โครงงานพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า

โครงงานประเภทสง่ิ ประดษิ ฐ์
ดา้ นการใช้และการอนุรักษ์พลงั งานไฟฟ้าเพอ่ื ชวี ติ และสังคม

เร่อื ง พดั ลมประหยดั พลงั งานไฟฟ้า

โดย

๑. นางสาวผอ่ งศรี เจริญพร ระดบั ชน้ั ม.ตน้
๒. นายเจษฎา นายดู ระดบั ชั้น ม.ต้น
๓. นายจริ ชยั แซ่ยา่ ง ระดบั ชั้น ม.ปลาย

รายงานฉบบั นี้เป็นส่วนหนึ่งของการประกวดโครงงานวทิ ยาศาสตร์
สาหรบั นักศึกษา กศน.อาเภอเวียงเชยี งรุง้ จ.เชียงราย

ดา้ นการใชแ้ ละการอนุรักษ์พลงั งานไฟฟา้ เพ่อื ชีวิตและสงั คม
ประจาปี พ.ศ. ๒๕๖๕

ณ ศนู ย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศกึ ษาลาปาง

ก

ช่อื โครงงาน : พดั ลมประหยดั พลังงานไฟฟา้

คณะผู้จัดทำโครงงาน : ๑. นางสาวผอ่ งศรี เจรญิ พร ระดับชน้ั ม.ตน้
๒. นายเจษฎา นายดู ระดับช้ัน ม.ต้น
๓. นายจริ ชัย แซ่ย่าง ระดบั ชั้น ม.ปลาย

ประเภท : ดา้ นการใชแ้ ละอนรุ ักษพ์ ลงั งานไฟฟา้ เพื่อชวี ติ และสงั คม(สงิ่ ประดิษฐ์)
อาจารยท์ ปี่ รกึ ษา : ๑. นายวสษิ ฐพ์ ล ประดิษฐ์
๒. นางสาวแพรพิไล เรี่ยวแรงสรุ ิยะ
สถานศึกษา : ศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอำเภอเวยี งเชียงรุ้ง
จงั หวดั เชียงราย
ปีการศกึ ษา : ๒๕๖๕

บทคัดย่อ
โครงงานวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม สำหรับนักศึกษา กศน. ประเภท ด้านการใช้และอนุรักษ์
พลังงานไฟฟา้ เพ่อื ชีวิตและสังคม (สงิ่ ประดิษฐ์) เร่ือง พดั ลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า มวี ัตถปุ ระสงค์ ๑)เพื่อ
ประดษิ ฐพ์ ัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้ ๒)เพือ่ เปรียบเทียบการใช้พลงั งานไฟฟา้ ของพัดลมประหยดั พลังงาน
ไฟฟ้ากบั พัดลมปกตทิ ่ัวไป มวี ิธกี ารดำเนนิ การ ๒ ตอน คือ ตอนท่ี ๑ การประดษิ ฐ์พดั ลมประหยัดพลังงาน
ไฟฟา้ โดยไดด้ ำเนินการประดษิ ฐอ์ ุปกรณแ์ ล้วนำไปทดสอบการทำงานของอปุ กรณ์ที่ประดษิ ฐข์ น้ึ พบว่า พัด
ลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าที่ประดิษฐ์ขึ้นสามารถนำไปใช้งานได้จริง ตอนที่ ๒ การเปรียบเทียบการใช้
พลงั งานไฟฟา้ ของพดั ลมประหยัดพลังงานไฟฟ้ากบั พัดลมปกติทว่ั ไป พบวา่ พดั ลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า
ใช้พลังงานไฟฟ้าน้อยกว่าพัดลมปกตทิ ั่วไปในสภาพอากาศท่ีมีความแปรปรวนเชน่ มีอากาศหนาว หรือฝน
ตก เพราะเมื่ออุณหภูมภิ ายในหอ้ งลดลงตำ่ กว่าค่าอุณหภูมิที่ต้ังค่าไว้บนเครือ่ งควบคมุ อณุ หภมู พิ ดั ลมจะหยุด
การทำงานโดยอตั โนมัติ จึงทำให้ชว่ ยลดการใชพ้ ลังงานไฟฟ้าลง ประหยดั การใชพ้ ลังงานไฟฟา้ ไมต่ ้องกังวล
เรอ่ื งการสน้ิ เปลืองพลังงานไฟฟา้ จากการใชพ้ ัดลม ทำใหส้ ามารถลดค่าใช้จ่ายค่าไฟฟา้ ลงได้

ข

กิตตกิ รรมประกาศ

โครงงานวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม สำหรับนักศึกษา กศน. ประเภท ด้านการใช้และอนุรักษ์
พลังงานไฟฟ้าเพื่อชีวิตและสังคม (สิ่งประดิษฐ์) เรื่อง พัดลมประหยดั พลังงานไฟฟ้า เป็นส่วนหนึ่งของการ
เรียนรู้รายวิชาเลือกบังคับ การใช้พลังงานไฟฟ้าในชีวิตประจำวัน กิจกรรมโครงงานเรื่องนี้สำเร็จได้ดว้ ยดี
ด้วยความกรุณาอย่างยิ่งของ นายวสิษฐ์พล ประดิษฐ์ และ นางสาวแพรพิไล เรี่ยวแรงสุริยะ
ครูที่ปรึกษาโครงงาน ซึ่งได้ให้กำลังใจ ให้คำแนะนำ ให้คำปรึกษา เสียสละเวลาในการตรวจ แก้ไข
ข้อบกพร่องตา่ งๆในการทำรายงานด้วยความเอาใจใส่ พร้อมทั้งเสนอแนะแนวทางที่เป็นประโยชน์ในการ
แกป้ ัญหาตา่ งๆในการทำโครงงานคร้งั นี้ ทำใหก้ ารทำโครงงานประสบความสำเร็จไดด้ ้วยดี คณะผจู้ ดั ทำขอ
กราบขอบพระคุณ เปน็ อย่างสูงไว้ ณ ทีน่ ี้

ขอกราบขอบพระคุณ ผู้อำนวยการศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอ
เวียงเชียงรุ้ง นางพิชญณ์ภัทร ศรีประสิทธิ์ ที่ให้ความสำคัญของกิจกรรมโครงงานของนักศึกษา กศน.
คอยให้คำปรึกษา ตลอดจนสง่ เสรมิ สนับสนุนการทำโครงงานในครง้ั น้ีใหม้ ีความถูกตอ้ ง และทำให้โครงงาน
บรรลุตามวัตถปุ ระสงคท์ ก่ี ำหนดไว้

ขอขอบพระคุณ ครู อาจารย์ กศน.อำเภอเวียงเชียงรุ้ง และเพื่อนๆนักศึกษา กศน ทุกท่านที่ให้
ความชว่ ยเหลือให้กำลังใจการทำกิจกรรมในคร้ังนี้จนประสบความสำเร็จตามทมี่ ่งุ หวัง

คณะผจู้ ัดทำขอกราบขอบพระคณุ ทุกท่านไว้ ณ โอกาสน้ีดว้ ย

คณะผจู้ ัดทำ
กรกฎาคม ๒๕๖๕

ค

สารบญั

หน้า
บทคัดยอ่ ..............................................................................................................................................ก
กติ ตกิ รรมประกาศ ...............................................................................................................................ข
สารบญั ..................................................................................................................................................ค
สารบัญตาราง........................................................................................................................................ง
สารบญั รูปภาพ......................................................................................................................................จ
บทท่ี 1 บทนำ.......................................................................................................................................๑

ทีม่ าและความสำคัญ................................................................................................................๑
วัตถปุ ระสงค์............................................................................................................................๑
สมมตฐิ าน................................................................................................................................๑
ตวั แปรศกึ ษา............................................................................................................................๑
ขอบเขตของการศกึ ษา.............................................................................................................๒
ประโยชน์ท่คี าดวา่ จะไดร้ ับ.......................................................................................................๒
นยิ ามปฏิบตั ิการ......................................................................................................................๒
บทที่ 2 เอกสารท่เี กยี่ วขอ้ ง...................................................................................................................๓
บทท่ี 3 วิธกี ารศกึ ษา.............................................................................................................................๖
วสั ดุ อปุ กรณ์............................................................................................................................๖
วิธีการศึกษา.............................................................................................................................๖
บทท่ี 4 ผลการศึกษา............................................................................................................................๑๐
บทท่ี 5 สรปุ ผลการศึกษา อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ ...................................................................๑๔

บรรณานกุ รม
ภาคผนวก

ง

สารบัญตาราง

หน้า
ตารางที่ ๑ ผลการทดสอบระบบการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้

เมอ่ื ทำการเปิด-ปิด สวติ ชไ์ ฟ............................................................................................๙
ตารางที่ ๒ บันทกึ ผลการทดสอบประสิทธิภาพการทำงานของพดั ลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า

ในอณุ หภมู ิหอ้ งท่ีแตกต่างกนั ...........................................................................................๑๐
ตารางท่ี ๓ ผลการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้ กบั พัดลมปกติท่วั ไป...............................๑๑
ตารางที่ ๔ ผลการใชพ้ ลงั งานไฟฟา้ ของพัดลมประหยดั พลังงานไฟฟา้ กับพดั ลมปกตทิ ั่วไป................๑๒

จ

สารบญั รูปภาพ

หน้า
รูปที่ ๑ วงจรพดั ลมตั้งโต๊ะ.................................................................................................................๔
รปู ที่ ๒ พดั ลม ขนาด ๑๒ น้ิว.........................................................................................................๖
รูปที่ ๓ เครอื่ งควบคุมอุณหภูมิและความชื้น.....................................................................................๖
รปู ท่ี ๔ ชดุ กระบอกฟิวส์...................................................................................................................๖
รปู ท่ี ๕ สวติ ช์ปิด-เปิด2ขว้ั ................................................................................................................๗
รปู ที่ ๖ หวั แรง้ บดั กรี.........................................................................................................................๗
รปู ที่ ๗ เทปพนั สายไฟ......................................................................................................................๗
รูปท่ี ๘-๑๔ ข้ันตอนการประดษิ ฐ์......................................................................................................๗-๘

๑

บทที่ ๑
บทนำ

๑. ท่มี าและความสำคัญของโครงงาน
ปจั จบุ ันบ้านเรอื นทุกหลงั ตอ้ งมีพัดลมซงึ่ เปน็ เคร่ืองใชไ้ ฟฟ้าท่ีช่วยระบายคลายความร้อน โดยปกติ

แลว้ พัดลมทม่ี ใี ชง้ านอยู่ในปัจจุบนั จะเปน็ แบบปกติทำงานตลอดเม่อื เปิดพัดลม จะไม่มีการหยดุ ทำงานเองถา้
ผู้ใช้ไม่ปิดหรือเครื่องเสียเอง แม้ว่าอุณหภูมิห้องจะเย็นหรือหนาวพัดลมก็ยังทำงานและใช้พลังงานไฟฟ้า
อยา่ งตอ่ เนอ่ื งทำใหเ้ กิดการสิ้นเปลืองพลังงานไฟฟ้าและคา่ ใช้จา่ ยค่าไฟฟ้ามากขึน้ และประเทศไทยมีสภาพ
อากาศที่เปลี่ยนแปลงอยู่บ่อยๆ โดยเฉพาะช่วงฤดูหนาวสภาพอากาศทั้งกลางวันและกลางคืนมีการ
เปลี่ยนแปลงอุณหภูมิง่าย เมื่อร่างกายปรับสภาพอากาสไม่ทันจะทำให้ไม่สบายเป็นหวัดบ่อย ย่ิงสภาพ
อากาศตอนกลางคืนจะหนาวกว่าตอนกลางวัน พัดลมปกติที่เราใช้กันอยู่เวลาเราหลับแล้วพัดลมยังทำงาน
อยพู่ อยิง่ ดกึ ความเยน็ ก็ย่งิ เพ่ิมมากขนึ้ แต่พัดลมที่เราเปดิ เอาไว้นัน้ ไมส่ ามารถหยุดทำงานไดถ้ ้าเราไมล่ ุกข้ึนไป
ปิดเอง พอหนาวเย็นมาก ๆ ผใู้ ชก้ ็ต้องลุกไปปิดพัดลมให้หยดุ ทำงาน แตพ่ ออากาศอบอุน่ ข้นึ หรือร้อนขึ้นผู้ใช้
กต็ อ้ งลุกขน้ึ เพอื่ เปิดพัดลมใหท้ ำงานอีก นอกจากจะทำให้ส้นิ เปลืองพลังงานไฟฟา้ และคา่ ใชจ้ า่ ยค่าไฟฟ้าแล้ว
ยงั ทำใหเ้ สียเวลาและความตอ่ เนื่องของการนอนหลบั พกั ผ่อนอกี ด้วย

คณะผู้จัดทำจึงคิดสร้างสิ่งประดิษฐ์พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า โดยมีการดัดเเปลงและเพิ่ม
อุปกรณ์เครื่องควบคุมอุณหภูมิและความช้ืน เป็นตัวควบคุมการทำงานของพัดลมเพื่อให้พัดลมทำงานเอง
โดยอัตโนมัติจะทำให้ใช้พลังงานไฟฟ้าน้อยลง ช่วยประหยัดพลังงานไฟฟ้า เพิ่มความสะดวกสบายให้แก่
ผใู้ ชง้ านและลดค่าใช้จา่ ยดา้ นการใช้พลงั งานไฟฟ้า อีกทัง้ สามารถนำไปตอ่ ยอดเป็นธรุ กิจไดอ้ ีกด้วย

๒. วตั ถปุ ระสงค์
๒.๑ เพ่อื ประดษิ ฐ์พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้
๒.๒ เพ่อื เปรยี บเทียบการใชพ้ ลงั งานไฟฟ้าของพดั ลมประหยัดพลงั งานไฟฟ้ากับพัดลมปกตทิ ั่วไป

๓. สมมติฐาน
๓.๑ พดั ลมประหยัดพลงั งานไฟฟ้าท่ปี ระดษิ ฐข์ ้นึ สามารถใชง้ านไดจ้ ริง
๓.๒ พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าใชพ้ ลงั งานไฟฟา้ นอ้ ยกว่าพดั ลมปกติทัว่ ไปในสภาพอากาศท่มี ีความ

แปรปรวนหรอื มฝี นตก

๔. ตวั แปรท่ศี ึกษา
๔.๑ การประดิษฐ์พดั ลมประหยดั พลงั งานไฟฟา้
สมมตฐิ าน : พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าทปี่ ระดษิ ฐข์ นึ้ สามารถใชง้ านได้จริง
ตัวแปรต้น : พดั ลมประหยดั พลงั งานไฟฟ้า
ตวั แปรตาม : การทำงานของพัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้
ตวั แปรควบคุม : เครือ่ งควบคุมอณุ หภูมิ ฟิวส์ สวิตชเ์ ปิด-ปิด

๒

๔.๒ การเปรยี บเทียบการใชพ้ ลงั งานไฟฟา้ ของพัดลมประหยดั พลงั งานไฟฟ้ากับพัดลมปกตทิ วั่ ไป
สมมติฐาน : พัดลมประหยดั พลังงานไฟฟา้ ใชพ้ ลงั งานไฟฟ้าน้อยกว่าพัดลมปกติทวั่ ไปในสภาพ

อากาศที่มีความแปรปรวนหรอื มฝี นตก
ตวั แปรตน้ : พดั ลมประหยัดพลงั งานไฟฟ้า และ พัดลมปกติทั่วไป
ตัวแปรตาม : การใช้พลงั งานไฟฟ้าของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้
ตวั แปรควบคุม : สถานที่ ขนาดของหอ้ งทดลอง ระยะเวลา ขนาดของพัดลม สภาพอากาศ

๕. ขอบเขตการศึกษา
๕.๑ ห้องทดลอง ห้องนอนขนาด กว้าง ๓ เมตร X ยาว ๔ เมตร X สูง ๒.๗ เมตร จำนวน ๒

ห้อง
๕.๒ การทดสอบอปุ กรณ์ท่บี า้ นนกั ศึกษา นางสาวผ่องศรี เจรญิ พร บา้ นเวียงราชพลี หมู่ 9 ตำบล

ดงมหาวัน อำเภอเวยี งเชียงรุ้ง จังหวดั เชยี งราย ใช้ห้องนอนของนกั ศึกษา กับ ห้องนอนของพอ่ ซง่ึ ห้องอยู่
ติดกนั และมีขนาดเท่ากนั

๕.๓ ทดสอบในสภาพอากาศทมี่ คี วามแปรปรวนหรอื มฝี นตก
๕.4 ทดสอบชว่ งกลางคืน ตงั้ แต่เวลา ๒๐.๐๐ - ๒๔.๐๐ น.
๕.๕ ระยะเวลาในการทดลอง ๓ คนื

๖. ประโยชนท์ ่ีคาดวา่ จะไดร้ ับ
๖.๑ ไดพ้ ัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้
๖.๒ สามารถลดการใชพ้ ลงั งานไฟฟา้
๖.๓ สามารถลดคา่ ใชจ้ า่ ยในครัวเรือน

๗. นยิ ามปฏิบัตกิ าร
๗.๑ หน่วยไฟฟ้า หรือ ยูนิต (Unit) หรือ kWh หมายถึง หน่วยที่ใช้บอกขนาด หรือปริมาณของ

พลังงานไฟฟ้าท่ีใช้งาน พลังงานไฟฟ้า 1 ยูนิต หรือ 1 หน่วย เท่ากับ 1กิโลวัตต์-ชั่วโมง(kilo watthour =
กำลงั ไฟ 1 กิโลวัตตใ์ ชง้ านนาน 1ชั่วโมง)

๗.๒ ฟิวส์ (fuse) เปน็ อุปกรณ์นิรภยั ชนิดหน่งึ โดยจะป้องกันการลัดวงจร และการใชก้ ระแสเกินใน
วงจรไฟฟา้ โดยจะหลอมละลาย และตัดกระแสไฟออกจากวงจรเพื่อป้องการอุปกรณ์เสยี หาย มหี ลายชนิด
ใหเ้ ลอื กใชต้ ามความเหมาะสมของการใช้งาน

๗.๓ สวิตช์ไฟ เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่ใช้ควบคุมวงจรกระแสไฟฟ้า ทำหน้าที่เปิดกระแสไฟ
หรือตัดกระแสไฟไม่ให้ไหลเข้าสู่เครื่องใช้ ไฟฟ้าหลอดไฟ เครื่องมือ เครื่องจักรที่ใช้ไฟฟ้า สวิตช์ไฟถูก
ออกแบบ มาใหต้ ดิ ตัง้ ได้งา่ ย ใชง้ านงา่ ย สามารถตอบสนองความต้องการได้

๗.๔ เครื่องควบคุมอุณภูมิและความชื้น เครื่องควบคุมอุณหภูมิ / ความชื้นหรือ Temperature
Controller / Humidity Controller คอื อุปกรณ์สำหรับวัดและควบคมุ อุณหภมู ิ หรือความช้นื ในบรเิ วณที่
ใช้งานซ่ึงเหมาะสำหรับ ห้องควบคุมอุณหภูมิความช้ืน, อุตสาหกรรมอาหาร,ห้องอบ,ห้องแช่เยน็ ,ห้องแล็ป,
ห้องควบคมุ ระบบคอมพวิ เตอร์, Clean Room,Warehouse ทมี่ ปี ญั หาในการควบคุมอณุ หภูมิ ...

๓

บทท่ี ๒
เอกสารที่เกีย่ วข้อง

การศกึ ษาเร่ืองพัดลมประหยดั พลังงานไฟฟา้ คณะผจู้ ดั ทำได้ทำการศึกษาค้นควา้ รวบรวมข้อมูล

จากเอกสารและตำราตา่ งๆที่เก่ยี วข้อง สรุปได้ดังน้ี

๑. การใช้และการประหยัดพลังงานไฟฟา้
พลังงานไฟฟ้าเป็นสิ่งที่มีความจำเป็นอย่างหนึ่งในการดำเนินชีวิตของมนุษย์ และมี
ความต้องการที่เพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในขณะที่เชื้อเพลิงประเภทฟอสซิลที่ใช้ในการผลิตไฟฟ้า
มีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง อาจส่งผลกระทบต่อการขาดแคลนพลังงานไฟฟ้าในอนาคต ดังน้ัน
ประชาชนควรตระหนกั ถึงการใช้พลังงานไฟฟา้ อย่างประหยดั และรู้คณุ คา่
การประหยัดพลงั งาน คอื การใช้พลังงานอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ และรคู้ ุณคา่ การประหยัดพลังงาน

นอกจากชว่ ยลดปรมิ าณการใช้พลงั งาน ซง่ึ เปน็ การประหยัดค่าใชจ้ า่ ยของครัวเรอื นและประเทศชาติแลว้ ยัง

ช่วยลดปญั หาผลกระทบจากส่ิงแวดลอ้ มได้ด้วย กลยทุ ธ์หนึ่งของประเทศไทยท่ีประสบความสำเร็จด้านการ

ประหยัดการใช้ไฟฟ้าและพลังงานของชาติ คือ กลยุทธ์ประหยัดพลังงานไฟฟ้า 3 อ. ได้แก่ อุปกรณ์

ประหยัดไฟฟ้า อาคารประหยัดไฟฟา้ และอุปนสิ ัยประหยัดไฟฟา้

๒. อณุ หภูมิและความชื้น

อุณหภูมิ คือ คุณสมบัติทางกายภาพของสสารที่แสดงปริมาณทางความร้อนและความเย็น หรือ
ระดับของความร้อนหรอื ความเย็นของวัตถุ เมื่อเราพูดถึงบางสิ่งที่รู้สึกรอ้ น (เช่นน้ำแกงจืดที่เราดื่มเมื่อไม่
สบาย) หรือเย็น (เช่นหิมะโดยเฉพาะถ้าคุณไม่สวมถุงมือ) อุณหภูมิถูกกำหนดให้เป็นระดับพลังงานของ
สสารซึ่งสามารถพิสูจน์ได้จากการเปลี่ยนแปลงบางอย่างในเรื่องนั้น เซ็นเซอร์วัดอุณหภูมิมีหลากหลาย
รปู แบบและมีส่งิ หนึ่งที่เหมอื นกัน น่ันคือ เซน็ เซอร์วัดอณุ หภูมทิ ัง้ หมดโดยการตรวจจับการเปล่ียนแปลงใน
ลักษณะทางกายภาพ เมื่อเรากำลังพูดถึงระดับความร้อนซึง่ หมายถึงเป็นการรวมตัวกนั ของพลังงานทีม่ อี ยู่
ในสสารซ่ึงเป็นทม่ี าของการเกิดข้ึนของความร้อน และเกดิ การไหลของพลังงานเมอื่ รา่ งกายสัมผัสกับวัตถุอีก
สิง่ หนงึ่ ทีเ่ ย็นกวา่

ความชื้น คอื การมีอยขู่ องของเหลวโดยเฉพาะน้ำซึง่ มกั มีปริมาณนอ้ ย อาจพบน้ำปริมาณเล็กน้อย
เช่น ในอากาศ (ความชน้ื ) ในอาหาร และในผลติ ภัณฑ์เชงิ พาณิชยบ์ างชนิด ความช้นื ยังหมายถึงปริมาณไอ
น้ำที่มอี ยใู่ นอากาศ

๓. พืน้ ฐานพลงั งานและเครื่องใช้ไฟฟา้
การคำนวณอัตราค่าไฟฟ้านัน้ เราควรจะทราบวา่ เครื่องใช้ไฟฟ้านั้นๆ ใช้ไฟฟ้าหรือกนิ ไฟเท่าไหร่
โดยสังเกตคู่มือการใช้งาน หรือแถบป้ายที่ตดิ อยู่กบั เครื่องใช้ไฟฟ้า ที่เขียนว่า กำลังไฟฟ้า มีหน่วยเป็นวัตต์
(Watt) ถ้าเครื่องใช้ไฟฟ้ามีจำนวนวัตต์มาก ก็กินไฟมากตามไปด้วย ดังนั้น เราสามารถคำนวณจาก
เคร่อื งใชไ้ ฟฟ้าทัง้ หมดในบ้าน ว่ามเี ครือ่ งใชไ้ ฟฟ้ากี่ชนิด แตล่ ะชนดิ กินไฟกว่ี ัตต์ เปิดใชง้ านประมาณกี่ช่ัวโมง
เพือ่ นำมาคำนวณว่า ในแแตล่ ะเดือนทา่ นใช้ไฟฟ้าไปประมาณกี่หนว่ ย หรือใน 1 ช่วั โมงใช้ไฟมากเทา่ ไร
การใช้ไฟฟา้ 1 หน่วยหรอื 1 ยนู ติ คอื เครือ่ งใช้ไฟฟ้าขนาด 1,000 วัตตท์ ใ่ี ช้งานใน 1 ชวั่ โมง หรอื
เรียกย่อๆว่า 1 กิโลวัตต์-ชั่วโมง(kWh) นั่นเอง ( 1,000 วัตต์ เท่ากับ 1 กิโลวัตต์) การหาปรมิ าณการใช้
ไฟฟ้าของเครื่องใชไ้ ฟฟ้าชนดิ ตา่ งๆ มสี ตู รคำนวณงา่ ยๆ คอื
ปรมิ าณการใช้ไฟฟา้ ต่อวัน = กำลังไฟฟ้าของเครือ่ งใชไ้ ฟฟา้ x ช่ัวโมงการทำงานต่อวัน

๔

สังเกตวุ ่าปรมิ าณการใช้ไฟฟา้ จะขนึ้ อยู่ท่ีตัวแปรสองตัวคือ กำลงั ไฟฟา้ และชวั่ โมงการทำงาน เช่น หลอดไฟ
กำลังไฟฟ้าขนาด 18 วัตต์ เปิดใช้งาน 24 ชั่วโมงต่อวัน จะกินไฟเท่ากับ 432 วัตต์ต่อวัน ถ้าแปลงเป็น
จำนวนยูนติ (หน่วย) จะได้ 0.432 หน่วยตอ่ วัน เปรียบเทียบกบั หมอ้ หุงข้าวขนาด 432 วัตต์ เปดิ ใชง้ าน 1
ชั่วโมงต่อวนั จะกนิ ไฟเท่ากับ 432 วัตตต์ อ่ วันเท่ากับกรณแี รก ดงั นนั้ จงึ เห็นภาพไดก้ ว้างๆว่า กำลงั ไฟฟ้าใช้
งานของไฟฟ้าถึงแม้จะมีขนาดไม่มาก แต่เมื่อเปิดใช้งานเป็นเวลานานก็สามารถจะกินไฟเท่ากับ
เครอ่ื งใช้ไฟฟา้ ทมี่ ีกำลังวตั ต์มากกว่าได้

๔. สตู รคำนวณหน่วยไฟฟ้า
สูตรคำนวณหน่วยไฟฟา้ ใหน้ ำจำนวนวตั ต์ของเครื่องใชไ้ ฟฟา้ มาหารดว้ ย 1,000 เพ่ือแปลงเปน็
หนว่ ย kWh จากน้นั คูณด้วยจำนวนชวั่ โมงทใ่ี ชต้ อ่ วนั และคณู 30 อกี ครงั้ เพ่อื หาจำนวนหนว่ ยไฟฟา้ ต่อ
เดือน
กำลงั ไฟฟา้ (วตั ต)์ ÷ 1,000 x ชั่วโมงทใ่ี ชง้ านต่อวัน x 30 = จำนวนหน่วยไฟฟา้ ตอ่ เดอื น
ทำการคำนวณแบบเดยี วกันนี้กับเคร่อื งใช้ไฟฟา้ ในบ้านทั้งหมด เช่น

o ทวี ี ขนาด 100 วตั ต์ 1 เครื่อง ใชไ้ ฟวนั ละ 3 ชว่ั โมง
o 100 ÷ 1,000 x 3 x 30 = 9
o เทา่ กบั 9 หน่วยตอ่ เดอื น

o ไมโครเวฟ ขนาด 900 วัตต์ 1 เคร่อื ง ใชไ้ ฟวนั ละ 1 ชั่วโมง
o 900 ÷ 1,000 x 1 x 30 = 27

o

o ท่ากับ 27 หนว่ ยต่อเดอื น
o ไดร์เปา่ ผม ขนาด 2,400 วตั ต์ 1 เครื่อง ใช้ไฟวนั ละ 0.5 ชวั่ โมง

o 2,400 ÷ 1,000 x 0.5 x 30 = 360

๕. การทำงานของพดั ลมตั้งโต๊ะ
พัดลมจะทำงานได้เมื่อกระแสไฟฟ้าเข้าสู่ระบบ และเมื่อกดปุ่มเลือกให้ลมแรงหรือเร็วตามที่ผู้ใช้
ต้องการ กระแสไฟฟ้าจึงไหลเข้าสู่ตัวมอเตอร์ ทำใหแ้ กนมอเตอรห์ มนุ ใบพดั ทีต่ ิดอยูก่ ับแกนก็จะหมนุ ตามไป
ดว้ ยจึงเกิดเปน็ ลมพดั ออกมา

รูปท่ี ๑ วงจรพัดลมตั้งโต๊ะ

๕

เมื่อกดสวิตช์เบอร์ 1 จะมีกระแสไฟฟ้าไหลจากสาย ไลท์ ผ่านฟิวส์ไหลเข้า แคปสตาร์ทออกมาเข้า
ขดลวดสตารท์ L 1 เม่อื กระแสไหลออกจากขดลวด L1 ไหลไปผา่ นสวติ ช์ S1 (สวติ ชเ์ บอร์ 1 ) ไปครบวงจร
ที่นิวตรอน ในจังหวะนี่เองที่ทำให้มอเตอร์เร่ิมหมุน มอเตอร์จะเร่ิมหมุนไปเร่ือยๆจนถึงประมาณ 70% จึง
เร่ิมอยุดการทำงาน กระแสไฟฟา้ จึงไหลผา่ นขดลวด MAIN COIL ( ขดรนั ) ไหลผ่านผา่ น L3 และ L2 ผา่ น
สวิตช์ S1 ไปครบวงจรที่นิวตรอน พัดลมจึงหมุนต่อเนื่องไปที่ความเร็วเบอร์ 1 ซึ่งเป็นความเร็วที่ช้าที่สุด
(เนื่องจากกระแสไฟฟ้า ไหลผ่านขดลวด MAIN COIL L3 และ L2 ทำให้ขดลวดชุดนี้มีความต้านทานมาก
ที่สุด กระแสจึงไหลได้น้อย ความเร็วในการหมุนจึงนอ้ ยลงไปด้วย ) เมื่อกดเบอร์2 เนื่องจากกระแสไฟฟ้า
ไหลผา่ นขดลวด MAIN COIL และ L3 ทำใหข้ ดลวดชดุ นี้มีความต้านทานนอ้ ยกวา่ กระแสจงึ ไหลได้มากข้ึน
ความเร็วในการหมุนจึงเพิ่มไปด้วย และเมื่อกดสวิตช์เบอ 3 กระแสไฟฟ้า ไหลผ่านขดลวด MAIN COIL
เพยี งอย่างเดียว ทำใหข้ ดลวดชุดนมี้ ีความต้านทานนอ้ ยที่สุด กระแสจึงไหลได้มากขึน้ ความเร็วในการหมุน
จึงมากท่ีสุด

๖

บทท่ี ๓
วิธีการศกึ ษา

ในการทำโครงงานเรอ่ื งพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้ คณะผจู้ ัดทำได้ดำเนินการศกึ ษาตามขั้นตอน

การปฏบิ ัติเพ่อื ให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ทีต่ ้องการ โดยมีรายละเอียดข้ันตอนการดำเนินการ ดังนี้

๑. วสั ดุอุปกรณ์

1. พดั ลมตง้ั โตะ๊ ขนาดใบพดั 12 น้ิว จำนวน 1 ตวั

2. เครือ่ งควบคมุ อุณหภูมแิ ละความช้นื Temp XH-W3001 หนา้ จอ LED ขนาด ๑.๕ น้วิ

จำนวน 1 เครอ่ื ง

3. ชดุ กระบอกฟวิ ส์พร้อมฟิวสข์ นาด 5A จำนวน 1 ตวั

4. สวติ ชป์ ิด-เปิด 2ขว้ั จำนวน 1 ตัว

5. หัวแร้งบดั กรี จำนวน 1 ตวั

6. เทปพันสายไฟ จำนวน 1 ม้วน

๒. วิธกี ารศึกษา
มีขั้นตอนการดำเนินงาน ๒ ขั้นตอน คือ ตอนที่ ๑ การประดิษฐ์พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า

ตอนท่ี ๒ การเปรียบเทียบการใชพ้ ลงั งานไฟฟ้าของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้ากับพัดลมปกติท่ัวไป แต่
ละตอนมรี ายละเอยี ด ดังนี้

ตอนที่ ๑ การประดษิ ฐพ์ ัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้ โดยไดด้ ำเนินการประดษิ ฐ์ดงั นี้
๑) จดั เตรยี มวสั ดอุ ุปกรณ์

รูปท่ี ๒ รปู ท่ี ๓ รูปท่ี ๔
พัดลม ขนาด ๑๒ นวิ้ เครอ่ื งควบคุมอุณหภูมแิ ละความชน้ื ชุดกระบอกฟิวส์
Temp XH-W3001 พร้อมฟิวสข์ นาด5A

๗

รปู ที่ ๕ รูปที่ ๖ รปู ที่ ๗
สวติ ชป์ ิด-เปิด2ขว้ั หัวแรง้ บัดกรี เทปพันสายไฟ

๒) ทำการมารค์ ตำแหนง่ อปุ กรณต์ า่ งๆ ลงบนตัวพัดลม และเจาะรเู พื่อติดตง้ั อุปกรณ์

รปู ท่ี ๘
๓) ทำการตดิ ต้ังอปุ กรณต์ ่างๆลงบนตัวพัดลม

รูปที่ ๙ รูปท่ี ๑๐

๘

๔) ทำการเชื่อมตอ่ อุปกรณเ์ ขา้ กับวงจรฟวิ ส์ สวติ ชแ์ ละเครือ่ งควบคมุ อุณหภมู ิและความชื้น

รูปที่ ๑๑ รปู ท่ี ๑๒

5) ทำการสดสอบและประกอบพดั ลมในสภาพเดมิ เป็นอันเสร็จเรยี บร้อย

รปู ที่ ๑๓ รูปท่ี ๑๔

๖) ทดสอบการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้ ท่ีประดิษฐ์ข้นึ โดยการเสยี บปล๊ักและเปิด-
ปิด สวติ ช์ไฟ แลว้ สงั เกตไฟสวติ ช์ และการหมนุ ใบพดั ของพัดลม ทำการทดสอบจำนวน ๓ ครงั้ พรอ้ มบันทกึ
ผล

๗) ทดสอบประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องควบคุมอุณหภูมิ โดยทำการตั้งอุณหภูมิที่เครื่อง
ควบคุมอุณหภูมไิ วท้ ี่...๒๕.....องศาเซลเซียส แล้วทดลองเปิดทิ้งไว้ในห้องอุณหภูมิปกติ สลับกับ ห้องปรบั
อากาศ ทำการทดสอบจำนวน ๓ ครั้งๆละ ๕ นาที/ห้องทดลอง สังเกตการณ์หมุนของพัดลมในห้องที
อณุ หภมู ปิ กติ กบั หอ้ งปรับอากาศ แล้วบันทึกผล

ตอนที่ ๒ การเปรียบเทียบการใช้พลังงานไฟฟ้าของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้ากับพัดลม
ปกติทั่วไป

๑) ตง้ั อุณหภูมิทเ่ี ครื่องควบคุมอณุ หภมู ขิ องพดั ลมประหยัดพลังงานไฟฟา้ 27 องศาเซลเซยี ส
๒) นำพัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้ ไปต้งั ไวห้ ้องทดลองท่ี 1
3) นำพัดลมปกติทั่วไปที่มขี นาดและใชก้ ำลังไฟฟา้ เท่ากบั พดั ลมประหยดั พลงั งานไฟฟา้ ไปตง้ั ไวใ้ น
ทดลองท่ี 2

๙

4) เลือกคืนที่สภาพอากาศแปรปรวนหรอื ฝนตกสำหรับการทดลอง
5) เม่ือถึงเวลา 20.00 น. ใหท้ ำการเปิดพัดลมทั้ง 2 ตวั พรอ้ มกัน เปิดทงิ้ ไว้จนกระท่ังถงึ เวลา
24.00 น.และให้สังเกตการทำงานของพัดลมแต่ละตัวตลอด 4 ช่วั โมง (เวลา ๒๐.๐๐ - ๒๔.๐๐ น.)
๖) บันทึกผลการทำงานของพดั ลมแต่ละตัว
7) ทำการทดลองซ้ำ 3 คืน
8) นำผลการทำงานของพดั ลมแตล่ ะตวั ทีไ่ ดม้ าคดิ คำนวณการใช้พลังงานไฟฟ้าของแต่ละคืน
9) นำข้อมูลที่ไดม้ าเปรยี บเทียบการใช้พลงั งานไฟฟ้า

๑๐

บทท่ี ๔
ผลการศกึ ษา

จากผลการทำโครงงาน เร่อื ง พดั ลมประหยัดพลังงาน ไดผ้ ลการศกึ ษา ดงั น้ี

ตอนที่ ๑ การประดษิ ฐพ์ ดั ลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้

จากการประดษิ ฐพ์ ดั ลมประหยดั พลังงานไฟฟ้า โดยได้ทำการทอสอบประสิทธิภาพการทำงานของ

พัดลมที่ประดิษฐ์ข้ึน 2 เรื่อง 1)การทดสอบระบบการทำงานของพดั ลมประหยัดพลงั งานไฟฟ้าเม่ือทำการ

เปิด-ปิด สวิตช์ไฟ 2)การทดสอบประสิทธิภาพการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าใน

อณุ หภูมหิ อ้ งทแี่ ตกตา่ งกัน มีผลการศกึ ษา ดังน้ี

1.1)การทดสอบระบบการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้ เม่ือทำการเปิด-ปิด สวิตช์

ไฟ

จากการทดสอบระบบการทำงานของพดั ลมทั้ง สวิตช์ไฟ การหมุนของใบพัด และเครื่องควบคุม

อุณหภมู ิ โดยการเสียบปล๊ักแล้วเปิด-ปิด สวติ ชไ์ ฟ ไดผ้ ลด้งนี้

ตารางท่ี 1 ผลการทดสอบระบบการทำงานของพัดลมประหยดั พลังงานไฟฟา้ เมอื่ ทำการเปิด-ปดิ สวติ ช์ไฟ

ระบบการทำงาน การทำงานของพดั ลมประหยดั พลงั งานไฟฟ้าเมือ่ เปิด-ปดิ สวติ ช์ไฟ

ของพัดลมประหยดั ครงั้ ท่ี ๑ ครัง้ ที่ ๒ คร้งั ท่ี ๓

พลังงานไฟฟ้า เปดิ ปดิ เปิด ปิด เปดิ ปิด

สวิตชไ์ ฟ -ไฟตดิ -ไฟดบั -ไฟตดิ -ไฟดับ -ไฟตดิ -ไฟดับ

การหมุนของใบพดั -ใบพัดหมุน -ใบพัดหยุด -ใบพัดหมุน -ใบพัดหยุด -ใบพัดหมุน -ใบพัดหยุด
ปกติ หมุน ปกติ หมนุ ปกติ หมุน

เ ค ร ื ่ อ ง ค ว บ คุ ม ทำงาน ไมท่ ำงาน ทำงาน ไม่ทำงาน ทำงาน ไมท่ ำงาน
อณุ หภูมิ

จากการทดสอบระบบการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าเมื่อทำการเปิด-ปิด สวิตช์ไฟ

จำนวน 3 ครั้ง ปรากฎว่าเมื่อทำการเปิดสวิตช์ไฟ ไฟสวิตช์ติด ใบพัดของพัดลมหมุนทำงานปกติ เครื่อง

ควบคุมอุณหภูมิทำงาน และเมื่อปิดสวิตช์ไฟ ไฟสวิตช์ดับ ใบพัดของพัดลมหยุดหมุน และเครื่องควบคุม

อุณหภูมิไม่ทำงาน ทง้ั 3 คร้งั ทที่ ำการทดสอบ

1.2)การทดสอบประสิทธภิ าพการทำงานของพัดลมประหยดั พลงั งานไฟฟ้าในอุณหภูมิห้องที่
แตกต่างกนั

จากการทดสอบประสิทธิภาพการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าในอุณหภูมิห้องท่ี
แตกตา่ งกนั โดยได้ทำการตั้งอุณหภูมทิ ่ีเครือ่ งควบคุมอุณหภูมไิ ว้ท่ี...๒๕.....องศาเซลเซยี ส แล้วทดลองเปิด
ทิ้งไว้ในห้องอุณหภมู ปิ กติ สลบั กบั หอ้ งปรบั อากาศ ทำการทดสอบจำนวน ๓ ครั้งๆละ ๕ นาที/หอ้ งทดลอง
ไดผ้ ลดงั นี้

๑๑

ตารางที่ 2 บันทึกผลการทดสอบประสิทธิภาพการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าใน

อณุ หภูมิหอ้ งทแ่ี ตกต่างกัน

อุณหภูมิหอ้ งทดลอง การทำงานของพัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้

(ตงั้ อณุ หภมู ิ ๒๕ องศาเซลเซียส)

ครง้ั ที่ ๑ ครั้งท่ี ๒ ครั้งท่ี ๓

ห้องอุณหภูมิปกติ (อุณหภูมิ ใบพดั หมุนปกติ ใบพัดหมุนปกติ ใบพัดหมุนปกติ

ห้องขณะทดลองวัดได้ ๓๑

องศาเซลเซียส)

ห้องปรับอากาศ (อุณหภูมิ ใบพัดทำงานเริ่มแรก ใบพัดทำงานเริ่มแรก ใบพัดทำงานเริ่มแรก

๒๓ องศาเซลเซียส) แลว้ หยุดหมุนลง แลว้ หยุดหมนุ ลง แล้วหยดุ หมนุ ลง

จากผลการทดสอบปริสิทธิภาพการทำของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าเมือ่ ตั้งอุณหภูมิไว้ที่ ๒๕
องศาเซลเซียส แล้วทดลองเปิดทิ้งไว้ในห้องอุณหภูมิปกติ(อุณหภูมิ ห้องขณะทดลองวัดได้ ๓๑ องศา
เซลเซียส) ใบพัดของพดั ลมมีการหมนุ ทำงานปกติ และเม่ือนำไปตงั้ ไวท้ ี่หอ้ งห้องปรับอากาศ (ต้ังไว้อุณหภูมิ
๒๓ องศาเซลเซยี ส) ใบพดั ของพดั ลมหยดุ ทำงานลงเมื่ออณุ หภูมิห้องลดลงต่ำกว่า 25 องศาเซลเซยี ส ซึง่ ค่า
อุณหภูมิห้องจะปรากฏบนจอเคร่ืองควบคุมอุณหภูมิของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า ทำการทดลอง
จำนวน ๓ ครัง้ ๆละ ๕ นาท/ี ห้องทดลอง

ตอนที่ ๒ การเปรียบเทียบการใช้พลังงานไฟฟ้าของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้ากับพัดลม
ปกตทิ วั่ ไป

การเปรียบเทียบการใชพ้ ลงั งานไฟฟ้าของพัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟ้ากับพัดลมปกติทั่วไป ได้ทำ
การเก็บข้อมูล 2 เรื่อง คือ 1) การทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้ากับพัดลมปกติทั่วไป และ 2)
การใชพ้ ลงั งานไฟฟา้ ของพดั ลมประหยดั พลังงานไฟฟา้ กับพดั ลมปกติท่ัวไป มีผลการศึกษาดังน้ี

2.1) การทำงานของพัดลมประหยดั พลังงานไฟฟ้ากับพัดลมปกติทัว่ ไป
จากการทดสอบการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้ากับพัดลมปกติทั่วไป โดยการต้ัง
อุณหภูมิที่เครื่องควบคุมอุณหภูมิของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า 27 องศาเซลเซียส ไว้ในห้องทดลอง
และ นำพัดลมปกติทว่ั ไปท่มี ีขนาดและใช้กำลังไฟฟ้าเท่ากับพัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้ ไปทดลองอีกห้อง
(การทดลองในครั้งนี้ได้ใช้ห้องนอนของผูจ้ ัดทำโครงงานกับหอ้ งนอนของพ่อซึ่งมีขนาดและสภาพแวดล้อม
เดียวกัน) แล้วทำการเปิดพัดลมให้ทำงานพร้อมกันในเวลา ๒๐.๐๐ - ๒๔.๐๐ น. ในการทดลองผู้จัดทำ
โครงงานเลือกคืนที่มีสภาพอากาศแปรปรวนหรือฝนตกเพื่อจะได้เห็นข้อแตกต่างการทำงานของพัดลมท่ี
ชัดเจนมากยงิ่ ข้นึ ซง่ึ ไดผ้ ลดงั นี้

๑๒

ตารางท่ี 3 ผลการทำงานของพดั ลมประหยดั พลังงานไฟฟา้ กบั พัดลมปกติทว่ั ไป

ชนดิ ของพัดลม เวลาทพ่ี ัดลมทำงาน

(โดยทำการเปิดพัดลมในชว่ งเวลา ๒๐.๐๐ - ๒๔.๐๐ น.)

คืนท่ี ๑ คืนที่ ๒ คืนท่ี ๓

ทำงาน หยดุ ทำงาน หยดุ ทำงาน หยุด

พัดลมประหยัดพลังงาน ๓ ชั่วโมง ๔๒ นาที ๒ ชั่วโมง ๑ ๓ ช่ัวโมง ๕๕

ไฟฟ้า (ตั้งอุณหภมู ิ ๒7 ๑๘ นาที โดย ครั้ง ๕๑ นาที ช่ัวโมง ๕ นาที นาที

องศาเซลเซยี ส) ที่ ๑ หยุด ๙ นาที โดย ครั้ง

๒๕ นาที โ ด ย ค รั้ ง ที่ ๑

ครั้งที่ ๒ ที่ ๑ หยุด หยุด ๒๘

หยุด ๑๗ ๑0 นาที นาที

นาที ครงั้ ท่ี ๒ ครั้งที่ ๒

หยุด ๒7 หยุด

นาที ๒๗ นาที

ครงั้ ท่ี ๓

หยดุ ๓๒

นาที

พดั ลมปกติทัว่ ไป ๔ ชั่วโมง - ๔ ช่ัวโมง - ๔ ชว่ั โมง -

หมายเหตุ : 1) คนื ที่ 1 มีอากาศหนาวเย็นจากฝนตกช่วงเยน็ และกลางคืน
2) คืนที่ 2 มีฝนตกต่อเนือ่ งจากตอนเย็นทำให้อากาศหนาวเยน็ และมฝี นตกชว่ งดึก
3) คนื ที่ 3 มีอากาศหนาวเยน็ จากฝนตกช่วงเยน็ และกลางคนื

จากข้อมูลการทดสอบการทำงานของพัดลมแต่ละชนิดตามตาราง พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้
(ตั้งอุณหภูมิ ๒7 องศาเซลเซียส) มีการหยุดพักการทำงานเป็นระยะๆในอุณภูมิห้องที่ลดลงต่ำกว่า 27
องศาเซลเซยี ส และจะทำงานเมื่ออณุ หภมู ิหอ้ งสงู กว่า 27 องศาเซลเซียส สว่ นพดั ลมปกติทั่วไปจะทำงาน
ตลอดระยะเวลาทเ่ี ปดิ ใชง้ าน

๑๓

2.2 การใช้พลังงานไฟฟา้ ของพัดลมประหยดั พลงั งานไฟฟา้ กับพดั ลมปกตทิ ว่ั ไป

จากข้อมลู การทดสอบการทำงานของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้ากับพัดลมปกติท่วั ไปตามตาราง

ท่ี 3 สามารถนำมาคิดคำนวณหาค่าพลังงานไฟฟา้ ท่ีพัดลมแต่ละชนดิ ใช้ ตามสูตร ดังน้ี

วธิ กี ารคดิ การใช้พลงั งานไฟฟ้า

1. พลังงานไฟฟ้า (ยูนติ หรอื KW-hour) = กำลงั ไฟฟ้า (KW) X เวลา (ชวั่ โมง)
หรอื ถ้าคิดกำลงั ไฟฟ้าหนว่ ยเปน็ วัตต์ (W) ก็เอา 1,000 ไปหาร จะได้

2. พลงั งานไฟฟา้ (ยนู ิต หรอื KW-hour) = กำลังไฟฟ้า (W) X เวลา (ช่วั โมง) / 1,000
หรอื กรณีเวลาท่ีใช้เปน็ นาทจี ะตอ้ งหารเวลาท่ีใช้ด้วย 60 ก่อนแล้วค่อยไปคณู กำลงั ไฟฟา้ หารดว้ ย 1,000
จะได้

3. พลังงานไฟฟ้า (ยนู ติ หรอื KW-hour) = กำลงั ไฟฟา้ (W) X [เวลา (นาที) /60] / 1,000
ทางผจู้ ัดได้ใชว้ ธิ กี ารคดิ แบบที่ 3 ไดผ้ ลดังน้ี

ตารางท่ี 4 ผลการใช้พลังงานไฟฟา้ ของพัดลมประหยดั พลงั งานไฟฟา้ กบั พัดลมปกติท่ัวไป

ชนิดของพดั ลม การใช้พลังงานไฟฟ้าของพดั ลม (ยนู ติ )

(ระยะเวลาที่เปิดพัดลมทำงาน 4 ช่ัวโมง)

คนื ที่ ๑ คืนท่ี ๒ คนื ท่ี ๓

ใช้ ลด ใช้ ลด ใช้ ลด

พัดลมประหยัดพลังงาน ๓ ชว่ั โมง ๔๒ นาที ๒ ๑ ชั่วโมง ๓ ๕๕ นาที

ไฟฟ้า ๑๘ นาที = ชั่วโมง ๙ นาที ช่วั โมง =

= 0.04 ๕๑ นาที = ๕ นาที 0.05

0.16 ยูนิต = 0.06 = ยนู ิต

ยูนิต 0.14 ยนู ติ 0.15

ยนู ิต ยนู ิต

พัดลมปกติท่วั ไป ๔ช่ัวโมง - ๔ชัว่ โมง - ๔ชวั่ โมง -
= 0.2 = 0.2 = 0.2
ยนู ิต ยนู ิต ยูนิต

จากการทดลองการใช้พลังงานไฟฟ้าของพัดลมแต่ละชนิด จำนวน 3 คืนๆละ 4 ชั่วโมง รวม 12
ชั่วโมง ปรากฎว่าพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าใช้พลังงานไฟฟ้าไปทั้งสิ้น 0.45 ยูนิต ส่วนพัดลมปกติ
ทั่วไปใช้ใชพ้ ลังงานไฟฟ้าไปทั้งสิน้ 0.60 ยนู ติ ซงึ่ ทีพ่ ดั ลมประหยัดพลงั งานไฟฟ้าใช้พลังงานไฟฟา้ นอ้ ยกว่า
พดั ลมปกตทิ ั่วไปทง้ั สน้ิ 0.15 ยูนิต

๑๔

บทท่ี ๕
สรปุ ผลการศกึ ษา อภปิ รายผล และขอ้ เสนอแนะ

๕.๑ สรปุ ผลการศึกษา
จากผลการทำโครงงานพดั ลมประหยดั พลังงานไฟฟา้ สรุปผลการศึกษาได้ ดงั นี้
5.1.1 การประดษิ ฐ์พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้า พบว่า พัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟ้าที่

ประดษิ ฐ์ขึ้นสามารถใชง้ านได้จรงิ
5.1.2 การเปรยี บเทียบการใช้พลงั งานไฟฟา้ ของพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟา้ กบั พดั ลม

ปกตทิ วั่ ไป พบว่า พัดลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้ ใชพ้ ลังงานไฟฟ้าน้อยกวา่ พัดลมปกติทั่วไปในสภาพอากาศ
ทมี่ คี วามแปรปรวนหรือมีฝนตก
๕.๒ อภิปรายผล

จากการโครงงานพัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าและได้นำไปทดสอบประสิทธภิ าพการทำงานของ
พัดลมประหยัดพลังงานไฟฟ้าที่ประดิษฐ์ขึ้น พบว่า สามารถนำไปใช้งานได้จริง และเมื่อเปรียบเทีบการใช้
พลังงานของพดั ลมประหยัดพลงั งานไฟฟา้ กบั พดั ลมปกติทัว่ ไป พบว่า พดั ลมประหยดั พลงั งานไฟฟา้ มกี ารใช้
พลังงานไฟฟ้าน้อยกวา่ พัดลมปกติทั่วไป ในสภาพอากาศทแี่ ปรปรวน เช่น มอี ากาศหนาว หรอื ฝนตก เพราะ
เมื่ออุณหภูมิภายในห้องลดลงต่ำกว่าค่าอุณหภูมิที่ตั้งค่าไว้บนเครื่องควบคุมอุณหภูมิ พัดลมจะหยุดการ
ทำงานโดยอตั โนมัติ จงึ ทำใหช้ ว่ ยลดการใชพ้ ลังงานไฟฟ้าลง ประหยดั การใชพ้ ลังงานไฟฟ้า ไม่ตอ้ งกังวลเรือ่ ง
การส้นิ เปลืองพลงั งานไฟฟ้าจากการใช้พดั ลม ทำให้สามารถลดคา่ ใชจ้ า่ ยค่าไฟฟา้ ลงได้
๕.๓ ข้อเสนอแนะ

5.3.1 ควรศกึ ษาระยะเวลาการทำงานใหน้ านขึ้น หรือ ชว่ งระยะเวลาอื่น ๆ เพม่ิ เติม
5.3.2 ควรทดลองกบั สภาพพ้นื ทที่ ี่หลากหลายแล้วนำขอ้ มูลมาเปรียบเทยี บผล
5.3.3 ควรศึกษาปจั จัยอ่ืนๆทีม่ ีผลต่อการปรบั ลดอณุ หภูมใิ นห้อง เชน่ ขนาดของพดั ลม ยหี่ อ้ พดั
ลม วสั ดทุ ใี่ ชท้ ำพดั ลม เป็นต้น

ก

บรรณานกุ รม

ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอำเภอเมืองพะเยา. 2559. การใช้
และการประหยดั พลงั งานไฟฟา้ . (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก : http://pynfe-
sc22002.blogspot.com/p/blog-page_4.html. (วนั ที่คน้ ข้อมลู : ๔ กรกฎาคม ๒๕๖๔).

บรษิ ัท นีโอนคิ ส์ จำกัด(องคก์ รมหาชน). 2558. อณุ หภูมิและความชื้น. (ออนไลน์). เข้าถึงไดจ้ าก :
https://www.neonics.co.th/thermometers/thermohygometer.html. (วนั ที่คน้ ขอ้ มลู :
๔ กรกฎาคม ๒๕๖๔).

ทมี งานรุ่นไหนดี. ๒๕๖๕. วธิ ีคดิ ค่าไฟบ้าน สตู รคำนวณค่าไฟบา้ นแบบง่ายๆ. (ออนไลน)์ . เขา้ ถึงได้จาก :
https://roonnhaidee.com/blog/วิธีคิดค่าไฟฟ้า-สตู รคำนวณ/. (วันท่ีค้นข้อมูล : ๕ กรกฎาคม
๒๕๖๕).

solarsmileknowledge. 2559. พื้นฐานพลังงานและเคร่อื งใช้ไฟฟ้า. (ออนไลน)์ . เขา้ ถงึ ได้จาก :
https://solarsmileknowledge.com/energy-management/พื้นฐานพลังงานและเครื่อง/.
(วนั ท่ีค้นขอ้ มูล : ๕ กรกฎาคม ๒๕๖๕).

ภาคผนวก



รปู เล่มโครงงานพดั ลมประหยดั พลังงานไฟฟา้

ศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอาเภอเวยี งเชียงร้งุ

สานกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจงั หวดั เชียงราย