เรื่อง ลิงติดตัง โดย หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี

ลิงตดิ ตงั
หลวงป่เู ทสก์ เทสรงั สี
พากนั ตงั้ ใจฟังจะอธิบายเร่อื งลิงติดตงั ของโบราณทา่ นบอก
วา่ ลิงตดิ ตงั ผเู้ ฒา่ เกา่ แก่เคยพดู อย่เู สมอๆ ลิงตดิ ตงั มนั แน่นหนา
ท่ีสดุ ลงิ ตดิ ตงั นนั้ คืออะไร ตงั นนั้ หมายความวา่ อะไร จิตของเรา
เรยี กวา่ จิต จิตของเราเรยี กวา่ ลิง เหมือนกบั ลงิ ไม่อยนู่ ่ิงได้ ยงั
เรยี กวา่ เหมือนกบั ลงิ คราวนีต้ งั ตงั นนั้ อาจจะไมเ่ ขา้ ใจบางคน
เคา้ เอายางไมเ้ ป็นยางถนน ยางอะไรก็ตามเถอะ ยางมาจาก
ตน้ ไมน้ ะ่ เคา้ มาเค่ียวเอามาใสน่ า้ํ มนั ยาง แตว่ า่ การเค่ยี วนนั้ ถา้
นา้ํ มนั ยางมากก็ไม่เหนียว ถา้ ใสน่ อ้ ยก็ขน้ แข็งเกนิ ไป ใสพ่ อดี๊
พอดมี นั จะเหนียว อนั นีเ้ คา้ วา่ ลงิ ตดิ ตงั ทาํ ไมมนั จงึ มาตดิ ลิงมนั
ชอบไข่ ถา้ เหน็ ไขห่ ละจบั มาบเี้ ลย เคา้ จงึ ทาํ เอายางนนั้ น่ะ เค่ยี ว
ดๆี แลว้ ไปใสไ่ ข่ไว้ ใสฟ่ องไขน่ นั้ ไว้ เอาไปไวใ้ นท่ีลิงไปๆมาๆ โดย
สว่ นมากมนั ลง ไลล่ งกินขา้ วเคา้ เคา้ ไวท้ างมนั มางนั้ นะ่ ลงิ มนั
เหน็ มนั ก็ชอบใจ ของชอบมนั แตไ่ หนแตไ่ รมา จบั บเี้ ลย บเี้ ลยยาง
มนั ก็แตกออกจากฟองไข่ตดิ มือ ติดมือขา้ งนงึ เสยี ก่อนนะที

1

แรก มนั ไมท่ ราบจะทาํ ไง มนั มีสองมือเทา่ นนั้ เอามือท่ีสองไปใส่
ควกั มนั ตดิ มือขา้ งนงึ กอ่ น มือท่ีสองก็ติดดว้ ยกนั อีก ทาํ ยงั ไง
คราวนี้ ก็ใชเ้ ทา้ ทงั้ สองอะ้ สิ ควกั เข่ียถีบยนั ออก ก็ไปตดิ กนั อกี
ทงั้ ท่ีสามนนั้ กด็ ี เทา้ ขวา เทา้ ซา้ ยมนั ก็ติดกนั หมดเลย ทาํ ยงั ไง
เหลอื แตป่ าก ก็เอาปากกดั ปากกดั ก็ตดิ เขา้ ไปอกี เลยไมท่ ราบ
จะทาํ ยงั ไงเลย หมดท่า น่นั หละลงิ ติดตงั มนั หมดท่าซะน่นั

เหมือนกบั คนเรา ทาํ ลงไปได้ ไมร่ ูจ้ กั มีความอยากความหิว
จงึ คอยแสวงหาเร่อื งอาหารการกิน บรโิ ภคทกุ ส่ิงทกุ อยา่ งจะ
โดยตรงจะโดยออ้ มก็ดี เรอ่ื งแสวงหาอาหารทงั้ นนั้ มนษุ ยค์ นเรา
จะเป็นพอ่ คา้ วาณิชก็เรยี กวา่ แสวงหาอาหาร จะเป็นขา้ ราชการก็
เรยี กวา่ แสวงหาอาหาร จะเป็นพระภิกษุสามเณร อยวู่ ดั อย่วู า่
อบุ าสกอบุ าสกิ า ก็ลว้ นแตอ่ าหารน่ีเป็นเหตุ เป็นปัจจยั ให้
แสวงหา เหมอื นกบั ลงิ ตวั นนั้ น่ะ มนั เห็นไขม่ นั ชอบใจมนั ก็บเี้ ลย
ไปหาไหนกห็ าเถิด คนในโลกนีท้ งั้ หมด ถา้ ไม่ทานซะอย่างเดยี วก็
หมดเรอ่ื งกนั ไป แตน่ ่ีเราทานอยู่ เสาะแสวงหาดว้ ยความอยาก

2

บางคนเคา้ บอกวา่ ไม่มีการอยาก ไม่สนกุ คนหาอย่หู ากิน
ในโลกนีส้ นกุ เพราะการอยากการกนิ น่นั แหละ จงึ ไดส้ นกุ แต่
พระพทุ ธเจา้ วา่ การอยากการกินน่นั แหละเรยี กวา่ ทกุ ข์ มนั
ตรงกนั ขา้ ม ฉะนนั้ ไม่อยาก เฉยๆเสีย มนั กไ็ มม่ ีอะไร ไม่ตอ้ ง
แสวงหา อยา่ งปากทอ้ งเรา ไมต่ อ้ งอยากอะ้ ไม่ตอ้ งกินนะ่ มนั ก็
หมดเรอ่ื งกนั ไป แตน่ ีม้ นั มีปากมีทอ้ งกนั นะสิ มนั หวิ นะสิ แลว้
คอยแสวงหาดว้ ยประการตา่ งๆ แสวงไปแสวงมานะ่ ไปถกู ตงั
ท่ีวา่ ลงิ ติดตงั ตงั มนั ของเหนียวท่ีสดุ

มนษุ ยช์ าวโลกเกิดขนึ้ มา เรยี กวา่ เป็นลงิ ลิงคะก็แปลวา่ เพศ
คือมีเพศหญิง เพศชาย เรยี กวา่ ลิงคะ ทงั้ เพศหญิงเพศชายน่ะ
ทงั้ หมด หาอยหู่ ากินดว้ ยกนั ทงั้ หมด ลงิ คะ แปลวา่ เพศ เพศทงั้
เพศหญิงและเเพศชาย รวมความเรยี กวา่ หากินดว้ ยกนั ทงั้ นนั้
หากินท่ีไหนหละ เอาอะไรมาหา ก็อย่ใู นขนั ธ์ ๕ น่ีแหละ ไม่
นอกจากขนั ธ์ ๕ หรอก ไปๆมาๆก็กลบั มาขนั ธ์ ๕ ของเกา่ คอื รูป
เวทนา สัญญา สังขาร วญิ ญาณ ทงั้ หา้ อยา่ งน่ีแหละ หลงรูป
คือมนั อยากไดร้ ูป มนั ก็เอารูปมาติด เพราะอยากน่นั แหละไปตดิ

3

ติดขนั ธ์ ๕ คือตวั น่นั แหละ หาวา่ รูปของเรา รูปท่ีตวั ของเราน่ี
แหละ ไม่อ่ืนไกลนอกจากตวั ของเราหรอก ตดิ ของเราซะกอ่ น
คอ่ ยไปติดคนอ่นื ถือวา่ เรา วา่ เขา ถือวา่ ตน วา่ ตวั ถือวา่ รูปรา่ ง
ของเรา เพราะเราเกิดขนึ้ มาไดร้ ูปเป็นของปรากฏขนึ้ มาแลว้ กถ็ ือ
อยา่ งนนั้ หละรา่ํ ไป เจ็บก็วา่ เราเจบ็ ป่วยก็วา่ เราป่วย ไมอ่ ยดู่ ี
สบายก็วา่ เราไมอ่ ย่ดู ีสบาย เป็นไขเ้ ป็นหนาวก็วา่ เราเป็นไขเ้ ป็น
หนาว สบายก็วา่ เราสบาย วา่ เราสขุ สบาย เราอยเู่ ยน็ เป็นสขุ
ชอบอกพอใจ ก็ตวั ขนั ธ์ ๕น่ีแหละ ไม่อ่นื ไกลอะไร

คราวนีก้ ็เหน็ ตวั ของเราแลว้ เป็นสขุ หละคราวนี้ ก็เหน็ คนอ่นื ก็
เป็นสขุ เหมือนกนั อยากชอบรกั ซง่ึ กนั และกนั เหน็ เราเป็นสขุ แลว้
เราก็ชอบคนอ่นื เป็นสขุ ยนิ ดีพอใจกบั คนอ่นื กบั รูปอ่นื ถา้ หากวา่
เราเป็นทกุ ขแ์ ลว้ มนั จะชอบอกชอบใจกบั ใคร มนั จะยินดพี อใจ
กบั ใคร ตวั เราทกุ ขม์ นั ก็หมดเร่อื ง มนั จวนจะตายแลว้ น่ี มนั ทกุ ข์
เขา้ มา มนั จะไปพอใจยนิ ดกี บั ใคร น่นั แหละ มนั ตดิ รูปตวั นี้
เสียก่อน แลว้ คอ่ ยออกไปตดิ รูปคนอ่นื อนั นนั้ นะ่ ลงิ ติดตงั มนั
พวั พนั ไปซะยืดยาวทีเดยี ว ถงึ ลกู คนอ่นื ถงึ ลกู ถงึ หลานถงึ เหลน

4

อะไรตา่ งๆไปพวั พนั ยืดยาวไปทีเดียว มนั ตดิ จนลืมหลู มื ตาไม่ขนึ้
เหมือนกบั ลงิ ตวั นนั้ แหละ มนั ติดทงั้ หา้ แหง่ มนั จะไปไหนพน้ มนั
ก็กลิง้ อยนู่ ่นั นะ่ สิ

เวทนาก็น่ีความสขุ เราก็ปรารถนา ความทกุ ขเ์ ราไม่
ปรารถนา สขุ อนั ใดพวั พนั ในส่ิงใดในตวั ของเรากย็ ินดพี อใจใน
เม่ือเราไดค้ วามสขุ ไมอ่ ยากใหส้ ขุ นนั้ ปราศจากตวั ของเราไปอีก
เม่ือทกุ ขเ์ กิดขนึ้ ก็อยากจะใหห้ นีมนั ก็ไม่หนี อยากจะใหพ้ น้ ตวั
ของเรามนั ก็ไมพ่ น้ มนั ทกุ ขอ์ ยนู่ ่นั หละ อยากจะใหพ้ น้ ย่งิ ไม่พน้
ใหญ่ ย่งิ พวั พนั หนกั แนน่ เขา้ ไปทกุ ที สขุ กอ็ ยากใหอ้ ยเู่ ป็นสขุ ให้
อย่สู ขุ นนั้ ร่าํ ไป มนั ก็ย่งิ พวั พนั ใหญ่ มนั อยากใหส้ ขุ อยา่ งนนั้ ร่าํ ไป
มนั ก็เดือดรอ้ นเป็นทกุ ข์ มนั ทกุ ขท์ งั้ นนั้ นะ่ ไม่หายสญู ซกั ที มนั ก็
มีทกุ ขใ์ หญ่ อนั นนั้ มนั ก็พวั พนั เขา้ อกี หาสิ่งแวดลอ้ มท่ีจะปอ้ งกนั
ไมใ่ หท้ กุ ขน์ นั้ เกิดขนึ้ จะใหส้ ขุ นนั้ อยตู่ อ่ ไป ย่ิงหากย็ ่ิงพวั พนั กบั
เขา หาเงินหาทองขา้ วของสมบตั ิพสั ถาน หาหมอหาหยกู หายา
หาอะไรตา่ งๆทกุ อยา่ ง แลว้ ก็เปลืองเงินเปลืองทอง สิน้ เงนิ สิน้
ทองหมดไปแลว้ โข น่นั เรยี กวา่ เป็นทกุ ข์ อนั นนั้ เร่อื งเวทนา

5

เร่อื งสัญญาความจาํ ได้ จาํ โน่นจาํ น่ี หมายม่นั สาํ คญั น่นั น่ี
อะไรตา่ งๆ สาํ คญั วา่ ตวั ของเรา สาํ คญั วา่ วตั ถทุ ่ีมีอยใู่ นตวั ของ
เราน่ที งั้ หมดท่เี รยี กวา่ วตั ถุ ตา หู จมกู ลนิ้ กาย น่ีอยใู่ นตวั ของ
เราหมด เม่ือสญั ญาจาํ ไดแ้ ลว้ ส่ิงอนั ใดท่ีเราจาํ ได้ หมายม่นั อยู่
ในส่ิงนนั้ ย่อมเป็นอปุ าทานในสงิ่ นนั้ ยดึ ม่นั สาํ คญั ในสง่ิ นนั้ เช่น
ตา หู จมกู ลิน้ กายน่ีแหละ ตวั ของเราน่ีแหละ หมายม่นั
จรงิ ๆจงั ๆวา่ ตวั ของเรา ก็น่นั หละสญั ญา สงิ่ ภายนอกก็เหมือนกนั
จาํ สงิ่ ของวตั ถพุ สั ดตุ า่ งๆในบา้ นในช่อง ในลกู ในหลานสารพดั
ทกุ อยา่ ง จาํ ไปหมด ความจาํ อนั นนั้ ถา้ หากวา่ มนั หายไปก็
เสยี ดาย ถา้ หากวา่ ไมห่ าย จาํ อยนู่ ่นั ก็เดอื ดรอ้ นเป็นทกุ ขอ์ ยนู่ ่นั
แหละ ก็หา่ งหายไปเหอะก็เดอื ดรอ้ นเป็นทกุ ขอ์ ยเู่ หมือนกนั มนั
เรอ่ื งสญั ญา

สังขารความปรุงความแตง่ ท่ีปรุงแตง่ นกึ คดิ สารพดั ทกุ สิ่ง
ทกุ อยา่ ง จะใหเ้ ป็นโนน่ เป็นน่ี ใหว้ ิเศษวโิ ส ใหย้ ง่ิ ๆขนึ้ ไปก็ดี หรอื
ใหต้ ่าํ นอ้ ยลงไปก็ดี ใหอ้ บั เฉาลงไปก็ดี ความปรุงความแตง่ น่ะ

6

มนั ไมอ่ ย่คู งท่ี เม่ือปรุงแตง่ แลว้ ไม่เป็นไปตามประสงคก์ ็
เดือดรอ้ น ถา้ เป็นไปตามประสงคก์ ็เดอื ดรอ้ นเหมือนกนั

วญิ ญาณความรูส้ กึ นกึ คิดทีแรกเม่ือประสบอารมณ์ อนั นนั้
ก็สาํ คญั วา่ ตนวา่ ตวั สาํ คญั วา่ เราวา่ เขา แทท้ ่ีจรงิ ไม่มีตนมีตวั
อะไรหรอก หายสญู หมด เพยี งแตป่ รากฏขนึ้ นิดนงึ ก็หายไป
ปรากฏขนึ้ นิดนงึ แลว้ ก็หายไป

ทงั้ หา้ อยา่ งน่ีแหละ เจา้ ตวั ลงิ เป็นคนว่งิ เป็นคนหา เป็นคน
สะสม เป็นคนไมใ่ หค้ ดั ออกจากตวั ของเรา ใหต้ ดิ อย่ใู นตวั ของ
เรา วง่ิ โน่นว่งิ น่ี ลองดสู ิ หลบั ตาซกั พกั หนง่ึ ลองดสู ิ มนั อย่มู ยั้
เกาะโนน่ เกาะน่ีนะ่ วง่ิ โนน้ ว่งิ นีอ้ ยไู่ ม่แลว้ ซกั ที ตวั ลงิ ตวั นนั้ สาํ คญั
ท่ีสดุ ทา่ นเปรยี บเหมือนกบั ลงิ อปุ มาอปุ ไมยเปรยี บเหมอื นกบั
ลิงนะ่ มนั ว่ิง มนั ไมอ่ ยนู่ ่งิ ได้ เด๋ยี วว่งิ ไปตามรูปเด๋ยี วว่งิ ไปตาม
เสยี ง กล่ิน รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ เด๋ียวว่ิงไปตามเวทนา
สญั ญา สงั ขาร วิญญาณ มนั ก็อยเู่ น่ียไม่ไปไหนหรอก มนั ว่งิ อยู่
เน่ีย วนุ่ อยู่ ไมร่ ูแ้ ลว้ รูร้ อดไปซกั ที เลยติดขอ้ งในเรอ่ื งนนั้ หรอื ติด
ตงั ในเรอ่ื งนนั้

7

คนเราจงึ วา่ ไมม่ ีดอี ะไรเลย้ ดีก็เพราะเหตทุ ่ีทาํ จิตใหน้ ่งิ ให้
น่ิงในตวั ของตนได้ รกั ษาจิต รกั ษาอารมณไ์ ด้ มีพละในตวั ใหอ้ ยู่
ก็ได้ ใหไ้ ปก็ได้ อนั นนั้ น่ะเป็นของตวั แท้ ถา้ หากวา่ เป็นลงิ เรอ่ื ยไป
ก็ อปุ มาเหมือนกบั ลงิ มนั ก็ไม่ใช่ตวั ของเรา ทา่ นจงึ วา่ นัตถิ
สันติ ปรมงั สุขงั ความสขุ อนั ใดจะเสมอดว้ ยความสงบไมม่ ี
เพราะเหตมุ นั ว่งิ อยอู่ ย่างนนั้ ทา่ นเลยเปรยี บใหเ้ ป็นเหมือนกบั ลงิ
ซะ กวา้ งขวางออกไปคอื วา่ เหมือนกบั ลงิ ตดิ ตงั อปุ มาอปุ ไมย
เปรยี บไปโนน่ เหมือนกบั ลงิ ตดิ ตงั ติดขอ้ งยงั ไง ก็พวั พนั ในสิ่งใด
กลงิ้ อยใู่ นส่ิงนนั้ สิ มนั จะไปพน้ จากนนั้ ไดย้ งั ไง๊

เม่ือถึงคราวท่จี ะเอาตนรอด เม่ือถึงคราวท่จี ะเอาตนใหเ้ ป็น
อิสระ มนั ก็ไมไ่ ดใ้ นเม่ือเราไมฝ่ ึกฝนอบรมตน ใหอ้ ยใู่ นอาํ นาจ
ของกิเลสเร่อื ยไป หลายอยา่ งหลายเร่อื งแลว้ พดู อธิบายไว้
เหมือนกบั ลงิ ก็มี เหมือนกบั ปลาท่ีเคา้ ออกจากนา้ํ แลว้ มนั ดนิ้
ตายลงไปของเกา่ ดนิ้ ลงไปในนา้ํ ของเกา่ มนั กลงิ้ กลบั กลอกไป
มาอย่างนนั้ เม่ือเราฝึกฝนอบรมไม่ได้ ก็ไดช้ ่ือวา่ จติ ไมใ่ ชเ่ ราเสีย
แลว้ อย่ใู นอาํ นาจของจิตเสยี แลว้ อาํ นาจของจิตก็คอื กิเลส

8

น่นั เอง มนั มีอะไร๊ มีแตก่ ิเลส มาฝึกฝนอบรมจิตใหส้ งบลงไปได้
มนั ก็พน้ จากกเิ ลส มนั ก็เป็นจติ ของเรา เอาหละเทศนเ์ ทา่ นี้
แหละ

จบั ลงิ ใหอ้ ยู่ ถา้ จบั ไมอ่ ย่กู ็จะเรยี กวา่ ยายลงิ ตาลงิ พระลงิ
เณรลิง เคา้ วา่ อย่าไปโกรธเคา้ หละ เคา้ วา่ ตวั นหี้ รอก เคา้ วา่ ตวั ใจ
นีต้ า่ งหาก คนน่ีอย่าไปโกรธเขา เราจบั ไมไ่ ดเ้ ราก็เป็นลงิ น่นั เอง
คนเรามกั โกรธ ไม่พจิ ารณาถ่ีถว้ น มกั โกรธ เหมือนเคา้ หาวา่ ววั
วา่ ควาย ตาคนนนั้ เป็นววั ตาคนนีเ้ ป็นควาย ตาคนนนั้ เป็นปเู ป็น
ปลา พระคนนนั้ เป็นปลาอยา่ งอยา่ งนีอ้ ะไรตา่ งๆ เป็นเป็ดเป็นไก่
มนั ก็เลยโกรธเขา ความเป็นจรงิ มนั เป็นจรงิ ของเขา เอาเนือ้ ไกม่ า
เลยี้ งตวั เอาเนือ้ เป็ดน่นั นะ่ เอาเนือ้ หมนู ่นั นะ่ เอาเนือ้ ปลาเนือ้ ปู
น่นั นะ่ มาเลยี้ ง เคา้ วา่ ก็ควรจะใหเ้ ขา ก็เลยไม่เขา้ ใจความเป็น
จรงิ มนั ถือตนถือตวั อย่างนี้ ถือมาน๊านนาน ถา้ เหน็ สภาพความ
เป็นจรงิ แลว้ มนั ก็ไมถ่ ืออะไรกนั มนั ก็หมดเรอ่ื งไป

อนั นีก้ ็เหมือนกนั ถา้ เหน็ วา่ ตวั เป็นลงิ กพ็ อใจยนิ ดี เคา้ วา่ ก็
ถกู ปลอ่ ยใหเ้ ขาเสยี แตข่ องเขาก็เป็นลงิ เหมือนกนั ไมร่ ูต้ วั วา่ แต่

9

คนอ่นื ตกลงก็ลิงดว้ ยกนั ทงั้ หมดทงั้ วดั ทงั้ โลกน่ีเป็นลงิ ดว้ ยกนั
ทงั้ หมด มนั กห็ มดเร่อื งกนั ไป เหตนุ นั้ จงึ วา่ เราจะพน้ จากลิงเรา
จะจบั ตวั ลิงใหไ้ ด้ อยา่ ใหเ้ ขา้ ไปตดิ ตงั ถา้ พวั พนั ตดิ ตงั ก็ไม่พน้
จากลิง คือตามนนั้ น่ะ อา้ ว ทาํ ความเพียรกนั

ท่ีมา: https://youtu.be/f-1_vxyK6IE

10