, Афғонистонда тинчлик эга бўлмаган 44 мамлакат қаторидан
ўрнатилиши ва барқарор ривожла- ўрин олган. Бу миллий маҳсулотла-
нишини таъминлаш йўлидаги глобал римизнинг дунё бозорида нарх жи-
саъй-ҳаракатларни фаол қўллаб- ҳатдан рақобатбардош бўлишида ва
экспортни рағбатлантиришда табиий
тўсиқ бўлиб келмоқда. Пандемия ва
иқтисодий турғунлик давом этаётган
ҳозирги шароитда мазкур масаланинг
долзарблиги янада юқори.

Яқинда Президентимиз Шавкат
Мирзиёев Покистон Бош вазири мас-
лаҳатчиси Абдул Раззоқ Довудни
қабул қилди. Мазкур учрашувда Аф-
ғонистон ҳудуди орқали Марказий ва
Жанубий Осиёни энг қисқа йўл би-
лан боғлайдиган, Покистоннинг ден-
гиз портларига чиқишни ва уларнинг
инфратузилмаси самарали ишга со-
линишини таъминлайдиган темир йўл
қуриш лойиҳаси ҳам муҳокамалар
марказида бўлди.

Давоми 3-бетда

МУНОСАБАТ “ЯНГИ ªЗБЕКИСТОН” УЧУН МАХСУС

ИСЛО²ОТЛАР НАТИЖАСИНИ МДҲ штаб-квартирасида Алишер Навоийнинг Имомлар кенгаши раиси Дмитрий
²АММА ªЗ ²АЁТИДА беларусь тилига таржима қилинган Радкевич, Ҳамдўстлик мамлакат-
СЕЗИШИ ЛОЗИМ лари элчилари ва доимий вакил-
“Маҳбуб ул-қулуб” асари тақдимоти ўтказилди лари ўз фикр-мулоҳазаларини бил-
дирди.
Раҳмат МАМАТОВ, даги ўзгаришлар ва бу орқали мавжуд Мустақил Давлатлар таниқли вакили Алишер Навоийнинг Ўзбекистоннинг Беларусдаги элчи-
маҳалла ва оилани қўллаб- муаммоларнинг ҳал этилишига қара- Ҳамдўстлиги Ижроия таваллуд санаси бутун Ҳамдўстлик хонаси маслаҳатчиси Дониёр Обидов Маърузачилар Алишер Навоий
қувватлаш вазири, тилгани билан янада аҳамиятлидир. қўмитаси (Минск шаҳри) учун муҳим воқеа эканини, унинг ме- Алишер Навоийнинг бебаҳо мероси ва ўзининг ўлмас асарларида ўзбек
Олий Мажлис Сенати аъзоси да буюк ўзбек шоири роси турли цивилизацияларни бир- унинг юбилейини нишонлашнинг ўзбек тилининг улкан имкониятлари, бой-
Энг асосийси, давлатимиз раҳбари ва мутафаккири, жамоат лаштириб турганини таъкидлади. халқи учун аҳамияти тўғрисида сўзла- лиги ва гўзаллигидан фойдаланган
Юртимиздаги бугунги ислоҳотлар томонидан илгари сурилган “маҳал- ва давлат арбоби Алишер Айни пайтда бу каби тадбирларга кат- ди. Хусусан, сўнгги йилларда мута- ҳолда юксак инсонпарварлик ғояла-
ривожи ва кечаётган ўзгаришлар мо- лабай” ва “фуқаробай” иш услубла- Навоийнинг 580 йиллиги та аҳамият берилаётгани, улар ўзига факкир ва буюк шоир ижодини чуқур ри ва умуминсоний қадриятларни
ҳиятида “маҳаллабай” сўзининг аҳа- ри айни дамда аҳоли мурожаатлари муносабати билан хос ҳаракатлантирувчи куч, тарихий ўрганиш бўйича кенг кўламли ишлар куйлагани, миллионлаб ўқувчилар
мияти кундан-кун ортиб бормоқда. ва жамиятдаги кўплаб муаммоларни маънавий-маърифий хотирани сақлаш ва маънавий мерос- олиб борилаётганини таъкидлади. қалбидан муносиб ўрин эгаллага-
Давлат идоралари ва бошқа соҳа бартараф этишда жамиятимиздаги тадбир бўлиб ўтди. ни оммалаштиришнинг муҳим омили нини таъкидлади. Шунингдек, шоир
ташкилотларининг мазкур амалиёт барча соҳалар учун энг самарали йўл бўлиб хизмат қилаётгани қайд этилди. Ўзбекистонда Алишер Навоий умрининг сўнгги йилларида ёзган
натижасида жойларда ташкил этаёт- экани яққол кўзга ташланмоқда. Анжуман Ўзбекистоннинг Бе- номидаги Халқаро жамоат фонди “Маҳбуб ул-қулуб” асари мутафак-
ган иш фаолияти айнан маҳаллалар- ларусдаги элчихонаси, Беларусь ташкил этилди ва Президентимиз кир ҳаётий тажрибасининг ўзига хос
Куни кеча Президентимиз раисли- Президенти кутубхонаси ва МДҲ Шавкат Мирзиёевнинг қарорига му- кўзгуси, ёш авлод учун ўзига хос ша-
гида 2017–2021 йилларда Ўзбекистон Ижроия қўмитаси томонидан ташкил вофиқ буюк аждодимизнинг 580 йил- раф ва ахлоқ кодекси экани эътироф
Республикасини ривожлантиришнинг этилди. Тадбир доирасида Алишер лиги мамлакат ва хорижда кенг ни- этилди.
бешта устувор йўналиши бўйича Ҳа- Навоийнинг беларусь тилига ўгирил- шонланмоқда.
ракатлар стратегиясини “Ёшларни ган “Маҳбуб ул-қулуб” асарининг тақ- Тадбирда, шунингдек, Алишер На-
қўллаб-қувватлаш ва аҳоли сало- димоти бўлиб ўтди. Тадбир давомида Беларусь Мил- воий ғазаллари, шеърларидан парча-
матлигини мустаҳкамлаш йили”да лий Мажлисининг Халқаро ишлар лар ўқилди. Бундан ташқари, Ижроия
амалга оширишга оид Давлат дасту- Адабий кечада МДҲ Ижроия қўми- ва миллий хавфсизлик масалала- қўмитаси биносида унинг ижодига ба-
ри ижросини самарали ташкил этиш таси раисининг ўринбосари Бекетжан ри бўйича доимий қўмитаси раиси ғишланган китоблар ва слайдлар кўр-
масалаларига бағишлаб ўтказилган Жумаханов Шарқ Уйғониш даврининг Сергей Рачков, Тошкент давлат ўз- газмаси ташкил этилди.
видеоселектор йиғилишида айнан шу бек тили ва адабиёти университе-
жиҳатлар алоҳида тилга олинди. ти ректори Шуҳрат Сирожиддинов, Учрашув якунида иштирокчилар-
“Маҳбуб ул-қулуб” асарининг бела- га Алишер Навоий китоблари совға
Давоми 2-бетда русь тилига таржимони, Беларусь қилинди.

“Дунё” АА
Минск

ОБОДЛИК ЯРАШГАН МАНЗИЛЛАР АНЖУМАН

НУРГА ЧУЛ¡АНАЁТГАН ¯ОРАКªЛ

Ҳар йили меҳнат таътилига ГИДРОЭНЕРГЕТИКАНИНГ
чиққанимда, аввало, ота- ЗАМОНАВИЙ ИМКОНИЯТЛАРИ
онам, ўзим туғилиб ўсган
маскан зиёратига ошиқаман. Экспертлар фикрича, Марказий Осиё мамлакатлари аҳолиси сони 2030 йилда 74,6 миллион,
Одатимни канда қилмаган 2050 йилга бориб эса 90 миллион кишига етиши мумкин. Аҳоли ва иқтисодиётнинг ўсиши
ҳолда бу йил ҳам ушбу сув, электр энергияси ва озиқ-овқатга бўлган эҳтиёжни кескин ошириб юборади.
мавсумда Бухоронинг
Қоракўл туманига отландим. Давоми 2-бетда
Ўйлаб кўрсам, қишлоғимга
бормаганимга бир йилдан
ошибди. Аввало, пандемия
чекловлари, қолаверса, иш,
ҳаёт ташвишлари билан бўлиб
бир йил қандай ўтганини
сезмай ҳам қолибман.

Давоми 4-бетда

2 2021 йил 18 февраль, 35-сон Сиёсат

ЯНГИЛАНАЁТГАН ªЗБЕКИСТОН ҲУДУДЛАР ҲАЁТИ

ГУЛЛАР ША²РИ – НАМАНГАНГА ОСОЙИШТАЛИК —
ХУШ КЕЛИБСИЗ! ФАРОВОНЛИК ВА
ХОТИРЖАМЛИК АСОСИ
поезди Наманган шаҳри вокзали-
дан ўзининг биринчи йўловчилари- Мамлакатимизда инсон ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний манфаатларини
ни Тошкент шаҳрига олиб кетди ва ҳимоя қилиш, аҳоли тинчлиги, хавфсизлиги ҳамда осойишталигини
қарийб 5 соатдан сўнг эсон-омон
манзилга элтиб қўйди. таъминлаш йўлида кенг кўламли чора-тадбирлар кўрилмоқда. Буни ички
ишлар тизимида амалга оширилаётган ислоҳотлар, шунингдек, фуқароларга
— Қувончимизнинг чеки йўқ.
Сабаби, бу янгиликни 15 йилдан яратилаётган қулайликлар мисолида ҳам кўришимиз мумкин.
буён кутамиз. Қамчиқ довони-
Орифжон ЖЎРАЕВ, — Нукус ва Нукус — Андижон йўна- вокзалига илк йўловчилари билан дан Тошкентга кўп қатнайман. Наманган шаҳри ички ишлар органла- ҳудудни беш қўлдек биламан. Ким нима
“Янги Ўзбекистон” мухбири лишларида ҳам поездлар қатнови етиб келди. Поезднинг чипта нархи ҳам қо- ри фаолиятини мувофиқлаштириш бош- машғулот билан шуғулланади, маҳаллага
йўлга қўйилди. ниқтиради, ҳаммаси маъқул. Ав- қармаси 1-ички ишлар бўлими ходимлари кимлар келиб, кимлар кетади, ким қаер-
Бошланиши 1-бетда Норин тумани ҳокимлиги ахборот томобилда қатнайдиган бўлсак, томонидан ҳуқуқбузарлик ва жиноятчи- да сафарда, барча жараённи назорат қи-
— Ҳозир Қўқон — Наманган хизмати хабарига кўра, мазкур йў- баъзан 150 минг сўмгача кўтари- ликнинг олдини олиш бўйича кўрилган чо- лишга вақт, имкон топаман.
Куни кеча, 16 февралдан бош- — Қўқон ва Қўқон — Марғилон налишдаги поезд тунда Ҳаққулобод либ кетарди. Айниқса, кексалар ра-тадбирлар натижасида жорий йилнинг
лаб Тошкент — Наманган — Анди- — Андижон йўналишларида ша- вокзалида ҳам 1-2 дақиқа тўхтаб, ва болалар эркин ва қийналмай шу кунигача навбатчилик қисмига келиб — Ҳудуд осойишталигини таъминлаш
жон йўналишидаги йўловчи поезди ҳарлараро поездлар йўловчилар- Андижонга йўл олган. манзилга боришлари учун айни тушган 235 та ариза, шикоят ва муро- билан бир қаторда, маҳаллаларда ис-
қатнови йўлга қўйилди. Чипта нархи га хизмат кўрсатмоқда. Дарвоқе, муддао бўлди. Поезд барибир жаатнинг барчаси ўз вақтида ҳал этилди. тиқомат қилаётган кам таъминланган,
ҳам нисбатан арзон. Тошкент — На- энди ҳафтанинг ҳар сешанбасида — Эндиликда Нориндан Тош- бошқача-да. Бу қулайлик учун ногирон ва эҳтиёжманд оилалар билан
манган — Андижон йўналишидаги Фарғона водийси бўйлаб элек- кентга поездда тўғридан-тўғри бо- Президентимизга, темир йўл ти- Шаҳарнинг ушбу ички ишлар бўлими 27 ҳам мунтазам иш олиб бормоқдамиз, —
поезд ҳафтанинг сешанба ва жума тропоездлар ҳалқа йўналишда ҳа- риш имкони бор. 2008 йилдан, яъни зими мутасаддиларига ва ходим- та маҳалла фуқаролар йиғинига хизмат дейди 1-ички ишлар бўлими бошлиғи,
кунлари, Андижон — Наманган — ракат қилади. Намангандан йўлга 13 йилдан бери пойтахтимизга На- ларига, поезд хизматчиларига кўрсатади. Ҳудудда 151 057 нафар аҳоли подполковник Илҳомжон Абдураҳмонов.
Тошкент йўналишидаги поезд эса тушган поезд Андижон, Марғилон манганнинг ўзидан рейс йўқ эди. самимий миннатдорлигимизни истиқомат қилади, уларнинг 31 602 нафа- — Куни кеча, 15 та кам таъминланган
чоршанба ва шанба кунлари ҳара- ва Қўқон бекатларида тўхтаб ўтиб, Бугун йўловчи поездини қабул қил- билдирамиз, — дейди йўловчи ри вояга етмаганлар. Мазкур маҳаллалар хонадонга жами 300 та товуқ улашилди.
катланади. яна Наманганга қайтиб келади. дик, тажриба-синов муваффақият- Муродали Асқаров. маъмурий ҳудудига 2 882 та замонавий Саховатпеша тадбиркорлар билан ҳам-
Чипта нархи ҳам қиммат эмас, ли ўтди. Бу, албатта, қувонарли ҳол. видеокузатув камераси ўрнатилган. корликда бундай оилаларга 12 турдаги
Пойтахтга йўл оладиган поезд 16 минг сўм, — дейди Наманган те- Худо хоҳласа, ҳамюртларимиз учун — Ҳозирги кунга қадар Анди- озиқ-овқат маҳсулотлари ҳам тарқатил-
Наманган шаҳри вокзалида тўхтаб мир йўл вокзали бошлиғи Баҳодир янада яхши бўлади. Бехатар са- жон, Марғилон, Қўқон ва Поп вок- Жорий йилнинг 29 январь куни нав- ди. Ногиронлиги бор 4 нафар фуқарога
ўтиши узоқ йиллардан бери кути- Набижонов. фарлари таъминланади, — дейди заллари орқали Тошкент, Бухоро, батчилик қисмига “Маънавият” маҳалла ногиронлик аравачалари, 2 нафар ётиб
лаётган воқеа эди. Шу пайтгача Ҳаққулобод бекати раҳбари Нурил- Хива ҳамда Термиз шаҳарлари- фуқаролар йиғинида яшовчи К.Н. муро- қолган 1-гуруҳ ногиронига амал қилиш
Тошкентга кетаётган поездга чиқиш Юқорида таъкидлаганимиздек, ло Аҳмаджонов. га йўловчи поездлари қатнови жаат қилди. У ўз аризасида кўчада турган муддати ўтиб кетган паспортларининг
учун вилоятнинг Поп туманидаги 16 февраль куни Тошкентдан ҳа- амалга ошириб келинаётган эди, автоулови эҳтиёт қисмларини номаълум ўрнига биометрик паспортлар уйларига
бекатга бориш, салкам 70 километр ракатини бошлаган Тошкент — На- 17 февраль куни эрталаб Ан- — дейди “Ўзтемирйўлйўловчи” шахслар ўғирлаб кетганлигини билдирди. етказиб берилди. Шунингдек, камбағал
йўл босиш лозим бўларди. манган — Андижон йўналишидаги дижон вокзалидан ҳаракатини акциядорлик жамияти тезюрар оилаларни камбағалликдан чиқариш
йўловчи поезди Наманган шаҳри бошлаган Андижон — Наманган поездлар ҳаракати бўйича масъ- Кузатув мосламасидаги тасвирлар учун бундай оилаларда яшаётган фуқа-
15 февралдан бошлаб Андижон — Тошкент йўналишидаги йўловчи ул Баҳром Каримов. — Энди эса мазкур жиноятнинг тезда фош бўлиши- роларни иш билан таъминлаш чоралари
водийга Наманган шаҳри орқа- га ёрдам бериб, қонунбузарлар зудлик ҳам кўриляпти.
ли поезд қатнови маҳаллий аҳо- билан қўлга олинди. “Соҳил” маҳалла
ли талаб ва истакларидан келиб фуқаролар йиғинида яшовчи уч нафар Бундан ташқари, тазйиқ ва зўравонлик
чиқиб йўлга қўйилди. Қолаверса, фуқаро мазкур жиноятни содир этганли- қурбони бўлган жабрдийда хотин-қизлар-
Президентимизнинг бу борадаги ги аниқланиб, тергов ҳаракатлари олиб га ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар то-
фармони ва топшириқлари иж- борилмоқда. монидан ҳимоя ордери ҳам берилмоқда.
росини бажариш, ички ва зиёрат
туризмини ривожлантириш мақ- Жорий йилнинг бошидан шу кунга қа- — Зиммамиздаги вазифа ва масъ-
сади ҳам кўзланган. Ушбу поезд дар ҳудудда 31 та жиноят қайд этилган улиятдан келиб чиққан ҳолда, жорий
йўналиши давомида Поп вокзали, бўлса, шундан 8 таси ўғирлик, 4 таси йилнинг ҳозирги кунига қадар бўлими-
Чуст, Тўрақўрғон, Ровустон стан- фирибгарлик, 2 таси безорилик, 3 таси миз ҳудудидаги маҳаллаларда исти-
циялари ҳамда Наманган вокза- йўл-транспорт ҳодисаси, 12 таси бошқа қомат қилаётган, тазйиқ ва зўравонлик
ли, шунингдек, Чортоқ, Уйчи, Ҳақ- жиноятларни ташкил этади. қурбонига айланган хотин-қизларнинг
қулобод, Пойтуғ станцияларидан 14 нафарига ҳимоя ордери берилди,
ўтиб, Андижонга кириб боради. — Ҳуқуқбузарликлар профилактикаси — дейди ҳуқуқбузарликлар профилак-
Вагонларимизда барча шароит ва хизматининг асосий вазифаси ҳуқуқбу- тикаси бўлинмаси хотин-қизлар маса-
қулайликлар мавжуд. зарлик ва жиноятчиликнинг барвақт ол- лалари бўйича инспектори капитан Ди-
дини олиш, аҳоли ўртасида кенг кўламли лором Тожибоева.
Ҳа, гуллар шаҳри Наманганга профилактик тадбирларни ўтказишдан
узоқ йиллик танаффусдан сўнг яна иборат, — дейди 71-таянч пункти про- Хулоса қилиб айтганда, халқимиз фа-
поезд қатнай бошлади. У ўзи билан филактика инспектори, катта лейтенант ровон яшашида осойишталик посбон-
наманганликларга шодлик ва қу- Азамат Умирзоқов. — “Чаманзор” маҳал- ларининг ҳам ўрни беқиёс. Ҳуқуқбузар-
вонч олиб келди. ласида олиб борилган кенг кўламли тад- ликларнинг олдини олиш бўйича олиб
бирларимиз натижасида жорий йилнинг борилаётган тизимли ислоҳотлар хал-
ҳозирги кунига қадар маҳалла ҳудудида қимизнинг тинчлиги ва осойишталигини
умуман жиноят содир этилмади. Албат- таъминлашга хизмат қилмоқда.
та, бу билан хотиржамликка берилишга
асло ҳаққимиз йўқ. Чунки ҳар бир содир Феруза ОТАХОНОВА
этилган жиноятнинг ортида инсон тақди-
ри турибди. Ўзим хизмат олиб бораётган

МУНОСАБАТ АНЖУМАН

ИСЛО²ОТЛАР НАТИЖАСИНИ ГИДРОЭНЕРГЕТИКАНИНГ ЗАМОНАВИЙ
²АММА ªЗ ²АЁТИДА СЕЗИШИ ЛОЗИМ ИМКОНИЯТЛАРИ

Бошланиши 1-бетда сусан, ўз ишини бошламоқчи бўлган ги ҳамда унинг ҳудудий бўлинмалари Абдурауф ҚОРЖОВОВ, асосларини шакллантиришда муҳим ларни ишлаб чиқарамиз. Эндиликда
ватандошларимизга етти миллион масъул ходимларидан иборат ишчи “Янги Ўзбекистон” мухбири қадамлардан бири бўлади. ўзбекистонлик тадбиркорлар билан
Жорий йилда ҳудудлардаги ижти- сўмгача субсидия, касбга ўқимоқчи гуруҳлар тузилган. Мазкур амалиёт ҳам ҳамкорликни йўлга қўйиш нияти-
моий-иқтисодий муаммоларни “маҳал- бўлган эҳтиёжманд аҳоли вакиллари- натижасида жойларда одамларни ўй- Бошланиши 1-бетда Тадбирда Марказий Осиё ва Каспий миз бор. Фарғона водийси, хусусан,
лабай”, яъни айнан шу ҳудуднинг хусу- га бир миллион сўмдан компенсация лантираётган кўплаб ижтимоий муам- минтақалари вакиллари — Ўзбекистон, Андижонда бўлдик. Кичик дарёларда
сият ва имкониятларидан келиб чиқиб берилиши кўзда тутилган. Йиғилишда молар ҳал этилмоқда. Иқлим ўзгаришлари ҳам минтақа- Тожикистон, Қозоғистон, Қирғизистон, ихчам ГЭСлар қуриш бўйича таклиф-
ҳал этиш лозимлиги айтиб ўтилди. соҳа мутасаддиларига ушбу вазифа- нинг сув ресурсларига ўз таъсирини Озарбайжон, Эрон, Арманистон, Рос- ларни муҳокама қилдик. Ўйлайманки,
ларни амалга ошириш орқали жорий Хусусан, жорий йилнинг шу вақтига ўтказиб келяпти. Йигирма йил мобай- сия, Грузия, Туркия билан бир қаторда бундай лойиҳаларни татбиқ этиш учун
Йиғилишда “Ёшларни қўллаб- йилнинг биринчи ярмида ўн минг, йил қадар ишчи гуруҳлар ташаббуси би- нида Амударё ва Сирдарёда обиҳаёт бошқа мамлакатларнинг соҳа тарақ- ҳамма имконият бор. Бунда ушбу анжу-
қувватлаш ва аҳоли саломатлигини якунига қадар эса яна ўн минг — жами лан чекка маҳаллалардаги 1 882 ки- миқдори 30 фоизга қадар камайиши қиётига дахлдор бўлган компаниялари манда иштирок этаётганимиз ҳам қўл
мустаҳкамлаш йили”га доир Давлат 20 минг юртдошимизни иш билан таъ- лометр ариқ ва зовурлар тозаланди. тахмин қилиняпти. Буни юртимизда ҳам иштирок этмоқда. Тадбир онлайн келади.
дастурида белгилаб берилган кенг минлаш бўйича аниқ кўрсатмалар бе- 90 минг 961 дона мевали ва манза- охирги ўн йилда сув ресурслари ҳаж- шаклда 15 дан ортиқ давлатга намо-
миқёсли вазифалар ижросига тўх- рилди. рали дарахт кўчати экилди. Маиший ми 12 фоиз, ўтган йили 2019 йилдагига йиш қилиняпти. Ҳақиқатан, кичик дарёлар билан бир
талиб ўтилди. Ҳар бир вазирлик ва чиқинди тўпланадиган 628 та маскан нисбатан 15 фоиз камайгани ҳам тас- қаторда каналлар, сув омборларидан
давлат ташкилотининг бу жараёндаги Хусусан, деҳқончилик билан шу- тартибга келтирилиб, 29 таси янгидан диқлаб турибди. “Ўзбекгидроэнерго” акциядорлик жа- тушадиган сув ўзанлари электр энер-
иштироки ҳақида аниқ маълумотлар ғулланиш истагидаги ёшларга ўн со- қурилди. 730 та тунги ёритқич мосла- мияти асосий стратегик ҳамкор ҳисоб- гиясини ҳосил қилишда беминнат ман-
келтирилди. тихдан бир гектаргача ер ажратиш маси ўрнатилди. Гидроэлектр станциялари фаолия- ланган халқаро кўламдаги йирик ан- бадир. Табиатнинг мазкур инъомидан
жараёнини адолатли ўтказиш, бунда ти ҳам айнан сув билан боғлиқ. Жаҳон жуманга мамлакатимиз илк маротаба самарали фойдаланиш учун уларда ки-
Ушбу давлат дастуридаги чора-тад- жамоатчилик фикрини инобатга олиш Шунингдек, аҳоли саломатлигини гидроэнергетикаси ҳиссасига ҳозирги мезбонлик қиляпти. Табиий равишда чик ГЭСлар қуриш мақсадга мувофиқ.
бирларни бажариш учун қарийб ўттиз зарурлиги, оилавий тадбиркорлик сақлаш мақсадида 47 минг 729 нафар кунда жами электр қувватлари ҳажми- савол туғилади: унинг Ўзбекистонда ўт- Қолаверса, олис масофадаги ва етиб
триллион сўм, икки миллиард олти учун ажратиладиган олти триллион фуқаро тиббий кўрикдан ўтказилиб, нинг 20 фоизи тўғри келиши, замона- казилиши қандай манфаат келтиради? бориши қийин, узатиш линияларини ет-
юз миллион АҚШ доллари ва эллик сўм кредит маблағларини самарали уларнинг қарийб беш минг нафарига вий иқтисодиёт ривожини бу тармоқсиз казиш имконияти чекланган ҳудудлар-
етти миллион евродан зиёд маблағ йўналтириш, ҳар бир маҳалланинг бепул дори-дармон маҳсулотлари, тасаввур этиб бўлмаслиги инобатга — Юртимизнинг ўрганилган йиллик да бундай электр станциялари жуда
йўналтирилиши кўзда тутилмоқда. “ўсиш нуқталари”дан келиб чиқиб, бир ярим минг нафардан зиёдига олинса, унинг тараққиётига эътибор бу- гидроэнергетика салоҳияти 27,5 мил- асқотади. Ихчам ГЭСлар ҳар жиҳатдан
Президентимиз “маҳаллабай” иш ус- тадбиркорлик салоҳиятини ошириш ногиронлик аравачаси, қўлтиқтаёқ тун дунёда тобора ортиб боришидан лиард кВт соатга баҳоланади, — дейди фойдали ва улар ишлаб чиқарадиган
луби ҳақида сўз юритар экан, “Ҳар муҳимлиги таъкидланди. ҳамда протез-ортопедия воситалари далолат беради. “Ўзбекгидроэнерго” акциядорлик жа- электр энергияси нисбатан арзон тура-
қанча қийин бўлмасин, 500 минг на- тарқатилди. Қарийб беш минг эҳтиёж- мияти бўлим бошлиғи Ҳасан Ҳасанов. ди.
фар ёш ва 200 минг аёлни иш билан Йиғилиш давомида Давлат дасту- манд фуқарога маиший техника, тикув Тошкентда ўз ишини бошлаган — Айни пайтда унинг 30 фоизидан фой-
таъминлаш ҳамда 300 минг аҳолини рида белгиланган бунёдкорлик иш- машинаси ва озиқ-овқат маҳсулотла- “Гидроэнергетика. Марказий Осиё даланиляпти. Президентимиз қарори Мамлакатимизда бу соҳага эътибор
камбағалликдан чиқариш лозим. Агар ларига ҳам алоҳида тўхталиб ўтилди. ри тақдим этилди. 895 нафар юртдо- ва Каспий” халқаро анжуманида ҳам билан тасдиқланган дастурга мувофиқ, кейинги тўрт йилда тубдан ўзгарди.
“маҳаллабай” тизимни жойига қўйиб, Жумладан, ички ва қишлоқ йўлларини шимизга моддий ёрдам берилади. айнан ана шундай долзарб муам- инновацион лойиҳалар амалга ошири- Президентимиз фармони асосида 2017
давлат идоралари дастурдаги вази- таъмирлаш, жойлардаги электр тар- молар муҳокама марказида бўлди. лиши орқали 2026 йилга бориб умумий йил май ойида “Ўзбекгидроэнерго” АЖ
фаларни қунт билан, илм билан, ақл моқлари ҳамда трансформаторлар- Видеоселектор йиғилишида жорий Табиийки, тадбирда янги йирик ва қувватни 1,7 баробар ошириш лозим. ташкил этилганидан буён 6 та кичик,
билан бажарса, кескин ўзгариш бўла- ни янгилаш, етти юздан ортиқ аҳоли йилда бюджет ҳисобидан 22 та бола- ихчам ГЭСлар қуриш, мавжудларини Бу жараёнда халқаро ҳамкорлар, ну- 5 та микроГЭС ишга туширилиши ва
ди”, дея мутасадди ташкилот раҳбар- яшаш манзилига тоза ичимлик сув лар боғчаси ва 31 та янги мактаб қу- модернизация қилишга инвестиция- фузли чет эл гуруҳларининг инвести- модернизация қилиниши жамиятнинг
ларини янада фаолликка ундади. етказиш бўйича белгиланган кўплаб риш, ҳар бир туманда физика фанига лар жалб этиш, уларни бошқаришни цияларини жалб этиш, давлат-хусусий электр энергияси ҳосил қилишга қў-
ижтимоий масалалар тилга олинди. ихтисослаштирилган биттадан мак- рақамлаштириш ва мақбуллаштириш, шериклиги асосида иш юритишга ҳам шаётган салмоқли ҳиссасини кўрсатиб
Таъкидланганидек, юртимизда- таб ташкил этиш, маданият марказ- объектларни диагностика ва монито- алоҳида аҳамият қаратилмоқда. Конг- турибди.
ги таҳлиллар асосида аниқланган, Давлатимиз раҳбари мазкур ва- лари, музейлар ва театр биноларини ринг қилиш тизимини такомиллашти- рессда айнан бошқа мамлакатларнинг
ривожланишдан ортда қолаётган 33 зифаларни амалга оширишда “Обод таъмирлаш ҳамда жиҳозлаш бўйича риш, техник жиҳоз, ускуналарни иш- бу борада катта тажрибага эга бўлган, Мазкур АЖ ўтган йили республика-
та туман ва оғир аҳволдаги 970 та қишлоқ” ва “Обод маҳалла” дастур- тегишли вазирлик ва идораларга за- лаб чиқаришни маҳаллийлаштириш йирик лойиҳаларини амалга ошириб мизда ишлаб чиқарувчи корхоналар
маҳалланинг йўли, ичимлик сув ва ларини жойлардаги “ўсиш нуқтала- рур топшириқлар берилди. каби масалалар юзасидан ўзаро фикр келаётган компаниялари вакиллари орасида биринчилардан бўлиб “Fitch
электр таъминоти, ирригация тармо- ри”дан келиб чиққан ҳолда шакл- алмашиляпти. ҳам иштирок этяпти. Ratings” халқаро кредит рейтингининг
ғини яхшилаш бугунги куннинг бир- лантириб бориш ҳамда маҳаллий Белгиланган вазифалар ижросини “B+” (барқарор) даражасига сазовор
ламчи вазифасига айланиб бормоқда. кенгашларга киритиш зарурлигини таъминлаш учун бугун ҳар бир соҳа — Ўзбекистондаги кенг кўламли ис- Чехиянинг “CILK hydro-energy” ком- бўлди.
Зеро, ислоҳотлар ва уларнинг амалий айтди. “Давлат дастуридан асосий раҳбари ва масъулларидан катта лоҳотлар унинг гидроэнергетика тар- панияси ана шундай корхоналардан
натижалари мамлакатимизнинг энг мақсад — қоғоз ёки ҳисобот эмас, масъулият ва меҳнат талаб этилади. моғини ҳам сифат жиҳатидан янги бос- бири. У 35 йилдан буён кичик ва ўрта “Ўзбекгидроэнерго” АЖ олдида кў-
олис манзил ва чекка қишлоқларига балки амалий натижаларга эришиш, Зеро, барчамизнинг асосий мақса- қичга олиб чиқади, соҳа бўйича етакчи ГЭСлар учун техник жиҳозлар етказиб ламдор вазифалар турибди. Бунда
қадар етиб бориши зарур. одамлар ҳаётида ижобий ўзгаришлар димиз муштарак — юртдошларимиз мамлакатлардан бирига айлантиради, бериш билан шуғулланиб келади. инвестиция лойиҳаларини амалга оши-
қилиш. Бунинг учун ҳар бир раҳбар ўз бугунги ислоҳотлар моҳиятини тўла — дейди конгресс координатори, Рос- ришга хорижий кредитларни давлат ка-
Давлат дастуридаги асосий йўна- фаолиятида натижа кўрсатиши зарур англаган ҳолда унинг натижасини, ав- сиянинг “Vostock Capital” компанияси — Биз турбиналаримизни қурилиш фолатисиз тўғридан-тўғри жалб қилиш,
лишлар сифатида иқтисодиёт ҳамда ва шарт”, деди Президентимиз. вало, ўз ҳаётида кўриши, сезиши ло- асосчиси Оксана Федосеева. — Биз ишларини, техник хизмат кўрсатишни ўз евробондини Лондон фонд биржаси-
ижтимоий соҳаларга алоҳида эътибор зим. Бунинг учун эса соҳа вакиллари ҳам Ўзбекистоннинг энергетика тармо- минимал даражага камайтирган ҳол- га жойлаштириш алоҳида ўрин тутади.
қаратилган. Айниқса, аҳоли бандлиги- Айни вақтда “Обод қишлоқ” ва халқ билан мулоқот қилиши, ҳудуд- ғи тараққиётига ўз ҳиссамизни қўшишга да лойиҳалаштирамиз, — дейди ушбу
ни таъминлаш мақсадида жойларда “Обод маҳалла” дастурлари ижроси- лардаги мавжуд муаммоларни жойига имконият туғилаётганидан мамнунмиз. компания менежери Ашот Петросян. Энергетика соҳасидаги йирик хал-
янги иш ўринларини ташкил этиш, ху- ни таъминлаш мақсадида Маҳалла чиққан ҳолда ўрганиши, ечимини ман- Мазкур конгресс халқаро ҳамкорлик — “CILK hydro-energy” дунёнинг эллик- қаро конгресснинг мамлакатимизда
ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирли- зилли ташкил этиши шарт. ка яқин мамлакатида иш олиб борган. ўтаётгани шу каби мақсадларга эри-
Лекин ҳар бир лойиҳа устида алоҳида шишда ҳам замонавий платформа си-
ишланиб, фақат шу жойга хос ускуна- фатида муҳим ўрин тутади.

Ислоҳот 32021 йил 18 февраль, 35-сон

ЮКСАЛИШ МЕЗОНЛАРИ

ТИНЧЛИК, ТАРА¯¯ИЁТ, МАНФААТЛИ ²АМКОРЛИК УЧУН ЙªЛ

Бошланиши 1-бетда Афғонистон орқали Покистон ден- Мирзиёевнинг Ҳиндистонга ташрифи бўлган молиявий манбаларни излаб пойдеворга эга лойиҳанинг самараси Президентимиз Шавкат Мирзиёев
гиз портларига чиқиш учун аввал ҳам давомида ахборот-коммуникация тех- топиш муҳим аҳамиятга эга. Зеро, ҳам юқори бўлади. ҳамда Афғонистон Президенти Ашраф
Учрашувнинг амалий давоми сифа- ҳаракатлар бўлган эса-да, уни амалга нологиялари, соғлиқни сақлаш, фар- бугун инсоният тафаккури, илм-фан Ғани ўртасида бўлиб ўтган телефон
тида Тошкентда Aфғонистон, Покистон ошириш масаласи очиқлигича қолиб мацевтика, заргарлик саноати, қишлоқ ютуқлари асосида дунёда мураккаб Пандемия сабаб келиб чиққан му- орқали мулоқот давомида “Сурхон —
ва Ўзбекистон делегациялари ҳамда кетган. Тошкентдаги учрашувда эса хўжалиги, сайёҳлик инфратузилмаси- технологик ечимлар талаб қиладиган раккаб вазият, глобал иқтисодий инқи- Пули-Хумри” электр узатиш линиясини
халқаро молия институтлари вакилла- Мозори Шариф — Кобул — Пешовар ни модернизация қилиш ва ҳамкорлик лойиҳалар орқали мамлакатлар ўзаро розга қарамай, Ўзбекистоннинг очиқ ва қуриш лойиҳасини амалга оширишни
ри иштирокида йиғилиш бўлиб ўтди. темир йўлини қуриш бўйича аниқ ҳара- дастурлари борасида эришилган кели- интеграциялашмоқда, савдо алоқала- прагматик ташқи сиёсат юритаётгани жадаллаштириш бўйича келишувга
катлар режаси қабул қилинди. шувларнинг амалий ижросини жадал- рига киришмоқда. Ўйлаймизки, лойи- халқаро даражада эътироф этилаётга- эришилди.
Мозори Шариф — Кобул — Пешо- лаштиришда катта аҳамият касб этади. ҳада назарда тутилган йўлнинг тоғлар ни бежиз эмас, албатта.
вар темир йўли қурилиши лойиҳасини Яна бир жиҳатни эътироф этиш орқали ўтадиган қисмида қуриладиган Унга кўра, саъй-ҳаракатларни бир-
амалга ошириш, аввало, чуқур иқти- жоизки, Афғонистонда тинчликни ўрна- Марказий ва Жанубий Осиё бо- туннеллар масаласи амалиётда бўл- Марказий ва Жанубий Осиё минта- лаштирган ҳолда “Сурхон — Пули-Хум-
содий-илмий таҳлилни талаб қилади. тишда мазкур лойиҳанинг амалга оши- зорлари ўртасидаги ишончли савдо ган технологиялар воситасида ижобий қаси ҳамда унда яшаётган кўп сонли ри” электр узатиш линиясини барпо
Зеро, темир йўл йўналишининг акса- рилиши муҳимдир. Зеро, бу халқаро ва транспорт коммуникацияларини ечим топади. Бу жараёнга халқаро халқлар учун муҳим аҳамиятга эга бўл- этиш лойиҳасини амалга ошириш жа-
рият қисми тоғли ҳудудлардан ўтади. хавфсизликни таъминлаш нуқтаи наза- яратиш истиқболда Мозори Шариф — экспертлар, соҳа мутахассислари ва ган лойиҳани амалга оширишда кучли даллаштирилади, режалаштирилган
Режага кўра 573 километрга чўзила- ридан стратегик аҳамиятга эга. Мазкур Кобул — Пешовар темир йўли орқали тажрибали конструкторлик идоралари сиёсий ирода зарур. Буни Ўзбекистон ишларнинг бажарилишини мувофиқ-
диган темир йўл Ҳиндикуш тоғларидан лойиҳанинг амалий ижроси Афғонис- Жанубий Осиёга, жумладан, Чохбаҳор жалб этилади. Қолаверса, мамлакати- мисолида бутун халқаро ҳамжамият лаштиришнинг икки томонлама меха-
еттита туннел орқали ўтади ва энг узун тонда тинчлик ўрнатиш бўйича амалга порти орқали Ҳиндистонга чиқиш имко- миз қурувчилари ҳам темир йўл қури- эътироф этяпти. низми яратилади.
туннел 30 километрни ташкил қилади. оширилган ва кутилган даражада сама- нини беради. Натижада ахборот техно- лиши соҳасида ўзига хос илғор тажри-
ра бермаган ҳаракатларни тубдан бош- логиялари, дастурий таъминот, қишлоқ ба эга. Қамчиқ довони орқали ўтган ва Шу ўринда лойиҳанинг инсон ҳаё- Мазкур лойиҳани амалга оши-
Иштирокчи мамлакатлар учун янги қа йўналишда давом эттиришга замин хўжалиги, қайта тикланадиган энергия узунлиги 19,6 километрли туннелга эга тида тутадиган ўрнига ҳам тўхталиб риш учун Осиё тараққиёт банкининг
давр ва энг муҳим воқеа бўлиши кути- яратиши билан ҳам муҳимдир. Яъни ҳамда ушбу соҳалар учун мутахас- Ангрен-Поп темир йўлини фикримиз- ўтсак. Юк ташишда, экспорт ва импорт 110 миллион доллар миқдоридаги
лаётган бундай мураккаб лойиҳанинг афғон заминида тинчлик ўрнатишдан сислар тайёрлаш бўйича қўшма ло- нинг яққол далили сифатида келтириб товарларнинг айланмасида, божхо- маблағлари йўналтирилади. “Сурхон
стратегик аҳамиятидан келиб чиқиб, манфаатдор бўлган қўшни ва ҳамкор йиҳаларни амалга ошириш юзасидан ўтишимиз мумкин. Бу туннел қурилиши на расмийлаштиришда зарур бўлган — Пули-Хумри” электр узатиш тармо-
томонлар лойиҳаолди ҳужжатларини давлатларнинг якдил мақсад сари ҳам- келишувларнинг ижобий ечими таъ- жиҳатидан мураккаб бўлган темир йўл- инфратузилманинг мавжуд эмаслиги ғининг узунлиги 260 километрни таш-
юқори сифатли қилиб тайёрлаш ва пух- жиҳатликда одимлашига ёрдам бера- минланади. Ўзбекистон манфаатдор ларнинг кучли 10 талигига киради. турли тўловлар, вақт сарфи кўпли- кил этади ва у йилига 6 миллиард
та илмий-иқтисодий таҳлил ўтказиш за- ди, десак муболаға бўлмайди. Фикри- бўлган кимё саноати, энергетика, фар- ги, турли воситаларда ташиш (ҳаво киловатт соатгача электр энергияси
руратига алоҳида аҳамият қаратмоқда. мизнинг тасдиғи сифатида бир қатор мацевтика, тўқимачилик, чарм-пойаб- Афғонистонда темир йўл қурган транспорти, автомобиль) нархлари етказиб беради.
Зеро, 300 миллион аҳоли истиқомат қи- ривожланган давлатларнинг расмий зал, туризм соҳаларидаги истиқболли ягона давлат Ўзбекистон ҳисоблана- юқори бўлиши ёки маҳсулотнинг си-
лаётган мазкур минтақада амалга оши- вакиллари ва халқаро ташкилотлар то- лойиҳаларни бажаришга эришади. ди. Бунга мисол 10 йилдан ошиқ вақт фат жиҳатдан ёмонлашишига сабаб Шунингдек, трансафғон транспорт
риладиган бундай лойиҳалар инсонлар монидан ҳам лойиҳа қўллаб-қувватла- мобайнида фойдаланиб келинаётган бўлади ва нархлар ошишига олиб ке- йўлагини қуриш лойиҳасини амалга
ҳаётига ҳам туб ўзгаришлар олиб кири- наётгани ҳамда улар мазкур жараёнда Минтақа давлатлари ўртасида юк та- Ҳайратон — Мозори Шариф темир йў- лади. Харажатлар ўсиши истеъмолчи ошириш, жумладан, техник ҳужжат-
ши билан аҳамиятлидир. иштирок этишга тайёрлигини қайд этиб шишлар ва унга сарф этилаётган вақт лидир. Бу шуни англатадики, лойиҳани манфаатларига номутаносиб, албат- ларни тайёрлаш ва қурилиш ишларини
ўтиш жоиз. масаласи ҳам ўзаро савдо айланмаси амалга ошириш бўйича илк қадамни та. Бу каби салбий омиллар минта- бошлаш бўйича ҳам аниқ таклифлар
Шунинг учун ҳам Жаҳон банки, Осиё ўсишига салбий таъсир қилмасдан қол- Ўзбекистон бошлаб берди. Уни давом қавий интеграцияни чуқурлаштириш, илгари сурилди.
тараққиёт банки, Европа тикланиш ва Темир йўл орқали ҳаракатнинг бош- маяпти. Лойиҳанинг амалга оширили- эттириш ва муваффақиятли якунлаш- ўзаро манфаатли ва амалий руҳдаги
тараққиёт банки, Европа инвестиция ланиши Ўзбекистон учун Афғонистон, ши маҳсулот етказиб беришга сарфла- да ҳамкор давлатларнинг ташаббусла- сиёсатни юритаётган Ўзбекистон учун Хулоса ўрнида айтиш ўринлики,
банки, Ислом тараққиёт банки, Осиё Покистон, Ҳиндистон билан савдо алоқа- надиган вақт миқдорини ойлар, кунлар ри, амалий ҳаракатларининг ҳам аҳа- ҳам манфаатли эмас. Ўзбекистоннинг ташқи сиёсати мин-
инфратузилмавий инвестициялар бан- ларини ривожлантириш имкониятини бе- билан эмас, соатларда ўлчаш имко- мияти катта. тақада, қолаверса, дунёда хавфсиз-
ки, Халқаро тараққиёт молия корпора- ради. Бугун Ўзбекистоннинг Покистон ва нини беради. Иқтисодий жиҳатдан ай- Айтиш жоизки, денгизга чиқиш имко- ликни таъминлаган ҳолда томонлар
цияси (AҚШ) каби йирик халқаро молия Ҳиндистон билан савдо айланмаси 500 тадиган бўлсак, юкларни ташиш билан Лойиҳани амалга оширишда энг нияти бўлмаган шароитда интеграция- учун манфаатли бўлган барқарор ри-
институтларининг раҳбарлари ушбу йи- миллион АҚШ доллари атрофида экани- боғлиқ харажатлар миқдори 3 баробар- муҳим жиҳатлардан яна бири уни мо- нинг муқобил йўлларини ўзлаштириш вожланишга қаратилган. Энг муҳими,
рик лойиҳани қўллаб-қувватладилар. га эътибор қаратадиган бўлсак, аҳолиси гача камайиб, ишлаб чиқарилаётган лиялаштиришдир. Дастлабки ҳисоб-ки- ўзининг долзарб аҳамиятини йўқотмай- Ўзбекистон Афғонистондаги вазият ва
2 миллиардни ва ЯИМ 3,5 триллион дол- маҳсулотларнинг жаҳон бозорида нарх тобларга кўра, бунинг учун 5 миллиард ди. Шунинг учун ҳам денгизга чиқиш тинчлик жараёнини ривожлантиришдек
Бу бежиз эмас, албатта. Мазкур ло- ларни ташкил этадиган Жанубий Осиё жиҳатдан ҳам рақобатбардош бўлиши- АҚШ доллари миқдоридаги сармоя та- имконияти бўлмаган мамлакат сифа- тарихий воқеликда амалий қадамлари
йиҳа минтақавий ҳамкорлик ва ўзаро давлатлари бозорига кириш орқали янги га замин яратилади. лаб этилади. Тошкентда бўлиб ўтган тида Ўзбекистон минтақалараро ўзаро билан дунё ҳамжамиятида эътирофга
боғлиқликни таъминлашда жуда ҳам имкониятлар эшиги очилади. Шу билан юқори даражадаги уч томонлама учра- боғлиқликни транспорт сиёсатининг сазовор бўляпти.
аҳамиятлидир. Шу билан бирга, мин- бирга, Марказий ва Жанубий Осиё дав- Яна бир эътиборли жиҳати, логистик шувда кўплаб халқаро молия институт- марказий элементига айлантирди.
тақадаги барқарорлик ва хавфсизликка латлари ўртасидаги иқтисодий ҳамкор- имкониятлардан фойдаланиш самара- лари вакиллари иштирок этгани ҳамда Ишонамизки, Мозори Шариф — Ко-
ҳисса қўшадиган савдо-иқтисодий ва лик алоқаларида Ўзбекистон етакчилар дорлиги ошади. Марказий Осиё мин- лойиҳани қўллаб-қувватлаётгани бу Ўзбекистоннинг Афғонистондаги бул — Пешовар темир йўли ҳамда
сармоявий ҳамкорликни ривожланти- қаторига чиқишига имкон туғилади. тақаси транспорт ва логистика нуқтаи масаланинг ҳам ижобий ечим топишига хавфсизликни таъминлаш йўлидаги “Сурхон — Пули-Хумри” электр узатиш
ришга кенг йўл очади. Лойиҳани амалга назаридан жозибадор минтақага айла- хизмат қилади. амалий саъй-ҳаракатларидан яна бири тармоғи афғон заминида тинчликни қа-
ошириш юк ташиш харажатларини ка- Мазкур лойиҳанинг ишга тушири- нади. Товар экспорт қилаётган ишлаб афғон заминида инфратузилмани ри- рор топтиришда муҳим аҳамият касб
майтиради, товарларни жўнатиш ва қа- лиши Ўзбекистон Президенти Шавкат чиқарувчиларга муқобил транспорт Шулардан келиб чиқиб айтиш мум- вожлантиришда муҳим бўлган электр этади ва минтақа ривожланишида туб
бул қилиш муддатларини қисқартиради. йўлакларидан фойдаланиш имконияти кинки, ягона ёндашув, кучли сиёсий таъминоти масаласидир. бурилиш ясайди.
пайдо бўлади. ирода, қатъият, шижоат, халқаро
даражадаги қўллаб-қувватлов ло-
Ушбу лойиҳа учун тоғли ҳудудлардан йиҳа муваффақияти сари етакловчи
ўтувчи мураккаб технологик ечимлар муҳим омилдир. Бундай мустаҳкам
ҳамда уни амалга оширишда муҳим

ТАДБИРКОРЛИК

НАТИЖАЛАР ¯УВОНАРЛИ, АММО МУАММОЛАР
ТªЛИ¯ БАР²АМ ТОПМАГАН
Администрацияси ҳузуридаги Ахборот жумладан, кичик тадбиркорлик субъект-
Соҳиба МУЛЛАЕВА, ва оммавий коммуникациялар агентли- лари бўйича 2,1 миллиард доллар миқдо-
“Янги Ўзбекистон” мухбири гида бўлиб ўтган матбуот анжуманида рида маблағлар йўналтирилди, — дейди
жойларда тадбиркорлик фаолияти му- Марказий банк бошқарма бошлиғи Олим
Маълумотларга кўра, “Бизнес юритиш” (“Doing Business”) тасаддилар томонидан қўллаб-қувват- Болғаев. — Иқтисодий тараққиёт ва кам-
халқаро рейтингида Ўзбекистон сўнгги беш йилда 18 ланмаётгани билан боғлиқ муаммолар бағалликни қисқартириш вазирлиги тизи-
поғона юқорига кўтарилди. Ўтган йилги натижаларга кўра, ва уларнинг ечими масалаларига асосий мида фаолият юритаётган Тадбиркорлик
мамлакатимиз 190 та мамлакат орасида 76-ўриндан 69-ўринга эътибор қаратилди. Унда қайд этили- фаолиятини қўллаб-қувватлаш давлат
ўтиб, рейтинг кўрсаткичи 7 поғонага яхшиланган. шича, қурилишга рухсатномалар олиш, жамғармаси томонидан банк кредитлари
кредит олиш, солиқ тизими, мулкни рўй- таъминотининг бир қисми бўйича кафил-
Мутахассисларнинг таъкидлашича, ми, медиациядан фойдаланишни рағбат- хатдан ўтказиш, тўловга лаёқатсизликни лик ва кредит фоизлари бўйича қисман — “Фарғонагаз” ҳудудий филиали хо- йил 15 май ҳолатига кўра, давлат солиқ
бунга бир қатор йўналишлардаги кўрсат- лантириш бўйича тизим қонунчиликда ҳал этиш каби масалаларда камчилик- компенсация қилиш механизмлари жо- димлари томонидан 2020 йил апрель ойи- хизмати органларининг микрофирма ва
кичларнинг яхшиланиши асосий омил бў- белгилаш йўли билан мустаҳкамланди. лар ҳамон учрамоқда. рий этилган. Ушбу механизмлар қўлла- да 100 та, май ойида 135 та тадбиркорлик кичик корхоналарнинг банкдаги ҳисобва-
либ хизмат қилган. Хусусан, акциядорлик Халқаро савдо соҳасини соддалаштириш нилиши натижасида 2021 йил 1 январь субъектидан истеъмол қилиниши лозим рақларидан пул маблағларини ҳисобдан
жамиятларида мустақил кенгаш аъзоси йўналишида божхона ва чегара текширу- Кредит тадбиркор учун ҳолатига (фонд ташкил этилган даврдан бўлган газнинг қиймати олдиндан 100 фоиз чиқариш ва ўтказиш бўйича инкасса топ-
ва аудит қўмитаси бўлиши шартлиги та- вида хавфни бошқариш тизими — “яшил”, муаммоми ёки ечим? буён) тадбиркорлик субъектларининг олинган, — дейди Бизнес омбудсман бош шириқномаларини чақириб олиши белги-
лаби қонунчиликда белгилаб қўйилиши “сариқ”, “қизил” йўлаклар тўлиқ ишга ту- 46,2 триллион сўмлик кредитлари бўйи- инспектори Шерзод Саидов. — “Фарғо- ланган бўлса-да, бу талаб ҳамма жойда
натижасида миноритар акциядорларни ширилганини алоҳида қайд этиш мумкин. Ҳар қандай стартапни йўлга қўйишда ча 9,9 триллион сўм молиявий ёрдам, на ҲЭТК” АЖ ходимлари томонидан 2020 ҳам тўлиқ бажарилмаган.
ҳимоялаш кучайтирилди. Шартномалар тадбиркорга банкнинг кўмаги зарур бўла- жумладан, 5,9 триллион сўм кафиллик йил апрель ойида 25 та, май ойида 46 та
ижросини таъминлашда халқаро ама- Аммо эришилган бу каби ижобий ди. Сабаби, маблағ етарли эмас экан, кўз- (7 590 та кредит шартномаси бўйича) ва тадбиркорлик субъектидан истеъмол қили- Ўрганиш якуни бўйича давлат солиқ
лиётда кенг қўлланиладиган низоларни кўрсаткичларга қарамай, тадбиркор- ланган мақсадга тез ва тўлақонли эришиб 4 триллион сўм компенсация маблағлари ниши лозим бўлган электр энергиясининг идораларининг фармон талабини ба-
ҳал қилишнинг судгача бўлган механиз- ларга халал берувчи тўсиқлар ҳалига- бўлмайди. Тадбиркорликни ривожланти- (19 806 та шартнома) тақдим этилди. қиймати олдиндан 100 фоиз ундирилган. жармаган 19 нафар мансабдор ходимига
ча тўлиқ олиб ташланмаган. Президент ришга қаратилган давлат дастурларини Бундан ташқари, “Ижара маркази” ДУК нисбатан МЖТКнинг 2456-моддаси билан
молиялаштириш учун Халқ банки, “Мик- Мораторий бўлишига жами 65 та тадбиркорлик субъектидан ижа- маъмурий жавобгарликка тортиш юзаси-
рокредитбанк” ва “Агробанк” масъул этиб қарамасдан... ра тўловлари учун 257 миллион 196 минг дан баённомалар расмийлаштирилган.
белгиланиб, уларга етарлича ресурслар 492 сўм маблағ ундирган. Шунингдек, Бизнес омбудсман томони-
ажратиб берилган. Президентимизнинг коронавирус дан “Ўзтрансгаз” АЖ ва “Ҳудудий электр
пандемияси даврида аҳоли, иқтисодиёт Солиқ идоралари томонидан Прези- тармоқлари” АЖ бошқаруви раислари но-
Юртимизда бизнес эгалари сафи тармоқлари ва тадбиркорлик субъект- дентимизнинг 2020 йил 18 майдаги “Ко- мига тақдимномалар киритилган.
кенгайгани сари кредит сўраб мурожаат ларини қўллаб-қувватлашга доир қатор ронавирус пандемияси даврида аҳоли ва
қилувчилар сони ҳам кескин ошиб бор- фармонлари ижроси юзасидан Бизнес тадбиркорлик субъектларини қўллаб-қув- Тан олиш керак, тадбиркорлик фао-
моқда. Бу борада ютуқлар қаторида омбудсман ўтказган текширувлар нати- ватлаш бўйича навбатдаги чора-тадбир- лиятига айнан мансабдор шахслар томо-
муаммолар бўлиши ҳам табиий. Хўш, бу жасида бир қатор камчиликлар мавжуд- лар тўғрисида”ги фармони талабларига нидан қўйиладиган тўсиқлар талайгина.
борадаги камчиликларга қай тарзда ечим лиги аниқланган. Мутасаддиларнинг зид равишда ўтган йил 1 июндан 1 июлга Матбуот анжуманида уларни бартараф
топилмоқда? айтишича, тадбиркорлик фаолиятига қадар 68 та юридик шахсдан 25 миллион этиш чоралари ҳақида батафсил маълу-
аралашувни тўхтатишга қаратилган мо- 797 минг сўм мол-мулк солиғи ва 71 мил- мотлар берилди. Тадбиркорлик фаолия-
— Тадбиркорлик субъектларини мо- раторий натижасида текширувлар сони лион 460 минг сўм ер солиғи — жами 97 тида мансабдорлар аралашуви ҳамда
лиявий қўллаб-қувватлашда тижорат икки баробар камайиши прогноз қилин- миллион 257 минг сўм солиқ тўлови ун- босими бартараф этилса, нафақат биз-
банклари жалб этган хорижий кредит ган. Лекин кўрсаткичлар тадбиркорлик дирилган. нес эгаларининг иши енгиллашади, балки
линияларининг ҳам ўрни катта бўлиб, субъектларини текширишлар атиги яширин иқтисодиётни бартараф қилишда
ушбу маблағлар ҳисобидан инвести- 10 фоиз қисқарганини кўрсатмоқда. Бу Шунингдек, мазкур ҳужжатда 2020 ҳам ижобий натижалар кўзга ташланади.
цион лойиҳаларни молиялаштириш ва Фарғона вилояти мисолида яққол кўзга
айланма маблағларни тўлдириш (сав- ташланади.
дони молиялаштириш) учун 2,9 мил-
лиард АҚШ доллари эквивалентида,

4 2021 йил 18 февраль, 35-сон Жамият

ОБОДЛИК ЯРАШГАН МАНЗИЛЛАР

НУРГА ЧУЛ¡АНАЁТГАН ¯ОРАКªЛ

Бошланиши 1-бетда Айниқса, ёзнинг саратонида сув топиш муаммо ўқитиш услубини жорий этган фидойи муаллим, “Обод қишлоқ” давлат
эди. Ариқ ёки ерга ўрнатилган кран орқали чи- “Ўзбекистон Республикаси халқ ўқитувчиси” дастури асосида кўр-
Катта, равон йўлда машинамиз елиб борар қариб олинган сув эса деярли ичишга яроқсиз, фахрий унвони, “Эл-юрт ҳурмати”, “Буюк хиз- кам қиёфа касб этмоқ-
экан, кўз олдимда қишлоқдаги қадрдонларим, бироқ қишлоқ аҳолисининг шу яроқсиз сувни матлари учун” орденлари соҳиби Тўхтамурод да. Маҳалла фуқаролар
юрт манзаралари жонланади. Йўл азоби — гўр истеъмол қилишдан бошқа иложи йўқ эди. Жумаев юртимиз мустақилликка эришган кун- йиғинида мавжуд ҳар бир
азоби деганларидек, аввалги йилларда кўрга- Кейинги йилларда қишлоқ аҳли бетон қудуқ лардан бошлаб умумтаълим мактабларида кўчада туман ҳокимли-
ним — қишлоқ йўлларининг абгор ҳолати кўз ол- қуриб тоза сув ташиб келтирадиган бўлди. ўқув-услубий ишлар самарадорлигини ошириш ги, ички ишлар бўлими ва
димда гавдаланади. Гарчи яқинларим телефон Бироқ бетон қудуқда узоқ вақт сақланган сув мақсадида биринчилардан бўлиб ихтисослаш- бошқа туман ташкилотла-
орқали суҳбатда қишлоғимиз йўллари таъмир- ҳам вақт ўтиши билан ичишга яроқсиз ҳолга тирилган иқтидорли болалар мактаб-интерна- ри томонидан барча ишлар
лангани ҳақида бир неча бор “суюнчи” олган бўл- келиши табиий. Тоза ичимлик сув танқислиги тини ташкил қилган эди. “маҳаллабай” тизими асоси-
са-да, буни тасаввуримга сиғдира олмайман. Қо- эса аҳоли саломатлигига ўз таъсирини ўтказ- да ташкил этилмоқда. Бунда
лаверса, ўтган йили баҳорда рўй берган табиий май қолмасди. Устоз муаллим 1991 — 2009 йилларда иқти- асосий эътибор аҳолининг иж-
офатдан кўрилган талафот қанчалик тикланди, дорли, истеъдодли ўқувчилар билан ишлаш, тимоий ҳимояга муҳтож қатла-
пандемия ва табиат инжиқликлари қишлоқдош- Жорий йил 21 январда Президентимизнинг уларни қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш мини қўллаб-қувватлаш, улар-
ларимнинг ҳаётида қандай из қолдирди, деган Бухоро вилоятига ташрифи доирасида Олот ту- борасида ибратли ишларни амалга ошириб, нинг муаммоларини ҳал этишга
саволлар хаёлимда чарх уради. мани марказида Олот, Қоракўл, Жондор ва Шо- юртимизда алоҳида ўринга эга бўлган таълим қаратилди.
фиркон туманлари фаоллари, маҳалла раисла- муассасасини жаҳонга танитди. Мазкур мактаб
Қоракўлга кириб келганимизда атрофни тун ри билан бўлган учрашувда бу масалаларга ҳам бугунги кунга келиб “Халқаро математика мак- “Осиё” маҳалласида жами 901
қоронғиси қоплаган эди. Катта магистрал йўлдан эътибор қаратилиб, Олот ва Қоракўл туманлари таби” мақомини олди. Мазкур таълим муасса- та хонадон мавжуд бўлиб, уларда
туманимизнинг ички йўлига тушиб борар экан- ичимлик сув таъминотини яхшилаш бўйича Жа- сасида яратилган замонавий шароитлар туфай- 5 минг 648 нафар аҳоли истиқомат
миз, йўл бўйида теварак-атрофга ёғду сочиб тур- ҳон банки иштирокидаги 139 миллион долларлик ли таълим жараёнида самарали натижаларга қилади. Айни пайтда маҳаллада
ган чироқлар нуридан кўнглим равшан тортди. лойиҳа якунланиб, 265 минг аҳоли ичимлик суви эришилмоқда. 2021 йил 7-13 январь кунлари “Темир дафтар”, “Аёллар дафтари”
Йўл ёқалаб янгидан қад ростлаётган замонавий билан таъминланиши таъкидланди. Бунинг на- пандемия сабабли онлайн тарзда бўлиб ўтган ва “Ёшлар дафтари”га киритилган
иншоотлар, янги уйларни кўриб кўзим янада яш- тижасида мазкур икки туманда 30 йилда ичим- Халқаро математика олимпиадасида эришил- аҳолининг бандлигини таъминлаш,
нади. Туман ҳокимлиги биноси олдидан ўтаётиб, лик сув таъминоти 17 фоиз бўлган бўлса, жорий ган натижалар бунга мисолдир. Қозоғистонда касб-ҳунарга ўқитиш, моддий ва маъна-
бу ҳудуд ҳам ўзгача чирой очганини сезиш муш- йилда бу кўрсаткич 90 фоизга етади. бўлиб ўтган ушбу нуфузли халқаро танловда вий қўллаб-қувватлаш бўйича иш олиб
кул эмас эди. Демак, яқинларимнинг “Қоракўлга 20 та давлатдан 146 та жамоа таркибида 1000 борилмоқда. Хусусан, “Темир дафтар”га
келсангиз, адашиб қоласиз” деган гапида жон Айни пайтда қурилиши давом этаётган “Икки дан ортиқ ўқувчи ёшлар ғолиблик учун баҳслаш- киритилган 4 та оила ва уларнинг 2 на-
бор экан. Ҳақиқатан ҳам, янги қиёфага кирган даҳа” сув иншооти битказилиб ишга туширилгач, ди. Олимпиадада иштирок этган ўзбекистонлик фар аъзосига субсидия ва имтиёзли кре-
туманимиз марказини деярли таний олмай қол- суткасига 50 минг куб метр сувни тозалайди. На- ўқувчи ёшлар математика бўйича 7 та кумуш ва дитлар ажратиш ҳисобидан иссиқхоналар
дим. Ўтган йилнинг мураккаб синовларига қара- тижада 88 та маҳалла аҳолиси, 50 та ижтимоий 2 та бронза, яна бир нафар ўқувчи физика фа- қуриб беришга келишилди. Уларга тегиш-
масдан, туманимизда янги ҳаёт, янгича жўшқин- ва саноат объекти сув билан таъминланади. нидан кумуш медаль соҳиби бўлди. Математика ли мутахассислар томонидан амалий-ус-
лик руҳи кезиб юрганини юрт остонасиданоқ ҳис Обиҳаёт исроф бўлишининг олдини олиш ва тоза фанидан қўлга киритилган 9 медалнинг 4 таси лубий кўмак берилди.
этдим. ичимлик сувдан оқилона фойдаланиш учун 51 Қоракўл халқаро математика мактаби ўқувчи-
мингта сув ҳисоблагич ўрнатилиб, тизимда замо- ларига тегишли экани ёшлар камолоти йўлида “Ҳар бир оила — тадбиркор” ва бош-
Туман марказидан қишлоғимизгача етиб олиш навий SCADA технологиясидан фойдаланилади. амалга оширилаётган хайрли ишларнинг ёрқин қа дастурлар орқали 53 нафар фуқарога
учун яна 15 километрга яқин йўл босишга тўғри нишонаси бўлди. кредит олишга амалий ёрдам кўрсатиш
келади. Ўтган гал келганимда бу йўл ҳали тўла Бундай хушхабар кўплаб қоракўлликлар қато- чоралари кўрилмоқда. Бу орқали фуқа-
таъмирланмаган, чанг-тўзон кечиб, ўнқир-чўн- ри мени ҳам жуда мамнун этди. Зеро, тоза сув Шу билан бирга, туманда Т. Жумаев ташаб- ролар балиқ етиштириш, асаларичилик,
қирларда чайқала-чайқала ҳолдан тойган эдим. — соғлом ҳаёт, фаровон келажак деганидир. буси билан асос солинган яна бир замонавий иссиқхона хўжалиги, чорвачилик, парран-
Ўша таассуротлар хотирамга қаттиқ муҳрланган, Ишончим комилки, катта машаққат эвазига қиш- таълим муассасаси — Бухоро давлат универ- дачилик йўналиши бўйича ўз тадбиркорли-
шекилли, ғизиллаб бораётган машина сал сил- лоқ аҳолисига яратилган бу шароитларни ҳар ситети қошидаги 3-Қоракўл академик лицейи гини ташкил этади.
кинса, дарҳол йўлга қарайман. Ҳайдовчининг бир юртдошимиз юксак қадрлайди. Қишлоқла- ҳам фаолият юритиб келмоқда. Лицейда фи-
“етиб келдик” деган сўзидан ҳушёр тортиб тева- римизга тоза сув билан бирга одамлар ҳаётига дойи муаллимларнинг меҳнати туфайли иқти- 2021 йилда “Обод қишлоқ” дастурида
рак-атрофга назар солдим. Қишлоғимизда сокин янгича маъно-мазмун, хонадонларга бахт, сурур, дорли шогирдлар дунёнинг қатор ривожлан- белгиланган ишларни амалга ошириш мақ-
ва осойишта тун ҳукмрон, ҳамма ширин уйқуда. шодлик, ҳаётдан розилик ҳисси, янада нурли, ган давлатларида ўтказилаётган кўплаб фан садида 500 га яқин хонадон ўрганиб чиқил-
Равон йўллар, обод кўчалар, мусаффо ҳаво, фараҳбахш кунлар кириб келади. олимпиадаларида ғолиб ва совриндор бўлаёт- ди ва тартибга келтирилмоқда. Ҳудуддаги
тинчлик-хотиржамлик муҳити қишлоқдаги тинч- гани, нуфузли дипломларни қўлга киритаётга-
осуда ҳаётдан далолат берарди. Қоракўл терисидан ни алоҳида эътирофга лойиқ. Ҳозирга қадар Математика фанидан қўлга киритилган 9 медалнинг 4 таси
Қоракўл мактабигача... лицейнинг 3 минг 114 нафар битирувчиси рес- Қоракўл халқаро математика мактаби ўқувчиларига тегишли
Табиий офат оқибатлари публика олий ўқув юртларида, 56 нафари эса экани ёшлар камолоти йўлида амалга оширилаётган хайрли
Илгари туманимизнинг номи тилга олинган- хорижий давлатлар университетларида таҳсил ишларнинг ёрқин нишонаси бўлди.
қандай бартараф этилди? да кўпчиликнинг тасаввурида қоракўл терилари, олган.
қишлоқ хўжалиги ва чорвачилик ривожланган ички йўллар таъмирланмоқда, сув йўллари
Эртасига эрталаб қишлоқдаги ўзгаришларни Президентимизнинг ўтган йили Ўқитувчи ва тозаланяпти.
ўз кўзим билан кўриш учун ҳаяжон билан кўчага ҳудуд гавдаланар эди. Сўнгги йилларда Коракўл мураббийлар кунига бағишланган тантанали ма-
отландим. Аввало, табиий офат туфайли зарар тумани нафақат аграр соҳа, балки саноат, таъ- росимда сўзлаган нутқида фидойи муаллим Тўх- Шунингдек, оилавий шифокорлик пункти
етган хонадонларни бориб кўрдим. Маҳалламиз лим, маданият, санъат ва бошқа соҳаларда ҳам тамурод Жумаевнинг замонавий таълим тизими ходимлари ҳамда туман тиббиёт бирлашма-
оқсоқолининг айтишича, 2020 йил 27 апрель ўз ўрнини намоён этиб бораётгани қувонарлидир. ривожига қўшган ҳиссаси, Қоракўл мактабида бу- сининг тор доирадаги соҳа мутахассислари
куни рўй берган кучли шамол оқибатида қишлоқ- Туман ҳокимлигининг иқтисодиётни ривожлан- гун таълим тизимида эришилаётган натижалар ҳамда марказий шифохона ҳамширалари то-
даги 53 хонадон жиддий жабр кўрган. тириш ва камбағалликни қисқартириш бўлими алоҳида эътироф этилиб, бу илғор тажрибани монидан аҳоли тиббий хатловдан ўтказилиб,
бошлиғи ўринбосари Мақсуд Сувонқулов билан мамлакатимиз бўйлаб кенг тарғиб этиш, ҳар бир уларга соғлом турмуш тарзи бўйича тушунти-
— Қаттиқ шамолдан зарар кўрган хонадон- суҳбатлашиб бунга яна бир карра ишонч ҳосил туманда камида биттадан мана шундай мактаб риш берилди.
ларнинг том қисмини қайта тиклаш учун 1222 қилдим. яратиш ташаббуси илгари сурилди. Давлатимиз
дона шифер, 230 донадан ошиқ тахта етказиб раҳбарининг ушбу ғоясини рўёбга чиқариш учун Юртимизнинг бошқа ҳудудлари каби Қо-
берилди, — дейди “Мустақиллик” маҳалла фуқа- М.Сувонқуловнинг айтишича, Қоракўл тума- бугун Қоракўлга юртимизнинг турли ҳудудла- ракўл туманининг ҳам ҳар бир қишлоқ ва ма-
ролар йиғини раиси Ғулом Худойқулов. — Ижти- нида 2016 йилда 35 минг долларлик маҳсулот ридан тажриба ўрганиш ва таълим тизимидаги ҳалласида ана шундай хайрли ишлар тобора
моий кўмакка муҳтож оилаларга моддий ёрдам экспорт қилинган бўлса, бугунги кунга келиб бу янгиликларни оммалаштириш учун келувчилар- кенг қулоч ёзмоқда. Бунинг натижасида ҳар
кўрсатилди. Ҳозирги кунда бу хонадонларнинг кўрсаткич 12,5 миллион долларга етди. Ҳозир- нинг қадами узилмаётир. бир инсон юртимизда амалга оширилаётган
барчаси қайта таъмирланди. ги кунда туманда учта йирик саноат корхонаси, ислоҳотлар самарасини эртага ёки олис кела-
мингдан зиёд кичик корхона ва микрофирма, уч Маҳалла обод бўлса, жакда эмас, балки бугун ўз ҳаётида ҳис этиш
Маълумки, ўтган йили 27 апрель куни респуб- мингдан кўпроқ якка тартибдаги тадбиркор фао- юрт обод бўлади бахтига мушарраф бўлаётир.
ликамиз ҳудудига Туркманистон ҳудудидан кучли лият юритяпти. Улар томонидан ишлаб чиқари-
шамол кириб келиб, Бухоро, Навоий, Самарқанд лаётган маҳсулотлар юртимиз бозорларига ет- Давлатимиз раҳбарининг жорий йил 21-22 Мени чорлаган ёғду
ва Қашқадарё вилоятларида секундига 9 — 40 казилиши баробарида Хитой, Россия, Беларусь, январь кунлари Бухоро вилоятига ташрифи да-
метргача тезликда шамол эсган эди. Оқибатда Қозоғистон, Афғонистон каби хорижий давлат- вомида берилган топшириқлар ижросини таъ- Болалигимда қишлоғимизнинг адоғида яс-
уй-жойлар, иншоотлар, қишлоқ хўжалиги экин- ларга ҳам экспорт қилинмоқда. минлаш, ишларни “маҳаллабай” тизимда ташкил таниб ётган қирларга тез-тез бориб турардим.
ларига жиддий зарар етди. Давлатимиз раҳбари қилиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Пре- Ўша баландликлардан қараганимда узоқ-
зудлик билан Бухоро вилоятига бориб, Қоракўл 2021 йилда ҳам бу хайрли ишлар изчил да- зидентининг Бухоро вилояти Халқ қабулхонаси узоқларда чарақлаб турган чироқлар ёғдуси
ва Олот туманларидаги ҳолатни кўздан кечирди. вом эттирилиб, туманни ижтимоий-иқтисодий томонидан вилоятнинг энг чекка ва олис ҳудуд- жилоланар эди. Катталардан сўраб бу тума-
Президентимизнинг 2020 йил 28 апрелда “Бухо- ривожлантириш дастури доирасида 66 та йирик лари ўрганилди. Жараёнда 55 та ижтимоий-иқти- нимиз маркази — Қоракўл шаҳри эканини
ро вилоятида юз берган табиий офат оқибатла- лойиҳани амалга ошириш ҳисобидан туман иқ- содий ҳолати оғир бўлган қишлоқ ва маҳаллалар билганман. Орадан йиллар ўтиб, бу манзара-
рини бартараф этиш бўйича кечиктириб бўлмай- тисодиётига 1 триллион 365 миллиард сўмлик аниқланди. Ўрганишлар давомида йўл, ичимлик лар ўзгариб кетди. Ўтган йилларда ҳудудлар
диган чора-тадбирлар тўғрисида”ги фармойиши инвестициялар жалб қилиниши натижасида сув, электр энергияси таъминоти, ижтимоий соҳа инфратузилмаси ривожи эътибордан четда
қабул қилинди. Табиий офат оқибатларини бар- 2400 та янги иш ўрни яратиш йўлида қизғин иш объектларининг таъмирталаб ҳолати, мактаб, қолиши натижасида туманимиз маркази қиё-
тараф этиш бўйича ҳукумат комиссияси тузилиб, олиб борилмоқда. мактабгача таълим ташкилоти, тиббиёт муасса- фасига ҳам путур етган эди.
унга тегишли вазирлик, идора, ташкилот, маҳал- салари етишмаслиги каби муаммолар мавжуд-
лий ҳокимлик вакиллари бириктирилди. Бошқа Чорвачилик соҳасини ривожлантириш мақ- лиги қайд этилди. Аниқланган муаммоларнинг Бугун эса манзара бутунлай бошқача.
туманлар каби Қоракўлга ҳам юртимизнинг тур- садида 2021 йилда туманда иккита 1000 бош бартараф қилинишини таъминлаш мақсадида 10 Тунги чироқлар ёғдусида янгидан қад рост-
ли ҳудудларидан кўмак карвонлари етиб келди. қорамолга мўлжалланган чорвачилик комплекси та энг оғир ва олис ҳудуд “Обод қишлоқ” давлат лаган замонавий иншоотлар, кўпқаватли
ишга туширилади. Шунингдек, ҳар бир ҳудуд- дастурига киритилди. Қолганлари учун вилоят, уйлар, савдо мажмуалари, кўнгилочар
Туман ҳокимлиги ахборот хизматининг маъ- да камида 200 бош қорамолга мўлжалланган туман ва шаҳар сектор раҳбарларининг оммавий масканлар шаҳарча кўркига кўрк бахш эт-
лум қилишича, табиий офат оқибатларини бар- 2 тадан жами 26 та чорвачилик комплекси таш- сайёр қабулларини ўтказиш, уйма-уй юриш ва иж- моқда. Йўлларга ўрнатилган чироқлар на-
тараф этишга 75 миллиард сўмдан ортиқроқ кил қилинади. 2021 йилда тумандаги бир қатор тимоий объектларни ўрганиш орқали аҳоли муам- фақат тунни, кўнгилни ҳам равшан этади.
маблағ сарф қилинди. Шундан 71,5 миллиард корхоналар негизида жами қиймати 2 миллион моларини аниқлаш ва ҳал қилиш, сайёр давлат Кўчаларга ўрнатилган светофор йўл ҳара-
сўм бюджет, 4,5 миллиард сўм ҳомийлар маблағ- доллар бўлган 2000 бош наслли бузоқ келтириб хизматларини кўрсатиш белгиланди. катини тартибга солиб, одамларни огоҳ-
лари ҳиссасига тўғри келди. боқишни ташкил қилиш лойиҳалари амалга оши- ликка даъват этади.
рилади Қоракўл туманидаги “Осиё” маҳалла фуқаро-
Шунингдек, 1 минг 200 километр паст ва лар йиғини ҳудуди ана шундай ижтимоий-иқти- Атроф ёруғ бўлгани учун кўчада тунги
юқори кучланишли электр тармоқлари, 392 та Туманда саноат ва ишлаб чиқариш жадал содий ҳолати оғир бўлган қишлоқ ва маҳалла- сайрга чиққан одамлар оқими тинмайди.
трансформатор, икки юздан кўпроқ алоқа ус- ривожланиши баробарида таълим-тарбия ти- лар тоифасига киритилди. Бугун мазкур ҳудуд Уларнинг орасида ёшлар ҳам, нуроний-
тунлари, 56 километр алоқа тармоғи тўлиқ тик- зимида эришилаётган натижаларни бугун на- лар ҳам бор. Баъзилар оилавий бўлиб
ланди. Натижада етказилган барча зарар тўла фақат халқимиз, балки бутун жаҳон аҳли ҳам сайр этиб юрибди. Шаҳар марказидаги
бартараф этилиб, 14 161 та хонадон, 126 та иж- эътироф этаётгани барчамизга ғурур бахш тўйхоналар ҳам гавжум. Бу ерда каран-
тимоий соҳа объекти, 27 та кўп қаватли уйнинг этади. Айтиш керакки, бугунги кунда бутун ду- тин қоидаларига риоя этилган ҳолда
том қисми қайта тикланди. 29 минг хонадоннинг нёда алоҳида эътироф этилаётган қоракўлча тўй-тантаналар давом этмоқда. Кечки
электр энергияси, 8,1 минг хонадоннинг табиий пайт бўлишига қарамай, савдо ва тур-
газ линиялари қайта тикланиб, улаб берилди. Бу ли мажмуалар аҳолига хизмат кўр-
жараёнда туман аҳолиси давлатимизнинг, бутун сатмоқда. Одамларнинг юзи-кўзида
халқимизнинг хайрихоҳлиги, яқин кўмагини ҳар табассум, мамнунлик, бахтиёрлик
лаҳзада ҳис этиб турди ва ҳар бир инсон ўз тақ- туйғуси барқ уриб турибди.
дири мисолида бунга яққол амин бўлди.
Тўйхоналарда эса куй-қўшиқ
Обиҳаёт келган жой баралла янграмоқда. Тўкин дас-
турхон атрофида нуронийлар
файзга тўлади юртимизга тинчлик, эзгу иш-
ларга ривож тилаб дуо қила-
Қишлоқ кўчаси бўйлаб юрар эканман, ҳар бир ди. Уларга қўшилиб дуога қўл
ҳовли олдида водопровод тармоғи ётқизилиб, очар эканман, бир пайтлар
трубалари маҳкам ўраб қўйилгани эътиборимни кўнглимга сеҳр солган ушбу
тортди. Яқинроқ бориб қарасам, труба тикланган нурли чироқлар тоабад пор-
жойга махсус қора қути ҳам ўрнатилган экан. Бу лаб туришини, юрт эртаси
ерга сув ҳисоблагич ўрнатилган эди. бугундан ҳам обод бўли-
шини ният қилдим.
Буларни кўриб болалик йилларим кўз ол-
димда гавдаланди. Ўқувчилик йилларимизда Баҳор ХИДИРОВА,
қўлимизга челак олиб ёки аравага катта идиш- “Янги Ўзбекистон” мухбири
ларни ортиб қишлоқ оралаб сув излаб юрардик.

Жараён 52021 йил 18 февраль, 35-сон

МУШОҲАДА

ЖИСМОНИЙ ЕТУКЛИК МАЪНАВИЙ
БАРКАМОЛЛИК АСОСИДА ШАКЛЛАНАДИ

Нодир ҒАФФОРОВ, Бунда биз қайси устувор масалаларга билан мунтазам шуғулланиш, зарарли қанд, ёғ миқдори меъёридан ортиқ бўлган қандай фазилатларга эга бўлиши керак? қоидалари изчил ёритилганини, Амир
Ўзбекистон давлат урғу беришимиз керак? одатлардан воз кечиб, тўғри овқатланиш ҳамда хамирли таом, ширинликлар, нон Миллий маънавий қадриятлару ахло- Темур салтанатида қиличбозлик, найза
жисмоний тарбия ва тамойилига амал қилиш орқали ҳар бир маҳсулотининг истеъмолини камайтириш қий хислатларни уларга қандай етказиш улоқтириш, чавандозлик, камондан ўқ
спорт университети доценти Саволга жавоб беришга чоғланар фуқарода касалликка қарши кучли иммун бўйича таъсирчан тарғибот шаклларини мумкин? Жисмоний тарбия дарсларида отиш, мерганлик, кураш, кўпкари каби
эканмиз, тизимда баъзи муаммолар бор- тизими пайдо бўлишини асослаб берди. тайёрлашда фаол эмас. Бир ёки икки кўр- қандай тарбиявий фазилатлар шакл- жисмоний ва руҳий чиниқишни шакл-
Юртимизда амалга лиги ҳам аён бўла бошлайди. Энг муҳими, фармонда кишилар сало- сатувда чиқиш, эшиттиришда қатнашиш, лантирилади? Глобаллашув шароитида лантирадиган спорт турлари мунтазам
оширилаётган улкан матлигини тиклаш ва реабилитация иш- 4-5 нафар тиббиёт ходими иштирокида миллий ўзлик ва маънавий қадриятлари- ўргатилганини ҳам уқтириб боришимиз
бунёдкорлик ишлари, миллий Аввало, жисмоний тарбия ва спорт лари, жисмоний фаоллик тадбирларини давра суҳбати ўтказиш билан кўзланган мизга бўлаётган хавф-хатарни улар қан- керак. Афсуски, Ҳусайн Бойқаро, За-
тараққиётга эришиш, соҳасида назарий билим ҳамда кўникма- тизимли ҳамда самарали ташкил қилиш- натижага эришиш мушкул. дай тушунади? ҳириддин Муҳаммад Бобур, Жаҳонгир
ҳаётимиз фаровонлиги га эга бўлган кадрларни тайёрлаш ҳамон га шароит яратувчи инфратузилма аниқ мирзо каби шаҳзодаларнинг ҳарбий
замонавий билимларни пухта долзарб аҳамият касб этади. Соғлом кўрсатилди. Президентимизнинг 2020 йилнинг 4 Фикримизча, спортчи ёшларда турли билимлари ва жанг санъати усуллари-
эгаллаган, миллий маънавий турмуш тарзини шакллантириш, аҳоли- ноябрида “Кураш миллий спорт турини таҳдидларга қарши иммун тизими замо- дан хабардорлиги, шоир ва мутафаккир
қадриятларимизни билган, нинг спорт билан доимий шуғулланиши- Жўяли савол туғилади: нега тегишли ривожлантириш ва унинг халқаро нуфу- навий спорт такомилининг тарихий асос- Ҳазрат Алишер Навоийнинг қиличбозлик
ардоқлай олган малакали га шароит яратиш, спорт мусобақалари вазирлик тасарруфидаги спорт ташкилот- зини янада ошириш чора-тадбирлари ларини манбаларга таяниб тушунтириш сирларини пухта ўзлаштирганини айрим
кадрларга бевосита боғлиқ. орқали ёшларда ўз иродаси, кучи ва лари ҳамда муассасаларда ишлаётган тўғрисида”ги қарори билан 2025 йилгача орқали шакллантирилади. ёшларимиз билмайди.
Шу маънода, ёш авлод онгу имкониятига бўлган ишончини мустаҳ- малакали мутахассислар, тажрибали пе- кураш миллий спорт турини янги босқичга
шуурига янгича ҳаёт қуриш камлаш, Ватанга дахлдорлик туйғуси- дагог-мураббийлар, тренерлар, йўриқчи- олиб чиқиш концепцияси қабул қилинди. Бунда асосий эътиборни миллий Ёшларни турли иллатлардан, бепар-
ва ривожланган давлатлар ни камол топтириш, иқтидорли спортчи лар, тиббиёт ходимлари мазкур фармон- Қадим тарихга эга бўлган курашни омма- маънавий-маданий мерос, анъаналар, волик, лоқайдлик, ўзибўларчилик ва
қаторидан муносиб жой ёшларни катта спортга йўналтириш ҳам нинг мазмун-моҳиятини тизимли асосда лаштириш, ривожлантириш, дунёга тани- тарихимизни, замонавийликнинг қад- масъулиятсизлик хатарларидан сақлаш-
эгаллаш фақат миллий ғоя, ғоят муҳим масалалардан. тарғиб этмаяпти? Ростини айтганда, шу тиш, миллий қадрият сифатида олимпиа- риятларга узвийлигини содда, равон да таълим маскани, маҳалла, оила ҳам-
маънавий қадриятларга соҳада фаолият кўрсатаётган ходимлар да ўйинларидан жой олишига эришишдек услубда етказишга қаратиш муҳим. Энг корлигини кучайтириш керак. Бу узвийлик
садоқат ҳамда улуғ маслак Давлатимиз раҳбари аҳолини соғлом ўртасида “Соғлом турмуш тарзи плат- улуғ мақсадни мужассам этган мазкур асосийси, ҳар қандай жисмоний етуклик яхлит, мустаҳкам тизимни шакллантира-
атрофида бирлашув асосида турмуш тарзига жалб қилиш, фарзандла- формаси, тўсиқсиз муҳит нима?”, “Сало- қарорнинг моҳиятини барчага етказишда маънавий баркамоллик асосида шакл- ди. Шундагина таълим-тарбияда танаф-
рўёбга чиқишини уқтириш римизни соғлом вояга етказишга алоҳида матлик йўлаклари, спорт дақиқаси қан- мутахассислару мураббийларда фаол- лансагина спортчининг дунёқараши, фус бўлмайди, ижтимоий муаммоларни
устувор вазифа ҳисобланади. эътибор қаратиб келади. Бу йўлда ҳам- дай ташкил этилади?”, “Кундалик рейтинг лик, жўшқинлик етишмаяпти. Республи- ҳаётий эътиқоди ва қарашлари замон- камайтиришда жамоатчилик назорати
Бу жиҳатлар Президентимиз мамиз ҳам фидойилик кўрсата оляпмиз- дафтарчаси нимага керак?” каби савол- камизда курашга йўналтирилган 226 та га мос тушади, деган ғояни сингдириш кучаяди. Энг асосийси, ёшлар руҳиятида
Шавкат Мирзиёев раислигида ми? Афсуски, ҳа, дейишга асосимиз йўқ. лар асосида сўровнома ўтказилса, кўп- спорт таълим муассасаси мураббийлари мақсадга мувофиқ. норозилик ва беқарорлик кайфияти пай-
маънавий-маърифий чилик тўлиқ жавоб беролмаслиги мумкин. нега жим? до бўлмайди.
ишлар тизимини тубдан Президентимизнинг 2020 йил 30 ок- Спорт тиббиёти ва даволаш жисмоний Ҳаётий мисол. Замона зайли билан
такомиллаштириш, бу тябрдаги “Соғлом турмуш тарзини кенг тарбия тизимида хизмат қилаётган сало- Яна бир ҳужжат тарғиботи тўғриси- ҳаётимизга янги спорт, жумладан, қиш- Ёшлар қалбига ватанпарварлик, ис-
борада давлат ва жамият татбиқ этиш ва оммавий спортни янада ҳиятли мутахассислар ҳам таркибида туз, да тўхталмоқчиман. Президентимизнинг ки спорт турлари аста-секин кириб кела лоҳотларга дахлдорлик, шижоат, ишонч,
ташкилотлари ҳамкорлигини ривожлантириш чора-тадбирлари тўғ- жорий йилнинг 14 январь куни “Шахматни бошлади. Ўзбекистон давлат жисмоний фахр-ифтихор туйғусини сингдириб,
кучайтириш масалаларига рисида”ги фармони пандемия шароити- янада ривожлантириш ва оммавийлаш- тарбия ва спорт университетида қишки янгича фикрлаш ва ишлашни шакл-
бағишлаб ўтказилган да жисмоний тарбия ва оммавий спорт тириш ҳамда шахматчиларни тайёрлаш спорт турлари факультети, кафедраси лантирадиган авлодни тарбиялаш бош
йиғилишда алоҳида тизимини такомиллаштириш чора-тад- ташкил этилиб, мазкур спортнинг ил- мақсадимиз экан, бунинг учун, аввало,
таъкидланди. бирлари тўғрисида”ги қарори қабул қи- мий-назарий ва амалий асослари ўрга- ота-оналар ва педагоглар жамоаси зим-
линди. Қани соҳа мутахассисларию мута- тила бошлади. Президентимиз ташаб- масига катта масъулият юкланади. Шу
Энг муҳими, янги Ўзбекистонни бар- саддиларнинг қарор мазмун-моҳияти ва буси билан барча қулайликларга эга жумладан, Ўзбекистон давлат жисмоний
по этишдек юксак мақсадни амалга оши- уни рўёбга чиқариш механизмларига оид ҳашаматли “Ҳумо” спорт аренаси ишга тарбия ва спорт университети профес-
риш икки мустаҳкам устунга асосланиши мулоҳазалари? Теран тарихий ва илмий туширилди, хоккей, муз устида учиш сор-ўқитувчилари, мураббийлар жамоа-
аниқ-тиниқ кўрсатилди. Бу — кучли иқти- илдизга эга бўлган ақл ўйини — шахмат спорти билан шуғулланишга имкон яра- си бир маслак атрофида бирлашиши
содиёт ҳамда аждодларимиз бой мероси тўғрисида алоҳида қарор қабул қилини- тилди. Тоғ чанғиси ва сноуборд спорти зарур. Бу таълим-тарбия яхлитлигига
ва миллий қадриятларига асосланган юк- ши катта воқелик-ку ахир. Замонавий ривожини таъминлайдиган “Амирсой” хизмат қилади, маънавиятли, илмли, ўз
сак маънавият. ахборот технологиялари жадал кириб ке- тоғ-чанғи курорти фойдаланишга топ- эътиқоди ва мустақил қарашларига эга
лаётган, ахборот хуружи зимдан таҳдид ширилди. бўлган, элни ардоқлайдиган, дунёда юз
Тараққиётнинг залворли икки устунини солаётган бир паллада ўзини ўта замо- бераётган воқеа-ҳодисаларга холис му-
янада мустаҳкамлаш эзгулик, одамий- навий шахс сифатида тасаввур қилиб, Бу жуда яхши, албатта. Шу билан носабат билдирадиган, моддий таъми-
лик, халқпарварлик ғояларига асосланган интернет тўридан чиқиб кета олмаётган, бирга, ёшларимизга ота-боболаримиз нотга қодир фарзандлар камол топишига
мафкурамизнинг туб моҳиятини, миллий, турли “тик-ток”ларни ҳаётининг ажрал- хоккейга ўхшаган чавгон ўйинини қадим- асос бўлади.
умуминсоний қадриятлар тарбиясининг мас қисмига айлантираётган, мантиқсиз дан билишганини, тарихий манбалар-
асосларини чуқур сингдириш нуқтаи на- шакл, кўриниш ва бачкана жозибадор- да бу ўйиннинг шаклланиш тарихи ва
заридан қаралганда жисмоний тарбия ва ликка асосланган “оммавий маданият”
спорт йўналишидаги таълим муассаса- унсурларини ҳаёт тарзига сингдираётган
лари олдида қандай муаммолар бор, де- айрим ёшларга шахмат илмини ўргатсак
ган мушоҳадали савол туғилиши табиий. қандай яхши!

Яна бир мулоҳазали масала бор. Ўз-
бек спортчисининг маънавий қиёфасини
белгиловчи одоб-ахлоқ қоидалари —
кодексга тартиб берилмаган. Спортчи

ҚАРОР ВА ИЖРО ЯНГИ ТИЗИМ

ЛОТИН ЁЗУВИГА АСОСЛАНГАН Рўзимбой ҲАСАН, ХОРАЗМ: БИРЛАМЧИ ТИББИЁТ
ªЗБЕК АЛИФБОСИ “Янги Ўзбекистон” мухбири МУАССАСАЛАРИ

кенг жамоатчилик фаоллиги орқали ...Шамоллаб қолиб, юқори тезликка эга интернет
амалга киритилади қишлоғимиздаги оилавий хизматларидан фойдаланяпти
поликлиникада муолажа
лотин ёзувига асосланган ўзбек этилади. Эътиборли жиҳати, ўқиш олишимга тўғри келди.
алифбосида иш юритишга тайёр ав- ва ўрганиш истагида бўлган аҳоли Шифокор буюрган
лод шаклланди, деб бемалол айти- вакилларининг бепул ўқитилиши томчилатиб томирга
шимиз мумкин. таъминланади. юбориладиган уколни
олиш учун бир соатга яқин
Лекин ўтган йиллар мобайни- Узлуксиз таълим тизимининг мак- ётиш керак бўлди. Гарчи
да лотин ёзувига асосланган ўзбек табгача таълим бўғинидан бошлаб қишлоқда интернет тизими
алифбосида иш юритиш, барча иш болаларнинг лотин ёзувига асос- мукаммал бўлмаса-да,
қоғозлари ва ҳаракатдаги ҳужжатлар- ланган ўзбек алифбоси ва янги имло вақтни ўтказиш учун қўл
нинг тўлиқ лотин ёзувига асосланган қоидалари бўйича саводхонлигини телефонимда ижтимоий
ўзбек алифбосида бўлишини таъ- оширишга мўлжалланган кўргазма- тармоқларга кириб, хабар
минлаш юзасидан қатъий талаблар ли ва тарқатма материаллар тайёр- ва ахборотлар билан
қўйилмади. Иш юритишда кирилл ва ланса, умумий ўрта ва ўрта махсус танишмоқчи бўлдим.
лотин ёзувининг амал қилиб келиши, таълим муассасалари учун ўқув ада-
Одина ЖАМОЛДИНОВА, табиийки, ноқулайликлар ва жиддий биётлари, дарсликлар тўлиқ лотин Қарангки, оилавий поликлиникада “Ўзбекистон Республикаси соғлиқни сақ- стратегиясини тасдиқлаш ва уни самарали
олий ва ўрта махсус таълим муаммоларни келтириб чиқарди. ёзувига асосланган ўзбек алифбо- интернет тизими бенуқсон ва тезкор лаш тизимини тубдан такомиллаштириш амалга ошириш чора-тадбирлари тўғриси-
вазири маслаҳатчиси сида нашр этилади. Кирилл алифбо- ишлар экан. Бу ажабланишимга шифо- бўйича комплекс чора-тадбирлар тўғри- да”ги фармонига асосан вилоятнинг Хонқа
Ҳукуматимиз томонидан сида чоп этилган ва кутубхоналарда кор қисқача изоҳ берди: ”Бизда интер- сида”ги фармони ҳуқуқий асос бўляпти. ва Шовот туманлари намунавий ҳудуд си-
1995 йил 21 декабрда қабул 2021 йил 10 февраль куни қабул сақланаётган адабиётларнинг лотин нет зўр! Интернетнинг бундай ишлаши Ушбу фармонда давлат тиббиёт муасса- фатида танлаб олиниб, ушбу туманларда-
қилинган “Ўзбекистон қилинган “Лотин ёзувига асослан- ёзувига асосланган ўзбек алифбоси- тизимни бутунлай ўзгартириб юборди. салари ва ташкилотларини кенг қамровли ги бирламчи тиббий масканларда “Ягона
Республикасининг давлат ган ўзбек алифбосига босқичма- даги электрон кўринишлари босқич- Ҳозир вилоят соғлиқни сақлаш бошқар- (томонлар келишувига мувофиқ, тезлиги электрон карта”, “Электрон поликлиника”,
тили ҳақида”ги қонунига босқич тўлиқ ўтишни таъминлаш ма-босқич яратилади. масидан туриб энг чекка ҳудудлардаги йиллик ўсиши камида 10 Мб/с инобатга ол- “Электрон шифохона”, “Электрон рецепт”
ўзгартишлар ва қўшимчалар чора-тадбирлари тўғрисида”ги қа- малакали тиббий ёрдамга муҳтож бе- ган ҳолда) интернет тармоқларига вилоят каби ахборот тизимлари жорий этилмоқда.
киритиш тўғрисида”ги рорда бу борадаги муаммоларнинг Мамлакатимизда фуқаро шахсини морларни вилоят миқёсидаги тиббий миқёсида 2019 йил 1 мартга қадар, туман Бунинг учун мазкур икки тумандаги бир-
қонунда давлат тилини изчил бартараф этилиши юзасидан қатъ- тасдиқловчи гувоҳномалар, ID карта- марказларнинг шифокорлари кўрикдан даражасида эса 2019 йил охиригача, барча ламчи тизим муассасаларини замонавий
жорий этиш жараёнини ий чоралар белгиланди. лар, фуқаролиги бўлмаган шахс ҳам- ўтказишади, қандай даволаш бўйича давлат тиббиёт муассасаларини эса 2021 ахборот-коммуникация технологиялари
такомиллаштириш ва лотин да чет давлат фуқароларининг яшаш маслаҳат ва тавсиялар беришади. Тех- йил охиригача улаш белгиланган. билан таъминлаш жараёни босқичма-бос-
ёзувига асосланган ўзбек Яқин муддатларда лотин ёзувига гувоҳномалари такомиллаштирилган ника тараққиётига қарангки, энди бемор қич амалга ошириляпти.
алифбосига мукаммал асосланган ўзбек алифбосига босқич- лотин ёзувига асосланган ўзбек алиф- йўл босиб, вилоят марказига бориб Республикамизнинг чекка ҳудудлари-
ўтилишини таъминлаш ма-босқич тўлиқ ўтишни таъминлаш босида бўлишини таъминлаш чорала- ўтирмайди — шу ернинг ўзида керакли дан бири — Хоразм вилоятида эса соғ- Бу эса, ўз навбатида, масофавий ти-
белгилаб қўйилган эди. бўйича ишлаб чиқилган “йўл харита- ри кўрилади. муолажани олади”. лиқни сақлаш бошқармаси тизимидаги зим узлуксиз ишлаши, тиббиёт ходими
си”да жамиятимизда мавжуд бўлган барча муассасаларга оптик толали алоқа фаолиятини тўғри ва самарали ташкил
Айнан шу йили ўзбек тилининг асо- энг муҳим ижтимоий муаммонинг ечи- “Йўл харитаси”да кирилл ёзувидан Ёш шифокор яна ушбу тизим Соғлиқ- линияларини тортиш ишлари ўтган йил- этиш ҳамда назорат қилиш, шифокор
сий имло қоидалари яратилиб, лотин мига қаратилган устувор вазифалар лотин ёзувига саводли ўгирадиган ни сақлаш вазирлигининг корпоратив нинг охирги чорагида якунига етди. Ҳозир- қабулига навбатни тартибга солиш, аҳо-
ёзувига асосланган ўзбек алифбоси аниқланди. дастурий таъминот ҳамда уларнинг портали имкониятларидан ва бошқа бир га келиб бирламчи тизим ҳисобланмиш лининг электрон амбулатор карталарга
амалиётга босқичма-босқич жорий мобиль иловалари яратилишини қатор дастурий таъминотлардан фойда- — оилавий поликлиника, қишлоқ врачлик эга бўлиши, беморлар бўйича тезкор ва
этила бошлади. Жумладан, лотин ёзувига асослан- рағбатлантириш назарда тутилган ланган ҳолда амалга оширилаётганини пункти ва қишлоқ оилавий поликлиникала- аниқ маълумотларни шакллантириш им-
ган ўзбек алифбосининг янги таҳрири бўлиб, бу, ўз навбатида, ёшларни ҳам эслатиб ўтди. Шифокор тилга олган рининг 90 фоизида юқори тезликка эга ин- кониятини беряпти. Пировардида талай
Орадан 26 йил вақт ўтди. Лотин асосида “Ўзбек тилининг имло қоида- изланишга ва янгиликлар яратишга айрим ахборот атамаларига биз тенги- тернет хизматларидан фойдаланиш йўлга қоғозбозлик ва оворагарчиликларга чек
ёзувига асосланган ўзбек алифбо- лари” тасдиқланади. Ўзбек тили алиф- ундаши табиий. ларнинг унчалик тили қовушмаса-да, қўйилган. Бу эса, ўз навбатида, тизимда қўйиляпти.
сида таълим ола бошлаган авлод боси ва янги имло қоидалари асоси- ана шу сеҳрли сўз ва атамалар ортида самарадорликни таъминлаб, фуқароларга
бугун давлат ва жамиятнинг турли да транслитерацияга мўлжалланган Турли соҳалар бўйича атамалар, оламшумул — атиги беш йил олдин, ҳат- тезкор ва сифатли тиббий ёрдам кўрсатиш Энг асосийси, тўсатдан оғриган бемор
соҳаларида, бошқарув органларида ахборот дастурий таъминотлар учун жой номлари, киши номлари луғатлари то хаёлимизга келмаган янгиликлар мав- даражасини кескин оширди. энди ўз қишлоғидаги тиббий муассасада
фаол меҳнат қилмоқда. Мамлакати- ягона талаб ишлаб чиқилади ва ама- ва ўқув луғатларининг тайёрланиши, жудлиги сир эмас. даволанар экан, бир вақтнинг ўзида мах-
миз аҳолисининг 60 фоиздан зиёди- лиётга жорий этилади. нашр этилиши ва кенг тарқатилиши Тизимдаги янгиликлар фақат шулардан сус шифохоналарнинг малакали шифокор-
ни ёшлар ташкил этишини назарда аҳолининг лотин ёзувига асосланган Дарҳақиқат, қисқа муддат ичида тур- иборат эмас. Президентимизнинг 2020 йил лари назоратида ҳам бўлади. Бу эса унинг
тутадиган бўлсак, бугун юртимизда Турли вазирлик, идора ва таш- ўзбек алифбоси ва янги имло қоида- муш тарзимизга кўп янгиликлар — “ма- 5 октябрдаги “Рақамли Ўзбекистон — 2030” тез соғайиб кетишига имкон яратади.
килотларнинг ходимлари, мустақил ларини тез ҳамда осон ўзлаштириб софавий таълим”, “масофавий даво-
ўрганувчилар учун Алишер Навоий олишига хизмат қилади. лаш” каби атама ва усуллар кириб келди
номидаги Тошкент давлат ўзбек ҳамда амал қилмоқда.
тили ва адабиёти университети ҳу- Юртимизнинг шаҳар ва қишлоқ-
зурида фаолият кўрсатаётган Дав- ларида, жой ва кўчалар, ташкилот- Замонавий ахборот-коммуникация
лат тилида иш юритиш асосларини лар номлари, пешлавҳалар, омма- технологиялари бугунги кунда тиббиёт
ўқитиш ва малака ошириш маркази вий тарғибот воситалари, реклама соҳасига ҳам кириб келди, ҳатто энг
ҳамда унинг 13 та ҳудудий бўлин- ва эълонларнинг янги тартибда ёзи- олис ҳудудлардаги шифо масканлари-
масида лотин ёзувига асосланган лишини тўлиқ таъминлашда кенг ни ҳам қамраб олмоқда. Бунга Прези-
ўзбек алифбоси, имло қоидалари жамоатчиликнинг фаоллиги ва ҳар дентимизнинг 2018 йил 7 декабрдаги
ва давлат тилида иш юритишни ўр- биримизнинг масъуллигимиз муҳим
ганиш бўйича ўқув курслари ташкил омил бўлади.

6 2021 йил 18 февраль, 35-сон Маънавият

МОЗИЙ — ҲАҚИҚАТ ТАРОЗИСИ ХАЛҚАРО ҲАМКОРЛИК

ФАЙЗОБОД ВА САЙ²ОНСОЙ ДАХМАСИ МУШТАРАК МА¯САДЛАР
ЧОРРА²АСИДА
тарихнинг сирли воқеликлари билан боғловчи маскан
Имом Бухорий халқаро
Холниса РАҲМОНҚУЛОВА, Сайҳонсойда ўрганилган қабр ўз ху- тутқичли дисксимон кўзгуларни тўрт, илмий-тадқиқот маркази ва
журналист сусиятига кўра катакомба қабрлар тутқичсиз кўзгуларни эса уч турга аж-
турига киради. Мозорқўрғонларда ўр- ратган. Бунга ўхшаш кўзгулар Зараф- ISESCO
Тарих эврилиб, ганилган моддий ашёлар ва дафн ма- шон воҳасидаги Лавандоқ, Фарғона
Туронзаминга оқ юзли, росимларида қадимги даврда кириб водийсидаги Ворух, Қорабулоқ, Бор- Шовосил ЗИЁДОВ,
қизилранг сочлари ўрилган келган юечжи, хун, усун ва сармат карбоз мозорқўрғонларида ҳам қайд Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги
юечжилар, қўшқанотсимон қабилалари ҳамда илк ўрта асрларда қилинган. Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори
жанг либосидаги хун, усун кириб келган хионий, кидарий, эфта-
ва сармат қабилалари, лит ва турк хоқонлиги даври моддий- Антик ва илк ўрта асрларда Устру- Мамлакатимизда сўнгги йилларда кечаётган кенг кўламли
илк ўрта асрларда эса маънавий маданиятига мансуб хусу- шонада ўтроқ ва кўчманчи аҳолининг ислоҳотлар барча соҳаларни қамраб олмоқда. Хусусан, диний-
хионий, кидарийлар кириб сиятлар кузатилади. Бу мозорқўрғон бир-бирини тўлдирувчи маданияти маърифий йўналишда ҳам улкан истиқболли лойиҳалар амалга
келади. Кўчманчилар ва ашёлари орасида кулоллик идишла- шаклланган. Археологик тадқиқот- оширилаётганига барчамиз бирдек гувоҳ бўлиб турибмиз.
ўтроқ аҳоли тил топишган ри — сопол хурмача, ваза, исириқдон лар бу даврда мустаҳкам ҳимоя ин-
кезлар кўз олдингизда Хожа Аҳрор валийнинг Жиззахда ва металл буюмлар, ойна, тўқа, пичоқ шоотлари ва қалъаларга эга бўлган Буюк аллома аждодларимизнинг Саййид Муҳаммад ибн Абдуллоҳ уни-
гавдаланиб, ажиб ўтмиш ери бўлган. Ўша даврларда оила- мавжуд. Мозорқўрғондаги идишлар, шаҳарларда, йирик қишлоқ ва қўр- бой маънавий меросини илмий асос- верситетида Имом Бухорий академик
воқеалари жонланади... вий дахмаларга дафн этиш урф эди. асосан, жасаднинг бош томони ва ғонларда нуфузли қабила бошлиқ- да ўрганиш ва халқаро миқёсда кенг тадқиқотлар кафедрасини ташкил
Гапни олис ўтмишдан Файзободдаги дахма йирик зодагон- ёнига қўйилган бўлиб, уларнинг кўп лари, уруғ ёки жамоа оқсоқоллари, тарғиб этиш мақсадида юртимизда этиш, Ўзбекистондаги ёдгорлик ва му-
бошлаганимизнинг боиси лар оиласига мансубдир. Сабаби, қисмини аксар кўчманчилар дашти- бой-бадавлат оилалар ва қисман ҳу- Ислом цивилизацияси маркази, Имом қаддас қадамжоларни Ислом олами-
шуки, Жиззах вилоятида одамлар ҳозирги шароитда бундай да учрайдиган, қўлда ясалган сопол нармандлар яшаганини кўрсатади. Бухорий, Имом Термизий, Имом Мо- нинг мероси рўйхатига киритиш каби
ана шу мозий қатлари дахмаларни барпо қилолмайди. идишлар ташкил этади. Хурмачага Ҳунармандликнинг турли соҳалари туридий халқаро илмий-тадқиқот мар- йўналишларда марказ билан ҳар то-
билан бугунни боғловчи Сайҳонсойдаги қабр эса антик давр, ўхшаш мазкур идишлар Марказий ривожланди, тижорат гуркиради, су- казлари фаолияти йўлга қўйилиши бу монлама ҳамкорликка тайёр эканини
дарча топилди. яъни милоддан аввалги III-II асрлар- Осиёнинг шимолий минтақаларида ғориш иншоотлари қурилди. Бу жа- фикрнинг яққол далилидир. Мазкур таъкидлади.
да яшаган кўчманчи қабилалар ма- кенг ёйилган кўчманчилар моддий раён ўлка халқларининг моддий ва муассасаларни ташкил этиш жараёни-
Ўтган йилнинг июнь ойида Шароф даниятига мансуб. Бу қабрнинг ашё- маданиятида кўп учрайди. Бу хилдаги маънавий ҳаётига ҳам кучли таъсир да жаҳоннинг нуфузли халқаро марказ- Мазкур ташаббус замирида ёшлар
Рашидов туманидаги аввал “Файзо- лари айнан милодий II-IV асрларга сопол идишлар Қовунчи маданиятига кўрсатди. Қанғ даврида ўтроқ деҳқон- лари тажрибаси ўрганилди, улар билан онгига ислом маърифатини сингди-
бод” маҳалла фуқаролар йиғини ҳу- оид. Қабр — катакомба қабр. Бу- оид ёдгорликлар, милодий I-II аср- чилик ва шаҳарлар тараққий этиши ҳамкорлик алоқаларини йўлга қўйиш ва риш, тадқиқотчи олимлар учун дунё та-
дудидаги тепалик бағридан, сўнгра нинг хусусияти шундаки, узун давом ларга оид Фарғона водийси ва Чоч ҳу- билан бирга, атрофда яшовчи чор- ривожлантириш учун зарур шароит ва маддунига беназир ҳисса қўшган буюк
“Сайҳонсой” маҳалласи ҳудудидаги этувчи айвон перпендикуляр ҳолат- дудидаги қурум ва муғхоналарда уч- вадорлар билан ҳам ҳар томонлама имкониятлар, ҳуқуқий асослар яратиб аждодларимизнинг илмий-маънавий
баландликдан ғоят қадимий хилхо- да сағанага келиб туташади. Унинг райди. Шунингдек, бу каби идишлар алоқалар уйғунлаша боради. берилмоқда. меросини ўрганиш, ислом динининг
налар топилди. ЎзРФА Миллий ар- йўлаги тўрт ярим метрга чўзилган. милоднинг I–IV асрларига оид Кугай, асл инсонпарварлик тамойилларини
хеология марказининг Жиззах экс- Йўлак орқа тарафдан хилхонага ке- Қорабулоқ маданияти ўрта босқичла- — Қанғ конфедератив дав- Буни Имом Бухорий халқаро илмий- халқаро миқёсда тарғиб этишдек хайр-
педицияси раҳбари Мухтор Пардаев либ туташади. Катакомба қабрлар- рига тааллуқли сопол идишлар ва ми- лати тасарруфида бўлган Чоч, тадқиқот маркази мисолида оладиган ли мақсадлар мужассамдир. Бу бора-
ушбу объектлар бир неча авлоднинг нинг тарқалиши ҳам антик даврга лод бошларига мансуб Қуйимозор ва Илоқ, Уструшона каби қадимий бўлсак, ушбу муассаса ташкил этилга- да ISESCO билан яқин ҳамкорлик юр-
хилхонаси бўлганини маълум қилди. тўғри келади. Хунлар, сармат ва Лавандоқ қабрларидаги сопол идиш- деҳқончилик воҳаларида нафа- нига ҳали кўп бўлмаган эса-да, бугунги тимиз заминидан етишиб чиққан улуғ
Шу куннинг ўзидаёқ мутахассислар юечжиларнинг катакомба қабрлари ларга жуда ўхшаш. қат ўтроқ хўжалик тараққий этиб, кунга қадар дунёдаги 28 та етакчи ис- алломаларнинг бой меросини халқаро
томонидан тезкор ва қисқа муддатли бўлган. Улар ашёларга бой. шаҳарсозлик маданияти юксала лом тадқиқот маркази билан меморан- миқёсда ёритиш, жаҳон афкор омма-
текширув ишлари ўтказилиб, маз- Бу ердан даврнинг яна бир ўзига борган, балки икки хил хўжалик думлар имзолади. Хусусан, Буюк Бри- сини улкан тарихимиз ва маданий ме-
кур дахманинг кўҳна Мовароуннаҳр, Баъзи манбаларда юечжи под- хослигини англатиб турувчи қади- соҳибларининг бир-бирини тўл- тания, Франция, Германия, АҚШ, Миср, росимиз билан таништириш, нафақат
умуман, Шарқ маданиятига, ислом шоҳининг қабри топилганида ундан мий буюм — бронза кўзгу топилган. дирувчи маданияти ҳам шакл- Саудия Арабистони, Туркия, Малайзия, марказ, балки Ўзбекистондаги барча
дунёси тарихига дахлдор экани таъ- кўплаб қимматбаҳо ашёлар чиққа- Бу топилма мозорқўрғондаги қабр- ланиб, сайқал топган, — дейди Покистон, Ҳиндистон, Россия, Қозоғис- турдош муассасаларнинг дунёдаги
кидланди. ни битилади. Хитой қўлёзмаларида да, ўртадаги жасаднинг олд тарафи- Фурқат Тошбоев. — Бу воҳалар тон, Қирғизистон каби давлатлардаги шундай марказлар билан алоқаларини
номи қайд этилган юечжи ва усунлар га, юзига қаратиб қўйилган. Кўзгу ай- атрофидаги бепоён дашт, тоғ ва илмий марказлар билан алоқалар ўр- янада кенгайтириш имконини ҳам бе-
Милоддан аввалги биринчи минг- майитларни шарқлик қўшнилари каби лана шаклда бўлиб, сирти томонга тоғолди ҳудудларида қадимдан натилди. ради.
йилликнинг сўнгги чорагида Евроосиё тошқутиларда эмас, балки қўрғонлар- текис бўртиб чиққан. Ушбу диск бир яшовчи ва кейинги даврларда
даштларидан кўп сонли чорвадор да сақлаган. пайтлар кўзгу сифатида ишлатил- келиб жойлашган чорвадор аҳо- Яқинда Марказнинг халқаро ҳамкор- Бу ўринда марказ ISESCO билан шу
аҳолининг энг йирик тўлқинларидан гани ва эгаси вафот этгач, қабрга у лининг ижтимоий-сиёсий ва эт- лари яна биттага кўпайди. Мусулмон чоққача ҳам билвосита биргаликда ҳа-
бири Марказий Осиёнинг ички ҳуду- Сайҳонсой сағанасидан II-IV аср- билан бирга қўйилганига шубҳа йўқ. номаданий ҳаётга таъсири ортиб дунёсининг энг нуфузли тузилмаси са- ракат қилиб келганини қайд этиш жоиз.
ди, айниқса, жанубий минтақаларга ларга оид сопол хурмача, кўза, со- Машҳур олим Н.Горбунованинг таъ- борган. Уструшонада ўрганилган налувчи Ислом ҳамкорлик ташкилоти- Масалан, Имом Бухорий халқаро ил-
кириб келади. Бу эса Уструшонадаги пол қозон, пичоқ учлари, исириқдон, кидлашича, “... у замонларда кўзгу- мозорқўрғонлар ашёлари кўч- нинг Таълим, фан ва маданият масала- мий-тадқиқот маркази 2020 йил 28 май
ижтимоий-сиёсий ҳолатга ҳам кат- сурмадон, ойна, жангчининг қиличи- лар бронзадан қилинар ва уларнинг манчиларнинг Сирдарё орқали лари бўйича Ислом олами ташкилоти куни Ўзбекистондаги Ислом цивилиза-
та таъсир кўрсатади. Жараён ўтроқ ни тутиб туришга мўлжалланган тўқа ярқиратиб тозаланган юзасида одам кириб келиши ва Жануб томон (ISESCO) билан Имом Бухорий халқа- цияси маркази, Ўзбекистон халқаро ис-
аҳоли ва кўчманчилар ўртасидаги каби моддий ашёлар топилган. Қабр- ўз аксини кўрар эди”. Кўзгунинг сир- ўтиши ўлка халқларининг мада- ро илмий-тадқиқот маркази ўртасида лом академияси, Маданият вазирлиги,
маданий алоқаларни янада фаол- да олов аломатлари кузатилади. Ўша тига ялтироқ ишлов берилган, ички ний ҳаётига катта таъсир кўр- меморандум имзоланди. ISESCO ва IRCICA ҳамкорлигида “Бу-
лаштирган. Бу даврга оид археологик пайтда жасадларни ёқиш анъанаси қисмида эса учта, қандайдир нар- сатганини тасдиқлайди. Бу ҳолат хоронинг ислом цивилизациясига қўш-
материаллар Ўрта Сирдарё бўйининг бўлиб, Зомин тумани ҳудудидаги сани ёпиштириш учун ишлатилган Уструшонанинг муҳим боғловчи Ҳужжатга кўра, икки ташкилот экс- ган ҳиссаси ва ундаги ўрни” мавзусида
турли маданият вакиллари учун му- Ғулбо деган жойда ҳам шундай одат металл елимнинг изи сақланиб қол- ҳудуд бўлгани билан изоҳланади. пертлари ва ходимлари иштирокида ўтган халқаро илмий-амалий видеокон-
лоқот макони вазифасини ўтаганини бўлган. ган. Ушбу изларнинг иккитаси бир- Юечжи, хун ва усун каби қабила- қўшма илмий ва технологик тадқиқот- ференциянинг фаол иштирокчиси ҳам
кўрсатади. бирига параллел ва 4 см. масофада ларнинг баъзи гуруҳлари Жануб- лар олиб бориш, ҳамкорликда илмий бўлди.
— Ҳайвоннинг суяклари ва кул қат- ёнма-ён, пастдагиси эса алоҳида га ўтмасдан, воҳага туташ, чорва конференциялар, семинар ва симпо-
Мавжуд археологик ва ёзма ман- лами топилди, — дейди Фурқат Тош- жойлашган. Ёнма-ён турган эритма учун қулай жойларда қолиб кет- зиумлар, давра суҳбатлари, маъруза- ISESCO 1979 йилда таъсис этилган
балар антик даврда кириб келган боев. — Бу қурбонлик маросимидан устига кўзгунинг тутқичи маҳкамлан- ган. Бу ерларни ўз қишловлари лар, шунингдек, илмий ходимлар учун бўлиб, бош қароргоҳи Марокаш пой-
қабилаларнинг нуфус жиҳатдан кўпи далолат. Биз илгари Ғулбода кўрган- ган. сифатида макон тутган. Улар ўқув курслари ва маҳорат дарслари ўт- тахти Работ шаҳрида жойлашган. Айни
юечжилар эканидан гувоҳлик бермоқ- миз бундай ҳолатни. Қабрнинг оёқ ўтли яйловларни излаб, асосан, казиш, тажриба ва маълумотлар алма- вақтда унга 54 давлат аъзо.
да. Айрим манбаларда мазкур қаби- томонида чуқурчалар ковлаб қўйилга- Тарихшуноснинг маълумотига тоғолди даштликлари, дарё ва шуви, тадқиқотлар натижалари бўйича
лалар маданиятида олдинги осиё- нини кузатганмиз. Шундай анъаналар кўра, ушбу кўзгунинг ўхшашлари жилғалар бўйлаб, ҳали маҳаллий дарсликлар ва ўқув қўлланмалар чоп Ташкилотнинг асосий мақсадлари
ликлар маданиятига ўхшаш жиҳатлар Сайҳонсойдаги дахмаларда жуда кўп Шимолий Бақтриядаги Тўпхона мо- ўтроқ ва чорвадор аҳоли томони- этиш йўлга қўйилади. аъзо давлатлар ўртасида таълим, фан,
борлиги таъкидланади. учрайди. зорқўрғонида кўплаб қайд қилинган. дан ўзлаштирилмаган ҳудудлар- маданият ва коммуникация соҳалари-
Б.Литвинский Марказий Осиёда ўр- да ўрнашган. Улар ихтисослаш- Меморандумни имзолаш мароси- даги бирдамликни қўллаб-қувватлаш
— Қадимги Уструшона давлатида Файзобод дахмаси кечмишнинг ганилган кўзгуларнинг пайдо бўлиши ган хўжалик юритиш анъанасини мида ISESCO Бош директори Салим ва ривожлантириш, шу тариқа ўзаро
оилавий қабрлар бўлиши урфга ай- энг олис ва энг илк гувоҳларидан би- ҳамда улар билан боғлиқ дафн удум- давом эттириб, нафақат яйлов Муҳаммад Малик Мовароуннаҳр за- ҳамфикрликни қарор топтириш, ма-
ланган, — дейди Жиззах давлат пе- ридир. Сабаби, унинг халқимиз ҳали ларини кенг таҳлил қилган. Текис чорвачилиги, балки металлургия минидан етишиб чиққан аллома ва даниятлар ва динлараро мулоқотни
дагогика институти тарих факультети ўзбек номини олмасидан, ўзбек бўлиб ва деҳқончилик билан ҳам шуғул- мутафаккирларнинг ислом илм-фани фаоллаштириш ва алалоқибат бутун
доценти Фурқат Тошбоев. — Бу каби шаклланмасидан ҳам аввалги давр- ланаверган. ва маданияти равнақига қўшган ҳис- дунёда тинчлик ва хавфсизликни мус-
объектлар тоғли ҳудудларда, Ўратепа лардан шоҳидлиги бор. сасини эътиборга олиб, Имом Бухо- таҳкамлашга муносиб ҳисса қўшишдан
атрофида ҳам топилган. Сағананинг Уструшона тоғларида жуда кўп рий халқаро илмий-тадқиқот марка- иборат.
ғиштларидан бу топилма ривожланган — Файзобод дахмасидаги бош металл конлари захираси мавжуд зида мазкур нуфузли ташкилотнинг
ўрта асрларга тааллуқли экани кўри- суяклари европоидларга хос, ҳозир- эди. Моҳир ҳунармандлар улардан Қўлёзмаларни тадқиқ этиш ва ката- Имом Бухорий халқаро илмий-тад-
ниб турибди. Бу Хожа Аҳрор валий ги одамларникига ўхшайди, — дейди унумли фойдалана билган ва ҳар- логлаштириш бўйича минтақавий қиқот маркази ушбу нуфузли тузилма
яшаган даврларга тўғри келади. Ўша тарихчи. — Ўзбек халқи антрополо- бий қурол-аслаҳалар ишлаб чиқариш марказини ташкил этиш таклифини билан ҳамкорлик меморандумини им-
пайтларда оилавий сағаналар Са- гик шаклланиб бўлганидан кейинги соҳаси янада кучайган. Аста-секин билдирди. Шунингдек, ISESCO Ма- золаш орқали бу борадаги фаолиятини
марқандда ҳам кўп бўлган. Топилган шаклга оиддир. Сайҳонсойда ўрга- чорвадор ва ўтроқ аҳоли ўртасида рокаш қироллигининг Фас шаҳридаги халқаро миқёсда фаол ривожланти-
дахма жуда пухта қурилган. Ғиштлари нилган бош суякларида ҳали тўлиқ айирбошлаш ва савдо-сотиқ алоқа- ришни мақсад қилган.
бир-бирини тўлдириб турибди. Майит- ўзбек халқига хос хусусиятлар ўрга- лари мустаҳкамлана борган. Моддий
лар тепадан Ғарбга қаратиб қўйилган. нилмаган. Улар Миллий археология маданиятдаги сифат ўзгаришлари
Ўзбекистон ҳудудида бу каби дахма- марказига ўрганиш учун юборилади. шундан гувоҳлик беради. Тадқиқ эти-
лар кўп тадқиқ қилинган. Оилавий Бу устухонларда айнан дашт кўчман- лаётган мозорқўрғонлар соҳиблари
дахмалар анъанаси борлиги Б.Лит- чиларига хос хусусиятлар мавжуд. ҳаёт фаолияти ҳам ана шу жараён-
винский тадқиқотларида ўрганилган. лар билан боғлиқ бўлган.
Дахма — бу қабр устига ўрнатилган
меъморий иншоот, мақбара. Баъзи Мутахассислар фикрича, бу ер
юқори табақа вакиллари кўмиладиган сайёҳлар келадиган зиёратгоҳга ай-
алоҳида бино, ҳовлилар ҳам дахма лантирилиши лозим. Энди объект му-
дейилган. Улар қимматбаҳо, мустаҳ- ҳофаза қилишга молик, давлат аҳа-
кам тошлардан ишланиб, гўзал ва на- миятидаги, илмий қимматга эга жой
фис нақшлар билан безатилган. саналади.

Тарихчининг айтишича, бу урф — Топилмамиз археологик ва
Қозоғистон ҳудудидаги кўплаб уруғ- архитектура ёдгорлиги сифатида
ларда бор. Юртимизда Тошкент, Фар- вилоятимиздаги маданий мерос
ғона, Навоийда мавжуд. Сағананинг объектлари рўйхатига киритилиши
айнан илдизи Уструшона, яъни Сир- кўзда тутилмоқда, — дейди вилоят
дарё, Жиззахнинг ғарбий ва шарқий маданий мерос бошқармаси бош-
томонида “куркат скелетлари” номи лиғи Синдор Қорабоев. — Бу бў-
билан машҳур. У ерда дафнлар даво- йича маҳалла фуқаролар йиғини,
мий бўлган. Файзобод дахмаси мана жамоатчилик вакиллари билан бир-
шу жиҳатни ўзида сақлаб қолган. га жамоатчи инспектор тайинлаш
ҳамда ушбу объектда археология
— Иккисининг боғлиқлиги шунда- ва илмий-таҳлилий хулосаларни,
ки, Сайҳонсойдаги қабр ҳам давом- қазув ишларини бажариш учун ке-
ли, оилавий, гуруҳли хилхона бўлган, лишиб олинди. Бу дахма келажакда
— дейди тарихчи Фурқат Тошбоев. — маданий мерос объектлари рўйха-
Бунда учта майитнинг боши Жанубга тидан ўрин олиб, давлат томонидан
қаратиб қўйилган бўлса, иккитасиники муҳофаза этилади.
Шарққа қаратиб қўйилган. Тартибсиз
ҳолатда бўлган. Сабаби, эски суяклар Энди бизни тарихнинг сирли ва
сурилиб, ўрнига навбатдагиси — ян- жозибали воқеликлари билан боғлов-
гилари қўйилган. чи яна иккита маскан бор. Мозийдан
қолган бу ёдгорликларни асраб-авай-
лаб келажак авлодга етказиш, каттаю
кичик қалбида маънавий меросимиз-
га ҳурмат ва муҳаббат уйғотиш — гал-
даги вазифамиз.

Бош муҳаррир: Салим ДОНИЁРОВ Таҳририятга келган қўлёзмалар тақриз Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Навбатчи муҳаррир: Хайриддинмурод Абулфайзов
қилинмайди ва муаллифга қайтарилмайди. Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги Мусаҳҳиҳ: Асолат Аҳмадқулова
томонидан 2020 йил 13 январда 1047-рақам билан рўйхатга олинган. Дизайнер: Хуршид Абдуллаев
Газетанинг етказиб берилиши учун обунани Нашр индекси — 236. Буюртма — 495.
МУАССИС: “Янги Ўзбекистон” газетаси учун масъул: расмийлаштирган ташкилот жавобгар. 11950 нусхада босилди. Манзилимиз:
бош муҳаррирнинг биринчи ўринбосари Газета таҳририят компьютер марказида 100029, Тошкент шаҳри,
Ўзбекистон Республикаси саҳифаланди. Ҳажми — 3 табоқ. Офсет усулида босилган. Қоғоз бичими А2. Матбуотчилар кўчаси, 32-уй
Вазирлар Маҳкамаси Баҳоси келишилган нархда.
Газетанинг полиграфик жиҳатдан сифатли ЎзА якуни — 21:50 Топширилди — 00:25
Бахтиёр Абдусатторов “Kolorpak” МЧЖ босмахонасида чоп этилди.
чоп этилишига “KOLORPAK” МЧЖ масъул.
Босмахона манзили: Ўзбекистон, 100060.
Тошкент, Янги шаҳар кўчаси, 1-А уй.
Девонхона: (0-371) 233-70-98 Котибият: (0-371) 233-56-60 Эълонлар: (0-371) 233-57-15 E-mail: [email protected] Босмахона телефони: (78) 129-29-29


Click to View FlipBook Version