วันคล้ายวันเกิด โดย หลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร

เทศนาเมือ่ วนั ที่ ๖ ม.ี ค. ๒๕๔๖
(เรื่องวนั คล้ายวนั เกดิ )

หลวงพอ่ ประสิทธิ์ ปญุ ญมากโร
เทศนฉ์ ลองธรรมาสนใ์ หม่ ปกติท่ีน่ีไม่ไดข้ นึ้ ธรรมาสนเ์ ทศน์
นะ เทศนอ์ ย่กู บั พืน้ บดั นีไ้ ดธ้ รรมาสนใ์ หมก่ ็เลยฉลองศรทั ธาให้
คนท่ีเอามา คนท่ีเอามาเนรมติ เอามา ไมไ่ ดป้ รกึ ษาวา่ จะเอา
ธรรมาสนม์ าถวาย ก็เลยวา่ เอะ๊ ทาํ ไมธรรมาสนใ์ ครเอามาตงั้ ไว้
น่ีวะ เคา้ ก็วา่ โอ้ ดิฉนั น่นั แหละ เอ อยา่ งนีม้ นั ก็เป็นสมบตั ทิ พิ ยบ์ ่
เน่ีย มนั ลอยมา วนั นีก้ ็เลยจะฉลองศรทั ธาธรรมาสนใ์ หม่ ใหไ้ ด้
อานิสงส์ เพราะวา่ ทกุ ทีปกตกิ ็เอาธรรมาสนก์ บั พืน้ ศาลาน่นั หละ
นนั้ น่ะมนั เป็นธรรมาสนท์ ่ีกวา้ งใหญ่แนน่ หนาดี ดกี วา่ ธรรมาสนท์ ่ี
เรายกเป็นชนั้ เป็นต่งั อยา่ งนี้ ฉะนนั้ วนั นีก้ ็เลยเทศนฉ์ ลอง
ธรรมาสนใ์ หมด่ ว้ ย แลว้ ก็ฉลองศรทั ธาผทู้ ่ีมาใหมด่ ว้ ย แลว้ ก็
เทศนฉ์ ลองวนั เกิดดว้ ย เพราะมนั เกิดใหม่ สมมตุ วิ า่ มนั จะเกิด
ใหมว่ นั นีแ้ หละ คือ ๖๒ ปีนะ่ มนั ตายไปแลว้ น่มี นั จะขนึ้ ใหม่
นะเน่ีย ก็เลยวา่ จะฉลอง ไดฉ้ ลองของใหมห่ ลายอย่าง คอื

1

ธรรมาสนก์ ็ใหม่ ผทู้ ่ีมารว่ มพธิ ีก็มีใหมม่ าก แลว้ ก็เป็นรอบใหม่
ของอายดุ ว้ ย อย่างนีแ้ หละเรยี กวา่ เทศนฉ์ ลอง ฉลองธรรมาสน์
ใหม่ แตก่ ็ไม่ใช่องคใ์ หมห่ ละ องคเ์ กา่ ท่ีเทศนท์ ่ีสอนอยนู่ ่ี ฉะนนั้
ตอ่ นีไ้ ปใหพ้ วกเราทกุ คนพากนั ตงั้ ใจฟัง

นโมตสั สะ ภควโต อรหโต สมั มาสมั พทุ ธสั สะ (๓ ครงั้ )
ปฏริ ูปเทสวาโส จ ปุพเฺ พ จ กตป�ุ ญฺ ตา
ตอ่ จากนีไ้ ปพวกเรา เราท่านทงั้ หลายท่ีไดม้ ารว่ มงานคลา้ ย
วนั เกิดและก็ตงั้ ใจมาแสดงมทุ ิตาคารวะแกห่ ลวงพอ่ น่ีแหละ หรอื
บางคนก็เรยี กวา่ อาจารย์ มนั หลายแลว้ แตใ่ ครเรยี กก็ถกู คน
นนั้ นะ่ คือคลา้ ยวนั เกิด แตม่ นั ไมใ่ ชว่ นั เกิดจรงิ ๆ มนั เป็นวนั คลา้ ย
เหตนุ นั้ เม่ือปรารภธรรมแตล่ ะครงั้ น่ี หลวงพอ่ ก็มีความรูส้ กึ วา่
มนั เป็นวนั คลา้ ย มนั ไม่ใชว่ นั เกิดดงั้ เดมิ คอื วนั เกิดเดมิ น่นั เรา
เกิดดว้ ยความสงบ เราเกิดกนั สองคนกบั แมเ่ ท่านนั้ นะ่ รบั รูก้ นั
จงึ วา่ เราทาํ วนั คลา้ ยวนั คอื วา่ เราถือวา่ คนเราเกิดมา มาดว้ ยบญุ
บญุ ท่ีมีมาแตภ่ พชาตนิ ่นั แหละมาสรา้ งใหเ้ กิดเป็นรูปรา่ งกาย
อย่างนี้ จงึ วา่ เราก็มาทาํ บญุ วนั เกิดกนั ปัจจบุ นั คนสมยั ใหม่

2

ลกู หลานของพวกเราก็เขา้ ใจกนั อยา่ งนนั้ วา่ เกิดมาแลว้ ก็ตอ้ ง
ทาํ บญุ ถงึ วา่ เกิดใหมๆ่ ตวั เดก็ ยงั ไมร่ ูจ้ กั ทาํ และทาํ ไมเ่ ป็น พอ่ แม่
ก็ทาํ ใหล้ กู ทกุ วนั นี้ เราก็จะเหน็ ไดว้ า่ การเกิดมาเป็นคนในโลกนีก้ ็
ตอ้ งเกิดมาทาํ บญุ มาทาํ ความดกี นั ทงั้ หมดน่นั แหละใหเ้ ราเขา้ ใจ
อยา่ งนี้

เหตนุ นั้ อยา่ งหลวงพอ่ เกิดก็เหมือนกนั ก็พิจารณาถึงท่ีเกิด
ท่ีมาของชีวิตของรา่ งกายมาตลอดน่นั แหละ อยา่ งท่ีปฏิบตั ิธรรม
ภาวนาเจรญิ กรรมฐานมายาวนานก็เหมือนกนั เราก็พจิ ารณา
ยอ้ นหลงั พจิ ารณาหวนระลกึ ถงึ ท่ีเกิดท่ีมาอยตู่ ลอดแลว้ ถึงบญุ
วาสนาบารมีท่เี ราทาํ มาแตใ่ จโดยเฉพาะน่ี คือพจิ ารณาตามหลกั
ธรรมะ ตามหลกั คาํ สอนพระพทุ ธเจา้ น่นั แหละ อย่างท่ีทา่ นวา่
บพุ เพนิวาสานุสตญิ าณอยา่ งนี้ มนั ก็มมี าตงั้ แตค่ รงั้
พระพทุ ธเจา้ น่นั พิจารณาถงึ ตน้ กาํ เนิดท่ีเกิดท่ีมาของรา่ งกาย
อยา่ งนี้ เรากห็ มายเอาตน้ ท่ีเราไดเ้ กิดไดอ้ าศยั ในชีวิตของผใู้ ห้
เกิด ก็อยา่ งแมอ่ ยา่ งนหี้ ละ เป็นหลกั ท่ีเรากาํ หนดเอาปัจจบุ นั
อย่างนี้ ฉะนนั้ สว่ นบญุ กศุ ลกรรมตา่ งๆท่ีเราทาํ มาตงั้ แตอ่ ดตี ชาติ

3

น่ีเบอื้ งหลงั แตล่ ะคนมีมาหมดเหมือนกนั จะมากหรอื นอ้ ย
แตกตา่ งกนั ตามกาํ ลงั แหง่ บญุ กศุ ลบารมีท่ีไดท้ าํ มาอยา่ งนี้ แลว้
ก็พจิ ารณาถงึ ชีวิตนิสยั ของตวั เองมาตลอดวา่ มนั แสดงบอกอย่าง
นี้ แสดงบอกถงึ กรรม ถงึ ความดีท่ีเราไดท้ าํ มาเบอื้ งหลงั ท่สี ง่ ผล
ใหเ้ ราไดม้ าเกดิ มามีชีวิตปัจจบุ นั อยา่ งนี้ ก็ทาํ ใหเ้ ราไดเ้ หน็ ความ
ดแี ละมีความภาคภมู ิใจในชีวิตท่ีไดเ้ กิดมาเป็นคนเป็นมนษุ ยน์ ่ี
แตว่ า่ คนอ่ืนเขาก็คงจะไม่แตกตา่ งกบั เราเพราะเขาก็มาทาง
เดียวกนั ทงั้ หมดน่นั แหละ พระเณร อบุ าสก อบุ าสกิ าน่ี ไมไ่ ดม้ า
ตา่ งท่ีตา่ งทางกนั คือมาทางเดยี ว ทางพอ่ ทางแมท่ าํ ใหเ้ กิดใหม้ า
อย่างนีเ้ หมือนกนั

เชน่ นนั้ เร่อื งท่ีจะอธิบาย ท่ีจะเทศนว์ นั นีก้ ็ไมใ่ ช่เรอ่ื งท่ีจะ
เทศนธ์ รรมะท่แี ตกตา่ งจากชวี ติ จากความเกิดของรา่ งกายของ
เราทกุ คนนะ่ แหละ อย่างท่หี ลวงพอ่ เกิดก็เหมือนกนั หละ พอเกิด
มาจากแมอ่ ยา่ งนี้ แตว่ า่ เรามาสมบรู ณค์ ลา้ ยวนั เกิดน่ี เราทาํ
คลา้ ย แลว้ เราก็ทาํ มากคืออาศยั วา่ เราไดม้ าเจรญิ เติบโตและ
ไดม้ าบวชมาปฏบิ ตั ิ มาเจรญิ กรรมฐาน สรา้ งบารมีตา่ งๆ คณุ

4

ความดีท่มี ีมาตงั้ แตว่ นั เกิดถงึ ปัจจบุ นั อย่างนีแ้ หละ มาถงึ
ปัจจบุ นั ท่ีวา่ นบั แลว้ ๖๒ เตม็ แลว้ จะ๖๒ ยา่ งวนั พรุง่ นี้ อนั นีเ้ ราก็
นบั มาอย่างนีห้ ละทีนี้ มนั จะเตม็ และมนั จะเรม่ิ นบั ตอ่ ไปอย่างนี้
เหตนุ นั้ ชีวติ เรอ่ื งประวตั วิ นั เกิดก็จงึ มาทาํ กาํ หนดวนั ทาํ บญุ คลา้ ย
วนั นีน้ ่ีแหละ คอื ท่ีพดู ใหห้ ลายๆคนรูก้ ็ใหม้ นั ตรงกบั วนั คลา้ ยวนั
เกิดจรงิ ๆ คือวนั พรุง่ นี้ วนั เกิดจรงิ คอื วนั พฤหสั แตก่ ว็ นั ท่ีนนั้ เป็น
วนั ท่ีกาํ หนดโดยไม่ขาดไมเ่ กิน แตส่ ว่ นโบราณน่นั ทา่ นถือทา่ นจาํ
กนั ทางจนั ทรคตนิ ะ่ ทา่ นไม่คอ่ ยนิยมจาํ วนั ท่ี วนั ท่ีเรานบั กนั
อยา่ งทกุ วนั นี้ ดงั นนั้ ชีวติ ท่ียอ้ นหลงั ไปทงั้ ๖๐กวา่ ปีนี้ สภาพ
ความเป็นอย่ขู องบา้ นเมืองของผคู้ นสมยั นนั้ ไม่เหมือนเราทกุ
วนั นี้ ยงั เป็นโบราณ ยงั ไมไ่ ดศ้ กึ ษาเลา่ เรยี น ยงั อย่ใู นป่าในดง
อย่นู ่ะสมยั นนั้ จงึ ไมเ่ หมือนทกุ วนั นี้ แลว้ ก็เร่อื งวนั เกิดจรงิ ๆน่ีมนั
ก็ไมม่ ีหลกั ฐานท่นี ่ี อยา่ งท่ีหลวงพอ่ วา่ พดู กบั คนอ่ืนบอ่ ยๆ
เพราะวา่ สมยั นนั้ ไม่สะดวก อย่างแม่อย่บู า้ น พอ่ ไปเป็นทหาร
ผา่ นศกึ ไปอยใู่ นสงคราม ไปอย่ใู นสมรภมู อิ ยา่ งนี้ ก็ไม่ไดม้ าเหน็
ดว้ ย ไมไ่ ดม้ าชว่ ยดว้ ย แลว้ จะมอบใหค้ นอ่นื ช่วยจาํ ชว่ ยทาํ ก็

5

ไมไ่ ดท้ าํ ตามท่คี าํ ขอ และอยา่ งวนั เดอื นปีเกิดทา่ นก็ไมไ่ ดเ้ ขียน
ไม่ไดไ้ ปแจง้ เอาไว้ ก็เลยไมม่ ีใบเกิด ถา้ พดู ง่ายๆ คือใชค้ วามจาํ
เอา ก็อาศยั วา่ แม่เป็นคนเกิด แม่ก็เลยเป็นคนจาํ เป็นแทนใบเกิด
ใหอ้ ยา่ งนี้

พอเกิดมาก็มาเจรญิ เตบิ โต เราก็มีความบกพรอ่ งคือไม่มใี บ
เกิดกบั เขา เพราะวา่ พอ่ ไม่ไดอ้ ยู่ ไม่ไดด้ ู ไม่ไดท้ าํ ให้ ฝากพ่นี อ้ ง
กาํ นนั ผเู้ ป็นญาตทิ า่ นกว็ า่ ทาํ ให้ แตเ่ วลาไปคน้ ท่ีบา้ นท่านมนั ก็
ไมม่ ี ก็เลยถือวา่ วนั เกิดจรงิ ๆน่นั มนั ผา่ นพน้ ไปแลว้ ทีนี้ แตก่ ็มี
หลกั ฐานคาํ เดยี วคอื เป็นคาํ ยนื ยนั ของแมท่ า่ นวา่ อยา่ งนี้ ทา่ น
ยืนยนั คาํ เดยี วเด็ดขาดลงวา่ วนั จรงิ ๆน่ะวนั เกิดวนั พฤหสั แตว่ า่
วนั ท่ีเทา่ ไหร่ แตว่ า่ เดอื นมีนา เดอื น ๔ ทา่ นก็กาํ หนดเอาอยา่ งนี้
ก็เลย เราก็ตอ้ งมาปฏบิ ตั ิตอ้ งมาดนู ิสยั ดกู ริ ยิ าดอู ะไรตา่ งๆท่ีเรา
เป็นเจา้ ของรา่ งกาย เราก็พอรูไ้ ดว้ า่ ถกู จรงิ ๆท่ีแม่จาํ แม่พดู เพราะ
แม่ก็รบั รองดว้ ย คืออยา่ งอ่ืนน่ีไม่แน่นอน แตว่ นั พฤหสั น่ีไม่มีผิด
ไมม่ ีเคล่อื น ทา่ นพดู อยา่ งนี้ ก็เราก็เลยรูว้ า่ เออ้ ชีวติ เรามาอย่าง
นี้ คอื มาท่วี า่ เกิดมา มาทาํ มาบาํ เพญ็ มาปฏบิ ตั ิน่นั แหละ ถา้ พดู

6

ตามหลกั นะ่ นะ ถา้ พดู ถงึ วา่ พระประจาํ วนั ก็เป็นพระน่งั สมาธิ คือ
ประจาํ วนั ของวนั พฤหสั ก็รูท้ กุ ส่งิ ทกุ อยา่ งวา่ มนั บง่ บอกทางดา้ น
จติ ใจตงั้ แตเ่ กิดมาอย่างนี้ มนั จะมหี ลกั สมาธิโดยธรรมตลอด ซง่ึ
เราไมเ่ คยมาบวช เราก็จะไดด้ ไู ดเ้ หน็ ชีวิตท่ีเป็นฆราวาสตงั้ แตเ่ รม่ิ
เจรญิ เติบโตก็เหมือนกนั ฉะนนั้ สง่ิ ท่ีไดเ้ ป็นช่ือเป็นสมมตุ อิ ะไร
ท่ีตงั้ ใหม้ าน่ี เราก็พจิ ารณาถงึ วา่ มนั ก็เป็นสง่ิ ท่ีเทียบกบั นิสยั
ความดีของชวี ติ รา่ งกายทงั้ หมดน่นั แหละ และก็อย่างท่ีวา่ เกิด
มาก็ไมม่ ีหลายช่ือเหมือนคนอ่ืน เขาจะเรยี กช่ือคาํ เดียวกนั มา
ตงั้ แตเ่ ดก็ ไมม่ ี แตจ่ รงิ ๆช่ือเดมิ นะ่ แหละก็ยงั ไมย่ าวเหมอื นท่ีเรา
มาเจรญิ เตบิ โตหรอก ถา้ พดู ถึงช่ือแรกๆ พอ่ แมเ่ รยี กกนั วา่ สทิ ธิ์
เฉยๆ สิทธิน่นั แหละ ถา้ พดู ถงึ เขียนเป็นตวั หนงั สอื นะ่ คลา้ ยๆวา่
ชีวิตกรรมน่ีมีสิทธิ์เกิดมา กรรมเป็นผทู้ ่ีอปุ ถมั ภม์ า และมีสทิ ธิ์ท่ี
จะมาสรา้ งชีวติ สรา้ งความดตี า่ งๆในโลกมนษุ ยเ์ ราน่ีแหละ มา
ปฏิบตั ิคณุ ความดีใหเ้ กิดใหม้ ีใหเ้ ตม็ ท่ีอย่างนี้ และในชีวติ ก็มี
ความรูส้ กึ อย่ใู นจติ ตลอดวา่ ถา้ เราจะทาํ ส่งิ ใด เราตงั้ ใจในสิ่งใดน่ี
ใจมนั แนว่ แนแ่ ลว้ มนั ไมเ่ คยกลวั ไมเ่ คยทอ้ ถอย อยา่ งชีวิตตงั้ แต่

7

เรม่ิ ตน้ จนตลอด จนไดม้ าบวชก็เหมือนกนั นะ่ ก็ทาํ ใหเ้ ราเหน็
ทะลเุ หมือนกนั หมด มนั ไม่เปล่ยี นแปลงตรงนีห้ ละทีนี้ จงึ วา่ มนั
เป็นความแนว่ แนค่ วามม่นั คงท่ีไมเ่ คยกลวั เคยคิดลงั เลใจ ก็ทาํ
ดว้ ยความม่นั ใจ ดว้ ยความแน่ใจตลอด

แตบ่ างครงั้ เรอ่ื งการทาํ การปฏบิ ตั กิ ็มีการท่ีเรยี กวา่
เปล่ียนแปลงหรอื ทาํ ใหเ้ ราตอ้ งประมาทไปไดก้ ็มี แตผ่ ลท่ีออกมา
ท่ีไดร้ บั มนั ก็กลบั คืนมาหละทีนี้ กลบั คนื มาไดอ้ ยา่ งนี้ ก็เรยี กวา่
มนั สอนใหเ้ ราไดพ้ ิจารณาถงึ วา่ ความท่ีเราตงั้ ใจมากไปอย่างนี้
ความท่ีเราเช่ือเกินไปอยา่ งนี้ เราก็ตอ้ งปรบั สภาพจติ ใจใหม้ นั อยู่
ในความท่ีพอดีอยา่ งนี้ อยา่ งท่ีเราพดู วา่ ใครก็พดู กนั วา่ ถา้ ทาํ
อะไร ถา้ ตงั้ ใจมากเกินไปหรอื เกรง็ มากเกินไปน่ี มนั ก็ไม่คอ่ ย
ถกู ตอ้ งหรอื มนั ไมค่ อ่ ยไดต้ ามเปา้ หมายอะไร ก็มีอยู่ ยกตวั อยา่ ง
อยา่ งพระพทุ ธเจา้ ของเราน่ีกเ็ หมือนกนั ความท่ีพระองคต์ งั้ ใจ
มากครงั้ แรกนะ่ ก็จะบาํ เพญ็ แสวงหาทางตรสั รูอ้ ยา่ งเตม็ ท่ี ทา่ น
ก็ผิดพลาดคลาดเคล่ือนไปถงึ ๖ ปีอยา่ งนี้ เพราะวา่ ความตงั้ ใจ
มากเกินเตม็ ท่อี ะไรอย่างนีม้ นั ก็เลยลงไม่ถกู ท่ีถกู ธรรม และ

8

บางอยา่ งน่ีชวี ติ ท่ีเรามีประสบการณผ์ ่านมาก็เหมือนกนั หละทีนี้
เราก็ดมู าตลอด ก็เลยจะตอ้ งปฏบิ ตั ิจิต ปฏิบตั ติ อ่ รา่ งกายมาให้
มนั พอเหมาะพอดี ใหม้ นั ไดส้ ดั ไดส้ ว่ นอะไรอยา่ งนี้

แตบ่ างครงั้ มนั ก็กาํ ลงั ใจมากเกิน มนั ก็ไม่หว่ งชีวิตและไม่
กลวั ตาย เป็นนิสยั เป็นชีวติ ดงั้ เดิมน่ะแหละ บางครงั้ อยา่ งพดู กบั
แมด่ ว้ ยกนั มาแตเ่ กิด แม่เคยพดู อย่วู า่ บางครงั้ เน่ียเราทาํ เกินวยั
เกินอายเุ พราะวา่ รา่ งกายหรอื อายยุ งั นอ้ ยแตท่ าํ งานมาก ทาํ งาน
ของผใู้ หญ่ ก็ทาํ อย่างนนั้ จรงิ ๆอะ้ บางที เพราะวา่ จิตใจกาํ ลงั ใจ
มนั พาให้ ชวนจติ เราทาํ ไปก็เลยรูจ้ กั เร่อื งกาํ ลงั ใจกาํ ลงั ความดที ่ี
เราเกิดมาดว้ ยธรรม หรอื วา่ มีสทิ ธิ์ท่ีจะมาปฏิบตั ชิ ีวิต สรา้ งความ
ดีสรา้ งบารมีใหม้ นั ไดต้ ามท่ีวา่ เราไดม้ ีมลู มีพืน้ มีฐานมาน่นั หละ
ก็มาพจิ ารณาเหน็ ถงึ ความเกดิ ความท่ีเรามาดว้ ยความลาํ บาก
หรอื กาํ พรา้ อนาถาบา้ ง ก็คนอ่นื ก็เกิดเหมือนกนั มีญาตมิ ีพอ่ แม่
ตระกลู พ่ีนอ้ งเหมือนกนั แตข่ องเราบางอยา่ งน่ีเราพิจารณาแลว้
ก็กาํ พรา้ อนาถาดว้ ย เพราะการเกิดก็ไม่ไดอ้ ยใู่ นสภาพท่ีอบอนุ่
และก็ผทู้ ่ีใหค้ วามดแู ลช่วยเหลือก็ไมเ่ หมือนสมยั นี้ อยา่ งท่ีพอ่

9

ท่านก็ไมไ่ ดอ้ ยไู่ ดด้ ดู ว้ ยอะไรอยา่ งนี้ ก็เรยี กวา่ ความเกิดจรงิ ๆน่นั
มนั ไม่เหมือนวนั คลา้ ยวนั เกิดอยา่ งท่ีเราทาํ บญุ อยวู่ นั นีห้ รอก มนั
อยใู่ นสภาพท่ีเป็นธรรมสอนใจ คือมนั สงบ มนั ไมไ่ ดม้ ีอะไรท่ีจะ
มาอนโุ มทนามารว่ มเสรมิ สรา้ งบารมี แตว่ า่ เราก็สรา้ งขนึ้ มาดว้ ย
การปฏิบตั ิ ดว้ ยรูว้ า่ เราไดท้ ่มี าทางมาอยา่ งนีแ้ ลว้ เราก็ไดเ้ หน็ วา่
การเกิดมาในชาตินี้ เกิดมาเพ่ือใชห้ นีใ้ ชก้ รรมใชก้ ิเลสใหห้ มดสนิ้
กนั ไป ความรูส้ กึ อย่างนีม้ ีในใจมาตงั้ แตเ่ กิดหละทนี ี้ จงึ ไมไ่ ดห้ ลง
ไปทางอ่นื ถงึ ใครจะชกั ชวนใหไ้ ปเรยี นไปหาอาชีพยงั ไงมนั ก็ไม่
ไปนะ่ ใจ มนั มคี วามแนใ่ จวา่ อยา่ งนนั้ มนั มีความแนบสนิทในใจ
อย่างนนั้ จงึ วา่ ความเป็นมาของชีวิตของวนั เกิดมนั ก็เลยทาํ ให้
เรามองตรงมองทะลอุ ย่างนี้ ก็ไม่ใช่วา่ คนอ่ืนเขาไมเ่ กิดเหมือน
เราแตส่ ว่ นความตงั้ ใจชวี ติ นสิ ยั อะไรตา่ งๆน่ีมนั เป็นเครอ่ื งบอกให้
เรา ใหเ้ รามีกาํ ลงั ใจในการปฏบิ ตั ธิ รรม

ตงั้ แตเ่ ราเขา้ มาบวชมาปฏิบตั ิน่นั แลว้ มนั ก็พนื้ ฐานท่มี าจาก
ฆราวาสอย่างนี้ มนั เป็นหลกั ฐานมนั เป็นพยานใหเ้ ราทาํ แลว้
การทาํ กท็ าํ ไมไ่ ดไ้ ปแยง่ ไปเบียดเบยี นคนอ่นื ทาํ เพ่ือแกไ้ ขเพ่ือ

10

ชว่ ยใหเ้ รามีความดีความสมบรู ณข์ นึ้ มาน่นั แหละ ความสาํ นกึ ใน
จิต แลว้ ก็นิสยั ก็เรยี กวา่ ชอบทาํ เองปกติ ไมว่ า่ อะไรทงั้ นนั้ นะ่ เราก็
ชอบทาํ เอง ไมใ่ ชว่ า่ เราเป็นคนดีคนฉลาดคนเกง่ แตว่ า่ ในนิสยั
ของจิตรกั ความชอบทาํ เอง คอื ทาํ ส่งิ ท่ีวา่ สบายใจอยา่ งนี้ ถา้ คน
อ่นื ทาํ เราก็แทนได้ แตค่ วามไม่สบายใจเรามีอยู่ ถงึ ลกู ศิษยล์ กู
หาญาตคิ นอ่นื ทาํ ใหเ้ ราได้ แตค่ วามไม่สบายใจเรามีเหลอื อยู่ ถา้
เราทาํ ของเราดว้ ยน่ี เราสบายใจ แตเ่ ราก็ไม่เก่ง ไม่ดี ไมว่ เิ ศษอะ้
แตม่ นั เป็นธรรมท่ีทาํ ใหเ้ ราสบายใจไมต่ อ้ งมีตาํ หนิใคร ไมต่ อ้ งมี
อารมณก์ บั ใครอย่างนี้ เรยี กวา่ เป็นลกั ษณะนิสยั ท่ีเราเพง่ิ ทาํ มา
และมีความสบายใจและไมเ่ บียดเบยี นคนอ่ืนดว้ ย แตห่ ลกั จรงิ ๆ
ก็คอื ความตงั้ ใจซง่ึ ไม่เคยหลงเคยลมื หละทีนี้ ตงั้ ใจตงั้ สตติ งั้ ใจ
ทาํ หวงั จะใหไ้ ดผ้ ล ใหเ้ ปา้ หมายตามกาํ หนดไว้ มนั เป็นสิ่งใหเ้ รา
มองธรรม มองศาสนา มองการสรา้ งกรรมตา่ งๆน่ีดว้ ยชีวติ สว่ น
ลกึ ความรูส้ กึ ท่ีละเอียดออ่ นมนั ทาํ ใหเ้ รามองเหน็ อยา่ งบางครงั้
บางคราวชีวิตเน่ียเป็นฆราวาสอยา่ งน่ี เราเป็นผชู้ ายอย่างนี้
ผหู้ ญิงเคา้ เป็นพ่ีสาวเราบา้ ง บางทีเคา้ ไม่สะดวกไม่ทนั เวลาเรา

11

อยา่ งเป็นฆราวาส เราบอกเขาวา่ เออ้ หยดุ เลย กจู ะทาํ เองดกี วา่
ทาํ อาหารทาํ ครวั ทาํ อะไรตา่ งๆก็ทาํ เองจรงิ ๆแลว้ ก็ไม่ไดเ้ กง่ แตก่ ็
สบายใจและกเ็ ป็นคนไดอ้ ยา่ งนี้ เพราะวา่ เหน็ คนอ่ืนเคา้ ทาํ แลว้
มนั ขดั ๆขวางๆอะไรอย่างนี้ เราก็บอกวา่ เราทาํ เองดกี วา่ สบายดี

อนั นีเ้ รยี กวา่ เราปฏิบตั เิ ราดหู ลกั ธรรม ดนู ิสยั ดหู ลกั ใจน่นั
แหละ ถา้ พดู ถงึ ตามหลกั พระพทุ ธศาสนาเรา แลว้ ดคู วามดที ่ีเรา
มีมาซง่ึ เป็นพนื้ ฐานนะ่ จงึ วา่ เรามีรา่ งกาย เราก็มีประเทศมี
ขอบเขตมีสดั สว่ นทีนี้ มีการเกิดมาเป็นคนในโลกนี้ จงึ วา่ ยกเป็น
ภาษิตวา่ ปฏริ ูปเทสวาโส จ เม่ือเรารูจ้ กั การปฏิบตั ิ รูจ้ กั
ประเทศขอบเขตรา่ งกายความเกิดมาของคนเราน่ี ปเทสวาโส จ
ก็ทาํ ชีวิต ทาํ ความดใี หใ้ จของเราไดเ้ กิดแสงสวา่ งเกิดความรู้
ความเขา้ ใจในหลกั ธรรมหลกั คาํ สอนพระพทุ ธเจา้ ได้ น่ีแหละเรา
เหน็ วา่ ความเกิดน่ีเป็นท่ีมาของกรรม ของพระพทุ ธศาสนาเรา
อยา่ งท่ีวา่ วนั เกิดใครก็ตามทีนี้ ไมใ่ ชว่ า่ เกิดวนั …ปฏิบตั วิ นั น่งั
สมาธิอยา่ งหลวงพอ่ อย่างนี้ คนเรามนั เกิดทกุ วนั หละทีนี้ ทงั้ ๗
วนั น่ีจะเวยี นกนั เกิดไม่ใหซ้ า้ํ วนั กนั น่ะ ตงั้ แตว่ นั อาทิตยเ์ วยี นรอบ

12

ไปถึงวนั เสารค์ รบอยา่ งนี้ แตว่ า่ สง่ิ ท่ีนาํ ไปเกิดก็คอื กรรม คือธรรม
คือบารมีตา่ งๆน่ะแหละ แตว่ า่ ทวา่ ถา้ ดตู ามดวงตามแรงของวนั
มนั ก็มีไปอกี อนั นนั้ เป็นสว่ นรา่ งกาย แตส่ ว่ นหลกั ท่ีรูช้ ดั จรงิ ๆก็
คอื จิตของแต่ละคนน่นั หละทีนี้ รูจ้ ติ วา่ การมาของเวลาฤกษย์ าม
ตา่ งๆน่ี มนั ก็ไม่ตา่ งกนั มนั มาจากกรรมท่ีจาํ แนกท่ีสง่ มาทงั้ นนั้
ฉะนนั้ จงึ วา่ ไมม่ ีหลกั ฐานก็จรงิ แตก่ ็รูน้ ิสยั รูค้ วามเป็นมาของใจ
ท่ีเคยเกิดเคยเจรญิ เติบโตมาจนถงึ ปัจจบุ นั น่ะแหละ มนั มีความ
ม่นั ใจ มีความสงบ มีความแน่ใจ แลว้ ก็เป็นผทู้ ่ีเรยี กวา่ ทาํ อะไร
แลว้ ไมค่ อ่ ยปลอ่ ยใหม้ นั เสยี หายทอดทงิ้ คอื พยายามท่ีจะตอ้ ง
เอาใจใส่ อนั นีเ้ ป็นหลกั การปฏิบตั ธิ รรมของพวกเราทา่ น
ทงั้ หลายหละทีนี้

ถา้ พดู ถงึ วา่ การมีประสบการณเ์ ท่ียวธุดงคไ์ ปทกุ หนทกุ แหง่
ท่ีอดีตผ่านมาก็เหมือนกนั บางครงั้ เรามีความคิด มีสติปัญญาท่ี
จะดดั แปลงแกไ้ ขอย่างไร ท่ีเคยเลา่ ใหญ้ าตโิ ยมลกู ศษิ ยพ์ ระเณร
หลายๆคนไดฟ้ ังอยา่ งนี้ มนั เป็นความรูท้ ่ีเราไดม้ าจากการปฏบิ ตั ิ
จากอบุ ายธรรมะตา่ งๆ ทาํ ใหเ้ ราเกิดขนึ้ มาทางจิตของเราไดเ้ ป็น

13

ความสวา่ งใหร้ ูจ้ กั ทางแกไ้ ขอะไรตา่ งๆอยา่ งน่ี กเ็ ลยวา่ ชีวติ กบั
วนั เกิดจรงิ ๆนนั้ ก็ไมล่ งั เลสงสยั อยา่ งท่ีแมท่ ่านรบั รองไว้ แตส่ ว่ น
วนั ท่ีน่ีเราก็เทยี บเขา้ ไป เล่ือนวนั ขนึ้ วนั ลงไปอยา่ งนี้ ก็เราไดถ้ ือวา่
เราไดท้ าํ ใหม้ นั คลา้ ย แตม่ นั ไมใ่ ช่วนั แทว้ นั เดมิ น่ีมนั ผ่านพน้ มาที
นี้ แตเ่ ราก็ยงั หวนไประลกึ นกึ ถึงอยซู่ ง่ึ อดีตท่ีผา่ นมายาวนานถงึ
๖๐กวา่ ปีอยา่ งน่ี แลว้ ก็การปฏบิ ตั ดิ ู ความเป็นมาสม่าํ เสมอ
ตลอดระยะชีวติ น่ีมนั ก็มาตลอด

เหตนุ นั้ ความท่ีแตกตา่ ง สง่ิ ท่ีแตกจากคนบางคน หรอื
แตกตา่ งในรูปในพอ่ แมเ่ ดียวกนั ก็จะมีบา้ งอย่างนีเ้ พราะวา่ มา
เกิดแตล่ ะวนั ก็จะมีความดีท่ีแตกตา่ งกนั ไปจากวนั ของแตล่ ะคน
มนั ตา่ งกนั ตรงนนั้ เหตนุ นั้ แมท่ ่านเคยพดู เสมอ ตอนท่ียงั เด็กยงั
เลก็ ทา่ นก็พดู ถงึ เรยี กวา่ ใหก้ าํ ลงั ใจ พดู ใหด้ ใี จ ท่านวา่ อยา่ งนี้
เพราะวา่ แมน่ ่ีเร่อื งผหู้ ญิง หรอื เรอ่ื งความเกิดน่ีแมเ่ ป็นคนท่ี
สขุ ภาพไมด่ ี มีโรคประจาํ รา่ งกายมาตลอด แลว้ ก็เกิดลกู ยาก
คลอดลกู ยาก ก็ลกู ทงั้ ๗ คนท่ีเกิดรว่ มทอ้ งเดียวกนั นะ่ มผี หู้ ญิง
๔ ผชู้ าย ๓ ทา่ นบอกวา่ ลกู ทงั้ ๗ คนน่ี ๖ คนน่ี คลอดแตล่ ะคนน่ี

14

ก็สลบตาย แลว้ ก็เคยไปคลอดท่ีโรงพยาบาลคนสดุ ทา้ ยก็มี ทา่ น
บอกวา่ มีลกู คนเดยี วท่ีไมเ่ หมือนเขา ทา่ นวา่ อยา่ งนี้ ท่ีเกิดไมย่ าก
ไมล่ าํ บาก แมไ่ ม่รูส้ กึ เลย เกดิ มาไมม่ ีอาการ ไมท่ รมาน ไม่
เจ็บปวด แม่จาํ ไดต้ รงนี้ ถงึ ไม่เหมือนคนอ่นื และแม่ก็รกั ตรงนี้
ทา่ นพดู อยา่ งนี้ ทา่ นบอกวา่ เกิดมาตอนแรกๆน่ี หลดุ คลอด
ออกมาน่ีตวั ดาํ ๆ แลว้ ก็ตวั เลก็ นิดเดยี ว ทา่ นวา่ เพราะคดิ ว่าจะ
เลยี้ งไม่โตท่านพดู อยา่ งนี้ แตก่ ลบั แลว้ เราเกิดมาเราก็ไมไ่ ดป้ ่วย
ไขล้ าํ บาก ก็มบี า้ งตามธรรมชาตมิ าเป็นบางครงั้ บางคราว แตก่ ็
ไม่ไดถ้ ึงคราวท่ีจะตอ้ งไปรกั ษาไปนอนโรงพยาบาลท่ีไหนหละทีนี้
ไอน้ ีเ้ ป็นเคร่อื งหมายท่ที าํ ใหท้ ่านจาํ ไม่ลมื แลว้ ก็มีความรกั มาก
เพราะวา่ ไม่ไดท้ กุ ขท์ รมานแม่ พอท่านพดู เราก็เขา้ ใจหละ

น่ีเราเรยี กวา่ มาดว้ ยความดี ดว้ ยกรรมดี ไม่ไดม้ าเบยี ดเบยี น
ไมไ่ ดท้ กุ ขท์ รมานใคร เรามาเพ่ือใชห้ นีส้ ินพอ่ แมข่ องเรา
เพราะวา่ ชาตบิ งั เกิดเรายงั เหลอื อยู่ เราก็รูต้ วั อย่างนีจ้ งึ ไม่
ประมาท ไม่พลงั้ เผลอไปใชช้ ีวิตทางอ่นื นะ่ ทีนี้ คอื พยายามท่ีจะ
ใชห้ นีใ้ หจ้ บใหส้ นิ้ กนั ไมเ่ หมือนคนอ่ืนเคา้ ไม่ไดค้ ดิ ไปสรา้ งสรรค์

15

สรา้ งสมบตั วิ ตั ถอุ ะไรอยา่ งอ่นื อะไรอยา่ งนี้ คิดไมล่ มื มาตลอด
เกิดมาเป็นคนไมล่ ืมคณุ พอ่ คณุ แม่ นกึ ถงึ หนีส้ ินท่ีเราตดิ ทา่ นมา
ท่ีตอ้ งมาตามใชห้ นีใ้ ชก้ รรมกนั อนั นีม้ นั เป็นหลกั ธรรมท่ีสว่ นท่ีเรา
นาํ มาเป็นคติ มาสอนใจตลอดถึงมีชีวิตอยใู่ นวนั สดุ ทา้ ยอย่าง
คณุ พอ่ ท่ีเอามาบวชมาปฏบิ ตั ิอยดู่ ว้ ยน่ี ถงึ ๑๓ ปีตดิ ตอ่ กนั น่ีก็
เหมือนกนั ก็เป็นการท่ีตอบบญุ แทนคณุ อยา่ งเตม็ ความสามารถ
หรอื เตม็ ท่ี หรอื วา่ ไดส้ บายใจวา่ ไม่ไดม้ ีอะไรบกพรอ่ ง น่ีเรยี กวา่
เรามีความรูส้ กึ สาํ นกึ ในบญุ คณุ ในทางท่มี าของรา่ งกายของชีวิต
ของกรรมน่นั แหละ เพ่ือจะไดใ้ หค้ นอ่ืนท่ีเขาไม่ไดท้ าํ ไมไ่ ดค้ ดิ ได้
เป็นคติไปพจิ ารณาอยา่ งนีว้ า่ การมาของความเกิดของชีวติ น่ีมนั
ไม่แตกตา่ งกนั

สว่ นท่ีวา่ บญุ บารมีความดีตา่ งๆท่ีเป็นเครอ่ื งอปุ ถมั ภน์ าํ มา
จาํ แนกสง่ มาน่ี มนั มพี ลงั มากนอ้ ยตา่ งกนั หละทีนี้ เพราะวา่ ทกุ
คนจะตอ้ งไดผ้ ลมาจากเบือ้ งหลงั ไม่วา่ เราทาํ อะไรทกุ อยา่ งน่นั
แหละ อนาคตอยขู่ า้ งหนา้ มนั ไมม่ ีผลใหเ้ ราเพราะเรายงั ไม่ไดท้ าํ
มา เราหาทรพั ยห์ าสนิ หาสมบตั ิตา่ งๆสรา้ งความรูต้ า่ งก็

16

เหมือนกนั เราก็ไดม้ าจากเบอื้ งหลงั กนั ทงั้ หมดทนี ี้ เราจะไปเอา
ผลขา้ งหนา้ มนั ไม่มี เพราะไม่ไดท้ าํ มา ฉะนนั้ เราจงึ วา่ ทกุ คนถา้
เราพิจารณาทางธรรมะของพระพทุ ธเจา้ นนั้ เราพจิ ารณาไปถงึ
ญาณเบือ้ งตน้ ของพระพทุ ธเจา้ ท่ีวา่ บพุ เพนิวาสานสุ ติญาณ
อยา่ งนี้ คอื ญาณเบอื้ งตน้ ญาณเรม่ิ แรกท่พี ระพทุ ธเจา้ ไดร้ ู้ ท่าน
ก็พิจารณาดบู พุ กรรม บพุ วาสนาท่ีพระองคส์ รา้ งพระบารมีมา
น่นั แตท่ า่ นไมไ่ ดค้ ดิ เอาธรรมดาทนี ี้ ท่านทาํ จิตของท่านใหเ้ ป็น
สมาธิสงบแลว้ ก็จิตใจมีความสวา่ งเกิดขนึ้ เกิดความรูค้ วาม
สวา่ งเกิดขนึ้ ท่านกน็ อ้ มไปดจู งึ วา่ บพุ เพนิวาสานสุ ติ คอื ความดี
ท่ีทา่ นทาํ มาเป็นบญุ กศุ ลท่ขี าวสะอาดท่ีเคยเกิดเคยตายมา
เบอื้ งหลงั เป็นสตั วเ์ ป็นบคุ คลเป็นอะไรตา่ งๆหลายภพหลาย
ประเภทอยา่ งนี้ จงึ วา่ บพุ เพนิวาสานสุ ติ ทา่ นมีสตทิ ่ีมาภาวนา
มาปฏิบตั ิฝึกอบรมใหด้ ใี หบ้ รสิ ทุ ธิ์ขนึ้ มา จงึ วา่ ระลกึ ทีนี้ สานสุ ติ
ญาณ มีความรูย้ อ้ นไปพิจารณาดู แตว่ า่ ความรูข้ องจิต ความ
จรงิ ของจติ ทา่ นมี ไม่ใชว่ า่ ไปนกึ เดาเอา ท่านก็จะเหน็ เป็นทางท่ี
ตรงไป คือวา่ ภพชาติ หลายภพหลายชาตทิ ่ีจะตอ้ งเวยี นวา่ ยหา

17

ท่ีมาสรา้ งความดี มาแกก้ รรมในชีวติ แตล่ ะภพแตล่ ะชาติ ทา่ นก็
เหน็ เม่ือมาเหน็ แลว้ ทา่ นก็เหน็ ความทกุ ขท์ ่จี ะตอ้ งมาเวียนมา
วา่ ยตายๆเกิดๆอย่างนี้

อยา่ งท่ีหลวงพอ่ วา่ วนั เกิดมนั ผา่ นพน้ มา แลว้ ก็ไม่ตอ้ งเกิด
อีก เพราะวา่ เกิดมนั ลาํ บากมนั ทกุ ข์ แตค่ นท่ียงั ชอบยงั หลงความ
เกิด เคา้ วา่ ดี ก็เป็นการท่ีทาํ ใหเ้ กิดความปลืม้ ใจหรอื วา่ ปีตใิ น
ความดีของความเกิดอยา่ งนี้ แตแ่ ลว้ เน่ียมนั ก็ไม่ดีอย่างท่เี ราทาํ
ความดีท่วี า่ ใหเ้ ราเกิด เพราะเกิดมาแลว้ มนั เกิดความทกุ ข์ เกิด
ความแก่ ความเจบ็ ความตาย มนั ตามกนั มา มนั มาจากความ
เกิด มนั ไมไ่ ดม้ าจากท่ีอ่นื ฉะนนั้ ทา่ นมารูจ้ กั อยา่ งนี้ รูจ้ กั ท่ีมา
รูจ้ กั กรรม รูจ้ กั กาํ เนิด รูจ้ กั กรรมท่ีจาํ แนกมาแตล่ ะคนแตล่ ะ
รา่ งกายนะทีนี้ และความสขุ ความทกุ ขข์ องรา่ งกายน่ี มนั มีมา
สลบั กนั มา คอื มนั แยง่ กนั มาอย่างนีต้ ลอด มนั ไม่ใชส่ ขุ ตลอด
ทกุ ขต์ ลอดอยา่ งท่ีวา่ นะ่ อยา่ งท่ีวา่ เกิดงา่ ยเกิดสบาย ก็พดู กนั แต่
เพียงวา่ เคร่อื งหมายแหง่ ความดี แตพ่ อเกดิ มาแลว้ ความสบาย
ท่ีวา่ มนั ก็ไมม่ หี ละทีนี้ มนั จะตอ้ งดนิ้ รน จะตอ้ งสรา้ งสรรค์

18

จะตอ้ งทาํ โน่นทาํ น่ีเพ่ือชีวิตเพ่ืออนาคตทงั้ นนั้ หละทีนี้ ชีวติ
สขุ ภาพเราจะอย่ไู ดก้ ็อาศยั ความหมนุ เวียนเปล่ียนแปลงแกไ้ ข
ดแู ล ตรวจดสู ว่ นความเป็นอย่อู ะไรตา่ งๆอยา่ งน่ี มนั ก็เป็นกรรม
มนั เป็นการตอ้ งทาํ เก่ียวกบั รา่ งกายน่นั แหละ มนั ไมใ่ ชม่ ีความ
สงบสขุ เหตนุ นั้ พระพทุ ธเจา้ ท่านไดญ้ าณไดร้ ูอ้ ย่างนี้ ทา่ นจงึ มี
ความอ่ิมพอทนี ี้ อ่ิมพอในการเกิดเน่ียแหละ ในการมาเกดิ น่ี
เพราะไม่ปรารถนาอยากมาเกิด มาวนเวยี นอกี มนั เป็นการไม่
จบไมส่ ิน้ มนั เป็นการยืดยาว

อย่างครูบาอาจารยข์ องสายพวกๆเรานะ่ ทา่ นไมค่ อ่ ยนิยม
สง่ เสรมิ เพราะทา่ นภาวนา ท่านปฏบิ ตั ิ ทา่ นมองเหน็ ตน้ เหน็
ปลายมนั แลว้ ทา่ นบอกวา่ สง่ิ ท่ีมนั แลว้ ๆไป ก็แลว้ ไปแลว้ เราจะ
ไปทาํ เพ่มิ ทาํ ใหมม่ นั กง็ อกงามไปอกี อะไรอยา่ งนี้ ฉะนนั้ เราตอ้ ง
ทาํ ความเขา้ ใจเร่อื งความเกิด เรอ่ื งกรรม เร่อื งท่ีมา ส่ิงท่จี าํ แนก
แจกรา่ งกายชีวติ เรามาทกุ คนเน่ยี แหละ แตถ่ า้ เรายงั ไม่แกไ้ ข ยงั
ไมเ่ ขา้ ใจเร่อื งการเกิด หรอื แกก้ ารเกิดของเรา เราจาํ เป็นจะตอ้ ง
ทาํ ความดี สรา้ งบารมี ทาํ บญุ กศุ ล เพ่ือเป็นทนุ เป็นบญุ เป็น

19

เสบียงของตนหละทีนี้ แตถ่ า้ เรารูว้ า่ เรามีพอมีพรอ้ มมีเตม็ เราก็
สบายไป คนมสี มบตั ิพอแลว้ คนเตม็ แลว้ คนกินขา้ วอ่ิมแลว้ ก็ไม่
ตอ้ งกินอีก ไมต่ อ้ งลาํ บาก ไมต่ อ้ งไปแสวงหา ก็อย่ใู นความสงบ
อย่างเดยี วมนั ก็อ่มิ เพราะวา่ ถา้ จิตมนั เขา้ ถงึ ความสงบเป็นสมาธิ
เตม็ ท่ี มนั ก็อม่ิ ทีนี้ มนั ไมห่ ิวอะไรซกั อยา่ งเพราะวา่ มนั เตม็ แลว้
สง่ิ ท่พี ระพทุ ธเจา้ ทา่ นทาํ มาสรา้ งบารมีใหเ้ ตม็ อยา่ งท่ีวา่ ท่านก็
หยดุ ได้ ทา่ นกพ็ อหมดหละทนี ี้ อยา่ งท่ีวา่ เพ่ิมคลา้ ยวนั เกิดไม่
ตอ้ งทาํ เพราะวา่ ท่านรูค้ วามท่ีวา่ ทา่ นหยดุ เกิด หรอื ทา่ นอ่มิ พอ
ในความเกิด ไม่ตอ้ งมาเกิดมาใชป้ ัจจยั ใชส้ มบตั วิ ตั ถแุ ละอามิส
ตา่ งๆหละ ไม่เอา ทา่ นก็เลยวา่ ดจู ติ ดธู รรม ดคู วามอม่ิ ดคู วาม
ท่ีวา่ ทา่ นไมต่ อ้ งไปหาสรา้ งความเกิด สรา้ งรา่ งกายตอ่ ไปอีก

แตว่ า่ เราปัจจบุ นั นีเ้ ราก็รูว้ า่ บญุ วาสนาสตปิ ัญญาของคนรุน่
ปัจจบุ นั เราก็เห็นอยวู่ า่ ไม่แขง็ แรง ไม่สมบรู ณอ์ ะไรอยา่ งนี้ เราก็
ตอ้ งทาํ กนั มนั ก็ไมผ่ ิดเพราะวา่ ไมเ่ หมือนคนสมยั โบราณ คน
โบราณน่ที ่านทาํ เตม็ ทาํ ดว้ ยตวั เอง อย่างท่ีหลวงพอ่ เคยพดู วา่
นิสยั สนั ทดั ถนดั เร่อื งทาํ เองดว้ ยตวั เอง เรยี กวา่ พง่ึ ตวั เอง คือเรอ่ื ง

20

พง่ึ คนอ่นื ดว้ ยกาํ ลงั ดว้ ยส่งิ ภายนอกน่ีไม่คอ่ ยคิด สว่ นมากก็พง่ึ
ตวั เองและช่วยตวั เองมา อยา่ งท่ีเกิดในพอ่ ในแม่ก็เหมือนกนั
ท่านเขารกั มาก เพราะวา่ เราปฏิบตั ิ ทา่ นเหน็ มาแตเ่ กิด ไม่วา่ จะ
พอ่ แม่ พวกยาย พวกตา ทา่ นกพ็ ดู กนั หลาย ทา่ นก็มหี ลกั ฐานวา่
ไม่เหมือนคนอ่นื คอื สรา้ งชีวติ ตวั เองตงั้ แตร่ ูเ้ ดยี งสา ตงั้ แตท่ าํ
ไม่ไดก้ ็ฝืนทาํ บางทีก็เกินกาํ ลงั เจบ็ ไขไ้ ดป้ ่วยทรมานก็มีมากมาย
เพราะวา่ มนั กาํ ลงั ใจ หรอื ความท่ีวา่ เกิดมาสรา้ ง เกิดมาทาํ อะไร
อย่างนี้ เหตนุ นั้ อยา่ งท่ีวา่ ช่ือเดิมก็ช่ือเดียว แลว้ ก็ไม่มีเปล่ยี นช่ือ
ไม่มีใครคนอ่นื มาเรยี กวา่ ช่ือเลน่ ช่ือจรงิ มนั เป็นนิมติ
เครอ่ื งหมายบอกชีวติ บอกทางดว้ ย คือมีสทิ ธิ์ท่มี าเกิดในโลกใน
รา่ งกายนี้ เพราะวา่ มาเกิดมาแกม้ าสรา้ งกรรมท่ีมนั หลงเหลืออยู่
ใหม้ นั จบสนิ้ ไป ไมไ่ ดม้ าเพ่อื อะไร กระทาํ อย่างเดยี ว เพราะ
ความเขา้ ใจอย่างนนั้ มนั บอกมนั ชีแ้ นะอยา่ งนนั้ แหละ การเรยี น
การรูม้ าจากเดก็ ๆรูเ้ ดียงสาก็เหมือนกนั คอื แบบวา่ ใหท้ าํ อะไรเรา
ก็ทาํ อย่างนนั้

21

อย่างเป็นเด็กน่ี ช่ือก็มีสนั้ นิดเดียว แตพ่ อดีมนั เจรญิ เติบโต
ไปเขา้ โรงเรยี นชนั้ ประถม ครูโรงเรยี นก็เขียนช่ือเพ่มิ ใหใ้ หม่ เพม่ิ
ตวั หนา้ เขา้ ไปเป็น ประ ก็เพ่มิ ขนึ้ อกี เตม็ หละทีนี้ แตก่ ่อนจรงิ ๆ
เน่ียของพอ่ แมเ่ น่ีย คาํ เดยี ว คอื มีสิทธิ แตต่ อนเราไปเรม่ิ เรยี นเรม่ิ
เขา้ โรงเรยี น ทา่ นกเ็ พ่มิ ให้ คอื จะตอ้ งปฏบิ ตั ิ มีสิทธิท์ ่ีจะตอ้ ง
ปฏบิ ตั ิ รา่ งกายชีวิตสรา้ งใหม้ ีความรู้ มีชนั้ ขนึ้ ไปหละทีนี้ เหตนุ นั้
ความดีตา่ งๆท่ีเราทกุ คนท่ีเกิดมาสรา้ งก็เหมือนกนั ไม่ใช่วา่ จะดี
ตา่ งกนั มาก หรอื วา่ คนนนั้ คนนีพ้ ดู ก็แบบวา่ เป็นเรอ่ื งเขา้ ตวั แต่
พอพดู ตามหลกั ธรรม หลกั กรรมท่ีเรามีมาก็ไมแ่ ตกตา่ งหละทีนี้
แตว่ า่ หลกั ใจ หลกั ความตงั้ ใจ สมาธิความม่นั ใจน่ี กาํ ลงั ท่ีเรา
เตรยี มไวท้ นี ี้ อยา่ งท่ีวา่ เรยี นเป็นเดก็ นกั เรยี น ครูใหเ้ รยี นอะไร ให้
ท่องอะไรก็ท่องตามนนั้ ไมไ่ ปไหน เพราะวา่ หนา้ ท่ี ผลมนั ออกมา
มนั ก็ไดต้ ามเปา้ เรยี กวา่ ความตงั้ ใจท่ีเรามงุ่ ไวห้ รอื เราเอาไวต้ รง
มนั ก็ไมพ่ ลาดไปไหน ผลท่ีไดก้ ็คอื ความดี ครูบาอาจารยผ์ ทู้ ่ีเคย
รว่ มเคยอยมู่ ีความรกั มาก เพราะวา่ เหน็ การทาํ เหน็ การตงั้ ใจ
ไม่ไดค้ ิดแยกไปท่ีอ่ืน คือมงุ่ ท่ีจะเรยี นท่ีจะสนองความตอ้ งการท่ี

22

ทา่ นขอใหเ้ ราทาํ ทา่ นก็มองเห็นวา่ ใจนีต้ อบสนองและตงั้ ใจทาํ
ใหจ้ รงิ ๆ เราถึงวา่ ครูบาอาจารยห์ รอื หมเู่ พ่ือนหรอื อะไรตา่ งๆท่ีเรา
ไดร้ ูจ้ กั พบเหน็ กนั อย่ปู ัจจบุ นั เป็นรุน่ ครูบาอาจารยบ์ า้ ง รุน่ เพ่ือน
สหธรรมกิ หรอื พระเณร ลกู ศิษยล์ กู หาอยา่ งนี้ ก็ไดอ้ ยรู่ ว่ มกนั ได้
เห็น ไดร้ ูน้ ิสยั รูก้ ารปฏิบตั ติ า่ งๆน่ี เราก็เหน็ กนั อย่ดู ว้ ยการไดอ้ ยู่
รว่ มกนั

อย่างท่ีวนั เกิดก็เหมือนกนั กไ็ มใ่ ช่วา่ เป็นพธิ ีทาํ ทางท่ีบางท่ี
บางท่านเคยทาํ คอื ทาํ แบบใหม้ นั เป็นการท่ีแสดงออกซง่ึ ความท่ี
พบปะหรอื สงั สรรค์ หรอื เป็นการท่ีแสดงความเคารพคารวะตาม
ฐานะ ตามขนั้ ตามภมู ขิ องพวกเรา ตามอายพุ รรษาอยา่ งนี้
ฉะนนั้ ชีวิตนิสยั ท่ีวา่ รกั ความสงบ และก็มีความม่นั ใจในการทาํ
ทกุ สิ่งทกุ อย่าง และก็เป็นความท่ีนิสยั มีความเคารพเกรงใจอยา่ ง
นี้ อยา่ งท่ีพดู วา่ จดั งานอยา่ งนี้ ครูบาอาจารยท์ ่านท่มี ีอาวโุ สสงู
กวา่ ทา่ นมีอายชุ ราภาพ ก็ไม่อยากนิมนตท์ า่ นเพราะจะเป็นการ
ลาํ บาก ทกุ ส่ิงทกุ อยา่ งเรากท็ าํ ได้ สวดมนตก์ ็สวดได้ เทศนก์ ็

23

เทศนไ์ ด้ เพราะเราเตรยี มไว้ เราปฏิบตั ิมาตลอดอย่างนีห้ ละทีนี้
ก็เลยวา่ มีอะไรจะทาํ น่ีเราพรอ้ ม

เราเตรยี มเหมอื นจะออกตอ่ สกู้ บั ขา้ ศกึ บางทีเราก็พดู
ออกไปวา่ เราไม่ใช่เหมือนลกู คนอ่ืน ชวี ิตของเราคอื ลกู ทหารผ่าน
ศกึ สายเลือดของพอ่ น่ีมนั มาเป็นรา่ งกายเราสมบรู ณแ์ บบ ไม่
เคยกลวั อะไรตรงนีเ้ พราะวา่ ผ่านศกึ ในสมยั สงครามจรงิ ๆ พอ่ ก็
เลา่ ประวตั ิเร่อื งราวใหฟ้ ังจาํ ไดห้ มดท่ีผา่ นพน้ รอดชีวติ มาได้ ก็
พดู ตรงๆวา่ เสย่ี งมา รอดมาดว้ ยบญุ บางคนท่ีรุน่ เดยี วกนั เคา้ ก็
ตายในสมรภมู มิ ากมายทา่ นวา่ น่ีแหละ จงึ วา่ มนั มีกรรม มีกรรม
ตวั นีแ้ หละ มีรา่ งกายมีสายเลือดอย่แู ลว้ มนั ถึงมีความกลา้ หาญ
มีความพรอ้ มอะไรอยา่ งนี้ เพราะการฝึกตามระเบียบวนิ ยั ของ
ทางทหารก็มีอยู่ มนั ก็เป็นนิสยั เขา้ ไปฝังไวใ้ นรา่ งกายหละทีนี้ เรา
ก็เหน็ เหน็ วา่ กรรมมนั มาอยา่ งนี้ มนั ก็ใหผ้ ลเราใหไ้ ดผ้ ลเหน็ ของ
กรรมมนั แสดงบอกอย่างนี้

จงึ วา่ ความเคารพยาํ เกรงอนั นหี้ นง่ึ มนั ก็เป็นนิสยั ความ
ประพฤติออ่ นนอ้ มถอ่ มตน นีม้ นั ก็เป็นนิสยั ท่ีปฏิบตั ิธรรมดว้ ย

24

ความเคารพ คือไมม่ ีความคิดลว่ งเกนิ ประมาทอะไรตา่ งๆน่ี ถงึ
เราจะทาํ เป็นพิธีกรรมคารวะหรอื อะไรตา่ งๆครูบาอาจารย์ ในจิต
จรงิ ๆมนั ไม่คอ่ ยมีทีนี้ เราทาํ ไปเป็นเพียงกิรยิ าภายนอกแคน่ นั้
เพราะในจิตในนิสยั มนั ไมม่ ีอย่างนนั้ มนั ระวงั มนั มีสตมิ นั อะไร
ตา่ งๆอยา่ งนีต้ ลอด แลว้ เป็นความดี เป็นกรรม เป็นการมาดีหรอื
วา่ เป็นวนั ดวี นั เกิดวนั แรกท่ีเกิดผ่านพน้ มา แตว่ นั นีม้ นั เป็นวนั
คลา้ ยทีนี้ มนั ก็ใกลน้ ่ะแหละ เพราะวนั นีเ้ ป็นวนั พธุ พรุง่ นีก้ ็เป็น
วนั พฤหสั วนั ท่ี ๖ มนั ก็ชนรอบพอดี ก็เลยเล่อื นวนั เวลาขนึ้ มาเป็น
วนั ท่ี ๕ ท่ี ๖ ซะ แตท่ กุ ปีเราก็จาํ ไดว้ า่ จดั ๔ ๕ อยา่ งนี้ ก็เลยจาํ
กนั แตว่ า่ มนั ตดิ กนั อยู่ มนั ไมเ่ คล่อื นคลาดกนั มาก

น่ีในการท่ีเรยี กวา่ ลกู ศษิ ยล์ กู หาฝ่ายโยมนะแหละ ขอรอ้ งคอื
อยากจะทาํ ใหเ้ ป็นบญุ เพราะหลวงพอ่ เองก็ทาํ แตบ่ ญุ อยา่ งเดยี ว
บางทีเราก็พดู ใหห้ มทู่ ่ีสนทิ กนั วา่ เอย้ ช่ือเรามนั ก็บอกอยแู่ ลว้ เวย้
ช่ือฉายา ช่ือพระมนั ก็มีอยู่ ปญุ ญะมากโร จะแปลวา่ บญุ มากน่นั
แหละ เราทาํ มามากแลว้ เราไมบ่ กพรอ่ งหรอกเรอ่ื งบญุ วา่ อย่างนี้
เราแปลตามตวั ตามท่ีเรารูส้ กึ เราไดม้ า เราอยมู่ าอยา่ งบญุ นะ

25

แหละ มนั ไม่ไดไ้ ปไหนทีนีต้ ามมา ฉะนนั้ มคี วามอ่ิมความพอ
ความพรอ้ มทกุ อย่าง เพราะวา่ ปัจจบุ นั ท่เี ราทาํ อย่เู น่ียแหละ
ตงั้ แตเ่ กิดมา ตงั้ แต่ ๖๐กวา่ ปียอ้ นหลงั อยา่ งนีแ้ หละ มนั ก็เต็มมา
สมบรู ณม์ าตลอด มนั ไมเ่ คยบกพรอ่ งการทาํ ความดกี ารปฏิบตั ิ
ธดุ งคข์ อ้ วตั ร หรอื การดดั ทรมานรา่ งกายในเรอ่ื งประกอบความ
พากความเพียรปฏิปทา มรรคอย่างนี้ ฝึกทาํ มาตลอด ถงึ จติ ใจ
มนั จะมีอารมณ์ มีนิวรณม์ ีอะไรตา่ งๆ เรากจ็ ะสามารถท่ีจะระงบั
ดบั อารมณไ์ ด้ ใหม้ นั สงบลงได้ ซง่ึ ไม่เหลอื ความสามารถหละทีนี้
เพราะวา่ ความดที ่ีเรามหี รอื วา่ กรรมท่ีเราเกิดมา สมาธิท่ีเราได้
พืน้ ฐาน คือวา่ มนั เกิดตามดวงตามวนั ท่ีเราไดแ้ นใ่ จไดเ้ หน็ แลว้ ก็
มีแมเ่ ป็นผรู้ บั รองประกนั ใหด้ ว้ ย เราก็เลยไมล่ งั เลใจ เราก็เลยรูว้ า่
มนั ถกู ตรงตามเร่อื งของวนั เวลา ของการหมนุ เวียนของโลกน่นั
แหละ

แตเ่ ร่อื งการปฏบิ ตั ิ เรอ่ื งความม่นั ใจ หรอื การท่ีเรยี กวา่ ความ
ตงั้ ใจนนั้ มนั เป็นหลกั ธรรม หลกั ศาสนาท่ีใหพ้ วกเราทงั้ หลายได้
นาํ ไปพจิ ารณาทนี ี้ นาํ ไปปฏบิ ตั ิไปสรา้ งความเกิดใหม้ นั สมบรู ณ์

26

ใหม้ นั มีสติปัญญามาแกก้ รรมแกค้ วามเกดิ น่ี ใหม้ นั หยดุ ได้ ให้
มนั ไมต่ อ้ งยืดตอ้ งยาว ตอ้ งไปทาํ บญุ เพ่มิ เตมิ อะไรมากมายอกี
เรามาปฏบิ ตั ธิ รรมมาแกก้ รรมตวั นี้ กรรมตวั นีม้ นั กม็ าจากกิเลส
ไม่ไดม้ าจากท่ีอ่นื หรอก ก็มาจากรา่ งกายกนิ มนั กินแลว้ มนั ก็
ไดม้ าเกิด พอมนั เกิดแลว้ มนั ก็มาแกม่ าเจบ็ มาตายตอ่ ถา้ เรารูจ้ กั
วา่ มนั เกิดมนั เป็นทกุ ขม์ นั เป็นสิง่ ท่ีไมด่ ี เราก็มาแกท้ ีนี้ มาแกก้ าย
แกค้ วามเกิดเราน่ี เรามาพจิ ารณารา่ งกายดว้ ย กายคติ
กรรมฐาน ดว้ ยวปิ ัสสนาปัญญาอย่างนี้ ใหม้ นั รูแ้ จง้ เหน็ จรงิ ใน
สภาพของรา่ งกายในสว่ นภายใน ในสว่ นท่ีเนือ้ หนงั หอ่ หมุ้ เอาไว้
เหมือนกบั วา่ เราก็ตอ้ งมารอื้ มาถอนมารา่ งกายท่ีมนั เป็นบา้ นเป็น
เรอื นของอวิชชาออกทนี ี้ มนั จะไมไ่ ดม้ าเป็นเจา้ ของมาเกิดหละที
นี้ ไม่ไปหาสรา้ งบา้ นสรา้ งเรอื นตอ่ ไปอกี ในภพในชาตหิ นา้

แตถ่ า้ เรามารูใ้ นปัจจบุ นั เรามีจติ ต่นื ขนึ้ เรารูจ้ กั วา่ ยงั ไมล่ า่
ไม่สายเกินไป พระพทุ ธศาสนายงั มีสมบรู ณ์ ยงั มีผปู้ ฏบิ ตั มิ ีครูบา
อาจารยผ์ ทู้ ่านแนะนาํ ส่งั สอนอย่อู ยา่ งนี้ และทา่ นกท็ าํ ตวั อย่าง
ใหเ้ ราเหน็ อย่อู ย่างนี้ อยา่ งท่วี นั เกิดทกุ วนั ๆทา่ นก็อยดู่ ว้ ยธรรม

27

ทกุ วนั อย่ดู ว้ ยปฏิบตั ิ อย่ดู ว้ ยเดินจงกรมภาวนาทกุ วนั ก็เป็น
ตวั อย่างใหเ้ ราเห็นหละทีนี้ เรามาตอ้ งปฏิบตั ใิ หช้ ีวิตใหค้ วามเกิด
ของเราน่ีมนั มธี รรม มีเครอ่ื งอยู่ คอื แกอ้ ยอู่ ยา่ งนีห้ ละทีนี้ ไม่ให้
มนั ไปเกิดไปยาวไปอกี อยา่ งเราทาํ บญุ เราก็ทาํ เฉพาะหละทีนี้
ไม่ตอ้ งเผ่ือวา่ ชาติมากมายขา้ งหนา้ ท่ีเราไมม่ ีกาํ หนด เราก็
กาํ หนดเอาสดั สว่ นท่ีเราทาํ อยู่ คอื ไมต่ อ้ งสรา้ งอะไรมากมาย
จะตอ้ งใชว้ ตั ถใุ ชป้ ัจจยั อามสิ เราตงั้ ใจปฏบิ ตั อิ ยา่ งเดียวน่ีแหละ
ปฏบิ ตั ธิ รรมบชู าธรรมอย่อู ยา่ งนี้ น่ีหละเรยี กวา่ เป็นผทู้ าํ วนั เกิด
ของตนใหห้ ยดุ ใหส้ งบน่ิง ทาํ วนั เกิดของเราแตล่ ะท่านละองคล์ ะ
คนเน่ียแหละใหม้ นั เป็นกศุ ล ใหม้ นั เป็นความดเี อามาแลกเอา
สติปัญญาในพระพทุ ธศาสนา เอาความดีบารมีตา่ งๆมารวมกนั
ใหม้ นั เตม็ ขนึ้ ในปัจจบุ นั ชาติ เราก็จะเหน็ ความอ่มิ ความสขุ
ความสมบรู ณ์ แลว้ ก็ความท่เี กิดแก่เจบ็ ตายหยดุ ได้ เรยี กวา่ เป็น
ความพน้ ทกุ ข์ เป็นอมตะ เรยี กวา่ เป็นพระนิพพาน

ฉะนนั้ จงึ สมท่ีอาตมาไดย้ กไวว้ า่ ปฏริ ูปเทสวาโส จ ปุพเฺ พ
จ กตปุ�ญฺ ตา เม่ือเรามารูจ้ กั ศาสนา รูจ้ กั ขอ้ ปฏิบตั ิ รูจ้ กั ชีวติ

28

นิสยั ของเราแตล่ ะคน แลว้ เรานอ้ มธรรมนาํ มาปฏบิ ตั ิทนี ี้ มาขดั
มาดดั นิสยั ของเราซง่ึ เป็นสว่ นท่ีเป็นกิเลส เป็นบาป เป็นกรรม สิง่
ไม่ดี เราก็ขดั เกลาออกไป หรอื เราก็ไม่ปลอ่ ยใหม้ นั ทาํ บาปทาํ ผดิ
ไป จงึ วา่ นิสยั ในทางท่ีไมด่ ี ท่ีเป็นบาป หรอื ความท่ีเรยี กวา่
ความคดิ ท่ีมนั ไม่สงบอย่างนเี้ ราก็พจิ ารณากาํ จดั ขบั ไลอ่ อกไป
เรยี กวา่ เราอยใู่ น ปฏริ ูปเทส คอื อย่ใู นรา่ งกายท่มี ีธรรมมีศาสนามี
เครอ่ื งสอ่ งแสงสวา่ งมีอยใู่ นใจของเราอย่างนี้ เรยี กวา่ บญุ ท่ีเรา
ไดม้ าก็จะมาชว่ ยมาเป็นพลงั ใหเ้ ราไดอ้ ่ิมไดเ้ ต็มทีนี้ ไม่ใหเ้ ราได้
หวิ กระหาย ไดเ้ วียนวา่ ยตายเกิด คลา้ ยวนั ขา้ งหนา้ อีกหลายรอบ
หลายภพหลายชาตนิ ะ่ ทนี ี้ เรยี กวา่ เป็นผสู้ งบจบลงดว้ ยการมา
ปฏิบตั ิ มาแกก้ ิเลส เอาธรรมะคาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ น่ีมาแก้
มาลา้ งมาระงบั ดบั ลงอย่างนี้ เราก็จะเป็นผไู้ มต่ ายทีนี้ จะไมไ่ ด้
นบั อายหุ ละทีนี้ ไมไ่ ดน้ บั วา่ ลว่ งมาแลว้ เทา่ นนั้ ปี เราขอตอ่ ไปอกี
เท่านนั้ ปี บางทีเรากพ็ ดู อวยพรกนั วา่ ขอใหย้ ืนไปอีกหลายสิบปี
หรอื รอ้ ยปีอยา่ งนี้ อนั นนั้ มนั เป็นคาํ พดู คาํ ขอ สว่ นชีวิตกรรมจรงิ ๆ
น่ีเราขอไมไ่ ดห้ รอก กรรมเป็นผทู้ ่ีจะสรา้ งท่ีจะกาํ หนด

29

น่ีหละใหเ้ ราไปพิจารณาทีนี้ เหตนุ นั้ วนั เกิดคลา้ ยวนั เกิดท่ี
ไหนถา้ เราไดไ้ ปรว่ ม ไดไ้ ปฟังธรรมเขา้ ใจน่ี เราก็นอ้ มนาํ ไป
พิจารณาไปแก้ เราไมต่ อ้ งเห็นความบกพรอ่ งในชีวิตในภพชาติ
ของเรา เราทาํ บญุ วนั เกิดของเราทกุ วนั ๆ เราปฏิบตั ใิ หเ้ ป็นธรรม
อยา่ งนี้ ไม่ใชว่ า่ ไมท่ าํ ทา่ นทาํ มากกวา่ ท่เี รามาทาํ เป็นครงั้ คราว
หรอื เรากาํ หนดพธิ ีกรรมทาํ อยา่ งวนั นี้ ทา่ นทาํ เต็มอยทู่ กุ วนั ไมม่ ี
วา่ บกพรอ่ ง ถา้ เกิดปีใดวนั ไหน ทาํ ความเพียรก่ีครงั้ ท่านก็ทาํ ให้
บญุ วนั เกิดตลอดน่นั แหละ น่ีทา่ นเหน็ อยา่ งนี้ ทา่ นจงึ ไมต่ อ้ งจดั ก็
ไดเ้ พราะทา่ นทาํ ภายในมากอยแู่ ลว้ เราตอ้ งเขา้ ใจอยา่ งนีเ้ พราะ
บางทีบางคนก็ถามหลวงพอ่ อย่างนี้ เพราะบางทีท่านจดั ท่ีอ่ืน
ทา่ นก็จะ…ลกู ศิษยก์ ็จดั ของใหท้ า่ นใสบ่ าตรดว้ ย ใหห้ ลวงพอ่ ใส่
บาตรดว้ ยดไี หม หลวงพอ่ วา่ มนั ก็ดี แตห่ ลวงพอ่ น่ีทาํ ไวเ้ ตม็
หมดแลว้ เรอ่ื งทานบารมีเรอ่ื งทาํ บญุ วตั ถนุ ่ีหลวงพอ่ รูว้ า่ เตม็ วา่
พอหมด ไมม่ ีวา่ บกพรอ่ งแลว้ คือเสวยบารมีทาน และบารมีวตั ถุ
อามสิ ปัจจยั น่จี ากท่ีทาํ ไวแ้ ลว้ ก็เหลอื แลว้ ไมต่ อ้ งทาํ หลวงพอ่
เดินรบั บิณฑบาตรก็พอแลว้ คอื ไมใ่ ช่วา่ เราคดิ วา่ เออ เราตอ้ งทาํ

30

ทรพั ยส์ นิ ทาํ บารมีอะไรบางอย่าง มาเป็นกาํ ลงั ท่ีจะใหเ้ รามา
แกไ้ ขกิเลส เรารูแ้ ลว้ เราพิจารณา เราทาํ มาแลว้ ขอบอกใหเ้ ขา้ ใจ
นะทนี ี้ มนั ก็เป็นบญุ อยู่ แตว่ า่ สงิ่ ท่ีเราปฏบิ ตั ิท่ีมนั ดกี วา่ ท่ีเป็นบญุ
ท่ีลว่ งเลยไปแลว้ มนั ก็ดีกวา่ ก็เลยทาํ ความเขา้ ใจ ตอ้ งอธิบายให้
เขา้ ใจอย่างนี้

น่ีแหละเม่ือเราเขา้ ใจอยา่ งนเี้ ราก็ปฏิบตั ิตามหลกั ธรรมหละ
ทีนี้ หลกั กรรมหลกั ท่ีวา่ เราเหน็ เราเกิดมาสรา้ งความดี มาเพ่ือ
ธรรม หรอื ปฏิบตั ิธรรมอย่างเดยี วน่นั แหละ ชีวติ ของแตล่ ะคนนะ่
แตว่ า่ เราจะทาํ เป็นฝ่ายกเิ ลสหรอื ฝ่ายบญุ ฝ่ายกศุ ลหละทีนี้ เรา
ตอ้ งมาขดั จิตเราใหม้ าทางนี้ ใหม้ นั ไปทางฝ่ายธรรมฝ่ายกศุ ล
ฝ่ายดีอย่างเดยี ว ทีนีผ้ ลออกมามนั ก็เป็นผลดีผลท่ีบรสิ ทุ ธิ์ ผลท่ี
เต็มเป่ียมหละทีนี้ มนั ไม่ไดเ้ สยี หายไมไ่ ดม้ ีตาํ หนิ ไม่ไดม้ ีมลทิน
ไปท่ีไหน ดว้ ยกาํ ลงั ใจท่ีพวกเราท่านๆทงั้ หลายท่ีไดม้ ารว่ ม
ทาํ บญุ แลว้ ก็มาอนโุ มทนา มาแสดงมทุ ิตาคารวะ นบั ตงั้ แตพ่ ระ
เถระ พระสหธรรมกิ พระเณรท่ีจาํ นวนมาก ท่ีไดม้ าแสดงความ
ยนิ ดี มามทุ ิตาคารวะวนั นี้ หลวงพอ่ เองก็มีความยนิ ดี มีการ

31

ขอบคณุ และก็ดใี จกบั พวกลกู ศษิ ยญ์ าตโิ ยมทกุ คนท่ีมีความ
ตงั้ ใจ ท่มี าอาํ นวยอวยพรและก็มทุ ิตาคารวะเพ่ือชวี ติ รา่ งกายจะ
ไดม้ ีอายมุ ีกาํ ลงั อยใู่ นศาสนา มีชวี ติ ชีวาอยรู่ ว่ มกนั ไปในอนาคต
ขา้ งหนา้ ตามกาลเวลา ตามกาํ ลงั ของกรรมของรา่ งกายท่ีจะ
เป็นไปไดอ้ ย่างนี้ ก็จงึ ขออนโุ มทนาในกศุ ลในความดหี รอื ความท่ี
ทกุ ท่านท่ีนอ้ มอาํ นวยอวยพรมาใหอ้ ยา่ งนี้ ก็ยนิ ดรี บั เพ่ือจะได้
ปฏิบตั ศิ าสนามีชีวิตชีวาอยดู่ ว้ ยกนั ไป เกิดความเจรญิ รุง่ เรอื งใน
พระพทุ ธศาสนาของพระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ดงั อาตมาก็ได้
อธิบายมาก็พอสมควรแกก่ าลเวลา เอวงั กม็ ีดว้ ยประการะฉะนี้

ท่ีมา: https://youtu.be/q2tJfzC9eT8

32