มหาราชปริตร บทเจริญพระพุทธมนต์ ถวายพระพรชัยมงคล

º·à¨ÃÞÔ ¾Ãоط¸Á¹µ

ññ ¾ÄÉÀÒ¤Á òõöô

Êº× ÊÒ¹¾ÃÐÃÒª»³¸Ô Ò¹ “¸ÃÃÁÃÒª¹Ô Õ”



มห ร ชปริตร
บทเจรญิ พร พุทธมนต์
ถว ยพร พรชยมงคล

 “√∫≠— °
Ò
¡À“√“™ª√‘μ√ (ª√‘μ√À≈«ß™ÿ¥„À≠)à Ò
°“√‡®√‘≠æ√–æÿ∑∏¡πμå Ú
Ò. π¡ — °“√æ√–√μ— πμ√¬— (Õ–√–À—ß  —¡¡“ ¡— æÿ∑‚∏) Ú
Ú. ∫∑™¡ÿ π¡ÿ ‡∑«¥“ Û
Û. ªÿææ–¿“§–π–¡–°“√– (π–‚¡ μ —  –) Ù
Ù.  –√–≥–§–¡–𖪓∞– (æ∑ÿ ∏—ß  –√–≥—ß §—®©“¡)‘ ı
ı. π–¡–°“√– ∑‘ ∏‘§“∂“ (‚¬ ®—°¢¡ÿ “) ˆ
ˆ. π–‚¡°“√–ÕØ— ∞–°–§“∂“ (π–‚¡ Õ–√–À–‚μ  ¡— ¡“) Ò
˜. ¡ß— §–≈– ÿμμ–§“∂“ (æ–ÀŸ ‡∑«“ ¡–πÿ  “ ®–) ÒÒ
¯. √–μ–π–ª–√μ‘ √ (¬“π’∏– ¿μŸ “π‘  –¡“§–μ“π)‘ ÒÚ
˘. °–√–≥¬’ –‡¡μμ–ª–√‘μ√ (°–√–≥’¬–¡μ— ∂–° ÿ –‡≈π–) ÒÛ
Ò. ¢π— ∏–ª–√μ‘ √ («√‘ ªŸ °í ‡¢À‘ ‡¡ ‡¡μμ—ß) ÒÙ
ÒÒ. ©∑— ∑π— μ–ª–√μ‘ √ («–∏‘  –‡¡π—πμ‘ ª–√“¡– π— ‚μ) ÒÙ
ÒÚ. ‚¡√–ª–√μ‘ √ (Õÿ‡∑μ–¬—≠®°— ¢ÿ¡“) Òı
ÒÛ. «—ØØ–°–ª–√μ‘ √ (Õ—μ∂‘ ‚≈‡°  ’≈–§ÿ‚≥) Òˆ
ÒÙ. ∏–™—§§–ª–√μ‘ √ (Õ–√≠— ‡≠ √°ÿ ¢–¡‡Ÿ ≈ «“) Ò˜
Òı. Õ“Ø“π“Ø‘¬–ª–√‘μ√ («‘ªí  ‘  – π–¡—μ∂ÿ) Ò¯
Òˆ. Õß— §ÿ≈‘¡“≈–ª–√μ‘ √ (¬–‚μÀ—ß ¿–§π‘ ‘ Õ–√¬‘ “¬–) Ò˘
Ò˜. ‚晨ߗ §–ª–√‘μ√ (‚晨—ß‚§  –μ ‘ ß— ¢“‚μ) Ú
Ò¯. Õ–¿–¬–ª–√μ‘ √ (¬—π∑πÿ π‘¡μ‘ μß— ) ÚÒ
Ò˘. ™–¬–ª–√‘μ√ (¡À“°“√ÿ≥‘‚° π“‚∂)
Ú. √–μ–πμ— μ–¬ª— ª–¿“«“¿‘¬“®–𖧓∂“ (Õ–√–Àß—  ¡— ¡“ ¡— æ∑ÿ ‚∏)
ÚÒ.  ÿ¢“¿¬‘ “®–𖧓∂“ (¬—ß ¬—ß ‡∑«–¡–πÿ  “π—ß)

ÚÚ. ª–√–¡–√“™–™–π–π«’ –√–∑“𖧓∂“ ÚÚ
(ª–√–¡–√“™π‘ ’ π“∂“ ¿¡Ÿ æ‘ –≈ —  – √“™‘‚π...)
ÚÛ
ÚÛ. ®—°°«‘ ß—  –∑– –¡–ª–√–‡¡π∑–¡–À“√“™“¿‘∂μÿ §‘ “∂“
(¡–À“«–™‘√“≈ß— °–√–‚≥ ∑—¬¬“π—ß ª¬î –¢—μμ‚‘ ¬...) ÚÙ
Úı
ÚÙ. ‡∑«–μ“Õ¬ÿ ‚¬™–𖧓∂“ (∑°ÿ ¢ª— ªíμμ“ ®– π‘∑∑ÿ°¢“) Úˆ
Úı. Õ–π ÿ  –√–≥–ª“∞– (Õμ‘ ‘ªî ‚  ¿–§–«“) Ú¯
Úˆ. æÿ∑∏–™–¬–¡—ߧ–≈–§“∂“ (æ“Àßÿ  –À—  –¡–¿π‘ ¡‘ ¡‘μ– “«ÿ∏π— μß— ) Ú¯
Ú˜. ™–¬–¡—ߧ–≈–§“∂“ (¡–À“°“√ÿ≥‘‚° π“‚∂) Ú˘
Ú¯. ‚§«μ‘ –‚√§Ÿª– –¡–§“∂“ (√–μ–π—μμ–¬“π¿ÿ “‡«π–)
Ú˘.  æ— æ–¡—ߧ–≈–§“∂“ (¿–«–μÿ  æ— æ–¡ß— §–≈—ß)

มหาราชปรติ ร

มหาราชปรติ ร ก

ก รเจรญิ พร พุทธมนต์

คาํ วา่ “พระพทุ ธมนต”์ หมายถึ พระพุทธพ น์อนั เป็นธรรมะคาํ สั่
สอนขอ พระพทุ ธเ า้ มปี ราก ในพระไตรปิ กบา้ เปน็ บทสวดทแี่ ต่ ขนึ้
มาภายหลั บา้ เปน็ คาถาบา้ เปน็ พระสตู รบา้ โดยถอื กนั วา่ พระพทุ ธมนต ์
เปน็ คําศกั ดสิ์ ิทธ์ิ สามารถปอ้ กนั อนั ตรายตา่ ๆ ได ้

คําวา่ พทุ ธมนต ์ มคี วามหมายอีกอยา่ หนึ่ ว่า เป็นการสอนตัวเอ
ใหเ้ ปน็ ผู้รผู้ ้เู บิกบาน (พุทธฺ = ผู้ร,ู้ มนตฺ = ส่ิ ทเ่ี ปน็ เหตใุ หร้ ้,ู การปรึกษา
หารอื ) สว่ นคาํ วา่ สวด นนั้ มา ากคาํ วา่ สชฌฺ าย แปลวา่ การศกึ ษาอยา่
ยิ่ ะน้ัน คาํ วา่ พระพุทธมนต์ นั้น ในระดบั าวบา้ นทว่ั ไปมกั เขา้ ใ ว่า
เปน็ คาํ ศกั ดส์ิ ทิ ธ ิ์ สามารถปอ้ กนั อนั ตรายตา่ ๆ ได ้ แตใ่ นทา ธรรมป บิ ตั ิ
หมายถึ การศึกษาสิ่ ที่เป็นเหตุให้เป็นผู้รู้ หรือ รับการปรึกษาหารือใน
สิ่ ทเ่ี ป็นใหเ้ ป็นผรู้ ผู้ ู้เข้าใ (กเิ ลสในใ ขอ ตน)

คาํ วา่ สวดมนต ์ ตร กับคําวา่ มนตฺ สชฺฌาย แปลตามศพั ท์ว่า การ
สาธยายมนต์ หรือแปลตร ตัวว่า สวดมนต์ น่ันเอ การสวดมนต์ใน
พระพุทธศาสนา มีมลู เหตมุ า ากการสาธยายพระสตู ร หรือหลกั คาํ สอน
ขอ พระพุทธเ ้า เพ่ือมิให้ลืมเลือนอย่า หน่ึ และเพ่ือเป็นการปรึกษา
หารือข้อพระธรรม นํามาพัฒนา ีวิตขอ ตนให้มีความส บสุข และ
ไม่ประสบกับภยั อันตรายต่า ๆ (self-counselling)

ข มหาราชปริตร

ปรติ รท่ี ดั เปน็ หมวดหรอื เปน็ ดุ ตอ่ มากม็ กี ารแยกเปน็ ดุ เลก็ และ ดุ
ให ่ ดั ท่ีเรียกว่า “เจ็ดต�านาน” (ใ ้คําบาลีเป็น สัตตปริตต์) และ
“สบิ สองตา� นาน” (ทวาทสปรติ ต์) แตม่ ขี ้อน่าส สัยวา่ “ต�านาน” ในทีน่ ี้
หมายถึ เรอ่ื ราวเลา่ ขานสบื กนั มาใ แ่ นห่ รอื ไม ่ พอดวี า่ “ปรติ ต”์ คอื เครอื่
คุ้มครอ ป้อ กันน้ี มีคําบาลีท่ีเป็นไวพ น์ว่า รักขา ตาณ เลณ ทีปะ
นาถ สรณะ เป็นต้น โดยเ พาะ “ตาณ” นนั้ บา ทใี อ้ ธิบายหรอื ใ แ้ ทน
“ปรติ ตฺ ” อยา่ ดั เ น (เ น่ ในโย นาแห่ อรรถกถาวนิ ยั วา่ ยกขฺ ปรติ ตฺ นตฺ ิ
ยกเฺ ขหิ สมนตฺ โต ตาณ)ํ ึ นา่ สนั นษิ านวา่ อา เปน็ “ตา� นาณ” ทแ่ี ผล
าก “ตาณ” นเี้ อ (คอื เปน็ เ ด็ ตาํ นาณ และสบิ สอ ตาํ นาณ) และเมอื่ ใ ้
เปน็ แบบแผนในพระรา พธิ ี กไ็ ดม้ ี อ่ื เปน็ คาํ ศพั ทเ์ พาะขนึ้ วา่ “ราชปรติ ร”
เรียกสัตตปริตต์ว่า จุลราชปริตร (ปริตรหลว ุดเล็ก) และเรียก
ทวาทสปริตต์ว่า มหาราชปรติ ร (ปริตรหลว ดุ ให ่)

“ตาณ” ยั มคี วามหมายถึ พระนพิ พาน, ธรรมเคร่ือ รักษา, เคร่อื
ตา้ น, เคร่อื ปอ้ กัน ดั มีทม่ี าในศพั ท์วิเคราะหว์ า่ ตายติ รกขฺ ติ อปายา
ทโิ ตติ ตาณํ ธรรมทป่ี กปอ้ รกั ษาใหพ้ น้ ากอบายเปน็ ตน้ เ น่ เดยี วกบั คาํ
ว่า “ปรติ ฺต” ท่ีแปลวา่ ปริตร, สิ่ ป้อ กนั , การปอ้ กนั , การรกั ษา น้ันก็
มีท่ีมาในศัพท์วิ เคราะห์ว่า ปริโต สมนฺตโต สตฺตานํ ภยํ อุปทฺทวํ
อุปสคฺคญฺจ ตายติ รกขฺ ตตี ิ ปริตฺต ํ สิ่ ที่ป้อ กนั ภัยเป็นตน้ ให้แก่สัตว์รอบ
ด้าน

“จุลราชปริตร” หรอื ปรติ รหลว ุดเลก็ หรอื เ ็ดตาํ นาน โบราณา
ารย์ได้กําหนดบทสวด ๗ บทดั น ้ี ๑. ม คลสตู ร1 ๒. รตนปรติ ร (มัก
เรยี ก รตนสตู ร) ๓. เมตตปรติ ร (มกั เรยี ก กรณยี เมตตสตู ร) ๔. ขนั ธปรติ ร
๕. โมรปริตร ๖. ธ คั คปริตร (มกั เรยี ก ธ ัคคสูตร) ๗. อา านา ยิ ปริตร
(บา ตาํ รา ัดโพ ั คปริตร แทนปรติ รในขอ้ ๔ – ๗ บทใดบทหน่ึ ก็มี)

1 เดมิ ท ี ม คลสูตร ไมน่ ับเป็นปริตร เป็นบทนําขอ การเ ริ พระพทุ ธมนตเ์ พ่ือความเป็นม คล

มหาราชปริตร ค

สว่ น “มหาราชปรติ ร” หรอื ปรติ รหลว ดุ ให ่ หรอื สบิ สอ ตาํ นาน
ได้กําหนดบทสวด ๑๒ บทดั นี้ ๑. ม คลสูตร ๒. รตนปริตร (มักเรียก
รตนสูตร) ๓. เมตตปรติ ร (มกั เรียก กรณยี เมตตสตู ร) ๔. ขนั ธปรติ ร ม ี
ัททันตปริตรตาม ๕. โมรปริตร ๖. วั กปริตร ๗. ธ ัคคปริตร
(มักเรียก ธ ัคคสูตร) ๘. อา านา ิยปริตร ๙. อั คุลิมาลปริตร
๑๐. โพ ั คปริตร ๑๑. อภยปริตร (มีข้ึนในยุคหลั ) ๑๒. ยปริตร
(มขี ้ึนในยุคหลั )

การสวดพระปรติ ร (ตามตาํ นาน) กลา่ ววา่ เกดิ ขน้ึ ครั้ แรกในประเทศ
ลั การาว พ.ศ. ๕๐๐ เน่ือ ด้วย าวศรีลั กาที่นับถือพุทธศาสนาในขณะ
นน้ั มคี วามประส ค์ ะใหพ้ ระส ์ ว่ ยเหลอื ตนใหเ้ กดิ พน้ ากทกุ ขภ์ ยั เกดิ
สริ มิ คล และปอ้ กนั ภยนั ตรายต่า ๆ ด้วยการสวดมนต ์ และคาถาตาม
แบบอยา่ พราหมณ ์ ดว้ ยเหตนุ ้ี พระส ศ์ รลี ั กา ึ ไดค้ ดิ วธิ สี วดพระปรติ ร
ขน้ึ โดยเลอื กเอาพระสูตรหรือคาถาทส่ี รรเสริ คณุ พระรตั นตรยั อันเกิด
ขน้ี เนอ่ื ดว้ ยเหตกุ ารณต์ า่ ๆ มาเปน็ บทสวดมนตโ์ ดยการสวดครั้ แรก ๆ
กข็ ึ้นกับเหตกุ ารณท์ ่ไี ปสวด เ ่น สวดพิธมี คล ก็ใ ้บทม คลสูตร สวดให้
คนเ ็บป่วยกใ็ บ้ ทโพ คสตู ร

ครน้ั ตอ่ มา คนนยิ มมากขนึ้ ก็คิดค้นพระสตู รตา่ ๆ มาสวดเป็นพระ
ปรติ รมากขนึ้ ตามลาํ ดบั ตอ่ มา พระเ า้ แผน่ ดนิ ประเทศศรลี ั กา กไ็ ดร้ บั สั่
ให้คณะส ์ปรับปรุ พระสูตรและคาถาที่ใ ้สวดข้ึนใหม่ให้เหมาะกับ
เหตกุ ารณ ์ เพอื่ ใ ใ้ นพระรา พธิ หี ลว โดยไดเ้ พมิ่ พระสตู รและคาถาใหม้ าก
ขึน้ เรียกวา่ “ราชปริตร” แปลวา่ มนต์สําหรับสวดคุ้มครอ พระเ ้าแผ่น
ดนิ และรวมไปถึ พระรา อาณา ักร ต่อมาประ า นตา่ กน็ ยิ มใหม้ กี าร
สวดพระปริตรในพิธีขอ ตนบ้า ึ เกิดเป็นประเพณีนิยมสืบต่อกันมา
นถึ ทกุ วันนี้

ฆ มหาราชปริตร

การ ัดบทเ ริ พระพุทธมนต์ในคร้ั นี้ สมเด็ พระวันรัต ( ุนท์
พรฺ หมฺ คตุ โฺ ต) เ า้ อาวาสวดั บวรนเิ วศวหิ าร ได้ ดั ดุ บทเ ริ พระพทุ ธมนต์
ท่ีใ ้เวลาในการสวดสาธยายราว ๑ ั่วโม ออกเป็นหลาย ๆ ุด เพ่ือ
กั ไดส้ ลบั กนั สวดตามโอกาสทเ่ี หมาะสม เพอ่ื ใหไ้ ดอ้ รรถประโย นใ์ นการ
เ ริ พระพุทธมนต์ท้ั แก่ผู้สวดและผู้ฟั สวด โดย ัดลําดับตามหลักการ
ว่า อันดับแรกสวดต้านทาน ป้อ กันคุ้มครอ รักษา พระรา า และพระ
รา อาณา ักรใหพ้ ้นภยั อันตรายตา่ ๆ ตามโบราณรา ประเพณี คอื ดุ
ลุ รา ปริตร และ ดุ มหารา ปริตร เมือ่ พระรา าและพระรา อาณา กั ร
ไดร้ บั การคมุ้ ครอ ปอ้ กนั ใหเ้ กดิ สนั ตสิ ขุ แลว้ กม็ าสาธยายศกึ ษาพระศาสนา
ให้เกิดความเข้าใ มากข้ึน ด้วยการศึกษาแก่นพระศาสนา ากพระสูตร
ต่า ๆ เพอ่ื ใหม้ ีความเขา้ ใ ในการป ิบัตธิ รรม ป บิ ัติตน ใหต้ ั้ อยใู่ นศลี
สมาธ ิ ปั า ตามดว้ ย ติ ตภาวนา เพอื่ พฒั นา ติ ใหพ้ น้ ภยั ากกเิ ลสมาร
ท้ั ปว ในทสี่ ดุ ท้ั นใ้ี นแตล่ ะ ดุ นอก าก ะมพี ระสตู รหลกั แลว้ ไดน้ าํ พระ
รา นิพนธ์ในพระบาทสมเด็ พระ อมเกล้าเ ้าอยู่หัวบ้า พระนิพนธ์ใน
สมเด็ พระมหาสมณเ ้า กรมพระยาว ิร าณวโรรสบ้า และพระมหา
เถระรูปอ่ืน ๆ มีสมเด็ พระพุทธโ ษา ารย์ ( ิม) วัดโมลีโลกยาราม
เปน็ ตน้ บา้ มาประกอบสวดด้วย และ ุดสุดท้าย เมื่อพระรา าและพระ
รา อาณา ักรปราศ ากภัยอันตราย มาตั้ ใ ศึกษาสาธยายพระสูตร
ต่า ๆ ให้เกิด สนั ตสิ ขุ แผก่ ระ ายไปท่วั รา อาณา ักร เสมอื นเปน็ ทิพย
สถาน ึ มาสาธยายบทมหาสมยสตู ร ึ่ เปน็ บททวี่ า่ ดว้ ยการ มุ นุมให ่
ขอ เหลา่ เทพยดาทั้ ปว โดยมลี าํ ดับพระปรติ รและพระสูตรดั นี้

๑. จลุ ราชปริตร หรือ ปรติ รหลว ดุ เลก็
๒. มหาราชปริตร หรอื ปรติ รหลว ุดให ่
๓. ธัมมจักกัปปวตั ตนสตู ร ุดประกาศพระศาสนา ๑
๔. อนตั ตลกั ขณสูตร ุดประกาศพระศาสนา ๒

มหาราชปริตร ง

๕. อาทติ ตปรยิ ายสตู ร ดุ ประกาศพระศาสนา ๓
๖. มหาสติปัฏฐานสูตร ุดป ิบัติ ติ ตภาวนา ๑
๗. สตปิ ฏั ฐานสตู ร ุดป บิ ัติ ิตตภาวนา ๒
๘. กายคตาสตสิ ูตร ุดป บิ ัติ ติ ตภาวนา ๓
๙. มหาสมยสูตร ดุ การ มุ นมุ ให ข่ อ เหล่าเทพยดาท้ั ปว

มหาราชปริตร

มห ร ชปรติ ร

¡À“√“™ª√μ‘ √ 1

π¡— °“√æ√–√μ— πμ√—¬

Õ–√–Àß—  —¡¡“ ¡— æÿ∑‚∏ ¿–§–«“ æ∑ÿ ∏—ß ¿–§–«π— μ—ß Õ¿«‘ “‡∑¡.‘ (°√“∫)
 «Ó “°¢“‚μ ¿–§–«–μ“ ∏¡— ‚¡ ∏—¡¡—ß π–¡ —  “¡.‘ (°√“∫)
 ªÿ –Ø‘ªπí ‚π ¿–§–«–‚μ  “«–°– ß— ‚¶  —߶ߗ π–¡“¡.‘ (°√“∫)

∫∑™ÿ¡πÿ¡‡∑«¥“

 –√—™™—ß  –‡ πß—  –æ—π∏ÿß π–√‘π∑—ß,
ª–√‘μμ“πÿ¿“‚«  –∑“ √°— ¢–μμŸ ‘.
º–√‘μ«Ó “π– ‡¡μμ—ß  –‡¡μμ“ ¿–∑π— μ“,
Õ–«‘°¢‘μμ–®μ‘ μ“ ª–√μ‘ μ—ß ¿–≥—πμÿ.
 –¡—πμ“ ®°— °–«“‡Ã ÿ Õ—μÓ√“§—®©—πμÿ ‡∑«–μ“
 —∑∏—¡¡—ß ¡ÿπ√‘ “™—  –  ÿ≥—πμÿ  §— §–‚¡°¢–∑—ß.
 §— ‡§ °“‡¡ ®– √‡Ÿ ª §√‘ ‘ ¢‘ –√–μ–‡Ø ®π— μ–≈‘°‡¢ «‘¡“‡π,
∑‡’ ª √Ø— ‡∞ ®– §“‡¡ μ–√ÿ«–π–§–À–‡π ‡§À–«μ— ∂¡ÿ À‘ ‡¢μ‡μ,
¿¡ÿ ¡“ ®“¬—πμÿ ‡∑«“ ™–≈–∂–≈–« ‘ –‡¡ ¬°— ¢–§—π∏æ— æ–𓧓,
μ‘Ø∞π— μ“  π— 쑇° ¬—ß ¡ÿπ‘«–√–«–®–π—ß  “∏–‚« ‡¡  ≥ÿ π— μÿ.
∏—¡¡—  –«–π–°“‚≈ Õ–¬¡— ¿–∑π— μ“,
∏¡— ¡—  –«–π–°“‚≈ Õ–¬—¡¿–∑π— μ“,
∏—¡¡ —  –«–π–°“‚≈ Õ–¬—¡¿–∑π— μ“.

2 ¡À“√“™ª√μ‘ √

ªæÿ æ–¿“§–π–¡–°“√–

Àπ— ∑– ¡–¬ß— æ∑ÿ ∏—  – ¿–§–«–‚μ ªæÿ æ–¿“§–π–¡–°“√—ß °–‚√¡– ‡ 
π–‚¡ μ—  – ¿–§–«–‚μ Õ–√–À–‚μ  ¡— ¡“ —¡æ∑ÿ ∏ —  –.
π–‚¡ μ—  – ¿–§–«–‚μ Õ–√–À–‚μ  ¡— ¡“ ¡— æ∑ÿ ∏ —  –.
π–‚¡ μ—  – ¿–§–«–‚μ Õ–√–À–‚μ  ¡— ¡“ ¡— æ∑ÿ ∏—  –.

 –√–≥–§–¡–𖪓∞–

Àπ— ∑– ¡–¬ß—  –√–≥–§–¡–𖪓∞ß— ¿–≥“¡– ‡ 
æÿ∑∏—ß  –√–≥ß— §®— ©“¡‘
∏¡— ¡ß—  –√–≥ß— §®— ©“¡‘
 ß— ¶ß—  –√–≥ß— §®— ©“¡‘

∑μÿ ¬‘ ¡— ªî æÿ∑∏—ß  –√–≥ß— §®— ©“¡‘
∑μÿ ¬‘ ¡— ªî ∏¡— ¡ß—  –√–≥ß— §®— ©“¡‘
∑μÿ ¬‘ ¡— ªî  ß— ¶ß—  –√–≥ß— §®— ©“¡‘
μ–쬑 ¡— ªî æÿ∑∏—ß  –√–≥ß— §®— ©“¡‘
μ–쑬—¡ªî ∏¡— ¡ß—  –√–≥ß— §®— ©“¡‘
μ–쑬—¡ªî  ß— ¶ß—  –√–≥ß— §®— ©“¡‘

¡À“√“™ª√μ‘ √ 3

π–¡–°“√– ‘∑∏‘§“∂“Ò

À—π∑– ¡–¬—ß π–¡–°“√– ∑‘ ∏§‘ “∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 
‚¬ ®—°¢¡ÿ “ ‚¡À–¡–≈“ª–°—Ø‚∞

 “¡—ß «– æ∑ÿ ‚∏  ÿ§–‚μ «‘¡ÿμ‚μ
¡“√ —  – ª“ “ «π‘ ‘‚¡®–¬—π‚μ
ª“‡ª ‘ ‡¢¡—ß ™–π–μß— «‡‘ 𬬗ß.
æÿ∑∏—ß «–√π— μ—ß  √‘ – “ π–¡“¡‘
‚≈°—  – π“∂—≠®– «π‘ “¬–°≠— ®–
μ—π‡μ™– “ ‡μ ™–¬– ∑‘ ∏‘ ‚Àμÿ
 —ææ—πμ–√“¬“ ®– «‘π“ –‡¡πμ.ÿ

∏—¡‚¡ ∏–‚™ ‚¬ «‘¬– μ —  –  μ— ∂ÿ
∑ — ‡  ‘ ‚≈°—  – «‘ ÿ∑∏¡‘ §— §—ß
𬑠¬“π‘‚° ∏¡— ¡–∏–√ —  – ∏“√’
 “μ“«–‚À  —πμ‘°–‚√  ®ÿ ≥‘ ‚≥.
∏—¡¡ß— «–√π— μ—ß  ‘√– “ π–¡“¡‘
‚¡À—ªª–∑“≈—ß Õªÿ – π— μ–∑“Àß—
μπ— ‡μ™– “ ‡μ ™–¬– ‘∑∏‘ ‚Àμÿ
 —ææ—πμ–√“¬“ ®– «‘π“ –‡¡πμ.ÿ

Ò æ√–π‘æπ∏¢å Õß ¡‡¥®Á æ√–¡À“ ¡≥‡®“â °√¡æ√–¬“«™√‘ ≠“≥«‚√√ 

4 ¡À“√“™ª√μ‘ √

 —∑∏—¡¡–‡ π“  ÿ§–μ“πÿ‚§ ‚¬
‚≈° —  – ª“ªªŸ –°‘‡≈ –‡™μ“
 —π‚μ  –¬ß—  —πμπ‘ ‘‚¬™–‚° ®–
 Ó«“°¢“μ–∏—¡¡ß— «∑‘ μ‘ ß— °–‚√μ.‘
 —߶ߗ «–√π— μß—  √‘ – “ π–¡“¡‘
æÿ∑∏“πæÿ ÿ∑∏ß—  –¡– ’≈–∑Ø‘ ∞ß‘
μ—π‡μ™– “ ‡μ ™–¬– ∑‘ ∏‘ ‚Àμÿ
 —ææπ— μ–√“¬“ ®– «‘π“ –‡¡πμ.ÿ

π–‚¡°“√–ÕØ— ∞–°–§“∂“Ú

À—π∑– ¡–¬—ß π–‚¡°“√–Õ—Ø∞–°–§“∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

π–‚¡ Õ–√–À–‚μ  ¡— ¡“-  —¡æÿ∑∏ —  – ¡–‡À ‚‘ π

π–‚¡ Õμÿ μ–¡–∏—¡¡ —  –  Ó«“°¢“μ— ‡ «– ‡μπ∏‘ –

π–‚¡ ¡–À“ ß— ¶ —  “ªî «‘ ∑ÿ ∏– ’≈–∑‘Ø∞‚‘ π

π–‚¡ ‚Õ¡“μ¬Ó “√∑— ∏ —  – √–μ–π—μμ–¬—  –  “∏°ÿ ß—

π–‚¡ ‚Õ¡–°“μμ’ —  – μ—  – «μ— ∂μÿ μ–¬—  –ªî

π–‚¡°“√ª— ª–¿“‡«π– «‘§—®©π— μÿ Õÿªí∑∑–«“

π–‚¡°“√“π¿ÿ “‡«π–  ÿ«—μ∂‘ ‚Àμÿ  —ææ–∑“

π–‚¡°“√ —  – ‡μ‡™π– «‘∏‘¡À‘ ‚À¡‘ ‡μ™–«“.

Ú æ√–√“™π‘æπ∏å¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥®Á æ√–®Õ¡‡°≈“â ‡®“â Õ¬àÀŸ —«

¡À“√“™ª√μ‘ √ 5

¡ß— §–≈– ÿμμ–§“∂“

Àπ— ∑– ¡–¬—ß ¡—ߧ–≈– ÿμμ–§“∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

æ–ÀŸ ‡∑«“ ¡–πÿ  “ ®– ¡—ߧ–≈“π‘ Õ–®‘πμ–¬ßÿ

Õ“°—ߢ–¡“π“ ‚ μ∂“π—ß æ√Ó ŸÀ‘ ¡ß— §–≈–¡μÿ μ–¡—ß.

Õ–‡ «–π“ ®– æ“≈“πß— ªí≥±μ‘ “π≠— ®– ‡ «–π“

ªŸ™“ ®– ª™Ÿ –𒬓π—ß ‡Õμ—¡¡ß— §–≈–¡μÿ μ–¡—ß.

ª–Ø‘√ªŸ –‡∑ –«“‚  ®– ªæÿ ‡æ ®– °–μ–ªÿ≠≠–μ“

Õ—μμ– ¡— ¡“ª–≥∏‘ ‘ ®– ‡Õμ¡— ¡—ߧ–≈–¡μÿ μ–¡—ß.

æ“À ÿ —®®—≠®–  ª‘ ªí≠®– «‘𖂬 ®–  ÿ °‘ ¢‘‚μ

 ÿ¿“ μ‘ “ ®– ¬“ «“®“ ‡Õμ¡— ¡—ߧ–≈–¡ÿμμ–¡—ß.

¡“쓪îμÕÿ ªÿ íØ∞“π—ß ªÿμμ–∑“√ —  –  ß— §–‚À

Õ–π“°≈ÿ “ ®– °—¡¡π— μ“ ‡Õμ—¡¡—ߧ–≈–¡ÿμμ–¡—ß.

∑“π≠— ®– ∏—¡¡–®–√‘¬“ ®– ≠“μ–°“π—≠®–  ß— §–‚À

Õ–π–«—™™“π‘ °¡— ¡“π‘ ‡Õμ¡— ¡—ߧ–≈–¡μÿ μ–¡ß— .

Õ“√–μ’ «√‘ –μ’ ª“ª“ ¡—™™–ª“π“ ®–  —≠≠–‚¡

Õ—ªª–¡“‚∑ ®– ∏—¡‡¡ ÿ ‡Õμ—¡¡—ߧ–≈–¡μÿ μ–¡ß— .

§“√–‚« ®– π‘«“‚μ ®–  π— μÿØ∞’ ®– °–μ≠— êμÿ “

°“‡≈π– ∏—¡¡—  –«–π—ß ‡Õμ¡— ¡—ߧ–≈–¡ÿμμ–¡ß— .

¢π— μ’ ®– ‚ «–® —  –μ“  –¡–≥“π—≠®– ∑—  –πß—

°“‡≈π– ∏—¡¡– “°®— ©“ ‡Õμ—¡¡ß— §–≈–¡μÿ μ–¡—ß.

μ–‚ª ®– æ√Ó —ÀÓ¡–®–√‘¬—≠®– Õ–√‘¬– ®— ®“π– ∑ —  –πß—

π‘ææ“π– —®©°‘ √‘ ¬‘ “ ®– ‡Õμ¡— ¡ß— §–≈–¡ÿμμ–¡ß— .

6 ¡À“√“™ª√μ‘ √

ºÿØ∞ —  – ‚≈°–∏—¡‡¡À‘ ®μ‘ μ—ß ¬—  – π– °—¡ª–μ‘
Õ–‚ °ß— «√‘ –™—ß ‡¢¡—ß ‡Õμ—¡¡—ߧ–≈–¡μÿ μ–¡ß— .
‡Õμ“∑‘ “π‘ °μ— «Ó “π–  æ— æ—μ∂–¡–ª–√“™‘μ“
 —ææ—μ∂– ‚ μ∂‘ß §—®©π— μ‘ μπ— ‡μ —ß ¡—ߧ–≈–¡μÿ μ–¡—πμ.‘

√–μ–π–ª–√‘μ√

Àπ— ∑– ¡–¬ß— √–μ–π–ª–√‘μμß— ¿–≥“¡– ‡ 
¬“π∏’ – ¿μŸ “π‘  –¡“§–μ“π‘

¿ÿ¡¡“π‘ «“ ¬“π«‘ – Õ—πμ–≈‘°‡¢
 —æ‡æ «– ¿Ÿμ“  ¡ÿ –π“ ¿–«π— μÿ
Õ–‚∂ªî  —°°®— –  ≥ÿ π— μÿ ¿“ μ‘ ß—
μ— ¡Ó “ À‘ ¿Ÿμ“ π‘ “‡¡∂–  æ— ‡æ
‡¡μμ—ß °–‚√∂– ¡“πÿ ‘¬“ ª–™“¬–
∑‘«“ ®– √—μ‚μ ®– À–√—πμ‘ ‡¬ æ–≈‘ß
μ — Ó¡“ À‘ ‡π √—°¢–∂– Õ—ªª–¡μ— μ“.

¬ß— °‘≠®‘ «‘μμ—ß Õ∏‘ – «“ Àÿ√ß— «“
 —§‡§ ÿ «“ ¬—ß √–μ–πß— ª–≥’μß—
π– ‚π  –¡ß— Õ—μ∂‘ μ–∂“§–‡μπ–
Õ∑‘ —¡ªî æ∑ÿ ‡∏ √–μ–πß— ª–≥μ’ —ß
‡Õ‡μπ–  —®‡®π–  ÿ«μ— ∂‘ ‚Àμÿ.

¡À“√“™ª√μ‘ √ 7

¢–¬—ß «√‘ “§ß— Õ–¡–μß— ª–≥μ’ —ß
¬–∑—™¨–§“  °— Ó¬–¡πÿ ’  –¡“À‘‚μ
π– ‡μπ– ∏¡— ‡¡π–  –¡—μ∂‘ °≠‘ ®‘
Õ∑‘ ¡— ªî ∏¡— ‡¡ √–μ–πß— ª–≥’μß—
‡Õ‡μπ–  ®— ‡®π–  «ÿ —μ∂‘ ‚Àμÿ.

¬¡— æ∑ÿ ∏–‡ Ø‚∞ ª–√‘«≥— ≥–¬’  ®ÿ ‘ß
 –¡“∏¡‘ “π—πμ–√°‘ —≠≠–¡“Àÿ
 –¡“∏π‘ “ ‡μπ–  –‚¡ π– «™‘ ™–μ‘
Õ∑‘ ¡— ªî ∏—¡‡¡ √–μ–π—ß ª–≥μ’ —ß
‡Õ‡μπ–  ®— ‡®π–  ÿ«—μ∂‘ ‚Àμ.ÿ

‡¬ ªÿ§§–≈“ Õ—Ø∞–  –μß— ª– —μ∂“
®—μμ“√‘ ‡Õμ“π‘ ¬ÿ§“π‘ ‚Àπμ‘
‡μ ∑—°¢‘‡≥¬¬“  ÿ§–μ —  –  “«–°“
‡Õ‡μ ÿ ∑π‘ π“π‘ ¡–Àª— º–≈“π‘
Õ∑‘ ¡— ªî  —߇¶ √–μ–π—ß ª–≥’μ—ß
‡Õ‡μπ–  —®‡®π–  «ÿ —μ∂‘ ‚Àμ.ÿ

‡¬  ÿªª–¬μÿ μ“ ¡–π– “ ∑—ÇÀπ–
π‘°°“¡‚‘ π ‚§μ–¡– “ –π¡— À‘
‡μ ªíμ쪑 íμμ“ Õ–¡–μß— «§‘ ¬— À–
≈∑— ∏“ ¡∏ÿ “ πæ‘ æÿμß‘ ¿≠ÿ ™–¡“π“
Õ∑‘ —¡ªî  ß— ‡¶ √–μ–πß— ª–≥μ’ —ß
‡Õ‡μπ–  —®‡®π–  ÿ«—μ∂‘ ‚Àμ.ÿ

8 ¡À“√“™ª√μ‘ √

¬–∂π‘ ∑–¢‚’ ≈ ª–∞–«ß‘  ‘‚μ  ¬‘ “
®–μæÿ ¿‘ «“‡μ¿‘ Õ– —¡ª–°—¡ª‚î ¬
μ–∂Ÿª–¡ß—  —ªª√ÿ  ‘ ß— «–∑“¡‘
‚¬ Õ–√¬‘ – —®®“π‘ Õ–‡«®®– ª í  –μ‘
Õ∑‘ —¡ªî  ß— ‡¶ √–μ–πß— ª–≥’μ—ß
‡Õ‡μπ–  ®— ‡®π–  ÿ«μ— ∂‘ ‚Àμ.ÿ

‡¬ Õ–√‘¬– —®®“π‘ «‘¿“«–¬—πμ‘
§¡— ¿√’ –ª≠í ‡≠π–  ‡ÿ ∑ ‘μ“π‘
°‘≠®“ªî ‡μ ‚Àπμ‘ ¿ÿ ª— ª–¡μ— μ“
π– ‡μ ¿–«—ß Õ—Ø∞–¡–¡“∑¬‘ π— μ‘
Õ∑‘ ¡— ªî  —߇¶ √–μ–πß— ª–≥’μ—ß
‡Õ‡μπ–  —®‡®π–  ÿ«—μ∂‘ ‚Àμ.ÿ

 –À“«—  – ∑—  –π– —¡ª–∑“¬–
μÓ¬—  ÿ ∏—¡¡“ ™–Àμ‘ “ ¿–«—πμ‘
 °— °“¬–∑‘Ø∞‘ «®‘ ‘°‘®©μ‘ ≠— ®–
 ≈’ æ— æ–μß— «“ªî ¬–∑μ— ∂‘ °≠‘ ®‘
®–μŸÀ–ª“‡¬À‘ ®– «ª‘ ª–¡μÿ ‚μ
©– ®“¿‘∞“π“π‘ Õ–¿—æ‚æ °“μßÿ
Õ∑‘ —¡ªî  —߇¶ √–μ–π—ß ª–≥μ’ —ß
‡Õ‡μπ–  —®‡®π–  ÿ«—μ∂‘ ‚Àμÿ.

°‘≠®“ªî ‚  °¡— ¡—ß °–‚√μ‘ ª“ª–°ß—
°“‡¬π– «“®“¬ÿ∑– ‡®μ– “ «“
Õ–¿æ— ‚æ ‚  μ —  – ª–Ø‘®©–∑“¬–
Õ–¿æ— æ–μ“ ∑Ø‘ ∞–ª–∑ —  – «μÿ μ“

¡À“√“™ª√μ‘ √ 9

Õ‘∑¡— ªî  ß— ‡¶ √–μ–πß— ª–≥’μß—
‡Õ‡μπ–  —®‡®π–  ÿ«μ— ∂‘ ‚Àμ.ÿ

«–πª— ª–§¡ÿ ‡æ ¬–∂“ ºÿ  ‘μ§— ‡§
§‘¡À“π–¡“‡  ª–∞–¡— ¡Ó ß‘ §‘¡‡À
μ–∂ªŸ –¡ß— ∏—¡¡–«–√—ß Õ–‡∑ –¬‘
π‘ææ“𖧓¡ß‘ ª–√–¡—ß À‘쓬–
Õ∑‘ ¡— ªî æ∑ÿ ‡∏ √–μ–πß— ª–≥μ’ —ß
‡Õ‡μπ–  —®‡®π–  ÿ«μ— ∂‘ ‚Àμ.ÿ

«–‚√ «–√—≠êŸ «–√–‚∑ «–√“À–‚√
Õ–πμÿ μ–‚√ ∏—¡¡–«–√—ß Õ–‡∑ –¬‘
Õ‘∑¡— ªî æ∑ÿ ‡∏ √–μ–π—ß ª–≥μ’ ß—
‡Õ‡μπ–  ®— ‡®π–  «ÿ μ— ∂‘ ‚Àμ.ÿ

¢≥’ ß— ª√ÿ “≥ß— π–«ß— πμ— ∂‘  ¡— ¿–«ß—
«‘√—μμ–®‘μ쓬–쇑 ° ¿–« — Ó¡‘ß
‡μ ¢≥’ –æ™’ “ Õ–«√‘ ÿÃÀ‘©π— ∑“
π‘ææ—πμ‘ ∏√’ “ ¬–∂“¬¡— ª–∑’‚ª
Õ∑‘ ¡— ªî  —߇¶ √–μ–π—ß ª–≥’μ—ß
‡Õ‡μπ–  ®— ‡®π–  ÿ«μ— ∂‘ ‚Àμ.ÿ

¬“π’∏– ¿Ÿμ“π‘  –¡“§–μ“π‘
¿¡ÿ ¡“π‘ «“ ¬“π«‘ – Õ—πμ–≈‘°‡¢
μ–∂“§–μ—ß ‡∑«–¡–πÿ  –ª™Ÿ μ‘ —ß
æÿ∑∏—ß π–¡ —  “¡–  «ÿ —μ∂‘ ‚Àμÿ.

10 ¡À“√“™ª√μ‘ √

¬“π’∏– ¿Ÿμ“π‘  –¡“§–μ“π‘
¿¡ÿ ¡“π‘ «“ ¬“π‘«– Õ—πμ–≈°‘ ‡¢
μ–∂“§–μ—ß ‡∑«–¡–πÿ  –ªŸ™‘μß—
∏—¡¡ß— π–¡ —  “¡–  ÿ«—μ∂‘ ‚Àμÿ.

¬“π∏’ – ¿μŸ “π‘  –¡“§–μ“π‘
¿ÿ¡¡“π‘ «“ ¬“π«‘ – Õ—πμ–≈°‘ ‡¢
μ–∂“§–μ—ß ‡∑«–¡–πÿ  –ªŸ™‘μ—ß
 —߶—ß π–¡—  “¡–  «ÿ μ— ∂‘ ‚Àμ.ÿ

°–√–≥’¬–‡¡μμ–ª–√‘μ√

À—π∑– ¡–¬ß— °–√–≥’¬–‡¡μμ–ª–√μ‘ μß— ¿–≥“¡– ‡ 

°–√–≥’¬–¡—μ∂–° ÿ –‡≈π– ¬π— μ—ß  π— μß— ª–∑—ß Õ–¿ ‘ –‡¡®®–

 °— ‚° Õÿ™Ÿ ®–  Àÿ ™ÿ Ÿ ®–  «ÿ –‚® ® —  – ¡ÿ∑ÿ Õ–π–μ¡‘ “π’

 —πμÿ  –‚° ®–  ¿ÿ –‚√ ®– Õª— ª–°‘®‚® ®–  ≈— ≈–À°ÿ –«μÿ μ‘

 —πμπ‘ ∑√Ó ‚‘ ¬ ®– 𪑠–‚° ®– Õ—ªª–§æ— ‚¿ °ÿ‡≈ ÿ Õ–π–π§ÿ ‘∑‚∏

π– ®– ¢ÿ∑∑—ß  –¡“®–‡√ °≠‘ ®‘ ‡¬π– «‘≠êŸ ª–‡√ Õªÿ –«–‡∑¬¬ÿß

 ÿ¢‚‘ π «“ ‡¢¡‚‘ π ‚Àπμÿ  æ— ‡æ  μ— μ“ ¿–«—πμÿ  ¢ÿ μ‘ μ— μ“

‡¬ ‡°®‘ ª“≥–¿μŸ μ— ∂‘ μ– “ «“ ∂“«–√“ «“ Õ–π–«–‡  “

∑’¶“ «“ ‡¬ ¡–À—πμ“ «“ ¡—™¨‘¡“ √—  –°“ Õ–πÿ°–∂≈Ÿ “

∑‘Ø∞“ «“ ‡¬ ®– Õ–∑‘Ø∞“ ‡¬ ®– ∑‡Ÿ √ «– —πμ‘ Õ–«∑‘ Ÿ‡√

¿Ÿμ“ «“  —¡¿–‡« ’ «“  æ— ‡æ  μ— μ“ ¿–«π— μÿ  ÿ¢μ‘ —μμ“

π– ª–‚√ ª–√—ß π‘°æÿ ‡æ∂– π“μ‘¡≠— ‡≠∂– °μ— ∂–®‘ πß— °‘≠®‘

æ¬Ó “‚√ –π“ ª–ض’ – —≠≠“ π“≠≠–¡—≠≠—  – ∑ÿ°¢–¡‘®‡©¬¬–

¡À“√“™ª√μ‘ √ 11

¡“μ“ ¬–∂“ π¬‘ ß— ªÿμμ—ß Õ“¬ ÿ “ ‡Õ°–ªμÿ μ–¡–π√ÿ °— ‡¢
‡Õ«—¡ªî  æ— æ–¿Ÿ‡μ ÿ ¡“π– ¡— ¿“«–‡¬ Õ–ª–√‘¡“≥—ß
‡¡μμ—≠®–  æ— æ–‚≈° — Ó¡‘ß ¡“π– —¡¿“«–‡¬ Õ–ª–√¡‘ “≥—ß
Õ∑ÿ ∏ß— Õ–‚∏ ®– μ‘√‘¬≠— ®– Õ– —¡æ“∏ß— Õ–‡«√—ß Õ– –ªíμμß—
μ‘Ø∞—≠®–√ß— π ‘ π‘ ‚π «“  –¬“‚π «“ ¬“«–μ—  – «§‘ –μ–¡‘∑‚∏
‡Õμ—ß  –μß‘ Õ–∏Ø‘ ‡∞¬¬– æÓ√—À¡Ó –‡¡μß— «‘À“√ß— Õ‘∏–¡“Àÿ
∑‘Ø∞≠‘ ®– Õ–πÿª–§¡— ¡–  ’≈–«“ ∑ —  –‡ππ–  —¡ªíπ‚π
°“‡¡ ÿ «‡‘ 𬬖 ‡§∏—ß π– À‘ ™“μÿ §—æ¿–‡ ¬¬—ß ªπÿ –‡√μ’μ.‘

¢—π∏–ª–√μ‘ √

À—π∑– ¡–¬ß— ¢—π∏–ª–√μ‘ μ—ß ¿–≥“¡– ‡ 

«√‘ ªŸ í°‡¢À‘ ‡¡ ‡¡μμß— ‡¡μμß— ‡Õ√“ª–‡∂À‘ ‡¡

©—æ¬Ó “ªÿμ‡μÀ‘ ‡¡ ‡¡μμ—ß ‡¡μμ—ß °—≥À“‚§μ–¡–‡°À‘ ®–

Õ–ª“∑–‡°À‘ ‡¡ ‡¡μμß— ‡¡μμ—ß ∑ª‘ “∑–‡°À‘ ‡¡

®–μÿªª–‡∑À‘ ‡¡ ‡¡μμß— ‡¡μμ—ß æ–Àªÿ ª–‡∑À‘ ‡¡

¡“ ¡ß— Õ–ª“∑–‚° Àß‘  ‘ ¡“ ¡ß— Àß‘  ‘ ∑‘ª“∑–‚°

¡“ ¡—ß ®–μÿªª–‚∑ Àß‘  ‘ ¡“ ¡ß— Àß‘  ‘ æ–Àÿªª–‚∑

 —æ‡æ  —μμ“  —æ‡æ ª“≥“  —æ‡æ ¿μŸ “ ®– ‡°«–≈“

 æ— ‡æ ¿—∑Ó√“π‘ ªí  π— μÿ ¡“ °‘≠®‘ ª“ª–¡“§–¡“

Õª— ª–¡“‚≥ æÿ∑‚∏, Õª— ª–¡“‚≥ ∏¡— ‚¡, Õª— ª–¡“‚≥  ß— ‚¶,

ª–¡“≥–«—πμ“π‘  ‘√‘ß –ª“π‘, Õ–À‘ «‘®©‘°“  –μ–ª–∑’ Õÿ≥≥“π“¿’  –√–æŸ

¡Ÿ °‘ “, °–μ“ ‡¡ √—°¢“ °–μ“ ‡¡ ª–√μ‘ μ“, ª–Ø‘°°–¡—πμÿ ¿μŸ “π,‘ ‚ À—ß π–‚¡

¿–§–«–‚μ, π–‚¡  μ— μ—ππß—  ¡— ¡“ —¡æ∑ÿ ∏“πß— .

12 ¡À“√“™ª√μ‘ √

©∑— ∑—πμ–ª–√‘μ√

Àπ— ∑– ¡–¬—ß ©∑— ∑—πμ–ª–√μ‘ μ—ß ¿–≥“¡– ‡ 
«–∏ ‘  –‡¡ππ— μ‘ ª–√“¡– —π‚μ

°“ “«–¡∑— ∑°— ¢‘ ∏–™—ß Õ ‘ ’πß—
∑°ÿ ‡¢π– ºÿØ∞—  ∑ÿ –ª“∑‘  ≠— ≠“
Õ–√–À—∑∏–‚™  æ— ¿‘ Õ–«™— ¨–√Ÿ‚ª
 ≈— ‡≈π– «∑‘ ‚∏ æÓ¬–∂‚‘ μªî  —π‚μ
°“ “«–«—μ∂¡— À‘ ¡–π—ß π– ∑ÿ  –¬‘
 –‡® Õ‘¡ß— 𓧖«–‡√π–  ®— ®—ß
¡“ ¡ß— «–‡π æ“≈–¡§‘ “ Õ–§≠— ©πÿ μ‘.

¡À“√“™ª√μ‘ √ 13

‚¡√–ª–√‘μ√

À—π∑– ¡–¬—ß ‚¡√–ª–√‘μμß— ¿–≥“¡– ‡ 
Õÿ‡∑μ–¬≠— ®°— ¢¡ÿ “ ‡Õ°–√“™“
À–√ ‘  –«≥— ‚≥ ª–∞–«‘ªª–¿“‚ 
μß— μß— π–¡ —  “¡‘ À–√ ‘  –«≥— ≥ß— ª–∞–«ª‘ ª–¿“ —ß
μ–¬—™™– §ÿμμ“ «À‘ –‡√¡ÿ ∑‘«– ß—
‡¬ æÓ√“À¡Ó –≥“ ‡«∑–§ÿ  —ææ–∏¡— ‡¡
‡μ ‡¡ π–‚¡ ‡μ ®– ¡ß— ª“≈–¬—πμÿ
π–¡—μ∂ÿ æÿ∑∏“πß— π–¡μ— ∂ÿ ‚æ∏¬‘ “
π–‚¡ «¡‘ μÿ μ“πß— π–‚¡ «¡‘ μÿ 쑬“
Õ‘¡—ß ‚  ª–√‘μμß— °μ— Ó«“ ‚¡‚√ ®–√–μ‘ ‡Õ –π“.
Õ–‡ªμ–¬≠— ®—°¢¡ÿ “ ‡Õ°–√“™“
À–√‘  –«≥— ‚≥ ª–∞–«‘ªª–¿“‚ 
μß— μß— π–¡—  “¡‘ À–√ ‘  –«≥— ≥—ß ª–∞–«ª‘ ª–¿“ —ß
μ–¬™— ™– §ÿμμ“ «À‘ –‡√¡ÿ √μ— μ‘ß
‡¬ æ√Ó “ÀÓ¡–≥“ ‡«∑–§ÿ  —ææ–∏¡— ‡¡
‡μ ‡¡ π–‚¡ ‡μ ®– ¡ß— ª“≈–¬π— μÿ
π–¡—μ∂ÿ æÿ∑∏“π—ß π–¡—μ∂ÿ ‚æ∏‘¬“
π–‚¡ «‘¡ÿμμ“πß— π–‚¡ «‘¡ÿμ쑬“
Õ¡‘ —ß ‚  ª–√μ‘ μ—ß °μ— Ó«“ ‚¡‚√ «“ –¡–°ª— ª–¬μ’ .‘

14 ¡À“√“™ª√μ‘ √

«—ØØ–°–ª–√‘μ√

Àπ— ∑– ¡–¬—ß «Ø— Ø–°–ª–√μ‘ μ—ß ¿–≥“¡– ‡ 

Õ—μ∂‘ ‚≈‡°  ≈’ –§‚ÿ ≥  ®— ®ß— ‚ ‡®¬¬–π∑ÿ ∑–¬“

‡μπ–  —®‡®π– °“À“¡‘  —®®–°‘√¬‘ –¡–πμÿ μ–√ß—

Õ“«™— ™‘μÓ«“ ∏—¡¡–æ–≈ß—  –√μ‘ «Ó “ ªÿææ–‡° ™‘‡π

 —®®–æ–≈–¡–« —  “¬–  ®— ®–°√‘ ‘¬–¡–°“ –À—ß

 —πμ‘ ª°í ¢“ Õ–ªíμμ–π“  —πμ‘ ª“∑“ Õ–«≠— ®–π“

¡“μ“ ªîμ“ ®– π°‘ ¢—πμ“ ™“μ–‡«∑– ª–Ø‘°°–¡–

 –À–  ®— ‡® °–‡μ ¡—¬Àß— ¡–À“ª™í ™–≈‚‘ μ  ‘¢’

«™— ‡™ ‘ ‚ Ã– – °–√ ’ “π‘ Õ∑ÿ –°ß— ªμí Ó«“ ¬–∂“  ¢‘ ’

 ®— ‡®π– ‡¡  –‚¡ π—μ∂‘ ‡Õ “ ‡¡  —®®–ª“√–¡’μ.‘

∏–™—§§–ª–√‘μ√

Àπ— ∑– ¡–¬ß— ∏–™§— §–ª–√μ‘ μ—ß ¿–≥“¡– ‡ 

Õ–√—≠‡≠ √°ÿ ¢–¡Ÿ‡≈ «“  ≠ÿ ≠“§“‡√«– ¿°‘ ¢–‚«†

Õ–πÿ  –‡√∂–  ¡— æ∑ÿ ∏ß— ¿–¬—ß μ¡ÿ À“°– ‚π  ¬‘ “†

‚𠇮 æ∑ÿ ∏—ß  –‡√¬¬“∂– ‚≈°–‡™Ø∞ß— π–√“ –¿ß— †

Õ–∂– ∏¡— ¡ß—  –‡√¬¬“∂– 𬑠¬“π°‘ ß—  ÿ‡∑ ‘μß— †

‚𠇮 ∏¡— ¡—ß  –‡√¬¬“∂– 𬑠¬“π°‘ ß—  ÿ‡∑ μ‘ —߆

Õ–∂–  —߶ߗ  –‡√¬¬“∂– ªÿ≠≠—°‡¢μμ—ß Õ–πμÿ μ–√ß— †

‡Õ«—¡æÿ∑∏ß—  –√—πμ“πß— ∏—¡¡ß—  ß— ¶≠— ®– ¿‘°¢–‚«†

¿–¬—ß «“ ©—¡¿μ‘ —μμ—ß «“ ‚≈¡–À—ß‚  π– ‡À  –μ’μ‘.

¡À“√“™ª√μ‘ √ 15

Õ“Ø“π“Ø‘¬–ª–√‘μ√

Àπ— ∑– ¡–¬ß— Õ“Ø“π“Ø‘¬–ª–√‘μμß— ¿–≥“¡– ‡ 

«ª‘ í  ‘  – π–¡—μ∂ÿ ®—°¢ÿ¡π— μ—  –  ‘√’¡–‚μ

 ¢‘ ‘  –ªî π–¡—μ∂ÿ  —ææ–¿Ÿμ“π°ÿ ¡— ªî‚π

‡«  –¿ÿ  – π–¡μ— ∂ÿ πÀÓ “μ–°—  – μ–ª í  ‘‚π

π–¡—μ∂ÿ °–°ÿ —π∏—  – ¡“√–‡ π—ªª–¡∑— ∑‘‚π

‚°π“§–¡–π—  – π–¡μ— ∂ÿ æÓ√“À¡Ó –≥—  – «ÿ ¡’ –‚μ

° —  –ªí  – π–¡—μ∂ÿ «ª‘ ª–¡μÿ μ —  –  æ— æ–∏‘

Õß— §’√–  —  – π–¡—μ∂ÿ  °— ¬Ó –ªÿμμ —  –  √‘ ¡’ –‚μ

‚¬ Õ‘¡—ß ∏¡— ¡–¡–‡∑‡  ‘  —ææ–∑ÿ°¢“ª–π∑Ÿ –πß—

‡¬ ®“ªî π‘ææÿμ“ ‚≈‡° ¬–∂“¿μŸ ß— «‘ªí   ‘ ÿß

‡μ ™–π“ Õ–ª î ≥ÿ “ ¡–Àπ— μ“ «μ’ – “√–∑“

Àμ‘ ß— ‡∑«–¡–π ÿ  “π—ß ¬—ß π–¡ —  —πμ‘ ‚§μ–¡—ß

«‘™™“®–√–≥– ¡— ªíππ—ß ¡–Àπ— μ—ß «’μ– “√–∑—ß.

‡Õ‡μ ®≠— ‡≠ ®–  ¡— æ∑ÿ ∏“ Õ–‡π°– –μ–‚°Ø–‚¬

 —æ‡æ æÿ∑∏“ Õ– –¡– –¡“  æ— ‡æ æ∑ÿ ∏“ ¡–À∑‘ ∏°‘ “

 æ— ‡æ ∑– –æ–≈‡Ÿ ªμ“ ‡« “√—™‡™Àÿª“§–μ“

 —æ‡æ ‡μ ª–Ø‘™“ππ— μ‘ Õ“ –¿≥— ∞“π–¡μÿ μ–¡ß—

 À’ –π“∑—ß π–∑—π‡μ‡μ ª–√‘ “ ÿ « ‘ “√–∑“

æ√Ó À— ¡Ó –®°— °—ß ª–«—μ‡μπμ‘ ‚≈‡° Õª— ª–Ø‘«μ— 쑬—ß

Õÿ‡ªμ“ æ∑ÿ ∏–∏¡— ‡¡À‘ Õ—Ø∞“√– –À‘ 𓬖°“

∑«Ó μ— μß‘  –≈°— ¢–≥‡Ÿ ªμ“-  ’μÓ¬“πæÿ Ó¬—≠™–π“∏–√“

æ¬Ó “¡—ªª–¿“¬–  ªÿ ª–¿“  —æ‡æ ‡μ ¡πÿ °‘ ÿ≠™–√“

16 ¡À“√“™ª√μ‘ √

æ∑ÿ ∏“  —ææ—≠ê‚ÿ π ‡Õ‡μ  æ— ‡æ ¢≥’ “ –«“ ™π‘ “
¡–Àª— ª–¿“ ¡–À–‡μ™“ ¡–À“ªí≠≠“ ¡–À—ææ–≈“
¡–À“°“√ÿ≥‘°“ ∏√’ “  —æ‡æ “πß—  ÿ¢“«–À“
∑ª’ “ π“∂“ ª–μØ‘ ∞“ ®– μ“≥“ ‡≈≥“ ®– ª“≥π‘ ß—
§–μ’ æ—π∏Ÿ ¡–À —  “ “  –√–≥“ ®– À‡‘ μ ‚‘ π
 –‡∑«–°—  – ‚≈° —  –  æ— ‡æ ‡Õ‡μ ª–√“¬–π“
‡μ “Àß—  √‘ – “ ª“‡∑ «—π∑“¡‘ ªÿ√ ‘ ÿμμ–‡¡
«–®– “ ¡–π– “ ‡®«– «—π∑“‡¡‡μ μ–∂“§–‡μ
 –¬–‡π Õ“ –‡π ∞“‡π §–¡–‡π ®“ªî  —ææ–∑“.

Õß— §ÿ≈‘¡“≈–ª–√‘μ√

À—π∑– ¡–¬—ß Õß— §≈ÿ ‘¡“≈–ª–√μ‘ μß— ¿–≥“¡– ‡ 
¬–‚μÀß— ¿–§‘π‘ Õ–√‘¬“¬– ™“쬑 “ ™“‚μ, π“¿‘™“π“¡‘  —≠®‘®®– ª“≥ß—
™«’ μ‘ “ ‚«‚√‡ªμ“, ‡μπ–  ®— ‡®π– ‚ μ∂‘ ‡μ ‚Àμÿ ‚ μ∂‘ §—æ¿ —  –.
¬–‚μÀ—ß ¿–§‘π‘ Õ–√¬‘ “¬– ™“쬑 “ ™“‚μ, π“¿‘™“π“¡‘  —≠®®‘ ®– ª“≥—ß
™’«‘μ“ ‚«‚√‡ªμ“, ‡μπ–  ®— ‡®π– ‚ μ∂‘ ‡μ ‚Àμÿ ‚ μ∂‘ §æ— ¿—  –.
¬–‚μÀß— ¿–§π‘ ‘ Õ–√¬‘ “¬– ™“쬑 “ ™“‚μ, π“¿‘™“π“¡‘  —≠®®‘ ®– ª“≥—ß
™’«‘μ“ ‚«‚√‡ªμ“, ‡μπ–  ®— ‡®π– ‚ μ∂‘ ‡μ ‚Àμÿ ‚ μ∂‘ §æ— ¿—  –.

¡À“√“™ª√μ‘ √ 17

‚晨—ߧ–ª–√‘μ√

À—π∑– ¡–¬ß— ‚晨—ߧ–ª–√μ‘ μ—ß ¿–≥“¡– ‡ 

‚晨ߗ ‚§  –μ‘ —ߢ“‚μ ∏¡— ¡“πß— «‘®–‚¬ μ–∂“

«‘√‘¬¡— ªï쑪 í  —∑∏-‘ ‚晨—ߧ“ ®– μ–∂“ª–‡√

 –¡“∏‡ÿ ª°¢–‚晨ߗ §“  —μ‡μ‡μ  —ææ–∑ —  π‘ “

¡ÿππ‘ “  ¡— ¡–∑—°¢“μ“ ¿“«‘μ“ æ–À≈ÿ ’°–μ“

 —ß«—μμπ— μ‘ Õ–¿‘≠≠“¬– π‘ææ“𓬖 ®– ‚æ∏¬‘ “

‡Õ‡μπ–  —®®–«—™‡™π– ‚ μ∂‘ ‡μ ‚Àμÿ  —ææ–∑“.

‡Õ° — Ó¡‘ß  –¡–‡¬ π“‚∂ ‚¡§§—≈≈“π—≠®– °—  –ªíß

§≈‘ “‡π ∑ÿ°¢‘‡μ ∑ ‘ «Ó “ ‚晨ߗ ‡§  μ— μ– ‡∑ –¬‘

‡μ ®– μ—ß Õ–¿π‘ —π∑‘μÓ«“ ‚√§“ ¡®ÿ ®‘ß ÿ μ—ߢ–‡≥

‡Õ‡μπ–  —®®–«—™‡™π– ‚ μ∂‘ ‡μ ‚Àμÿ  æ— æ–∑“.

‡Õ°–∑“ ∏¡— ¡–√“™“ªî ‡§≈—≠‡≠π“¿‘ªÃï ‚î μ

®ÿπ∑μ— ‡∂‡√π– μ—≠‡≠«– ¿–≥“‡ªμÓ«“π–  “∑–√ß—

 —¡‚¡∑μ‘ «Ó “ ®– Õ“æ“∏“ μ¡— À“ «ÿØ∞“ ‘ ∞“π–‚ 

‡Õ‡μπ–  —®®–«—™‡™π– ‚ μ∂‘ ‡μ ‚Àμÿ  —ææ–∑“.

ª–Àπ’ “ ‡μ ®– Õ“æ“∏“ μ≥‘ ≥π— π¡— ªî ¡–‡À π‘ ß—

¡—§§“À–μ–°‡‘ ≈ “ «– ªμí μ“πªÿ ªíμμ‘∏—¡¡–μ—ß

‡Õ‡μπ–  ®— ®–«™— ‡™π– ‚ μ∂‘ ‡μ ‚Àμÿ  æ— æ–∑“.

18 ¡À“√“™ª√μ‘ √

Õ–¿–¬–ª–√‘μ√

À—π∑– ¡–¬ß— Õ–¿–¬–ª–√‘μμ—ß ¿–≥“¡– ‡ 
¬π— ∑πÿ π‘¡μ‘ μ—ß Õ–«–¡—ߧ–≈≠— ®–

‚¬ ®“¡–𓂪  –°ÿ≥—  –  —∑‚∑
ª“ªí§§–‚À ∑ÿ  ÿªπî —ß Õ–°—πμ—ß
æÿ∑∏“π¿ÿ “‡«π– «‘π“ –‡¡πμ.ÿ

¬—π∑πÿ π¡‘ μ‘ μß— Õ–«–¡—ߧ–≈—≠®–
‚¬ ®“¡–𓂪  –°≥ÿ —  –  ∑— ‚∑
ª“ªí§§–‚À ∑ÿ  ªÿ πî —ß Õ–°π— μß—
∏¡— ¡“πÿ¿“‡«π– «‘π“ –‡¡πμÿ.

¬π— ∑πÿ π¡‘ μ‘ μ—ß Õ–«–¡ß— §–≈≠— ®–
‚¬ ®“¡–𓂪  –°ÿ≥ —  –  —∑‚∑
ª“ªí§§–‚À ∑ÿ  ÿªπî ß— Õ–°—πμß—
 —߶“π¿ÿ “‡«π– «‘π“ –‡¡πμÿ.

¡À“√“™ª√μ‘ √ 19

™–¬–ª–√‘μ√

Àπ— ∑– ¡–¬—ß ™–¬–ª–√‘μμß— ¿–≥“¡– ‡ 

¡À“°“√≥ÿ ‘‚° π“‚∂ Àμ‘ “¬–  æ— æ–ª“≥‘π—ß

ª‡Ÿ √μÓ«“ ª“√–¡’  —ææ“ ªíμ‚μ  ¡— ‚æ∏‘¡ÿμμ–¡—ß

‡Õ‡μπ–  ®— ®–«—™‡™π– ‚Àμÿ ‡μ ™–¬–¡—ߧ–≈—ß.

™–¬π— ‚μ ‚æ∏‘¬“ ¡‡Ÿ ≈  °— Ó¬“π—ß ππ— ∑«‘ —±≤–‚π

‡Õ«ß— μ–«ß— «‘™–‚¬ ‚ÀÀ‘ ™–¬ —  ÿ ™–¬–¡ß— §–‡≈

Õ–ª–√“™‘μ–ªí≈≈ß— ‡°  ’‡  ª–∞–«‚‘ ª°¢–‡√

Õ–¿‡‘  ‡°  —ææ–æ∑ÿ ∏“π—ß Õ§— §—ªªμí ‚μ ª–‚¡∑–μ‘.

 πÿ °— ¢—μμ—ß  ¡ÿ —ߧ–≈—ß  ªÿ –¿“μß—  ÿÀÿØ∞μ‘ —ß

 ÿ¢–‚≥  ÿ¡ÿÀÿμ‚μ ®–  ¬ÿ Ø‘ ∞ß— æ√À— ¡–®“√ ‘ ÿ

ª–∑—°¢‘≥ß— °“¬–°—¡¡ß— «“®“°—¡¡—ß ª–∑—°¢‘≥—ß

ª–∑°— ¢‘≥—ß ¡–‚π°—¡¡—ß ª–≥‘∏’ ‡μ ª–∑°— ¢≥‘ “

ª–∑°— ¢≥‘ “π‘ °μ— Ó«“π– ≈–¿—πμμ— ‡∂ ª–∑—°¢‡‘ ≥.

20 ¡À“√“™ª√μ‘ √

√–μ–π—μμ–¬ª— ª–¿“«“¿‘¬“®–𖧓∂“Û

À—π∑– ¡–¬ß— √–μ–π—μμ–¬ª— ª–¿“«“¿¬‘ “®–𖧓∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

Õ–√–Àß— †  —¡¡“ —¡æ∑ÿ ‚∏† Õÿμμ–¡ß— † ∏—¡¡–¡™— ¨–§“†

¡–À“ ß— ¶—߆ ª–‚æ‡∏ †‘ † Õ®‘ ‡®μ—ß √–μ–πμ— μ–¬—߆

æÿ∑‚∏ ∏¡— ‚¡†  ß— ‚¶ ®“쑆 † π“π“‚Àπμ—¡ªî† «μ— ∂ÿ‚μ†

Õ—≠≠–¡—≠≠“«‚‘ ¬§“«–† † ‡Õ°¿’ Ÿμ¡— ª–πμ— ∂–‚μ†

æ∑ÿ ‚∏† ∏¡— ¡—  –† ‚æ‡∏쓆 † ∏—¡‚¡†  —߇¶π– † ∏“√‘‚μ†

 ß— ‚¶ ®–†  “«–‚° æÿ∑∏—  –† Õ‘®‡®°“æ∑— ∏–‡¡«‘∑ß— †

«‘ ∑ÿ ∏ß— † Õÿμμ–¡—߆ ‡ Ø∞ß— † † ‚≈° — ¡Ó ß‘ √–μ–πμ— μ–¬—߆

 ß— «μ— μ–쑆 ª– π— π“πß— † Õ—μμ–‚π†  ÿ∑∏°‘ “¡‘πß— †

 ¡— ¡“† ª–ت‘ í™™π— μ“π—߆ ª–√–¡“¬–† « ‘ ∑ÿ ∏‘¬“

«‘ ÿ∑∏†‘  æ— æ–°‡Ó ≈‡ À†‘ ‚À쑆 ∑°ÿ ‡¢À‘† π‘ææÿ쑆

πæ‘ æ“πß— † ª–√–¡—߆  ≠ÿ ≠—߆ πæ‘ æ“πß— † ª–√–¡—߆  ÿ¢ß— †

‡Õ‡μπ–†  ®— ®–«™— ‡™π–† †  ÿ«—μ∂‘† ‚Àμ†ÿ  —ææ–∑“.

√–μ–π—μμ–¬“πÿ¿“‡«π–† √–μ–π—μμ–¬–‡μ™– “†

Õªÿ ∑í ∑–«π— μ–√“¬“ ®–† † Õªÿ – §— §“ ®–  æ— æ–‚ †

¡“† °–∑“®‘†  ¡— º ÿ ß‘  †ÿ † √Ø— ∞ß— †  ¬Ó “¡“π–‡¡«∑‘ —߆

Õ“‚√§¬‘ – ¢ÿ —≠‡®«–† † μ–‚μ† ∑’¶“¬ÿμ“ªî† ®–†

μæ— æ—μ∂Ÿπ—≠®–†  ¡— ªμí Ó‚¬†  ¢ÿ ß— †  —ææμ— ∂–† ‚ μ∂‘ ®–†

¿–«—πμÿ  ¡— ª–«μ— μπ— μ†ÿ  Ó¬“¡“πß— † √Ø— ∞–ª“≈π‘ —ß†

‡μ ®– √—Ø∞—≠®–† √—°¢π— μ†ÿ  Ó¬“¡–√Ø— ∞‘°–‡∑«–쓆

 ¬Ó “¡“πß— † √—Ø∞–ª“≈À’ †‘ ∏¡— ¡“¡‡‘  À†‘ ª™Ÿ ‘쓆

†  ‘∑∏–¡—μ∂ÿ†  ∑‘ ∏–¡—μ∂†ÿ  ∑‘ ∏–¡μ— ∂†ÿ Õ∑‘ —߆ º–≈—߆

† ‡Õμ— ¡Ó ß‘ † √–μ–π—μμ–¬— Ó¡ß‘ †  ¡— ª– “∑–𖇮얂 .

Û æ√–√“™π‘æπ∏å¢Õßæ√–∫“∑ ¡‡¥®Á æ√–®Õ¡‡°≈“â ‡®“â Õ¬ÀŸà «—

¡À“√“™ª√μ‘ √ 21

 ÿ¢“¿‘¬“®–𖧓∂“Ù

À—π∑– ¡–¬—ß  ÿ¢“¿¬‘ “®–𖧓∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

¬ß— † ¬ß— † ‡∑«–¡–π ÿ  “π—߆ ¡ß— §–≈—μ∂“¬–† ¿“ ‘μß—

μ—  –† μ—  “πÿ¿“‡«π–† ‚Àμÿ† √“™–°‡ÿ ≈†  ¢ÿ —ß

‡¬† ‡¬† Õ“√—°¢–°“† ‡∑«“† μμ— ∂–† μ—μ∂“∏‘«“ ‘‚π

Õ¡‘ ‘𓆠∏¡— ¡–∑“‡ππ–†  —æ‡æ† Õ¡— ‡ÀÀ‘† ª™Ÿ μ‘ “

 –∑“† ¿—∑√Ó “𑆠ª í  π— μ†ÿ  ÿ¢‘쓆 ‚Àπμ†ÿ π‘æ¿–¬“

Õ—ªª–¡μ— 쓆 ®– † Õ¡— ‡À †ÿ  æ— ‡æ† √°— ¢π— μ†ÿ ‚π†  –∑“

¬—≠®–† ‚π† ¿“ –¡“‡πÀ†‘ °ÿ –≈ß— † ª– ÿμß— † æ–Àßÿ

μ—π‚π† ‡∑«“πÿ‚¡∑—πμ†ÿ ®√‘ —߆ μ‘Ø∞π— μÿ†  “μ–μß—

‡¬† «“† ™–≈“æ™ÿ —≥±–™“†  —߇ ∑–‚™ª–ª“μ°‘ “

Õ–‡«√“† ‚Àπμ†ÿ  æ— ‡æ† ‡μ† † Õ–π¶’ “† π‘√ÿª∑í ∑–«“

ªí  π— μÿ† Õ–π–«™— ™“π†‘ ¡“† ®–†  “«™— ™–¡“§–¡“

®‘√ß— † μ‘Ø∞–μ†ÿ ‚≈°— ¡Ó ß‘ †  ¡— ¡“ —¡æ∑ÿ ∏– “ –πß—

∑— ‡ πμß— † ‚ μ–«—πμŸπ—߆ ¡§— §—߆  μ— μ–«‘ ÿ∑∏‘¬“

¬“«–† æÿ∑‚∏쑆 π“¡¡— ª†î ‚≈°–‡™Ø∞—  –†  μ— ∂ÿ‚π

 —¡¡“‡∑ μ‘ –∏—¡¡ —  –† ª–«—μμ–솑 ¡–‡À ‘‚π

ª– π— 𓆠‚Àπμ†ÿ  —æ‡æªî† † ª“≥‚‘ π† æÿ∑∏– “ –‡π

 —¡¡“† ∏“√—߆ ª–‡«®©π— ‚μ† °“‡≈† ‡∑‚«† ª–« —  –μÿ

«±ÿ ≤‘¿“«“¬–†  μ— μ“πß— †  –¡‘∑∏—߆ ‡πμ†ÿ ‡¡∑–π‘ß

¡“쓆 ªî쓆 ®–† Õμ— √Ó –™ß— † π®‘ ®ß— † √—°¢—π쑆 ªÿμμ–°—ß

‡Õ«ß— † ∏¡— ‡¡π–† √“™“‚π† ª–™ß— † √—°¢π— μ†ÿ  —ææ–∑“.

Ù  ¡‡¥Á®æ√–æ∑ÿ ∏‚¶…“®“√¬å (©¡‘ ) «—¥‚¡≈’‚≈° ·μàß

22 ¡À“√“™ª√μ‘ √

ª–√–¡–√“™–™–π–π’«–√–∑“𖧓∂“

À—π∑– ¡–¬—ß ª–√–¡–√“™–™–π–π«’ –√–∑“𖧓∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

ª–√–¡–√“™‘π’ π“∂“ ¿Ÿ¡‘æ–≈ —  – √“™‘‚π

∑– –¡‘π∑–¿ÿª“≈ —  – ¡“μ¿ÿ Ÿμ“ ¬– —  π‘ ’

 ¡— æ∑ÿ ∏–¡“¡–°“ Õ§— §“ æÿ∑∏–∏¡— ‡¡  –¡“Àμ‘ “

ª≠ÿ ≠“∏‘°“√– —¡ªπí π“ ∑“𗙨“ –¬– —߬μÿ “

 ‘√‘¬“ °μ‘ 쬑 “ ®“ªî Õ–¿‘°°π— μ“ Õ–¿°‘ ¢–≥ß—

π‘ ¡— ¡–°“√π‘ ’ ‚Àμ‘ Õ–μ ‘ ≥— À“ «¬‘ μ— μ°‘ “

‡Õ “ À‘ √Ø— ∞–«“ ’πß— Õ—μ∂“¬– ®– Àμ‘ “¬– ®–

 ¡— ª“‡∑μ‘ °–√—≥¬“π‘ ¡–À“°“√ÿ≠≠–‡®μ– “

 ‘ªª“π‘ ™«’ –‚𪓇¬  “μ‡∂ ®– Õ–πÿ “ –μ‘

æ–Àÿ ‘ªªî°–°¡— ¡≠— ®– Õ–π§ÿ §≥— À“μ‘ ‚¬π‘‚ 

«–‚π∑–°“πÿ√—°¢“¬–  —ææμ— ∂– æÿ∑∏∑‘ “¬‘π’

æ–Àÿ°μ— ‡∂  ‘¢“ªμí ‡μ ª–°ÿææ–‡μ «®‘ °— ¢–≥“

μ— Ó¡“ À‘ √Ø— ∞–«“ π’ —ß  —¡¿“«‘μ“ Õ–μ‘ªªî¬“

Õ∑‘ “π‘  “ «–‚¬«±ÿ ≤⁄ “ ‡∑¡ —  “ «–√–¡ß— §–≈—ß

√–μ–π—μμ–¬“π¿ÿ “‡«π– °–μ–ª≠ÿ ≠ —  – ‡μ™– “

«‘ ‘Ø∞“ √“™–¡“μ“  “ ∑’¶“¬°ÿ “ π√‘ “¡–¬“

«≥— ≥‡Ÿ ªμ“ æ–≈Ÿ‡ªμ“  ÿ¢μ‘ “ ‚Àμÿ  æ— æ–∑“

∑°ÿ ¢–‚√§–¿–¬“∑À’ ‘ ª“ª§í §–‡ÀÀ‘ ¡®ÿ ®–μÿ

®‘√—≠™«’ –μÿ ∑¬— ¬“π—ß  ‘√¿’ Ÿμ“ «‘‡  –‚μ

«–√“ °μ‘ μ‘ ¬– §— ‚§ ®– ªí≠≠“¬—πμÿ π‘√π— μ–√ß— .

¡À“‡∂√ ¡“§¡

¡À“√“™ª√μ‘ √ 23

®—°°‘«ß—  –∑– –¡–ª–√–‡¡π∑–¡–À“√“™“¿‘∂ÿ집 “∂“

Àπ— ∑– ¡–¬—ß ®—°°‘«—ß –∑– –¡–ª–√–‡¡π∑–¡–À“√“™“¿∂‘ ÿ집 “∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

¡–À“«–™√‘ “≈—ß°–√–‚≥† ∑¬— ¬“π—ß ª¬î –¢μ— μ‘‚¬

¡–À“‡μ™“π¿ÿ “‚« ®– † æ–Àÿ —μ∂–«‘®°— ¢–‚≥

∑× Àß— † °–μ≠— êμÿ “∞“¬†’ æÿ∑∏“∑‘μæ‘ æ–§“√–‚«

∑–¬“¡“π– – ¡— ªπí ‚π†  –∑“ °“√–≥–‚°«‚‘ ∑

 —ߧ–À“πÿªª–∑“‡ππ†– ∏¡— ¡‘°“√°— ¢–§μÿ 쬑 “

 æ— ‡æ —ß  –¡–≥“π—¡ªî†  æ— ‡æ ß— √—Ø∞–«“ ‘π—ß

 —ææ–°®‘ ®“π‘ °“‡√솑  “√—μ∂‘°“π‘  æ— æ–‚ 

¡–À“√“™ —  – ՗߇§À‘ Õ–‡π‡°À‘  –¡—ªªî‚μ

 –√Ø— ∞–«ÿ±≤ ‘ —π∏“‡π ∂√‘ –®μ‘ ‚μ Õ–π‘π∑‚‘ ¬

μ— Ó¡“∑“π‘ π–√π‘ ‚∑¬ß—  ¡— ªÿ≥≥–ª≠ÿ ≠–ª“√–¡’

«–√—  – ®°— °«‘ —ß —  – ∑– –‚¡ ‚Àμ‘ ¢—μμ‘‚¬

√–μ–πμ— μ–¬“πÿ¿“‡«π– √“™πŸ ß— ª≠ÿ ≠–‡μ™– “

ª–√–‡¡π∑–¡–À“√“™“† ∑’¶“¬ÿ‚° π‘√“¡–‚¬

«≥— ≥–«“ æ–≈– ¡— ªíπ‚π†  ¢ÿ ‚‘ μ ‚Àμÿ  æ— æ–∑“

√Ø— ∞“¿‘ª“≈–‚πª“¬ß— «‘®“√–¬ß— «– ‚¬π‚‘  

√—™™ß— ∏¡— ‡¡π– °“‡√μ†ÿ √“™–∏—¡¡ß— Õ–‚°ª–¬—ß

 ¡— æ∑ÿ ∏– “ –π—ß ‡ Ø∞ß— † Õªÿ íμ∂¡— ¿–μÿ ∞“π–‚ 

ªªí ‚ªμÿ  —ææ–‚ μ∂≠‘ ®–  æ— æ≠— ®– ™–¬–¡—ߧ–≈—ß

®√‘ ß— √—™‡™ ª–μØ‘ ∞“μÿ†  –∑“ ¿∑— √Ó “π‘ ª í  –μÿ

 æ— æπ— μ–√“¬–‚¡°¢“¬–† ‡∑«“ √—°¢—πμÿ πß—  –∑“μ.‘

¡À“‡∂√ ¡“§¡

24 ¡À“√“™ª√μ‘ √

‡∑«–μ“Õ¬ÿ ‚¬™–𖧓∂“

À—π∑– ¡–¬ß— ‡∑«–μ“Õ¬ÿ ‚¬™–𖧓∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

∑ÿ°¢—ªªμí μ“ ®– π∑‘ ∑ÿ°¢“ ¿–¬ª— ªμí μ“ ®– πæ‘ ¿–¬“

‚ °—ªªμí μ“ ®– π ‘ ‚ °“ ‚Àπμÿ  —æ‡æªî ª“≥‚‘ π

‡Õμμ“«–μ“ ®– Õ—¡‡ÀÀ‘  ¡— ¿–μß— ª≠ÿ ≠– —¡ª–∑ß—

 æ— ‡æ ‡∑«“π‚ÿ ¡∑—πμÿ  æ— æ– ¡— ªíμμ‘ ∑‘ ∏¬‘ “

∑“π—ß ∑–∑π— μÿ  ∑— ∏“¬–  ’≈ß— √°— ¢π— μÿ  —ææ–∑“

¿“«–π“¿‘√–μ“ ‚Àπμÿ §—®©π— μÿ ‡∑«–쓧–μ“.

 —æ‡æ æÿ∑∏“ æ–≈—ªªμí μ“ ª®í ‡®°“π—≠®– ¬ß— æ–≈—ß

Õ–√–À—πμ“π≠— ®– ‡μ‡™π– √—°¢—ß æ—π∏“¡‘  æ— æ–‚ .

¡À“√“™ª√μ‘ √ 25

Õ–π ÿ  –√–≥–ª“∞–

À—π∑– ¡–¬—ß Õ–πÿ  –√–≥–ª“∞ß— ¿–≥“¡– ‡ 
Õ‘μ‘ªî ‚  ¿–§–«“ Õ–√–À—ß  —¡¡“ —¡æÿ∑‚∏, «‘™™“®–√–≥– —¡ªíπ‚π
 ÿ§–‚μ ‚≈°–«‘∑Ÿ, Õ–πÿμμ–‚√ ªÿ√‘ –∑—¡¡– “√–∂‘,  —μ∂“ ‡∑«–¡–πÿ  “π—ß,
æ∑ÿ ‚∏ ¿–§–«“μ.‘
 Ó«“°¢“‚μ ¿–§–«–μ“ ∏—¡‚¡,  —π∑‘Ø∞‘‚° Õ–°“≈‘‚°, ‡ÕÀ‘ªí  ‘‚°,
‚Õª–𖬑‚°, ª®í ®μ— μß— ‡«∑‘μæ— ‚æ «‘≠êÀŸ μ’ .‘ (Õà“π«“à «‘≠êŸŒμ’ )‘
 ÿª–Ø‘ªíπ‚π ¿–§–«–‚μ  “«–°– —ß‚¶, Õÿ™ÿª–Ø‘ªíπ‚π ¿–§–«–‚μ
 “«–°– —ß‚¶, ≠“¬–ª–Ø‘ªíπ‚π ¿–§–«–‚μ  “«–°– —ß‚¶,  “¡’®‘ª–Ø‘ªíπ‚π
¿–§–«–‚μ  “«–°– ß— ‚¶, ¬–∑∑‘ —ß ®—μμ“√‘ ª√ÿ ‘ –¬§ÿ “π‘ ÕØ— ∞– ª√ÿ ‘ –ªÿ§§–≈“,
‡Õ – ¿–§–«–‚μ  “«–°– —ß‚¶, Õ“Àÿ‡π¬‚¬, ª“Àÿ‡π¬‚¬, ∑—°¢‘‡≥¬‚¬,
Õ≠— ™–≈‘°–√–≥‚’ ¬, Õ–πμÿ μ–√—ß ª≠ÿ ≠—°‡¢μμ—ß ‚≈°—  “μ‘.

26 ¡À“√“™ª√μ‘ √

æÿ∑∏–™–¬–¡ß— §–≈–§“∂“ (æ“Àÿß)

Àπ— ∑– ¡–¬—ß æ∑ÿ ∏–™–¬–¡ß— §–≈–§“∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 
æ“Àßÿ  –À —  –¡–¿‘π¡‘ ¡‘μ– “«∏ÿ —πμ—ß

§√Ó ‡’ ¡¢–≈ß— Õÿ∑μ‘ –‚¶√– –‡ π–¡“√—ß
∑“π“∑∏‘ —¡¡–«∏‘ ‘π“ ™‘μ–«“ ¡πÿ ‘π‚∑
μπ— ‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡—ߧ–≈“π‘.

¡“√“쇑 √°–¡–¿‘¬™ÿ ¨μ‘ – —ææ–√μ— μ‘ß
‚¶√¡— ª–π“Ö«–°–¡°— ¢–¡–∂∑— ∏–¬—°¢—ß
¢—πμ ’ ∑ÿ π— μ–«∏‘ π‘ “ ™‘μ–«“ ¡πÿ ‘π‚∑
μπ— ‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡ß— §–≈“π‘.

π“Ó§√‘ ‘ß §–™–«–√ß— Õ–μ¡‘ —μμ–¿Ÿμß—
∑“«§— §®‘ °— °–¡– –π«’ –  ∑ÿ “√≥ÿ π— μ—ß
‡¡μμ¡— æ‡ÿ  °–«‘∏‘π“ ™μ‘ –«“ ¡πÿ ‘π‚∑
μ—π‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡ß— §–≈“π.‘

Õÿ°¢‘μμ–¢—§§–¡–μ‘Àμ— ∂– ∑ÿ “√ÿ≥π— μß—
∏“«—πμ‚‘ ¬™–π–ª–∂—ߧ≈ÿ ¡‘ “≈–«—πμ—ß
Õ∑‘ ∏’¿‘ —ߢ–μ–¡–‚π ™‘μ–«“ ¡πÿ π‘ ‚∑
μπ— ‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡ß— §–≈“π‘.

°—μ«Ó “π– °Ø— ∞–¡ÿ∑–√ß— Õ‘«– §æ— ¿π‘ ’¬“
®‘≠®“¬– ∑Øÿ ∞–«–®–π—ß ™–π–°“¬–¡™— ‡¨
 —π‡μπ– ‚ ¡–«‘∏π‘ “ ™‘μ–«“ ¡πÿ ‘π‚∑
μπ— ‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡ß— §–≈“π‘.

¡À“√“™ª√μ‘ √ 27

 ®— ®ß— «‘À“¬– ¡–μ‘ —®®–°–«“∑–‡°μßÿ
«“∑“¿‘‚√ªμî –¡–π—ß Õ–μ‘Õπ— ∏–¿μŸ —ß
ªí≠≠“ª–∑ª’ –™–≈‘‚μ ™μ‘ –«“ ¡πÿ ‘π‚∑
μ—π‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡—ߧ–≈“π.‘

π—π‚∑ª–π—π∑–¿ÿ™–§ß— «‘æ∏ÿ ß— ¡–À‘∑∏ß‘
ªμÿ ‡μπ– ‡∂√–¿™ÿ –‡§π– ∑–¡“ª–¬π— ‚μ
Õ‘∑∏ªŸ –‡∑ –«∏‘ ‘π“ ™μ‘ –«“ ¡ÿππ‘ ‚∑
μ—π‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡ß— §–≈“π.‘

∑ÿ§§“À–∑‘Ø∞¿‘ ÿ™–‡§π–  ÿ∑—Ø∞–Àμ— ∂—ß
æÓ√–ÀÓ¡—ß « ‘ ∑ÿ ∏‘™ÿμ¡‘ ∑‘ ∏æ‘ –°“¿‘∏“πß—
≠“≥“§–‡∑π– «‘∏π‘ “ ™‘μ–«“ ¡πÿ ‘π‚∑
μπ— ‡μ™– “ ¿–«–μÿ ‡μ ™–¬–¡ß— §–≈“π‘.

‡Õ쓪î æ∑ÿ ∏–™–¬–¡ß— §–≈–Õ—Ø∞–§“∂“
‚¬ «“®–‚π ∑‘π–∑‡‘ π  –√–‡μ ¡–μ—π∑’
Àμ‘ Ó«“π–‡π°–«‘«‘∏“π‘ ®ªÿ í∑∑–«“π‘
‚¡°¢ß—  ÿ¢—ß Õ–∏‘§–‡¡¬¬– π–‚√  –ªí≠‚≠.

28 ¡À“√“™ª√μ‘ √

™–¬–¡—ߧ–≈–§“∂“

À—π∑– ¡–¬ß— ™–¬–¡—ߧ–≈–§“∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

¡–À“°“√ÿ≥‘‚° π“‚∂† À‘쓬–  æ— æ–ª“≥π‘ —ß

ª‡Ÿ √μ«Ó “ ª“√–¡’  —æ擆 ªíμ‚μ  ¡— ‚æ∏¡‘ μÿ μ–¡—ß

‡Õ‡μπ–  ®— ®–«™— ‡™π–† †‚Àμÿ ‡μ ™–¬–¡—ߧ–≈—ß.

™–¬—π‚μ ‚æ∏¬‘ “ ¡Ÿ‡≈ †  °— ¬Ó “π—ß π—π∑‘«±— ≤–‚π

‡Õ«ß— μÓ«ß— «™‘ –‚¬ ‚ÀÀ‘ ™–¬ —  ÿ ™–¬–¡—ߧ–‡≈

Õ–ª–√“™‘μ–ª≈í ≈ß— ‡°†  ’‡  ª–∞–«‘‚ª°¢–‡√

Õ–¿‡‘  ‡°  —ææ–æ∑ÿ ∏“π—ß †Õ—§§—ªªíμ‚μ ª–‚¡∑–μ‘.

†  πÿ —°¢—μμß—  ¡ÿ —ߧ–≈ß— †  ªÿ –¿“μß—  Àÿ Øÿ ∞μ‘ —ß

 ¢ÿ –‚≥  ¡ÿ ÿÀμÿ ‚μ ®–†  ÿ¬‘Ø∞ß— æÓ√À— ¡Ó –®“√‘ ÿ

ª–∑°— ¢≥‘ ß— °“¬–°—¡¡ß— † «“®“°—¡¡—ß ª–∑°— ¢≥‘ —ß

ª–∑—°¢‘≥ß— ¡–‚π°¡— ¡ß— † ª–≥∏‘ †’ ‡μ ª–∑°— ¢≥‘ “

ª–∑°— ¢≥‘ “π‘ °μ— Ó«“π–† ≈–¿π— μ—μ‡∂ ª–∑—°¢‡‘ ≥.

‚§«‘μ–‚√§ªŸ – –¡–§“∂“

Àπ— ∑– ¡–¬ß— ‚§«‘μ–‚√§ªŸ – –¡–§“∂“‚¬ ¿–≥“¡– ‡ 

√–μ–π—μμ–¬“πÿ¿“‡«π–  —ææ–‡∑«“π– ‡μ™– “

Õÿªªíπ‚𠂧«‚‘ μ ‚√‚§  ¬Ó “¡–√Ø— ‡∞ «π‘ —  –μÿ

√“™–ª≠ÿ ≠“πÿ¿“‡«π– ∑– –ª“√–¡‘μ“À‘ ®–

Õ“‚√§¬‘ – ¢ÿ ≠— ‡®«–  –∑“ ‚ μ∂’ ¿–«π— μÿ ‡μ.

¡À“√“™ª√μ‘ √ 29

 æ— æ–¡ß— §–≈–§“∂“

¿–«–μÿ  —ææ–¡ß— §–≈—ß √—°¢π— μÿ  —ææ–‡∑«–μ“
 æ— æ–æ∑ÿ ∏“πÿ¿“‡«π–  –∑“ ‚ μ∂’ ¿–«—πμÿ ‡μ.
√°— ¢π— μÿ  —ææ–‡∑«–μ“
¿–«–μÿ  —ææ–¡—ߧ–≈—ß  –∑“ ‚ μ∂’ ¿–«—πμÿ ‡μ.
 æ— æ–∏—¡¡“π¿ÿ “‡«π– √°— ¢—πμÿ  —ææ–‡∑«–μ“
 –∑“ ‚ μ∂’ ¿–«π— μÿ ‡μ.
¿–«–μÿ  —ææ–¡—ߧ–≈ß—
 —ææ– ß— ¶“π¿ÿ “‡«π–

π—°¢μ— μ–¬—°¢–¿Ÿμ“π—ß ª“ª§í §–À–π«‘ “√–≥“
ª–√μ‘ μ —  “πÿ¿“‡«π– Àπ— μÓ«“ ‡μ —ß Õªÿ ∑í ∑–‡«.
ª“ª§í §–À–π‘«“√–≥“
π—°¢μ— μ–¬°— ¢–¿μŸ “πß— Àπ— μ«Ó “ ‡μ ß— Õªÿ ∑í ∑–‡«.
ª–√‘μμ —  “π¿ÿ “‡«π– ª“ª§í §–À–π«‘ “√–≥“
Àπ— μ«Ó “ ‡μ ß— Õÿªí∑∑–‡«.
π—°¢—μμ–¬°— ¢–¿μŸ “π—ß
ª–√‘μμ—  “πÿ¿“‡«π–

30 ¡À“√“™ª√μ‘ √

æ¡‘ æ∑å ’Ë ‚√ßæ‘¡æå¡À“¡°Øÿ √“™«‘∑¬“≈—¬
ÒÚ˘ À¡Ÿà Û ∂.»“≈“¬“-π§√™¬— »√’ μ.»“≈“¬“ Õ.æÿ∑∏¡≥±≈ ®.π§√ª∞¡ ˜ÛÒ˜

Êº× ÊÒ¹¾ÃÐÃÒª»³Ô¸Ò¹ “¸ÃÃÁÃÒª¹Ô ”Õ