คู่มือ รพ.สต.ติดดาว(ฉบับให้พื้นที่ศึกษา) 2563

ฉบบั สำหรับใหพ้ น้ื ท่นี ำไปศกึ ษา

ฉบบั สำหรบั ใหพ้ ื้นท่นี ำไปศกึ ษา

ค่มู อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 ก

คานา
ระบบสุขภาพของประเทศไทยขยายการเข้าถึงบริการสุขภาพ โดยมีการสร้างสถานีอนามัย
ครอบคลุมในทุกพื้นที่ท่ัวประเทศ ในปี 2551 ยกระดับสถานีอนามัยเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล
(รพ.สต.) และพัฒนาเครือข่ายการส่งต่อในทุกระดับอย่างมีประสิทธิภาพ เช่ือมโยงกันท้ังภาครัฐและเอกชน
เพื่อให้ระบบหลักประกันสุขภาพมีคุณภาพอย่างเพียงพอทั่วถึง มีทางเลือกหลากหลายรูปแบบ และครอบคลุม
ได้ถึงการรักษาพยาบาลในสถานพยาบาลเอกชนทเ่ี ข้ารว่ มโครงการ
กระทรวงสาธารณสุขกาหนดยุทธศาสตร์พัฒนาความเป็นเลิศใน 4 ด้าน (PP&P, Service,
People, Governance) และจากคารับรองการปฏิบัติราชการของปลัดกระทรวงสาธารณสุขกับรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงสาธารณสุข (Performance Agreement: PA) ปี 2563 ในส่วนของระบบปฐมภูมิ (Primary Care)
ได้ผนวก 3 ประเด็นหลัก คือ การพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอาเภอ (พชอ.) การพัฒนาระบบการแพทย์ปฐมภูมิ :
คลินิกหมอครอบครัว ท้ังประเภท หน่วยบริการปฐมภูมิ (Primary Care Unit) และเครือข่ายหน่วยบริการปฐมภูมิ
(Network of Primary Care Unit) และ การพัฒนาระบบธรรมาภิบาลและองค์กรคุณภาพ : รพ.สต.ติดดาว การ
พัฒนาคุณภาพ รพ.สต. เป็นประเด็นสาคัญในยุทธศาสตร์ท่ี 4 แผนยุทธศาสตร์บริหารเป็นเลิศด้วยธรรมาภิบาล
(Governance Excellence) หนังสือเล่มนี้ถูกจัดทาขึ้นเพื่อเป็นคู่มือให้บุคลากรสาธารณสุขนาไปใช้ประโยชน์ใน
การพัฒนาคุณภาพ รพ.สต. ตามเกณฑ์คุณภาพ รพ.สต.ติดดาว ซึ่งเนื้อหาหลักประกอบด้วยเกณฑ์คุณภาพ
รพ.สต.ตดิ ดาว แนวทางการพัฒนาและการประเมินคณุ ภาพ รพ.สต. ปี 2563
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าคู่มือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว
(รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 เล่มน้ีจะเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านท่ีเป็นเจ้าหน้าท่ีสาธารณสุข เพ่ือให้การบริการ
ปฐมภูมิมีคณุ ภาพมาตรฐาน และเปน็ พืน้ ฐานสกู่ ารพัฒนาคุณภาพอื่นๆตอ่ ไป

คณะทางานพฒั นาคุณภาพ
โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตาบลติดดาว

ธนั วาคม 2562

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 ข

สารบัญ หนา้
ค
คานิยมปลัดกระทรวงสาธารณสุข 1
3
บทที่ 1 แนวคิดการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว 12

บทท่ี 2 ภาพรวมของเกณฑค์ ุณภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตาบลตดิ ดาว 12
23
บทที่ 3 เกณฑ์คุณภาพโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว 25
แบบประเมินโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลติดดาว ปี 2563 28
หมวด 1 บริหารดี 101
การนาองคก์ รและการจัดการดี 106
หมวด 2 ประสานงานดี ภาคีมีส่วนร่วม 115
การให้ความสาคญั กบั ประชากรเปาู หมาย ชมุ ชน และผู้มสี ่วนได้ส่วนเสีย 117
หมวด 3 บุคลากรดี
การมุง่ เน้นทรัพยากรบุคคล
หมวด 4 บรกิ ารดี
การจัดระบบบริการครอบคลุมประเภทและประชากรทุกกลุ่มวยั
หมวด 5 ประชาชนมีสขุ ภาพดี
ผลลัพธ์
แบบสรปุ คะแนนประเมินโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว ปี 2563

บทท่ี 4 แนวทางการประเมนิ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว

ภาคผนวก

สานกั สนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 ค

คานิยมปลัดกระทรวงสาธารณสุข

โครงการพัฒนาองค์กรคุณภาพ ประกอบด้วยการพัฒนาคุณภาพหน่วยบริการสาธารณสุข
ระดับปฐมภูมิอยู่ในแผนงานที่ 11 การพัฒนาระบบธรรมาภิบาลและองค์กรคุณภาพ ในแผนยุทธศาสตร์
กระทรวงสาธารณสขุ 20 ปี คอื แผนยุทธศาสตร์ที่ 4 ยทุ ธศาสตรบ์ ริหารเป็นเลิศด้วยธรรมาภิบาล(Governance
Excellence) ท้ังน้ีหากประชาชนที่อยู่ในพ้ืนที่รับผิดชอบของหน่วยบริการสุขภาพท่ีผ่านเกณฑ์คุณภาพหน่วย
บริการสาธารณสุขระดับปฐมภูมิ หรือเรียกว่า รพ.สต.ติดดาว จะได้รับบริการท่ีได้มาตรฐานใน 5 ประเด็น
(5 ดาว 5 ด)ี ไดแ้ ก่ หมวด 1 การบรหิ ารดี หมวด 2 ประสานงานดี ภาคมี สี ว่ นรว่ ม หมวด 3 บุคลากรดี หมวด 4
บริการดี และ หมวด 5 ประชาชนมสี ุขภาพดี

จากการดาเนนิ งานการพฒั นาคุณภาพหน่วยบริการปฐมภูมิ รพ.สต.ติดดาว ซ่ึงเร่ิมดาเนินงาน
ในปี 2560 เปูาหมายคือ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล (รพ.สต.) ท่ัวประเทศ ทั้งในสังกัดกระทรวง
สาธารณสุขและนอกสังกัดกระทรวงสาธารณสุข จานวน 9,806 แห่ง ซ่ึงในปี 2560 – 2562 มีหน่วยบริการ
ปฐมภูมิผ่านเกณฑ์ ระดับ 5 ดาว ร้อยละ 70.10 โดยเกินเปูาหมายท่ีตั้งไว้ในปี 2562 คือ รพ.สต. ผ่านเกณฑ์
ระดับ 5 ดาว ร้อยละ 60.00 และกระทรวงสาธารณสุขเห็นความสาคัญและประโยชน์ของโครงการน้ี จึงได้
ดาเนนิ การตอ่ เนอ่ื ง ในปี 2563 โดยต้งั เปูาหมาย รพ.สต. ผ่านเกณฑ์คุณภาพ ระดับ 5 ดาว ทั่วประเทศ ร้อยละ
75.00 (สะสมปี 2561 – 2563) และ รพ.สต. ผา่ นเกณฑ์คณุ ภาพ ระดบั 5 ดาว ทุกแหง่ ภายในปี 2564

ผมขออวยพรและเป็นกาลังใจให้ รพ.สต. ทุกแห่ง เจ้าหน้าที่ รพ.สต. ทุกท่านดาเนินงาน
พัฒนาคุณภาพ รพ.สต.ติดดาว ด้วยใจมุ่งหวังให้ประชาชนสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มีความสุข ระบบสุขภาพย่ังยืน
และขอขอบคณุ เจา้ หน้าที่สาธารณสุขทุกท่านท่ใี ห้ความรว่ มมอื เปน็ อยา่ งดีตลอดมา และตลอดไป

นายแพทย์สุขมุ กาญจนพมิ าย
ปลดั กระทรวงสาธารณสขุ

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

ค่มู ือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 1

บทท่ี 1

แนวคิดการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว

การพัฒนาระบบสุขภาพของประเทศไทย มีความเจริญก้าวหน้ามากข้ึนกว่าเดิม สามารถขยาย
การเข้าถึงบริการสุขภาพ โดยมีการสร้างโรงพยาบาลอาเภอและสถานีอนามัยครอบคลุมในทุกพื้นท่ีทั่วประเทศ
ปัจจุบนั สถานอี นามัยได้มกี ารยกระดบั มาเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล (รพ.สต.) มีการให้บริการเพ่ิมมากข้ึน
ในทกุ ดา้ น ทงั้ ดา้ นการรกั ษา ส่งเสริม ปูองกัน ฟื้นฟู รวมถึงงานคุ้มครองผู้บริโภค ทาให้ประชาชนได้รับบริการสุขภาพ
ที่จาเป็นได้ ในหน่วยบริการสุขภาพใกล้บ้าน ถึงแม้ว่ามี รพ.สต. ครอบคลุมทุกพื้นที่ และสามารถเข้าถึงบริการได้
สะดวกมากขึ้น แต่สัดส่วนบุคลากรยังไม่สอดคล้องกับภาระงานและจานวนประชากรท่ีรับผิดชอบตามการแบ่งขนาด
รพ.สต. S M L โดยระดับ S รับผิดชอบดูแลประชากรน้อยกว่า 3,000 คน มีบุคลากรประมาณ 5 คน ระดับ M
รับผิดชอบดูแลประชากร 3,000 - 8,000 คน มีบุคลากรประมาณ 8 คน ระดับ L รับผิดชอบดูแลประชากรมากกว่า
8,000 คน มีบุคลากรประมาณ 11 คน (อ้างอิงจากกองยุทธศาสตร์และแผนงาน กระทรวงสาธารณสุข) จึงได้มี
การกาหนดเกณฑ์คุณภาพ รพ.สต.ติดดาว เพื่อการจัดบริการให้สอดคล้องกับขนาดของ รพ.สต. และจานวนบุคลากร
ท่มี ีอยู่

กระทรวงสาธารณสุขจึงได้กาหนดนโยบายการพัฒนาคุณภาพหน่วยบริการสุขภาพทุกระดับ
โดยเฉพาะ การพฒั นาคณุ ภาพในโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบล โดยมีเปาู หมายใหป้ ระชาชนมีสุขภาพดี เจ้าหน้าที่
มีความสุข ระบบสุขภาพย่ังยืน อันจะนาไปสู่วิสัยทัศน์ของกระทรวงสาธารณสุข คือ เป็นองค์กรหลักด้านสุขภาพ
ที่รวมพลังสังคม เพ่ือประชาชนสุขภาพดีในท่ีสุด โดยมียุทธศาสตร์ในการพัฒนาความเป็นเลิศใน 4 ด้านต่อไปน้ี
คือ 1. การส่งเสริมสุขภาพและการปูองกันโรค (PP&P Excellence) 2. ระบบบริการ (Service Excellence)
3. การพัฒนาคน (People Excellence) และ 4. ระบบบริหารจัดการ (Governance Excellence) ในขณะเดียวกัน
บุคลากรกระทรวงสาธารณสุขก็มีค่านิยมในการขับเคล่ือนงานร่วมกัน 4 ด้าน โดยนาตัวย่อจากช่ือกระทรวง
สาธารณสุข คือ MOPH ประกอบด้วย M คือ Mastery คือบุคลากรเป็นนายของตัวเอง ที่ต้องเอาชนะโลภ โกธร หลง
ใหไ้ ด้ O คือ Originality สร้างสรรคส์ ่งิ ใหม่ๆ P คือ People Centered Approach เอาประชาชนเป็นศูนย์กลาง และ
H คอื Humility ออ่ นน้อมถ่อมตน

ดังนั้น จึงได้มีการพัฒนาเครื่องมือการพัฒนาคุณภาพหน่วยบริการสุขภาพในระดับ รพ.สต. ข้ึน
คือ เกณฑ์พัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ซึ่งการพัฒนาเกณฑ์คุณภาพ
(Approach) มีเน้ือหาผสมผสานอ้างอิงจากเกณฑ์คุณภาพ Primary Care Award เพื่อพัฒนาคุณภาพของหน่วย
บริการปฐมภูมิ ในรูปแบบของเครือข่ายบริการ โดยมุ่งเน้นเช่ือมโยงระบบบริการ กระบวนการบริการ รวมทั้ง
การบริหารจัดการ ซ่ึงจะทาให้เกิดการจัดการเป็นระบบทั้งองค์กร เกณฑ์ข้ึนทะเบียน หน่วยบริการประจาและหน่วย
บริการปฐมภูมิของสานกั งานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) มุ่งเน้นพัฒนาศักยภาพการจัดบริการ (ทรัพยากร
บุคคล อาคารสถานที่ วัสดุอุปกรณ์ เครื่องมือ) และการบริหารจัดการ เพ่ือให้เกิดการพัฒนาขีดความสามารถและ
คุณภาพบริการสาธารณสุขของหน่วยบริการเกิดการสร้างและพัฒนาเครือข่ายของระบบบริการที่มีการส่งต่อและการ
ดูแลอย่างต่อเนื่อง โดยสอดคล้องกับการบริหารงบประมาณกองทุน มีระบบการทางานด้านสุขภาพระดับอาเภอ
ร่วมกันของทุกภาคส่วนด้วยการบูรณาการทรัพยากรภายใต้บริบทของพื้นท่ีผ่านกระบวนการชื่นชมและการจัดการ
ความรู้ ส่งเสริมใหป้ ระชาชนและชุมชนพึ่งตนเองได้ และไม่ทอดทิ้งกัน โดยมีเปูาหมายร่วมเพื่อสุขภาวะของประชาชน
(DHS) และอาศัยการมสี ว่ นร่วมของ สหวิชาชีพทเ่ี กีย่ วข้องกบั เกณฑ์ รวมถึงผู้ปฏิบัตงิ านซ่ึงเปน็ ผทู้ ี่ต้องนาเกณฑ์ไปใช้ใน
การทางานใน รพ.สต. (Participation) ทาให้เกณฑ์คุณภาพมี ความเป็นรูปธรรมท่ีวัดได้ สามารถนาไปปฏิบัติได้จริง
ตามบริบทของพื้นท่ี (Deployment) เป็นงานประจาท่ีทาอยู่ลดความซ้าซ้อน ไม่เป็นภาระเพ่ิมเติมให้กับผู้ปฏิบัติงาน

สานักสนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ

คู่มอื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 2

และให้ความสาคัญกับเกณฑ์มาตรฐานการทางานร่วมกับชุมชน ดูแลสุขภาพประชาชนทุกกลุ่มแบบผสมผสานเป็น
องคร์ วมอย่างใกลช้ ิดและตอ่ เนื่องตัง้ แตร่ ะดับบุคคลครอบครวั และชมุ ชน (Integration)

นอกจากน้ันกระบวนการกากับและติดตาม (Monitor and Evaluation) และกระบวนการประเมิน
รับรอง รพ.สต.ติดดาว (Accreditation) จะช่วยกระตุ้น สนับสนุน และเสริมพลังให้ทีมงานในพ้ืนท่ีให้ทางานประสบ
ความสาเร็จโดย ใช้กระบวนการเย่ียมผู้ปฏิบัติงานด้วยการดูแล (Caring) จากสหวิชาชีพ เครือข่ายบริการหรือ
โรงพยาบาลแม่ข่าย มีการให้คาแนะนาในการดาเนินงาน (Coaching)ให้ได้ตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพและการให้
คุณคา่ (Appreciation) กับทีมงานพื้นท่ีหลังการประเมินมีการถอดบทเรียนเกิดการเรียนรู้ร่วมกัน (Learning) เพ่ือให้
ทกุ ส่วนท่เี กยี่ วขอ้ งเกิดกระบวนการเรียนรรู้ ว่ มกัน สามารถนาไปใชอ้ ยา่ งเป็นรปู ธรรมและย่งั ยนื

ทีมสหวิชาชีพประกอบด้วยแพทย์ ทันตแพทย์ เภสัชกร พยาบาล นักเทคนิคการแพทย์
กายภาพบาบัด สาธารณสุขอาเภอ นกั วิชาการสาธารณสขุ นกั วชิ าการคอมพิวเตอร์ แพทย์แผนไทย ฯลฯ มีบทบาทใน
การพัฒนาลงเยี่ยมเสริมพลังและประเมินคุณภาพ เพราะสามารถให้คาแนะนาได้อย่างถูกต้องตามมาตรฐานวิชาชีพ
และเป็น การลดข้อจากดั ด้านบุคลากรท่ีเป็นวิชาชีพเฉพาะที่ขาดแคลนใน รพ.สต. ได้ โดยอาศัยการแบ่งปันทรัพยากร
จากโรงพยาบาลแม่ข่าย ผลพลอยได้ท่ีเกิดข้ึนคือความสามัคคีในทีมงาน มีการแลกเปล่ียนเรียนรู้และสร้าง
ความสัมพันธ์อันดีในเครือข่ายบุคลากรด้านสุขภาพ เกิดการเรียนรู้และเข้าใจกันในทีมงาน เข้าถึงและพัฒนางานให้
เหมาะสมกบั พนื้ ทไ่ี ดเ้ ป็นอย่างดี ซึง่ การประเมนิ มใี นท้งั 3 ระดบั คือ ระดับอาเภอ ระดบั จงั หวัด และระดับเขต

ผลท่ีจะได้รับจากการเย่ียมเสริมพลังและการประเมินคุณภาพ คือ เกิดการกระตุ้นให้ รพ.สต.
มีกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างผู้ปฏิบัติ ผู้บริหารและผู้เก่ียวข้องในเครือข่ายที่เป็นระบบสนับสนุน (CUP)
ตลอดจนหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องและชุมชน เพ่ือพัฒนาคุณภาพบริการใน รพ.สต. ให้ตอบสนองความต้องการ
ความจาเป็นดา้ นสุขภาพของประชาชน และนาไปส่กู ารมสี ขุ ภาพดี ชุมชนพ่งึ ตนเองไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 3

บทท่ี 2

ภาพรวมของเกณฑ์คณุ ภาพโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลติดดาว

กระทรวงสาธารณสุขได้กาหนดนโยบายการพัฒนาสถานบริการสาธารณสุขทุกระดับให้ได้มาตรฐาน
โดยยกระดับสถานีอนามัยทุกแห่งเป็นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล (รพ.สต.) ที่เน้นการพัฒนาคุณภาพระบบ
บริการและกระบวนการบริการสุขภาพ เพ่ือตอบสนองความต้องการและความจาเป็นด้านสุขภาพของประชาชนมี
การจดั บรกิ ารเพ่ือดูแลสขุ ภาพประชาชนทุกกลุ่มแบบผสมผสานเป็นองค์รวมอย่างใกล้ชิดและต่อเนื่องต้ังแต่ระดับบุคคล
ครอบครัวและชุมชน ตามองค์ประกอบ UCCARE (U : Unity Team, C : Customer focus, C : Community
Participation A : Appreciation, R : Resource Sharing and human development, E : Essential care)

เพ่ือให้การดาเนินงานเป็นไปในทิศทางเดียวกันท้ังประเทศ ตั้งแต่ ระดับ รพ.สต. เกณฑ์คุณภาพ
รพ.สต.ติดดาว มีการพัฒนาความสอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี กระทรวงสาธารณสุข ซึ่งมียุทธศาสตร์ใน
การพัฒนาความเป็นเลิศใน 4 ด้านต่อไปนี้ คือ 1. การส่งเสริมสุขภาพและการปูองกันโรค (PP&P Excellence)
2. ระบบบริการ (Service Excellence) 3. การพัฒนาคน (People Excellence) และ 4. ระบบบริหารจัดการ
(Governance Excellence)

การพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว แผนยุทธศาสตรช์ าติ
(รพ.สต.ติดดาว) ระยะ 20 ปี
4 Excellence
Strategies

มีการกาหนดทิศทาง แนวทางการกากับดูแลตนเองท่ีดี ถ่ายทอด ส่ือสารทิศทาง Governance
และแผนไปสู่การปฏิบัติท่ัวทั้ง รพ.สต. และกาหนดวิธีการทบทวนผลการดาเนินการ excellence
ของ รพ.สต. เพ่ือให้บรรลุพันธกิจของ รพ.สต. อย่างต่อเนื่องและยั่งยืน ดาเนินการ
อย่างมีส่วนร่วมที่แสดงความรับผิดชอบต่อสังคมอย่างมีจริยธรรมและเป็น รพ.สต.
ท่ีคานึงถึงประโยชน์ส่วนรวม ซ่ึงสอดคล้องกับความต้องการและความคาดหวังของ
สังคม วางแผนเชิงกลยุทธ์ โดยใช้ข้อมูลสถานการณ์ รพ.สต. ร่วมกับสภาพปัจจัย
ภายนอก ในการกาหนด ยุทธศาสตร์ระยะส้ัน ระยะยาว และกลยุทธ์การดาเนินงานให้
เป็นไปตามพนั ธกจิ และวิสัยทัศนข์ อง รพ.สต. รวมท้ังการนาแผนไปสู่การปฏิบัติ และมี
การวัด วิเคราะห์ และการจัดการความรู้ ในด้านการวัด การเลือก รวบรวม วิเคราะห์
และจัดการข้อมูล สารสนเทศ เพ่ือผลักดันให้เกิดการประเมินผล ทบทวนผลการ
ดาเนินงาน และนามาใช้ในการวางแผนพัฒนาการจัดการและกระบวนการดาเนินงาน
ของ รพ.สต. ใหม้ ปี ระสิทธภิ าพเพือ่ เพม่ิ ขีดความสามารถ

รพ.สต. รับรู้ เข้าใจ สถานการณ์สุขภาพของประชากร กลุ่มเปูาหมายและ PP&P
สถานการณ์ชุมชนที่รับผิดชอบ เข้าใจ รับรู้ ความต้องการ ความคาดหวัง และความนิยม excellence
ของประชากรเปูาหมาย ผู้รับบริการ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียท่ีทันสมัย เพ่ือให้มั่นใจว่า
จัดการดาเนินงานได้ตอบสนอง และสอดคล้องกบั ความต้องการได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ท้ังในปัจจุบันและอนาคต สร้างความสัมพันธ์ท่ีดีและความประทับใจต่อประชากร
เปูาหมาย ชุมชนผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ท่ีก่อให้เกิดความความเชื่อม่ัน
ศรัทธาการยอมรับและความพึงพอใจในระบบบริการของ รพ.สต. โดยมีการจัดระบบ
บรกิ ารสขุ ภาพ ดงั น้ี

สานกั สนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คูม่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 4

การพัฒนาคณุ ภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลติดดาว แผนยทุ ธศาสตร์ชาติ
(รพ.สต.ตดิ ดาว) ระยะ 20 ปี
4 Excellence
1. การจัดระบบบริการสุขภาพโดยรวมท่ีเอ้ือต่อการเข้าถึงบริการ และบริการท่ี Strategies
เป็นองค์รวมต่อเนือ่ ง
People
2. การบรกิ ารปฐมภมู ิระดบั บคุ คลและครอบครัวแบบผสมผสานเป็นองค์รวมและ excellence
ต่อเน่ือง
Service
3. การดแู ลสุขภาพของกลุ่มประชากรเชงิ รกุ อย่างครอบคลมุ ทนั การณ์ excellence
4. การสร้างกระบวนการเรียนรรู้ ว่ มกบั ชุมชน

ตรวจประเมินระบบงาน ระบบการเรียนรู้ของบุคลากร การสร้างแรงจูงใจให้
บุคลากรพัฒนาตนเอง และใช้ศักยภาพอยา่ งเตม็ ทเ่ี พือ่ ให้มุ่งไปในแนวเดียวกันการสร้าง
และรักษาสภาพแวดล้อมในการทางาน สร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการปฏิบัติงานของ
บคุ ลากร ซึ่งจะนาไปสู่ผลการดาเนนิ งานที่เป็นเลิศและความเจรญิ กา้ วหน้าของบุคลากร
ใน รพ.สต.

1. การจดั ระบบสนบั สนุนบริการ (ควบคุมคุณภาพตามมาตรฐานวชิ าชีพ)
1.1 การจดั การสิ่งแวดล้อม
1.2 ระบบเฝูาระวังการปอู งกันและควบคุมการติดเช้อื (IC)
1.3 การบรหิ ารยาและเวชภัณฑท์ ี่มใิ ช่ยา คุ้มครองผู้บริโภค และการใช้ยาอย่างสม
เหตผุ ล (Rational Drug Use: RDU)
1.4 การจดั ระบบมาตรฐานทางห้องปฏิบตั กิ ารด้านการแพทย์ (LAB)
1.5 การจดั หา บารงุ รกั ษา สอบเทยี บ การซอ่ ม เคร่อื งมือ วัสดแุ ละอุปกรณ์

2. การสนับสนุนและมีส่วนร่วมของท้องถิ่น ชุมชน หน่วยงานต่างๆ การตรวจ
ประเมินผลการปฏิบัติงาน/วิเคราะห์ ในมิติด้านประสิทธิผลมิติด้านคุณภาพ
การให้บริการ มิติด้านประสิทธิภาพของการให้บริการ และมิติด้านการพัฒนา
รพ.สต. เพอื่ การปรับปรงุ และพฒั นาอย่างตอ่ เนอ่ื ง ย่ังยนื

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มอื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 5

โดยมาตรฐานประกอบด้วย 5 หมวด ต่อไปน้ี คือ หมวด 1 การบริหารดี หมวด 2 ประสานงานดี
ภาคีมีส่วนร่วม หมวด 3 บุคลากรดี หมวด 4 บริการดี และ หมวด 5 ประชาชนมีสุขภาพดี จึงเป็นที่มาของคาว่า
รพ.สต.ตดิ ดาว (5 ดาว 5 ด)ี

ในกระบวนการพัฒนาคุณภาพ รพ.สต.ติดดาว ได้ใช้ค่านิยมของกระทรวงสาธารณสุข MOPH ใน
การขับเคล่ือนการดาเนนิ การ โดยใน

M คือ Mastery การมีภาวะผู้นาในทุกระดับ ทาให้การนาองค์กรและการจัดการดี มีประสิทธิภาพ
เพม่ิ ขึ้น เช่น ผู้บริหารทุกระดับกาหนดทิศทางการพัฒนาที่ชัดเจน ต้องมีการทางานร่วมกันของคณะกรรมการสุขภาพ
อาเภอ (DHS) คณะกรรมการสุขภาพตาบล โรงพยาบาลแม่ข่ายต้องทางานร่วมกับ รพ.สต. เพื่อจัดบริการที่ได้
มาตรฐานให้กับประชาชน เป็นต้น ถ้าส่วนนี้ไม่สาเร็จอาจทาให้การพัฒนาในส่วนอ่ืนไม่สาเร็จตามมาได้ O คือ
Originality การสรา้ งสรรค์สงิ่ ใหม่ๆ เกณฑ์คุณภาพ ในหมวด 3 รพ.สต. มีระบบการพัฒนาการเรียนรู้ สร้างนวัตกรรม
งานวิจัยที่ส่งผลให้ประชาชนในพน้ื ท่สี ุขภาพดี เปน็ ต้น

P คือ People Centered Approach เอาประชาชนเป็นศูนย์กลาง เกณฑ์คุณภาพ ในหมวด 4
เนน้ ให้มีการจัดบริการทีจ่ าเป็นเหมาะสม(Essential care) ใหส้ อดคล้องกับปัญหาสาคัญของพื้นที่ (OTOP) ครอบคลุม
ทกุ ประเภทและกลุ่มวยั

H คือ Humility บุคลากรต้องออ่ นนอ้ มถ่อมตน เกณฑ์คุณภาพ ในหมวด 2 การประสานเครือข่ายได้
ต้องการการทางานเปน็ ทีม มคี วามออ่ นน้อมถ่อมตน ทาให้การทางานราบรืน่

สุดท้ายผลการพัฒนาก็จะทาให้บรรลุเปูาหมาย คือประชาชนมีสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มีความสุข
ระบบสุขภาพยง่ั ยืน อนั จะนาไปสวู่ สิ ยั ทัศนข์ องกระทรวงสาธารณสุข คือ เป็นองค์กรหลักด้านสุขภาพ ที่รวมพลังสังคม
เพ่อื ประชาชนสขุ ภาพดใี นทส่ี ุด

สานกั สนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 6

เอกสารอ้างอิงอ่ืนๆ ในการพัฒนาเกณฑ์ประเมินคุณภาพโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว
เพอ่ื ลด ความซา้ ซ้อน สอดคลอ้ งกบั งานประจาท่ีทาอยู่แลว้ เช่น

1. กระบวนการพฒั นาคุณภาพระบบสุขภาพระดับอาเภอ (DHS-PCA)
2. เกณฑ์การประเมนิ คัดเลอื ก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล(รพ.สต.) ดีเด่น/

สานกั งานสาธารณสุขอาเภอ(สสอ.) ดีเด่น ปี 2559
3. เกณฑ์ประเมิน รพ.สต.ตดิ ดาว เขตสขุ ภาพท่ี 8 / จงั หวัดสิงห์บุร/ี จังหวดั อุทยั ธานี ปี 2559
4. ตาบลจดั การสขุ ภาพแบบบูรณาการ 5 กล่มุ วยั เขตสุขภาพที่ 9 ประจาปี 2559
5. 4 Excellence Strategies
6. การตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ปี 2560
7. คู่มือแกนนาสุขภาพประจาครอบครัว (กสค.) เพื่อการส่งเสริมบทบาทของครอบครัวในการดูแล

สขุ ภาพตนเอง ปี 2558
8. เกณฑข์ ้นึ ทะเบยี น “หนว่ ยบรกิ ารประจาและหนว่ ยบรกิ ารปฐมภูมิ” ปี 2561 (สปสช.)
9. เกณฑ์คณุ ภาพ เครือขา่ ยบรกิ ารปฐมภมู ิ (Primary Care Award : PCA)
10. ตวั ช้วี ดั ผลการดาเนินงานดา้ นสง่ เสรมิ สุขภาพและปอู งกันโรค (PP) กระทรวงสาธารณสขุ
11. การพัฒนาคณุ ภาพชวี ิตและระบบสขุ ภาพอาเภอ (District Health Board : DHB)
12. การใชย้ าอยา่ งสมเหตุผล (Rational Drug Use: RDU) (ระดบั รพ.สต.)
13. Green and Clean กรมอนามัย (ระดับ รพ.สต.)
14. คมู่ อื การใหบ้ รกิ ารของโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบล ปี 2552

การพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาวมีวัตถุประสงค์ ดงั ต่อไปน้ี
1. เพ่ือพัฒนาเครือข่ายสุขภาพระดับอาเภอ (District Health System : DHS) ให้เกิดการบริหาร

จัดการท่ีมีความร่วมมือจากทุกฝุายที่เกี่ยวข้องในการจัดการปัญหาสุขภาพ อันจะส่งผลให้ประชาชนได้รับบริการ
อย่างท่ัวถึงและเป็นธรรม ด้วยการขับเคล่ือนการพัฒนาคุณภาพชีวิตในระดับพื้นท่ีท่ีอยู่ใกล้ชิดกับประชาชน เกิดการ
บรู ณาการเปาู หมายทศิ ทางและยุทธศาสตร์รว่ มกนั ระหวา่ งหน่วยงานของรัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนอย่างเป็น
องค์รวม เนน้ การมสี ่วนรว่ มของทุกภาคส่วน โดยมีพ้ืนที่เป็นฐานและประชาชนเป็นศูนย์กลาง มีความเป็นเจ้าของและ
ภาวะการนาร่วมกัน เพ่ือแก้ไขปัญหาสาคัญที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของประชาชน โดยบูรณาการและประสาน
ความร่วมมือในการนาไปสู่การสร้างเสริมให้บุคคล ครอบครัว และชุมชน มีสุขภาวะทางกาย จิต และสังคม
เพื่อคุณภาพชีวิตท่ีดีและเกิดความย่ังยืนสืบไป โดยคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอาเภอ (พชอ.) ขับเคล่ือน
ด้วยกระบวนการ UCCARE

2. เพื่อพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิให้ได้มาตรฐานตามเกณฑ์ และมีเคร่ืองมือในการกากับและ
ประกนั คุณภาพของระบบต่าง ๆ

3. เพ่ือพัฒนาคุณภาพบริการของโรงพยาบาลและหน่วยบริการปฐมภูมิ เพื่อตอบสนอง
ความต้องการและความจาเปน็ ด้านสขุ ภาพของประชาชน

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนวทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 7

โดยมีความคาดหวังว่า ประชาชนท่ีอยู่ในพ้ืนที่รับผิดชอบของหน่วยบริการสุขภาพที่ผ่านการพัฒนา
คุณภาพโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพตาบลติดดาวจะไดร้ ับบรกิ ารท่ีได้มาตรฐานใน 5 ประเด็น (5 ดาว 5 ดี) ต่อไปน้ีเป็น
อยา่ งนอ้ ยคือ

1. ประชาชนได้รับบริการในสถานบริการที่มีการบริหารจัดการที่ดี มีส่วนร่วม สามารถจัดการ
เร่ืองระบบบริการ การเงิน โครงสร้าง สถานที่ และอุปกรณ์ รวมถึงระบบสนับสนุน ทาให้หน่วยบริการทางานเพ่ือ
ประชาชนไดอ้ ย่างมีคุณภาพและประสทิ ธภิ าพ

2. หน่วยบริการสุขภาพให้ความสาคัญกับประชากรกลุ่มทุกเปูาหมาย ทางานโดยอาศัยการมี
สว่ นร่วมของภาคีเครือข่าย เพ่ือตอบสนองความต้องการของประชาชนในพืน้ ที่ได้อย่างแทจ้ รงิ

3. บุคลากรท่ีใหบ้ รกิ ารมีเพยี งพอเหมาะสม มีศกั ยภาพ และมีความสุขในการให้บริการ รวมถึงมี
กลไกทาให้ประชาชนมคี วามเขม้ แขง็ มคี วามสามารถดแู ลตนเอง ครอบครัว และชุมชนทต่ี นเองอาศัยอย่ไู ด้

4. ประชาชนจะได้รับบริการท่ีดี ตอบสนองกับปัญหาในพื้นที่ การบริการในและนอกหน่วย
บริการ มีครบถ้วนตามความจาเป็น ท้ังด้านการรักษา ส่งเสริม ปูองกัน ฟ้ืนฟู ควบคุมโรคและการคุ้มครองผู้บริโภค
ด้านสขุ ภาพ โดยมบี ริการครอบคลุมประชากรทุกกลุม่ วัย

5. ประชาชนมีสุขภาพดี มีกลไกสนับสนุนให้เกิดการดูแลสุขภาพตนเองและครอบครัวมี
การติดตามผลการดาเนินงานด้านสุขภาพ เพ่ือนาไป พัฒนานวัตกรรม การจัดการความรู้ นาไปสู่การพัฒนาระบบ
บรกิ ารสขุ ภาพอย่างต่อเนอื่ งและยั่งยนื ตอ่ ไป

6. พัฒนาคณุ ภาพ รพ.สต. และภาคเี ครือข่าย ด้วยเกณฑค์ ุณภาพ 5 ดาว เพ่ือนาไปสู่การบริการ
ทม่ี คี ณุ ภาพ ระบบทมี่ มี าตรฐาน ทมี หมอครอบครัวท่ีเข้มแข็ง (FCT ท้ังระดับอาเภอ ตาบลและชุมชน) ภาคีเครือข่ายที่
ร่วมมือร่วมใจในบทบาทของคลินิกหมอครอบครัว ท้ังประเภท หน่วยบริการปฐมภูมิ (Primary Care Unit) และ
เครอื ข่ายหนว่ ยบรกิ ารปฐมภูมิ (Network of Primary Care Unit)

สานักสนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 8

เนือ้ หาของมาตรฐานในแต่ละหมวดมดี ังตอ่ ไปน้ี

ผบู้ รหิ ารมสี ่วนสาคัญในการพัฒนา แต่การมีภาวะผนู้ ามสี ่วนสาคัญเช่นกันแม้ไม่ได้เป็นผู้บริหารก็ตาม
เช่น สามารถประสานงาน ผู้บริหาร ภาคีเครือข่าย ให้เห็นความสาคัญในการแก้ปัญหาในพื้นท่ี จนสามารถขับเคล่ือน
งานให้ประสบความสาเร็จ เป็นต้น ผู้นาหรือทีมนา มีนโยบายที่ชัดเจนและมีช่องทางการส่ือสารให้ทีมงานเข้าใจ
สามารถปฏบิ ตั ิตามได้ ทาใหก้ ารทางานเปน็ ไปในทิศทางเดยี วกัน ผูน้ าของภาคีเครือข่าย มีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนใน
การพัฒนาระบบสุขภาพในพื้นท่ีตนเอง มีการวางแผนการทางานที่ชัดเจน ตรงตามวัตถุประสงค์ มีการติดตาม
ผลการทางาน มีค่านิยมในการทางาน เป็นนายตนเอง ยึดมั่นในกฎหมาย ระเบียบราชการ รับผิดชอบต่อสังคม
โดยการเสริมสร้างความเข้มแข็งให้ประชาชนสามารถดูแลสุขภาพตนเองได้ ร่วมกันจัดการส่ิงแวดล้อมท่ีส่งผลต่อ
สุขภาพ ดูแลกันในชมุ ชนให้มสี ุขภาพดี

นอกจากนั้นระบบการบริหารจัดการที่ดี มีประสิทธิภาพ ท้ังด้านการเงิน การจัดการสิ่งแวดล้อม
พัฒนาระบบสนับสนนุ ใหก้ ารบริการมคี ุณภาพไดม้ าตรฐาน เชน่ การปอู งกันและควบคุมการติดเช้ือ (IC) มาตรฐานทาง
ห้องปฏิบัติการด้านการแพทย์ (LAB) เภสัชกรรม/คุ้มครองผู้บริโภคด้านสุขภาพ (คบส.) การใช้ยาอย่างสมเหตุผล
(Rational Drug Use: RDU) ระบบขอ้ มูลสารสนเทศด้านสุขภาพ (IT) สหวิชาชีพจากโรงพยาบาลแม่ข่ายมีส่วนสาคัญ
ในการให้คาแนะนาการพัฒนาให้ได้ตามมาตรฐานวิชาชีพของตน เป็นการเพิ่มศักยภาพการให้บริการในหน่วยบริการ
ใหป้ ระชาชนไดร้ ับบรกิ ารท่มี คี ณุ ภาพมากขึ้นและสอดคล้องกบั การพัฒนาคลนิ ิกหมอครอบครวั

* ในปี 2562 ท่านปลัดกระทรวงสาธารณสุข มีหนังสือสั่งการ“แจ้งให้นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด
ได้มอบหมายให้ผู้อานวยการโรงพยาบาลและสาธารณสุขอาเภอทุกแห่ง ดาเนินการแต่งต้ังทีมพี่เลี้ยงและสนับสนุนทีม
พี่เลี้ยงในการพัฒนาคุณภาพ รพ.สต.ติดดาว เพื่อทีมพ่ีเลี้ยงคอยให้คาแนะนาและสนับสนุนทรัพยากรในส่วนท่ีขาด
แคลน” ด้วยเห็นเป็นปัจจัยแห่งความสาเร็จในการพัฒนาคุณภาพ รพ.สต. ปี 2563 จึงให้ความสาคัญในหมวด 1
บรหิ ารดี ข้อ 1.4 การสนบั สนุนทีมพ่ีเลี้ยงเพ่ือพฒั นาตามเกณฑ์ รพ.สต.ติดดาว ที่กาหนดให้มีการแต่งต้ังทีมพี่เล้ียงเพื่อ
ลงพัฒนา ใหย้ ึดตามบริบทพนื้ ท่ี ไมจ่ ากดั จานวนบุคลากรในทีมพ่ีเล้ียง มีบทบาทการพัฒนาเชิงประจักษ์ ร่วมวิเคราะห์
ปัญหา สว่ นขาด ร่วมวางแผนปรบั ปรงุ แกไ้ ข ดาเนนิ การพัฒนาตามส่วนขาด และสรุปผลการพัฒนาตามเกณฑ์

* หากไม่มกี ารแต่งต้งั ทีมพเ่ี ลี้ยงระดับอาเภอไปรว่ มวิเคราะหส์ ่วนขาด วางแผนการพัฒนา ดาเนินการ
พัฒนา และประเมนิ ผลการพฒั นาคณุ ภาพตามเกณฑ์ รพ.สต.ตดิ ดาว จะไม่มีการประเมินในหมวดอืน่ ๆ

สานกั สนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

ค่มู อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 9

ในการทางานร่วมกับชุมชน ภาคีเครือข่าย ต้องอาศัยความอ่อนน้อมถ่อมตน ประสานงานใน
เครือข่ายและภาคีเครือข่าย มีช่องทางการส่ือสารที่ชัดเจน มีกลไกสร้างสัมพันธ์กับชุมชนและสร้างความร่วมมือ
รว่ มกนั คิด คน้ หาความจาเป็นด้านสุขภาพในพื้นที่ จากน้ันมาวางแผนโครงการแก้ปัญหา ร่วมกันทา ร่วมกันแก้ปัญหา
รวมถงึ ประเมินผลและเรียนรไู้ ปด้วยกนั สง่ ผลใหป้ ระชาชนมีสขุ ภาพดีและพงึ พอใจ ไม่เกดิ ข้อร้องเรียน

นอกจากการประสานงานกับภาคีเครือข่ายแล้วการประสานภายใน คปสอ. หรือ รพ.สต. มีแนวทาง
ชัดเจน นาไปปฏิบัติได้อยา่ งเป็นรปู ธรรม เหมาะสมตามบริบท

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภูมิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 10

เพอ่ื ใหเ้ กิดการบรกิ ารทด่ี ี ตอ้ งมีการวิเคราะห์องค์กร มีการวางแผนเรื่องอัตรากาลัง สารวจส่วนขาด
วางแผนการสรรหาบุคลากรให้ตรงตามความต้องการ มีการมอบหมายความรับผิดชอบท่ีชัดเจน มีการพัฒนาคุณภาพ
บุคลากร สร้างแรงจูงใจ สร้างความก้าวหน้าในหน้าท่ีการงาน ให้รางวัล ประเมินผลอย่างเป็นธรรม การสร้าง
ส่งิ แวดล้อมเอ้ือต่อการทางาน ทาให้บุคลากรในองค์กรมีความพึงพอใจ อันเป็นเปูาหมายของกระทรวงสาธารณสุข คือ
ประชาชนสุขภาพดีแล้วเจ้าหน้าท่ีต้องมีความสุขในการทางานด้วยและเพ่ือให้เกิดระบบสุขภาพยั่งยืน ในการพัฒนา
บุคลากร รวมถงึ การพฒั นาศักยภาพให้ประชาชนสามารถดแู ลสุขภาพตนเอง และครอบครวั ได้

หน้าท่ีสาคัญของ รพ.สต. คือ การจัดระบบบริการครอบคลุมประเภทและประชากรทุกกลุ่มวัย
จึงควรมีการพัฒนาคุณภาพการบริการ ทั้งในเชิงรุก และเชิงรับ มีระบบการบริการและข้อมูลสุขภาพที่เช่ือมโยงกับ
โรงพยาบาลแมข่ า่ ยอย่างเหมาะสม

การพัฒนางานเชิงรับในสถานบริการ รพ.สต. เป็นหน่วยบริการด่านหน้า สามารถให้บริการท่ีเป็น
ความจาเป็นขั้นพื้นฐานให้ได้ตามมาตรฐาน ครบทุกมิติทั้งด้านการรักษา ส่งเสริม ปูองกัน ฟื้นฟู และทุกกลุ่มวัย ได้แก่
การบริการตรวจรักษาโรคแบบผู้ปุวยนอก การให้บริการงานอุบัติเหตุฉุกเฉิน การฝากครรภ์ คลินิกส่งเสริมสุขภาพ
เด็กดี งานทันตกรรม การฟื้นฟูโดยแพทย์แผนไทย กายภาพบาบัด และเภสัชกรรม การใช้ยาอย่างสมเหตุผล
(Rational Drug Use: RDU) มเี ครือ่ งมือ อุปกรณใ์ ห้เพียงพอ พร้อมใชส้ าหรบั การใหบ้ ริการประชาชน

การพัฒนาบริการเชิงรุกในพ้ืนที่ มีระบบการดูแลต่อเน่ือง Continuing of Care : COC) ครอบคลุม
อย่างน้อย 4 กลุ่ม ได้แก่ผู้สูงอายุกลุ่มเตียง 3 – 4 ผู้พิการท่ีต้องดูแลเป็นพิเศษ เด็กพัฒนาการล่าช้าที่ต้องได้รับ
การกระตุ้นรักษา และกลุ่มผู้ปุวยระยะสุดท้าย (Palliative care) การเฝูาระวัง ปูองกัน ควบคุม และสอบสวนโรค
(SRRT) และการคุ้มครองผูบ้ รโิ ภค (คบส.)

สานกั สนบั สนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนวทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 11

ในการบริการต้องมีการทางานร่วมกับโรงพยาบาลแม่ข่าย จึงอาศัย Clinical Practice Guidelines
(CPG) จากโรงพยาบาลแม่ข่ายเป็นแนวทางการใหบ้ ริการและสามารถปฏิบัติได้จริง สร้างช่องทางการส่ือสาร ระบบให้
คาปรึกษา ระบบส่งต่อผู้ปุวยกรณีเกินขีดความสามารถ เพ่ือให้เกิดการบริการที่ไร้รอยต่อ มีการบันทึกข้อมูลบริการ
อย่างครบถ้วน ถูกต้อง เก็บรักษาในฐานข้อมูลที่มีความปลอดภัย ซึ่ง รพ.สต. ทั้งขนาด S M L ต้องสามารถจัดบริการ
ให้ไดต้ ามมาตรฐานของ รพ.สต. แตล่ ะขนาดท่กี าหนดไว้ โดย

- การจดั บรกิ ารใน รพ.สต. ขนาด S เน้นการจดั บริการแบบเครอื ข่าย
- การจัดบริการใน รพ.สต. ขนาด M เน้นการจัดบริการแบบเครือข่ายและเป็นพี่เลี้ยงให้ รพ.สต.

ขนาด S
- การจัดบริการใน รพ.สต. ขนาด L เน้นการจัดบริการแบบเครือข่ายและเป็นพ่ีเลี้ยงให้ รพ.สต.

ขนาด S, M
เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่รับผิดชอบได้รับบริการครอบคลุมตามชุดสิทธิประโยชน์ที่ควรได้รับ
ไม่ว่าจะอย่ใู นพืน้ ทร่ี บั ผดิ ชอบของ รพ.สต. ขนาดใด

สุดท้ายผลลัพธ์ในการทางานคือ ประชาชนมีสุขภาพดี ประชาชนสามารถดูแลสุขภาพตนเอง
และครอบครัวได้ รวมถึงร่วมกันดูแลกันในชุมชนที่ตนเองอาศัยอยู่ ได้รับบริการด้านสุขภาพครบถ้วนเหมาะสม
มีการติดตามผลการดาเนินงานตัวชี้วัดจากแหล่งข้อมูลกลาง คือ HDC และนาข้อมูลมาวิเคราะห์สร้างนวัตกรรม
งานวจิ ยั สอดคล้องกบั ปัญหาชมุ ชน เพ่อื หาโอกาสพฒั นาคณุ ภาพการทางานอยา่ งตอ่ เนื่อง ตอ่ ไป

เนือ่ งจาก รพ.สต. แต่ละพ้ืนท่ีมีบริบทท่ีแตกต่างกันไปตามลักษณะประชากร ภูมิศาสตร์ วัฒนธรรม
ประเพณี เศรษฐกิจ สังคม การเมือง ศาสนา รวมทั้งจานวนประชากรท่ีรับผิดชอบ ดังน้ันเกณฑ์การพัฒนาคุณภาพ
รพ.สต.ติดดาว นี้จึงเป็นเกณฑ์ขั้นพื้นฐานท่ีพึงประสงค์ สาหรับเป็นแนวทางสาหรับการพัฒนาคุณภาพใน รพ.สต. ให้
สามารถตอบสนองความต้องการและความจาเป็นด้านสุขภาพของประชาชนได้อย่างเหมาะสม ทีมพัฒนา/ทีมประเมิน
และผรู้ ับการประเมินต้องทาความเข้าใจเกณฑ์ รพ.สต.ติดดาว อย่างละเอียด มีข้อตกลงในการประเมินร่วมกัน เพื่อให้
การพฒั นาบรรลุวัตถุประสงค์ท่ีต้องการอย่างแท้จริง นอกจากน้ันพ้ืนที่สามารถพัฒนาคุณภาพ เพ่ิมเติมจากเกณฑ์น้ีได้
อนั เป็นการพัฒนาตอ่ ยอด ต่อเนอื่ ง เป็นการพัฒนาตามวงล้อ PDCA ทีไ่ มม่ ีสนิ้ สุด

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภูมิ

ค่มู อื แนว

บ

เกณฑค์ ณุ ภาพโรงพยาบา

แบบประเมนิ โรงพยาบาลสง่ เ
หมวด

การนาองค์ก
หน่วยบริการ......................................................

1.1 ภาวะผนู้ า การนา ธรรมาภบิ าล
1.1.1 ภาวะผูน้ าของผบู้ รหิ ารองค์กร

เกณฑ์ 1 คะแนน
23

มกี ารทางานร่วมกัน 1. มีแนวทางทจ่ี ะ 2. มีข้อ 1 และ 3. มีข้อ 1, 2

ของคณะกรรมการ ทางานรว่ มกัน และ มกี ารกาหนด และมกี าร

ประสานงาน ดาเนนิ งานตาม และ ดาเนนิ การ

สาธารณสขุ ระดบั หน้าท่ใี นส่วนที่ การถา่ ยทอด รว่ มกันเปน็

อาเภอ(คปสอ.) และ รบั ผดิ ชอบ ทศิ ทางทางาน ทมี อยา่ งมี

มีการสนับสนุน รว่ มกนั เป็นทีม จรยิ ธรรม

การดาเนนิ งานของ และ มกี าร

คณะกรรมการพัฒนา สนบั สนนุ ต่อ

รพ.สต. หรือ ชมุ ชน

คณะกรรมการกองทนุ

หลักประกันสขุ ภาพ

ระดับท้องถิ่นหรือพน้ื ท่ี

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 12

บทที่ 3

าลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว

เสรมิ สขุ ภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บริหารดี
กรและการจัดการดี
.อาเภอ............................. จงั หวดั ...............................

คาสาคญั

45 และนยิ ามปฏิบตั กิ าร

4. มขี ้อ 1, 2, 5. มีข้อ 1, 2, คณะกรรมการประสานงานสาธารณสขุ ระดับอาเภอ
3 และ 3, 4 และมี (คปสอ.) เป็นคณะกรรมการทบี่ รหิ ารจดั การสุขภาพ
มีการกากับ การทบทวน ระดับอาเภอ ประกอบด้วย คณะกรรมการจากหน่วยงาน
น ติดตามดแู ล ผลการ รพช. รพท. หรือ รพศ. สานักงานสาธารณสขุ อาเภอ
โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบล ศูนยส์ ขุ ภาพชุมชน
อย่างเป็น ดาเนนิ งาน และภาคีเครือขา่ ยท่ีเกี่ยวข้อง มหี นา้ ทีใ่ นการบริหาร
ระบบ และวางแผน จัดการสุขภาพในระดบั อาเภอ ประกอบด้วย
แกไ้ ขอย่าง การวางแผน ควบคุมกากบั นเิ ทศติดตาม สนบั สนุน และ
อ ตอ่ เนอื่ ง ประเมินผลสาเรจ็ ในการดาเนนิ งานสาธารณสขุ ในอาเภอ

คณะกรรมการพัฒนา รพ.สต. หรือคณะกรรมการบริหาร
รพ.สต. เป็นคณะกรรมการสร้างความร่วมมือให้ รพ.สต.
สามารถดาเนนิ การไดต้ ามเปาู หมายบริการ การประสาน
เช่ือมตอ่ กับหน่วยงาน องค์กรเครือข่ายตา่ งๆ ให้บริการ

สานักสนับสนุนระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนว

เกณฑ์ 1 คะแนน
23

เอกสารทเี่ กี่ยวข้อง มีคาสงั่ แต่งตง้ั รายงานการประชมุ รปู ภาพกจิ กรรม
คณะกรรมการ คณะกรรมการ การบนั ทกึ
คะแนนที่ได้ ประสานงานสาธารณสุข ประสานงาน การให้
ระดบั อาเภอ (คปสอ.) สาธารณสขุ ระดบั การสนบั สนนุ
คณะกรรมการพฒั นา อาเภอ (คปสอ.) ชุมชน
รพ.สต. หรอื คณะ คณะกรรมการ
กรรมการแก้ไขปญั หา พัฒนา รพ.สต. หรอื
ระดบั พน้ื ที่ และมี คณะกรรมการแกไ้ ข
บทบาทหน้าทีท่ ช่ี ดั เจน ปญั หาระดับพ้นื ท่ี

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 13

4 คาสาคัญ
5 และนิยามปฏิบัติการ
ม/ สัมภาษณ/์
สอบถาม ร่วมกัน รวมถงึ สนับสนนุ ดา้ นทรพั ยากรจากทกุ ภาคสว่ น
ผ้เู กี่ยวขอ้ ง อาทิ บุคลากร หรอื งบประมาณภาครัฐ องคก์ รปกครอง
ส่วนทอ้ งถ่นิ องคก์ รเอกชน ชมุ ชน ในการเขา้ มาร่วมกนั
สร้างสขุ ภาพของประชาชนในเขตบรกิ ารของ รพ.สต

คณะกรรมการแกไ้ ขปญั หาระดับพ้ืนท่ี หมายถึง
คณะกรรมการทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับการแก้ไขปญั หาระดบั พนื้ ท่ี
ประกอบดว้ ย ตวั แทนแต่ละกลมุ่ ตามความเหมาะสมของ
แต่ละพ้ืนที่ เชน่ ตัวแทนประชาชน/ อสม./ ผู้นาชมุ ชน/
องค์กรปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ / ราชการส่วนภูมิภาค และ
องคก์ รเอกชน เพอ่ื ให้มสี ว่ นร่วมในการบริหารจัดการ
สนบั สนนุ การดาเนนิ งาน ตลอดจนการกากับดแู ล ให้เกดิ
ความรสู้ กึ ความเปน็ เจา้ ของ เพอ่ื รว่ มพิจารณาแก้ไข
ปัญหาในพนื้ ท่ี
- สมั ภาษณ/์
สอบถาม
ผู้เกี่ยวข้อง
- เอกสารสรุปผล
การดาเนินงาน
และแผนแกไ้ ข
- รปู ภาพ
กิจกรรม

สานกั สนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ

คมู่ ือแนว

แบบประเมนิ โรงพยาบาลส่งเ
หมวด

การนาองค์ก
หน่วยบรกิ าร......................................................อา
1.2 แผนปฏบิ ัติการดา้ นสุขภาพ

เกณฑ์ รายการตรวจประเมนิ

1.2 แผนปฏิบตั กิ ารดา้ นสขุ ภาพ
1.2.1 การจัดทาแผนปฏิบัตกิ าร
เปาู ประสงค์แผนปฏบิ ตั ิการ
มีการกาหนดเปูาประสงค์ ตัวช้ีวัด เปูาหมาย ระยะเวลาท่ีจะบรรลุ
เปูาประสงค์ กลวิธีเพ่ือให้บรรลุผลท่ีมีความชัดเจนและเป็นรูปธรรมท้ัง
เชงิ ปรมิ าณและเชิงคณุ ภาพ
(1) มีการกาหนดเปูาประสงค์
(2) มีข้อ (1) และมีตัวชว้ี ดั
(3) มขี ้อ (1) (2) และมเี ปูาหมาย
(4) มีข้อ (1), (2), (3) และมรี ะยะเวลาท่จี ะบรรลเุ ปาู ประสงค์
(5) มีข้อ (1), (2), (3), (4) และมีกลวิธีเพ่ือให้บรรลุผลท่ีมีความชัดเจน
และเป็นรูปธรรมทง้ั เชิงปรมิ าณและเชิงคุณภาพ

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 14

เสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บรหิ ารดี
กรและการจดั การดี
าเภอ............................. จังหวัด.........................................

คะแนน คะแนน แนวทางการพจิ ารณา คาช้แี จง/คานิยาม
เตม็ ทไ่ี ด้
แผนปฏิบตั กิ าร (Action plan)
5 - แผนปฏบิ ัติการของ CUP หมายถงึ แผนทร่ี ะบกุ ิจกรรม
และแผนปฏบิ ัติการ รพ.สต. เพอื่ ตอบสนองตอ่ วัตถุประสงค์
ท่ีสอดคล้องกัน (เอกสาร) รวมทัง้ รายละเอยี ดทรัพยากร
- ภาพกิจกรรมการประชมุ / ท่ีตอ้ งใช้ในชว่ งเวลาที่ตอ้ งทาให้
ถ่ายทอดแผนปฏิบตั ิการ สาเร็จ

1 - สอบถาม/สัมภาษณ์วิธกี าร
2 จัดทาแผนปฏิบตั ิการของ
3 CUP และแผนปฏบิ ตั ิการ
4 ของ รพ.สต.

5

สานกั สนับสนุนระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ

คู่มอื แนว

เกณฑ์ รายการตรวจประเมนิ

1.2 แผนปฏิบัติการดา้ นสุขภาพ
1.2.2 การนาแผนปฏบิ ตั ิการไปสู่การปฏบิ ัติ
การจดั ทาแผนปฏบิ ัตกิ าร ถ่ายทอดแผนไปสกู่ ารปฏบิ ัติ
มีการจัดทาแผนปฏิบัติการท่ีตอบสนอง สอดคล้องกับการจัดสรร

ทรพั ยากร (คน เงิน ของ) ให้เพียงพอต่อการดาเนินงานได้สาเร็จ ถ่ายทอด
แผนไปสู่บุคลากรทุกคนให้ตระหนักและมีส่วนร่วมในการนาไปปฏิบัติให้
บรรลุ กาหนดตวั ช้วี ัดที่ใช้ติดตามความคืบหน้าของแผนปฏิบตั กิ าร
(1) มีการจัดทาแผนปฏิบัติการท่ีตอบสนอง สอดคล้องกับการจัดสรร

ทรัพยากร (คน เงิน ของ)
(2) มขี อ้ (1) และมีจดั สรรทรัพยากร (คน เงิน ของ) ให้เพียงพอ

ตอ่ การดาเนนิ งานได้สาเร็จ
(3) มีข้อ (1), (2) และถ่ายทอดแผนไปสู่บุคลากรทุกคนให้ตระหนักและ

มีส่วนรว่ มในการนาไปปฏิบตั ิให้บรรลุ
(4) มีข้อ (1), (2), (3) และกาหนดตัวช้ีวัดที่ใช้ติดตามความก้าวหน้าของ

แผนปฏิบัติการ

(5) มีขอ้ (1), (2), (3), (4) และบุคลากรรบั ทราบและสามารถปฏิบตั ไิ ด้

รวมคะแนน

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 15

คะแนน คะแนน แนวทางการพจิ ารณา คาชแี้ จง/คานิยาม
เต็ม ทไี่ ด้

5 - แบบประเมินผลการปฏบิ ัติงาน การจดั ทาแผนปฏบิ ัติการ

ตามตัวชีว้ ัดของ รพ.สต. ถา่ ยทอดแผนไปสู่การปฏิบตั ิ

- สอบถาม/สัมภาษณ์ เพือ่ บรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์ทีส่ าคัญ

การนาแผนปฏิบัตกิ ารไปสู่ สรา้ งความมัน่ ใจในความยง่ั ยืน

การปฏบิ ัติ ของการเปลีย่ นแปลงที่สาคัญท่ี

เปน็ ผลจากแผนปฏิบตั กิ าร

1 บคุ ลากรตระหนักในบทบาท
และการมีสว่ นรว่ มตอ่ การบรรลุ

2 วตั ถปุ ระสงค์

3

4

5
10

สานักสนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มอื แนว

แบบประเมนิ โรงพยาบาลส่งเ
หมวด

การนาองค์ก
หนว่ ยบรกิ าร.................................................................อาเ

1.3 ระบบบรหิ ารจดั การทสี่ าคญั
1.3.1 การจดั การการเงินและบญั ชี

เกณฑ์ รายการตรวจประเมนิ

1.3 ระบบบรหิ ารจัดการทส่ี าคัญ
1.3.1 การจดั การการเงนิ และบญั ชี
มีการกากบั ตดิ ตาม ตรวจสอบ การเงนิ การคลัง ปูองกนั การทุจรติ ประพฤ
1. มีคาส่ังคณะกรรมการเก็บรักษาเงินของหน่วยงาน และเจ้าหน้าท
การเบิกจ่ายเงินถอนเงิน และเจ้าหนา้ ทรี่ ับผดิ ชอบงานการเงนิ
2. มีแผนการใชเ้ งินงบประมาณและเงินบารงุ
3. มีหลักฐานทางการเงินที่ตรวจสอบได้และเป็นปจั จบุ ัน
- มบี ญั ชีควบคุมการรบั -จ่ายเงินเป็นปัจจุบนั ถกู ต้อง (404/407)
- สมดุ คุมการใช้ใบเสรจ็ รบั เงนิ และสรปุ ผลการใช้ประจาปี
- มีเอกสารการดาเนนิ การจัดซอื้ /จ้าง ดาเนินการได้ถกู ตอ้ งตามระเบยี บ
และเปน็ ปัจจบุ ัน
4. มีแฟูมการจัดทาบัญชีเกณฑ์คงค้างหรือมีการบันทึกบัญชีผ่านโปรแก
อื่นๆได้ถูกตอ้ งและทันตามกาหนดเวลา
5. ได้รับการตรวจสอบจากคณะกรรมการตรวจสอบภายในอย่างน้อยป
และนาผลข้อเสนอแนะไปแกไ้ ข
รวมคะแนน

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 16

เสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บริหารดี
กรและการจัดการดี
เภอ..........................................จงั หวัด.........................................

คะแนน แนวทางการพิจารณา คาชแ้ี จง/คานิยาม
เต็ม ได้

5 พิจารณาจากเอกสารดาเนินงาน การกากับ ตดิ ตาม
ฤติมิชอบ - คาสัง่ คณะกรรมการการเงนิ ตรวจสอบ การเงนิ
ที่รับผิดชอบ 1 - แผนการใช้เงินงบประมาณ การคลัง หมายถึง
เงนิ บารุง การควบคมุ ดแู ลการใช้
1 - บญั ชีการควบคมุ จา่ ยเงนิ แผน่ ดนิ และของ
1 การรบั -จา่ ยเงิน หนว่ ยงานภาครฐั ให้
- บญั ชีเกณฑ์คงค้าง เปน็ ไปโดยถูกต้องมวี นิ ัย
บ - สมดุ คมุ การใช้ใบเสรจ็ รบั เงิน คุม้ คา่ โปรง่ ใส และ
และสรปุ ผลการใชป้ ระจาปี สามารถตรวจสอบได้
กรมการเงิน 1 - เอกสารการดาเนินการจัดซ้ือ/ โดยการวางกรอบ
จดั จ้าง เป็นปัจจบุ ัน หลักเกณฑ์กลาง
ปีละ 1 คร้ัง 1 - ผลการตรวจสอบของ ใหห้ น่วยงานภาครฐั
คณะกรรมการตรวจสอบ ถอื ปฏิบตั ิ
5 ภายในและแผนแกไ้ ข

สานักสนับสนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คู่มอื แนว

แบบประเมนิ โรงพยาบาลส่งเ
หมวด

การนาองค์ก
หน่วยบรกิ าร......................................................

1.3 ระบบบริหารจดั การทส่ี าคญั
1.3.2 การจดั การทรพั ยากร (เพือ่ สนบั สนุนระบบบริการจากแม่ขา่ ย IT, IC, LA

เกณฑ์ รายการตรวจประเมนิ
1.3 ระบบบริหารจดั การทส่ี าคญั

1.3.2 มีการจัดการทรัพยากร (เพ่ือสนับสนุนระบบบริการจากแม่ข่าย IT, I
เคร่อื งมอื บริการ, เภสชั กรรมและ RDU/ คบส.)

1. มีแผนการจัดสรรงบประมาณ/วัสด/ุ ครภุ ัณฑ/์ เครื่องมือบริการ
2. มีแผนพฒั นาบุคลากรจากแม่ขา่ ย
3. มีแผนสนบั สนนุ /หมนุ เวยี นบุคลากร
4. มแี ผนการสอบเทยี บ/แผนการบารุงรกั ษาเครื่องมือ
5. มกี ารกาหนดผรู้ บั ผดิ ชอบและดาเนินการอย่างสม่าเสมอ ต่อเนื่องและเปน็ ป

รวมคะแนน

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 17

เสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บรหิ ารดี
กรและการจดั การดี
.อาเภอ............................. จังหวัด...............................

AB, เครือ่ งมอื บริการ, เภสชั กรรมและ RDU/ คบส.)

คะแนน แนวทางการพจิ ารณา คาชแ้ี จง/คานยิ าม
เตม็ ได้
- เอกสารที่เกยี่ วข้อง การจัดการทรัพยากร
IC, LAB, 5 - สอบถาม/สัมภาษณ์ เพอ่ื สนับสนุนระบบบริการ
จากแม่ขา่ ย
ปัจจบุ นั 1 หมายถึง การสนับสนุนระบบ
1 บรกิ ารจากแมข่ ่าย ครอบคลุม
1 งาน IT, IC, LAB, เคร่ืองมือ
1 บริการ, เภสชั กรรมและ RDU/
1 คบส. โดยการควบคมุ กากับ
ติดตาม นิเทศงานดาเนนิ การ
ตามแผนท่ีกาหนดไว้

5

สานักสนบั สนุนระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนว

แบบประเมินโรงพยาบาลส่งเ
หมวด

การนาองคก์
หน่วยบรกิ าร............................................................

1.3 ระบบบริหารจัดการท่ีสาคัญ
1.3.3 การจัดการดา้ นส่งิ แวดล้อม

เกณฑ์ รายการตรวจประเมิน

1.3 ระบบบรหิ ารจดั การที่สาคัญ
1.3.3 การจดั การด้านสิ่งแวดลอ้ ม

1 รพ.สต. มกี ารจัดการสภาพแวดลอ้ มภายนอกอาคาร ดาเนนิ การตามมาตรฐา
1.1 มกี ารดูแลส่ิงแวดล้อมภายนอก บริเวณทว่ั ไปสะอาด
1.2 มีการกาหนดจุดสาหรบั จอดรถฉุกเฉิน อย่างเหมาะสม
1.3 มกี ารกาหนดจุดสาหรบั จอดรถผูพ้ ิการ/ผสู้ ูงอายุ อยา่ งเหมาะสม

2 รพ.สต. มกี ารจดั การสภาพแวดล้อมภายในสถานท่ที างาน ดาเนินการตามมา
2.1 มีการดแู ลสง่ิ แวดล้อมภายในสถานทที่ างาน บริเวณทวั่ ไปสะอาด
2.2 ห้องทางาน (Back office & Service) มปี ูายตดิ หน้าห้องทุกห้องทีส่ อ
2.3 โต๊ะภายในห้องทางานมีปูายชื่อเจ้าหน้าที่ ระบุช่ือ สกุล ตาแหน่ง ให
กรณเี ป็นโต๊ะสาหรับใหบ้ ริการไม่ตอ้ งมปี ูายชอ่ื ประจาโต๊ะ ใหม้ ปี ูายต
ระบุชื่อ สกลุ ตาแหน่งใหช้ ัดเจน
2.4 โตะ๊ คอมพวิ เตอร/์ เคร่อื งพมิ พ์ สายอุปกรณ์ตอ่ พว่ งคอมพิวเตอร/์ เครอื่
เปน็ ระเบียบ
2.5 ตเู้ กบ็ เอกสารและการเก็บเอกสาร มปี ูาย ส สะดวก ติดไวใ้ หช้ ัดเจน ค
ทกุ ตู้ และจดั เกบ็ เป็นระเบยี บ

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 18

เสรมิ สุขภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บริหารดี
กรและการจัดการดี
...อาเภอ.................................. จังหวัด...............................

คะแนน คะแนน แนวทางการพจิ ารณา
เต็ม ท่ีได้

าน 5 ส 30 - เอกสารทเ่ี กี่ยวข้อง
3 - สังเกต สอบถาม/สัมภาษณ์
าตรฐาน 5 ส 1
อดคลอ้ งกับภารกิจ 1
ห้ตรงกับผู้ปฏิบัติงานในวันน้ันๆ/ 1
ตดิ หน้าอกหรือห้อยคอ เจ้าหน้าที่ 6
1
1
1

องพิมพ์ ต้องเก็บให้ปลอดภัยและ 1

ครอบคลุม เหมือนกันทุกแฟูมใน 1

สานกั สนับสนุนระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ

ค่มู อื แนว

เกณฑ์ รายการตรวจประเมิน

1.3 ระบบบริหารจัดการทส่ี าคัญ
1.3.3 การจัดการด้านสิ่งแวดลอ้ ม

2 2.6 เอกสารที่อยู่ในแฟูมงานจะต้องเป็นเอกสารปีปัจจุบัน หรือหากมีเอก
เอกสารท่มี ีความจาเป็นต้องใช้ข้อมลู เกยี่ วพนั กนั และต้องระบจุ ากป

3 รพ.สต. พฒั นาสว้ มใหไ้ ดม้ าตรฐานส้วมสาธารณะไทย (HAS) ไดแ้ ก่
ความสะอาด (Health : H)
1. พ้ืน ผนัง เพดาน โถสว้ ม ท่กี ดโถส้วม โถปัสสาวะ สะอาด ไมม่ คี ราบสก
2. น้าใชส้ ะอาด เพยี งพอ และไม่มลี ูกน้ายุง ภาชนะเก็บกกั น้า ขันตักนา้ ส
3. กระดาษชาระเพียงพอต่อการใช้งานตลอดเวลาที่เปิดให้บริการ (อา
สายฉีดน้าชาระทสี่ ะอาด อยู่ในสภาพดี ใชง้ านได้
4. อา่ งลา้ งมอื ก๊อกนา้ กระจก สะอาด ไม่มีคราบสกปรก อยู่ในสภาพดแี ล
5. สบู่ล้างมือ พร้อมใหใ้ ช้ตลอดเวลาทเ่ี ปดิ ใหบ้ ริการ
6. ถังรองรับมูลฝอย สะอาด มีฝาปิด อยู่ในสภาพดี ไม่รั่วซึม ตั้งอยู่ใน
ใกลเ้ คียง
7. มีการระบายอากาศดี และไมม่ ีกล่ินเหม็น
8. สภาพทอ่ ระบายส่ิงปฏิกูลและถังเกบ็ กักไมร่ ั่ว แตก หรอื ชารุด
9. จดั ใหม้ กี ารทาความสะอาด และระบบการควบคุมตรวจตราเปน็ ประจ
ความเพียงพอ (Accessibility: A)

10. จัดให้มีส้วมนั่งราบสาหรับผ้พู กิ าร ผสู้ ูงวัย หญงิ ตงั้ ครรภ์และประชาช
* ตอ้ งจัดใหม้ หี ้องส้วมสาหรับผพู้ กิ ารหรือทพุ พลภาพ และคนชราเข้าใชไ้ ด
อานวยความสะดวกสาหรับผพู้ ิการหรือ ทพุ พลภาพ และคนชรา ตามท่ีก

สง่ิ อานวยความสะดวกในอาคารสาหรับผพู้ ิการหรอื ทุพพลภาพ แ

11. ส้วมสาธารณะพร้อมใชง้ านตลอดเวลาที่เปดิ ใหบ้ ริการ

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 19

คะแนน คะแนน แนวทางการพจิ ารณา
เตม็ ทไี่ ด้

กสารย้อนหลังเกิน 1 ปี ต้องเป็น 30 - เอกสารที่เกีย่ วข้อง
ปีใด ถึง ปใี ด 1 - สังเกต สอบถาม/สัมภาษณ์

16

กปรกอยู่ในสภาพดีใชง้ านได้ 1
สะอาดอย่ใู นสภาพดี ใชง้ านได้ 1
าจจาหน่ายหรือบริการฟรี) หรือ 1

ละใชง้ านได้ 1
นบริเวณอ่างล้างมือหรือบริเวณ 1
1

1
1
จา 1

ชนท่ัวไปอยา่ งน้อยหนึ่งท่ี 1
ด้ อย่างนอ้ ย 1 ห้อง และมีสิง่ 1
กาหนดในกฎกระทรวงกาหนด
และคนชรา พ.ศ.2548

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภูมิ

คูม่ ือแนว

เกณฑ์ รายการตรวจประเมิน

1.3 ระบบบริหารจัดการท่ีสาคญั
1.3.3 การจัดการดา้ นส่ิงแวดลอ้ ม

3 ความปลอดภยั (Safety: S)
12. บรเิ วณทต่ี ั้งสว้ มต้องไมอ่ ยู่ที่ลับตา/เปลย่ี ว
13. กรณีที่มีห้องส้วมต้ังแต่ 2 ห้องข้ึนไป ให้แยกเป็นห้องส้วมสาห
สัญลกั ษณ์ท่ชี ดั เจน
14. ประตทู จ่ี บั เปดิ – ปิด และทล่ี อ็ คดา้ นใน สะอาด อยใู่ นสภาพดี ใช้งาน
15. พน้ื ห้องสว้ มแหง้
16. แสงสวา่ งเพียงพอ สามารถมองเห็นได้ท่วั บรเิ วณ

4 รพ.สต. มีมาตรการประหยัดพลงั งานทเี่ ปน็ รูปธรรมเกิดการปฏบิ ตั ิตามมาตรก
มาตรการประหยัดพลังงาน หมายถึง การใช้พลังงานไฟฟูา พลังงานเ

อยา่ งประหยดั เช่น
- กาหนดเวลาการเปดิ ปดิ เครอ่ื งใชไ้ ฟฟาู
- การตั้งคา่ อณุ หภูมเิ ครื่องปรบั อากาศท่ี 25 องศาเซลเซียส
- สง่ เสรมิ การใช้จกั รยานในโรงพยาบาล
- รณรงคก์ ารใช้นา้ อยา่ งประหยดั เป็นต้น
มกี ารดาเนินการดังต่อไปนี้
4.1 มมี าตรการการดาเนนิ งานประหยัดพลังงานท่ชี ดั เจน
4.2 มีผลการดาเนนิ การกิจกรรมประหยดั พลังงานทีเ่ ปน็ รูปธรรมและสอ

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 20

คะแนน คะแนน แนวทางการพิจารณา
เต็ม ที่ได้

30 - เอกสารทีเ่ กย่ี วข้อง
- สังเกต สอบถาม/สัมภาษณ์
1
รับชาย - หญิง โดยมีปูายหรือ 1

นได้ 1
1
1

การท่ีกาหนดร่วมกนั ทงั้ องค์กร 2 - เอกสารท่เี กี่ยวข้อง
เช้ือเพลิง รวมถึงทรัพยากรอ่ืนๆ - สงั เกต สอบถาม/สัมภาษณ์

อดคล้องกบั มาตรการ 1
1

สานักสนับสนนุ ระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มอื แนว

เกณฑ์ รายการตรวจประเมิน

1.3 ระบบบรหิ ารจดั การที่สาคัญ
1.3.3 การจัดการด้านส่ิงแวดล้อม

5 รพ.สต. จัดใหม้ ีการจดั นา้ อุปโภค บรโิ ภค เพยี งพอในการให้บริการตามสภาพ
รพ.สต. จัดใหม้ กี ารจดั นา้ อุปโภค บรโิ ภค เพียงพอในการให้บริการตามสภาพ
5.1 มนี ้าอปุ โภค บรโิ ภค ปรมิ าณเพยี งพอตามสภาพพน้ื ที่
5.2 จดั ให้มจี ดุ บริการนา้ ด่ืมอยา่ งเพยี งพอต่อจานวนผู้มารบั บริการ
5.3 มีการเฝูาระวังคุณภาพน้าดม่ื ดว้ ยชุดทดสอบการปนเป้ือนแบคทีเรีย
น้าด่มื ความถ่ี 6 เดือน/คร้ัง
รวมคะแนน

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 21

คะแนน คะแนน แนวทางการพจิ ารณา
เต็ม ที่ได้

พพน้ื ท่ี 30
พพืน้ ที่ 3 - เอกสารที่เกี่ยวขอ้ ง
3 - สงั เกต สอบถาม/สัมภาษณ์
ย (อ11) ณ จุดทใ่ี หบ้ ริการ 1
1
1

30

สานักสนบั สนุนระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คู่มอื แนว

แบบประเมนิ โรงพยาบาลส่งเ
หมวด

การนาองคก์
หนว่ ยบริการ............................................................
1.4 การสนับสนุนทมี พเ่ี ลีย้ งเพื่อพัฒนาตามเกณฑ์ รพ.สต.ติดดาว
เกณฑ์ รายการตรวจประเมนิ
1.4 การสนบั สนุนทมี พ่ีเล้ียงเพอื่ พัฒนาตามเกณฑ์ รพ.สต.ตดิ ดาว
1. มีการแตง่ ต้งั ทีมพ่เี ลี้ยงระดับอาเภอครอบคลมุ ตามรายหมวดและแต่ละเ
2. มีข้อ 1 มีการประชุมทีมพ่ีเล้ียงระดับอาเภอ เพื่อรว่ มกันวางแผนการพัฒ
3. มขี อ้ 2 และมีแผนการดาเนินงาน
4. มีข้อ 3 และมีการดาเนินงานตามแผนทว่ี างไว้
5. มีขอ้ 4 และมกี ารสรุปผลการพฒั นาครอบคลุมตามรายหมวดและแตล่ ะ

คะแนนรวม

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 22

เสรมิ สขุ ภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
ด 1 บรหิ ารดี
กรและการจัดการดี
...อาเภอ.................................. จังหวัด...............................

คะแนน คะแนน แนวทางการพิจารณา
เตม็ ทไี่ ด้

เกณฑ์ 1 - การสัมภาษณ์/สอบถามทีมพเี่ ลี้ยง
ฒนา 2 - เอกสารทเ่ี กีย่ วขอ้ ง
- คาส่ังแต่งต้ังทีมพี่เลยี้ งระดับอาเภอ
3 ***** หากไม่มกี ารแตง่ ต้ังทีมพี่เลย้ี งระดบั อาเภอไป
4 รว่ มวิเคราะหส์ ว่ นขาด วางแผนพัฒนา ดาเนินการ
ะเกณฑ์ 5 พฒั นาและประเมนิ ผลการพัฒนาคณุ ภาพตามเกณฑ์
รพ.สต.ตดิ ดาว จะไม่มีการประเมนิ ในหมวดอื่นๆ

หมายเหตุ การแต่งตั้งทมี พี่เลย้ี งเพื่อลงพฒั นาให้ยึด
ตามบรบิ ทพนื้ ที่ ไมจ่ ากัดจานวนบคุ ลากรในทมี พี่เล้ยี ง
แต่ขอให้มบี ทบาทการพฒั นาเชงิ ประจกั ษ์

5

สานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภูมิ

คู่มือแนว

แบบประเมินโรงพยาบาลสง่ เ
หมวด 2 ประสา

การให้ความสาคัญกบั ประชากรเป
หน่วยบรกิ าร................................................................

เกณฑ์ ขั้นท่ี 1 ขน้ั ท่ี 2
0.5 1 0.5 1

หมวด 2 - มฐี านขอ้ มูลกลุ่มเปาู หมาย - จดั ทาแผนงานโครงการ - ด

ประสานงานดี (ตามปัญหาสาคัญของพืน้ ที่ - ชุมชน ภาคเี ครอื ข่าย อ

ภาคมี ีส่วนรว่ ม OTOP) มสี ่วนร่วมในกิจกรรม - ร

- มีแนวทางในการจดั การ ดา้ นสุขภาพ ก

การให้ความสาคัญ แกไ้ ขปญั หา - มกี ารจดั ระบบบริการ โด

กับประชากร - ชุมชนและภาคเี ครือขา่ ย สุขภาพร่วมกัน (ป

เป้าหมาย ชมุ ชน มสี ว่ นรว่ มคดิ /วางแผนงาน ส

และ กจิ กรรมด้านสุขภาพ แ

ผู้มีส่วนได้ สว่ นเสยี - มชี อ่ งทางการประสานงาน ห

Customer Focus ภายในเครอื ข่ายและ -ร

Community ภายนอกเครือขา่ ย แ

Participation (O

-ร

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 23

เสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563
านงานดี ภาคมี สี ่วนรว่ ม
ปา้ หมาย ชุมชน และผู้มีสว่ นไดส้ ่วนเสีย
.....อาเภอ………............................ จังหวัด...............................

ขน้ั ท่ี 3 ข้นั ท่ี 4 ข้ันที่ 5

0.5 1 0.5 1 0.5 1

ดาเนินการดา้ นสขุ ภาพ - ผลลพั ธ์ปัญหาสาคญั ของ - มีการนาข้อเสนอแนะ/
อย่างเปน็ ระบบ พ้นื ท(่ี OTOP) ดีขนึ้ ขอ้ ร้องเรยี น พัฒนา
ร่วมรับรู้ โดยมีกระบวน - ภาคเี ครอื ขา่ ยมสี ่วนรว่ ม การจดั ระบบบริการและ
การค้นหา ทบทวนปญั หา ทบทวน ร่วมรับผิดชอบ ความพงึ พอใจที่ดีขน้ึ
ดยภาคีเครือขา่ ยมสี ว่ นรว่ ม และตรวจสอบ - ชมุ ชนและภาคีเครือข่าย
ประชาคม/SRM/ธรรมนญู มีการแลกเปลยี่ นเรยี นรู้ เขม้ แข็ง ร่วมเป็นเจ้าของใน
สขุ ภาพ) คนื ข้อมูลให้ ผลลัพธท์ ีไ่ ด้และปรับปรงุ การจัดการปญั หาสุขภาพท่ี
แก่ประชาชน ชมุ ชน และ รว่ มกัน ตอ่ เนอ่ื ง และบูรณาการกับ
หนว่ ยงานท่เี กย่ี วข้อง - มีผลการประเมิน งานบรกิ ารอืน่
ร่วมทากจิ กรรมดาเนนิ งาน ความพงึ พอใจหรือ - มแี ผนงานโครงการท่ี
แก้ไขปัญหาสาคัญของพน้ื ที่ การสัมภาษณ์ พูดคุย สอดคล้องกบั ปัญหาสาคญั
OTOP) เก่ยี วกบั ความพงึ พอใจ ของพ้ืนที่(OTOP) ทไ่ี ด้รบั
รว่ มประเมินผล ของภาคเี ครือข่ายกับ การอนุมัติ
การทางานรว่ มกบั รพ.สต. - สามารถเปน็ แบบอยา่ งใน
การแก้ไขปญั หาสาคัญของ
พน้ื ที(่ OTOP)

สานักสนับสนนุ ระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คมู่ อื แนว

เกณฑ์ ขน้ั ที่ 1 ข้นั ที่ 2
0.5 1
0.5 1
วิธกี ารประเมนิ และ - สอบถาม/สัมภาษณ์/ -ส
- สอบถาม/สมั ภาษณ์/ ท
เอกสารประกอบ เอกสารท่ีเกี่ยวข้องกับ เอกสาร ที่เก่ียวขอ้ งกับ ก
แผนงานโครงการและ ข
การพจิ ารณา ฐานขอ้ มูล การมีส่วนร่วมของภาคี ก
เครือข่าย ก
ช่องทางการสือ่ สาร

- สอบถาม/สมั ภาษณ์/

เอกสารทเ่ี กย่ี วข้องกับ

แนวทางการแก้ไขปัญหา

คะแนนทไี่ ด้

หมายเหตุ - การให้คะแนน คือ ทาครบทุกหวั ข้อ ให้ 1 คะแนน, ทาได้บางหัวขอ้
- ผลลัพธป์ ญั หาสาคัญของพ้นื ที่ (OTOP) ดขี น้ึ หมายถึง เปรยี บเทยี บ

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ตดิ ดาว) ปี 2563 24

ขน้ั ที่ 3 ขัน้ ที่ 4 ข้นั ที่ 5

0.5 1 0.5 1 0.5 1

สอบถาม/สมั ภาษณ/์ เอกสาร - สอบถาม/สมั ภาษณ์/ - สอบถาม/สมั ภาษณ์/
เอกสารที่เกย่ี วข้องกับ
ทีเ่ กย่ี วข้องกบั เอกสารทเ่ี กี่ยวข้องกบั การจัดการขอ้ ร้องเรียน
- แผนงาน/สาเนาโครงการที่
การได้มาซงึ่ ปัญหาสาคัญ ผลลัพธก์ ารแกไ้ ขปญั หา อนมุ ัติ
- สอบถาม/สมั ภาษณ/์
ของพนื้ ท่ี (OTOP) สาคัญของพ้นื ท่ี (OTOP) เอกสารท่เี กยี่ วข้องกบั
การดาเนินงานแก้ไขปญั หา
การดาเนินกจิ กรรมและ - สอบถาม/สมั ภาษณ/์ สาคญั ของพืน้ ที่ (OTOP)
ไดป้ ระสบผลสาเร็จ
การประเมนิ ผล เอกสารท่ีเกี่ยวข้องกบั

รปู แบบ วิธกี ารใน

การทบทวนหรอื

การแลกเปลี่ยนเรยี นรู้

- สอบถาม/สัมภาษณ/์

ความพึงพอใจของ

ภาคเี ครอื ขา่ ย

อ ให้ 0.5 คะแนน
บกบั เกณฑ์หรือเปูาหมายทพี่ น้ื ทก่ี าหนดไวว้ ่าดีขึ้นหรอื ไม่

สานกั สนบั สนนุ ระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

ค่มู อื แนว

แบบประเมินโรงพยาบาลสง่ เ
หมวด

การมุ่งเน้น
หน่วยบริการ......................................................อาเภอ

เกณฑ์ 2
1

หมวด 3 1. มีผลการวิเคราะห์ 2. มีขอ้ 1 และ

บุคลากรดี Happinometer/ มกี ารประเมิน มีการขยาย

ความพงึ พอใจของบคุ ลากร และ การดาเนินการตาม

การมงุ่ เน้น ผลการวเิ คราะหอ์ งค์กรดา้ น แนวทางหรือวธิ ีการ

ทรัพยากรบคุ คล อัตรากาลงั เปรยี บเทียบตามกรอบ ดแู ลพัฒนาเพิ่มขน้ึ

Appreciation ของขนาด S M L ซง่ึ ดาเนนิ การรว่ มกนั

Resources เร่ิมมีแนวทางหรอื วิธกี าร ในการใช้ทรัพยากรและ

Sharing and ดาเนนิ การดแู ลพฒั นาวาง พฒั นาบคุ ลากรในบาง

Human แผนการใช้ทรพั ยากร และพัฒนา ประเดน็ ได้แก่

Development บคุ ลากรทั้งภายในองคก์ รและ ปญั หาสาคญั ของพื้นที่

ภาคเี ครอื ข่ายร่วมกัน (OTOP) หรอื

บางระบบของ

การจดั ระบบบริการ

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 25

เสรมิ สขุ ภาพตาบลตดิ ดาว ปี 2563

3 บุคลากรดี

นทรพั ยากรบุคคล

อ......................................... จังหวัด.......................................

คะแนน 45

3 4. มีข้อ 1, 2, 3 และ 5. มขี อ้ 1, 2, 3, 4 และ

3. มขี ้อ 1, 2 และ มกี ารเรยี นรู้ ทบทวน สร้างวฒั นธรรมให้
มกี ารดาเนนิ การตาม
แนวทางหรอื วิธีการ กระบวนการดูแลพัฒนา บคุ ลากรมีความสขุ
ดูแลพัฒนา มกี ารใช้
ทรพั ยากรและพัฒนา ให้สอดคล้องกบั ภารกิจท่ี เกดิ ความพึงพอใจ
บุคลากรรว่ มกันอย่าง
จาเป็นอย่างเป็นระบบ มีความผกู พันกับองค์กร
ะ เปน็ ระบบ ครอบคลุม
ตามบรบิ ท และ สรา้ งความพงึ พอใจ และ ภมู ใิ จ และรบั รคู้ ุณคา่
ความจาเป็นของพ้ืนท่ี
เพอ่ื สนับสนุนการแก้ไข ความผกู พันของบุคลากร ในการพฒั นาคณุ ภาพ
ปัญหาสาคญั ของพืน้ ที่
(OTOP) และ ใหส้ อดคล้องกบั บริบท เครอื ข่ายบริการปฐมภมู ิ
การจัดระบบบริการ
รว่ มกนั มีการปรบั ปรงุ การใชท้ รพั ยากรร่วมกนั

การใช้ทรัพยากร และมกี ารใช้ทรพั ยากรจาก

พฒั นาบุคลากร ชุมชนส่งผลใหเ้ กิดการแก้ไข

ใหเ้ หมาะสมและ ปญั หาสาคญั ของพ้ืนท่ี

มปี ระสทิ ธิภาพเพม่ิ ข้นึ (OTOP) และการจดั ระบบ

บริการอยา่ งย่ังยืน

สานกั สนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภูมิ

ค่มู ือแนว

เกณฑ์ 12

วธิ ีการประเมนิ - สอบถาม/สมั ภาษณ์ - สอบถาม/สมั ภาษณ์
และเอกสาร
ประกอบ - เอกสารทเ่ี ก่ียวข้อง - รปู แบบและวธิ ีสรา้ ง
การพจิ ารณา
หมายเหตุ การเรยี นรู้ การพฒั นา

- ผลการวเิ คราะห์ Happinometer - บนั ทึกการประชุม

ของกระทรวงสาธารณสขุ - เอกสารท่ีเก่ียวข้อง

หรือผลการประเมนิ ความพงึ พอใจ

ของบุคลากร บางประเด็น :

- ขอ้ มูลพ้นื ฐานองค์กร อ้างองิ จาก ประเดน็ OTOP หรือ

ระบบข้อมูลทรัพยากรสขุ ภาพ การจัดบริการ

หน่วยบริการปฐมภูมขิ องกอง อย่างน้อย 1 มิติ

ยุทธศาสตรแ์ ละแผนงาน (กยผ.) (ส่งเสริม ปูองกนั

- ผลการวเิ คราะห์องคก์ รดา้ น รักษา ฟ้นื ฟ)ู

อัตรากาลงั เปรียบเทยี บตามกรอบ

ของขนาด S M L

- เอกสารการมอบหมายหน้าที่

รบั ผดิ ชอบ

- การประเมินสมรรถนะรายบุคคลใช้

แบบสรปุ การประเมินผลการ

ปฏบิ ัตริ าชการ ของจังหวัดหรือ

ตามบรบิ ทของพ้นื ท่ี

- แผนการใช้ทรพั ยากรและ

แผนพัฒนาบคุ ลากร

คะแนนทไ่ี ด้

วทางการพัฒนาโรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 26

คะแนน 4 5
3
- สอบถาม/สัมภาษณ์ - สอบถาม/สมั ภาษณ์
- สอบถาม/สมั ภาษณ์ - เอกสารท่เี กย่ี วข้อง - เอกสารท่ีเก่ียวขอ้ ง
- รูปแบบและวธิ ีสรา้ ง - บนั ทึกการประชุม - บันทึกการประชมุ
- รปู แบบและวิธีการสร้าง - รูปแบบและวิธกี ารสรา้ ง
การเรียนรู้ การพัฒนา
- บันทึกการประชมุ การเรียนรู้ การเรียนรู้
- เอกสารทเ่ี ก่ียวขอ้ ง - รปู แบบการทบทวน - รูปแบบการทบทวน

ครอบคลุม : วิเคราะห์ ปรบั ปรงุ วเิ คราะห์ ปรบั ปรงุ
ประเดน็ OTOP และ การจดั การทรัพยากร การจดั การทรัพยากรและ
การจัดบริการทุกมิติ และการใชท้ รัพยากร การใชท้ รัพยากรจากชุมชน
(ส่งเสรมิ ปอู งกนั รกั ษา ในบางประเด็นหรือ ในบางประเด็นหรือ
ฟ้นื ฟู) ครอบคลุมทุกมติ ิ ครอบคลุมทุกมติ ิ
- รูปแบบและวธิ ีการสร้าง
ความผูกพัน ความพึงพอใจ
และความผาสุก

สานักสนับสนนุ ระบบสุขภาพปฐมภมู ิ

คู่มอื แนว

คาสาคัญและนยิ ามปฏบิ ัติการ
การวิเคราะห์องค์กร
หมายถึง การวิเคราะห์ด้านอัตรากาลังเปรียบเทียบตามกรอบของข
ทง้ั ด้านการรกั ษาพยาบาล การสง่ เสรมิ สุขภาพ การปูองกันโรค และการฟน้ื ฟสู

ความผูกพัน (engagement)
หมายถึง การทีบ่ คุ ลากรมีความกระตือรือรน้ ในการปฏิบตั ิงานในหนา้

ความผูกพนั
อาจหมายถึง การผูกใจบุคลากร หรือใช้คาว่า “ร่วมด้วย ช่วยก

การเสริมสร้างวัฒนธรรมองค์กร การบริหารค่าตอบแทน การสร้างแรงจูงใจ
ขององค์กรงานท่ีได้รับมอบหมายเป็นงานท่ีมคี ุณคา่ สอดคลอ้ งกับคา่ นิยมส่วนต
ผลตอ่ ความพงึ พอใจของบคุ ลากร ควรพิจารณาประเดน็ เร่ืองคา่ ตอบแทน ควา
สิ่งแวดล้อมในการทางาน การชว่ ยเหลือของผูบ้ ริหาร การชว่ ยเหลอื ของผู้บริก
ความม่ันคงในงาน

การพัฒนาและการเรยี นรู้
หมายถึง การวิจัย และพัฒนา การประเมินและปรับปรุงวิธีการทางา

การพัฒนาบุคลากร อาจทาได้ท้ังภายในและภายนอกองค์กร อาจเป็นการฝ
ทางไกล หรือรูปแบบของการศึกษาและฝกึ อบรมอ่นื ๆ การฝกึ อบรมอาจจะเกดิ

Resource
หมายถึง คน เงิน ของ ความรู้ รวมทั้งข้อมูล ซึ่งเป็นปัจจัยนาเข้า (inp

แนวทางท่จี ังหวัดกาหนดหรอื ตามบริบทหรือพนื้ ที่ผลการวิเคราะห์ Happinom

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลตดิ ดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 27

ขนาด S M L ตามบทบาทหน้าที่และภารกิจการจัดบริการของ รพ.สต. ครอบคลุมทุกมิติ
สภาพ แกป่ ระชาชน รวมถึงการจดั ระบบบริการแบบเครือขา่ ย

าที่ และในงานท่ีได้รบั มอบหมาย ด้วยความมุ่งมั่นเพื่อใหบ้ รรลพุ นั ธกจิ ขององคก์ ร

กัน”การสร้างความผูกพัน ครอบคลุมการสร้างความสัมพันธ์ การสร้างความพึงพอใจ
การฝึกอบรมบุคลากรท่ีมี ความพึงพอใจและความผูกพันกั บองค์กร จะรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่ง
ตวั สอดคลอ้ งกับทิศทางขององค์กร และมีความรับผิดชอบต่อความสาเร็จ ของงานปัจจัยท่ีมี
ามก้าวหนา้ ในตาแหนง่ งาน การแก้ไขปัญหาและข้อร้องเรียน การพัฒนาความรู้ความสามารถ
การ ความปลอดภัยในสถานที่ทางาน ภาระงาน การสื่อสาร ความร่วมมือ การทางานเป็นทีม

าน การแลกเปล่ียนวิธีการทางานท่ีดี และการจัดระดับเทียบเคียง( benchmarking) รูปแบบ
ฝึกอบรมระหว่างการปฏิบัติงาน การเรียนในห้องเรียน การเรียนจากคอมพิวเ ตอร์ การเรียน
ดจากการได้รบั มอบหมายให้ปฏิบัติงานในหรือนอกองคก์ ร

put) ของการทางานการประเมินความพึงพอใจและการประเมินสมรรถนะของบุคลากรตาม
meter ของกระทรวงสาธารณสุข ในห้วงระยะเวลาทก่ี าหนด

สานักสนบั สนนุ ระบบสขุ ภาพปฐมภมู ิ

คู่มือแนว

แบบประเมินโรงพยาบาลส่งเ
หมวด

การจัดระบบบรกิ ารครอบคล
หน่วยบรกิ าร......................................................

จดั ให้มีระบบงานและกระบวนการบรกิ ารปฐมภูมิทคี่ รอบคลมุ การบรกิ ารท่สี ร้า
การใหบ้ ริการดังกล่าวเพ่ือให้บรรลุผลและครอบคลุมประชากรทุกกลุ่มวัย

รายการตรวจประเ

เกณฑ์ 1. มีชอ่ งทาง 2. ระบบบรกิ าร 3. เครือ่ งมือ
การเข้าถงึ บริการ บรกิ าร
เชงิ รุก เชงิ รบั
1.1 ชอ่ งทางการส่ือสาร 2.1 มี CPG ราย 3.1 มเี ครอ่ื งมือท่ี
การจดั บริการระบบให้ บริการที่สนบั สนุน พร้อมใช้ สอดคลอ้
คาปรกึ ษา (โทรศพั ท,์ จากแม่ข่าย กับการบริการ
Line, ส่ือ (ไมเ่ กิน 5 ปี ) (การบารุง รกั ษา
ประชาสัมพนั ธ)์ 2.2 บคุ ลากรมี สอบเทยี บ)
1.2 โครงสร้างหน้าที่ ความรู้ 3.2 บคุ ลากรมีควา
ความรับผิดชอบ ความเข้าใจ ความเขา้ ใจ สามาร
1.3 ตารางการ สามารถใช้ CPG ใชเ้ ครอ่ื งมอื ในการ
ปฏบิ ตั งิ าน ตารางการ ในการให้บริการได้ ใหบ้ ริการได้
ใหบ้ ริการระบบจัดคิว ประเมนิ จาก ประเมินจาก
ประเมินจาก เอกสารที่เกี่ยวขอ้ ง แบบประเมนิ
เอกสารทเี่ กีย่ วข้อง สอบถาม/ ภาคผนวก
สอบถาม/สมั ภาษณ์ สัมภาษณ์

4.1 การจัดบริการตามสภาพปัญหาสาคัญของพน้ื ท่ี (OTOP)

ระดบั S :

OTOP เรอื่ ง.......................................

..........................................................
(ตามประเดน็ ปญั หาสาคญั ของพน้ื ท่)ี

วทางการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลติดดาว (รพ.สต.ติดดาว) ปี 2563 28

เสริมสขุ ภาพตาบลติดดาว ปี 2563
ด 4 บริการดี
ลุมประเภทและประชากรทกุ กลุ่มวัย
.อาเภอ............................. จังหวดั ...............................

างคุณค่าแกผ่ ู้รับบรกิ ารและผมู้ ีส่วนไดส้ ่วนเสยี รวมทั้งจัดให้มกี ระบวนการสนบั สนนุ

เมิน คะแนน คะแนน แนวทางการ คาชี้แจง/
4. มรี ะบบ 5. การบนั ทึกขอ้ มลู เต็ม ท่ีได้ พจิ ารณา คานยิ าม
ส่งตอ่ -รบั กลับ
5.1 การบนั ทึกขอ้ มลู ที่
อง ใหบ้ ริการใน
เวชระเบียน (เอกสาร
- หรือElectronic file)
ามรู้ 5.2 การบันทึก Family
รถ Folder ครบถ้วน
ร สมบูรณ์ตามมาตรฐาน
(เอกสารหรือ
Electronic file)

ประเมินจาก ประเมินตาม 5
เอกสารการส่งต่อ, บรบิ ทสถานบรกิ าร
ทะเบียนสง่ ตอ่ ,
การส่อื สารระบบ
อน่ื ๆ เช่น ไลน์,
โทรศัพท์

เอกสารท่ี การจัดบรกิ ารตามสภาพ
เกี่ยวข้อง ปัญหาสาคัญของพ้นื ที่
สอบถาม/ หมายถึง การจัดบริการที่
สมั ภาษณ์ สอดคลอ้ งกบั ประเด็น
OTOP

สานักสนับสนุนระบบสขุ ภาพปฐมภูมิ