หนีจากอนิจจัง โดย หลวงปู่บุญเพ็ง กัปปโก

หนีจากอนิจจัง
หลวงป่บู ญุ เพง็ กปั ปโก
ตงั้ ใจภาวนากนั ทกุ คน การตรสั รูข้ องพระพทุ ธเจา้ พระองค์
ตรสั รูด้ ว้ ยอะไรบา้ ง และเพราะเหตอุ ะไรบา้ งท่ีใหพ้ ระองคไ์ ดต้ รสั
รู้ และก็เน่ืองมาจากไหนท่ีจะใหพ้ ระองคไ์ ดต้ รสั รู้ ก็เน่ืองมาจาก
ความเป็นอนิจจัง ความเป็นทุกขงั ความเป็นอนัตตา แม้
พระองคจ์ ะตรสั รูก้ ็ธรรม ๓ ประการนีห้ ละ เป็นเคร่อื งหนนุ หนนุ
ใหพ้ ระองคม์ ีพลงั ในดา้ นการปฏิบตั ิ
ก็เหมือนกบั พวกเราชาวพทุ ธทงั้ หลายเน่ีย ท่ีเราพากนั มา
ปฏบิ ตั ิตามคาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ อะไรเป็นสาเหตใุ หเ้ ราไดม้ า

ทาํ มนั เน่ืองมาจากความเป็นอนิจจงั น่นั นะ่ ความเป็นทกุ ขงั
ความเป็นอนตั ตาเน่ีย ถา้ ไมม่ ีธรรมเนีย้ เราก็คงจะพากนั อยแู่ บบ
ท่ีไมไ่ ดส้ นอะไรกบั เร่อื งชีวิตและความเป็นอยขู่ องตวั เอง

ถา้ ไม่มีอนจิ จงั ก็ความเป็นอนิจจงั น่นั น่ะ ท่จี ะนาํ พาใหพ้ วก
เราไดม้ ากระทาํ ถา้ ไมม่ ีความอนิจจงั บงั คบั พวกเรานะ่ ตา่ งกพ็ า
กนั มีความเมนิ เฉย แมแ้ ตอ่ งคส์ มเดจ็ พระผมู้ ีพระภาคเจา้ ก็

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 1

อนิจจงั น่นั หละ ทกุ ขงั อนตั ตา บบี บงั คบั และพระองคก์ ็เป็นมา
หลายภพ หลายชาติ เร่อื งความเป็นอนิจจงั พวกเราก็มากนั
หลายภพหลายชาติเชน่ เดียวกนั จนตลอดถงึ ทกุ วนั นี้ เราก็อยู่
ดว้ ยความเป็นอนิจจงั เรามาก็มาดว้ ยความเป็นอนิจจงั เราท่ีจะ
ไปขา้ งหนา้ เราก็ไปเพราะอนิจจงั

เพราะฉะนนั้ ธรรมะอนิจจงั เราควรจะมาพจิ ารณากนั บอ่ ยๆ
ไดแ้ ก่ความไมเ่ ท่ียง มีความแก่ และก็มีความเจ็บ และก็มีความ
ตาย น่ีเรยี กวา่ อนิจจงั ทีนีเ้ รามาพิจารณาอย่ธู รรม ๓ ประเด็นน่ี
หละ คืออนิจจงั คอื ความไม่เท่ียง มีความแก่แลว้ ก็มีความเจบ็
ความตาย พจิ ารณาความตายน่นั น่ะเป็นอารมณ์ เม่ือตายแลว้
มนั จะพากนั ไปอย่ไู หน และท่ีไหนหละเป็นท่ีอย่ขู องผตู้ าย ตายน่ี
มนั ก็ตายกนั ไปมากน่ะ มนั ก็เหลือพวกเราน่ีแหละ ตายแลว้ ก็
หายหนา้ กนั หนา้ ทงั้ ท่ีเจอกนั และท่ีเคยคยุ กนั มนั ก็หายไป ทนี ีไ้ ม่
รูว้ า่ เขาไปอยตู่ รงไหน

ทีนีแ้ มแ้ ตเ่ ราจะไปน่ี ไม่รูจ้ ะไปตรงไหน ไมร่ ูท้ ่ีจะไปนะ เราก็รู้
แตว่ า่ สคุ ติ ก็คอื สวรรคน์ ่นั นะ่ ตอ้ งการ สวรรคน์ ะ่ ก็อนิจจงั น่ะไล่

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 2

เรามาหาสวรรค์ ถา้ มนั ไม่มีอนิจจงั เราก็คงไมม่ าหรอก เพราะ
ความตายมนั มีกนั ประจาํ ทกุ คน ความเจบ็ ก็มีประจาํ กนั ทกุ คน
ความแกม่ นั ก็ประจาํ กนั ทกุ คน คิดวา่ มนั หนีไมพ่ น้ แลว้ น่ะ

มนั นา่ สงั เวชนะ ความสงั เวชเรานะ่ ทงั้ ท่ีวา่ เราอย่ๆู เน่ีย อยู่
กนั แบบดๆี เน่ยี แลว้ มนั ก็จากกนั ไปแบบซง่ึ ๆหนา้ โดยไมม่ ีการ
ปราณีปราศรยั ใคร โดยท่ีไมม่ ีการท่ีจะยกเวน้ และปรารถนาดกี บั
ใครเลย เม่ือถงึ คราวของเขามาแลว้ เราจะมีอะไรอย่กู ็ตาม จะมี
งานหรอื มีสมบตั ิพสั ถานอะไร กาํ ลงั ท่ีจะตอ้ งรกั ษาอยกู่ ็ตาม ไอ้
เรอ่ื งความตายน่นั น่ะ เวลามนั มาแลว้ มนั ไมไ่ ดห้ ่วงใยอะไรกบั
เราเลย มนั ไมไ่ ดค้ ิดอะไรเลย มนั จดั การของมนั ไปตามหนา้ ท่ี คดิ
แลว้ มนั ก็น่าสงั เวช

แตว่ า่ ความเป็นอย่ขู องเราน่นั น่ะ เราก็ตอ้ งการความเป็นอยู่
อยากจะใหอ้ ยไู่ ปอยา่ งนีต้ ลอด แตม่ นั ก็เป็นไปไมไ่ ด้ ก็เพราะการ
เปล่ยี นแปลงมนั มี จงึ ไดเ้ รยี กวา่ อนิจจงั แตเ่ ม่ือความสนิ้ สดุ แหง่
ชีวติ มาถงึ หละ จะเอาอะไรมาเป็นเคร่อื งกนั จะเอาอะไรมา
ปอ้ งกนั มนั ไมม่ ีอะไรจะปอ้ งกนั และเขาก็ไมไ่ ดร้ บั สินบนอะไรกบั

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 3

ใคร เราจะมีเงนิ ทองมากมายเทา่ ไหรก่ ็ตาม เราจะเอาสนิ บนนีไ้ ป
ใหเ้ ขา ก็ไม่รูจ้ ะไปใหใ้ ครแลว้ ใครจะไปรบั แลว้ จะใหช้ วี ติ ของเรา
ยืนยงม่นั คงตลอดไปดว้ ยสนิ บน มนั ก็เป็นไปไม่ได้ มนั ไม่มีใคร
รบั รอง

เพราะฉะนนั้ ชวี ติ ของเรามนั จงึ ตกอย่ใู นความเป็นอนิจจงั
เม่ือเราพจิ ารณาถงึ ความเป็นอนิจจงั นนั้ มนั จงึ เป็นเหตใุ หเ้ รานนั้
ไดท้ าํ ดี ถา้ ไม่มีอนิจจงั น่ะ เราไม่ไดท้ าํ อะไรเลย เพราะฉะนนั้ การ
ท่ีเรามากาํ หนดพิจารณาธรรมะ ก็ใหน้ กึ ถงึ ความเป็นอนิจจงั
อนั ดบั แรกก็มีความเกิด และก็มีความแก่ ความเจ็บ ความตาย
อนั นีม้ นั เป็นของแน่นอน เม่อื เราพจิ ารณาเห็นอนิจจงั ทกุ ขงั
อนตั ตามนั เป็นความแนน่ อน ความสงั เวชตวั เองแลว้ มนั จะ
เกิดขนึ้ เม่ือความสงั เวชมนั เกิดขนึ้ เราจะทาํ ยงั ไง มนั จาํ เป็นเรา
จะตอ้ งหาความดีใหต้ วั เอง กอ่ นท่ีเราจะจากไป ก่อนท่ีวา่ อนิจจงั
สดุ ทา้ ยท่ีจะมาถงึ เรา เราจะตอ้ งสะสมเอาความดใี หม้ นั มาก
เสยี กอ่ น ก่อนท่ีเราจะไป

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 4

ทีนีไ้ อค้ วามดที ่ีมนั จะเกิดขนึ้ เพ่ือจะเป็นคณุ สมบตั สิ าํ หรบั
การเดินทางของเรา ในเม่ืออนิจจงั มาถงึ แลว้ จาํ เป็นเราจะตอ้ ง
ไปขา้ งหนา้ ความดนี ะ่ มนั อย่ตู รงไหนหละ แลว้ มนั ดยี งั ไง ส่งิ ท่ีจะ
เป็นคณุ สมบตั ขิ องเราอนั เลิศ ความดมี นั อยตู่ รงไหน และใครจะ
เป็นผเู้ อาไป มนั ก็ใจของเราน่นั น่ะ

ทีนีใ้ ครเป็นผรู้ ูอ้ นิจจงั มนั ก็ใจน่นั นะ่ เป็นผรู้ ู้ รูแ้ ก่ รูเ้ จบ็ รูต้ าย
ใครเป็นผรู้ ู้ ก็ตวั เขาน่นั หละ ทงั้ ท่ีเขารูอ้ ยมู่ นั แก่ รูอ้ ยมู่ นั เจบ็ รูอ้ ยู่
มนั ตาย แตเ่ ขาก็ยงั แกไ้ มไ่ ด้ จาํ เป็นเขาก็ตอ้ งยอมรบั สภาพความ
เป็นจรงิ เม่ือยอมรบั ตามสภาพความจรงิ แลว้ ท่ีองคส์ มเดจ็ พระ
ผมู้ ีพระภาคเจา้ พระองคเ์ อาสมบตั ิมาใหพ้ วกเราแลว้

สมบตั คิ อื อะไร สมบัตกิ ค็ อื ศลี สมาธิ และปัญญา น่ี
สมบตั ิพระพทุ ธเจา้ เอาไวแ้ ลว้ แมแ้ ตพ่ ระองคจ์ ะตรสั รูก้ ็ดว้ ยศีล
สมาธิ ปัญญา เช่นเดยี วกนั นะ่ แตท่ า่ นทรงบาํ เพ็ญมามาก มาก
จนเหลอื วสิ ยั ท่เี ราจะทาํ ได้ แตพ่ ระองคก์ ็ไดต้ รสั รูม้ าแลว้ ดว้ ย
คณุ ธรรม แตพ่ ระองคก์ ็เอาคณุ ธรรมนนั้ อนั เป็นคณุ สมบตั อิ นั
สงู สดุ แลว้ มอบใหเ้ ป็นมรดกแกพ่ วกเราทงั้ หลาย

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 5

ศีลเราก็สมาทานไปแลว้ สว่ นศีลสมาทาน แตศ่ ลี ภายใน
หละ ศลี ท่ีรกั ษาหวั ใจ ท่ีใจเอามารกั ษากายไม่ใหฆ้ า่ สตั ว์ ไมใ่ ห้
ลกั ทรพั ย์ ไมใ่ หป้ ระพฤติผิด ไมใ่ หม้ สุ า ด่มื สรุ า อนั นีม้ นั เก่ียวกบั
ศีลใน เป็นผบู้ อกเราท่ีไม่ใหก้ ระทาํ อนั นนั้ มนั ศลี แท้ อนั นนั้ ของ
แทน้ ะ ศีลท่ีเราสมาทานไปนนั้ ก็เรยี กวา่ ตามองค์ ตามพทุ ธ
บญั ญตั ิ ตามหวั ขอ้ ตามสิกขาบท แตค่ ณุ ภาพของศลี หรอื
คณุ คา่ ของศีลคือศีลภายใน ก็มนั อยขู่ า้ งใน มนั ก็อยทู่ ่ีใจน่นั น่ะ

ทีนีไ้ อส้ ว่ นสมาธินะ่ กเ็ ม่ือศลี ของเราดี เรารกั ษากายวาจา
ของเราเรยี บรอ้ ยดี ทนี ีเ้ รากม็ าเจรญิ สมถะหรอื วา่ เจรญิ
กรรมฐาน เจรญิ ใจของเราใหม้ นั สงบ เจรญิ ใจของเราใหเ้ ป็น
สมาธิ กอ่ นท่ีมนั จะเป็นสมาธิได้ มนั ผ่านอะไรมาบา้ ง ศลี มนั ก็อยู่
ในตวั แลว้ หละ สมาธิก็คือความตงั้ ใจม่นั อนั นีม้ นั ยงั อยนู่ ะ่

ทีนกี้ ่อนท่ีมนั จะตงั้ ม่นั เราจะทาํ กนั อยา่ งไร ทีนีเ้ ราก็ศกึ ษา
กนั ในตาํ รบั ตาํ ราอา่ นกนั มาจนพอแลว้ ฟังพระเทศน์ เราก็ฟังมา
พอแลว้ เทศนก์ ็ไม่รูว้ า่ ก่ีพระองคก์ ็ฟังมาจนเกือบจะครบทกุ องค์
แตค่ วามเป็นสมาธิมนั อย่ตู รงไหน จติ ของเราท่ีจะเป็นสมาธิ

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 6

เพราะการฟัง จิตของเราท่ีเป็นสมาธิเพราะความรู้ ท่ีเราไดร้ ูม้ าท่ี
เราไดศ้ กึ ษามา แลว้ มนั อย่ตู รงไหน ความเป็นสมาธิมนั ไมไ่ ดอ้ ยู่
กบั การท่ีเราไดศ้ กึ ษามาและไดฟ้ ังมา มนั อยกู่ บั การกระทาํ นะ่
การท่ีเรามาปฏิบตั ิ แมแ้ ตเ่ ราฟังอย่ขู ณะนกี้ ็ตาม หรอื ท่ีเราจะฟัง
ตอ่ ไปก็ตาม จะเป็นองคไ์ หนก็ตาม เราจะตอ้ งรกั ษาและกาํ หนด
จิตของเราเอาไว้ ก็เรยี กวา่ ภาวนาไปดว้ ย พรอ้ มกบั การฟัง จะ
เป็นใครก็ตาม เราก็กาํ หนดน่นั นะ่

กาํ หนดไหนหละ ก็ไม่ไดก้ าํ หนดนอกไปจากตวั เอง ก็กาํ หนด
ของของตวั เองท่ีเราสมมตุ วิ า่ เป็นลม กล็ มเข้าและลมออก
น่นั นะ่ ลมเขา้ ลมออกมนั ก็เป็นของธรรมชาติ มนั ไม่ใชว่ า่ เราจะ
มาอดั ฉีดใหม้ นั เขา้ มนั ออก มนั เขา้ มนั ออกของมนั โดยธรรมชาติ
มนั เขา้ ตรงไหนหละ มนั ออกตรงไหนหละ ท่ีออกท่ีเขา้ ของเขาก็
นอกจากจมกู แลว้ มนั ก็ไม่มีนะ่ สทิ ่ีจะเอาชวี ิตของเราไวไ้ ด้ มนั
เขา้ ไปทางจมกู แลว้ ก็ออกไปทางจมกู ทนี ีเ้ ราก็กาํ หนดไปตรง
นนั้ น่ะสิ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 7

กาํ หนดไปเพ่ืออะไร ก็เพ่ือความสงบน่นั นะ่ ทีนีเ้ รากาํ หนด
ลมเขา้ และลมออก เราก็กาํ หนดคาํ บรกิ รรมไปดว้ ย คือเวลา
หายใจเราก็วา่ พุท หายใจออกเราก็วา่ โธ กโ็ ดยลกั ษณะนเี้ ราก็
ฟังมามากแลว้ ทีนีเ้ ราก็ตอ้ งทาํ ตามดซู ิ พทุ โธๆ ก็เพ่ืออะไร เพ่ือ
ความสงบกบั ของธรรมชาติ เพราะชีวติ ของเราจะมีอย่กู ็เพราะ
ของธรรมชาตคิ อื ลมหายใจเขา้ ออก ถา้ ไมม่ ีลม พวกเราก็จะไม่
ไดม้ าฟัง จะมาน่งั ฟังอยอู่ ยา่ งนีก้ ็ไมไ่ ด้ แลว้ จะมาเทศนใ์ หพ้ วก
เราทงั้ หลายฟังนีก้ ็ไม่ได้ เพราะถา้ ไมม่ ีลม ท่ีเรามาฟังได้ ท่ีเรามา
เทศนไ์ ดก้ ็เพราะมนั มีลม น่ีชวี ติ มนั ยงั อยู่ ถงึ จะมีลมเขา้ ลมออก
อยกู่ ็ตาม

แตค่ วามเป็นอนิจจงั มนั ไมม่ กี ารท่ีจะอภยั ใหเ้ ราเลย หรอื วา่
ไมอ่ ภยั ใหใ้ ครทงั้ นนั้ ทา่ นก็ใหก้ าํ หนดน่ีหละ แมจ้ ะมีลมเขา้ ลม
ออกอะไรก็ตาม แตค่ วามอนิจจงั มนั ก็เป็นอนิจจงั เราก็รูด้ แี ลว้
เราจะมากาํ หนดตามลมเพ่ือยงั ความสงบนนั้ ใหเ้ กิดขนึ้ แลว้ ยงั
ความม่นั คงในจติ ของตวั เองใหอ้ ย่ดู ว้ ยความสงบนนั้ ซง่ึ เรยี กวา่

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 8

สมาธิ ก็สมาธิแปลวา่ ความตงั้ ใจม่นั เรากใ็ หม้ ่นั อย่ใู นความสงบ
สิ ตงั้ ม่นั อยใู่ นความสงบ

แตค่ รงั้ แรกก็เอาลมซะก่อน ก็ตามลมของเรา เอาอะไรมาดู
ลม เอาอะไรมาตามลม ก็เอาความรูน้ ่นั นะ่ ความรูข้ องใจน่นั
หละ แลว้ ก็เอาใจของเรามาตามลมเขา้ ลมออก ลมมนั ก็ไมม่ ีตวั มี
ตน ใจมนั ก็ไมม่ ีตวั มีตน มนั ก็เลยเขา้ กนั ได้ ถา้ ใจมนั มีตวั มีตน
หรอื ลมมีตวั มีตน มนั ก็คงเขา้ ไปไมไ่ ดห้ รอก ของท่ีไม่มีตวั มีตนน่นั
หละเคา้ ใหบ้ วกใสก่ นั ใหร้ วมใสก่ นั ลมหายใจก็ดี ความรูข้ องใจ
ก็ดี ตลอดถงึ ความเป็นพทุ โธของใจก็ดี พทุ โธก็ไม่มีตวั ตน ใจก็ไม่
มีตวั ตน ลมหายใจก็ไม่มีตวั ตน น่นั หละเอาเขา้ กนั เขา้ กนั ใหไ้ ด้

ถา้ อนั ใดอนั หน่งึ มีตวั ตนกเ็ ขา้ กนั ไม่ได้ ของทงั้ สามอยา่ งน่ี
หละ เรยี กวา่ ไมม่ ีตวั มีตน เอาใหม้ นั เขา้ กนั ถา้ เขา้ กนั ได้ ก็ของ
สามอยา่ งน่นั หละมนั จะไปตงั้ ม่นั ก็ตงั้ ม่นั เป็นสมาธิ พอจิตของ
เราเป็นสมาธิ พอสมาธิมนั มีความตงั้ ม่นั ดว้ ยจติ ของเรา มีความ
ม่นั คงอยใู่ นตวั เองดว้ ยความสงบแลว้ ทนี มี้ นั จะมปี ระโยชนอ์ ะไร
สมาธิน่ี ทาํ ไมถึงอยากได้ ทาํ ไมถึงทาํ กนั

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 9

ประโยชนข์ องสมาธินะ่ ธรรมทงั้ หลายท่ียงั ไมเ่ กิดขนึ้ ก็จะ
เกิดขนึ้ สงิ่ ใดท่ีจะเกิดขนึ้ แลว้ สิง่ นนั้ ก็จะเจรญิ ย่งิ ๆขนึ้ แลว้ มนั จะ
ไดร้ วบรวมคณุ สมบตั อิ นั ลา้ํ คา่ สมบตั ทิ งั้ ท่ีมนั อยใู่ กลก้ ต็ าม อยู่
ไกลก็ตาม แลว้ มนั จะรวมกนั เขา้ มาบวกกนั อย่ตู รงนีห้ ละ อยตู่ รง
ความเป็นสมาธิน่ี เม่ือมารวมกนั แลว้ ความดที งั้ หลายท่ีเรา
เรยี กวา่ บญุ และกศุ ล ทงั้ บญุ ทงั้ กศุ ล ทงั้ คณุ ธรรม มนั ก็รวมกนั อยู่
ตรงนี้ ก็เม่ือบญุ กศุ ลและคณุ ธรรม มนั มปี ระจาํ ตวั แลว้ เป็น
คณุ สมบตั ิอนั ลา้ํ คา่

ทีนีเ้ ม่ืออนิจจงั มนั มาถึงหละ อนิจจงั แทม้ าถงึ หละ คือความ
ตายมนั มาถึง ท่ีในเม่ือมนั มีในตวั ของเขาหละ หรอื เขามนั พรอ้ ม
แลว้ แลว้ มนั กจ็ ะไมไ่ ปดว้ ยกนั เหรอ ก็มนั อย่ดู ว้ ยกนั แลว้ มนั ก็
ตอ้ งไปดว้ ยกนั แตม่ นั อย่กู นั คนละท่ีสนิ ่า มนั จงึ พจิ ารณายาก

ใครก็หวงั แตว่ า่ อนาคตกาลขา้ งหนา้ อนาคตกาลขา้ งหนา้ ก็
หวงั กนั อยนู่ ่นั น่ะ ทงั้ ท่ีมนั เป็นของปัจจบุ นั เอาปัจจุบนั ใน
ปัจจบุ นั นี้ มนั ก็ไม่มีใครวา่ มแี ตว่ า่ อนาคต ทีนีส้ ว่ นท่ีเป็นอนาคต
ถา้ คณุ สมบตั เิ รายงั ไมพ่ รอ้ มหละ คณุ สมบตั ขิ องเรายงั ไมม่ ีหละ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 10

ทีนีค้ วามเช่ือม่นั ของเรา ความม่นั ใจของเรา จะม่นั ใจไดอ้ ยา่ งไร
ส่งิ ท่ีเราจะพง่ึ ไดพ้ ง่ึ ถงึ ทีนีเ้ ราจะไปรูไ้ ดย้ งั ไง ไปทราบไดย้ งั ไง
ตอ่ เม่ือในปัจจบุ นั ยงั ไม่ประสบการณ์

เม่ือจติ ของเรามนั เป็นสมาธิรวบรวมเอาซง่ึ คณุ ธรรม
ทงั้ หลาย รวบรวมเอาซง่ึ บญุ ทงั้ หลาย รวบรวมเอาซง่ึ บญุ
ทงั้ หลาย ใหม้ นั เต็มซะแลว้ ใหม้ นั สมบรู ณแ์ ลว้ ในใจของเรา เม่ือ
มนั สมบรู ณแ์ ละมนั มีอย่แู ลว้ ทงั้ ท่ีเรามีชีวติ อย่เู น่ีย ทีนีเ้ ราก็
จะตอ้ งถงึ พรอ้ ม ถงึ พรอ้ มไปดว้ ยสมบตั ิอนั ท่ีลา้ํ คา่ แมม้ นั จะ
แตกดบั ก็แตกดบั ไปสิ ก็มนั พรอ้ มแลว้ แลว้ มนั ก็ไปพรอ้ มกนั ได้
ก็เพราะมนั มีแลว้

อนั นหี้ ละคาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ ท่ีพระองคต์ อ้ งการให้
พทุ ธบรษิ ัทไดป้ ระสบการณ์ อยากใหไ้ ดอ้ ย่างนนั้ ทนี ีพ้ ทุ ธบรษิ ัท
ของทา่ นกห็ ากมีแตว่ า่ อนาคตกาล ทนี ีป้ ัจจบุ นั กาลเรามนั อยู่
ตรงไหนสิ เราท่านทงั้ หลายพจิ ารณาเอาหน่อยเถอะ

ชีวิตของเราก็คดิ แลว้ ก็คงจะไมน่ านหรอก คงจะไม่อย่กู นั
เทา่ ไหรห่ รอก คงจะจากกนั ตา่ งคนก็คิดวา่ จะตา่ งไป จะไปไหนก็

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 11

ไมร่ ูน้ ะ ขอใหพ้ ิจารณากนั เถอะ เรอ่ื งของตวั เองน่ีหละ มนั เป็น
ปัญหาอนั สาํ คญั ท่ีสดุ แตเ่ รอ่ื งทาํ มาหากินมนั ก็ของธรรมดาอยู่
แลว้ หละ เราก็ตอ้ งทาํ อย่แู ลว้ หละ แตป่ ัญหาสาํ หรบั ส่ิงท่เี ราจะ
ตอ้ งการนะ่ คอื ภายในนะ่ มนั ไมไ่ ดเ้ ก่ียวกบั วตั ถหุ รอก มนั เรอ่ื ง
ภายใน

เหมือนกบั เราจะปรุงยา เราก็ตอ้ งหาสิ่งทงั้ หลายมาประกอบ
กนั เป็นตวั ยาขนึ้ มา ตวั ยาก็เป็นอนั เดยี วถงึ จะเป็นของหลาย
อยา่ ง แตเ่ อามารวมกนั ก็เป็นเมด็ เดยี ว เป็นกอ้ นเดยี ว เป็นชนิด
เดยี วแตม่ นั ก็แกไ้ ดห้ ลายอยา่ ง ทีนีส้ ว่ นใจของเราก็ใจอนั เดยี ว
เราก็มาปรุงใหม้ นั เป็นอนั เดียว ปรุงใหม้ นั เป็นสขุ ปรุงใหม้ นั สงบ
ปรุงใหม้ นั เป็นสมาธิ ปรุงใหม้ นั มีปัญญา ปรุงใหม้ นั ฉลาด ปรุงให้
มนั ไดส้ มบตั อิ นั ลา้ํ คา่ อนั ท่ีมีอยใู่ นตวั เอง

ทีนีเ้ ราจะเอาไปไหนหละ มนั ก็เอาไปไดส้ ิ มนั ก็ไมม่ ีการท่ีจะ
วติ กวจิ ารอะไรตอ่ เม่ือท่ีมนั ไดแ้ ลว้ ท่ีมนั ยงั ไม่ไดเ้ ราก็หากนั อยู่
อยา่ งนนั้ หละ ตา่ งคนก็ตา่ งหา หาท่ีนีแ้ ลว้ มนั ก็ยงั ไม่แลว้ นะ จะ

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 12

คดิ วา่ มนั จะแลว้ หรอื กจ็ ะไปหาท่ีอ่ืนอกี แลว้ ก็ทาํ อกี ทางอ่ืนอกี
ตอ่ ไป ทีนีเ้ ราจะไปสิน้ สดุ ท่ีไหน

การกระทาํ มนั ก็ไม่มีท่ีสนิ้ สดุ เพราะมนั ยงั ไม่พรอ้ ม คดิ ให้
ดีน่ะ ทาํ ใหม้ นั พรอ้ มซะ ก็ทาํ ท่ีไหน กท็ าํ ท่ีตวั เอง อนั ดบั แรกก็
ปลายจมกู ลมเขา้ ลมออก กอ็ ยแู่ คน่ ีห้ ละ ลมก็ไม่มีตวั มีตน ใจก็
ไมม่ ีตวั มีตน พทุ โธก็ไมม่ ีตวั มีตน ก็ปรุงใสก่ นั ซะสิ

พอปรุงเขา้ มาแลว้ มนั ก็มีฤทธาศกั ดานภุ าพสิ พวกอภิญญา
ก็เกิดจากนนั้ ไม่ใชห่ รอื พวกญาณก็เกิดในนนั้ พวกฌานก็เกิดใน
นนั้ พวกปัญญาก็เกิดในนนั้ ไมใ่ ชห่ รอื กป็ รุงใจของเราหน่อยนะ
อะไรๆเราก็ผ่านมาจนพอแลว้ เราก็รูม้ าจนหมดแลว้ มนั ยงั
เหลอื อย่อู นั เดยี วน่นั นะ่ คือปรุงจติ ปรุงใจของเราน่หี ละ

เช่นเอาไปประโยชนอ์ ะไร ก็จะหนจี ากอนิจจงั น่ีหละ ก็พดู ถึง
ความหมายนะ่ ก็จะหนีจากอนิจจงั เหมือนพระพทุ ธเจา้ ทา่ นหนี
เหมือนพระอรยิ เจา้ ท่านหนี ไมใ่ ช่วา่ อนิจจงั จะหนีจากเรา เรานะ
จะหนีจากอนจิ จงั ไมใ่ ชว่ า่ อนิจจงั จะหนีจากพระพทุ ธเจา้

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 13

พระพทุ ธเจา้ นะเป็นผหู้ นีจากอนิจจงั พระสงั ฆเจา้ นะเป็นผหู้ นี
จากอนิจจงั อนิจจงั จะหนีจากพระอรยิ เจา้ …ไมใ่ ช่

พจิ ารณาใหด้ นี ะ ถา้ ไมม่ ีอนจิ จงั ก็คงจะไมต่ รสั รูห้ รอก จะ
ตรสั รูท้ าํ ไมหละ จะอย่ตู ลอดเท่าไหรม่ นั ก็อย่ไู ด้ มนั ก็ไมม่ ปี ัญหา
สิ ก็เพราะอนิจจงั น่นั หละ พระองคก์ ็พจิ ารณาแลว้ มนั อยไู่ มไ่ ด้
เพราะวา่ อนิจจงั มนั ไม่ไดเ้ ลอื กหนา้ ซะแลว้ เราไมอ่ ยู่ เราจะหนี ที
นีอ้ นิจจงั จะหนีจากเรา มนั เป็นไปไม่ได้ จะเป็นเราจะตอ้ งหนี หนี
พระองคก์ ็หนีทางใจ หนีภายใน

เพราะฉะนนั้ เราทงั้ หลายใหพ้ จิ ารณากนั บา้ ง ยา้ํ ความคดิ
ของตวั เองน่นั น่ะ ใหม้ นั เกิดสตปิ ัญญาขนึ้ มาบา้ ง ถา้ อยา่ งนนั้
ชีวติ ของเราจะรว่ งหลน่ ไปโดยไมร่ ูต้ วั นะ ทกุ คนมนั ใกลก้ นั ทงั้ นนั้
ใกลค้ วามเป็นอนิจจงั แลว้ อนิจจงั ก็อย่กู บั เราตลอดนะ ไม่ไดห้ นี
นะ น่นั แหละเราคิดใหด้ ีนะ

แตส่ ว่ นธรรมะเราทงั้ หลายเราก็รูก้ นั มาหมดแลว้ หละ ทงั้ ท่ี
เราดตู าํ รบั ตาํ รากบั ครูบาอาจารยท์ งั้ หลาย เราก็ดมู าหม๊ด แต่
ความเป็นอนิจจงั นะ่ มนั ยกเวน้ เราหรอื เปลา่ ไม่มีการยกเวน้ นะ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 14

ความแกม่ นั ก็ไมย่ กเวน้ นะ อยา่ งนีเ้ ราก็พอท่ีจะเขา้ ใจแลว้ ทาํ
อย่างไรใจของเราจะมีความสงบตงั้ ม่นั เป็นสมาธิแลว้ จะได้
รวบรวมเอาซง่ึ คณุ ธรรมอนั ธรรมะอนั ประเสรฐิ อนั เป็นของท่ีมี
คณุ คา่ อนั มหาศาล สามารถท่ีจะคมุ้ กนั เราท่ีจะไม่ใหเ้ ราไปสู่
อบายภมู ไิ ด้

ธรรมะภายใน อยา่ คิดวา่ เราท่องไดแ้ ลว้ รูแ้ ลว้ จะไปคมุ้ กนั
เลย อยา่ ไปคิดนะ ถา้ เรายงั ไมไ่ ดล้ งมือปฏบิ ตั ิ และลงมือกระทาํ
ท่ีจะใหม้ นั เกิดผลอะไรขนึ้ จากตวั เอง เราอย่าไปคิดงา่ ยๆนะ ถา้
ความรูอ้ ยา่ งนนั้ มนั ปอ้ งกนั ได้ หลกั ของการปฏบิ ตั กิ ็คงจะไม่มี
ก่อนจะมหี ลกั ของการปฏิบตั ิ ก็เพ่ือจะไดเ้ อาหลกั ปฏบิ ตั ิ เอา
คณุ สมบตั ิอนั เกิดจากการปฏิบตั เิ พ่ือจะไปคมุ้ กนั ก็คมุ้ กนั
อบายภมู นิ ่นั นะ่

เม่ือมนั หมดอนิจจงั น่ีแลว้ มนั ก็ไปขา้ งหนา้ มนั มีส่ิงท่ีจะ
ตอ้ นรบั เราอยแู่ ลว้ คอยรบั เรานะ่ ถา้ ไม่อบายภมู ิมนั ก็สคุ ติ ถา้ ไม่
สคุ ติมนั ก็อบายภมู ิ มนั ก็มีอยสู่ องทางเทา่ นนั้ เรยี กวา่ กุศลธรรม
กบั อกุศลกรรม ถา้ เราจะพดู ตามหลกั ธรรม อนั นีใ้ หเ้ ราพากนั

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 15

พิจารณากนั บา้ ง คดิ แลว้ มนั ก็คงจะไมพ่ น้ จากความเป็นอนิจจงั
หรอก อนิจจงั แทน้ ่ะ วนั สดุ ทา้ ยนะ่ คดิ ใหด้ เี ถอะ

รบี เอาซะ คนไหนเอาไดก้ ็เอาซะ คนไหนไดแ้ ลว้ ก็รบี เรง่
ตวั เองซะ ท่ียงั ไมไ่ ดก้ ็ทาํ ใหม้ นั ไดซ้ ะ มนั จะไดห้ มดปัญหากนั เสีย
ที ถา้ อยา่ งนนั้ เราก็จะทาํ กนั อยอู่ ยา่ งนีต้ ลอดชาติ ชาตนิ ยี้ งั ไม่
แลว้ ชาตกิ ย็ งั จะมาทาํ อีก แลว้ ชาติไหนมนั จะหมดกนั หละ ถา้
เราไปชาติหนา้ เราก็ไมร่ ูอ้ กี หละ วา่ เราจะไดท้ าํ อยา่ งนหี้ รอื วา่
การทาํ อยา่ งนีอ้ ย่ตู รงนีแ้ ลว้ จะใหผ้ ลงานเราอยตู่ รงโนน้ จะไป
รายงานเราอยทู่ ่ีโนน้ ท่ีเราจะไปเกิด ก็ไม่รูอ้ ีก ไม่รูจ้ ะไปทาํ ยงั ไง

คดิ แลว้ มนั มืด มนั ตนื้ ตนั หมดหละ มนั ตนั ทางเราหมดหละ
มนั มืดหละ ธรรมะก็ธรรมะไปเถอะ ใจมนั มืด แตธ่ รรมะน่ะมนั ดี
แตใ่ จมนั มืด มนั ไม่รูจ้ กั ทางไป ไม่รูม้ นั จะไปไหนนะเด๋ยี วนีน้ ะ พดู
กนั ตรงๆ ไมต่ อ้ งไปพดู กนั ออ้ มคอ้ ม แตว่ า่ คนมนั ดกี นั ทกุ คนหละ
ท่ีวา่ ไม่ดีมนั ก็ไม่มีหรอก เพราะไดเ้ กิดมาเป็นคน มนั ก็ตอ้ งดีกนั
ทกุ คน แตว่ า่ จากคนไปนะ่ มนั จะไปดีท่ีไหน จะไปเป็นคนดีท่ีไหน

โดยทมี งานกรธุ รรม grudhamma.com 16

จะไปเป็นอะไรขา้ งหนา้ เราก็หาทราบไม่ มนั มืดไปหมดนะ มี
อยา่ งเดยี วก็คอื คาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ เท่านนั้

อา้ งแคน่ นั้ หละวา่ พระพทุ ธเจา้ วา่ ตอ้ งไปดี ทาํ ดตี อ้ งไปดี
ไปสสู่ คุ ติ สวรรค์ สคุ ตกิ ็ไม่รูว้ า่ อยทู่ ่ีไหน อย่ไู กลหรอื อยใู่ กล้ และ
จะไปดว้ ยวิธีไหน มียวดยานพาหนะหรอื เปลา่ ก็ไมร่ ูอ้ ีกหละ ได้
แตพ่ ระพทุ ธเจา้ ทา่ นตรสั เอาไวเ้ ทา่ นนั้ ในตาํ ราเทา่ นนั้ แตใ่ จของ
เรามนั ยงั ไมเ่ หน็ เหมือนพระพทุ ธเจา้ ตรสั เอาไว้ มนั จะเป็นจรงิ
อยา่ งนนั้ หรอื เปลา่

ถา้ ใจของเราสงบตงั้ ม่นั เป็นสมาธิแลว้ สิ่งเหลา่ นีน้ ะไม่ตอ้ ง
ไปหายากหรอก มนั จะตอ้ งปรากฏในตวั เองน่นั หละ สุขัง สุปะฏิ
ปันนัง ความเป็นสขุ มนั มีอยใู่ นตวั เองนนั้ นะ่ ถา้ มีความสขุ ก็คอื
อะไร น่นั หละสคุ ติ สขุ มนั สขุ ผิดปกตินะ ไมใ่ ชว่ า่ สขุ เหมอื นกบั เรา
กินขา้ วอ่ิมเน่ียนะ ไม่ใช่อยา่ งนีน้ ะ มนั สขุ มนั ผดิ ปกติ สขุ เอาจน
มนั จะละโลกนีไ้ ด้ จนมนั จะทงิ้ บา้ นทิง้ ช่องหนกี ็มีนะ ถา้ มนั สขุ
จรงิ ๆน่ะ ไอส้ คุ ตมิ นั เป็นของมนั ในตวั แตม่ นั ก็ไมไ่ ปหรอก แต่
ลกั ษณะมนั บอกเฉยๆหรอก มนั ก็ไปไม่ไดห้ รอก แตล่ กั ษณะมนั

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 17

บอกวา่ สขุ จรงิ ๆ ไอท้ ่ีมนั สขุ จรงิ ๆอยา่ งนนั้ เรยี กวา่ สคุ ติ แลว้ มนั ก็
เหน็ ดว้ ยนะ

อย่าไปพดู วา่ ตาใน เขาไมม่ ี อนั นหี้ ละเรามนั ไม่มีตาใน มนั
จงึ ยาก ก็เลยไมไ่ ดเ้ ห็นอะไรเลย แมอ้ บายภมู ิ พวกเดยี วกนั ท่ีมนั
อย่ตู ามสถานท่ีตา่ งๆท่วั ๆไป ก็ยงั ไมเ่ หน็ กนั พอจะเห็นกนั ก็กลวั
หละทีนี้ น่นั อนั นีม้ นั พวกเดียวกนั นะ เรากย็ งั ไมเ่ ห็นกนั แลว้ ก็ยงั
กลวั กนั

เพราะฉะนนั้ ทาํ จติ ของเราใหม้ ีความสงบตงั้ ม่นั เป็นสมาธิซะ
มนั จะเป็นฌาน หรอื จะเป็นญาณหรอื อะไรก็ตาม ขอใหม้ นั สงบ
เทา่ นนั้ หละ แลว้ มนั จะเป็นไปยงั ไงในขา้ งหนา้ เราจงึ วา่ กนั ใน
ภายหลงั แตต่ อนนีเ้ รายงั มืดมนอนธการอยู่ ยงั หาหนทางท่ีจะไป
ไม่ได้ ฌานก็ฌานแตใ่ นหนงั สอื ญาณก็ญาณเฉพาะหนงั สอื ท่ี
เราอา่ นมา ฌานจติ ฌานใจอย่ตู รงไหน ญาณจิตญาณใจอยู่
ตรงไหน อภญิ ญามนั อย่ตู รงไหน สมาธิมนั อย่ตู รงไหน ความ
สงบมนั อยตู่ รงไหน ปัญญาอย่ตู รงไหน อย่กู บั จติ กบั ใจเรา ใจเรา
อยตู่ รงไหนน่ะ เราก็ยงั หาไดเ้ หน็ ไม่ เอามนั ลงตรงนหี้ ละ

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 18

ถา้ ไดต้ รงนีแ้ ลว้ การดาํ เนนิ จติ ของเรานนั้ ก็จะเป็นไปดว้ ย
ความสะดวกและความสบาย และเราก็จะไดร้ ูว้ า่ สง่ิ ท่ีเราจะตอ้ ง
ประสบ ถา้ ไมถ่ ึงพระพทุ ธองค์ แตข่ อใหไ้ ดไ้ ปสสู่ คุ ติ เหมือนพระ
พทุ ธองคพ์ ดู เอาไวเ้ ทา่ นนั้ เราก็ยงั พอสบายใจกนั บา้ ง และผล
ของการกระทาํ ก็ยงั มที ่ีจะรบั รองไดบ้ า้ ง ถา้ มิฉะนนั้ ก็ไม่มอี ะไรท่ี
จะมารบั รองเราเลย้ ก็มีแตท่ าํ กบั ทาํ เราก็ไม่รูว้ า่ อะไรรบั รอง ก็มี
แตเ่ หมาใหก้ นั วา่ ไดก้ ็ไดท้ งั้ นนั้ หละ แตไ่ ดม้ นั ไดอ้ ยู่ แตไ่ ดน้ อ้ ย
หรอื มากยงั ไงเราก็หาไดท้ ราบไม่

เพราะฉะนนั้ การท่ีเราไดช้ ีแ้ จงแสดงมาก็จะสมควรแก่
สมควรแก่กาละเวลา จงึ ขอยตุ ิการแสดงเอาไวแ้ ตเ่ พียงเทา่ นี้
เอวงั ก็มีดว้ ยประการะฉะนี้

ท่ีมา: https://youtu.be/Ckujeq5c2NI

โดยทมี งานกรุธรรม grudhamma.com 19