Bab 2: TREND SEMASA DALAM PERNIAGAAN

2BAB

TREND SEMASA DALAM
PERNIAGAAN

Kerajaan Malaysia, melalui pelbagai agensi, berusaha untuk menyediakan persekitaran kondusif agar rakyat
yang menceburi bidang perniagaan dapat berkembang maju. Oleh itu, dalam bab ini, anda akan mengenal
pasti peranan kerajaan dan memahami aspek-aspek yang dapat mendorong sesebuah perniagaan untuk maju
atau mengalami kegagalan pada peringkat domestik atau global.

KATA KUNCI
• Trend persekitaran
• Faktor perubahan
• Kesan perubahan

Standard Pembelajaran

Selepas mempelajari bab ini, murid boleh: 63
1 mengenal pasti peranan kerajaan dalam menangani isu-isu tempatan, negara dan serantau

mengenai pertumbuhan, guna tenaga penuh, inflasi dan deflasi
2 mengimbas trend persekitaran perniagaan
3 menganalisis faktor-faktor yang membawa perubahan kepada persekitaran perniagaan
4 menilai kesan perubahan persekitaran terhadap organisasi perniagaan

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

2Peta Konsep

Trend semasa
dalam perniagaan

Peranan kerajaan dalam
menangani isu-isu tempatan,
negara dan serantau mengenai
• pertumbuhan ekonomi,
• guna tenaga penuh,
• inflasi dan
• deflasi

Trend
persekitaran perniagaan

Faktor-faktor perubahan
persekitaran perniagaan

Kesan perubahan persekitaran
terhadap organisasi perniagaan

64 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.1 Peranan Kerajaan
dalam Menangani
Isu-isu Tempatan,
Negara dan Serantau

Kerajaan memainkan peranan yang penting dalam menangani Cintai Negara Bab 2
isu-isu berkaitan pertumbuhan, guna tenaga penuh, inflasi dan
kemelesetan ekonomi yang berlaku pada peringkat tempatan, Perniagaan perlu melibatkan
negara dan serantau. Antara kementerian yang sedia membantu penyertaan semua kaum
perniagaan bersaing pada peringkat domestik dan antarabangsa dalam sistem operasi bagi
adalah seperti Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan memperkukuh perpaduan kaum
Industri (MITI) dan Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, di Malaysia.
Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK) serta agensi kerajaan
seperti Perbadanan Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia
(MATRADE) dan Bank Negara Malaysia (BNM).

Gambar foto 2.1  Bank Negara Malaysia QR Code

Bank Negara Malaysia (BNM) merupakan bank pusat yang Bank Negara Malaysia
berperanan untuk memantau dan mengawal keadaan ekonomi http://www.bnm.gov.my
negara termasuklah dalam bidang perniagaan. Bank Negara
Malaysia juga turut berperanan untuk meningkatkan kestabilan
kewangan bagi pertumbuhan ekonomi dan perniagaan Malaysia.

Pada masa yang sama, Bank Negara Malaysia berfungsi
untuk mengawal selia infrastruktur sistem pembayaran negara
yang menekankan aspek kecekapan dan keselamatan sistem
kewangan negara.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 65

Minda Kreatif 2.1.1 Peranan Kerajaan Pusat,
Negeri dan Tempatan
Jelaskan peranan kerajaan dalam
membangunkan perniagaan Di Malaysia, di bawah kerajaan negeri, terdapat kerajaan
di Malaysia. tempatan yang berperanan menguruskan hal ehwal tempatan.
Berikut merupakan contoh pentadbiran kerajaan yang terdapat
di Malaysia:

Bab 2

Gambar foto 2.3  Dewan Undangan Negeri

Gambar foto 2.2 P arlimen Malaysia Gambar foto 2.4 M ajlis Bandaraya

Senaraikan agensi kerajaan yang terlibat secara langsung dalam urusan berkaitan dengan perniagaan.
66 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

Kerajaan memainkan peranan yang penting dalam menangani
isu-isu yang berlaku pada peringkat tempatan, negara dan serantau.
Huraian lanjut adalah seperti dalam Rajah 2.1.

Berkaitan dengan Berkaitan dengan Melibatkan hubungan Bab 2
perniagaan di kawasan masalah yang dihadapi antara Malaysia dengan
setempat seperti oleh sesebuah negara negara jiran seperti
hubungan perniagaan seperti jumlah negara Singapura,
dengan komuniti, pendapatan negara, Indonesia, Thailand dan
pengguna tempatan, inflasi, kemelesetan Brunei Darussalam.
tanggungjawab sosial ekonomi dan kadar
dengan masyarakat pertumbuhan ekonomi. Isu Serantau
sekeliling dan
faktor sosiobudaya Isu Negara
masyarakat setempat.

Isu Tempatan

Rajah 2.1  Isu tempatan, negara dan serantau

(a)  Peranan Kerajaan Pusat

Pusat pentadbiran kerajaan Persekutuan terletak di Putrajaya.
Kerajaan Pusat mempunyai fungsi dan bidang kuasa tersendiri
dalam menangani isu ekonomi dan perniagaan dari aspek
perundangan, kewangan dan perkembangan aktiviti perniagaan.

QR Code 67

Pejabat Perdana Menteri
http://www.pmo.gov.my
Gambar foto 2.5  Perdana Putra (Pusat pentadbiran kerajaan Persekutuan)
Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Bab 2 EMK (i)  Aspek Perundangan
Dari aspek perundangan, kerajaan Malaysia mempunyai kuasa
Arahan: untuk menggubal sesuatu undang-undang yang berkaitan dengan
Bincangkan dalam kumpulan. perniagaan melalui Parlimen Malaysia. Hal ini bagi memastikan
Kemudian bentangkan. aktiviti perniagaan dapat berjalan dengan lancar supaya semua
Soalan: isu tempatan, negara dan serantau dapat diatasi dengan baik.
Jelaskan kebaikan
undang-undang yang • Penggubalan Undang-Undang
telah digubal kepada Terdapat beberapa akta yang telah diwujudkan seperti yang
perniagaan tempatan.
ditunjukkan dalam Rajah 2.2 yang berikut:

Akta Akta Jualan Akta Sewa
Kontrak Barangan Beli 1967

1950 1957

Buletin Keusahawanan Akta Akta Akta
Perkongsian Syarikat Perhubungan
Parlimen Industri 1967
Parlimen ialah kuasa 1961 1965 (Pindaan 1980)
perundangan bagi Malaysia.
Parlimen berperanan menggubal Rajah 2.2  Contoh akta dalam perniagaan
undang-undang untuk
dikuatkuasakan di negara ini. Setiap akta digubal bertujuan untuk mengawal perjalanan
Parlimen Malaysia berbentuk aktiviti perniagaan bagi menangani isu tempatan, negara dan
bicameral, iaitu terdiri daripada serantau dalam aspek perundangan. Setiap isu atau perkara
dwidewan (Dewan Rakyat dan yang wujud dalam sesebuah perniagaan yang berkaitan
Dewan Negara). dengan pihak kerajaan dan undang-undang akan diselesaikan
melalui agensi penguatkuasaan yang berkaitan.
Sumber: Dipetik dan disesuaikan Pihak kerajaan juga berperanan untuk memastikan setiap
daripada laman sesawang http:// perniagaan yang dijalankan mesti didaftarkan. Pendaftaran
perniagaan boleh dibuat berdasarkan entiti perniagaan yang
www.parlimen.gov.my) ditubuhkan serta tertakluk kepada akta yang berkaitan.

Contoh

Semua syarikat perlu didaftarkan di Suruhanjaya Syarikat Malaysia
(SSM). Syarikat perlu mematuhi segala syarat yang termaktub di
bawah Akta Syarikat 1965.

68 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

• Perlindungan Pengguna EMK Bab 2
Undang-undang yang berkaitan dengan perlindungan pengguna
Arahan:
turut digubal supaya pengguna tidak ditindas oleh peniaga Pilih salah satu undang-undang
yang menjalankan amalan perniagaan yang tidak sihat seperti berkaitan pengguna.
mengelirukan pengguna dalam kualiti barang dan harga barang. Soalan:
Jelaskan cara undang-undang
Contoh tersebut dapat melindungi
pengguna daripada tindakan
Contoh undang-undang yang boleh melindungi pengguna ialah negatif peniaga.
Akta Perihal Dagangan 1972. Akta ini melindungi pengguna
dalam aspek mendapat maklumat barang dan kepenggunaan
yang benar melalui penerangan yang benar dan maklumat yang
mencukupi. Selain itu, terdapat akta lain yang berkaitan dengan
pengguna seperti Akta Kawalan Harga 1946, Akta Sewa Beli 1967,
Akta Timbang Sukat 1972, Akta Mutu Alam Sekitar 1974 dan
Akta Perlindungan Pengguna 1999.

Matlamat undang-undang perlindungan pengguna ditunjukkan Minda Kreatif
dalam Rajah 2.3 yang berikut:

Keselamatan Kesihatan E -Tribunal
pengguna pengguna E-Tribunal adalah sebuah
dalam aspek bertujuan untuk sistem berasaskan web yang
makanan, melindungi dibangunkan khusus oleh
ubat-ubatan serta sebarang pengguna daripada tindakan KPDNKK untuk memberikan
amalan dan perkhidmatan perniagaan yang boleh kemudahan kepada para
yang tidak selamat mengancam kesihatan pengguna membuat pertanyaan
pengguna mengenai pemfailan tuntutan
kepada Tribunal Tuntutan
Pengguna Malaysia (TTPM).
Daftarkan diri anda sebagai
pengguna, kemudian dapatkan
maklumat tentang jenis tuntutan
yang boleh difailkan di TTPM.

Hak Melindungi
pengguna hak pengguna
mendapat mendapat
ganti rugi jika alam sekitar yang bersih
pengguna tidak menerima ekoran aktiviti perniagaan
barangan dan perkhidmatan mencemarkan alam sekitar,
sebagaimana yang dijanjikan iaitu pencemaran udara, air,
oleh peniaga bunyi dan tanah

Rajah 2.3  Matlamat undang-undang perlindungan pengguna

Setiap isu atau kes yang wujud akan dirujuk atau dikemukakan 69
kepada pihak atau agensi kerajaan yang bertanggungjawab
seperti Tribunal Tuntutan Pengguna dan mahkamah. Pihak
penghakiman akan memutuskan setiap kes.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Minda Kreatif • Pelepasan Cukai
Bagi menggalakkan rakyat Malaysia menceburi sesuatu jenis
Jelaskan tindakan peniaga untuk
mendapatkan manfaat daripada perniagaan, kerajaan telah mewujudkan beberapa pelepasan
pelepasan cukai. cukai dalam sektor-sektor tertentu. Contoh pelepasan cukai
ialah taraf perintis, elaun cukai pelaburan, potongan cukai,
Cintai Negara pengecualian cukai dan elaun pelaburan semula.

Bab 2 Rakyat bertanggungjawab Huraian tentang pelepasan cukai ditunjukkan dalam Jadual 2.1
membayar cukai kepada yang berikut:
kerajaan supaya kerajaan dapat
menggunakan hasil tersebut Jadual 2.1  Huraian tentang pelepasan cukai
untuk pembangunan negara.
Jenis Pelepasan Huraian
Cukai
Diberikan kepada syarikat yang menyertai
Taraf perintis promosi oleh kerajaan. Syarikat dikecualikan
Elaun cukai pembayaran cukai selama lima tahun.
pelaburan Pelepasan cukai ekoran daripada pelaburan
Potongan cukai modal yang diberikan kepada perniagaan
berstatus Koridor Raya Multimedia (MSC) dan
Pengecualian berasaskan bahan mentah tempatan.
cukai Potongan cukai diberikan kepada pengeksport
yang menjual barangan tempatan dengan kadar
Elaun pelaburan potongan bergantung pada jenis perbelanjaan
semula yang terlibat.
Diberikan kepada syarikat status MSC dan
terlibat dalam industri teknologi tinggi.
Perbelanjaan yang mendapat pengecualian cukai
ialah penyelidikan pasaran eksport, pameran
dan pengiklanan di luar negara.
Diberikan kepada syarikat yang terlibat dalam
perniagaan pengeluaran makanan, pembinaan
jalan dan pembukaan tanah untuk pembelian
aset modal. Pendapatan syarikat dilabur semula
untuk pembelian aset.

Pada peringkat Persekutuan, kebiasaannya aktiviti pungutan
cukai dilaksanakan oleh dua agensi utama seperti yang
ditunjukkan dalam Rajah 2.4 yang berikut:

Jabatan Kastam Diraja Lembaga Hasil Dalam Hasil
Malaysia (JKDM) Negeri (LHDN) pendapatan

negara

Rajah 2.4  Agensi pungutan cukai Persekutuan
70 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(ii)  Aspek Kewangan RM Celik Kewangan Bab 2

Kewangan merujuk pada sumber pembiayaan yang diperlukan Setiap usahawan perlu bijak
untuk menjalankan aktiviti-aktiviti ekonomi. Terdapat banyak mengambil peluang daripada
isu yang dihadapi pada peringkat tempatan, negara dan serantau bantuan kewangan yang
yang berkaitan dengan bidang kewangan. Aspek kewangan perlu ditawarkan oleh pihak kerajaan.
ditangani dengan baik oleh pihak kerajaan bagi memastikan
ekonomi berkembang secara berterusan. EMK

Oleh itu, kerajaan memainkan peranan yang penting dalam Arahan:
membantu peniaga mendapat pembiayaan sumber kewangan Bincangkan dalam kumpulan.
dalam memulakan dan mengembangkan sesuatu perniagaan. Soalan:
Jelaskan kelebihan bantuan
Contoh kewangan yang ditawarkan oleh
kerajaan kepada usahawan
Agensi berkaitan dengan bantuan kewangan kepada usahawan di Malaysia.

Majlis Amanah Rakyat Perbadanan Usahawan TEKUN
(MARA) Nasional Berhad Nasional

Dalam mengawal perjalanan ekonomi negara, Bank Negara
Malaysia (BNM) berperanan untuk memastikan semua aktiviti
perniagaan hendaklah selaras dengan dasar kewangan yang
ditentukan dari semasa ke semasa.

Agensi Pembiayaan Perniagaan

Majlis Amanah Rakyat Bank Pembangunan Amanah Ikhtiar Credit Guarantee
Skim Pembiayaan Am dan Infrastruktur Malaysia Corporation
Malaysia Berhad
Skim Pembiayaan Skim Pembiayaan Malaysia Berhad
Pengangkutan Perkhidmatan Ikhtiar
menyewa jentera Skim Jaminan
Skim Pembiayaan Skim Pembiayaan Laluan Terus
Profesional Projek pembangunan Ikhtiar Ibu
Tunggal Skim Pembiayaan
Skim Pembiayaan Pinjaman beli aset Francais
Kecil
Bimbingan pengurusan Skim Jaminan
dan keusahawanan Utama Baharu

Skim Jaminan Anjal
I-Guarantee

Rajah 2.5  Pembiayaan perniagaan 71
Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Bab 2 Buletin Keusahawanan (iii)  Aspek Perkembangan Aktiviti Perniagaan
Perkembangan perniagaan yang pesat menyebabkan berlakunya
Institut Keusahawanan permintaan tenaga pekerja bagi mengisi kekosongan jawatan
Negara (INSKEN) merupakan yang wujud dalam sesebuah perniagaan. Namun, kemelesetan
sebuah pusat kecemerlangan ekonomi merupakan faktor penghalang dalam perkembangan
pembangunan keusahawanan. sesebuah organisasi perniagaan. Oleh itu, peranan pihak kerajaan
INSKEN berperanan untuk melalui pelaksanaan dasar fiskal dan dasar kewangan penting
melaksanakan pembangunan untuk memulihkan keadaan ekonomi.
kapasiti melalui program-program • Aktiviti Promosi
yang didorong oleh industri Pihak kerajaan secara berterusan berusaha untuk memacu
(industry driven) dan dipacu
usahawan (entrepreneur-led) per­tumbuhan ekonomi ke arah yang lebih stabil dan kukuh
secara kolaborasi antara sektor termasuk dengan meningkatkan aktiviti promosi. Perbadanan
swasta dengan sektor awam Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia (MATRADE) yang
melalui kerjasama daripada ditubuhkan pada tahun 1993 menjalankan peranannya sebagai
pelbagai agensi. Hal ini bertujuan sebuah agensi kerajaan dengan mempromosikan aktiviti yang
untuk menentukan program berkaitan dengan perdagangan di luar Malaysia bagi pihak
pembangunan keusahawanan bagi Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri (MITI).
memenuhi keperluan industri dan
bersifat rentas sektor. Contoh

Peranan MATRADE

Minda Kreatif Peranan yang dijalankan oleh MATRADE ialah
• mencari dan membangunkan kawasan perdagangan baharu
Jelaskan cara memanfaatkan
peranan MATRADE bagi serta mengenal pasti pasaran baharu di luar negara.
memajukan perniagaan yang • menemukan pengeksport Malaysia dengan pengimport dari
sedang dijalankan.
luar negara.
• mengekalkan perhubungan antara pengimport dengan

pengeksport berdaftar.
• mencetak dan mengedarkan bahan bacaan mengenai aktiviti

perdagangan Malaysia.
• mengadakan misi perdagangan ke luar negara untuk pengeluar

tempatan dan membawa masuk pengimport dari luar negara.
• mengambil bahagian dalam pameran perdagangan

antarabangsa dalam usaha mempromosikan barangan keluaran
Malaysia dan mengeratkan perhubungan perdagangan dengan
negara lain.
• merancang dan mengendalikan seminar perdagangan
antarabangsa untuk pengeksport Malaysia.

72 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

• Aktiviti Latihan dan Pembangunan Minda Kreatif
Kerajaan Malaysia melalui pelbagai agensi di bawahnya telah
Jelaskan peranan Majlis Amanah
menganjurkan pelbagai jenis latihan dan kursus. Hal ini Rakyat (MARA) dan Institut
bertujuan untuk meningkatkan pengetahuan dan kemahiran Kemahiran Belia Negara (IKBN)
peniaga terutama dalam kalangan bumiputera supaya dapat dalam membantu peniaga.
terus berdaya saing dalam pasaran sama ada dalam atau di
luar negara. Bab 2

Contoh

Perbadanan Produktiviti Malaysia (MPC)

Perbadanan Produktiviti Malaysia (MPC) memainkan peranan Buletin Keusahawanan
untuk menyediakan input dalam bidang produktiviti dan kuantiti,
mempert­ingkatkan pembangunan sumber tenaga manusia dan Selain MPC, Pusat Pembangunan
menerajui pergerakan produktiviti dan kualiti. Antara latihan Usahawan Malaysia, atau
yang dikendalikan oleh MPC ialah kursus keusahawanan, Malaysian Entrepreneurship
kursus pengurusan dan kawalan kualiti dan kursus kewangan Development Center (MEDEC)
dan perakaunan. juga menyediakan latihan untuk
usahawan. Secara khususnya,
Latihan ialah inisiatif yang dilaksanakan oleh sesebuah MEDEC diwujudkan untuk
organisasi untuk menggalakkan peningkatan produktiviti membentuk pelan rancangan dan
dalam kalangan pekerja. Pembangunan bermaksud inisiatif program keusahawanan seperti
yang diambil oleh organisasi dalam jangka masa yang panjang latihan, kajian dan konsultansi.
untuk meningkatkan pengetahuan, kemahiran dan kebolehan MEDEC telah berkembang sebagai
pekerja dari semasa ke semasa. sebuah badan atau organisasi
Latihan dan pembangunan merupakan suatu bidang yang menjadi pusat latihan
yang khusus dalam usaha membantu pihak pengurusan keusahawanan dan pendidikan
meningkatkan produktiviti para pekerja bermula daripada di Malaysia.
peringkat atasan sehingga bawahan.

SME Corp Malaysia
SME Corp Malaysia merupakan agensi kerajaan yang ditubuhkan
untuk menggalakkan pembangunan Industri Kecil dan Sederhana.
Melalui gerak kerja kumpulan,
(i) senaraikan fungsi SME Corp
(ii) terangkan cara SME Corp menangani isu tempatan dan negara.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 73

EMK • Aktiviti Penyelidikan dan Pembangunan
Setiap aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D) yang
Arahan:
Bentangkan dalam kelas. dijalankan oleh pihak kerajaan dapat menjana kreativiti dan
Soalan: inovasi untuk memangkinkan kejayaan dalam dunia perniagaan
Jelaskan kelebihan aktiviti selain dapat menangani isu setempat, negara dan serantau.
penyelidikan dan pembangunan
kepada perniagaan. Contoh Agensi yang terlibat dalam R&D
Menjalankan penyelidikan dalam bidang
Bab 2 Buletin Keusahawanan pertanian dan memperkenalkan teknologi
baharu kepada industri bagi tujuan untuk
menghasilkan peningkatan produktiviti dan
kualiti produk

Your Health & Beauty Store • M emastikan produk di pasaran menepati
piawaian yang ditetapkan dan bermutu tinggi
Dato’ Prof Dr Hassan Yaacob ialah
seorang penyelidik perubatan • M enjalankan kajian bagi memastikan tiada
dari Universiti Malaya yang penyelewengan dari segi kualiti
mendapat anugerah INOTEX/
MINDEX dari Kementerian Sains • M enjalankan aktiviti penyelidikan dan
Teknologi dan Alam Sekitar pada menyampaikan maklumat yang berkaitan
tahun 1994. Beliau ialah pengasas dengan pembangunan dan perubahan
produk berjenama Healin dan dalam teknologi
syarikat Healwell Pharmaceuticals
Sdn. Bhd. Penyelidikannya ke Meningkatkan nilai perkembangan keluaran
atas keajaiban gamat dilanjutkan berasaskan minyak sawit Malaysia
di University of Kyushu dan
University of Toyama Jepun Menjalankan penyelidikan dan pembangunan
bermula pada tahun 1995 sehingga bagi menangani setiap isu yang berkaitan
sekarang. Setelah lebih dari 10 dengan tenaga elektrik
tahun melakukan penyelidikan
dan pembangunan ke atas gamat, Kemajuan dalam aktiviti penyelidikan dan pembangunan
beliau telah berjaya mengeluarkan (R&D) yang berkembang pesat merupakan salah satu faktor
produk berasaskan sebatian yang dapat membantu memajukan ekonomi sesebuah
tulenan Gamodulin dari gamat industri. Hal ini dilaksanakan melalui kajian secara sistematik
secara komersial di bawah dan intensif bagi memperbaiki tahap pertumbuhan dan
jenama HEALIN. pembangunan sesebuah industri selaras dengan wawasan
negara Malaysia menjadi negara maju menjelang tahun 2020.

Dapatkan maklumat tentang peranan yang dijalankan oleh Institut Piawaian Penyelidikan Perindustrian Malaysia
(SIRIM) dalam menangani isu tempatan dan negara.
74 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(b)  Peranan Kerajaan Negeri Minda Kreatif

Pembentukan kerajaan negeri termaktub dalam Perlembagaan Jelaskan peranan kerajaan negeri
Persekutuan, iaitu terdapat pembahagian kuasa antara kuasa dalam meningkatkan bilangan
kerajaan Pusat dengan kerajaan negeri. Dengan itu, kerajaan usahawan di Malaysia.
negeri mempunyai kuasa tertentu bagi membolehkan pentadbiran
kerajaan negeri berjalan dengan lancar dan tersusun. Bab 2
Bidang kuasa kerajaan negeri atas bahan galian dan tanah
membolehkan mereka mewujudkan kawasan industri untuk
menggalakkan dan memajukan kegiatan ekonomi di sesuatu
kawasan yang dipilih.

Cintai Negara

Setiap aktiviti perniagaan perlu
mengambil kira perlindungan
alam sekitar dan kesejahteraan
masyarakat setempat.

Gambar foto 2.6  Aktiviti pembangunan kawasan

Kewujudan kawasan industri membolehkan peningkatan
hasil pendapatan kerajaan melalui bayaran lesen yang dikenakan.
Kerjasama antara kerajaan negeri dengan sektor swasta dapat
menggalakkan aktiviti perniagaan dalam sesebuah negeri.

Hal ini termasuk menarik kemasukan pelabur tempatan
untuk melabur modal dalam pelbagai bidang seperti bidang
teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dan infrastruktur.
Hal ini seterusnya telah membantu kerajaan sesebuah negeri
untuk memacu kerancakan aktiviti perniagaan. Contohnya,
kerajaan negeri Johor telah membentuk Hub Perdagangan ICT
Global dalam Iskandar Malaysia.

Pembentukan syarikat berkepentingan kerajaan negeri Gambar foto 2.7 P erbincangan
seperti Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri (PKEN) yang pembangunan kawasan
terdapat di setiap negeri dapat merancakkan aktiviti perniagaan.
Banyak perniagaan berasaskan perusahaan kecil dan sederhana
(PKS) telah diwujudkan sebagai pembekal dan vendor dalam
menyokong aktiviti-aktiviti perniagaan yang dijalankan PKEN.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 75

Minda Kreatif Contoh Perbadanan Kemajuan Negeri

Jelaskan skim galakan yang
disediakan oleh kerajaan negeri
tempat anda tinggal dalam
memajukan Perusahaan Kecil
dan Sederhana (PKS).

Bab 2 Perbadanan Kemajuan Negeri SABAH ECONOMIC DEVELOPMENT CORPORATION
Pahang (PKNP)
Buletin Keusahawanan Perbadanan Pembangunan
Ekonomi Sabah (SEDCO)

1Malaysia Best merupakan satu Kerajaan negeri melalui PKEN boleh memberi bantuan
Perakuan Jenama (Endorsement kepada usahawan yang baharu dengan menghasilkan produk
Brand) yang melambangkan yang mendapat sokongan daripada kerajaan negeri.
identiti Malaysia untuk Dalambidangpertanian,kerajaannegeribolehmenggalakkan
meningkatkan jualan dan profil sektor swasta dalam mengusahakan sesuatu jenis pertanian yang
produk-produk berasaskan diperlukan oleh rakyat sesebuah negeri dan negara. Oleh sebab
pertanian di pasaran tempatan pengurusan tanah merupakan penguasaan kerajaan negeri, hal
dan global. 1Malaysia Best ini memudahkan kerajaan negeri untuk menyediakan lokasi
membantu menaikkan taraf strategik dalam mengusahakan sesuatu projek pertanian dengan
produk-produk berasaskan memberi beberapa skim galakan yang sesuai dan kompetitif.
pertanian keluaran tempatan
bagi pasaran antarabangsa serta
mewujudkan kestabilan dalam
setiap keadaan ekonomi.

Gambar foto 2.8  Projek pertanian moden

76 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(c)  Peranan Pihak Berkuasa Tempatan EMK Bab 2
(PBT)
Arahan:
Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) merupakan pelaksana dasar Bincangkan dan buat
pada peringkat akar umbi dalam menyampaikan perkhidmatan pembentangan dalam kelas.
kepada warga penduduk tempatan. PBT ditubuhkan di bawah Soalan:
Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171) sebagai badan yang Kenal pasti dan terangkan
bertanggungjawab untuk mengurus dan mentadbir sesebuah perkhidmatan yang disediakan
kawasan yang terlibat berasaskan kepentingan tempatan seperti oleh Pihak Berkuasa Tempatan
Majlis Bandaraya, Majlis Perbandaran dan Majlis Daerah. untuk membantu peniaga.

Buletin Keusahawanan

Skim PUNB
Terdapat pelbagai program yang
dianjurkan oleh Perbadanan
Usahawan Nasional Berhad bagi
melahirkan generasi usahawan
yang sentiasa berdaya saing dan
berfikir di luar kotak. Antara
program yang dilaksanakan adalah
seperti yang berikut:

Gambar foto 2.9  Pihak Berkuasa Tempatan •

Peranan PBT dalam perniagaan lebih tertumpu pada •
menangani isu tempatan. PBT diberi kuasa untuk memastikan •
kawasan pentadbirannya berada dalam keadaan selamat dan •
merancang sesuatu pembangunan dalam keadaan sempurna •
serta sesuai dengan keadaan masyarakat setempat.
Peranan lain yang dijalankan oleh PBT adalah seperti berikut:
1 penyediaan kemudahan infrastruktur yang dapat menjamin

keselesaan kehidupan masyarakat setempat.
2 pewujudan pusat-pusat perniagaan atau perdagangan seperti

pasar-pasar dan gerai-gerai.
3 pengawalan terhadap kesihatan awam dan keselamatan.
4 pelaksanaan tanggungjawab sosial yang meliputi pembangunan

kemudahan awam.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 77

Bab 2 Minda Kreatif PBT bertanggungjawab untuk memastikan setiap pembinaan
bangunan dalam keadaan selamat dan sempurna. Selain itu, PBT
Berikan kelebihan yang turut bertanggungjawab untuk merangka dan melaksanakan
termaktub dalam undang-undang dasar-dasar pembangunan setempat. PBT juga berkuasa untuk
kecil penjaja kepada usahawan menggubal sesuatu undang-undang kecil yang berkaitan dengan
muda pada masa ini. perniagaan, iaitu pengawalan premis perniagaan, pengawalan
pengiklanan dan mengatur sebarang jualan awam.
Cintai Negara
Contoh
Setiap usahawan perlu peka
terhadap setiap cukai yang perlu Pihak Berkuasa Tempatan diberi kuasa untuk menggubal beberapa
dibayar termasuk cukai yang Undang-Undang Kecil seperti yang berikut:
melibatkan Pihak Berkuasa 1 Undang-Undang Kecil Pelesenan, Perniagaan dan Perindustrian
Tempatan (PBT). 2 Undang-Undang Kecil Pasar
3 Undang-Undang Kecil Penjaja
Kegagalan pihak yang berkaitan di kawasan setempat dan peniaga
dalam mematuhi undang-undang boleh menyebabkan mereka
dikenakan tindakan termasuk didakwa di mahkamah.

Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif

Pembelajaran Kendiri
Tugasan: Pihak Berkuasa Tempatan mempunyai bidang kuasa tersendiri dalam memastikan setiap

perkara yang dirancang dapat dilaksanakan dengan baik dan sistematik. Huraikan bidang
kuasa yang dimiliki oleh PBT dalam membantu melahirkan usahawan yang lebih berjaya
dan berdaya saing.
Arahan:
1 Buat perbincangan kumpulan dengan mengenal pasti isu utama. Kemudian, nyatakan kehendak
tugasan soalan.
2 Buat rangka isi-isi penting dan sediakan bahan untuk pembentangan.
3 Lakukan sesi sumbang saran antara ahli kumpulan. Pastikan setiap ahli mendengar idea dan
pandangan ahli lain tanpa membangkang.
4 Pilih idea terbaik untuk dijadikan isi penting.
5 Sediakan bahan pembentangan dalam bentuk PowerPoint.
6 Buat persediaan pembentangan.
7 Bentangkan dalam kelas.

Senaraikan peranan PBT dalam memajukan peniaga-peniaga kecil terutama usahawan muda yang baru menceburi
bidang perniagaan ke tahap yang lebih baik. Kemudian berikan contoh bantuan yang telah diberikan oleh PBT kepada
perusahaan kecil dan sederhana di kawasan anda.
78 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.1.2 Peranan Kerajaan dari
Aspek Pertumbuhan
Ekonomi

Pertumbuhan ekonomi ialah peningkatan dalam sesuatu kegiatan Keuntungan negara Bab 2
yang berkaitan dengan ekonomi terutama dalam pembangunan meningkat
ekonomi berbentuk fizikal yang menyebabkan pertambahan
dalam Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) dalam ekonomi Peningkatan dalam
sesebuah negara. aktiviti perniagaan akan
meningkatkan pendapatan
Pendapatan isi rumah Kuasa beli pengguna penduduk setempat. Apabila
Pertumbuhan ekonomi Perbelanjaan isi rumah akan perniagaan berkembang, hal
negara meliputi perubahan menyebabkan berlakunya ini akan dapat membantu
dalam nilai mata wang, peningkatan permintaan. perkembangan ekonomi
kemampuan atau pendapatan Permintaan yang meningkat sesebuah negara.
isi rumah, perubahan nilai akan menyebabkan
pasaran dalam semua sektor perniagaan berusaha untuk
ekonomi dan sebagainya. mengeluarkan barang
Pertumbuhan ekonomi dan perkhidmatan.
negara turut dipengaruhi
oleh faktor-faktor pada
peringkat tempatan, negara
dan serantau.

Rajah 2.6  Pertumbuhan ekonomi negara

Pada masa ini, terdapat pelbagai inisiatif yang telah dilaksanakan
oleh pihak kerajaan dalam memacu pertumbuhan ekonomi negara.

Contoh Inisiatif Kerajaan

Program Transformasi • Bidang Keberhasilan Utama RM Celik Kewangan
Kerajaan (GTP) Negara (NKRA)
Setiap individu perlu bijak
Program Transformasi • Strategi Lautan Biru mengawal dan mengurus kredit
Ekonomi (ETP) Kebangsaan (NBOS) bagi mengelakkan masalah
kekangan kewangan atau terjebak
• Bidang Keberhasilan Ekonomi dalam risiko muflis.
Negara (NKEA)

• Inisiatif Transformasi
Strategik (SRI)

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 79

Bab 2

Peringkat tempatan
Perkembangan yang wujud dalam perniagaan pada peringkat tempatan akan membantu meningkatkan
pendapatan penduduk setempat. Hal ini membolehkan penduduk berbelanja lebih dan membantu
memacu pertumbuhan ekonomi setempat.

Peringkat negara Peringkat serantau
Kerajaan memainkan peranan untuk memperkukuh Perbelanjaan penduduk akan meningkatkan
pertumbuhan ekonomi melalui pelaksanaan dasar penawaran dan membantu mengukuhkan
tertentu seperti dasar fiskal dan dasar kewangan. ekonomi negara. Kerajaan boleh menyediakan
Dasar fiskal dilaksanakan melalui tindakan elaun eksport untuk menggalakkan perniagaan
perbelanjaan pihak kerajaan dan pelaksanaan cukai mengeksport lebih banyak barang dan
tertentu yang boleh mempengaruhi permintaan. perkhidmatan yang lebih banyak ke luar negara.
Kesannya, perniagaan akan berusaha meningkatkan
pengeluaran barang atau perkhidmatan tertentu dan
seterusnya meningkatkan pendapatan penduduk
setempat. Hal ini seterusnya akan membantu
perkembangan ekonomi sesebuah negara.
Dasar kewangan pula boleh dilaksanakan melalui
peranan bank pusat, iaitu Bank Negara Malaysia
(BNM) yang berupaya untuk mengurangkan kadar
faedah bagi menggalakkan penduduk berbelanja
dan aktiviti pelaburan oleh perniagaan. Hal ini
seterusnya dapat menstabilkan kewangan negara.

Rajah 2.7  Peranan kerajaan dari aspek ekonomi
80 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.1.3 Peranan Kerajaan dari Istilah Perniagaan Bab 2
Aspek Guna Tenaga
Pengangguran geseran
Dalam konteks ilmu ekonomi, guna tenaga penuh akan berlaku (frictional unemployment)
apabila sesebuah negara mencapai kadar pengangguran kurang Berlaku apabila pekerja
daripada empat peratus. Dalam keadaan ini, negara tersebut hanya berhenti kerja dan mencari
mengalami pengangguran geseran. pekerjaan tetapi tidak mendapat
Apabila guna tenaga penuh dicapai, hal ini membolehkan pekerjaan dengan serta merta;
pekerja memperoleh pendapatan untuk memenuhi keperluan dan ketika itu mereka dikira
dan kehendak dalam kehidupan. Sebaliknya, apabila guna tenaga sebagai penganggur.
gagal mencapai guna tenaga penuh, hal ini akan menyebabkan Guna tenaga (Labour)
wujud pengangguran. Tenaga buruh yang terlibat
dalam sesuatu kegiatan
Contoh ekonomi untuk menghasilkan
barang dan perkhidmatan.
Jika sebuah kilang di sesuatu kawasan ditutup, hal ini akan
menyeb­ abkan penduduk yang bekerja di kilang tersebut kehilangan Cintai Negara
pekerjaan. Penduduk yang terlibat dalam masalah tersebut akan
kehilangan punca pendapatan. Hal ini seterusnya menyebabkan Setiap warganegara Malaysia
taraf kehidupan penduduk di kawasan tersebut akan terjejas. yang berjaya dalam pendidikan
atau perniagaan di luar negara,
Jenis pengangguran yang wujud di sesebuah negara terbahagi terutama dalam bidang kritikal
kepada empat jenis seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 2.8 seperti perubatan, perlu kembali
yang berikut: dan berbakti kepada negara
Malaysia tercinta.
Berlaku apabila seseorang pekerja bekerja dalam jangka
masa pendek pada setiap tahun. Apabila pekerjaan telah
tamat, pekerja terpaksa mencari pekerjaan yang lain.

Pengangguran Pengangguran Keadaan ekonomi yang
meleset menyebabkan
bermusim kitaran perniagaan kehilangan
sebahagian pendapatan dan
Berlaku ekoran Pengangguran Pengangguran tidak mampu membayar
perubahan dalam gaji kepada pekerja. Hal
industri secara struktur teknologi ini menyebabkan majikan
keseluruhan yang terpaksa mengurangkan
tidak memerlukan bilangan pekerja.
kemahiran pekerja.

Pengangguran teknologi boleh berlaku disebabkan oleh sektor perniagaan
mengutamakan penggunaan teknologi menggantikan pekerja. Hal ini menyebabkan
pekerja yang sedia ada kehilangan pekerjaan sementara pekerja baharu tidak
memperoleh pekerjaan.

Rajah 2.8  Jenis pengangguran 81
Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Buletin Keusahawanan (a)  Cara Mengatasi Pengangguran

Pembangunan Sumber Manusia
Berhad (PSMB atau HRDF)

Bab 2 Antara peranan Pembangunan
Sumber Manusia Berhad
(HRDF) adalah seperti berikut: Gambar foto 2.10  Temu duga pekerjaan
• untuk menilai dan
(i)  Pengangguran Bermusim
menentukan jenis-jenis, Bagi mengatasi pengangguran bermusim, kerajaan boleh memberi
takat latihan dan latihan insentif kepada pihak perniagaan supaya pengurusan sesebuah
semula pekerja selaras dengan perniagaan membenarkan pekerja terus bekerja. Contoh insentif
keperluan-keperluan sumber yang boleh diberikan oleh kerajaan ialah pengecualian cukai atas
manusia bagi industri-industri pembayaran gaji pekerja yang diambil terus bekerja dalam satu
• untuk menggalakkan dan tempoh masa tertentu.
meningkatkan latihan
tenaga manusia (ii)  Pengangguran Teknologi
• menentukan terma-terma Bagi mengatasi masalah pengangguran teknologi, penggunaan
dan syarat-syarat yang di mesin-mesin moden hanya digunakan untuk proses tertentu
bawahnya apa-apa bantuan sahaja yang tidak dapat dilaksanakan oleh tenaga buruh. Selain
kewangan atau pemberian itu, maklumat berkaitan peluang pekerjaan juga perlu diberi dan
yang hendak diberikan dikongsi dengan semua tenaga buruh.

(iii)  Pengangguran Kitaran

EMK Bagi mengatasi pengangguran kitaran, tindakan kerajaan yang
sesuai ialah menjalankan dasar fiskal dan dasar kewangan
Arahan: dalam mengekang kemelesetan ekonomi. Dengan itu, aktiviti
Bincang dalam kumpulan. perniagaan dapat terus beroperasi dan pengecilan bilangan
Soalan: pekerja dapat dikurangkan.
Apakah penambahbaikan yang (iv)  Pengangguran Struktur
boleh dilakukan oleh pihak Bagi mengatasi pengangguran struktur, kerajaan boleh membuat
kerajaan dalam mengatasi perancangan ekonomi sesuai dengan trend perubahan ekonomi
masalah pengangguran pada dan perniagaan. Maka, setiap perubahan boleh dihadapi dengan
masa ini? Jelaskan pendapat anda. lebih mampan kerana persiapan telah dibuat terutama dalam
keperluan tenaga pekerja yang selari dengan perubahan tuntutan
semasa. Kerajaan perlu peka tentang perubahan global yang boleh
mempengaruhi hala tuju dan corak perniagaan pada jangka masa
pendek dan jangka masa panjang.

82 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.1.4 Peranan Kerajaan dari RM Celik Kewangan Bab 2
Aspek Ekonomi
CONTOH
(a) Inflasi
• Pengguna bijak menghadapi
Inflasi merupakan satu fenomena kenaikan harga barang kenaikan kos sara hidup
dan perkhidmatan secara berterusan. Keadaan ini berlaku dengan memastikan
disebab­kan oleh berlaku situasi seperti peningkatan permintaan perancangan kewangan dibuat
barang atau perkhidmatan berbanding dengan jumlah barang secara teratur dan terperinci.
atau perkhidmatan yang terhad dalam pasaran.
Selain itu, inflasi boleh berlaku disebabkan oleh kenaikan • Hal ini disebabkan oleh kos
kos pengeluaran barang dan perkhidmatan yang dikenali sebagai sara hidup semasa sukar
inflasi tolakan kos. dijangka kerana bergantung
Bagi mengatasi masalah inflasi, kerajaan memainkan pada pelbagai faktor dari
peranan mengawal kenaikan harga barang dan perkhidmatan. dalam negara dan luar negara.
Kerajaan juga turut berperanan memastikan kebajikan pengguna
atau pelanggan sentiasa dilindungi dan dipelihara. Hal ini penting
bagi memastikan rakyat tidak terbeban dengan peningkatan
harga barang dan perkhidmatan.

EMK

Arahan:
Bincangkan dalam kumpulan.
Soalan:
1 Kenal pasti tahun dan punca

berlaku inflasi di Malaysia.
2 Jelaskan cara terbaik bagi

mengawal inflasi yang wujud
agar tidak menjejaskan
perniagaan dan pengguna
di Malaysia.

Gambar foto 2.11  Jualan barang keperluan harian

Kerajaan juga turut berperanan dalam menangani masalah 83
kenaikan kos sara hidup yang semakin meningkat dari semasa
ke semasa. Kenaikan kos sara hidup menyebabkan pendapatan
boleh guna menurun.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Bab 2 Minda Kreatif Kenaikan harga barang dan perkhidmatan berlaku
disebabkan oleh jumlah barang dan perkhidmatan yang tidak
Jelaskan secara ringkas tentang mencukupi. Pelaksanaan dasar galakan pelaburan merupakan
punca pekerja kehilangan salah satu cara yang dapat meningkatkan kadar pengeluaran
pekerjaan. sesuai dengan jumlah permintaan. Hal ini seterusnya boleh
menyekat kenaikan harga secara berterusan.
Buletin Keusahawanan Jika inflasi berlaku disebabkan oleh tolakan kos, kerajaan
akan memberikan subsidi kepada pengeluar supaya tidak berlaku
Terdapat pelbagai program peningkatan kos pengeluaran yang dihadapi oleh pengeluar dan
keusahawanan yang dibentuk mengelakkan berlaku peningkatan harga barang dan perkhidmatan.
oleh kerajaan bagi melahirkan Langkah-langkah lain yang boleh dilakukan oleh kerajaan
generasi usahawan muda yang adalah seperti berikut:
lebih berdaya saing. Berikut • meningkatkan kadar faedah
ialah antara program berkaitan Apabila berlaku inflasi dalam ekonomi, kerajaan berperanan
dengan keusahawanan yang
boleh dimanfaatkan oleh untuk mengurang­kan tekanan permintaan terhadap barang
usahawan muda. atau perkhidmatan dengan menggalakkan penduduk untuk
menyimpan wang melalui peningkatan dalam kadar faedah.
Kesannya, permintaan akan jatuh yang menyebabkan harga
tidak terus naik.

1Malaysia Gambar foto 2.12  Jualan barang di pasar raya
EnTrepreneur

• dasar kerajaan
Tindakan kerajaan melalui dasar-dasar yang dilaksanakan

dapat membantu penduduk sesebuah negara mengekalkan
kesejahteraan dengan memenuhi keperluan dan kehendak
dalam kehidupan. Harga barang dan perkhidmatan yang stabil
memberi daya saing dalam aspek harga dan hal ini mendorong
peningkatan permintaan terhadap produk tempatan daripada
pengguna negara luar.

84 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

Buletin Keusahawanan Bab 2

Gambar foto 2.13  Aktiviti import dan eksport Duti eksport dikenakan terhadap
barang yang dieksport ke luar
Keadaan ini menggalakkan aktiviti eksport ke luar negara. negara. Contoh barang keluaran
Pendapatan kerajaan meningkat ekoran peningkatan kutipan utama yang dikenakan duti
cukai melalui duti eksport yang dikenakan terhadap perniagaan eksport ialah petroleum, kayu
yang mengeksport ke luar negara. balak, kelapa sawit dan getah.

(b) Deflasi Minda Kreatif

Deflasi merupakan satu keadaan kejatuhan harga barang dan Jelaskan kesan deflasi kepada
perkhidmatan secara berterusan. Antara faktor yang menyebabkan usahawan yang baru menceburi
berlaku kejatuhan harga barang atau perkhidmatan termasuklah bidang perniagaan. Berikan cara
faktor permintaan jatuh disebabkan oleh penduduk tidak mampu membantu usahawan tersebut.
membeli barang di pasaran. Selain itu, penduduk meramalkan
harga barang dan perkhidmatan akan terus jatuh, kesannya
pembeli akan menangguhkan pembelian.

Membantutkan aktiviti Kesan deflasi Kuasa beli penduduk
perniagaan menurun
Penduduk kehilangan
pekerjaan

Rajah 2.9  Kesan deflasi

Berdasarkan Rajah 2.9, jelaskan kesan deflasi.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 85

Minda Kreatif Bagi mengatasi masalah berkaitan deflasi, kerajaan memainkan
peranan seperti yang berikut:
Senaraikan jenis cukai yang telah • menurunkan kadar cukai
dilaksanakan di Malaysia dan
jelaskan kepentingan setiap jenis Bagi mengatasi deflasi, kerajaan mengurangkan kadar cukai
cukai tersebut kepada negara dari yang dibayar oleh pengguna supaya dapat meningkatkan
aspek ekonomi, sosial dan politik. pendapatan boleh guna penduduk. Kesannya, pengguna boleh
Kemudian berikan cadangan berbelanja lebih bagi merangsangkan aktiviti perniagaan.
penambahbaikan kepada sistem
Bab 2 cukai sedia ada. • memberi khidmat nasihat dan perundangan
Pihak kerajaan berperanan untuk mendidik para peniaga agar
EMK menggunakan setiap sumber secara optimum dalam aktiviti
perniagaan untuk meningkatkan jumlah aktiviti eksport ke
Arahan: negara serantau.
Baca situasi di bawah dengan
teliti, kemudian bincangkan • dasar kewangan negara
dalam kumpulan. Deflasi juga dapat diatasi dengan menurunkan kadar faedah
Soalan: supaya pengguna mengurangkan simpanan di bank dan
Deflasi menyebabkan pelbagai meningkatkan perbelanjaan. Kerajaan juga menggunakan
kesan negatif bukan sahaja kepada peruntukan undang-undang dan beberapa dasar percukaian
rakyat tetapi turut memberi seperti menurunkan cukai eksport untuk menggalakkan
kesan negatif kepada negara. aktiviti perniagaan pada peringkat antarabangsa.
Oleh sebab itu, terdapat beberapa Selain itu, dasar fiskal boleh dilaksanakan bagi tujuan
perkara yang perlu dianalisis meningkatkan permintaan yang akan meningkatkan harga
berkaitan dengan deflasi bagi barang serta merancakkan aktiviti dan hasil jualan perniagaan.
memastikan masalah ini tidak Seterusnya, hasil pendapatan kerajaan akan meningkat melalui
menjejaskan ekonomi negara kutipan cukai korporat dan individu. Kutipan atau hasil cukai
secara menyeluruh. Perkara yang yang diperoleh akan dapat memastikan aktiviti perniagaan
perlu dianalisis adalah seperti berkembang melalui dasar fiskal dan dasar kewangan.
yang berikut:
1 faktor yang menyebabkan Bajet 20XX

berlaku masalah deflasi. Cukai Pinjaman & Duti Perkhidmatan Keselamatan Emolumen
2 cara mengatasi masalah deflasi. eksport sosial 4.5% 1.8% 23.5%
3 adakah deflasi mempunyai pendapatan penggunaan aset 1.0%
46.4% kerajaan 18.9% Perkhidmatan Pentadbiran Bayaran
kebaikan? Jika Ya, jelaskan Duti ekonomi 12.0% am 0.8% khidmat
hujah anda dengan fakta yang import hutang
tepat dan jelas. 0.9% 8.9%
Sebagai murid yang berfikir
di luar kotak, bincangkan RM249,6671 RM249,6672
dan nyatakan pendapat anda juta juta
berdasarkan bukti dan fakta
yang diperoleh daripada sumber Perbelanjaan
rujukan seperti buku dan Internet. lain 12.0%

Subsidi 15.1% Bekalan &

Hasil bukan cukai & Cukai tidak Pemberian Pencen & perkhidmatan
cukai-cukai lain 19.8% 5.4%
langsung lain & serahan ganjaran
13.0% 5.4%
kepada kerajaan
negeri 2.5%

HASIL

1 Terdiri daripada hasil, pinjaman dan penggunaan aset kerajaan

2 Tidak termasuk simpanan luar jangka
(Sumber: Kementerian Kewangan Malaysia.)

Rajah 2.10 Contoh belanjawan negara

86 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.2 Trend Persekitaran
Perniagaan

Trend persekitaran perniagaan bermaksud suatu arah aliran Istilah Perniagaan Bab 2
perkembangan sesuatu perniagaan. Persekitaran perniagaan
dipengaruhi oleh faktor dalaman dan faktor luaran. Trend (trend):
Faktor dalaman merupakan faktor yang boleh dikawal Arah aliran perkembangan
oleh organisasi yang dikenali sebagai faktor persekitaran tugas. sesuatu kejadian.
Faktor ini terdiri daripada gaya pengurusan, sumber manusia,
pemasaran, pengeluaran, kewangan dan perakaunan, teknologi Minda Kreatif
maklumat serta penyelidikan dan pembangunan.
Faktor luaran pula dikenali sebagai persekitaran umum, iaitu Jelaskan kesan trend persekitaran
faktor ekonomi, politik dan perundangan, pelanggan, masyarakat, perniagaan pada masa ini kepada
persaingan dan jaringan. Kedua-dua faktor ini mempengaruhi pembangunan usahawan muda.
trend perniagaan, iaitu trend meningkat, trend menurun dan
trend mendatar.

Rajah 2.11  Graf perniagaan meningkat

2.2.1 Trend Meningkat Cintai Negara

Trend meningkat menunjukkan aktiviti dan operasi perniagaan Setiap perniagaan yang telah
semakin meningkat. Hal ini menggambarkan situasi persekitaran berjaya perlu membantu bakal
perniagaan yang dihadapi oleh sesebuah organisasi perniagaan usahawan yang mempunyai
dapat memacu perkembangan sesebuah perniagaan. minat dan semangat untuk
turut berjaya.
(a)  Faktor Dalaman

Pekerja yang bermotivasi tinggi, kreatif, inovatif, rajin, berdisiplin 87
dan berkemahiran tinggi dapat meningkatkan daya pengeluaran
sesebuah perniagaan. Perniagaan dapat menawarkan barang dan
perkhidmatan yang lebih banyak akan meningkatkan keuntungan.
Selain itu, pengurusan yang cekap dan sistematik dapat membantu
meningkatkan aktiviti dan operasi perniagaan.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Bab 2 Minda Kreatif (b)  Faktor Luaran

Jelaskan secara ringkas Dalam aspek faktor luaran, persekitaran perniagaan berada
cara persekitaran perniagaan dalam keadaan positif. Hal ini menunjukkan keadaan ekonomi
mempengaruhi situasi atau berada dalam keadaan berkembang dengan pesat. Kemampuan
operasi sesebuah perniagaan. sesebuah perniagaan untuk menjana keuntungan hasil daripada
aktiviti perniagaan dan pelaburan akan meningkatkan keyakinan
EMK pihak pembiaya untuk memberi bantuan kewangan.
Trend perniagaan yang meningkat juga didorong oleh
Arahan: situasi politik dan perundangan yang stabil. Perkembangan
Bincang dalam kumpulan. teknologi terkini dapat meningkatkan kecekapan pengeluaran
Soalan: dan mengurangkan kos. Selain itu, kewujudan persaingan dan
Jelaskan cara menangani jaringan perniagaan yang positif boleh menjana kreativiti dan
masalah trend menurun inovasi sesebuah perniagaan.
dalam perniagaan.
2.2.2 Trend Menurun

Trend menurun dalam persekitaran perniagaan menunjukkan
aktiviti dan operasi perniagaan semakin menurun.

Cintai Negara Rajah 2.12  Graf perniagaan menurun

Setiap perniagaan yang (a)  Faktor Dalaman
mengalami kegagalan perlu
terus berusaha dan tidak mudah Faktor dalaman termasuk gaya pengurusan yang tidak bersesuaian
berputus asa. Hal ini disebabkan dengan keadaan pekerja, sumber manusia yang kurang produktif,
oleh terdapat ramai usahawan aktiviti pemasaran yang kurang berkesan, pengeluaran yang tidak
berjaya membuktikan bahawa mencukupi untuk memenuhi permintaan dan tiada teknologi
kegagalan merupakan batu maklumat dan penyelidikan. Hal ini menyebabkan sesebuah
loncatan kepada kejayaan besar perniagaan menjadi semakin merosot.
sesebuah perniagaan.

88 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(b)  Faktor Luaran EMK Bab 2

Trend menurun turut dipengaruhi oleh keadaan ekonomi yang Arahan:
lembap atau perlahan. Situasi ini juga disebabkan oleh keadaan Bincangkan dalam kumpulan.
politik dan perundangan sesebuah negara yang tidak stabil. Selain Soalan:
itu, bencana alam juga akan menyebabkan kesukaran untuk Jelaskan cara menangani
mendapatkan bahan mentah. Kesannya, aktiviti pengeluaran masalah trend mendatar
akan terjejas. dalam perniagaan.

2.2.3 Trend Mendatar Istilah Perniagaan

Persekitaran perniagaan trend mendatar menggambarkan keadaan Pasaran tepu (market saturation):
konsisten dalam perniagaan. Trend ini berlaku disebabkan oleh Pasaran yang mengalami jumlah
tiada perubahan yang ketara berlaku terhadap faktor dalaman dan jualan yang statik.
faktor luaran perniagaan. Oleh itu, perkembangan perniagaan
berada dalam keadaan malar.
Dalam hal ini, peniaga perlu memainkan peranan penting
untuk meningkatkan aktiviti dan operasi untuk mengembangkan
perniagaan. Sekiranya pasaran menjadi tepu, peniaga perlu
meningkatkan daya saing dengan membuat penambahbaikan
pada barang dan perkhidmatan sedia ada, mengeluarkan produk
baharu atau mencari pasaran baharu.

Kadar pertumbuhan

Masa

Rajah 2.13  Carta perniagaan mendatar

Andaikan anda ialah peniaga nasi lemak, cadangkan penambahbaikan yang boleh dilakukan untuk mengatasi masalah
pasaran nasi lemak yang telah tepu di tempat anda.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 89

Bab 2 Minda Kreatif 2.2.4 Pasaran

Jelaskan jenis pasaran yang wujud Pasaran merupakan suatu keadaan berlakunya urus niaga
di kawasan anda. antara penjual dengan pembeli, pada suatu tingkat harga dan
masa yang dipersetujui oleh kedua-dua pihak. Pada masa ini,
Buletin Keusahawanan pasaran boleh wujud secara dalam talian seperti e-dagang.
Terdapat beberapa jenis pasaran seperti yang berikut:
Faedah-faedah memasarkan 1 pasaran untuk semua (mass market)
produk perniagaan di Internet: Produk yang dikeluarkan adalah untuk ditawarkan kepada
• M asa perniagaan fleksibel
semua pengguna seperti sabun pencuci dan sos tomato.
Perniagaan boleh dijalankan 24 2 pasaran produk
jam dan 7 hari seminggu. Tidak Berkaitan dengan permintaan dan penawaran semua jenis
seperti kedai biasa yang hanya
beroperasi jam 7 pagi hingga produk seperti makanan, pelancongan dan perumahan.
jam 8 malam. 3 pasaran kewangan
• Komunikasi pantas Berkaitan dengan jual beli saham dan sekuriti, pertukaran
Anda boleh berkomunikasi
terus di Internet. Sediakan wang asing, pinjaman dan pelaburan.
borang pertanyaan di laman
sesawang anda dan pastikan Gambar foto 2.14  Pasaran perniagaan
anda respons dalam jangka
masa yang terdekat.
• Prospek perniagaan yang luas
Anda dapat menyampaikan
maklumat kepada prospek
pelanggan yang tersangat ramai.
Anda dapat memperkenalkan
perniagaan kepada jutaan orang
di Internet.
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan
daripada laman sesawang http://

www.usahawan.com/
strategi bisnes)

Kajian Kes Tajuk: Proton Iriz

Proton Iriz juga dikenali sebagai Proton Global kereta dari luar negara seperti Toyota Prius,
Small Car (GSC) dan Proton Compact Car (PCC). Daihatsu, Honda Jazz dan Hyundai i20.
Di Malaysia, Proton Iriz bersaing dengan Produa Berdasarkan kes tersebut, jelaskan peranan
Myvi yang telah menjuarai kereta terlaris di kerajaan untuk membantu Proton Iriz menghadapi
Malaysia lapan tahun berturut-turut. Di samping persaingan pasaran kereta di Malaysia.
itu, Proton Iriz juga bersaing dengan pengeluar

90 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.2.5 Trend Guna Tenaga, Buletin Keusahawanan Bab 2
Pendapatan dan
Pertumbuhan Ekonomi Program Transformasi
Kerajaan (GTP) dan Program
Apabila ekonomi berkembang, permintaan daripada pengguna Transformasi Ekonomi (ETP)
dari dalam dan luar negara akan meningkat. Sektor perniagaan merupakan idea terbaik yang
akan meningkatkan kuantiti pengeluaran produk bagi memenuhi telah berjaya mengukuhkan
permintaan yang terus meningkat. ekonomi negara.
Perbelanjaan kerajaan juga akan terus meningkat kerana
pendapatan kerajaan meningkat ekoran daripada peningkatan
pembayaran cukai. Langkah kerajaan meningkatkan perbelanjaan
adalah bagi tujuan memacu perkembangan ekonomi negara.

(a)  Trend Guna Tenaga

Guna tenaga ialah pekerja yang menyumbangkan tenaga
fizikal dan mental dalam sesuatu pekerjaan. Jika guna tenaga
yang sedia ada tidak digunakan, hal ini akan mewujudkan
masalah pengangguran.

Bidang Profesional Aktiviti Pembinaan
Negara maju terkenal dalam bidang industri dan • Mengutamakan penggunaan modal dalam
perkhidmatan. Oleh itu, kebanyakan negara maju
memiliki ramai pekerja berkemahiran tinggi. menjalankan aktiviti pekerjaan seperti
menggunakan mesin, komputer, perkakas,
robot dan teknologi.
• Oleh itu, trend penggunaan tenaga pekerja
negara maju semakin berkurangan,
kesannya kadar upah yang dibayar
lebih tinggi.

Gambar foto 2.15  Aktiviti pelantar minyak Gambar foto 2.16  Aktiviti pembinaan
Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2
91

(i)  Pembangunan Negara

Aktiviti pengeluaran
• Banyak terlibat dalam aktiviti sektor utama seperti

pertanian dan hasil semula jadi. Oleh itu, pekerja
ini tidak mempunyai kemahiran yang tinggi.
• Mengutamakan penggunaan tenaga pekerja
manusia dalam menjalankan aktiviti pekerjaan.

Bab 2

Gambar foto 2.17  Ladang kelapa sawit Gambar foto 2.18  Pengumpulan kelapa sawit
di kilang
Bidang penyelidikan
• Mempelbagaikan sektor ekonomi

dengan menceburi sektor perindustrian
dan perkhidmatan bagi mengurangkan
kebergantungan pada sektor utama.
• Menjalankan aktiviti penyelidikan dan
pembangunan (R&D) agar berkembang
seiring dengan negara maju.

Minda Kreatif Gambar foto 2.19  Penyelidikan kelapa sawit

Jelaskan cara Malaysia
dapat menangani masalah
ketidaktentuan ekonomi negara
dan dunia pada masa ini.

92 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(ii)  Perubahan dalam Guna Tenaga EMK

Perkembangan teknologi telah berjaya membantu ramai Arahan:
usahawan mengembangkan aktiviti perniagaan mereka. Bincang dalam kumpulan dan
bentangkan dalam kelas.
Penambahan Menunjukkan sektor itu sedang Soalan:
bilangan pekerja berkembang. Walau bagaimanapun, Sebagai seorang usahawan,
pengambilan ramai pekerja sambilan oleh bagaimanakah anda membentuk
sesetengah sektor seperti peruncitan dan diri menjadi usahawan yang Bab 2
hospitaliti mungkin menyebabkan angka berdaya saing dalam pasaran?
bilangan pekerja tidak begitu tepat.

Perkembangan Menyebabkan bilangan pekerja yang
dalam teknologi diperlukan dalam sesuatu sektor
berkurangan walaupun sektor tersebut
mengalami pertumbuhan pesat.

Kepakaran Sangat diperlukan untuk menggunakan Minda Kreatif
guna tenaga teknologi. Hal ini secara tidak langsung
berkemahiran telah meningkatkan nilai kebolehpasaran Jelaskan cara melahirkan guna
tinggi guna tenaga dalam sesebuah industri. tenaga yang kreatif dan inovatif.

Rajah 2.14  Perubahan dalam guna tenaga

Buletin Keusahawanan

Perbadanan Usahawan Nasional
Berhad (PUNB) menawarkan
pelbagai program keusahawanan
bagi membantu golongan
bumiputera untuk terus maju
dalam bidang perniagaan agar
berjaya seiring dengan kaum
lain di Malaysia.

Rajah 2.15  Transformasi aktiviti penanaman padi

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 93

Bab 2 RM Celik Kewangan (b)  Trend Pendapatan

Setiap individu perlu memastikan Untuk memenuhi peningkatan permintaan barang dalam pasaran,
simpanan sekurang-kurangnya perniagaan akan meningkatkan pengeluaran barang. Perniagaan
10 peratus daripada jumlah akan memperoleh peningkatan pendapatan melalui peningkatan
pendapatan kasar setiap bulan hasil jualan.
dijadikan keutamaan. Keuntungan dalam perniagaan diperoleh melalui hasil jualan
ditolak dengan kos dan perbelanjaan perniagaan yang sedang
Buletin Keusahawanan dijalankan. Perniagaan yang beroperasi dengan cekap memberi
keuntungan maksimum terhadap perniagaan.
Selain hasil jualan produk, perniagaan juga boleh mendapat
sumber pendapatan daripada aktiviti sampingan yang lain seperti
yang berikut:
• penyewaan bangunan,
• dividen daripada pelaburan saham dan
• faedah daripada simpanan wang di bank.

Tunas Usahawan Belia Perniagaan Buku Sdn. Bhd.
Bumiputera (TUBE) Penyata Pendapatan
Program TUBE merupakan
inisiatif kerajaan bagi bagi Tahun Berakhir 31 Disember 20XX
menggalakkan generasi belia
menceburi bidang perniagaan. RM RM RM
Program ini menyokong dasar Jualan 1,953,252
pembangunan belia negara yang Tolak: Kos Jualan 1,688,322
mana keusahawanan merupakan Untung Kasar 264,930 (i)
antara bidang tumpuan utama
untuk belia maju ke hadapan. Tolak: Perbelanjaan
Program ini menyasarkan Belanja Pentadbiran
golongan belia bumiputera yang
berumur antara 18 hingga 30 Gaji 80,200
tahun yang mempunyai minat Sewa 10,000
mendalam untuk melibatkan diri Insurans 4,200
dalam bidang keusahawanan. Alat Tulis 2,223
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan Belanja Am 2,500
daripada laman sesawang http:// Penyelenggaraan 4,123
tube.smecorp.gov.my/, capaian Susut Nilai Perabot 2,500
Bil Elektrik, Air dan Telefon 3,812 109,558 (a)
pada 22 September 2016)
Belanja Pemasaran
Minda Kreatif
Promosi 19,500
Jelaskan kaedah menguruskan Penghantaran 38,200
perniagaan ketika menghadapi Belanja Kewangan 13,500
situasi di luar jangka seperti Susut Nilai Kenderaan 7,000 78,200 (b)
kemelesatan ekonomi.
Belanja Kewangan 4,200 (c)
Faedah Pinjaman

Jumlah Perbelanjaan (a + b + c) 191,958 (ii)
Untung Bersih Sebelum Cukai (i – ii) 72,972

Rajah 2.16  Contoh penyata pendapatan

94 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(c)  Pertumbuhan Ekonomi Bab 2

Pertumbuhan ekonomi menyebabkan perniagaan berkembang
dengan pesat. Keuntungan dalam perniagaan yang meningkat
akan menyeb­abkan perniagaan membayar cukai keuntungan
yang tinggi kepada kerajaan.
Sementara itu, penduduk juga akan mendapat pendapatan
daripada gaji dan upah yang semakin meningkat, dengan jumlah
cukai pendapatan yang dibayar oleh pekerja turut meningkat.
Kerajaan akan menggunakan pendapatan yang diperoleh
untuk membangunkan negara termasuk dalam bidang ekonomi.
Perkembangan ekonomi pesat dalam sesebuah negara akan
mendorong perkembangan sesebuah perniagaan.

Gambar foto 2.20 
Pengurusan pembangunan

Gambar foto 2.21  Aktiviti pembinaan

Contoh

Pada tahun 1930-an, 1980-an, 1998 dan 2009, negara kita pernah RM Celik Kewangan
mengalami masalah kemelesetan ekonomi. Pada masa itu,
pertumbuhan ekonomi negara adalah perlahan serta memberikan
kesan negatif kepada perkembangan perniagaan. Dengan inisiatif
dan usaha bersungguh-sungguh pihak kerajaan Malaysia serta
mendapat kerjasama penuh daripada rakyat Malaysia, ekonomi
negara berada di landasan yang baik seperti pada tahun 1999
dan tahun 2000 tetapi berkembang dengan perlahan pada tahun
2001 disebabkan oleh masalah kemelesetan ekonomi global.

Berdasarkan contoh di atas, boleh disimpulkan bahawa trend Perniagaan perlu bijak membuat
persekitaran pertumbuhan ekonomi terbahagi kepada dua, iaitu pinjaman dengan memilih
kemerosotan dan perkembangan. Jika trend kemerosotan, negara institusi kewangan yang telah
akan menghadapi cabaran untuk memulihkan keadaan ekonomi. disahkan dan diluluskan oleh
Bank Negara Malaysia (BNM).

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 95

Kitaran ekonomi boleh digambarkan melalui Rajah 2.17 seperti
yang berikut:

Kadar pertumbuhan

Melambung

Bab 2 EMK

Arahan: Kemelesetan
1 Bentukkan kelas kepada
FASA I FASA II Tempoh masa
kumpulan kecil.
2 Jalankan proses atau aktiviti Rajah 2.17  Graf kitaran ekonomi

sumbang saran. Huraian
3 Bincangkan dalam kumpulan. Fasa I: Fasa Kemelesetan
Soalan:
1 Jelaskan pengaruh Penduduk tidak mempunyai wang atau pendapatan yang
mencukupi untuk membeli produk. Pendapatan kerajaan
kitaran ekonomi kepada juga merosot ekoran jatuhnya pendapatan perniagaan
perkembangan sesebuah dan pekerja.
organisasi perniagaan. Kadar pengangguran juga turut meningkat kerana
2 Jelaskan kaedah menjadikan perniagaan tidak dapat menawarkan pekerjaan yang
pengaruh positif seperti ketika menyebabkan wujudnya deflasi.
ekonomi melambung sebagai
peluang mengukuhkan operasi
perniagaan yang dijalankan.

Istilah Perniagaan Fasa II: Fasa Melambung

Fasa (phase): Pada fasa ini, perniagaan akan menambah pengeluaran
Tahap atau peringkat produk untuk memenuhi peningkatan penggunaan
perkembangan sesuatu keadaan produk yang semakin meningkat.
perniagaan atau ekonomi. Perniagaan juga memerlukan pekerja yang ramai
untuk menjalankan aktiviti perniagaan serta mampu
membayar gaji dan upah yang tinggi. Perniagaan juga
akan mengorak langkah ke tahap antarabangsa termasuk
aktiviti eksport dan pelaburan di luar negara.

96 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.2.6 Undang-undang Perniagaan Cintai Negara Bab 2

Undang-undang merupakan suatu peraturan yang termaktub Setiap undang-undang perlu
dan ditentukan oleh sesebuah masyarakat untuk mengawal dipelihara kedaulatannya
kelakuan dan tingkah laku anggota sendiri. Dalam konteks supaya persekitaran yang aman
negara Malaysia, Parlimen memainkan peranan untuk menggubal dapat diwujudkan.
undang-undang untuk peringkat Persekutuan manakala Dewan
Undangan Negeri (DUN) pula menggubal undang-undang untuk
peringkat negeri dan kerajaan tempatan.

Undang-undang yang berkaitan dengan perniagaan digubal
dan dilaksanakan dengan tujuan untuk memastikan setiap aktiviti
perniagaan dijalankan mengikut peraturan yang telah ditetapkan
dan memberikan kesan positif terhadap persekitaran perniagaan.
Setiap perniagaan yang dijalankan adalah tertakluk kepada
peraturan dan undang-undangnya tersendiri. Hal ini termasuk
aspek undang-undang berkaitan dengan penubuhan dan operasi.
Perkara yang terdapat dalam organisasi perniagaan mengikut
kerangka perundangan adalah seperti berikut:

Peta MINDA

Kesihatan dan
keselamatan

Persekitaran Pekerjaan

Undang-undang Organisasi Maklumat
syarikat perniagaan Perancangan
Pengiklanan dalam kerangka
perundangan

Persaingan Perlindungan
pengguna

Rajah 2.18  Organisasi perniagaan dalam kerangka perundangan 97
Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Berdasarkan Rajah 2.19, undang-undang yang berkaitan dengan perniagaan boleh memberikan
kesan terhadap aspek persekitaran yang berikut:

Kesihatan dan Pekerjaan Maklumat
keselamatan

Bab 2 • Aspek kesihatan dan • Undang-undang yang • Pada abad ke-21,
keselamatan berkaitan berkaitan dengan aspek dunia mengalami
dengan peraturan kebakaran pekerjaan ialah menekankan ledakan maklumat yang
dan perlindungan kadar upah minimum, membolehkan maklumat
pemakanan pekerja. tempoh waktu bekerja mudah diperoleh dan boleh
dan diskriminasi pekerjaan. dicapai dengan cepat.
• Undang-undang
memastikan organisasi • Undang-undang melarang • Dengan itu, undang-undang
perniagaan mematuhi perniagaan mengamalkan perlindungan maklumat
peraturan keselamatan diskriminasi terhadap penting untuk mengelakkan
dalam menjalankan pekerja berdasarkan kaum, berlakunya cetak rompak
operasi perniagaan. agama dan jantina dengan dan perlindungan data
mengeratkan perpaduan dan sulit daripada diceroboh
semangat kerjasama dalam oleh pihak yang tidak
kalangan rakyat Malaysia. bertanggungjawab.

Perancangan Perlindungan Persaingan
pengguna

• Perniagaan memerlukan • Undang-undang • Sistem ekonomi negara
bangunan sebagai premis perlindungan pengguna menggalakkan unsur
untuk menjalankan operasi bertujuan untuk melindungi persaingan dengan harga
perniagaan seperti bangunan hak-hak pengguna daripada yang berdaya saing untuk
kilang kereta Proton untuk amalan perniagaan yang memberikan faedah yang
mengeluarkan kereta menyalahi undang-undang. besar kepada pengguna.
nasional negara di Malaysia.
• Perniagaan perlu • Untuk mewujudkan
• Di Malaysia, lesen mengeluarkan produk persaingan yang sihat,
perniagaan diperoleh yang sesuai dengan tujuan undang-undang diperlukan
berdasarkan undang-undang penggunaan seperti untuk mengawal aktiviti
Persekutuan sementara barangan makanan yang persaingan, iaitu dalam
bangunan di bawah bidang tidak mengandungi persaingan harga, pasaran
kuasa kerajaan negeri. pengawet yang boleh dan antarabangsa.
menjejaskan kesihatan.

98 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

Pengiklanan Undang- Persekitaran Bab 2
• Aktiviti pengiklanan undang Aktiviti perniagaan pada
Syarikat masa ini memerlukan
merupakan satu inisiatif penggubalan
komponen dalam • Undang-undang undang-undang berkaitan
campuran promosi yang diwujudkan sebagai alam sekeliling dengan
menyebarkan maklumat garis panduan untuk mengambil kira kepentingan
produk kepada pengguna memulakan dan masyarakat termasuklah
dengan menggunakan menjalankan operasi pengurusan perniagaan
media massa. sesebuah perniagaan. dalam pembuangan sisa
• Undang-undang berkaitan pengeluaran yang berbahaya
dengan pengiklanan perlu • Butiran undang-undang kepada manusia.
digubal atau meminda syarikat berkaitan
undang-undang sedia ada dengan entiti perniagaan
supaya sesuai dengan termasuklah aspek
keperluan semasa. pengurusan dan bidang
kuasa pihak pengurusan
yang ada dalam organisasi.

• Akta Kontrak 1950 • Akta Kerja 1955 (Pindaan 1980)
• Akta Jualan Barangan 1957 • Akta Perhubungan Industri 1967
• Akta Sewa Beli 1967
• Akta Perkongsian 1961 (Pindaan 1974) (Pindaan 1980)
• Akta Syarikat 1965 (Pindaan 1992) • Akta Hak Cipta 1987

Rajah 2.19  Persekitaran perniagaan dari aspek undang-undang

Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif

1 Bahagikan kelas kepada beberapa kumpulan.
2 Setiap kumpulan diberikan satu tajuk akta perniagaan. Contohnya, Akta Kerja 1955, Akta

Syarikat 1965 dan Akta Perkongsian 1961.
3 Ahli kumpulan dikehendaki mendapatkan naskhah akta berkenaan atau maklumat yang

berkaitan sama ada melalui Internet atau perpustakaan.
4 Kenal pasti skop atau kandungan utama dalam akta tersebut.
5 Bentangkan hasil dapatan kumpulan anda dalam kelas dengan menggunakan idea dan

kreativiti masing-masing.
6 Kemukakan soalan kepada rakan-rakan anda pada akhir sesi pembentangan bagi memastikan

rakan-rakan anda memahami setiap fakta yang telah anda sampaikan.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 99

Bab 2 2.3 Analisis Faktor-faktor
yang Membawa
Perubahan kepada
Persekitaran
Perniagaan

RM Celik Kewangan Sesuatu perubahan yang berlaku di persekitaran dunia perniagaan
tidak kira kecil atau besar boleh memberi kesan kepada sesebuah
Kunci utama dalam syarikat perniagaan. Para usahawan perlu sentiasa peka terhadap
meningkatkan kekayaan ialah perubahan-perubahan yang berlaku di luar kerana perubahan itu
berbelanja kurang daripada boleh memberi kesan yang besar kepada perniagaan mereka.
pendapatan tidak kira Faktor ini terbahagi kepada dua, iaitu faktor dalaman
waktu ekonomi melambung dan luaran. Kedua-dua faktor ini boleh dianalisis dengan
atau meleset. menggunakan analisis kekuatan, kelemahan, peluang dan
ancaman (SWOT). Analisis SWOT merupakan analisis
EMK persekitaran keseluruhan yang melibatkan organisasi dalam
aspek kekuatan, kelemahan, peluang dan ancaman. Analisis
Arahan: SWOT digunakan untuk memastikan strategi yang digubal itu
1 Bentukkan kelas kepada benar-benar berkemampuan untuk merealisasikan objektif, misi
dan visi perniagaan.
kumpulan kecil.
2 Jalankan proses atau aktiviti 2.3.1 Faktor Dalaman

sumbang saran. Faktor dalaman merujuk pada faktor-faktor yang dimiliki
3 Bincangkan dalam kumpulan. oleh syarikat yang boleh memberi kekuatan dan kelemahan
Soalan: kepada sesebuah organisasi. Faktor dalaman terdiri daripada
Jelaskan kelebihan dan faktor yang berkaitan dengan gaya pengurusan, sumber manusia,
kekurangan yang wujud dalam pemasaran, pengeluaran, kewangan dan teknologi maklumat serta
faktor dalaman kepada sesebuah penyelidikan dan pembangunan (R&D).
organisasi perniagaan.
(a)  Gaya Pengurusan

Gaya pengurusan ialah teknik mengurus sesebuah perniagaan
yang akan memacu pertumbuhan perniagaan. Gaya pengurusan
memainkan peranan penting dalam membentuk persekitaran
yang kondusif dan produktif.
Terdapat beberapa gaya pengurusan yang diamalkan dalam
perniagaan. Penerangan ringkas tentang gaya pengurusan dalam
perniagaan ditunjukkan dalam Rajah 2.20 yang berikut:

100 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

9 (1,9) (9,9)
8

7Orientasi pekerja
6
Bab 2
5 (5,5) Cintai Negara
4
Setiap perniagaan perlu
3 menjalankan sistem pengurusan
2 secara adil dan saksama dengan
mengambil kira kepentingan
1 (1,1) 23 45 6 7 (9,1) semua pihak.
1 Orientasi pengeluaran 89
EMK
Rajah 2.20  Grid pengurusan
Arahan:
(i)  Gaya pengurusan laissez-faire (1,1) Bentangkan dalam kelas.
Gaya pengurusan laissez-faire menunjukkan majikan terlalu Soalan:
memberi ruang atau kebebasan kepada pekerja mereka. Hal ini Berdasarkan trend semasa dalam
mewujudkan masalah tingkah laku pekerja yang sukar dikawal. perniagaan dan situasi ekonomi
Hal ini seterusnya menyebabkan organisasi gagal mencapai semasa, jelaskan gaya pengurusan
matlamat yang telah ditetapkan. masa kini yang berupaya memacu
pertumbuhan perniagaan ke arah
(ii)  Gaya pengurusan sokongan (1,9) yang lebih baik.
Gaya pengurusan sokongan menunjukkan tahap perhubungan
yang baik telah terjalin antara majikan dengan pekerja. Walau
bagaimanapun, masih wujud risiko kegagalan dalam tindakan
daripada majikan bagi mempengaruhi pekerja untuk berusaha
membantu perniagaan mencapai matlamat yang telah ditetapkan.

(iii)  Gaya pengurusan sederhana (5,5)

Gaya pengurusan sederhana menunjukkan tindakan majikan yang Minda Kreatif
bijak dalam menjaga hubungan dengan pekerja mereka. Tindakan
tersebut diambil bagi tujuan memberi motivasi kepada pekerja Jelaskan kaedah menguruskan
agar berusaha untuk mencapai matlamat yang telah ditetapkan. perniagaan dengan cara yang
(iv)  Gaya pengurusan autokratik (9,1) baik dan berkesan.

Gaya pengurusan autokratik menunjukkan tindakan majikan 101
yang tegas dalam mencapai matlamat yang telah ditetapkan.
Walau bagaimanapun, gaya pengurusan seperti ini berpotensi
untuk menimbulkan ketidakpuasan hati dalam kalangan
sesetengah pekerja.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

RM Celik Kewangan (v)  Gaya pengurusan demokratik (9,9)
Gaya pengurusan demokratik menunjukkan tindakan majikan
Setiap pekerja perlu didedahkan mengamal­kan toleransi dan menjalinkan hubungan yang baik
dengan pengurusan kewangan dengan pekerja dalam semua aspek. Gaya pengurusan jenis ini
bagi memastikan pekerja tidak berupaya mempengaruhi pekerja terus berusaha untuk mencapai
terbeban dengan masalah matlamat yang telah ditetapkan.
kewangan sehingga menjejaskan
Bab 2 produktiviti mereka. (b)  Sumber Manusia

QR Code Sumber manusia ialah fungsi perniagaan yang memberi fokus
kepada keperluan tenaga kerja semasa termasuk pengurusan
Pembangunan Sumber pembahagian kerja dan menambah baik tenaga kerja sedia
Manusia Berhad (HRDF) ada. Sumber manusia yang mencukupi dan baik akan menjadikan
http://www.hrdf.com.my persekitaran perniagaan lebih berkesan dan berdaya saing.
Sumber manusia dibahagikan kepada dua, iaitu sumber dalaman
Minda Kreatif dan luaran.

Jelaskan secara ringkas tiga (i)  Sumber Manusia Dalaman
kumpulan pekerja mengikut Sumber dalaman merujuk pada pekerja yang sedang berkhidmat
peringkat kemahiran. dalam sesebuah organisasi perniagaan. Penggunaan sumber
dalaman akan mengurangkan kos perniagaan dan memudahkan
proses pengambilan dengan merujuk rekod pekerja sedia ada.
Kelebihan dan kekurangan pengambilan pekerja melalui sumber
dalaman ditunjukkan di dalam Jadual 2.2 yang berikut:

Jadual 2.2  Kelebihan dan kekurangan sumber manusia dalaman

Kelebihan Kekurangan

• Memotivasikan pekerja • Tidak membawa idea baharu
Pekerja akan lebih bermotivasi Organisasi tidak memperoleh

untuk bekerja kerana wujud idea baharu daripada pekerja
kemungkinan untuk
kenaikan pangkat

• Pekerja lebih memahami • Kekosongan jawatan
budaya organisasi Berlaku jika pekerja

Pekerja sudah memahami dinaikkan pangkat atau
budaya organisasi, maka berhenti kerja
program induksi tidak
perlu dijalankan

• Maklumat pekerja sedia ada • Pengetahuan stereotaip
Maklumat dan prestasi pekerja Pekerja yang telah lama

sudah diketahui oleh majikan berkhidmat di syarikat
mungkin akan mempunyai
pengetahuan stereotaip

102 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(ii)  Sumber Manusia Luaran EMK
Sumber luaran merujuk pada pengambilan pekerja dari luar
organisasi. Penggunaan sumber luaran memerlukan proses yang Arahan:
lebih rumit dan kos tertentu termasuk pengiklanan dan lain-lain. Bincangkan dalam kumpulan.
Kebaikan dan kekurangan pengambilan pekerja melalui sumber Soalan:
luaran ditunjukkan di dalam Jadual 2.3 yang berikut: Jelaskan cara meningkatkan
produktiviti sumber manusia
Jadual 2.3  Kelebihan dan kekurangan sumber manusia luaran dalam perniagaan. Bab 2

Kelebihan Kekurangan Minda Kreatif
• Melahirkan idea baharu
Pekerja baharu akan • Memerlukan program induksi Jelaskan kaedah mendapatkan
Pekerja perlu diberikan program sumber manusia yang memenuhi
membawa idea baharu keperluan operasi perniagaaan.
induksi untuk menyesuaikan diri
• Kemahiran baharu dengan keadaan tempat kerja
Pekerja baharu
• Mengambil masa untuk
mempunyai kemahiran memahami budaya organisasi
baharu dan terkini
Pekerja memerlukan masa untuk
• Semangat menyesuaikan diri dengan budaya
Pekerja baharu akan kerja organisasi

mempunyai semangat • Kos merekrut yang tinggi
yang berkobar-kobar Organisasi perlu membelanjakan
untuk menjalankan tugas
kos yang tinggi untuk pengambilan
pekerja baharu

(c) Pemasaran Cintai Negara

Pemasaran merupakan satu sistem aktiviti sesebuah perniagaan Aktiviti pemasaran perlu
yang dibentuk dalam merancang dan melaksanakan strategi mengutamakan promosi
produk, penentuan harga, promosi dan pengedaran barang barang atau perkhidmatan
atau perkhidmatan. Objektif pemasaran ialah untuk memenuhi keluaran tempatan berbanding
keperluan dan kehendak pengguna dalam mencapai objektif dengan barang atau
organisasi perniagaan. perkhidmatan import.

Perniagaan juga boleh menggunakan elemen-elemen yang
terdapat dalam campuran pemasaran untuk mempengaruhi
permintaan terhadap barang dan perkhidmatan yang ditawarkan.
Elemen dalam campuran pemasaran ditunjukkan dalam Jadual
2.4 yang berikut:

Pilih satu perniagaan yang terdapat di tempat tinggal anda. Berdasarkan persekitaran perniagaan di tempat anda, kenal
pasti faktor-faktor yang membolehkan perniagaan tersebut terus berdaya saing.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 103

Jadual 2.4  Campuran pemasaran

Elemen Keterangan
Produk
• Tahap kualiti • Pembungkusan
Pengedaran • Reka bentuk • Saiz produk
• Gaya dan jenama • Jaminan produk
Promosi
Harga • Saluran pengedaran • Kadar inventori
• Kawasan pengedaran • Pengangkutan
• Lokasi syarikat
Bab 2
QR Code • Kaedah pengiklanan • Aktiviti promosi
• Pendekatan jualan • Program publisiti
Campuran pemasaran
http://ecrim.ptsb.edu.my/ • Harga yang ditetapkan • Tempoh bayaran
file/20141106092106.pdf • Kadar diskaun jualan kredit

• Kemudahan kredit

EMK (d) Pengeluaran

Arahan: Pengeluaran merupakan satu proses menghasilkan barang atau
Bincangkan dalam kumpulan. perkhidmatan untuk memenuhi keperluan dan kehendak
Soalan: manusia yang tidak terhad. Pengeluaran melibatkan proses
Jelaskan teknik mengawal mengubah input kepada output melalui aktiviti tambah nilai.
perbelanjaan terbaik bagi
memastikan kos pengeluaran (e) Kewangan
dapat dikurangkan.
Faktor kewangan dan perakaunan merujuk pada struktur
kewangan perniagaan. Faktor kewangan dan perakaunan ini
bergantung pada kaedah perniagaan menjalankan urus niaga
dan sistem kewangan yang diamalkan dalam perniagaan. Faktor
kewangan juga berkaitan tentang sumber pendapatan serta
peluang-peluang pelaburan perniagaan.

Cintai Negara (f)  Teknologi Maklumat

Penggunaan teknologi maklumat Perkembangan dalam sistem teknologi maklumat telah mengubah
pada masa ini perlu digunakan cara komunikasi dan hubungan antara peniaga dengan pembekal,
secara berhemah dan bijak pelabur dan pelanggan. Maklumat lebih mudah diperoleh dan
dengan mengutamakan disampaikan melalui Internet. Perkembangan dalam teknologi
kepentingan negara. maklumat membolehkan proses pencapaian, penghantaran dan
penyimpanan maklumat menjadi lebih teratur. Hal ini seterusnya
membantu dan memudahkan proses membuat keputusan. Selain
itu, pasaran perniagaan bagi barang dan perkhidmatan menjadi
lebih meluas.

(g)  Penyelidikan dan Pembangunan

Penyelidikan dan pembangunan (R&D) merupakan aktiviti
kreatif dan inovatif yang dijalankan secara sistematik bagi

104 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

meningkatkan pengetahuan dan hasil sedia ada kepada EMK Bab 2
pembangunan dan penciptaan produk baharu yang bermanfaat.
Penyelidikan pemasaran perlu dilakukan untuk memastikan Arahan:
barang yang dikeluarkan mampu mendapat tempat dalam Bincangkan dalam kumpulan.
pasaran. Penyelidikan dan pembangunan (R&D) penting kepada Soalan:
sesebuah perniagaan untuk meningkatkan kualiti barang atau Jelaskan cara menjadikan
perkhidmatan bagi memenuhi cita rasa dan kehendak pengguna peluang yang wujud dalam
yang sentiasa berubah-ubah. persekitaran luaran sebagai
kelebihan kepada perniagaan.
2.3.2 Faktor Luaran
Buletin Keusahawanan
Faktor luaran merujuk pada faktor yang boleh memberi peluang
dan ancaman kepada sesebuah syarikat. Faktor-faktor luaran • Bermula 1 April 2015, cukai
yang mempengaruhi perniagaan terdiri daripada faktor politik, barang dan perkhidmatan
ekonomi, sosiobudaya, teknologi, ekologi dan undang-undang. (GST) dikenakan atas
Kebiasaannya, faktor luaran berada di luar kawalan syarikat. produk tertentu.

(a) Politik • Cukai ini telah membantu
menambah sumber
Keputusan dalam sesebuah perniagaan turut dipengaruhi oleh pendapatan negara.
perkembangan politik. Setiap dasar yang ditetapkan oleh sesebuah
kerajaan mempengaruhi persekitaran perniagaan. Kerajaan boleh
meluluskan undang-undang yang membawa kesan positif atau
negatif yang dihadapi oleh sesebuah perniagaan.

Contoh

Cukai barang dan perkhidmatan (GST) pada kadar enam peratus
(6%) telah diperkenalkan pada 1 April 2015. Antara kesan GST
kepada peniaga ialah mereka perlu mengeluarkan modal bagi
membeli perisian kewangan berkaitan GST.

QR Code 105

Parlimen Malaysia
http://www.parlimen.gov.my

Gambar foto 2.22  Persidangan Dewan Rakyat
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan daripada laman sesawang https://commons.

wikimedia.org/wiki/File:Dewan_Rakyat_Malaysia.jpg,
capaian pada 22 September 2016)
Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2

Bab 2 EMK (b) Ekonomi

Arahan: Faktor ekonomi mempengaruhi kuasa beli dan gaya perbelanjaan
Bentangkan dalam kelas. pengguna. Pendapatan meningkat bermakna kuasa beli turut
Soalan: meningkat. Apabila keadaan sesuatu ekonomi itu baik, prestasi
Jelaskan cara menggunakan perniagaan juga menjadi baik.
perkembangan teknologi untuk
melicinkan aktiviti perniagaan. Contoh

RM Celik Kewangan Pada tahun 2015, Malaysia sekali lagi dilanda kemelesetan ekonomi,
pelbagai industri seperti perhotelan dan automobil turut terjejas
Perbelanjaan secara berhemah kerana pengguna hanya berbelanja untuk keperluan sahaja.
perlu dijadikan sebagai amalan
yang konsisten bagi memastikan (c) Sosiobudaya
keadaan kewangan sentiasa berada
dalam keadaan kukuh dan baik. Cara hidup dan sosiobudaya yang diamalkan oleh pelanggan akan
mempengaruhi permintaan terhadap barang dan perkhidmatan.
Komposisi etnik yang terdapat di Malaysia seperti Melayu, Cina,
India serta bumiputera Sabah dan Sarawak membentuk corak
permintaan terhadap keluaran. Sikap pengguna terhadap sesuatu
barang dan perkhidmatan berubah mengikut masa.

Contoh

Pandangan terhadap gaya hidup sihat telah berubah menjadi
sesuatu yang penting untuk semua pada masa kini berbanding dengan
10 tahun yang lalu. Kesannya, perniagaan barang dan perkhidmatan
berasaskan kesihatan telah berkembang pesat. Pusat kecergasan dan
produk-produk kesihatan mengalami pertumbuhan yang positif.

Gambar foto 2.23  Mesin pengeluaran (d) Teknologi
wang automatik (ATM) 24 jam
Perubahan dalam teknologi mewujudkan peluang dan pasaran
baharu yang lebih banyak kepada usahawan. Perkembangan
teknologi membolehkan barang dan perkhidmatan baharu
ditawarkan kepada pengguna.
Teknologi baharu menjadikan barang dan perkhidmatan
sedia ada ditawarkan pada harga yang lebih rendah berbanding
dengan harga pasaran. Perkembangan dalam teknologi komputer
membolehkan barang dan perkhidmatan disampaikan dengan
lebih efisien kepada pengguna.

Contoh

Perkhidmatan perbankan sudah mengalami perubahan teknologi.
Pengguna kini boleh menggunakan perkhidmatan perbankan 24 jam
tanpa mengambil kira lokasi mereka berada.

106 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(e) Ekologi Gambar foto 2.24  Teknologi solar Bab 2

Ekologi melibatkan isu alam sekitar yang memberi kesan kepada
perniagaan. Ekologi melibatkan beberapa perkara seperti sumber
bahan mentah, sumber tenaga, kadar pencemaran serta campur
tangan kerajaan dalam pengurusan sumber semula jadi.
Sumber semula jadi sedia ada yang terhad menjadi semakin
berkurangan berbanding dengan permintaan yang memerlukan
penyelesaian untuk masalah tersebut. Pelbagai agensi telah
melakukan usaha-usaha penyelidikan dan pembangunan produk
baharu untuk menggantikan atau mengurangkan penggunaan
sumber semula jadi.

Contoh

Teknologi solar lebih mesra alam dan bersih. Teknologi ini lebih
murah berbanding dengan sumber tenaga lain.

(f) Undang-undang Minda Kreatif

Faktor undang-undang juga boleh mempengaruhi persekitaran Jelaskan kepentingan
perniagaan. Setiap organisasi perniagaan memerlukan peraturan undang-undang dalam mengawal
dan undang-undang untuk melindungi semua pihak termasuk operasi sesebuah perniagaan.
masyarakat dan alam sekitar. Undang-undang juga dapat
mewujudkan persaingan yang sihat dan melindungi pengguna
daripada penyelewengan peniaga yang tidak bertanggungjawab.

2.3.3 Analisis Faktor Dalaman
dan Faktor Luaran

Analisis faktor dalaman dan luaran terhadap sesebuah organisasi EMK
perniagaan boleh dilakukan dengan menggunakan analisis SWOT.
Analisis SWOT merupakan salah satu kaedah menganalisis yang Arahan:
digunakan dalam perancangan dan persediaan dalam sesuatu Bincangkan dalam kumpulan.
perniagaan. SWOT ialah singkatan kepada perkataan Strengths Soalan:
(Kekuatan), Weaknesses (Kelemahan), Opportunities (Peluang) dan Jelaskan peranan analisis SWOT
Threats (Ancaman). dalam memastikan faktor dalam
Objektif analisis SWOT ini adalah bertujuan untuk menilai dan luaran kepada perkembangan
kesan perubahan persekitaran dalaman dan luaran yang boleh dan kemajuan perniagaan.
mempengaruhi aktiviti organisasi perniagaan. Selain itu, analisis
SWOT juga dapat membantu organisasi merancang aktiviti
perniagaan secara lebih sistematik. Kekuatan dan kelemahan
merupakan komponen analisis faktor dalaman manakala peluang
dan ancaman ialah komponen untuk analisis faktor luaran.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 107

Bab 2 Cintai Negara (a)  Analisis Faktor Dalaman

Pada 2 Oktober 2002, jemaah Analisis faktor dalaman ialah penilaian secara terperinci tentang
menteri telah meluluskan Dasar kekuatan dan kelemahan dalam sesebuah organisasi perniagaan.
Alam Sekitar Negara bertujuan Antara faktor dalaman yang boleh dianalisis dan dinilai ialah
meneruskan kemajuan, sosial dan struktur organisasi, budaya kerja, sumber kewangan, kecekapan
budaya serta peningkatan kualiti pengeluaran, kualiti pengeluaran dan sumber manusia.
hidup rakyat Malaysia menerusi
kesejahteraan alam sekitar dan (i) Kekuatan
pembangunan lestari. Kekuatan ialah keupayaan dan kemampuan yang dimiliki oleh
(Sumber: Dipetik dan disesuaikan perniagaan untuk bersaing. Contoh kekuatan ialah jenama
yang popular, paten, hubungan baik dengan pelanggan, sumber
daripada laman sesawang kewangan yang kukuh dan lain-lain.
http://www.doe.gov.my)
(ii) Kelemahan
Kelemahan ialah kekurangan yang wujud dari aspek sumber
tenaga, kepakaran dan bahan mentah. Jenama yang belum dikenali
serta pekerja kurang berkemahiran juga boleh menghalang
perniagaan mencapai prestasi yang baik.

EMK (b)  Analisis Faktor Luaran

Arahan: Analisis faktor luaran ialah penilaian berkaitan dengan peluang
Bincangkan dalam kumpulan. dan ancaman yang wujud di persekitaran luaran perniagaan.
Soalan: Faktor-faktor luaran yang boleh dinilai adalah seperti pelanggan,
Jelaskan kaedah menjadikan persaingan, trend pasaran, pembekal, keadaan ekonomi, sosial,
faktor luaran sebagai sumber teknologi, politik dan perundangan.
idea dalam memaksimumkan
keuntungan perniagaan. (i) Peluang
Peluang ialah kelebihan yang diperoleh kesan daripada perubahan
yang berlaku dalam persekitaran luaran perniagaan. Contohnya,
kewujudan teknologi baharu dan perubahan cita rasa pelanggan.

(ii) Ancaman
Ancaman pula ialah sesuatu perubahan daripada persekitaran
luaran perniagaan yang boleh membantutkan perkembangan
perniagaan. Contohnya, muncul barang atau perkhidmatan
pengganti daripada pesaing dan perubahan undang-undang yang
ditetapkan oleh kerajaan.

Pilih satu perniagaan yang terdapat di tempat tinggal anda. Kenal pasti peluang dan ancaman yang wujud
dan dihadapi oleh perniagaan tersebut. Kemudian, jelaskan cara yang boleh digunakan oleh perniagaan bagi
menggunakan peluang yang wujud agar dapat memajukan perniagaan yang sedang dijalankan. Seterusnya, berikan
cadangan terbaik menghadapi ancaman yang wujud bagi memastikan perniagaan dapat berdaya saing dalam pasaran.
108 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

(c)  Cara Menggunakan Matriks SWOT

Berikut merupakan cara menggunakan matriks SWOT.

Dalaman Kekuatan Kelemahan EMK

Arahan:
Bentangkan dalam kelas.

Luaran Peluang Ancaman Soalan: Bab 2
Jelaskan peluang yang boleh
diambil oleh koperasi atau
kantin sekolah anda dalam
memaksimumkan keuntungan
yang diperoleh.

Rajah 2.21  Cara menggunakan matriks SWOT

Analisis SWOT dibuat berdasarkan pada hubungan antara faktor
dalaman, iaitu kekuatan dan kelemahan, terhadap faktor luaran,
iaitu peluang dan ancaman.

Jadual 2.5  Kaedah menggunakan SWOT

Strategi Huraian
Kekuatan-­ Kekuatan merujuk pada keunikan yang ada pada faktor dalaman perniagaan yang
Peluang boleh digunakan untuk merebut peluang yang wujud ekoran daripada perkembangan
faktor luaran.
(S O)

Kelemahan- Kelemahan merujuk pada kekurangan yang dihadapi perniagaan disebabkan oleh
Peluang (W O) faktor dalaman. Kelemahan ini boleh menggugat perkembangan perniagaan. Oleh itu,
pihak pengurusan perniagaan perlu mengambil langkah yang proaktif supaya peluang
Kekuatan- perniagaan yang wujud disebabkan oleh faktor luaran dapat direbut oleh perniagaan.
Ancaman (S T) Kekuatan perniagaan yang dimiliki oleh faktor dalaman perniagaan dapat digunakan
dalam strategi menghadapi ancaman yang wujud disebabkan oleh perkembangan
Kelemahan- faktor luaran.
Ancaman Kekurangan yang dihadapi oleh perniagaan seperti kekurangan tenaga pakar memberi
ancaman kepada perniagaan ekoran tindakan pesaing dalam pasaran. Perniagaan perlu
(W T) menjalinkan kerjasama dengan pihak lain supaya setiap kelemahan dapat diatasi.

Aktiviti Kumpulan Kreatif dan Inovatif

1 Pilih sebuah perniagaan bagi mengkaji dan menganalisis berdasarkan analisis SWOT.
2 Bahagikan kelas kepada empat kumpulan kecil.
3 Setiap kumpulan diberikan satu ciri SWOT, iaitu kekuatan, kelemahan, peluang dan ancaman.
4 Lakukan aktiviti sumbang saran berdasarkan ciri SWOT yang telah ditetapkan.
5 Bentangkan dalam kelas.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 109

Bab 2 Cintai Negara 2.4 Kesan Perubahan
Persekitaran
Setiap individu perlu saling terhadap Organisasi
bekerjasama dan bertoleransi Perniagaan
bagi membantu negara
menangani keadaan ekonomi Setiap trend dan faktor persekitaran akan memberi kesan kepada
semasa yang tidak menentu persekitaran perniagaan sama ada secara langsung atau tidak
pada masa ini. langsung. Usahawan atau peniaga perlu sentiasa peka terhadap
keadaan pasaran yang sentiasa berubah-ubah.
Antara kesan perubahan persekitaran terhadap sesebuah
organisasi perniagaan ialah pasaran, trend dan undang-undang.

2.4.1 Kesan Perubahan dari
Aspek Pasaran

Kesan perubahan persekitaran terhadap pasaran dalam sesebuah
perniagaan boleh dilihat dari beberapa perspektif seperti yang
ditunjukkan dalam Rajah 2.22 yang berikut:

BERITA PERNIAGAAN
Perniagaan • Kewangan • Gaya Hidup • Pelancongan • Sukan • Cuaca

Perubahan fesyen dan gaya Lambakan barang import Pembangunan dalam
hidup pengguna Kemasukan barang teknologi
Cara untuk mendapatkan import yang murah tanpa Pembangunan dalam
muzik kegemaran pada masa sekatan boleh menjejaskan teknologi memberi kesan
ini berubah daripada membeli perniagaan tempatan. kepada pasaran barang.
cakera padat (CD) kepada Wujudnya barang baharu
memuat turun dari Internet. seperti kamera digital,
Hal ini memberi kesan kepada telefon mudah alih 4G,
pembekal CD kerana pasaran televisyen beresolusi tinggi
mereka menjadi kecil dan (HD), pencetak tanpa wayar
tertumpu kepada sebilangan dan lain-lain menyebabkan
individu yang suka mengumpul permintaan untuk versi lama
dan menyimpan CD sahaja. produk semakin berkurang.

Rajah 2.22  Kesan perubahan dari aspek pasaran
110 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan

2.4.2 Kesan Perubahan dari EMK Bab 2
Aspek Trend
Arahan:
Kesan perubahan dari aspek trend meliputi kesan terhadap guna Bincangkan dalam kumpulan.
tenaga, pendapatan dan pertumbuhan ekonomi. Soalan:
Berdasarkan keadaan
(a)  Guna Tenaga ekonomi negara dan dunia
pada masa ini, jelaskan kesan
Guna tenaga ialah tenaga buruh yang terlibat dalam kegiatan perubahan ekonomi kepada
ekonomi untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan. persekitaran perniagaan.
Guna tenaga penuh ialah kadar pengangguran sumber tenaga
pekerja berada pada paras empat peratus (4%) atau kurang. RM Celik Kewangan
Pekerja memperoleh pendapatan untuk memenuhi keperluan
dan kehendak dalam kehidupan dan menyebabkan wujudnya Setiap individu perlu berani
perkembangan perniagaan. mencari sumber pendapatan
Bagi pihak kerajaan, sumber pendapatan negara diperoleh tambahan dan tidak hanya
daripada pelbagai sumber seperti cukai yang dikenakan atas bergantung pada sumber
keuntungan sesebuah perniagaan dan pendapatan penduduk. pendapatan sedia ada.
Jika trend penurunan dalam guna tenaga berlaku, hal ini
bermakna kadar pengangguran akan meningkat.

(b) Pendapatan

Pendapatan persendirian ialah jumlah nilai pendapatan yang
diterima oleh individu dalam satu jangka masa tertentu,
biasanya dalam masa satu tahun, sama ada daripada kegiatan
produktif atau tidak produktif. Pendapatan boleh guna yang
meningkat akan merancakkan pertumbuhan ekonomi.

(c)  Pertumbuhan Ekonomi

Trend pertumbuhan ekonomi negara yang semakin berkembang
memberi kesan positif kepada perniagaan. Kerajaan berperanan
memperkukuh tahap pertumbuhan ekonomi negara melalui
pelaksanaan dasar tertentu seperti dasar fiskal dan dasar kewangan.

2.4.3 Kesan Perubahan dari
Aspek Undang-undang

Undang-undang yang telah diluluskan kerajaan berkaitan dengan
pelbagai isu perlu dipatuhi oleh semua pihak yang terlibat
dalam perniagaan.

Trend Semasa dalam Perniagaan  BAB 2 111

Bab 2 Kesan perubahan yang wujud dari aspek undang-undang adalah
seperti yang berikut:
QR Code
(a)  Melindungi Perniagaan daripada
Akta Persaingan 2010 Sebarang Penipuan
http://www.mycc.gov.my
Dari semasa ke semasa kerajaan akan menggubal dan meminda
undang-undang berkaitan dengan perniagaan untuk melindungi
sesebuah organisasi perniagaan daripada unsur penipuan. Akta
Kontrak 1950 memberi peruntukan dalam aspek perundangan
berkaitan dengan elemen-elemen kontrak yang wujud supaya
pihak-pihak perniagaan yang terlibat dapat mematuhi elemen
kontrak yang telah dipersetujui.
Peruntukan Akta Kontrak 1950 menetapkan bahawa setiap
perjanjian perlu wujud konsep balasan atas pihak yang memb­ uat
kontrak. Balasan merupakan faedah yang diperoleh semua pihak
yang menjalankan urus niaga. Jika sesuatu pihak gagal mendapat
balasan, hal ini menyebabkan sesuatu kontrak batal.

Contoh

Puan Nor Bahijah bersetuju untuk menjual sebuah rumah teres
dengan harga sebanyak RM300,000 kepada Encik Ismat. Penjual
rumah perlu menyerahkan rumah teres tersebut kepada pembeli
setelah Encik Ismat menyelesaikan semua pembayaran sebanyak
RM300,000. Selagi pembayaran tidak diselesaikan sepenuhnya,
penjual tidak perlu menyerahkan rumah tersebut kepada pembeli
untuk mengelakkan berlaku sebarang penipuan dalam urus niaga.

EMK (b)  Mewujudkan Sistem Perniagaan
secara Adil
Arahan:
1 Bentukkan kelas kepada Setiap organisasi perniagaan tidak boleh lari daripada unsur
persaingan yang wujud dalam pasaran. Oleh itu, persaingan untuk
kumpulan kecil. mendapatkan pembeli antara perniagaan akan wujud. Peruntukan
2 Jalankan proses atau aktiviti undang-undang membolehkan sesebuah perniagaan mendapat
hak dalam menjalankan aktiviti-aktiviti untuk mendapat hak
sumbang saran. persaingan yang sihat.
3 Bincangkan dalam kumpulan. Akta Persaingan 2010 memberi peruntukan kepada sesebuah
Soalan: perniagaan bersaing secara adil serta mengelakkan daripada
Jelaskan kaedah mewujudkan terlibat dalam perjanjian persaingan termasuk penyalahgunaan
sistem perniagaan yang adil kedudukan dominan sesebuah perniagaan dalam pasaran.
dan saksama dalam sesebuah
organisasi perniagaan.

112 BAB 2  Trend Semasa dalam Perniagaan