มรณสติ โดย หลวงพ่อสิงห์ทอง ธมฺมวโร

มรณสติ
ธรรมะก็พดู อยบู่ อ่ ยๆ โดยสว่ นใหญ่ก็พดู เร่อื งการประพฤติ
ปฏบิ ตั ิ ไมไ่ ดพ้ ดู ถงึ บญุ บาป ดี ช่วั อานิสงสส์ ว่ นนนั้ สว่ นนี้ ก็ไม่
คอ่ ยไดด้ แู บบแผนตาํ รา พดู ไปตามภาษีภาษาท่ีนกึ ได้ การ
ปฏบิ ตั ธิ รรมะ ทกุ คนเป็นเรอ่ื งจาํ เป็นท่ีตอ้ งสนใจ ตอ้ งปฏบิ ตั ิ
เพราะคนเราเกิดมาก็มีความแก่ ความเจบ็ ความตายเป็น
ธรรมดา ไมม่ คี นประเทศไหนหนา้ ไหนจะมีอภสิ ิทธิ์หา้ มกนั้ ความ
แก่ ความตายของตวั ไปได้ ถา้ ไม่พิจารณาธรรมะ เร่อื งเหลา่ นีก้ ็
เป็นเรอ่ื งท่ีนาํ ความเศรา้ โศกเสียใจมาใหอ้ ยา่ งหนกั เพราะเรา
ไม่ไดน้ กึ คิดเอาไวก้ อ่ น แตท่ กุ คนจะตอ้ งประสบพบเหน็ ดว้ ยกนั
ถา้ หากคนมีธรรมะ พจิ ารณาจนจิตใจของตนเองเห็นวา่ เป็น
ของธรรมดา เกิดมาแลว้ ไม่วา่ สง่ิ ใด จะตอ้ งมีการตงั้ อยู่ และแตก
สลาย มนั เป็นธรรมดา ไมว่ า่ วตั ถอุ ะไร มนั เป็นไปทาํ นองนนั้ ถา้
มาถกู ตวั ของตวั เขา้ หรอื ถกู คนรกั คนชอบใจของตวั เขา้ เราจะ
ไม่ไดเ้ สยี ใจเพราะเราตงั้ ทา่ รบั เรอ่ื งเอาไว้ มนั ก็ไม่เกิดความเศรา้

1

โศกหนกั หนาทบั ถมโจมตจี ติ ใจของตวั ฉะนนั้ เรอ่ื งความตาย
ท่านจงึ ใหพ้ จิ ารณาอย่บู อ่ ยๆ เจรญิ มรณสติเอาไว้

สมยั เกา่ กอ่ นท่านพดู ไวใ้ นตาํ รบั ตาํ รา พระโพธิสตั วค์ อื
พระพทุ ธเจา้ ของเราเคยเกิดเป็นชาวนา มีภรรยา มีบตุ ร มสี ะใภ้
และมีคนใชอ้ ยดู่ ว้ ยกนั หา้ คนในครอบครวั นนั้ ทกุ วนั ทกุ เวลาเคย
แนะสอนกนั ใหพ้ จิ ารณาความตายอย่ตู ลอดกาลตลอดสมยั ใน
วนั หนง่ึ พอ่ ลกู ไปไถนาแตเ่ ชา้ เผอิญ(ลกู )ถกู งเู หา่ กดั ตายในทงุ่ นา
ดว้ ยอาํ นาจท่ีเคยความพจิ ารณาเร่อื งความตาย เขา้ ใจชดั เจนใน
จติ ในใจ คณุ พอ่ ของเด็ก ลกู ชายนนั้ ทา่ นกไ็ ม่ไดเ้ สยี ใจอะไร เหน็
วา่ คนทนพษิ ของงไู ม่ไว้ ตายไปก็เอาขนึ้ ไวท้ ่ีคนั นา แลว้ ก็ไถนา
เร่อื ยไป ไม่มีความเสยี ใจรอ้ งไหห้ รอื เกิดวิตกกงั วลอะไร หนา้ ท่ี
คนตายก็ตายไป หนา้ ท่ีคนเป็นก็ทาํ งานไป ไมไ่ ดท้ งิ้ งาน

วนั นนั้ เผอญิ มคี นอกี คนหนง่ึ ท่ีอย่นู าใกลก้ นั เคา้ จะเขา้ ไปใน
หม่บู า้ น ก็เลยส่งั เสียบอกเคา้ วา่ วนั นีใ้ หเ้ คา้ เอาขา้ วมาสว่ นเดยี ว
คอื ถา้ สองคน เขาเอามาสองสว่ นมาใหอ้ ยากใหก้ ินกนั แตว่ นั นนั้
ลกู ตายไปแลว้ ส่งั ใหช้ าวบา้ นพวกลกู เมียอยทู่ างบา้ น เอาขา้ วมา

2

เพียงสว่ นเดยี ว ไม่ไดบ้ อกวา่ ลกู ถกู งเู หา่ กดั ตายแลว้ ไมไ่ ดบ้ อก
ไป แตพ่ อส่งั เสยี คนนนั้ เคา้ ก็เขา้ ไปในหมบู่ า้ น พวกนนั้ ก็ เอะ๊ มนั
มีเหตกุ ารณอ์ ะไร ก็คนสองคนไปไถนา ทาํ ไมใหเ้ อาขา้ วปลาไป
เพียงสว่ นเดียว อาจจะเกิดการลม้ หายตายไปหรอื อย่างไร ถงึ ได้
ส่งั มาอยา่ งนนั้ ก็พากนั ไปทงุ่ นา ไปก็ไปเหน็ บตุ รของตวั ตาย ผทู้ ่ี
เป็นแม่ ผทู้ ่ีเป็นภรรยาก็เห็นสามีของตวั ตาย ผทู้ ่ีเป็นคนใชก้ ็เหน็
นายตาย ตา่ งคนก็ตา่ งพนิ ิจพจิ ารณาเร่อื งความตายมาในจิตใน
ใจดว้ ยกนั ทงั้ นนั้ กเ็ ลยไม่มีใครเศรา้ โศกเสียใจอะไร ตายไปเราก็
หาไมห้ าฟื นมาจะเผา

ระยะนนั้ รอ้ นขนึ้ ไปถึงพระอนิ ทรว์ า่ งนั้ ในตาํ นานพดู เอาไว้
แปลงเพศลงมาเป็นพราหมณม์ าเหน็ พวกนนั้ เอาฟื นกองกนั ขนึ้
แลว้ ก็จะเอาลกู ชายท่ีตายไปขนึ้ เผา แลว้ ถามวา่ พวกทา่ นจะทาํ
อะไรกนั จงึ หาฟื นมากองกนั ไวเ้ ป็นกองใหญ่อยา่ งนี้ น่ีพระอนิ ทร์
ท่ีเป็นพราหมณแ์ ปลงเพศลงมาถาม ไอพ้ วกนนั้ ก็ตอบวา่ จะเผา
คน เอะ๊ คนๆนีเ้ ป็นใคร ก็ถามไป ผเู้ ป็นพอ่ เป็นแมก่ ็วา่ เป็นลกู ผู้
เป็นภรรยาก็วา่ เป็นสามีของดชิ นั้ ผเู้ ป็นคนใชก้ ็วา่ เป็นนายของ

3

ชนั้ เหมือนกนั เอะ๊ คนๆนีท้ า่ จะอปั รยี จ์ ญั ไรมากนะ ถา้ หากเป็น
ลกู ก็คงเป็นลกู อกตญั �เู ต็มท่ี ถา้ เป็นสามีก็คงเป็นสามีท่ีแหวก
แนว เป็นเจา้ เป็นนายก็เป็นเจา้ นายท่ีไม่ดอี ย่างเต็มท่หี ละ เพราะ
พวกทา่ นทกุ คนมีหนา้ ช่ืนตาบาน ไมม่ ีใครท่ีจะมีความคดิ ถึง
รอ้ งไหเ้ สยี ใจอะไร เหน็ ทกุ คนมีหนา้ ตายมิ้ แยม้ แจ่มใส เหมือนกบั
วา่ ไอผ้ ตู้ ายไปนีเ้ คา้ ตายไปแลว้ จะไมม่ ีใครมาก่อกวนใหท้ กุ ขใ์ ห้
โทษแก่คนเหลา่ นนั้ จงึ ไมม่ ีการโศกเศรา้ เสยี ใจกนั น่พี ระอินทรท์ ่ี
เป็นพราหมณพ์ ดู กบั คนเหลา่ นนั้

แตค่ นเหลา่ นนั้ ถือวา่ ลกู คนนีเ้ ป็นลกู ดี มีคณุ ธรรม รูจ้ กั
เคารพ มีกตญั �กู ตเวทีตอ่ บดิ ามารดา เป็นคนท่ีวา่ นอนสอนงา่ ย
ไม่เป็นคนท่ีช่วั ท่ีเสียอะไร เม่อื เขายงั มชี ีวติ อยู่ เขาก็ดแู ลรกั ษาตงั้
หนา้ ทาํ การงาน ตามท่ีบิดาส่งั เสียทกุ อยา่ ง ไมเ่ คยฝ่าฝืนคาํ แนะ
สอนอะไร ท่ีไม่รอ้ งไหก้ ็เพราะคนๆนีเ้ คา้ ตายไปแลว้ รอ้ งไหม้ นั ก็
ไม่มีอะไรท่ีจะเกิดดีขนึ้ เพราะความตายมนั เป็นธรรมดา เหมือน
รอ้ งไหอ้ ยากไดพ้ ระอาทิตยพ์ ระจนั ทร์ รอ้ งเทา่ ไรมนั ก็ไมม่ ีวนั ท่ีจะ
ไดม้ าเป็นของๆเรา คนตายไปก็ทาํ นองเดยี วกนั นนั้ น่ีตา่ งคนตา่ ง

4

ทา่ นเคยพจิ ารณาความตาย เลยไม่เกิดความเศรา้ โศกเสยี ใจ
อะไร ท่ีเป็นภรรยาก็บอกวา่ สามีของชนั้ เป็นคนดี ไม่ใชค่ นเกะกะ
ระราน ไม่ใชค่ นเสียหาย เป็นคนท่ีดี หายากคนอย่างสามีของชนั้
รกั ใครฉ่ นั เอ็นดฉู นั ก็พดู ไป ยกยอ่ งสรรเสรญิ คณุ ความดีของ
สามี ท่ีเป็นทาสเป็นคนใชก้ ็เหมือนกนั วา่ เจา้ นายนนั้ เป็นผทู้ ่ีมี
เมตตาสงสาร ไม่เป็นคนท่ีช่วั เสยี อะไร ไมเ่ คยขบั ไล่ ไมเ่ คยดดุ า่
ถา้ ผดิ พลาดอะไรเคา้ ก็แนะสอนดว้ ยความเมตตา ไมใ่ ชเ่ ป็นคนท่ี
ช่วั ท่ีเสยี อะไร

ตา่ งคนเคยพจิ ารณามาแลว้ เรอ่ื งความตาย แตต่ าํ ราพดู เป็น
คนๆไป พดู วา่ พอตายไปก็เหมือนหมอ้ ท่ีแตกแลว้ รอ้ งไหเ้ สยี ใจ
มนั ก็ไมไ่ ดอ้ ะไรกลบั มา เคา้ ตายไปแลว้ ก็เหมือนกบั วา่ งมู นั ลอก
คราบออกไปแลว้ คราบของมนั นนั้ มนั ก็ไมม่ ีประโยชนอ์ ะไร ตวั
ของมนั ก็ไปตามหนา้ ท่ีของมนั จติ วิญญาณท่ียงั มีกิเลสตณั หา
อวชิ ชากรรมอย่กู ็จะไปเสาะแสวงหาท่ีเกิดใหม่ แตส่ ว่ นท่เี ป็น
รา่ งกายท่ีมนั ตายนมี้ นั ก็ตอ้ งเน่าตอ้ งเป่ือยไปตามหนา้ ท่ีของมนั
ตา่ งคนตา่ งทา่ นพดู ใหพ้ ระอนิ ทรฟ์ ัง พระอนิ ทรเ์ ล่อื มใสเตม็ ใจ

5

เลยทาํ ใหพ้ ษิ งนู นั้ หาย วา่ งนั้ น่ะในตาํ รบั ตาํ รา คนตายก็เลย
กลบั มาเป็นคนธรรมดา น่ีอานิสงสก์ ารพิจารณาความตาย จติ ใจ
ไมไ่ ดเ้ ศรา้ หมองวนุ่ วาย ถา้ หากพจิ ารณาถึงจติ ถงึ ใจจรงิ จงั

คนเรามนั พดู แตป่ ากวา่ มีความแก่ ความเจบ็ ความตายเป็น
ธรรมดา จะตอ้ งละเวน้ จากของรกั ของชอบใจทงั้ สนิ้ ไป แตเ่ ม่ือ
โดนเขา้ จรงิ ๆจงั ๆแลว้ ถกู คนรกั พอ่ แม่ของเรา ญาตมิ ติ รของเรา
ลกู เตา้ ของเรา เหลนหลานของเราเขา้ เพราะอาํ นาจพจิ ารณาไม่
ถึงฐานจรงิ จงั มนั ย่อมมีความหว่นั ไหว มีความวิตกกงั วล จนทน
ไม่ไหว บางคนก็รอ้ งไห้ กินไมไ่ ดน้ อนไม่หลบั เพราะคิดถงึ น่ีคือ
อาํ นาจของการภาวนา อาํ นาจของการพิจารณาความตาย ไม่
เขา้ ถงึ จิตถงึ ใจ ไม่เป็นธรรมะให้ จงึ แกไ้ ขจติ ใจเหลา่ นนั้ ใหห้ ายไป
ไม่ได้

ถา้ หากอาํ นาจของธรรมเขา้ ไปฝังลกึ ถงึ จิตถงึ ใจจรงิ จงั มนั
เป็นธรรมดา เหน็ เป็นธรรมดา ไมไ่ ดถ้ ือวา่ เป็นของแปลก
ประหลาดอะไรในเรอ่ื งความตายของคนท่วั ไป ของสตั วท์ ่วั ไป
ของส่งิ ท่วั ไป เหน็ เป็นธรรมดาอยา่ งนนั้ เม่ือจติ เขา้ ใจชดั เจนเหน็

6

ประจกั ษใ์ นเรอ่ื งของทกุ สง่ิ ทกุ อย่าง เกิดมาแลว้ ตอ้ งมีการ
แปรปรวนและแตกสลาย ไมว่ า่ รูปกายหรอื ส่ิงภายนอก ไม่วา่ เรา
หรอื ลกู เตา้ เหลนหลาน พอ่ แม่ ตลอดถงึ สงิ่ ของท่ีไดม้ ามนั เป็น
ธรรมดาของมนั อยอู่ ยา่ งนนั้ มนั ก็ไมม่ ีอะไรท่ีจะทาํ จติ ทาํ ใจให้
หว่นั ไหว น่ีคือการพิจารณาแกไ้ ข คือการพิจารณาขบั ไลค่ วามหงึ
หวงความเหน็ ผดิ ความลมุ่ หลงของใจ ถา้ พจิ ารณาถึงท่ีสดุ ของ
มนั มนั เป็นอยา่ งนนั้ จิตใจมนั สบาย มนั ไมว่ นุ่ วายกงั วลเพราะ
เหน็ มนั เป็นธรรมดาเสีย ไม่ไดเ้ ห็นวา่ มนั แปลกธรรมดา

ท่ีเราท่วั ไปยงุ่ เก่ียวกนั รอ้ งไหใ้ ฝ่ฝันกเ็ พราะคดิ ไปวา่ คนอ่นื
เคา้ นนั้ ไม่เป็นเหมือนกนั เรา เคา้ อย่เู ยน็ เป็นสขุ โดยท่วั หนา้ กนั ไม่
มีใครเป็นอะไร มีแตเ่ รา โดนลกู ตาย ผวั ตายอะไรตอ่ อะไร คิดไป
ทาํ นองนนั้ จติ ใจมนั ก็เศรา้ โศก จิตใจมนั ก็เห่ียวแหง้ มนั เป็น
ธรรมดาเพราะคิดผดิ ถา้ คิดถกู วา่ การเกิดมามนั มีความแกค่ วาม
ตายเป็นธรรมดา มนั ก็ไมม่ ีอะไรท่ีจะทาํ จติ ใจใหว้ นุ่ วายลมุ่ หลง น่ี
คอื การพินิจพจิ ารณา การภาวนาทางดา้ นจติ ใจ ท่านจงึ จดั เร่อื ง
มรณสติเอาไว้ คอื ใหพ้ ิจารณาเรอ่ื งความตายประจาํ อยใู่ นจติ ใน

7

ใจตลอดไป เม่ือถึงคราวถึงสมยั ตวั เองก็ตาม คนรกั คนชอบใจก็
ตาม วิบตั ิลม้ ตายไป เราจะไมเ่ สยี ใจวา่ ทาํ ไมมนั เป็นอยา่ งนี้
เพราะคติของการเกิดมนั ก็มีการแก่ การตายเป็นธรรมดา ไมว่ า่
อะไรท่วั ไปในโลก เราจะเป็นผมู้ ีอภิสทิ ธิ์จะไม่ตายกบั เขา จะ
รกั ษาลกู เตา้ หลานเหลน ขา้ วของเงนิ ทองบา้ นช่องทกุ อย่างให้
ปกตดิ งี ามนนั้ มนั ไม่มีใครมีอาํ นาจราชศกั ดใิ์ หญ่โตอย่างนนั้
ท่านจงึ สอนเอาไวใ้ หพ้ ิจารณาเพ่ือแกไ้ ขจิตใจท่ีลมุ่ หลงใหห้ ายไป
น่ีคอื การพจิ ารณาเร่อื งความตาย

พวกเราท่ีอย่ดู ว้ ยกนั ก็มีแขวนคออยู่ จะน่งั มนั ก็อยดู่ ว้ ย จะ
นอนมนั ก็อยดู่ ว้ ย จะเดินมนั ก็ไปดว้ ย จะว่งิ จะไปท่ีไหน ความ
ตายแขวนคอเร่อื ยไป จะขนึ้ เขาลงหว้ ย เขา้ ป่าเขา้ รูท่ีไหน ความ
ตายมนั ก็ติดตวั ไปตลอดเวลา จะขนึ้ เคร่อื งบินหนีจากมนั ไป มนั
ก็ไมพ่ น้ เพราะความตายมนั อยกู่ บั ความเกิด เราทกุ คนมคี วาม
ตายแนน่ อน ไมม่ ีทางท่ีจะหลีกเล่ยี งละเวน้ หนีได้ เม่ือมนั เป็น
อยา่ งนนั้ ระยะท่ีมีชีวิตเป็นอยู่ ยงั ไมถ่ ึงความตายอยา่ งคนอ่ืนเขา
เรารบี เรง่ กอบโกยกระทาํ บาํ เพ็ญคณุ งามความดเี อาไวเ้ สยี อยา่

8

ไปตายใจ อยา่ ไปนอนใจวา่ ตอนนนั้ ก่อน ตอนนีก้ ่อน รบี เรง่
กระทาํ เอาไว้ ใหจ้ ิตใจไดเ้ ป็นท่พี ง่ึ พาอาศยั คณุ ความดขี องตวั
ระลกึ นกึ ขนึ้ ไดเ้ ม่ือไร จิตใจมนั เบกิ บานผ่องใส เพราะความดที ่ี
ตวั ก่อรา่ งสรา้ งเอาไวม้ นั ทาํ ใหจ้ ติ ใจช่มุ เยน็ ทาํ ใหจ้ ติ ใจเบกิ บาน
ทาํ ใหจ้ ิตใจผอ่ งใส

ถา้ เราไม่ไดม้ ีคณุ งามความดอี ะไร ไมเ่ คยภาวนา ไมเ่ คยให้
ทาน ไม่เคยรกั ษาศลี ไม่เคยฟังอรรถฟังธรรมอะไร จิตใจคดิ
วนุ่ วาย ตงั้ แตเ่ รอ่ื งของโลก พอโดนเขา้ จิตใจของเราก็ไมม่ ีท่ีเกาะ
ท่ีอาศยั มีแตค่ ิดเสียใจเดือดรอ้ น น่ีมนั เป็นธรรมดา คนท่ีไม่ได้
ศกึ ษา ไมไ่ ดพ้ จิ ารณา ไม่ไดฝ้ ึกฝนอบรมจติ ใจของตน การศกึ ษา
การพนิ ิจพจิ ารณา การฟังธรรมะ คือฟังเพ่ือไปกาํ จดั ความลมุ่
หลงของจิตของใจ เพ่ือจะใหจ้ ติ ใจรูเ้ ห็นสง่ิ เหลา่ นนั้ ชดั เจนในเหตุ
ในผล ไม่สาํ คญั ผิดอยา่ งนนั้ อย่างนี้ การพนิ ิจพิจารณาธรรมะ
การศกึ ษาธรรมะ การฟังธรรมะทา่ นบง่ บอกสง่ิ ท่เี ป็นจรงิ ไมไ่ ด้
บอกสิ่งท่ีไม่จรงิ ของจรงิ มีอยา่ งไรท่านพดู ไปในสิ่งเหลา่ นนั้
พระพทุ ธเจา้ ทา่ นสอนแตข่ องจรงิ ของปลอม ของช่วั ของเสีย

9

ท่านก็สอนใหเ้ วน้ เพราะทา่ นก็เคยประสบพบมา เร่อื งช่วั เสยี
ตา่ งๆนานา มนั เกิดทกุ ขเ์ กิดโทษ มนั ไม่ใหป้ ระโยชนอ์ ะไร สว่ น
ความดีนนั้ ถา้ เราท่านทาํ เอาไว้ ความดจี ะเป็นท่ีพง่ึ ท่ีอาศยั ของ
จติ ของใจตอ่ ไป เม่ือเกิดใหมม่ ีภพชาติ อาํ นาจความดีเทา่ นนั้ จะ
เป็นผทู้ ่นี าํ ความสขุ ความเจรญิ ให้ ไมใ่ ชอ่ าํ นาจอนั อ่ืน

ฉะนนั้ ความดจี งึ ควรสะสมแสวงหา ไมว่ า่ ฝ่ายทาน ไม่วา่
ฝ่ายศีล หรอื ภาวนา ตวั ของเราเท่านนั้ เป็นคนท่ีจะทาํ กนั ไม่ใช่
คนอ่ืนจะทาํ ให้ เหมือนกนั กบั เราหิวอาหาร ถงึ คนอ่นื เขามีมาก
เท่าไร เคา้ ทานใหเ้ ราเหน็ แตเ่ ราไมท่ านกบั เคา้ เราไมม่ อี ะไรจะ
รบั ทาน เราก็หวิ อยอู่ ยา่ งนนั้ ทงั้ ๆท่นี ่งั เคยี งขา้ งกนั อยู่ ก็ไม่มีวนั
อ่มิ เพราะเราไมร่ บั ทาน ถา้ เรารบั ทานเลา่ ความอ่ิมมนั กเ็ กิดขนึ้
น่ีบญุ กศุ ลก็เหมือนกนั คนอ่นื เคา้ ทาํ ก็เป็นบญุ เป็นกศุ ลของเขา
เราไมท่ าํ เรากไ็ มไ่ ด้ ฉะนนั้ เราตอ้ งตงั้ หนา้ ตงั้ ตาทาํ เอาเสยี ใน
เม่ือยงั มีชีวติ เป็นอยู่ ตอ่ เม่ือตายไปมนั ก็ไมม่ ีเวลาโอกาสท่ีจะทาํ
เพราะกายไมม่ ีท่ีจะทาํ

10

กายนีก้ ็เหมือนแผน่ ดนิ คนจะตงั้ อยทู่ าํ กนิ อะไรก็อาศยั
แผ่นดนิ ทงั้ นนั้ จะปลกู บา้ นชอ่ งขา้ วของอะไรตอ้ งอาศยั แผน่ ดนิ
ถา้ ไมม่ ีแผ่นดนิ แลว้ ทาํ ไมไ่ ◌ด้ ้ ทาํ อะไรไม่ได้ คนท่ีไม่มีกาย หรอื
กายมนั แตกสลายไป ตายไป ก็ทาํ นองเดยี วกนั จะไปใหท้ านก็ไม่
มีโอกาสท่ีจะใหไ้ ด้ เพราะเหตใุ ด เพราะกายมนั ไปไม่ได้ ตาท่ีเคย
รูเ้ คยเหน็ สิง่ นนั้ สิง่ นี้ ทงั้ ๆท่ีมีดวงตาอยู่ แตเ่ ม่ือหมดลมเทา่ นนั้
ตามนั ก็มองดอู ะไรไม่เหน็ มดมนั จะมาเจาะมากดั ลกู ตามนั ก็ไม่
เจ็บไม่ปวด มนั จติ วิญญาณมนั ไม่ไดอ้ ย่ใู นกาย มนั เป็นทาํ นอง
นนั้ หกู ็มีอย่แู ตไ่ ม่ไดย้ ินเสียงอะไร ใครจะดา่ จะวา่ มนั ก็ไมโ่ กรธ
ใครจะสรรเสรญิ ชมเชย มนั ก็น่ิงเฉย น่ีคอื ความตาย จะเอาไป
เผาก็ได้ จะเอาไปฝังก็ได้ ทิง้ ไวใ้ สแ่ ดดใสฝ่ น มนั ก็ไมเ่ คยบน่ วา่
มนั รอ้ นมนั หนาว น่ีคนตายกเ็ หมือนกนั กบั ท่อนไมท้ อ่ นฟืน ไมม่ ี
คณุ คา่ สาระอะไร ทิง้ ไวท้ ่ีไหนก็อยทู่ ่ีนนั้ หนา้ ท่ีของมนั ก็แปรไป
ตามสภาพของมนั

เรอ่ื งของสงั ขารแปรไปจนถึงท่ีสดุ มีชีวติ อยมู่ นั ก็แปรไป คอื
แก่ไปลากไป เพ่ือความลม้ ความตาย ตายไปแลว้ มนั ก็เนา่ ก็

11

เป่ือยของมนั ไป เป็นดนิ เป็นนา้ํ เป็นลม เป็นไฟ ไปตามหนา้ ท่ี
จนถงึ ท่ีสดุ ของมนั น่ีคือเร่อื งธาตขุ นั ธ์ เรอ่ื งสงั ขาร มนั เป็นอยู่
อย่างนนั้ เชน่ วา่ ใครแตไ่ หนแตไ่ รมา หรอื ขา้ งหนา้ ยงั ไม่มาถงึ ก็
ทาํ นองเดยี วกนั ปัจจบุ นั มนั บง่ บอกแจง้ ชดั อยู่ คนตายจงึ สทู้ อ่ น
ไมท้ ่อนฟื นไม่ได้ เพราะท่อนไมท้ อ่ นฟืนเอาไปหงุ ไปตม้ ไปทาํ
ประโยชนไ์ ด้ แตค่ นตายไม่เกิดประโยชนอ์ ะไร หมดคณุ คา่ หมด
สาระ ถงึ จะรูปรา่ งหลอ่ เหลาสวยงามขนาดไหน ก็ไม่มีใคร
ตอ้ งการ ถา้ หมดลมหายใจตายไป ขนึ้ อดื ขนึ้ หนองแลว้ ไมม่ ีใคร
ตอ้ งการทงั้ นนั้

ยกตวั อยา่ งสมยั พทุ ธกาล นางสิรมิ าซง่ึ เป็นสาวงามของ
อนิ เดียสมยั นนั้ เป็นคนงามมาก อนิ เดยี เคา้ ถือกนั ถา้ ผหู้ ญิง
งามๆแลว้ เคา้ ไมใ่ หแ้ ตง่ งาน เคา้ ใหเ้ ป็นนางเมือง คอื ตอ้ นรบั คน
ท่วั ไป พระราชา เศรษฐี พอ่ คา้ ประชาชนคนมีเงนิ ใครอยากจะ
ไดเ้ ป็นลกู เป็นเมียก็จา้ งไป พดู งา่ ยๆ คนงามในอนิ เดียเคา้ ใหเ้ ป็น
คนขายตวั มีอาชีพทางขายตวั คือไม่ใหแ้ ตง่ งาน ถา้ แตง่ งานแลว้
มนั ผิดกฏหมาย คนอ่นื อยากจะรว่ มไมไ่ ด้ เคา้ จงึ ไม่ใหแ้ ตง่ งานให้

12

อยเู่ ป็นโสด และใครตอ้ งการก็เรยี กเอาได้ นอนรว่ มได้ แตต่ อ้ ง
เสียเงนิ นางสริ มิ าน่ี เป็นคนงามมาก คนื หน่งึ ๆเคา้ เก็บพนั ตาํ ลงึ
แพงมาก แตก่ ็มีคนนยิ มชมชอบ อาชีพของเคา้ ก็คือการขายตวั
เศรษฐีเอาไป พระราชาเอาไป พอ่ คา้ คนมหี นา้ มีตาม่งั มีเงินทอง
เอาไป ไม่ไดข้ าดระยะ ทกุ คนื บางคนก็เหมาไปเป็นหกวนั เจ็ดวนั
พอหมดจากคนนนั้ คนนกี้ ็เอาไป อย่อู ยา่ งนนั้ งามมาก หญิงคน
นีต้ ามตาํ รบั ตาํ รากลา่ วเอาไว้

จนถงึ แกมีศรทั ธาเล่ือมใสในศาสนาทาํ บญุ สลากภตั รทกุ วนั
นิมนตพ์ ระมาฉนั ท่ีบา้ น พระท่ีไปฉนั ท่ีเป็นปถุ ชุ นคนมีกิเลส ใครก็
หลงใหลในรูปของแก ถงึ แกจะแก่แลว้ ก็ยงั มีรูปรา่ งสวยงามอยู่
ทาํ ใหค้ นท่ีเป็นปถุ ชุ นท่วั ไป ตอ้ งการปรารถนา มีพระรูปหนง่ึ เป็น
พระหนมุ่ ไดข้ า่ ววา่ นางสิรมิ าทาํ สลากภตั ร ก็อยากจะไปรบั
สลากภตั รกบั เคา้ เพราะอยากจะไปเหน็ ขา่ วเลา่ ลือวา่ นางคนนี้
งามมาก ไดย้ นิ แตข่ า่ วเลา่ ลอื ยงั ไมเ่ หน็ ตวั จรงิ ทาํ อยา่ งไรจงึ จะมี
โอกาสเวลาท่จี ะไปรบั สลากภตั รไดไ้ ปเหน็ หนา้ เหน็ ตา ใกลช้ ิดกบั

13

แกวา่ งนั้ ความนกึ คิดใฝ่ฝัน ผลท่ีสดุ ก็มีพระแนะให้ ก็เลยไดไ้ ป
รบั สลากภตั รของแก

แตว่ นั พระหนมุ่ องคน์ นั้ ไปฉนั แกป่วยหนกั แลว้ ใหค้ นใชใ้ น
บา้ นพยงุ ขนึ้ มากราบ แลว้ ก็ลม้ นอนลงเพราะอาํ นาจป่วย
พระองคน์ นั้ ก็เห็นขบฉนั อาหารก็ไม่คอ่ ยมี คือมนั ขบฉนั อาหาร
ไม่ไดเ้ พราะความกาํ หนดยินดี เพราะความชอบ จติ พอใจในนาง
สิรมิ า แตเ่ คา้ ป่วยไขห้ นกั ขนาดนี้ รูปรา่ งหนา้ ตากย็ งั สวยงาม
ขนาดนี้ ถา้ เคา้ อย่ดู ีๆจะขนาดไหนวา่ งนั้ พอถงึ เวลาเลิกฉนั ก็
ตะพายบาตรมา ขา้ วในบาตร อาหารในบาตรก็ไดเ้ ทออก เพราะ
ความคดิ ปรุงใครใ่ นนางสิรมิ า คิดถึงขนาดนนั้ น่ีอาํ นาจของ
ตณั หาราคะของคน ถา้ ไปชอบพอจิตใจหนกั แนน่ เขา้ จรงิ ๆจงั ๆ
มนั เผา นอนไม่ได้ ทานอาหารไม่ได้ มนั ขนึ้ ถงึ ขีดแดงของมนั มนั
จะตายใหไ้ ด้ ถา้ ไมไ่ ดอ้ ย่างความตอ้ งการของใจ มนั เป็นไปได้
แตม่ นั หนกั เบาตา่ งกนั คนเรา ไอพ้ ระรูปนนั้ ท่าจะหนกั กนั
พอสมควร จนพรรคพวกเพ่ือนฝงู เห็นอยา่ งนนั้ ก็ไปลา้ งบาตรให้

14

ไปถามวา่ เป็นไขห้ รอื อะไร ไม่ยอมฉนั ไม่ยอมนอน ไม่หลบั พดู
งา่ ยๆ รูปรา่ งกายก็ผอมเขา้

ไม่ก่ีวนั เพียงสองสามวนั หรอื ไมถ่ ึงนนั้ ก็ไมท่ ราบ นางสิรมิ าก็
ตาย เพราะอาการไขข้ องแกท่ีพระหนมุ่ ไปฉนั นนั้ เป็นไขห้ นกั อยู่
พระหนมุ่ คนนีก้ ็รูส้ กึ วา่ รกั ใครเ่ ตม็ ใจปรารถนา ครนั้ ตายไป เคา้ ก็
ไปบอกพระราชาวา่ นางสิรมิ าสาวงามของเมืองตายไปแลว้ พระ
เจา้ แผ่นดินกษัตรยิ ใ์ นสมยั นนั้ ก็ไปกราบทลู พระพทุ ธเจา้ วา่ ควร
จะทาํ อย่างไร นางคนนีต้ ายไปแลว้ พระพทุ ธเจา้ ทา่ นมีพระ
ญาณในจิตในใจของท่าน จะทาํ อย่างไรจะเกิดประโยชนแ์ ก่
บคุ คลผมู้ ีอปุ นิสยั ในอรรถในธรรม ท่านก็พจิ ารณาเลยส่งั เอาไว้
ใหพ้ ระราชาเก็บเอาไวก้ ่อน เจด็ วนั ซะก่อนแลว้ คอ่ ยเผากนั
พระราชาก็จดั ทาํ ตามคาํ รบั ส่งั ของพระพทุ ธเจา้ เก็บเอาไว้

ครนั้ ถึงวนั ท่ีเจด็ แลว้ คนตายน่ีถา้ หากเก็บเอาไวถ้ งึ เจ็ดวนั
แลว้ มนั ขนาดไหน เพียงสามวนั เทา่ นนั้ มนั ก็กลนิ่ เหมน็ จนจมกู
จะแตกจะพงั แลว้ ธรรมดา ถงึ เจ็ดวนั มนั ก็คงจะไปกนั ใหญ่ รูป
รา่ งกายทกุ สว่ นท่ีเคยเหน็ วา่ มนั สวยมนั งาม มนั ก็เนา่ ขนึ้ พองนา้ํ

15

หนองนา้ํ เลือดนา้ํ เหลืองมนั จะตอ้ งไหลเฟะออกตามเนือ้ ตามตวั
ตา่ งๆ ครนั้ ถงึ เจ็ดวนั แลว้ ใหพ้ ระราชาประกาศใหผ้ คู้ นท่วั ไปมาดู
นางสิรมิ าจะเผาวนั นี้ ทางพระพทุ ธเจา้ ก็ประกาศสงฆ์ ใครจะไป
ดศู พนางสริ มิ าวนั นีไ้ ปได้ เราตถาคตจะพาไป พระรูปนนั้ ทงั้ ๆท่ี
ไมข่ บไม่ฉนั ไม่หลบั ไม่นอน จะตายอยแู่ ลว้ เพราะคดิ ถงึ นางสริ มิ า
พอไดร้ บั คาํ ส่งั อยา่ งนนั้ ก็อยากจะไปเหน็ หนา้ คราวสดุ ทา้ ยวา่ จะ
เป็นอยา่ งไรกนั พระพทุ ธเจา้ ทราบดวี า่ พระรูปนนั้ จะเปลย่ี นจติ
เปล่ียนใจได้ ท่เี ก็บไวก้ ็เพ่ือบรษิ ัทท่วั ไป

พอไปถงึ พวกพระฝ่ายนกั บวชก็ไปมากหนา้ หลายตาดว้ ยกนั
ฆราวาสก็มากนั มาก พระราชากบั พระพทุ ธเจา้ ก็ปรกึ ษากนั แลว้
ก็ใหพ้ ระราชาประกาศขาย หญิงคนนีเ้ ป็นหญิงสวยในเมือง คนื
หนง่ึ ๆพนั ตาํ ลงึ จา้ งเคา้ ไป เด๋ยี วนีจ้ ะขายขาด จะประกาศขาย
ใครจะซือ้ พนั ตาํ ลงึ ถา้ ใครซอื้ ก็ยกมือขนึ้ หรอื ออกปากมา
พระราชาจะขายให้ ไม่มีใครยกมือ ไม่มีใครปรปิ ากวา่ อยากซือ้
รูปรา่ งกายของนางนนั้ มนั เนา่ มนั เหมน็ มนั เป็นผีไปแลว้ ไมม่ ี
อะไรท่ีจะนา่ กาํ หนดยินดี ไมม่ ีอะไรท่ีจะนา่ เตม็ ใจปรารถนา

16

ลดลงมารอ้ ยบาท หา้ สิบบาท สตางคเ์ ดยี ว ก็ไมม่ ีใครตอ้ งการ
ปรารถนา น่ีเร่อื งรูปกายมนั เป็นอย่างนี้ ถา้ ตายไปแลว้ หมด
คณุ คา่ ราคา

พระรูปหนมุ่ รูปนนั้ ไปเห็น กพ็ จิ ารณาความแปรปรวนของ
ธาตขุ นั ธ์ แตส่ มยั เราเห็นแกป่วยอยู่ รูปรา่ งกายคือยงั มีลมหายใจ
อยู่ ก็สวยสดงดงาม ทาํ จติ ทาํ ใจใหล้ มุ่ หลงกาํ หนดยนิ ดี ถา้ เป็น
ฆราวาสธรรมดาคงจะถงึ เขา้ ถึง น่เี ป็นพระ มีพระวนิ ยั หา้ มกนั้
เอาไว้ ไปไมไ่ ด้ แตม่ นั เผาภายใน จิตใจรอ้ นดว้ ยเพลงิ ของราคะ
กิเลส แตพ่ อไปเหน็ เขา้ คราวท่ีจะเผาเก็บไวเ้ จด็ วนั ทกุ สง่ิ ทกุ
อยา่ งท่ีเราเคยเหน็ กาํ หนดยนิ ดีนนั้ มนั เปล่ยี นสภาพไป กลิน่ มนั
ก็สง่ เตม็ ท่ี รูปรา่ งทกุ สนิ้ ทกุ สว่ นท่ีเคยเหน็ วา่ มนั สวยมนั งาม มนั ก็
เน่าก็เป่ือยไปหมด ไมม่ ีอะไรท่ีจะนา่ เตม็ ใจน่าปรารถนา ทา่ นก็
พินิจพิจารณาเร่อื งของสงั ขารรา่ งกาย มนั เป็นจรงิ อยา่ งนี้ ไมม่ ี
เป็นอ่ืนไป ตวั ของเราก็จะเป็นอย่างนนั้ เขาคนอ่ืนท่วั โลกท่ียงั มี
ชีวิตอย่กู ็คงเป็นไปทาํ นองเดียวกนั เพราะคนนีบ้ ง่ บอกชดั เจนอยู่
แลว้ พนิ ิจพจิ ารณาไปทาํ ใหจ้ ติ ใจเกิดความเบ่ือหนา่ ยในรา่ งกาย

17

ในสงั ขาร ผลท่ีสดุ พระหน่มุ องคก์ ็เป็นพระอรหตั อรหนั ตใ์ นการ
พิจารณาอสภุ ะของนางสิรมิ า

น่ีตาํ รบั ตาํ ราพดู ถงึ เร่อื งความตาย ถา้ หากพนิ ิจพิจารณาได้
เหน็ ในจติ ในใจประจกั ษ์ มนั ก็หกั หา้ มความเพลดิ เพลนิ ลมุ่ หลง
เรอ่ื งกิเลสตณั หาราคะตา่ งๆเบาบางลงได้ หรอื หายขาด ทา่ นจงึ
ใหพ้ นิ ิจพิจารณาใหร้ ูใ้ หเ้ ห็นในจิตในใจของตนอยบู่ อ่ ยๆ อยา่ ไป
ปลอ่ ยใหว้ นั เวลาหมดไป เม่ือตายไปแลว้ ทาํ อะไรไมไ่ ด้ คนสวย
ขนาดนนั้ จะขายเพียงสตางคเ์ ดยี ว เคา้ ก็ยงั ไมซ่ อื้ ไม่มีใคร
ตอ้ งการปรารถนาทงั้ นนั้ เราคนธรรมดาสามญั ไมใ่ ช่คนหลอ่ คน
สวยขนาดนนั้ ก็ทาํ นองเดยี วกนั ใครท่ีจะตอ้ งการปรารถนา ถา้
หมดลมหายใจเท่านนั้ กลวั กนั ไม่ไดถ้ ือวา่ คนวา่ ผี จะเป็นสามี
ภรรยากนั เคยกอดเคยจบู กนั พอตายไปเทา่ นนั้ เขา้ ใกลไ้ ม่ได้
กลวั วา่ เป็นผีอยา่ งนนั้ อยา่ งนี้ เอาไวใ้ นบา้ นในชอ่ งนานก็ไมไ่ ด้ ให้
เอาไปฝังไปเผาเสยี พอหมดลมแลว้ หมดคณุ คา่ อย่างนนั้ น่ี
หมายถงึ กายของพวกเราทา่ น

18

แตบ่ ญุ กศุ ลคณุ งามความดที างศีล ภาวนาท่ีเรากอ่ รา่ งสรา้ ง
มานนั้ มนั ไม่ไดต้ ายไปกบั กาย มนั ตดิ กบั จติ มนั ยงั นาํ ความสขุ
ความสบายมาให้ สง่ เสยี ไปในท่ีเราปรารถนา ถา้ มีบญุ มกี ศุ ลท่ี
กระทาํ บาํ เพญ็ เอาไว้ คนนนั้ จะไปเกิดเป็นมนษุ ยก์ ็มีความสขุ
ความสบาย รา่ งกายปราศจากโรคภยั ไขเ้ จบ็ รา่ งกายสวยสด
งดงาม จิตใจมีสตปิ ัญญา ผคู้ นท่วั ไปเล่อื มใสศรทั ธาตอ้ งการ
เป็นผหู้ ญิงก็มีผชู้ ายตอ้ งการ เป็นผชู้ ายก็มผี หู้ ญิงตอ้ งการ เพราะ
รา่ งกายสวยงาม กิรยิ ามารยาทดี มีสติปัญญา นา่ รกั นา่ ชอบ
คดิ อา่ นอะไรกเ็ ป็นไปในทางถกู ตอ้ ง บญุ กศุ ลเคา้ สง่ เสียให้ มีคน
เล่อื มใสมีคนศรทั ธา มีคนปรารถนา

ตรงกนั ขา้ มกบั บาปอกศุ ล ตายไปแลว้ แทนท่ีจะมาเกิดเป็น
คน มนั ก็ไปตกนรกหมกไหมเ้ พราะกรรมช่วั ท่ีตวั ทาํ ไว้ ชกั จงู ไปให้
ไปเกิดในสถานท่ีช่วั ท่ีเสยี ท่ที กุ ข์ ท่ียาก ท่ลี าํ บากเดือดรอ้ น
นอกจากนนั้ มาเกิดเป็นเปรต เป็นอสรุ กาย เป็นสตั วเ์ ดรจั ฉาน
หรอื มาเกิดเป็นมนษุ ยก์ ็ไมส่ มบรู ณพ์ ลู สขุ ให้ เพราะกรรมท่ีตวั ทาํ
ไว้ เชน่ กรรมช่วั ไมม่ ีใครตอ้ งการปรารถนา ตวั ของตวั เองก็ตาํ หนิ

19

ตวั ของตวั แตท่ ่ีไหนได้ เกิดมาแลว้ มนั แกไ้ ขไม่ได้ จะตอ้ งเสวย
กรรมของตวั จนหมดกรรม คอื เกิดในชาตใิ ด ถา้ จะเป็นคนสงู คน
ต่าํ คนดาํ คนขาว อวยั วะตา่ งๆไมส่ มประกอบมากห็ าอะไหล่
ไม่ได้ จะเป็นอย่างนนั้ ตลอดวนั ตาย

น่ีคือเร่อื งของกรรมท่ีทาํ เอาไว้ มนั ก่อใหเ้ กดิ ความไมพ่ อใจ
ก่อใหเ้ กิดทกุ ขเ์ กิดโทษถา้ กรรมช่วั ถา้ กรรมดีก็ใหเ้ กิดสขุ เกิด
ความสบาย ฉะนนั้ เร่อื งกรรมท่ีเราทาํ ไป จงึ ควรเลือกเฟน้ คิดนกึ
วา่ มนั ผดิ ถกู ดชี ่วั อยา่ งไร แลว้ ใครจะเป็นคนรบั ผลนอกจากตน
ของตนผกู้ ระทาํ เทา่ นนั้ ถา้ เราระลกึ นกึ ได้ พนิ ิจพิจารณาอย่าง
นนั้ ความช่วั ท่ีตวั จะทาํ ตวั จะพดู กห็ กั หา้ มเอาได้ เพราะจติ ใจไม่
ปรารถนาความช่วั ไมต่ อ้ งการความช่วั เหน็ ความช่วั เป็นของเน่า
ของเหมน็ ของปฏิกลู เห็นความช่วั เป็นไฟ ถา้ หากคนธรรมดาไม่
กลา้ ท่ีจะจบั เพราะมนั ไหมม้ นั เผา น่ีเราถา้ หากจิตใจเขา้ ถงึ อรรถ
ถึงธรรมก็เป็นอยา่ งนนั้ เวน้ ไดเ้ ร่อื งความช่วั ท่วั ไป ถา้ หากจติ ใจ
ไม่เขา้ ถึงอรรถถงึ ธรรม มนั ก็หลงใหลใฝ่ฝัน เหน็ ดเี ป็นช่วั เหน็ ผดิ
เป็นถกู ไป น่ีจติ ใจยงั ไมไ่ ดม้ ีอรรถมีธรรม มนั เป็นอยา่ งนนั้ ดว้ ยกนั

20

ไม่วา่ สมยั ปัจจบุ นั หรอื อดีตท่ีผ่านมา หรอื อนาคตตอ่ ไป มนั
หลงใหลอยอู่ ยา่ งนนั้

ทา่ นจงึ ใหพ้ นิ ิจพจิ ารณาศกึ ษาเรอ่ื งธรรมะ บญุ กรรมท่ีเราทาํ
เป็นของสาํ คญั เป็นท่ีพง่ึ ท่อี าศยั แตก่ ารทาํ นนั้ อยา่ ไปปรารถนา
ในทางกิเลสตณั หาในทางช่วั คอื บางทา่ นบางคนปรารถนาขอให้
รูปรา่ งกลางตวั สวยงามอยา่ งนนั้ อยา่ งนี้ ขอใหม้ ีผคู้ นท่วั ไปเคา้
เล่ือมใสศรทั ธา เป็นหญิงก็อยากจะมีแฟน ผชู้ ายท่วั ไปก็ใหเ้ คา้
ปรารถนาไปสถานท่ีไหนใหเ้ คา้ แห่ตามกนั เป็นฝงู ๆ คิดแบบนนั้
มนั ผดิ ผชู้ ายก็ทาํ นองเดียวกนั คือปรารถนาแบบนนั้ ปรารถนา
ในทางกามารมณ์ ปรารถนาในทางโลก มนั ผิดจากอรรถจาก
ธรรม แตเ่ ขาเหลา่ ก็จะสมความปรารถนาของเขา แตม่ นั ไปตก
ในทางช่วั ทางเสยี

เคยมีปรมั ปรานิทานทา่ นเคยกลา่ วเอาไว้ คนทาํ บญุ สนุ ทาน
แบบนนั้ มีผหู้ ญิงคนหนง่ึ ทาํ เอาไว้ พอตายไปเคา้ ไปเกิดก็สม
ปรารถนาของเขา คือไปเกิดเป็นหมาตวั เมยี ไปสถานท่ีใดถงึ กาล
ถึงสมยั หนา้ คะนองของสตั วก์ ็ไมท่ ราบวา่ มนั มาจากทศิ ใดทางใด

21

แห่แหนไป เวลานอนก็นอนลอ้ มรอบอยู่ เวลาลกุ ขนึ้ ไปกม็ ีหมา
ตวั ผตู้ ิดตามเป็นฝงู ๆ น่ีความปรารถนาในทางกามารมณ์ มนั ทาํ
ใหผ้ ดิ พลาดอยา่ งนนั้

เราทาํ บญุ สนุ ทานอะไรปรารถนาไปเพ่ือความหมดกิเลส
เพ่ือความบรสิ ทุ ธิ์ แตเ่ ม่ือจติ ของเรายงั ไมห่ ลดุ พน้ จากกิเลส
เม่ือไร การมาเกิดมนั ก็ไม่ผดิ เพราะบญุ สง่ เสียมาให้ เกิดเป็น
มนษุ ยจ์ ะไดส้ ะสมคณุ งามความดี หรอื เกิดเป็นเทพบตุ รเทพธิดา
ไป น่ีคือการปรารถนาในทางท่ีถกู ท่ีควร ทา่ นไมใ่ หป้ รารถนาไป
ในเรอ่ื งของกามารมณต์ า่ งๆ ฉะนนั้ พวกเราท่านเกิดมา เราจะมี
อาํ นาจวาสนาสะสมคณุ ความดไี ด้ ก็เรายงั มีชีวติ เป็นอยเู่ ทา่ นนั้
ตายไปแลว้ ทานใหไ้ มไ่ ด้ ศลี รกั ษาไมเ่ ป็น ภาวนาชาํ ระจติ ใจ
แกไ้ ขกิเลส มนั ไมม่ ีทาง

ฉะนนั้ การท่ีมีชีวิตเป็นอยจู่ งึ เป็นโชคลาภอนั ใหญ่หลวง ควร
ท่ีจะพนิ ิจพิจารณาแนะสอนจิตใจของตวั อย่าไปถือวา่ เราอาภพั
อบั วาสนา ไมม่ ีโอกาสเวลาระยะนีย้ ่งุ ลกู หลานเคา้ ไปทาํ ไรท่ าํ
สวน เขา้ วดั เขา้ วา จาํ พระจาํ ศีลไมไ่ ด้ ไม่มีใครท่ีจะรกั ษาขา้ วของ

22

เงนิ ทองบา้ นชอ่ ง หรอื เราแกแ่ ลว้ ไปก็ลาํ บากราํ คาญ หรอื เรายงั
หนมุ่ ยงั สาวอยู่ ไปเคา้ ก็จะดหู ม่ินนินทา เขา้ วดั เขา้ วา มนั มีแต่
พญามารมาหกั หา้ มเอาไวท้ กุ กาลทกุ สมยั ยงั เป็นเด็กก็ถือวา่ เป็น
เดก็ เพลดิ เพลนิ ไปในเร่อื งใหม่ เป็นหนมุ่ เป็นสาวก็เพลิดเพลนิ ไป
ในเรอ่ื งอ่ืนเสยี พอตกกลางคนมามีครอบครวั ก็ยงุ่ เก่ียวกบั การ
งาน เฒา่ แกม่ าก็ไปไม่ถึง ไปไมไ่ ด้ เพราะรา่ งกายมนั ไม่แข็งแรง
คดิ ไปในทาํ นองนนั้ มนั ไม่มโี อกาสเวลาให้ แตเ่ วลาตายเลา่ เดก็
เพลิดเพลนิ อยขู่ นาดไหนมนั ก็ตายได้ จะหนมุ่ สาวรูปรา่ งกลางตวั
เปลง่ ปร่งั มีกาํ ลงั วงั ชาขนาดไหนมนั ก็ตายไปได้ ทงั้ ๆท่ีการงาน
ยงั เตม็ มืออยู่ ไมม่ ีอะไรสาํ เรจ็ เสรจ็ สนิ้ ไป มนั ก็ตายไปได้ ลกู ยงั
เลก็ ยงั แดงอยู่ แมม่ นั ก็ตายจากไปได้ พอ่ มนั ก็ตายจากไปได้
ความตายมนั ไมม่ ีอะไรหกั หา้ ม มนั ไปไดท้ กุ กาลทกุ เวลา

ฉะนนั้ คณุ งามความดเี ราจะไปหากาลนนั้ กาลนีเ้ สยี กอ่ น มนั
ไมท่ นั กบั ความตายของเรา เราจงึ รบี เรง่ กระทาํ บาํ เพญ็ เอาเสีย
สว่ นใดมนั จะเป็นผลเป็นประโยชนเ์ ป็นกาํ ไรของชีวิต รบี กระทาํ
บาํ เพ็ญเอา โดยเฉพาะก็เรอ่ื งภาวนา ใหต้ งั้ หนา้ ตงั้ ตาระลกึ นกึ ได้

23

ในจติ ในใจ จะเดินไป น่งั อยู่ หรอื หลบั นอน เม่ือยงั ไมห่ ลบั จรงิ จงั
ก็พนิ ิจพจิ ารณา ชาํ ระใจของตวั ตรวจใจของตวั วา่ มนั สะอาด
หรอื สกปรกแคไ่ หน ใจมนั เป็นโลกหรอื มนั เป็นธรรม ตอ้ งคดิ อา่ น
พนิ ิจพจิ ารณาแกไ้ ข คนท่ีมีธรรมะรกั ษาใจ นอนหลบั ไปกเ็ ป็นสขุ
ฝันก็เป็นมงคล ต่นื มาก็มีกาํ ลงั เพราะจติ ใจมนั ผอ่ งใส จติ ใจมนั
สะอาดถา้ หากไดภ้ าวนาชาํ ระใจของตวั หละ มนั เป็นไปตา่ งๆ
นานา ก่อนจะหลบั จะนอนก็วนุ่ ว่ีวนุ่ วาย จติ ใจเดอื ดรอ้ น พอนอน
หลบั ไปก็ฝันช่วั ต่นื มาก็ลาํ บากยากเย็น จติ ใจของตวั มนั เศรา้
หมองเดือดรอ้ น เห็นคนดกี ็โกรธใหเ้ คา้ เคา้ พดู ดๆี ก็ไมพ่ อใจ เคา้
ไปดีๆก็รงั เกียจ น่ีคือเรอ่ื งของจิตใจท่ีเป็นพษิ เป็นภยั (จบวีดีโอ)

ท่ีมา: https://youtu.be/JjDtAZ6_KkQ

24