ธรรมทั้งหลายประมวลลงมาที่สภาพความเป็นจริงของกายกับจิต หลวงปู่สมชาย

ธรรมทงั้ หลายประมวลลงมา
ทสี่ ภาพความเป็ นจริงของกายกับจติ

หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย
ถงึ แมจ้ ะอยกู่ บั พวกเราเป็นเวลานานถงึ ๒๐ ปีกวา่ ตงั้ แต่
พ.ศ. ๒๕๐๔ มาอยจู่ นั ทบรุ ี ดเู หมือนปาเขา้ ไปถงึ ๒๒ ปีแลว้ น่ีนะ
รูส้ กึ วา่ ยืดยาวพอสมควรท่พี วกเราอย่ดู ว้ ยกนั มา น่ีอาจารยท์ า่ น
อ่ืนๆท่ีจรมาใหโ้ อวาทก็มาก มากท่ีสดุ เพราะฉะนนั้ การสดบั
ตรบั ฟังน่ีดเู หมือนจะพอแลว้ มากมายเหลือเกิน เราควรจะตงั้
หนา้ ตงั้ ตาประพฤตปิ ฏิบตั ิกนั ดกี วา่
เหมือนอยา่ งท่วั ไปท่ีกาํ ลงั ตน่ื เตน้ กนั อยเู่ วลานี้ เก่ียวแกก่ าร
เทศนเ์ กง่ เทศนน์ าน ส่ชี ่วั โมง หกช่วั โมง ทา่ นสามารถสาธยาย
ธรรมะไปไดเ้ ร่อื ยๆ แลว้ ส่ชี ่วั โมง หกช่วั โมงนะ เราจะน่งั ฟังกนั ได้
ถึงนนั้ หรอื แลว้ ในเม่ือทา่ นเทศนจ์ บแลว้ เราก็สามารถท่จี าํ ได้
หมดเชียวหรอื มนั มากมายอย่างนนั้ จะเอาไหวหรอื แมแ้ ตว่ ตั ถุ
ภายนอก ถา้ มนั มากเกนิ ไปแลว้ ก็ขนไมห่ มด ขนไมห่ มดนะ มนั

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 1

มากเกินไปนกั มนั ขนไมห่ มด มนั มากซะจรงิ ๆเน่ีย เอารถราไป
ขนก็ไมห่ มด มนั มากเหลือเกิน

อนั นนั้ กาํ ลงั ต่นื เตน้ แลว้ ต่นื เตน้ ก็อยากจะรูเ้ หมือนกนั วา่ ผทู้ ่ี
ต่ืนเตน้ ไดอ้ ะไร ถา้ วา่ ไดค้ วามรู้ แคไ่ ดค้ วามรู้ ถา้ เราไมป่ ฏบิ ตั ใิ ห้
ไดผ้ ลแลว้ มนั มีประโยชนอ์ ะไร เปรยี บเหมอื นกบั บคุ คลเนีย้
แสวงหาเคร่อื งมือ สมมตุ วิ า่ จะเป็นชา่ งไม้ ก็แสวงหาเครอ่ื งมือให้
พอบรบิ รู ณ์ เอาเครอ่ื งมือมาลองใสห่ ีบไว้ แตไ่ มก่ อ่ ประโยชน์
อะไรเลยนนั้ มนั มีประโยชนอ์ ะไรเกิดขนึ้ ก็ไมม่ ีประโยชนอ์ นั ใด
เลย ผลท่ีสดุ เครอ่ื งมือเหลา่ นนั้ ก็จะติดสนมิ กรอ่ น และเสียไป
เปลา่ ๆ ไมม่ ีประโยชนอ์ นั ใดท่ีลงทนุ ไว้

เพราะฉะนนั้ การเทศนเ์ หมือนกนั ถา้ ฟังแลว้ ซะทกุ ว่ที กุ วนั
ฟังกจ็ รงิ ๆจงั ๆก็เบ่ือนะ เบ่อื สมยั ก่อนอยกู่ บั ครูบาอาจารยท์ าง
อีสาน วนั พระเน่ียท่านจะอยกู่ นั ตลอดคนื นะ พอเทศนจ์ บแลว้ ก็
ลงไปเดินจงกรมบา้ ง น่งั สมาธิบา้ ง สลบั กนั เทศนต์ อ่ เทา่ ท่ฟี ังดู
แลว้ น่ีรูส้ กึ วา่ ไม่มีคณุ คา่ อะไรเลย นอนบา้ ง น่งั หลบั บา้ ง ลงไป
เดนิ จงกรมแลว้ ก็หลบหนีไปบา้ ง มนั ไม่ไหว บางคนพอไดย้ ินวา่

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 2

จะขนึ้ ธรรมาสน์ หาทางหลบแลว้ มนั ทนไมไ่ หว มนั เหน่ือย
เพราะทา่ นเทศนก์ นั ทีละช่วั โมง สองช่วั โมง โดยเฉพาะอยา่ งย่ิง
อาจารยว์ นั เน่ยี ปาเขา้ ไปส่ชี ่วั โมงก็มี เทวดาองคใ์ ดซง่ึ สามารถ
จะมาน่งั ฟังได้ มนั ยาวเกินไป ทกุ วนั พระ ในพรรษา นอนพรรษา
อยา่ งเดยี วกนั หมด มองดญู าตโิ ยมท่ีชินตอ่ ธรรมะแลว้ เลย
กลายเป็นวา่ นอนฟังธรรมะ ขาดความสมั มาคารวะตอ่ ธรรมะ
ดว้ ยซาํ้ ไป เพราะมนั มากเกนิ ไป

เพราะฉะนนั้ เวลานีพ้ วกเราก็ฟังมากเหลือเกิน ในเม่ือฟัง
มากๆ ไม่รูจ้ กั ประมวลมนั กส็ กึ แคน่ นั้ เอง เราก็ลองประมวลดซู ทิ ่ี
สอนมาทงั้ หมดคืออะไรบา้ ง ไลไ่ ปแลว้ สรุปผลมนั เขา้ มาสอู่ ะไร
กนั แน่ นอกจากกายกบั จติ แลว้ มนั มีอะไร คาํ วา่ นอกจากกาย
และจติ น่นั กายน่นั มนั มีอะไร ธรรมะทงั้ หมดประมวลเขา้ มาสู่
กาย ถา้ จะเลา่ ถงึ ความไม่เท่ยี ง ก็เอาอะไรมาไม่เท่ียง จะเลา่ ถงึ
ความเป็นทกุ ข์ จะเอาอะไรมาเป็นทกุ ข์ เราลองดซู ิ เลา่ ถงึ ความ
เป็นอนตั ตา เอาอะไรมาเป็นอนตั ตา

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 3

สว่ นใจนนั้ คอื อะไร เป็นผรู้ บั รู้ แลว้ จะเกิดความรูส้ กึ ตามเหตุ
ท่ีกระทบ อนั นีเ้ ป็นเร่อื งของจติ แลว้ ก็ใชป้ ัญญาตรองเขา้ ไปแกไ้ ข
คอื แกไ้ ขจิต เพราะฉะนนั้ สรุปแลว้ ก็หมายความวา่ มกี ายกบั จิต
ย่งิ จะมามองถงึ อายตนะภายนอก ภายใน มนั ก็มี ๖ ตา หู
จมกู ลนิ้ กาย และก็ใจ เราลองดเู องก็ละกนั มองดใู หด้ ีๆ ตา หู
จมกู ลนิ้ กาย ใจเป็นอายตนะ ๖ ภายใน อายตนะภายนอกหละ
รูป เสียง กลนิ่ รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์

รูป เสียง กลนิ่ รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ ทงั้ หลายเหลา่ นนั้
มนั หมายความวา่ ยงั ไง ก็ใจเราหลงใชม่ ยั้ แลว้ หลงเร่อื งอะไร
ลองดซู ิ มนั หลงเรอ่ื งอะไร ทกุ ส่ิงทกุ อยา่ งนนั้ เผ่ือกายหรอื ลองดซู ิ
ลองดใู หด้ ๆี ตาเหน็ รูป ก็ลองมองดดู ๆี ตอ้ งการ/ไมต่ อ้ งการ
ตอ้ งการเพ่ืออะไร ไม่ตอ้ งการเพราะอะไรจงึ ไม่ตอ้ งการ สรุปแลว้
ไมอ่ ย่ทู ่ีกายกบั ใจเท่านนั้ หรอื ลองไลด่ ซู ิ

หไู ดฟ้ ังเสยี งเชน่ กนั จมกู ไดก้ ล่ิน ลนิ้ ไดร้ ส กายถกู ตอ้ งสมั ผสั
แลว้ ก็ใจมีอารมณ์ เราลองคดิ ดกู ็แลว้ กนั อา่ นทวนไปดีๆซิ ลอง
ทวนไปทวนมา ทบทวนใหล้ ะเอียดละออซิ ไดค้ วามวา่ ยงั ไงกนั

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 4

แน่ มนั สรุปเขา้ มาแคน่ ี้ ไมไ่ ปไหนเลย จะเทศนไ์ ปไกลแคไ่ หนก็
มารวมอยแู่ คน่ ี้

สรุปใหถ้ ึงท่ีสดุ แลว้ ทกุ อย่างท่ีทา่ นชีไ้ ปทงั้ หมดเน่ีย ตาม
หลกั พระไตรปิฎกลองอา่ นดมู ากมายเหลือเกิน สรุปแลว้ ทงั้ หมด
ประมวลแลว้ มนั เขา้ มนั เขา้ มาจดุ เดียว คอื ทาํ ใหใ้ จรูส้ ภาพความ
เป็นจรงิ ของกาย ทงั้ เราและเขา ไดแ้ ก่รูปอนั นีเ้ ท่านนั้ เอง วา่
สภาพความเป็นจรงิ มนั เป็นยงั ไง ใหจ้ ิตยอมรบั จะคดิ ไปทางไหน
จะแพลงไปทางไหนก็แลว้ แต่ ประมวลเขา้ มาในเวลานี้ เราหลง
เรอ่ื งอะไร มองใหด้ ๆี ก็แลว้ กนั กเ็ พ่ือตอ้ งการใหใ้ จเขา้ ใจสภาพ
ความเป็นจรงิ นนั้ ๆ ไมท่ วนกระแสใหเ้ ป็นไปตามสภาพความเป็น
จรงิ ของเคา้ จรงิ ๆดซู ิ เทา่ นนั้ เองหละ มนั ไม่ไดม้ ีอะไรมากไปกวา่
นีเ้ ลย

ถา้ ใจของเรายอมรบั สภาพความเป็นจรงิ คอื สังขาร
ร่างกายนี่เป็ นสภาพ(๑)ไม่เทยี่ ง แปรปรวน (๒)เป็ นทกุ ข์
(๓)เป็ นอนัตตา ใหเ้ ราเข้าใจ ๓ อยา่ งนีช้ ัดๆลงมาซิ ใหจ้ ติ
ยอมรับจริงๆ ไม่ใช่รู้เฉพาะประสาทสมอง ใหใ้ จยอมรบั

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 5

สภาพอนั นีจ้ รงิ ซิ มนั จะเป็นไงกนั ความรูส้ กึ น่ีอยากลองถามผู้
ปฏิบตั ิดู ลองดซู ิ ถา้ ใจยอมรบั สภาพความเป็นจรงิ อนั นีอ้ ย่าง
ถกู ตอ้ งแลว้ ความรูส้ กึ จะเปล่ยี นแปลงไปยงั ไง

เราจะรูไ้ ดท้ นั ทีวา่ โลกนีไ้ มม่ ีอะไรน่าหลง หลงเบือ้ งตน้ ก็หลง
เราซะกอ่ น นอกจากหลงเราก็หลงเขา หลงเพ่ือจะนาํ มาเพ่ืออะไร
ก็ดเู อาเอง ตลอดดิน้ รนหาทกุ สง่ิ ทกุ อยา่ งมาเพ่ืออะไร มองดู หรอื
จะมองรูปกิเลส โลภ โกรธ หลง เอาแคน่ นั้ ก็แลว้ กนั โลภเพราะ
อะไร ส่ิงท่ีตอ้ งการอยากไดท้ งั้ ปวงนนั้ เพ่ืออะไร ก็ไมใ่ ชเ่ พ่ือกายน่ี
หรอื

โกรธ ทาํ ไมถงึ โกรธ ลองคดิ ดใู หด้ ีๆซิ น่ีก็เป็นเรอ่ื งของจติ
โกรธ กลวั เคา้ จะไม่นิยมเรา เคา้ ดถู กู เรา กลวั คนอ่นื หาวา่ เราไม่ดี
กลวั จะไม่มีเพ่อื นฝงู กลวั คนจะไมร่ กั ไมน่ บั ถือ กลวั เขาจะนาํ ไป
นินทาตอ่ ไป อะไรตา่ งๆทงั้ หมดน่ี มนั เพ่ืออะไรอีก ลองอา่ นดดู ๆี
มนั หนีไปไมพ่ น้

หลง คืออะไรหลง ก็มีหลงรกั กบั หลงชงั ก็แคน่ นั้ เอง หลงรกั
กบั หลงชงั หลงรกั เอามาเพ่ืออะไร ชงั ทาํ ไม ลองดซู ิ ถา้ ไมเ่ ผ่ือ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 6

เรอ่ื งแคน่ ี้ น่ีตน้ ตอมนั ไปจากนีท้ งั้ หมด ตน้ ตอ เพราะเรายดึ วา่ เรา
เป็นเรา อนั เน่ยี ขนึ้ มากอ่ น ยดึ วา่ เราเป็นเรา มนั ก็โยงใยเขา้ ไปหา
อยา่ งอ่นื ลามปามไปหาอยา่ งอ่นื

สรุปแล้วตัวยนื พนื้ จริงก็คอื ตวั เรานี่เอง คือกายของเราท่ี
เราหงึ เราหวง เราดนิ้ รนหาทกุ สงิ่ ทกุ อยา่ งมาเพ่ือกายของเรา อนั
นีล้ องคิดดดู ีๆเถอะ แลว้ ก็เรอ่ื งกายเรอ่ื งจติ เน่ียสองอย่างมนั
พวั พนั กนั อยู่ โดยสรุปผลแลว้ คอื อะไร เพ่ือหาวิธีใหใ้ จยอมรบั
สภาพความเป็นจรงิ วา่ สงิ่ เหลา่ นีม้ องดดู ๆี นะ สงิ่ เหลา่ นี้ สง่ิ ท่ีเรา
กาํ ลงั หลงอย่เู หลา่ นี้ เราเป็นตน้ ตอ

ตวั ตน้ ตอท่ีเราดิน้ รนมาทกุ สง่ิ ทกุ อย่างมาเพ่ือเขา ปอ้ งกนั ทกุ
ส่ิงทกุ อย่างเพ่ือไมม่ าขดั ขวางทงั้ สง่ิ ทงั้ ปวงท่ีเราจะนาํ มาเพ่ือเขา
อะไรสดุ แลว้ แตเ่ ถอะ มนั โยงใยกนั จากตวั นี้ ถา้ เรามาเขา้ ใจตวั นี้
ไม่ใช่เรา เพียงแคธ่ าตปุ ระชมุ กนั อยู่ เขาจะตอ้ งสลายไปวนั หนง่ึ
แน่นอน ตวั ของเราจรงิ ๆคือใจจะตอ้ งไปตอ่ ภพ ใหม้ นั ชดั ออกมา
ซิ ใหม้ นั ชดั ออกมาจรงิ ๆ ลองมองใหม้ นั ชดั ๆซิ

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 7

ถา้ เราสามารถรูก้ ายของเรานีอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งตามสภาพความ
เป็นจรงิ ของเขาแลว้ อะไรมนั เป็นสิง่ ท่นี ่าหลงในโลกนี้ ถา้ มนั
ยอมรบั อย่างเดยี วแลว้ มีแตส่ ิ่งท่นี ่าเศรา้ สลด มองแตล่ ะสิง่ แต่
ละอยา่ งเป็นสง่ิ ท่ีไมน่ า่ หลง เราจะเหน็ ไดช้ ดั ดว้ ยตวั ของเราเอง
อนั นี้ อะไรมนั หลงหละ ก็ใจน่นั แหละ หลงรกั หลงชงั ก็คือใจน่นั
แหละ มนั เกิดขนึ้ แลว้ ก็ใจตวั นนั้ แหละ มนั มายดึ วา่ กายนีอ้ ีกเป็น
ของเขา เขาก็ตอ้ งการสง่ิ เหลา่ นนั้ มาปรนเปรอนี้ ปอ้ งกนั สงิ่
ขดั ขวาง จงึ ไดม้ ีความโกรธขนึ้ มา เขามาทาํ ลายสง่ิ นนั้ สงิ่ นี้ เขาดู
ถกู เรา กลวั จะไม่มีลาภสกั การะ กลวั คนเขาจะวา่ เราไม่ดี กลวั จะ
ไม่มีช่ือเสียง กลวั จะไมม่ ีลาภสกั การะ

แตส่ ิง่ ทงั้ หลายเหลา่ นนั้ น่นั เป็นโลกธรรม ๘ นนั้ ไอต้ วั ท่ีมนั
เลน่ ละคร ท่ีกระโดดโลดเตน้ ก่อใหเ้ กิดทกุ ขว์ นุ่ วายอยนู่ นั้ คอื จติ
เน่ืองจากมนั หลงกายของตวั เองเป็นตน้ จงึ ไปหลงกายผอู้ ่นื จงึ
ไปหลงส่งิ ตา่ งๆท่ีจะเอามาบาํ รุงปรนเปรอสว่ นรา่ งกาย ซง่ึ เขายดึ
วา่ เป็นเขาอยนู่ ่ี อนั นีม้ นั หนีไปไหนไม่พน้ พระไตรปิฎกทงั้ กือ
อา่ นไปเถอะ สรุปแลว้ ประมวลลงมาน่ี

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 8

เพราะฉะนนั้ พระพทุ ธเจา้ จงึ ไดส้ อนใหพ้ ิจารณาเขา้ ใจสภาพ
ของง่ายๆ แคส่ ามอย่าง สภาพของความไม่เท่ียง เป็นทกุ ข์ เป็น
อนตั ตา จะไปเอาอะไรมากมาย เอาตวั เนีย้ เป็นหลกั ยนื พนื้ แลว้
ก็ตงั้ หนา้ ตงั้ ตาประพฤติปฏิบตั ิ ยดั เยียดเขา้ มาใหจ้ ติ รบั ซะ แลว้
ประสบเขาตาย เหตกุ ารณท์ ่ีเคา้ ตาย ก็เอาเรอ่ื งความตายมายดั
เยียด เราจะตอ้ งอยา่ งนี้ ผวั เมียเคา้ ดา่ กนั ถา้ เราไปกอ่ ขนึ้ มา ก็
ตอ้ งอยา่ งนี้ เคา้ บน่ เพอ้ ถงึ เรอ่ื งลกู ถา้ เราเกิดไปเก่ียวขอ้ งขนึ้ มา
มีลกู ขนึ้ มาก็อย่างเขานี้ มนั ก็มีแตค่ วามทกุ ขก์ บั ทกุ ข์ ก่อทกุ ข์
ใหก้ บั ตวั เองทงั้ นนั้ ทกุ สงิ่ ทกุ อยา่ งเราพยายามยดั เยียดใหจ้ ิต
ของเรารบั

เดินจงกรมภาวนาก็กาํ หนด สรา้ งอาํ นาจสว่ นกาํ ลงั ท่ีตอ้ ง
ประคองมนั จนมนั ออ่ นตวั ลงๆ สติกบั จิตว่งิ ตอ่ ลงสญั ญา
ภายนอกไม่ได้ คมุ ไว้ ในเม่ือมนั มีเหตเุ กิดขนึ้ ก็จบั ยดั เขา้ มาใหม้ นั
ยอมรบั อยอู่ ยา่ งเนีย้ เสมอ วนั หนง่ึ ขา้ งหนา้ เราจะตอ้ งไดช้ ยั ชนะ
ถา้ เราทาํ ตดิ ตอ่ กนั อยทู่ กุ วนั ๆ รบั รอง

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 9

แมน้ วา่ เราจะลกุ น่ีอยา่ ลกุ เปลา่ ๆ ตอ้ งครอบคลมุ ดแู ลการ
ลกุ ของเราใหเ้ หมาะสมกบั ความเป็นสมณะ น่งั ลง หยบิ ของ จะ
ลกุ จะเหนิ จะเดนิ ตอ้ งมอง อย่าไปดว้ ยความเผลอเรอเผลอตวั
อยา่ พดู ดว้ ยความเผลอเรอเผลอตวั ใหม้ ีสตคิ รอบคลมุ เกิด
ความชาํ นิชาํ นาญในการประคองตวั เอง ตอ่ ไปนนั้ มนั จะสมบรู ณ์
ขนึ้ สมบรู ณข์ นึ้ เป็นมหาสติ เกดิ มคั คสมงั คีถึงพรอ้ ม

การกาํ หนดภาวนาก็เช่นกนั เอามนั เขา้ ไปใหม้ นั เกิดความ
ชาํ นาญ นอนหลบั แลว้ ก็ต่นื มาป๊ บุ มนั เป็นเอง ไม่ใชเ่ ราตอ้ งไป
กาํ หนดมนั แลว้ ก็เผลอวง่ิ ไปโนน่ แลว้ ก็ดงึ เขา้ มา ไม่ใช่ มนั ตอ้ ง
เขา้ รวมจดุ ป๊ บุ เกิดเป็นมคั คสมงั คี จบั จดุ จะลกุ มนั ก็จบั จดุ เอา
มาใชไ้ ดท้ กุ เม่ือ พอเราเหน็ ไดอ้ ย่างนีไ้ มน่ าน เด๋ยี วไม่นานเถอะ
จิตจะยอมรบั สภาพความเป็นจรงิ

เวลานีส้ ว่ นอาํ นาจบงั คบั มนั ไม่พอ จติ มนั ไม่ยอมรบั ในเม่ือ
จติ ไม่ยอมรบั น่นั แหละมนั ถงึ ไดห้ ลงอยู่ ถา้ จติ ยอมรบั สภาพ
ความเป็นจรงิ ท่ีถกู ตอ้ งแลว้ แน่นอน รบั อะไรในสง่ิ ท่ีถกู ตอ้ ง
สภาพของความไม่เท่ียงก็ถือวา่ มนั ไมเ่ ท่ยี ง ตงั้ แตก่ ่อนมนั ไม่เป็น

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 10

อย่างนี้ มนั มาจากเด็ก แลว้ มนั ก็เอาเขา้ มาถึงขนาดนี้ แลว้ มนั จะ
กา้ วตอ่ ไปหาอะไร…หาป่าชา้ ใหม้ นั ชดั เจนขนึ้ มา

สภาพอนั นีม้ นั สะอาดหรอื มนั ถึงไปหลง กด็ มู นั อกี ทนี งึ มนั ก็
ไมส่ ะอาด เราก็ไม่สะอาด เขาก็ไม่สะอาด ควรแลว้ หรอื จะตอ้ ง
เป็นอยา่ งนนั้ ๆ อย่างชาวบา้ นเคา้ เป็น ใหม้ นั ชดั เจนเขา้ ไป มอง
เขา้ ไปทกุ อยา่ ง ใหม้ นั เหน็ ชดั เจนเขา้ ไป กาํ หนดเขา้ ไปใหม้ นั รู้
มนั หลงท่ีหนงั ถกมนั ออกมา ดภู ายในมนั เป็นยงั ไง ลองถาม
ตวั เองดู ลองดู ไลม่ นั ดอู ย่างนนั้ หละ ยดั เยยี ดมนั อยนู่ นั้ วนั หนง่ึ
ขา้ งหนา้ มนั ตอ้ งรบั แน่นอน ถา้ มนั เกิดรบั ขนึ้ มาแลว้ คอยดสู ิ มนั
จะหลงอะไร มีแตค่ วามเศรา้ สลด

แมน้ วา่ ไปวนั นีง้ านแตง่ งาน ก็ไปสงั เวชเคา้ วา่ โอ…้ ก่อทกุ ข์
นานๆหนอ ก่อทกุ ขแ์ ลว้ หนอ พอลกู เกิดขนึ้ มาเจา้ ตอ้ งทกุ ขใ์ หญ่
ตอ่ ไป เจา้ มีผวั เจา้ ก็ตอ้ งเอาใจผวั เจา้ อย่คู นเดยี วเจา้ เอาใจเจา้
คนเดียว แตพ่ อมีผวั ขนึ้ มากต็ อ้ งเอาใจผวั พอมีลกู เกิดขนึ้ มา
จะตอ้ งประคบั ประคองรกั ษา ไมใ่ หเ้ คา้ เสยี ชีวิต ใหเ้ คา้ มี
ความสขุ พอเติบโตขนึ้ มาก็ดนิ้ รนทกุ สง่ิ ทกุ อยา่ ง เพ่ือจะ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 11

สงเคราะหเ์ สาะหาก็ตามวยั ของเด็ก อยทู่ ่ีวยั มีเคร่อื งเลน่ ก็ตอ้ งหา
ของเลน่ มีวยั เรยี นก็ตอ้ งหานโยบายวธิ ีตา่ งๆใหเ้ ดก็ ไดเ้ ลา่ เรยี น
ทงั้ หมดมนั เป็นไปเพ่ือทกุ ขท์ งั้ นนั้ สรุปแลว้ การประกอบกรรมอนั
นนั้ มนั เป็นไปตามธรรมดาของโลก ไมไ่ ดเ้ ป็นไปเพ่ือบารมี

เราเป็นสมณะ ดาํ เนินทกุ อยา่ งมีจติ ใจนอ้ มลงไปดซู ่ี มนั เป็น
บารมีธรรม มนั เป็นคณุ งามความดี มนั เป็นปฏปิ ทาหนทางกาํ จดั
กิเลสจรงิ ๆ เป็นผลประโยชนข์ องเราโดยตรง อนั นีม้ นั แนน่ อน
เพราะฉะนนั้ ทกุ อยา่ งน่ีเราพยายามหาวธิ ียดั เยียดใหจ้ ติ ของเราน่ี
ยอมจาํ นนตอ่ ความจรงิ ของโลก ใหม้ นั ยอมรบั เสีย เราตอ้ ง
พยายามอยเู่ สมอทกุ วนั ๆ

วนั หนง่ึ ขา้ งหนา้ ถา้ มนั ถงึ พรอ้ มจรงิ ๆ ในเม่ือสติของเราน่ีเป็น
มหาสติ หรอื อาํ นาจสว่ นบงั คบั ถา้ พดู ใหถ้ กู เหนือกวา่ สตทิ ่ีนาํ พา
จิตว่ิงตอ่ อารมณส์ ญั ญานี้ กอ่ ใหเ้ กิดความฟ้งุ ซา่ น สามารถ
บงั คบั ใหม้ นั จาํ นนได้ เราผปู้ ฏบิ ตั ิเองนนั้ อาํ นาจสว่ นบงั คบั มนั
สงู ขนึ้ ๆ สตกิ บั จติ ว่ิงตอ่ อารมณส์ ญั ญาจะชา้ ลงๆ ตอ่ ไปไมม่ ี

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 12

โอกาสเลย มีแตเ่ ราจะตอ้ งจบั มนั ทงั้ นนั้ ใหม้ นั คดิ เรอ่ื งนี้ ใหม้ นั
คดิ เร่อื งนี้ เราจะจบั มนั เอง

ไม่ใชม่ นั ว่งิ ไปหาคิดเอง อยา่ งน่งั กาํ หนด อา้ ว เผลอไปคดิ
แลว้ อา้ ว กาํ หนดแลว้ กาํ หนดไวอ้ กี ไม่ใช่อยา่ งนนั้ เราจะบงั คบั
ใหค้ ิดมนั ก็คิด ในเม่ือเราบงั คบั ใหก้ าํ หนดกก็ าํ หนด ไปเหน็ ทกุ สง่ิ
ทกุ อยา่ งเรานอ้ มนาํ มาใหม้ นั พจิ ารณามนั ก็เกิดความเศรา้ สลด

สรุปแลว้ บางทีอาจจะไมไ่ ดพ้ จิ ารณา พอมองป๊ับมนั เป็นเอง
สง่ิ ท่ีนา่ เศรา้ สลดก็สลด มองเหน็ สภาพความเป็นจรงิ จติ ก็มีแต่
ความเบ่ือหนา่ ยกบั ความเป็นอย่ใู นโลก เบ่อื หนา่ ยสะอิดสะเอียน
แมน้ วา่ จะมาเกิดซกั ชาตนิ งึ จะตอ้ งมาเผชญิ กบั ความทกุ ขแ์ ละ
ความเป็นอยนู่ นั้ จะสะอิดสะเอียน และเกลียดกลวั ท่ีสดุ มนั เป็น
อย่างนนั้ ถา้ ถงึ ท่ีสดุ เขา้ แลว้ ตอ้ งเป็นอยา่ งนนั้

เพราะฉะนนั้ สรุปแลว้ ไปไหนก็แลว้ แตเ่ ถอะมนั ประมวลเขา้
มาอยแู่ คน่ ี้ ถา้ เราจะเรยี นรู้ ไมร่ ูค้ มั ภีรจ์ ะก่ีหลงั ชา้ งก็แลว้ แต่ ถา้
ใจของเรายงั ไมเ่ ป็นอยา่ งท่ีวา่ น่ีไดแ้ ลว้ โอกาสสาํ เรจ็ ไม่มี ในเม่ือ
สาํ เรจ็ มนั ไม่มี ไอท้ ่ีทอ่ งมามนั ก็เปลา่ ๆ ไมม่ ีประโยชน์ เหมือนเคา้

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 13

ไปเรยี นความรูม้ า เรยี นมามากมายกา่ ยกองแตไ่ มไ่ ดป้ ระกอบ
ผลใหเ้ กิดประโยชน์ วชิ าความรูท้ งั้ หลายเหลา่ นนั้ ก็เป็นหมนั ไม่มี
ความหมายกบั วิชาท่ีเรยี นมาทงั้ หมด แตใ่ นเม่ือวิชาท่ีเรยี นมา
ประกอบใหเ้ กิดประโยชนส์ าํ หรบั ตวั เองนนั้ วิชานนั้ ไม่เป็นหมนั

ทกุ สิง่ ทกุ อย่างท่ีเราเรยี นมาทงั้ หมดแลว้ ในเม่ือเราไม่บงั คบั
จิตใหย้ อมรบั สภาพความเป็นจรงิ เหลา่ นี้ ตามหลักแหง่ ความ
เป็ นจริงคือความไมเ่ ทยี่ ง เป็ นทกุ ข์ เป็ นอนัตตา ใหเ้ คา้
ยอมรับจริงๆ ถ้าเคา้ ไมย่ อมรับจริงๆแล้ว คอื ไม่ไดผ้ ลอะไร
ทงั้ สิน้

อนั นีเ้ ป็นประตตู น้ ท่ีเราจะมดุ เขา้ สคู่ ณุ ธรรมชนั้ สงู เป็นประตู
ท่ีเราจะตอ้ งแกไ้ ข ถา้ เราแกไ้ ขอนั นีไ้ ม่ได้ จติ ไมย่ อมรบั สภาพอนั
นีไ้ ดแ้ ลว้ จะมาอวดเกง่ วา่ ตวั เองเขา้ ถงึ โนน่ เขา้ ถงึ น่ี อนั นนั้ มนั แค่
ปากเท่านนั้ เอง รงั รองวา่ ไมม่ ีความหมายสาํ หรบั คาํ พดู นนั้ ถ้า
เราเหน็ อนั นีซ้ ะก่อนซง่ึ กามภพหยาบๆนี่ก่อน แลว้ คอ่ ยจงึ
จะมุดเขา้ สู่ความละเอียดอ่อนต่อไป แล้วเราจะตอ้ งแกไ้ ข
สิ่งนั้นออกไปเป็ นลาํ ดบั มนั ถงึ จะไดผ้ ล

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 14

เพราะฉะนนั้ เน่ียพวกเราศกึ ษามาเรยี นมาทงั้ หมด มนั เกนิ
จากนีไ้ ปไม่ได้ เพราะฉะนนั้ ขอใหเ้ ราตงั้ อกตงั้ ใจประพฤตปิ ฏิบตั ิ
เอาอนั เนีย้ เป็นหลกั บกุ กนั อย่างเนีย้ ไม่ตอ้ งไปเรยี นอะไรมาก

อาจารยอ์ ยกู่ บั หลวงป่มู ่นั ภรู ทิ ตั ตเถระทา่ นสอนแคน่ ีเ้ อง เรา
ก็ลยุ ของเราอย่นู ่าดู จนกวา่ จะไดค้ วามมองชดั เจนได้ โอโ้ ห!
หลายปี ทกุ วนั นีก้ ็อยดู่ ว้ ยคณุ ธรรมนอ้ ยๆท่ีตวั เองได้ อ่ิมเอบิ
เหลือเกนิ ดใี จเหลอื เกิน จงึ หานโยบายวธิ ีแนะนาํ หม่คู ณะใหเ้ ขา้
ไปสคู่ ณุ ธรรมไดแ้ คอ่ าจารยน์ ่ีคงจะถวายชวี ติ ตอ่ พระศาสนาแลว้
เพราะฉะนนั้ ขอใหพ้ วกเราตงั้ อกตงั้ ใจกนั กแ็ ลว้ กนั อธิบายสฟู่ ัง
กนั แคน่ ีล้ ะวนั นี้ ก็ขอยตุ ิแคน่ คี้ รบั

ท่ีมา: https://youtu.be/zPQ5H9izx9E

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 15