กิเลสทำให้สัตว์ตาบอด โดย หลวงตามหาบัว

กิเลสทาํ ใหส้ ตั วต์ าบอด
หลวงตามหาบวั ญาณสมั ปันโน
เทศนอ์ บรมพระ ณ วดั ป่ าบา้ นตาด (๙ สงิ หาคม ๒๕๒๗)
พระองคท์ รงทราบตลอดท่วั ถึงหมดเก่ียวกบั เร่อื งสตั วเ์ ป็น
สตั วต์ าย ทนี ีม้ นั พดู ยาก บรรดาพระอรหนั ตอ์ งคไ์ หนจะไมร่ ูอ้ ย่าง
นนั้ ไมม่ ี พระพทุ ธเจา้ ทกุ พระองคจ์ งึ ไมท่ รงหา้ มการฉนั เนือ้ ฉนั
ปลา เพราะเป็นสิง่ ท่ีสดุ วสิ ยั เราพดู ไดเ้ พียงเทา่ นนั้ ลกึ ลบั กวา่ นนั้
พดู ไม่ได้ รูเ้ ตม็ หวั ใจพดู ไมไ่ ดน้ ่นั วา่ ไง กิเลสก็สนกุ ออกลวดลายซิ
ออกมาอวดตวั วา่ บรสิ ทุ ธิ์ ไม่ฉนั เนือ้ ฉนั ปลา มงั สวริ ตั ิ มนั เป็น
ลวดลายของกเิ ลส กิเลสไมไ่ ดล้ ะเอยี ดอย่างนนั้ กิเลสมนั จะไป
ใหอ้ ภยั ในสว่ นลกึ ลบั อยา่ งนนั้ มนั ไมร่ ูน้ ่ีกเิ ลส แตจ่ ติ ท่ี
ประกอบดว้ ยธรรมแลว้ ปิดไม่อยู่ ความจรงิ มีอยตู่ รงไหนรูต้ รงนนั้
ๆ เหน็ ตรงนนั้
พอ่ แม่ครูอาจารยม์ ่นั ทา่ นพดู นิด ๆ แตก่ อ่ นเราพจิ ารณา พดู
เก่ียวกบั เรอ่ื งฉนั ฉนั เนือ้ ฉนั ปลาน่ีแหละ ฉนั อะไร ๆ ก็ไม่ไดค้ ดิ
ฉนั เหลา่ นมี้ นั ไดค้ ิด แตม่ นั สดุ วิสยั ท่ีจะแก้ แน่ะ ท่านพดู แคน่ นั้

1

สดุ วิสยั ท่ีจะแก้ สดุ วิสยั ท่ีจะหกั หา้ มไมใ่ หเ้ ป็นอยา่ งนี้ โลกเป็น
เหมือนนา้ํ มหาสมทุ ร มนั เป็นมหาสมทุ รมาดงั้ เดมิ อยา่ งนนั้ ใคร
จะไปแยกไปแยะตกั ตวงเอามาใชอ้ ะไร ๆ ก็แลว้ แตบ่ คุ คลท่ีจะ
นาํ มาใช้ ท่ีจะไปกนั้ นา้ํ มหาสมทุ รไมใ่ หม้ นั ไหลไมไ่ ด้ ท่านพดู
แยบ็ เทา่ นนั้ หลงั ๆ มานีเ้ ราก็มาเขา้ ใจซิ (พอ่ แม่ครูจารย)์ ทา่ นก็
พดู ไม่ออก ทา่ นก็รูเ้ หตรุ ูผ้ ลวา่ การพดู ออกไปมีแงห่ นกั เบาไดเ้ สีย
ขนาดไหน ผฟู้ ังจะไม่ฟังไปตามความจรงิ ท่ีรู้ ๆ นนั้ มนั จะแหวก
แนวไปดงั ท่ีแหวกแนวอยทู่ กุ วนั นี้ เอาออกโออ้ อกอวดเรอ่ื ง
มงั สวิรตั ิ

ใครจะไปเกินพระพทุ ธเจา้ เรอ่ื งความรูใ้ นแง่หนกั เบาทกุ แง่
ทกุ มมุ ไม่อย่างนนั้ จะวา่ เป็นสพั พญั �เู หรอ พวกไหนใครเป็น
สพั พญั �ู พวกประกาศตนปา้ ง ๆ วา่ ฉนั มงั สวิรตั ิจงึ เป็นเมตตาท่ี
บรสิ ทุ ธิ์น่หี รอื พวกสพั พญั �ู พวกกิเลสเหยยี บหวั ไมว่ า่ เอา
ลวดลายกเิ ลสมาเป็นเครอ่ื งมือเหยยี บย่าํ ทาํ ลายเพียงฉนั
มงั สวิรตั ิ แตจ่ ติ เป็นยงั ไง มนั อย่ทู ่ีจิตนีต้ า่ งหากน่ี อนั นีเ้ พยี งเอา
มาอวดไดแ้ คก่ ิรยิ า ท่านผฉู้ นั ทา่ นจติ บรสิ ทุ ธิ์ขนาดไหน น่นั เอา

2

มาเทยี บกนั ซิ มนั เขา้ กนั ไดเ้ ม่ือไร พอ่ แม่ครูจารยท์ า่ นวา่ มนั
สดุ วิสยั จะทาํ ยงั ไง สว่ นท่ีเป็นวสิ ยั ใครก็มองไมเ่ หน็ น่นั ฟังซิ น่ีท่ี
สาํ คญั มาก สว่ นท่ีเป็นวิสยั ใครก็มองไมเ่ หน็ คอื ตายไมใ่ หม้ นั
ตาย ไมอ่ ยากตายไมอ่ ยากถกู เบียดเบยี น ไม่อยากใหใ้ ครฆา่ แต่
เขาก็ฆา่ น่มี นั สดุ วิสยั อนั นี้ โลกเป็นมาอยา่ งนีแ้ ตด่ งั้ เดิม สว่ นท่ี
ไม่สดุ วิสยั อกี แงห่ นง่ึ ไม่มีใครรู้ ทา่ นวา่ อยา่ งนี้ พดู ออกมาก็ไม่เกิด
ประโยชน์

แตก่ ่อนผมก็ไมเ่ ขา้ ใจ พอปฏิบตั มิ าปฏิบตั ิไปจะวา่ อวด
หรอื ไมอ่ วดก็ตาม มนั เขา้ ใจน่ีจะวา่ ไง ไม่มีใครบอกก็รู้ มนั รูเ้ องวา่
อนั ไหนสดุ วิสยั อนั ไหนไม่สดุ วสิ ยั มนั เหมาะควรยงั ไง ท่ที ่านไม่
ฆา่ สตั วต์ ดั ชีวติ แตท่ ่านยงั ฉนั เนือ้ ฉนั ปลาอย่ยู งั งีเ้ พราะอะไร ไม่
ตอ้ งไปตงั้ ปัญหาอะไรใหล้ าํ บากละ มนั ซงึ้ เขา้ ไปเลย รูท้ ะลไุ ป
หมดเลย ตงั้ ปัญหามาเป็นบา้ นา้ํ ลายกนั บนเวทีทาํ ไม ปราชญ์
ท่านไมเ่ หน็ บา้ นา้ํ ลาย สง่ิ ไหนควรพดู ทา่ นก็พดู สงิ่ ไหนไมค่ วรพดู
ทา่ นก็ผา่ น ๆ หรอื เก็บไวเ้ สีย ๆ เพราะทา่ นไมไ่ ดม้ ีความหวิ โหย

3

ไม่ไดม้ ีความอยากอวดเนือ้ อวดตวั ทา่ นไมม่ ี ทา่ นมีแตค่ วามจรงิ
ลว้ น ๆ ความจรงิ ก็เป็นความจรงิ ท่ีบรสิ ทุ ธิ์ดว้ ยน่ี

ธรรมของพระพทุ ธเจา้ เป็นสงิ่ ท่ีสดุ วสิ ยั ของผมู้ ีกิเลสท่ีจะรูไ้ ด้
ตลอดท่วั ถึง รูต้ รงไหนไปก็จะมีแตเ่ ร่อื งของกิเลสมนั แทรกเขา้ ไป
ทาํ งาน ๆ เรยี นธรรมปฏบิ ตั ธิ รรมแตก่ อบโกยเอากิเลส เพราะ
กิเลสเขา้ ไปทาํ งานอยใู่ นนนั้ ไมร่ ูน้ ่ีซิ ละเอยี ดขนาดนนั้ นะกิเลส น่ี
ถงึ ไดอ้ ศั จรรยพ์ ระพทุ ธเจา้ อบุ ตั ิขนึ้ มาไดอ้ ยา่ งไร ไม่มีใคร
ตกั เตือนส่งั สอนเลย้ ทรงตะเกียกตะกายโดยลาํ พงั พระองคเ์ อง
เป็นสยมั ภรู ูโ้ ดยลาํ พงั พระองคเ์ องทกุ ๆ พระพทุ ธเจา้ ทกุ ๆ
พระองค์ ยงั อดอศั จรรยไ์ มไ่ ด้ อดแปลกในหวั ใจอยา่ งถึงใจไมไ่ ด้
วา่ ท่านอบุ ตั ิขนึ้ มาไดอ้ ยา่ งไร เพราะพยานบอกอยนู่ ่ี พยานคือ
ยงั ไง เราไม่ไดย้ นิ ไดฟ้ ังอะไรจากทา่ นจะรูเ้ รอ่ื งอะไรปฏบิ ตั ยิ งั ไง

ดซู ิกิเลสเหยยี บหวั มนษุ ยแ์ ละสตั วท์ งั้ หลายอยเู่ ต็มหวั ใจ ใคร
เห็นโทษของมนั นอกจากเหมือนควายใหม้ นั จงู ไปตลอดเวลา
เท่านนั้ ทงั้ หลบั ทงั้ ต่นื อาการของจิตท่ีคดิ ออกมากนอ้ ยเพียงไรมี
แตเ่ ร่อื งอนั นีจ้ งู ๆ ทงั้ นนั้ เพราะไม่มีเคร่อื งมือทดสอบ ไมม่ ีกลอ้ ง

4

พอจะสอ่ งเหน็ ตวั โรครา้ ยอนั นีน้ ่ีซิ ไม่ไดย้ นิ ไดฟ้ ังรูไ้ ม่ไดน้ ่ี ตอ้ ง
เป็นแบบควายตวั หน่งึ ดี ๆ น่นั แหละ จะคนก็คนเถอะ ชาตชิ นั้
วรรณะไหนก็เถอะวา่ งนั้ เลย ควายตวั หนง่ึ ดีๆ ถา้ พดู เก่ียวกบั เร่อื ง
ของกิเลสซง่ึ มคี วามแหลมหลกั ท่ีสดุ บนหวั ใจสตั วแ์ ลว้ พวกเรา
เทา่ กบั ควายตวั หนง่ึ ดี ๆ ไม่ไดผ้ ิดอะไรเลย

แมแ้ ตไ่ ดย้ ินไดฟ้ ังอยู่ มนั ก็ยงั ไมพ่ น้ ขา้ งหนง่ึ เป็นควายขา้ ง
หนง่ึ เป็นคน หรอื ๙๕% เป็นควาย ๕% เป็นคน แลว้ ยน่ ลงมา
แปดสบิ เจด็ สบิ ๕๐% เป็นคน ๕๐% เป็นควาย แลว้ ชาํ ระเขา้ ไป
ดว้ ยภาคปฏบิ ตั ิตามหลกั ธรรมท่ีพระองคท์ รงสอนไว้ แน่ะ มนั ได้
ยิน ๆ ไดฟ้ ังพวกเราท่นี าํ มาชาํ ระ ใหย้ น่ ลงมา ๆ ถงึ หา้ สบิ ส่ีสบิ
สามสบิ ของความเป็นควาย เจด็ สิบในความเป็นคน จนกระท่งั
ถึง ๑% ในความเป็นควาย ๙๙% ในความเป็นคน และถึงขนาด
ท่ีวา่ ๑๐๐ ทงั้ ๑๐๐เป็นคน คนไม่ไดย้ นิ ไดฟ้ ังจากพระพทุ ธเจา้
จากคาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ จะมาถงึ ความเป็นคนไดร้ อ้ ย
เปอรเ์ ซ็นตไ์ ดอ้ ยา่ งไร

5

เม่ือเทียบถงึ เรอ่ื งความแหลมคมของกิเลสแลว้ แหลมขนาด
นนั้ ผมสลดสงั เวชนะผมพดู จรงิ ๆ ผมไม่ไดม้ าพดู เลน่ ๆ ใหห้ มู่
เพ่ือนฟัง ท่ีถกู มนั กลอ่ มมาเสยี เทา่ ไร ๆ นีไ้ ม่รูเ้ นือ้ รูต้ วั เลย เหมือน
ควายตวั หนง่ึ ทงั้ ๆ ท่ีไดย้ นิ ไดฟ้ ังโอวาทครูบาอาจารย์ แลว้ เกิด
ความเช่ือความเล่ือมใสในศาสนาก็มีอยเู่ ตม็ หวั ใจ แลว้ ก็
นอกจากนนั้ ยงั ความหวงั มรรคผลนิพพานนีเ้ ป็นระดบั ๆ หวงั
จนถงึ สิน้ สดุ วมิ ตุ ตหิ ลดุ พน้ ถึงขนาดนนั้ มนั ยงั ไมพ่ น้ ความเป็น
ควายใหม้ นั จงู อยู่ จากขณะเดียวเทา่ นนั้ ท่ีคิดถึงเร่อื งมรรคผล
นิพพาน แลว้ ก็มาตงั้ หนา้ ตงั้ ตาปฏบิ ตั ิ ก็ไม่พน้ ท่ีมนั จะจงู อยู่
ตลอดเวลา ในกิรยิ าของจิตท่ีคิดท่ีปรุงออกถกู กองทพั หลวง
กองทพั ใหญ่ของมนั มนั ผลกั ดนั ออกมา ผลกั ดนั ออกมา กองทพั
ใหญ่คอื อวิชชฺ าปจจฺ ยา นีห้ นนุ ออกมาใหเ้ ป็นสงั ขาร ใหเ้ ป็น
วิญญาณความรบั ทราบตา่ ง ๆ สมั ผสั สมั พนั ธอ์ ะไรไปมีแตม่ นั
หนนุ ๆ หนนุ ไปหมด ไมร่ ู้ น่ถี ึงอศั จรรยพ์ ระพทุ ธเจา้

เราตะเกียกตะกายแทบลม้ แทบตาย น่งั ภาวนาบางวนั ไมล่ ง
เลย โมโหเจา้ ของแทบเป็นแทบตาย ฟัดถงึ ขนาดนนั้ มนั ยงั ลาก

6

จมกู ไปตอ่ หนา้ ตอ่ ตา เขา้ รูปเขา้ เสียงเขา้ กลน่ิ เขา้ รส ลว้ นแลว้ แต่
จาํ พวกมตู รจาํ พวกคถู ทงั้ นนั้ มนั ไม่ใหร้ ูว้ า่ มตู รวา่ คถู ละ่ ซิ รูป
เสียง กล่ิน รส เคร่อื งสมั ผสั สงิ่ ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั เรามาตลอดรอบ
ดา้ นท่จี ะสมั ผสั สมั พนั ธก์ นั มนั มีแตเ่ ร่อื งของหลมุ มตู รหลมุ คถู
ทงั้ นนั้ แตม่ นั ก็พอใจไปเขา้ หลมุ มตู รหลมุ คถู จากการจงู ของกิเลส
จนได้

ครนั้ พอมีหลกั เกณฑข์ นึ้ บา้ ง จิตสงบเยือกเยน็ ขนึ้ บา้ ง ก็เหน็
ความแปลกประหลาดในจิต ศรทั ธาความเช่ือม่นั แมเ้ ราจะเช่ือ
อย่แู ลว้ น่นั กเ็ ป็นความเช่ือดว้ ยการคาดคะเน ความเช่ือดว้ ย
สญั ญาอารมณ์ แตค่ วามเช่อื ท่ีปรากฏขนึ้ ภายในจติ ใจจากการ
ปฏิบตั ขิ องตนนี้ เป็นความเช่อื ท่ีออกมาจากความจรงิ ของตวั เอง
จรงิ ๆ ไม่เช่ือดว้ ยการคาดคะเน คือเช่ือจากของจรงิ ท่ีไดเ้ หน็ ไดร้ ู้
จรงิ ๆ ในเจา้ ของ จากนนั้ ก็คอ่ ยมีกาํ ลงั ๆ

ถึงจะมีกาํ ลงั ขนาดไหนก็ตามเถิด สติปัญญาศรทั ธาความ
เพียรดว้ ยอาํ นาจแห่งธรรมของเรา จะเหน็ โทษของมนั ไดต้ าม
กาํ ลงั ความสามารถของสตปิ ัญญาขนั้ นนั้ ๆ เทา่ นนั้ ถา้

7

สตปิ ัญญายงั ไมห่ ย่งั ถงึ ตรงไหน ตรงนนั้ ตอ้ งถกู กลอ่ มจนได้ ตอ้ ง
เช่ือมนั อย่จู นได้ ๆ อย่างนนั้ จะวา่ ไง ไปตรงไหนก็เช่ือ ๆ เม่ือ
สตปิ ัญญายงั ไมถ่ ึงกนั ยงั ไมพ่ อดกี นั ท่ีจะรูจ้ ะเหน็ พอจะปลอ่ ย
วาง พอจะหลบหลกี ปลีกตวั หรอื สลดั ปัดทิง้ ได้ ตอ้ งเช่ืออยโู่ ดยดี
ๆ น่ีท่วี า่ มนั แหลมขนาดนนั้ นะ ละเอียดขนาดนนั้ นะ มนั ถึงได้
ครองโลกธาตุ สตั วต์ วั ไหนอย่ใู นกามโลก รูปโลก อรูปโลก ท่ีอยู่
เหนือกิเลสมีไหม ไม่มนี ่ี มนั ครอบอยทู่ กุ หวั ใจสตั วเ์ ลย ไมว่ า่ จะ
เป็นรา่ งหยาบรา่ งละเอยี ด ภพใดภมู ใิ ด ลว้ นแลว้ แตเ่ ป็นนกั โทษ
ในเรอื นจาํ ของมนั แตล่ ะหอ้ ง ๆ แตล่ ะประเภทของนกั โทษทงั้ นนั้
เทียว มนั ละเอยี ดขนาดนนั้

เพราะฉะนนั้ แมน้ กั ปฏบิ ตั ิมีจติ ละเอยี ดแหลมคมขนาดไหน
ท่ีเลยจากความละเอยี ดแหลมคมของสตปิ ัญญานนั้ มนั ยงั
แหลมคมกวา่ อกี กิเลส มนั ไมร่ ูม้ นั พวกนีแ้ หละประเภทเหลา่ นี้
แหละท่ีมนั จงู อยแู่ ตก่ อ่ น จงู ไปเรอ่ื ย ๆ แลว้ ตดั เชือกมนั เร่อื ย จงู
เร่อื ยตดั เชือกเรอ่ื ย เขา้ ใจเรอ่ื ย ๆ จนถงึ ขนั้ มหาสตมิ หาปัญญา
ขนาดนนั้ ยงั ถกู มนั จงู จมกู เขา้ ไปกอดอวชิ ชาอย่จู นได้ น่นั เหน็

8

ไหม ไปตดิ อย่นู ่นั ซิ ถกู จงู จมกู เขา้ ไปในกองอวิชชามหา
กษัตรยิ ว์ ฏั จกั รของมนั ใหห้ ลงจนได้ ละเอียดไหมเครอ่ื งกลอ่ ม
ของมนั ใหเ้ หน็ วา่ มีความผอ่ งใส มีความสง่าผ่าเผย มคี วาม
องอาจกลา้ หาญ มีความอศั จรรย์ ไมม่ ีจิตดวงใดเสมอดว้ ยดวงท่ี
สง่างามอยนู่ ี้ อศั จรรยอ์ อ้ ยอ่ิงอย่นู ี้ น่นั เห็นไหมมหาสติมหา
ปัญญา เลยตอ้ งไปตามรกั ษาพะเนา้ พะนอมนั จนไดไ้ มม่ ากก็
นอ้ ย ไมช่ า้ ก็เรว็ ติดจนได้ น่ีแหละเม่ือยงั ไมท่ นั กนั

แตย่ งั ไงก็ตามเถอะ เร่อื งของมหาสตมิ หาปัญญาแลว้ ถงึ จะ
หลงลวดลายของกิเลสก็มที างท่ีจะฟัดกนั ใหม้ ว้ นเส่ือลงได้ ไม่
สงสยั อนั นี้ รอกาลเวลาเท่านนั้ ท่ีจะใหเ้ ป็นไปเหมือนจติ ทงั้ หลาย
ซง่ึ ไม่แนน่ อน ๆ อยา่ งนนั้ ไม่ได้ จิตดวงนีแ้ นน่ อน สติปัญญานี้
แนน่ อนท่ีจะฟันสง่ิ เหลา่ นีแ้ หลก เป็นแตเ่ พียงวา่ ยงั ไม่เหมาะกบั
โอกาสท่ีจะรูจ้ ะเหน็ กนั ท่ีจะฟาดจะฟันกนั ใหแ้ หลกเทา่ นนั้ น่นั
ละขนาดนนั้ หละ ขณะท่ีมนั จงู มนั ละเอยี ดขนาดนนั้ ขอใหท้ กุ ๆ
ทา่ นฟังใหถ้ ึงใจนะ น่พี ดู อยา่ งเปิดหวั อกใหท้ ่านทงั้ หลายฟัง
ระหวา่ งธรรมกบั กิเลสตา่ งกนั ขนาดไหน คณุ ภาพกบั มหนั ตโทษ

9

มหาคณุ กบั มหนั ตโทษ ตา่ งกนั อยา่ งไรบา้ ง มนั กลอ่ มสตั วโ์ ลก
ขนาดนนั้ น่ีถงึ ไดอ้ ศั จรรยพ์ ระพทุ ธเจา้

เรามีวาสนานะไดเ้ กิดมาพบพระพทุ ธศาสนา ซง่ึ เป็นศาสนา
เอกไม่มีอะไรท่ีคา้ นเลยสามแดนโลกธาตุ ศาสนาน่ีเหนือหมด
เม่ือกิเลสไดพ้ งั ลงจากหวั ใจดว้ ยอาํ นาจแหง่ ธรรมนีป้ ราบเทา่ นนั้
เหนือหมดเลย ทีนีโ้ ทษของมนั เป็นยงั ไง ๆ ไดเ้ หน็ หมด ทงั้ สว่ น
หยาบ สว่ นกลาง สว่ นละเอยี ดโดยลาํ ดบั ลาํ ดา จนกระท่งั หมด
ส่งิ เคลือบแฝงภายในจติ คอื สมมตุ ิ แมแ้ ตอ่ วชิ ชาก็เป็นสมมตุ ิ
เป็นสิ่งเคลอื บแฝง เหลือแตจ่ ติ ท่ีบรสิ ทุ ธิ์ลว้ น ๆ แลว้ น่นั ละ
ประเสรฐิ สดุ ถา้ จะเสกวา่ ประเสรฐิ สดุ แตท่ า่ นก็ไม่เสก เพราะ
ธรรมนนั้ ไม่ใชธ่ รรมยงั คนใหต้ กใจใหต้ ่นื เตน้ ใหห้ ลงงมงาย เป็น
ธรรมท่ีบรสิ ทุ ธิว์ มิ ตุ ติ ทรงความจรงิ ลว้ น ๆ ผรู้ ูเ้ ขา้ สคู่ วามจรงิ แลว้
ก็จะต่ืนเตน้ อะไรไม่มี ไมเ่ หมอื นโลก น่ีท่ีวา่ พระพทุ ธเจา้ ทา่ นอบุ ตั ิ
ขนึ้ มาไดอ้ ยา่ งไรโดยไม่มีผแู้ นะผบู้ อก ทรงตะเกียกตะกายโดย
ลาํ พงั พระองค์ เอาจนผ่านได้

10

หนาแนน่ ท่ีสดุ เลย กาํ แพงนหี้ นาแนน่ มากทีเดียว ไมม่ ี
กาํ แพงในโลกนีจ้ ะหนาแนน่ ย่งิ กวา่ กาํ แพงของกิเลสตงั้ แตอ่ วิชชา
ออกมา หมดทกุ สิ่งทกุ อยา่ ง ปิดบงั อยา่ งมดิ ตวั เลยทีเดียว แลว้ ก็
จงู สตั วโ์ ลกออกสนามไปใชง้ าน ท่ีไหนสตั วโ์ ลกจะแหวกวา่ ยไป
จากอาํ นาจของมนั มนั เท่ียวปิดเท่ียวกนั้ ไวห้ มด เชน่ วา่ บาปไมม่ ี
น่นั ฟังซิ คาํ ท่ีวา่ บาปไมม่ ีก็คอื ถา้ วา่ บาปมีคนก็จะกลวั บาป สตั ว์
จะกลวั บาป ผทู้ ่ีรูภ้ าษีภาษาอย่างนีจ้ ะกลวั บาปแลว้ ไม่ทาํ บาป
การไมท่ าํ บาปก็จะตอ้ งเสาะแสวงหาในทางท่ีดี การไมท่ าํ บาป
นนั้ ก็เป็นความดแี ลว้ เป็นธรรมแลว้ น่นั แลว้ ยงั จะเสาะแสวงหา
ทางดีทางบญุ ทางกศุ ลอีก มนั ก็ปฏเิ สธอกี วา่ บญุ ไมม่ ี น่นั

เม่ือลงวา่ บญุ และบาปไมม่ ีฝังใจเช่ือตามมนั แลว้ ใครจะไป
สนใจละบาป ใครจะไปสะทกสะทา้ นในการทาํ บาป
หิรโิ อตตปั ปะ ความสะดงุ้ กลวั ตอ่ บาปมีไดย้ งั ไง ก็กิเลสลบไป
หมดไมม่ ีอะไรเหลอื แลว้ ทีนกี้ ารแสวงหาบญุ จะแสวงหามาอะไร
ก็บญุ ไมม่ ี แสวงใหเ้ สยี เวล่าํ เวลา เสยี ผลเสยี ประโยชน์ เสยี กาํ ลงั
วงั ชาทรพั ยส์ มบตั ไิ ปทาํ ไม ก็ทาํ ลงไปมนั เป็นอฐานะเป็นไปไมไ่ ด้

11

ใครจะไปฝืนทาํ น่นั เป็นสิง่ ท่ีตดั แตใ่ นขณะเดียวกนั มนั ตดั เพ่ือ
ไม่ใหอ้ อกจากอาํ นาจของมนั แลว้ ก็ลากเขา้ มาสอู่ าํ นาจของมนั

เม่ือวา่ บาปไมม่ ีบญุ ไมม่ ีแลว้ สตั วโ์ ลกก็จะตอ้ งเดนิ ตามมนั
ตอ้ ย ๆ ไม่มีสตั วโ์ ลกตวั ใดรายใดท่ีจะคดั คา้ นตา้ นทานหรอื ฝ่าฝืน
มนั เลย เช่ืออยา่ งหลบั สนทิ ทนี ีก้ ารทาํ ลงไปจงึ มีแตเ่ รอ่ื ง
ผลประโยชนท์ ่ีมนั จะกอบโกยเอาจากสตั ว์ น่ีละผลงานท่ีมนั ให้
สตั วท์ าํ งาน ความคิดความปรุงอะไรใหค้ ดิ ใหป้ รุงไปตามแง่ตาม
แถวของมนั ท่ีจะเป็นผลประโยชนแ์ กม่ นั ทงั้ นนั้ ผลประโยชนท์ ่ีจะ
นอกเหนือไปจากอาํ นาจของมนั มนั ไมย่ อม เช่นอยา่ งสวรรคม์ ี
พรหมโลกมี นพิ พานมี น่ีมนั ไมย่ อมใหเ้ ช่ือ นอกจากนนั้ มนั ยงั
แสดงใหเ้ หน็ อยา่ งเตม็ ลวดลายของมนั ในหวั ใจของชาวพทุ ธเรา
นี้ เราอยา่ ไปวา่ ท่ีอ่นื ๆ เลย เช่นวา่ เปรตวา่ ผีวา่ เทวบตุ รเทวดาไม่
มี ยงั กลา้ ปฏเิ สธไดท้ งั้ ท่ีตาบอด

พระพทุ ธเจา้ สอนเทวดามาเท่าไร ก่ีพระองคก์ ็สอนแบบ
เดียวกนั หมด ทาํ ไมจงึ ไปลบลา้ งความจรงิ ความมีความเป็น
ทงั้ หลายของภพตา่ ง ๆ หมด เทวดาก็พวกเราน่ีแหละ แนะ่ ฟังซิ

12

เอาท่ีไหน นรกก็คอื พวกเราน่ีอยใู่ นหวั ใจน่ี หวั ใจกเ็ ป็นหวั ใจท่ี
เป็นนรก นรกสาํ หรบั สวมหวั ใจท่ีเป็นตวั รอ้ นตวั นรกน่ีก็มีอีกตาม
หลกั ธรรมจะวา่ ไง ผตู้ อ้ งหานกั โทษในเรอื นจาํ น่นั ก็มี ท่เี ขาจบั ยงั
ไมไ่ ดแ้ ตเ่ ป็นทกุ ขเ์ ป็นฟืนเป็นไฟอย่กู ็มี น่นั เป็นอยา่ งนนั้ ทนี ีย้ งั ไม่
ถงึ วาระก็ตกนรกหลมุ เป็นฟืนเป็นไฟภายในจิตใจตนเสียกอ่ น
ออกจากนีแ้ ลว้ ก็อนั นีแ้ หละท่ีจะไปตดิ คกุ ตดิ ตะราง คือนรกหลมุ
ตา่ ง ๆ ท่ที ่านแสดงไวเ้ หลา่ นนั้ มีปัญหาอะไร

ผตู้ าดีทงั้ นนั้ เหน็ ทา่ นสอนพวกเรา กเิ ลสมนั ลบลา้ งหมดจะ
วา่ ไง มนั ปิดหวั ใจของสตั ว์ จงู จมกู ไปใหเ้ หน็ และเช่ือตามมนั ไป
วา่ พวกเปรตพวกผีพวกภพตา่ ง ๆ ไมม่ ี มีเท่าท่ีเหน็ น่ี มีเท่าท่ี
สายตาบอกเทา่ นนั้ เอง เลยสายตาไปแลว้ ไม่มี เลยกระแสของหู
ไปแลว้ ไมม่ ี เลยจมกู ไปแลว้ ไม่มี เลยลนิ้ เลยกายไปแลว้ ไมม่ ี ทงั้
ๆ ท่ีส่ิงเหลา่ นนั้ มีเต็มโลกเตม็ แผ่นดินเต็มสงสาร มนั ก็ปิด มนั
โกหกอยา่ งหนา้ ดา้ นอย่างนีเ้ ห็นไหม เราก็เช่ืออย่างหนา้ ดา้ น จะ
วา่ โงห่ รอื ฉลาดเอา้ พิจารณาซิ ธรรมพระพทุ ธเจา้ ประกาศกงั วาน
โลกมานี้ ประกาศกงั วานแตข่ องจรงิ ทงั้ นนั้ หาของหลอกลวง

13

อย่างกิเลสตวั ปลิน้ ปลอ้ นนีไ้ ม่มีแมเ้ ปอรเ์ ซน็ ตเ์ ดียวเลย ขนาดนนั้
จติ ยงั ไม่ยอมเช่ือ เหน็ ไหมอาํ นาจของมนั ถึงขนาดนนั้ เชยี วนะ

อย่างเรานบั วา่ เป็นวาสนาบารมี เกิดมาในทา่ มกลางพทุ ธ
ศาสนาแลว้ ยงั ไดน้ บั ถือและไดป้ ฏบิ ตั ิตวั ตามแนวทางนีด้ ว้ ย เรา
ยงั มีรอ่ งรอยมชี อ่ งทาง มีความหวงั ท่ีจะเป็นไปตามแถวทางของ
พระพทุ ธเจา้ ท่ีจะถงึ แดนแหง่ ความสมหวงั เป็นลาํ ดบั ลาํ ดาไป
จนกระท่งั ถงึ ความสมหวงั อนั สมบรู ณไ์ ด้ เพราะการประพฤติ
ปฏบิ ตั ิตามศาสนธรรมของพระองค์

ถา้ จะเทียบถึงความไดเ้ ปรยี บแลว้ มนษุ ยเ์ ราเฉพาะอยา่ งย่งิ
ชาวพทุ ธและนกั ปฏบิ ตั ิ เป็นผไู้ ดเ้ ปรยี บแก่สตั วท์ งั้ หลายท่วั โลก
ดนิ แดนอยมู่ ากมาย เพราะมีหวงั ทงั้ ปัจจบุ นั แมส้ กลกายความ
เป็นอยตู่ อ้ งไดอ้ าศยั ปัจจยั ทงั้ หลายเชน่ เดยี วกบั โลกท่วั ๆ ไป แต่
ภายในกม็ ีอาหารเป็นเครอ่ื งด่มื ท่ีเหมาะสมท่ีสดุ ไดแ้ กค่ ณุ ธรรม
ไม่ไดเ้ อายาพษิ เป็นฟื นเป็นไฟเขา้ มาเผาภายในจิตใจ เหมือน
อย่างท่ีเป็นอยทู่ ่วั โลกดนิ แดนเพราะไมม่ ีธรรม เน่ืองจากไม่สนใจ

14

ในธรรม ส่งิ ท่ีเขา้ ไปเก่ียวขอ้ ง สิง่ ท่ีสมั ผสั สมั พนั ธก์ ็มีแตฟ่ ืนแตไ่ ฟ
น่ีจงึ วา่ ไดเ้ ปรยี บมากมาย

ขอใหภ้ มู ิใจในอาํ นาจวาสนาของตวั เอง เราเกิดมาในชาตนิ ี้
ไดม้ อบกายถวายชีวิตกบั พระพทุ ธเจา้ พระธรรม พระสงฆ์
เรยี กวา่ มอบกบั ธรรมชาตอิ นั ประเสรฐิ เลิศโลกแลว้ ไมส่ งสยั ตาย
เม่ือไรก็ตายเถอะ ความพากความเพียรใหเ้ ด็ดเด่ียวลงไป เพ่ือ
ฆา่ กิเลสตวั เสนียดจญั ไร ตวั เป็นยกั ษเ์ ป็นผีกลอ่ มสตั วโ์ ลกใหล้ ม่
จมมา ไมว่ า่ เขาวา่ เรานานแสนนาน ไม่วา่ เขาวา่ เรามากตอ่ มาก
เหมือนกนั หมด ไม่มีใครท่ีจะนาํ มาแขง่ กนั ไดใ้ นความมากและ
ความยืดยาวนาน เพราะการทอ่ งเท่ียวในวฏั สงสาร เน่ืองจากถกู
กิเลสจงู จมกู ใหไ้ ปภพนอ้ ยภพใหญ่

ท่ีมีภพดีอย่บู า้ งก็เพราะมีธรรมเขา้ แทรก ไดท้ าํ ความดีเอาไว้
มนั จงู ไปไม่ไดเ้ ตม็ เม็ดเตม็ หนว่ ย ย่งิ มาบาํ เพ็ญธรรมใหเ้ ป็นความ
ดโี ดยเฉพาะทางใจแลว้ จะไดเ้ ห็นกิเลสตวั เป็นยกั ษเ์ ป็นผอี ยู่
ภายในใจทกุ ประเภท ทงั้ โคตรแซก่ ิเลสจะอยทู่ ่ีใจหมดไมอ่ ยใู่ นท่ี

15

อ่นื ท่ีใด ดนิ ฟา้ อากาศกวา้ งแสนกวา้ งไมอ่ ยู่ มหาสมทุ รลกึ แสน
ลกึ กวา้ งแสนกวา้ งไมอ่ ยู่ ท่ีไหน ๆ ไมอ่ ยทู่ งั้ มวล อยเู่ ฉพาะจิต

ธรรมพระพทุ ธเจา้ ซง่ึ ก็มีเชน่ เดยี วกบั กเิ ลสมีอยทู่ ่วั ไป ธรรมก็
มีอยทู่ ่วั ไป เม่ือเราแยกเราแยะเราไขวค่ วา้ เอามาประพฤติปฏิบตั ิ
แลว้ ธรรมก็จะสมั ผสั สมั พนั ธก์ นั ท่ีใจ เพราะใจเป็นท่ีสถิตของ
ธรรม เป็นท่ีสมั ผสั สมั พนั ธท์ ่ีเกิดขนึ้ ของธรรม และสดุ ทา้ ยใจก็
เป็นโรงงานแหง่ ธรรม ทงั้ เหตแุ ละผลของธรรมจะเป็นขนึ้ ท่นี ่ีไม่
เป็นขนึ้ ท่ีไหน เหน็ เต็มหวั ใจแลว้ ทาํ ไมพดู ไมไ่ ดม้ นษุ ยเ์ รานะ่
ขอใหร้ ูใ้ หเ้ หน็ ซิ

มนั ไม่รูไ้ มเ่ หน็ น่ะซิ ไอพ้ ดู แบบดน้ ๆ เดา ๆ ตวั เองก็ไม่
แนน่ อน แลว้ จะพดู ใหค้ นอ่นื ไดร้ บั ความแนน่ อน ใหเ้ ขาไดร้ บั
ความเช่ือความไวว้ างใจไดย้ งั ไง เรายกศาสดาขนึ้ มาเป็นตวั
ประธานเป็นสกั ขีพยานซิ พระองคท์ รงรูท้ รงเหน็ เสยี ทกุ สง่ิ ทกุ
อยา่ ง เม่ือทรงแสดงอะไรมาไม่ทรงสะทกสะทา้ น เพราะความรู้
อย่เู หนือโลกแลว้ แสดงความจรงิ ทงั้ หลายซง่ึ มีอยทู่ งั้ ในโลกและ
เหนือโลก ไดอ้ ยา่ งเตม็ พระโอษฐ์ไม่ทรงสะทกสะทา้ นเลย ไมม่ ี

16

ใครท่ีจะไปคดั คา้ น ลบลา้ งความเป็นศาสดาและศาสนธรรมของ
พระองคไ์ ด้

น่ีท่วี า่ เวลาพระองคต์ รสั รูโ้ ลกธาตหุ ว่นั ไหว ก็กิเลสละ
หว่นั ไหว แลว้ ก็ทาํ ใหผ้ ทู้ ่ีเสาะแสวงหาธรรมน่นั แหละหว่นั ไหว
สะเทือนสะทา้ นไปหมด เชน่ อยา่ ง สททฺ มนุสสฺ าเวสุงๆ ในธมั ม
จกั กปั ปวตั ตนสตู ร น่ีฝ่ายดีฝ่ายผมู้ ีอรรถมีธรรม ผจู้ ะหวงั พง่ึ
พระพทุ ธเจา้ เพ่ือความหลดุ พน้ จากทกุ ข์ มีความปีติยนิ ดี
สะเทือนสะทา้ นหว่นั ไหวไปท่วั แดนโลกธาตุ ทนี ีก้ ิเลสท่ีครอบงาํ
หวั ใจของสตั วโ์ ลกก็แสดงความนอ้ ยอกนอ้ ยใจ เชน่ พระยาวสั ส
วดีมาราธิราช ซง่ึ เป็นหวั หนา้ มารทงั้ หลาย ทาํ ใหโ้ ลกสะเทือน
สะทา้ นเหมือนกนั

พระองคแ์ สดงธรรมท่ีไหนผใู้ ดมาคดั คา้ นได้ และทรงรอื้ ขน
สตั วโ์ ลกไปได้ ตงั้ แตว่ นั พระองคต์ รสั รูแ้ ลว้ เร่อื ยมาจนกระท่งั
ปัจจบุ นั นี้ ไดม้ ากขนาดไหนเราคิดดซู ิ และมีใครสามารถรอื้ ขน
สตั วโ์ ลกใหพ้ น้ จากทกุ ขภ์ ยั ได้ ตงั้ แตค่ นท่ีมีกิเลสหนา ๆ จน

17

กลายเป็นกลั ยาณปถุ ชุ นขนึ้ มาถงึ อรยิ บคุ คลขนั้ สงู สดุ มใี คร
แสดงไดเ้ หมือนพระพทุ ธเจา้ รอื้ ขนไดเ้ หมือนพระพทุ ธเจา้

กิเลสตวั ใดมีอาํ นาจสามารถท่ีจะรอื้ ขนสตั วโ์ ลก แมร้ ายเดยี ว
ใหพ้ น้ จากทกุ ขม์ ีไหม มีแตเ่ หยียบลงในทกุ ข์ ๆ เรายงั ไมเ่ หน็ โทษ
มนั อย่เู หรอ เอาพจิ ารณาเทียบกนั ใหช้ ดั เจนซนิ กั ปฏิบตั ิ
สตปิ ัญญาตอ้ งยอกยอ้ นหาเหตหุ าผล สตปิ ัญญาไม่ฉลาดแก้
กิเลสไมไ่ ดฆ้ า่ กิเลสไมไ่ ด้ พระพทุ ธเจา้ ไมไ่ ดส้ อนคนใหโ้ ง่ สอนคน
ใหฉ้ ลาดทงั้ นนั้ ธรรมะ กสุ ลา ธมฺมา คือธรรมยงั คนใหฉ้ ลาด
อกุสลา ธมฺมา คอื อะไร ก็คอื กองทพั กิเลสน่นั เองจะเป็นอะไรไป
น่ีละขา้ ศกึ มนั เป็นคเู่ คยี งของธรรมอย่นู นั้ ธรรมกบั อธรรม เช่นวา่
กิเลสมาร ๆ จะเป็นท่ีไหนและเป็นอยใู่ นท่ีเช่นไร ก็เป็นอยใู่ น
หวั ใจของสตั วโ์ ลกน่นั เอง

เม่ือธรรมประกาศกงั วานขนึ้ แลว้ บรรดาผทู้ ่ีพอจะเป็นไปได้
อยา่ งรวดเรว็ ก็ขา้ มโลกขา้ มสงสารผงึ ผงั ๆ ตงั้ แตเ่ บญจวคั คียท์ งั้
หา้ เร่อื ย ๆ จากนนั้ พระอรหนั ตส์ กั ก่ีหม่นื ก่ีแสนก่ีลา้ นองค์ เหล่อื ม
ลา้ํ ต่าํ สงู ตา่ งกนั ตามสมบตั ิคณุ ธรรม จนกระท่งั เป็นกลั ยาณ

18

ปถุ ชุ น ไดน้ บั ถือพทุ ธศาสนาเพ่ือเป็นเคร่อื งยดึ เครอ่ื งเหน่ียวมา
จนกระท่งั ปัจจบุ นั นี้ ใครจะทาํ ประโยชนไ์ ดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งแมน่ ยาํ
และไดม้ ากมายย่งิ กวา่ พระพทุ ธเจา้ เพราะความรูจ้ รงิ เหน็ จรงิ
เอาของจรงิ มาสอนโลกใครจะเกินพระพทุ ธเจา้ น่นั ละจงึ ได้
อศั จรรยว์ า่ พระองคอ์ บุ ตั ขิ นึ้ มาไดอ้ ยา่ งไรไมม่ ีใครสอนเลย สยมั
ภู ๆ

ท่ีน่ยี น่ เขา้ มาหาสาวกแตล่ ะองค์ ๆ ก็เหมือนกนั พระพทุ ธเจา้
เป็นแตท่ รงแนะแนวทางใหเ้ ท่านนั้ ๆ ดงั ทา่ นสอนไวว้ า่ ตุมฺเหหิ
กจิ จฺ ํ อาตปปฺ ํ อกฺขาตาโร ตถาคตา การประกอบความ
พากเพียรเพ่ือยงั กิเลสใหร้ ุม่ รอ้ นหรอื สิน้ ไปจากจิตใจนนั้ เป็น
หนา้ ท่ีของทา่ นทงั้ หลายจะทาํ เอง พระพทุ ธเจา้ ทงั้ หลายเป็นแต่
เพียงผชู้ ีบ้ อกแนวทางเทา่ นนั้ ทา่ นชีบ้ อกแลว้ ก็ยดึ เอาเง่ือนใดท่ี
เป็นคติเขา้ มาพินิจพจิ ารณาตวั เอง จนกระท่งั ผลิตผลขนึ้ มา ได้
ทงั้ เหตทุ งั้ ผลเกิดขนึ้ ภายในตนเองแลว้ นนั้ ละท่นี ่ีก็เป็นสยมั ภู ๆ
ยอ่ ๆ อย่ภู ายในของแตล่ ะผปู้ ฏบิ ตั ิ โดยไดอ้ าศยั เง่ือนจาก
พระพทุ ธเจา้

19

บทเวลาจะเอาจรงิ เอาจงั จรงิ ๆ เป็นเร่อื งสยมั ภู ๆ ของตวั เอง
ๆ น่ีละใน กาลามสูตร ทา่ นแสดงไวว้ า่ ไมใ่ หเ้ ช่ือ ๑๐ ประการ
คือ ไม่ใหเ้ ช่ือตามคาํ บอกเลา่ ไมใ่ หเ้ ช่ือตามคาํ เลา่ ลอื ไม่ใหเ้ ช่ือ
ตามท่ีเห็นวา่ ควรเช่ือได้ ไม่ใหเ้ ช่ือวา่ นีเ้ ป็นครูเป็นอาจารย์ ไม่ให้
เช่ือวา่ นีเ้ ป็นสงิ่ ท่ีถกู กบั จรติ ของตน หรอื ตามความรูค้ วามเหน็
ของตน ทา่ นไม่ใหเ้ ช่ือสิง่ เหลา่ นี้ น่นั ฟังซิ ทา่ นตดั ออกหมด ๆ
เพ่ืออะไร ก็เพ่อื จะใหเ้ ช่ือใน สนฺทฏิ ฺ ฐิโก ของผปู้ ฏบิ ตั ิเองเท่านนั้
ไม่มีใครท่ีจะแม่นยาํ ไม่มีใครท่ีจะแนน่ อนย่ิงกวา่ สนฺทิฏฺฐิโก
ตดั สนิ แมพ้ ระองคท์ ่านทรงส่งั สอนก็เป็นประเภทหน่งึ ของ
พระพทุ ธเจา้ ท่สี ่งั สอนสตั วโ์ ลก แตเ่ วลาจะเอาจรงิ เอาจงั เขา้ ดา้ ย
เขา้ เขม็ จรงิ ๆ เป็นเรอ่ื งของผปู้ ฏบิ ตั แิ ตล่ ะราย ๆ จะปฏิบตั ใิ หร้ ู้
เป็น สนฺทิฏฺฐิโก ขนึ้ มาภายในตวั น่ีละใหเ้ ช่ืออนั นีต้ า่ งหาก

ธรรมนีเ้ ป็นธรรมสงู มาก ไม่ใช่ธรรมสอนสมุ่ ส่สี มุ่ หา้ เชน่
ประชาชนท่วั ๆ ไป ไม่ใหเ้ ช่ือยงั ไงไม่ใหเ้ ช่ือครูบาอาจารย์ จะ
เดนิ ทางไหนน่นั ในตอนนีต้ อ้ งเช่ือเสยี กอ่ นซิ เช่นอย่างเราดู
ตาํ รบั ตาํ รา ไมเ่ ช่ือตาํ ราจะเช่อื อะไร เอาไปเผาไฟเสยี ซิ เผาไฟก็

20

เทา่ กบั เผาตวั เอง ไม่มีทางไปไม่มีทางออกเลยท่ีน่ี ขนั้ ท่ีควรเช่ือ
ตอ้ งเช่ือ เช่ือครูเช่ืออาจารย์ เช่ือตาํ รบั ตาํ รา เช่ือคนท่ีควรเช่ือได้
ตอ้ งเอามาถือเป็นแบบเป็นฉบบั เหลา่ นีเ้ ป็นความเช่ือไปโดย
ลาํ ดบั ลาํ ดา แตจ่ ะหนนุ เขา้ ไปหาความเช่ือท่ีวา่ เป็น สนฺทฏิ ฺฐิโก
พอสดุ ทา้ ยถา้ เป็นส่ิงท่ีแน่จรงิ แลว้ ตอ้ งตดั ความเช่ือนนั้ ออกหมด
ใหเ้ ป็น สนฺทิฏฺฐิโก ของตวั เองเทา่ นนั้

น่นั ละธรรมะ บรรดาพระอรหนั ตท์ กุ ๆ องคจ์ ะเป็นแบบกา
ลามสตู รนีท้ งั้ นนั้ คือไมเ่ ช่ือใคร ดงั พระสารบี ตุ รท่านพดู ตามหลกั
ความจรงิ ของทา่ น เราเช่ือเราเองเราไมเ่ ช่ือใคร แมพ้ ระพทุ ธเจา้ ท่ี
ทรงส่งั สอนเรามาเราก็ไมเ่ ช่อื พระพทุ ธเจา้ ย่งิ กวา่ เราเช่ือเรา ทา่ น
วา่ อยา่ งนี้ พระปถุ ชุ นทงั้ หลายกน็ าํ เรอ่ื งราวนีข้ นึ้ ไปทลู
พระพทุ ธเจา้ วา่ พระสารบี ตุ รเป็นมจิ ฉาทฐิ ิ ขนาดเป็นอคั รสาวก
ขา้ งขวาของพระพทุ ธเจา้ ยงั กลายเป็นมิจฉาทฐิ ิได้ ไม่ยอมเช่ือ
พระพทุ ธเจา้

พระองคท์ รงเป็นศาสดาของพระสารีบตุ รฟังซิ อคั รสาวก
กบั ศาสดาทรงสนทนาธรรมกนั เพ่ือโปรดสตั วต์ าบอดหหู นวก

21

อยา่ งพวกเรา ๆ ทา่ น ๆ เรยี กพระสารบี ตุ รไป วา่ ไงสารบี ตุ ร ได้
ทราบวา่ เธอไม่เช่ือเราตถาคตใช่ไหม ใช่พระองค์ ในสว่ นท่ีขา้
พระองคเ์ ช่ือขา้ พระองคเ์ อง ขา้ พระองคแ์ นน่ อนในขา้ พระองค์
เอง ขา้ พระองคไ์ ม่ใหพ้ ระองคม์ าเป็นภาระ เป็นกงั วลวนุ่ วายหนกั
หนว่ งเลย เป็นเรอ่ื งของขา้ พระองคร์ ูเ้ องเหน็ เอง เรยี กวา่ สนฺทฏิ ฺฐิ
โก ของขา้ พระองคเ์ อง เออ ใช่ สารบี ตุ ร ธรรมแทต้ อ้ งเป็นอยา่ ง
นนั้ น่นั ฟังซิ

พระพทุ ธเจา้ สอน ๆ นีเ้ ป็นอบุ ายในแง่ตา่ ง ๆ เขา้ ไป พอถงึ
ขนั้ ท่ีจะเขา้ ดา้ ยเขา้ เขม็ จรงิ ๆ ก็เป็น สนฺทฏิ ฺฐิโก นาํ ผลขนึ้ มาให้
เห็นชดั เจนเอง ทา่ นสอนในกาลามสตู รเพ่ือธรรมขนั้ นีต้ า่ งหาก
แมจ้ ะธรรมขนั้ ใดก็ตามก็มี สนฺทฏิ ฺฐิโก แนบไปทกุ ขนั้ ๆ แตข่ นั้
สดุ ทา้ ยตอ้ งเป็นอย่างวา่ นี้ ท่ีกลา่ วเหลา่ นีเ้ ป็นธรรมเพ่ือขนั้
สดุ ทา้ ย ใหเ้ ช่ือตวั เองอยา่ เช่ือใคร ใหเ้ ช่ือ สนฺทฏิ ฺฐิโก ก็คอื ธรรม
พระพทุ ธเจา้ และพระองคก์ ท็ รงรูอ้ ย่างนนั้ ดว้ ย จงึ ทรงแสดง สนฺ
ทิฏฺฐิโก ขนึ้ มา และประกาศธรรมใหส้ าวกทงั้ หลายไดท้ ราบ เพ่ือ
จะไดร้ ูเ้ ป็น สนทฺ ิฏฺฐิโก ขนึ้ มาเป็นสมบตั ิของตวั เอง

22

น่ีพดู ถงึ เร่อื งความละเอยี ดลออแหลมคมของกิเลสท่ีรอ้ ยรดั
หวั ใจสตั วโ์ ลก เป็นท่นี ่าอิดหนาระอาใจอยา่ งเตม็ หวั ใจทีเดียว
แตย่ งั ดีเรายงั มีหวงั ท่มี ีธรรมเครอ่ื งแก้ โลกทงั้ หลายไม่มีเลยมีอยู่
มาก มีแตถ่ กู รอ้ ยรดั ไมม่ ีทางออก น่ียงั มีทางออก คอื การปฏิบตั ิ
ธรรมตามแนวทางของพระพทุ ธเจา้ ไม่เหน็ ไปตามกิเลสท่ีชีช้ ่อง
บอกทางดว้ ยความคิดความปรุงในเรอ่ื งใดก็ตาม ไมว่ า่ ทางตา
ทางหู ทางจมกู ทางลนิ้ ทางกาย ตลอดถึงทางธรรมารมณข์ อง
ใจ มีธรรมโอสถ มีสติปัญญากล่นั กรอง ๆ ในสิง่ ท่ีสมั ผสั สมั พนั ธ์
ทงั้ หลาย แลว้ กลายเป็นธรรมขนึ้ มา ๆ คอ่ ยเลด็ ลอดออกไปได้
มากไดน้ อ้ ยดว้ ยอาํ นาจแหง่ การปฏิบตั ิธรรม สดุ ทา้ ยก็ผา่ นไปได้

มนั จะหนาขนาดไหนกห็ นาเถอะ กิเลสนพี้ น้ อาํ นาจของธรรม
ไปไมไ่ ด้ ขาดสะบนั้ ไปหมดเลย น่นั เราถึงจะไดเ้ ห็นเร่อื ง
มหนั ตโทษมหนั ตทกุ ข์ เรอ่ื งภยั ของกิเลสวา่ เป็นขนาดไหน และ
จะไดเ้ หน็ ความแปลกประหลาดความมหศั จรรยข์ องธรรมซง่ึ ไม่มี
อย่ทู ่ีไหนเลย บทเวลาปรากฏจรงิ ๆ แลว้ มีอย่ทู ่ีใจเท่านนั้ ใจทงั้
ดวงเป็นธรรมทงั้ ดวง ใจทงั้ ดวงเป็นธรรมทงั้ แท่ง ธรรมทงั้ แท่งเป็น

23

ใจทงั้ ดวงเลย ใจกบั ธรรมเป็นอนั เดยี วกนั หมดปัญหาทงั้ มวล
โลกจะกวา้ งแสนกวา้ ง จะมีหม่ืนแสนลา้ นจกั รวาลก็ตาม ไม่มี
ปัญหาอะไรในหวั ใจดวงนี้ เพราะใจดวงนีส้ ลดั ปัญหาโดย
ประการทงั้ ปวงแลว้ เพราะสลดั กิเลสน่นั เองพดู งา่ ย ๆ ดว้ ยธรรม
ใจจงึ สิน้ สดุ วมิ ตุ ติหลดุ พน้ จากคดีตา่ ง ๆ ซง่ึ กิเลสเป็นผสู้ รา้ ง
ขนึ้ มาภายในหวั ใจ จงพากนั ตงั้ ใจประพฤติปฏบิ ตั ใิ หไ้ ดร้ ูไ้ ดเ้ หน็

ใจพรอ้ มเสมอท่ีจะรูจ้ ะเหน็ ในธรรมทงั้ หลาย ขอใหเ้ จา้ ของใช้
ความพยายาม สติเป็นเจา้ ของ ปัญญาเป็นเจา้ ของท่ีจะรกั ษาใจ
ท่ีจะชาํ ระใจ ท่จี ะฟาดฟันสงิ่ ท่ีเป็นขา้ ศกึ ทงั้ หลายออกจากใจ มี
สตปิ ัญญาเป็นสาํ คญั ศรทั ธา วริ ยิ ะ เป็นเคร่อื งสนบั สนนุ จะตาม
กนั มา ๆ เม่ือสตปิ ัญญาทาํ งานไดผ้ ลเหน็ ประจกั ษต์ วั เอง ๆ แลว้
เร่อื งศรทั ธาจะฝังแนน่ ลงไป วิรยิ ะเป็นไปเอง สมาธิมีแต่
ความหมายม่นั ปั้นมือ ทงั้ ความแนน่ หนาม่นั คงของใจ ถา้ เกิดขนึ้
มากนอ้ ยตอ้ งเป็นอย่างนนั้ จนกระท่งั ความหมายม่นั ปั้นมือแน่น
ป๋ึง ๆ เลย ปัญญาตแี ผก่ ระจายไปเร่อื ย ๆ

24

เราจะเหน็ แดนแหง่ ความพน้ ทกุ ขส์ วา่ งจา้ ๆ อย่ตู อ่ หนา้ ตอ่
ตา เหมือนจะเอือ้ มมือถึงกนั อยนู่ ่ี เม่ือมองไปขา้ งหลงั ก็เหน็
กองทพั กิเลสซง่ึ เป็นพวกเสือรา้ ยพวกยกั ษพ์ วกผีว่งิ ตาม ยกมา
เป็นกองพนั กองพลท่ีจะวง่ิ ตามมาฆา่ เรา ธรรมก็เหมือนกบั เอือ้ ม
มือรอเราอยู่ ๆ ช่วั เออื้ ม ๆ มนั ก็บนื ซมิ นษุ ยเ์ รา เห็นโทษกเ็ ห็นเต็ม
หวั ใจ เหน็ คณุ ของธรรมก็เหน็ เต็มหวั ใจ แลว้ ทาํ ไมจะไมม่ ีกาํ ลงั
สดุ เหว่ียงทีเดียว ถา้ ลงกาํ ลงั ของใจไดป้ รากฏขนึ้ แลว้ เทา่ นนั้ ไมม่ ี
อะไรเหนือกาํ ลงั ของใจไปไดล้ ะ พงุ่ ๆ ทะลไุ ปเลย สดุ ทา้ ยกพ็ น้
พวกนนั้ หมดหวงั มว้ นเส่อื ทางนีพ้ น้ ภยั ถงึ แดนแห่งความเกษม

อย่านาํ คาํ ท่ีวา่ ลาํ บากลาํ บนเขา้ มาเก่ียวขอ้ งนะการปฏิบตั ิ
ใหท้ ราบวา่ นีค้ อื เร่อื งของกิเลสลว้ น ๆ ไม่มีเร่อื งธรรมเขา้ แทรก
เลย ความขีเ้ กียจขีค้ รา้ นในการประกอบความพากเพียร เพ่ือจะ
ถอนตนใหพ้ น้ จากทกุ ข์ เป็นเรอ่ื งของกิเลสผกู มดั เอาไวท้ งั้ นนั้ ให้
รู้ ถา้ รูน้ ีแ้ ลว้ พอฟัดกนั ไป ถา้ ยงั ไม่รูน้ ีแ้ ลว้ จะจมเพราะมนั นะ เรา
ไมต่ อ้ งหาท่ีไหนไกล ๆ อะไรละ เพลงของกิเลสอย่ตู ามนี้ ตาม
ประโยคท่ีเราจะประกอบความเพียร มนั จะมดั แขง้ มดั ขาไวท้ นั ที

25

ๆ มดั ตวั ไวไ้ มใ่ หก้ ระดกุ กระดกิ ไดเ้ ลย ขนึ้ ช่อื วา่ เป็นเรอ่ื งของธรรม
มนั จะมดั ไว้

น่ีละคือเร่อื งของกิเลส เราไม่ตอ้ งหาท่ีตรงไหน มนั ปรากฏอยู่
กบั หวั ใจของทกุ คนอย่แู ลว้ มแี ตจ่ ะตอ่ สมู้ นั เพ่ือฝืนมนั เทา่ นนั้
การฝืนไดร้ บั ความทกุ ข์ ทกุ ขก์ ็ทกุ ข์ ทกุ ขเ์ พราะมนั ทกุ ขม์ ามาก
ตอ่ มากแลว้ ทกุ ขเ์ พราะการตอ่ สเู้ พ่ือถอนตนออกจากทกุ ข์ เอา้
ทกุ ขไ์ ป ไมย่ อมถอย พน้ จากขา้ ศกึ แลว้ คาํ วา่ สขุ อนั เกษมไมต่ อ้ ง
พดู เราตอ้ งการบรมสขุ เราจะมาทอ้ ถอยอะไรนกั เพียงความ
ทกุ ขซ์ ง่ึ มีเพียงเทา่ นี้

โลกทงั้ หลายเขาก็มีความทกุ ขเ์ หมือนกนั เขาไม่ไดป้ ระกอบ
ความพากความเพยี รเขากท็ กุ ขอ์ ยา่ งอ่ืนของเขา เขายงั ทนอย่ไู ด้
เพราะความจาํ เป็นบงั คบั อนั นีเ้ ราทนอย่ไู ม่ใชท่ นเพ่ือความจน
ตรอก เราทนเพ่ือความหลดุ พน้ ดว้ ยอาํ นาจแห่งความเพียร แม้
จะไดร้ บั ความทกุ ขล์ าํ บากยากเยน็ เข็ญใจขนาดไหน เรามีหวงั
ของเราท่ีจะหลดุ พน้ ไปไดไ้ มส่ งสยั อยแู่ ลว้ ความทกุ ขอ์ นั นีจ้ งึ เป็น
ความทกุ ขท์ ่มี คี ณุ คา่ มาก

26

ทกุ ขอ์ ะไร ๆ เราเคยทกุ ขม์ าแลว้ ไมม่ ีอะไรมีคณุ คา่ ไม่มีอะไร
เป็นประโยชนแ์ กเ่ รา แตท่ กุ ขอ์ นั นีเ้ ป็นประโยชนแ์ กเ่ รามากมาย
เป็นทกุ ขท์ ่ีมีคณุ คา่ มาก ฉะนนั้ ใหต้ งั้ อกตงั้ ใจ ใหม้ ีความ
ขยนั หม่นั เพียรเพ่ือตอ่ สู้ จะทกุ ขข์ นาดไหนก็เอาเถอะ เราไมถ่ ือวา่
เป็นความลาํ บากลาํ บนใหเ้ กดิ ความทอ้ ถอยออ่ นแอทอ้ แท้ แลว้ ก็
ตายทงิ้ เปลา่ ๆ ไม่เกิดประโยชน์ อยา่ งนนั้ เราไม่ประสงค์ เรา
ตอ้ งการใหเ้ หน็ เหตเุ หน็ ผลในธรรมทงั้ หลาย

จาํ นวนพระก็มากมาย อย่างท่ีผมเคยพดู น่นั แหละ และยงั
จะมาอีก ขออนญุ าตมาอกี แลว้ จะทาํ ยงั ไง ก็เหน็ หวั ใจแตล่ ะดวง
ๆ มีคณุ คา่ มากไดท้ นเอาอยา่ งนีจ้ ะวา่ ไง ความมีมากกบั ความมี
นอ้ ย ความสะดวกและความไมส่ ะดวกตา่ งกนั ยงั ไงใครก็รู้ แต่
เม่ือจาํ เป็นก็ตอ้ งไดร้ บั เพราะองคไ์ หนรายใดตา่ งมีหวั ใจ
เหมือนกนั เสาะแสวงหาครูหาอาจารยเ์ หมือนกนั เราเคยเป็นมา
ในเรอ่ื งเหลา่ นี้ จงึ เอาหวั ใจนีเ้ ทียบกบั หมกู่ บั เพ่ือนแลว้ กท็ นกนั ไป
ท่านกห็ วั ใจเราก็หวั ใจ มีมากก็มากเถอะ ใหต้ า่ งคนตา่ งเป็นธรรม

27

แลว้ ไมก่ ระทบกระเทือนกนั ไม่สนใจท่ีจะไปคดิ เรอ่ื งแง่รา้ ยปา้ ยสี
ซง่ึ กนั และกนั นนั้ เป็นเรอ่ื งของกิเลสอยา่ นาํ มาใช้

เอะอะใหด้ ตู วั เองทนั ที มนั เคล่ือนไหวไปเก่ียวขอ้ งกบั หมู่
คณะเรอ่ื งอะไร ใหด้ ตู วั มนั กระเพ่ือม นีล้ ะตวั กิเลสมนั กระเพ่ือม
ออกมานี้ ถงึ ตวั ถกู ก็ตาม มนั จะอาศยั ความท่ีวา่ ถกู นนั้ เป็นตวั ผิด
ขนึ้ มาโดยเราไม่รู้ มองกนั ใหม้ องในแงค่ วามใหอ้ ภยั เสมอ อย่าไป
ถือผดิ ถือถกู กนั ใหเ้ ป็นความเสมอในการใหอ้ ภยั และเมตตา
สงสารเพ่ือนฝงู ดว้ ยกนั ท่ีมาศกึ ษาอบรม ความรูม้ ีความเหล่ือม
ลา้ํ ต่าํ สงู ในทางจิตใจไมเ่ หมอื นกนั ถงึ วา่ คน ๆ เหมือนกนั ก็ตาม
แตจ่ รติ นิสยั หรอื อปุ นิสยั มีหนามีบางตา่ งกนั ตอ้ งเอาพนื้ เพแหง่
ความใหอ้ ภยั กนั วางเป็นพืน้ ฐานไว้ นนั้ อยดู่ ว้ ยกนั ดว้ ยความ
ผาสกุ สบาย

ผทู้ ่ีรบั ฟังก็ดีหรอื ผทู้ ่ีผดิ พลาดประการใด เม่ือมีผเู้ ตือนแลว้
อย่าใหก้ ิเลสเขา้ มาแทรก อยา่ ใหก้ ิเลสเขา้ มาทาํ งาน ใหย้ อมรบั
ความจรงิ ทนั ที แลว้ อยดู่ ว้ ยกนั ไดเ้ ป็นผาสกุ ไม่มีอะไรจะผาสกุ ยง่ิ
กวา่ ผปู้ ฏบิ ตั ธิ รรมท่ีอย่ดู ว้ ยกนั ดว้ ยความเป็นธรรม ไมม่ ีอะไรจะ

28

เดอื ดรอ้ นย่ิงกวา่ ผปู้ ฏบิ ตั ธิ รรมอย่ดู ว้ ยกนั ดว้ ยอาํ นาจของกิเลส
มดั หวั ใจ แสดงออกรายใดจะมีแตค่ วามทา้ ทาย ความอวดดิบ
อวดดี ความอวดรูอ้ วดฉลาด นีเ้ ป็นเรอ่ื งของกิเลสอวดตวั

กิเลสชอบอวด ถา้ เป็นธรรมแลว้ ไมอ่ วด ยง่ิ รูข้ นาดไหน
ละเอยี ดเพียงไรแลว้ ย่งิ ความอยากอวดเนอื้ อวดตวั นหี้ มดไป
เหน็ โทษแห่งความทะนงตนมาโดยลาํ ดบั ลาํ ดา จนกระท่งั สนิ้ สดุ
ไมม่ ีอะไรเหลือเลย คาํ วา่ อยากไมม่ ี นอกจากถงึ กาลเวลา
เหตกุ ารณท์ ่ีควรจะพดู แสดงออกหนกั เบามากนอ้ ยก็วา่ ไปตาม
เร่อื ง หมดนนั้ แลว้ ก็หายเงียบไปเลย เพราะไมม่ ีอะไรมาเป็น
เจา้ ของ นอกจากธรรมเป็นเจา้ ของอยา่ งเดยี ว

ธรรมเป็นเจา้ ของไมย่ ดึ อะไร ธรรมเป็นเจา้ ของไมเ่ คยเป็น
ขา้ ศกึ ตอ่ ส่งิ ใดผใู้ ด แตถ่ า้ กิเลสเป็นเจา้ ของแลว้ เป็นขา้ ศกึ ทงั้ นนั้
เพราะความเหน็ แกต่ วั ความเหน็ แก่ได้ คาํ วา่ อตฺตา ๆ ตอ้ งเขา้
ตวั เสมอ ๆ ก็คอื เร่อื งของกิเลส ไม่ยอมเห็นหวั ใจของใครทงั้ นนั้
เห็นแก่ตวั ท่ีสดุ ก็คอื กิเลส เม่ือเหน็ แกต่ วั แลว้ ตอ้ งทาํ ลายคนอ่ืน

29

เพ่ือมาเป็นป๋ ยุ บาํ รุงตวั เอง ทงั้ ๆ ท่ีฆา่ ตวั เองก็ไม่รู้ มนั ไมย่ อมใหร้ ู้
เพราะเป็นเรอ่ื งของกิเลสอกี ชนั้ หนง่ึ

ผมก็ไมค่ อ่ ยไดแ้ สดงบอ่ ย ๆ ดงั ท่ีทกุ ๆ ทา่ นทราบแลว้
สขุ ภาพปีนีแ้ ยม่ ากนะ รูส้ กึ วา่ ทรุดลงรวดเรว็ ทีเดยี วผดิ สงั เกต
รา่ งกายก็ออ่ นลงมาก ขนั ธท์ งั้ หา้ นีก้ ็แสดงความวกิ ารไปมาก
เหมือนกบั รถชาํ รุดทรุดโทรมลงมากน่นั เอง ใชก้ ารใชง้ านอะไรก็
จะไม่ไดเ้ ร่อื งไดร้ าว ฉะนนั้ จงึ ขอใหท้ กุ ทา่ นตงั้ อกตงั้ ใจประพฤติ
ปฏบิ ตั ิ ในขณะท่ีมาศกึ ษาอบรมจากครูจากอาจารย์ และอยู่
ดว้ ยกนั ใหเ้ ป็นมงคล อยา่ ใหม้ ีคาํ วา่ อปั มงคลเขา้ มาแทรกในวง
ปฏบิ ตั ิธรรมของพวกเรา ตา่ งคนตา่ งเป็นมงคลนีอ้ ย่ดู ว้ ยกนั แลว้
เป็นมงคลทงั้ นนั้ มีความรม่ เยน็ เป็นสขุ การประกอบความ
พากเพียรก็ไม่เป็นสญั ญาอารมณก์ บั ผใู้ ดรายใดเร่อื งใด มีแตฟ่ ัด
หวั กเิ ลสท่ีจะเอือ้ มออกมาจะผดุ ออกมาเรอ่ื งใด ฟันมนั ลงไปอย่า
เสยี ดาย พระพทุ ธเจา้ ทรงตาํ หนิมากท่ีสดุ ในโลก การตรสั รูก้ ็เพ่ือ
ฆา่ กิเลสชว่ ยสตั วน์ ่นั เอง

เอาละ การแสดงธรรมก็เหน็ วา่ สมควร

30

(ถอดเสียงธรรมโดย www.luangta.com)
ท่ีมา: https://youtu.be/v9pluTfV7ZM

31