ตัวอย่างงานหนังสือ

สาํ นกึ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอย่หู ัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม
พระราชทานเพลงิ ศพพลตํารวจตรี ชาตชิ าย อุปพงศ์ ซึ�งนับเป็ นพระมหา
กรุณาธิคุณ ล้นเกล้า ล้นกระหม่อม เป็ นเกียรติสูงสุดแก่ผ้วู ายชนม์และวงศ์
ตระกูลอย่างหาทสี� ุดมิได้
หากความทราบโดยญาณวถิ ี ถงึ ดวงวญิ ญาณของ พลตาํ รวจตรี ชาตชิ าย
อุปพงศ์ ได้ด้วยประการใดในสัมปรายภพ คงจะมีความปลาบปลมื� ซาบซึ�ง
เป็ นล้นพ้นในพระมหากรุณาธิคุณทไ�ี ด้รับพระราชทานเกียรตอิ นั สูงยงิ�
ในวาระสุดท้ายแห่งชีวติ
ข้าพระพทุ ธเจ้าผู้เป็ นภรรยา บุตร ธิดา และหลานๆ ขอพระราชทาน
กราบถวายบงั คมแทบเบือ� งพระยุคลบาท ด้วยความสํานึก ในพระมหา
กรุณาธิคุณอย่างหาทสี� ุดมไิ ด้ และจักเทดิ ทูนไว้ เหนือเกล้าเหนือกระหม่อม
เป็ นสรรพสิริมงคลแก่ข้าพระพทุ ธเจ้าและวงศ์ตระกูลสืบไป
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ ข้าพระพุทธเจ้า ครอบครัวอปุ พงศ์

(งานพระราชทานเพลงิ ศพ พลตาํ รวจตรี ชาตชิ าย อปุ พงศ์ 5 เมษายน 2565
ณ วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร กรุงเทพมหานคร)

-1-

รกั และราํ ลกึ ถงึ เสมอ

จาก ภรรยา ลกู ๆ และหลานๆ
คณุ ชาตชิ ายเป็ นตวั อยา่ งของผนู้ ําครอบครวั ทด�ี .ี ..วางแผน

ทกุ อยา่ งเพอ�ื อนาคตใหก้ บั ครอบครวั ...ดแู ลสง่ เสยี ใหน้ อ้ งๆ
ไดเ้ รยี น จนมงี านทําทด�ี ี

แมจ้ ะมเี งนิ เดอื นไมม่ ากนัก กใ็ ชจ้ า่ ย
กนั อยา่ งมัธยสั ถ์ ลกู ๆ ก็เดนิ ทางไป
โรงเรยี นดว้ ยรถประจําทาง...

คณุ ชาตชิ ายรกั และเคารพ
พสี� ําลี พส�ี มจติ ร์ เป็ นทส�ี ดุ
ทชี� ว่ ยเหลอื จนเรามี
บา้ นหลงั แรกทพี� บิ ลู เวศน์
และเก็บออมจนสามารถ
ปรับปรงุ บา้ นไม ้ มาเป็ น
บา้ นตกึ

-2-

และสามารถยา้ ยมาสรา้ งบา้ นเพอื� อยกู่ บั ธรรมชาติ

คณุ ชาตชิ ายมคี วามกตัญ�กู บั แมบ่ ัวเสยี� นเป็ นอยา่ งมาก เก็บ
ออมเงนิ สรา้ งบา้ นใหแ้ มบ่ วั เสยี� นทสี� กลนคร...

-3-

คณุ ชาตชิ ายมนี ํ�าใจกบั ญาตพิ นี� อ้ งทต�ี อ้ งการความชว่ ยเหลอื
คณุ ชาตชิ ายเต็มใจชว่ ยเหลอื อยา่ งเต็มกําลัง...

คณุ ชาตชิ ายเตรยี มพรอ้ ม หากตอ้ งเจ็บป่ วย จัดหา เตยี งผปู ้ ่ วย
ไฟฟ้า เครอื� งผลติ ออกซเิ จน และโลงศพสชี มพเู มอ�ื สนิ� ชวี ติ ลง
มาไวท้ บ�ี า้ น พรอ้ มบอกใหน้ ําไปบรจิ าคเพอื� เป็ นประโยชนก์ บั
ผอู ้ น�ื ตอ่ ไปแตค่ ณุ ชาตชิ ายก็มบี ญุ ไมต่ อ้ งนอนตดิ เตยี ง และ
จากไปอยา่ งสงบ ณ โรงพยาบาลตํารวจ

-4-

...นอกจากงานทางโลกแลว้ คณุ ชาตชิ ายไดด้ ําเนนิ ชวี ติ ทาง
ธรรมมาโดยตลอด รว่ มงานบญุ ตา่ งๆ ชวนพวกเราไปทําบญุ 9
วดั เสมอๆ ทกุ เย็นจนคํา� คณุ ชาตชิ ายจะสวดมนต์ นั�งสมาธิ เดนิ
จงกรม...ดําเนนิ ชวี ติ ทงั� ทางโลกและทางธรรมเป็ นอยา่ งด.ี ..ซงึ�
จะเป็ นแบบอยา่ งใหก้ บั พวกเราในการดําเนนิ ชวี ติ ตอ่ ไป

-5-

สาํ หรบั ลกู ๆ นนั� คณุ พอ่ วางแผนอนาคตใหล้ กู ๆ ไดเ้ รยี นโรงเรยี นทด�ี ี
เพอื� ใหล้ กู ไดม้ รี ากฐานการศกึ ษาทดี� ี ใหเ้ รยี นจบสงู ๆ ไดศ้ กึ ษาตอ่ ใน
ตา่ งประเทศ

คณุ พอ่ เปิดโลกทัศนใ์ หก้ บั ลกู ๆ
ชว่ งปิดเทอมใหญ่ คณุ พอ่ จะพา
เราไปสกลนคร ไปกราบที�
หลมุ ศพคณุ ป่ ู และรปู ปัน� คณุ ยา่
รวมทัง� พาครอบครัวไปเทย�ี ว
ตามจังหวดั ตา่ งๆ เรยี กไดว้ า่
ไปท�ัวทกุ ทศิ เลยทเี ดยี ว

-6-

คณุ พอ่ สอนเรอื� งตา่ งๆ โดยทําใหเ้ ราดเู ป็ นตัวอยา่ ง ทัง� การดแู ล
บพุ การี ดแู ลครอบครัว ดแู ลลกู หลาน และคณุ พอ่ จะย�ําอยเู่ สมอวา่
ใหช้ ว่ ยกนั ดแู ลทรัพยส์ มบตั ขิ องบรรพบรุ ษุ อยา่ ขายทรัพยส์ มบตั ิ
เชน่ ทด�ี นิ ทส�ี กลนคร ชว่ ยกันพัฒนาทด�ี นิ ใหเ้ ป็ นประโยชนก์ ับ
ลกู หลาน และแผน่ ดนิ ไทยในภายภาคหนา้ ตามพระราชดํารขิ อง
ร.9 สบื ตอ่ ไป

สว่ นเรอ�ื งทางธรรม คณุ พอ่ จะบอกอยเู่ สมอวา่ ใหห้ ม�นั นั�งสมาธิ
เดนิ จงกรม...เพอื� จะไดส้ ามารถปฏบิ ัตไิ ดต้ ามทที� า่ นอาจารยบ์ ญุ เพ็ญ
ไดก้ ลา่ วไว ้ “เมอื� เราปฏบิ ัตธิ รรมแลว้ จติ ใจสงบ ก็จะไดอ้ ยใู่ น
โลกแหง่ ความวนุ่ วาย ดว้ ยความสงบ” ...

เมอ�ื คณุ พอ่ ขนึ� หอ้ งพระปฏบิ ตั ธิ รรม คณุ พอ่ บอกวา่ จะขอพรให ้
ลกู หลานพบเจอแตส่ ง�ิ ทดี� ี ทเ�ี ป็ นมงคล ประสบความสําเร็จ
ใหร้ วยรอ้ ยลา้ น พันลา้ น หมน�ื ลา้ น ทกุ วนั

ซง�ึ บรเิ วณโตะ๊ หมบู่ ชู า
คณุ พอ่ จะมรี ปู ลกู หลาน
วางอยดู่ ว้ ย…คณุ พอ่ มคี วาม
หว่ งใย และปรารถนาดกี ับ
ลกู ๆ หลานๆ เป็ นอยา่ งมาก...
คณุ พอ่ จะเป็ นแบบอยา่ งใน
การดําเนนิ ชวี ติ ของลกู ๆ
ทัง� ทางโลกและทางธรรม
ตลอดไป

-7-

คณุ ป่ /ู คณุ ตา ของหลานๆ มักจะทําใหห้ ลานๆ หัวเราะ มเี รอ�ื ง

ตลกๆ เลา่ ใหห้ ลานๆฟัง คณุ ป่ /ู คณุ ตารอ้ งเพลงเกง่ เตน้ รําก็เกง่
มกั จะหยอกลอ้ กับคณุ ยา่ /คณุ ยายใหห้ ลานๆ เห็น...เป็ นผใู ้ หญท่ ี�
น่าเคารพและน่ารัก...เป็ นแฟมมลิ แี มน ใหค้ วามสําคญั กบั ทกุ คนใน
ครอบครัว รักลกู หลานทกุ ๆคน เทา่ ๆกนั ...เป็ นหว่ งหลานๆ เสมอ...
พรํา� สอนใหล้ กู หลานเป็ นคนดแี ละคนเกง่ …
คณุ ป่ /ู คณุ ตาเป็ นผใู ้ หญท่ ม�ี วี สิ ยั ทัศน์ เวลาสอนหลานๆ คณุ ป่ /ู คณุ ตา
จะมองหลายสเตปลว่ งหนา้ เกง่ มากๆ...แนะแนวทางการใชช้ วี ติ ใหอ้ ยู่
อยา่ งมคี ณุ คา่ และมคี ณุ ภาพ ใหห้ ลานๆ เรยี นรใู ้ นหลายๆ เรอ�ื ง เชน่
เลน่ กฬี าทหี� ลากหลาย การป้องกนั ตัว การศกึ ษา หรอื แมแ้ ตธ่ รรมะ
เพอ�ื จะไดเ้ ขา้ สงั คมไดใ้ นทกุ รปู แบบ คยุ กบั ใครก็รเู ้ รอื� ง

-8-

-9-

สาํ หรับ หลานสาวแคร์ นัน� ...

“คณุ ป่ เู ป็ นคนทม�ี หี ลายดา้ น
แตส่ าํ หรับหนูแลว้ ไดเ้ ห็น
ดา้ นทอ�ี อ่ นโยนของคณุ ป่ ู
มากกวา่ คนอนื� ๆ ดา้ นที�
คนนอกไมเ่ คยเห็น
ชวี ติ ในวยั เด็กตงั� แต่ 1-4 ขวบ ไดอ้ ยกู่ ับคณุ ป่ แู ละคณุ ยา่ ในบา้ น
เดยี วกนั คณุ ป่ จู ะสนทิ กบั หนูมากเพราะเป็ นหลานสาวคนเดยี วในบา้ น
และมักจะชอบอะไรคลา้ ยๆ ป่ ู และใชเ้ วลาดว้ ยกันบอ่ ย บางทคี ณุ ป่ กู ็
มาน�ังดกู ารต์ นู กบั หนูดว้ ย เพราะคงรวู ้ า่ หนูลกู คนเดยี วและชว่ งวยั เด็ก
ขเ�ี หงามาก ไมม่ พี นี� อ้ ง ไมม่ เี พอื� นเลน่ ดว้ ย แตก่ ็ยังมคี ณุ ป่ คู อยอยเู่ ป็ น
เพอ�ื นเสมอ คณุ ป่ มู ดี า้ นทเี� ป็ นคนมอี ารมณข์ นั ชวนใหห้ นูไดห้ วั เราะ
หลายครัง�

- 10 -

ความทรงจําทป�ี ระทับใจทส�ี ดุ เกย�ี วกับคณุ ป่ คู อื การนั�งกนิ รา้ นเอ็มเคกบั
คณุ ป่ ตู อนอายแุ คส่ ามขวบ คณุ แมส่ งั� บะหมหี� ยกกับซาลาเปาไสค้ รมี
ของโปรดหนูมากนิ กับคณุ ป่ ู ไดห้ ัวเราะกบั คณุ ป่ ู การไดใ้ ชเ้ วลารว่ มกบั
มคี วามสขุ ดว้ ยกนั แบบเรยี บงา่ ย ไมต่ อ้ งมอี ะไรหรหู รา ไมต่ อ้ งการ
อะไรมากกวา่ นี� มันมคี า่ มากกวา่ ทค�ี นหลายคนคดิ อยากใหท้ กุ คนใช ้
เวลากับคนทห�ี ว่ งใยใหม้ ากทสี� ดุ กอ่ นจะสายเกนิ ไป มันเป็ นอะไรท�ี
ยอ้ นกลบั มาไมไ่ ด ้ ทําปัจจบุ ันใหด้ ที สี� ดุ และดแู ลคนทคี� ณุ รักและ
หว่ งใย ใหค้ วามสาํ คญั กับพวกเคา้ เสมอ

คดิ วา่ เป็ นหนง�ึ ในความทรงจําทดี� ี
ทสี� ดุ ในชวี ติ เลยคะ่ ดใี จทไี� ดเ้ กดิ มา
เจอคณุ ป่ คู ะ่ ขอบคณุ ทเี� ลย�ี งแคร์
ตงั� แตเ่ ด็กนะคะ”

- 11 -

ดว้ ยรกั และอาลยั

จาก นอ้ งๆ ของพที� กุ คน

นอ้ งๆ ของพใ�ี หญ่ ยงั คงระลกึ ถงึ ความรกั และ
ความปรารถนาดที ใ�ี หก้ บั พวกเราเสมอมา...
พเ�ี ป็ นแบบอยา่ งของความขยนั อดทน เป็ นผใู ้ ห ้
และความกตญั �ู ตอบแทนผมู ้ พี ระคณุ ...

- 12 -

ทกุ ๆ อยา่ งทพี� ท�ี ํา พที� ําเพอ�ื ผอู ้ นื� เสมอมา...
บดั น�ี พไี� ดพ้ กั ผอ่ นแลว้ ...พไี� มต่ อ้ งหว่ งและอยา่ กงั วลใดๆ
อกี เลย...คณุ ความดขี องพี� จะคงอยใู่ นใจของพวกเรา
ตลอดไป...
รกั และเคารพพใ�ี หญอ่ ยา่ งทส�ี ดุ

- 13 -

ประวตั โิ ดยสังเขป
เขยี นโดย พลตาํ รวจตรี ชาตชิ าย อปุ พงศ์

สถานท�เี กดิ ผมเกิดท�ีบา้ น เลขที� 1096 ถนนเจริญเมือง ตาํ บลธาตุเชิงชุม ในเมือง
อาํ เภอเมือง จงั หวดั สกลนคร เกิดเม�ือวนั ที� 8 พฤศจิกายน 2470 เป็นบุตรคนโตของ
นายเขียน และนางบวั เส�ียน อุปพงศ์ มีพี�นอ้ งร่วมมารดาเดียวกนั หา้ คน เป็นชายสาม
คน และหญิงสามคน

- 14 -

ชีวติ ในวยั เดก็ เน�ืองจากบิดาและมารดามีอาชีพทาํ นา และหาปลาในหนองหาน
เท่าท�ีผมจาํ ความได้ คุณพ่อและคุณแมพ่ าลงเรือลาํ เลก็ ๆ ออกหาปลาในหนองหาน
คุณพอ่ อยหู่ วั เรือ คุณแม่เป็นคนคดั ทา้ ยเรือ ส่วนผมยงั เดก็ นงั� อยตู่ รงกลางลาํ เรือเฝ้ าดู
คุณพอ่ ทอดแห่บา้ ง ลงอวนบา้ ง ตกเบด็ บา้ ง มีหนา้ ที�วดิ น�าํ ออกจากเรือ เฝ้ าดูการ
กระทาํ ของคุณพอ่ และคุณแม่ จนสามารถทาํ หนา้ ท�ีแทนคุณพ่อ และคุณแม่บาง
โอกาส

การศึกษา เขา้ เรียนช�นั ประถมปี ท�ีหน�ึงท�ีโรงเรียนเทศบาลเมืองสกลนคร
ในวยั เดก็ หรือท�ีนิยมเรียกกนั ในคนสมยั น�นั วา่ โรงเรียนแดง เพราะตวั อาคารเป็น
ตึกช�นั เดียวทาสีเหลือง แต่หลงั คามุงดว้ ยสงั กะสีเป็นสีแดง โรงเรียนน�ี ต�งั อยหู่ ่างจาก
บา้ นประมาณหน�ึงกิโลเมตร ตรงกนั ขา้ มกบั วดั สระแกว้ ในสมยั น�นั ซ�ึงปัจจุบนั ได้
สร้างเป็นโรงพยาบาลจงั หวดั สกลนครไปแลว้ เรียนอยสู่ �ีปี กส็ าํ เร็จช�นั ประถมศึกษา
สมคั รสอบเขา้ เรียนช�นั มธั ยมปี ท�ีหน�ึงท�ีโรงเรียนสกลราชวทิ ยานุกลู ซ�ึงเป็นโรงเรียน
ประจาํ จงั หวดั สกลนครอีกหกปี จนสาํ เร็จการศึกษาช�นั มธั ยมศึกษา

ชีวติ ความเป็นอยตู่ ลอดจนการศึกษาในวยั เดก็ จากช�นั ประถม
ศึกษา จนสาํ เร็จการศึกษาช�นั มธั ยมศึกษาน�นั ค่อนขา้ งลาํ บากมาก เน�ืองจากเป็น
บุตรคนโตตอ้ งทาํ งานช่วยคุณพอ่ และคุณแมเ่ กือบทุกอยา่ ง วา่ งจากการเรียนตอ้ ง
ช่วยออกไปจบั ปลา ฤดูทาํ นากต็ อ้ งช่วยทาํ นา ที�บา้ นคุณพอ่ และคุณแม่ปลกู ตน้ ไม้
เช่น กลว้ ยหมาก พลู นอ้ ยหน่า มะม่วง มะพร้าว ฯลฯ เมื�อจบั ปลามาได้ คุณแม่กจ็ ะ
จดั ใส่หาบและกระจาด พร้อมกบั ผกั ผลไมใ้ นสวนใหผ้ มนาํ ไปขายที�ตลาดสด

- 15 -

เทศบาลเมืองสกลนครเป็นประจาํ เกือบทุกวนั เงินรายไดไ้ มม่ ากมายนกั พอเป็น
ค่าใชจ้ ่ายเลก็ ๆนอ้ ยๆ โดยเฉพาะนาํ ไปจ่ายเป็นค่าเล่าเรียนช�นั มธั ยม ซ�ึงในสมยั น�นั
ตอ้ งจ่ายปี ละ 15 บาท แบ่งออกเป็นสามเทอมๆละ 5 บาท ดูๆ กเ็ ป็นเงินเพียงเลก็ นอ้ ย
แต่กวา่ จะเกบ็ เงินค่าเทอมไดก้ ส็ ุดแสนจะลาํ บาก บางเทอมตอ้ งของผลดั ชาํ ระไปบา้ ง
กม็ ี แต่ในท�ีสุดกเ็ รียนสาํ เร็จมธั ยมศึกษาจนได้
ในช�ันอุดมศึกษา การเดินทางมาศึกษาต่อในช�นั อุดมศึกษาที�กรุงเทพฯ ในสมยั
หลงั สงครามโลกคร�ังท�ีสองน�นั นบั วา่ ลาํ บากมาก ที�สกลนครท�งั จงั หวดั มีรถยนต์
ว�งิ ไปจงั หวดั อุดรธานีเพียงคนั เดียว ถนนจากสกลนครไปจงั หวดั อดุ รธานีเป็น
ถนนคลา้ ยทางเกวยี นเป็นดินและทราย มีดินลกู รังที�ผา่ นบางอาํ เภอ รถยนตท์ ี�
วิง� ไมใ่ ชน้ �าํ มนั แต่ใชถ้ ่านไฟทาํ ความร้อนแทน เพราะหลงั สงครามโลกน�าํ มนั
ไมม่ ีจาํ หน่ายออกเดินทางจากจงั หวดั สกลนครแต่เชา้ ถึงจงั หวดั อุดรธานี
ประมาณสองทุ่มเพราะรถยนตว์ ง�ิ ชา้ กวา่ ปกติ เม�ือถา่ นที�อยตู่ รงถงั ทา้ ยรถไฟ
ไหมห้ มดกต็ อ้ งหยดุ เติมถา่ น และเป่ าไฟใหล้ ุกจนเกิดความร้อน จึงออกวิ�งได้
ถนนบางช่วงรถติดหล่มทราย คนโดยสารกต็ อ้ งช่วยกนั ผลกั ดนั ถึงจงั หวดั
อดุ รธานีตอ้ งนอนพกั หน�ึงคืน

รุ่งข�ึนอีกวนั เดินทางต่อโดยรถไฟ ซ�ึงตูโ้ ดยสารท�ีมีราคาถกู
ที�สุดสาํ หรับเราในสมยั น�นั กค็ ือตรู้ ถไฟที�ใชบ้ รรทุกววั ควาย และสุกร ท�ีเรียกกนั
ต.ญ. (ตใู้ หญ่ หรืออะไรทาํ นองน�นั ) รถไฟใชเ้ วลาเดินทางจากจงั หวดั อดุ รธานี
ถึงจงั หวดั นครราชสีมาประมาณสองทุ่ม ตอ้ งนอนพกั จงั หวดั นครราชสีมา
อีกหน�ึงคืน รุ่งข�ึนอีกวนั จึงเดินทางต่อถึงกรุงเทพฯ ประมาณหน�ึงทุ่ม เป็นอนั วา่
เดินทางจากจงั หวดั สกลนครกวา่ จะถึงกรุงเทพฯ ตอ้ งใชเ้ วลาสามวนั

คร�ันถึงที�กรุงเทพฯ แลว้ กต็ อ้ งหาท�ีศึกษาต่อ โดยเฉพาะ
สถานศึกษาช�นั เตรียมอดุ มศึกษาที�มีค่าใชจ้ ่ายนอ้ ยท�ีสุด หรือแทบจะไม่มี
ค่าใชจ้ ่ายเลย เพราะสาํ นึกอยเู่ สมอวา่ เรามีรายไดน้ อ้ ย โดยเฉพาะคุณแม่
สามารถส่งเงินมาใหใ้ ชจ้ ่ายในการศึกษาไดเ้ พียงเดือนละหา้ สิบบาทเท่าน�นั

- 16 -

ส่วนการกินอยหู่ ลบั นอนตอ้ งอาศยั พ�ีชายต่างมารดาซ�ึงกม็ ีรายไดน้ อ้ ยพอแต่
เล�ียงตวั เองในเดือนๆ หน�ึงเท่าน�นั ในท�ีสุดกไ็ ปสอบเขา้ โรงเรียนเตรียมปริญญา
มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์และการเมืองสองปี ก็จบเตรียมอดุ มศึกษา จนสาํ เร็จ
ปริญญาตรีทางนิติศาสตร์และปริญญาโททางรัฐศาสตร์เมื�อปี 2495

- 17 -

ชีวติ การทาํ งาน เม�ือสาํ เร็จเตรียมอุดมศึกษาใหม่ๆ น�นั หางานทาํ ที�มีรายไดเ้ ป็น
เงินเดือนหรือผลตอบแทนเป็นเงินยากมาก เพราะสงครามโลกคร�ังที�สองเพ�ิงสงบลง
แต่ละประเทศกก็ าํ ลงั ฟ�ื นฟฐู านะทางเศรษฐกิจของตนเอง รวมประเทศไทยของเรา
ดว้ ย ผมเองกต็ อ้ งขวยขวายหางานทาํ เพื�อเล�ียงชีพของตนเอง และช่วยคุณพอ่ คุณแม่
อุม้ ชูเล�ียงดูนอ้ งๆ ทุกคนซ�ึงกาํ ลงั เติบโตและศึกษาเล่าเรียน ผมหางานในกรุงเทพฯ
ทาํ ไม่ได้ บงั เอิญไดร้ ับจดหมายจากคุณพอ่ สีนวล ศรีวรกลุ บุตรชายของคุณป้ าพี�สาว
ของคุณพอ่ ผมซ�ึงไปแต่งงานกบั คุณลงุ ซ�ึงนบั ถือศาสนาแคทอลิค ที�บา้ นท่าแร่
จงั หวดั สกลนคร ขณะน�นั ท่านทาํ หนา้ ท�ีเป็นเจา้ วดั (เจา้ อาวาส) ชกั ชวนใหผ้ มไปเป็น
ครูสอนนกั เรียนช�นั มธั ยมปี ท�ีสาม โดยคุณพอ่ สีนวลจ่ายเงินเดือนใหผ้ มเดือนละหน�ึง
ร้อยบาท พกั อาศยั และกินนอนอยทู่ ี�บา้ นพกั ครูใกลๆ้ กบั โรงเรียนน�นั เอง เงินเดือน
หน�ึงร้อยบาทผมตอ้ งแบ่งใหค้ ุณแมห่ า้ สิบบาท ส่วนผมเอาไวใ้ ชจ้ ่ายเองหา้ สิบบาท

เป็นครูสอนอยทู่ ี�โรงเรียนเซนตโ์ ยเซฟท่าแร่ประมาณหน�ึงปี เป็น
ท�งั ครูสอนและช่วยก่อสร้างโรงเรียนไปดว้ ย กพ็ อดีกรมทางหลวงที�จงั หวดั สกลนคร

- 18 -

ประกาศรับพนกั งาน จึงไปสมคั รเขา้ ทาํ งาน จาํ ไดว้ า่ มีรายไดว้ นั ละเจด็ บาท ทาง
ผบู้ งั คบั บญั ชาส่งผมไปคุมคนงานทาํ ถนนสายสกลนครไปจงั หวดั กาฬสินธุ์ ตรงที�
เรียกวา่ พบั ผา้ ทางข�ึนภูพาน ใกลๆ้ กบั ตาํ หนกั ภพู านในขณะน�ี มีหนา้ ท�ีเป็นหวั หนา้
คนงานช่วยกนั ตดั ถนนคุมคนงานขนกอ้ นหินข�ึนมาเรียงบนถนน คนงานเหลา่ น�นั มี
หลายคนที�เคยเรียนช�นั มธั ยมมาดว้ ยกนั แต่เขาเหล่าน�นั กไ็ ม่มีงานอ�ืนใหท้ าํ ทาํ ถนน
ที�พบั ผา้ ตอ้ งวกไปเวยี นมาเป็นเวลาหน�ึงปี เตม็ สาเหตุที�ชา้ กเ็ พราะตอ้ งการใหไ้ ด้
มองเห็นวิวตวั เมืองสกลนครและหนองหานไดช้ ดั เจนนานๆ หน่อย ท�งั ๆ ที�บางโคง้
ท่านอาจสงั เกตเห็นไดว้ า่ สามารถทาํ ถนนตดั ผา่ นตรงลงไปกไ็ ดเ้ ลย แต่เรากไ็ ม่ไดท้ าํ
ซ�ึงในท�ีสุดกลบั เป็นถนนที�มีความงามอนั สุนทรียใ์ นอารมณ์ไปโดยปริยาย ใน
ระหวา่ งที�ทาํ ถนนตรงพบั ผา้ น�ีป่ าไมย้ งั อุดมสมบูรณ์มาก เราสามารถหาผกั ปลา
อาหารจากป่ าและลาํ ธารละแวกน�นั พอยงั ชีพได้ พวกเรากม็ ีความชาํ นาญในการเดิน
ป่ า จบั ปลาตามลาํ หว้ ย และจบั สตั วป์ ่ าเป็นอาหารไดเ้ ป็นอยา่ งดี เพราะแต่ละคน
ส่วนใหญ่เคยเป็นเสรีไทยร่วมกบั นายเตียง ศิริขนั ธม์ าแลว้ บริเวณท�ีเราทาํ งานกนั
ถ�าํ เสรีไทยซ�ึงเป็นกองกาํ ลงั ใหญใ่ นสมยั น�นั กไ็ มไ่ กลกนั มากนกั

ปี 2492 ทางกระทรวงศึกษาธิการไดป้ รับอตั ราเงินเดือนสูงข�ึน
ช�นั จตั วาอนั ดบั แรกเงินเดือนเร�ิมตน้ 240 บาท มีการประกาศรับสมคั รครูประชาบาล
ผมเห็นวา่ เงินเดือนที�เริ�มตน้ สูงพอสมควรจึงไปสมคั รสอบ ไดร้ ับแต่งต�งั ไปเป็น
ครูสอนที�โรงเรียนเลก็ บา้ นนาโพธ�ิ อาํ เภอกสุ ุมาลย์ โรงเรียนสร้างดว้ ยไม้ มีฝาก�นั
ขา้ งเดียว แบ่งเป็นช�นั เรียน 4 ช�นั ต�งั แต่ช�นั ประถมปี ท�ี 1-4 มีครูสอนดว้ ยกนั 3 คน
โรงเรียนท�ีสอนน�ีในฤดูหนาว จะหนาวมาก บางวนั ตอ้ งนาํ นกั เรียนลงไปสอนกลาง
สนามหญา้ อาศยั แสงแดดใหร้ ่างกายไดร้ ับความอบอุ่นบา้ ง

- 19 -

คร�ันถึงประมาณกลางปี 2492 ทางราชการส่วนจงั หวดั สกลนคร
ไดป้ ระกาศสอบบรรจุเสมียนมหาดไทยซ�ึงเห็นวา่ ตรงกบั ความประสงคท์ �ีอยากรับ
ราชการดา้ นการปกครอง เพราะกาํ ลงั ศึกษาในคณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ใน
มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์อยแู่ ลว้ เม�ือสอบได้ บรรจุเป็นเสมียนแผนกมหาดไทย
ประจาํ ศาลากลางจงั หวดั สกลนคร ทาํ งานอยปู่ ระมาณ 3-4 เดือน ทางแผนกวนิ ยั
กรมมหาดไทย กระทรวงมหาดไทยท�ีกรุงเทพฯ ตอ้ งการเสมียนธุรการหน�ึง
ตาํ แหน่ง จึงขอสมคั รยา้ ยจากแผนกมหาดไทยสกลนครไปประจาํ อยทู่ �ีแผนกวิจยั
กรมมหาดไทย ซ�ึงต่อมาไดเ้ ปลี�ยนชื�อเป็นกรมการปกครอง ปฏิบตั ิงานอยใู่ น
แผนกน�ีจนกระท�งั ปลายปี 2494 มีอธิบดี 2 ท่านคือ หลวงสาครบุรารักษแ์ ละ
หลวงอรรถสิทธ�ิสิทธิสุนทร โดยมีดร.ชาํ นาญ ยวุ บูรณ์ เป็นเลขานุการกรม
มีพระยารามราชภกั ดีเป็นปลดั กระทรวงมหาดไทย และจอมพลแปลก
พิบูลสงครามเป็นรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทย

ต่อมาตน้ ปี 2495 ไดไ้ ปสอบเป็นเสมียนกระทรวงการต่าง
ประเทศ ท�งั น�ีเพราะอยากไปสมั ผสั กบั ดา้ นการต่างประเทศบา้ งเผือ� มีโอกาสไป
เรียนต่อปริญญาเอกในต่างประเทศ เพราะขณะที�ศึกษาอยใู่ นระดบั ปริญญาตรี
รัฐศาสตร์น�นั หลกั สูตรส่วนใหญท่ ่านอาจารยด์ อกเตอร์ ดิเรก ชยั นาม คณะบดี
รัฐศาสตร์คนแรกท่านมีความประสงคอ์ ยากใหน้ กั ศึกษาท�ีสาํ เร็จทางสาขาคณะ
รัฐศาสตร์ไดไ้ ปรับราชการดา้ นกระทรวงการต่างประเทศบา้ ง เมื�อสอบไดบ้ รรจุ
เป็นเสมียนแผนกสงั คมสงเคราะห์ กรมการสหประชาชาติ ซ�ึงต�งั ข�ึนเป็นคร�ังแรก
เพื�อรองรับงานดา้ นสหประชาชาติ โดยมีท่านอาจารยย์ วด เลิศฤทธ�ิ เป็นหวั หนา้ กอง
ท่านอาจารยด์ อกเตอร์ คนธีร์ ศุภมงคลเป็นอธิบดี และกรมหม�ืนนราธิปพงศ-์
ประพนั ธ์เป็นรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงการต่างประเทศ

ประมาณปลายปี 2495 สาํ เร็จการศึกษาปริญญาตรีทางนิติศาสตร์
และรัฐศาสตร์ ทางกรมมหาดไทยประกาศรับปริญญาตรีทางรัฐศาสตร์เป็นช�นั ตรีใน
ตาํ แหน่งปลดั อาํ เภอตรี เงินเดือนข�นั ตน้ 750 บาท พวกเราท�ีสาํ เร็จปริญญาตรีทาง

- 20 -

รัฐศาสตร์ทาํ งานเป็นเสมียนอย่ทู �ีกระทรวงการต่างประเทศจาํ นวน 6 คนได้
ปรึกษาหารือกนั เห็นวา่ ถา้ ไปบรรจุเป็นปลดั อาํ เภอตรีทางกระทรวงมหาดไทยน่าจะ
มีความกา้ วหนา้ ดีกวา่ เป็นเสมียนอยทู่ ี�เดิม จึงพากนั ลาออกจากกระทรวงการ
ต่างประเทศไปบรรจุเป็นปลดั อาํ เภอตรีตามจงั หวดั ต่างๆ โดยผมไดร้ ับแต่งต�งั ใหไ้ ป
ดาํ รงตาํ แหน่งปลดั อาํ เภอตรีอาํ เภอเมือง จงั หวดั ศรีสะเกษ ก่อนออกเดินทางไป
ประจาํ ตาํ แหน่งปลดั อาํ เภอในต่างจงั หวดั ท่านเลขาธิการมหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์
ในสมยั น�นั คือคุณมงคล ศรียานนท์ ไดน้ าํ พวกเราที�สาํ เร็จปริญญาทางรัฐศาสตร์เขา้
พบกบั พลตาํ รวจเอกเผา่ ศรียานนท์ เพ�ืออาํ ลาและฟังคาํ แนะนาํ ในการบริหารงาน
ของประเทศ ในโอกาสน�นั ท่านอธิบดีเผา่ ไดใ้ หพ้ วกเรามารับราชการตาํ รวจท�งั 3 คน
โดยใหส้ มคั รใจตกลงกนั เอง พวกเราตกลงใหจ้ บั สลากซ�ึงผมจบั ฉลากได้ จึงโอนไป
เป็นตาํ รวจ ที�อยากไปรับราชการตาํ รวจน�นั กเ็ พราะอยใู่ นส่วนกลาง (กรุงเทพฯ) ซ�ึง
จะไดศ้ ึกษาปริญญาโทต่อ แต่ก็ตอ้ งไปรับราชการเป็นปลดั อาํ เภอตรีท�ีอาํ เภอเมือง
จงั หวดั ศรีสะเกษ เป็นเวลา 1 ปี

ตน้ ปี 2497 ไดร้ ับคาํ สงั� จากกระทรวงมหาดไทยใหไ้ ปดาํ รง
ตาํ แหน่งเป็นรองสารวตั รประจาํ กองบงั คบั การตาํ รวจสนั ติบาล กรมตาํ รวจ

- 21 -

ในปี เดียวกนั น�นั เองยงั ไดร้ ับแต่งต�งั ใหไ้ ปดาํ รงตาํ แหน่งสารวตั รผตู้ รวจสรรพากร
เพื�อตรวจสอบร้านคา้ ทองคาํ ร้านคา้ ไม้ และอื�นๆ ที�ลกั ลอบหนีภาษีสรรพกร

ปลายปี 2499 เรียนสาํ เร็จปริญญาโททางรัฐศาสตร์เป็นรัฐศาสตร์
มหาบณั ฑิต ไดร้ ับเลื�อนยศจากร้อยตาํ รวจโทเป็นร้อยตาํ รวจเอกเตม็ ข�นั จากเงินเดือน
เดือนละ 750 บาทเป็น 900 บาท และไดร้ ับแต่งต�งั ใหด้ าํ รงตาํ แหน่งสารวตั รแผนก 6
กองพิเศษทาํ หนา้ ท�ีปราบปรามสอบสวนคดีผลู้ กั ลอบหนีศุลกากรทวั� ประเทศ และ
ในปี น�ีเองไดร้ ับคาํ สงั� จากท่านอธิบดีเผา่ ฯ ใหเ้ ป็นอาจารยผ์ ชู้ ่วยท่าน
พลตาํ รวจตรี กฤช ปัจฉิมสวสั ด�ิซ�ึงเป็นรองเลขานุการกรมตาํ รวจในสมยั น�นั
สอนวชิ าการปกครองโรงเรียนนายร้อยตาํ รวจสามพรานรุ่น 12 13 และ 14 และ
ลกู ศิษยร์ ุ่น 13 ไดเ้ ป็นอธิบดีกรมตาํ รวจถึง 2 ท่าน

ปี 2502 ไดร้ ับแต่งต�งั ใหไ้ ปดาํ รงตาํ แหน่งผบู้ งั คบั กองเมือง
อทุ ยั ธานี

ปี 2503 ไดร้ ับแต่งต�งั ใหไ้ ปดาํ รงตาํ แหน่งผบู้ งั คบั กองเมือง
จงั หวดั แม่ฮ่องสอน และไดร้ ับเล�ือนยศเป็นพนั ตาํ รวจตรี รับนโยบายหลกั คือ
ปราบปรามผลู้ กั ลอบคา้ ยาเสพติดจากนอกประเทศเขา้ มาดา้ นชายแดน และ
ทาํ หนา้ ท�ีผลกั ดนั ชนกลมุ่ นอ้ ยออกนอกประเทศในกรณีท�ีหลบหนีการสูร้ บจาก
ภายนอก เช่น พวกกระเหรี�ยง พวกกระบวนการก๊กมินตง�ั (K.M.T.) ฯลฯ เป็นตน้

ปี 2505 ไดร้ ับแต่งต�งั ใหไ้ ปดาํ รงตาํ แหน่งผบู้ งั คบั กอง
อาํ เภอเชียงแสน จงั หวดั เชียงราย งานหลกั กค็ ลา้ ยๆ กบั ผบู้ งั คบั กองเมืองแม่ฮ่องสอน

ปี 2507-9 ไดร้ ับแต่งต�งั ใหไ้ ปดาํ รงตาํ แหน่งรองผกู้ าํ กบั การ 2
กองบญั ชาการตาํ รวจภูธร (ซ�ึงมีภูธรเดียวในสมยั น�นั ) ต�งั อยทู่ ี�ตึกกองบญั ชาการ
ภายในบริเวณกรมตาํ รวจ ปทุมวนั ทาํ หนา้ ที�สืบสวนสอบสวนปราบปรามคดีอาญา
สาํ คญั ๆ ที�ตาํ รวจทอ้ งที�ขาดความสนใจ รวมท�งั บ่อนการพนนั แหลง่ ใหญ่ๆ ดว้ ย

คดีที�สาํ คญั ระหวา่ งปี 2507-9 ท�ีไดร้ ับมอบหมายใหป้ ฏิบตั ิ
คือ คดีอกุ ฉกรรจท์ ี�นายเทพ พานมะลิเป็นผตู้ อ้ งหาร่วมกบั นายขาวหรือเสือขาว

- 22 -

นายทวน พานมะลิ ปลน้ ตลาดอาํ เภอท่าเรือ จงั หวดั พระนครศรีอยธุ ยา ซ�ึง
นายขาวหรือเสือขาว และนายทวนถูกจบั ไดแ้ ละลงโทษยงิ เป้ าไปแลว้
ส่วนนายเทพฯ บงั เอิญเป็นบุตรทหารท�ีเคยรับใชท้ ่านพลตาํ รวจเอกประเสริฐ
รุจิรวงศ์ ซ�ึงเป็นอธิบดีกรมตาํ รวจอยใู่ นขณะน�นั อยากเขา้ มอบตวั เพ�ือสูค้ ดี
โดยจะขอเขา้ มอบตวั กบั ผมแต่เพียงผเู้ ดียวเท่าน�นั ท่านอธิบดีประเสริฐจึง
มอบหมายใหผ้ มเป็นผไู้ ปรับตวั นายเทพฯ ออกจากป่ าที�จงั หวดั ลพบุรี เพ�ือรับตวั
แลว้ ใหพ้ ลตาํ รวจเอกชุมพล โลหะชาละ ผบู้ งั คบั การกองปราบปรามในขณะน�นั
นาํ เฮลิคอปเตอร์ไปรับตวั มาดาํ เนินคดีท�ีกองปราบปรามสามยอด การไปรับ
มอบตวั นายเทพฯ คร�ังน�นั เป็นไปดว้ ยความยากลาํ บากมาก เพราะตอ้ งใชค้ วาม
ระมดั ระวงั ตวั เป็นพิเศษ ไหนจะตอ้ งใหค้ วามไวว้ างใจแก่นายเทพฯ วา่ เราจะ
ไมล่ อบทาํ ร้ายเขา และในขณะเดียวกนั ผมเองกต็ อ้ งระมดั ระวงั ตวั เองวา่ จะไมถ่ กู
ลอบทาํ ร้ายเช่นกนั ย�งิ ไปกวา่ น�นั ยงั มีตาํ รวจหลายหน่วยงานท�งั กองปราบปราม
และตาํ รวจทอ้ งที� ต่างกห็ มายมนั� ป�ันมือจอ้ งจบั หรือเดด็ ชีพนายเทพฯ เสือร้าย
คนน�ีอยตู่ ลอดเวลา แต่อยา่ งไรกต็ าม ผมและลกู นอ้ งกไ็ ดป้ ฏิบตั ิหนา้ ท�ีดว้ ย
ความระมดั ระวงั และเป็นผลสาํ เร็จในที�สุด

ปี 2510 ไดร้ ับคาํ สงั� จากพลตาํ รวจเอก เย�อื น ประภาวตั
รองอธิบดีกรมตาํ รวจใหไ้ ปดาํ รงตาํ แหน่งผกู้ าํ กบั การ 3 กองบงั คบั การทะเบียน
กรมตาํ รวจเพื�อปรับปรุงงานทะเบียนเกี�ยวกบั รถยนตท์ ุกชนิด ยกเวน้ รถยนตส์ ิบลอ้
ข�ึนไปซ�ึงไปอยใู่ นความควบคุมของกรมการขนส่งทางบก และรถยนตร์ ับจา้ งขนส่ง
ผโู้ ดยสารในเขตกรุงเทพมหานครเท่าน�นั เนน้ หนกั ไปทางแยกประเภทรถยนต์
ส่วนบุคคล และรถยนตร์ ับจา้ งสาธารณะ อาทิเช่น

-รถยนตน์ ง�ั ส่วนบุคคลใชแ้ ผน่ ป้ ายทะเบียนสีดาํ
-รถยนตน์ งั� ส่วนบุคคลรับจา้ งระหวา่ งจงั หวดั ใช้
แผน่ ป้ ายสีเหลือง อกั ษร ว.

- 23 -

-รถยนตน์ ง�ั รับจา้ งส่วนบุคคล ใหม้ ีการรวบรวมจดั ต�งั
เป็นรูปสหกรณ์หรือบริษทั แต่ละสหกรณ์และบริษทั ใชส้ ีรถแตกต่างกนั ออกไป
มีศนู ยว์ ิทยคุ วบคุมการปฏิบตั ิงาน เพื�อสะดวกในติดตาม แต่ละคนั ตอ้ งมีมิเตอร์
คิดค่าโดยสารและอุปกรณ์ต่างๆ แสดงวา่ เป็นรถรับจา้ งแทก็ ซ�ี เพ�ือสะดวก
ในการควบคุมปฏิบตั ิงานของเจา้ ของบริษทั และฝ่ ายเจา้ หนา้ ท�ีทางราชการ
โดยเฉพาะเจา้ หนา้ ท�ีตาํ รวจดว้ ย

ปี 2514 ไดร้ ับแต่งต�งั เป็นรองผบู้ งั คบั การกองทะเบียน
กรมตาํ รวจ เลื�อนยศเป็นพนั ตาํ รวจเอก(พิเศษ)

ปี 2518 ไดร้ ับแต่งต�งั เป็นผบู้ งั คบั การกองทะเบียน กรมตาํ รวจ
และไดร้ ับพระราชทานยศเป็นพลตาํ รวจตรี

ปี 2522 ไดร้ ับแต่งต�งั ไปดาํ รงตาํ แหน่งผบู้ งั คบั การกองการศึกษา
กองบญั ชาการศึกษา กรมตาํ รวจ

ปี 2524 ไดร้ ับแต่งต�งั ไปเป็นผบู้ งั คบั การอาํ นวยการ
กองบญั ชาการตาํ รวจภธู รภาค 3 จงั หวดั นครราชสีมา ในปี น�นั ไดเ้ กิดมีการก่อกบฏ
ข�ึนในกรุงเทพฯ จนเป็นเหตุใหพ้ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ร.9 สมเดจ็ พระ
นางเจา้ ฯ พระบรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศบ์ างพระองคต์ อ้ งเสร็จไป
ประทบั อยภู่ ายในกองทพั ภาคท�ี 2 จนกระทง�ั ฝ่ ายก่อการกบฏทางกรุงเทพฯ
ยอมแพ้ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั สมเดจ็ พระนางเจา้ พระบรมราชินีนาถ
และพระบรมวงศานุวงศจ์ ึงไดเ้ สดจ็ กลบั คืนสู่พระบรมมหาราชวงั สวนจิตรลดา

ปี 2525 ไดร้ ับแต่งต�งั ไปดาํ รงตาํ แหน่งผชู้ ่วยจเรตาํ รวจ
กรมตาํ รวจ

ปี 2528 เลื�อนตาํ แหน่งข�ึนเป็นรองจเรตาํ รวจ ไดร้ ับมติจาก
คณะรัฐมนตรีแต่งต�งั ไปเป็นคณะกรรมการรถไฟแห่งประเทศไทย โดยมี
พลเอกเทียนชยั สิริสมั พนั ธ์ เป็นประธานคณะกรรมการ

- 24 -

ปี 2530-32 ไดร้ ับแต่งต�งั เป็นประธานคณะกรรมการรถไฟแห่ง
ประเทศไทยแทนพลเอกเทียนชยั สิริสมั พนั ธ์

ในกลางปี 2532 ปลดเกษียณราชการออกมาเป็นประชาชนเตม็ ข�นั

การปฏบิ ัตงิ านพเิ ศษ ปี 2500 กระทรวงมหาดไทยโอนงานสอบสวนจาก
ภายในประเทศ
ฝ่ ายปกครองมาใหก้ รมตาํ รวจดาํ เนินการผมไดร้ ับ

แต่งต�งั ใหเ้ ป็นผวู้ า่ คดีศาลแขวงรุ่นแรก และคดีแรกที�ผมทาํ การสอบสวน และ
นาํ คดีข�ึนฟ้ องศาลแขวงพระนครเหนือกค็ ือ คดีหลีกเล�ียงภาษีศุลกากร โดย
ผตู้ อ้ งหาไดถ้ กู กลา่ วหาวา่ นาํ รถยนตย์ ีห� อ้ ดงั รุ่นใหมร่ าคาแพงจากประเทศ

สหรัฐอเมริกาจาํ นวน 45 คนั เขา้ มาโชวใ์ นงานฉลองรัฐธรรมนูญปี น�นั โดย
สาํ แดงเจตนาไวก้ บั กรมศุลกากรวา่ เม�ือโชวเ์ สร็จในงานแลว้ จะนาํ รถยนตจ์ าํ นวน
ดงั กลา่ วกลบั ออกไปนอกราชอาณาจกั รทนั ทีแต่เมื�อครบกาํ หนดเวลา 45 วนั
ดงั กลา่ ว หาไดป้ ฏิบตั ิตามสญั ญาทณั ฑบ์ นไวก้ บั กรมศุลกากรไม่ กลบั นาํ รถยนต์
ดงั กล่าวไปขายใหแ้ ก่บางคน บางหน่วยงานรวมท�งั กองปราบปราม กรมตาํ รวจ
ไวใ้ ชท้ างราชการดว้ ย จึงมีความผดิ ตามพระราชบญั ญตั ิศุลกากร กรมศุลกากร
จึงส่งเรื�องมาใหผ้ มการสอบสวนเห็นวา่ มีความผิดจริงดงั ขอ้ กล่าวหาของ
เจา้ หนา้ ที�กรมศุลกากรผเู้ สียหาย จึงนาํ คดีข�ึนฟ้ องศาลแขวงดงั กล่าวขา้ งตน้
คดีถึงท�ีสุดศาลแขวงพระนครเหนือมีคาํ พิพากษาใหจ้ าํ เลยมีความผิด
ริบรถยนตข์ องกลางเป็นทรัพยส์ มบตั ิของแผ่นดิน
ต�งั แต่ปี 2500-2502 ไดร้ ับแต่งต�งั จากท่านพลตาํ รวจเอกเผา่
ศรียานนทใ์ หเ้ ป็นอาจารยส์ อนนกั เรียนนายร้อยตาํ รวจสามพรานรุ่น 12 13 และ 14
ดงั กลา่ วแลว้ ขา้ งตน้

- 25 -

-ไดร้ ับแต่งต�งั ใหเ้ ป็นอาจารยอ์ บรมนายตาํ รวจเพื�อ
เตรียมรับมือในการสอบสวนดาํ เนินคดีแก่นายตาํ รวจช�นั ผกู้ าํ กบั รองผกู้ าํ กบั
และผบู้ งั คบั กองทว�ั ประเทศ

-ไดร้ ับแต่งต�งั เป็นอาจารยพ์ ิเศษไปสอนนายทหาร
สารวตั ร เกี�ยวกบั การสืบสวนสอบสวนคดีอาญาทว�ั ไปท�ีกรมทหารสารวตั รซงั ฮ�ี

-ไดร้ ับคาํ สงั� ใหเ้ ป็นกรรมการออกขอ้ สอบ ตรวจ
ขอ้ สอบ ผสู้ มคั รเขา้ เป็นนกั เรียนพลตาํ รวจบางเขน และผสู้ มคั รเขา้ เป็นนกั เรียน
นายร้อยตาํ รวจสามพราน โดยมีพลตาํ รวจเอก สุวรรณ รัตนช�ืน รองอธิบดี
กรมตาํ รวจเป็นประธาน

-ไดร้ ับคาํ สงั� เป็นผแู้ ทนกระทรวงมหาดไทยเป็น
คณะกรรมการพิจารณาร่างพระราชบญั ญตั ิการจราจรทางบกกบั คณะกรรมการ
กฤษฎีกา

-ไดร้ ับคาํ สง�ั ใหเ้ ป็นกรรมการร่วมพิจารณา
พระราชบญั ญตั ิควบคุมการผลิตภาพยนตร์ไทยในทาํ เนียบรัฐบาล

-ไดร้ ับคาํ สง�ั กรมตาํ รวจใหเ้ ป็นกรรมการตรวจสอบ
(เซ็นเซอร์) ภาพยนตร์ทุกเรื�องก่อนนาํ ออกฉายในโรงภาพยนตท์ วั� ประเทศ

-ไดร้ ับคาํ สง�ั จากกระทรวงมหาดไทยใหเ้ ป็นกรรมการ
ควบคุมการจราจรผา่ นแดนระหวา่ งประเทศอาเชียน โดยไปประชุมร่วม
คณะกรรมการที�โรงแรมสุคนธา อาํ เภอหาดใหญ่หลายคร�ัง

- 26 -

- 27 -

การปฏบิ ตั งิ านด้านการต่างประเทศ
ปี 2518 เป็นหวั หนา้ คณะเดินทางไปดงู านการสร้างภาพยนตร์ท�ี

ประเทศญี�ป่ ุน ไตห้ วนั และฮ่องกง
ปี 2525 เดินทางไปดงู านการบริหารงานการเดินรถไฟที�ประเทศ

ออสเตรเลีย
ปี 2528 เป็นหวั หนา้ คณะเดินทางไปดูงานการสร้างรถไฟสปริน

เตอร์ท�ีประเทศองั กฤษ
ปี 2529 เป็นหวั หนา้ คณะเดินทางไปดูงานกิจการรถไฟท�ีประเทศ

สวิสเซอร์แลนด์
ปี 2530 เป็นหวั หนา้ คณะเดินทางไปดูงานการเดินรถไฟความเร็ว

สูงท�ีประเทศฝร�ังเศส
ปี 2531 เป็นหวั หนา้ คณะเดินทางไปดงู านการเดินรถไฟที�

ประเทศจีน

- 28 -

กจิ การพเิ ศษ ประมาณปี 2478 ขณะที�ผมกาํ ลงั ศึกษาอยชู่ �นั ประถมที�
โรงเรียนเทศบาล 1 หรือเรียกชื�อกนั ทวั� ไปวา่ โรงเรียนแดงตามสภาพของ
โรงเรียนซ�ึงทาสีเหลืองแต่มุงหลงั คาดว้ ยสงั กะสีสีแดงท�งั หลงั โรงเรียนน�ี
ต�งั อยใู่ กลบ้ า้ น ทางดา้ นหลงั โรงเรียนเป็นหมบู่ า้ นของคนญวน ซ�ึงส่วนใหญ่
อพยพล�ีภยั มาจากประเทศญวนท�ีกาํ ลงั ถกู ทหารฝร�ังเศสเขา้ ยดึ ครอง และทาํ การ
ปราบปรามอยา่ งหนกั ชาวญวนเหลา่ น�ีมกั จะมีการแอบชุมนุมกนั ตอนกลางคืน
และมีการเรี�ยไรเงินแอบส่งไปช่วยกชู้ าติทางประเทศญวนดว้ ย การท�ีมีการแอบ
ชุมนุมและเรี�ยไรเงินกนั กเ็ พราะทางราชการไทยไดม้ ีเจา้ หนา้ ท�ีคอยสืบติดตาม
ความเคลื�อนไหวอยทู่ ุกระยะ ชาวญวนเหลา่ น�ีดาํ รงชีพตามปกติมกั ทาํ ตวั ให้
กลมกลืนกบั คนไทยชาวบา้ นทว�ั ๆ ไป เช่น กลางวนั ใชย้ กยอออกไปหาปลาใน
หนองหาน เพราะหนา้ แลง้ น�าํ หนองหานจะแหง้ ต�ืนข�ึนจบั ปลาไดง้ ่าย ในคร�ังน�นั
ผมไดข้ ่าวแวว่ ๆ วา่ โฮจิมินไดห้ ลบล�ีภยั เขา้ มาอาศยั อยกู่ บั บา้ นพวกญวนขา้ งๆ
โรงเรียนที�ผมเรียนอยู่ และเคยไปลงยกยอร่วมจบั ปลากบั คนญวนเหลา่ น�นั เช่นกนั

คร�ันปี 2484 ประเทศไทยไดเ้ ขา้ ร่วมทาํ สงครามโลกคร�ังที�สอง
กบั ประเทศญ�ีป่ ุนซ�ึงเป็นฝ่ ายอกั ษะ ทาํ การรบกบั ฝ่ ายพนั ธมิตรซ�ึงมีองั กฤษ ฝรั�งเศส
และอเมริกา ฯลฯ เป็นตน้ รัฐบาลไทยในสมยั น�นั มีจอมพลแปลก พิบลู สงครามเป็น
นายกรัฐมนตรีเห็นดว้ ยที�จะเขา้ ร่วมมือกบั ญี�ป่ ุนทาํ สงคราม แต่นายปรีดี พนมยงค์
ซ�ึงทาํ หนา้ ท�ีเป็นผสู้ าํ เร็จราชการแทนพระองคใ์ นสมยั น�นั ไม่เห็นดว้ ย และไดต้ �งั
กองกาํ ลงั เสรีไทยข�ึนท�งั ภายในและภายนอกประเทศเพ�ือทาํ การรบแบบกองโจร
ใตด้ ิน

ในคร�ังน�นั มีคนในจงั หวดั สกลนครที�อาศยั ศึกษาเล่าเรียนอยู่
ในกรุงเทพฯ เขา้ ร่วมขบวนการจาํ นวนมากโดยมีนายเตียง ศิริขนั ธ์ซ�ึงขณะน�นั
เป็นอาจารยอ์ ยมู่ หาวิทยาลยั จุฬาลงกรณ์เป็นหวั หนา้ คณะ โดยไปต�งั ฐานบญั ชาการ
อยทู่ �ีถ�าํ ภพู าน จงั หวดั สกลนคร ในขณะเดียวกนั นายแปลง คาํ เมืองซ�ึงเป็นอาจารย์

- 29 -

อยทู่ ี� โรงเรียนมธั ยมราชาธิราชไดส้ มคั รเขา้ เป็นเสรีไทยกบั ชมรมเสรีไทยนิสิตจุฬา-
ธรรมศาสตร์ โดยมีหลวงสงั วรเป็นหวั หนา้ คณะ นายแปลงฯ ไดร้ ับการส่งตวั ไป
ฝึ กการรบในป่ าท�ีประเทศอินเดีย และกลบั มาโดดร่มลงที�จงั หวดั แพร่กบั พวกอีก
หลายคน ไดร้ ่วมมือกบั เสรีไทยภายในประเทศปฏิบตั ิการต่อตา้ นขดั ขวางการรบ
ของทหารญ�ีป่ ุนเร�ือยมา จนกระท�งั สงครามสงบลง นายแปลงฯ ไดร้ ับพระราชทาน
ยศเป็นร้อยตรีแปลง คาํ เมืองจากพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อนนั ทมหิดล ใน
รัชกาลที� 8 เพื�อเป็นเกียรติประวตั ิแห่งความกลา้ หาญในการปฏิบตั ิหนา้ ท�ีของคุณพ�ี
แปลง คาํ เมือง นบั วา่ เป็นเกียรติประวตั ิอนั ดี

งามอยา่ งยิ�งของคุณพี�แปลง โดยชาวจงั หวดั แพร่ไดส้ ร้าง
พิพิธภณั ฑไ์ วใ้ หเ้ ป็นสักขีพยานจนทุกวนั น�ี

เสรีไทยเดก็ ปี 2487 ในขณะที�ผมกาํ ลงั เรียนอยชู่ �นั มธั ยมปี ที� 5 นายเตียง
ศิริขนั ธ์ ไดไ้ ปรวบรวมกองกาํ ลงั เสรีไทยในจงั หวดั สกลนคร ส่วนมากเป็นเดก็
หนุ่มๆ พวกเราจึงพากนั ไปสมคั รเป็นเสรีไทยรวมท�งั ผมดว้ ย คร�ังแรกพวกเราจะ
ไดร้ ับการฝึ กใหร้ ู้จกั การใชอ้ าวธุ รุ่นใหม่ๆ ซ�ึงยงั ไม่เคยมีใชใ้ นประเทศไทย
นบั ต�งั แต่อาวธุ ปื นพกส�นั จนกระท�งั อาวธุ ปื นกลชนิดยิงเร็วหลายๆ นดั เช่น
ปื นยเู อสอามี�ขนาด 11 มม.คาร์ไบน คาร์บิน สะเตน็ ทอมสนั และปื นเบรีน
สาํ หรับใชย้ งิ รถถงั ตลอดการใชล้ กู ระเบิดขวา้ ง พวกเราไดร้ ับการฝึ กวิชายวุ ชน
ทหารเกี�ยวกบั การใชอ้ าวธุ ปื นมาบา้ งแลว้

สาํ หรับผมไปสมคั รเป็นเสรีไทยน�นั ตอ้ งปิ ดเป็นความลบั อยา่ งยิ�ง
แมแ้ ต่คุณพอ่ ญาติพี�นอ้ งและเพ�ือนท�ีสนิทสนมใกลช้ ิดไม่มีโอกาสไดร้ ับรู้เลย จน
ส่วนใหญ่ไดล้ ม้ หายตายจากไปแลว้ ยงั ไม่มีโอกาสไดร้ ับรู้เลยว่า ผมเคยเป็นเสรีไทย
สาเหตุที�ไม่แสดงตวั ใหใ้ ครรู้วา่ เป็นเสรีไทยกเ็ พราะเพ�ือความปลอดภยั แก่ชีวติ ตวั เอง
เน�ืองจากผเู้ ป็นเสรีไทยระยะหลงั น�ีถกู จบั ตวั มาดาํ เนินคดีในขอ้ หาต่างๆ นานา บาง
คนถกู ฆ่าตายโดยยดั เยียดขอ้ หาต่างๆ วา่ เป็นภยั ต่อประเทศชาติ ท�งั ๆ ที�พวกเรา

- 30 -

ช่วยกนั ประกาศตวั ไปช่วยฝ่ ายพนั ธมิตรเพื�อป้ องกนั ประเทศชาติจากฝ่ ายผรู้ ุกราน
ไดแ้ ก่ ประเทศญี�ป่ ุน เขา้ มาครอบครองประเทศไทยในขณะน�นั ผมไดร้ ับมอบหมาย
ใหเ้ ป็นสายลบั ติดตามความเคลื�อนไหวของกาํ ลงั ทหารญี�ป่ ุน ซ�ึงมาต�งั กองกาํ ลงั อยทู่ ี�
วดั สระแกว้ (ขณะน�ีเป็นบริเวณโรงพยาบาลจงั หวดั สกลนคร) ห่างจากบา้ นของผม
ไมไ่ กลนกั ทหารญี�ป่ ุนหน่วยน�ีคอยสืบความเคลื�อนไหว ติดตามและโจมตีหน่วย
เสรีไทย ซ�ึงประจาํ อยตู่ ามถ�าํ ของภูพานอยเู่ สมอ หากผมไดข้ ่าวความเคลื�อนไหว
ของกองทหารญ�ีป่ ุนวา่ จะมุง่ เดินทางไปสู่ภพู านทิศทางใดกจ็ ะเดินทางลว่ งหนา้ ไป
บอกข่าวท�ีบา้ นโนนหอมบา้ ง บา้ นดงหลวงบา้ ง บางคร�ังกร็ ่วมมือกบั เสรีไทย
หน่วยต่างๆ ทาํ เป็นปะทะลวงล่อเบ�ียงเบนความสนใจของทหารญี�ป่ ุนไปทางอ�ืน
ส่วนมากทหารญี�ป่ ุนตอ้ งการบุกข�ึนไปทางฐานใหญ่ท�ีถ�าํ เสรีไทย ซ�ึงมีนายเตียงฯ
หวั หนา้ ใหญเ่ สรีไทยคอยบงการอยู่ และอีกทางหน�ึงคือสนามบินบา้ นนาค เขต
จงั หวดั กาฬสินธุ์ ซ�ึงเป็นที�เคร�ืองบินฝ่ ายพนั ธมิตรใชเ้ ป็นที�ส่งอาวธุ ยทุ ธภณั ฑแ์ ละ
ข�ึนลงเป็นคร�ังคราว ตลอดเวลาปฏิบตั ิงานเป็นสายลบั คอยรายงานความเคล�ือนไหว
ของกาํ ลงั ทหารญี�ป่ ุน ผมทาํ ตวั อยกู่ บั บา้ น และออกไปต�งั กระท่อมอยทู่ �ีดอนสะพอ
(ซ�ึงเป็นเกาะอยใู่ นหนองหาน) เพ�ือหาปลาเล�ียงชีพและขายเป็นค่าเล่าเรียนอยกู่ บั
คุณพอ่ ซ�ึงนายเตียงฯ รักและนบั ถือเป็นพ�ี คุณเตียงฯ เรียกคุณพ่อวา่ คุณพ�ีทุกคาํ
เพราะต่างเป็นญาติห่างๆ และบงั เอิญคุณพ่อผมกเ็ ป็นเพ�ือนกบั นายหนูเจียม ศิริขนั ธุ์
พี�ชายของนายเตียงฯ ผมจึงเรียกนายเตียงฯ วา่ คุณอาเตียง ทุกคาํ ผมจาํ ไดค้ ืนหน�ึงผม
เขา้ นอนในกระท่อมหลบั สนิทเป็นเวลาดึกมากแลว้ รู้สึกตวั เมื�อไดย้ ินเสียงคนคุยกนั
ตรงระเบียงนอกหอ้ ง จึงแอบดูกร็ ู้วา่ เป็นการคุยกนั ของคุณพอ่ กบั คุณอาเตียงฯ ตอ้ ง
เป็นเรื�องสาํ คญั ของผใู้ หญค่ ุยกนั จึงไมไ่ ดส้ นใจวา่ เขาคุยกนั เร�ืองอะไร กลบั เขา้ ไป
นอนจนรุ่งเชา้ คร�ังเวลา 10:00 น. ผมไดย้ นิ เสียงเคร�ืองบินทางซง้ บวั
(ซง้ กค็ ืออา่ วเลก็ ๆ อยขู่ า้ งดอนสวรรค)์ เป็นเครื�องบิน 2 ลาํ ตวั สีขาว บินระยะต�าํ
เหนือผวิ น�าํ เลก็ นอ้ ย เบียดบงั กบั ตน้ ยางสูงใหญข่ องดอนสวรรค์ เป็นการพลางตวั
โดยปริยาย เม�ือผมมองไปทางซา้ ยฝ�ังหนองหานทางบา้ นแป้ น เห็นร่มชูชีพประมาณ

- 31 -

3-4 ร่ม กาํ ลงั นาํ กล่องพสั ดุใหญ่สีดาํ ร่อนลงสู่พ�ืนดิน ทราบตอนหลงั วา่ เป็น
เคร�ืองบินคาริบลสู ่งอุปกรณ์บางอยา่ งใชใ้ นการรบ เช่น ลกู กระสุนปื น ยางรถยนต์
ยารักษาโรค ฯลฯ ใหก้ บั เสรีไทย ซ�ึงต่อมาบางส่วนถกู ชาวบา้ นเกบ็ ไปเป็นของ
ส่วนตวั แต่เรากต็ ามเกบ็ มาไดจ้ นครบจาํ นวน ผมเกือบลืมไปวา่ คุณอาเตียงฯ
มาพบคุยกบั คุณพอ่ ในคืนน�นั ก็คงเป็นเรื�องบอกใหร้ ู้วา่ จะมีเคร�ืองบินมาทิ�งสิ�งของ
ใหเ้ สรีไทยทางฝั�งริมน�าํ ของบา้ นแป้ น และการเดินทางของคุณอาเตียงฯ มาพบคุณ
พ่อในคืนน�นั คุณอาเตียงฯ ข�ีมา้ เทศตวั โปรดลงมาจากบา้ นโนนหอม ซ�ึงขณะน�นั เป็น
หนา้ แลง้ น�าํ หนองหานกาํ ลงั แหง้ ขอด จึงใชเ้ วลามา้ ว�ิงไม่ก�ีชวั� โมง มา้ เทศตวั น�ีเป็น
ของคุณอาเตียงฯ เพียงตวั เดียวในสกลนคร คุณอาเตียงฯ เดินทางไปตรวจงานหน่วย
กาํ ลงั ที�ห่างไกลแต่งตวั ชุดตรวจการณ์สีกากีคอแบะ สวมหมวกสกั หลาดสีกากี
ปี กกาง มีสายรัดคาง ท�ีเอวมีเขม็ ขดั คาดปื นพกยเู อสอามม�ีขนาด 11 มม. รองเทา้ บูท
สีน�าํ ตาลอมเขียว บนหลงั มา้ เทศตวั ใหญ่ตวั น�ี มือขา้ งหน�ึงถือแส้ ดูท่าทางสง่าผา่ เผย
และน่าเกรงขามย�งิ

หลงั สงครามโลกคร�ังที� 2 16 สิงหาคม 2488 ฝ่ ายพนั ธมิตรประกาศชยั ชนะและ
สงครามโลกคร�ังที� 2 ยตุ ิลง นายพลเรือเอกลอร์ดหลุยส์ เมานต์ แบตเทน ซ�ึงเป็น
ผบู้ ญั ชาการรบฝ่ ายพนั ธมิตรภาคพ�ืนแปซิฟิ ค ไดโ้ ทรเลขมาถึงท่านปรีดี
พนมยงค์ หวั หนา้ เสรีไทยแห่งประเทศไทยใหป้ ระกาศชยั ชนะร่วมกบั ฝ่ ายพนั ธมิตร
ดว้ ย ซ�ึงท่านปรีดีฯ กไ็ ดด้ าํ เนินการ เป็นอนั วา่ ประเทศไทยเราไดพ้ ลิกกลบั จาก
ฝ่ ายอกั ษะผแู้ พม้ าเป็นประเทศผชู้ นะ ทาํ ใหบ้ รรดานายทหารและนกั การเมืองผใู้ หญ่
หลายคนท�ีประกาศตนเขา้ กบั ฝ่ ายอกั ษะรอดพน้ จากเป็นอาชญากรสงคราม
ไมต่ อ้ งไปข�ึนศาลอาชญากรรมระหวา่ งประเทศ ณ กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์
นบั วา่ บารมีของเสรีไทยไดใ้ หค้ วามคุม้ ครองแก่ท่านเหลา่ น�นั หาที�เปรียบมิได้
มิฉะน�นั อาจถกู ศาลระหวา่ งประเทศตดั สินจาํ คุกและถูกประหารชีวติ ไปแลว้ เฉก
เช่นอาชญากรสงครามบางประเทศหลายคนที�โดนมาแลว้

- 32 -

เสรีไทยได้อะไรตอบแทน
เม�ือสงครามโลกคร�ังที� 2 ยตุ ิลง อาวธุ เสรีไทยส่วนใหญเ่ ป็นอาวุธ

ที�ทนั สมยั ซ�ึงหน่วยรบอื�นๆ ยงั ไม่มี ไดแ้ ยกออกเป็น 3 ส่วน ส่วนหน�ึงแบ่งใหฝ้ ่ าย
กชู้ าติประเทศลาว อีกส่วนแบ่งใหฝ้ ่ ายกชู้ าติประเทศญวน ส่วนท�ีเหลือมอบใหไ้ วใ้ ช้
ในราชการไทย สาํ หรับกาํ ลงั ฝ่ ายกชู้ าติท�งั ลาวและญวนทางเสรีไทยไดช้ ่วยฝึ กอาวธุ
ใหก้ ่อนนาํ ไปใช้ โดยใชด้ อนสวรรค์ (เกาะใหญ่ในหนองหานสกลนคร) ทาํ การฝึ ก
พวกเราเสรีไทยเดก็ ไดม้ ีโอกาสมาร่วมกนั เดินสวนสนามจากสนามหลวงไปตาม
ถนนราชดาํ เนินจนถึงลานพระรูปทรงมา้ ต�งั ขบวนแถวฟังคาํ สรรเสริญยกยอ่ งนกั สู้
เสรีไทยท�งั มวล มีการร้องเพลงชาติเพลงสรรเสริญพระบารมี ตะโกนก่กู อ้ ง
ไชโยสามคร�ัง แลว้ เดินทางกลบั ที�พกั ของแต่ละหน่วยๆ ของผมพกั อยทู่ �ีวดั สุทศั น์
เรามีโอกาสไดพ้ กั ผอ่ นท่องเที�ยวในกรุงเทพฯ สามวนั ส่วนมากสถานที�เท�ียวก็มี
เพียงสนามหลวงวดั พระศรีรัตนศาสดาราม (วดั พระแกว้ มรกต) และสวนสตั วด์ ุสิต
ที�อยใู่ กลท้ �ีพกั เท่าน�นั ไม่กลา้ ไปไกลนกั เพราะกลวั หลงทางกลบั ที�พกั
เส้นทางการเมอื งของเสรีไทย

หลงั จากสงครามโลกคร�ังท�ี 2 ยตุ ิลงไดม้ ีการเลือกต�งั ผแู้ ทนราษฎร
ท�งั ประเทศ ปรากฏวา่ เสรีไทยระดบั หวั หนา้ ทางภาคอีสาน เช่น คุณอาเตียง ศิริขนั ธุ์
นายถวลิ อุดล นายจาํ ลอง ดาวเรือง นายทิม ภูมิพฒั น์ ดร.ชลภูมิไดร้ ับเลือกต�งั เป็น
ผแู้ ทนอยา่ งง่ายดาย เพราะเป็นบุคคลท�ีมีคุณภาพท�งั ความรู้ ความสามารถและเขา้ ถึง
ประชาชน โดยเฉพาะคุณอาเตียงฯ รูปร่างสูงใหญพ่ ดู จาเสียงดงั ฟังชดั ท�งั ภาษาไทย
และภาษาองั กฤษอยา่ งคล่องแคลว่ ผมชอบติดตามไปฟังเวลาท่านพดู ในท�ี
สาธารณะกบั ประชาชนทุกคร�ัง เม�ือท่านเสรีไทยเหล่าน�ีไดร้ ับการเลือกต�งั เป็น
สมาชิกสภาผแู้ ทนราษฎรตามระบอบประชาธิปไตยแลว้ ต่างก็ไดร้ ับการแต่งต�งั
บริหารประเทศตามกระทรวงทบวงกรมต่างๆ ตามความรู้ความสามารถของ

- 33 -

แต่ละคน สาํ หรับคุณอาเตียงฯ ไดร้ ับการแต่งต�งั ใหเ้ ป็นรัฐมนตรีวา่ การ
กระทรวงมหาดไทย ส่วนหวั หนา้ เสรีไทยคนอื�นๆ ต่างกไ็ ดร้ ับแต่งต�งั ไปดาํ รง
ตาํ แหน่งรัฐมนตรีกระทรวงต่างๆ โดยมีท่านอาจารยป์ รีดี พนมยงค์ เป็น
นายกรัฐมนตรี การดาํ เนินงานของทางสภาผแู้ ทนราษฎรในสมยั น�นั เริ�มฟ�ื นฟู
เศรษฐกิจและประชาธิปไตยของชาติไทย ซ�ึงซบเซามาชา้ นานใหด้ ีข�ึน โดย
ใหป้ ระชาชนมีส่วนร่วม เช่น มีการก่อต�งั สหกรณ์ต่างๆ และธนาคารแห่งประเทศ
ไทยซ�ึงมีอาจารยด์ อร์เตอร์ป๋ วย อ�ึงภากรณ์เป็นผกู้ ่อต�งั และเป็นผวู้ า่ การธนาคารแห่ง
ประเทศไทยเป็นคนแรก งานบริหารประเทศกาํ ลงั ดาํ เนินไปดว้ ยดี พอดีมีเหตุการณ์
สาํ คญั เกิดข�ึน คือ กรณีคดีสวรรคตของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหิดล
(รัชกาลท�ี 8) เป็นเหตุใหจ้ อมพลแปลก พิบลู ยส์ งครามกบั พวกทาํ การปฏิวตั ิยบุ การ
ปกครองแบบประชาธิปไตยเป็นระบบเผดจ็ การทางทหาร บรรดาเสรีไทยทุกคนถกู
ใหร้ ้ายต่างๆ นาๆ ต่างกต็ อ้ งหลบหนีล�ีภยั เขา้ ไปอยใู่ นป่ าเขา แมแ้ ต่อาจารยป์ รีดีฯ
และครอบครัวกต็ อ้ งหลบภยั ไปอยตู่ ่างประเทศจนตลอดชีวิต บรรดาหวั หนา้ เสรี
ไทยสายอีสานถกู จบั และฆ่าตายอยา่ งปราศจากความผดิ รวมท�งั คุณอาเตียงฯ กบั
พวก ซ�ึงมีคุณพี�สง่า ประจกั ษว์ งศ์ (ลกู ชายคุณลงุ ปาน) คนขบั รถของคุณอาเตียงฯ ก็
ถกู ฆ่าตายในป่ าเมืองกาญจนบุรียงั หากระดูกไม่เจอจนทุกวนั น�ี ท่านอาจารยป์ รีดีฯ
และพวกเสรีไทยทุกคนถูกต�งั ขอ้ หาเป็นคอมมิวนิสต์ แมแ้ ต่ใครเอ่ยถึงกิจการ
สหกรณ์หรือประเทศจีนกถ็ กู เพง็ เลง็ เป็นพวกคอมมิวนิสต์ อาจถกู จบั กุมและต�งั
ขอ้ หาไวก้ ่อน แต่ปัจจุบนั น�ีปรากฏวา่ นิยมการต�งั กิจการสหกรณ์หรือแมแ้ ต่ประเทศ
จีนกพ็ ากนั หลง�ั ไหลเขา้ ไปทาํ สมั พนั ธไมตรี ท�งั ๆ ที�ประเทศจีนขณะน�ีกย็ งั เป็น
ประเทศคอมมิวนิสตอ์ ยเู่ ลย จะเห็นไดว้ า่ กิจการสหกรณ์กด็ ี ความสมั พนั ธก์ บั
ประเทศจีนกด็ ีลว้ นแต่เป็นนโยบายของอาจารยป์ รีดีฯ เม�ือ 70 กวา่ ปี มาแลว้
ถา้ จะพดู อยา่ งภาษาชาวบา้ นธรรมดากพ็ อจะพดู ไดว้ า่ หากเป็นการเล่นหมากรุกท่าน
อาจารยป์ รีดีฯ มองการเดินหมากรุกท�งั กระดาน ฝ่ ายตรงขา้ มเดินออกมาเพียงตาเดียว
กส็ ามารถมองไดท้ นั ทีวา่ เอาชนะไดอ้ ยา่ งไรแลว้ สาํ หรับเสรีไทยคนสาํ คญั

- 34 -

คนหน�ึงของจงั หวดั สกลนคร ซ�ึงควรไดร้ ับการยกยอ่ งจากผลงานกค็ ือ คุณพ�ี
ร้อยตรีแปลง คาํ เมือง เป็นพ�ีชายของป�ิ นแกว้ คาํ เมืองเพ�ือนรักของผมคนหน�ึง
ก่อนเป็นเสรีไทยพ�ีแปลงฯ เป็นครูสอนอยทู่ ี�โรงเรียนวดั ราชาธิวาส ลกู ศิษย์
พี�แปลงในโรงเรียนน�ีเป็นเพ�ือนนกั เรียนเตรียมอุดมมหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์
กบั ผมหลายคน เพ�ือนๆ ผมต่างกลา่ วชมพ�ีแปลงวา่ อบรมสง�ั สอนลกู ศิษย์
รักลกู ศิษยท์ ุกคน พี�แปลงไดส้ มคั รเป็นเสรีไทยในสายนกั ศึกษาจุฬา-ธรรมศาสตร์
โดยมีพลเรือโทสงั วรณ์ฯ เป็นหวั หนา้ ปฏิบตั ิงานในกรุงเทพฯ และบริเวณใกลเ้ คียง
พ�ีแปลงไดร้ ับการคดั เลือกส่งไปฝึ กการรบแบบกองโจรจากทหารอเมริกา ณ
ประเทศอินเดีย เม�ือเสร็จสิ�นการฝึ ก ถกู ส่งตวั กลบั ประเทศไทยโดยทางเคร�ืองบิน
และใหโ้ ดดร่มลงที�จงั หวดั แพร่กบั เพ�ือนๆ อีกหลายคนเพื�อปิ ดบงั การข่าวจาก
ทหารญี�ป่ ุน และไดป้ ฏิบตั ิหนา้ ท�ีจนสงครามโลกคร�ังท�ีสองสงบลง ไดร้ ับ
พระราชทานยศจากพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหิดล เป็นนายร้อยตรี
และไดร้ ับการบรรจุเขา้ รับราชการในกรมศุลกากร กระทรวงการคลงั เรื�อยมาจน
เกษียณอายรุ าชการ พี�แปลงหรือร้อยตรีแปลงไดร้ ับคาํ ยกยอ่ งชมเชยการ
ปฏิบตั ิงานเสรีไทยจากชาวจงั หวดั แพร่อยา่ งสูง จนมีการก่อต�งั พิพิธภณั ฑเ์ สรีไทยข�ึน
ในอาํ เภอเมืองจงั หวดั แพร่เพ�ือระลึกถึงคุณงามความดีของร้อยตรี แปลง คาํ เมือง
โดยการดาํ เนินงานของคุณภุชงค์ กนั ทาธรรม อดีตสมาชิกสภาผแู้ ทนราษฎร
บุตรชายนายทอง กนั ทาธรรมเป็นผดู้ าํ เนินการ ผมคนหน�ึงที�มีความรักและช�ืนชม
พี�แปลงฯ มาตลอด เพราะพี�คนน�ีมีแต่ให้ มีส่วนช่วยเหลือผมในการดาํ เนินงานเพื�อ
นาํ เงินมาบริหารสมาคมชาวสกลนคร และก่อต�งั มลู นิธิน�าํ ใจชาวสกลนคร
ทางสมาคมโดยผมเป็นนายกไดน้ าํ เงินดอกผลจากเงินจาํ นวนน�ีไปมอบเป็น
ทุนการศึกษาแก่นกั เรียนท�ีเรียนดีในจงั หวดั สกลนครแลว้ จาํ นวนมาก
ดว้ ยคุณงานความดีของร้อยตรีแปลง คาํ เมืองคนน�ี สมควรอยา่ งยิ�งท�ีเราชาว
สกลนครทุกท่านควรยกยอ่ งใหเ้ ป็น “คนดีศรีสกลนคร” ท�ีแทจ้ ริงคนหน�ึง
เช่นเดียวกบั ที�ชาวจงั หวดั แพร่เขาพากนั ยกยอ่ งเช่นกนั

- 35 -

ชีวติ เหมอื นฝัน ชีวิตเดก็ บา้ นนอกอยา่ งผมไมเ่ คยคิดเลยวา่ จะมีโอกาสไดเ้ ขา้ ไปมี
ส่วนสมั พนั ธเ์ กี�ยวขอ้ งกบั บุคคลสาํ คญั ท�ีสุดในพระบรมมหาราชวงั แต่คงจะเป็น
พรหมลิขิตที�ไดค้ ุณลกั ษณ์ศรี อุปพงศ์ มาเป็นคู่ครอง

- 36 -

จึงไดม้ ีโอกาสไดร้ ู้วา่ มีส่วนเป็นเครือญาติของเจา้ จอมหมอ่ มราชวงศส์ ดบั ในรัชกาล
ที� 5 ซ�ึงคุณลกั ษณ์ศรีฯ บอกวา่ พวกเราเป็นญาติสายเจา้ จอมมารดาเอมนอ้ ย ซ�ึงเป็น
มารดาพระองคเ์ จา้ ลดาวลั ย์ ในรัชกาลที� 3 ดงั ปรากฏตามลายพระหตั ถข์ องสมเดจ็ ยา่
เจา้ จอมหมอ่ มราชวงศส์ ดบั ไดจ้ ารึกในแผน่ ทองไวใ้ หเ้ ป็นหลกั ฐาน และยงั มีคุณยา่
นุ่มเขา้ ไปเป็นผรู้ ับใชใ้ กลช้ ิดในพระบรมมหาราชวงั อยจู่ นตลอดชีวติ อีกดว้ ย ฉะน�นั
คุณลกั ษณ์ศรีฯ จึงเดินเขา้ ๆ ออกๆ พระราชตาํ หนกั ดา้ นหลงั พระบรมมหาราชวงั เป็น
ประจาํ ซ�ึงประตดู า้ นหนา้ น�ีหา้ มเขา้ ออกเป็นอนั ขาดนอกจากผหู้ ญิงเท่าน�นั

เจ้าจอมสดบั

- 37 -

ส่วนผมไดม้ ีโอกาสรับใชใ้ กลช้ ิดสมเดจ็ ยา่ เจา้ จอมสดบั หลงั จากท�ีพระองคท์ ่าน
ไดเ้ สดจ็ ไปท�ีบา้ นพกั อาคารพิบูลเวศมพ์ ระโขนง เมื�อวนั ท�ี 27 พฤศจิกายน 2514
ซ�ึงเป็นวนั เกิดของผมโดยมิไดค้ าดฝันมาก่อน เขา้ สวมกอดอวยพรใหผ้ มมีความสุข
ความเจริญ และเอ่ยคาํ วา่ หลายเขย พร้อมดว้ ยมอบแผน่ ทองใหผ้ มไวเ้ ป็นหลกั ฐาน
ต�งั แต่บดั น�นั เป็นตน้ มาผมก็มีโอกาสรับใชค้ ุณยา่ มาตลอด จนกระท�งั ประมาณกลาง
ปี 2525 คุณยา่ ป่ วยไข้ ผมไดม้ ีโอกาสนาํ รถเก๋งส่วนตวั ไปรับคุณยา่ ที�ประตูวงั
ดา้ นหลงั พระตาํ หนกั โดยมีคุณลกั ษณ์ศรีฯ กบั หลานๆ สาวเขา้ ไปรับคุณยา่ ใน
ตาํ หนกั มาข�ึนรถขา้ งนอกประตู พาคุณยา่ ไปนอนพกั รักษาตวั ท�ีโรงพยาบาลตาํ รวจ
เป็นคร�ังคราว นบั วา่ ไดม้ ีโอกาสตอบแทนพระคุณความเมตตากรุณาปราณี
ของคุณยา่ ท�ีมีต่อผมเสมอมา

&&&&&&&&&&&&&&&&

- 38 -

พลตาํ รวจตรีชาติชาย สมรสกบั นางลกั ษณ์ศรี อุปพงศ์ มีบุตรสาว 1 คน บุตรชาย 3 คน
1.นางนุชนาฏ สนั ติวราคม สมรสกบั นายสุธีชยั สนั ติวราคม มีบุตรชาย 2 คน
2.นายสมเจตน์ อุปพงศ์ สมรสกบั นางสาวบงกชกร เรืองรัตน์ มีบุตรสาว 1 คน
3.นายโกเมศ อปุ พงศ์ เสียชีวิต มีบุตรชาย 2 คน
4 นายวรพฒั น์ อปุ พงศ์ สมรสกบั นางพนารัตน์ อปุ พงศ์ มีบุตรชาย 3 คน

- 39 -

- 40 -

- 41 -

ชีวติ ทางโลกและทางธรรมโดยสังเขป
เขียนบรรยายโดยบุตรชาย แมน-สมเจตน์ อุปพงศ์
- ตระกลู อุปพงศเ์ ป็นสายสกลุ สืบมาจากเจา้ เมืองนครพนมฯ และสกลนคร
สายพรหมสาขา ณ สกลนคร และคุณป่ ขู องพล.ต.ต.ชาติชายฯ เป็นเจา้ เมือง
คนสุดทา้ ยของ จ.สกลนคร พระยาประจนั ตประเทศธานี (โง่นคาํ พรหมสาขา
ณ สกลนคร)

หลวงป่ ูฝ�ัน อาจาโร

- ท่านเป็นญาติสายหลวงป่ ูฝ�ันอาจาโร จงั หวดั สกลนคร บิดาช�ือ ทนายเขียน มารดา
ชื�อ นางบวั เส�ียน อปุ พงศ์ บิดาเป็นพ�ีเขยของหลวงป่ ูฝ�ันฯ สมยั ยงั เดก็ มีหนา้ ที�ส่ง
ปิ� นโตแทนโยมแม่ ผเู้ ป็นโยมอุปัฏฐากถวายเพลหลวงป่ ู เมื�อคราวจาํ วดั อยทู่ ี�วดั ป่ า
สุทธาวาส จ.สกลนคร เป็นประจาํ

- 42 -

- ท่านเล่าใหฟ้ ังเสมอเม�ือไดย้ ศเป็นพนั ตาํ รวจใหมๆ่ ไดเ้ ขา้ เย�ยี มพระอาจารยฝ์ �ันที�
วดั ธรรมมงคลฯ สุขมุ วิท 101 ไดถ้ กู พระอาจายฝ์ �ันถามวา่ “พระพุทธเจา้ อยทู่ ี�ไหน”
คุณพอ่ ตอบวา่ อยทู่ ี�อินเดีย สุดทา้ ยพระอาจารยฝ์ �ันบอกวา่ “พระพุทธเจา้ อยทู่ �ีใจ“
ทาํ ใหท้ ่านจดจาํ ไดแ้ มน่ ยาํ และมาเล่าสอนใหล้ กู ๆฟังเป็นประจาํ
- ท่านมีความสนใจในทางธรรมทาํ ใหม้ ีโอกาสไดเ้ ขา้ ปฏิบตั ิธรรมสมถฯดว้ ย
อานาปานะสติ กบั ท่านอาจารย์ พ.ต.อ.พิเศษ บุญเพญ็ แขวฒั นะ และแนวทาง
สติปัฏฐาน 4 กบั คุณแมส่ ิริ กรินชยั หลายคร�ัง คราวท�ีท่านกลบั จากอินเดียฯ
ท่านย�าํ ใหล้ กู หลานฟังเสมอวา่ ในชีวติ ถา้ มีโอกาสสกั คร�ังเราควรไปนมสั การ
สงั เวชนียสถาน ที�อินเดีย เพื�อระลึกถึงพระธรรมคาํ สอนท�ีแทจ้ ริงขององค์
สมเดจ็ พระสมั มาสมั พุทธเจา้ เพื�อทาํ ใหเ้ รามีจิตใจท�ีพน้ ทุกขไ์ ดใ้ นที�สุด

ท่านอาจารย์ พ.ต.อ.พิเศษ บุญเพญ็ แขวฒั นะ คณุ แมส่ ิริ กรินชยั

- 43 -

สักการะ 4 สังเวชนียสถาน อนิ เดยี -เนปาล

- 44 -

- ลมหายใจสุดทา้ ย ผมอยกู่ บั ท่านขณะลมหายใจสุดทา้ ย ซ�ึงท่านกล่าวก่อนจะหลบั
คร�ังสุดทา้ ยวา่ “ท่านจะอยกู่ บั ลมหายใจสุดทา้ ยของท่านกบั พทุ ธโธ ไม่ตอ้ งมาเจาะ
คอ ไมต่ อ้ งมากระตุน้ หวั ใจ ไม่ตอ้ งฉีดมอร์ฟี นใหท้ ่าน” ทาํ ใหเ้ จา้ หนา้ ท�ี รพ.เห็นถึง
ความมีใจเดด็ เด�ียวของท่าน

และยงั คงแสดงออกถึงการเป็นนกั สู้ แมจ้ ะสิ�นลมหายใจไปแลว้ กต็ าม
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

- 45 -

ณ วดั พระศรมี หาธาตวุ รมหาวหิ าร บางเขน

1-4 เมษายน 2565 สวดอภิธรรม
5 เมษายน 2565 พระราชทานเพลงิ ศพ

- 46 -