ความไมป่ ระมาทในความตาย
หลวงป่สู มชาย ฐิตวริ โิ ย
ท่านพอ่ วดั สงิ หท์ า่ นเทศนใ์ หเ้ ราฟังในวนั ท่ีไปเผาศพคณุ แจ๋ว
ทา่ นเลา่ เขา้ ทา่ ดเี หมือนกนั ท่านบอกวา่ ความตายน่ีมนั ตดิ ตาม
เราอยทู่ กุ เม่ือ เราเขา้ เมืองก็เขา้ ดว้ ย เราเขา้ ป่ามนั ก็เขา้ ดว้ ย น่งั ก็
น่งั ดว้ ย นอนก็นอนดว้ ย บรโิ ภคขบฉนั มนั ก็ทงั้ นนั้ แหละ ทา่ น
บอกมนั ติดตามอยทู่ กุ ระยะ อนั นีเ้ ป็นความจรงิ เราตอ้ งพิจารณา
ใหด้ ๆี จงึ จะเหน็ ไดว้ า่ ความตายมนั ตดิ ตามเราอยตู่ ลอดเวลา
และความตายสมยั นีม้ นั มีหลายดา้ นหลายทางท่ีทาํ ใหต้ าย
ง่ายขนึ้ เรามองดเู ถิด เปรยี บเทียบสมยั พอ่ สมยั แม่ สมยั เก่าก่อน
โนน้ กบั สมยั ปัจจบุ นั เนีย้ ผดิ กนั สมยั กอ่ นเกา่ โนน้ ความสะดวก
อยา่ งนีก้ ็ไม่มี ไอค้ วามสะดวกไมม่ ีเช่น ยวดยานพาหนะสมยั กอ่ น
เกวยี นเป็นยวดยานพาหนะ จะไปไหนมาไหนขนขา้ วขนของใส่
เกวียน แลว้ ก็ไปกนั ก็ไมค่ อ่ ยปรากฏวา่ เกวยี นน่ี ววั มนั ต่นื วง่ิ คน
ตกเกวียนตายน่ี นอ้ ยเหลือเกิน
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 1
แตท่ กุ วนั นีไ้ อเ้ ร่อื งการเกิดอบุ ตั ิเหตเุ ก่ียวกบั ยวดยานพาหนะ
รถรา ไม่วา่ รถยนตม์ อเตอรไ์ ซคไ์ มเ่ วน้ แตล่ ะวนั มนั มีอย่เู สมอ เรา
มองดลู ะกนั พวกเราก็ไปไหนมาไหนก็ไปดว้ ยยวดยานพาหนะ
ความตายมนั จงึ งา่ ยดาย ถา้ จะมองแลว้ ย่งิ จะมองไปอกี สิ่งท่ี
บ่นั ทอนชีวิตซง่ึ จะทาํ ใหต้ ายง่ายขนึ้ ก็มีหลายแบบหลายอย่าง
นอกจากยวดยานพาหนะแลว้ อาหารการบรโิ ภค มนษุ ย์
ทงั้ หลายก็ผลติ กนั ขนึ้ มา อยากจะเงนิ อยากจะไดท้ อง ทางท่ีมนั
เป็นเงนิ เป็นทองมีทางใดบา้ ง ถงึ แมจ้ ะเป็นการบ่นั ทอนชวี ติ
เพ่ือนมนษุ ยก์ ส็ ดุ แลว้ แต่ ขอใหม้ นษุ ยเ์ หลา่ นนั้ นิยมแลว้ กนั ยา
เสพติดตา่ งๆ แมแ้ ตเ่ ฮโรอีน เคา้ ก็ยงั ผลิตขนึ้ มา
อีกอยา่ งหนง่ึ อาหารการบรโิ ภคก็แขง่ กนั ใครทาํ เอรด็ ใคร
ทาํ อรอ่ ยก็ขายดบิ ขายดี แตส่ ่งิ ปะปนลงไปนนั้ น่ะ จะเป็นสง่ิ ท่ีบ่นั
ทอนชีวิตมนษุ ยห์ รอื ไม่ ไม่คาํ นงึ ใสผ่ งชรู สบา้ ง สมยั ก่อนพอ่ แม่
เรามีท่ีไหน สมยั นที้ ่ีมนั มี แตก่ ็น่นั แหละ ผงชรู สน่นั แหละ อนั นงึ
หละเหตใุ หญ่ เพราะฉะนนั้ มนษุ ยเ์ วลานี้ เอะอะ ทอ้ งบวม เอะอะ
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 2
โรคมะเรง็ สารพดั สารพนั ท่ีจะเป็นขนึ้ มา โดยสาเหตแุ ลว้ ก็มา
จากอาหารเป็นสว่ นมาก
เพราะฉะนนั้ เรามองไปหลายดา้ นหลายทาง ยง่ิ มองย่งิ เหน็
ลว้ นแตอ่ ายขุ องเรามนั จะสนั้ เขา้ ทงั้ นนั้ เพราะฉะนนั้ เราควร
คาํ นงึ ถึงความตายใหม้ ากเพ่อื จะทาํ ใหเ้ ราน่ีไมท่ ะเยอะทะยาน
ในสิ่งท่ีเราไม่ควรทะเยอะทะยานเกนิ ไป ควรท่ีจะรบี ละ กลบั มา
ประพฤตปิ ฏบิ ตั ทิ างดา้ นสมาธิ เพ่ือจะกา้ วไปสมู่ รรคผลเสีย ไม่
ควรไปทะเยอทะยานในสิ่งตา่ งๆ อนั ท่พี วกเราเคยไดย้ ินไดฟ้ ังกนั
เยอะละวา่ สง่ิ เหลา่ นนั้ ก็ทา่ นพอ่ วดั สงิ หท์ า่ นกเ็ ทศนน์ ่ี ก็วา่ มนั ไม่
เท่ียงอยแู่ ลว้ วา่ งนั้ ก็แลว้ กนั ก็ไม่จาํ เป็นจะตอ้ งไปทะเยอทะยาน
อะไร เพราะถงึ แมจ้ ะไดม้ ามากมายกา่ ยกองซกั เท่าไรกต็ ามเถอะ
ในเม่ือความตายมาถงึ แลว้ ก็ สมบตั ิเหลา่ นนั้ ก็กลายเป็นสมบตั ิ
ของโลก เราก็ไม่ไดห้ อบไม่ไดห้ าบไปท่ีไหนหรอก นอกจากความ
ดแี ละความช่วั ซง่ึ สงิ่ ท่ีเราประกอบไปแลว้ ปฏิเสธไมไ่ ด้ ดกี ็ดี ช่วั ก็
ดี ปฏเิ สธไม่ได้ ยอ่ มเป็นของเรา อนั นีแ้ นน่ อน
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 3
เพราะฉะนนั้ จงึ จาํ เป็นท่ีเราจะตอ้ งมาคาํ นงึ ถึงขอ้ ปฏิบตั ขิ อง
เรา อนั ท่ีจะเป็นผลแทจ้ รงิ ของเราท่ีตดิ ตามตวั ของเราไปเน่ีย
สาํ คญั กวา่ บาปก็ดบี ญุ ก็ดี ทาํ ไปแลว้ เราปฏิเสธลงไปไม่ได้ แต่
บญุ กบั บาปสองอยา่ ง ผลจะใหแ้ ตกตา่ งกนั บาปเราไปกอ่ ในทาง
ทจุ รติ ในทางกายและวาจาทงั้ ทางใจ สิ่งเหลา่ นีท้ ่ีประกอบลงไป
แลว้ ผลจะสง่ ใหต้ อ้ งไปสทู่ คุ ตภิ พ ความดที งั้ หลายแหลท่ ่ี
ประกอบขนึ้ ทางไตรทวารเชน่ กนั ผลสง่ ใหไ้ ปสสู่ คุ ตภิ พ
เพราะฉะนนั้ จงึ วา่ ความช่วั นาํ พาไปทรมานทกุ ข์ ความดีนาํ พา
ไปสคู่ วามสขุ มนั ก็แตกตา่ งกนั อยา่ งนนั้
หรอื เราจะมองเหน็ ความแตกตา่ ง เฮย้ เกดิ มาเป็นมนษุ ยก์ ็
เหมือนกนั จรงิ อย่เู กิดมาเป็นมนษุ ยม์ นั เหมือนกนั แตม่ นั ไม่
เหมือนกนั เราเห็นวา่ มนษุ ยม์ นั เหมือนกนั ตรงไหน ท่ีวา่ เหมือน
มนั เหมือนแคอ่ าการรวมๆเท่านนั้ ถา้ จะวา่ ใหพ้ ิสดารออกไป มนั
ไมเหมือนกนั น่ี ถา้ มนั เหมือนกนั ถงึ รูว้ า่ โอ้ อนั โนน้ เสยี งคนโนน้
อนั นีเ้ สยี งคนนี้ แมแ้ ตเ่ สียงยงั ไม่เหมือนกนั อยา่ งรูไ้ อน้ ่นั เสียงคน
นนั้ ไอน้ ่ีเสยี งคนนี้ เรายงั รู้ รูปรา่ งลกั ษณะหละ ถา้ มนั เหมือนกนั
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 4
ทาํ ไมจงึ จาํ กนั ได้ เราจาํ กนั ไดเ้ พราะมนั ไมเ่ หมือนกนั ความสงู
ความต่าํ ความดาํ ความขาว ขีเ้ หรส่ วยงามเหลา่ นีเ้ ป็นตน้ มนั
แตกตา่ งกนั มนั ไมเ่ หมือนกนั ไอส้ ง่ิ ท่ีแตกตา่ งกนั เหลา่ เนีย้ มา
จากอะไร เพราะทาํ ความดไี ม่เสมอเหมือนกนั ย่ิงหย่อนกวา่ กนั
ความเป็นอยทู่ กุ อยา่ งมนั ถงึ ไดแ้ ตกตา่ งกนั แมแ้ ตร่ ูปรา่ งและ
เสยี ง มนั ก็แตกตา่ งกนั อนั นมี้ นั มีเหตมุ าจากความดีและความ
ช่วั เบอื้ งหลงั ท่ีเราประกอบมาแลว้ อนั นเี้ ป็นสงิ่ ท่ีแนน่ อน
แตน่ นั้ ในเม่ือเรามองเขา้ มาในรูปอย่างนนี้ นั้ พวกเราคงจะไม่
ชอบกบั ไอส้ ิง่ ท่ีมนั ไม่ดี ถา้ ไมช่ อบในส่ิงท่มี นั ไมด่ ี เราก็ละเวน้ เสยี
ซะสิ เราเวน้ ความไม่ดี เราหนั มาประพฤตดิ ซี ะทีสิ ประกอบ
ในทางท่ีดซี ะที การประกอบดาํ เนนิ ไงหละ กายกรรม ๓
วจกี รรม ๔ มโนกรรม ๓ ไงหละ
กายก็อยา่ ไปลกั ทรพั ยเ์ ขาสิ อย่าประพฤตผิ ดิ ในกามสิ อย่า
ไปฆา่ สตั วส์ ิ มนั ก็เป็นกายกรรม ๓ ถา้ เราไม่ประกอบ มนั ก็เป็น
กรรมสจุ รติ ถา้ เราประกอบก็เป็นกรรมทจุ รติ เป็นการเบยี ดเบยี น
ขม่ เหงผอู้ ่นื
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 5
วจกี รรม ๔ เราก็อยา่ ไปโกหกเขาสิ เราอยา่ ไปพดู คาํ หยาบสิ
เราอยา่ ไปพดู คาํ เพอ้ เจอ้ เหลวไหลสิ เราตอ้ งคาํ นงึ ถงึ คาํ พดู ของ
เรา อยา่ วา่ เลยนะ คาํ พดู ปดเน่ียคนอ่นื มาปดเราก็ยงั ไมช่ อบ คน
อ่ืนพดู คาํ หยาบ เราฟัง เรายงั เกลียดนะ พดู เพอ้ เจอเหลวไหล เรา
ฟังแลว้ ยงั ไมด่ ี หลอกลวงผอู้ ่นื อยา่ งนมี้ นั ดที ่ีไหน เรายงั ไม่ชอบ
เขาก็เหมือนกนั
สว่ นมโนกรรม ๓ เราก็คดิ เอาสิ อยา่ ไปเพง่ เอาของผอู้ ่นื สิ
อย่าไปอาฆาตคนอ่ืนเขาสิ อย่าคิดผิดทาํ นองคลองธรรม มนั ก็
เป็นมโนสจุ รติ ถา้ เราประกอบอย่างนี้ เป็นมโนสจุ รติ บญุ กศุ ล
และบาปมนั เกิดขนึ้ ทงั้ ๓ ดา้ น มนั เกิดทงั้ ๑๐ ดา้ น เรยี กวา่ กศุ ล
กรรมบท ๑๐ อนั นีม้ นั เป็นอยา่ งนนั้
เพราะฉะนนั้ ขอใหพ้ วกเราทงั้ หลายตงั้ ใจละเวน้ ในสง่ิ ท่ีมนั ช่วั
ซะ ประกอบในสงิ่ ท่ีมนั ดเี สยี โดยเฉพาะอย่างย่งิ สมาธิจติ น่ีก็เป็น
ของควรรบี เรง่ เป็นอบุ ายวธิ ีท่ีจะทาํ ลายกิเลส เป็นอบุ ายวธิ ีท่ีจะ
ทาํ ลายภพของจติ เป็นอบุ ายวธิ ีท่ีจะทาํ ใหห้ มดจดโดยไมต่ อ้ งมา
เกิด มาแก่ มาไดร้ บั ความทรมานอยา่ งปัจจบุ นั ท่ีเราเป็นอยู่
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 6
เราเกิดมามนั มีแตค่ วามทกุ ข์ เกิดมาในเบอื้ งตน้ ก็อย่ใู น
ความบงั คบั บญั ชาของพอ่ แม่ โอ้ อนั นีก้ ็พยายามท่ีสดุ ท่ีจะเอา
อกเอาใจพอ่ แม่ แตค่ วามเอาอกเอาใจผอู้ ่นื การพยายามท่ีสดุ ท่ี
จะใหถ้ กู อกถกู ใจผอู้ ่นื นะ่ มนั ยาก เพราะโตขนึ้ มาหน่อย ไปเรยี น
ก็ตอ้ งเอาอกเอาใจครูบาอาจารยด์ ว้ ย เพ่มิ ขนึ้ ไปอกี ทงั้ พอ่ แม่ พอ
สาํ เรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ ก็ตอ้ งเอาอกเอาใจเจา้ นาย สงู ขนึ้ ไปอกี ก็
ตอ้ งเอาอกเอาใจผทู้ ่ีครองกนั และก็ตอ้ งพยายามทกุ วิถีทางท่ี
ตอ้ งรบั ผิดชอบในเร่อื งลกู เตา้ ทกุ ส่งิ ทกุ อยา่ งมนั เต็มไปดว้ ย
ความทกุ ขค์ วามทรมานทงั้ กายและใจ และการกดข่ีข่มเหง่ กนั ใน
โลกนี้ มนั ก็ละเวน้ ไม่ได้ มนั ก็ตอ้ งมี เราไมท่ าํ เขา เขาก็ทาํ เรา มนั
วนุ่ วายเหลอื เกิน
ในเม่ือพวกเราหลบั ตามองแลว้ มนั เหน็ เต็มไปดว้ ยความทกุ ข์
แลว้ พวกเราตอ้ งการหรอื ถา้ ไมต่ อ้ งการแลว้ ถา้ พวกเราไม่
ทาํ ลายภพของจติ ซะแลว้ มนั จะตอ้ งมาเกิดร่าํ ไป ในเม่ือมาเกิด
สง่ิ เหลา่ นีเ้ ราตอ้ งเผชิญอกี รา่ํ ไปเหมือนกนั เพราะฉะนนั้ เม่ือเรา
ตอ้ งการท่ีจะใหถ้ ึงท่ีสดุ แหง่ ภพซะแลว้ ละก็ ใหม้ นั หมดจดจากส่ิง
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 7
เหลา่ นีแ้ ลว้ เราก็ตอ้ งบาํ เพญ็ เป็นอบุ ายวธิ ีท่ีเขา้ ไปทาํ ลายภพ
ของจิตไดอ้ ยา่ งดี
เพราะฉะนนั้ กข็ อใหพ้ วกเราดาํ เนนิ ตามสตู รท่ีแนะนาํ มา
ตงั้ แตเ่ บือ้ งตน้ นนู้ หลายปีสบื มาเป็นลาํ ดบั อธิบายสกู่ นั ฟังแลว้
ปฏปิ ทาขอ้ ปฏิบตั ิ อบุ ายวธิ ีท่ีจะใหห้ มดจดจากภพชาติชเร เป็น
อบุ ายวธิ ีท่ีจะดาํ เนนิ ใหถ้ กู ตอ้ งตามหลกั ของสมาธินนั้ เราสอน
กนั เหลือเกนิ แลว้ เขา้ ใจกนั ดแี ลว้ ไม่จาํ เป็นจะตอ้ งไปน่งั สมาธิ
เกิดกายลหตุ า จิตลหตุ า กายเบาจติ เบามคี วามสขุ เอาอานิสงส์
ของสมาธิแคน่ นั้ ๆ ใชไ้ มไ่ ด้
น่งั ลงไปแลว้ เห็นผีเหน็ เทวดา มาพดู กนั เรอ่ื งผีเรอ่ื งเทวดา น่งั
ไปแลว้ รูส้ กึ ขนพองสยองเกลา้ เอามาคยุ กนั เป็นคณุ ของสมาธิ
นนั้ พวกเราไมน่ ิยม การนิยมของพวกเรานนั้ เป็นการเอาชนะจิต
เราเอง สามารถบงั คบั จิตของเราอยใู่ นถึงจดุ หรอื เปา้ ท่ีเรา
กาํ หนดขนึ้ มา เรากาํ หนดอยใู่ นเปา้ จนอาํ นาจสว่ นสรา้ งขนึ้ มา
สมบรู ณจ์ รงิ ๆ สามารถประคองจติ ของเราอย่ใู นอาํ นาจสว่ น
บงั คบั จรงิ ๆ อย่ใู นเปา้ ท่ีเราตอ้ งการจรงิ ๆ
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 8
จนกระท่งั ท่ีสดุ อาํ นาจสว่ นสรา้ งสมบรู ณ์ สามารถบงั คบั จติ
ไดอ้ ย่างเต็มท่ีแลว้ เราถงึ จะโอปนยิกธรรม นอ้ มของจรงิ เขา้ มา
พิจารณาสภาพของจรงิ นนั้ คอื อะไร เราก็รูอ้ ยแู่ ลว้ สภาพของ
ความไมเ่ ท่ียง เป็นทกุ ข์ เป็นอนตั ตานะ่ มนั งา่ ยๆ หญา้ ปากคอก
เอามาพจิ ารณาสิ จติ ของเรายอมรบั ไหมหละ ท่ีเราไปเหน็ เขา
ตาย เป็นยงั ไงบา้ ง ใจของเราวา่ ยงั ไง ไปเห็นเขาเจบ็ เป็นยงั ไง
บา้ ง ไปเหน็ เขาทกุ ข์ เป็นยงั ไงบา้ งหละ ทกุ สิ่งทกุ อยา่ งเรา
พจิ ารณาดเู องตามสภาพของแตล่ ะสิ่งนนั้ ใจของเรายอมไหม ใน
เม่ือใจของเรายอมแลว้ มนั จะเปล่ยี นความรูส้ กึ ทนั ทีหละ ถา้ ไม่
ยอมก็คอื ไม่ยอม มนั ก็ไม่เปล่ียน ถา้ จิตของเรายอมรบั อนั นี้ อนั
อ่นื ตอ่ ไปหละ ก็ยอมรบั
ลกั ษณะคาํ วา่ โลกะวิทแู ห่งจิตนนั้ คือรูส้ ภาพความเป็นจรงิ
เหลา่ นี้ จงึ เรยี กวา่ โลกะวทิ แู หง่ จติ ไมใ่ ช่ไปรูว้ า่ เออ้ พรุง่ นีค้ นนนั้
จะมา วนั มะรนื คนนีจ้ ะมา หวยจะออกตวั นนั้ ตวั นี้ อนั นนั้ ไม่ใช่
ทางท่ีจะไปเพ่อื ความพน้ ทกุ ข์ เป็นแคอ่ ภิญญาสมาบตั ชิ นิดหน่งึ
อาจจะทาํ ใหเ้ ราน่ีหลง หรอื อาจจะเป็นผีหลอกก็ได้ ไม่ใช่
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 9
คณุ สมบตั อิ นั แทจ้ รงิ เป็นเพียงผลพลอยได้ เราตอ้ งตดั ทงิ้ ถา้ เรา
ตอ้ งการกา้ วไปสคู่ วามสาํ เรจ็
ฉะนนั้ ขอใหเ้ ราทกุ ทา่ นตงั้ อกตงั้ ใจดาํ เนินขนึ้ มา สรา้ ง
อาํ นาจสว่ นท่ีเราสรา้ งขนึ้ มาเน่ียใหส้ มบรู ณข์ นึ้ มาเถิด จนกวา่ จะ
ชนะกบั จิตของเราอยา่ งสมบรู ณแ์ ลว้ น่นั การโอปนยกิ ธรรม
นอ้ มสภาพความเป็นจรงิ เหลา่ นีม้ าใหจ้ ติ ของเรารบั วา่ อนั นีเ้ ป็น
ทกุ ข์ กจ็ ะยอมรบั วา่ ทกุ ข์ อนั นีไ้ มเ่ ท่ียง คอื ก็เหน็ วา่ ไมเ่ ท่ียงจรงิ ๆ
อนั นีไ้ ม่ใช่อาตมะตวั ตนเราเขาอะไรเลย เขาเหลา่ นีต้ อ้ งสลายไป
ตามกาํ ลงั ของธาตโุ ลก เราก็ยอ่ มเหน็ คนตาย
มนั เป็นยงั ไงหละ ในป่าชา้ เหน็ กระดกู เหน็ เศษกระดกู เหน็
อะไรตอ่ อะไรตา่ งๆนะ่ เรากจ็ ะเอามาเป็นพยานไดเ้ ต็มท่ี จติ ก็
ยอมรบั วา่ เรารูส้ กึ เช่นนนั้ ทกุ วนั นีเ้ รากย็ ืมวนั อยเู่ ทา่ นนั้ ถา้ เรา
เกิดเขา้ ใจหรอื ยอมรบั อยา่ งนี้ การเปล่ยี นแปลงทางดา้ นจิตใจ
ตอ้ งเปล่ียนเขา้ สธู่ รรมะเร่อื ยไป สามารถท่จี ะมองเหน็ ความ
ละเอียดของความเป็นจรงิ ละเอียดเขา้ ไปเป็นลาํ ดบั จนกระท่งั
โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 10
จิตไปหลงภพยงั ไง ลกั ษณะของภพน่ีจะละเอยี ดขนึ้ เป็นลาํ ดบั
อนั นีเ้ ป็นเร่อื งของเราท่ีตอ้ งเหน็
เราไม่ตอ้ งการในเรอ่ื งผีเร่อื งเทวดา เร่อื งหวยเร่อื งเบอรเ์ อง
อะไรไม่ตอ้ ง เราตอ้ งการอย่างนีต้ า่ งหากสาํ หรบั พวกเรา เพ่ือจะ
แกไ้ ขความหลงของเรา หลงรกั หลงชงั ใหม้ นั พน้ ไปเสยี มนั ก็มี
แคน่ นั้ เพราะฉะนนั้ ก็ขอใหพ้ วกเราผปู้ ฏิบตั ิทงั้ หลาย จงแยกกนั
ไปบาํ เพญ็ กนั
ท่ีมา: https://youtu.be/ZwVVWmwFe2E
โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 11