ดับไฟเผาวิญญาณ โดย หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ

ดับไฟเผาวญิ ญาณ
อา้ วพากนั ตงั้ ใจบดั นีน้ ะ จะพดู ธรรมะใหฟ้ ัง เรามาอยู่
รวมกนั ในวดั วาอารามก็จาํ เป็นตอ้ งพดู ธรรมะสกู่ นั ฟัง ใหธ้ รรมะ
มนั ซมึ ซาบเขา้ สจู่ ิตใจ ผใู้ ดมีธรรมะซมึ ซาบเขา้ สจู่ ติ ใจแลว้ ผนู้ นั้ ก็
ไดค้ วามสงบความเย็นใจ ผใู้ ดไมม่ ีธรรมะซมึ ซาบเขา้ สใู่ จ กิเลส
มนั ก็เผาเอาเดือดรอ้ นอย่ไู มเ่ ป็นสขุ รอ้ นอะไรจะเทา่ รอ้ นกเิ ลส
ตณั หา รอ้ นกิเลสตณั หาน่มี นั พาไปสทู่ กุ ข์ พาไปตกนรก พาเป็น
เปรต พาเป็นอสรุ กาย พาไปกาํ เนิดเป็นสตั วเ์ ดรจั ฉาน รอ้ นแดดน่ี
เอารม่ มากนั้ ก็ยงั สบายไป รอ้ นกิเลสตณั หาน่ีถา้ บคุ คลมธี รรมะ
เขา้ ไปสจู่ ิตใจแลว้ มนั ก็เยน็ ลงได้

ธรรมะน่ีเหมือนกบั นา้ํ กิเลสเหมือนกบั ไฟ ทีนีไ้ ฟลกุ ขนึ้ มาเรา
เอานา้ํ ไปดบั ลง เชน่ อยา่ งวา่ ความโกรธเกดิ ขนึ้ มา เราเจรญิ
เมตตาขนึ้ มาแทน เม่ือความปรารถนาท่ีจะใหส้ ตั วท์ งั้ หลายเป็น
สขุ ถว้ นหนา้ เกดิ ขนึ้ ในจิตใจแลว้ ความโกรธมนั ก็บรรเทาเบาบาง
ลงไปอยา่ งนนี้ ะ เพราะฉะนนั้ ธรรมะนีม้ นั วา่ เหมือนกบั นา้ํ กิเลส
เหมือนกบั ไฟ ความโลภก็เหมือนกนั เม่ือมนั โลภเขา้ มาแลว้ จติ ใจ

ก็รอ้ นเพราะมนั อยากหลายๆ เม่ือมนั อยากไดแ้ ลว้ ไมไ่ ดส้ มหวงั ก็
ย่งิ เดือดรอ้ นใหญ่ น่ีเป็นเหตใุ หท้ าํ ทจุ รติ ไปตา่ งๆนานา นอกศลี
นอกธรรมนอกธรรมนอกวินยั ออกไป ก็เพราะความอยากไดอ้ ะไร
ตอ่ อะไรไมม่ ีท่ีสิน้ สดุ เน่ียแหละ กพ็ ากนั เขา้ ใจ

แมเ้ ป็นคฤหสั ถผ์ คู้ รองเรอื นก็เหมือนกนั เม่ือปลอ่ ยใหค้ วาม
โลภครอบงาํ จิตใจมากๆแลว้ ความอยากมนั ก็ทว่ มทน้ จิตใจทาํ
ใหใ้ จนนั้ ใหก้ ายทาํ ใหว้ าจาพดู ตวั เองหาในสิ่งท่ีตอ้ งการ
ปรารถนา เม่ือมนั แสวงหาเอาโดยทางสจุ รติ ไมไ่ ดแ้ ลว้ มนั ก็
แสวงหาไปในทางทจุ รติ เพราะความอยากอนั นนั้ มนั บงั คบั จติ ใจ
ไมใ่ หก้ ลวั บาปกลวั กรรมเวรอะไรเลย อย่างนีแ้ หละฤทธิเ์ ดชของ
กิเลสใหพ้ ากนั เห็นโทษของมนั อยา่ ไปสะสมใหม้ นั มากเกิน
ขอบเขต

ผไู้ ม่โลภก็หมายความวา่ ยินดใี นสมบตั ิท่ีตนแสวงหามาได้
ดว้ ยความหม่นั ความขยนั ไดม้ ากไดน้ อ้ ยเทา่ ไรก็ยนิ ดบี รโิ ภคใช้
สอยอย่เู ทา่ นนั้ แมค้ นอ่นื จะมีมากกวา่ ตนก็ไม่ทะเยอทยาน
อยากไดข้ องเขามาเป็นของเรา หา้ มจติ ของตนใหไ้ ด้ โดยท่ีเช่ือ

กรรมเช่ือผลของกรรม เม่ือตนทาํ ความดมี าแตก่ ่อนนอ้ ยไป มา
ชาตินีม้ นั ก็ใหผ้ ลตามนอ้ ย เคา้ ทาํ ความดมี าแตก่ อ่ นมาก เชน่ เคา้
ใหท้ านมาแตก่ อ่ นมากกวา่ เราอยา่ งนนี้ ะ ผลมนั มาอาํ นวยให้
ชาตนิ ี้ เคา้ ก็รวยม่งั มีศรสี ขุ ไดอ้ ยา่ งง่ายดายเพราะผลบญุ แตก่ ่อน
นนั้ มนั ตามมาอาํ นวยผลให้

เม่ือบคุ คลมารูแ้ จง้ อย่างนีแ้ ลว้ มนั ก็บรรเทาความโลภลงได้
ก็ยนิ ดใี นปัจจยั ท่ีเจา้ ของหามาได้ มีนอ้ ยกใ็ ชจ้ า่ ยตามนอ้ ย มี
มากก็ใชจ้ า่ ยตามมาก ทาํ ไดอ้ ยา่ งนีม้ นั ก็สบายใจดี น่ีเรยี กวา่
เป็นคาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ นะ ทรงสอนใหพ้ ทุ ธบรษิ ทั ปฏิบตั ิ
ธรรมอยา่ งนี้ นอ้ มเอาสปั ปรุ สิ ธรรมเขา้ ไวใ้ นใจ คือวา่ ยนิ ดีตามมี
ตามไดเ้ น่ียนะ ทา่ นเรยี กวา่ สัปปุรสิ ธรรม นอ้ มเอาธรรมเหลา่ นี้
เขา้ มาในใจ มนั ก็บรรเทาเสยี ซง่ึ ความโลภความทะเยอทยาน
ตา่ งๆลงได้ ก็ใหพ้ ากนั เขา้ ใจ ตอ้ งบาํ เพญ็ ธรรมะอยา่ งนีใ้ ห้
เกิดขนึ้ ในใจ

ไม่วา่ นกั บวชหรอื คฤหสั ถ์ อนั ธรรมะน่ีตา่ งคนตอ้ งปฏบิ ตั ิ
เหมือนกนั หมด ไม่ใช่วา่ ปฏบิ ตั แิ ตน่ กั บวช คฤหสั ถไ์ ม่จาํ เป็น ตอ้ ง

เป็นผคู้ รองเรอื นตอ้ งแสวงหาอะไรตอ่ อะไรมากมาย น่นั แหละ
คฤหสั ถน์ ่นั แหละย่ิงตอ้ งการมีคณุ ธรรมเหลา่ นีไ้ วใ้ นใจ มนั จงึ ไม่
เดอื ดรอ้ นใจมาก เม่ือเหน็ คนอ่ืนมมี ากกวา่ ตนก็ไม่เดือดรอ้ น พอ
นกึ ถงึ วาสนานาบญุ ของตนกบั ของเขาเทียบกนั ของเขาสงู กวา่
เรา เรานนั้ มวั เมาประมาทในชาติกอ่ นไม่ไดท้ าํ ความดไี วม้ าก ก็
เม่ือความดมี นั อาํ นวยผลใหเ้ ทา่ นีเ้ รากย็ นิ ดเี ทา่ นีไ้ ปกอ่ น แตช่ าติ
นีเ้ ราพยายามทาํ ความดใี หม้ ากขนึ้ ไป ใหเ้ ต็มความสามารถ
พยายามฝึกกายวาจาใจของตนใหต้ รงตอ่ คาํ สอนของ
พระพทุ ธเจา้ ใหไ้ ด้ ถา้ ฝึกใหต้ รงตามคาํ สอนไดแ้ ลว้ บคุ คลไดช้ ่ือ
วา่ ไมท่ าํ บาป ทาํ แตบ่ ญุ กศุ ลทาํ แตค่ วามดใี หส้ าํ เรจ็ เป็น
ประโยชนต์ นและผอู้ ่นื

ดงั นนั้ แหละการมีคณุ ธรรมอย่ใู นใจน่ีนะ จงึ เช่ือวา่ เหมือนเรา
มีสมบตั อิ นั ลา้ํ คา่ ไวใ้ นตน ทา่ นวา่ ทรพั ยภ์ ายใน ทรพั ยภ์ ายในน่ี
ตกนา้ํ ก็ไมไ่ หล ตกไฟก็ไมไ่ หม้ โจรลกั เอาไปก็ไมไ่ ด้ ตดิ สอยหอ้ ย
ตามบคุ คลไปทกุ แหง่ ทกุ หน เช่นศลี อย่างนีน้ ะ ผใู้ ดรกั ษากาย
วาจาใหบ้ รสิ ทุ ธิ์ปราศจากโทษท่ีพระพทุ ธเจา้ บญั ญตั หิ า้ มไว้

นนั้ และอยา่ งนีม้ นั ก็เป็นศีลสมบตั ิติดตวั ไปทกุ แหง่ ทกุ หนเลย
ปอ้ งกนั อบายภมู ทิ งั้ ๔ ตายแลว้ ไม่ใหไ้ ปตกนรกเป็นตน้ น่ีคนมี
ศลี สมบตั ิอยใู่ นตนนะ มีศรทั ธาสมบตั อิ ยใู่ นตน เราเช่ือกรรมเช่ือ
ผลของกรรม ไมเ่ ช่ือปรมั ปรา ไม่เช่ือมงคลต่นื ขา่ ว ท่ีเลา่ ลอื ตา่ งๆ
นานากนั มานนั้ ซง่ึ พิสจู นค์ วามจรงิ ไมไ่ ดเ้ ลย แตก่ ็เช่ือไปอยา่ งงม
งาย อยา่ งนีผ้ เู้ ป็นบรษิ ัทของพระพทุ ธเจา้ ไม่ควรจะงมงายอย่าง
นนั้

พระองคเ์ จา้ สอนใหเ้ ราเช่ือตอ่ การกระทาํ ของเราเอง แตใ่ น
ภาษาบาลที า่ นเรยี กวา่ กรรม ถา้ วา่ เรยี กเป็นภาษาไทยเราตรงๆก็
เรยี กวา่ การงาน ท่ีบคุ คลจะพงึ ทาํ แตบ่ คุ คลไปจบั การงานอนั มี
โทษลงไป มนั ก็เป็นบาปอกศุ ลเหลา่ นีน้ ะ ไดช้ ่ือวา่ เป็นผทู้ าํ บาป
อกศุ ล เช่นชาวประมงอยา่ งนีน้ ะ ไปจบั อาชีพอนั นนั้ ไดอ้ แตล่ ะวนั
ก็ไปเท่ียวจบั แตส่ ตั ว์ สงั หารชีวิตของสตั วไ์ ม่เวน้ แตล่ ะวนั อย่างนี้
ก็ไดช้ ่ือวา่ เป็นผมู้ ีกายกรรมอนั เศรา้ หมองขนุ่ มวั อย่ไู ดบ้ าปไดโ้ ทษ
แลว้ เช่นนีจ้ ะไปโทษใครอย่างนนี้ ะ จะไปโทษผีสางนางไมว้ า่ มา
ทาํ ใหต้ นเป็นทกุ ขเ์ ดือดรอ้ นอะไรอยา่ งนี้ มนั ไม่สาวหาตน้ ตอของ

การกระทาํ ของตนเองคนเรา ไปเช่ือแตส่ ่ิงปรมั ปราภายนอกโนน้
บางทีตวั ไปเบยี ดเบยี นสตั วน์ ่นั น่ะ ไปทาํ ลายชีวติ สตั วไ์ มร่ ูว้ า่ ก่ี
รอ้ ยก่ีพนั ตวั ยงั ไมน่ กึ เลยวา่ กรรมนนั้ ตามสนองตน น่นั แหละ
คนเราเขา้ ใจผดิ ไป นกึ วา่ ตนทาํ อยา่ งนนั้ แลว้ เบียดเบียนสตั วถ์ งึ
ขนาดนนั้ แลว้ จะไมม่ ีกรรมช่วั อะไรตามสนอง เกิดไปชาตใิ ดตนก็
จะมีความสขุ ความเจรญิ ไป ถา้ เผ่ือวา่ กรรมช่วั มนั ตามสนองให้
เป็นทกุ ขเ์ ดือดรอ้ นก็เอาแลว้ ทีนี้ หาท่ีพ่งึ ทางใจไม่ไดเ้ ลย
เพราะฉะนนั้ ก็จงึ ไดว้ ่งิ หาหมอดหู มอเดาไป จงึ ไดใ้ หญ้ าตพิ ่ีนอ้ ง
ไปบวงสรวงสง่ิ ศกั ดสิ์ ิทธิ์ตา่ งๆท่ีสมมตุ ิกนั ขนึ้ ยกหงิ้ ยกหอขนึ้ ไป
ศาลพระภมู ิอะไรอย่างนีน้ ะ น่นั แหละ คนไมพ่ ิสจู นด์ กู ารกระทาํ
ของตวั เองแลว้ มนั ก็เป็นเชน่ นนั้ แหละ ขอใหเ้ ขา้ ใจ

ถา้ ผใู้ ดมาพิสจู นด์ กู ารกระทาํ ของตนแลว้ เม่ือรูว้ า่ ตนไมไ่ ด้
ทาํ ช่วั เวน้ แลว้ ตนเวน้ กรรมช่วั ทงั้ ปวงแลว้ อยา่ งนีน้ ะ มนั กไ็ ด้
ความอนุ่ ใจน่ะ เอาหละ กรรมช่วั ไมม่ ีอย่ใู นอย่ใู นจิตใจของเรา
แลว้ ไอท้ ่ีเราลมุ่ หลงทาํ มาแตก่ ่อนเราก็อธิษฐานใจละมนั แลว้
เราไม่ทาํ อกี ตอ่ ไป ผใู้ ดอธิษฐานใจม่นั ลงไปอย่างนีล้ ะก็ ไดค้ วาม

อนุ่ ใจ ไมเ่ ดอื ดรอ้ นใจเม่ือนกึ ถงึ ความตายมาอยา่ งนี้ เม่ือตนตาย
แลว้ จะไปเสวยทกุ ขห์ รอื เสวยสขุ หนอ มนั ไม่ไดร้ าํ พงึ นะบดั นี้
อย่างนนั้ เพราะวา่ ตงั้ แตม่ ีชีวติ อยเู่ น่ียมนั ชาํ ระกายวาจาใจของ
ตนใหบ้ รสิ ทุ ธิจ์ ากบาปจากโทษ อย่ไู ดเ้ หน็ ชดั ดว้ ยปัญญาตาใจ
ของตนเองอยเู่ ช่นนีน้ ะ มนั กพ็ ยากรณต์ วั เองไดเ้ ลยวา่ ตายแลว้
เราไมไ่ ปสทู่ คุ ตแิ นน่ อน มีสคุ ตเิ ป็นท่ีไป

เม่ือโลกพยากรณต์ วั เองไดเ้ ชน่ นนั้ จงึ ไมเ่ ดือดรอ้ น คนนะ่
เม่ือเหน็ กายวาจาใจของตนบรสิ ทุ ธิ์จากบาปจากโทษอย่อู ยา่ งนี้
นะ เหมือนอยา่ งคนเราธรรมดาเน่ีย ไมไ่ ดท้ าํ ผดิ กฏหมายอะไร
อยา่ งนี้ เขา้ ไปหาเจา้ นายหาตาํ รวจทหารกไ็ มต่ อ้ งกลวั ไม่กลวั
อะไรเลย เพราะวา่ ไปหาเขา เขาก็ไมจ่ บั เพราะตนไมไ่ ดท้ าํ ผดิ
กฏหมายอะไรเลย แตถ่ า้ คนไปทาํ ผดิ กฏหมายเขา้ แลว้ จะเขา้ ไป
หาเจา้ หานาย กลวั แลว้ กลวั เคา้ จะจบั ตนไปฟอ้ งรอ้ งขนึ้ โรงขนึ้
ศาลติดคกุ ติดตาราง อนั นีฉ้ นั ใดก็เหมือนกนั น่นั แหละ คนเราถา้
มีบาปเคร่อื งเศรา้ หมองวา่ อยา่ งนี้ เวลาเจบ็ ไขไ้ ดป้ ่วยก็มานกึ ถึง
เผ่ือวา่ ตนตายไปไหนจะยงั ไงหนอ ตนทาํ บาปมา บาปนีจ้ ะนาํ ตน

ไปสทู่ กุ ขใ์ นนรกอบายภมู หิ รอื ไงนอ้ มนั วิตกวจิ ารณไ์ ปแลว้ น่ี พอ
วติ กวจิ ารณไ์ ปเทา่ ใดกย็ ่ิงสะดงุ้ หวาดกลวั ตอ่ กรรมช่วั เหลา่ นนั้
มนั จะตามสนองใหเ้ ป็นทกุ ข์ เน่ยี แหละบคุ คลผทู้ าํ บาปมาแลว้ ไม่
รูส้ กึ ตวั นะ ไมต่ งั้ ใจละเวน้ นะ่ เวลาเจ็บหนกั ก็มานกึ เสยี ใจใน
ภายหลงั แหม เราน่มี วั แตท่ าํ บาป อยา่ งโนน้ อย่างนี้ เราคงจะไม่
พน้ จากทกุ ขใ์ นวฏั ฏสงสารนีแ้ ลว้ ใหค้ ดิ ดคู นเรา เราเป็นชาวพทุ ธ
เราก็ตอ้ งเช่ือบญุ เช่ือบาปน่ีแหละ เป็นอยา่ งนนั้

ดงั นนั้ ถา้ ผใู้ ดแนน่ อนแหละทกุ คนเกิดมาเม่อื ยงั ไมร่ ูค้ าํ สอน
ของพระพทุ ธเจา้ น่ี มนั ก็ตอ้ งหลงใหลทาํ บาปบา้ ง มากบา้ งนอ้ ย
บา้ ง อย่างนี้ แตว่ า่ บาปท่ที าํ นีเ้ ป็นลหกุ รรมเป็นกรรมเบา ไม่หนกั
ไมใ่ ชอ่ นนั ตรยิ กรรม ครุกรรม กรรมหนกั ไดแ้ กอ่ นันตริยกรรม
เช่นฆา่ มารดาบดิ าเป็นตน้ ดงั ท่ีเคยพดู มา ดงั นนั้ แลบคุ คลท่ีทาํ
ความดียงั ไงๆก็พน้ จากผลแห่งกรรมอนั หนกั นนั้ ไม่ไดเ้ ลย ตาย
แลว้ ก็ไปตอ้ งตกอเวจีมหานรกแนน่ อน

ทีนีบ้ าปกรรมนอกนนั้ นะ่ มนั เป็นลหกุ รรม กรรมเบา กรรม
เบาน่ีเม่ือบคุ คลรูส้ กึ ตวั แลว้ เหน็ โทษแหง่ การทาํ ช่วั อยา่ งวา่ นนั้

แลว้ อธิษฐานใจละเวน้ เลย ตอ่ นีไ้ ปขา้ พเจา้ จะไม่ทาํ อกี แลว้
อยา่ งนีน้ ะ อธิษฐานใจเสมอๆ ไหวพ้ ระภาวนา อธิษฐานใจเสมอ
ไป บดั นีเ้ ม่ือจติ เราไม่ชอบบาปกรรมเหลา่ นนั้ แลว้ อธิษฐานใจละ
อยทู่ กุ วนั บาปกรรมนนั้ ก็หมดไปๆเท่านนั้ เอง เพราะมนั ไม่หนกั
หนา เม่ือบคุ คลเห็นโทษของมนั เม่ือใดแลว้ รูต้ วั แลว้ อธิษฐานใจ
แลว้ มนั ก็ดบั ไป เหมือนอยา่ งกองไฟเลก็ อยา่ งนีน้ ่ะ เราเอานา้ํ
พอประมาณเขา้ ไปดบั มนั กด็ บั ได้ ถา้ ไฟมนั ลกุ โพรงกองใหญ่ๆ
ขนึ้ มาแลว้ แมจ้ ะเอานา้ํ มากเทา่ ไรไปดบั มนั ก็ยากท่ีจะดบั ลงได้
มนั เป็นอยา่ งนนั้ นะ่ มนั ก็ไหมว้ ตั ถทุ ่ีมนั ไหมอ้ ยนู่ นั้ ใหเ้ ป็นเถา้ เป็น
ถา่ นลงไป หมดเชือ้ เม่ือไรมนั จงึ ดบั ไปเม่ือนนั้ ไป อนั นีฉ้ นั ใดก็
เหมือนกนั บคุ คลผทู้ าํ กรรมช่วั อย่างหนกั ลงไปแลว้ แมจ้ ะ
อธิษฐานละยงั ไงมนั ก็ไมพ่ น้ มนั ก็ตามใหผ้ ลจนไดอ้ ย่างนนั้ แหละ
มนั ใหผ้ ลไปทนทกุ ขท์ รมานไปนานแสนนาน เม่ือมนั หมดเหตุ
แหง่ กรรมช่วั นนั้ แลว้ นะ่ มนั ถงึ พน้ จากทกุ ขเ์ หลา่ นนั้ มา น่มี นั เป็น
อยา่ งนี้

กรรมมนั มี ๒ อยา่ งอย่างนี้ ลหุกรรม (กรรมเบา) ครุกรรม
(กรรมหนกั ) เม่ือผใู้ ดมาพจิ ารณาเหน็ วา่ ตนไมไ่ ดท้ าํ ครุกรรมคือ
กรรมหนกั เช่นฆา่ พอ่ ฆา่ แม่เป็นตน้ อนั นีเ้ คยพดู บอ่ ยๆน่นั นะ่ ตน
ไดท้ าํ แตก่ รรมเบา บดั นีต้ นรูเ้ หน็ โทษของกรรมเหลา่ นนั้ แลว้ ถงึ
จะเบาหรอื หนกั ก็ตาม เหน็ โทษ อธิษฐานใจละเวน้ ลงไป น่นั
อย่างนีจ้ งึ เรยี กวา่ เป็นผมู้ ีคณุ ธรรมอยใู่ นใจคอื มีเมตตาธรรม
กรุณาธรรม โดยเฉพาะเมตตาตนของตนเองน่นี ะ ปรารถนาจะ
ใหต้ นเป็นสขุ กอ่ นคนอ่ืนทงั้ หมดเลย ถา้ ตนไม่เป็นสขุ แลว้ จะ
ปรารถนาใหผ้ อู้ ่นื เป็นสขุ มนั ไมไ่ ดห้ รอก มนั เป็นไปไม่ได้ เม่ือตน
มีความสขุ กายสบายใจ อยดู่ ว้ ยบญุ ดว้ ยกศุ ลดว้ ยคณุ ธรรม
ดงั กลา่ วมาน่นั แหละ แคน่ นั้ แหละ เราถึงนกึ อธิษฐานขอใหส้ ตั ว์
ทงั้ หลายเป็นสขุ ท่วั หนา้ กนั อย่างนนั้ ก็ไมเ่ สยี หายอะไร มีผลดี
ดงั นนั้ คาํ วา่ เมตตา เราเมตตาตนก่อนอ่ืนทงั้ หมดเลย

ทาํ อยา่ งไรตนถึงจะมีความสขุ ได้ ทีนีก้ ็ตนก็ทาํ แตค่ วามดลี ง
ไปเพราะความดคี ือบญุ กศุ ลเท่านนั้ ท่ีจะอาํ นวยผลใหเ้ ป็นสขุ ได้
นอกจากบญุ กศุ ลแลว้ ไม่มีอะไรท่ีจะมาอาํ นวยผลใหเ้ ป็นสขุ เรา

ตอ้ งพิจารณาใหเ้ หน็ แจง้ ชดั ดว้ ยตนเองอยา่ งนี้ ลองคิดดอู นั ใด
ท่ีมาอาํ นวยผลใหเ้ ป็นสขุ ได้ เงินทองหรอื แกว้ แหวนหรอื สรอ้ ยหู
สรอ้ ยคอหรอื ตมุ้ หหู รอื แหวนเพชรหรอื อาํ นวยผลใหเ้ ป็นสขุ น่ะ
ไม่เลย ไอข้ องประดบั ทงั้ หลายเหลา่ นีน้ ะมนั จะไมอ่ าํ นวย
ความสขุ ใหจ้ ติ ใจ มนั ยงั อาํ นวยความทกุ ขใ์ หด้ ว้ ยซา้ํ กลวั โจร
ขโมยมนั จะมายือ้ แย่งเอาไป มนั จะมาจีเ้ อา มนั จะมาทบุ มาตเี อา
น่ี ก็สะดงุ้ อยเู่ รอ่ื ย ผใู้ ดมีเครอ่ื งประดบั มีคา่ ตดิ ตวั อยอู่ ยา่ งนนั้ นะ่
ไมใ่ ชว่ า่ มนั อาํ นวยความสขุ ใหเ้ ม่ือไหรน่ ะ น่นั แหละ ทีนเี้ ราก็รูก้ นั
แลว้ วา่ เงนิ ทองขา้ วของ มนั อาํ นวยความสขุ ใหช้ ่วั คราว แต่
สว่ นมากอาํ นวยความทกุ ขใ์ ห้ ทกุ ขอ์ ย่างไรละ่ ก็ทกุ ขใ์ นการ
แสวงหาน่นั แหละ โหย การแสวงหาน่ีแสนยากแสนลาํ บาก
มนษุ ยโ์ ลกอนั นีน้ ะ กวา่ จะไดเ้ งินทองขา้ วของมาแตล่ ะอย่างๆ
ตอ้ งอาบเหง่ือตา่ งนา้ํ ไม่คอ่ ยไดพ้ กั ไดผ้ อ่ นเท่าไหรแ่ ลว้ น่ี เม่ือ
เวลาแสวงหาอยกู่ ็เป็นทกุ ขเ์ ดือดรอ้ น เม่ือไดม้ าแลว้ เป็นทกุ ข์
เพราะการรกั ษาอยา่ งนีน้ ะ ถา้ ไมร่ กั ษามนั ก็หายจรงิ ๆนะ อา้ ว
เวลาจะพลดั พรากจากมนั ก็เป็นทกุ ขเ์ ดอื ดรอ้ นแลว้ หรอื เวลามนั

สญู หายไปพลดั พรากจากไป ตนก็เป็นทกุ ขเ์ ดอื ดรอ้ นแลว้ น่ี
แหละ จงึ วา่ คดิ ดใู หร้ อบคอบซวิ า่ สง่ิ ตา่ งเหลา่ นีม้ นั ไม่ใชจ่ ะ
อาํ นวยความสขุ ใหเ้ ราไดย้ ่งั ยืนสืบตอ่ ไป เป็นสขุ สบายไปช่วั ครงั้
ช่วั คราวเทา่ นนั้ เอง เม่ือละโลกนีไ้ ปแลว้ ก็เอาตดิ ตวั ไปไม่ไดเ้ ลย
เวน้ เสยี แตส่ ง่ิ ใดท่ีตนไดใ้ หท้ านฝากฝังไวใ้ นพทุ ธศาสนานี้ สมบตั ิ
เหลา่ นนั้ แหละก็จะเกิดเป็นบญุ เป็นกศุ ลขนึ้ บญุ กศุ ลกระนนั้ ก็จะ
เป็นอนคุ ามี ตดิ สอยหอ้ ยตามไปทกุ แหง่ ทกุ หน

พรอ้ มทงั้ คณุ ธรรมเช่นหริ ิโอตตปั ปธรรม ความละอายตอ่
ความช่วั ความละอายตอ่ การท่ีจะตอ้ งกระทาํ ช่วั ในท่ีลบั ก็ตาม
ในท่ีแจง้ ก็ตาม เม่ือมีความละอายแก่ใจอยมู่ นั ทาํ ไม่ไดค้ วามช่วั
นนั้ น่ะ ถา้ ขาดความละอายแก่ใจอยา่ งวา่ นนั้ แลว้ มนั ทาํ ช่วั ไดเ้ ลย
ถา้ ทาํ ท่ีแจง้ ไมไ่ ดก้ ็ทาํ ท่ีลบั มนั เป็นอย่างนนั้ เพราะฉะนนั้ แหละ
ใหพ้ ง่ึ บาํ เพ็ญคณุ ธรรมเหลา่ นีใ้ หเ้ กิดมีในใจของเราทกุ คน ตงั้
ความละอายแก่ใจในการกระทาํ ความช่วั ไว้ นกึ เสียวา่ เราเป็น
มนษุ ยเ์ น่ยี นบั วา่ มีคณุ ธรรมอนั สงู พอสมควรทีเดยี วในโลกนีน้ ะ
มีเกียรติมีศกั ดศิ์ รอี นั สงู สง่ สมควรแลว้ หรอื ท่ีเราจะไปทาํ กรรมช่วั

ท่ีพระพทุ ธเจา้ ทรงบญั ญตั ิหา้ มไวน้ นั้ นะ่ ก็ถามตนสอนตนเขา้ ไป
อยา่ งนีน้ ะ เม่ือมนั ระลกึ เขา้ ไปอยา่ งนีม้ นั ก็มองเหน็ ตนนนั้ มี
ศกั ดิศ์ รี มนุสโสแปลวา่ ผมู้ ีใจอนั สงู อยดู่ ว้ ยคณุ ธรรมคือเมตตา
กรุณา น่ี มนั เป็นอย่างนนั้ นะ ช่ือของมนสุ โสน่ีนะ บดั นีเ้ รามี
คณุ ธรรมเหลา่ นนั้ ในใจหรอื ยงั สมกบั ช่ือแลว้ หรอื ยงั ตรวจดกู าย
วาจาใจของตนใหไ้ ด้ เป็นอยา่ งนนั้ เม่ือเรามีหริ ิ โอตตปั ปธรรม
อยอู่ ย่างวา่ นนั้ แลว้ มนั ก็ไม่ทาํ ความช่วั แลว้ คนเรา หาทาง
หลีกเล่ียงจากธรรมอนั ช่วั ชา้ ลามกตา่ งๆ

ถา้ มขี นั ตธิ รรมอยใู่ นใจ ความอดทนนีน้ บั วา่ เป็นยอดแหง่
อานิสงสค์ วามดีทงั้ หลาย พระพทุ ธเจา้ แสดงไวน้ ะ ทาํ ไมจงึ วา่
เป็นยอด ก็บรรดาความช่วั ทงั้ หลายท่ีบคุ คลจะเวน้ ไดก้ ็เพราะ
อดทนน่ีแหละ เม่ือตนยงั เวน้ มนั ไมไ่ ดโ้ ดยเด็ดขาดนะ มนั เกิด
ขนึ้ มาในใจเวลาใดอย่างนี้ ถา้ ตนไมอ่ ดไมท่ น มนั ก็ใชก้ ายทาํ ใช้
วาจาพดู ไปทนั ทีเลย พดู ความช่วั ทาํ ช่วั ไปทนั ทีอยา่ งนนั้ ถา้ ผใู้ ด
มีความอดทนอยใู่ นใจเม่ือรูว้ า่ ความช่วั มนั เกิดขนึ้ ในใจเราก็อด
กลนั้ ไว้ อย่ใู นใจน่นั ไมแ่ สดงออกมาทางกายทางวาจา เม่ืออดทน

ได้ กิเลสมนั ก็ไมม่ ีกาํ ลงั กลา้ มนั ก็ออ่ นกาํ ลงั ลง เม่ือนนั้ ใหใ้ ช้
ปัญญาพิจารณา เออ เรอ่ื งนีม้ นั ช่วั ใครคนหน่งึ หยิบยกเอามาให้
แตเ่ ราไม่รบั เอา เราไม่เอา ขนึ้ ช่ือวา่ ความช่วั เราเกลยี ด เพราะมนั
อาํ นวยผลใหเ้ ป็นทกุ ข์ เม่ือจติ อดทนไดแ้ ลว้ อย่างนี้ ยบั ยงั้ จิตได้
แลว้ มนั ก็พิจารณาเหน็ โทษแหง่ ความช่วั เหลา่ นนั้ ถา้ หากวา่
บคุ คลขาดความอดทนแลว้ มนั ก็ไปตอบโตก้ บั คนท่ีนาํ ความช่วั
มาใหต้ นน่นั แหละ ไปตอบโตเ้ อาเลย มนั เป็นอยา่ งนนั้ ทีนีต้ า่ ง
คนตา่ งก็เลยกลายเป็นคนช่วั เหมือนกนั เลย ไม่มีใครเป็นคนดี
เลยทงั้ สองฝ่ายนะ น่มี น้ ตอ้ งใหเ้ ขา้ ใจ ถา้ ผใู้ ดนนั้ เคา้ หยบิ ยกเอา
ความช่วั มาให้ เชน่ คาํ ดา่ คาํ แชง่ คาํ เสียดสคี าํ ดถู กู ดหู ม่นิ อะไร
ตา่ งๆนานาหม่นู ีน้ ะ เราไม่เอาซะแลว้ เราไมย่ ดึ ถือเอาไวเ้ ลย ก็
มนั กระทบมาทีไรก็อดกลนั้ ไมป่ ลอ่ ยใหใ้ จมนั ววู่ ามไป น่นั แหละ
พออดกลนั้ ไดแ้ ลว้ หยดุ ยงั้ อารมณห์ รอื กิเลสลงไดแ้ ลว้ ก็กาํ หนด
ใจละมนั ไมถ่ ือม่นั เอาไว้ แลว้ ก็นกึ ถงึ เมตตากรุณาทาํ อะไรให้
เกิดขนึ้ ในใจแทน

เม่ือคณุ ธรรมเหลา่ นีเ้ กิดขนึ้ ในใจแลว้ กิเลสเหลา่ นนั้ มนั ก็
ถอยออกไป น่ีแหละจงึ วา่ เคยพดู อยบู่ อ่ ยๆอยู่ อนั กิเลสในจิตใจ
ของคนเรานีน้ ะ ไม่มีสิ่งอ่นื ใดท่ีจะมาระงบั ได้ มีแตศ่ ลี แต่ธรรมะ
คาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ น่ีแหละ จะมาระงบั กิเลสตณั หาในหวั ใจ
คนเราใหไ้ ดน้ ่ีนะ เช่นทาํ ใจสงบลงไปไดน้ ่ีนะ มนั ก็ระงบั นิวรณ์
ทงั้ ๕ ได้ ระงบั ความรกั ความชงั ความพยาบาทตา่ งๆ ความ
งว่ งเหงาหาวนอน ความท่ีจิตฟงุ้ ซา่ นเล่ือนลอยไป ความสงสยั
ลงั เลในบาปคณุ โทษอะไรพวกนีน้ ะ มนั ก็ระงบั ลงไปได้ เรอ่ื ง
สมาธินะมนั เป็นอย่างนนั้

ทีนีม้ าเจรญิ ปัญญาเขา้ ไป ถา้ หากเจรญิ ใหแ้ ก่กลา้ เขา้ ไป
จรงิ จงั ก็สามารถถอนรากเหงา้ ของกิเลสตณั หาตา่ งๆออกไปได้
เลย มนั จะไมเ่ กิดขนึ้ มาอีก แตถ่ า้ ถอนไม่ไดห้ มดมนั ก็ทาํ ใหเ้ บา
บางลงไป อนั ปัญญานีน้ ะ ลงความไดว้ า่ เม่ือมาปลอ่ ยวางขนั ธ์ ๕
ลงไปน่ีแลว้ ไม่ยดึ ถือวา่ เราเป็นของๆเราแลว้ มนั ก็ไมส่ รา้ งกเิ ลส
ตณั หาขนึ้ มาในใจ มนั กท็ าํ ใจใหส้ งบระงบั จากกิเลสตณั หาลงได้
การท่ีบคุ คลจะมาสรา้ งกิเลสตณั หาใหห้ นาแน่นขนึ้ ในใจก็เพราะ

มายดึ ถือขนั ธ์ ๕ น่ีแหละเป็นเครอ่ื งดาํ เนนิ นะ เม่ือไปสาํ คญั วา่
ขนั ธ์ ๕ เป็นเราเป็นของๆเราแลว้ ก็ เอาแลว้ เราก็สรา้ งกิเลสพนั หา้
ตณั หารอ้ ยแปดสารพดั สรา้ งความโลภ สรา้ งความโกรธ ความ
หลงขนึ้ มา สรา้ งมานะทฐิ ิ อจิ ฉาพยาบาทอะไรตอ่ อะไรขึน้ ในใจ
อยา่ งหนาแนน่ เลยทีเดยี ว เป็นอยา่ งนนั้ เพราะฉะนนั้ ใหพ้ ากนั
เขา้ ใจบทสรุปใหไ้ ด้ เม่ือเขา้ ใจแนวทางปฏิบตั ิอนั รวบรดั อยา่ งวา่
นี้ เราก็มาภาวนา พยายามปลงขนั ธ์ ๕ นีล้ ง วางขนั ธ์ ๕ นีล้ ง ใช้
ปัญญาสอนจติ ของตนใหม้ นั เหน็ แจง้ ในขนั ธ์ ๕ ตามเป็นจรงิ
แลว้ ปลอ่ ยวางลง อยา่ ไปคดิ อย่าไปปรุงแตง่ อะไรตอ่ ไปอีก อยา่ ง
นีน้ ะ ถา้ มนั วางไดจ้ รงิ จิตมนั ก็รวมลงเป็นหนง่ึ มนั ก็รวมลงไดน้ ะ
เม่ือจติ มนั รวมลงไดม้ นั ก็ปลงขนั ธ์ ๕ ลงไปได้ แมป้ ลงไมเ่ ดด็ ขาด
ก็เรยี กวา่ ปลงไปไดช้ ่วั คราวกเ็ อาไปกอ่ น เม่ือเราพยายามเจรญิ
ปัญญาสอนจติ ใหร้ ูแ้ จง้ ในขนั ธ์ ๕ น่ี แลว้ กป็ รุงก็วางไปเรอ่ื ยๆ
อย่างนี้ ภาวนาทีใดนะ ใหเ้ ขา้ ใจ ปรุงวางลงไปแลว้ จิตใจมนั ก็
เป็นกลางอยู่ ไม่ยนิ ดยี นิ รา้ ยกบั ขนั ธ์ ๕ นีแ้ ลว้ อนั นีแ้ หละเป็น

ทางพน้ ทกุ ขพ์ น้ ภยั ในวฏั ฏสงสาร ดงั แสดงมาสมควรแกเ่ วลา ขอ
ยตุ ลิ งเพียงเทา่ นี้

ท่ีมา: https://youtu.be/LXg5jy8iECc