โลกนี้ไม่เที่ยง หลวงปู่สิม พุทธาจาโร

โลกนีไ้ มเ่ ทย่ี ง
ณ บดั นีถ้ งึ กาลเวลา น่งั สมาธิภาวนา การน่งั สมาธิใหพ้ ากนั
น่งั ขดั สมาธิเพชร การน่งั ขดั สมาธิเพชรนี้ กิเลสมาร สงั ขารมาร
เม่ือมารบกบั พระพทุ ธเจา้ ตอนพระพทุ ธเจา้ น่งั ภาวนาใตร้ ม่ ไม้
โพธิ์ พอเห็นพระพทุ ธเจา้ น่งั ขดั สมาธิเพชรเทา่ นนั้ แหละ พญา
มารก็ขยาดกลวั น่งั แบบนีไ้ มเ่ คยเหน็ ท่าจะสพู้ ระพทุ ธเจา้ ไมไ่ ด้
แลว้ วา่ งนั้ เพียงพญามารมาเหน็ การน่งั สมาธิขดั สมาธิเพชร
พระพทุ ธเจา้ ก็ไม่มีทางสแู้ ลว้ การน่งั สมาธิขดั สมาธิเพชร คอื
เป็นการแสดงออกซง่ึ ความองอาจกลา้ หาญทางจติ ใจ การน่งั
ภาวนาน่งั ขดั สมาธินนั้ ไม่เพยี งแตข่ ดั สมาธิเพชร นา้ํ พระทยั ใจ
พระพทุ ธเจา้ นนั้ เป็นเพชรนา้ํ หนง่ึ ใจเดยี ว โดยเฉพาะวนั ท่ี
พระองคจ์ ะไดต้ รสั รูเ้ ป็นพระพทุ ธเจา้ จิตใจของพระองคม์ ่นั คง
เหมือนแผ่นดนิ ดเู ถิดแผน่ ดนิ ไมห่ ว่นั ไหวไดง้ า่ ยๆ ใครจะทาํ
อะไรๆใหแ้ กแ่ ผ่นดนิ แผน่ ดนิ ก็ไม่ไหวหว่นั พร่นั พรงึ เรยี กวา่ หนกั
แน่น

1

จติ ใจพระพทุ ธเจา้ ท่ีเขา้ สมาธิภาวนา กม็ ีความหนกั แน่นไม่
หว่นั ไหว แมร้ า่ งกายสงั ขารเป็นธรรมดา มีความแก่เป็นธรรมดา
แตจ่ ิตใจพระองคก์ ็ขา้ มพน้ ความแก่ไปได้ ทา่ นขา้ มพน้ ความแก่
ไปไดอ้ ยา่ งไร คอื ทา่ นไมม่ ายดึ ถือวา่ พระองคเ์ ป็นคนแก่ ความแก่
ชรามนั เป็นเรอ่ื งของธาตขุ นั ธ์ ธาต๔ุ ดิน นา้ํ ไฟ ลมเขาแกช่ รา
ตา่ งหาก นา้ํ พระทยั ใจพระพทุ ธเจา้ มนั ไม่รูจ้ กั แก่ เพราะใจไม่ใช่
รูปรา่ งกายท่ีเราเหน็ จติ ใจนนั้ เป็นธาตนุ ามธรรม ทา่ นใหช้ ่ือย่อวา่
จติ ใจดวงผรู้ ูอ้ ยู่ จิตใจดวงผรู้ ูอ้ ย่นู นั้ ใครจะไปทาํ อะไรๆใหก้ ็ยอ่ ม
ไมม่ ีส่นั สะเทือน เพราะใจนนั้ เป็นไม่ใชร่ ูป ไม่ใชว่ ตั ถุ ไฟไหมก้ ็
ไม่ได้ นา้ํ กท็ ่วมไม่ได้ ภยั อนั ตรายใดๆในโลก ไปทาํ ลายจติ ใจ
ไมไ่ ด้ จิตใจมนั เหมือนกบั ทอ้ งวรรคฟ้าอากาศ มนั วา่ งอยู่

แตเ่ ม่ือมีกิเลส ลาภะ โทสะ โมหะหมุ้ หอ่ อยู่ ใจดวงนีม้ นั ก็ยดึ
อย่ใู นธาตใุ นขนั ธ์ ในหนา้ ในตา ในช่ือในเสยี ง ในเราในของๆเรา
จติ นีม้ นั ยงั โง่เขลาเบาปัญญาอยู่ ยงั ไมไ่ ดแ้ ยกแยะพิจารณาใหด้ ี
วา่ มนั เป็นของใคร ธาตดุ นิ เป็นของใคร ถามดกู ็รูไ้ ด้ ดินเป็นของ
ใคร ดินไม่ใช่ของใคร ดนิ ภายนอกก็ไมใ่ ช่ของใคร ดินภายใน ใน

2

ตวั ตนคนเราก็ไม่ใชข่ องใคร มนั เป็นธาตดุ นิ ธาตดุ ินนนั้ มนั มี
อาการขน้ แขง็ ธาตนุ า้ํ มีอาการเหลว ธาตไุ ฟไดแ้ กค่ วามอบอนุ่
ความรอ้ น ธาตลุ มก็เหมือนลมหายใจเขา้ ออก สดู เอาอากาศเขา้
ไปเลีย้ งรา่ งกาย ธาตดุ นิ นา้ํ ไฟ ลม ไม่ใช่ของใคร จติ คนเราหลง
มายดึ มาถือเอา ยงั วา่ ถา้ สบายกาย สบายใจ จติ ใจมนั ก็หลงอยู่
ในสขุ เวทนา คอื ไดอ้ ะไรตามใจหวงั ถกู อกถกู ใจมนั ก็เป็นสขุ
เวทนา เม่ือผิดหวงั ไมเ่ ป็นไปตามใจท่ีคดิ ไวห้ มายไว้ มนั กเ็ กิด
ความทกุ ขข์ นึ้ มา ทกุ ขเวทนาเป็นเรอ่ื งของจิตใจหลงทงั้ นนั้

เม่ือผภู้ าวนามาทาํ ความเพยี รเพง่ อยใู่ นรูปรา่ งกาย แมม้ นั จะ
เจบ็ ไขไ้ ดป้ ่วยบา้ งเป็นธรรมดาก็อยา่ ไปยดึ ถือ เป็นเรอ่ื งของ
สงั ขาร จะไมใ่ หม้ นั เจบ็ ไขไ้ ดป้ ่วยลาํ บากราํ คาญไมไ่ ด้ เพราะวา่
สงั ขารทงั้ หลาย มีความไม่เท่ียง สงั ขารทงั้ หลายนีเ้ ป็นทกุ ข์ ทน
อยอู่ ยา่ งนีไ้ ม่ได้ สงั ขารทงั้ หลายไม่ใช่ตวั ตนของบคุ คลผใู้ ดผหู้ นง่ึ
เป็นของกลางโลกอย่อู ยา่ งนี้ เม่ือใดกิเลสตณั หามานะทฐิ ิยงั ปก
คลมุ จติ ใจอย่ดู ว้ ยอาํ นาจตณั หาเหลา่ นีแ้ หละ ก็พาใหจ้ ติ ใจของ
คนเรามาเกิด มาลมุ่ หลงมวั เมาตอ่ ไปไม่มีท่ีสิน้ สดุ สง่ิ ท่ีตวั

3

ประกอบกระทาํ อยทู่ กุ วนั เวลาก็ไมใ่ ชข่ องอ่นื ไกลท่ีไหน มนั ก็หลง
วนเวยี นอยใู่ นอาการอนั เกา่ ตากบั รูป เม่ือตาเหน็ รูปก็เกิดความ
ดใี จเสียใจไปตามอาการท่ีรูปมาผา่ น หไู ดย้ ินกบั เสยี ง กระทบกบั
เสียง จติ ใจก็ยนิ ดยี นิ รา้ ยไปตามเสยี งท่ีมากระทบ กล่นิ ก็
เหมือนกนั รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณก์ ็เหมือนกนั หมด จติ ใจ
เป็นผหู้ ลง ธาตแุ ทม้ นั ไม่ไดห้ ลง ธาตดุ นิ นา้ํ ไฟ ลม มนั ไม่รูจ้ กั
รูจ้ กั หลงอะไรแหละ มนั เป็นธาตเุ ป็นของกลางเทา่ นนั้ แหละ

จติ ใจท่ีภาวนาพทุ โธๆอยทู่ ่ีแหละ ผนู้ ีจ้ ะเป็นผรู้ ู้ ผนู้ ีจ้ ะเป็นผู้
พจิ ารณา ผนู้ จี้ ะเป็นผทู้ าํ ใหแ้ จง้ ผนู้ ีจ้ ะไดล้ ะ ไดถ้ อน ไดป้ ลอ่ ย
ไดว้ าง ไดเ้ ห็นทกุ ขเ์ หน็ โทษเหน็ ภยั ในวฏั สงสารได้ ก็คอื จติ ใจ
จิตใจผรู้ ูผ้ เู้ ห็นอยภู่ ายในน่ีเอง จะเป็นผเู้ ขา้ ใจในธรรมปฏิบตั ิ จง
รวบรวมจติ ใจดวงนีใ้ หเ้ ขา้ มาตงั้ ภายในจติ ใจของตวั เอง จติ ใจ
นนั้ ทา่ นมีจดุ อยวู่ า่ ความรูส้ กึ นกึ คดิ อะไร อย่ทู ่ีไหน ก็ใหร้ วม
กาํ ลงั มาตงั้ ท่นี ่ี พระองคท์ รงตรสั วา่ ปัจจตงั เวทติ ัพโพ วิญ�หู ิ
วญิ �ชู นทงั้ หลายพงึ รูแ้ จง้ ปัจจตงั เฉพาะจติ ปัจจตงั เฉพาะจิตก็
จิตท่ีภาวนาอยู่ พทุ โธๆในจติ นนั้ เอง ไมต่ อ้ งไปหา ถา้ เกดิ หาวา่

4

มนั อยทู่ ่ีไหน ท่ีน่นั ท่ีน่ีก็ไมร่ ู้ ยงุ่ เหยงิ เปลา่ ๆ เม่ือวางตณั หาความ
หาเสยี ทงั้ หมด จติ ใจมนั ก็อย่ทู ่ีจติ น่นั แหละ มนั ไมไ่ ดไ้ ปท่ีไหน
มนั เกิดขนึ้ มาดบั ไป ดบั ไปมนั ก็เกิดขนึ้ มา ปรุงแตง่ อย่อู ยา่ งนนั้

ผภู้ าวนาจงทาํ ความเพียรเพง่ อย่ใู หร้ ูแ้ จง้ ดว้ ยปัญญา
พระองคท์ รงตรสั ไวว้ า่ ธาตสุ ่ี ขนั ธห์ า้ อายตนะทงั้ หลาย พงึ รูแ้ จง้
ตามความเป็นจรงิ อยา่ ไดร้ ูไ้ ปตามความหลง พระองคใ์ หร้ ูแ้ จง้
ตามความเป็นจรงิ ของจรงิ มนั มีอยา่ งไรก็ใหต้ ามรูต้ ามเหน็ ตาม
ความเป็นจรงิ นนั้ มีความเกิดขนึ้ มาแลว้ กเ็ จรญิ ขนึ้ เม่ือเจรญิ
หมดขีดแลว้ ก็ชาํ รุดทรุดโทรมแกแ่ ตกดบั ไป คอื วา่ เกิดขนึ้ ก็ดบั ไป
เกิดขนึ้ ก็ดบั ไป ทกุ ภพทกุ ชาตอิ ยา่ งนีแ้ หละ จงตงั้ จติ เจตนาดู
ความเคล่อื นไหวไปมาของธาตทุ งั้ ส่ี ดิน นา้ํ ไฟ ลม ธาตุ
กรรมฐาน อสภุ กรรมฐาน รูปขนั ธร์ า่ งกายของมนษุ ยค์ นเรานี้
ทา่ นวา่ เป็นกอ้ นอสภุ ะ กอ้ นอสภุ กรรมฐาน ยงั ไมต่ ายมนั กแ็ สดง
ความเน่าความเป่ือยขนึ้ มา ในรูปขนั ธร์ า่ งกายนีอ้ ยเู่ สมอ โรคภยั
ไขเ้ จ็บก็เกิดขนึ้ ไดท้ กุ เวลา โรคบางอยา่ งบางประการเจา้ ตวั ไม่
ตอ้ งการมนั ก็เกิดขนึ้ มาได้ มนั เป็นไปไดท้ กุ อยา่ งทกุ ประการ

5

จิตใจผภู้ าวนาจงเตรยี มละอย่เู สมอ เตรยี มวางอย่เู สมอจงึ ได้ ถา้
มายดึ ตามอาการเหลา่ นี้ สบายเราก็วา่ เราสบาย ดีอกดใี จ ทีนีถ้ า้
เกิดไม่สบายกายขนึ้ มา จติ มนั ก็วา่ ไม่สบาย แทจ้ รงิ แลว้ จติ ใจมนั
เป็นผไู้ ปยดึ ไปถือตา่ งหาก จงึ เกิดไม่สบายขนึ้ มา ถา้ จติ ใจดวงผู้
รูอ้ ย่ใู นใจของตวั เอง ไม่ไปยดึ หนา้ ถือตา ยดึ ตวั ถือตน ไมย่ ดึ ไม่
ถืออะไรทงั้ นนั้ เหน็ วา่ เม่ือมนั เกิดขนึ้ มาได้ มนั ก็แตกดบั ไปเป็น
ธรรมดาของเขาอยา่ งนนั้ เอง

จิตใจใหป้ ลอ่ ยวางทกุ สง่ิ ทกุ อย่าง จงเหน็ วา่ ในโลกนี้ สงั ขาร
ทงั้ หลายมนั ไมเ่ ท่ียง สงั ขารทงั้ หลายมนั เป็นทกุ ขข์ องมนั เอง
สงั ขารทงั้ หลายไมใ่ ชต่ วั ตนของบคุ คลผใู้ ด จิตใจมนั ไปหลงเอา
ยดึ เอาถือเอา วนุ่ วายไปเอง ไม่มีอะไรวนุ่ วายในโลก กิเลสราคะ
มนั วนุ่ วายเอง กิเลสโทสะมนั วนุ่ วายเอง กิเลสโมหะมนั วนุ่ วาย
เอง จติ ใจของผใู้ ดเขา้ ใจผิดคิดหลงไปตามกิเลสเหลา่ นมี้ นั ก็
วนุ่ วายเป็นทกุ ขใ์ นโลก ไมร่ ูแ้ จง้ เหน็ จรงิ ดว้ ยปัญญาอนั ชอบ คือ
ทกุ ส่งิ ทกุ อย่าง ทงั้ คนทงั้ สตั วท์ งั้ วตั ถธุ าตทุ งั้ หลาย ทงั้ ท่ีมี
วิญญาณครองไดแ้ กค่ น สตั ว์ ทงั้ ท่ีไมม่ ีวญิ ญาณครอง มนั ก็มี

6

ความไมเ่ ท่ียง เป็นทกุ ข์ เป็นอนตั ตาท่วั ไปในโลกนี้ ไมว่ า่ จะอย่ทู ่ี
ไหนไปท่ีไหน ก็แสดงความไม่เท่ียง เป็นทกุ ข์ เป็นอนตั ตาอยเู่ ต็ม
โลก

แตเ่ ม่ือจิตใจผปู้ ฏิบตั ภิ าวนาไม่ตงั้ ม่นั ลงไปได้ จงึ ไดเ้ กิด
ความลมุ่ หลงมวั เมายดึ ม่นั ถือม่นั ไม่รูจ้ กั ละจกั วาง ไมร่ ูจ้ กั สงบ
ระงบั เม่ือไมร่ ูจ้ กั ละจกั วาง อะไรเจบ็ ขนึ้ มาก็วา่ เราเจ็บ เม่ือเจบ็
ขนึ้ มาแลว้ ก็อยากจะใหม้ นั หายไป แตเ่ วลามนั เกิดสบายขนึ้ มา
ชอบใจ เวลาทกุ ขข์ นึ้ มาไมช่ อบใจ น่นั หละคอื วา่ จติ มนั ไมส่ งบตงั้
ม่นั ไมอ่ ย่ใู นจติ ในใจจรงิ ๆ คอยไปยดึ ไปถืออารมณเ์ รอ่ื งราว
ทงั้ หลายแหลใ่ นโลก ไปยดึ ไปถือทาํ ไม ส่งิ ใดไมเ่ ท่ียงไปยดึ เขา้ ก็
เป็นทกุ ข์ ไม่เท่ยี งเป็นทกุ ขเ์ ป็นอนตั ตา ไม่เท่ียงเป็นทกุ ข์ ไมใ่ ช่
ของใครในโลกนี้ ท่านใหร้ ูไ้ ว้ ของเราตวั เราท่ีไหน เป็นของเราตวั
เรา บอกไดว้ า่ ฟังท่ีไหน ถา้ บอกไดก้ ็บอกไม่ใหม้ นั เจบ็ เวลาเจบ็ ก็
บอกวา่ ใหห้ าย ใหม้ นั หาย ไดไ้ หม มนั ไม่ได้ เม่ือไม่ไดท้ า่ นก็ให้
ปลอ่ ยวางเสยี อยา่ มายดึ ม่นั ถือม่นั วา่ เป็นเรา เป็นของๆเรา ของ
ทงั้ หลายไม่ใชข่ องใคร มนั เป็นของกลางอยใู่ นโลกนีแ้ หละ ทงั้ รูป

7

ทงั้ นาม ทงั้ กาย ทงั้ จติ ทงั้ เรา ทงั้ เขา ทงั้ คน สตั ว์ วตั ถธุ าตุ
ทงั้ หลาย มนั เกิดดบั อยตู่ ามหนา้ ท่ีของเขาอย่างนี้ จิตใจผภู้ าวนา
ไม่ควรมาลมุ่ หลงมวั เมาอกี ตอ่ ไป

เทา่ ท่ีลมุ่ หลงมวั เมามาแลว้ ตงั้ แตอ่ ดีตชาติ นบั ภพนบั ชาตไิ ม่
ถว้ นแลว้ จนมาเกิดในภพนีช้ าตนิ ี้ ภพนีช้ าตนิ ีก้ ็ใหภ้ าวนา
ภาวนาจนรูแ้ จง้ รูจ้ รงิ ดว้ ยปัญญาอนั ชอบ ไมใ่ ชว่ า่ ฟังธรรมแลว้ ไม่
ภาวนา มนั ก็ไมไ่ ด้ ตอ้ งภาวนา ตอ้ งพนิ ิจพจิ ารณาอยทู่ กุ วนั เวลา
วา่ โลกนีไ้ มเ่ ท่ียง โลกภายนอกก็ไมเ่ ท่ยี ง โลกภายในกายใจของ
คนเรามนั ก็ไมเ่ ท่ียงไม่แน่นอน จะเอาความเท่ียงแทแ้ น่นอนใน
โลกนีไ้ ม่ได้ ผปู้ ฏิบตั ธิ รรมจงเป็นผตู้ งั้ อกตงั้ ใจปฏิบตั ิ เอาจรงิ เอา
จงั ในจติ ใจของตวั เอง ไมใ่ หจ้ ติ ใจมนั ออ่ นแอทอ้ แทใ้ นหวั ใจ ให้
เห็นแจง้ ในรา่ งกายสงั ขารรูปธรรม นามธรรมนี้

กายกบั ใจเม่ือท่านย่อเขา้ มาแลว้ วา่ นามและรูป นาม
หมายถงึ จิต รูปหมายถงึ ตวั รูปนามกายใจนี้ มีความไมเ่ ท่ียง
เป็นทกุ ข์ เป็นอนตั ตา ไมใ่ ชต่ วั ตนของเราเลย สัพเพสังขารา
อนิจจา ขนึ้ ช่อื วา่ สงั ขารทงั้ หลายมีความไม่เท่ียงแทแ้ นน่ อน แลว้

8

ก็มีอย่เู ตม็ โลกดว้ ย ไม่วา่ เร่อื งของคน ไม่วา่ เร่อื งของสตั ว์ ไม่วา่
เรอ่ื งวตั ถธุ าตทุ งั้ หลาย มนั แสดงอยวู่ า่ ไม่เท่ียง เป็นทกุ ข์ เป็น
อนตั ตา คอื มนั ไมเ่ ป็นอยอู่ ยา่ งท่ีเป็นอย่อู ยา่ งเราเหน็ อกี ไม่ก่ี
เวลามนั ก็เปล่ยี นไปแปลงไปตามหนา้ ท่ีของเขาอยา่ งนนั้ เอง
จิตใจผรู้ ูผ้ เู้ หน็ อยทู่ ่ีไหนในเวลานี้ ก็ใหร้ วมกาํ ลงั มาตงั้ ม่นั ในจิตใจ
ดวงนีใ้ หไ้ ด้ เม่อื จิตใจดวงนีต้ งั้ ม่นั เป็นสมาธิภาวนาลงไปไดแ้ ลว้
ไม่วา่ จะอยทู่ ่ีนีอ้ ยทู่ ่ีไหนก็ตาม ก็เป็นภาวนาไดต้ ลอด ๒๔ช่วั โมง
น่งั ก็ภาวนาน่งั นอนก็ภาวนานอน ยืนก็ภาวนายนื เดินก็ภาวนา
เดิน ทกุ อิรยิ าบถอย่าไดป้ ระมาท

เด๋ยี วนีค้ นเรามนั ประมาทมวั เมา ลมุ่ หลง ไม่นกึ ไมพ่ ิจารณา
เรารอวนั ตายอย่ทู กุ ลมหายใจเขา้ ออก แตไ่ มร่ ูส้ กึ ในใจ ยงั สาํ คญั
ผิดคิดวา่ เราจะไมต่ ายอยนู่ ่นั แหละ ทีนีเ้ ม่ือเห็นผดิ วา่ เราจะไม่
ตาย เวลามนั จะตายขนึ้ มา มนั เจบ็ ปวดทกุ ขเวทนา จนรอ้ งไห้
นา้ํ ตาไหล มนั ก็ไมห่ ยดุ เจบ็ ฉะนนั้ ใหเ้ รารูเ้ ทา่ ทนั วา่ สงิ่ ทงั้ หลาย
ไม่ใชต่ วั ตนของเรา จติ ใจมาอาศยั ธาตดุ นิ นา้ํ ไฟ ลม เป็นอย่ชู ่วั
ระยะกาลหน่งึ เทา่ นนั้ เอง อกี ไม่นานมนั ก็พลดั พลากจากกนั ไป

9

เป็นธรรมดาอยา่ งนี้ ผปู้ ฏิบตั ธิ รรมท่านจงึ ตงั้ อกตงั้ ใจปฏิบตั บิ ชู า
ภาวนา ไมใ่ หจ้ ิตใจทอ้ ถอย ตงั้ ใจปฏบิ ตั อิ ย่ทู กุ ขณะ คือรา่ งกาย
จะเคล่อื นไหวไปมาท่ีไหนเวลาใดก็ตาม มนั ก็เคล่ือนอย่ใู น
อริ ยิ าบถทงั้ ส่ี ยืน เดิน น่งั นอน นอนต่นื ขนึ้ มาก็มาน่งั น่งั ก็ยนื
ยืนก็เดนิ เดนิ ก็วนไปวนมา อนั นีเ้ ป็นธรรมดา วฏั สงสารเขา
เป็นมา เขาเป็นอยู่ จะเป็นไปในขา้ งหนา้ สว่ นจิตใจผภู้ าวนาจง
กาํ หนดหลกั อนิจจงั คอื ความไมเ่ ท่ียง หลกั ทกุ ขงั คือความเป็น
ทกุ ข์ หลกั อนตั ตา สงิ่ ทงั้ หลายไม่ใช่ตวั ตนของเราเลย จติ ใจ
อยา่ ไดล้ มุ่ หลงมวั เมาไปในท่ีตา่ งๆ ฉะนนั้ โดยอบุ ายโดยย่นยอ่ นี้
เม่ือวา่ เราทา่ นทงั้ หลายพากนั ไดย้ นิ ไดฟ้ ังแลว้ ก็ใหก้ าํ หนดจดจาํ
นาํ ไปประพฤตปิ ฏิบตั ิ ก็คงไดร้ บั ความสขุ ความเจรญิ เอวงั ก็มี
ดว้ ยประการะฉะนี้

ท่ีมา: https://youtu.be/bvk9TjzN_mc

10