2020 йил 25 январдан чиқа бошлаган
Ижтимоий-сиёсий газета № 40 (296), 2021 йил 25 февраль, пайшанба
ЭКИНЛАРДАН ОЛИНАДИГАН ДАРОМАДНИ ТУРКМАНИСТОН ПРЕЗИДЕНТИ
КЕСКИН КЎПАЙТИРИШ ВА СУВДАН ЎЗБЕКИСТОН ПРЕЗИДЕНТИГА
ОҚИЛОНА ФОЙДАЛАНИШ
УСТУВОР ВАЗИФА МАКТУБ ЙЎЛЛАДИ
Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев раислигида 24 февраль куни қишлоқ ва сув хўжалиги соҳасида жорий
йилда амалга ошириладиган устувор вазифалар муҳокамаси юзасидан видеоселектор йиғилиши ўтказилди.
Қишлоқ хўжалиги — мамлакати- мавсумий иш ўринлари яратиш муҳим- Давлатимиз раҳбари ҳар доим Ўзбекистон Республикаси Президенти Шу муносабат билан Ўзбекистон компанияларини ушбу
миз экспорт салоҳиятини ошириш, иш лиги таъкидланди. вазифа қўяр экан, аввало, унинг маб- Шавкат Мирзиёев тендерда иштирок этишга таклиф қиламан.
ўринлари ва аҳоли даромадини кўпай- лағини ҳал этиб беради. Аграр тар- Жаноби Олийларига
тиришда катта манбалардан бири ҳи- Маълумки, ёшлар бандлигини таъ- моқни барқарор молиявий ресурслар Шу билан бирга, яна бир муҳим янгиликни сизга
собланади. Шу боис, соҳага доир кўп- минлашга қаратилган вазифаларга билан таъминлаш учун бу йил Қишлоқ Муҳтарам Шавкат Миромонович! етказмоқчиман. Яқинда биз 2020 йилги энг намунали
лаб ҳужжатлар қабул қилиниб, зарур мувофиқ, ишсиз фуқароларга 10 со- хўжалиги жамғармасига 24 триллион Азиз қардошим! ижтимоий-иқтисодий ва маданий кўрсаткичлар бўйича
шароитлар яратиб берилди. Боғдорчи- тихдан 50 сотихгача ер берилмоқда. сўм маблағ йўналтирилмоқда. Бунда, Туркманистон туманлари ўртасида ўтказилган танлов
лик, узумчилик, мева-сабзавотчилик, Мутасаддиларга ушбу ерларни аҳо- биринчи марта, сабзавот етиштиришга Менинг номимга йўлланган, Туркманистон ва Ўзбекистон ғолибини эълон қилдик. Ушбу танловда Тошҳовуз
шоличилик, чорвачиликни ривожлан- лига яқин жойдан ажратиб, уруғ, ўғит Марказий банкнинг асосий ставкасида ўртасидаги анъанавий қардошлик алоқалари чуқур таҳлил вилоятининг С.А.Ниёзов тумани ғолиб бўлиб, 1 миллион
тириш, сувни тежаш, агрокорхоналар- ва техника таъминотида кўмаклашиш кредитлар бериш учун 300 миллиард қилиниб, мамлакатларимиз ҳамкорлигини мустаҳкамлаш АҚШ доллари миқдорида мукофотга сазовор бўлди. Ушбу
ни молиявий қўллаб-қувватлаш меха- бўйича кўрсатмалар берилди. сўм қўшимча маблағ ажратиш назарда учун кенг имкониятлар мавжудлиги қайд этилган мактубингиз туман аҳолисининг 99 фоизини ўзбеклар ташкил этишини
низмлари йўлга қўйилди. тутилмоқда. учун Сизга чуқур миннатдорлик билдириш шарафига таъкидлаш менга мамнуният бағишлайди.
Йиғилишда қайд этилганидек, жо- муяссарман.
Экинларни оқилона жойлаштириш рий йилда қишлоқ хўжалиги корхо- Шунингдек, бошоқли дон ва пахта Маданий-гуманитар алоқалар мамлакатларимиз ўр-
ва илм билан етиштириш орқали бу наларини 702 минг тонна уруғ ва 105 етиштириш, пахта-тўқимачилик клас- Сизнинг икки томонлама ҳамкорликнинг бугунги ҳолати ва тасидаги муносабатларни равнақ топтиришда муҳим роль
йил ҳар бир гектардан олинадиган да- миллион туп кўчат билан таъминлаш терлари ва кооперацияларига 19 ойга- уни ривожлантириш истиқболлари ҳақидаги фикрларингизни ўйнайди. Икки томонлама ҳамкорликни ривожлантирар
ромадни 5 минг долларга етказиш мақ- зарур. ча кредитлар бериш учун ҳам қўшимча тўлиқ қўллаб-қувватлар эканман, мен Туркманистон ва эканмиз, биз туркман ва ўзбек халқларининг азалий
сади белгиланган. маблағлар талаб этилади. Ўзбекистон Республикаси ўртасидаги муносабатлар биродарлик ва ўзаро меҳр-оқибат анъаналарига, уларнинг туб
Лекин бу борада тизим йўлга қў- стратегик шериклик характерига эга эканлигини алоҳида маънавий ва тарихий қадриятлари муштараклигига таянамиз.
— Экинлардан олинадиган даро- йилмагани аҳолига ҳам, экспортчиларга Шу мақсадда, бугун Қишлоқ хўжа- таъкидламоқчиман.
мадни кескин кўпайтириш ва сувдан ҳам қийинчилик туғдирмоқда. Навлар- лиги жамғармаси фаолияти ҳамда Шу нуқтаи назардан, 2021 йил 17 февраль куни Ашхободда
оқилона фойдаланиш соҳадаги энг нинг сифати, маҳсулотларнинг етилиш ишлаб чиқарувчиларни давлат томо- Халқларимиз ўртасида яхши қўшничилик, ўзаро ҳурмат ва буюк шоир ва давлат арбоби Заҳириддин Муҳаммад Бобур
устувор вазифа бўлиши керак, — дея муддати ташқи бозорларда етакчи нидан молиявий қўллаб-қувватлаш қўллаб-қувватлаш тамойилларига мувофиқ кўп йиллардан таваллудининг 538 йиллигига бағишланган тадбир бўлиб
таъкидлади давлатимиз раҳбари. ўринларга чиқиш имконини бермаяпти. тизимини такомиллаштириш тўғриси- буён жадал ривожланиб келаётган дўстлик ва қардошлик ўтганини таъкидлаш ҳам менга мамнуният бағишлайди.
да Президент қарори қабул қилинди. алоқалари бугунги кунда янги мазмун касб этганини катта
Бунинг учун экинларни ҳар бир ту- Шу боис, энди Қишлоқ хўжалиги- Йиғилишда ушбу қарор мазмун-моҳия- мамнуният билан қайд этмоқчиман. Бундай тадбирларни ўзаро ўтказиб бориш умумий
маннинг ўзига хослиги, маҳаллаларда да билим ва инновациялар миллий ти, ижроси ҳақида сўз борди. маданиятларимиз, тарихий сиймоларимизни оммалаш-
тарихан шаклланган деҳқончилик кў- марказининг Мирзаев номидаги боғ- Олий ва юқори даражадаги доимий мулоқотлар икки тиришга катта ҳисса қўшади, халқларимиз ўртасидаги дўст-
никмалари, сув таъминотидан келиб дорчилик, узумчилик ва виночилик ил- Давлатимиз раҳбари соҳада илм- томонлама ҳамкорликнинг юксак даражасини таъминлашда ликни мустаҳкамлайди.
чиқиб жойлаштириш зарурлиги қайд мий-тадқиқот институти ҳамда унинг фан ва ахборот технологияларини муҳим ўрин тутмоқда. Сиз билан Ашхобод ва Тошкентда
этилди. Мисол учун, Мирзаобод ту- илмий-тажриба станцияларида дав- ривожлантириш масаласига алоҳида бўлиб ўтган учрашувларимизни, уларда Туркманистон – Азиз биродарим!
манидаги айрим майдонларда пахта лат-хусусий шериклик асосида юқори эътибор қаратди. Полиз ва сабзавот- Ўзбекистон муносабатларининг турли жиҳатларини муҳокама Туркманистон ижобий бетарафлик тамойилларига асос-
ҳосилдорлиги 12 центнерни ташкил ҳосилли, экспортбоп мева ва узум кў- чиликни ривожлантиришда АҚШ, мева қилганимиз, кўплаб муҳим маданият масканларининг ланиб, минтақавий ва минтақалараро ҳамкорликда доимо
қилмоқда. Лекин у ердаги маҳалла- чатлари етиштириш йўлга қўйилади. етиштиришда Буюк Британия, дончи- очилишида қатнашганимизни алоҳида ёрқин таассуротлар фаол иштирок этмоқда.
ларнинг ихтисослашуви ўрганил- Бунинг учун ҳар бир вилоятда камида ликда Австрия, ўсимликлар ҳимояси билан эслайман. Бугунги кунда Туркманистон ташаббуси билан минтақанинг
ганда, анор етиштириш имконияти 100 гектар майдонда ҳудудларнинг бўйича Нидерландия, ўсимликлар барқарор тараққиётига амалий туртки беришга қаратилган
ва қайта ишлаш корхонаси борлиги тупроқ-иқлим шароитларига мос ин- озиқланиши ва ҳужайра биологияси Тошкент шаҳрида туркман шоири ва файласуфи, мумтоз энергетика, транспорт ва коммуникация соҳаларида кенг
аниқланган. тенсив кўчатчилик хўжаликлари таш- бўйича Германия тажрибасини ўрга- адабиётимиз намояндаси Махтумқули шарафига номланган миқёсли минтақалараро лойиҳалар амалга оширилмоқда.
кил этилади. Маҳаллий уруғчилик ниш, экспертларни жалб этиш зарур- кўча ҳамда унинг сиймоси тасвирланган ёдгорлик, “Ашхобод” Юқоридаги фикрлардан келиб чиқиб, биз Ўзбекистоннинг
Худди шунингдек, Фориш ва Эл- хўжаликларидан уруғ ва кўчат сотиб лигини таъкидлади. маданият ва истироҳат боғи, шунингдек, Хоразм вилоятида 2021 йил 15-16 июль кунлари Тошкент шаҳрида “Марказий
ликқалъа туманларида винобоп узум олинганда, бунга кетган маблағнинг 20 Ўзбекистон — Туркманистон дўстлик уйи ва “Улли ҳовли” маданий ва Жанубий Осиё: минтақавий ўзаро боғлиқлик. Таҳдид
навларини ўстириш мумкин. Булоқбо- фоизигача қисми тўлаб берилади. Қишлоқ хўжалиги вазирининг ах- мажмуасининг очилиши халқларимизнинг абадий дўстлиги ва ва имкониятлар” мавзусида юқори даражали халқаро
ши туманида саримсоқпиёздан яхши борот технологияларини ривожлан- биродарлигининг ёрқин рамзи бўлиб хизмат қилмоқда. конференция ўтказишга доир ташаббусини олқишлаймиз ва
даромад олиш, хонадонларга имтиёз- Шунингдек, муқобил энергияда тириш бўйича ўринбосари лавозими тўлиқ қўллаб-қувватлаймиз.
ли кредит бериш орқали йилига 1 минг ишлайдиган лимончилик иссиқхона- жорий этилди ва алоҳида тузилма Ўз навбатида, Туркманистон пойтахтидаги “Илҳом” Ушбу форумга катта аҳамият берган ҳолда, Туркманистон
тонна экспортбоп узум етиштириш им- лари қуриш харажатларининг ҳам бир ташкил этилмоқда. Ушбу тузилмага марказий хиёбонида Шарқнинг буюк шоири ва мутафаккири унинг ишида иштирок этиш учун расмий делегацияни
конияти бор. қисмини қоплаб бериш тартиби жорий йил якунига қадар 3 миллион гектар Алишер Навоийнинг улкан ёдгорлиги ўрнатилди ва юборади. Конференция иши самарали бўлади, унинг
қилинади. суғориладиган ерлар мониторинги, Ашхободнинг бевосита Президент саройига яқин марказий натижалари эса Марказий ва Жанубий Осиё мамлакатлари
— Жорий йил 1 мартдан бошлаб, тупроқ таркиби ва экинлар ҳақидаги кўчаларидан бирига улуғ шоирнинг номи берилди. ўртасидаги ўзаро алоқалар ва кўп томонлама ҳамкорликни
оилавий тадбиркорлик дастурлари Йиғилишда пахта-тўқимачилик клас- маълумотларни мужассам этган ах- янада мустаҳкамлашга салмоқли ҳисса қўшади, деб
доирасида боғ, ток ва иссиқхона учун терлари самарадорлигини ошириш ма- борот тизимини йўлга қўйиш топши- Бундан ташқари, 2017 йилда Сизнинг Туркманистонга ишонаман.
аҳолига ажратиладиган кредитлар салаларига ҳам тўхталиб ўтилди. рилди. Бу мақсадларга халқаро молия давлат ташрифингиз доирасида Туркманобод шаҳрида ўзбек Фурсатдан фойдаланиб, ҳурматли Шавкат Миромонович,
муддати 3 йилдан 7 йилгача, имтиёз- ташкилотларининг 10 миллион долла- халқининг буюк ўғлони, атоқли давлат ва сиёсат арбоби, Сизга мустаҳкам соғлиқ, кўп қиррали давлатчилик
ли даври эса 1 йилдан 3 йилгача узай- — Кластер — изланиш, инновация, ри йўналтирилади. Ўзбекистоннинг Биринчи Президенти Ислом Абдуғаниевич фаолиятингизга катта муваффақиятлар, қардош Ўзбекистон
тирилади. Бу — одамларнинг истаги, дегани. Агар кластерлар эртанги кун- Каримов ҳайкали очилди, унинг номи Лебап вилоятининг халқига эса тинчлик, фаровонлик ва равнақ тилайман.
ўзгаришлар учун имконият, — деди ни тасаввур қилиб ишласа, қўшимча Давоми 2-бетда маъмурий маркази кўчаларидан бирига берилди.
Шавкат Мирзиёев. қийматли маҳсулотларни бозорга олиб Чуқур ҳурмат билан,
чиқиб, рақобатбардош бўлиши мум- Ҳурматли Шавкат Миромонович!
Лалми ва яйлов ерларни фойдала- кин. Дунё тажрибасини ўрганиб, маҳ- Айни вақтда Сизга шуни ҳам маълум қилмоқчиманки, куни Гурбангули БЕРДИМУҲАМЕДОВ,
нишга киритиш, бу орқали доимий ва сулотни кўпайтириб, таннархни камай- кеча Ашхобод марказида Ўзбекистон пойтахти шарафига Туркманистон Президенти
тириш керак, — деди Президент. замонавий “Тошкент” маданият ва истироҳат боғини
лойиҳалаштириш ва қуриш учун тендер эълон қилинди.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ҚАРОРИ
+ИШЛО+ ХЎЖАЛИГИГА МЎЛЖАЛЛАНГАН
ЕРЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ ВА МУ/ОФАЗА
+ИЛИШ ТИЗИМИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШГА
ДОИР +ЎШИМЧА ЧОРА−ТАДБИРЛАР
ТЎ)РИСИДА
Қишлоқ хўжалиги ерлари билан боғлиқ муносабатлар- ер тоифасидан қатъи назар, барча турдаги ноқонуний ер ТИРИКЛИК ҲИКМАТИ — СОҒЛИҚДА
нинг барқарорлигини таъминлаш, давлат мониторинги, участкалари ҳамда бино-иншоотларга бўлган ҳуқуқларни
қишлоқ хўжалиги ерларидан фойдаланиш ва уни муҳофа- давлат рўйхатидан ўтказмаслик ҳолатларини аниқлайди; Шаҳло ТУРДИҚУЛОВА, ХАЛ+ИМИЗ САЛОМАТЛИГИ
за қилиш тизимини тубдан такомиллаштириш ва соҳага инновацион ривожланиш
ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий этиш ер участкаларининг ўзбошимчалик билан эгаллаб оли- вазирининг /АР НАРСАДАН АФЗАЛ ВА БЕБА/ОДИР
мақсадида: ниши ва ушбу ер участкаларида ўзбошимчалик билан имо- биринчи ўринбосари
рат қурилишини аниқлайди; Коронавирус инфекцияси тарқалиши билан боғлиқ вазият дунёни
1. Маълумот учун қабул қилинсинки, Ўзбекистон Респуб- қалқитиб юборди. Миллиардлаб инсонлар кўнглига эртанги кунидан
ликаси Президентининг 2020 йил 7 сентябрдаги “Ер ҳисоби ер участкаси чегараларини ўзбошимчалик билан ўзгар- хавотир туйғуси тушди. Ҳануз бу ҳиссиёт, қўрқув кўпчиликни тарк
ва давлат кадастрларини юритиш тизимини тубдан тако- тиришга йўл қўймаслик чораларини кўради; этгани йўқ. Жумладан, юртдошларимиз иродаси ва сабр-матонатини
миллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-6061-сон ҳам жиддий синовдан ўтказди.
фармонига асосан: давлат кадастрларини юритиш тартибига риоя этили- Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти ўтган йилнинг 11 мартида
шининг назорат қилинишини таъминлайди. коронавирус инфекцияси билан боғлиқ эпидемиологик вазиятга
а) Қишлоқ хўжалиги вазирлиги қишлоқ хўжалигига пандемия, деб баҳо берган даврдан шу кунга қадар COVID-19 221
мўлжалланган ерлардан фойдаланишни ташкил этиш ва 2. Ўзбекистон Республикаси ҳудудларида қишлоқ хўжа- мамлакатда қайд этилди. Коронавирус аниқланганлар сони 110
муҳофаза қилиш соҳасида самарали давлат назоратини лиги ерларини муҳофаза қилишда давлат назоратини яна- миллиондан, касалликдан вафот этганлар 2,4 миллиондан ошди.
амалга оширишда: да мустаҳкамлаш мақсадида Қишлоқ хўжалиги вазирлиги Илм-фан, тиббиёт, нанотехнологиялар тараққий этган давримизда
тузилмасида: шунчалик талафот кузатилгани пандемия инсониятни нечоғлиқ
қишлоқ хўжалиги ерлари ва экинларини мониторинг қи- мураккаб аҳволга солиб қўйганидан далолат беради.
лиш; а) ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ри-
вожлантириш вазирининг аграр соҳани рақамлаштириш Давоми 3-бетда
қишлоқ хўжалиги экинларини жойлаштириш; масалалари бўйича ўринбосари ва унга бўйсунувчи марка-
қишлоқ хўжалиги ерларининг муҳофаза қилинишини зий аппаратдаги 16 та штат бирликларини қисқартириш
таъминлаш; ҳисобига:
қишлоқ хўжалиги ерларининг меъёрий қийматини ва си-
фат кўрсаткичларини аниқлаш; аграр соҳани жадал рақамлаштириш, қишлоқ хўжалиги
тупроқ бонитировкасини ўтказиш, тупроқ унумдорлиги- ва озиқ-овқат хавфсизлиги соҳаларига замонавий ахборот
ни ошириш, тупроқшунослик, геоботаникага оид тадқиқот- тизимлари ва дастурий маҳсулотларни жорий этиш маса-
ларни амалга ошириш бўйича ишларини ташкил этади. лаларига масъул бўлган вазир ўринбосари лавозими
б) Давлат солиқ қўмитаси ҳузуридаги Кадастр агент- киритилсин;
лиги (кейинги ўринларда – Кадастр агентлиги) ер участка-
ларига бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказиш ва Давоми 2-бетда
давлат кадастрларини юритиш соҳасида:
2 2021 йил 25 февраль, 40-сон Сиёсат
ЭКИНЛАРДАН ОЛИНАДИГАН Ўзбекистон Республикаси Президентининг
ДАРОМАДНИ КЕСКИН КЎПАЙТИРИШ ҚАРОРИ
ВА СУВДАН ОҚИЛОНА ФОЙДАЛАНИШ
+ИШЛО+ ХЎЖАЛИГИГА МЎЛЖАЛЛАНГАН
УСТУВОР ВАЗИФА ЕРЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ ВА МУ/ОФАЗА
+ИЛИШ ТИЗИМИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШГА
Бошланиши 1-бетда Йиғилишда чорвачилик, паррандачилик ва балиқ-
чиликни ривожлантириш чора-тадбирларига ҳам тўх- ДОИР +ЎШИМЧА ЧОРА−ТАДБИРЛАР
Шу билан бирга, Тошкент вилоятининг Юқори Чир- талиб ўтилди. ТЎ)РИСИДА
чиқ туманида Агрохизматлар марказини ишга туши-
риш бўйича топшириқ берилди. Бу йил 1 июлдан бошлаб, қўшилган қиймат солиғи- Бошланиши 1-бетда лар доирасида тўғридан-тўғри маъму- 11. Давлат солиқ қўмитаси
дан қарздорлиги бўлмаган чорвачилик, паррандачи- рий ҳуқуқбузарликлар тўғрисида баён- (Ш.Д.Кудбиев):
Видеоселектор йиғилишида сувдан тежаб фойда- лик, қуёнчилик ва балиқчилик хўжаликларига етиштир- Аграр соҳада рақамли технология- номалар расмийлаштириш ва айбдор
ланиш масалалари ҳам муҳокама қилинди. ган маҳсулоти учун бюджетдан субсидия ажратилиши ларни ривожлантириш бошқармаси шахсларни жаримага тортиш; бир ой муддатда қишлоқ хўжали-
таъкидланди. ва Геоахборот технологияларини ги ерларини тўлиқ хатловдан ўтказиш
Жорий йил суғориш мавсумида сув таъминоти меъ- ривожлантириш бошқармаси ташкил тадбиркорлик субъектларида қишлоқ орқали уларнинг электрон хариталари-
ёрга нисбатан 25 фоиз кам бўлиши кутилмоқда. Шу Шунингдек, чорвачилик корхоналарига хомашё қилинсин; хўжалиги ерларидан фойдаланиш ва ни яратиш бўйича Ҳукумат қарори ло-
боис, сув исрофига умуман йўл қўймаслик ҳаётий за- ва технологияларни импорт қилишда бир қатор уларни муҳофаза қилишни ўрганиш йиҳасини;
рурат. енгилликлар берилади. Балиқ ва парранда етишти- Бунда, Қишлоқ хўжалиги вазирли- ишларини, шунингдек, экинларни хат-
ришдаги нобудгарчиликни суғурталаш тартиби ишлаб ги ҳузуридаги “Агросаноатни рақам- ловдан ўтказиш ва ўлчаш, уларнинг Адлия вазирлиги (Р.Қ.Давлетов) билан
Хусусан, 430 минг гектарда сув тежовчи технология- чиқилади. лаштириш маркази” давлат муассасаси норматив қийматини аниқлаш, ерлардан биргаликда уч ой муддатда Жиноят ко-
ларни жорий қилиш орқали 3 миллиард кубметр сувни фаолиятини мувофиқлаштириш аграр мақсадли фойдаланилишини ўрганиш дексига ер участкаларини, шу жумладан,
иқтисод қилиш мумкин. Чорвачиликда озуқа-ем масаласи долзарб. Шу соҳани жадал рақамлаштириш, қишлоқ ҳамда геоботаник ва тупроқ-тадқиқот муҳофаза этиладиган зоналар, қишлоқ
боис, янги ўзлаштириладиган ерлар чорва комп- хўжалиги ва озиқ-овқат хавфсизлиги ишларини Текширувларни электрон хўжалигига мўлжалланган ерларни ўз-
Бу, ўз навбатида, шундай технология ва ускуна- лекслари учун тақсимлаб берилиши, 28 минг гектар соҳаларига замонавий ахборот тизим- рўйхатга олишнинг ягона тизимида бошимчалик билан эгаллаб олишга йўл
ларга талабни оширади. Дастлабки ҳисоб-китоблар- лалми ва яйловларда ҳамда 173 минг гектар асосий лари ва дастурий маҳсулотларни жорий рўйхатга олинмаган ҳолда амалга оши- қўймаслик бўйича ер эгаси, ердан фой-
га кўра, томчилатиб суғориш тизимлари ва қувурлар экиндан бўшаган майдонларда омихта-ем етиштири- этиш масалаларига масъул бўлган ва- риш; даланувчи ёки ижарачи томонидан чора-
ишлаб чиқариш учун жорий йил февраль-апрель ой- лиши белгиланди. зир ўринбосарига юклатилсин; лар кўрмаслик ҳолатлари бўйича жиноий
ларида 35-40 минг тонна полиэтилен зарур. Шу боис, қишлоқ хўжалигига мўлжалланган жавобгарликни кучайтиришни назарда
сув тежовчи технологиялар учун зарур бўлган полиэ- Мазкур йўналишларда малакали кадрлар тайёр- б) 2021 йил 1 мартдан Вазирлар ерларнинг ҳолатини, қишлоқ хўжалиги тутувчи ўзгартириш ва қўшимчалар ки-
тилен ва полипропилен учун импорт божи 1 октябрга- лаш масаласига ҳам эътибор қаратилди. Маҳкамаси ҳузуридаги Агросаноат маж- экинлари ва агротехник тадбирларни ритиш тўғрисидаги қонун лойиҳасини
ча бекор қилингани айтилди. муи устидан назорат қилиш инспекция- учувчисиз учиш аппаратлари (дронлар) Вазирлар Маҳкамасига киритсин.
Йиғилишда муҳокама қилинган масалалар бўйи- сининг қишлоқ хўжалигига мўлжаллан- дан белгиланган тартибда фойдалан-
Сув хўжалиги вазирлигига 3 мингдан зиёд насос- ча Бош вазир ўринбосарлари, вазирлар, ҳокимлар, ган ерлардан фойдаланишни назорат ган ҳолда мониторинг қилиш мақсадида 12. Қишлоқ хўжалиги вазирли-
ларни таъмирлаш ва янгилаш, насос станцияларида қишлоқ хўжалиги тармоқлари раҳбарлари ахборот қилишга доир 110 та штат бирликла- учувчисиз учиш аппаратлари (дронлар) ги (Ж.А.Ходжаев), Кадастр агентлиги
электр энергияси ва сув сарфини “онлайн” монито- берди. рини қисқартириш ҳисобига вазирлик- дан фойдаланиш ва уларни тўловсиз (Ф.К.Умаров) бир ой муддатда “Ўздав-
ринг қилиш тизимини жорий этиш вазифаси қўйилди. ка тўғридан-тўғри бўйсунувчи Қишлоқ учиришни амалга ошириш; ерлойиҳа” давлат илмий-лойиҳалаш
ЎзА хўжалиги ерларини муҳофаза қилиш институти ҳамда Кадастр агентлиги-
бўйича давлат назоратини амалга қишлоқ хўжалиги мақсадида учув- нинг ҳудудий бўлинмалари фаолиятига
МУНОСАБАТ ошириш бошқармаси ва унинг ҳуду- чисиз учиш аппаратларини (дронлар) алоқадор идоравий сақлов муддати ту-
дий бўлимлари ташкил этилсин; ишлаб чиқарувчи корхоналардан тен- гаган геодезик ва картографик матери-
Давлатимиз раҳбарининг дерсиз тўғридан-тўғри харид қилиш. алларни Давлат картография-геодезия
БМТ Инсон ҳуқуқлари бўйича в) қонунчиликда белгиланган тар- фондига давлат сақловига топшириш,
кенгашининг 46-сессиясида тибда қишлоқ хўжалигига мўлжаллан- 7. Кадастр агентлиги тизимидаги амалда фойдаланишдаги барча ҳужжат-
сўзлаган нутқида бугунги янги ган ерларда ер тузиш, ер мониторинги, Республика аэрогеодезия марказининг ларнинг кўчирма нусхаларини тегишли-
Ўзбекистоннинг ижтимоий-сиёсий, экинларни жойлаштириш ва экилишини Қорақалпоғистон Республикаси ва ви- лиги бўйича ўзаро алмашишни таъмин-
маданий-маърифий қиёфаси, муҳим мониторинг қилиш тадбирларини амал- лоятлардаги ҳудудлараро бўлинмалари ласин.
ислоҳотларнинг натижалари ўз га ошириш мақсадида Қишлоқ хўжа- ташкил этилсин.
ифодасини топди. лигини ривожлантириш ва озиқ-овқат 13. Қишлоқ хўжалиги вазирлиги
таъминоти жамғармаси маблағлари, 8. Республика аэрогеодезия мар- (Ж.А.Ходжаев):
ЯНГИ ЮКСАЛИШ ДАВРИГА +АДАМ бюджетдан ташқари маблағлар, халқа- казига ер тузишга оид комплекс тад-
ро молия институтлари маблағлари ва бирларни бажаришга йўналтирилган уч ой муддатда қишлоқ хўжалигига
Худоёр МАМАТОВ, Кейинги йилларда давлат бошқаруви тизими- хорижий ташкилотларнинг грантлари лойиҳа-қидирув ва тадқиқот ишларини мўлжалланган ерларни мониторинг ва
да хотин-қизларнинг сафи кенгайди. Ўзбекистонда ҳисобидан қўшимча штат бирликлари бажариш, ерларни хатловдан ўтказиш, муҳофаза қилишда давлат назоратини
юридик фанлар доктори, ёшлар парламенти, Ёшлар ишлари бўйича агент- киритилсин; давлат ер кадастрини юритиш учун за- амалга ошириш тартиби тўғрисидаги
лик, бандликни таъминлаш жамғармалари фао- рур маълумотларни тайёрлаш бўйича Ҳукумат қарори лойиҳасини ишлаб чиқ-
профессор лият юритмоқда. Мамлакат ижтимоий-сиёсий, ма- г) вазирлик ҳузуридаги “Мониторинг қўшимча вазифа ва функциялар юкла- син;
даний-маърифий ҳаётида фаол иштирок этиб, ўз хизмати” давлат муассасаси ва ва- тилсин.
Аввало, барчамизни мамнун қилгани кенгаш анжу- истеъдодини намоён этаётган йигит-қизлар давла- зирлик марказий аппаратидаги Ички “Ўздаверлойиҳа” давлат илмий-ло-
манида Ўзбекистон етакчиси барча давлат раҳбар- тимизнинг нуфузли мукофотларига сазовор бўл- назорат хизмати негизида 8 та штат 9. Давлат солиқ қўмитаси (Ш.Д.Куд- йиҳалаш институти фаолияти самарали
лари орасида биринчи бўлиб сўзга чиққани бўлди. моқда. бирлигидан иборат Ички аудит ва биев) ва Молия вазирлиги (Т.А.Иш- йўлга қўйилишини таъминласин.
Халқаро экспертлар ушбу нутққа муносабат билди- комплаенс-назорат бошқармаси таш- метов) Қишлоқ хўжалиги вазирлиги
рар экан, Ўзбекистонда кейинги йилларда юз бера- Юртимизда фуқароларнинг суд орқали ўз кил этилсин. (Ж.А.Ходжаев) билан биргаликда уч 14. Қуйидагилар:
ётган жадал ўзгаришларнинг туб маъноси, Инсон ҳақ-ҳуқуқларини ҳимоя қилиши кафолатлари кучай- ой муддатда Солиқ кодексига қуйида- а) Давлат солиқ қўмитаси раиси
ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий ди. Кассация инстанцияси ислоҳ қилиниши билан 3. Кадастр агентлигининг “Ўздавер- гиларни назарда тутувчи ўзгартириш ва Ш.Д.Кудбиев зиммасига:
стратегиясининг қабул қилиниши, Ўзбекистоннинг эндиликда апелляция инстанцияси томонлардан лойиҳа” давлат илмий-лойиҳалаш инс- қўшимчалар киритиш тўғрисидаги қонун 2021 йил якунига қадар қишлоқ хўжа-
халқаро мажбуриятларига қатъий риоя қилишига бири ҳукмдан норози бўлганида ишни янгидан кўриб титути (кейинги ўринларда — Институт) лойиҳасини Вазирлар Маҳкамасига ки- лиги ерларини тўлиқ хатловдан ўтказиб,
эришиш инсон ҳуқуқ ва эркинликларини тўла маъ- чиқишга юбормасдан, уни ўзи тўла ҳажмда кўриб ва унинг ҳудудий бўлинмалари штат ритсин: уларнинг электрон хариталарини яратиш;
нода таъминлаш билан боғлиқ эканини алоҳида чиқиш имкониятига эга бўлди. бирликлари ҳамда моддий-техника ба- “Е-YER NAZORAT” автоматлашти-
таъкидламоқда. заси, Институтнинг ҳудудий бўлинма- ер участкаларига бўлган ҳуқуқлар Ка- рилган ахборот тизимини ишга тушириш
Жиноий жазо тизимидан инсонпарварлик ва адо- лари балансида турган бино-иншоотлар дастр агентлигининг Миллий географик ҳамда тегишли вазирлик ва идораларни
2020 йилда қабул қилинган Инсон ҳуқуқлари бў- лат тамойилларига мутлақо зид бўлган, собиқ ту- 2021 йил 1 мартдан бошлаб Қишлоқ хў- ахборот тизимида давлат рўйхатидан мазкур тизимга интеграция қилиш;
йича Ўзбекистон Республикасининг Миллий стра- зумдан қолган усул — мол-мулкни мусодара қилиш жалиги вазирлиги тизимига ўтказилсин. ўтмасдан ердан фойдаланишни ердан б) қишлоқ хўжалиги вазири Ж.А.Ход-
тегиясида инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш меха- тарзидаги жазо тури чиқариб ташланди. Мамлакати- ноқонуний фойдаланиш деб ҳисоблаш жаев зиммасига:
низмини янада такомиллаштириш, ҳуқуқий онг ва мизда болаларни мажбурий меҳнатга жалб этиш қо- Бунда, 2023 йил 1 январга қадар: ҳамда унга нисбатан ер солиғи ставка- “Ўздаверлойиҳа” давлат илмий-ло-
маданиятни ошириш, бу йўналишдаги мавжуд кам- нун йўли билан тақиқланди. “Одам савдосига қарши Институт Тошкент шаҳри, Чилонзор сини 10 баравар миқдорида қўллаш; йиҳалаш институти, Қишлоқ хўжали-
чиликларни тизимли равишда бартараф этиш йўл- курашиш тўғрисида”ги қонунга тегишли ўзгартиш ва тумани, Чўпонота кўчаси, “Ц” мавзесида ги ерларини муҳофаза қилиш бўйича
лари очиқланди. қўшимчалар киритилди. жойлашган Кадастр агентлиги биноси- ер участкалари ўзбошимчалик би- давлат назоратини амалга ошириш
нинг бир қисмидан; лан эгалланган ва ер участкасига бўл- бошқармаси ва ҳудудий ер тузувчилар
Мамлакатимизда “Инсон ҳуқуқлари ҳимояси учун” Кейинги тўрт йилда 60 мингдан зиёд киши Кадастр агентлигининг ҳудудий бош- ган ҳуқуқни тасдиқловчи ҳужжатларда фаолиятини ташкил этиш учун зарурий
кўкрак нишони таъсис этилди. “Хотин-қизлар ва эр- Ўзбекистон фуқароси, деган шарафли номга эга бўл- қармалари ва ташкилотлари Институт- кўрсатилганидан ортиқроқ ҳажмда воситалар билан таъминлашга халқаро
каклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолат- ди. Адашиш ёки алдов йўли билан мамлакатни тарк нинг ҳудудий бўлинмаларига қарашли фойдаланилганда, шунингдек, ер грант маблағларини ўрнатилган тар-
лари тўғрисида”ги, “Хотин-қизларни тазйиқ ва зўра- этган, уруш ҳаракатлари мавжуд ҳудудларда қолиб биноларнинг бир қисмидан текин фой- участкасидан белгиланган мақсадларда тибда жалб қилиш;
вонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида”ги, “Ногиронлиги кетган ватандошларимизга меҳр-оқибат кўрсатилиб, даланади. фойдаланмаслик ҳолатлари аниқланган қишлоқ хўжалигига мўлжалланган ер-
бўлган шахсларнинг ҳуқуқлари тўғрисида”ги қонун- уларни юртга қайтариш, жамиятга мослаштириш чо- 4. Қуйидагилар: тақдирда, ер солиғининг белгиланган лардан, самарали фойдаланиш ва экин-
лар қабул қилинди. ралари кўрилди. Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг ставкаларини 20 баравар миқдорида лар ҳолатини назорат қилишни рақам-
ташкилий тузилмаси 1-иловага муво- ундириш. лаштириш;
Кам таъминланган оилалар қизларига олий таъ- Президентимиз ўз нутқида дунё ҳамжамияти фиқ; қишлоқ хўжалиги ерларини монито-
лим муассасаларига кириб ўқиши, тадбиркорлик эътиборини яна бир марта Ўзбекистоннинг инсон бошқарув ходимларининг умумий 10. Кадастр агентлиги (Ф.К.Умаров) ринг қилишда замонавий ахборот-ком-
фаолияти билан шуғулланиши учун имтиёзлар бе- ҳуқуқлари бўйича ёндашувларининг асосий нуқтала- чекланган сони 201 нафардан иборат 2021 йил 1 июлга қадар: муникация технологияларини жорий
рилди. Давлатимиз раҳбари ёшларнинг ҳуқуқий он- рига қаратди. Ҳар галгидек, янги таклиф ва ташаб- Қишлоқ хўжалиги вазирлиги марка- этиш учун давлат-хусусий шериклик
гини оширишга, бу йўналишда тегишли таълим оли- буслар ўртага ташланди, уларни амалга ошириш зий аппаратининг тузилмаси 2-илова- ерга оид ҳуқуқбузарликларни аниқ- шартлари асосида мақсадли лойиҳа-
шига алоҳида эътибор бермоқда. механизмлари айтилди. га мувофиқ; лаш, ҳужжатлар тўпламини шаклланти- ларни амалга ошириш;
Қорақалпоғистон Республикаси риш ва уларни кўриб чиқиш мониторин- в) қишлоқ хўжалиги вазири ўринбоса-
Давлатимиз раҳбари инсон ҳуқуқларини ҳимоя Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг ту- гини юритиш бўйича “Е-YER NAZORAT” ри М.И.Рузметов зиммасига:
қилиш, шаънини улуғлаш, миллий ва умуминсоний зилмаси, вилоятлар қишлоқ хўжа- автоматлаштирилган ахборот тизи- ҳудудларда қишлоқ хўжалиги ерлари
қадриятларга амал қилиш, бағрикенглик ва очиқлик, лиги бошқармаларининг намунавий мини (кейинги ўринларда — “Е-YER ва экинларини мониторинг қилиш ишла-
мамлакатнинг ҳар бир аъзосига олис келажакда тузилмаси 3 ва 4-иловаларга мувофиқ; NAZORAT” тизими) яратсин; рини самарали ташкил этиш;
эмас, бугун ўз ҳаётидан мамнун бўлиб, орзу-умид- Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг тупроқ бонитировкасини ўтказиш,
лари рўёбга чиқиб яшаши учун зарур шарт-ша- ҳудудий бўлинмалари ходимлари- ерга оид ҳуқуқбузарликларни ўз ва- тупроқ унумдорлигини ошириш, тупроқ-
роитларни яратиш Ўзбекистондаги ислоҳотларнинг нинг чекланган сони 5-иловага муво- колатлари доирасида кўриб чиқиш ва шунослик, геоботаникага оид тадқиқот-
бош мақсади эканини уқтирар экан, “Биз инсон фиқ; натижалари тўғрисидаги маълумотлар- ларни амалга ошириш юзасидан шахсий
ҳуқуқлари борасида ҳали улкан йўлнинг бошида туманлар (Қувасой шаҳар) қишлоқ ни “Е-YER NAZORAT” тизимига кири- масъулият ва жавобгарлик юклансин.
турганимизни яхши тушунамиз”, деди. хўжалиги бўлимларининг намунавий тиб бориш мақсадида Қишлоқ хўжалиги 15. Ўзбекистон Республикаси
тузилмаси ва бошқарув ходимлари- вазирлиги, Экология ва атроф-муҳитни Президентининг ва Ўзбекистон Респуб-
Ҳа, Ўзбекистон чиндан ҳам янги маърифий уйғо- нинг чекланган сони 6-6а-иловаларга муҳофаза қилиш давлат қўмитаси, Бош ликаси Ҳукуматининг айрим қарорла-
ниш фасли, деб аталаётган улуғ йўлнинг бошида ту- мувофиқ тасдиқлансин. прокуратура, Ички ишлар вазирлиги ва рига 7-иловага мувофиқ ўзгартириш ва
рибди. Бу йўл эл-юртимизга янги ҳаётбахш ўзгариш- 5. Қуйидагилар Қишлоқ хўжалиги ва- Бош прокуратура ҳузуридаги Мажбурий қўшимчалар киритилсин.
лар олиб келиши шубҳасиз. зирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалигини ижро бюросининг ҳудудий бўлинмала- 16. Ўзбекистон Миллий ахборот агент-
ривожлантириш ва озиқ-овқат таъми- ри, судлар ҳамда маҳаллий давлат ҳо- лиги ва Ўзбекистон Миллий телерадио-
ноти жамғармаси маблағларини шакл- кимияти органлари ахборот тизимига компанияси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги
лантиришнинг қўшимча манбалари этиб интеграция қилсин; билан биргаликда ушбу қарорнинг маз-
белгилансин: мун-моҳияти ҳамда мақсад ва вазифа-
Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг “Е-YER NAZORAT” тизимининг сама- ларини оммавий ахборот воситаларида
қишлоқ хўжалиги ерларини муҳофаза рали ишлашини таъминлаш, ерларни кенг ёритилишини таъминласин.
қилиш бўйича давлат назоратчилари ўзбошимчалик билан эгаллаб олиш ҳо- 17. Мазкур қарорнинг ижросини назо-
томонидан кўрилган маъмурий ҳуқуқбу- латларини аниқлашда жамоатчилик на- рат қилиш Ўзбекистон Республикасининг
зарлик тўғрисидаги ишларга асосан ун- зорати, назоратчи инспекторлар ва ер Бош вазири А.Н.Арипов ва Ўзбекистон
дириладиган жарималарнинг 50 фоизи; тузувчиларни рағбатлантириш, шунинг- Республикаси Президенти Администра-
ўзбошимчалик билан ерларнинг қиш- дек, ноқонуний ҳолатлар тўлиқ барта- цияси раҳбари З.Ш.Низомиддинов зим-
лоқ хўжалиги муомаласидан чиқишига раф этилгунга қадар изчил назорат олиб масига юклансин.
сабаб бўлган ҳолларда етказилган за- бориш механизмларини назарда тутган
рар бўйича ҳисобланган маблағларнинг ҳолда Давлат ер ва кадастр назорати- Ш. МИРЗИЁЕВ
5 фоизи. ни амалга ошириш тартиби тўғрисидаги
6. Қишлоқ хўжалиги вазирлигига қу- низом лойиҳасини Вазирлар Маҳкама-
йидаги ҳуқуқлар берилсин: сига киритсин.
қонунчиликда белгиланган ваколат-
Ўзбекистон Республикаси
Президенти
Тошкент шаҳри,
2021 йил 24 февраль
Жараён 2021 йил 25 февраль, 40-сон 3
ТИРИКЛИК ҲИКМАТИ — СОҒЛИҚДА
ХАЛ+ИМИЗ САЛОМАТЛИГИ
/АР НАРСАДАН АФЗАЛ ВА БЕБА/ОДИР
Бошланиши 1-бетда этилган. Бироқ ишлаб чиқарувчилар вақт нуқтаи механизми) фондига аъзо давлатлар қаторига Ҳаким ЙЎЛДОШЕВ олган суратлар. коронавирусга қарши вакцинани яратишда
назаридан ушбу препаратларни етарли миқдор- киритилган. Соғлиқни сақлаш вазирлиги томо- Ўзбекистоннинг ҳиссаси ва саъй-ҳа-
Инсоният турли хасталиклар билан курашиб да ишлаб чиқариш учун қувват етишмаслигини нидан мазкур фонд ҳисобидан юртимиз аҳоли- усул билан синтезланиб олинади. Организмга ракатларини инобатга олиб, мамла-
келяпти. Бу курашда касалликка қарши иммун қайд этмоқда. сининг йигирма фоизини коронавирусга қарши юборилганда оқсилга нисбатан иммун жавоб катимизни “ZF 2001” вакцинасини
тизимини ҳосил қилувчи вакциналар муҳим аҳа- эмлаш учун етарли миқдорда вакцина келтириш ҳосил бўлади. Бошқа турдаги вакциналар билан бирга яратган ҳаммуаллиф давлат
мият касб этади. Шу боис, пандемия тарқалиши Мана шундай мураккаб вазиятда Ўзбекистон учун буюртма тайёрланиб, GAVI ташкилотига солиштирганда, энг юқори хавфсизлик профи- сифатида эътироф этди. Ушбу янги
билан дунёнинг барча ривожланган мамлакат- Республикаси Президентининг 2020 йил 29 ян- тақдим этилган. CОVAX фонди дунё бўйлаб вак- лига эга. Сўнгги ўн йилда кенг қўлланган вакцина вакцинани “ZF-UZ-VAC 2001” номи
лари коронавирус вакцинасини яратиш йўли- вардаги фармойишига биноан ташкил этилган циналарни ишлаб чиқариш имкониятидан келиб тури ҳисобланади. Гепатит, папиллома, пневмо- билан биргаликда ишлаб чиқариш
да қаттиқ изланишга киришди. Мана шу инти- Ўзбекистон Республикасига коронавируснинг чиққан ҳолда, шу йилнинг ярмигача мамлакати- ния, менингакокк ва бошқа хасталикларга қарши ва ундан фойдаланишга розилик
лишлар натижасида бугунги кунда АҚШ, Буюк кириб келиши ва тарқалишининг олдини олиш мизга 2,64 миллион доза AstraZeneca вакцинаси иммунитет ҳосил қилиш учун қўлланган. Сақлаш билдирилди.
Британия, Германия, Франция, Россия, Хитой, бўйича чора-тадбирлар дастурини тайёрлаш босқичма-босқич етказиб берилишини маълум шароити ҳам мавжуд имкониятларга мос: +2°С Бугунги кунда вакцинанинг мам-
Жанубий Корея ва Ҳиндистоннинг йирик фарма- бўйича республика махсус комиссияси ҳамда қилди. дан +8°С гача муҳитда сақлаш мумкин. лакатимизда учинчи босқич синовла-
цевтика компаниялари ва илмий-тадқиқот мар- ҳукумат томонидан аҳолини коронавирусга кар-
казлари томонидан коронавирусга қарши ишлаб ши оммавий эмлаш юзасидан қатор чора-тад- Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг “ZF 2001” вакцинаси рекомбинант оқсил вак- ри муваффақиятли ўтказилаётгани ва
чиқилган ўн тўртта вакцина ЖССТда тасдиқдан бирлар бажарилмоқда. Хитой Халқ Республикасига давлат ташрифи циналари туркумига мансублиги ҳамда ножўя Ўзбекистоннинг ушбу вакцинани яратиш ва
ўтказиш ҳамда учинчи босқич клиник синовлари чоғида Инновацион ривожланиш вазирлиги таъсирлар юзага келиши бошқа турдаги вакцина- ишлаб чиқаришда ҳаммуаллиф давлат этиб бел-
жараёнида. Бутун инсоният шуларга умид ни- Таъкидлаш жоизки, мамлакатимиз аҳолисини (Ўзбекистон) ҳамда Фан ва техника вазирлиги ларга нисбатан камлиги инобатга олиниб, унинг гилангани инобатга олиниб, “ZF-UZ-VAC 2001”
гоҳини қаратган. коронавирусга қарши эмлаш тадбирлари коро- (Хитой) ўртасида Илмий-техник ҳамкорлик бў- клиник тадқиқотларини ҳамкорликда ўтказишга вакцинасини фавқулодда вазиятларда фойдала-
навирус пандемиясига қарши курашиш ва вак- йича қуйи қўмита фаолияти йўлга қўйилган эди. қарор қилинди. Мазкур вакцинанинг бир ва икки нишга рухсат бериш масаласи кўриб чиқилмоқда.
ЖССТ талабига кўра, ҳар қандай вакцина цина сотиб олиш харажатларига йўналтирилган Мазкур қўмита томонидан коронавирусга қарши босқичли клиник синовлари натижаларига кўра
бир йил давомида клиник синовлардан ўтгандан 3 триллион сўм маблағ ҳисобидан амалга оши- вакцина ишлаб чиқишда ҳамкорлик ўрнатиш ножўя таъсири 0,3-0,5 фоиздан кам бўлган. Вакцина ҳаммуаллифи сифатида тан олиниш
кейингина рўйхатга олинади. Бироқ коронавирус рилиши белгиланган. Халқимиз саломатлигини бўйича амалий чоралар кўрилди. мамлакатимизга кўплаб янги имкониятларни
сақлаш йўлида давлатимиз бундан ҳам кўпроғи- Рекомбинант оқсилли “ZF 2001” вакцинаси тақдим этади. Аввало, эмлаш воситаси юрти-
га қодир. Зеро, айни пайтда халқимизни коро- Инновацион ривожланиш вазирлиги, Хи- Дори воситалари, тиббий буюмлар ва тиббий мизда ишлаб чиқарилади. Ўзбекистон бренди
навирусга қарши эмлаш жараёнига қаратилган той Фанлар академияси Микробиология инс- техника экспертизаси ва стандартлаштириш сифатида дунёга танилади. Минтақа аҳолисига
эътибор ривожланган мамлакатлар даражасида титути ва ушбу мамлакатнинг Zhifei Longcom давлат маркази томонидан белгиланган тар- вакцина етказиб берувчи давлат мақомига эри-
экани эътироф этилаётир. Biopharmaceutical Co.Ltd компанияси ҳамкор- тибда барча хавфсизлик кўрсаткичлари сино- шамиз. Шундай бўлгач, юртдошларимизни ко-
лигида коронавирусга қарши янги рекомбинант видан ўтказилди. Унинг ижобий натижалари ронавирусга қарши эмлаш жаҳондаги вакцина
Юртдошларимизни оммавий эмлаш мақса- вакцинаси бўйича тадқиқотлар олиб борилди. асосида аҳоли орасида учинчи босқич клиник ишлаб чиқарувчилар таклиф этган қийматдан
дида дунёнинг 12 та фармацевтика компания- синовларга рухсат берилди. анча арзонга тушади. Бу — пандемия ҳали-ҳа-
си ҳамда илмий-тадқиқот марказлари билан Ҳамкорлик доирасида Хитойнинг Zhifei мон инсониятни таҳликада тутиб турган бир
Longcom Biopharmaceutical Co.Ltd компания- Ушбу тадқиқотлар ҳамкорликда ўтган йил- пайтда дунёнинг кўплаб давлатлари ҳавас қил-
инфекциясининг кескин тарқалиши ҳамда ўлим COVID-19 гa қарши вакциналарни тезкор етказиб си, Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузу- нинг ноябрь ойидан буён Zhifei Longcom гулик муваффақият.
кўрсаткичининг юқорилиги сабабли COVID-19 бериш бўйича музокаралар олиб борилмоқда. ридаги Илғор технологиялар маркази ҳамда Biopharmaceutical Co.Ltd компаниясининг саккиз
га қарши иккита вакцина (Pfizer ва AstraZeneca) Коронавирусга қарши эмлашнинг халқимиз учун Соғлиқни сақлаш вазирлигининг Вирусология нафар илмий ходими ва мамлакатимиздан ўттиз Мамлакатимизда коронавирус инфекцияси-
фавқулодда фойдаланиш учун рўйхатга олинди. энг самарали ва тезкор йўллари изланяпти. Бу илмий-тадқиқот институти ўртасида уч томонла- нафар олим ҳамда 112 нафар тиббиёт ходими га қарши эмлаш ишларига тайёргарлик кўриш
жараёнда Санитария-эпидемиология хизмати ма шартнома асосида коронавирусга қарши “ZF иштирокида юртимизда ўтказилмоқда. ва уларни амалга ошириш билан боғлиқ вази-
Айрим мамлакатларда коронавирус билан ҳамда юртимизнинг хорижий давлатлардаги эл- 2001” вакцинаси бўйича клиник тадқиқотлар ўт- фалар белгилаб олинди. Унга мувофиқ, халқа-
боғлиқ эпидемиологик барқарорликни таъмин- чихоналари фаол иштирок этмоқда. казиш юзасидан битим имзоланди. Республика махсус комиссиясининг қарори- ро тажриба асосида хавф гуруҳига кирувчи
лаш мақсадида ЖССТ рўйхатга олмаган ёки га кўра, “ZF 2001” вакцинасининг учинчи босқич шахслар, яъни дастлабки ҳисоб-китобларга
учинчи босқич клиник синовлари якунланмаган Жумладан, оммавий эмлашга тайёргарлик Вакциналар яратилиши бўйича тўрт хил хусу- клиник синовлари дастлабки босқичи тиббиёт кўра, 4 миллиондан зиёд аҳолини биринчи
вакциналар фавқулодда ҳолатни инобатга олган доирасида ўзбекистонлик бир гуруҳ мутахассис- сиятга эга бўлади. ходимлари томонидан клиник синовда қатна- навбатда эмлаш режалаштирилмоқда. Бу то-
ҳолда оммавий эмлашга тавсия этилди. лар “Спутник V” вакцинасини ишлаб чиқариш шувчи шахсларнинг тиббий назоратини ти- ифага 65 ёшдан юқори қариялар, тиббиёт хо-
жараёни билан танишиш мақсадида Россия Биринчиси, кучсизлантирилган SARS-CoV-2 зимли ташкил этиш учун Мудофаа вазирлиги, димлари, сурункали касалликка чалинганлар,
Дунё аҳолисининг ўн уч фоизини ташкил эта- Федерациясига хизмат сафарига юборилди. вакцинаси бўлиб, организмга юборилганда ви- Ички ишлар вазирлиги ҳамда Миллий гвардия мактабгача таълим ва умумтаълим муассаса-
диган Европа Иттифоқига аъзо йигирма саккиз Сафар давомида “Спутник V” вакцинасини рус қайта фаоллашиши ҳамда коронавирус ин- кўнгилли хизматчиларида ўтказилиши белги- лари ходимлари, Қуролли Кучлар ва ҳуқуқни
мамлакат ва тўртта йирик давлат (АҚШ, Кана- Ўзбекистонга етказиб бериш ҳамда юртимиз фекциясини келтириб чиқариши мумкин. ланди. муҳофаза қилиш органлари ходимлари кири-
да, Буюк Британия ва Япония) коронавирусга фуқароларини мазкур вакцина билан эмлаган тилган.
қарши вакциналарнинг дунё бўйича учдан икки ҳолда Россия Федерацияда ишлашига рухсат Иккинчиси, м-РНК турдаги вакцина ҳимоя қо- Тадқиқотларда ҳар бир кўнгилли иштирокчи
қисмига буюртма бергани, шунингдек, унга бўл- бериш масалалари ҳам муҳокама қилинди. биғига ўралган коронавирус геноми фрагменти 28 кун оралиғида уч дозада “вакцина/плацебо” Айни пайтда эмланиши зарур бўлган шахс-
ган талаб юқорилиги ҳамда ишлаб чиқариш қув- асосида яратилади. Бу янги технология бўлиб, схемасида эмланиши кўзда тутилди. Бугунги ларнинг электрон рўйхатини шакллантириш,
вати етарли эмаслиги туфайли жаҳон миқёсида Мамлакатимизга тақдим этилган юз доза миқ- олдин қўлланилмаган. Инсон саломатлигига кунга қадар (2021 йил 24 феврал ҳолатига кўра) 3 минг 138 та эмлаш пункти, 862 та ҳаракат-
тақчиллик кузатилмокда. Ваҳоланки, буюртма доридаги “Спутник V” вакцинасининг лаборато- таъсири номаълум. -70°С ёки -80°С шароитда 6 минг 835 киши биринчи, 4064 киши иккинчи, даги ва мобиль бригада фаолиятини йўлга қў-
берилган айрим вакциналарнинг, ҳатто клиник рия текширувлари ҳамда Россияда ўтказилган сақлаш лозим. Бироқ бундай имконият фақат 254 нафар кўнгилли учинчи доза билан эмлан- йиш ишлари олиб бориляпти. Битта марказий,
синовлари ҳам якунланмаган. учинчи босқич клиник синовлари натижалари махсус лабораторияларда мавжуд. ди. Клиник синовда қатнашувчилар умумий ўн ўн тўртта ҳудудий ҳамда 206 та туман (шаҳар)
асосида Ўзбекистон Республикасида сертифи- маротаба поликлиникага келиб, кўрикдан ўтиши вакцина сақлаш жойи мавжуд бўлиб, улардаги
Европа мамлакатлари орасида аҳолини катланган ҳолда оммавий қўллашга рухсат этил- Учинчиси, аденовирус векторли вакциналар белгиланган. Синов иштирокчиларининг бирин- 457 та совиткич, 148 та электр генератори,
оммавий эмлаш кўрсаткичи шу йилнинг 15 фев- ди. Ҳозир Россия инвестиция фонди билан бир аденовирус асосида сунъий яратилган вирус ва чи эмлашдан кейин етти кун давомида, кейинги 121 та термосумка ва термоконтейнерлар шай
раль ҳолатига кўра, Буюк Британияда 0,8 фоиз, миллион доза “Спутник V” вакцинасини харид коронавирус оқсилини кодловчи ген бўлагидан ҳар бир эмлашдан сўнг саккизинчи куни тиббий ҳолатга келтирилди.
Германияда 1,3 фоиз, Италияда 2 фоиз, Фран- қилиш бўйича музокаралар олиб борилмоқда. ташкил топган. Одам организмига коронавирус кўрикдан ўтиши таъминланмоқда. Шунингдек,
цияда 0,6 фоиз, Испанияда 1,9 фоизни ташкил ДНК бўлаги киргач, коронавируснинг тузилиш ҳар уч кунда Сall-center ходимлари телефон Бундан ташқари, аҳолини коронавирусга
этди. Ҳар юз минг кишига нисбатан эмланган Юқорида айтганимиздек, мамлакатимизга оқсили синтезланади. Ёт ДНК бўлагининг одам орқали боғланиб, кўнгиллиларнинг аҳволидан қарши эмлашга талаб юқори бўлган тақдирда,
аҳоли кўрсаткичи бўйича Мальта биринчи ўрин- коронавирусга қарши вакцина келтириш бора- геномига интеграциялашиш эҳтимоли мавжуд. мунтазам хабардор бўлмоқда. ҳудудлардаги спорт иншоотлари ёки бошқа би-
ни эгаллади. Европа комиссияси шу йил ёз мав- сида барча имконият ва воситалардан фой- нолар, ҳозир консервация қилинган тақсимлаш
суми охиригача аҳолининг етмиш фоизини эм- даланишга ҳаракат қилиняпти. Жумладан, Тўртинчиси, рекомбинант оқсил вакцина- Бизни хурсанд қилган натижа шуки, Zhifei ва саралаш марказларида вакцинация тадбир-
лашни режалаштирмоқда. Ўзбекистон Республикаси GAVI (Вакциналар лари коронавирус ташқи оқсили биотехнологик Longcom Biopharmaceutical Co.Ltd компанияси ларини оммавий ташкил этиш режалаштирил-
ва иммунизация бўйича глобал альянс) ташки- ган. “Совуқлик занжири” тизимини сақлаган ҳол-
Европа Иттифоқида фақат Pfizer/BioNTech, лотининг COVAX (коронавирусга қарши эмлаш да вакциналарни ҳудудлар орқали ташиш учун
Moderna ва AstraZeneca вакциналари маъқул- мамлакатимизга ўн еттита авторефрижератор
ланган ҳамда улардан фойдаланиш тавсия ва икки юз олтита мини-авторефрижератор кел-
тирилди.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг Ев-
ропа ҳудудий бюроси ҳамкорлигида шу йилнинг
21-27 февраль кунлари аҳолини эмлаш жараё-
нига жалб этиладиган тиббиёт ходимлари коро-
навирусга қарши эмлаш бўйича қайта ва тўлиқ
тайёргарликдан ўтказилади.
Давлатимиз раҳбари коронавирус юртимизга
кириб келган илк кунлардан бошлаб халқимиз
саломатлигини муҳофаза этишга барча куч ва
имкониятлар сафарбар этилишини таъкидлаб
келади. Ўтган давр мобайнида бу борада сал-
моқли натижаларга эришганимиз Президенти-
миз айтган сўзлар амалда ўз ижобатини топаёт-
ганидан далолатдир.
ХАЛҚ ҚАБУЛХОНАЛАРИДА
МУРОЖААТЛАР БИЛАН ИШЛАШНИНГ ЯНГИ ТИЗИМИ
одамларнинг идорама-идора сарсон бўлишини камайтирмоқда
Алишер АБДУСАЛОМОВ, видан сўнг мурожаат қаноатлантири- ҳам алоҳида эътибор қаратиляпти.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг либ, М.Илёсовга имтиёзли тарзда ёшга Масалан, “Янги ҳаёт” маҳалласида
Қибрай туманидаги Халқ қабулхонаси мудири доир пенсия тайинланиши таъмин-
ланди. яшовчи, 2003 йилда туғилган 2-гуруҳ
Юртимизда кейинги йилларда жисмоний ва юридик ногирони К.Қобулов туман Халқ қабул-
шахсларнинг мурожаатлари, ариза ва шикоятларини ўз Бундан ташқари, туман Халқ қабул- хонасига мурожаат қилиб, компьютер
вақтида ўрганишга, жойида ҳал этишга алоҳида эътибор хонаси томонидан хотин-қизларнинг ки- технологиясига қизиқишини, ўрта мак-
қаратиляпти. Бу жараён барча даражадаги давлат бошқаруви чик бизнес ва хусусий тадбиркорлигини табни тамомлаб, келгусида ахборот-
органлари, жумладан, Президент Халқ қабулхоналари қўллаб-қувватлаш, ишбилармонлар- технологиялари соҳасидаги олийгоҳда
зиммасига ҳам юксак масъулият юкламоқда. нинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя таълим олмоқчилигини, лекин оилавий
қилишга ҳам алоҳида аҳамият берил- шароити оғирлиги сабаб ота-онасининг
Ўзбекистон Республикаси Мисол учун, “Тинчлик” маҳалласида моқда. компьютер сотиб олиб беришга имкони- лар билан ишлашнинг янги тизими Бу эса, сўзсиз, давлат ва халқ ўртаси-
Президентининг Қибрай туманида- яшовчи фуқаро М.Илёсов қабулхона- яти йўқлигини маълум қилди. Бизнинг ва изчил ислоҳотлар туфайли фуқа- да ишонч янада мустаҳкамланишига
ги Халқ қабулхонаси томонидан ҳам га мурожаат этиб, 30 йил зарарли ва Тадбиркор З.Салайдинова ўз фао- ташаббусимиз билан туманнинг 1-сек- роларнинг муаммоларини асоссиз хизмат қилади.
аҳоли билан бевосита мулоқот қилиш, оғир шароитларда ишлагани, бир неча лиятини кенгайтириш учун 100 милли- тор раҳбари кўмагида мактаб ўқувчиси равишда у идорадан бу идорага оши-
уларни қийнаб келаётган муаммолар- йиллардан буён унга имтиёзли тарзда он сўм кредит олишда ёрдам сўраб қа- К.Қобуловга компьютер олиб берилди. риш, одамларни ортиқча сарсон қи- Мухтасар айтганда, бирор идора эши-
ни ўрганиш, вақтида ижобий ҳал этиш ёшга доир пенсия тайинланмаётганини булхонага мурожаат қилган эди. Унинг лиш камаймоқда. Давлат ҳокимияти гини муаммосига ечим топиш илинжида
мақсадида сектор ҳамда туман таш- маълум қилди. мурожаати “Савдогарбанк” Қибрай фи- Таъкидлаш жоизки, барча даража- ва хўжалик бошқаруви органларининг излаб келган фуқаро давлат ва жамият-
килотларининг биринчи раҳбарлари лиали кўмагида тезкорлик билан ижо- даги давлат органлари фаолиятида ижро масъулияти, фуқароларнинг га бўлган ишончини мурожаатига қан-
иштирокида шахсий ва сайёр қабуллар Таъкидлаш керакки, муаллифнинг бий ҳал этилди. халқ давлат идораларига эмас, балки эса ўз ҳуқуқ ҳамда манфаатларини дай муносабат билдирилганида кўради.
мунтазам ўтказиб келинмоқда. Асосий- ушбу масалада мутасадди идораларга давлат идоралари халқимизга хизмат ҳимоя қилиш учун мурожаат қилиш Шундай экан, ҳар бир давлат хизматчиси
си, қабулларда бир неча йиллардан йўллаган кўплаб мурожаатлари ижобий “Ёшларни қўллаб-қувватлаш ва аҳо- қилиши керак, деган тамойил асосида маданияти янада такомиллашмоқда. мурожаатлар ортида инсонлар тақдири
буён фуқароларни қийнаб келаётган ечимини топмаган. Ўрганиш давомида ли саломатлигини мустаҳкамлаш йили” аҳоли мурожаатлари билан ишлаш- турганини унутмаслиги лозим.
муаммоларга ечим топиляпти. унинг важлари тўғри экани тасдиқлан- давлат дастури ижроси юзасидан ту- нинг сифатини ошириш, фуқаролар-
ди. Туман Халқ қабулхонаси аралашу- манда ёшларни қўллаб-қувватлаш, нинг ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний
уларда мотивация ёки касбий кўникма- манфаатларини тўлақонли ҳимоя
ни шакллантириш, ижтимоий ҳуқуқий, қилиш муҳим вазифадир. Мурожаат-
психологик ва молиявий кўмак беришга
4 2021 йил 25 февраль, 40-сон Ислоҳот
ТАРАҚҚИЁТ МЕЗОНЛАРИ ДОЛЗАРБ МАВЗУ
“МА/АЛЛАБАЙ”
ИШЛАШ
ҳудудлардаги муаммоларни
жойида ҳал қилиш имконини
бермоқда
Атрофимизни сунъий воситалар ўраб олган бугунги даврда инсонлар табиийликнинг қадрига кўпроқ ета бошлади. Бу барча
жабҳаларда кўзга ташланяпти. Айниқса, тўқимачилик саноатида табиий бўёқларда бўялган матоларнинг қиймати янада ортиб,
одамларнинг унга бўлган талаб ва қизиқиши кун сайин ўсиб бормоқда.
Барча замонларда алоҳида қадрланган табиий бўёқлар сифатли ва экологик тоза маҳсулот бўлгани учун ҳам одамлар
эътиборини тортади ва ҳеч қачон урфдан қолмайди. Улар орасида қимматбаҳо индигофера ўсимлиги баргларидан олинадиган
индиго ҳаворанг бўёғи алоҳида ажралиб туради. Лотин тилидаги маъноси — “ранглар қироли” номи билан донг таратган бўёқ
етти иқлимга машҳур. Унинг номи, ҳатто тарихий манбаларда ҳам учрайди. Маълумотларга кўра, қадимги Миср фиръавни
Тутанхамоннинг индиго билан бўялган бир либоси 3,5 минг йил мобайнида ўз ранги ва сифатини йўқотмай сақланиб қолган.
Миллий тарихимизда ҳам бунга мисоллар кўп. Манбаларда ёзилишича, буюк бобомиз Алишер Навоийнинг тўнига ҳам индиго
бўёғида тус берилган экан.
ТЎ+ИМАЧИЛИК САНОАТИДА ЯНГИЛИК:
қимматбаҳо ўсимликдан табиий бўёқ олиш йўлга қўйилди
Ирода ТОШМАТОВА, Индигофера авваллари респуб- нархини 50 долларгача арзонлашти- Президентимизнинг “маҳаллабай” ишлаш тизимини амалиётга
“Янги Ўзбекистон” мухбири ликамизнинг тупроқ-иқлим шароити- риши мумкин. “ТСТ Cluster” ушбу жорий этиш тўғрисидаги ташаббуси, шубҳасиз, ҳудудлардаги муаммо
да саноат мақсадларида экилмаган. бўёқни республикамиздаги тўқима- ва ечимини кутаётган масалаларнинг иложи борича тезроқ бартараф
Жаҳон бозорида табиий бўёқлар Тарихий манбаларда ҳам Марказий чилик корхоналарига асосий етка- қилинишига мустаҳкам замин яратади. Аҳоли турар жойларидаги
билан ранг берилган матоларнинг Осиёда уни саноат мақсадлари ва зиб берувчига айланиши кутиляпти. мавжуд ҳолатни “маҳаллабай” ўрганиш шу ҳудудда яшаётган
қиймати анча юқорилиги бежиз эмас. табиий бўёқ олиш учун экиш билан Ҳозирча унинг биринчи буюртмачиси хонадонлар эгаларини тадбиркорликка кенг жалб этишга, уларни
Боиси, улар кўп вақт мобайнида ўз боғлиқ маълумотлар учрамайди. Бухоро вилоятидаги “ВСТ Cluster”- қўшимча даромад билан таъминлашга хизмат қилади. Аёллар ва
сифатини йўқотмайди ва ўзгармай Бу борадаги тадқиқотларни ўтка- дир. ёшларга, ҳеч бўлмаганда, уйда туриб бирор юмуш билан шуғулланиш
туради. Юртимизда ҳам бундай ма- зиш ЮНЕСКО илм-фан бўлимининг учун шароит яратади, ташаббускор тадбиркорларнинг истиқболли ғоя
толарга талаб бор. Аммо республи- Ўзбекистондаги ваколатхонаси та- Мамлакатимизда биринчилар- ва лойиҳалари рўёбга чиқиши учун имкониятлар эшигини очади.
камизда табиий бўёқ олинадиган шаббуси билан 2005–2007 йиллар- дан бўлиб тузилган мазкур кластер
ўсимликлар деярли етиштирилма- да “Ўзиндиго” лойиҳаси доирасида давлатимиз раҳбарининг 2017 йил пасайтирса бўлади. Лекин сифати Худойберди КАРИМОВ, тақдим этилган ва тез орада молиялашти-
гани боис, улар шу кунга қадар хо- бошланган. Олимлар Орололди ер- 19 майдаги “Бухоро вилоятида за- халқаро даражада бўлса, дунёда, “Янги Ўзбекистон” мухбири рилади.
риждан қиммат нархларда импорт ларининг табиий шўрланган шароит- монавий пахтачилик-тўқимачилик албатта, ўз ўрнини топади”, дея таъ-
қилинган. ларида бир қанча тажрибалар ўтказ- кластерини ташкил этиш чора-тад- кидлади. Зомин туманида 2021 йилнинг илк кун- — “Маҳаллабай” ишлаш тизими корхона,
ди. Аммо бу қишлоқ хўжалигига доир бирлари тўғрисида”ги қарори асо- ларидан ушбу долзарб тизимни шакллан- ташкилот ва муассасалар мутасаддила-
Маҳаллий эҳтиёжни қондириш тадқиқотлар эди. сида ташкил этилган. Бу ерда пахта Бугунги кунда корхонада йилига тиришга киришилди. Бу борадаги ишлар, рининг ҳам ижтимоий фаоллигига ижобий
мақсадида ўтган йили Тошкент ви- етиштиришдан тортиб уни чуқур қай- ўртача 12,5 миллион дона “деним биринчи галда, маҳаллаларнинг ўзига хос туртки бўлмоқда, — дейди туман ҳокими
лояти Қуйи Чирчиқ туманидаги “ТСТ КЛАСТЕРДА САНОАТ та ишлашгача бўлган барча техноло- классик” ва “деним стретч” шимлари “паспорти”ни яратиш билан бошланди. Ту- Алишер Абдуғаниев. — Улар маҳаллаларда
Cluster” кўп тармоқли кластери илк гик жараёнлар занжир усулида амал- тайёрланиб, харидорларга етказил- маннинг ҳар бир ҳудудидаги аҳолининг да- маънавий муҳитни шакллантириш, ёшлар
бор индигофера ўсимлигини етишти- ЗАНЖИРИ ТЎЛИҚ га оширилади. Бу занжир Ромитан моқда. Улар индигофера ўсимлиги- ромади ва унинг манбаси, одамларнинг иш тарбиясига эътибор қаратиш, миллий қад-
риш ва қайта ишлаш лойиҳасига қўл туманидаги 8 минг гектар майдонда дан олинган табиий рангда бўялади. билан таъминлангани, вақтинчалик ишсиз- риятларимизни ривожлантириш, соғлом
урди. Дастлабки йил корхона томо- ЎЗЛАШТИРИЛМОҚДА етиштириладиган пахта толасидан Шу боис, мазкур бўёқ ишлаб чиқари- лар, бирор тадбиркорлик фаолияти билан турмуш тарзини шакллантириш ишларига
нидан 80 гектар майдонга ўсимлик- ип йигириш, калавани бўяш, жинси лишини маҳаллийлаштириш орқали шуғулланишни астойдил хоҳлайдиганлар ўз ҳиссаларини қўшмоқда. Зеро, оиласи,
нинг “Феруз-1” нави, асосан, уруғлик “ТСТ Cluster”нинг ўтган йил матоси тўқиш ва жинси либослари импорт ўрнини босиш ҳамда маҳ- аниқланиб, бу борадаги тегишли маълу- рўзғоридан кўнгли тинч ишчи ёки ходимнинг
олиш мақсадида экилиб, парвариш- апрель ойида йўлга қўйган лойиҳаси тикиш тарзида бир-бирига боғланиб сулот таннархини арзонлаштириш мотлар тўпланди. Бунда “Аёллар дафтари”, ишида унум бўлиши шубҳасиз.
ланди ва ундан бўёқ ҳамда сифатли эса ўсимликдан саноат мақсадла- кетади. кўзда тутилган. “Ёшлар дафтари” ва “Темир дафтар”га ки-
уруғ олишга эришилди. рида фойдаланишга оид илк йирик ритилганларга алоҳида эътибор қаратилди, Зомин туманида 81 минг 679 нафар аёл
амалий қадамлардан бири бўлди. “Bukhara Cotton Ўтган йили чет давлатларга 8,2 уларнинг ташвиши, қизиқиши ўрганилди. истиқомат қилади. Бу туман аҳолисининг
ТАБИИЙ БЎЁҚ Ноёб индиго бўёғини олиш мақса- Textile” корхонаси миллион долларлик маҳсулот экс- тенг ярми демакдир. Давлатимиз раҳбари-
МАНБАИ дида кластернинг “Абай” ва “Юл- ушбу ишлаб чиқариш порт қилинди. Улар маҳаллий ва — Туманнинг “Аёллар дафтари”га кири- нинг 2019 йил 7 мартдаги “Хотин-қизларнинг
дуз” ҳудудларида биринчи марта занжирининг охирги жаҳон бозорларига “B Jeans” бренди тилган 789 нафар фуқаро 9 та — “ижтимоий меҳнат ҳуқуқлари кафолатларини янада ку-
Индигофера ўсимлигининг ва- индигофера ўсимлигининг хориждан ҳалқаси. 65 миллион остида чиқарилди. Кластернинг ўз ҳимояга муҳтож ишсиз хотин-қизлар”, “боқув- чайтириш ва тадбиркорлик фаолиятини қўл-
тани Ҳиндистон экани айтилса-да, олиб келинган уруғлари экилди. Қои- АҚШ долларидан маҳсулотларини сотишга мўлжал- чисини йўқотган эҳтиёжманд хотин-қизлар”, лаб-қувватлашга оид чора-тадбирлар тўғри-
у мўътадил иқлим шароитига эга дасига кўра, ўсимлик бўёқ ишлаб зиёд инвестиция ланган савдо дўконлари ҳам бор. “ижтимоий ёрдамга муҳтож 1 ва 2-гуруҳ но- сида”ги қарорига асосан, туманда ташкил
Миср, Япония, Европанинг жанубий чиқариш хусусиятларини йўқотмас- маблағлари 2020 йилда Бухоро, Тошкент, Са- гиронлиги бўлган хотин-қизлар”, “уй-жойини этилган аёлларни тадбиркорликка ўқитиш
минтақалари, Россия ва АҚШ ҳудуд- лиги учун экилгандан сўнг 60-65 кун йўналтирилган мазкур марқанд ва Наманган шаҳарларида таъмирлашга муҳтож 1-гуруҳ ногиронлиги марказида 100 нафардан зиёд тингловчига
ларида ҳам яхши ўсган. Одамлар- оралиғида йиғиб олинди. Кластерда корхона Германия, очилган ана шундай дўконлардан бўлган хотин-қизлар”, “нотурар жойларда сертификат берилди. Уларнинг 50 нафари
нинг ундан хабардорлиги олис минг уруғ сифатида териб олинган ҳосил АҚШ, Бельгия ва харидорлар ўз дидига мос, дунё истиқомат қилаётган, ўзининг ёки биргалик- имтиёзли кредит олиш имкониятига эга бўл-
йилликларга бориб тақалади. Узоқ жорий йилда қайта ерга қадалади. Франциядан олиб да яшовчи оила аъзоларининг номида турар ди ва тикувчилик, қандолатчилик, гўзаллик
вақтлардан буён ушбу мўъжизакор Мутахассислар битта майдондан келинган илғор брендларидан қолишмайдиган жин- жойи мавжуд бўлмаган хотин-қизлар”, “қа- салони, ҳунармандчилик йўналишларида
ўсимликдан бир неча йўналишларда мавсум давомида камида 2 марта технологик линиялар, си шимларни харид қилмоқда. Келгу- рамоғида бир ёки ундан ортиқ 1 ёки 2-гу- фаолият бошлади. Бу аёлларнинг аксария-
кенг фойдаланилади. У қишлоқ хў- ҳосил олишни кўзлаган. асбоб-ускуна ва сида мамлакатимиз бўйлаб шундай руҳ ногиронлиги бўлган болалари бор ёлғиз ти “Темир дафтар”га киритилган оилалар ва-
жалигида ерларнинг унумдорлигини дастгоҳлар билан дўконлар сонини 50 тага етказиш, хотин-қизлар”, “тиббий ҳимояга муҳтож киллари эканини ҳам эътиборга олиш лозим.
оширишга ёрдам берса, полиз экин- — “ТСТ Cluster”нинг 80 гектар май- жиҳозланган. шунингдек, хорижда 100 та савдо эҳтиёжманд хотин-қизлар”, “ҳуқуқий ёрдам
лари, мевали дарахтзорлар, чой ва донида парваришланган индигофе- нуқтасини ташкил этиш мўлжаллан- олишга муҳтож хотин-қизлар”, “психологик Умуман, туманда аёлларнинг турмуш ша-
қаҳва плантациялари ҳамда токзор- ранинг “Феруз-1” нави Қуйи Чирчиқ Бу ерда, асосан, жинси матоси- ган. Уларнинг дастлабкиси яқинда маслаҳатга муҳтож хотин-қизлар” тоифала- роитини яхшилаш, уларни ҳар томонлама
лар учун азот манбаи ҳисобланади. тупроқ-иқлимига тўлиқ мослашди, дан тайёрланган кийимлар ишлаб Қирғизистоннинг Ўш шаҳрида иш рига бўлинди, — дейди туман маҳалла ва қўллаб-қувватлаш борасида амалга ошири-
Тибет ва Ҳинд-Хитой халқ табобати, — дейди лойиҳа инвестори, Ўзбекис- чиқарилади. Бунинг учун дастлаб бошлади. оилани қўллаб-қувватлаш бўлими бошлиғи- лаётган ишлар таҳсинга лойиқ. Жумладан,
фармацевтика саноатида антибакте- тон пахта-тўқимачилик кластерлари 8 450 тонна ип-калава йигирилади. нинг биринчи ўринбосари Нигора Омонова. эҳтиёжманд оилаларнинг вакили бўлган 54
риал ва замбуруққа қарши восита си- уюшмаси раиси, сенатор Муртазо Кейинги босқичда 15 миллион по- “Bukhara Cotton Textile” корхонаси- — Қисқа муддат ичида улардан 50 нафарга нафар хотин-қизга даволаниш ва дори-дар-
фатида алоҳида қадрланади. Ўсим- Раҳматов. — Биринчи йилнинг ўзи- гонометр жинси матолар тўқилади. да ишлаб чиқарилаётган жинси ма- яқинининг бандлиги таъминланди, 33 нафа- мон учун 111 миллион сўм, 50 нафарига
лик номини кўплаб дори воситалари да импорт ўрнини босувчи табиий Учинчи-тўртинчи босқичларда эса толари рангининг табиийлиги билан рига имтиёзли кредитлар олиш учун серти- уй-жойини таъмирлаш учун 210 миллион
таркибида учратиш мумкин. Осиё ва пигментли бўёқ олишга муваффақ улар қўшимча қийматга эга тайёр ички ва ташқи бозорда устунликка фикатлар берилиб, ҳужжатлари тижорат сўм маблағ ажратилди. 49 нафарига 56 мил-
Европа тўқимачилик саноатида эса бўлдик. 1 гектар майдондан ўртача маҳсулотга айлантирилади. Мазкур эга. Эндиликда “ТСТ Cluster” кўп тар- банкига тақдим этилди, 8 нафарига ҳуқуқий лион сўмлик маиший техника олиб берилиб,
индигоферага жун, ипак, пахта ип 18 тонна кўк масса, 36 килограмм тўқимачилик корхонасида 1500 на- моқли кластерида тайёрланадиган ёрдам, 2 нафарига психологик ёрдам кўр- кўпчилиги учун уй шароитида ишлаш имко-
ва матоларни бўяш учун олинадиган пигмент олинди. Жами майдоннинг фар, кластер билан қўшиб ҳисобла- индиго табиий бўёғи келгусида на- сатилди. нияти яратилди. Февраль ойида Ўзбекистон
қимматбаҳо индиго табиий бўёғи (кўк 20 гектаридан тажриба сифатида ганда 6 000 нафар киши доимий иш фақат “B Jeans” бренди, балки юрти- Касаба уюшмалари федерацияси ҳомийли-
рангдан то тўқ қизил ранггача) ман- бўёқ олинган бўлса, қолган ерларда билан банд қилинган. миздаги бошқа кўплаб тўқимачилик Зоминда аҳоли томорқасидан самарали гида “Аёллар дафтари”га кирган 8 нафар
баи сифатида қаралади. жорий йилда экиш учун сара уруғлик фабрикаларида ишлаб чиқарилаёт- фойдаланишга алоҳида эътибор қаратил- аёл Хива шаҳрига саёҳатга бориб келди.
етиштирилди. 2021 йилда 200 гектар Давлатимиз раҳбари ўтган йили ган маҳсулотларга ўзгача сифат ва моқда. Бунинг натижасида ўз томорқасидан
Бўйи одатда 1-1,5 метрга бора- ерга индигофера ўсимлигини қадаб, январь ойида корхонага ташриф жило бериб, уларнинг жаҳондаги ўр- икки-уч марта ҳосил олаётган хонадонлар — Зомин азал-азалдан гўзал табиа-
диган индигофера ўсимлиги иссиқ ҳар гектар майдондан ўртача 40-60 буюриб, ишлаб чиқариш жараёнла- нини янада мустаҳкамлашга хизмат сони ортиб бораётир. Туман секторлари ти, соф ҳавоси, зилол сувлари, ўзига хос
иқлимга эга тропик ўлкаларда яхши килограмм, жами 8-12 тонна табиий ри, маҳсулотлар сифатини кўздан қилади. қошида ташкил этилган ишчи гуруҳлар бу миллий таомлари билан нафақат мамла-
ўсади. Барглари узунчоқ, тоқ патси- бўёқ олишни мўлжаллаяпмиз. кечирар экан, “Жинси матолар ва борадаги юмушларнинг боришини доимий катимиз, балки хорижий меҳмонларнинг
мон кўриниши билан ёдда қолади. маҳсулотлар чиқариш бўйича энг назоратга олган. Маҳалла ва оилани қўл- ҳам эътиборига тушган, — дейди туман
Дуккаклилар оиласига мансуб бу Индигофера етиштириш бошқа илғор давлатлар билан рақобат қи- лаб-қувватлаш бўлими мутасаддилари бу маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш бў-
ўсимликни ёввойи турлар қаторига дуккакли маҳсулотларни парвариш- лиш мумкин. Чунки еримиз, сувимиз, гуруҳлар билан ҳамкорликда ташкил этил- лими бошлиғи Бахтиёр Жонтурсунов. —
киритиб бўлмайди, шунинг учун у лашга кетадиган харажатларга тенг пахтамиз ўзимизники. Ишлайман де- ган минисекторлар таркибида “маҳаллабай” Туманимиз туризмнинг кўплаб турлари
фақат маданийлаштирилган шаклда бўлса-да, ундан табиий бўёқ мод- ган ёшларимиз кўп. Таннархни яна тизимни йўлга қўйиш чораларини кўрмоқда. ривожланган ҳудудга, халқаро андозаларга
ўстирилади. даси оддий усулда, катта маблағ Чунончи, жорий йилнинг ўтган даврида мос келадиган замонавий дам олиш мас-
сарфланмасдан олинади. Фақат за- мазкур ишчи гуруҳлар аъзолари томони- канларига эга мафтункор гўшага айланиб
рур агротехнологик тадбирлар тўғри дан 24 мингга яқин томорқа ер эгаси билан бормоқда. Ана шу ўзига хос имкониятлар-
олиб борилиб, ўсимлик етарли сув тушунтириш-тарғибот ишлари ўтказилди. дан одамларимиз турмуш фаровонлигини
билан таъминланса бўлгани. Уларга ердан унумли фойдаланиш ҳақида ошириш, мўмай даромад олиш йўлларини
маслаҳат ва тавсиялар берилиб, техника, қидиряпмиз. Масалан, сайёҳлик соҳасидаги
Ташаббускорлар шу йилнинг уруғлик, минерал ўғитдан кўмак кўрсатилди, лойиҳаларни амалга ошириш тоғли ҳудудда
апрель ойида бўёқ олиш цехини 75 та ночор оиланинг аҳволи яхшиланди. жойлашган Дуоба қишлоғи аҳлининг турмуш
тўлиқ ишга тушириш ҳаракатида. Томорқасидаги ишларни ташлаб қўйган 52 тарзи ўнгланишига замин бўлмоқда. Бугун
Бугунга қадар ҳовуз ва бошқа за- нафар фуқаро огоҳлантирилди, унчалик катта бўлмаган ушбу қишлоқда юз-
рур иншоотларни қуриш, ускуна ва дан зиёд меҳмон уйи, 50дан зиёд кемпинг
жиҳозларни монтаж қилиш ишлари Туманда доимий иш жойига эга бўлма- ва дам олиш маскани, болалар оромгоҳлари
якунланди. Ушбу цехнинг йиллик қув- ган, чет элларда ишлаб қайтган 805 нафар мавжуд. Уларда йилига минглаб ҳамюртла-
вати ҳозирча 20 тонна бўёқ олишга фуқаро аниқланиб, уларга 1 гектардан ер римиз, хорижлик меҳмонлар ҳордиқ чиқар-
мўлжалланган. Келгусида унинг фао- майдони ажратишга қарор қилинди. Кам- моқда. Қишлоқ аҳли бундан катта фойда
лияти кенгайтирилиб, ишлаб чиқа- бағалликдан чиқариш мақсадида кам таъ- кўраётир.
риш қувватини янада ошириш кўзда минланган оилаларнинг 482 тасидан иссиқ-
тутилган. Бу эса Ўзбекистонда илк хона қуриш борасида тушган аризалар ҳам Хулоса қилиб айтиш мумкинки, туманда
бор индигофера ўсимлигидан саноат ижобий ҳал қилиниш арафасида турибди. ҳудуднинг ижтимоий-иқтисодий ривожлани-
усулида сифатли табиий бўёқ олиш Бу ҳужжатлар туман тижорат банкларига шига замин, ҳамюртларимизнинг маънавий
бошланганидан далолат беради. ва моддий ҳаёти янада юксалишига омил
бўладиган жиҳатлар кўп. Энди бу имконият-
Маълумотларга кўра, жинси мато- лардан янада унумли фойдаланиш лозим.
си бўяладиган индиго кукунининг ҳар
килограмми 80 АҚШ долларидан 240
долларгача баҳоланмоқда. Бўёқни
маҳаллий шароитда олиш эса унинг
Давр нафаси 52021 йил 25 февраль, 40-сон
ҚАРОР ВА ИЖРО ТИЛ — МИЛЛАТ КЎЗГУСИ
ОЛИЙ ТАЪЛИМ
МУАССАСАЛАРИ
ЗАМОНАВИЙ ТАРА¯¯ИЁТ АСОСИ давлат тилида
иш юритишда намуна
Жаҳонгир ШУКУРОВ, белгилаб берилди. Хусусан, “Рақам- технологик парки (IT Park) резидент- бўлиши керак
Ахборот технологиялари ва ли Ўзбекистон — 2030” стратегиясига ларининг кенг иштироки ҳам таъмин-
коммуникацияларини мувофиқ ҳамда сунъий интеллект тех- ланади. Нагина ИБРАГИМОВА,
ривожлантириш вазирлиги нологияларини жадал жорий этиш ва Ўзбекистон журналистика ва
бошқарма бошлиғи уларни мамлакатимизда кенг қўллаш, Бу борада тизимли ва кенг кўламли оммавий коммуникациялар
рақамли маълумотлардан фойдала- илмий изланиш ҳамда тадқиқотлар ўт- университети
Ҳозирги даврда турли ниш имкониятини ва уларнинг юқори казиш масалалари муҳим ўрин тутади. таълим сифатини назорат қилиш
ахборот тизимлари, сифатини таъминлаш, ушбу соҳада Шу мақсадда Ахборот технологиялари бўлими бошлиғи
маълумотлар манбалари малакали кадрлар тайёрлаш учун ва коммуникацияларини ривожлан-
ишлаб чиқилмоқда ва қулай шарт-шароитлар яратиш мақ- тириш вазирлиги ҳузурида Рақамли Тилнинг софлиги расмий дунёқараши ҳам шунчалик кенг бўла- Янги ташкил этилган ўзбек тили ва
кундалик ҳаётимизга садида 2021-2022 йилларда сунъий технологиялар ва сунъий интеллект- ҳужжатлар ва уларни ди. Бугунги кунда баъзи ёшлар хори- адабиёти кафедраси тил билан боғ-
кириб келмоқда. интеллект технологияларини ўрганиш ни ривожлантириш илмий-тадқиқот юритиш услубида жий тилларни пухта ўрганган бўлса-да, лиқ бошқа масалалар қатори олий
Мазкур катта ҳажмдаги ва жорий этиш бўйича чора-тадбирлар институти ташкил қилинди. Унинг ва- яққол кўзга ташланади. она тилида сўз бойлиги камлиги, сўз- таълим муассасаларида расмий иш
маълумотларни ўз дастури тасдиқланди. зифалари нафақат сунъий интеллект Ҳужжат юритишда она ларнинг нозик маъно фарқларини анг- юритишда тўғри ёзиш қоидаларига
вақтида, самарали соҳасида фундаментал ва амалий ил- тилимизнинг қонуният ва лолмаслиги, битта ариза ёзганда бир амал қилинишини ўрганиб боради.
ва ишончли тарзда Мазкур дастур ўз ичига саккизта мий тадқиқотлар ўтказиш ва халқаро қоидаларига амал қилиш неча хатолар қилиши ачинарли ҳолат. Зеро, ҳужжатлардаги сўз ва қўшимча-
таҳлил қилишга — устувор вазифани қамраб олган. Энг ҳамкорликни йўлга қўйишга, шу билан муҳим аҳамият касб ларнинг ёзилиши муайян қоидаларга
иш жараёнларини аввало, сунъий интеллектни ривож- бирга, ижтимоий соҳа ва давлат бошқа- этади. Ҳужжатларнинг Сабаби, ўтган йиллар давомида она асосланмаса, мазмунда, ёзувда ҳар
мақбуллаштириш, юқори лантириш стратегиясини, мазкур йўна- руви тизимида сунъий интеллект тех- давлат тилида юритилиши тилимизнинг давлат тили сифатидаги хиллик юзага келади. Шунинг учун
ҳажмдаги ишлаб чиқариш лиш бўйича норматив-ҳуқуқий базани нологияларини жорий қилиш, рақамли тилнинг истеъмол мақоми секин-аста тушаётган, ҳатто ҳар бир ходим “Ўзбек тилининг асо-
ҳамда маҳсулотнинг ишлаб чиқиш, сунъий интеллект тех- технологияларни ривожлантиришнинг доирасини кенгайтиради. оилавий мулоқот тили вазифасини ҳам сий имло қоидалари”нинг ҳар бир
юқори сифатини нологияларидан кенг фойдаланиш, илмий экотизимини шакллантиришга Ҳужжатлар тушунарли бошқа тилларга бўшатиб бераётган бўлимини пухта ўзлаштириши зарур.
таъминлашда сунъий соҳада инновацион ишланмаларнинг ҳам қаратилади. Бир сўз билан айтган- ва равон тузилиши, эди. Шу даражага борилдики, мамлака- Ҳужжатлар расмий услубда юритила-
интеллект технологиялари маҳаллий экотизимини яратиш, дасту- да, мазкур илмий даргоҳ илм ва ишлаб ғализликлар бўлмаслиги, тимиз пойтахти ва йирик шаҳарларида- ди. Демак, қарорлар, баённомалар,
кўмак беради. рий таъминот ишлаб чиқарувчиларига чиқариш соҳасини уйғунлаштиришда имло, услубий жиҳатдан ги гавжум кўча ва хиёбонлар маҳаллий шартномалар, эълонлар ва бошқалар
рақамли маълумотлардан фойдала- кўприк вазифасини ўтайди. бехато бўлиши шарт. аҳоли тушунмайдиган бошқа тилдаги расмий услубда тайёрланади. Унинг
Бугунги кунда сунъий интеллект ниш учун шароит яратишга эътибор сўзларга тўлди. Йирик савдо ҳамда асосий хусусияти аниқлик ва ихчам-
технологияларини ривожлантириш қаратилганди. Давлат органлари ва Юртимизда сунъий интеллект тех- Расмий ҳужжатларда баён қилинган хизмат кўрсатиш шохобчаларини ном- ликдир. Ҳужжат матни дарак-ҳикоя
масалалари энг долзарб, келгусида ташкилотларининг тегишли маълу- нологиялари соҳасини тараққий этти- фикр мантиқий изчилликда ифодалани- лашда бошқа тиллардаги атамаларга услубида бўлиши, сўзларнинг бир
иқтисодий тараққиётга замин яратув- мотларини тезкор рақамлаштиришни ришда кадрлар масаласи ҳам долзарб ши, етарли далиллар билан асослани- кўпроқ ўрин берилди. Давлат тилига маънода ишлатилиши, бадиий-тасви-
чи муҳим омиллардан бири сифатида таъминлаш, сунъий интеллект соҳаси- йўналишлардан бири. Шу боис, қарор- ши ва хулосаланиши лозим. Акс ҳолда, риоя этилиши билан боғлиқ меъёрий рий воситалар бўлмаслиги талаб эти-
баҳоланмоқда. Шу боис, илғор хори- даги илмий ишлар ва ишланмаларнинг да 2021/2022 ўқув йилидан бошлаб маъно англашилмаслиги, тушунмовчи- ҳужжатлар талаблари қўпол тарзда бу- лади.
жий давлатлар, хусусан, АҚШ, Гер- инвестицион жозибадорлигини шакл- бакалавриат ва магистратура йўна- ликлар келиб чиқиши мумкин. Ҳужжат- зила бошланди. Энг ачинарлиси, ўсиб
мания, Япония, Франция, Жанубий лантириш, маҳаллий корхоналар ва лишларида грант асосида “Сунъий лардаги турли хатолар кўчирмаларда келаётган авлод тафаккурида давлат Она тилимиз софлигини сақлаш,
Корея, Канада, Россия сунъий интел- мутахассисларнинг бу борадаги ахбо- интеллект” йўналиши бўйича кадрлар яна такрорланади. Унга кўз ўрганиб, тилига риоя этмаслик мумкин, она тили мақомини улуғлаш бўйича саъй-ҳара-
лект технологияларига катта эъти- рот ресурслари ва билимлардан фой- тайёрлаш босқичма-босқич бошлана- саводсизлик даражаси ошиб бораве- ҳеч қандай аҳамиятга эга эмас, деган катлар университет доирасида қолиб
бор қаратиб, уни ривожлантиришга даланиш имкониятини таъминлаш, диган олий таълим муассасалари ва ради. Шу боис, мамлакатимизда сўнгги тушунча муайян даражада шаклланиш- кетаётгани йўқ. Ўзбек тили ва адабиё-
йўналтирилган миллий стратегияни зарур таълим муҳитини ривожланти- илмий ташкилотлар рўйхати шакллан- тўрт йилда маънавий-маърифий соҳа- га улгурди. Буни уларнинг турфа тилга ти кафедраси томонидан Олмазор ва
қабул қилди ҳамда уни амалга ошир- риш, сунъий интеллект ва уни қўллаш тирилди. Унга Тошкент ахборот техно- да амалга оширилган эътиборга мо- оид сўзлар қоришиқ нутқидан англаш Юнусобод туманидаги умумтаълим
моқда. технологиялари соҳасида халқаро логиялари университети, Ўзбекистон лик чора-тадбирлардан бири, шубҳа- қийин эмас. Шу ўринда шоир Эркин мактабларининг ўзбек тили ва адабиё-
ҳамкорликни кучайтириш масалалари Миллий университети, Тошкент дав- сиз, ўзбек тили нуфузини юртимиз ва Воҳидовнинг “Ўзбек Навоийни ўқимай ти, ўзбек тили (рус синфларида) фани
Президентимиз шу йилнинг 17 фев- ҳам унинг асосий вазифалари сираси- лат техника университети, Самарқанд халқаро миқёсда оширишга қаратилган қўйса...” шеъридаги қуйидаги сатрлари ўқитувчиларининг малакаси оширил-
раль куни “Сунъий интеллект техно- га киради. давлат университети каби етакчи саъй-ҳаракатлар бўлди. ёдимизга тушади: “Бедил қолиб Демян моқда. Мактаб ўқитувчиларига энг ма-
логияларини жадал жорий этиш учун маҳаллий олий таълим муассасалари Беднийни суйса, Қора сочнинг малла лакали мутахассислар ўз тажрибасини
шарт-шароитлар яратиш чора-тадбир- Мазкур қарор билан сунъий интел- киритилган. Бундан ташқари, иқтисо- Ўзбекистон Президентининг 2020 бўлгани шудир...”. Ваҳоланки, тилимиз етказмоқда.
лари тўғрисида”ги қарорни имзолади. лект технологияларини жорий этиш диёт тармоқлари, ижтимоий соҳа ва йил 20 октябрдаги “Мамлакатимизда миллий ўзлигимиз, ўзанимиз, келиб
Мазкур ҳужжат билан мамлакатимизда бўйича 2021-2022 йилларда амалга давлат бошқаруви тизимида сунъий ўзбек тилини янада ривожлантириш ва чиқишимиз, тарихимиз, таг-томирлари- Илмий йўналишда эса давлат тили-
сунъий интеллект технологияларини ошириладиган тажриба-синов лойиҳа- интеллект технологияларини амалий тил сиёсатини такомиллаштириш чо- миздир. Ундан озиқ олиш учун “Алпо- да иш юритишдаги қоида ва меъёрлар,
ривожлантириш масалалари энг асо- лари рўйхати тасдиқланди. Улар усту- қўллаш бўйича ўқув курслари ва фан- ра-тадбирлари тўғрисида”ги фармони- миш”ни эшитиш, Навоийни ўқиш зарур. ҳужжатчилик тарихи ҳам ўрганиб бори-
сий йўналишлардан бири сифатида вор тармоқлар, яъни қишлоқ хўжалиги, ларини жорий қилиш кўзда тутилган га кўра тасдиқланган 2020 – 2030 йил- Айниқса, она тилимизга ҳужум ва таҳ- лади. Мамлакатимиз ҳудудидан топил-
банк, молия, солиқ, транспорт, энерге- олий таълим муассасалари рўйхати ларда ўзбек тилини ривожлантириш ва дидлар кўпайиб бораётган бугунги гло- ган маданий обидалар, турли моддий
тика, соғлиқни сақлаш, фармацевтика, ҳам тасдиқланди. тил сиёсатини такомиллаштириш кон- баллашув шароитида бу жуда муҳим. жисмларга битилган маълумотномалар
электрон ҳукумат соҳаларида амалга цепциясида давлат тилида соҳавий иш аждодларимизнинг қадимдан ўзига хос
оширилади. Эътиборлиси шундаки, Ушбу йўналишда жаҳон стандарт- юритиш масаласига алоҳида эътибор Бу талабаларга тақдим этилади- ҳужжатчилик анъаналаридан дарак бе-
ушбу жараёнларда Дастурий маҳсу- ларига мос таълим тизимини ташкил қаратилган. ган ўқув материалларининг лисоний ради. Ўрта асрларда иш юритиш ҳуқуқий
лотлар ва ахборот технологиялари этиш мақсадида қарорда кўрсатилган жиҳатдан пишиқ-пухта, бехато тайёрла- мақомга эга бўлди, давлат маҳкамасида
ҳар бир олий таълим муассасасига Айниқса, маърифат ўчоғи бўлган нишини тақозо этади. Силлабус, маъ- муншаот тизими шаклланди ва қатор
камида бир нафар етакчи хорижий олий таълим муассасаларида давлат руза матни, тақдимот, видеоматериал, ҳужжат турлари пайдо бўлди. Бу каби
эксперт ва олим сунъий интеллект ва тилида ҳужжат юритиш, тўғри ёзиш, топшириқ ва машқлар, глоссарий, мус- тарихий ҳужжатлар мазмуни, тартиби ва
уни қўллаш технологиялари соҳасида она тилимизнинг софлиги ва бойлиги- тақил ўзлаштириш учун адабиётлар, нутқий қолипи билан ажралиб туради.
ўқитишда иштирок этиш учун жалб қи- га эътибор қаратиш икки карра муҳим- борингки, ўқув материалларининг би-
линиши белгиланган. Шунингдек, 2021 дир. Сабаби, бу масканда миллатнинг рор бўлаги хорижий тилдан пала-пар- Бу йўналишдаги изланишлар қади-
йилдан бошлаб сунъий интеллект энг зиёли қатлами фаолият юритади, тиш таржима қилинган, имло хатоларга мий анъаналаримиздан келиб чиқиб
соҳасида стажёр-тадқиқотчилар ҳамда минглаб тенгдошлари орасидан били- тўла, услубий ғализ ҳолатда талабага ва дунё миқёсида иш юритишнинг
таянч докторантурада таҳсил олиш ми, заковатига кўра саралаб олинган етказилишига йўл қўймаслик керак. Бу илғор тажрибаларидан ижодий фой-
учун ҳар йили 5 кишилик квотанинг ёшлар таҳсил олади. Сўз фикрнинг олий таълим тизимида фаолият юрита- даланган ҳолда ҳужжатчилигимизни
мақсадли ажратилиши кўзда тутилган. қуроли экан, ёшлар қанчалик кўп сўз ётган ҳар бир профессор-ўқитувчининг такомиллаштириш заруратини кўр-
билса, уларнинг фикрлаш доираси, масъулиятини оширади. сатади. Зеро, олий таълим тизимида
Мазкур қарор, шубҳасиз, юртимиз- ҳужжатларнинг соф ўзбек тилидаги
да сунъий интеллект технологиялари Ўзбекистон журналистика ва ягона андозаларини яратиш, соҳага
соҳасини комплекс ривожлантиришга оммавий коммуникациялар универси- доир атамаларнинг бир хиллигига эри-
туртки беради ва келажакда маҳаллий тетида бу масала алоҳида эътиборда. шиш — бугуннинг талаби.
саноат тармоқларини, давлат ва ижти-
моий соҳаларни замонавийлаштириш-
га ҳамда самарали ишлашга, ушбу
соҳада етук мутахассисларни тайёр-
лашга замин яратади.
УСТУВОР ЙЎНАЛИШЛАР қилинадиган мавзуларнинг номиёқ уларни
ўргатишдан кўзланган мақсад-муддаони ан-
²У¯У¯, МАЪНАВИЯТ ВА РУ²ИЯТ чагина ойдинлаштиради.
Гулнора НОСИРХОДЖАЕВА, бермоқ — замонавий жамиятнинг энг оғриқли кишилар бўлади. Мурожаат қиладиган кишилар- бус)да модулнинг вазифалари белгилаб берил- Дейлик, бўлғуси юрист ўз фаолиятида танқи-
Тошкент давлат юридик нуқтаси бўлиб қолмоқда. Шундай паллада мил- нинг маънавий дунёси бой, шунга яраша ахлоқи ган. дий ҳамда ижодий фикрлашни фаол қўллаши
университети кафедра мудири, лат маънавиятини, қадриятларини асраш ма- комил инсонлар бўлса-ку, бир нави, агар бунинг қанчадан-қанча назарий ҳамда амалий муам-
фалсафа фанлари номзоди, доцент саласи давлатимиз ички ва ташқи сиёсатининг акси бўлса-чи? Ана унда ҳуқуқшунос тўқнаша- Ундан талабаларда мантиқий, танқидий ва ана- моларга бошқачароқ ракурсдан назар солиш,
устувор йўналишларидан бирига айланган. диган манзараларни, ҳолатни ўзингиз тасаввур литик фикрлаш тажрибасини ҳамда ҳуқуқий фао- бу орқали эса миллий юриспруденция соҳаси-
Жорий йил 19 январь куни қилаверинг... лиятга доир маълумотлар билан мустақил ишлаш ни янги босқичга олиб чиқиш имконини берган
мамлакатимиз Президенти Шавкат Айни ҳаётий ҳақиқат туфайли маънавият кўникмасини ҳосил қилиш, уларда жамият ҳаёти- бўлар эди. Чунки бугунги ахборотлашган, жами-
Мирзиёев раислигида маънавий- ва маърифат иши фақат шу соҳага мутасад- Ўз-ўзидан мантиқли савол кўндаланг бўлади: даги ижтимоий-сиёсий жараёнларга нисбатан ки инсонлар онгу шуурини ростидан кўра ёлғо-
маърифий ишлар тизимини ди марказ ва унинг жойлардаги вакилларининг ҳуқуқшунос мутахассиснинг фақат қонунларни, шахсий ва танқидий тафаккурни шакллантириш, ни кўпроқ хабарлар тинимсиз қамраб бораётган
тубдан такомиллаштириш, вазифаси бўлмай, балки одамлар яшайдиган, кодексларни ва бошқа ҳуқуқий нормаларни би- ҳуқуқий этикани ўзлаштириш ва профессионал ҳаётда ҳақ билан ноҳақни аниқлаш айни шундай
бу борада давлат ва жамоат ўқийдиган, меҳнат қиладиган жамики манзил- лишининг ўзи унга рўбарў келадиган барча ми- жавобгарликни англаш, фуқаролик позицияси ва — чигал муаммоларга таҳлилий ёндашишни
ташкилотларининг ҳамкорлигини лар раҳбар ходимлари зиммасидаги энг муҳим, жозлар билан бирдек тил топишиши, уларнинг масъулиятини тарбиялаш ҳамда дахлдорлик ҳис- қатъий талаб қилмоқда.
кучайтириш масалалари бўйича энг масъулиятли бурч экани қатъий уқтирилди. муаммоларини вақтида ва қонуний ҳал этиши, сини кучайтириш каби йўналишлар ўрин олган.
ўтказилган видеоселектор Мажлисда белгиланган ҳар бир вазифа мазмуни бир сўз билан айтганда, одамларни ўзидан, қо- Ушбу модулда талабалар бўлғуси иш фаолия-
йиғилишида белгиланган ва мақсадига синчиклаб назар солсак, уларнинг нундан ҳамда бу қонунларни амалга киритган Қуйидагилар эса модуль доирасида ўтила- тида зарур бўладиган амалий билим ва кўник-
вазифалар кўлами ҳамда ўз вақтида ва сифатли ижроси сиз билан биздан давлатдан рози бўлиши учун етарлими? диган айрим мавзуларнинг номлари: “Юрист маларнинг турлари (карьерани режалаштириш,
аҳамиятига диққат қаратсак, муттасил бедорликни, тинимсиз илмий-ижодий фаолиятида ташаббускорлик, креативлик ва шахсий ривожланиш режасини тузиш, таъсир-
халқимиз маънавиятини асраш, меҳнатни талаб қилишига амин бўламиз. Бизнингча, мутлақо етарли эмас! масалага ижодий ёндашув”, “Ҳуқуқшуноснинг чан резюме яратиш, ҳуқуқий фаолият ҳамда
уни такомиллаштириш қанчалар Зеро, донишманд халқимизда “Олим бўлиш нутқ маданияти”, “Юристнинг ёзма нутқи: та- тарғиботда қўлланиладиган тақдимот тайёрлаш
долзарб, чинакамига ҳаёт-мамот Жумладан, тегишли вазирлик ва идораларга осон, одам бўлиш қийин”, деган ҳикмат бор. Унга лаб ва мезонлари”, “Мантиқий тўғри фикрлаш ва ҳоказо), улардан ҳар бирининг ўзига хос хусу-
масаласи эканига яна бир бор икки ой муддатда ижтимоий-гуманитар фанлар- кўра, олимнинг, мутахассиснинг ўз соҳасида тўп- ва ҳуқуқий асослашнинг юрист фаолиятидаги сиятлари, мазкур кўникмаларни реал вазиятлар-
ишонч ҳосил қиламиз. ни ўқитишни янада такомиллаштириш ва ушбу лаган билимлари ҳар қанча мўл-кўл бўлмасин, роли”, “Адвокат, тергов ва прокуратура органла- да қўллаш ўринлари, услублари ва шаклларини
йўналишдаги илмий тадқиқотлар самарадорли- агар уларни оқилона қўллаш йўл-йўриқларини ри ходимлари ҳамда судьянинг касб ахлоқи”. ўрганади.
Зеро, давлатимиз раҳбари куйиниб таъкидла- гини оширишга қаратилган қарор лойиҳасини билмаса, қалби одамни тушунишдек руҳий илм-
ганидек, иқтисодий муаммоларни, камбағалликни тайёрлаш вазифаси топширилган. Бу йўна- лардан бебаҳра қолган бўлса, қайси гапни қачон, Кўряпмизки, модуль олдига қўйилган ва- Талабалар олий ўқув юртини битириб ишга
бартараф этиш масалаларини тегишли молиявий лишдаги фанлар эса аксарият олий таълим му- кимга, қанча ва қай тарзда айтишдек кўникмага зифалар ҳамда машғулотларда муҳокама жойлашгач, давлат ва жамоат ташкилотлари,
ва моддий чора-тадбирлар билан ечиш мумкин, ассасалари талабаларига мўлжалланган. эга бўлмаса, бундай ходимлар муаммоларнинг фуқаролар ҳамда мижозлар билан бевосита ва
бироқ маънавий қашшоқлик, руҳий ночорлик, ечилишига эмас, аксинча, янада чигаллашишига билвосита муваффақиятли алоқага киришиш,
маърифий басирликдек хавфли иллатлардан ха- Биз меҳнат қилаётган Тошкент давлат юридик “хизмат қилади”, холос. амалиётда юзага келадиган турли муаммоли ва-
лос бўлиш осон кечадиган жараёнлар эмас. университетининг асосий вазифаси — мамлакатга Мана шу ҳаётий тажрибадан келиб чиққан зиятларни чуқур таҳлил қилиш кўникмаларини
юқори малакали ҳуқуқшунос кадрларни тайёрлаб ҳолда, университетимизда жорий ўқув йилидан эгаллайди.
Қолаверса, бугунги тезкор интернет ва унинг беришдан иборат. Агар деҳқон тилсиз ер билан, бошлаб бакалавриат талабаларига, жумладан,
чексиз ҳудудига тўфондек басма-бас қўшилиб боғбон забонсиз дарахту бута билан, муҳандис “Ҳуқуқий кўникмалар ва методология” модули Бизнингча, касбий йўналишидан қатъи на-
бораётган ижтимоий каналларда дақиқа эмас, турли чизма ва ускуналар билан, заводдаги ишчи асосида таълим ҳамда тарбия бериш амалиёти зар, замонавий кадрларни ҳаётга ва меҳнатга
сониялар сайин урчиб-кўпайиб ётган маъна- эса қалбсиз ва ҳиссиз темир дастгоҳлар билан йўлга қўйилди. Бунда бўлғуси ҳуқуқшунослар му- тайёрлашда, уларнинг жамоадошлари, минглаб
вий-мафкуравий хуруж ҳамда ҳужумларга дош ишласа, ҳуқуқшунослар ҳар куни, ҳар соатда тирик тахассислик фанларида ўзлаштирадиган “hard кишилар билан тез ва самимий тил топишиши-
инсонлар билан мулоқотга киришади. skills” — қаттиқ (қатъий) билим ва кўникмаларга га эришишда, ўзига мурожаат билан юзланган
қўшимча тарзда “soft skills” — юмшоқ (мобиль) фуқароларни сидқидилдан тинглаш ҳамда муам-
Одатда, уларга юзланадиган фуқаролар қай- кўникма ва тажрибалардан баҳраманд бўлади. моларни қонуний ҳал этилишига кўмаклашуви-
сидир ҳуқуқлари бузилган, чигал муаммолар Мазкур фан учун ишлаб чиқилган дастур(Силла- да шу сингари ижтимоий фанларни барча олий
гирдобида қолган, демакки, руҳияти, кайфияти ўқув юртларида жорий этиш яхши самара берган
ва ўзини тутиши ҳам шунга яраша ҳолга келган бўларди. Бинобарин, маънавият тушунчаси ўз
ичига жуда кўп ва ранг-баранг инсоний фазилат-
ларни жамулжам этадики, улар ичида биз юқо-
рида бир қисмини эслаган билим ва кўникмалар
ўзининг муҳим ўрни ва аҳамиятига эга.
6 2021 йил 25 февраль, 40-сон Маънавият
Аждодларимизнинг Ватан тинчлиги ва озодлиги йўлидаги кураши бугунги кун ёшлари учун ибрат мактабидир.
Ҳар бир вилоятда Қатағон қурбонлари хотираси музейининг филиалларини ташкил қилишимиз керак. Улар университет ва институтлар қошида ташкил
этилса, айни муддао бўлади. Қатағон қурбонлари хотираси бўйича мактаб дарсликларида махсус дастур асосида ўқитиш тизимини ишлаб чиқиш зарур.
Шавкат МИРЗИЁЕВ,
Ўзбекистон Республикаси Президенти
ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОННИНГ ЯНГИ ТАРИХИ
АЖДОДЛАР ХОТИРАСИГА Э/ТИРОМ НАМУНАСИ
Муножат МЎМИНОВА, Қатағон қурбонлари хотираси музейларида
“Янги Ўзбекистон” мухбири бундай рўйхатни учратмайсиз. Ваҳоланки,
ҳар бир ҳудудда музейга ташриф буюрув-
Давлатимиз раҳбари 2017 йил 31 август куни Тошкентдаги чи фуқаролар, ёшу қарилар ўзларининг
Қатағон қурбонлари хотираси музейига ташриф буюрганида, бу 1937-1938 йилларда қатағон қилинган
музей энг яхши музей бўлиши, ҳар бир вилоят марказида ёки аждодларини номма-ном билишлари, улар-
университет қошида унинг филиалларини очиш зарурлигини нинг аянчли, фожиали тақдири билан та-
таъкидлаган эди. Шунга кўра, 2017 йил 22 ноябрда Вазирлар нишишлари лозим. Шу маънода, Андижон
Маҳкамасининг “Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси давлат университетида шаклланган илмий
ҳузуридаги Қатағон қурбонлари хотираси давлат музейи ва жамоа ўз олдига Ўзбекистоннинг барча ви-
ҳудудлардаги олий таълим муассасалари тузилмасида Қатағон лоятлари бўйича 1937-1938 йилларда қа-
қурбонлари хотираси музейларини ташкил этиш чора-тадбирлари тағон қилинганлар (отувга ҳукм қилинган,
тўғрисида”ги қарори қабул қилинди. Қарор ижросини таъминлаш турли муддатларга қамоқ жазосига ҳукм
мақсадида Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг музей этилган, ГУЛАГ лагерларида ўлиб кетган,
ташкил этиладиган таълим муассасаларига амалий ёрдам такроран қатағон қилинганлар) ҳақида ти-
кўрсатадиган ишчи гуруҳи тузилди. Республикамиз бўйича зимли тарзда биографик хроника тайёрлаш
Қатағон қурбонлари хотираси музейлари ташкил этиладиган вазифасини қўйган.
ҳудудлардаги олий таълим муассасалари белгиланди.
Андижоннинг Қатағон қурбонлари хо-
Ана шундай муассасалар қаторига Ан- лумотлари, 1937-1938 йиллардаги “катта томонидан ишланган, Андижоннинг босиб террор”нинг бошланиши, қатағонга учраган экспонатлар, Гдлян ва Иванов бошлиқ пар- тираси музейи ёшларни маънавий-маъ-
дижон давлат университети киритилиб, қирғин”да оммавий қатағон қурбони бўлган олиниши, Дукчи Эшон қўзғолони, 1916 йил юртдошларимизнинг ГУЛАГ лагерларидаги тия “десанти”нинг Ўзбекистонга хуружи ва рифий жиҳатдан тарбиялаш ва баркамол
Қатағон қурбонлари хотираси музейи таш- юртдошларимиз қисмати, қулоқлаштириш мардикорга олиш воқеалари акс эттирилган машаққатли меҳнати акс эттирилган. Шу- уларнинг кирдикорлари ҳақида ҳам шу бў- авлодни камол топтириш йўлида олиб бо-
кил этилди. Музей учун университетнинг кампанияси даврида Украинанинг Херсон картиналар ташриф буюрганларнинг эъти- нингдек, Абдулҳамид Сулаймон ўғли Чўл- лимда танишиш мумкин. рилаётган амалий ишларга муносиб ҳисса
янги ўқув биносидан жой ажратилди. Хона вилояти Голопристан, Каховский, Скадовс- борини тортмай қолмайди. понга бағишланган экспозицияда шоирнинг қўшмоқда. Қатағон қурбони бўлганларнинг
ва экспозиция заллари капитал таъмирдан кий туманларига, Шимолий Қозоғистоннинг 1920 йили Боку шаҳрида ўтказилган Шарқ “Ўзбекистон давлат мустақиллиги- авлодлари ўз аждодларини эслаб, бугун-
чиқарилди. Экспонат ва кўргазмали воси- Қарағанда, Шортанди, Кўкчатов деган жой- “Зўрлик билан ўрнатилган совет ҳо- халқлари қурултойидаги иштирокига доир нинг қўлга киритилиши ва унинг тарихий ги кунларга шукроналик келтиради. Музей
талар учун янги ва замонавий мебеллар ларига, Ўрта Осиёнинг ички чўл-дашт рай- кимияти ва унинг зулмига қарши анди- кинохроника, СССР Олий суди ҳарбий аҳамияти. Андижон вилоятининг ижти- директори Рустамбек Шамсутдинов раҳ-
ҳамда инфокиоск, видеопроектор каби тех- онларига сургун қилинган “қулоқ хўжаликла- жонликларнинг миллий озодлик ҳара- коллегияси сайёр сессиясининг Чўлпонни моий, иқтисодий, маданий, маърифий барлигида тайёрланаётган уч жилдли кат-
ник жиҳозлар, экспозиция заллари микроиқ- ри” тақдирига доир материаллар ва бошқа кати (1917-1936 йиллар)” номли иккинчи отувга ҳукм қилгани ҳақидаги ҳужжатлар равнақи, буюк бунёдкорлик зафарлари”. та Хотира китоби Президентимиз ташаб-
лимини мўътадиллаштириб турувчи совит- қўлёзма, газета, эсдаликларда, сўнгги йил- бўлимда эса зулм устига қурилган советлар берилган. Музейнинг охирги — бешинчи бўлимида буси ва топшириғи билан барча ҳудудлар
кич-иситгичли қурилмалар ўрнатилди. ларда Россияда ва бошқа чет мамлакатлар- ҳукмронлигига қарши миллий озодлик ва қу- Ўзбекистоннинг давлат мустақиллигига кесимида тайёрланиб, нашр этилади.
да нашр этилган кўплаб янги адабиётларда ролли қаршилик ҳаракатлари тарихий расм Музей йўлагидаги экспонатлар ҳам мав- эришиши, истиқлол йилларида Андижон
Шунингдек, музейнинг моддий-техник мустабид тузум даврида Туркистон, Ўзбе- ва ҳужжатлар орқали намойиш этилган. зу жиҳатидан советларнинг “Катта террор” вилояти аҳолиси эришган ютуқлар стенд- Хулоса қилиб айтганда, Андижон дав-
ҳолати мазмунига мос ҳолда бойитилди. кистон халқлари бошига тушган оғир, ма- Жумладан, большевиклар томонидан қонга қирғини жараёни билан боғлиқ. Бу ерда Ан- ларда намойиш этилган. Санаб ўтилган лат университети тузилмасида ташкил
Ўзбекистондаги давлат архивларида сақла- шаққатли, фожиали кунлар ва воқеалар ўз ботирилган Туркистон мухторияти, тарғи- дижондан қатағон бўлган, отилган ва узоқ барча бўлимларга инфокиоск қурилмалар этилган Қатағон қурбонлари хотираси му-
наётган, шунингдек, музей директори, про- аксини топган. бот ва қатағон ишларини амалга оширган муддатга қамалган 1 500 дан ортиқ аждо- ўрнатилган, уларда бўлим мавзусига доир зейи, албатта, вилоят ижтимоий-маданий,
фессор Рустам Шамсуддиновнинг “Мерос” “Қизил Шарқ” поезди, миллий озодлик учун димизнинг исм-шарифлари ва махсус ар- видеоматериаллар жамланган. маънавий-маърифий ҳаётидаги улкан
халқаро илмий-амалий экспедиция жамоат Музейнинг “Чор Россияси босқини ва курашганлар, советларнинг жазоловчи от- хивларда сақланиб қолган маълумотлари воқеадир. Бугун бу жойга вилоятда фаоли-
фонди ҳомийлигида Озарбайжон, Россия мустамлакачилик режимига қарши Анди- рядлари, қатағонга учраган ҳукумат идора берилган. Андижон давлат университети тузилма- ят юритаётган барча соҳа вакиллари, та-
Федерацияси, Украина ва хорижий давлат- жондаги озодлик курашлари тарихи (ХIХ ходимлари ва диний уламолар, советлар- сида мана шундай муҳташам, давр руҳини лабалар, мактаб ўқувчилари, Андижонда-
ларга уюштирган илмий экспедициялари асрнинг 60-йиллари — 1917 йил)” деб нинг миллий ва диний қадриятларга қарши Тўртинчи бўлим “Андижон советлар мавзу ва мазмун жиҳатидан вилоят мисо- ги олий ўқув юртлари талабалари ташриф
чоғида юртимиз, халқимиз тарихига доир то- номланган биринчи бўлимида андижон- юритган сиёсати ҳақидаги стендлар ушбу истибдодининг янада кучайиши ва мил- лида ёритиб берган Қатағон қурбонлари буюрмоқда, музей залларида АДУ Тарих
пилган қимматли материаллар келтирилди. ликларнинг чор Россияси босқини даври- бўлимдан жой олган. лий уйғонишнинг янги босқичи даври- хотираси музейи ҳозир қатағон қилинган факультети талабалари қатағон мавзуси-
да кўрсатган қаҳрамонликлари, жасорати, да” дея ном олган. Унда сиёсий қатағон- юртдошларимизнинг авлодлари, хорижда- даги маъруза ва амалий машғулотларни
Жумладан, 1920 йил сентябрь ойида матонати, мустамлакачиларнинг Андижон Музейнинг “Коллективлаштириш, қу- нинг энг мудҳиш кунлари — 1937-1938 ги ноёб архив ва фотоҳужжатлар, аудио ва ўтказишмоқда. Республикамизнинг таниқ-
Бокуда ўтказилган Шарқ халқлари 1-қурул- халқи бошига солган зулм ва истибдодла- лоққа тортиш, сургун қилиш, “катта тер- йиллардаги “Катта қирғин”нинг Ўзбекис- видеоматериаллар, жумладан, Ўзбекис- ли давлат, ҳукумат, жамоат арбоблари,
тойи ва унда қатнашган ватандошларимиз ри, ХХ аср бошидан эътиборан, Андижонда рор” ва уларнинг Андижондаги фожиали тон халқлари тақдиридаги машъум ўрни, тон архивларидан топилган илмий матери- хорижлик, жумладан, Қозоғистон, Қирғи-
ҳақидаги тарихий ҳужжатлар ва кинохроник маънавий-маърифий ва ижтимоий-сиёсий оқибатлари (1929-1938 йиллар)” номи Сталин даври қатағонларининг давоми, аллар асосида янгидан-янги экспонатлар зистон, Белоруссия, Россия, АҚШ, Туркия,
материаллар, Россиядаги Дмитров лаге- соҳалардаги ўзгаришлар, уйғонишлар — билан аталган учинчи бўлимида советлар бу даврда қатағонга учраган ватандош- билан бойитиб борилмоқда. Жанубий Корея давлатларидан келган
рида ўзбек маҳбусларининг канал қурили- тараққийпарварлик, жадидчилик ҳаракати- юритган коллективлаштириш сиёсати ва ларимизнинг аччиқ қисмати расм ва ёзув илм-фан, таълим кишилари, сайёҳлар ҳам
шида иштирок этганидан гувоҳлик берувчи нинг юзага келиши суратларда, расмларда, унинг фожиали оқибатлари, қулоқ қилинган материаллари билан намойиш этилган. Музейга 1937-1938 йилларда Андижон- музей ҳақида гўзал таассуротларини ёзиб
далиллар ва фотосуратлар, канал қурил- тарихий ҳужжат ва қўлёзмаларда ўз аксини ва Украина, Шимолий Қозоғистонда сургун- Советлар ҳукмронлигининг кейинги йилла- дан қатағон қилинганлардан 1 727 нафари қолдирмоқда. Музей очилганидан буён
гач, Москва яқинидаги “Бутово полигони”да топган. Улар орасида моҳир мусаввирлар да бўлган андижонликлар қисмати, “Катта ридаги “пахта иши”, “ўзбеклар иши”га доир ҳақидаги маълумотлар рўйхати жойлан- юритилиб келинаётган таклиф ва таассу-
қатл этилганлар билан боғлиқ архив маъ- ган. Айтиш жоизки, бошқа вилоятлардаги ротларни қайд этиш китобини варақлаган
киши бунинг нечоғлиқ ҳақиқат эканига гу-
воҳ бўлади.
ШАРҚ ДУРДОНАЛАРИ
БЕБА/О МЕРОСГА ЮКСАК ЭЪТИБОР
Давронбек МАХСУДОВ, зация ривожига катта ҳисса қўшган. Эътироф 2020 йилнинг 11 август куни Ўзбекистон Рес- таровати, жозибадорлигини янада орттирган тадқиқотлари маркази директори доктор На-
Имом Мотуридий халқаро илмий- этиш керакки, бунда қадим Мовароуннаҳрнинг публикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг бўлса, бугун бундай мўътабар асарларнинг зир Аййод, Мисрнинг Имом Ашъарий маркази,
тадқиқот маркази директори, ўрни ва роли бор. “Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот она тилимизга таржима қилиниши халқимиз Туркия диёнат ишлари раиси, профессор Али
тарих фанлари доктори марказини ташкил этиш чора-тадбирлари учун улкан туҳфа бўлмоқда. Эрбаш, Туркиянинг Анқара ва Салжуқ универ-
Кейинги йилларда юртимизда аждодла- тўғрисида”ги қарори асосида Ўзбекистон ситетлари, Малайзия исломни англаш инс-
Fарбда “Нур Шарқдан таралади”, деган римизнинг бебаҳо меросини ўрганиш, чуқур халқаро ислом академияси ҳузурида Имом “Игна билан қудуқ қазиш” сингари мураккаб титути раҳбарияти ҳамда олим ва мутахас-
ибора бежиз келтирилмайди. Чунки бу замин- тадқиқ этишга алоҳида эътибор берилмоқда. Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази- саналган қўлёзма билан ишлашнинг осон ва- сислар бугунги ислоҳотларни юксак эътироф
нинг буюк алломалари томонидан яратилган Агар яқин ўтмишимизга назар ташласак, со- нинг ташкил этилиши ҳам аждодлар меросини зифа эмаслиги маълум. Бироқ юртимизда ҳам этиб, Ўзбекистондаги илмий-тадқиқот марказ-
илмий-маънавий мерос Шарқ уйғониш даври- биқ иттифоқ даврида “бисмиллоҳ” деб китоб ўрганиш борасидаги муҳим қадамлардан бири бундай мактабнинг шаклланиши ва қўлёзма- лари билан кенг кўламли ҳамкорлик ишлари-
нинг дурдоналари сифатида дунё аҳли томо- ёзган ҳар қандай алломамизни “диндор” деб, бўлди. ларни ўз тилида чоп этилиши жаҳоннинг ил- ни йўлга қўйишга тайёр эканликларини бил-
нидан тан олиниб, жаҳон илм-фани ва цивили- асари у ёқда турсин, ҳатто номини тилга олиш мий доира вакиллари томонидан тан олинади- дирмоқда.
ҳам мумкин эмас эди. Яқинда Марказ илмий ходимлари томони- ган амалиётлардан бири ҳисобланади. Соҳага
дан Имом Мотуридийнинг “Таъвилот ал-Қуръ- қаратилаётган улкан эътибор сабабли кўплаб Юртимизда, Учинчи Ренессанснинг ил-
Ҳозирги кунда эса, бу бебаҳо диний ва дун- он” тафсир китобининг ўттизинчи жузи ўзбек бундай салмоқли ишлар амалга оширил- мий пойдеворини барпо этишда етарли за-
ёвий дурдоналарни ўрганиш давлат сиёсати- тилига ўгирилиб, чоп этилган эди. Эндиликда моқда. Уларни жаҳонда тарғиб қилиш мақса- мин яратилган. Биз, авлодлар эса уни илм
нинг муҳим йўналишларидан бирига айлан- унинг 29-жузи ҳам нашрга тайёрланди. Алло- дида хорижлик олим ва мутахассислар билан билан бойитиш, ёшларни миллий анъана ва
ган. Эндиликда ҳар йили аждодларимизнинг манинг яна бир шоҳ асари “Китоб ат-Тавҳи- мулоқот ўрнатилди, илмий анжуман ва семи- қадриятларимиз асосида комил инсон қилиб
асарларини тадқиқ этишга қаратилган ўнлаб д”нинг ўзбек тилига таржимаси амалга оши- нарлар мунтазам ташкил қилинмоқда. Бугун тарбиялашдаги бирдан-бир тўғри йўл — илм
магистрлик ва докторлик диссертациялари рилмоқда. Шуни ҳам таъкидлаб ўтиш керакки, чет эллик олимларнинг юртимизга нисбатан билан нажот топишдир. Бу борада буюк мута-
ҳимоя қилинмоқда. Улар орасида Қуръон ва ўрта асрларда Имом Бухорий, Имом Термизий, юксак эҳтироми шаклланди. факкир алломаларимизнинг илмий-маънавий
тафсир илмлари, ҳадис, ақида ва калом илми, Абу Мансур Мотуридий, Абу Ҳафс Насафий, меросини ўрганиш ва ёшлар орасида кенг
фиқҳ, тасаввуф борасида улкан китоблар ёз- Абул Қосим Замахшарий сингари аждодлари- Фан, таълим ва маданият масалалари тарғиб қилиш бугунги куннинг бирламчи вази-
ган алломаларимиз ҳаёти ва ижоди ўрганил- миз араб тилида ижод қилиб, ушбу тилнинг халқаро ислом ташкилоти бош котиби доктор фаси ҳисобланади.
ган тадқиқотлар кўпайиб бормоқда. Солим Молик, Ал-Азҳар университети Ислом
МУАССИС: Бош муҳаррир: Салим ДОНИЁРОВ Таҳририятга келган қўлёзмалар тақриз Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Навбатчи муҳаррир: Башорат Юнусова
қилинмайди ва муаллифга қайтарилмайди. Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги Мусаҳҳиҳ: Асолат Аҳмадқулова
Ўзбекистон Республикаси “Янги Ўзбекистон” газетаси учун масъул: Газетанинг етказиб берилиши учун обунани Дизайнер: Зафар Бакиров
Вазирлар Маҳкамаси бош муҳаррирнинг биринчи ўринбосари томонидан 2020 йил 13 январда 1047-рақам билан рўйхатга олинган.
расмийлаштирган ташкилот жавобгар. Нашр индекси — 236. Буюртма — 601. Манзилимиз:
Бахтиёр Абдусатторов Газета таҳририят компьютер марказида 11950 нусхада босилди. 100029, Тошкент шаҳри,
Матбуотчилар кўчаси, 32-уй
саҳифаланди. Ҳажми — 3 табоқ. Офсет усулида босилган. Қоғоз бичими А2.
Газетанинг полиграфик жиҳатдан сифатли Баҳоси келишилган нархда. ЎзА якуни — 23:40 Топширилди — 00:10
чоп этилишига “KOLORPAK” МЧЖ масъул.
“KOLORPAK” МЧЖ босмахонасида чоп этилди.
Девонхона: (0-371) 233-70-98 Котибият: (0-371) 233-56-60 Эълонлар: (0-371) 233-57-15 E-mail: [email protected] Босмахона манзили: Ўзбекистон, 100060.
Тошкент, Янги шаҳар кўчаси, 1-А уй.
Босмахона телефони: (78) 129-29-29
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
№ 40 (296), 2021 йил 25 февраль, пайшанба кунги Янги Ўзбекистон нашри
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Янги Ўзбекистон 25.02.2021
- 1 - 6
Pages: