เคร่อื งดนตรีไทยประกอบ
จงั หวะและทำนอง
ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 5
โรงเรยี นสามเสนนอก (ประชาราษฎรอ์ นุกลู )
นกั เรยี นรไู้ หมคะวา่ ดนตรไี ทย
มกี ป่ี ระเภท
เครอ่ื งดนตรีไทยมี 4 ประเภท
ดีด สี ตี เป่ ำ
เครื่องดนตรีแต่ละประเภท เครอ่ื งดนตรไี ทยบรรเลงประกอบจงั หวะ
มีรปู ร่ำงลกั ษณะ บทบำท เครอ่ื งดนตรีไทยบรรเลงประกอบทำนอง
ในกำรบรรเลง เสียงและ
วิธีกำรบรรเลงที่แตกต่ำง
กนั ไป ตำมแต่ละชนิดของ
เครอื่ งดนตรี ดงั นี้
เครอื่ งดนตรี การบรรเลงดนตรไี ทยดว้ ยเครอ่ื งประกอบจงั หวะ หรอื
ไทยบรรเลง เรยี กวา่ เครอ่ื งกากบั จงั หวะ เป็นการบรรเลงดว้ ยเคร่อื งดนตรี
ประกอบจงั หวะ ทม่ี เี สยี งสงู – ต่า ไมถ่ งึ 7 เสยี ง เครอ่ื งดนตรที ท่ี าหน้าท่ี
บรรเลงประกอบจงั หวะ มดี งั น้ี
เครอื่ ง 1. ฉิ่ง
ดนตรไี ทย ใช้ตีกำกบั จงั หวะในวงปี่ พำทย์ วงเคร่อื งสำย วงมโหรีมีลกั ษณะ
บรรเลง กำรตีตำมจงั หวะช้ำ - เรว็ ของทำนองเพลง
ประกอบ
จงั หวะ
เครอื่ ง 2. ตะโพน
ดนตรไี ทย ใช้กำกบั จงั หวะหน้ำทบั ในวงปี่ พำทยม์ กั ใช้ควบค่กู บั กลองทดั
บรรเลง
ประกอบ ตะโพนถือเป็นครใู หญ่ทำงดนตรี และเป็นเคร่อื งประกอบจงั หวะ
ที่สำคญั ท่ีสดุ
จงั หวะ
เครอื่ ง 3. กลองทดั
ดนตรไี ทย
บรรเลง ใช้ตีกำกบั จงั หวะหน้ำทบั ในวงปี่ พำทยม์ กั ใช้ควบค่กู บั ตะโพน
ประกอบ นิยมใช้บรรเลงเพลงประกอบกำรแสดงโขน ละคร
จงั หวะ
เครอื่ ง 4. โทน - รำมะนำ
ดนตรไี ทย ใช้ตีจงั หวะหน้ำทบั ในวงมโหรีและวงเคร่อื งสำยโทนจะตีค่กู บั
บรรเลง
ประกอบ รำมะนำ จึงเรียกว่ำโทน - รำมะนำ
จงั หวะ
เคร่ือง การบรรเลงทานองเพลงจะใชเ้ ครอ่ื งดนตรที ใ่ี ชส้ าหรบั
ดนตรไี ทย ดาเนินทานองซง่ึ เป็นเครอ่ื งดนตรที ม่ี เี สยี งสงู - ต่า
บรรเลง เรยี งลาดบั กนั มากกวา่ 7 เสยี ง เครอ่ื งดนตรที ใ่ี ช้
ประกอบ สาหรบั บรรเลงทานองเพลง มดี งั น้ี
ทำนอง
เคร่อื ง 1. ระนำดเอก
ดนตรไี ทย ใช้ตีดำเนินทำนองเป็นเครอ่ื งดนตรีนำของวงป่ี พำทยใ์ นกำรเร่ิม
บรรเลง
ประกอบ บรรเลงเพลงหรอื เปลี่ยนเพลง นอกจำกนี้ยงั เป็นเครือ่ งดนตรีหลกั
ทำนอง ในกำรนำไปผสมวงอีกด้วย
เครื่อง 2. ระนำดท้มุ
ดนตรีไทย ใช้ตีดำเนินทำนองในกำรบรรเลงวงป่ี พำทยท์ วั่ ไป มีวิธีกำร
บรรเลง
ประกอบ บรรเลงที่เป็นเอกลกั ษณ์ ดำเนินทำนองล้อขดั กบั ระนำดเอก ทำให้
ทำนอง เกิดควำมสนุกสนำนน่ำฟังยิ่งขึน้
3. ขล่ยุ เพียงออ
ใช้เป่ ำดำเนินทำนองและเป็นหลกั เทียบเสียงในวงเครื่องสำย
เครือ่ ง
ดนตรีไทย
บรรเลง
ประกอบ
ทำนอง
เครื่อง 4. จะเข้
ดนตรไี ทย ใช้ดีดดำเนินทำนองในกำรบรรเลงวงเคร่อื งสำยและวงมโหรี
บรรเลง
ประกอบ ทำหน้ำที่ดำเนินทำนองเกบ็ แทรกแซงไปกบั ทำนองเพลง
ทำนอง
เคร่ือง 5. ซอด้วง
ดนตรีไทย ใช้สีดำเนิ นทำนองในกำรบรรเลงวงเครื่องสำยและวงมโหรี
บรรเลง
ประกอบ ทำหน้ำที่เป็นผนู้ ำวงและเป็นหลกั ในกำรดำเนินทำนอง
ทำนอง
เครื่อง 6. ซออู้
ดนตรีไทย ใช้สีดำเนินทำนองในกำรบรรเลงร่วมในวงเครือ่ งสำย
บรรเลง
ประกอบ วงมโหรี วงป่ี พำทยไ์ ม้นวมและวงปี่ พำทยด์ ึกดำบรรพ์
ทำนอง
มาเล่นเกมกนั เถอะ !!!
1. เครอื่ งดนตรีชนิด โทน - รามะนา
ใดเป็ นเครื่องดนตรี จะเข้
ไทยบรรเลงประกอบ
ทำนอง
2. เครอื่ งดนตรี ฉิ่ง
ชนิ ดใดเป็ น ระนาดเอก
เครอ่ื งดนตรี
ไทยบรรเลง
ประกอบ
จงั หวะ
3. เคร่ืองดนตรี ซออู้
ชนิ ดใดเป็ น กลองทดั
เคร่อื งดนตรี
ไทยบรรเลง
ประกอบ
ทำนอง
เพลงตน้ วรเชษฐ์ 2 ชน้ั ใบงานท่ี 1
ใบงำนท่ี 1 เรอ่ื ง
เคร่อื งดนตรีไทย
ประกอบจงั หวะ
และทำนอง