The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

№ 2 (524), 2022 йил 4 январь, сешанба кунги Янги Ўзбекистон нашри кунги

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by media.yuz.uz, 2022-01-06 00:28:42

Янги Ўзбекистон 4.01.2022

№ 2 (524), 2022 йил 4 январь, сешанба кунги Янги Ўзбекистон нашри кунги

Keywords: 4.01.2022,2022 йил 4 январь,сешанба,Янги Ўзбекистон

2022 ЙИЛ — ИНСОН £АДРИНИ УЛУ¢ЛАШ
ВА ФАОЛ МА¥АЛЛА ЙИЛИ

2020 йил 25 январдан чиқа бошлаган

Ижтимоий-сиёсий газета № 2 (524), 2022 йил 4 январь, сешанба

ХИТОЙ ХАЛ¯ РЕСПУБЛИКАСИ РАИСИ ИФТИХОР
ªЗБЕКИСТОН ПРЕЗИДЕНТИНИ
ДИПЛОМАТИК МУНОСАБАТЛАР ДУНЁ ШО¥СУПАСИДА
ªРНАТИЛГАНИНИНГ ¡ЗБЕК ¡¢ЛОНИ

30 ЙИЛЛИГИ БИЛАН ТАБРИКЛАДИ

Ўзбекистон Республикаси ва тажриба алмашмоқда, коронавирус панде- ЎЗБЕКИСТОН ЁШЛАРИНИНГ ИНТЕЛЛЕКТУАЛ САЛОҲИЯТИ,
миясига қарши курашишда саъй-ҳаракатла-
Президенти Шавкат Мирзиёев рини бирлаштириб, ўзаро ёрдамлашмоқда, бу ВИҚОРЛИ ЮРИШЛАРИНИ НАМОЁН ЭТДИ
эса ҳар томонлама стратегик шериклигимиз-
Жаноби Олийларига нинг моҳиятини тўлиқ акс эттиради. Янги йил арафасида Ўзбекистон номи яна дунё саҳнасида, шахматнинг ўринбосари — туризм ва спорт вазири,
“ақлли” оламида жаранг соча бошлади. Ўзбек фарзанди, 17 ёшли мамлакат шахмат федерацияси раиси
Ҳурматли Президент жаноблари! Мен Хитой-Ўзбекистон муносабатларининг истеъдодли гроссмейстер Нодирбек Абдусатторов шахматнинг рапид Азиз Абдуҳакимов, Миллий олимпия қў-
Хитой Халқ Республикаси ва Ўзбекистон ривожига катта аҳамият қаратмоқдаман ҳам- йўналиши бўйича тарихдаги энг ёш жаҳон чемпиони бўлди. митаси раиси Рустам Шоабдураҳмонов,
Республикаси ўртасида дипломатик муносабатлар да дипломатик муносабатлар ўрнатилганининг Ёшлар ишлари агентлиги директори, сена-
ўрнатилганининг 30 йиллиги муносабати билан 30 йиллигидан фойдаланиб, Сиз билан бирга- Шу муносабат билан 3 январь куни Тош- Тадбирда Ўзбекистон Республикаси тор Алишер Саъдуллаев, Нодирбек Абду-
Хитой ҳукумати ва халқи номидан ҳамда шахсан ликда мамлакатларимиз ва халқларимиз фа- кентда Польша пойтахти Варшавада шахмат- Президенти маслаҳатчиси Абдужаббор сатторовнинг ота-онаси, яқинлари, спорт
ўз номимдан Сизга ва Сиз орқали дўст Ўзбекистон ровонлиги йўлида ҳар томонлама стратегик нинг блиц ва рапид йўналиши бўйича жаҳон Абдувоҳидов, Ўзбекистон Республикаси жамоатчилиги, фахрийлар, журналистлар
халқига самимий табриклар ва энг эзгу тилакла- шериклик муносабатларимиз тарихида янги са- чемпионатида иштирок этиб, ёруғ юз билан Президенти Администрацияси раҳбари- иштирок этди.
римни билдиришга ижозат бергайсиз. ҳифа очиш мақсадида бор куч ва имкониятларни қайтган ёш шахматчиларимизни тантанали нинг ўринбосари — Президент Матбуот
Дипломатик муносабатлар ўрнатилгани- ишга солишга тайёрлигимни билдираман. тақдирлаш маросими ташкил этилди. котиби Шерзод Асадов, Бош вазир Давоми 2-бетда
дан буён ўтган 30 йилда Хитой-Ўзбекистон
алоқалари изчил ривожланиб, муваффа- Фаолиятингизга муваффақиятлар ва мустаҳ-
қиятларга эришди ҳамда тинчлик-тотувлик кам соғлиқ тилайман.
ва ўзаро манфаатли ҳамкорлик руҳидаги
давлатлараро муносабатларнинг ёрқин на- Дўст Ўзбекистонга равнақ ва куч-қудрат, унинг
мунасига айланди. Хусусан, мамлакатлари- халқига бахт-саодат ва фаровонлик тилайман.
миз ислоҳотлар, очиқлик, тараққиёт ва қайта
тикланиш борасида бир-биридан ўрганмоқда Си ЦЗИНЬПИН,

Хитой Халқ Республикаси Раиси

ТЕМИР МА¥АЛЛА — ИНСОН ҚАДРИ УЧУН
ТЕМИР МИЛЛАТ
Р¡ШНОЛИК

Президентимиз инсон қадрини биринчи ўринга
қўйиши бежиз эмас. Чунки шу нбаиррсгаинмаужгаапссмаомҳ.ия-
тида инсон учун керакли ҳамма
Аслида, бу ғоя бугун пайдо бўлиб қолгани йўқ. Бу
Шавкат Мирзиёевнинг доимий принципи, ҳаётда
кўриб-кечирганларига асосланган мақсади.
ринУчи кқиашрионриланрг идэасвилнагтиздраамҳиб?арҲиа,сиулфаарт2и0д1а7г–и20б2и1-
йилларда қишлоқ жойларда ва шаҳарларда арзон
уй-жойлар қуриш тўғрисида эди. Бу қарорларнинг
биринчиси 2016 йил октябрда, иккинчиси ноябрда
қабул қилинган. Демак, Шавкат Мирзиёев ўша йили
лсшеаинртнбииялбтарандйоаёқПр, лбрауешзбигўдайеибнчитар-втиакозкипифшоаийсриивнақиқбтбеаркжгеатангр,ауҳнву.чжижбўалти--

Давоми 2-бетда

ИСЛОҲОТЛАР АМАЛДА

Мустақил тараққиётимизнинг Касбдошларимиз орасида ҳали ни каби, Турон цивилизациясини КАМБА¢АЛЛИКНИ
бошларидаёқ қилиниши шарт ҳам мазкур қолипдан чиқолмаётган- ҳам на тарихий, на илмий жиҳат- £ИС£АРТИРИШ:
бўлган, бироқ бутунлай ташлаб лар бор. Шу билан бирга, миллати- дан инкор этиб бўлади. Бугунги
қўйилган бош муаммолардан миз ва давлатимиз босиб ўтган узоқ тушунчалардаги Марказий Осиё, САРҲИСОБ ВА ИСТИҚБОЛДАГИ РЕЖАЛАР
бири — миллатимиз босиб ўтган йўлни цивилизациявий-сулолавий Ғарбий Хитой ва Афғонистон ерла-
кўпминг йиллик тараққиётнинг нуқтаи назардан ўрганиш, баҳолаш рига тўғри келадиган, минг йиллар Янги йилни катта ютуқлар, зўр орзулар билан кутиб “Ёшларни қўллаб-қувватлаш ва
тарихий қонуниятларини ва ёритиш мақсадга мувофиқ эка- ичра кечган моддий ва маънавий олдик. 2021 йил халқимиз ҳаётида фараҳбахш ҳиссиётлар аҳоли саломатлигини мустаҳкамлаш
аниқлаштириб олиш билан ни тарихчи олимларнинг кўпчилиги турмуш ўлароқ туғилган, такомил- қолдирди. Тарихий ғалабаларга эришдик. Президентимиз йили” Давлат дастурида халқимиз
боғлиқ. Масалан, коммунистик томонидан тан олинаётганини ҳам лашиб борган ушбу яхлит жараён- раҳбарлигида энг муҳим ислоҳотларимиздан бири — турмуш даражасини оширишга қара-
мафкура асосида иш тутган таъкидлаб ўтган бўлардик. ни бошқарган сиёсий кучлар эса камбағалликка қарши курашиш устувор вазифа этиб тилган чора-тадбирлар изчиллигини
мустамлака – совет тарихчилиги сулолалар бўлган. Шу муносабат белгилангани бўлди. Давлатимиз раҳбари камбағалликни таъминлаш ва ижтимоий ҳимояга
формациявий (ибтидоий, Бундай ёндашувнинг асослани- билан мантиқли савол пайдо бўла- қисқартириш — аҳолида тадбиркорлик руҳини уйғотиш, муҳтож оилаларни қўллаб-қувватлаш
қулдорлик, феодализм, ши жуда ҳам оддий. Биринчидан, ди: цивилизациянинг ўзи нима ва инсоннинг ички куч-қуввати ва салоҳиятини тўла рўёбга механизмларини янада такомиллаш-
капитализм, социализм) Хитой, Ҳинд, Эрон, қадимги Миср унинг бошланғич бўғини бўлганми, чиқариш, янги иш ўринлари яратиш бўйича комплекс тириш мақсадида камбағалликка қар-
ёндашувга ружу қўйгани яхши ва Рум цивилизациялари бўлгани, у бугун ҳам борми? иқтисодий ва ижтимоий сиёсат юритиш орқали амалга ши курашиш бўйича қатор вазифалар
маълум. эндиликда Европа (Ғарбий Европа) оширилиши зарурлигига алоҳида эътибор қаратди. белгилаб берилди.
цивилизациясига зўр берилаётга- Давоми 3-бетда
Давоми 4-бетда

2 2022 йил 4 январь, 2-сон Жараён

ИФТИХОР ИНСОН ҚАДРИ УЧУН

Р¡ШНОЛИК

ДУНЁ ШО¥СУПАСИДА Анвар САМАДОВ, “Янги Ўзбекистон” адолатли тизим яратди, ҳуқуқни муҳофаза
¡ЗБЕК ¡¢ЛОНИ массивлари деган катта қилувчи органларни ишлатди.
журналист ҳаракат бошланди.
ЎЗБЕКИСТОН ЁШЛАРИНИНГ Жорий йилда Бунга иши тушмаганларга билинмаслиги
ИНТЕЛЛЕКТУАЛ САЛОҲИЯТИ, Бошланиши 1-бетда Қорақалпоғистон ва мумкин. Лекин охирги йилларда фуқаролик
ВИҚОРЛИ ЮРИШЛАРИНИ НАМОЁН ЭТДИ вилоятларда 29 та ёки “прописка” олганлар билан гаплашинг,
Хўш, давлат раҳбари нима учун бу ма- шундай замонавий уларнинг кўзига қаранг! Улар учун бу ҳаёт-
Бошланиши 1-бетда халқимизнинг, Президентимизнинг ишончи ва қўллаб- салага бунчалик эътибор қаратди? Чунки мавзе барпо этилади. мамотдек эди. Бугун елкасидан тоғ ағдарил-
қувватлагани менга катта куч берди. Мен ишонаман, биз, инсонни қадрлашнинг биринчи омили бу уй- Келгуси беш йилда ган. Бемалол уйлар оляпти, ишга киряпти,
Президентимизнинг 2021 йил 14 январдаги “Шах- ёшлар бундан-да каттароқ натижаларни қўлга киритамиз. жой, муносиб турмуш шароити. бундай массивларда тўйлар қиляпти.
матни янада ривожлантириш ва оммавийлаштириш Бу ҳали бошланиши. Шахматнинг классик йўналиши бў- 250 мингдан зиёд оила
ҳамда шахматчиларни тайёрлаш тизимини такомил- йича жаҳон тожини Ўзбекистонга олиб келишни ҳам ният Шавкат Мирзиёев халқ ичидан чиққан, уй билан таъминланар Шу ўринда бир мисол: 1992–2007 йиллар-
лаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қилганмиз. Спортга қаратилаётган эътибор учун, аввало, халқнинг дардини яхши билган инсон. Туғил- экан. да, яъни 15 йил давомида республикамизда
юртимизда интеллектуал салоҳиятли ёшларни камолга Президентимизга ташаккур дейман. Яратилган шароит- ган қишлоғида, борган жойларида одамлар бор-йўғи 482 киши фуқаролик олган бўлса,
етказишда муҳим аҳамият касб этмоқда. ларга муносиб янги чемпионлар кашф этилаверади. қандай яшаётганини синчковлик билан ку- Энг муҳими, қанча одам ишли бўлди, биргина 2019 йилда 5 минг 650 нафар юрт-
затган раҳбар. Ўша пайтда уй олиш, боласи- уйига ойлик олиб боряпти. Тадбиркорлик дошимиз шундай бахтга муяссар бўлди.
Қарор билан Қорақалпоғистон Республикаси, Тош- Нодирбекнинг ғалабаси ҳар бир юртдошимиз қалбига ни ватанли қилиш ёшу қари учун катта таш- қилиб, экин экиб, даромад топяпти. Қўли-
кент шаҳри ва вилоятларда биттадан туман ёки шаҳар чексиз фахр ва ифтихор туйғусини бағишлади. виш эди. Буни Президентимиз одамларнинг да имкони бўлгандан кейин инсон тинч, Ўша йили қонунчиликка ўзгартириш ки-
шахматга устувор ҳудуд, дея эътироф этилди. Шахматни кўзларидан уқарди. хотиржам яшайди, фарзандларини ўқи- ритилиб, 1995 йилгача юртимизга кўчиб
2025 йилгача ривожлантириш давлат дастури, ушбу дав- — 17 ёшда жаҳон чемпиони бўлиш жуда катта ютуқ, тади, соғлиғига қарайди. Инсон қадри шу келганларга Ўзбекистон фуқаролигини тўғ-
лат дастурини 2021 йилда амалга ошириш бўйича “Йўл — деди Ёшлар ишлари агентлиги директори Алишер Мисол учун, 1991 йилда Ўзбекистон аҳоли- эмасми?! ридан-тўғри бериш тартиби белгиланди. На-
харитаси”, шахматни ривожлантиришнинг мақсадли кўр- Саъдуллаев. — Тезкор шахмат жуда катта босим, тез- си 20 миллион киши бўлган. 2016 йилда эса тижада 2020 йилнинг ўзида 50 минг нафар
саткичлари қабул қилинди. корлик, реакция талаб қилади. Унда улгуриш жуда қи- 32 миллион атрофида эди. Яъни, аҳоли сони Маълумки, кадрлар сиёсатида ротация ватандошимиз Ўзбекистон фуқаролигига қа-
йин. Нодирбек шу тезкорликни уддалади. Бу, албатта, 50 фоиздан зиёд кўпайган. Лекин уйлар-чи? деган амалиёт бор. Лекин илгари бошқа бул қилинди.
Орадан қарийб бир йил ўтиб, Нодирбек қувончли. Янги Ўзбекистоннинг келажагини мана шундай Шунга яраша уйлар қурилдими? Шунча аҳоли, вилоятга ишга тайинланган инсон қаерда
Абдусатторов эришган тарихий ғалабани ана шу юк- ёшлар қуради. Нодирбекнинг бу ютуғи миллионлаб ёш- ёш оилалар қаерга кўчиб чиқди? Шунинг учун Ўтган йили бу борадаги имконият яна-
сак эътибор маҳсули, самарадор ишларимиз нати- ларни руҳлантирди, катта мотивация берди. Келажакда ҳам бу муаммо вақт ўтган сари катталашиб да кенгайтирилди. Яъни, 2005 йилгача
жаси, дейиш мумкин. шахмат билан шуғулланадиган ёшлар сони кўпайиши, борди. Кўплар бола-бақраси билан сиғинди мамлакатимизга келиб, доимий яшаётган
спортимиз тарихи саҳифалари ёшларимизнинг катта ин- бўлиб юрди. Олтмишга кириб ўз уйи бўлмаган, ҳамда фуқаролиги бўлмаган шахсларга
Давлатимиз раҳбарининг мана шу тарихий қарори қа- теллектуал тафаккури маҳсули бўлган улкан ғалабалар бир ҳовлида беш келин қайнона-қайнотаси би- Ўзбекистон фуқаролиги бериладиган бўл-
бул қилинган кунларда бутун дунё шахматчилари илиқ билан бойишига ишонаман. лан яшаётган оилалар ҳам бор эди. ди. Бу ўзгариш билан яна 20 минг киши Ўз-
муносабат билдириб, Ўзбекистондан жаҳон чемпионлари бекистон фуқаролигини олиш имкониятига
чиқишига катта ишонч билдирган эди. Жумладан, Кана- Юртимизда ёшларнинг ҳар бир соҳада эришаётган Президентимизнинг ўзи ҳам ёшлигида эга бўлади.
да Миллий академик шахмат ташкилоти “Шахматни натижалари эътибордан четда эмас. Ушбу нуфузли чем- кўп қийинчиликларни бошидан ўтказган.
ривожлантиришга доир Президент Шавкат Мирзиёев- пионатда юртимиз шарафини мардонавор ҳимоя қилган Тошкентда 15 йил ижарада яшаган. Инсти- Тасаввур қиляпсизми, қанча инсон қадр
нинг қарори севимли ўйинимизни қўллаб-қувватлаш- шахматчиларнинг ҳар бири рағбатлантирилгани, муно- тутда муваффақиятли ишлаб, ҳатто Москва- топди! Илгари елкаси қисилиб, бекиниб
нинг ҳимматли ва оқилона йўли бўлди. Ўзбекистон, сиб тақдирлангани бунинг далилидир. да номзодлик диссертациясини ёқлагандан юрган бўлса, энди ҳамма билан тенг, эмин-
минглаб ёшлар ўртасида спортнинг интеллектуал кейин ҳам “прописка” беришмаган. эркин яшаяпти. Билимли ёшлар, иқтисодий
турини тарғиб қилган ҳолда, Марказий Осиёдаги шах- — Жаҳон чемпионатида Нодирбек эришган тарихий
мат бўйича ўта қудратли давлат бўлишга ва XXI аср ғалаба халқимиз қалбида, юрагида акс-садо бермоқда, — Шунинг учун давлатимиз раҳбари одам- фаол аҳоли эркин ҳаракатланиб, ўзига му-
чорловларига шай ёшларни тарбиялашга тайёр экани- деди Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси раиси Сирожиддин ларнинг орзуларини ушалтиришга жон-жаҳ- носиб иш топмоқда, бу билан мамлакатимиз
га ишонамиз”, дея ўз табригини йўллаганди. Саййид. — Жадид боболаримизнинг “Бу дунё — кураш дини бағишлади. Кўплаб лойиҳалар, хусусан, ривожига ҳисса қўшмоқда.
майдони. Соғлом тан, ўткир ақл, яхши ахлоқ бу майдон- арзон уй-жойлар дастури асосида охирги
... Миллий олимпия қўмитаси майдони байрамона нинг қуролидир”, деган сўзлари ёш ўзбек йигитининг ин- беш йилда 140 мингдан зиёд янги квартира ***
безатилган. Бу ерда шахмат ихлосмандлари, кексаю ёш теллектуал салоҳияти, тиниқ тафаккуридан далолат. Жа- ва якка тартибдаги уйлар қурилди. Бу кўр- Инсон қадри ғояси бугун пайдо бўлмаган
юртдошларимиз, бўлажак чемпионлар, кенг жамоатчи- ҳон чемпионатида эришилган тарихий ғалаба маънавий саткич ундан олдинги беш йилга нисбатан дедик. Булар охирги беш йилдаги ишлардан
лик вакиллари қўлларида гуллар, байроғимизни ҳилпи- тараққиёт, Учинчи Ренессансга қўйилган улкан пойдевор. 10 баробар кўп! Илгари юртимизда ҳеч қачон бир-иккитаси, холос. Мажбурий меҳнат ту-
ратганча, карнай-сурнай садолари остида Нодирбекни Нодирбекнинг катта салоҳият ва билимидан сўзлагувчи бу бундай катта кўламдаги қурилиш бўлмаган. гатилгани, маҳкумлар афв этилгани, “Меҳр”
зўр қувонч, катта фахр билан қарши олди. натижа барчамизга ғолиблик туйғуси ва ифтихор гаштини операциялари каби яна кўп хайрли ишлар
юрак-юракдан ҳис қилиш бахтини инъом этмоқда. Яна бир жиҳати, шароити оғир оилалар-
Давлатимиз раҳбарининг Нодирбек Абдусатторовга га уй-жойнинг бошланғич бадаллари давлат
“Мард ўғлон” давлат мукофоти берилиши тўғрисидаги Нодирбекнинг бу ғалабага эришишида, аввало, Пре- бюджети ҳисобидан тўлаб бериляпти. Яъни,
фармонини Президент маслаҳатчиси Абдужаббор Аб- зидентимизнинг спортга қаратаётган алоҳида эътибо- маблағи йўқ одам ҳам янги уй олади ва аста-
дувоҳидов ўқиб эшиттирди ва ёш қаҳрамонимиз кўксига ри, болалик чоғиданоқ шахмат билан шуғулланишига секин оёққа туриб кетади.
тақиб қўйди. Шерзод Асадов чемпионимизга давлатимиз шароит яратган, халқаро мусобақаларда иштирокини
раҳбари номидан Тошкент шаҳридан икки хонали уй ка- таъминлашга ҳаракат қилган устозлари, ота-онасининг Бундай ишлар давом этяпти. Хусусий ком-
литини ҳадя этди. Азиз Абдуҳакимов Нодирбекка 250 хизмати катта. паниялар қураётган турар жойлардан ташқа-
миллион, унинг мураббийлари Жаҳонгир Воҳидов ҳам- ри “Янги Ўзбекистон” массивлари деган катта
да марҳум Дмитрий Қаюмовнинг оиласига 100 миллион — Чемпионнинг отаси бўлиш катта ғурур ва ифтихор, ҳаракат бошланди. Жорий йилда Қорақалпо-
сўмдан, блиц йўналиши бўйича жаҳон чемпионатида албатта, — деди Нодирбекнинг отаси Фазлиддин Очи- ғистон ва вилоятларда 29 та шундай замона-
8-поғонадан жой олган Жавоҳир Синдоровга 50 мил- лов. — Президентимиз, халқимиз томонидан ўғлимга вий мавзе барпо этилади. Келгуси беш йилда
лион, муносиб иштироки учун Шамсиддин Воҳидовга 25 катта эътибор қаратилиши бизни ота-она сифатида тўл- бундай массивларда 250 мингдан зиёд оила
миллион сўмдан пул мукофотларини топширди. қинлантирди. Фарзандим Янги йил арафасида халқимиз- уй билан таъминланар экан.
га мана шундай оламшумул тарихий ғалабани тақдим
Қайд этиш керак, ушбу муваффақият спорт оламидаги этганидан бошимиз осмонга етди. Ўғлим ишончимизни Энди ўзингиз ўйланг, ҳар бир оилада ўр-
барча оммавий ахборот воситаларини ларзага келтирди. оқлади. Ўзбекистон шон-шуҳратини бутун дунёга ёйгани- тача 4-5 кишидан бўлса, 1 миллиондан зиёд
Нодирбек 5 карра жаҳон чемпиони норвегиялик Магнус дан жуда хурсандмиз. аҳоли обод манзилларга кўчиб чиқади. Мак-
Карлсен устидан ғалаба қозониб, дунёнинг энг ёш чем- таб, боғча, поликлиника, спорт майдони, иш
пиони сифатида эътироф этилгани Ўзбекистон спортида Нодирбек рапид йўналиши бўйича жаҳон чемпиони, жойи ва энг яхши хизматлар ёнида бўлади.
янги саҳифа очди. деб эълон қилинганида залда ўтирган онаси Марзия Бундай жойда одам маза қилиб яшайди. Ёш-
Очилованинг кўзларига севинч ёшлари қалқди. Ота-она ларнинг онги баланд, эртанги кунга ишончи
... 2014 йил май ойида Георгий Аъзамов хотира тур- учун бундан ортиқ бахт борми?! мустаҳкам бўлади, иншооллоҳ.
нирида Нодирбек Абдусатторов 2 нафар халқаро гросс-
мейстерни мағлуб этган, унинг ғалабасига ўн еттинчи — Доим ёнида бўлдим, — дейди онаси. — Ўзим қан- Бу ҳам инсон қадрими? Албатта, инсон яшайди, деб ҳеч ким ўйламасди. Масалан, ҳам борки, уларнинг замирида минглаб ин-
жаҳон чемпиони Рустам Қосимжонов шундай таъриф чалик ҳаяжонланмай, ўғлимни охирги турга киришига қадри! андижонлик прокурорни олиб, Хоразмга сонлар тақдири ётибди.
берган эди: “Нодирбек 9 ёшида менинг 9 ёшимдагидан руҳан тайёрладим, унга далда бериб турдим. Ҳаяжонли юборарди. Унинг уйи, бола-чақаси нима бў-
кўра анча яхши ўйнаяпти”. Ўшанда хорижлик эксперт- дақиқалар ўғлимнинг ғалабаси билан якунланди. Бугун II ларди, ойлигининг қанчаси ижарага кетар- Ҳатто ўша, валюта айрибошлаш, пластик
лар томонидан истиқболи энг порлоқ шахматчи сифати- ҳукуматимиз томонидан қаратилаётган эътибордан ни- ди? карточкадан нақд пул олиш каби оддий-од-
да қаралаётган Нодирбек Абдусатторовни испан нашр- ҳоятда мамнунман. Бу Нодирбек ва у каби минглаб ёш- Жиззахлик нуронийлар шундай гурунг дий масалалар ҳам аслида кўламига кўра
ларидан бири “Магнус Карлсенга энг муносиб рақиб”, ларга катта мотивация бериши, юксак ғалабалар сари беради: 1996 йилда Мирзиёев ҳоким бўлиб Президентимиз бу борада ҳам тартиб, жуда катта. Чунки бу қулайлик мамлакати-
дея ёзгани ҳам ҳамон ёдимизда. ундашига ишончим комил. Қолаверса, Варшавада ўқиёт- келганда Жиззахда завод у ёқда турсин, нон адолатни жойига қўйди. Давлат органла- миздаги ҳар бир оилага, ҳар бир инсонга
ган, ишлаётган ҳамюртларимизнинг ёнимизда туриб, сотадиган дўкон ҳам йўқ эди. Вилоятга меҳ- рининг ҳудудий бўлимлари раҳбарлари, дахлдор. Энди одамлар аввалгидай карта-
Бу ҳақда Нодирбекнинг ўзи 2021 йил аввалида қўллаб-қувватлагани учун миннатдорлик билдираман. монлар келса, овқатланишига тузукроқ ош- профилактика инспекторлари учун хизмат даги пулини ишлатолмай ёки нақд қилолмай
“Янги Ўзбекистон” газетаси мухбирига берган ин- хона топилмасди. Бюджет, иш ўринларини уйлари қурилди. Ҳозир бирон ҳоким бошқа юрмайди. Тадбиркорлар хоҳласа сўмда,
тервьюсида: “Шахмат чуқур фалсафага эга. Оқ ва қора. Тантанали тадбир “Янги Ўзбекистон” боғида давом гапирмасаям бўлади. ҳудудга тайинланадиган бўлса, ижарага ту- хоҳласа хорижий валютада бизнес қиляпти.
Ҳар бир шахмат фигурасининг ўз вазифаси бор. Оқлар- этди. Бу ерда Нодирбек ва чемпионатда иштирок этган рар жой излаб юрмайди, хотини, болалари Текшир-текшир, таъқиблар йўқ. Қайтанга,
да ғалабани қўлга киритиш учун ҳамиша устунлик бўла- иқтидорли шахматчиларимизни кенг жамоатчилик вакил- Шавкат Мирзиёевнинг ўзи ҳам қиш ойи- билан чакка томган уйга бормайди. Аввал тадбиркорнинг ҳисоб-рақамида чет эл валю-
ди. Чунки юришни улар бошлайди. Шу маънода, менга оқ лари катта ҳаяжон ва шодлик билан кутиб олди. да ҳоким этиб тайинланган. Яшаш жойига хизмат уйи билан таъминланиб, ҳамма ша- тасида айланма маблағ бўлса, давлат хур-
доналарда ўйнаш ёқади. 2019 йили декабрь ойида Москва борса, томидан чакка ўтаётган бўлган. Шу роитлар яратилиб, кейин ишга қўйилмоқда. санд бўляпти.
шаҳрида норвегиялик амалдаги жаҳон чемпиони Магнус Янги йил шукуҳи ила мунаввар диллар Ўзбекистон- аҳволдаги вилоятни оёққа турғизди. Аккуму-
Карлсен билан ўйнадик. Ғалаба қозониш ёки дуранг на- нинг ёш чемпионини олқиш ва хурсандчилик билан қар- лятор заводини қурди, труба заводини тик- III Булардан аёнки, инсон қадрини улуғ-
тижага эга бўлишни истадим, бироқ енгилсам ҳам бу ши оларкан, Ватан шон-шуҳрати ифодаси бўлиб баланд лади, қишлоқ хўжалиги зарардан фойдага лаш, халқпарвар давлат дегани қуруқ гап
катта мағлубият бўлмас эди. Биз дуранг натижани ҳилпираган юртимиз байроғи қалбларга ўзгача сурур, чиқди. Инсон қадри яна тенглик, эмин-эркин эмас, аниқ мақсад. Бунинг натижалари-
қайд этдик”, дея вазмин фикр билдирган эди. ифтихор бағишлади. Чемпионга тикилган нигоҳларда ҳа- яшаш ҳам демакдир. Лекин сир эмас, узоқ ни аллақачон кўряпмиз, ўз ҳаётимизда
вас ва ғурур, қалбларда билим ва тафаккурга интилишни Айниқса, ҳозир Жиззахга бориб кўринг! йиллар мамлакатимизда фуқаролик ва ички сезяпмиз.
Дунёнинг 180 нафар энг кучли шахматчиси иштирок ҳис қилиш қийин эмасди. Бу ғалаба тарих саҳифаларига Ҳар қадамда дўкон, ресторан, меҳмон- миграция билан боғлиқ кўп чекловлар бор
этган жаҳон чемпионатида эришилган тарихий ғалаба зарҳал ҳарфлар билан, минглаб юртдошларимиз қалби- хона, саноат корхоналари, маиший хиз- эди. Тошкент шаҳрида “прописка” олиш азоб Умуман, ҳамма жабҳада жамият ҳаё-
Президентимиз эътиборидан четда қолмади. га эса ифтихор бўлиб ёзилди. мат уйлари. Охирги беш йилда вилоятда эди. Юртимизда йигирма йиллаб яшаб, бо- ти эркинлашди, одамлар енгил нафас ола
3 мингдан зиёд лойиҳа ишга туширилган. лалари улғайиб, лекин тўла ҳуқуқли фуқаро бошлади. Бу ўзгаришларни халқимиз ҳам,
— Бу юксак эътибордан бошим кўкка етди, — деди Рисолат МАДИЕВА, Илгари ишбилармонлар Жиззахдан ҳеч бўлмаганлар сон мингта эди. дунё ҳам ижобий баҳоламоқда.
Нодирбек. — Албатта, бу ғалабага эришиш осон кечма- нарса сўрамаган бўлса, энди бориб маҳ-
ди. Аммо ота-онамнинг, устозларимизнинг, қолаверса, “Янги Ўзбекистон” мухбири сулотларига навбатда турибди. Базальт Муаммога тақиқ қўйиш осон. Соҳа ва- Ўзимиз кўриб, баҳра олиб турган бундай
толаси ва арматураси, пластмасса қувур- килларига қўйса, яна 20 йил шу тахлит ўти- ислоҳотлар Инсон қадрини улуғлаш ва фаол
лар, мева-сабзавотлар чет элларга экс- раверарди. Давлатимиз раҳбари ҳар икки маҳалла йили, ундан кейинги йилларда ҳам
порт қилиняпти. масалада ҳам аҳоли томон бўлди. Ақлли, халқимизга кўп рўшнолик олиб келишига
ишонч беради.

Жамият 32022 йил 4 январь, 2-сон

2022 ЙИЛ — ИНСОН £АДРИНИ УЛУ¢ЛАШ
ВА ФАОЛ МА¥АЛЛА ЙИЛИ

ТЕМИР МА¥АЛЛА — Шу билан бирга, бир ҳақиқатни ҳам
ТЕМИР МИЛЛАТ тан олишимиз лозим: биз маҳаллага
ҳам, динимиз, қадриятларимиз, урф-
Азамат ЗИЁ, Агар турли тарихий босқичларда олов, қилишда каттадан-катта “ютуқлар”га ўрнига қўядиган, хушомадгўй, билимсиз, ўзгача сифатга эга бўлиб бораётганидан одатларимизга бўлгани каби, онгли ра-
будда, Аллоҳга сиғинувчиларнинг саж- эришди, улкан ва улуғ салтанатларга дўқ-пўписага усталарнинг олди-бердиси далолатдир, албатта. Маҳалла ҳам бун- вишда эмас, балки узоқ вақтлар шакл-
ЎзР Фанлар академияси дагоҳлари, ўқув масканлари, жумладан, асос бўлган юртимиз чегаралари, унинг чаққон муҳитда маҳалла ва унинг оқсоқо- дан истисно эмас. ланган ва шакллантирилган тушунчалар
мактаб, мадрасалар маҳаллада қурилиб, тарихий-маъмурий бўлакларини ўзи бил- ли умуман олганда бошқача бўлиши мум- эпкини остида муносабатда бўлиб кел-
Тарих институти касалхона, устахона, карвонсарой, бо- ганча кесди, ямади, тарқатди. Бироқ қан- кин эмасди. Ўтган беш йилда маҳаллаларимизда моқдамиз. Яъни, биз унга маиший жа-
зорча, тегирмон, ҳаммомлар ҳам маҳал- ча уринмасин, маҳаллани, 4000 йиллик юз берган ўзгаришларни тарихий, дея раён кечувчи доира сифатида қарай-
директори, тарих фанлари лада фаолият юритгани кўзда тутилса, тарихий-миллий-ҳудудий бирлигимиз — Бунинг оқибати ҳам яхши маълум: баҳоласак, ошириб юбормаган бўламиз. миз. Миллий етакчимизнинг Янги йил
камида 4000 йилдирки, маҳалла миллий ўзагимизни бутунлай емира олмади. давлат ва жамият бошқарувига хос барча “Обод маҳалла”, “Обод қишлоқ” дастурла- қутловида билдирган мана бу фикри
доктори, профессор давлатчилигимиз, иқтисодиётимиз, мудо- иллатлар ўзини-ўзи бошқариш табиатини ри доирасида йилма-йил бажариб кели- эса бу борадаги “анъанавий” тушунча-
фаачилигимиз ва маънавий турмушимиз- Давлат мустақиллигимизни тиклагач, ҳар ҳолда сақлаб қолган бирдан-бир ту- наётган кенг кўламли ва манзилли ишлар ларимизни ўзгартириш пайти келгани-
Бошланиши 1-бетда нинг пойдевори бўлиб келаётгани аёнла- бошқа йўналишлар қатори маҳалланинг зилма саналмиш маҳаллага ҳам кириб натижасида электр, газ, сув таъминоти, дан далолат беради: “Инсон қадрини
шади-қолади. ҳам “кўкрагига шамол тегди”, бутунлай борди, ўрнашди, қулоч ёзди... Шу тари- ички йўллар қурилиши ва таъмири, бо- улуғлаш — юртимизда яшаётган ҳар
Цивилизация муайян халқ ва макон- янгича — демократия, бозор иқтисодиё- қа, одамларда неча минг йиллик мазкур лалар ва спорт майдончалари қурилиши,
нинг ижтимоий юксалиши, моддий ва Ўтган минг йилликлар ичида қишлоғу ти, фуқаролик жамияти шароитида жон- ўта муҳим бўғин ва уни бошқарувчиларга таълим ва соғлиқни сақлаш муассасала- бир одамнинг ҳуқуқ ва эркинликлари,
маънавий маданиятининг сифат даража- шаҳарлар, туману вилоятларнинг қанча- лантириш имкони туғилди, мазкур борада ишончсизлик туғила бошлади. Ўз қадри- рини барпо этиш, таъмирлаш, маҳалла қонуний манфаатларини таъминлаш
сини англатади. Унинг тарихий ва замо- си йўқ бўлиб, қанчасининг тегралари ўз- қатор ишлар бажарилди ҳам. Шу билан ни билган унча-мунча одам оқсоқоллик- идораларининг замонавий биноларини демакдир. Бу борада жамиятимиз
навий воқелигимиздаги бошланғич бўғи- гача тус олди, яна қанчаси янгитдан пай- бирга, туриш-турмушимизнинг энг қуйи ва дан қочганини яширишнинг энди ҳожати яратиш, уларни маърифат марказларига асоси бўлган маҳалла ҳал қилувчи
ни эса маҳалладир! до бўлди. Уларни қўя турайлик, неча-неча ҳал қилувчи бошқарув бўғини сифатида, ҳам, уяти ҳам йўқ, деб санаймиз. Ушбу айлантириш каби ўн йиллар ичида барча- ўрин тутади”.
буюк салтанатларни тузган давлатимиз маҳалла давлат ва жамиятимиз умумий мизга ташвиш туғдириб келаётган ва ечи-
Тил тафаккуримизнинг йўқлиги ўлароқ чегаралари ўзгариб кетгани-чи?! Бироқ, идора тизимининг табиати ва йўриғидан шароитда, юзаки қараганда, кўримсиз бў- ми йўқдек муаммолар бартараф этилди ва Бундан чиқди, инсонни қадрлаш унинг
туғилган чигалликлардан бири бисоти- маҳалла йўқолмади! Қанчалик уринма- четга чиқолмади. Чиқолмасди ҳам. либ қолган, бироқ миллий бошқарув тизи- этилмоқда. ҳурматини ўрнига қўйиш, ижтимоий
миздаги сўзлар маъносини билмасли- синлар, буни ҳатто сўнгги мустамлакачи- мида тенгсиз ўринга эга лавозимга тасо- муаммоларини ҳал қилишгина эмас, бал-
гимиздандир, десак адашмаймиз. Асли лар — коммунистлар ҳам эплай олмади. Эндиликда ҳокимнинг бир вақтнинг дифий одамлар келиб қолиши табиий эди Президентимиз ташаббуси билан Ма- ки унинг сиёсий манфаатларини амалда
араблар орқали кириб келиб, тилимизга ўзида маҳаллий кенгашни ҳам бошқари- ва шундай ҳолатлар ҳам етарли бўлган. ҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш ва- таъминлаш билан уйғунлиги масаласи
ўрнашиб қолган “маҳалла” сўзининг ўза- Раҳматли бувимизнинг у ёки бу баҳона ши анъанасига чек қўйиш, ҳокимларни зирлигининг тузилиши эса, ниҳоят, 4000 кўндаланг қўйилмоқда. Ва бу иш маҳал-
ги “эгалламоқ”, “ўрнашмоқ”, “тўхтамоқ” бўлиб айтилган эсдаликларида “дамкўм сайлаш зарурати ҳақида сўз қотмаган Маҳалла тузилмасига оид яна бир оғ- йил деганда, давлат ва жамият бошқа- ладан, ундаги фаолликдан бошланиши
маъносини билдиради. Бирон манзилда чақирди”, “дамкўм ундоқ деди, дамкўм одам қолмади. Ваҳоланки ушбу, чиндан риқли жиҳат маҳалла идоралари билан рувининг маҳалладек ноёб нодавлат ту- керак! Агар 2022 йил 1 январдан эъти-
тўхтаб, ўрнашиб, ўша жойнинг эгасига ай- бундоқ деди”, “дамкўм кириб келди”, ҳам ўта муҳим масала тўғрисида ҳали у боғлиқ бўлгани бугун секин-аста эсдан зилмасига эътибор давлат сиёсати дара- боран бутунлай янги тизим — ҳар бир
ланганлар теграсини билдирувчи мазкур “дамкўм налуни (налог) сўраб кирди”, ҳеч кимнинг хаёлида бўлмаган, бўлган- чиқиб бормоқда. Ўз биносига эга бўл- жасига кўтарилганининг тасдиғидир. Янги маҳаллада тадбиркорликни ривожлан-
атама араблар ҳукмронлиги давридагина “дамкўм йўқ деган”, “дамкўмга чиқаман”, ларида эса очиқ фикр билдиришга ма- маган, ижарада ўтирган қўмиталар азим вазирлик зарурати, умуман, тизим олди- тириш, аҳоли бандлигини таъминлаш ва
сингдирилгани шубҳасиз. Бироқ бир ерда қабилидаги таъкидларни кўп эшитардик. жол йўқ 2016 йили биринчи бўлиб Пре- Тошкентнинг ўзида анча-мунча бўлганига да турган вазифалар ҳақида тўхталган камбағалликни қисқартириш масалалари
туп қўйиб, палак ёзиб яшаш анъанаси ўта Улардан мана буниси эса ҳали ҳам қуло- зидентимиз Шавкат Мирзиёевнинг ўзи шахсан гувоҳмиз. Электр, сув, газ хара- миллий етакчимизнинг “Маҳалла катта бўйича ҳоким ёрдамчиси лавозими жорий
эски замонларга бориб тақалади. ғимиз остида жаранглаб тургандек: бир айтган эди. жатларини қоплашга имкони йўқ оқсоқол- ижтимоий куч сифатида майдонга чи- этилгани ҳам кўзда тутилса, давлат ва
куни додам кўчадан йиғламсираб кирди ларнинг маҳалладаги ишбилармонлар қиши керак” сўзининг туб аҳамиятини жамият бошқарувининг Президентимиз
Ижтимоий-сиёсий омиллар ўлароқ та- ва нима гап тинчликми, ким хафа қилди, Миллий етакчимизнинг маҳалла оқсо- қўлига қараб, сўнг уларга қарам бўлиб эса ўшанда тушунган тушунди, тушунма- томонидан яратилаётган бутунлай янги-
биий йўсинда яралган энг кичик ҳудудий саволимга, “дамкўм” билан “ваенкўм”нинг қолини сайлаш маданиятимизнинг ижро қолгани-чи? ганларда бугун тушуниш имкони бор. ча, энг муҳими, миллий қадриятларимиз
бирлик — маҳалла араблар босқинидан уйи куйсин, этигини тортишга кучи йўқ ўс- ҳокимияти бўғинлари бошлиқларини ва манфаатларимизга мос тизимининг
анча олдин бор бўлганини археология пиринларни тўп-тўп қилиб урушга олиб сайлаш билан узвий боғлиқлиги бўйича Шу ўринда ҳақли савол туғилади: мус- Гап шундаки, замонавий бошқарув ти- моҳияти ойдинлашади-қолади.
қазишмалари натижалари ва ёзма ман- кетмоқда, эртага бари жувонмарг бўлиши фикрлари мағзини ҳали ҳам чақолгани- тақиллик йилларида биз маҳалланинг зимида сайловлар орқали шакллантири-
балардаги гувоҳликлар тасдиқлаб бўл- тайин-ку, болам, деган эди... миз йўқ, десак ҳақиқатни айтган бўламиз. неча асрлар давомида етилиб келган куч- ладиган лавозимлар ҳақида сўз кетганда, Бу ҳақида давлатимиз раҳбари од-
ган. Араблар шаҳарларимизга бостириб Ҳолбуки, бу ерда жуда чуқур ва узоқни қудратидан оқилона фойдалана билдик- биз одатда, Президент ва турли даража- дийгина қилиб тушунтириб ҳам берди:
кирган илк пайтларда уларга қарши уруш- “Дамкўм” кимлигини тушунмай, у ким кўзлаган маъно бор. ми? Ҳа, деёлмаймиз. Агар гап 9300 тага даги депутатларни кўзда тутамиз. Ҳоким- “Ҳозир кўпчилик бу тизим қандай иш-
талашлар айнан маҳаллаларда юз берга- ўзи, сўроғимизга жони жаннатда бўлгур яқин маҳалла — замон қандай бўлмасин, ларни ҳам сайлаш мавзусига қўл урил- лашини англаб етмаяпти. Лекин мен бу
нининг ўзиёқ кўп нарсага ишора. онамиз берган “маҳалла раиси” жавоби Гап шундаки, халқимиз 3000 йил ичи- моҳиятини йўқотмаган, биргаликда яшаш ганига эса энди беш йил бўлди. Тўғри, янгиликни албатта татбиқ этаман. Чун-
ҳам биронта ойдинлик киритган эмас. Ул- да давлат бошқарувининг тикка қурилган омили ўлароқ туғиладиган ўзига хос тари- сайлаб қўйиладиган бошқа лавозимлар ки бизда шу пайтгача пастга тушиш,
3500-4000 йил бурун гуллаб-яшна- ғайиб борганимиз сайин маҳалла, унинг тизимида яшаб келди. Ундан чораги кам хий-миллий муҳит ҳақида кетаётгани ино- ҳам бор, масалан, вакиллик идоралари- бевосита халқ билан ишлаш тизими
ган Сополлитепа, Жарқўтон сингари илк раиси нима ва кимлиги аёнлашган бўлса- бир аср (1917 — 1991) маъмурий-буйруқ- батга олинса, бой берилган фурсатнинг нинг ички тузилмалари, нодавлат ташки- йўқ эди, буни тан олишимиз керак.
шаҳарларимизни ўтроқ маданият наму- да, бироқ 1988 йили яратилган “Итюрак” бозлик ҳукмронлиги учига чиққан муҳитда кўлами янада аёнлашади. лотларда. Бироқ улар катта-кичиклигидан Янги тайинланган ҳоким ёрдамчилари
налари сифатида яхши биламиз. Бироқ (“Собачье сердце”) киноасарини кўргани- ўтди. Мазкур сўнгги босқич инсон учун қатъи назар, тегишли ҳудуд чегарасида уйма-уй юради, бемор борми, ишсиз
улар бир қанча маҳаллаларга бўлинга- миздагина, гап нима ҳақидалигини билиб ўта зарур барча ҳуқуқлар — сиёсий, иж- Миллий етакчимиз Янги Ўзбекистон бўлиб ўтадиган сайловлардан фарқ қи- борми, жиноятга мойиллар, уюшмаган
ни, кулолчилик, темирчилик, заргарлик, олдик. “Домком” аслида “домовой коми- тимоий, иқтисодий ҳақлар поймол қилин- босқичининг илк кунларидан бошлаб лади. Бизда эса бошқаруви ҳудудийлик ёшлар борми, ҳар бири билан астой-
тўқимачилик ва теричилик ўз даври учун тет”нинг ўзак қисқартмаси бўлиб, мазкур гани шароитида кечгани кўзда тутилса, одамлар ишончи масаласига қаттиқ ва асосида бажариладиган ноёб тузилма дил шуғулланади”.
юксак даражада ривожлангани кўпчилик- жамоат тузилмаси нима-ю уни кимлар тинимсиз урғу бериб келаётгани бежиз бор — маҳалла. Бўлганда ҳам, юқорида
ка маълум эмас. Қизиғи, ҳар бир маҳал- бошқаргани аёнлашди. Ана шундагина, мустақил тараққиёт давримизга қандай эмас. Негаки, ишонч йўқ ерда, ҳаёт маз- айтилганидек, 9300 тага яқин. Ва эътибор Конституция ва қонунларимизда
ланинг ўз оқсоқоли бўлганидан ташқари, бувим “домком”ни тилга олганида, оҳанг- мерос билан қадам қўйганимиз аёнла- муни йўқолади. Эндиликда оғиздан-оғиз- беринг, маҳаллалар тизими бутун Ўзбе- мансабдор шахсларга талаблар маз-
улар маслаҳатлашиб иш кўрадиган оқ- ларида ҳатто бола бўлмиш каминага шади-қолади. Энг чатоғи, ўтган йилларда га ўтиб бораётган “қилса бўлар экан-ку”, кистонни қамраб олади. кур ҳужжатларга хос тилда қуруққина
соқоллар кенгаши ҳам фаолият юритган. сезилган қандайдир чўчиш ва катта бу- айрим уринишлар қилинганига қарамай, эътирофи ишончнинг тикланиб бораёт- баён этилган. Тўғри, бу ҳам керак. Би-
Ушбу кенгашларнинг миллий давлатчи- вамизнинг қарғиши сабабини билиб ол- мазкур меросдан тўла қутулолмаганимиз гани, пойтахтдагина эмас, узоқ-узоқ Бундан чиқди, маҳалла ўзгарса, бутун роқ туриш-турмуш талаблари ўзгача.
лигимиз яралиши ва ривожланишида ганмиз. Тарихчилик касбини эгаллагач, ҳам ҳақиқат. Бу, энг аввало, умуммиллий қишлоқларимизда ҳам турмуш бутунлай юрт ўзгаради. Шу маънода, Президенти- Донишманд халқимиз уларни бир жум-
тутган ўзига хос ўрнини ҳеч нарса билан “маҳалла активлари”дан қатағончилик бошқарувнинг қуйи бўғинида яққол кўзга миз томонидан 2022 йил “Инсон қад- ла билан ифода этган-қўйган: эл-юрт
тенглаштириш мумкин эмас, албатта. Не- сиёсати, жумладан, қулоқлаштиришда ташланади. рини улуғлаш ва фаол маҳалла йили” ташвиши билан яшаш. Йиллар ўтиб,
гаки, маҳалла давлатчилигимиздан ол- қандай фойдаланилганининг гувоҳи ҳам деб эълон қилиниши ва бу шунчаки келгуси бошқарувчиларнинг иш йўриғи
дин пайдо бўлган! бўлдик... Расман демократик, амалда эса мус- шиор бўлмай, чуқур ҳаётий мазмунга бошқача бўлиши мумкин ва бу табиий.
тамлака замонидан қолган маъмурий- эгалигига диққатни қаратган бўлардик. Бироқ айримлари асрлар, айримлари
Ҳунармандчиликдаги ихтисослашув Миллий давлатчилик ҳуқуқимизни буйруқбозлик асосида ташкил этилган ўн йилликларга татигулик оғирдан-оғир
жараёни ҳам худди шу пайтда бошлан- тортиб олган мустамлакачи — совет ҳо- бошқарув тизимида маҳалла ўзгача иш Ўзбек — уйим-жойим деган халқ. муаммолар ечилиши зарур бўлиб тур-
гани инобатга олинса, “эски шаҳар”ла- кимияти тарихимиз, тил, адабиёт, санъ- тутолмаслиги турган гап эди. Жамоатчи- Унга меҳмонхона ёки мусофирхона- ган эндиги тарихий паллада давлат
римиздаги “Атторлик”, “Заргарлик”, “Те- атимиз, динимиз, иқтисодиётимизни йўқ лик назорати бутунлай йўққа чиқарилга- да яшаш ёт. Унинг учун ўз уйи — ўлан хизматчиси ишсизлик, соғлиқ, жиноят-
мирчи”, “Тақачи”, “Эгарчи”, “Парчабоф”, ни, вакиллик идоралари “хўжакўрсин”га тўшаги. Уйи эса маҳаллада! Ким бў- чилик, ёшлар, таълим, маърифат ва
“Чақичмон”, “Кўнчилик”, “Дегрез”, “Ипак- тузилгани инобатга олинса, масала мо- лишидан қатъи назар — бой, ўртаҳол, маънавият масалалари билан шуғул-
бозор”, “Баззозлик”, “Маҳсидўз”, “Қошиқ- ҳияти янада ойдинлашади. Чорак аср камбағал, амалдор, фаррош, деҳқон, ланиши шарт. Унинг учун бундан бошқа
чилик”, “Мисгарлик”, “Пичоқчилик”, “Ўқчи” ичида Тошкент — барча жиҳатлардан санъаткор... ўз уйи бор. Умрининг учдан вазифанинг ўзи йўқ.
сингари кўплаб тарихий маҳаллалар ил- илғор ва ибрат бўлиши лозим пойтахт ту- икки бўлагини, одатда, у ўз уйида ўтка-
дизи қанчалар чуқур отганини хулосалаш манларида халқ вакилларини уюштири- зади. Нонни маҳалла дўконидан сотиб Демак, Янги Ўзбекистоннинг янги ав-
қийин эмас, деб ўйлаймиз. ши даркор кенгашнинг ўзи бўлмагани эса олади, болалари маҳалладаги боғча, лод бошқарувчилари илк ва бош бўғин
кўп нарсага ишорадир, албатта. мактабга қатнайди, зарур бўлганда, ои- — маҳаллада, ўзбекнинг қувончию таш-
Маҳалла билан алоқадор яна бир лавий поликлиникага чиқади. Тўйю маъ- вишлари, оғирию енгили, ютуғию камчи-
муҳим омил бор. Хоҳ 4000, хоҳ 1000 Энг эски замонлардан маҳалла оқ- ракасини тўйхонада ўтказиши мумкин, ликлари...бутун борлиғи мужассамлаш-
ёки 150 йил илгари бўлсин, улар эл-юрт соқоллигига турмушнинг аччиқ-чучугини бироқ келинни уйига туширади, фотиҳа- ган муҳит ва маконда синовдан ўтади,
озодлигини қўриқлаш, босқинчиларга тортган, бир ишнинг бошини тутиб, қўли- гарчиликни ҳам ўз ҳовлиси — маҳалла- пишийди, етилади. Агар мазкур тизимда
қарши кураш майдони бўлган. “Эски дан бир нима келишини исботлаб қўйган, сида ўтказади. Яъни, ўзбекнинг отасию ёшлар етакчисининг ҳам ўз ўрни бўли-
шаҳар”ларимиздаги кўчалар торлиги одамлар бошини қовуштириб, йўлга сола онаси ҳам, боласию чақаси ҳам маҳал- ши, энг муҳими, Президентимиз айт-
бош сабабини ҳам аслида маҳалла- оладиган, обрў-эътиборли шахслар ло- ла, бозори ҳам, мозори ҳам маҳалла! ганидек, ёрдамчилар ўртасида соғлом
ларнинг мудофаа тизимидаги тенгсиз йиқ кўрилган. Шундай фазилатларга эга Турмуш минг йиллар ичра маҳаллада рақобат туғилиши ҳам кўзда тутилса,
ўрни билан тушунтириш мумкин. Яъни, етакчига одамлар ишонган, ишондилар- қайнаган ва қайнайди! 9300 га яқин маҳаллада келгуси йил-
ёв бостириб келганида, ё уни ичкарига ми, эргашган. Аммо маъмурий-буйруқбоз- ларда кечадиган жараённинг унумини
киритмаслик ё ичкарига киритиб олиб лик устун, ижодкор, халқчил, киришимли, бугуноқ чамалаш қийин эмас: замонавий
қамаш мақсадида маҳалла бошидаги энг муҳими, замонавий билимларга эга, билим ва кўникмаларга эга, маърифат
кўчалар ёғоч, шох-шабба кабилар би- миллатсевар ва юртсевар бошқарув- марказининг ҳавосини олган, ўз илдизи-
лан тўсилган. Эркагу аёл, ёшу қари том- чиларнинг бозори касод, аксинча, “гаҳ” ни англаган ўн минглаб қоракўзларимиз
ларда туриб душманга қаттиқ қаршилик деса, қўлга қўнадиган, бир ишни қойил- юртимиз ижтимоий-сиёсий, иқтисодий
кўрсатгани, уни қириб ташлаганига оид латмаса ҳам, бош устига, муомаласини турмушининг турли бўғин ва йўналиш-
гувоҳликлар манбаларда етарлидир. ларига кириб боради, давлат ва хусусий
ташкилотларда етакчи кучга айланади.
Маҳаллаларимиз эса темирдек мустаҳ-
кам бўлиб борар экан, миллатимиз ҳам
темирдек тобланаверади.

4 2022 йил 4 январь, 2-сон

ИСЛОҲОТЛАР АМАЛДА

КАМБА¢АЛЛИКНИ
£ИС£АРТИРИШ:

САР²ИСОБ ВА ИСТИ¯БОЛДАГИ РЕЖАЛАР

Элдор ТУЛЯКОВ, Ислоҳотларни янада чуқурлаштириш мақса- юқори бўлган 21 турдаги касбларга ўқитиш фуқаролар ўртасида рақобатбардошлик ўси- мактабгача таълим муассасаларига тадбирлар
“Тараққиёт стратегияси” дида Президентимизнинг 2021 йил 3 декабрда- йўлга қўйилди. шига, иш ҳақлари нисбатан баланд бўлишига ва тарбияланувчилар сони ошганини инобат-
маркази ижрочи директори ги “Маҳаллада тадбиркорликни ривожлан- хизмат қилади. га олган ҳолда, жорий йилдагига нисбатан 2,2
тириш, аҳоли бандлигини таъминлаш ва Агар 2018 йилда банд бўлмаган 20,5 минг триллион сўм кўпайтирилиб, 8,7 триллион
Бошланиши 1-бетда камбағалликни қисқартириш бўйича давлат фуқаро ўқитилган бўлса, 2021 йилга келиб, бу 2022 йилда кўзда тутилаётган сўм, халқ таълимига 30,3 триллион сўм (6,5
сиёсатининг устувор йўналишлари тўғриси- кўрсаткич 98 минг нафарни ташкил этди. Ушбу чора-тадбирлар триллион сўмга кўп), ўрта махсус ва олий таъ-
Институционал ва тизимли да”ги фармони ҳамда “Маҳаллада тадбиркор- кўрсаткич қарийб 5 баробар ошди. лимга 7,5 триллион сўм (3,1 триллион сўм кўп)
ёндашув ликни ривожлантириш, аҳоли бандлигини 2022 йилги бюджет лойиҳасининг харажатлар маблағ ажратилмоқда.
таъминлаш ва камбағалликни қисқартириш “Маҳаллабай” ишлаш тизими асосида бир қисмида инсон капиталини ривожлантириш, иж-
Сўнгги беш йил давомида мамлакатимизда масалалари бўйича ҳоким ёрдамчилари қанча самарали ишлар амалга оширилди. Жум- тимоий ҳимояни янада кучайтириш, камбағал- 2022 йилда соғлиқни сақлаш соҳасига
амалга оширилган ишлар, жумладан, ижти- фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирла- ладан, меҳнатга лаёқатли 1,6 миллион ишсиз- ликни қисқартириш, янги иш ўринлари яратиш, 22,6 триллион сўм ёки жами харажатларнинг
моий-иқтисодий соҳадаги ислоҳотлар бугунги ри тўғрисида”ги қарорига мувофиқ, маҳал- нинг 658 минг нафари (233,4 минги ёшлар ва ҳудудларда аҳоли турмуш шароитини яхшилаш 11 фоизини ажратиш режалаштирилган.
кунда камбағалликка қарши курашишда муҳим лада тадбиркорликни ривожлантириш, аҳоли 213,4 минги хотин-қизлар) ёки 76,5 фоизининг тадбирларининг устуворлиги белгиланган.
пойдевор вазифасини ўтамоқда. бандлигини таъминлаш ва камбағалликни қис- бандлиги таъминланди. Касб-ҳунар ва тадбир- 2022 йилда ижтимоий нафақа олувчи эҳ-
қартириш масалалари бўйича туман (шаҳар) корликка ўқиш истагини билдирган жами 197,3 Давлат бюджети лойиҳасида ижтимоий соҳа- тиёжманд оилалар сони 2021 йилдаги ўртача
Хусусан, ҳукумат таркибида Бош вазирнинг ҳокимларининг ёрдамчилари фаолияти йўлга минг кишидан 170,2 минг нафари (86,3 фоизи) га маблағ ажратилишининг устуворлиги таъмин- 1 миллион 200 мингдан 1 миллион 440 мингга-
молия-иқтисодиёт ва камбағалликни қисқарти- қўйилди. Мазкур тизим “маҳаллабай” ишлашни ўқитилди. лангани ҳолда, уларнинг салкам 45 фоизи таъ- ча ошиб, жами оилаларнинг 16,5 фоизи қамраб
риш масалалари бўйича ўринбосари лавозими янги босқичга олиб чиқиш, хусусан, “маҳалла- лим соҳасига йўналтирилмоқда. Хусусан, олинади. Туман ва шаҳарлар бюджетларининг
жорий этилди. дан чиқмай туриб барча хизматлардан фойда- Тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш 5 фоизи, яъни 1,4 триллион сўм маблағ “Очиқ
ланиш” тамойили асосида давлат томонидан ва кенгайтириш истагидаги 346,9 минг субъект бюджет портали” орқали бевосита фуқаролар
Камбағаллик муаммосини изчил ва аниқ мақ- кўрсатиладиган хизматлар тақдим этилишига аниқланди. Бугунги кунга қадар уларнинг 304,4 томонидан билдирилган таклифларни молия-
садга мувофиқ ҳал этиш учун ижтимоий ҳимоя- имкон яратди. мингтасига жами 7280,6 миллиард сўм кредит лаштиришга йўналтирилади. Бу аҳолининг жой-
га муҳтож, кам таъминланган оилаларни қўл- ажратилган ва 343,3 мингта янги иш ўрни таш- ларда муаммоларни ҳал этишдаги иштирокини
лаб-қувватлаш мақсадида Маҳалла ва оилани Маҳаллабай ишлаш ва тадбиркорликни кил этилган. таъминлаш, шунингдек, бу борадаги ишларни
қўллаб-қувватлаш вазирлиги ташкил этилди. ривожлантириш агентлиги, унинг вилоят- яқиндан мониторинг қилишда қўл келади.
лардаги ҳудудий бошқармалари ҳамда маҳал- Шу билан бирга, маҳаллаларда ўтказилган
Шунингдек, мамлакатимизда камбағалликни лабай ишлаш ва тадбиркорликни ривож- хатлов натижасида жами 5,8 мингта ижтимоий Мамлакатимизда аҳоли фаровонлигини оши-
қисқартириш борасида мақбул давлат сиёсати- лантириш марказлари ташкил этилди. Ушбу соҳа объекти таъмирталаб экани аниқлан- риш йўлида рақамлаштириш сиёсати жадал
ни амалга ошириш тизимини жорий этиш мақ- саъй-ҳаракатлар аҳолининг ижтимоий муаммо- ган. Уларнинг 2,5 мингтаси жами 2,6 трил- суръатларда кечаётганини таъкидлаш жоиз.
садида Иқтисодиёт ва саноат вазирлиги Иқти- ларини бартараф этиш ҳамда камбағалликка лион сўм ҳисобига таъмирланди. Шунингдек, Мазкур ишлар натижаси ўлароқ, энди давлат
содий тараққиёт ва камбағалликни қисқар- қарши тизимли курашишга қаратилгани билан 832 та мактабгача таълим ташкилоти, 1241 та хизматларидан уйдан чиқмаган ҳолда, ортиқча
тириш вазирлиги этиб қайта ташкил этилди. аҳамиятлидир. умумтаълим мактаби, 325 та соғлиқни сақлаш, оворагарчиликларсиз, кўп вақт сарф қилмай
76 та спорт муассасаси ҳамда 219 та бошқа иж- фойдаланиш мумкин. Бу эса аҳолига қўшимча
Камбағалликни қисқартириш йўналишидаги Тизимдаги яна бир муҳим ислоҳот — давла- тимоий объект таъмирланди. қулайликлар яратган ҳолда, мавжуд ресурслар-
илмий-тадқиқотлар сифати ва сонини ошириш, тимиз раҳбари ташаббуси билан аҳолини ижти- ни исроф қилмай, улардан унумли фойдаланиш
жаҳон мамлакатлари тажрибасини чуқур ўрга- моий қўллаб-қувватлаш ҳамда манзилли фао- Юртимизнинг турли ҳудудларида яшовчи имконини бермоқда.
ниш мақсадида Прогнозлаштириш ва макроиқ- лият юритишни ташкил этиш мақсадида “Те- 1 миллион 802 мингдан ортиқ киши илк бор
тисодий тадқиқотлар илмий-тадқиқот институти мир дафтар”, “Аёллар дафтари” ва “Ёшлар ичимлик сув таъминотига эга бўлди, 1 738 та Хулоса ўрнида айтиш мумкинки, камбағаллик-
таркибида Камбағалликни қисқартириш ва дафтари” жорий этилди, ҳаётимизга “ма- аҳоли пунктида 4 миллион 780 мингдан ортиқ ни қисқартириш ҳар бир давлатнинг муҳим вази-
аҳоли фаровонлигини ўрганиш илмий мар- ҳаллабай” иш услуби кириб келди. Бу орқа- аҳолини ичимлик сув билан таъминлаш яхши- фасидир. Ўзбекистон ҳам камбағалликни қисқар-
кази фаолият бошлади. ли ижтимоий ҳимояга олинган оилалар сони 2 ланди. Республика аҳолисининг ичимлик сув тиришга оид стратегик режаларини ишлаб чиқиб,
баробар ортиб, уларнинг молиявий таъминоти таъминоти 61,5 фоиздан 70 фоизга ошди. уни амалга ошириб келмоқда. Мазкур вазифалар
Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 19 март- кучайтирилди. ижросини таъминлашда аҳолига кўрсатиладиган
даги “Маҳаллабай” ишлаш тизимини амалиётга Жорий йил 1 январдан “Ишга марҳамат” ижтимоий ёрдам барча эҳтиёжмандларни қам-
жорий этиш ва аҳолининг тадбиркорлик ташаб- Мазкур тизимнинг шаффофлигини таъмин- мономарказлари ҳамда касб-ҳунарга ўқи- раб олиши ҳамда аҳолининг кам таъминланган
бусларини янада қўллаб-қувватлаш чора-тад- лаш, ижтимоий аҳволи ва турмуш шароити тиш марказлари битирувчиларининг касбий ва ижтимоий заиф қатламининг кўп қисмини меҳ-
бирлари тўғрисида”ги қарори билан “маҳал- оғирлашган ва сектор раҳбарлари томонидан малакасини WorldSkills стандартлари асо- нат фаолиятига жалб этиш, шунингдек, кейинги
лабай” ва “хонадонбай” ишлаш тизими ҳамда алоҳида назоратга олинган оилаларни қайд сида баҳолаш, ундан муваффақиятли ўтган босқичда уларга тайёр пул эмас, балки уларнинг
маҳаллаларнинг “ўсиш нуқталари”ни аниқлаган этишга мўлжалланган saxovat.argos.uz дастури битирувчиларга мамлакатимизда ва хорижий меҳнат қилишлари учун шарт-шароит яратиб бе-
ҳолда янги тадбиркорликни, жумладан, “драй- ишга туширилди. давлатларда тан олинадиган Skills паспор- риш бугунги кун талабидир.
вер” лойиҳаларни амалга ошириш каби мезон- тини бериш бўйича мутлақо янгича тизим
лар белгилаб берилди. Ўтган давр мобайнида мамлакатимизда бе- йўлга қўйилди. Бу эса, ўз навбатида, нафақат
восита камбағалликни қисқартириш борасида ғоят рақобатли меҳнат бозорига тегишли кў-
Ўтган йилда камбағалликка қарши курашиш- халқаро ташкилотлар (БМТ Тараққиёт дастури, никмаларга эга кадрларни тайёрлаш, балки
га оид қатор норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар қабул Шанхай ҳамкорлик ташкилоти, ЮНИСЕФ ва
қилинди ҳамда амалиётга татбиқ этилди. Хусу- бошқалар), молиявий институтлар (Жаҳон банки,
сан, Ўзбекистон Президентининг “2021 йилда Осиё тараққиёт банки) ҳамда ушбу йўналишда
янги иш ўринларини ташкил этиш ва аҳоли илғор тажрибага эга мамлакатлар илмий мар-
бандлигига кўмаклашиш бўйича давлат дас- казлари (Хитой камбағалликни қисқартириш
тури тўғрисида”ги қарори билан 2021 йилда халқаро маркази) билан мустаҳкам алоқалар
457 минг 127 та доимий янги иш ўрни ташкил ўрнатилди. Бу ҳам кўзланган мақсадга тезроқ ва
этиш ҳамда меҳнат органлари томонидан 513 самаралироқ етишишга бўлган ҳаракат, деб баҳо-
минг 575 фуқаро бандлигига кўмаклашиш бў- ласак, айни ҳақиқатни айтган бўламиз.
йича давлат дастури қабул қилинди.
2021 йилдаги ишлар сарҳисоби
КУН МАВЗУСИ
Йил давомида камбағал ва ишсиз аҳолини
иш билан таъминлаш ва касб-ҳунарга ўқитиш
бўйича сермаҳсул амалий ишлар олиб борил-
ди. Хусусан, меҳнат бозорида талаб юқори
бўлган 30 га яқин турдаги касбга ўқитиш ор-
қали уларнинг доимий бандлигини таъмин-
лаш мақсадида банд бўлмаган жами 70 минг
фуқарони қамраб олиш қувватига эга 68 та
муассаса, 15 та “Ишга марҳамат” мономар-
кази, 53 та касб-ҳунарга ўқитиш маркази таш-
кил этилди.

Бундан ташқари, 11 та нодавлат таълим
муассасасида йилига ўртача 800 нафар банд
бўлмаган фуқарони меҳнат бозорида талаб

АДОЛАТ ВА МЕҲР-ОҚИБАТ
ТАНТАНА ҚИЛГАН ЯНГИ ЙИЛ

Феруза МУҲИТДИНОВА, таъминлаб келган маънавият бешиги ислоҳотлар масканига айланиб бор-
Тошкент давлат юридик университети ҳисобланади. Айниқса, ўзбек халқи- моқда. Жумладан, аҳолини ижтимоий
профессори, юридик фанлар доктори нинг яхши ва ёмон куни, дард ва таш- қўллаб-қувватлаш борасидаги ишлар-
виши, муаммоларию кечинмалари ни тизимли ташкил этиш мақсадида
Янги Ўзбекистон ибораси ўзаро мулоқотда кундалик сўзлашув ана шу қўрғонда кечади. Шу жиҳатдан шакллантирилган “Темир дафтар”,
истеъмолимизга фаол кириб бормоқда. Айниқса, инсон қадри олганда, маҳалла — оилалар жипсли- “Аёллар дафтари” ва “Ёшлар даф-
улуғланган янги давр сифатида 2022 йилнинг илк куниданоқ гини таъминлаш, соғлом ва баркамол тари”га киритилган оилаларга ман-
халқимиз онгу тафаккурида алоҳида аҳамият касб этяпти. авлодни тарбиялаш, аҳолининг кун- зилли ёрдам кўрсатилмоқда. Ушбу
далик муаммоларини ҳал этадиган ижтимоий дафтарларга киритилган
Мамлакатимизда тинчлик-осойишта- бўлиши учун бор куч ва имконият- муҳим даргоҳ саналади. юртдошларимиз меҳнат бозорида та- миз маҳаллалар томонидан берилган Хуллас, барча яхши ва ёмон кунлари-
лик, ҳамжиҳатлик ва бағрикенглик мус- ларимизни сафарбар этамиз”, деган лаб юқори бўлган касб-ҳунарларни тавсияномалар асосида олий таълим миз, қувончли воқеалар маҳаллада кеч-
таҳкам қарор топаётгани айни ҳақиқат- қимматли сўзлари замирида ҳам ана Таъкидлаш жоизки, янгиланаётган эгаллаш, муқим иш жойига эга бўлиш, муассасаларида таълим олмоқда, иж- япти, у ерда ҳаёт қозони қайнаяпти.
дир. Синовли дамларда ҳам, дунё ҳам- шундай моҳият ётибди. мамлакатимизда фуқароларнинг тинч- тадбиркорлик фаолиятини бошлаш тимоий ҳимояга муҳтож, уйсиз фуқаро-
жамияти пандемия балосини бошидан лик ва хотиржамликда муносиб ҳаёт орқали мазкур рўйхатлардан чиқарил- лар давлатимиз томонидан берилаёт- Шу нуқтаи назардан, 2022 йилнинг
кечираётган мураккаб бир даврда ҳам Ҳар биримизнинг турмуш тарзи- кечиришини таъминлаш борасида ма- моқда. Эътиборли жиҳати, халқимиз- ган субсидиялар ҳисобидан уй-жойли юртимизда “Инсон қадрини улуғлаш
юртимизда саховат ва кўмак, катталар- миз, оилалар фаровонлиги маҳалла- ҳалла институтининг ўрни ва аҳамияти га муносиб турмуш шароити яратиб бўляпти. Маҳкумликдан оиласи бағрига ва фаол маҳалла йили” деб номлани-
га ҳурмат, кичикларга иззат, меҳр-оқибат ларимизда ойнадек равшан кўринади. ортиб бормоқда. Қувонарли томони, бериш, айниқса, қийналган оилалар қайтиб, олган кўмаклари ёрдамида қай- ши халқимизнинг қадрини улуғлаш, му-
туйғулари одамлар қалби ва шууридан Учинчи Ренессансга пойдевор яра- давлатимиз раҳбари томонидан янги — ҳаётини қайта изга солиш, пировар- та ҳаёт бошлаётганлар, “Меҳр” опера- носиб турмуш шароити яратишга янада
чуқур жой олди. “Инсон–жамият–дав- тиш жараёни кечаётган бугунги кун- 2022 йилни мамлакатимизда “Инсон дида, одамларни бугунги яшаётган цияси доирасида юртимизга қайтган кенг йўл очади. Ушбу йил фаровон ҳаё-
лат” тамойили асосида ҳар бир инсонга да маҳалла тизимининг ўрни ва роли қадрини улуғлаш ва фаол маҳалла кунидан рози қилиш, камбағалликни фуқаролар ҳам маҳалладошларимиз. тимиз йўлида амалга оширилажак улкан
эътибор оила, хонадон, маҳаллаларда ниҳоятда муҳим. Маҳалла мазмун ва йили” деб эълон қилиш таклиф этил- қисқартириш борасидаги бу каби эзгу ислоҳотлари билан тарихга муҳрланади.
бошланиб, ён-атрофимиздаги одамлар- моҳиятига кўра, халқимизнинг миллий ди. Бу, маҳаллалар зиммасидаги вази- ва олижаноб инсонпарварлик ишлари
ни эъзозлаш маънавий ҳаётимизнинг қадриятлари, урф-одатлари улуғла- фаларни самарали бажариш учун ҳуқу- маҳаллаларда амалга оширилмоқда.
ажралмас қисмига айланди. надиган ўзига хос бетакрор тарбия ва қий асослар яратади. Шу билан бирга, Шу боис, Ўзбекистонда маҳалла инс-
маънавият бешигидир. Оила жамият- маҳалла давлат эътиборидаги алоҳи- титутининг ўрни муҳимдир.
Жумладан, Президентимиз Шавкат нинг асосий бўғини бўлса, маҳалла да тизим сифатида ҳар бир инсонга
Мирзиёев Ўзбекистон халқини Янги йил қадимдан инсонпарварлик, бағрикенг- эътибор қаратилаётган адолат қўрғо- Энг асосийси, халқимиз, айниқса, ёш-
байрами билан табриклар экан, “Ишон- лик ҳамда тарбия ўчоғи, одамларни нига айланади, десак тўғри бўлади. ларимиз онгу шуурида инсонни қадр-
тириб айтаманки, халқимизнинг ҳамжиҳатлик, уюшқоқлик асосида лашдек эзгу фазилатлар мустаҳкам қа-
ҳаёти янада фаровон ва мазмунли аҳилликда турмуш кечиришларини Бугун ўзини ўзи бошқаришнинг рор топмоқда. Жамиятимизда инсонга
ноёб тузилмаси — маҳаллаларнинг бўлган эътиборнинг амалий ифодаси
ваколатлари кенгайиб, “Инсон қад- намоён бўлаётир. Жумладан, қизлари-
ри учун” тамойилига асосланган

Кўзгу 52022 йил 4 январь, 2-сон

АҲОЛИНИ РЎЙХАТГА ОЛИШ САРҲИСОБ

СИНОВ Таълимга ва спортга сарфланган инвестиция, албатта,
НАТИЖАЛАРИ ўз самарасини беради. Шахматнинг рапид йўналиши бўйича
НИМАНИ К¡РСАТДИ? жаҳоннинг янги ва энг ёш чемпионига айланган, дунёнинг кўзга
кўринган кучли шахматчиларини тенгсиз ақлу заковати билан
Мамлакатимизда 2023 йилда аҳолини рўйхатга олиш тадбири ортда қолдирган Нодирбек Абдусатторовнинг ажойиб ғалабаси
ўтказилади. Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 11 ноябрдаги қарорига фикримизга ёрқин мисолдир. 17 ёшли юртдошимиз эришган юксак
асосан, мазкур тадбирга тайёргарлик кўриш сифатини таъминлаш, муваффақият барчамизга чексиз қувонч ва ифтихор бағишлади,
унинг ташкилий ва услубий жиҳатлари, дастурий-техник таъминоти билим йўлида заҳмат чекаётган устозлару ўқувчиларга беқиёс
ва маълумотларни қайта ишлаш технологик жараёнлари ҳозирлигини ишонч улашди. Янги йил байрами арафасида биз Наманган
аниқлаш мақсадида 2021 йил 1-25 ноябрь кунлари Андижон вилояти ҳокими Шавкатжон Абдураззоқов ва Наманган давлат
вилоятининг Хўжаобод, Тошкент вилоятининг Юқори Чирчиқ, Тошкент
шаҳрининг Яшнобод туманлари ва Хоразм вилоятининг Хива шаҳрида университети ректорати бош мутахассиси, “Заковат” клуби
синов тариқасида аҳоли рўйхатга олинди. координатори Шавкатбек Шокиров билан учрашиб, ўтган йил

Қоғоз шаклида йиғилган ахборотлар Андижон, ҳақидаги таассуротларини сўрадик:
Тошкент ва Хоразм вилоятлари ҳамда Тошкент
шаҳри статистика бошқармалари ҳузурида ташкил НАЖОТ — ТАЪЛИМДА,
этилган Бирламчи маълумотларни электрон база- ЗАКОВАТДА!
га киритиш марказларида 100 нафарга яқин опера-
тор томонидан 2022 йил 1 апрелга қадар электрон Шавкатжон АБДУРАЗЗОҚОВ,
тизимга жойлаштирилади. Наманган вилояти ҳокими:

Қобил БЕРДИҚУЛОВ, Синов натижаларидан келиб чиқиб, 2023 йилда — Якунига етган йил аввалида “Бир сўм тиббиётни ҳар томонлама ривожлантирамиз.
Давлат статистика қўмитасининг аҳолини рўйхатга олиш дастури, рўйхатга олиш са- топсак ҳам йўлга сарфлаймиз”, дегандик. Чунки нажот — таълимда! Зеро, бизда олий
рўйхатга олиш ишларини ташкил волномалари, методик қўлланмалар ва норматив Ҳақиқатан шундай бўлди. Мамлакатимиз таълимга қамраб олиш даражаси ҳали паст
этиш ва ўтказиш бошқармаси ҳужжатларга тегишли ўзгартиришлар киритилади мустақиллигининг 30 йиллиги муносабати — 26,9 фоиз. Ваҳоланки, республикада бу кўр-
бошлиғи ҳамда маълумотларни қайта ишлаш бўйича ахбо- билан автомобиль йўллари ва ички кўчалар- саткич 28 фоиз. Таъкидлаш жоиз, ҳозиргача
рот тизими такомиллаштирилади. ни таъмирлашга катта маблағ йўналтирдик. Наманганда 3 та олий ўқув юрти фаолият кўр-
2021 йил 1-5 ноябрь кунлари мазкур жараён Наманганда 2021 йил давомида энг кўп қи- сатаётган бўлса, жорий йилда 10 та янги олий
учун махсус ишлаб чиқилган ахборот портали ёр- Синов тариқасида аҳолини рўйхатга олиш жа- линган иш ва оммавий ахборот воситала- таълим муассасаси ташкил этилади.
дамида интернет тармоғи орқали белгиланган раёнларида иштирок этиш учун 2021 йилнинг рида, ижтимоий тармоқларда ёритилган
шаҳар ва туманлар аҳолиси учунгина эмас, балки 12-20 ноябрь кунлари халқаро кузатув миссияси мавзу — кўча ва йўлларнинг асфальтланга- 2022 йилда мактабгача таълим қамровини
республикамизнинг барча ҳудудларида яшовчи ва мамлакатимизга ташриф буюрди. Режага муво- ни. Вилоят марказидан тортиб, чекка ҳудуд- 82 фоизга етказиш мақсадида 3 та давлат,
бошқа давлатларда вақтинча бўлиб турган фуқа- фиқ, 11 кишидан иборат ушбу миссия вакиллари ларгача деярли эътибордан четда қолмади. 4 та хусусий, 2 та давлат-хусусий шериклик,
ролар учун ҳам тизимга кириб, рўйхатдан ўтиш им- республикамизнинг 4 та ҳудудида синов тариқаси- Янги йилда ҳам мазкур саъй-ҳаракатлар 258 та оилавий боғча, вилоятнинг чекка ҳу-
конияти яратилди. да аҳолини рўйхатга олишга кўрилган тайёргарлик барча туманларда давом эттирилади. Бош- дудларидаги 58 та маҳаллада 2570 ўринли
ва уни ўтказиш ишлари билан танишди. Улар бу қача айтганда, “очиқ бюджет” платформаси- 81 та мактабгача таълим ташкилоти очила-
Интернет тармоғи орқали 4 та ҳудуд бўйи- жараённи ижобий баҳолаб, уни янада сифатли ва да энг кўп овоз олган ҳудуднинг кўчаси ас- ди. 11 та давлат мактабгача таълим ташки-
ча жами 10341 киши (жами аҳолига нисбатан замонавий усуллардан фойдаланган ҳолда ўтка- фальтланади. лоти реконструкция қилинади. Қолаверса,
1,8 фоиз) рўйхатдан ўтди. Ҳудудлар бўйича бу зиш юзасидан таклиф ва тавсиялар берди. барча мактабларда спорт заллари қурилади
кўрсаткич Хўжаобод туманида 2281 кишини Халқ депутатлари вилоят кенгашининг ва мукаммал таъмирланади. Вилоятда жами
(2 фоиз), Юқори Чирчиқ туманида 4229 кишини Жумладан, саволномаларни миллий ментали- 2021 йил якунлари ва 2022 йилнинг устувор 771 та мактаб бор, уларнинг 128 тасида спорт
(3 фоиз), Яшнобод туманида 2530 кишини тетга мослаштиришни янада такомиллаштириш, вазифаларига бағишлаб яқинда ўтказилган зали мавжуд эмасди. Бу оғриқли масалани
(1 фоиз), Хива шаҳрида 1301 кишини (1,5 фоиз) планшетлардан кенг фойдаланиш, интернет тармо- сессиясида халққа йўллаган мурожаатимда тезроқ ижобий томонга буриш, аҳолини соғ-
ташкил этди. ғи орқали рўйхатга олиш тизимини соддалаштириш маълум қилганимдек, янги йилда, асосан, иж- лом турмуш тарзига тарғиб этиш учун жиддий
каби йўналишларга алоҳида эътибор қаратилди. тимоий соҳага эътибор қаратамиз. Таълим ва аҳамият берамиз.
2021 йил 6-10 ноябрь кунлари интернет тармоғи Масалан, планшет усулида рўйхатга олиш жараёни
орқали рўйхатдан ўтган шахсларнинг яшаш ман- қоғоз усулига қараганда қулайлиги, тезкорлиги ва Шавкатбек ШОКИРОВ, бўлиб турган Президентимиз Шавкат Мирзиёев кетмади. “Заковат” интеллектуал клуби то-
зиллари бўйича рўйхати шакллантирилиб, синов самарали экани кузатилди. Агар қоғоз услубида иш- Наманган давлат шахсан ташриф буюриб, жараённи кузатди. монидан 100 миллион сўм пул мукофоти би-
ўтказилиши белгиланган ҳудудларга етказиб бе- лаган бир ходим ўртача 350 тадан 400 тагача шахс- университети ректорати Гарчи мутлақ ғолиб бўлмасак-да, финал баҳс- лан тақдирландик. Эртасига ташкилотчилар
рилди. ни рўйхатга олган бўлса, планшетда ўртача 500 та- бош мутахассиси, “Заковат” лари иштирокчисига айланганимиздан, давла- брейн-ринг бўйича вилоят ғолиблари ўртасида
дан 750 тагача тўғри келди. клуби координатори: тимиз раҳбари билан учрашганимиздан беҳад гранд финал ўйини ўтказилиши ва ғолибларга
2021 йил 11-22 ноябрь кунлари рўйхатга олувчи хурсандмиз. Ёшлар ҳар томонлама қўллаб- 6 та “Gentra” автомобили совға қилинишини
ходимлар уйма-уй юриб, респондентлар билан қо- Қайд этиш жоизки, синов тариқасида аҳолини — 2021 йилда ҳаётимда қатор унутилмас қувватланган 2021 йил, айниқса, билимдонлар айтишди. Бу хушхабар илм-заковат оламида-
ғоз шаклида ва планшет қурилмаларидан фойда- рўйхатга олишга тайёргарлик кўриш ва уни ўтка- яхши воқеалар рўй берди. Университетни та- учун тарихий давр, кутилган ва кутилмаган ян- ги катта ўзгаришлардан дарак эди. Финалда
ланган ҳолда сўровномалар ўтказди. зиш жараёнлари муайян муаммолар мавжудлиги- момлаб, бакалавр дипломини олдим. Оила гиликлар йили сифатида муҳрланмоқда. Тил- бўлажак чемпион Хоразмга имкониятни бой
ни кўрсатди. Хусусан, маҳаллаларнинг хариталари қурдим, дўстларим ва яқинларим билан никоҳ ларга тушган “Заковат” телеўйини қайта туғил- берган бўлсак-да, жамоамизнинг бирор аъзо-
2021 йил 23-25 ноябрь кунлари ҳар бир ҳисоб қоғоз шаклида бўлгани сабабли ҳудудларни инст- тўйимизни чиройли тарзда ўтказдик. Иккинчи- ди, десак муболаға эмас. сида ҳалигача афсусланиш ёки алам ҳиссини
участкасида рўйхатдан ўтказилган хонадонлар- рукторлик ва ҳисоб участкаларига бўлишда узоқ дан, бутун республика бўйлаб ташкил этилган кўрмадим. Чунки дўстона ва самимий муҳит
нинг камида 10 фоизини ихтиёрий танлаб олган вақт ҳамда ортиқча меҳнат талаб этилди. Оммавий “Заковат” интеллектуал ўйинининг финал бос- Келинг, унгача бўлган жараёнлар ҳақида- бир умрга ширин хотира бўлиб қолганди.
ҳолда назорат кузатувлари ташкил этилди. ахборот воситалари, расмий веб-сайтлар, ижти- қичида қатнашдик. Қизғин кечган ақл беллашу- ги таассуротларим билан ўртоқлашсам. Қи-
моий тармоқларда ҳамда маҳаллаларда тарғибот- вига ўша кунлари сайловолди ташвиқот тад- зиқишим сабаб, мана, етти йилдирки, зеҳнни Финалнинг тантанали тақдирлаш мароси-
Синов тариқасида аҳолини рўйхатга олиш- ташвиқот ишлари ташкил этилган бўлса-да, аҳо- бирлари муносабати билан Бухоро вилоятида оширувчи ақлий машғулотлар билан мунтазам мида Президентимиз сўзга чиқиб, ўша жойнинг
нинг дастлабки натижаларига кўра, 4 та ҳудуд лининг рўйхатга олиш тадбиридан тўлиқ хабардор шуғулланаман. Кўпчилик “Заковат”ни фақат те- ўзида муҳим қарор ва фармойишларни имзо-
бўйича жами 138,8 мингта хонадонда 585 минг эмаслиги, айниқса, хонадонларда яшовчи шахслар ледастурлар орқали билади. Аслида эса, у иқ- лади. Жумладан, ҳар йили “Заковат” интел-
киши рўйхатга олинди. Шундан Хўжаобод тума- тўғрисидаги маълумотлар айрим маҳалла идора- тидорли ёшлар орасида турли кўринишда анча лектуал ҳаракатини қўллаб-қувватлаш учун
нида 22,2 мингта хонадонда 113,6 минг киши, ларидаги мавжуд ахборотга мос келмаслиги ҳам ривожланиб улгурган. Ўтган йил ўрталарида 50 миллиард сўм маблағ ажратиш, “Заковат”
Юқори Чирчиқ туманида 28,0 мингта хонадон- кузатилди. “Заковат” ННТ ҳар бир вилоятда ташкил этила- учун алоҳида бино қуриш, мактабда, олий ўқув
да 139,7 минг киши, Яшнобод туманида 71,1 диган брейн-ринг ўйинларини эълон қилганида юртларида “Заковат” клублари очиш, “Заковат”
мингта хонадонда 242,4 минг киши ва Хива Бу каби масалаларни ҳал этиш юзасидан те- мен ҳам “Мехмаш эрудит” жамоасини туздим стипендиясини жорий этиш ва ҳоказо. Ёшли-
шаҳрида 17,5 мингта хонадонда 89,3 минг киши гишли идораларга таклиф ва тавсиялар берилди. ва тайёргарликни дарров бошлаб юбордик. гимда айримлар “Заковат” сенга нима беради,
рўйхатга олинди. Июнь ойида навбат Наманган вилоятига келди. нима берди, пулларингни беҳуда сарфлаб,
Аҳолини рўйхатга олиш натижаларидан ҳудуд- Саралашда жамоамиз муваффақиятли қат- бошингни оғритиб нима қиласан”, дейишарди.
ларни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш, аҳо- нашди ва финал йўлланмасига эга чиқди. Бундай ноқулай вазиятлар ҳар бир заковатчи-
ли бандлиги, таълим, соғлиқни сақлаш, аёллар ва нинг бошидан ўтган, эҳтимол. Энди эса умиди,
болалар саломатлигини яхшилаш ва оилаларга Орадан тўрт ой ўтди. Октябрь ойи ўртала- орзуси ушалган чинакам заковатчиларнинг,
ёрдам кўрсатиш, уй-жой билан таъминлаш бўйича рида Бухорога бориб, тарихий обидаларни ғайрат-шижоатли, ташаббускор билимдон-
дастурларни манзилли ишлаб чиқишда ахборот зиёрат қилдик. Финал ўйинини “Oazis” сиҳат- ларнинг замони келди. Дарвоқе, вилоятга зўр
манбаи сифатида фойдаланилади. гоҳида ўтказиш белгиланган эди. Сиҳатгоҳ кайфиятда қайтиб, университетда “Заковат”
ростакамига “Заковат” шаҳарчасига айланти- клубини очдим. Турли ташкилотлар томонидан
Шунингдек, бу натижалар миллий барқарор рилган экан. уюштирилаётган “Заковат” ўйинларига ҳакам
ривожланиш мақсадлари индикаторларини шакл- сифатида таклиф этишаётганидан мамнунман.
лантириш, халқаро рейтинглар ва индексларда, Финалда 14 та жамоа билан учрашдик.
жумладан, Статистика салоҳияти индекси, Инсон Муҳими, тинимсиз интилишларимиз бесамар
баркамоллиги индекси, Иқтисодий эркинлик индек-
си кабиларда мамлакатимизнинг ўрнини юксалти- Мақоламизни миллатимиз ёш қаҳрамони — Нодирбек Абдусатторов билан боғлиқ
ришга хизмат қилади. довруқли хушхабар билан бошлагандик. У ҳам 2021 йили “Заковат” интеллектуал клуби
ўтказган “Zakovat Gambit” турнирида чемпион бўлиб, 50 миллион сўм пул мукофотини қўлга
Шу билан бирга, рўйхатга олиш натижалари киритган эди. Мамлакатимизда Янги йилда ҳам шундай ақлли, зеҳни ўткир йигит-қизлар
хорижий инвесторларни кенгроқ жалб қилиш, ин- сафи кенгаяверсин!
вестицион муҳитни янада яхшилаш, туризм са-
лоҳиятини ошириш, иқтисодиёт юксалиши ва пи- “Янги Ўзбекистон” мухбири
ровардида аҳолимизнинг фаровонлигини янада Орифжон ЖЎРАЕВ ёзиб олди.
яхшилашда қўл келади.

САХОВАТ Шундан сўнг унинг қалбида умид уч- Мақоламиз аввалида бизни ҳам ўйчан
қунлари милтиллаб, 2019 йилда Прези- хаёллар гирдобига ташлаган қаҳрамони-
БАХТ ВА ЭЗГУЛИК ОШЁНИ дент қабулхонасига онлайн мурожаат мизнинг бугун бахти бутун. Рафиқаси Ма-
қилди. Борини борича айтди. Бошидан лика ҳамда ширингина қизалоғи Имона
Янги йилни қувончу шодликлар, муваффақиятлар билан ўтганлари кўз ўнгига келиб, кўзлари ёш- билан бахтиёр ҳаёт кечирмоқда. Яқинда
кутиб олиш юртимизда ўзига хос анъанага айланган. ланди. бу оилага Нурафшон шаҳри марказидан
Айниқса, йиллар давомида ўз бошпанаси бўлмаган баъзи шинамгина уй берилди.
юртдошларимизнинг Янги йилни янги уйларда кутиб олиш Давлатимиз раҳбарига йўллаган он-
бахтига мушарраф бўлгани уларнинг ҳаётидаги энг гўзал ва лайн мурожаати эътиборсиз қолмади. — Тўкис бахтга эришишимнинг асосий
бир умрга татигулик воқелик, дейиш мумкин. Кўп ўтмай Нурафшон шаҳри ҳокимлиги сабабчиси — Президентимиз! Унинг оқи-
томонидан ижарага уй топиб берилди ва лона сиёсатининг беқиёс неъмати наши-
Давлатимиз раҳбарининг 2021 йил бағишланган тантаналар арафасида Қудратали катта ҳаётга қадам қўйга- Деярли ўн йилдан зиёд вақт турли йиллик ижара ҳақи маҳаллий бюджет то- дасини бугун мен ўз ҳаётимда ҳис қилиб
августдаги “Етим болалар ва ота-она ота-она қарамоғидан маҳрум 11 нафар нидан сўнг Қибрай туманидаги молия- жойларда ишлаб, ижарада яшашга маж- монидан қопланди. яшаяпман, — дейди Қудратали Алматов.
қарамоғидан маҳрум бўлган болаларни ёшга уй-жой сертификатлари топши- иқтисодиёт коллежида ўқишни давом бур бўлди. Ҳалол меҳнати билан топган — Аллоҳга беадад шукрки, бошпанали
давлат томонидан қўллаб-қувватлашнинг рилди. эттирди. Коллеж ётоқхонасида яшаб, бор пули эса кундалик харажатлари ва ижара Барча бойликларнинг бўлдим. Армонларимни, чексиз орзула-
янги тизимини жорий этиш чора-тадбир- эътиборини ўқишга қаратди. тўловидан ортмасди. энг афзали римни рўёбга чиқарган давлатимиз раҳ-
лари тўғрисида”ги қарори кўплаб ёшлар- Сарсон-саргардонлик баридан бир умр миннатдорман!
нинг ҳаётида ўзига хос ўчмас из қолдир- йиллари Ўқишни имтиёзли диплом билан та- Бир куни ишдан сўнг торгина ижара Қудраталининг бағрига ҳам шамол
ган муҳим ҳужжат бўлди. момлаган бўлса ҳам унга бирор иш то- уйида хира кўрсатаётган телевизор орқа- тегди. Неча йиллик оғир юк елкасидан Қудратали Алматов айни дамда пой-
Қудратали Алматов Меҳрибонлик пилмади. Дипломини кўтариб, иш сўраб ли Президентимизнинг йиғилишдаги сўз- тушгандай руҳияти енгил тортди. Шундан тахтдаги хусусий корхонада муҳандис-
Авваллари Меҳрибонлик уйларида уйида вояга етди. Ота-онасини соғинган бормаган корхонаю ташкилоти қолмади. ларини эшитиб қолди. сўнггина у ўз бахти ҳақида ўйлай бошла- оператор бўлиб ишламоқда. Турмуш ўр-
тарбияланаётган болалар вояга етгач, пайтлари жуда кўп бўлган. Лекин бари- ди. Тақдир унга бу сафар кулиб пешвоз тоғи Малика эса эндигина тетапоя қилиб
кўп ҳолларда эътиборсиз қолиб, тақдир бир ўзи вояга етган масканни қадрдон уйи чиқди. Ўзига ўхшаган ҳаёт йўлларида юра бошлаган жажжигина қизи тарбияси
ҳукмига ташлаб қўйиларди. деб билади. Бу ерда фаолият юритаётган қийналган бўлса-да, борига қаноат қилиб билан банд.
тарбиячию ўқитувчилар унинг энг яқин яшайдиган қиз билан турмуш қурди.
Тўғри, уларга бўш турган ётоқхона ёки инсонларига айланган. Дарҳақиқат, у ҳаётида илк бор, яъни
таъмирталаб бинолардан уй-жой ажра- Дўст-ёрлари даврасида шинамги- 28 ёшида ўзининг ширингина оиласи
тилган. Шунда ҳам ҳаммага эмас, омади Мактабни тамомлаганидан сўнг уни на никоҳ тўйини ҳам ўтказди. Аслида, билан ўз уйида Янги йил байрамини
чопганларига... чорлаётган мустақил ҳаётга ўзини тай- ҳақиқий бахт учун жой ва маконнинг нишонлади. Қутлуғ қадамлари билан
ёрлашга ҳаракат қилди. Ўша вақтларда фарқи йўқ. Бир бурда ҳалол нон ва бир кириб келган Янги йилни яхши ниятлар
Таъкидлаш керакки, бу каби ҳо- мактабни эндигина битирган 17 ёшли йи- оғиз ширин сўз барча бойликларнинг билан, кўнгил хотиржамлиги ва ҳало-
латларга сўнгги йилларда бутунлай гитнинг қўлида шаҳодатномасидан бошқа энг афзалидир. ватда қарши олган ёш оилага биз ҳам
барҳам берилди. Биргина Тошкент ҳеч нарсаси йўқ эди. энг гўзал эзгу ниятларни тилаб қоламиз.
вилояти мисолида оладиган бўлсак, Энг қувонарлиси, Қудраталига
Нурафшон шаҳрида Конституциямиз Президентимиз томонидан уй берили- Гуличеҳра ДУРДИЕВА,
қабул қилинганининг 29 йиллигига ши ҳақидаги хушхабар етказилганида “Янги Ўзбекистон” мухбири,
унинг қай ҳолатга тушганини бир кўр-
сангиз эди. Отабек ИСРОИЛОВ,
журналист

6 2022 йил 4 январь, 2-сон

ЭЪТИРОФ

АДАБИЁТ ТАРИХИДА
ТЕНГИ ТОПИЛМАС СИЙМО

Ўзбекистон халқ ёзувчиси, Ўзбекистон Республикасида хизмат нуфузли делегация Тошкентга ташриф Қозоғистонга давлат ташрифи чоғида
кўрсатган ёшлар мураббийси, Давлат мукофоти лауреати, буюрди. Унда Ўзбекистон Ёзувчилар Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт
профессор Муҳаммад АЛИ Халқаро туркий академиянинг ўтган йил уюшмасида Халқаро туркий академия Тоқаев билан бўлган дўстона учрашув-
декабрь ойида Қозоғистоннинг Нур-Султон шаҳрида ўтказилган қўллаб-қувватловида, академия пре- ларда халқларимиз, балки бутун туркий
нуфузли “Шарқнинг порлоқ юлдузлари” халқаро анжуманида зиденти Дархон Қидирали сўзбошиси олам учун ҳам муҳим масалалар бўйича
иштирок этиб қайтди. билан нашр этилган, Алишер Навоий- музокаралар ўтказилди, кўп ҳужжатлар
нинг ўн ғазали кирган, ўн бир туркий қабул қилинди. Икки Президент Қозо-
Ушбу анжуманда турк дунёси маданий-адабий алоқалари тилдаги “Ғазаллар” китоби тақдимоти ғистон ва Ўзбекистон ўртасида итти-
ривожига муҳим ҳисса қўшиб келаётган бир гуруҳ адиблар Халқаро бўлиб ўтди. Мазкур “Ғазаллар” китоби фоқчилик шартномасига имзо чекдилар.
туркий академиянинг “Навоий олтин медали” юксак мукофоти илк бор 1991 йилда биз томонимиздан Ўзбекистон ва Қозоғистон иттифоқчи
билан тақдирланди. Мукофотланганлар орасида Амир Темурга Тошкентда чоп этилганди. давлатларга айланди! Дўстлик ва яқин-
бағишланган “Улуғ салтанат” роман-эпопеясини яратган ёзувчимиз ликнинг янги майдонига қадам қўйил-
номи борлиги адабиётимиз учун қувончли ҳодисадир. Бу адиб Яқинда Тошкентда, Ўзбекистон Фан- ди. Бу наинки икки давлат, балки бутун
асарларининг хорижда эътироф этилганига ёрқин мисол. лар академияси Шарқшунослик инсти- Марказий Осиё мамлакатлари учун ҳам
тутида Алишер Навоийнинг қозоқ ти- катта аҳамиятга эга эканига шубҳа йўқ.
Муҳаммад Алини ушбу қутлуғ мукофот билан таҳририятимиз лига таржима қилинган “Хамса” (икки
номидан табриклаб, эътиборингизга унинг халқаро анжумандаги достони, Насиббек Айтули таржимаси) Президент Шавкат Мирзиёев Осто-
маърузаси асосида тайёрланган мақолани тақдим этамиз. ва “Муҳокамат ул-луғатайн” (Тўрали нада сўзлаган нутқида буюк Абайнинг
Қидир таржимаси) асарлари тақдимо- қуйидаги сатрларини келтиргани бежиз
У бутун кучини, борлиғини, бойлиги- Ўтган йили мутафаккир шоир туғилганига 580 йил тўлди, тини ўтказдик. Мен шу мажлисда ишти- эмас:
ни она халқи ғаму ташвишларини ари- Ўзбекистонда, дунёнинг бошқа мамлакатларида кўплаб халқаро рок этдим. Байрамга айланиб кетган бу
тишга йўналтирди. Алишер Навоийнинг анжуманлар ўтказилди. Ўзбекистон Республикаси Президенти учрашув Халқаро туркий академиянинг Эй инсон, ор-номус дилдошинг
кундалик даромади 75 минг динорни Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан Туркий давлатлар қутлуғ ишларидан бири бўлди. Мен бўлсин,
ташкил қиларди (Хондамир сўзлари). ташкилотининг Халқаро Алишер Навоий номидаги нуфузли академиянинг Алишер Навоий ижодига
Аммо ўзи “менга бир турма тўн бўлса, мукофоти таъсис этилди. Бу шоёни диққат ҳодисадир. Бу туркий бўлган катта эътибори учун унинг раҳ- Боболар ҳикмати қўлдошинг бўлсин.
тирикчиликка бир кунга икки динор ки- адибларнинг, нафақат улар, балки жаҳон адибларининг ҳам бариятига ташаккур изҳор этдим. Мол-дунё, шон-шуҳрат — барчаси
фоя”, дер эди. Натижада халқнинг, жа- илҳомига илҳом қўшадиган, эришишни орзу қиладиган юксак бекор,
миятнинг ҳаёти шоирнинг шахсий ҳаё- мукофотдир. 2018 йил 15 март куни рўй берган Жондошу содиқ дўст йўлдошинг
ти билан бирлашиб, битта бўлиб кетди. воқеани бир эслаб ўтмоқчиман. Ўзбе- бўлсин.
Муҳаммад АЛИ, кистон Президенти Шавкат Мирзиёев
Алишер Навоий қизғин ва долғаларга Марказий Осиё давлатлари раҳбарла- Қозоғистон Президенти Қасим-
Ўзбекистон халқ ёзувчиси, тўла умри билан Ватанга, она халқига рининг Остона шаҳрида ўтган биринчи Жомарт Тоқаев Нур-Султон шаҳ-
қандай беғараз хизмат қилишнинг юксак Маслаҳат учрашувида иштирок этди. рида Алишер Навоийга ҳайкал ўр-
Алишер Навоий олтин намунасини кўрсатди. Умр мазмунини, Қозоғистон Президенти Нурсултон натилишини эълон қилди. Тошкент
ўзининг бахтини жонажон ўзбек адабиё- Назарбоев ўзаро мулоқотда Шавкат марказида буюк шоир Абай ҳайкали
медали соҳиби тининг равнақ топишида, она тилининг Мирзиёевга мурожаат қилиб бундай қад ростлаб турибди. Ўзбекистонда
барқ уриб яшнашида кўрди. Қаламининг деди: “Сизнинг ташаббусингиз билан Абай ижодини кенг ўрганиш ва тар-
Буюк ўзбек шоири ва мутафакки- кучини бир юз эллик йиллик мустамла- ташкил этилган Марказий Осиё давлат ғиб этиш тўғрисида Ўзбекистон Пре-
ри Низомиддин Мир Алишер Навоий качиликдан сўнг улуғ Соҳибқирон Амир раҳбарларининг маслаҳат учрашуви зиденти қарори қабул қилингач, 2018
дунё адабиёти тарихида тенги топил- Темур тиклаган, жон бахш этган халқ ру- йилда Абайнинг бир томли “Сайлан-
мас бир сиймо ҳисобланади. Истеъдо- ҳини, тилини улуғлашга қаратди, ғазал- ма” асарлари ўзбек тилида босилиб
ди улуғвор ва теран, қудратли давлат лар битди, достонлар яратди.
арбоби сифатида жамиятда тутган дунёнинг бошқа мамлакатларида кўп- ражадаги шоирни билмайди”. Аммо
ўрни юксак. Унинг ҳомийлигида кўплаб Бу асосий миллий ғоя эди. 1485 йил- лаб халқаро анжуманлар ўтказилди. газета ўшанда қуйидагича ёзганда
тарихий, чунончи, Мирхонднинг кўп да Навоий “Ҳайрат ул-аброр”, “Фарҳод Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳақиқатга тўғри келарди: “Жаҳон ада-
жилдли “Равзат ус-сафо”си ва Ғиёсид- ва Ширин”, “Лайли ва Мажнун”, “Сабъаи Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан биёти Алишер Навоийгача ҳам, ундан
дин Хондамир қаламига мансуб йирик сайёр”, “Садди Искандарий” каби дос- Туркий давлатлар ташкилотининг Хал- кейин ҳам бундай даражадаги шоирни
асарлар яратилган. Амир Хусрав Деҳ- тонлардан иборат “Хамса” мажмуаси- қаро Алишер Навоий номидаги нуфузли билмайди”.
лавий ва Алишер Навоий асарларига ни ниҳоясига етказди. Тўрт девондан мукофоти таъсис этилди. Бу шоёни диқ-
нодир суратлар ишлаган буюк мусав- иборат “Хазойин ул-маоний” куллиё- қат ҳодисадир. Бу туркий адибларнинг, Халқаро туркий академия қизғин
вир Камолиддин Беҳзод унинг севим- тини яратди. Бу, умуман, ҳайратлана- нафақат улар, балки жаҳон адиблари- фаолият юритаётганини алоҳида таъ-
ли шогирди эди. диган, ажабланадиган ҳодисалардир. нинг ҳам илҳомига илҳом қўшадиган, кидлашни истардим. Унинг фаолияти
Диққат қилинг: жаҳон адабиётида илк эришишни орзу қиладиган юксак муко- жўшқин ва қувонарли, келажаги эса,
Навоийнинг бунёдкорлиги мақтов- бор “Хамса” улуғ Низомий Ганжавий то- фотдир. албатта, порлоқ бўлади. Туркий олам-
ларга сазовор! Тарихчи Хондамир монидан форс тилида яратилган, унга ни ўрганиш ва тадқиқ қилишга қара-
маълумотларига қараганда, Ҳирот шоирнинг ўттиз йил умри кетган эди. Бугун жаҳоннинг кўп шаҳарларида тилган бу илмий марказ Қозоғистон,
шаҳрида ва мамлакатнинг бошқа мав- Хусрав Деҳлавий ўз “Хамса”си устида шоирнинг кўркам ҳайкаллари барпо Қирғизистон, Озарбайжон ва Туркия
зеларида шоир ўз маблағи ҳисобидан етти йил тер тўкди. Навоий эса она ти- этилган. Улуғ шоирнинг жаҳон шаҳар- таъсисчилигида 2010 йил 25 май куни
юздан ортиқ бино барпо қилдирди. лимизда “Хамса”ни яратиш учун икки лари бўйлаб оламшумул сафари давом Остона шаҳрида ташкил этилган. 2012
Улар орасида мадрасалар, масжидлар, ярим йил — ўттиз ойгина вақт сарфлаб, этмоқда. йилда Туркий кенгашнинг Бишкекда бў-
ҳаммомлар, хонақоҳлар, шифохона- улуғ ишнинг уддасидан чиқа олди! либ ўтган II саммитида тўртта давлат
лар, бозорлар, йўллар, кўприклар бор. Ўзбекистон Президентининг Корея раҳбари академияга халқаро мақомини
Бир мисол. Машҳад халқи сув танқис- Шоир Ватан ва халқ олдидаги ўз Республикасига куни кеча қилган са- бериш ҳақидаги келишувга имзо қўйган.
лигидан қийналар экан. Шаҳардан ўн бурчини адо этди: жонажон адабиёти- фари вақтида Сеулнинг хушманзара 2014 йил 27 августдан бошлаб илмий
фарсах масофада жойлашган Чашмаи ни жаҳоний даражага олиб чиқди ва жойларидан бирида шоир бюсти ўрна-
Гил деган, Хуросонга довруғи ёйилган Гомер, Низомий, Данте, Жомий, Шекс-
ойнадай тиниқ булоқнинг жонбахш су- пир, Гёте, Байрон, Пушкин, Бальзак, минтақа мамлакатларининг барча со- чиқди. Ушбу китоб таржимонлари
вини ўзи бошида туриб нотекис, тош- Толстой, Абай, Тагор сингари жаҳон ҳалардаги ҳамкорлигида муҳим ўрин ичида мен ҳам борлигимдан жуда
чақирли ерлардан олиб ўтиб, Машҳад- адабиёти улуғлари қаторида муносиб тутади... Ўзбекистонда олиб бораётган мамнунман.
га келтирди. Нишопурда машҳур шоир ўрин эгаллади. оқилона сиёсатингиз бугун бутун мин-
Шайх Фаридуддин Аттор қабри устида тақага ижобий таъсир кўрсатмоқда”. Агар тарихга кетсак, ҳали мактабда
равоқли иморат тиклатди... Алишер Навоий шеърияти инсонга, тўртинчи синфда ўқиётган вақтимда
ёрқин ҳаётга, башариятга ўткир муҳаб- Маслаҳат учрашувида Марказий отам сафардан олиб келган, улуғ қозоқ
У бетакрор шоир, темурий султон бат туйғуси билан суғорилган. У инсон Осиё нафақат географик ва геосиёсий, ёзувчиси Мухтор Авезовнинг ўзбек ти-
Ҳусайн Бойқаронинг дўсти эди. Улар дарди учун куйиб ёнди. Шоир ижоди балки қадриятлари муштарак ягона лига таржима қилинган “Абай” (ўшан-
болаликдан бирга ўсган, бир мактабда туркий ва бошқа халқлар шоирлари маданий майдон эканига алоҳида урғу да роман икки китобдан иборат эди)
таълим олганди. учун ҳам олий мактаб вазифасини ўта- берилди. романини ўқиб, Абайни таниган, қозоқ
ди ва ўтаб келмоқда. кенгликларини ёрқин тасаввур қилган,
Ҳовли ҳаёти узвий равишда халқ 2021 йил 5-6 декабрь кунлари- завқларга чўмилиб юрган эдим...
билан томир-томир боғланиб кетган Алишер Навоий мумтоз шеърият- да Президент Шавкат Мирзиёевнинг
буюк шоир ва мутафаккир фақат она нинг 16 жанрида қалам тебратди, ол-
халқининг орзулари ва ташвишлари би- тита йирик фалсафий-дидактик, иш- тилди. марказ Халқаро туркий академия мақо- “Биз — қозоқлар, қирғизлар, туркманлар, тожиклар ва
лан яшади, улардан ўзига илҳом олди, қий-романтик достон яратди. Шарқда Алишер Навоий билан боғлиқ 1968 мини олди. Бош идораси Нур-Султонда ўзбеклар, гўзал Марказий Осиёда истиқомат қилаётган
мадад олди, қувватланди. Алишер На- ҳақиқий шоир умрида, албатта, битта жойлашган. барча миллат ва элат вакиллари биргаликда тинч-тотув,
воийнинг машҳур бўлиб кетган, ҳаётий девон туза олиши керак. Навоий эса йилда юз берган бир воқеа эсимга ту- дўст-иноқ бўлиб яшашимиз тақдирнинг ўзи томонидан
ва инсоний фалсафасини акс эттирган ана шундай девондан тўрттасини она шади. Бутун мамлакат шоир таваллу- Кейинги пайтларда академия саъй- белгилаб берилгандир, — деди Президент Шавкат Мирзиёев
байтини эслайлик: тилида, биттасини форс тилида яра- дининг 525 йиллигини нишонлар эди. ҳаракати билан туркий тиллар ада- Қозоғистонда Ўзбекистон йили очилишига бағишланган
тишга эришди. Москвада чиқадиган “Литературная биётлари вакиллари иштирокида ан- тантанали маросимда сўзлаган нутқида. — Ўйлайманки, тобора
Одами эрсанг, демагил одами — газета” нашри ўзининг бир саҳифаси- жуманлар, учрашувлар ўтказилмоқда, мустаҳкамланиб бораётган самимий муносабатларимиздан буюк
Ониким, йўқ халқ ғамидин ғами. Алишер Навоий ижодини теран ўр- ни улуғ шоирга бағишлади. Таҳририят китоблар нашр этилмоқда. Жумладан, аждодларимизнинг руҳлари шод бўлади”.
ганган йирик рус шарқшунос олими сўзида бундай ёзилганди: “Жаҳон ада- шу йил баҳор ойларида академия
Е.Э.Бертельс “Алишер Навоий” кито- биёти Алишер Навоийгача бундай да- президенти Дархон Қидирали бошлиқ Бунга шак-шубҳа бўлиши мумкин эмас.
бида бундай ёзади: “Бизни Алишер
Навоийни идеаллаштирмоқдасизлар,
деб тез-тез айблаб туришади. Аммо
Алишер шундай зотки, уни идеаллаш-
тирмай илож йўқ”. Бу ҳақиқатдир.

Ўтган йили мутафаккир шоир туғил-
ганига 580 йил тўлди, Ўзбекистонда,

“Янги Ўзбекистон” ва “Правда Востока” Бош муҳаррир: Таҳририятга келган қўлёзмалар тақриз қилинмайди ва Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Навбатчи муҳаррир: Мухтасар Тожимаматова
газеталари таҳририяти” ДУК Салим ДОНИЁРОВ муаллифга қайтарилмайди. Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги Мусаҳҳиҳ: Асолат Шербекова
Дизайнер: Хуршид Абдуллаев
МУАССИС: Газетанинг етказиб берилиши учун обунани расмийлаштирган томонидан 2020 йил 13 январда 1047-рақам билан рўйхатга олинган.
Ўзбекистон Республикаси ташкилот жавобгар. Нашр индекси — 236. Буюртма — 1 Манзилимиз:
18565 нусхада босилди. 100029, Тошкент шаҳри,
Вазирлар Маҳкамаси Газета таҳририят компьютер марказида саҳифаланди. Матбуотчилар кўчаси, 32-уй
Газетанинг полиграфик жиҳатдан сифатли Ҳажми — 3 табоқ. Офсет усулида босилган. Қоғоз бичими А2.
чоп этилишига “KOLORPAK” МЧЖ масъул. Баҳоси келишилган нархда. ЎзА якуни — 22:50 Топширилди — 22:50

Девонхона: (0-371) 233-70-98 Котибият: (0-371) 233-56-60 Эълонлар: (0-371) 233-57-15 E-mail: [email protected] “KOLORPAK” МЧЖ босмахонасида чоп этилди.
Босмахона манзили: Ўзбекистон, 100060.
Тошкент, Янги шаҳар кўчаси, 1-А уй.
Босмахона телефони: (78) 129-29-29


Click to View FlipBook Version