บทที่ 1 สัญลักษณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบไฟฟ้า

วชิ า เขียนแบบไฟฟา้ บทที่ 1
1 รหัสวชิ า 2104 - 2101
บทท่ี 1

สัญลกั ษณ์ที่ใช้ในการเขยี นแบบไฟฟา้

วัตถุประสงค์

1. รูจ้ กั มาตรฐานทางไฟฟา้ ท่ีเป็นสากล
2. บอกสญั ลกั ษณ์ไฟฟา้ ตามมาตรฐาน NEC ได้
3. อ่านความหมายของสญั ลกั ษณ์ทใี่ ช้ในการเขียนแบบไฟฟ้าได้

1-1 บทนา สัญลักษณ์ไฟฟ้าใช้เป็นภาพแสดง แทนรายละเอียดของอุปกรณ์ไฟฟ้าและ

วงจรไฟฟ้า ท้ังวงจรแสงสว่าง วงจรไฟฟา้ กาลัง และวงจรควบคุมเครื่องกลไฟฟ้า รวมท้ังแบบ
วงจรไฟฟ้าทั่งไป และแบบวงจรอิเล็กทรอนิกส์ สัญลักษณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ จึงแบ่ง
ออกเปน็ หลายกลุม่ ตามมาตรฐานสากล เชน่ มาตรฐาน NEC, IEC, DIN เป็นต้น

(1) มาตรฐาน NEC (National Electric Code)
หรอื มาตรฐาน ANSI ของสหรฐั อเมรกิ า

(2) มาตรฐาน IEC
(International Electro technical Commission)
(3) มาตรฐาน DIN (Deutsches Institut für Normung)
เป็นมาตรฐานของสหพันธรัฐเยอรมนั

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND) หน้า 1

วิชา เขียนแบบไฟฟ้า บทที่ 1
2 รหสั วชิ า 2104 - 2101

1-2 สัญลักษณง์ านเขียนแบบไฟฟ้าตามมาตรฐาน NEC

หนังสือเล่มน้ีจะใช้สัญลักษณ์ท่ีใช้ในการเขียนแบบไฟฟ้า ตามมาตรฐาน NEC เท่านั้น
สัญลักษณ์ทีใ่ ช้ในการเขยี นแบบไฟฟ้าท่ัวๆไป ที่ใชใ้ นบา้ นพกั อาศยั แบ่งออกเป็น 5 กลมุ่ คือ

1. สญั ลกั ษณ์ของหลอดแสงสว่าง (Lighting Symbols)
2. สญั ลักษณ์ของสวติ ช์ (Switch Symbols)
3. สัญลกั ษณ์ของเตา้ รบั (Outlet Symbols)
4. สญั ลักษณข์ องอุปกรณส์ ่อื สาร

(Communication Symbols)
5. สัญลกั ษณ์ของแผงจ่ายไฟฟ้า (Panel Symbols)

1. สญั ลกั ษณข์ องหลอดแสงสว่าง

ไฟติดเพดาน
(Surface Ceiling Light)
ไฟฝังเพดาน
(Recess Ceiling Light)
โคมไฟหอ้ ย
(Drop Cord Light)
โคมไฟในสวน
(Landscape Light)

โคมไฟผนงั
(Wall Light)

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND) หน้า 2

วชิ า เขียนแบบไฟฟ้า บทที่ 1
3 รหสั วชิ า 2104 - 2101 หน้า 3

โคมไฟตดิ พัดลมเพดาน
(Ceiling fan Light)
โคมไฟแถว
(Multi-Light bar)
โคมไฟแถวปรบั มมุ ได้
(Track Light)
หลอดฟลอู อเรสเซนตฝ์ ังฝา้ เพดาน
(Troffer Fluorescent Light)
หลอดฟลูออเรสเซนต์ติดฝา้ เพดาน
(Surface Fluorescent Light)

2. สญั ลกั ษณข์ องหลอดแสงสว่าง

สวิตช์
(Switch)
สวิตช์สามทาง
(3-Way Switch)
สวติ ชส์ ่ีทาง
(4-Way Switch)

สวติ ช์หร่ไี ฟ
(Dimmer Switch)

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND)

วิชา เขียนแบบไฟฟา้ บทที่ 1
4 รหัสวชิ า 2104 - 2101

3. สัญลกั ษณ์ของเตา้ รับ

เต้ารบั ทั่วไป
(Outlet)
เต้ารบั มอี ุปกรณ์ป้องกันไฟรวั่ GFI Outlet
(Ground fault Interrupted Protected)
เต้ารบั มีสวิตช์ควบคุม
(Switched Outlet)
เตา้ รบั แบบกนั นา้
(Water proof Outlet)
เตา้ รับ 4 เต้า
(Quad Outlet)
เตา้ รบั ฝงั พืน้
(Floor Outlet)

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND) หนา้ 4

วชิ า เขียนแบบไฟฟ้า บทที่ 1
5 รหัสวชิ า 2104 - 2101

4. สัญลักษณ์ของอุปกรณ์ส่อื สาร

อุปกรณ์ตรวจจบั ควนั
(Smoked Detector)
เตา้ รับโทรศัพท์
(Telecom Outlet)
เตา้ รบั สญั ญาณสเตริโอ
(Stereo Outlet)
เตา้ รับสายอากาศโทรทัศน์
(Television Outlet)
สวิตช์กระดง่ิ
(Doorbell button)
กระด่งิ ไฟฟา้
(Doorbell Chime)
หม้อแปลงกระด่งิ ไฟฟ้า
(Doorbell Transformer)

อุปกรณ์ปรบั อณุ หภูมิ
(Thermostat)

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND) หนา้ 5

วิชา เขียนแบบไฟฟา้ บทที่ 1
6 รหัสวชิ า 2104 - 2101

5. สญั ลกั ษณ์ของแผงจา่ ยไฟฟ้า

ตคู้ วบคมุ วงจรแสงสว่าง
(Lighting panel หรอื Service Panel)
ตูค้ วบคุมหลกั
(Distribution panel หรอื Power Panel)
สายป้อน
(Feeder)

เครอื่ งกาเนดิ ไฟฟา้
(Generator)
มอเตอร์
(Motor)
ตคู้ วบคมุ มอเตอร์
(Controller)

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND) หนา้ 6

วิชา เขียนแบบไฟฟา้ บทที่ 1
7 รหสั วชิ า 2104 - 2101
สรุป

มาตรฐาน NEC (National Electric Code) เปน็ มาตรฐานการเขยี นแบบไฟฟา้ ท่ี
นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายเป็นมาตรฐานสากล รวมทั้งในประเทศไทย เฉพาะในทวีปยุโรป
ส่วนมากจะนิยมใช้ มาตรฐาน DIN อย่างไรก็ตามหากนักเรียนสนใจ มาตรฐานทางไฟฟ้า
DIN สามารถ อา่ นเพิม่ เตมิ

ได้ที่ http://www.din.de/cmd?level=tpl-home&languageid=en

ช่างไฟฟ้าท่ีร้จู กั สัญลักษณ์ทางไฟฟา้ จะสามารถอา่ นและเข้าใจแบบไฟฟา้ ไดด้ ขี ึน้

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND) หนา้ 7

วชิ า เขียนแบบไฟฟา้ บทที่ 1
8 รหัสวชิ า 2104 - 2101

แบบฝึกหดั เรอ่ื ง สญั ลกั ษณท์ ใี่ ช้ในการเขยี นแบบไฟฟา้

1.จงเขียนสญั ลกั ษณไ์ ฟฟา้ และรายชื่อ อุปกรณไ์ ฟฟ้าต่อไปน้ีใหถ้ ูกตอ้ งตามมาตรฐาน NEC

อุปกรณ์ไฟฟ้า รายชื่อ สญั ลักษณ์

NAPAT WATJANATEPIN ELWE(THAILAND) หน้า 8