ความตายเป็นของที่แน่นอน โดย หลวงปู่บุญเพ็ง กัปปโก

ความตายเป็ นของทแ่ี น่นอน
หลวงป่บู ญุ เพง็ กปั ปโก

(เทศนใ์ หค้ นไทยในตา่ งแดน)
ความตายนะ่ เป็นของท่ีแน่นอน อะไรจะไปแนน่ อนเหมือน
ความตายไม่ได้ แตค่ วามตายมาจากไหน ถา้ ไมม่ ีความเกิด
ความตายมนั ก็ไม่มี กอ่ นจะมีความตายก็เพราะมีความเกิด
ความเกิดเป็นตน้ เหตุ ทนี ีพ้ วกเราก็เกิดกนั มาแลว้ มีชีวติ คือ
ความเป็นอย่กู นั ทกุ คนแลว้ ทีนีส้ งิ่ ท่ีจะเป็นไปขา้ งหนา้ ก็ดงั ท่ี
กลา่ วมานนั้ นะ่ คอื ความตาย มนั เป็นของท่ีแนน่ อน ทา่ นตายแน่
รูว้ า่ มนั ตายแน่ เราก็เกิดมาแลว้ เราก็มีชีวิตอยแู่ ลว้ แตค่ วามตาย

เป็นของแนน่ อนแลว้
ในขณะท่ีเรายงั มีชีวติ อยนู่ ่ี เราควรทาํ อะไร เราควรหาท่พี ง่ึ

เหมือนกบั ท่ีเราสวดไปน่ะ ท่พี ่งึ อ่นื ของเราไมม่ ี พระพทุ ธเจา้ เป็น
สรณะ พระพทุ ธเจา้ เป็นท่ีพง่ึ อนั ประเสรฐิ ของขา้ พเจา้ เราก็วา่ กนั
ไปแลว้ พระธรรมก็เป็นท่ีพง่ึ หรอื วา่ เป็นสรณะเป็นท่ีพง่ึ อนั
ประเสรฐิ ของขา้ พเจา้ พระอรยิ สงฆส์ าวกกเ็ ป็นท่ีพ่งึ อนั ประเสรฐิ

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 1

ของขา้ พเจา้ พระพทุ ธก็ดี พระธรรมก็ดี พระสงฆก์ ็ดี วา่ เป็นท่พี ง่ึ
ทีนีเ้ ราจะพง่ึ ทา่ นโดยวิธีไหน และทา่ นจะมาใหเ้ ราพ่งึ โดยวิธีไหน
เหมือนกบั ท่ีเราสวดไปแลว้ วา่ พระพทุ ธเจา้ พระธรรมเจา้
พระสงั ฆเจา้ เป็นสรณะเป็นท่ีพง่ึ อนั ประเสรฐิ ของขา้ พเจา้
พระองคจ์ ะเดนิ มาใหเ้ ราพง่ึ หรอื ยงั ไง พระธรรมจะเป็นวตั ถเุ ดนิ
มาใหเ้ ราเป็นท่ีพง่ึ หรอื ยงั ไง พระอรยิ สงฆส์ าวกท่ีท่านปรนิ ิพพาน
ไปแลว้ ก็จะเดนิ มาใหเ้ ป็นท่ีพง่ึ ของเราหรอื ยงั ไง เราพากนั คิด
หรอื ไม่วา่ เป็นท่ีพง่ึ เราจะพง่ึ ทา่ นโดยวิธีไหน และทา่ นจะใหเ้ รา
เป็นท่พี ่งึ โดยวธิ ีไหน

พระพทุ ธ พทุ โธนะ่ คือพระพทุ ธเจา้ ธมั โมกค็ อื พระธรรม
สงั โฆก็คอื พระสงฆ์ รตั นตรยั เจา้ ทงั้ สามประการน่เี ป็นท่ีพง่ึ ทีนี้
เราจะพง่ึ ทา่ นโดยวิธีไหน ตวั ตนท่านก็ไมม่ ี แตข่ ณะนีเ้ รากม็ ี
ตวั ตน เม่ือเรามีตวั ตน ทา่ นก็จะมีตวั ตนใหเ้ ราพง่ึ หรอื ยงั ไง เรา
คิดพิจารณากนั หรอื ไม่ พุทธัง สรณัง คจั ฉามิ พระพทุ ธเจา้ เป็น
สรณะและก็เป็นท่พี ง่ึ ทีนีเ้ ราวา่ กนั ไปแลว้ นะ ก่อนจะรบั ศลี กอ่ น
เราจะบวช หรอื ก่อนท่เี ราจะสมาทานอะไรก็ตาม จาํ เป็นเรา

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 2

จะตอ้ งกลา่ ว จะตอ้ งเอย่ ถงึ พระพทุ ธ พทุ ธงั สรณงั คจั ฉามิ อนั นี้
คงจะทงิ้ ไมไ่ ด้ วา่ ท่านจะมาเป็นท่ีพง่ึ แลว้ เราจะไปพ่งึ ท่านนะ่ จะ
เอาอะไรไปพง่ึ จะเอารา่ งกายไปพง่ึ ทา่ นมรี า่ งกายมาใหเ้ ราเหน็
หรอื เปลา่ ทา่ นก็ไมม่ ีรา่ งกายท่ีจะเป็นท่ีพง่ึ นะ

ท่ีพง่ึ ของขา้ พเจา้ ไมม่ ีนอกจากพระพทุ ธเจา้ พระธรรมเจา้
พระสงั ฆเจา้ ไม่ใช่วา่ เราจะพ่งึ ตวั ของทา่ น แตส่ าํ หรบั ตวั ของ
พระองคเ์ อง พระองคก์ ็ปรนิ ิพพานไปนานแลว้ แมแ้ ตพ่ ระอรยิ
สงฆส์ าวก ทา่ นก็ปรนิ ิพพานไปหมดแลว้ เหลือแตพ่ ระธรรม พระ
ธรรมน่นั นะ่ หมายถงึ อะไร หมายถงึ คาํ สอนของพระพทุ ธเจา้
น่นั น่ะ ทา่ นสอนใคร คาํ สอนอยทู่ ่ีไหน ตน้ ของคาํ สอนอยทู่ ่ีไหน

ในตาํ ราทา่ นเขียนเอาไวน้ ะ่ ก็เขียนแตเ่ ป็นคาํ สอนนะ แตต่ วั
คาํ สอนแทๆ้ นะ่ ตวั จรงิ ของคาํ สอนแทๆ้ น่ะ แขนสอง ขาสอง หวั
หนง่ึ น่นั นะ่ น่นั น่ะตน้ ของพระธรรม ตน้ ของธรรมะ ตน้ ของคาํ
สอน ก็คือกาํ ลงั น่งั กนั อยเู่ น่ีย เรากาํ ลงั น่งั กนั อยู่ น่ีเรยี กวา่ ตน้
ของพระธรรม ตน้ ของคาํ สอน กอ้ นศีลกอ้ นธรรม ตวั ศีลตวั ธรรม

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 3

ก็พดู แลว้ ก็ไดแ้ กต่ วั เรา หนั เขา้ มากม็ าอตั ตาหิ อตั โน นาโถ ก็ตน
แลเป็นท่ีพ่งึ ของตน

พระพทุ ธเจา้ กต็ วั จรงิ ของทา่ นปรนิ ิพพานไปนานแลว้ พระ
อรยิ เจา้ ทงั้ หลายทา่ นก็นิพพานไปนานแลว้ พระธรรมคาํ สอน
ของพระพทุ ธเจา้ น่นั นะ่ กย็ งั อย่นู ่ะ ก็คอื ตวั เรานะ่ ทีนีเ้ ราจะมา
พ่งึ ใครหละ ก็พระธรรมอยกู่ บั เรา เราจะไปออ้ นวอนเพ่ือจะให้
พระพทุ ธเจา้ เสดจ็ มา ออ้ นวอนใหพ้ ระสงฆห์ รอื พระอรยิ สงฆท์ า่ น
เสดจ็ มา ทา่ นจะมาหาเรา อนั นนั้ มนั เป็นไปไมไ่ ด้

มี อัตตาหิ อตั โน นาโถ ตนแลเป็นท่ีพง่ึ ของตน สรา้ ง
คณุ ธรรมนนั้ ใหเ้ กิดขนึ้ เกิดขนึ้ ในตน แลว้ ก็จะไดม้ าเป็นท่ีพง่ึ ของ
ตน เด๋ยี วนีเ้ รามาทาํ เพ่ือเป็นท่ีพง่ึ ของตนนะ พระพทุ ธ ก็ไดแ้ ก่
อะไรหละ ก็ไดแ้ กพ่ ทุ โธ พทุ โธก็ไดแ้ กอ่ ะไร พทุ โธก็ไดแ้ กใ่ จน่ะ
น่นั น่ะ พระพทุ ธเจา้ พระพทุ ธเจา้ องคน์ ีห้ ละ องคท์ ่ีพากนั น่งั อยนู่ ่ี
หละ แตล่ ะองคๆ์ นะ่ แตต่ วั จรงิ นนั้ น่ะทา่ นปรนิ ิพพานแลว้ เรามา
สรา้ งพทุ ธะเกิดขนึ้ ในตวั ของตวั เองไม่ใชห่ รอื

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 4

ก่อนพทุ ธะจะเกิดขนึ้ ไดน้ ะ่ จะเกิดขนึ้ ไดโ้ ดยวธิ ีไหน ท่ีจะมา
เป็นท่ีพ่งึ ของเราได้ และเราก็จะเป็นท่ีพ่งึ พง่ึ ของตวั เองได้ ก็ควร
ทาํ ยงั ไง ก็เหมอื นกบั เรามาน่งั อย่นู ่ี น่งั ก็ไมใ่ ชว่ า่ เราน่งั อย่เู ฉยๆ
น่ะ ลมหายใจมนั ก็มีนะ ถา้ ไมม่ ีลมมนั ก็น่งั ไม่ไดน้ ะ ท่ีเราน่งั น่ีก็
เพราะเรามีลมนะ ลมน่ะมนั ออกตรงไหน แลว้ มนั เขา้ ท่ีไหนออกท่ี
ไหน ลม ลมมนั ก็เขา้ ท่ีจมกู ออกมนั ก็ออกท่ีจมกู ท่ีเรยี กวา่ พระ
ธรรม หมายถงึ คาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ น่นั นะ่ ก็คอื ตวั พระ
ธรรมนะ่ น่ีนะ ไมใ่ ช่วา่ เพียงแตค่ าํ สอนนะ ตวั จรงิ ของพระธรรม
นะ มีลมนะ่

ลมน่ะใครมาสรา้ งสรรคม์ นั จมกู ใครแตง่ มนั นะ่ แลว้ ลมใคร
ไปแตง่ มนั มาจากไหน มนั มาโดยธรรมชาติ ธรรมชาติเคา้
สรา้ งสรรคม์ าแลว้ หละ ไมไ่ ดแ้ ตง่ ยาก เราก็ไม่ไดแ้ ตง่ จมกู ยาก
เราก็ไมไ่ ดป้ รุงแตง่ ลมยาก ทนี ีเ้ ขาก็เขา้ ของเขาเอง เขาก็ออกของ
เขาเอง โดยไมต่ อ้ งไปเอาลมมาจากไหน โดยไม่ตอ้ งไปเอาจมกู
มาจากไหน ไมไ่ ดย้ ืมจมกู ของคนอ่ืนมาหายใจ ของของเราโดย

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 5

แทน้ ะ น่ีพง่ึ เรามยั้ น่ี อตั ตาหิ อัตโน นาโถ มยั้ น่ี มนั พง่ึ ตนแลว้
นะน่ี ลมหายใจเขา้ ลมหายใจออก น่ีมนั พ่งึ แลว้ น่ี

รูว้ า่ เรามาพง่ึ ตนไดอ้ ย่างนี้ สง่ิ ท่ีเราจะมาพง่ึ พง่ึ ไดอ้ ีกหละ
เราจะเอาอะไรเป็นท่พี ่งึ ส่งิ ท่ีจะเกิดขนึ้ จากลม เป็นท่ีพง่ึ ของ
ตนเองอีกหละ คอื ใครหละจะมารบั รอง รบั รองวา่ ลมเขา้ ลมออก
ผทู้ ่ีรูล้ มคือใคร ผทู้ ่ีรูล้ มน่นั น่ะ คืออยภู่ ายในน่นั น่ะคอื ตวั ใจ เรา
จะเอาใจน่นั มารบั รอง มารูว้ า่ มนั เขา้ มารูว้ า่ มนั ออก แตผ่ ทู้ ่ีเขา้
ออกเขาไมไ่ ดร้ ูเ้ ขานะ แมแ้ ตจ่ มกู มนั ก็ไมร่ ูว้ า่ ลมเขา้ แมแ้ ตล่ มมนั
ก็ไม่ไดร้ ูว้ า่ จมกู มนั ไมร่ ูก้ นั ทงั้ นนั้ นะ แตม่ นั เขา้ ของมนั เองนะ ผทู้ ่ี
รูน้ ะ่ คือใครหละ ผทู้ ่ีรูน้ ่นั น่ะ คือผไู้ มม่ ีจมกู ผไู้ ม่ใชล่ ม จมกู ก็
ไม่ใช่ ลมก็ไม่ใช่ ไมม่ ีจมกู แลว้ ก็ไม่มีลม คือใคร ใครหละรูอ้ ยู่
เด๋ียวนี้ ดซู ิ ใครเป็นผรู้ ู้ เราหาคนท่ีรูน้ ่นั นะ่ รูล้ มเขา้ น่นั น่ะ แลว้ รู้
ลมออกน่ะ ตอ้ งหาผนู้ นั้ มนั อย่ตู รงไหนเด๋ยี วนี้ หาดซู ิ

ท่ีวา่ จะมาเป็นท่ีพง่ึ ทีนีเ้ ราจะพง่ึ อะไร กพ็ ง่ึ ลม ถา้ ลมหมด
ถา้ หมดลม ไอเ้ จา้ ผทู้ ่ีรูล้ มหละ จะไปพง่ึ อะไรอีกหละ ก็ไมม่ ีท่ีพง่ึ
อกี นะ ตวั เขาจรงิ ๆเขาจะพง่ึ อะไรกนั แน่ ถามมนั ดซู ิ พ่งึ พระพทุ ธ

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 6

ก็พระพทุ ธอยทู่ ่ีไหน พง่ึ พระธรรม พระธรรมก็ท่ีไหน พง่ึ พระสงฆ์
ก็พระสงฆอ์ ยทู่ ่ีไหน ก็ถามมนั ดซู ิ เราน่นั หละทาํ ใหส้ มบรู ณห์ รอื
ยงั พทุ ธงั สรณงั คจั ฉามิ มนั สมบรู ณห์ รอื ยงั เราจะพยายามท่ีจะ
ยงั พทุ โธนนั้ ใหเ้ กิดขนึ้ กเ็ กิดขนึ้ ก็เกิดขนึ้ ในตวั เองน่นั นะ่ ท่มี นั
เกิดขนึ้ ก็เรยี กวา่ พระธรรม ก็พระธรรม เม่ือมีพระธรรม รูพ้ ระ
ธรรมนะ่ ก็พระสงฆห์ ละ พระสงฆก์ ็เป็นผปู้ ฏิบตั ติ ามพระ
ธรรมนะ่ หละ น่นั พระพทุ ธก็ดี พระธรรมก็ดี พระสงฆก์ ็ดี ก็มา
รวมอย่ใู จของเราอนั เดยี ว ตกลงก็คอื ใจน่ันน่ะเป็ นพระพทุ ธ
ตกลงก็คือใจน่ะเป็ นพระธรรม ตกลงคอื ใจน่ะเป็ นพระสงฆ์
พทุ ธ ธรรม สงฆ์ ก็เลยมาอยู่ทใี่ จ

ทีนีเ้ ม่ือเรามาทราบวา่ พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆม์ าอยทู่ ่ี
ใจน่ี เราจะทาํ อยา่ งไร ท่านทงั้ สามนีห้ ละ จะเกิดมาเพ่ือครองจติ
ของเรา เพ่ือประทบั จิตของเรา เราจะเอาจติ ของเรานนั้ นะ่ มา
รบั รอง เพ่ือจะใหท้ า่ นทงั้ สามมาประทบั เราควรทาํ ยงั ไงหละ
กอ่ นท่จี ะใหท้ า่ นมาประทบั เพ่ืออะไร ถา้ ทา่ นทงั้ สามเป็นท่ีพง่ึ
ไม่ได้ ในขา้ งหนา้ ในปรโลกเบือ้ งหนา้ ทนี ีเ้ ราจะเอามารบั รอง

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 7

ทา่ นทาํ ไม แมก้ ระท่งั ถงึ เราจะมาทาํ บญุ สนุ ทาน แมแ้ ตเ่ ราจะมา
สมาทานศีล แมแ้ ตเ่ ราจะมาเจรญิ สวดพทุ ธคณุ ธรรมคณุ สงั ฆ
คณุ ถา้ เราไมถ่ ือวา่ ทา่ นพง่ึ ได้ เราก็คงไมท่ าํ และเราก็จงึ พากนั
ทาํ ก็เพราะวา่ เราพ่งึ ทา่ นได้ ท่านพง่ึ ภายใน ไมใ่ ชพ่ ง่ึ ภายนอก
เราตอ้ งทาํ ความเขา้ ใจนะ

ของนอกนะ่ มนั เป็นวตั ถนุ ะ เคา้ เรยี กวา่ อามสิ สุข มนั สขุ อิง
อามสิ เหมือนกบั เราทาํ กนั อยู่ เหมือนกบั เราน่งั กนั อยู่ น่ีก็องิ
อามิส องิ วตั ถุ ท่ีน่งั ท่ีหลบั ท่นี อน ท่ีอยู่ ท่กี ิน น่ีเรยี กวา่ อามิสสขุ
คอื สขุ องิ อามสิ สขุ ท่ีไมอ่ ิงอามสิ นะ่ สขุ ท่ีเราจะเอาไปไดน้ ่ะ สขุ ท่ี
เราจะเอาไปดว้ ย เรยี กวา่ นิรามสิ สุข สขุ ไม่เก่ียวกบั วตั ถุ ไดแ้ ก่
สขุ ใจเฉพาะ คือสขุ ลว้ นๆ ไมม่ ีวตั ถอุ นั ใดเจือปน เม่ือใจมนั เป็น
สขุ หละ มนั ไมไ่ ดก้ ลวั อะไร ตายมนั ก็ไมไ่ ดก้ ลวั หละ อะไรมนั ก็
ไม่ไดก้ ลวั หละ เพราะมนั สขุ แลว้ ก็ปรโลกมนั ก็ตอ้ งหวงั ไดส้ ิ ก็
เพราะจิตของเรามนั เป็นสขุ นะ่

สขุ ก็เน่ืองมาจากไหนหละ กเ็ น่ืองมาจากภาวนา ภาวนาก็
เน่ืองมาจากไหน เน่ืองมาจากเราสะสม สะสมเอาซง่ึ พระพทุ ธ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 8

สะสมเอาซง่ึ พระธรรม สะสมเอาซง่ึ พระสงฆ์ แลว้ ก็มารวมมา
เป็นอนั เดยี วกนั ก็อยภู่ ายในหวั ใจ ใจนนั้ ก็เลยเป็นสขุ เพราะ
อาํ นาจพระพทุ ธ เพราะอาํ นาจพระธรรม เพราะอาํ นาจพระสงฆ์
ก็เรยี กพระไตรสรณคมณ์ ใจมนั ก็มีคมนะสทิ ีนี้ มีใจมนั มสี อง
คม เหว่ยี งหนา้ เหว่ียงหลงั ชาํ ระกิเลส ตดั กเิ ลสได้ ตดั ไดอ้ ยา่ ง
สบายทีนี้ ก็เพราะมนั คม ทนี เี้ ราก็มีแตว่ า่ เฉยๆ ไตรสรณคมณๆ์
ไม่รูว้ า่ มนั คมขนาดไหน วา่ มนั คมอย่างไร เราก็ไดแ้ ตเ่ พียงวา่ แต่
วา่ ความเป็นจรงิ นนั้ นะ่ มนั คมขนาดไหน แลว้ จะเอาไปทาํ ไม ไตร
สรณคมณน์ ่ะ แลว้ เป็นท่ีพง่ึ กไ็ ปพ่งึ ยงั ไง เราก็ยงั ไม่ไดเ้ ขา้ ใจ ก็มี
แตเ่ ขาวา่

เม่ือเป็นอยา่ งนนั้ นะ่ ทีนีเ้ ราทาํ ใจของเราน่นั น่ะ ใหเ้ ป็นท่ีพ่งึ
ของตนเองดว้ ยสรณะทงั้ สามประการน่ี คอื พระพทุ ธ พระธรรม
พระสงฆ์ กลนื เขา้ ไปสิน่ะ กลนื เขา้ ไปไวข้ า้ งในน่นั อยา่ ปลอ่ ย
ออกไปขา้ งนอกสิ ใหท้ วนกระแสเขา้ ขา้ งใน อยา่ ไปตามกระแส
ของโลก กระแสของโลกมนั มีท่ีสิน้ สดุ ท่ีไหนหละ มนั ไปสิน้ สดุ ท่ี
ไหน

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 9

กระแสของโลก แมแ้ ตอ่ งคส์ มเดจ็ พระผมู้ ีพระภาคเจา้
นบั ตงั้ แตพ่ ระองคไ์ ดร้ บั การพยากรณม์ าจากพระทีปังกร ท่ี
พระองคไ์ ปหาพระพทุ ธเจา้ ในสมยั นนั้ แลว้ พระทปี ังกรนะ่
พยากรณใ์ หพ้ ระพทุ ธเจา้ วา่ จะไดต้ รสั รูข้ า้ งหนา้ จากนนั้ มา มนั ก่ี
อสงไขยหละ มนั ส่ีอสงไขย กาํ ไรแสนมหากปั ป์ นะ ไม่ใชว่ า่
พยากรณแ์ ลว้ ปีนี้ แลว้ ปีหนา้ ก็จะไดต้ รสั รู้ มนั ไมใ่ ชส่ ิ คดิ ดซู ิ การ
มาของพระองคน์ ่ะ มาเทา่ ไหร่ เกิดแลว้ ก็ไมร่ ูว้ า่ เกิดเทา่ ไหร่ ท่ีมนั
นอ้ ยเม่ือไหรห่ ละ ไมใ่ ช่นอ้ ยนะท่ีพระองคไ์ ดเ้ สวยพระชาติ ความ
ทกุ ขก์ ็อยกู่ บั พระองค์

แมแ้ ตพ่ ระองคม์ าสรา้ งบารมีหละ อา่ นดมู ยั้ หละในสิบชาติ
เรยี กวา่ ทศชาติ เอา้ ชาตไิ หนเป็นสขุ ไดอ้ า่ นหรอื ยงั ดหู รอื ยงั
ชาติไหนเป็นสขุ ไม่มี ไลไ่ ปตงั้ แตเ่ วสสนั ดรชาดกไปหละ ไมม่ ีเป็น
สขุ ขนึ้ ตน้ มาตงั้ แตเ่ ตมียใ์ บ้ ก็ไมอ่ ยากเป็นพระราชาน่ะ แสดง
เป็นใบ้ ก็จนเขาจะเอาไปฝังทิง้ หรอื วา่ มโหสถบณั ฑติ หรอื วา่
สวุ รรณสามอย่างเนีย้ ก็ลว้ นแตว่ า่ ชาติท่สี รา้ งบารมนี ะ่ แตช่ าติ
ไหนหละท่ีเป็นสขุ ในสบิ ชาติ ไม่มีนะ มีแตเ่ ป็นทกุ ขท์ งั้ นนั้ แต่

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 10

พระองคท์ าํ ไมถึงทนทาํ มาได้ จนถงึ วา่ เป็นเมตตาบารมี อเุ บกขา
บารมี เป็นสจั จะบารมี อธิษฐานบารมี วริ ยิ ะบารมี เป็นทาน
บารมี ศีลบารมี สมบรู ณม์ าไดย้ งั ไง ทงั้ ท่ีเป็นทกุ ขอ์ ยมู่ หาศาล

ถา้ เราอา่ นแลว้ มีแตท่ กุ ข์ แตพ่ ระองคก์ ็ยงั ฝ่าฟันมาได้
พระองคท์ ่องเท่ียวมา ตามมาๆๆ ก็ตามจติ ของตวั เองน่นั หละ
น่นั มนั มาเกิดตรงไหน ใหม้ นั เป็นยงั ไง เรอ่ื งราวมนั เป็นยงั ไง เรอ่ื ง
เวสสนั ดรชาดก พระองคก์ ็ไมไ่ ดไ้ ปเขียนเอง ไม่รูว้ า่ ทงิ้ กนั มา
เทา่ ไหรแ่ ลว้ ตงั้ แตเ่ ป็นเวสสนั ดรมาจนมาถึงเป็นสิทธตั ถะน่ี ทงิ้
กนั มาเทา่ ไหร่

แตพ่ ระองคน์ ่นั นะ่ มาน่งั ขดั บลั ลงั ก์ ขดั สมาธิ น่งั บลั ลงั ก์
ขดั สมาธิท่ีใตต้ น้ มหาโพธิ์ จติ ของพระองคม์ ากาํ หนดอานาปาน
สติ แลว้ ก็เกิดความสงบตงั้ ม่นั เป็นสมาธิ ก็เกิดปัญญาญาณทงั้
สามขนึ้ คือบพุ เพนิวาสานุสตญิ าณ จุตปู ปาตญาณ อาสว
ขยกั ญาณ กญ็ าณในเบอื้ งตน้ น่ะ น่นั น่ะก็ทาํ ใหพ้ ระองคเ์ ห็น
ชาติของตวั เองท่ีเรยี กวา่ บพุ เพนวิ าสานสุ ตญิ าณ รูช้ าตขิ อง
ตวั เองได้ ตงั้ แตต่ วั เองท่ีไดต้ รสั รูน้ ่ีแหละ ยอ้ นคนื ไปถึงตวั เองท่ี

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 11

ไดร้ บั พยากรณม์ าจากพระพทุ ธเจา้ ทีปังกร แลว้ หลงั จากนนั้ ก็
ตามมาๆ จนมาถึงบดั นีน้ ะ่ ถงึ ชาตสิ ิทธตั ถะราชกมุ าร แลว้ ก็จงึ
ไดม้ าเจอ แลว้ ก็จะไดร้ ูว้ า่ ตวั เองมาเป็นมายงั ไง พระองคก์ ย็ งั รู้ ท่ี
ทา่ นรู้ รูโ้ ดยวธิ ีไหน

อยา่ งเวสสนั ดรชาดก ก็เป็นนิมติ เคร่อื งหมายน่นั หละบอก
นิมติ เป็นนนั้ เป็นนนั้ ๆๆ อนั นนั้ ช่ืออยา่ งนนั้ ตวั ของตวั เองก็ช่ือ
อยา่ งนนั้ ก็เป็นนิมติ ขนึ้ มาบอก ก็วา่ นิมิตไมด่ ี พระพทุ ธเจา้ เอา
นิมติ มาใชท้ าํ ไม มโหสถบณั ฑติ ก็พระพทุ ธเจา้ เอานิมิตมาใช้
อะไรๆก็เป็นนมิ ิตทงั้ นนั้ จะวา่ นิมติ ไมด่ ียงั ไง ท่ีวา่
บพุ เพนิวาสานสุ ติญาณ ก็รูร้ ะลกึ ชาติได้ เราก็ยงั เอามาใชไ้ ด้ ใน
เวสสนั ดรชาดก ก็เพราะพระองคร์ ะลกึ ชาตไิ ด้ ก็เป็นนิมิต
เครอ่ื งหมายบอกพระองค์ น่นั นะ่ พระองคม์ าตามทนั แลว้ ก็เลยรู้
ยอ้ นหลงั รูเ้ ร่อื งอดีตท่ีมนั เป็นมายงั ไง พระองคก์ ็เลยจะทบทวน
มา แมแ้ ตต่ วั เองไปมีกรรมมเี วรกบั ใคร ไปทาํ อะไรมาพระองคก์ ็
ทรงทราบ

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 12

จนเขา้ จุตปู ปาตญาณ ญาณท่ีสอง ก็รูจ้ กั กรรมของสตั ว์
สตั วม์ นั ทาํ กรรมยงั ไงมนั ก็ตอ้ งเป็นไปอยา่ งนนั้ ทาํ ช่วั ก็ไดช้ ่วั ทาํ
ดกี ็ไดด้ ี มนั ก็เน่ืองมาจากกรรมเวร พระองคก์ ็มารูจ้ ตุ ิของสตั วก์ ็
เน่ืองมาจากกรรม แมแ้ ตพ่ ระองคก์ ็เน่ืองมาจากกรรม ก็สรา้ ง
กรรมมาสรา้ งเวรมาเชน่ เดยี วกนั ทนี ีก้ รรมเหลา่ นีม้ นั มาจากไหน
ทีนี้ ทา่ นก็มาคน้ หาตน้ กรรม คน้ หาเหตุ เหตขุ องกรรมมนั อย่ทู ่ี
ไหน เหตขุ องกรรมพระพทุ ธเจา้ ก็ไม่ไดไ้ ปหาอะไรท่ีอ่นื อีก ก็หาใน
อาสวกเิ ลส กค็ ือกิเลสน่นั นะ่ มนั เป็นตน้ เหตุ

ก็เหมือนพวกเราทกุ วนั นีห้ ละ เราก็ทาํ มาหากินอย่นู ่กี ็เพราะ
อะไร ก็เพราะกิเลส ความโลภบา้ ง ความโกรธบา้ ง ความหลง
บา้ ง ก็มีธรรมดาอย่างนี้ ทา่ นกท็ าํ มาอยา่ งนนั้ นะ่ ทีนีท้ ่านก็มา
สบื สาวเรอ่ื งราววา่ กิเลสพวกนีม้ นั อย่ตู รงไหน กเิ ลสคอื ความโลภ
กิเลสคือความโกรธ กเิ ลสคือความหลง กิเลสคอื อวชิ ชา กิเลสคือ
ตณั หา กิเลสคอื มานะ กิเลสคือทิฐิ กิเลสคอื กรรมคอื เวร อยู่
ตรงไหน มนั มาจากไหน ทา่ นก็มาคน้ หาสิ คน้ ก็ไมไ่ ดอ้ ย่ไู กลสิน่ี

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 13

คน้ เขา้ ไปจรงิ ๆ อา้ ว! มนั อยทู่ ่ีหนา้ อกเราน่ี มนั อยทู่ ่ที า่ มกลาง
หนา้ อกเราน่ี ในพระอรุ ะ มนั อยตู่ รงนี้

พระองคก์ ็มาคน้ คดิ พิจารณาอย่นู ่ีสิ ใชป้ ัญญาญาณของ
พระองคน์ ะ่ เขา้ ไปกาํ จดั ก็ใชป้ ัญญาญาณของพระองคเ์ ขา้ ไป
กาํ จดั พอกาํ จดั แลว้ พวกอาสวกิเลสทงั้ หลายนะ่ มนั ก็ขาด
สะบนั้ ห่นั แหลกออกมา พอขาดสะบนั้ ห่นั แหลกออกมา น่นั หละ
ตอนท่ีพระองคส์ ะดงุ้ มาร หรอื วา่ ตอนท่ีพระองคไ์ ดม้ ารวชิ ัยนะ่
ไดช้ ยั ชนะมาร เรยี กวา่ สะดงุ้ มาร มือสะดงุ้ ออกมาอยา่ งนี้
ออกมาวางท่ีหวั เขา่ น่นั เขากเ็ ลยเรยี กวา่ สะดงุ้ มาร แตแ่ ทท้ ่ีจรงิ ก็
คือมารวชิ ยั ไดช้ ยั ชนะมาร มือทา่ นก็เลยออกมา เทา่ นนั้ หละ

นนั้ ทา่ นก็เลยไดต้ รสั รู้ ตรสั รูเ้ ป็นอนตุ ตรสมั มาสมั โพธิญาณ
ก็ไดธ้ รรมของจรงิ ขนึ้ มา ๔ อย่าง ธรรมของจรงิ ๔ อยา่ งก็คือ
อะไรหละ กพ็ ากนั ทอ่ งไดแ้ ลว้ น่ี คือ ทุกข์ สมุทยั นิโรธ มรรค
น่นั หละ สจั จข์ องจรงิ ๔ อยา่ ง ก็เลยไดป้ ระกาศตนวา่ เป็นสมั มา
สมั พทุ ธะ เราตรสั รูเ้ องโดยชอบ น่ี

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 14

น่ีเรอ่ื งของพระพทุ ธเจา้ ท่ีทา่ นไดเ้ ป็นพระพทุ ธเจา้ เป็นแบบ
นนั้ นะ ทีนีส้ ว่ นพระพทุ ธเจา้ ของพระอรยิ เจา้ ก็ไมไ่ ดเ้ ป็นเหมือน
อย่างท่าน เพราะวา่ ทา่ นจบแลว้ ทา่ นก็มองหาอปุ นิสยั บคุ คลผู้
พอท่ีจะสอนไดก้ ็รูแ้ ลว้ รูแ้ ลว้ ก็ไปสอน ไปสอนแลว้ ก็ไดท้ นั ที น่นั
เรยี กวา่ สาวกภมู ิ พทุ ธภมู ินะ่ มนั ยาก กวา่ จะไดส้ าํ เรจ็ ทีนีพ้ วก
เรานะ่ เม่ือไดท้ ราบซงึ้ ถงึ วิธีการขององคส์ มเด็จพระสมั มาสมั
พทุ ธเจา้ ท่พี ระองคเ์ สยี สละชีวิตของพระองคเ์ พ่ือพวกเราอย่าง
นนั้ แลว้ แลว้ ทา่ นก็ใหแ้ นวทางแหง่ การกระทาํ ไวแ้ ลว้ สมควรหรอื
เราจะเป็นคนประมาท สมควรหรอื เราจะเป็นผปู้ ระมาท
ประมาททาํ ไม

พระองคก์ ็บอกวา่ มนั เป็นของของพวกเธอนะ ตอนท่ีจะ
ปรนิ ิพพานก็ยงั ส่งั พระอานนทเ์ อาไว้ ธรรมวนิ ยั ของเราไดบ้ อก
เอาไวแ้ ลว้ นะ ธรรมวนิ ยั ของเราไดต้ งั้ เอาไวแ้ ลว้ นะ ธรรมวินยั ของ
เราน่นั นะเป็นใหญ่นะ ใหพ้ ากนั รกั ษาพระธรรมวนิ ยั นะอานนท์
ถึงตถาคตจะลว่ งไป ก็พระธรรมวินยั ยงั อยู่ ธรรมวินยั นนั้ ตถาคต
ไมไ่ ดเ้ อาไปดว้ ย ใหถ้ ือเป็นแบบฉบบั เป็นหนทางสาํ หรบั ท่ีจะ

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 15

ดาํ เนนิ เขา้ ไปสคู่ วามพน้ ทกุ ข์ พระองคก์ ็บอกเอาไวแ้ ลว้ ก็บอกไว้
จนกระท่งั ถึงพวกเราน่ีหละ

เม่ือรูว้ า่ ทา่ นบอกมาหละ ทีนีเ้ ราจะทาํ ยงั ไง จะไม่ทาํ ตาม
ทา่ นบา้ งหรอื จะไม่สงสารจติ ของตวั เองบา้ งหรอื เกิดมาแลว้ นะ
ท่ีมนั เกิดมามนั มาจากไหนยงั ไม่รูน้ ะ ท่ีมนั มาน่ะ มาเป็นคนอยู่
เด๋ยี วนนี้ ะ มนั มาจากไหน ใครไปอาราธนามนั มา เราไดเ้ ชือ้ เชิญ
มาหรอื เปลา่ เราก็มาดว้ ยความหลง ถงึ มาอยกู่ ็อยดู่ ว้ ยความ
หลง ก็อยเู่ ป็นมนษุ ยน์ ่นั นะ่ ก็เป็นหญิงเป็นชายน่ะ ก็อยดู่ ว้ ย
ความหลง ทีนเี้ ม่ือมนั ออกจากนีห้ ละ ท่ีวา่ ตายนะ่ เกิดมาแลว้ ก็มี
ตายเป็นท่ีสดุ เม่ือมนั ออกจากน่หี ละตายแลว้ แลว้ มนั จะไปไหน
อกี คดิ กนั แลว้ หรอื ยงั

แลว้ ท่ีพง่ึ ของเรามนั เพียบพรอ้ มหรอื ยงั ถามกนั หน่อยซิ มวั
แตจ่ ะไปเมาอยอู่ ยา่ งอ่นื มนั ไม่ไดน้ ะ มนั ไมท่ นั มนั นะ ถามมนั ดซู ิ
กอ่ นจะถามมนั ได้ จะถามแบบไหนหละ อย่ๆู จะไปถามมนั เลย
มนั จะตอบยงั ไงหละ มนั จะเอาความจรงิ มาตอบหรอื ถา้ เราไม่
ตงั้ หลกั ปักฐานใหม้ นั ม่นั คงเสยี ก่อนแลว้ เราก็ถามอะไรไมไ่ ดเ้ ร่อื ง

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 16

ถามมนั ก็ตอบสะเปะสะปะไปตามภาษามนั น่ะ วา่ มีท่ีพง่ึ หรอื ยงั
มนั กว็ า่ มีแลว้ มีอย่ไู หน ก็มีอย่ใู นนี้ เด๋ยี วมนั ก็ว่งิ หนี หาความสขุ
ไม่ได้ เด๋ยี วมนั ก็หลอกตวั เอง มนั หลอกตวั เองนะน่นั ถา้ เราถาม
มนั นะ่ กอ่ นจะถามเอาความเป็นจรงิ กบั เขาน่นั นะ ตงั้ หลกั ปัก
ฐานใหม้ นั ม่นั คง ยงั ศีล ยงั สมาธิใหม้ นั ม่นั คง

สมาธิน่ีอย่าไปทิง้ ศีล สมาธิ ปัญญาอยา่ ไปทงิ้ จะปฏิบตั ิ
ธรรมอะไรก็ตาม อยา่ เอาไปทงิ้ ยดึ เอาเป็นหลกั ซะ เอาใหม้ นั สงบ
เถอะ เอาใหม้ นั ตงั้ ม่นั เถอะ ตงั้ หลงั ปักฐานเอาไวเ้ ถอะ ตงั้ เอาไว้
ขา้ งในน่ี อะไรจะพาใหม้ นั ไปตงั้ หละ ก็เบอื้ งตน้ ก็คือลมน่นั หละ
พระพทุ ธเจา้ ก็อาศยั ลมนะ่ หละครงั้ แรกท่ีวา่ อานาปานสติ ตงั้ ไว้
ท่ีปลายนาสิก ก็ปลายจมกู น่นั หละ ปลายนาสกิ แลว้ ก็หายใจ
เขา้ ไป ก็ไปถงึ ทรวงอก ก็คงจะปอดน่นั น่ะ หายใจเขา้ ไปมนั ก็ไปสู่
ปอด ออกจากปอดมนั ก็ไปปลายจมกู ออกจากปลายจมกู มนั ก็
กลบั คนื เขา้ ไปหาปอด ออกจากปอดมนั ก็ไปปลายจมกู

ทา่ นก็เดนิ อย่เู พียงแคน่ ี้ เดนิ จงกรมนะ ทีนีเ้ ราเดินจงกรม
ยงั ไงก็ไม่รูน้ ะ พระพทุ ธเจา้ เดินจงกรมอยแู่ คน่ ีน้ ะ เลยไดป้ ัญญา

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 17

๓ ไดญ้ าณทงั้ ๓ ขนึ้ ก็ไดเ้ พราะการเดนิ จงกรมน่ีหละ เดนิ จาก
ปลายจมกู น่ี แลว้ ก็ลงไปหาทา่ มกลางหนา้ อกน่ี หาปอดน่ี ยอ้ น
มานะ่ น่ีเดนิ ธดุ งค์ ทา่ นไมไ่ ดไ้ ปเดนิ ไกล ไม่ไดไ้ ปเดนิ ใหม้ นั เม่ือย
น่งั เดนิ เน่ียหละ แลว้ ของดีทาํ ไมถึงเกิดขนึ้ ของดีเกิดจาก
พระพทุ ธเจา้ เกิดเพียงแคน่ นี้ ะ ทาํ เพียงแคน่ ีน้ ะ พระองคไ์ ปไหว้
พระสวดมนตท์ ่ีไหน พระองคไ์ ปเจรญิ พระพทุ ธมนตท์ ่ีไหน
พระองคไ์ ปทาํ วตั รท่ีไหน แมแ้ ตพ่ ระอรยิ สงฆส์ าวกท่ีสาํ เรจ็ ไป
แลว้ น่ะท่านไปทาํ วตั รท่ีไหน

อย่างพระปัญจวคั คียท์ งั้ ๕ ก็พระองคต์ ามเสดจ็ ไปโปรด ก็
ยงั ไมไ่ ดท้ าํ วตั รเชา้ วตั รอะไรเป็นนะ หลงั จากนนั้ ก็พระยสะ ก็หนี
ออกจากปราสาท หนีมาดว้ ยความเรา่ รอ้ น โดยไมร่ ูว้ า่ จะไปไหน
แตก่ ็บงั เอญิ มาถึงพระพทุ ธเจา้ แลว้ ก็บน่ มาวา่ ท่ีน่ีวนุ่ วายหนอ
ท่ีน่ีขดั ขอ้ งหนอ พระพทุ ธเจา้ ก็ไดย้ นิ อยา่ งนนั้ ก็บอกวา่ "ท่ีน่ีไม่
ขดั ขอ้ ง ท่ีน่ีไมว่ นุ่ วาย ทา่ นลงมาท่ีน่เี ถิด" กจ็ งึ งงอยยู่ กหนง่ึ เอ๊ะ
ใครมาพดู อยตู่ รงนี้ แลว้ ก็จงึ เดนิ เขา้ มานะ ก็จงึ มาเหน็ มหาบรุ ุษ
น่งั อยู่ แลว้ ก็ถอดรองเทา้ เอาไว้ แลว้ ก็ไปน่งั ท่ีควรสว่ นขา้ งหนง่ึ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 18

พระพทุ ธเจา้ ก็รูแ้ ลว้ ก็เขา้ มาหาพระพทุ ธเจา้ พระพทุ ธเจา้ ก็
แสดงธรรมเทศนา อนุปพุ พกิ ถา และอรยิ สัจ ๔ ก็เทศนเ์ ทา่ นนั้
หละ พอจบพระธรรมเทศนา เอา้ ไดพ้ ระโสดาบนั แลว้ พอ่
ตามมาทีหลงั เห็นลกู ชายน่งั อย่ขู า้ งหลงั พอ่ ก็เขา้ ไปหา
พระพทุ ธเจา้ กแ็ สดงธรรมอนั เดียวกนั นะหละ อนปุ พุ พกิ ถา ๕ กบั
อรยิ สจั ๔ ใหก้ บั เศรษฐีผเู้ ป็นบิดาฟัง เศรษฐีก็ไดโ้ สดาบนั ผเู้ ป็น
พอ่ แตผ่ เู้ ป็นลกู นะ่ พระยสะอย่ขู า้ งหลงั ไดส้ าํ เรจ็ พระอรหนั ต์
แลว้ แน่ะ!

ทีนีไ้ ปสวดอะไรท่ีไหนหละทีนี้ ไปเจรญิ พทุ ธมนตท์ ่ีไหนมา
แลว้ จงึ ไดง้ ่าย น่นั นนั้ ผทู้ ่ีจะสาํ เรจ็ ก็ไม่ไดม้ ีอะไร วดั ก็ยงั ไมม่ ีใน
สมยั นนั้ กอ่ นท่ีพระพทุ ธเจา้ จะไปบวชตรงไหน วา่ มีพระองคใ์ ด
องคห์ นง่ึ เป็นครูบาอาจารย์ องคใ์ ดองคห์ นง่ึ ตงั้ วดั ไว้ สรา้ งวดั ไว้
แลว้ แลว้ พระองคเ์ สดจ็ ไปประทบั อยทู่ ่ีวดั นนั้ แลว้ ก็มีพระสงฆ์
มาฟังเทศนใ์ หส้ าํ เรจ็ เป็นอรหนั ต์ มนั ไมม่ นี ะ อนั ดบั แรก ไม่มี! ก็
มีแตว่ า่ สาํ เรจ็ แลว้ ไลห่ นี ไลห่ นีไปเลยน่นั ท่ีไลห่ นีก็เพราะอะไร
หละ รบั รองแลว้ วา่ มนั ไมส่ กึ ก็เพราะสาํ เรจ็ แลว้ จะไปสกึ ไดย้ งั ไง

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 19

สกี งสกี าจะมาลอ่ ก็ลอ่ ยงั ไง มนั ตายแลว้ สง่ิ เหลา่ นนั้ ไม่มี กิเลส
ไม่มี มนั จะไปสบื พนั ธอุ์ ะไรไดห้ ละ มนั ไมม่ ีเคร่อื งสืบพนั ธแุ์ ลว้
เพราะกิเลสมนั หมด

น่นั หละท่านจงึ ไลห่ นีไปทีละองค์ องคน์ ีไ้ ปทางนี้ องคน์ ีไ้ ป
ทางนี้ องคไ์ ปทางนี้ ไมใ่ หไ้ ปซาํ้ กนั ใหไ้ ปประกาศพระศาสนา พอ
อย่มู าสมควร ก็วนั เพ็ญเดอื น ๓ ก็ไดพ้ ระอรหนั ต์ ๑๒๕๐ ก็เลย
บนั ดาลไปโนน่ โดยไมต่ อ้ งนดั หมาย โดยไมต่ อ้ งไดบ้ อก แลว้ ก็ไป
ประชมุ กนั โนน่ สวนเวฬวุ นั สวนไมไ้ ผ่ สวนพระพมิ พสิ ารท่ีถวาย
พระพทุ ธเจา้ น่นั ก็ไปกนั เอง ก่อนท่ีไดน้ ่นั น่ะ พระองคก์ ็ไป
ทรมานพวกชฏิล ๓ พ่ีนอ้ ง มีแตค่ นโหดรา้ ยทงั้ นนั้ นะ ไมใ่ ช่วา่
สรา้ งวดั ไวก้ อ่ นนะ แตย่ งั เอามาเป็นพระอรหนั ตไ์ ด้ น่นั !

พระพทุ ธเจา้ ตอ้ งสอนใหร้ วดเรว็ จะไปสอนชา้ ก็ไมไ่ ด้
เสียเวลาสิ อายมุ นั สนั้ เด๋ยี วจะไม่ไดบ้ รษิ ัทมาก จะรอื้ ขนสตั ว์
ถอนขนสตั วไ์ มท่ นั ตอ้ งรบี รบี เอาๆๆ ขนาดนนั้ ก็ยงั ไมพ่ ออย่นู ะ
ยงั เหลอื ตกคา้ งมาจนถงึ ทกุ วนั นีเ้ หน็ มยั้ สมยั นนั้ ถา้ เราเช่ือทา่ น
มนั ก็ไปกนั แลว้ หละน่ี มนั ไมเ่ ช่ือ มนั ยงั ดอื้ มนั ยงั เลด็ ลอดออกมา

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 20

อย่นู ่ี ถา้ ไปเช่ือท่านในสมยั นนั้ นะ่ คดิ วา่ คงไปแลว้ หละ ก็เพราะ
ความดือ้ ของตวั เองน่นั หละ มนั ไมร่ บั ฟังทา่ น ถา้ ไมฟ่ ังก็ไมเ่ ป็นไร
ผา่ นมาแลว้ ก็ไม่เป็นไร ไม่ไดเ้ ป็นมาแลว้

ทีนีเ้ ราก็พากนั รูแ้ ลว้ สนิ ่ี แลว้ ก็ตกมาตา่ งถ่นิ อกี แลว้ ตกมา
ตา่ งถ่นิ นะ่ พระพทุ ธ พระธรรม พระสงฆจ์ ะมีหรอื ไม่
พระพทุ ธเจา้ พระธรรมเจา้ พระสงั ฆเจา้ ไมไ่ ดเ้ ลือกท่ี ไมไ่ ดเ้ ลอื ก
ชาติ วรรณะ ไมไ่ ดเ้ ลือกเพศ จะเพศหญิงกต็ าม เพศชายก็ตาม
จะหน่มุ ก็ตาม จะเด็กก็ตาม พระพทุ ธเจา้ พระธรรมเจา้ พระสงั ฆ
เจา้ ไม่ไดเ้ ลอื ก ขอ้ สาํ คญั วา่ ทาํ ได้ ไดก้ นั ทงั้ นนั้ ไม่มีการอคติ และ
ก็ไม่มีการลาํ เอียง ใครทาํ ไดก้ ็ทาํ ได้ ใครทาํ ไดก้ ็คนนนั้ หละได้ ไม่
วา่ ขณะไหน จะเป็นพระสงฆ์ คณะธรรมยตุ ิหรอื จะเป็นคณสงฆ์
มหานิกายหรอื ไม่จาํ เป็น คอื เป็นได้ ถา้ ไดเ้ ท่านนั้ ถา้ ละกิเลสได้
เท่านนั้ มนั ไม่ไดเ้ ลือก จะเป็นผหู้ ญิงหรอื กผ็ หู้ ญิงละกิเลสได้
หละ ก็จะเป็นอรหนั ตไ์ ม่ไดเ้ ชียวหรอื กพ็ ระอะ้ ไมม่ ีกิเลสมนั ก็
เป็นพระอรหนั ตไ์ ด้

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 21

ฉะนนั้ คาํ พดู ของพระพทุ ธเจา้ หรอื วา่ พระธรรมคาํ สอนของ
พระพทุ ธเจา้ จงึ ไม่ลาํ เอียง จงึ ไม่มีการยกเวน้ ใคร ถา้ ใครทาํ ไดถ้ ือ
วา่ ไดท้ งั้ นนั้ น่หี ละมนั ยงั เหลอื อย่พู วกเราน่หี ละ มนั จงึ ทกุ ขจ์ งึ
ยากจงึ ลาํ บาก โอย้ ทาํ มาหาอยหู่ ากิน ไกลแสนไกลขนาดไหนก็
ยงั อตุ สา่ หพ์ ยายามดิน้ รนมา ท่ีวา่ มาไดก้ ็วา่ ตวั เองดกี ็ไมใ่ ชน่ ะ
อยา่ เขา้ ใจวา่ ดนี ะ มนั ก็มาดว้ ยความทกุ ขท์ งั้ นนั้ นะ มาแลว้ ก็อยู่
ดว้ ยความทกุ ขท์ งั้ นนั้ นะ ก่อนท่ีจะพน้ ทกุ ขน์ ่ีก็ไมใ่ ชง่ า่ ยนะ
พจิ ารณาใหด้ นี ะ อย่าประมาทนะ

คนเราท่ีจะไดพ้ น้ ทกุ ขม์ นั ไมใ่ ชง่ ่าย แตว่ า่ อาศยั วา่ บญุ ญา
บารมีชนิดหนง่ึ สง่ เสรมิ ใหเ้ รามา พอใหพ้ น้ จากอนั ตรายมาได้
พน้ ทกุ ขพ์ น้ ยากจากสถานท่นี ่นั มา แลว้ มาเอาสมบตั ขิ า้ งหนา้
สมบตั ขิ า้ งหนา้ มนั รอเราอยตู่ รงนี้ ท่ีเกิดของเรามนั เป็นท่ีหนง่ึ
สมบตั มิ นั อยทู่ ่หี นง่ึ อยา่ งนีม้ นั ก็มี ก็เทียบแลว้ ก็เหมือนกบั พวก
เราน่นั น่ะ ท่ีเกดิ ของเราอยโู่ นน่ แตส่ มบตั ขิ องเรามนั อยนู่ ่ี ก็ตาม
สมบตั ิมา เม่ือตามสมบตั มิ าแลว้ ก็ไดส้ มบตั ิตามสมควรแกก่ าล
ตามฐานะของความเป็นมนษุ ย์ แตส่ าํ หรบั ท่ีพง่ึ ท่ีพง่ึ ขา้ งในนะ่ ก็

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 22

ใหม้ นั มีบา้ งสิ ท่ีพง่ึ ขา้ งนอกก็พอทาํ เนาหละ พอไดอ้ าศยั หละ พง่ึ
ขา้ งในน่ี อตั ตาหิ อตั โน นาโถ ตนแลเป็นท่ีพง่ึ ของตน

เม่ือเราเขา้ ถงึ ไตรสรณคมณเ์ ม่ือไหร่ เรากถ็ งึ เม่ือนนั้ นะ่ เราก็
พ่งึ ตนไดเ้ ม่ือนนั้ ศาสนาพทุ ธเราใหพ้ ง่ึ ตนนะ ทา่ นไม่ใหเ้ ป็นชาว
เกาะนะ ไม่ใหเ้ ป็นคนชาวเกาะนะ พระองคใ์ หเ้ ป็นอิสระ ใหเ้ ป็นผู้
มีอิสระคือพง่ึ ตนได้ เม่ือพง่ึ ตนแลว้ จะไปไหนก็ไปสิ คาํ วา่ ไปรา้ ย
ไมม่ ี มีแตไ่ ปดที งั้ นนั้ น่ีหละคาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ คณุ คา่ ของ
พระพทุ ธเจา้ คณุ คา่ ของศาสนาของเรา ไม่ใหไ้ ปพ่งึ พระเจา้ องค์
นนั้ ไม่ใหไ้ ปพง่ึ พระเจา้ องคน์ ี้ ใหพ้ ง่ึ ตวั เอง พุทธัง สรณัง คัจฉา
มิ พระพทุ ธเจา้ เป็นสรณะและก็เป็นท่พี ่งึ ของเรา ธมั มงั สงั ฆงั ก็
มารวมอยทู่ ่ีเดยี ว พอไดแ้ ลว้ กลบั มาเป็นอตั ตาหิ อตั โน นาโถ
มองใหม้ นั ลกึ นะ มองธรรมะนะ่ อยา่ ไปมองตนื้ ๆ มองใหเ้ ขา้ ไปถึง
แกน่ มนั น่ะ แกน่ มนั คือหวั ใจเราน่นั นะ่

ก่อนท่เี ราโยกยา้ ยมานี้ มาสถู่ ่ินนีม้ นั มาไดย้ งั ไง ก็คดิ ดซู ิ อนั
นีก้ ็เป็นบญุ ญาธิการอนั หนง่ึ เหมือนกนั ท่ีมาได้ มาก็ไม่ใชว่ า่ มา
ทกุ ขม์ ายาก ความทกุ ขค์ วามยากความลาํ บากก็เป็นธรรมดา

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 23

เหมือนเราอยู่ แตม่ นั ก็มีสว่ นดีอยู่ แตเ่ รามาไดย้ งั ไง ก็น่าคดิ นะ ก็
เน่ืองดว้ ยปุพเพกตปุญญตา บญุ เกา่ น่นั นะ่ ของเกา่ นะ่ มนั พา
ใหม้ า ผทู้ ่ีมาอยนู่ านเป็นปีขนึ้ ไป ถงึ ๑๐ปี ๒๐ปี ๒๐กวา่ ปี ๓๐
กวา่ ปีก็มี แตก่ ย็ งั อยกู่ นั มาได้ ก็ดว้ ยสมบตั ขิ องเขาอยทู่ างนี้ เขาก็
ไดม้ าเอาทางนี้ ถา้ คนไหนไมม่ ีสมบตั ิ มนั มาไมไ่ ดห้ รอก มามนั ก็
อยไู่ ม่ได้ มนั ไม่มีสมบตั ิ หาดแู ลว้ มนั ก็ไมม่ ี น่นั !

น่นั หละพวกเราทงั้ หลายนะ่ เม่ือไดม้ า มาอย่วู างรากฐาน
พทุ ธของเราอยตู่ รงนี้ ก็ใหร้ ากฐานม่นั คงของพทุ ธน่นั น่ะใหแ้ น่น
หนา ใหช้ ่วยกนั ประคบั ประคองทกุ สง่ิ ทกุ อย่างเทา่ ท่ีเราจะทาํ ได้
แลว้ ก็ยงั พทุ ธนนั้ ใหเ้ กิดขนึ้ ดว้ ยประสทิ ธิภาพคือความ
เจรญิ รุง่ เรอื ง ก็อย่ามารุง่ เรอื งแตภ่ ายนอกแตอ่ ยา่ งเดียว ให้
รุง่ เรอื งทางภายในดว้ ย เพ่ือจะไดเ้ ป็นสกั ขพี ยานในการท่เี รา
นาํ เอาพทุ ธมา พทุ ธนนั้ ก็จะไดเ้ ป็นประโยชนต์ อ่ เรา เราก็จะไดพ้ ่งึ
พทุ ธท่ีมีคณุ ภาพนนั้ แลว้ ก็จะไดเ้ จรญิ รุง่ เรอื งตลอดไป สว่ น
ขา้ งหนา้ มนั เป็นเพียงขา้ งหนา้ สว่ นขา้ งนอกเราก็มองเหน็ กนั อยู่
อย่างนี้

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 24

น่ีมนั ความดีมนั บอกแลว้ น่ี บอกวา่ ไปขา้ งหนา้ มนั ก็ตอ้ งเป็น
อย่างนี้ ก็ตอ้ งดกี วา่ นี้ อนั นนั้ มนั ดดี ว้ ยคณุ ธรรมอนั ท่ีเราปฏบิ ตั ไิ ว้
แลว้ เช่ือเถอะนะ เช่ือคณุ ธรรมเช่ือไปเถอะ เช่ือธรรมในทางจติ
ทางใจ อนั ท่ีมนั ปฏบิ ตั แิ ลว้ เกิดขนึ้ เช่ือเถอะ เหน็ ผลทนั ทีน่ะ เหน็
ในปัจจบุ นั นะ บาปก็บาปในปัจจบุ นั นะ คณุ ก็คณุ ในปัจจบุ นั นะ
อานิสงสก์ ็อานิสงสใ์ นปัจจบุ นั นะ ใหเ้ ราคดิ เอาอย่างนี้ พวกเรา
จงึ จะมีความพอใจ ภมู ใิ จกบั การกระทาํ ของพวกเรา

อกี ไม่ก่ีวนั หรอก อีกไม่ก่ีปีหรอก ตา่ งคนก็จะตา่ งพลดั พราก
จากกนั และกนั ไปหรอก ก็คงจะอยกู่ นั ไม่ถงึ รอ้ ยปีหรอก ตา่ งคน
ตา่ งหลน่ นิมติ เคร่อื งหมายมนั บอกในการภาวนานะ่ น่ีหละชีวิต
เบอื้ งตน้ มนั เป็นอยา่ งนี้ บนั้ ปลายนะ่ มนั แสดงออกซง่ึ ความตาย
น่นั น่ะ แสดงความอด ความอยาก ความทกุ ข์ ความยาก ซง่ึ บนั้
ปลายแหง่ ชีวติ น่นั บนั้ ปลายมนั ถงึ ตรงนนั้ ๆ แลว้ เราจะไปเอา
อะไรใหเ้ ป็นสมบตั ิอะไรใหม้ าก ถงึ เอาไปแลว้ มนั ก็เป็นทกุ ขเ์ ป็น
ยากเหมือนอยา่ งเราๆนนั้

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 25

น่นั นิมติ มนั บอก เขาไมต่ อ้ งการใหเ้ ราเอาไป เขาก็แยกเรา
ออกไปน่นั สิ ตวั ของเราน่งั อยนู่ ่ี มนั ก็แยกตวั ของเราไปนอนใหเ้ รา
เหน็ อกี ไปน่งั ใหเ้ ราเหน็ อกี แลว้ ก็ไปเหน็ ทกุ ขเ์ หน็ ยากของตวั เอง
ตรงนนั้ อกี น่นั ! ทุกขงั อริยสัจจัง ทกุ ขม์ นั เป็นของจรงิ อยา่ ง
นีๆ้ ๆๆ เคา้ บอกชดั ๆอย่างนนั้ จะเอายงั ไง จะเอายงั ไงก็เอา อนั
นนั้ เป็นเร่อื งตนเองตดั สนิ ดว้ ยตวั เอง ในเม่ือท่ีมนั เป็นมา มนั
ปรากฏอยา่ งนนั้ สิ นนั้ นะ่ เคา้ เรยี กวา่ ธรรมแท้ ใหพ้ ากนั จาํ เอาไว้

ภาวนาเวลามนั เป็นไปน่ะ ตนี ิมิตเคร่อื งหมายของตวั เองให้
ออก ตีใหเ้ ป็น มนั จะไดเ้ กิดศรทั ธา วนั นีน้ ะ่ เลา่ ใหฟ้ ัง จะเช่อื ก็เช่ือ
ไมเ่ ช่ือก็ไม่เป็นไร บอกใหฟ้ ังแลว้ ตอ่ นีไ้ ปก็พากนั ตงั้ ใจน่งั สนิ ่ี น่งั
ไปซกั พกั หนง่ึ เสยี กอ่ น ไมม่ ีงานอะไรทาํ หรอก อย่เู ฉยๆ น่งั
ภาวนานะ่ ดี ดกี วา่ อยเู่ ฉยๆ มนั จะไดป้ ระโยชน์ หาท่พี ง่ึ ใหม้ นั ได้

ท่ีมา: https://youtu.be/UceEFfXp3L4

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 26

หมายเหต:ุ
อนปุ พุ พกิ ถา 5 (เร่อื งท่ีกลา่ วถึงตามลาํ ดบั , ธรรมเทศนาท่ี
แสดงเนือ้ ความลมุ่ ลกึ ลงไปโดยลาํ ดบั เพ่ือขดั เกลาอธั ยาศยั ของ
ผฟู้ ังใหป้ ระณีตขนึ้ ไปเป็นชนั้ ๆ จนพรอ้ มท่ีจะทาํ ความเขา้ ใจใน
ธรรมสว่ นปรมตั ถ์ — progressive sermon; graduated
sermon; subjects for gradual instruction)
1. ทานกถา (เร่อื งทาน, กลา่ วถงึ การให้ การเสียสละเผ่ือแผ่
แบง่ ปัน ชว่ ยเหลอื กนั — talk on giving, liberality or
charity)
2. สีลกถา (เร่อื งศีล, กลา่ วถงึ ความประพฤตทิ ่ีถกู ตอ้ งดีงาม —
talk on morality or righteousness)
3. สคั คกถา (เรอ่ื งสวรรค,์ กลา่ วถึงความสขุ ความเจรญิ และ
ผลท่ีนา่ ปรารถนาอนั เป็นสว่ นดีของกาม ท่ีจะพงึ เขา้ ถงึ เม่ือ
ไดป้ ระพฤตดิ ีงามตามหลกั ธรรมสองขอ้ ตน้ — talk on
heavenly pleasures)

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 27

4. กามาทนี วกถา (เรอ่ื งโทษแหง่ กาม, กลา่ วถงึ สว่ นเสยี
ขอ้ บกพรอ่ งของกาม พรอ้ มทงั้ ผลรา้ ยท่ีสบื เน่ืองมาแตก่ าม
อนั ไมค่ วรหลงใหลหมกม่นุ มวั เมา จนถงึ รูจ้ กั ท่ีจะหนา่ ยถอน
ตนออกได้ — talk on the disadvantages of sensual
pleasures)

5. เนกขมั มานิสงั สกถา (เรอ่ื งอานิสงสแ์ ห่งความออกจากกาม,
กลา่ วถึงผลดขี องการไม่หมกม่นุ เพลิดเพลนิ ตดิ อย่ใู นกาม
และใหม้ ีฉนั ทะท่ีจะแสวงความดงี ามและความสขุ อนั สงบท่ี
ประณีตย่ิงขนึ้ ไปกวา่ นนั้ — talk on the benefits of
renouncing sensual pleasures)

ตามปกติ พระพทุ ธเจา้ เม่ือจะทรงแสดงพระธรรมเทศนาแก่
คฤหสั ถ์ ผมู้ ีอปุ นิสยั สามารถท่ีจะบรรลธุ รรมพเิ ศษ ทรงแสดงอนุ
ปพุ พกิ ถานีก้ อ่ น แลว้ จงึ ตรสั แสดงอรยิ สจั จ์ 4 เป็นการทาํ จิตให้
พรอ้ มท่ีจะรบั ดจุ ผา้ ท่ีซกั ฟอกสะอาดแลว้ ควรรบั นา้ํ ยอ้ มตา่ งๆ
ไดด้ ว้ ยดี

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 28

(คดั ลอกมาจาก พจนานกุ รมพทุ ธศาสตร์ ฉบบั ประมวล
ธรรม โดยพระพรหมคณุ าภรณ์ (ป.อ. ปยตุ โฺ ต))

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 29