ศีล สมาธิ ปัญญา โดย หลวงปู่แบน ธนากโร

ศลี สมาธิ ปัญญา พจิ ารณา
หลวงป่แู บน ธนากโร

วนั นงึ ผา่ นไป ตอนเชา้ ผา่ นมาตอนเชา้ ก็ผา่ นไป ตอนเท่ียง
ผ่านมาตอนเท่ยี งก็ผา่ นไป ตอนบา่ ยผา่ นมาตอนบา่ ยก็ผา่ นไป
กลางคนื ผ่านมากลางคืนกผ็ ่านไป กลางวนั ผา่ นมากลางวนั ผา่ น
ไป กลางคนื ผา่ นมากลางคนื ผา่ นไป ไมม่ อี ะไรกอ่ น ไมม่ ีอะไร
หลงั กลางคนื ก่อน กลางคืนทีหลงั กลางวนั กอ่ น กลางวนั ทหี ลงั
เหมือนการหายใจ หายใจเขา้ หายใจออก หายใจเขา้ หายใจ
ออก ยากท่ีจะไปกาํ หนดแนน่ อนวา่ อนั ไหนเขา้ อนั ไหนออก
หายใจเขา้ กอ่ นหรอื หายใจออกก่อน เหมือนกลางคืนกลางวนั ไม่
รูก้ ลางคืนก่อนหรอื กลางวนั กอ่ น มืดมากอ่ นหรอื สวา่ งมาก่อน

ความเกิดกอ่ นตาย มีความเกิดแลว้ ก็มีความตาย มีความ
เกิดแลว้ ก็มีความตาย ไมร่ ูต้ ายก่อนหรอื เกิดกอ่ น แตห่ ากวา่ มนั
ไม่ตายแลว้ มนั ก็ไมเ่ กิด มนั ไม่ตายมนั ก็ไมเ่ กิด ท่ีมนั ตายมนั จงึ มา
เกิด ถา้ มนั ไมม่ ีเกิดก็ไม่มีตาย ไข่กบั ไก่ ไข่เกิดกอ่ น หรอื ไก่เกิด
ก่อน มนั กว็ า่ ไขน่ นั้ เกิดกอ่ น ไขเ่ กิดก่อนมนั จงึ มีตวั แตห่ ากวา่ มนั

1

ไม่มีตวั มนั จะมีไข่ไดย้ งั ไง น่นั สรุปแลว้ โลก มนั ไม่สดุ เป็น แลว้
มนั ก็ไมท่ าํ ใหค้ วามเกิด แก่ เจบ็ ตาย ลดนอ้ ยลงไป มนั ไม่ทาํ ให้
ความโลภ ความโกรธ ความหลงมนั นอ้ ยลงไป ไม่ทาํ ใหร้ าคะ
ตณั หา เบาบางไปได้ ส่ิงนนั้ ไม่เป็นธรรมเป็นวนิ ยั

สิง่ ท่ีเป็นธรรมเป็นวนิ ยั ท่พี ระพทุ ธเจา้ ทรงตรสั สอนไว้ ธรรม
อนั ใดเป็นไปเพ่ือความโลภ ความโกรธ ความหลง เบาบางหมด
สิน้ ไป อนั นนั้ เป็นธรรมเป็นวนิ ยั พระศาสดาสอนอยา่ งนนั้ การ
กระทาํ ใดๆ ไมเ่ ป็นไปเพ่ือความละ ความโลภ ความโกรธ ความ
หลง เป็นไปเพ่อื ความโลภ เป็นไปเพ่ือความโกรธเป็นไปเพ่ือ
ความหลง อนั นนั้ ไม่เป็นธรรมเป็นวินยั พระพทุ ธเจา้ ทงั้ หลายไม่
สอนใหป้ ระพฤตปิ ฏิบตั ิ พระพทุ ธเจา้ ทงั้ หลายสอนใหเ้ ลกิ ใหล้ ะ
ละทิง้ แมแ้ ตค่ วามคิดท่เี ป็นไปเพ่ือความรกั ความโลภ ความ
โกรธ ความหลง ก็ใหล้ ะใหเ้ ลกิ ความคิดนนั้ ๆ ใหค้ ิด ใหศ้ กึ ษาสงิ่
ท่ีเป็นไปเพ่ือความเบ่อื หนา่ ย เป็นไปเพ่ือเบาบางจากความโลภ
ความโกรธ ความหลง เป็นไปเพ่ือความโลภท่ีมีอยู่ ความโกรธ
ความหลงท่ีมีอยู่ ความหลงท่ีมีอยู่ ราคะตณั หาท่ีมีอย่ใู หห้ มดให้

2

สิน้ อนั นนั้ เอามาเป็นอารมณข์ องใจใหม้ าก จงึ เรยี กวา่ เป็นการ
เป็นงานท่ีเป็นประโยชน์ การงานท่ีชอบธรรม ทาํ ไดม้ ากเทา่ ไหร่
ย่ิงดี ทาํ ไดม้ ากเทา่ ไหรย่ ่ิงดี ทาํ ไดม้ ากเทา่ ไหรย่ ่ิงดี

วนั หนง่ึ ๆ เราทาํ ไดม้ ากแคไ่ หนเพยี งไร ทาํ ไดม้ ากเป็นท่พี อใจ
ของเราหรอื ไม่ ทาํ การทาํ งานทกุ อยา่ งตอ้ งพกั การงานนนั้ จะ
เป็นงานท่ีชอบทาํ ถา้ หากวา่ ทาํ ไมพ่ กั ก็เป็นการงานท่ีไมช่ อบทาํ
ไปดว้ ย เพราะทาํ ไมไ่ ดพ้ กั ผอ่ น จงึ วา่ คาํ วา่ สมาธิ การพกั จติ พกั
ใจ กบั ปัญญาการทาํ งานของใจ ตอ้ งควบคกู่ นั ไป อยา่ ไปเอาแต่
การแตง่ าน เอาแตก่ ารทาํ งานของใจ ไมม่ ีโอกาสไดพ้ กั ความ
สงบก็เป็นสิ่งท่จี าํ เป็นเหมือนกบั อาหาร ขาดอาหาร ขาดความ
สงบ ทาํ การทาํ งานไปมนั หมดกาํ ลงั เรอ่ื งของสมาธิก็คือให้
อาหาร ใหอ้ าหารแกใ่ จ ใจมกี าํ ลงั ทาํ งานตอ่ ลยุ งานตอ่ ได้ ในเม่ือ
ถงึ คราวท่ีควรจะพกั ใหใ้ จไดพ้ กั อยกู่ บั สมาธิ ใจก็เรม่ิ มีกาํ ลงั ขนึ้
เอาใจท่ีพกั ผอ่ นในสมาธิแลว้ ก็เอาใจท่พี กั ผอ่ นดีอนั นนั้ ไปปฏบิ ตั ิ
หนา้ ท่กี ารงานตอ่

3

เกสา โลมา นขา ทนั ตา ตโจ ไตรลกั ษณอ์ ยตู่ รงนี้ เกสา
โลมา นขา ทนั ตา ตโจ เป็นตน้ น่ีก็เป็นตน้ ปลายมาน่ี ก่ิงใบมนั มี
ไตรลกั ษณม์ นั อยทู่ ่ีเกสา โลมา นขา ทนั ตา ตโจ พจิ ารณาแลว้
พจิ ารณาอกี พิจารณาแลว้ พจิ ารณาอีก เหมือนกบั การทาํ นา
ทาํ แลว้ ทาํ อกี ๆๆๆ ทาํ ท่นี าเก่านาเดมิ นนั้ แตผ่ ลผลติ ก็ไดเ้ ป็น
อาหารเคร่อื งเยียวยาธาตขุ นั ธต์ ลอดทงั้ เวลา พจิ ารณาๆๆใหม้ าก
ใจไม่อยากพจิ ารณาก็พจิ ารณา ถงึ เวลาท่พี กั อยกู่ บั ความสงบ
ตอ้ งใหอ้ ย่กู บั ความสงบใหไ้ ด้ จงึ วา่ มรรค ๘ ตอ้ งสมบรู ณ์ ไม่
บกพรอ่ ง ไมม่ ีปัญหา เหมือนกบั รถเครอ่ื งยนต์ จะขบั ดีซกั แคไ่ หน
เพียงไรก็ช่าง แตห่ ากวา่ ยางลมมนั ไมม่ ี การท่ีจะเดนิ ทางตอ่ ไป
ปัญหามนั ก็เกิดขนึ้ สรรี ะยนตต์ อ้ งสมดลุ ยก์ นั สรรี ะรา่ งกายก็
ตอ้ งสมดลุ ยก์ นั

ศลี สมาธิ ปัญญาก็ตอ้ งสมดลุ ยก์ นั และอาศยั ซง่ึ กนั และกนั
เอาแตส่ มาธิ เอาแตป่ ัญญา คาํ วา่ ศลี ไมส่ นใจ เอาแตป่ ัญญา
เอาแตป่ ัญญา ศลี สมาธิก็ไม่สนใจ เอาแตส่ มาธิ เอาแตส่ มาธิ
เร่อื งของปัญญาไมใ่ สใ่ จก็ไมไ่ ด้ กิเลสมนั ชอบพาใหย้ ดึ ตดิ ยดึ ติด

4

ในความสงบก็ยดึ ตดิ ไดป้ ัญญาขนึ้ มาก็ยดึ ตดิ กบั ปัญญา หนั
หลงั ใสค่ วามสงบ หนั หลงั ใสส่ มาธิเสยี ในท่ีสดุ ปัญญามนั ก็ไปไม่
รอด เหมือนกบั คนขาดอาหารทาํ งาน คนขาดอาหารเดนิ ทาง
เดินทางขาดเสบยี งคลงั ไปไม่ถึงเปา้ หมาย เรอ่ื งของสมาธิ จงึ มี
ความจาํ เป็นเหมือนกบั รถ เคร่อื งยนตก์ บั ยางกบั ลอ้ รถ ไตร
ลกั ษณๆ์ ในโลกธาตทุ งั้ หมดเป็นไตรลกั ษณท์ งั้ นนั้ อนิจจงั ๆ ทกุ
ขงั ๆ อนตั ตาๆ ท่วั โลกธาตทุ งั้ หมด เป็นอนิจจงั ทกุ ขงั อนตั ตา

พระพทุ ธเจา้ รูแ้ จง้ โลกธาตุ รูแ้ จง้ โลก ไม่ใชพ่ ระพทุ ธเจา้ เดนิ
ไปเท่ียวหาศกึ ษา พระพทุ ธเจา้ ตรสั รูข้ ณะเดียวในรม่ โพธิ์ ในคนื
วนั เพญ็ เดือน ๖ พระพทุ ธเจา้ ก็ทรงรูช้ ดั เหน็ ชดั ในกายในจติ น่ีเอง
เหน็ ชดั รูช้ ดั ในกายในจิตของพระพทุ ธเจา้ กายใจของสตั วท์ ่วั
โลกธาตุ ไมแ่ ตกตา่ งอะไรนกั พระพทุ ธเจา้ ก็รูช้ ดั เหน็ ชดั ไปดว้ ย ก็
แกไ้ ขเราอยเู่ สมอ มนั สงบ ผา่ นความสงบ ปลกุ ความสงบเอาไป
พจิ ารณา ดงึ ความสงบเอาไปพจิ ารณา ในเม่ือความสงบอ่ิมตวั
พอ ถา้ หากวา่ ไม่เอาไปพจิ ารณา ใจควรท่ีจะคลอ่ งตวั กลายเป็น
อดื อาด กลวั แตจ่ ะเสยี สมาธิ กลวั แตส่ มาธิท่ีจะเส่อื ม สมาธิเส่อื ม

5

เลยเป็น คนเกิดมาในโลกนีอ้ กี นานเท่าไหรส่ มาธิก็ยงั ไมห่ มด
สตั วเ์ กิดมาในโลกอกี นานเทา่ ไหร่ เขา้ มาครอบปฏบิ ตั ใิ หถ้ งึ ซง่ึ
ความพน้ ทกุ ขก์ ็ไม่หมด มีแตจ่ ะเอามาใชห้ รอื ไม่เท่านนั้

สมาธิไมใ่ ชข่ องเกิดขนึ้ เป็นของท่ีมีอยแู่ ลว้ ใจของเราไมไ่ ป
เก่ียวขอ้ งกบั อารมณ์ อฏิ ฐารมณ์ อนิฏฐารมณ์ ไมไ่ ปเกาะไปยดึ
ละนนั้ เสีย สมาธิก็เกิดขนึ้ สมาธิท่ีเกิดขนึ้ นนั้ ก็คอื สมาธิน่นั มีอยู่
แลว้ ไม่ไดเ้ กิดขนึ้ ท่ีไหน ไมไ่ ดเ้ กิดขนึ้ มาจากท่ีอ่ืน เหมือนกบั ทาํ
ความสะอาดบา้ นกบั เรอื น ความสะอาดของกฏุ ศิ าลา ความ
สะอาดมีอยแู่ ลว้ ไมต่ อ้ งไปสรา้ งความสะอาดใหเ้ กิดขนึ้ เพียงแต่
ชาํ ระส่ิงท่ีสกปรกรกรุงรงั เทา่ นนั้ ความสะอาดก็เกิดขนึ้ ใหป้ รากฏ
ความสะอาดท่ีมีอย่แู ลว้ ก็ปรากฏใหเ้ ราเหน็ สมาธิไมไ่ ดห้ นีไป
ไหน ยงั อยเู่ หมือนเดิม ยงั อยทู่ ่ีเดิม การเสยี สละ การละ การ
ปลอ่ ยวาง จงึ มีความจาํ เป็น

สง่ิ เหลา่ นหี้ ละปกปิดไม่ใหส้ มาธิธรรมปรากฏขนึ้ เหมือนกบั
ความมืด คนน่งั อยใู่ นท่ีนี้ ถา้ หากวา่ หลบั ตาเสยี คนนงึ เคา้ วา่ ไม่
มีคืน ก็ไม่เหน็ เม่ือความสวา่ งเกิดขนึ้ ดลู มื ตาขนึ้ คนมีอยเู่ ตม็

6

ศาลา อารมณค์ ือความมืดครอบงาํ ปกปิด อารมณค์ รอบงาํ
ปกปิด ธรรมท่มี ีอยไู่ ม่ใหป้ รากฏ มนั มืดมาตลอดกาล มนั ก็
เหมือนกบั ธรรมไม่มี มนั มีแตอ่ ารมณ์ มีแตอ่ ารมณ์ มีแตอ่ ารมณ์
อย่กู บั อารมณอ์ ย่อู ยา่ งนนั้ ขาดอารมณไ์ มไ่ ด้ ตอ่ ใหแ้ สวงหา
แสวงหา แสวงหาเพราะเหน็ วา่ เป็นสิ่งท่ีจาํ เป็น ขาดไม่ได้ ในเม่ือ
มีการแสวงหาอารมณม์ าเพม่ิ พนู อยเู่ สมอ ความมืดมนั กไ็ ม่มี
โอกาสสวา่ งซกั ที ในเม่ือไมส่ วา่ งซกั ที สิง่ ท่ีมีอยู่ ดไู มไ่ ปเกิดมนั ก็
มองไม่เหน็ สง่ิ ท่ีกาํ จดั ความมืดคอื อารมณท์ ่ีใจไปยดึ ไปติด แนบ
แนน่ อย่ใู นอารมณน์ นั้ มีแตข่ อ้ ปฏิบตั ิ มีแตก่ ารปฏบิ ตั ธิ รรม มีแต่
ขอ้ ปฏิบตั เิ ทา่ นนั้ จงึ ใหพ้ ากนั ทาํ ใหย้ ่งิ

พดู ถงึ สมถะ ใหเ้ ป็นสมถะท่มี ีความแน่วแน่ มีความม่นั คง
เป็นสมถะท่ีมพี ละ พดู ถงึ ปัญญา พดู ถงึ ธรรม ธรรมคอื ปัญญา
คนมีกาํ ลงั จะตอ่ สกู้ บั ขา้ ศกึ ทาํ การทาํ งานใหเ้ ป็นประโยชน์ ก็
สามารถท่ีจะชนะขา้ ศกึ สามารถท่ีจะทาํ การงานท่ีเป็นประโยชน์
ใหส้ าํ เรจ็ ลลุ ว่ ง ทาํ ลายสง่ิ ท่ีครอบงาํ ใหส้ ลายตวั ไปได้ ธรรมคือ
ความสงบของใจ ธรรมคอื ใจท่ีสงบ มีอย่เู หมือนเดิม ไม่ได้

7

เสียหายไปไหน จงึ วา่ ความมืดมนั ครอบงาํ มาปกปิด อารมณท์ ่ี
มนั ครอบงาํ จติ มนั ทาํ ใหจ้ ติ มืด แมแ้ ตจ่ ติ เองก็มองไมเ่ หน็ จติ จิต
มองไม่เหน็ จติ น่นั คือจิตมืด

อะไรทาํ ใหจ้ ิตมืด ก็คอื อารมณ์ ราคะเป็นอารมณข์ องใจ
โทสะ โมหะ เป็นอารมณไ์ ดท้ งั้ นนั้ กิเลสตณั หาอาสวะเป็น
อารมณไ์ ดท้ งั้ นนั้ เป็นเหตใุ หเ้ กิดความมดื ขนึ้ มา บรุ ุษมีกาํ ลงั คู่
ตอ่ สไู้ ม่สามารถท่ีจะตา้ นทานได้ คนมีกาํ ลงั ทาํ การทาํ งานสาํ เรจ็
ลลุ ว่ งไดด้ ว้ ยดี ศรทั ธาพลงั สติพลงั ศรัทธาพลัง วริ ิยะพลัง สติ
สมาธิ ปัญญา เป็นพลงั ทงั้ นนั้ ศรทั ธาเช่อื ม่นั เช่ือม่นั ขอ้ ปฏิบตั ิ
ท่ีทาํ ถกู ตอ้ ง ไมผ่ ดิ พลาด ในเม่ือแม่นยาํ ไมผ่ ดิ พลาดเพราะรูแ้ ลว้
เห็นแลว้ ความขยนั ความเพียร ความหม่นั ความเพียรก็รวมเป็น
พลงั ขนึ้ มา ความเพยี รมีพลงั สตเิ ป็นพลงั สมาธิปัญญาเป็นพลงั
ขนึ้ มาทงั้ นนั้

ศรทั ธาพละ สติ สมาธิ ปัญญาเป็นพละ เป็นพลงั ศรทั ธา
อินทรยี ์ (สทั ธินทรยี )์ เป็นใหญ่ วิรยิ ะอนิ ทรยี ์ (วริ ยิ นิ ทรยี )์ เป็น
ใหญ่ สติ สมาธิเป็นใหญ่ ทงั้ นนั้ ปัญญาก็เป็นใหญ่ เป็นใหญ่แต่

8

ละอยา่ ง แตล่ ะอย่าง ๆ เป็นใหญ่เหมือนกบั เสา เคา้ วา่ ใหญ่ของ
เขา คานก็เป็นใหญ่ คานวา่ คานเป็นใหญ่ เสาวา่ เสาเป็นใหญ่ ถา้
หากวา่ ไมม่ ีพนื้ ไมม่ ีประโยชน์ พืน้ ก็เป็นใหญ่ พนื้ วา่ พืน้ เป็นใหญ่
แตไ่ ม่มีหลงั คาก็ไม่สาํ เรจ็ ประโยชน์ น่ี จงึ วา่ สว่ นประกอบจงึ มี
ความจาํ เป็น รถ เคร่อื งวา่ เครอ่ื งใหญ่ อวดเครอ่ื ง เครอ่ื งจะดแี ค่
ไหนก็ชา่ งแตย่ างลอ้ ไมด่ ี เครอ่ื งมนั ดีลอ้ มนั ดพี วงมาลยั ไมด่ ีมนั
จะไปไดเ้ หรอ จงึ วา่ สว่ นประกอบ ศีล สมาธิ ปัญญาจงึ ตอ้ งอาศยั
ซง่ึ กนั และกนั จงึ วา่ ศรทั ธา วริ ยิ ะ สติ สมาธิ ปัญญา เป็นเร่อื ง
ของศีล สมาธิ ปัญญาทงั้ นนั้ ในอนิ ทรีย์ ๕ พละ ๕

อนิ ทรยี ์ ๕ พละ ๕ ไม่ใช่สง่ิ ท่จี ะบนั ดาลมาจากฟากฟ้าป่า
หมิ พานตห์ รอื ฟากโลกฟากสงสารท่ีไหน มีอยใู่ นเราๆทา่ นๆน่ี
ทงั้ นนั้ แตส่ ิ่งเหลา่ นีแ้ สดงออกไม่ได้ ไม่ปรากฏใหเ้ ราไดส้ มั ผสั ไดร้ ู้
ไดเ้ หน็ เพราะความมืดเป็นอปุ สรรค เพราะความมืดปิดบงั
ครอบงาํ จงึ ใหพ้ ากนั มีความพยายามใหย้ ่งิ มืดเทา่ ไหรล่ ยุ ไปนะ
ขีเ้ กียจขีค้ รา้ นเทา่ ไหร่ ขยนั ! ฝืนมนั ไปน่ะ มนั ชนะขีก้ ียจตวั กิเลส
มนั ชนะขีเ้ กียจดว้ ยความขยนั มนั ไมอ่ ยากน่งั พามนั น่งั มนั ไม่

9

อยากเดนิ พามนั เดนิ มนั อยากนอน ไมพ่ ามนั นอน มนั อยากกิน
ไมก่ ินมนั ดดั มนั อยา่ งนนั้ จงึ วา่ ชนะความอยาก

ความอยากเป็นตวั กอ่ ใหเ้ กิดความมืด แมแ้ ตค่ วามโกรธก็
สว่ นนงึ ก็เกิดมาจากความอยาก ไม่มีความปรารถนา ไมม่ ีความ
อยากแลว้ ความโกรธจะเกดิ ขนึ้ จากไหน ไม่มีความหลงแลว้
ความโลภจะเกิดขนึ้ มาไดย้ งั ไง น่ีของเขาก็อาศยั กนั ยง่ิ โลภ ย่ิง
โกรธ ย่งิ โลภ ย่งิ โกรธ ยง่ิ เป็นความสะสมความหลงเพ่มิ ขนึ้
ความโลภก็สะสม ความหลงก็ทาํ ใหเ้ กิดความมืด ความโลภก็
เป็นเหตใุ หเ้ กดิ ความหลง อะไรมนั เป็นกาํ ลงั ของกนั และกนั
ทงั้ นนั้ จงึ วา่ กิเลสเขามนั มกี ารพฒั นา พฒั นาไปในการท่ีใหจ้ ติ ใจ
ของโลกมีการมืดมนอนธการไปนนั้ มีความจาํ เป็นอย่างย่ิงท่ี
จะตอ้ งมีขอ้ ปฏบิ ตั ิ มีการปฏบิ ตั ิธรรม อาศยั ธรรมนนั้ นะ่ ท่ีจะ
กาํ จดั ความมดื กาํ จดั การพฒั นากา้ วหนา้ ของกิเลสน่ีใหม้ นั ถอย
หลงั หรอื ใหม้ นั สลายตวั จากจิตจากใจดว้ ยขอ้ ปฏิบตั ิ

กาลเวลาจะคอยใหก้ ิเลสมนั ลดนอ้ ย คอยใหก้ ิเลสมนั เบา
บาง เป็นไปไมไ่ ด้ มนั มีแตจ่ ะมีการพฒั นารวมตวั กนั ใหม้ ีพลงั

10

ย่ิงขนึ้ ไป มีแตอ่ นั ตรายกบั อนั ตราย ศรทั ธามี ศรทั ธากห็ มด
ความพากความเพียรมี ความพากความเพียรก็หมด สตปิ ัญญา
หมดเลย ไมม่ ี! มนั ทาํ ลายหมด มนั ทาํ ลาย เหมือนกบั
พระพทุ ธเจา้ ทาํ ลายกิเลส กิเลสมนั เคยสมบรู ณเ์ ต็มอย่ใู นหวั ใจ
ของพระพทุ ธเจา้ แตพ่ ระพทุ ธเจา้ ทาํ ลายดว้ ยขอ้ ปฏิบตั ิ ดว้ ยพลงั
ของศีล สมาธิ ปัญญา กิเลสมนั ทาํ ลายศีล ทาํ ลายสมาธิ ทาํ ลาย
ปัญญา เพราะเราไม่มีการสรา้ งเพ่มิ ขนึ้ สรา้ งใหเ้ ป็นพลงั ขนึ้ มา

กิเลสเขาสรา้ งของเขาอย่เู สมอทกุ ขณะ อปุ กรณก์ ารสรา้ ง
ของเขาสมบรู ณบ์ รบิ รู ณเ์ ตม็ โลก ของเกิด ของแก่ ของตายท่ีไหน
อนั นนั้ เป็นเคร่อื งมือ อปุ กรณ์ เป็นชนิ้ สว่ น สรา้ งพลงั ใหก้ ิเลส
ทงั้ นนั้ ของเกดิ ของตาย ของเกิด ของตาย ผหู้ ญิง ผชู้ าย เป็น
อปุ กรณท์ ่ีจะสรา้ งพลงั ใหก้ ิเลสไดท้ งั้ นนั้ ของเกิด ของตาย ของ
เกิด ของตาย ผหู้ ญิง ผชู้ าย เป็นพลงั ใหเ้ กิดขนึ้ ของศีล สมาธิ
และปัญญาไดท้ งั้ นนั้ กิเลสมนั สรา้ งพลงั มนั ก็เอาของท่มี ีอยใู่ น
โลก

11

ธรรมท่ีจะเป็นพลงั ศลี พลงั สมาธิปัญญาพลงั ก็ตอ้ งอาศยั
ส่งิ ท่ีมีในโลกอนั นีห้ ละเป็นสว่ นประกอบ เป็นสว่ นการพจิ ารณา
เหมือนกนั เหมือนกบั อาวธุ ท่ีมีอย่ชู นิ้ เดียว เรยี กวา่ ระบบปรมาณู
ทีเดยี ว มีลกู เดยี วเท่านนั้ อาวธุ ทาํ ลาย กเิ ลสก็กระทาํ ยือ้ แย่งกนั
ท่ีจะไดม้ าซง่ึ อาวธุ นนั้ กิเลสมีกาํ ลงั มากก็ย่ิงไดอ้ าวธุ มาทาํ ลาย
ทาํ ลายธรรม ธรรมมีกาํ ลงั มาก ก็ไดอ้ าวธุ มาทาํ ลายกิเลส จงึ เป็น
เร่อื งของเราเทา่ นนั้ ก็กิเลสมนั ทาํ ลายธรรม ธรรมคอื หวั ใจเรา
ธรรมทาํ ลายกเิ ลสก็คอื หวั ใจของเราทาํ ลายกิเลสนะ่

จงึ ใหพ้ ากนั ใสใ่ จจรงิ จงั ในการเสยี สละทมุ่ เท จงึ ไดม้ าซง่ึ
อาวธุ ท่ีจะเอาไปสลายขา้ ศกึ คอื กิเลส อย่าไปคอยการเวลา อยา่
ไปคดิ วา่ พระพทุ ธเจา้ พระศรอี ารยิ เมตรยั จะมาหยิบย่นื ให้ เราไม่
มีเมตตาเรา ใครจะเมตตาเราได้ เดินก็ใหเ้ ดิน แมแ้ ตอ่ ิรยิ าบถใด
ก็ชา่ ง ปลกุ จติ ปลกุ ใจของเราใหร้ ่นื เรงิ องอาจกลา้ หาญท่ีจะตอ่ สู้
กบั ขา้ ศกึ คือตวั ขีเ้ กียจขีค้ รา้ น ตอ่ สกู้ บั กิเลสทกุ ส่งิ ทกุ ดา้ นทกุ
ประการ ท่ีจะถอยหลงั ยอมสยบตอ่ กิเลสไมใ่ หม้ ี ตอ้ งองอาจกลา้
หาญขนาดนนั้ ถอยหลงั ไมม่ ี มีแตล่ ยุ ไปหนา้ กา้ วหนา้ อยา่ ง

12

เดยี ว หมายถงึ ความพากความเพียรของเรา เอา้ พากนั ทาํ ความ
สงบ

ท่ีมา: https://youtu.be/z8QlBWmvMCE

13