ชุดความรู้ 3
โรงเรียนผูส้ งู อายุตน้ แบบพ่งึ ตนเอง
: ทกั ษะท่ีจาเป็ นสาหรบั ผูป้ ระกอบการทางสงั คม
ดร.ธวชั ราษฎรโ์ ยธา
Event Tech Solutions Co.,Ltd.
บทแนะนา
ในชว่ งหลายปี ท่ีผ่านมา การประกอบการทางสงั คมไดเ้ ติบโตข้ ึน
อยา่ งมาก ทุกวนั น้ ีการตอบแทนในรปู แบบท่ีเป็ นรูปธรรมและไม่เหมือนใครน้ัน
ตอ้ งการมากกวา่ แคก่ ารบริจาคผลกาไรใหก้ บั เจา้ ของธุรกิจที่มุ่งมัน่ ที่จะโดดเด่น
ในดา้ นการประกอบการทางสงั คม ตอ้ งพฒั นาแนวทางใหม่และมีประสิทธิภาพ
ในการแกไ้ ขปัญหาสงั คมในวงกวา้ ง ในการแสดงวิสยั ทัศน์เพ่ือความยุติธรรม
ทางสังคม ผูป้ ระกอบการทางสังคมท่ีประสบความสาเร็จมักตอ้ งการทักษะ
ที่แข็งแกร่งเป็ นพิเศษ กิจการเพ่ือสังคมใชว้ ิธีแกป้ ัญหาทางธุรกิจกับปัญหา
สงั คม เป้าหมายสงู สุดคือการบรรลุความยงั่ ยืนโดยชว่ ยใหอ้ งคก์ รไม่แสวงหาผล
กาไรสามารถช่วยเหลือตนเองทางการเงินในรูปแบบที่เป็ นนวัตกรรมใหม่
แทนที่จะพึง่ พาเงินชว่ ยเหลือและการบริจาคเพียงอยา่ งเดียว เนื่องจากไม่มีผูถ้ ือ
หุน้ ในองคก์ รไม่แสวงหาผลกาไร กาไรจากกิจการเพื่อสงั คมท่ีเก่ียวขอ้ งจึงนา
กลับมาลงทุนใหม่ท้ังหมดในงานขององค์กร การเกิดข้ ึนของกิจกรรมสร้าง
รายไดส้ าหรับองค์กรไม่แสวงผลกาไรไดส้ รา้ งรูปแบบการดาเนินงานใหม่
ที่หลกั การทางธุรกิจ ลกั ษณะตลาดและค่านิยม (การแขง่ ขนั การกระจายความ
เส่ียง การเป็ นผูป้ ระกอบการ นวตั กรรม และการมุ่งเน้นท่ีบรรทัดสุดทา้ ยทาง
การเงิน) อยูร่ ่วมกนั และทางานร่วมกบั ประชาชนทวั่ ไป ค่านิยมของภาคส่วน
เช่นการตอบสนองต่อชุมชนและการใหบ้ ริการสาธารณประโยชน์ ส่ิงสาคัญต่อ
ความสาเร็จของกิจการเพอื่ สงั คมคือรปู แบบธุรกิจท่ีมีประสิทธิภาพ
ดังน้ันทักษะที่จาเป็ นสาหรบั ผูป้ ระกอบการทางสังคมเพื่อใหม้ ี
ความเก่ียวขอ้ งกาลงั เปล่ียนแปลงไปอยา่ งรวดเร็ว ทกั ษะ Soft Skills และ Hard
Skills และวิธีการใชง้ านพวกเขาในปัญหาชีวิตจริงน้ันแตกต่างอยา่ งส้ ินเชิงจาก
ท่ีเคยเป็ นสาหรบั ผูป้ ระกอบการทางสงั คม การคงความเกี่ยวขอ้ งหมายถึงการ
สรา้ งความสัมพันธ์ส่วนตัวและองค์กรท่ีดีข้ ึน นอกจากน้ ี การเข้าถึงเงินทุน
เพ่ิมเติมจากแหล่งที่หลากหลาย และสร้างผลกระทบทางสังคมที่มี
ประสิทธิภาพมากข้ นึ
กิจการเพอื่ สงั คมคืออะไร ?
กิจการเพื่อสงั คม หรือ Social Enterprise (SE) คือ กิจการท่ีมี
จุดมุ่งหมายหลกั ในการแกไ้ ขปัญหาสงั คมและสิ่งแวดลอ้ ม โดยใช้
กลไกการบริหารจัดการท่ีดีของภาคธุรกิจมาบวกกับความรู้และ
นวตั กรรมสังคม ท่ีมีความยงั่ ยืนทางการเงินจากรายไดห้ ลักที่มา
จากสินคา้ หรือบริการโดยไม่ตอ้ งพ่ึงพาเงินบริจาค และมีการนาผล
กาไรที่เกิดข้ ึนไปลงทุนซ้าเพ่ือขยายผลกระทบทางสงั คมที่เกิดข้ ึน
มีคาจากัดความที่แตกต่างกันทัว่ โลกเกี่ยวกับความหมายของ
กิจการเพื่อสงั คม อย่างไรก็ตาม มีเป้าหมายที่ชดั เจนสองประการ
ที่ทาใหก้ ิจการเพ่ือสงั คมแตกต่างจากรปู แบบธุรกิจอ่ืน:
1 กิจการเพื่อสงั คมสรา้ งรายไดแ้ ละผลกาไร
2 โมเดลวิสาหกิจเพื่อสังคมพยายามที่จะสรา้ งผลกระทบเพ่ือ
ช่วยบรรเทาหรือปรับปรุงความทา้ ทายทางสังคมที่ยากจะ
แกไ้ ขมากมายที่มนุษยชาติตอ้ งเผชิญในแต่ละวนั
หนา้ 1
หากคุณเป็ นคนท่ีมีความหลงใหลในการช่วยเหลือผู้คนหรือ
สาเหตุนี่อาจเป็ นรูปแบบธุรกิจที่คุณควรตรวจสอบเพ่ิมเติมผูป้ ระกอบการทาง
สังคมมาจากภูมิหลังและสาขาวิชาที่หลากหลาย แมว้ ่าการสรา้ งธุรกิ จท่ี
ประสบความสาเร็จไมว่ า่ รูปแบบใดๆ จะเป็ นที่น่าชื่นชม แต่ผูป้ ระกอบการบาง
คนทามากกว่าแค่การทากาไรดว้ ยผลงานของพวกเขา บางคนช่วยเหลือผู้อ่ืน
โดยนาทรพั ยากร โอกาส การฝึกอบรม และทรพั ยส์ ินอ่ืนๆ มาสู่ผูท้ ี่ตอ้ งการ
มากที่สุด ผูป้ ระกอบการทางสังคมเหล่าน้ ีใชค้ วามรูค้ วามชานาญและความ
เขา้ ใจในธุรกิจของตนเพือ่ ทาใหโ้ ลกน้ ีน่าอยขู่ ้ ึน
เราขอเน้นย้าถึงผูป้ ระกอบการทางสงั คมท่ีโดดเด่นเพียงไม่กี่ราย
ที่กาลงั แสดงใหเ้ ห็นวา่ ธุรกิจที่ประสบความสาเร็จไมจ่ าเป็ นตอ้ งดูเพียงประเด็น
สาคญั และสามารถใส่ใจต่อสงั คมและสิ่งแวดลอ้ มไดอ้ ยา่ งแทจ้ ริง รวมถึง 10
ผูป้ ระกอบการทางสงั คมท่ียง่ิ ใหญ่ท่ีสุดตลอดกาลดงั ต่อไปน้ ี : BILL DRAYTON,
MUHAMMAD YUNUS, BLAKE MYCOSKIE, SCOTT HARRISON, JEFFERY
HOLLENDER, (XAVIER HELGESEN, CHRIS FUCHS, AND JEFF
KURTZMAN), AKHTAR HAMEED KHAN, IBRAHIM ABOULEISH, WILLIE
SMITS, BUNKER ROY.
(ขอ้ มูลอา้ งอิง https://www.onlinecollege.org/2012/06/26/the-
10-greatest-social-entrepreneurs-all-time/)
หนา้ 2
ทาไมตอ้ งมีทกั ษะ
โลกกาลงั เปลี่ยนแปลงและพฒั นาอยู่เสมอ จากน้ ีไปมีการคน้ พบเกือบทุกวนั
ในอุตสาหกรรมและวถิ ีชีวิตของผูค้ น หากไม่มีการเปลี่ยนใจเล่ือมใส พนักงาน
หรือผเู้ ช่ียวชาญอาจถูกท้ ิงไวข้ า้ งหลงั
ตวั อยา่ งเช่น
“ ผลกระทบของชีวิตเสมือนจริงและโซเชียลมีเดียท่ีมีต่อการสื่อสาร
ในช่วงไม่กี่ปี ท่ีผ่านมา การส่งจดหมายจากที่หน่ึงไปยงั อีกท่ีหน่ึง
ไม่เป็ นที่นิยม การเปลี่ยนแปลงข้ันสุดทา้ ยประเภทน้ ี สามารถ
ส่งผลกระทบอย่างมากต่อการที่ลูกคา้ และพนักงานมองธุรกิจ
ทักษะที่ถ่ายทอดได้คือทักษะ ศักยภาพ และความสามารถท่ี
บุคคลมซี ึ่งเขาไดเ้ รียนรูห้ รือไดม้ าที่โรงเรียน ท่ีบา้ น การเล่น การ
ทางาน หรือจากประสบการณ์ส่วนตัว แต่ละคนสามารถ
'ถ่ายทอด' ทกั ษะเหล่าน้ ีจากตาแหน่งงานหน่ึงไปอีกงานหนึ่งได้
อยา่ งงา่ ยดาย ”
ทักษะที่สามารถถ่ายทอดได้หลากหลายประเภท เช่น ทักษะ
ส่วนบุคคล ทกั ษะดา้ น Soft Skills ทกั ษะดา้ นบุคลากร ทกั ษะทางเทคนิค
ทักษะการจัดการหรือองค์กร และทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ
ซ่ึงสามารถใชท้ ักษะแต่ละอย่างในงานหรือสถานการณ์การทางานต่างๆ
ได้ แมว้ ่าจะไม่ใช่ทุกคนท่ีจะมีทักษะที่ถ่ายทอดไดท้ ้ังหมด แต่จะมีทักษะ
บางอย่างท่ีจะช่วยให้สามารถปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิผล และ
ประสิทธิผล
หนา้ 3
ทักษะเป็ นหน่ึงในแง่มุมที่สาคัญที่สุดในอาชีพการงานของคุณ คือ
ความสามารถในการทาอะไรไดด้ ี ทกั ษะท่ีพฒั นามาอยา่ งดีสามารถทาใหเ้ รา
เชี่ยวชาญในดา้ นใดดา้ นหน่ึง และสามารถเรียนรูไ้ ดเ้ ช่นกนั พฤติกรรมใดๆ ท่ี
ทาใหค้ ุณรูส้ ึกเอนเอียงจะมีผลดีต่ออาชีพการงานของคุณ ในอาชีพการงาน
ของคุณ คุณตอ้ งลงทุนใหเ้ ต็มที่แมว้ ่าจะเป็ นการเรียนรูท้ ักษะใหม่ๆ ก็ตาม
ทกั ษะทาใหค้ ุณมนั่ ใจในการทางานใดๆ มนั ใหค้ วามรูส้ ึกถึงความสาเร็จและ
บอกอะไรมากมายเก่ียวกบั คุณคา่ ของคุณ
การเรียนรูท้ ักษะใหม่ๆ จะช่วยในดา้ นอาชีพ ธุรกิจ สถานท่ีทางาน
ฯลฯ คุณสามารถเรียนรทู้ กั ษะใดๆ และคน้ หางานประเภทน้ันไดค้ วามจาเป็ น
ในการเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ ไม่อาจปฏิเสธได้ เน่ื องจากเป็ นการเพ่ิ ม
ความสามารถในการทางานของเรา ไม่เพียงแต่ช่วยให้เรารวบรวม
ประสบการณ์ใหม่ๆ แต่ยงั ทาใหเ้ รามัน่ ใจอีกดว้ ย นอกจากน้ ียงั ช่วยใหค้ ุณ
เขา้ ถึงโอกาสใหมๆ่ คุณสามารถพฒั นาตนเองได้ นัน่ คือการเติบโต
นี่คือประโยชน์ของการเรียนรูท้ ักษะใหม่ๆ ในท่ีทางาน นอกจากน้ัน
ความสาเร็จในอาชีพการงานยงั ข้ ึนอยกู่ บั การเรียนรทู้ กั ษะใหม่ๆ ผคู้ นจะไดย้ ิน
ความคิดของคุณดว้ ยความห่วงใยมากข้ ึน และดว้ ยเหตุน้ ี การรวมทักษะน้ ีมี
ความสาคญั เพราะหากไม่มีองคก์ รของคุณก็สามารถเปื่ อยเน่าและพ่ายแพใ้ น
การแขง่ ขนั ได้
หนา้ 4
Soft Skills vs. Hard Skills
สาหรบั ผปู้ ระกอบการ (วธิ ีการพฒั นา)
ที่มา : แผนภาพการอธิบายประกอบ โดย ปรมนิ ทร์ เยาวย์ นื ยง
ทกั ษะแห่งประกอบการ เป็ นกลุ่มทกั ษะที่ประกอบดว้ ย
ทักษะหลายชนิดเขา้ ร่วมกัน โดยมีความจาเป็ นจะตอ้ งมีส่วนของ Soft
Skills Set และ Hard Skills Set ท่ีเหมาะสมกบั โจทยใ์ นแต่ละเรื่อง และ
ตามปัจจยั แวดลอ้ มต่าง ๆ เป็ นสาคญั ผูท้ ่ีมีทกั ษะแห่งการประกอบการน้ ี
จ ะ ส า ม า ร ถ ส ร้า ง ส่ ว น ผ ส ม ท า ง ทั ก ษ ะ แ ห่ ง ก า ร ป ร ะ ก อ บ ก า ร
(Entrepreneurial Skills MIX) โดยเลือกใช,้ ใหน้ ้าหนักเปลี่ยนไปตาม
โจทยใ์ หม่ ๆ เสมอ นัน่ คือ "หวั ใจสาคัญ" หลงั จากน้ ีผูเ้ ขียนจะพาเขา้ สู่
รายละเอียดของทกั ษะเหลา่ น้ ี
หนา้ 5
ENTREPRENUERIAL
SKILLS SET
สรา้ งใหเ้ กิด : ธุรกิจเกิดใหม่มากมายเร่ิมตน้ ข้ ึนจากแนวคิดท่ีแปลกแหวกแนว และแนวคิดท่ีกลา้
นาเสนอ การเริ่มตน้ จากการที่ไม่มีอะไรเลยน้ัน คนๆ น้ันจะตอ้ งสามารถคิดคน้ ส่ิงใหม่ ๆ ข้ ึนมาจาก
โครงสรา้ งพ้ ืนฐาน และอะไรสักอย่างที่มาทาใหต้ ลาดเกิดบูมข้ ึนมา โปรเจคที่ประสบความสาเร็จ
มากมายเริ่มตน้ ข้ ึนเม่ือธุรกิจเกิดใหม่สรา้ งสิ่งท่ีพวกเขาตอ้ งการข้ ึน และเป็ นสิ่งที่ตลาดไม่สามารถ
นาเสนอทางเลือกที่ดีพอ หรือเหมาะสมได้
อยูใ่ หร้ อด : สาหรบั ระยะการเล้ ียงธุรกิจ หรือประกอบการใหอ้ ยรู่ อดในข้นั ตอนน้ ีจะวางอยู่บน 2
กรณี เป็ นข้นั ตอนที่ต่อเน่ืองจากการสรา้ งธุรกิจใหม่ หรือ Project ใหม่ หรือ สาหรบั กิจการใด ๆ ท่ี
ดาเนินมาไดร้ ะยะหนึ่งแลว้ พบกบั ผลกระทบของกระบวนการ Disruptive และตอ้ งด้ ินรนเพ่ือความอยู่
รอด ซึ่งตอ้ งแจง้ ใหท้ ่านผูอ้ ่านทราบอีกเช่นเคยว่า บทความน้ ีมิใช่บทความทางวิชาการ และมีความ
ทนั สมยั เฉพาะในชว่ งเวลาท่ีถูกเขียนข้ ึน เน่ืองจากโลกในยุคน้ ีเปลี่ยนแปลงไปอยา่ งรวดเร็ว
เตบิ โตใหเ้ ป็ น : สาหรบั ระยะเติบโต งอกงาม ถา้ เปรียบระยะของการประกอบการ กบั การเติบโต
ตามชว่ งวยั ของมนุษยน์ ้ัน ผูเ้ ขียนมีแนวคิดท่ีว่าแตล่ ะชว่ งวยั มีพฒั นาการและการเรียนรแู้ ตกต่างกนั
เราจะเรียกวา่ วยั ใดๆ อยรู่ อด และจะเติบโตต่อไปน้ัน จะตอ้ งประเมินจากสภาพของแตล่ ะช่วง
ในสภาพการปัจจุบนั จบการศึกษาในระดบั ปริญญาตรี สามารถทางานหาเล้ ียงชีพชอบได้ มีรายได้
เพียงพอกบั รายจา่ ยและมีส่วนเกิน
กา้ วสูค่ วามยงั ่ ยนื : สาหรบั ระยะยงั่ ยืนระยะสุดทา้ ยซ่ึงเป็ นระยะที่ทุกฝ่ ายถวิลหา Sustainable
Entreprenuership องคก์ รท่ีประสบความสาเร็จจานวนมากมีส่วนร่วมในการดาเนินธุรกิจอยา่ งยงั่ ยนื
อยา่ งไรก็ตาม ไมม่ ีกลยุทธใ์ ดที่เหมือนกนั ทุกประการ หนา้ 6
Social Sustainable
ความยงั่ ยืนทางสงั คมคือการระบุและจดั การผลกระทบทางธุรกิจท้ังดา้ น
บวกและดา้ นลบต่อผูค้ น คุณภาพของความสมั พนั ธ์และการมีส่วนร่วมของบริษัทกบั ผูม้ ี
ส่วนไดส้ ่วนเสียเป็ นส่ิงสาคญั ท้งั ทางตรงและทางออ้ ม บริษัทต่างๆ ส่งผลกระทบต่อส่ิงท่ี
เกิดข้ ึนกบั พนักงาน พนักงานในห่วงโซ่คุณค่า ลูกคา้ และชุมชนทอ้ งถ่ิน และการจดั การ
ผลกระทบในเชิงรุกเป็ นส่ิงสาคญั ใบอนุญาตทางสงั คมของธุรกิจในการดาเนินงานข้ ึนอยู่
กบั ความพยายามในความยงั่ ยนื ทางสงั คมของพวกเขาเป็ นอยา่ งมาก นอกจากน้ ี การขาด
การพฒั นาทางสงั คม ซ่ึงรวมถึงความยากจน ความไม่เท่าเทียมกนั และหลกั นิติธรรมท่ี
อ่อนแอ อาจขดั ขวางการดาเนินธุรกิจและการเติบโต ในขณะเดียวกนั การดาเนินการ
เพื่อใหเ้ กิดความยงั่ ยืนทางสงั คมอาจปลดล็อกตลาดใหม่ ช่วยรักษาและดึงดูดคู่คา้ ทาง
ธุรกิจ หรือเป็ นแหล่งที่มาของนวัตกรรมสาหรับสายผลิตภัณฑ์หรือบริการใหม่ ขวัญ
กาลงั ใจภายในและการมีส่วนร่วมของพนักงานอาจเพ่ิมข้ ึน ในขณะท่ีประสิทธิภาพการ
ทางาน การบริหารความเส่ียง และความขดั แยง้ ระหว่างบริษัทและชุมชนดีข้ ึน ซึ่งสิทธิ
มนุษยชนเป็ นรากฐานที่สาคัญ งานเกี่ยวกับความยงั่ ยืนทางสังคมยงั ครอบคลุมถึงสิทธิ
มนุษยชนของกลุ่มต่างๆ เช่น แรงงาน การเพิ่มขีดความสามารถของผูห้ ญิงและความเท่า
เทียมทางเพศ เด็ก ชนพ้ ืนเมือง คนพิการ ตลอดจนแนวทางที่เน้นประชาชนเป็ น
ศูนยก์ ลางในการแกไ้ ขปัญหาความยากจน เช่นเดียวกับการครอบคลุมกลุ่มผูถ้ ื อสิทธ์ิ
ความยงั่ ยนื ทางสงั คมรวมถึงประเด็นท่ีมีผลกระทบต่อพวกเขา เชน่ การศึกษาและสุขภาพ
เพื่อเป็ นการเติมเต็ม แทนการเคารพสิทธิ ธุรกิจยังสามารถดาเนินการตามข้ันตอน
เพ่มิ เติม:
มีสว่ นร่วมในวิธีอ่ืนๆ เพื่อปรบั ปรุงชีวิตของ
ผูค้ นท่ีพวกเขาไดร้ ับผลกระทบ เช่น โดยการสรา้ งงาน
ท่ีเหมาะสม สินคา้ และบริการที่ช่วยตอบสนองความ
ตอ้ งการข้นั พ้ นื ฐาน และหว่ งโซ่คุณค่าท่ีครอบคลุมมากข้ นึ
ลงทุ นเ ชิง กล ยุ ทธ์ทา งสังค มแล ะส่ งเ สริ ม
นโยบายสาธารณะท่ีสนับสนุนความยัง่ ยืนทางสังคม
ร่วมมือกบั ธุรกิจอื่นๆ รวบรวมจุดแข็งเพื่อสรา้ งผลกระทบ
เชิงบวกมากข้ นึ
หนา้ 7
Environment Sustainable
ส่ิงแวดล้อม การพัฒนา และความยัง่ ยืนที่ครอบคลุมทุกด้านข อง
ผลกระทบตอ่ ส่ิงแวดลอ้ มจากการพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คม ที่เกี่ยวขอ้ งกบั ปฏิสมั พนั ธ์
ท่ีซบั ซอ้ นระหวา่ งการพฒั นาและส่ิงแวดลอ้ ม โดยมีวตั ถุประสงคเ์ พ่ือแสวงหาวิธีการและ
วิธีการบรรลุความยงั่ ยนื ในกิจกรรมของมนุษยท์ ้งั หมดท่ีมุ่งเป้าไปที่การพฒั นาดงั กล่าว
ครอบคลุมถึงปฏิสัมพันธ์ระหว่างสังคม การพัฒนาและสิ่งแวดลอ้ ม และนัยต่อการ
พฒั นาท่ียงั่ ยืน ดา้ นเทคนิค เศรษฐกิจ จริยธรรม และปรัชญาของการพฒั นาที่ยงั่ ยืน
ความยงั่ ยนื ในระดบั ทอ้ งถ่ิน ระดบั ภมู ิภาค และระดบั โลก และการนาไปปฏิบตั ิจริง การ
พฒั นาและการประยุกตใ์ ชต้ วั ช้ ีวดั ความยงั่ ยนื การพฒั นา ตรวจสอบ ดาเนิ นการ และ
ติดตามนโยบายเพ่อื การพฒั นาที่ยงั่ ยนื การใชท้ ี่ดิน น้า พลงั งาน และทรพั ยากรชีวภาพ
อย่างยงั่ ยืนในการพฒั นา ผลกระทบของกิจกรรมการเกษตรและป่ าไมต้ ่อระบบนิ เวศ
ดินและน้าและความหลากหลายทางชีวภาพ
หนา้ 8
5 ลกั ษณะของผูป้ ระกอบการ
ทางสงั คมท่ีประสบความสาเร็จ
ผู้ป ร ะ ก อ บ ก า ร ท า ง สั ง ค ม มี อ ยู่ ทั ่ว โ ล ก แ ล ะ ใ น ทุ ก อุ ต ส า ห ก ร ร ม
แต่ลกั ษณะเฉพาะท่ีทาใหพ้ วกเขาประสบความสาเร็จน้ันคลา้ ยคลึงกนั ไมว่ า่ สถานท่ี
หรือนวตั กรรมของพวกเขาจะอยู่ท่ีใด แต่ความสาเร็จไม่ไดเ้ ป็ นส่วนหนึ่ งของการ
ประกอบการทางสงั คมเสมอไป เช่นเดียวกบั ธุรกิจอื่นๆ การเริ่มตน้ ธุรกิจเพ่ือสงั คม
มีท้งั ข้ ึนและลง ผูป้ ระกอบการเพื่อสงั คมรูว้ ่าตอ้ งทาตามข้นั ตอนหลายๆข้นั ก่อนจะ
ถึงจุดแห่งความสาเร็จ แต่พวกเขายงั รูว้ ่าข้นั ตอนเหล่าน้ันจาเป็ นเพ่ือสรา้ งความ
แตกต่างในเชิงบวก
1 ขบั เคลื่อนชุมชน
2 ความคิดสรา้ งสรรคแ์ ละนวตั กรรม
3 ความรอบรทู้ างธุรกิจ
4 รวู้ ธิ ีสรา้ งเครือขา่ ย
5 กาหนดเป้าหมาย
หนา้ 9
ขบั เคล่ือนชุมชน
ผู้ประกอบการทางสังคมที่ประสบความสาเร็จคือผูน้ าท่ีกระตือรือร้นในการ
เปล่ียนแปลง พวกเขาไมพ่ อใจกบั สภาพที่เป็ นอยแู่ ละไมเ่ ชื่อวา่ สิ่งที่ทามาโดยตลอด
คือวิธีท่ีสิ่งต่างๆ ควรคงอยู่ ความปรารถนาที่จะปรับปรุงชีวิตของเพื่อนฝูงและ
ชุมชนของพวกเขาเป็ นลกั ษณะที่ส่งเสริมใหผ้ ปู้ ระกอบการทางสงั คมทางานต่อไป
นิยามของชุมชนกวา้ ง ผลกระทบต่อชุมชนอาจหมายถึงการหาวิธีแกป้ ัญหาง่ายๆ
ในเขต เมือง หรือประเทศของคุณ และเม่ือโลกเช่ือมต่อกนั มากข้ ึนดว้ ยเทคโนโลยี
คนท้งั โลกก็สามารถเป็ นชุมชนของคุณไดเ้ ชน่ กนั !
ความคิดสรา้ งสรรคแ์ ละนวตั กรรม
ผปู้ ระกอบการทางสงั คมมองสถานการณต์ ่างไปจากคนทวั่ ไปในที่ที่บางคนอาจคิด
วา่ ปัญหาเป็ นสิ่งท่ีแกไ้ ขไมไ่ ด้ ผูป้ ระกอบการเพ่ือสงั คมจะมองวา่ ปัญหาเป็ นโอกาส
ในการสร้างสรรค์ พวกเขานาปัญหาน้ันมาสร้างสรรค์ส่ิงใหม่ๆ เพ่ือให้ได้
ผลิตภณั ฑ์ บริการ หรือแนวทางใหมใ่ นการเอาชนะอุปสรรคการประกอบการทาง
สงั คมคือส่ิงท่ีเกิดข้ ึนเมื่อความคิดสรา้ งสรรคแ์ ละการปฏิบตั ิกลายเป็ นหนึ่งเดียว
ความรอบรูท้ างธุรกิจ
น่ี อาจดูเหมือนเป็ นคุณลักษณะท่ีน่ าต่ืนเต้นน้อยกว่า แต่เป็ นสิ่ งสาคัญ
ผูป้ ระกอบการทางสังคมที่ประสบความสาเร็จไม่เพียงแต่มีความคิดที่ดี แต่ยงั มี
ความรูท้ างธุรกิจเชิงปฏิบตั ิเพื่อเปลี่ยนความคิดน้ันใหก้ ลายเป็ นความจริง โซลูชนั่
ของผู้ประกอบการทางสังคมพิจารณาความต้องการของตลาดและการวิจัย
การเงิน ทรัพยากร ข้อจากัดและโอกาสในชุมชนและประเทศของตน
ผูป้ ระกอบการทางสงั คมท่ีประสบความสาเร็จยงั ทราบถึงความสาคัญของขอ้ มูล
และรวบรวมขอ้ มูลในทุกข้นั ตอน ติดตามผลกระทบอยา่ งต่อเน่ือง และมองหาวิธี
ปรบั ปรุง
หนา้ 10
รูว้ ิธีสรา้ งเครือขา่ ย
ผู้ประกอบการทางสังคมรูว้ ่าพวกเขาไม่ได้อยู่คนเดียวในการสร้างนวัตกรร
ความสาเร็จของโครงการไม่ไดข้ ้ ึนอยกู่ บั ผูน้ าที่แข็งแกร่งเพียงคนเดียวเท่าน้ัน แต่
รวมถึงทีมที่ทางานร่วมกบั นักประดิษฐ์คนน้ันดว้ ยซ่ึงอาจเก่ียวขอ้ งกบั การร่วมมือ
กบั เยาวชนคนอื่น การหาที่ปรึกษา หรือรูว้ ิธีพดู คุยเก่ียวกบั แนวคิดกบั ผูน้ าชุมชน
รัฐบาลทอ้ งถ่ิน และสถาบันไมโครไฟแนนซ์ ผูป้ ระกอบการทางสังคมมักเป็ น
พลเมืองโลกท่ีเชื่อมต่อกับผู้ประกอบการทางสังคมท่ีต้องการและประ สบ
ความสาเร็จคนอ่ืน ๆ เพ่ือแบง่ ปันและปรบั ปรุงแนวทางแกไ้ ขของพวกเขา
กาหนดเป้ าหมาย
การตัดสินใจเป็ นสิ่งจาเป็ นสาหรบั ผูป้ ระกอบการและผูป้ ระกอบการทางสังคม
การประกอบการทางสงั คมเป็ นเร่ืองเก่ียวกับการรบั ความเส่ียงอย่างชาญฉลาด
และบางคร้งั ก็ตอ้ งเผชิญกบั ความลม้ เหลว แต่ผูป้ ระกอบการทางสงั คมท่ีประสบ
ความสาเร็จรูว้ า่ ความลม้ เหลวเป็ นข้นั ตอนที่จาเป็ นในความสาเร็จ แทนท่ีจะยอม
แพ้ ผู้ประกอบการทางสังคมจะพิจารณาโครงการหรือธุรกิจของตนอย่าง
วิพากษ์วิจารณ์และยอมรบั ขอ้ เสนอแนะ เปล่ียนแปลงใหด้ ีข้ ึนจาเป็ นตอ้ งมีการ
กาหนดเมื่อเผชิญกับความทา้ ทายอ่ืนๆ รวมถึงระบบราชการ การขาดทุน และ
การขาดการสนับสนุนจากชุมชนหรือครอบครวั คุณลักษณะท้งั หา้ น้ ีไม่ไดถ้ ือโดย
คนกลุ่มเดียว ผูป้ ระกอบการทางสงั คมมีอยูท่ ุกที่ อ่านรายการน้ ี คุณเป็ นหนึ่งใน
น้ันหรือไม?่
เราอยู่ในยุคท่ีมีการอภิปรายกันทั่วโลกเกี่ยวกับการขจัดความยาก จน
การปรบั ปรุงการศึกษา และการใหโ้ อกาสทางเศรษฐกิจแก่ทุกคนท่ีตอ้ งการและ
ตอ้ งการ ผบู้ ริโภคคาดหวงั ใหบ้ ริษัทและธุรกิจที่พวกเขาอุปถมั ภม์ ีความรบั ผิดชอบ
ต่อสังคมมากข้ ึนเรื่อยๆ ผูป้ ระกอบการทางสังคมเปิ ดโอกาสใหผ้ ูน้ าธุรกิจสรา้ ง
รายไดแ้ ละสรา้ งความแตกต่างในชุมชนของพวกเขา ยง่ิ ผูน้ าธุรกิจเขา้ ใจวา่ กิจการ
เพือ่ สงั คมหมายถึงอะไร ยงิ่ มโี อกาสสรา้ งโอกาสในการชนะสาหรบั ทุกคนมากข้ ึน
หนา้ 11
12 ทกั ษะท่ีจาเป็ น
ของผูป้ ระกอบการ
เพือ่ สงั คม
1. ความเป็ นผนู้ า :
ทักษะของผูน้ า เป็ นส่ิงที่สาคญั ที่สามารถทาให้องคก์ รมนั่ ใจ
ไดว้ ่าเป้าหมาย หรือวตั ถุประสงค์ ที่องค์กรตอ้ งการจะมีแนวโน้มเป็ นไป
ตามที่คาดหวงั ทาใหห้ ลาย ๆ องค์กรมุ่งเน้นการฝึกอบรมผูบ้ ริหารหรือ
ผจู้ ดั การให้ มีทกั ษะของ ผูน้ า (Leadership) ผูป้ ระกอบการทางสงั คมเขา้ ใจ
เช่นเดียวกบั ผูก้ ่อต้งั ธุรกิจอ่ืน ๆ วา่ ธุรกิจของเขาหรือเธอตอ้ งการความเป็ น
ผนู้ า แมว้ า่ รปู แบบของผนู้ าจะแตกต่างกนั ไป แต่ผูป้ ระกอบการทางสงั คมก็
ตระหนักดีถึงความจาเป็ นในการพฒั นาและพฒั นาทักษะการจดั การและ
ความเป็ นผนู้ า อยา่ งไรก็ตาม ผปู้ ระกอบการทางสงั คมยงั มองหาสมาชิกใน
ทีมและพนั ธมิตรที่กระตือรือรน้ เกี่ยวกบั สาเหตุท่ีบริษัทกาลงั หาทางแกไ้ ข
วิสัยทัศน์และความเป็ นผู้นาของผู้ประกอบการทางสังคมมักหมายถึง
ความสาเร็จในการทาเงินและทาความดีเพ่ือสงั คม
หนา้ 12
2. ความสามารถทางอารมณ์
ที่มา : https://www.trainingjournal.com/articles/feature/golden-heart-soft-skills
ผูป้ ระกอบการทางสงั คมมกั เห็นทางออก ความคิด หรือโลกท่ียังไม่มี
ผูป้ ระกอบการทางสังคมมักมีความอยากรูอ้ ยากเห็นและมักจะแสวงหาโอกาส
ท้งั เพ่ือหาเงินและสรา้ งความแตกแยกทางสงั คม ผูป้ ระกอบการเหล่าน้ ีเข้าใจดีว่า
พวกเขากาลงั เผชิญกบั ความทา้ ทายที่ไม่เหมือนใครในการจบั คู่ผลกาไรกบั ความดี
ของสังคม นัน่ หมายความว่าพวกเขาจาเป็ นตอ้ งสามารถถ่ายทอดวิสัยทัศน์ และ
ใหผ้ อู้ ื่นปฏิบตั ิตามได้ ผปู้ ระกอบการทางสงั คมมกั มคี วามสามารถในการสื่อสารกบั
ผูอ้ ื่นไดด้ ี จึงสามารถสรา้ งแรงบนั ดาลใจใหผ้ ูต้ ิดตามและผูส้ นับสนุนได้ พวกเขายงั
มแี นวโนม้ ท่ีจะมเี สน่ห์ คาสอนในพระพุทธศาสนามีส่วนช่วยในการสรา้ งทกั ษะทาง
อารมณ์ดว้ ยเช่นกัน เพราะคาสอนในพระพุทธศาสนามีส่วนช่วยในการเขา้ ใ จ
ตนเอง การจดั การอารมณ์ ความต้งั ใจ เป้าหมาย พฤติกรรม โดยเฉพาะคาสอนที่
เน้นเร่ืองการฝึกสติและสมาธิ โดย Liz Hill-Smith ไดก้ ล่าวสนับสนุนในประเด็นน้ ี
ในบทความท่ีวา่ The golden heart of soft skills วา่ ส่ิงท่ีเป็ นหลกั สาคญั ของทกั ษะ
ทางอารมณ์ (Soft Skills) คือความตระหนักรู้ (Mindfulness) โดยกล่าววา่ ความ
ตระหนักรูม้ ีผลต่อความสามารถในการตัดสินใจ (strategic decision-making)
นวตั กรรมและความสรา้ งสรรค์ (innovation and creativity) และ ความสามารถ
ทางอารมณ์ (emotional intelligence) หนา้ 13
3. การเรียนรูแ้ ละความเช่ือ : 4. ความมุ่งมนั่ ยึดมนั่ :
ทักษะการเรียนรู้ของคนเราไดม้ าจาก ผู้ป ร ะ ก อ บ ก า ร ท า ง สั ง ค ม เ ข้า ใ จ
การศึกษาสร้างประสบการณ์ วิธีการ เช่นเดียวกับผูก้ ่อต้ังธุรกิจที่พวกเขาตอ้ ง
เร่ิมแรกจะเป็ นยอมรับความเช่ือเป็ น อ ยู่ใ น ห ลัก สู ต ร แ ล ะ ยัง ค ง ยื น ห ยัด
อันดับแรก มีการสอนวิชาการโดยผู้รู้ อย่างไรก็ตาม เมื่อมีคนเพิ่มความท้า
แต่ว่าทางพุทธศาสนามีหลักเก่ียวกับ ท า ย ใ น ก า ร ส ร้า ง ธุ ร กิ จ ท่ี จ ะ ส ร้า ง
ความเชื่อผูป้ ระกอบการทางสังคมต้อง ผลกระทบทางสงั คม จะเกิดการต่อตา้ น
เช่ือมนั่ ในตนเองและธุรกิจของตน พวก หรือการต่อตา้ นจากผูอ้ ่ืนอยา่ งหลีกเล่ียง
เขายงั ตอ้ งมีความมนั่ ใจอยา่ งลึกซ้ ึงในโซลู ไมไ่ ด้ บ่อยคร้งั ผูป้ ระกอบการทางสงั คม
ชั น ท่ี พ ว ก เ ข า ก า ลั ง พั ฒ น า เ พื่ อ ส ร้ า ง ถู ก ท้า ทา ยให้อ ธิ บา ยว่าเ หตุ ใด วิธี
ผลกระทบทางสังคม นัน่ เป็ นส่วนผสมท่ี แกป้ ัญหาของพวกเขาจึงดีกว่าที่เคยทา
เป็ นเอกลักษณ์สาหรับการผสมผสาน มาเพ่ือบรรเทาปั ญหาสังคม ดังน้ั น
ทางธุรกิจ บ่อยคร้ัง ผูก้ ่อต้ังกิจการเพ่ือ ผู้ประกอบการทางสังคมจึงต้องเป็ น
สังคมมักเป็ นคนท่ีหลงใหลในสาเหตุ นักการทูตกบั สาธารณชน นักลงทุน ส่ือ
เฉพาะหรือสาขาท่ีเก่ียวข้อง พวกเขา และสมาชิกในทีม เพราะบ่อยคร้งั พวก
เขา้ ใจและเช่ือมนั่ วา่ โลกน้ ีน่าอยขู่ ้ ึนได้ แต่ เขากาลงั สรา้ งวิธีแกป้ ัญหาท่ีสรา้ งสรรค์
โลกน้ ีเริ่มตน้ ดว้ ยการกระทาของพวกเขา แ ล ะ ก่ อ ก ว น ใ ห้กั บ ปั ญ ห า สั ง ค ม
พวกเขามีความเช่ือในตัวเองอย่างไม่ ผูป้ ระกอบการทางสังคมต้องสามารถ
ลดละ และเมื่อพวกเขาเร่ิมรวบรวม วางแนวทาง แก้ไขหลักสูตรที่จาเป็ น
ผูเ้ ชี่ยวชาญและสมาชิกในทีมที่จะทาให้ และจบั ตาดูเป้าหมายโดยรวมของธุรกิจ
องค์กรเป็ นจริง พวกเขาต้องสร้าง อยา่ งสมา่ เสมอ ไม่ว่าคุณจะเป็ นคนที่ทา
วิสยั ทศั น์ที่ชดั เจนท่ีจะมอบความตื่นเตน้ คะแนนไดส้ ูงในดา้ นความซ่ือสัตย์หรือ
และความหลงใหลใหก้ บั ผอู้ ื่น ตา่ คุณสามารถใชเ้ คร่ืองมือท่ีรับผิดชอบ
บางอยา่ งท่ีจะชว่ ยใหค้ ุณยดึ มนั่ ในการทา
ตามและมุง่ มนั่ ในเป้าหมายของคุณได้
หนา้ 14
5. ความคิดสรา้ งสรรคแ์ ละนวตั กรรม : ผูป้ ระกอบการ
ทางสังคมมีทักษะท้ังสองน้ ีท่ีมีความสาคัญ ความคิดสร้างสรรค์และ
นวตั กรรมช่วยใหผ้ ูป้ ระกอบการทางสงั คมคน้ พบวิธีที่ดีกว่าในการส่ง
มอบบริการและผลิตภณั ฑข์ องตน ในภาวะเศรษฐกิจที่เปล่ียนแปลงซ่ึง
เต็มไปด้วยความท้าทายและความไม่แน่ นอน การสร้าง การ
เปลี่ยนแปลง และขนาดเป็ นส่ิงสาคัญ ความคิดสร้างสรรค์และ
นวตั กรรมตอ้ งการการฝึกอบรมและการฝึกฝน เป็ นมากกวา่ การสรา้ ง
หรือทาอะไรในลักษณะท่ีต่างออกไป องค์กรที่สรา้ งผลกระทบทาง
สังคมจาเป็ นต้องให้ความสาคัญกับการฝึ กอบรมด้านความคิ ด
สรา้ งสรรคแ์ ละนวตั กรรม เช่น การออกแบบความคิดเพื่อนวตั กรรม
ทางสงั คม
6. การวิเคราะหข์ อ้ มลู : ผปู้ ระกอบการทางสงั คมถูกลอ้ มรอบ
ดว้ ยขอ้ มูลและขอ้ มูลท่ีมาจากทุกที่ การทาความเขา้ ใจและทาความ
เข้าใจกับมันเป็ นส่ิงสาคัญท่ีจะทาให้มีประสิทธิ ภาพม ากข้ ึน
ผูป้ ระกอบการทางสงั คมจาเป็ นตอ้ งแปลขอ้ มูลเป็ นนโยบาย โปรแกรม
โครงการ และการดาเนินการท่ีเฉพาะเจาะจง พวกเขาจะกลายเป็ น
ผลลพั ธข์ องการคน้ พบที่มาจากขอ้ มูลน้ันในขณะท่ีผลิตมากข้ ึน นี่เป็ น
ทักษะท่ียาก การดูรูปแบบในขอ้ มูล การรายงาน และการทาความ
เขา้ ใจโดยการสรา้ งมาตรการที่เหมาะสมน้ันจาเป็ นตอ้ งใหค้ วามสนใจ
เป็ นพเิ ศษ
หนา้ 15
การจดั การโครงการ : ในสภาพแวดลอ้ มท่ีมีทรพั ยากรจากัด 7
การจดั การโครงการที่เป็ นนวตั กรรมใหมพ่ สิ ูจน์ใหเ้ ห็นวา่ มีประโยชน์มาก
ช่วยใหผ้ ูป้ ระกอบการทางสงั คมสรา้ งความรูส้ ึกเร่งด่วนเก่ียวกบั ผลงาน
และเหตุการณส์ าคญั ที่เฉพาะเจาะจงของโครงการ ในขณะที่ยงั คงมีความ
ยืดหยุ่นและเปิ ดกว้างสาหรับพ้ ืนท่ีเสี่ยงท่ีอาจเกิดข้ ึ น การจัดการ
โครงการสรา้ งความรบั ผิดชอบ มอบหมายความรบั ผิดชอบ และรบั ทราบ
ผลงานและการวดั ความสาเร็จ
การออกแบบที่เน้นผูร้ บั ผลประโยชน์ : หลายปีท่ีผ่านมา องคก์ ร
ทางสังคมจะเขา้ มาในพ้ ืนที่ท่ีกาลังพฒั นาเพื่อกาหนดแนวทางแกไ้ ขปัญหาท่ี
พวกเขาคิดว่าเป็ นปัญหาของผูค้ น มุมมองดังกล่าวเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก
8 ในช่วงหลายปี ท่ีผ่านมา และในปัจจุบนั การมีแนวทางท่ีเน้นผูร้ บั ผลประโยชน์
มีความสาคัญมากกว่าที่เคย นี่หมายถึงการทาความเขา้ ใจว่าผูใ้ ชแ้ ละผูร้ ับ
ผลประโยชน์ไดร้ บั ประสบการณ์อย่างไร และใชโ้ ซลูชนั และโปรแกรมท่ีเป็ นไป
ได้ สิ่งน้ ีตอ้ งการการสงั เกต การวเิ คราะห์ การสนทนากลุม่ การสมั ภาษณ์ และ
อื่นๆ อีกมากมาย มนั เป็ นทกั ษะเพราะมนั ทาใหผ้ ูป้ ระกอบการทางสงั คมเป็ น
คนรบั ใชม้ ากกวา่ ผเู้ ชี่ยวชาญ
การเรียนรอู้ ยา่ งต่อเน่ือง : การหาโอกาสในการเรียนรูแ้ ละเพ่ิมพนู 9
ความรขู้ องทกั ษะเหล่าน้ ีเป็ นส่ิงสาคญั การเรียนรูอ้ ยา่ งต่อเนื่องหมายถึงการ
ใชป้ ระโยชน์จากการออกแบบโครงการและการใชง้ านเพื่อรบั ขอ้ มูลอนั มีค่า
ตัวอย่างเช่น การพูดคุยและสนทนาในอดีตเพ่ือวิเคราะห์คุณภาพข อง
โครงงานเป็ นสิ่งที่มีค่า แต่ที่สาคัญกว่าน้ันคือการเรียนรู้จากโครงการ
โครงการท่ีประสบความสาเร็จและไมป่ ระสบความสาเร็จ
หนา้ 16
10. การใหค้ าปรึกษาและการฝึกสอน : การช่วยเหลือ
ผูอ้ ื่นในทีมของคุณเป็ นวิธีเพิ่มการเรียนรูแ้ ละความรับผิดชอบ การสรา้ ง
ทักษะเป็ นมากกว่าการกาหนดเป้าหมายทางวิชาชีพและองค์กร มัน
ต้องการการใหค้ าปรึกษาและการฝึ กสอน ผู้ประกอบการทางสังคม
ทุกระดับของความเชี่ยวชาญและประสบการณ์จะตอ้ งอยูใ่ นกระบวนการ
ใหค้ าปรึกษาและฝึกสอนรุ่นน้องอยา่ งต่อเน่ืองในขณะเดียวกันก็ไดร้ บั การ
ใหค้ าปรึกษาและการฝึกสอนจากผูอ้ ่ืน กระบวนการน้ ีช่วยในการคงความ
เกี่ยวขอ้ งในความรู้ ในขณะที่อยากรูเ้ ก่ียวกบั สมมติฐานและขอ้ จากดั ที่อาจ
กาหนดใหก้ บั ตวั เอง
11. การเรียนรูม้ ีอยทู่ ุกหนทุกแห่ง : ร่วมกบั การเรียนรู้
อยา่ งต่อเน่ือง การสรา้ งแผนพฒั นาเพื่อกา้ วไปสู่ระดบั ต่อไปของศกั ยภาพ
ทางวิชาชีพในฐานะผูป้ ระกอบการทางสงั คม สิ่งน้ ีตอ้ งกาหนดเป้ าหมาย
ส่วนบุคคลและสรา้ งแผนการเรียนรตู้ ามน้ัน มเี ครื่องมอื ฟรีหลายอยา่ ง
12. นิสยั – ฝึกฝน : ทุกทกั ษะถูกสรา้ งข้ ึนจากประสบการณแ์ ละ
การฝึกฝน ผปู้ ระกอบการทางสงั คมจาเป็ นตอ้ งฝึกฝนทกั ษะท่ีกล่าวถึงก่อน
หน้าน้ ีในทุกโอกาสที่พวกเขามีอยู่ บางคนจะต้องทางานและเรี ยนรู้
มากกวา่ คนอ่ืน
หนา้ 17
การมีทกั ษะที่จาเป็นในการ
เป็ นผูป้ ระกอบทางสังคมและ
การท่ีจะเป็ นผูป้ ระกอบการท่ี
สามารถดาเนินธุรกิจต่อไปได้
ยัง ต้อ ง มี อ ง ค์ ค ว า ม รู ้ค ว า ม
เ ข ้า ใ จ ใ น เ ร่ื อ ง ก า ร ท า ธุ ร กิ จ
เบ้ ืองตน้ ซึ่งแบ่งออกเป็ น
“
แนวคิดการทาธุรกิจแบบ Social Enterprise สงั คมดี ส่ิงแวดลอ้ มดี มีกาไร
แนวคิดของกิจการเพื่อสงั คมไดร้ บั การพฒั นาในสหราชอาณาจกั รในช่วงปลาย
ทศวรรษ 1970 เพ่ือต่อตา้ นองคก์ รการคา้ แบบด้งั เดิม กิจการเพ่ือสังคมอยูท่ ี่
จุดตดั ของภาคเอกชนและภาคอาสาสมคั ร พยายามสรา้ งสมดุลระหวา่ งกิจกรรม
ท่ีใหผ้ ลประโยชน์ทางการเงินกบั เป้าหมายทางสงั คม เช่น การจดั หาที่พกั ใหก้ บั
ครอบครัวที่มีรายไดน้ ้อยหรือการฝึกอบรมงานเงินทุนไดม้ าจากการขายสินคา้
และบริการใหก้ บั ผูบ้ ริโภคเป็ นหลกั กิจการเพื่อสงั คมจึงดาเนินการแตกต่างจาก
บริษัทมาตรฐาน แมว้ ่าการสรา้ งรายไดไ้ ม่ใช่แรงจูงใจหลกั เบ้ ืองหลงั กิจการเพื่อ
สังคม แต่รายไดย้ งั คงมีบทบาทสาคัญในความยงั่ ยืนของการร่วมทุน รายไดท้ ่ี
ยงั่ ยนื ทาใหก้ ิจการเพอ่ื สงั คมแตกต่างจากองคก์ รการกุศลแบบด้งั เดิมท่ีตอ้ งอาศยั
เงินทุนจากภายนอกเพ่ือบรรลุภารกิจทางสงั คม เป้าหมายน้ ีไม่ไดห้ มายความว่า
กิจการเพือ่ สงั คมจะไมส่ ามารถทากาไรได้ สิ่งสาคญั อนั ดบั แรกคือตอ้ งนาผลกาไร
”มาลงทุนซ้าในภารกิจทางสงั คม แทนที่จะจา่ ยใหผ้ ถู้ ือหนุ้
ท่ีมา : https://www.pinterest.com/pin/474003929512478148/
หนา้ 18
วเิ คราะหต์ นเอง หาจุดต่าง พฒั นาใหโ้ ดดเด่น
การวิเคราะห์ SWOT ทางธุรกิจเป็ นวิธีท่ียอดเย่ียมในการจดั ระเบียบ จดั ลาดับ
ความสาคัญ และวางแผนการพฒั นาส่วนบุคคลของคุณ ไม่ไดม้ ีขอ้ จากัดใดๆ และ
รูปแบบท่ีเรียบง่ายหมายถึงการวิเคราะหเ์ ชิงลึกเพิ่มเติมอาจจาเป็ น แต่เน่ืองจากเป็ น
เคร่ืองมือพฒั นาท่ีไม่ตอ้ งใชก้ ารฝึกอบรมท่ีง่ายและรวดเร็ว จึงเป็ นประโยชน์อยา่ งย่ิง
และคุม้ ค่า
SWOT ไม่ใช่แค่นามาใชว้ ิเคราะหอ์ งคก์ รในภาพรวมไดเ้ ท่าน้ัน แต่ยงั เอามาใชก้ ับ
Project ใหมๆ่ รวมไปถึงตวั บุคคลก็ไดเ้ ช่นกนั โดยใชห้ ลกั Strength / Weaknesses
/ Opportunities / Threats เหมือนเดิมเลย เพยี งแต่เปล่ียนมุมมองเท่าน้ัน
ที่มา : SWOT Analysis (ภาพจาก wordstream.com)
หนา้ 19
การวเิ คราะห์ 'PESTLE' จะพิจารณาปัจจยั สาคญั 6 ประการ ไดแ้ ก่ การเมือง
เศรษฐกิจ สงั คม เทคโนโลยี กฎหมาย และส่ิงแวดลอ้ ม
การวเิ คราะห์ PESTLE เป็ นเครื่องมือเชิงกลยุทธท์ ่ีมีจุดมุ่งหมายเพ่ือระบุปัจจยั
ท่ีจากดั ความสามารถในการทากาไร หรือดา้ นอื่นๆ ท่ีสามารถเพ่ิมผลกาไรได้
การวเิ คราะห์ PESTLE ช่วยในการคน้ หาโอกาส ภยั คุกคาม จุดแข็ง และจุดอ่อน
– คลา้ ยกบั การวเิ คราะห์ SWOT แต่มรี ายละเอียดมากกวา่
ที่มา : https://boycewire.com/pestle-analysis-definition-and-template/
หนา้ 20
การจดั ทาแผนธุรกิจทมี่ ีประสิทธภิ าพ
หนึ่งในกระบวนการท่ียากและใชเ้ วลานานที่สุดท่ีเจา้ ของธุรกิจ
ตอ้ งเผชิญคือการสรา้ งแผนธุรกิจท่ีมีประสิทธิภาพและครอบคลุม แผนธุรกิจมี
ขนาดและขอบเขตแตกต่างกันไปข้ ึนอยู่กับประเภทของธุรกิจที่เกี่ยวข้อง
ตลอดจนประวตั ิการดาเนินงานของธุรกิจจะอธิบายกระบวนการจดั ระเบียบ
และจดั ทาแผนธุรกิจท่ีมีประสิทธิภาพและครอบคลุมสาหรบั ธุรกิจ นอกจากน้ ี
จะอธิบายวิธีท่ีเจา้ ของธุรกิจที่คาดหวงั สามารถเอาชนะอุปสรรคและใชแ้ ผน
ธุรกิจน้ ีเพ่ือช่วยใหธ้ ุรกิจประสบความสาเร็จ business model canvas หรือ BMC
ผา้ ใบรูปแบบธุรกิจเป็ นเคร่ืองมือที่ยอดเยี่ยมท่ีจะช่วยใหค้ ุณเขา้ ใจรูปแบบธุรกิจ
อย่างตรงไปตรงมาและมีโครงสรา้ ง การใชผ้ ืนผา้ ใบน้ ีจะนาไปสู่ขอ้ มูลเชิงลึก
เก่ียวกบั ลูกคา้ ท่ีคุณใหบ้ ริการ คุณค่าที่นาเสนอผ่านช่องทางใด และวิธีที่บริษัท
ของคุณสรา้ งรายได้ คุณยงั สามารถใชผ้ ืนผา้ ใบรูปแบบธุรกิจเพื่อทาความเขา้ ใจ
รูปแบบธุรกิจของคุณเองหรือของคู่แข่งได!้ Business Model Canvas สรา้ งข้ ึนโดย
Alexander Osterwalder จาก Strategyzer
ท่ีมา : https://www.wongnai.com/pos/articles/business-model-canvas
หนา้ 21
วิเคราะหศ์ กั ยภาพชุมชน เรยี นรูแ้ ละเขา้ ใจ
เพื่อสรา้ งกลยทุ ธ์
การประเมินความต้องการของชุมชนพยายามรวบรวมขอ้ มูลที่
ถูกตอ้ งซ่ึงเป็ นตัวแทนของความตอ้ งการของชุมชน การประเมินจะดาเนิ นการ
ก่อนดาเนินการและใชเ้ พ่ือกาหนดสถานการณ์ปัจจุบันและระบุปัญหาในการ
ดาเนินการ สรา้ งรากฐานท่ีจาเป็ นสาหรับการวางแผนที่สาคญั กระบวนการน้ ี
เป็ นเคร่ืองมืออนั ทรงคุณค่าสาหรบั การมีส่วนร่วมของประชาชนในการแกป้ ัญหา
และพฒั นาเป้าหมาย การประเมินความตอ้ งการอาจเป็ นวิธีท่ียอดเย่ียมสาหรับ
สาธารณชนในการมสี ่วนรว่ มและมีสว่ นร่วมในผลลพั ธ์
ที่มา : https://www.cdc.gov/globalhealth/healthprotection/fetp/training_modules/15/community-
needs_pw_final_9252013.pdf
หนา้ 22
สรา้ งตวั ตนแบรนด์ & ดึงดูดกลุม่ เป้าหมายท่ีใช่
อตั ลักษณ์แบรนด์เป็ นเคร่ืองมือสาคัญในการสรา้ งตัวตนและลูกคา้
สมั พนั ธ์รูปลักษณ์และความรูส้ ึกของการสรา้ งแบรนด์ธุรกิจต้ังแต่โลโกแ้ ละการ
พิมพไ์ ปจนถึงบรรจุภัณฑแ์ ละรูปแบบประสบการณ์ลูกคา้ สามารถดึงดูดและโน้ม
นา้ วใจลกู คา้ และลกู คา้ ที่เป็ นเจา้ ขา้ วเจา้ ของเหลา่ น้ันได้
ยิ่งเอกลักษณ์ของแบรนด์มีความเหนียวแน่นและสมา่ เสมอมาก
เท่าใด ผอู้ ่ืนก็จะยง่ิ เขา้ ใจและเชื่อมต่อกบั บริษัทของคุณไดง้ ่ายข้ ึนเท่าน้ัน เม่ือสรา้ ง
เอกลกั ษณ์ของแบรนด์ คุณตอ้ งเลือกภาพและเน้ ือหาท่ีเหมาะสมเพ่ือเป็ นตวั แทน
ของคุณ และรกั ษารูปแบบและน้าเสียงที่สอดคลอ้ งกนั เพ่อื สนับสนุนแบรนดธ์ ุรกิจ
การสรา้ งเอกลกั ษณ์ของแบรนดค์ วรเป็ นกา้ วแรกในการเดินทางของ
นักสรา้ งสรรคท์ ุกราย เอกลกั ษณ์ของแบรนด์ที่แข็งแกร่งเป็ นกุญแจสาคญั ในการ
ส่งเสริมอาชีพของคุณไปอีกระดบั !
ความรูท้ วั่ ไปเกยี่ วกบั การบญั ชีการเงิน
การบญั ชีการเงินเป็ นหมวดหมู่ย่อยของขอบเขตทัว่ ไปของการบัญชี
ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การรวบรวมและจดั ระเบียบขอ้ มูลทางการเงินเพ่ือวตั ถุประสงคใ์ น
การนาเสนอต่อผใู้ ชภ้ ายนอกในรปู แบบท่ีเขา้ ใจได้
วตั ถุประสงคห์ ลกั ของการบญั ชีการเงินคือการใหข้ อ้ มูลทางการเงิน
ท่ีจาเป็ นแก่บุคคลหรือบุคคลภายนอกบริษัท หรือเฉพาะเจาะจงแก่ผูใ้ ชภ้ ายนอก
ผูใ้ ชภ้ ายนอกเหล่าน้ ีไม่ไดม้ ีส่วนร่วมโดยตรงในการดาเนินงานขององค์กรธุรกิจ
เช่น ผูใ้ ชภ้ ายในหรือผูบ้ ริหาร พวกเขาตอ้ งการขอ้ มูลทางการเงินของบริษัทต่างๆ
เพ่อื ทาการตดั สินใจดา้ นการลงทุนหรือการเงิน ผใู้ ชภ้ ายนอกท่ีพบบอ่ ยท่ีสุด ไดแ้ ก่
นักลงทุนหรือผูถ้ ือหุน้ เจา้ หน้ ีหรือผูใ้ หก้ ู้ ซพั พลายเออร์ ลูกคา้ สหภาพแรงงาน
หน่วยงานกากบั ดูแล คู่แข่ง ส่ือมวลชน นายหน้าหรือนักวเิ คราะห์ ฯลฯ
หนา้ 23
การผลิตส่ือสรา้ งสรรค์ เสรมิ สรา้ งโอกาสใหธ้ ุรกิจ
ทุกวนั น้ ีทุกคนใชโ้ ซเชียลมีเดีย และบางคนก็ทาไดด้ ีกวา่ คนอื่นๆ
โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ผูป้ ระกอบการทางสงั คมกาลงั ใชป้ ระโยชน์จากผู้ชม การ
เขา้ ถึง และการแพร่กระจายท่ีเป็ นไปไดข้ องสื่อต่างๆ เพื่อกระจายข่าวเพื่อ
ผลลพั ธท์ ่ีดีข้ ึนและการริเร่ิมที่ยาวนานข้ ึน ผูป้ ระกอบการทางสงั คมคืออะไร
กนั แน่? มลู นิธิ ใหค้ าจากดั ความของการเป็ นผูป้ ระกอบการทางสังคมวา่ เป็ น
แนวทางเชิงปฏิบัติ สรา้ งสรรค์ และยงั่ ยืน เพ่ือประโยชน์ต่อสงั คมโดยทวั่ ไป
โดยเน้นท่ีผูท้ ่ีอยู่ชายขอบ คนที่ทุ่มเทใหก้ บั การคน้ หาแนวทางเหล่าน้ ีมกั จะ
ระบุปัญหาและเร่ิมตน้ ความพยายามของผูป้ ระกอบการเพ่ือแกไ้ ขปัญหา
คาว่า "ผูป้ ระกอบการ" ถูกใชเ้ พราะแทนท่ีจะดาเนินการเพียงเล็กน้อย
คนเหล่าน้ ีกลับสรา้ งบริษัทเต็มรูปแบบที่มุ่งเป้าไปท่ีการเปลี่ยนแปลงสงั คม
พวกเขามกั จะมีอิทธิพลต่อสาขาต่าง ๆ ต้งั แต่การศึกษาและสุขภาพไปจนถึง
ส่ิงแวดลอ้ มและการพฒั นาองค์กร เช่นเดียวกับผูป้ ระกอบการเปลี่ยนโฉม
หน้าธุรกิจ ผูป้ ระกอบการ "สังคม" เปลี่ยนโฉมหน้าของสงั คม เหตุใด
ผูป้ ระกอบการทางสังคมดังกล่าวจึงควรใชโ้ ซเชียลมีเดีย? การส่ือสารมี
ความสาคญั ต่อความสาเร็จของธุรกิจใดๆ และการมีส่วนร่วมกับลูกคา้ ของ
คุณเป็ นประจาจะช่วยเสริมภาพลักษณ์ของคุณ เครือข่ายโซเชียลช่วยใหค้ ุณ
โตต้ อบและจดั การกบั ลกู คา้ ของคุณในระดบั ส่วนบุคคล เม่ือแบรนด์ของคุณมี
ส่วนร่วมในการสนทนา ลูกคา้ จะมองว่าเขา้ ถึงได้ ตอบสนอง และเขา้ ถึ งได้
การเปิ ดเผยประเภทน้ ีส่งผลในเชิงบวกต่อการรับรูข้ องคุณและทาให้ลูกคา้
เปิ ดรับขอ้ มูลท่ีคุณแบ่งปันมากข้ ึน ท้ังโปรไฟลโ์ ซเชียลและเว็บไซต์สามารถ
ช่วยปรบั ปรุงการสรา้ งแบรนดข์ องคุณได้ ฐานลูกคา้ ท่ีมีอยแู่ ละท่ีคาดหวงั ของ
คุณจะสามารถระบุลักษณะของแบรนด์ของคุณตามวิธีที่คุณโต้ตอบบ น
โซเชียลมีเดีย
หนา้ 24
การเพิ่มมลู ค่าสินคา้
และเพ่มิ ชอ่ งทางการตลาด
ในช่วงสองสามทศวรรษที่ผ่านมา องค์กรต่างๆ ได้เริ่ม
พิจารณาช่องทางการตลาดแบบองคร์ วมมากข้ ึน แทนที่จะดูเฉพาะบริษัทที่
ขายและโปรโมตผลิตภณั ฑข์ องตน พวกเขาไดเ้ ร่ิมมองหาองคก์ รท้งั หมดท่ีมี
สว่ นร่วมในข้นั ตอนการผลิต สง่ เสริม และส่งมอบขอ้ เสนอใหก้ บั ผู้ใช้ องคก์ ร
ท้งั หมดเหล่าน้ ีถือเป็ นส่วนหนึ่งของหว่ งโซ่อุปทานของขอ้ เสนอ บางคร้งั เมื่อ
คุณซ้ ือสินคา้ หรือบริการ มนั ส่งตรงจากผูผ้ ลิตถึงคุณ แต่สมมติว่าทุกคร้งั ที่
คุณซ้ ือของบางอย่าง คุณตอ้ งติดต่อผูผ้ ลิต สาหรบั ขอ้ เสนอบางอย่าง เช่น
การตดั ผม วิธีน้ ีใชไ้ ดผ้ ล แต่ผลิตภณั ฑ์ท่ีคุณซ้ ือที่รา้ นขายของชาล่ะ คุณไม่
สามารถเร่ิมติดต่อและซ้ ือจากผูผ้ ลิตผลิตภัณฑเ์ หล่าน้ันท้ังหมดได้ มนั จะ
เป็ นวิธีท่ีไม่มีประสิทธิภาพอยา่ งเหลือเชื่อในการทาธุรกิจโชคดีท่ีบริษัทต่าง
ๆ ร่วมมือกนั เพ่ือแบ่งเบาภาระน้ ีใหค้ ุณ ตวั อย่างเช่น แทนที่จะขายแปรงสี
ฟันส่วนบุคคลใหก้ ับผูบ้ ริโภค แปรงสีฟันจะขายแปรงสีฟันหลายตัวใหก้ ับ
รา้ นขายยาใกลบ้ า้ นคุณ ซ่ึงจะขายใหค้ ุณและคนอ่ืนๆ
ช่องทางเฉพาะที่ผูข้ ายใชเ้ พื่อสรา้ งสินคา้ สาเร็จรูปหรือบริการ
พร้อมให้คุณซ้ ือ—เช่น คุณสามารถซ้ ือได้โดยตรงจากผู้ขาย ท่ีร้านค้า
ออนไลน์ จากพนักงานขาย และอื่นๆ—จะอา้ งอิง เพือ่ เป็ นช่องทางการตลาด
ของผลิตภณั ฑ์ (หรือช่องทางการจดั จาหน่าย) บุคลากรและองคก์ รท้ังหมด
ที่ซ้ ือ ขายต่อ และโปรโมตผลิตภณั ฑ์ "ปลายน้า" เนื่องจากผลิตภณั ฑม์ าถึง
คุณเป็ นส่วนหน่ึงของช่องทางการตลาด เน้นไปท่ีช่องทางปลายน้า ต่อไป
เราไม่ไดม้ องเฉพาะ "ปลายน้า" แต่ยงั ดู "ตน้ น้า" ที่ผูค้ นและองคก์ รท่ีจดั หา
วสั ดุและบริการและที่อนุญาตใหผ้ ลิตผลิตภณั ฑไ์ ดต้ ้งั แต่แรก
หนา้ 25
วางแผนการขายใหโ้ ดนใจลกู คา้
กลยุทธ์การขายถูกกาหนดใหเ้ ป็ นแผนเอกสารสาหรบั การวางตาแหน่งและการ
ขายผลิตภณั ฑห์ รือบริการของคุณใหก้ บั ผูซ้ ้ ือท่ีมีคุณสมบตั ิเหมาะสม ในลกั ษณะ
ที่ทาใหโ้ ซลชู นั่ ของคุณแตกต่างจากคูแ่ ขง่ ของคุณ
กลยุทธก์ ารขายมขี ้ ึนเพ่อื ใหว้ ตั ถุประสงคแ์ ละคาแนะนาที่ชดั เจนแก่องคก์ รขายของ
คุณ โดยทวั่ ไปประกอบดว้ ยขอ้ มลู สาคญั เช่น เป้าหมายการเติบโต KPI บุคคล
ผู้ซ้ ือ กระบวนการขาย โครงสร้างทีม การวิเคราะห์การแข่งขัน ตาแหน่ ง
ผลิตภณั ฑ์ และวธิ ีการขายเฉพาะ
แนวทางส่วนใหญ่เหล่าน้ ีมีประโยชน์ในการสื่อสารเป้าหมายและทาให้ตัวแทน
ขายของคุณเขา้ ใจตรงกนั อยา่ งไรก็ตาม กลยุทธก์ ารขายส่วนใหญ่ที่ลม้ เหลวก็คือ
การมุง่ เนน้ ท่ีการทางานภายในองคก์ รของคุณมากเกินไป ทกั ษะที่แทจ้ ริงที่จาเป็ น
ในการชนะการสนทนากับผู้ซ้ ือ—พร้อมกับตัวแทนข้อความจะต้องประสบ
ความสาเร็จ—เป็ นเพียงความคิดภายหลงั
เมื่อคุณตดั สินใจ เป้าหมายของทุกกลยุทธก์ ารขายคือทาใหแ้ น่ใจวา่ พนักงานขาย
ของคุณบรรลุโควตา้ แลว้ ใช่ไหม และนี่คือองค์ประกอบการส่งขอ้ ความ—ส่ิงท่ี
พนักงานขายพดู ทา และเขียนเพ่อื สรา้ งคุณคา่ ท่ีรบั รู—้ ท่ีชนะหรือแพข้ อ้ ตกลง
เพ่ือใหม้ ีประสิทธิภาพอย่างแทจ้ ริง กลยุทธ์การขายขององคก์ รของคุณตอ้ งเน้น
การสนทนากับลูกค้า การสนทนาที่ส่งอย่างชานาญเหล่าน้ ีเป็ นสิ่งท่ี สร้าง
ประสบการณ์การซ้ ือท่ีโดดเด่น แสดงใหเ้ ห็นถึงคุณค่าสาหรบั ผูซ้ ้ ือของคุณ และ
แยกบริษัทของคุณออกจากการแขง่ ขนั
หนา้ 26
การจดั การ และบริหารองคก์ รในยุค Next Normal
เม่ือทุกอย่างมีความสาคัญ ไม่มีอะไรไม่สาคัญ และในขณ ะท่ี
ผูบ้ ริหารพยายามทาความเขา้ ใจสภาพแวดลอ้ มทางธุรกิจหลงั โควิด-19 หลายคน
พบวา่ ตวั เองกาลงั เป็ นผนู้ าจากพ้ นื ท่ีสีเทาแหง่ ความไมแ่ น่ใจ
เมื่อสองปี ท่ีแลว้ มีผูบ้ ริหารจานวนไม่มากท่ีพิจารณาความสามารถ
ในการจดั การวกิ ฤต ความคลอ่ งตวั ขององคก์ ร การจดั การตน้ ทุน ความยดื หยุ่นของ
พนักงาน นวตั กรรม หรือการจัดการกระแสเงินสดว่ามีความสาคัญอย่างย่ิงต่อ
ธุรกิจของพวกเขา อยา่ งไรก็ตาม วนั น้ ีผบู้ ริหารระดบั สงู ไดเ้ ลา่ เรื่องท่ีแตกต่างออกไป
การวิจัยใหม่แสดงใหเ้ ห็นว่าขณะน้ ีผูบ้ ริหารใหค้ วามสาคัญกับ
ความสามารถท้งั หมดเหล่าน้ ี ในอีกสองปี ขา้ งหน้า การคน้ พบของเราแสดงให้
เห็นว่าเราควรคาดหวงั การเปลี่ยนแปลงคร้งั ใหญ่ในการจดั ลาดบั ความสาคญั
อีกคร้ัง ผู้บริหารบอกเราอย่างชัดเจนว่าพวกเขาวางแผนท่ีจะเน้นคว าม
ปลอดภยั และความมนั่ คงของพนักงาน การจดั การตน้ ทุน และความคล่องตวั
ขององค์กร ผูน้ าคาดหวงั มากข้ ึนจากการริเร่ิมการเปล่ียนแปลงของพวกเขา
พวกเขาระบุความสามารถในการแข่งขันและความยืดหยุ่นของพนักงานเป็ น
ผลดีที่พวกเขาตอ้ งการมากท่ีสุดจากการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทลั อย่างต่อเนื่อง
การเปล่ียนแปลงกาลงั เร่งตัวข้ ึนในหมู่องคก์ รส่วนใหญ่ แต่ที่น่าจบั ตามองคือ
การมุ่งเน้นที่การเปล่ียนแปลงท่ีมากข้ ึนน้ันดูเหมือนว่าจะทาใหค้ วามสมั พนั ธ์
กับลูกคา้ และโอกาสในการเป็ นพันธมิตรตอ้ งเสียไป เราอยู่ในยุคท่ี มีการ
อภิปรายกนั ทวั่ โลกเก่ียวกบั การขจดั ความยากจน การปรบั ปรุงการศึกษา และ
การใหโ้ อกาสทางเศรษฐกิจแก่ทุกคนที่ตอ้ งการและผูบ้ ริโภคคาดหวงั ใหบ้ ริษัท
และธุรกิจที่พวกเขาใหก้ ารสนับสนุนมีความรบั ผิดชอบต่อสงั คมมากข้ ึนเร่ือยๆ
ผูป้ ระกอบการทางสงั คมเปิ ดโอกาสใหผ้ ูน้ าธุรกิจสรา้ งรายไดแ้ ละสร้างความ
แตกต่างในชุมชนของพวกเขายิ่งผูน้ าธุรกิจเขา้ ใจว่ากิจการเพื่อสังคมหมายถึง
อะไรก็จะยง่ิ สรา้ งโอกาสในอนาคตมากยงิ่ ข้ ึน
หนา้ 27